rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-12-02
rok: 2022
data dokumentu: 2022-12-02
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 3084/22
KIO 3084/22
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Bartosz Stankiewicz, Maksym Smorczewski, Robert Skrzeszewski Protokolant: Rafał Komoń
Przewodniczący: Bartosz Stankiewicz, Maksym Smorczewski, Robert Skrzeszewski Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 grudnia 2022 r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 listopada 2022 r. przez
wykonawcę Społeczne Przedsiębiorstwo Usługowe Spółdzielnia Socjalna z siedzibą w
Kostrzyniu nad Odrą w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Województwo
Zachodniopomorskie - Ur
ząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego w
Szczecinie
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Fundacji Św. Wawrzyńca z siedzibą w Goleniowie oraz Zakładu Aktywności Zawodowej w
Goleniowie
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 3084/22 po stronie zamawiającego,
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 listopada 2022 r. przez
wykonawcę Społeczne Przedsiębiorstwo Usługowe Spółdzielnia Socjalna z siedzibą w
Kostrzyniu nad Odrą w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Województwo
Zachodniopomorskie - Ur
ząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego w
Szczecinie
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Fundacji Św. Wawrzyńca z siedzibą w Goleniowie oraz Zakładu Aktywności Zawodowej w
Goleniowie
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 3084/22 po stronie zamawiającego,
orzeka:
1.
oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę Społeczne Przedsiębiorstwo
Usługowe Spółdzielnia Socjalna z siedzibą w Kostrzyniu nad Odrą i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Społeczne Przedsiębiorstwo Usługowe Spółdzielnia Socjalna z siedzibą w Kostrzyniu nad
Odrą tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust.1 i 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 wraz ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący……………………..
……………………..
……………………..
Sygn. akt: KIO 3084/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Województwo Zachodniopomorskie
-
Urząd Marszałkowski
Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie wszczął postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na: Świadczenie usług cateringowych na potrzeby Urzędu
Marszałkowskiego
Województwa
Zachodniopomorskiego
pod
numerem:
OiRZL.II.272.53.2022.DK.
Przedmiotowe zamówienie zostało opublikowane w dniu 23 września 2022 r. w
Biuletynie Zamówień Publicznych pod numerem: 2022/BZP 00361525/01.
W dniu 15 listopada 2022 r. Zamawiający poinformował Odwołującego: Społeczne
Przedsiębiorstwo Usługowe SPN.S. z siedzibą w Kostrzyniu nad Odrą o czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Fundacji Św. Wawrzyńca z siedzibą w Goleniowie oraz Zakładu Aktywności Zawodowej w
Goleniowie.
Nie zgadzając się z powyższą czynnością Zamawiającego Odwołujący w dniu 21
listopada 2022 r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej zarzucając
Zamawiającemu się naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 wraz ze zm.), zwanej dalej
„ustawą Pzp” w zw. z art. 8 ustawy Pzp w zw. z art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 9
ust. 2 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w zw. z art. 7 Ustawy z
dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej - przez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, tj.: Fundacji Św.
Wawrzyńca oraz Zakładu Aktywności Zawodowej w Goleniowie, zwanych dalej „ZAZ”,
„Konsorcjum”, „Przystępującym”, pomimo iż oferta jest nieważna na podstawie odrębnych
przepisów tj. ustawy o samorządzie gminnym, ponieważ członek konsorcjum – Zakład
Aktywności Zawodowej w Goleniowie jest samorządowym zakładem budżetowym Gminy
Goleniów, co oznacza, że nie może ubiegać się o udzielenie zamówienia.
Wskazując na powyższe zarzuty, Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w
całości oraz nakazanie Zamawiającemu:
1)
Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2)
Przeprowadzenia czynności badania i oceny ofert;
3)
Zasądzenia od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów
postępowania odwoławczego.
W swoim odwołaniu Odwołujący zwrócił uwagę, że Zakład Aktywności Zawodowej w
Goleniowie został powołany Uchwałą Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 10 października
2018 r. i jest jednostką organizacyjną Gminy Goleniów, działającą jako samorządowy zakład
budżetowy (załącznik nr 1 – Uchwała).
Zauważył przy tym, że zgodnie z art. 14 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o
finansach publicznych zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie w nim
wymienionym, mogą być mogą być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe.
Art. 15 stanowi zaś, że samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania,
pokrywa
jąc koszty swojej działalności z przychodów własnych.
Wskazał, że ZAZ nie posiada osobowości prawnej. Brak osobowości prawnej ZAZ
oznacza, że wszelkie działania dokonywane w ramach i przez ZAZ powinny być
wykonywane w imieniu Gminy tj. Gminy Goleniów, a złożenie oferty możliwe jest jedynie
przez Gminę i to w graniach, a jakich działalność może być przez nią (lub jej zakład)
prowadzona. Samorządowy zakład budżetowy nie posiada samodzielnej zdolności prawnej.
Dalej, wywodził, że zgodnie z Ustawą o samorządzie terytorialnym, gmina nie może
prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania użyteczności publicznej w
inny sposób niż poprzez utworzenie czy przystąpienie do spółki prawa handlowego (co nie
ma miejsca w przedmiotowym postępowaniu). Złożenie oferty w postępowaniu na rzecz
innego Zamawiającego należy traktować jako działalność gospodarczą, wykraczającą poza
zadania własne gminy. Ocenę prawidłowości takiego działania należy dokonać z
perspektywy art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym gmina oraz inna
gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania
o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach wymienionych w ustawie z
dnia 20.12.1996 r. o gospodarce komunalnej.
Podniósł, że w art. 1 Ustawy o gospodarce komunalnej dookreślono zakres
przedmiotowy ustawy tj. zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu
terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu
zaspokojenia zbiorowych po
trzeb wspólnoty samorządowej i pojęcie gospodarki komunalnej,
które obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których
celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze
świadczenia usług powszechnie dostępnych.
Zdaniem Odwołującego - z art. 7 Ustawy o gospodarce komunalnej wynika, że
działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej nie może być
realizowana w formie samorządowego zakładu budżetowego.
W ocenie Odwołującego - powyższe, przesądza o niemożności ubiegania się o
zamówienie u innych zamawiających i świadczenie usług na ich rzecz. Należy uzupełniająco
wskazać, że siedziba Zamawiającego, mieszcząca się w Szczecinie, znajduje się w innej
gminie i powiecie niż Zakład utworzony przez Gminę Goleniów. Wpływa to jednoznacznie na
ocenę, że oferowane przez ZAZ jako jednostkę gminy Goleniów wykracza poza
zaspokajanie lokalnych potrzeb ludności. Działalność samorządowych zakładów
budżetowych w kraju polega powszechnie np. na zarządzaniu pływalniami, bibliotekami,
obiektami kulturalnymi, obsłudze komunikacji autobusowej i innymi działalnościami z
katalogu art. 14 Ustawy o finansach publicznych. Są to typowe działalności służące lokalnej
społeczności, finansowane przychodów zakładów, które to zadania Gminy powierzają takim
zakładom, jako jednostkom samodzielnym, jedynie pod względem organizacyjnym. Zakłady
takie nie są samodzielnymi stronami umów, gdyż nie mają zdolności do ich zawierania (jako
strona umowy), a czynią to w imieniu tworzącej ich jednostki samorządu terytorialnego, która
ma prawo np. zaciągać zobowiązania i być pozywaną. Ofertę w postępowaniu złożył ZAZ -
samodzielnie, we własnym imieniu.
Na potwierdzenie własnego stanowiska powołał się na wyrok Krajowej Izby
Od
woławczej o sygn. akt KIO 347/21.
Według Odwołującego - bez znaczenia jest, że Gmina Goleniów ubiega się o
zamówienie wspólnie z innym wykonawcą, a nie samodzielnie. W przypadku konsorcjum,
prawna możliwość złożenia oferty i przesłanki wykluczenia dotyczą każdego z członków
indywidualnie, zaś konsekwencje wynikające z konieczności wykluczenia jednego z
członków odnoszą się do wspólnie złożonej oferty.
W przekonaniu Odwołującego - nie może być uznane za wykonywanie przez gminę
zadania własnego prowadzenie działalności zarobkowej, w ramach której pozyskiwane
byłyby środki (fundusze) służące później zaspokajaniu potrzeb zbiorowych gminy (realizacji
zadań własnych).
Argumentował, że ZAZ, składając ofertę w postępowaniu, podjęło się działalności
wykraczającej poza zadania własne Gminy, która tworzy tenże Zakład. Usługi stanowiące
przedmiot zamówienia miałyby w istocie być usługami o charakterze komercyjnym, na dużą
skalę, którego odbiorcą nie jest lokalna społeczność, a Zamawiający publiczny. Działalność
taka
nie może być prowadzona przez samorząd terytorialny, czy przez jego jednostkę,
zaspokajając potrzeby inne niż lokalnej społeczności.
Zauważył przy tym, że ZAZ prowadzi zasadniczo działalność, dla osiągnięcia celów
jego powołania, oferując wyżywienie lokalnej społeczności oraz organizowanie przyjęć
połączonych z cateringiem. Działalność ta nie może przekraczać jednak rozmiarów
ograniczonych ustawowo, które można wyraźnie rozgraniczyć np. geograficznie, rodzajem
odbiorców czy wolumenem - który jest inny dla gospodarstwa domowego w ramach
bieżących potrzeb czy potrzeb przyjęcia okolicznościowego, a inny dla hurtowego
zaopatrzenia potrzeb instytucji będącej Zamawiającym, gdzie kwoty kontraktowe wyrażane
są w dziesiątkach czy setkach tysięcy złotych w ujęciu miesięcznym per jeden odbiorca
instytucjonalny, z siedzibą w innym powiecie, co samo w sobie stanowi o potrzebach innych
niż lokalne, w granicach wyznaczonych prawem.
Dodatkowo, wskazał, że oferta ZAZ dotknięta była także innymi uchybieniami
formalno-prawn
ymi, w szczególności w zakresie należytego umocowania Dyrektora ZAZ do
działania w imieniu Zakładu czy też ostatecznie Gminy, w tym w zakresie należytego
umocowania do zaciągania zobowiązań w sposób samodzielny, w tym udzielonego choć o
nieprawidłowej treści to dodatkowo bez kontrasygnaty Skarbnika Gminy. Uznanie takiego
pełnomocnictwa nawet za ważne pod względem zakresu budzi zastrzeżenia także w
zakresie należytego ustanowienia pod względem prawidłowości co do umocowania samego
Burmistrza Gminy Goleniów, który udzielił tego pełnomocnictwa także bez kontrasygnaty
Skarbnika.
Pismem z dnia 25 listopada 2022 r. zgłosił swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego Przystępujący wnosząc o oddalenie odwołania w
całości.
Pismem z dnia 29 listopada 2022 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie
wnosząc o jego oddalenie jako bezzasadnego.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności
w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym treść Specyfikacji Warunków Zamówienia,
zwanej dalej SWZ, odwołania, oferty Przystępującego, odpowiedzi Zamawiającego na
odwołanie z dnia 29 listopada 2022 r., przystąpienia z dnia 25 listopada 2022 r., stanowiska
Odwołującego z dnia 1 grudnia 2022 r., jak również na podstawie złożonych przez strony i
uczestnika wyjaśnień Izba postanowiła odwołanie oddalić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek do jego
odrzucenia.
Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba nie doszukała się w
działaniach Zamawiającego naruszenia przepisów art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w
związku z art. 8 ustawy Pzp, art. 58 § 1 kodeksu cywilnego w związku z art. 9 ust. 2 i 4
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w związku z art. 7 ustawy z dnia
20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej.
Rozpoznając meritum przedmiotowej sprawy należy wskazać, że podstawowym,
istotnym zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia była kwestia oceny czy Zakład
Aktywności Zawodowej może występować w obrocie zamówień publicznych, jako
wykonawca.
Według zapatrywania Izby – taką legitymację prawną konsorcjant przystępującego
posiada, co wynika z szerokiej definicji wykonawcy opisanej w art.7 pkt 30 ustawy Pzp.
Powyższy przepis stanowi, że ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o wykonawcy -
należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną
nieposiadającą osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych
lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o
udzielenie zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia
publicznego.
Nie
budzi wątpliwości, że Przystępujący stanowi wyodrębnioną od Gminy Goleniów
jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie
przedmiotowego zamówienia wspólnie z innym wykonawcą poprzez złożenie oferty w tym
przetargu
, a zatem mieści się ustawowym pojęciu wykonawcy.
Idąc dalej, należy zwrócić uwagę, że na mocy § 1.1 uchwały nr XLVIII/574/18 Rady
Miejskiej w Goleniowie z dnia 10 października 2018 r. z dniem 1 listopada 2018 r. został
utworzony Zakład Aktywności Zawodowej w Goleniowie.
Stosownie do § 3 tejże uchwały przedmiotem działalności Zakładu jest rehabilitacja
społeczna i zawodowa.
Podstawa prawna działania tego podmiotu została określona w art.29 ust.1 w
ustawie o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z
dnia 27 sierpnia 1997 r. (t.j. z dnia 23 lutego 2021 r., Dz.U. z 2021 r. poz. 573 wraz ze zm.),
w myśl którego to przepisu, gmina, powiat oraz fundacja, stowarzyszenie lub inna
organizacja społeczna, której statutowym zadaniem jest rehabilitacja zawodowa i społeczna
osób niepełnosprawnych, zwane dalej „organizatorem”, może utworzyć wyodrębnioną
organizacyjnie i finansowo jednostkę i uzyskać dla tej jednostki status zakładu aktywności
zawodowej, jeżeli:
1)
co najmniej 70% ogółu osób zatrudnionych w tej jednostce stanowią osoby
niepełnosprawne, w szczególności skierowane do pracy przez powiatowe urzędy pracy:
a) zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności,
b) zaliczone do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono
autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną, w tym osób, w stosunku do których
rada pro
gramowa, o której mowa w art. 10a ust. 4, zajęła stanowisko uzasadniające podjęcie
zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej;
2) spełnia warunki, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 i 3;
3) przeznacza uzyskane dochody na zakładowy fundusz aktywności;
4) uzyska pozytywną opinię starosty o potrzebie utworzenia zakładu aktywności
z
awodowej, z wyjątkiem przypadku, gdy organizatorem jest powiat.
Jednocześnie, zgodnie z art.7 ust.1 zd. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o
samorządzie gminnym (tj. z dnia 7 lutego 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 559) zaspokajanie
zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.
Z brzmienia zdania drugiego ust. 1
– „W szczególności zadania własne obejmują
sprawy:…”, wynika, że określony w ustawie katalog zadań ma charakter otwarty i
przykładowy, co przesądza o tym, że rehabilitacja społeczna i zawodowa mieszkańców
gminy Goleniów mieści się w cyt. formule zadań własnych gminy.
Nadto,
stosownie do art.9 ust.2 powołanej wyżej ustawy gmina oraz inna gminna
osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o
charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej
ustawie.
W związku z tym wymaga wskazania, że ustawodawca w art.29 ust. 3 pkt 1
ustawy o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
postanowił, że koszty utworzenia zakładów aktywności zawodowej są współfinansowane ze
środków Funduszu, z zastrzeżeniem art. 68c ust. 2 pkt 2, organizatora i innych źródeł;
zakłady te nie mogą prowadzić działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów
przemysłu paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a
także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5% oraz
wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub handlu tymi wyrobami.
Z uwagi na treść powyższego przepisu należy wnioskować a contrario, że Zakłady
Aktywności Zawodowej mogą prowadzić inną działalność gospodarczą, za wyjątkiem
wytwarzania i obrotu powyższymi wyrobami.
W
rozpoznawanej sprawie taką działalnością jest świadczenie usług cateringowych
na potrzeby Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, którego
bezpośrednia realizacja będzie dokonywana przy udziale osób niepełnosprawnych.
W przekonaniu Izby p
rzepis art.29 ust.1 pkt 3 cyt. wyżej ustawy stanowi przepis
szczególny, w stosunku do regulacji na które powołuje się Odwołujący.
Jednocześnie, Izba nie podzieliła poglądów Odwołującego zawartych w opinii prawnej
z dnia 1 grudnia 2022 r. między innymi z tego powodu, że oświadczono w niej, że analizie
poddano następujące akty prawne: pkt 3 ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
podczas
gdy w samej opinii na ten temat jest zaledwie j
edno zdanie przywołujące jedynie ten akt
prawny z przepisem art.29 (vide: str. 2 opinii), lecz brak w niej jakiegokolwiek wywodu
prawnego z omówieniem powołanego wyżej przepisu art.29 ust.1 pkt 3 tejże ustawy.
Zdaniem Izby
– powyższe stanowisko Odwołującego jako zawierające lukę w
argumentacji prawnej nie mogło być wzięte pod uwagę przy rozstrzygnięciu spornego
zagadnienia prawnego w tej sprawie.
Dodatkowo,
Izba reprezentuje pogląd, że Zakład Aktywności Zawodowej w
Goleniowie
został powołany przez Gminę Goleniów właśnie do realizacji zadań własnych
gminy w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych -
mieszkańców tej gminy, co mieści się również w pojęciu użyteczności publicznej.
Zgodnie z art.9 ust.4 ustawy
z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
z
adaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy,
określone w
art. 7 ust. 1
, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych
potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
Nie podlega kwestii, że zapewnienie rehabilitacji społecznej i zawodowej osobom
niepełnosprawnym zamieszkującym gminę wymaga ciągłej ich aktywizacji, a dokonuje się
między innymi poprzez świadczenie przez Zakład Aktywności Zawodowej usług na rzecz
publicznych zamawiających, gdzie osoby niepełnosprawne znajdują zatrudnienie przy
powyższym zadaniu Zamawiającego, co stanowi wypełnienie powyższych zadań
ustawowych, a także oczekiwania Zamawiającego organizującego przetarg w formule
klauzuli społecznej.
Stosownie do przepisu
art.94 ust.1 pkt 1) ustawy Pzp Zamawiający może zastrzec w
ogłoszeniu o zamówieniu, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie
wykonawcy mający status zakładu pracy chronionej, spółdzielnie socjalne oraz inni
wykonawc
y, których głównym celem lub głównym celem działalności ich wyodrębnionych
organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, jest społeczna i zawodowa
integracja osób społecznie marginalizowanych, w szczególności osób niepełnosprawnych w
rozumie
niu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 573 i 1981 oraz z 2022 r. poz.
558).
Powyższe unormowanie stanowi implementację przepisu art. 20 Dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień
publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. L 94 z 28.03.2014).
W ocenie Izby
– Zakład Aktywności Zawodowej mieści się w kategorii innych
wykonawc
ów, których głównym celem lub głównym celem działalności ich wyodrębnionych
organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, jest społeczna i zawodowa
integracja osób społecznie marginalizowanych, w szczególności osób niepełnosprawnych.
Niezależnie od powyższego poglądu, wymaga zauważenia, że przepis art. 9 ust.2
ustawy
z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym dotyczy jedynie dwóch podmiotów:
gminy lub innej gminnej osoby prawnej
, a zatem co do zasady ograniczenie, o którym mowa
w tym przepisie nie może obejmować jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości
prawnej
, w tym przypadku Zakładu Aktywności Zawodowej.
Na marginesie, wymaga zaznaczenia, że Izba reprezentuje podobne zapatrywanie w
zakresie uznania prawnej dop
uszczalności wyodrębnionych organizacyjnie Zakładów
Aktywności Zawodowej do występowania w obrocie zamówień publicznych jako wykonawcy
przy realizacji zamówień na usługi społeczne (vide: Publikacja Urzędu Zamówień
Publicznych z 2021 r. zamówienia publiczne na rzecz włączenia społecznego, str.17).
W dalszej kolejności, Izba uznała, że Odwołujący nie dowiódł również okoliczności
braku
upoważnienia Przystępującego do złożenia oferty w tym przetargu, bowiem w aktach
sprawy znajduje się upoważnienie burmistrza Goleniowa z dnia 5 listopada 2018 r., z którego
treści wynika, że pan K. L., jako dyrektor zakładu, jest upoważniony m.in. do kierowania
samorządowym zakładem budżetowym, reprezentowania zakładu w instytucjach
publicznych, zawierania umów cywilnoprawnych, udzielania dalszych pełnomocnictw
umożliwiających sprawne działanie.
Os
tatecznie, według opinii Izby – Odwołujący nie wykazał również, że złożona przez
Przystępującego oferta była nieważna na podstawie odrębnych przepisów.
W myśl przepisu art. 58 § 1 kodeksu cywilnego czynność prawna sprzeczna z ustawą
albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje
inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej
wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.
Izba stanęła na stanowisku, że z obszernie omówionych w uzasadnieniu wyroku
powodów złożona oferta przez legitymowanego wykonawcę (Przystępującego) nie jest
nieważna, bowiem odrębny przepis art. 58 § 1 kodeksu cywilnego dotyczy czynności prawnej
sprzecznej z ustawą.
Mając powyższe na uwadze, zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu
art.226 ust.1 pkt 4 ustawy Pzp
, zgodnie z którym
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest
nieważna na podstawie odrębnych przepisów
należało uznać za chybiony.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 553 ustawy z dnia 11 wrz
eśnia 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 wraz ze zm.), zwanej dalej
ustawą Pzp postanowiła oddalić odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 i art.576
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysoko
ści i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący:…………………………
………………………….
………………………….
1.
oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę Społeczne Przedsiębiorstwo
Usługowe Spółdzielnia Socjalna z siedzibą w Kostrzyniu nad Odrą i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Społeczne Przedsiębiorstwo Usługowe Spółdzielnia Socjalna z siedzibą w Kostrzyniu nad
Odrą tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust.1 i 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 wraz ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący……………………..
……………………..
……………………..
Sygn. akt: KIO 3084/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Województwo Zachodniopomorskie
-
Urząd Marszałkowski
Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie wszczął postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na: Świadczenie usług cateringowych na potrzeby Urzędu
Marszałkowskiego
Województwa
Zachodniopomorskiego
pod
numerem:
OiRZL.II.272.53.2022.DK.
Przedmiotowe zamówienie zostało opublikowane w dniu 23 września 2022 r. w
Biuletynie Zamówień Publicznych pod numerem: 2022/BZP 00361525/01.
W dniu 15 listopada 2022 r. Zamawiający poinformował Odwołującego: Społeczne
Przedsiębiorstwo Usługowe SPN.S. z siedzibą w Kostrzyniu nad Odrą o czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Fundacji Św. Wawrzyńca z siedzibą w Goleniowie oraz Zakładu Aktywności Zawodowej w
Goleniowie.
Nie zgadzając się z powyższą czynnością Zamawiającego Odwołujący w dniu 21
listopada 2022 r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej zarzucając
Zamawiającemu się naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 wraz ze zm.), zwanej dalej
„ustawą Pzp” w zw. z art. 8 ustawy Pzp w zw. z art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 9
ust. 2 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w zw. z art. 7 Ustawy z
dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej - przez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, tj.: Fundacji Św.
Wawrzyńca oraz Zakładu Aktywności Zawodowej w Goleniowie, zwanych dalej „ZAZ”,
„Konsorcjum”, „Przystępującym”, pomimo iż oferta jest nieważna na podstawie odrębnych
przepisów tj. ustawy o samorządzie gminnym, ponieważ członek konsorcjum – Zakład
Aktywności Zawodowej w Goleniowie jest samorządowym zakładem budżetowym Gminy
Goleniów, co oznacza, że nie może ubiegać się o udzielenie zamówienia.
Wskazując na powyższe zarzuty, Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w
całości oraz nakazanie Zamawiającemu:
1)
Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2)
Przeprowadzenia czynności badania i oceny ofert;
3)
Zasądzenia od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów
postępowania odwoławczego.
W swoim odwołaniu Odwołujący zwrócił uwagę, że Zakład Aktywności Zawodowej w
Goleniowie został powołany Uchwałą Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 10 października
2018 r. i jest jednostką organizacyjną Gminy Goleniów, działającą jako samorządowy zakład
budżetowy (załącznik nr 1 – Uchwała).
Zauważył przy tym, że zgodnie z art. 14 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o
finansach publicznych zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie w nim
wymienionym, mogą być mogą być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe.
Art. 15 stanowi zaś, że samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania,
pokrywa
jąc koszty swojej działalności z przychodów własnych.
Wskazał, że ZAZ nie posiada osobowości prawnej. Brak osobowości prawnej ZAZ
oznacza, że wszelkie działania dokonywane w ramach i przez ZAZ powinny być
wykonywane w imieniu Gminy tj. Gminy Goleniów, a złożenie oferty możliwe jest jedynie
przez Gminę i to w graniach, a jakich działalność może być przez nią (lub jej zakład)
prowadzona. Samorządowy zakład budżetowy nie posiada samodzielnej zdolności prawnej.
Dalej, wywodził, że zgodnie z Ustawą o samorządzie terytorialnym, gmina nie może
prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania użyteczności publicznej w
inny sposób niż poprzez utworzenie czy przystąpienie do spółki prawa handlowego (co nie
ma miejsca w przedmiotowym postępowaniu). Złożenie oferty w postępowaniu na rzecz
innego Zamawiającego należy traktować jako działalność gospodarczą, wykraczającą poza
zadania własne gminy. Ocenę prawidłowości takiego działania należy dokonać z
perspektywy art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym gmina oraz inna
gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania
o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach wymienionych w ustawie z
dnia 20.12.1996 r. o gospodarce komunalnej.
Podniósł, że w art. 1 Ustawy o gospodarce komunalnej dookreślono zakres
przedmiotowy ustawy tj. zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu
terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu
zaspokojenia zbiorowych po
trzeb wspólnoty samorządowej i pojęcie gospodarki komunalnej,
które obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których
celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze
świadczenia usług powszechnie dostępnych.
Zdaniem Odwołującego - z art. 7 Ustawy o gospodarce komunalnej wynika, że
działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej nie może być
realizowana w formie samorządowego zakładu budżetowego.
W ocenie Odwołującego - powyższe, przesądza o niemożności ubiegania się o
zamówienie u innych zamawiających i świadczenie usług na ich rzecz. Należy uzupełniająco
wskazać, że siedziba Zamawiającego, mieszcząca się w Szczecinie, znajduje się w innej
gminie i powiecie niż Zakład utworzony przez Gminę Goleniów. Wpływa to jednoznacznie na
ocenę, że oferowane przez ZAZ jako jednostkę gminy Goleniów wykracza poza
zaspokajanie lokalnych potrzeb ludności. Działalność samorządowych zakładów
budżetowych w kraju polega powszechnie np. na zarządzaniu pływalniami, bibliotekami,
obiektami kulturalnymi, obsłudze komunikacji autobusowej i innymi działalnościami z
katalogu art. 14 Ustawy o finansach publicznych. Są to typowe działalności służące lokalnej
społeczności, finansowane przychodów zakładów, które to zadania Gminy powierzają takim
zakładom, jako jednostkom samodzielnym, jedynie pod względem organizacyjnym. Zakłady
takie nie są samodzielnymi stronami umów, gdyż nie mają zdolności do ich zawierania (jako
strona umowy), a czynią to w imieniu tworzącej ich jednostki samorządu terytorialnego, która
ma prawo np. zaciągać zobowiązania i być pozywaną. Ofertę w postępowaniu złożył ZAZ -
samodzielnie, we własnym imieniu.
Na potwierdzenie własnego stanowiska powołał się na wyrok Krajowej Izby
Od
woławczej o sygn. akt KIO 347/21.
Według Odwołującego - bez znaczenia jest, że Gmina Goleniów ubiega się o
zamówienie wspólnie z innym wykonawcą, a nie samodzielnie. W przypadku konsorcjum,
prawna możliwość złożenia oferty i przesłanki wykluczenia dotyczą każdego z członków
indywidualnie, zaś konsekwencje wynikające z konieczności wykluczenia jednego z
członków odnoszą się do wspólnie złożonej oferty.
W przekonaniu Odwołującego - nie może być uznane za wykonywanie przez gminę
zadania własnego prowadzenie działalności zarobkowej, w ramach której pozyskiwane
byłyby środki (fundusze) służące później zaspokajaniu potrzeb zbiorowych gminy (realizacji
zadań własnych).
Argumentował, że ZAZ, składając ofertę w postępowaniu, podjęło się działalności
wykraczającej poza zadania własne Gminy, która tworzy tenże Zakład. Usługi stanowiące
przedmiot zamówienia miałyby w istocie być usługami o charakterze komercyjnym, na dużą
skalę, którego odbiorcą nie jest lokalna społeczność, a Zamawiający publiczny. Działalność
taka
nie może być prowadzona przez samorząd terytorialny, czy przez jego jednostkę,
zaspokajając potrzeby inne niż lokalnej społeczności.
Zauważył przy tym, że ZAZ prowadzi zasadniczo działalność, dla osiągnięcia celów
jego powołania, oferując wyżywienie lokalnej społeczności oraz organizowanie przyjęć
połączonych z cateringiem. Działalność ta nie może przekraczać jednak rozmiarów
ograniczonych ustawowo, które można wyraźnie rozgraniczyć np. geograficznie, rodzajem
odbiorców czy wolumenem - który jest inny dla gospodarstwa domowego w ramach
bieżących potrzeb czy potrzeb przyjęcia okolicznościowego, a inny dla hurtowego
zaopatrzenia potrzeb instytucji będącej Zamawiającym, gdzie kwoty kontraktowe wyrażane
są w dziesiątkach czy setkach tysięcy złotych w ujęciu miesięcznym per jeden odbiorca
instytucjonalny, z siedzibą w innym powiecie, co samo w sobie stanowi o potrzebach innych
niż lokalne, w granicach wyznaczonych prawem.
Dodatkowo, wskazał, że oferta ZAZ dotknięta była także innymi uchybieniami
formalno-prawn
ymi, w szczególności w zakresie należytego umocowania Dyrektora ZAZ do
działania w imieniu Zakładu czy też ostatecznie Gminy, w tym w zakresie należytego
umocowania do zaciągania zobowiązań w sposób samodzielny, w tym udzielonego choć o
nieprawidłowej treści to dodatkowo bez kontrasygnaty Skarbnika Gminy. Uznanie takiego
pełnomocnictwa nawet za ważne pod względem zakresu budzi zastrzeżenia także w
zakresie należytego ustanowienia pod względem prawidłowości co do umocowania samego
Burmistrza Gminy Goleniów, który udzielił tego pełnomocnictwa także bez kontrasygnaty
Skarbnika.
Pismem z dnia 25 listopada 2022 r. zgłosił swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego Przystępujący wnosząc o oddalenie odwołania w
całości.
Pismem z dnia 29 listopada 2022 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie
wnosząc o jego oddalenie jako bezzasadnego.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności
w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym treść Specyfikacji Warunków Zamówienia,
zwanej dalej SWZ, odwołania, oferty Przystępującego, odpowiedzi Zamawiającego na
odwołanie z dnia 29 listopada 2022 r., przystąpienia z dnia 25 listopada 2022 r., stanowiska
Odwołującego z dnia 1 grudnia 2022 r., jak również na podstawie złożonych przez strony i
uczestnika wyjaśnień Izba postanowiła odwołanie oddalić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek do jego
odrzucenia.
Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba nie doszukała się w
działaniach Zamawiającego naruszenia przepisów art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w
związku z art. 8 ustawy Pzp, art. 58 § 1 kodeksu cywilnego w związku z art. 9 ust. 2 i 4
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w związku z art. 7 ustawy z dnia
20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej.
Rozpoznając meritum przedmiotowej sprawy należy wskazać, że podstawowym,
istotnym zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia była kwestia oceny czy Zakład
Aktywności Zawodowej może występować w obrocie zamówień publicznych, jako
wykonawca.
Według zapatrywania Izby – taką legitymację prawną konsorcjant przystępującego
posiada, co wynika z szerokiej definicji wykonawcy opisanej w art.7 pkt 30 ustawy Pzp.
Powyższy przepis stanowi, że ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o wykonawcy -
należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną
nieposiadającą osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych
lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o
udzielenie zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia
publicznego.
Nie
budzi wątpliwości, że Przystępujący stanowi wyodrębnioną od Gminy Goleniów
jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie
przedmiotowego zamówienia wspólnie z innym wykonawcą poprzez złożenie oferty w tym
przetargu
, a zatem mieści się ustawowym pojęciu wykonawcy.
Idąc dalej, należy zwrócić uwagę, że na mocy § 1.1 uchwały nr XLVIII/574/18 Rady
Miejskiej w Goleniowie z dnia 10 października 2018 r. z dniem 1 listopada 2018 r. został
utworzony Zakład Aktywności Zawodowej w Goleniowie.
Stosownie do § 3 tejże uchwały przedmiotem działalności Zakładu jest rehabilitacja
społeczna i zawodowa.
Podstawa prawna działania tego podmiotu została określona w art.29 ust.1 w
ustawie o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z
dnia 27 sierpnia 1997 r. (t.j. z dnia 23 lutego 2021 r., Dz.U. z 2021 r. poz. 573 wraz ze zm.),
w myśl którego to przepisu, gmina, powiat oraz fundacja, stowarzyszenie lub inna
organizacja społeczna, której statutowym zadaniem jest rehabilitacja zawodowa i społeczna
osób niepełnosprawnych, zwane dalej „organizatorem”, może utworzyć wyodrębnioną
organizacyjnie i finansowo jednostkę i uzyskać dla tej jednostki status zakładu aktywności
zawodowej, jeżeli:
1)
co najmniej 70% ogółu osób zatrudnionych w tej jednostce stanowią osoby
niepełnosprawne, w szczególności skierowane do pracy przez powiatowe urzędy pracy:
a) zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności,
b) zaliczone do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono
autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną, w tym osób, w stosunku do których
rada pro
gramowa, o której mowa w art. 10a ust. 4, zajęła stanowisko uzasadniające podjęcie
zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej;
2) spełnia warunki, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 i 3;
3) przeznacza uzyskane dochody na zakładowy fundusz aktywności;
4) uzyska pozytywną opinię starosty o potrzebie utworzenia zakładu aktywności
z
awodowej, z wyjątkiem przypadku, gdy organizatorem jest powiat.
Jednocześnie, zgodnie z art.7 ust.1 zd. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o
samorządzie gminnym (tj. z dnia 7 lutego 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 559) zaspokajanie
zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.
Z brzmienia zdania drugiego ust. 1
– „W szczególności zadania własne obejmują
sprawy:…”, wynika, że określony w ustawie katalog zadań ma charakter otwarty i
przykładowy, co przesądza o tym, że rehabilitacja społeczna i zawodowa mieszkańców
gminy Goleniów mieści się w cyt. formule zadań własnych gminy.
Nadto,
stosownie do art.9 ust.2 powołanej wyżej ustawy gmina oraz inna gminna
osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o
charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej
ustawie.
W związku z tym wymaga wskazania, że ustawodawca w art.29 ust. 3 pkt 1
ustawy o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
postanowił, że koszty utworzenia zakładów aktywności zawodowej są współfinansowane ze
środków Funduszu, z zastrzeżeniem art. 68c ust. 2 pkt 2, organizatora i innych źródeł;
zakłady te nie mogą prowadzić działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów
przemysłu paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a
także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5% oraz
wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub handlu tymi wyrobami.
Z uwagi na treść powyższego przepisu należy wnioskować a contrario, że Zakłady
Aktywności Zawodowej mogą prowadzić inną działalność gospodarczą, za wyjątkiem
wytwarzania i obrotu powyższymi wyrobami.
W
rozpoznawanej sprawie taką działalnością jest świadczenie usług cateringowych
na potrzeby Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, którego
bezpośrednia realizacja będzie dokonywana przy udziale osób niepełnosprawnych.
W przekonaniu Izby p
rzepis art.29 ust.1 pkt 3 cyt. wyżej ustawy stanowi przepis
szczególny, w stosunku do regulacji na które powołuje się Odwołujący.
Jednocześnie, Izba nie podzieliła poglądów Odwołującego zawartych w opinii prawnej
z dnia 1 grudnia 2022 r. między innymi z tego powodu, że oświadczono w niej, że analizie
poddano następujące akty prawne: pkt 3 ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
podczas
gdy w samej opinii na ten temat jest zaledwie j
edno zdanie przywołujące jedynie ten akt
prawny z przepisem art.29 (vide: str. 2 opinii), lecz brak w niej jakiegokolwiek wywodu
prawnego z omówieniem powołanego wyżej przepisu art.29 ust.1 pkt 3 tejże ustawy.
Zdaniem Izby
– powyższe stanowisko Odwołującego jako zawierające lukę w
argumentacji prawnej nie mogło być wzięte pod uwagę przy rozstrzygnięciu spornego
zagadnienia prawnego w tej sprawie.
Dodatkowo,
Izba reprezentuje pogląd, że Zakład Aktywności Zawodowej w
Goleniowie
został powołany przez Gminę Goleniów właśnie do realizacji zadań własnych
gminy w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych -
mieszkańców tej gminy, co mieści się również w pojęciu użyteczności publicznej.
Zgodnie z art.9 ust.4 ustawy
z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
z
adaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy,
określone w
art. 7 ust. 1
, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych
potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
Nie podlega kwestii, że zapewnienie rehabilitacji społecznej i zawodowej osobom
niepełnosprawnym zamieszkującym gminę wymaga ciągłej ich aktywizacji, a dokonuje się
między innymi poprzez świadczenie przez Zakład Aktywności Zawodowej usług na rzecz
publicznych zamawiających, gdzie osoby niepełnosprawne znajdują zatrudnienie przy
powyższym zadaniu Zamawiającego, co stanowi wypełnienie powyższych zadań
ustawowych, a także oczekiwania Zamawiającego organizującego przetarg w formule
klauzuli społecznej.
Stosownie do przepisu
art.94 ust.1 pkt 1) ustawy Pzp Zamawiający może zastrzec w
ogłoszeniu o zamówieniu, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie
wykonawcy mający status zakładu pracy chronionej, spółdzielnie socjalne oraz inni
wykonawc
y, których głównym celem lub głównym celem działalności ich wyodrębnionych
organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, jest społeczna i zawodowa
integracja osób społecznie marginalizowanych, w szczególności osób niepełnosprawnych w
rozumie
niu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 573 i 1981 oraz z 2022 r. poz.
558).
Powyższe unormowanie stanowi implementację przepisu art. 20 Dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień
publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. L 94 z 28.03.2014).
W ocenie Izby
– Zakład Aktywności Zawodowej mieści się w kategorii innych
wykonawc
ów, których głównym celem lub głównym celem działalności ich wyodrębnionych
organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, jest społeczna i zawodowa
integracja osób społecznie marginalizowanych, w szczególności osób niepełnosprawnych.
Niezależnie od powyższego poglądu, wymaga zauważenia, że przepis art. 9 ust.2
ustawy
z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym dotyczy jedynie dwóch podmiotów:
gminy lub innej gminnej osoby prawnej
, a zatem co do zasady ograniczenie, o którym mowa
w tym przepisie nie może obejmować jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości
prawnej
, w tym przypadku Zakładu Aktywności Zawodowej.
Na marginesie, wymaga zaznaczenia, że Izba reprezentuje podobne zapatrywanie w
zakresie uznania prawnej dop
uszczalności wyodrębnionych organizacyjnie Zakładów
Aktywności Zawodowej do występowania w obrocie zamówień publicznych jako wykonawcy
przy realizacji zamówień na usługi społeczne (vide: Publikacja Urzędu Zamówień
Publicznych z 2021 r. zamówienia publiczne na rzecz włączenia społecznego, str.17).
W dalszej kolejności, Izba uznała, że Odwołujący nie dowiódł również okoliczności
braku
upoważnienia Przystępującego do złożenia oferty w tym przetargu, bowiem w aktach
sprawy znajduje się upoważnienie burmistrza Goleniowa z dnia 5 listopada 2018 r., z którego
treści wynika, że pan K. L., jako dyrektor zakładu, jest upoważniony m.in. do kierowania
samorządowym zakładem budżetowym, reprezentowania zakładu w instytucjach
publicznych, zawierania umów cywilnoprawnych, udzielania dalszych pełnomocnictw
umożliwiających sprawne działanie.
Os
tatecznie, według opinii Izby – Odwołujący nie wykazał również, że złożona przez
Przystępującego oferta była nieważna na podstawie odrębnych przepisów.
W myśl przepisu art. 58 § 1 kodeksu cywilnego czynność prawna sprzeczna z ustawą
albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje
inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej
wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.
Izba stanęła na stanowisku, że z obszernie omówionych w uzasadnieniu wyroku
powodów złożona oferta przez legitymowanego wykonawcę (Przystępującego) nie jest
nieważna, bowiem odrębny przepis art. 58 § 1 kodeksu cywilnego dotyczy czynności prawnej
sprzecznej z ustawą.
Mając powyższe na uwadze, zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu
art.226 ust.1 pkt 4 ustawy Pzp
, zgodnie z którym
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest
nieważna na podstawie odrębnych przepisów
należało uznać za chybiony.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 553 ustawy z dnia 11 wrz
eśnia 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 wraz ze zm.), zwanej dalej
ustawą Pzp postanowiła oddalić odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 i art.576
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysoko
ści i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący:…………………………
………………………….
………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 395/23 z dnia 2023-02-27
- Sygn. akt KIO 419/23 z dnia 2023-02-24
- Sygn. akt KIO 408/23 z dnia 2023-02-24
- Sygn. akt 314/23 z dnia 2023-02-23
- Sygn. akt KIO 308/23 z dnia 2023-02-23
