rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-06-04
rok: 2021
data dokumentu: 2021-06-04
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 1234/21
KIO 1234/21
po rozpoznaniu na rozprawie 1 czerwca 2021 r. w Warsz
awie odwołania wniesionego
26 kwietnia 2021 r. r. do Prezesa Krajo
wej Izby Odwoławczej
przez
wykonawcę: LUKATRANS Ł. P., Koniaczów
w postępowaniu pn. Budowa drogi leśnej w Leśnictwie Radawa w km 0+560-3+075
(nr
postępowania ZG.270.1.2.2021)
prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne
Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Jarosław
przy udziale wykonawcy:
Zakład Drogowy T. P. sp. j. z siedzibą w Rozborzu Długim –
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
awie odwołania wniesionego
26 kwietnia 2021 r. r. do Prezesa Krajo
wej Izby Odwoławczej
przez
wykonawcę: LUKATRANS Ł. P., Koniaczów
w postępowaniu pn. Budowa drogi leśnej w Leśnictwie Radawa w km 0+560-3+075
(nr
postępowania ZG.270.1.2.2021)
prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne
Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Jarosław
przy udziale wykonawcy:
Zakład Drogowy T. P. sp. j. z siedzibą w Rozborzu Długim –
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty oraz odrzucenia oferty Odwołującego,
a
następnie powtórzenie czynności w postępowaniu z uwzględnieniem tej oferty.
2.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego i:
1) zalicza w poczet kos
ztów postępowania odwoławczego kwotę 10000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania,
2)
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 14119 zł 00 gr
(słownie: czternaście tysięcy sto dziewiętnaście złotych zero groszy) – stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu
od
odwołania oraz uzasadnionych kosztów w postaci wynagrodzenia pełnomocnika,
Sygn. akt KIO 1234/21
kosztów dojazdu na posiedzenie i opłaty od pełnomocnictwa.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Sygn. akt KIO 1234/21
U z a s a d n i e n i e
Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Nadleśnictwo
Jarosław {dalej: „Zamawiający”} prowadzi na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. –
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) {dalej również: „ustawa pzp”
lub
„pzp”} w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
na roboty budowlane pn.
Budowa drogi leśnej w Leśnictwie Radawa w km 0+560-3+075
(nr
postępowania ZG.270.1.2.2021).
Ogłoszenie o tym zamówieniu 18 marca 2021 r. zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod nr 00019868/01.
Wartość tego zamówienia jest poniżej progów unijnych.
19 kwietnia 2021
r. Zamawiający zawiadomił drogą elektroniczną o odrzuceniu oferty
złożonej przez LUKATRANS Ł. P. z Koniaczowa.
26 kwietnia 2021 r. LUKAT
RANS Ł. P., Koniaczów {dalej również: „Lukatrans” lub
„Odwołujący”} wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie od powyższej
czynności Zamawiającego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu następujące naruszenia przepisów ustawy pzp
{jeżeli poniżej nie wskazano innych aktów prawnych}:
1. Art. 226 ust. 1 pkt 14 w zw. z art 266
– przez odrzucenie oferty Lukatransu, mimo że jest
ona zabezpieczona wadium.
2. A
rt. 65 § 1 Kodeksu cywilnego {dalej: „kc”} w zw. z art 8 ust. 1 pzp – przez zaniechanie
dokonania wykładni przedłożonej przez Lukatrans gwarancji ubezpieczeniowej zgodnie
z dyrektywami wskazanymi w tym przepisie kc
, w szczególności z uwagi na okoliczności,
w
jakich zostało złożone.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
Unieważnienia odrzucenia oferty Lukatransu.
2.
Przeprowadzenia oceny ofert z uwzględnieniem oferty Lukatransu.
Odwołujący sprecyzował dodatkowo powyższe zarzuty w szczególności przez
podanie nas
tępujących okoliczności faktycznych i prawnych dla uzasadnienia wniesienia
odwołania.
Zamawiający odrzucił ofertę Lukatransu, wskazując, że nie została ona prawidłowo
zabezpieczona wadium, gdyż w przedłożonej wadialnej gwarancji ubezpieczeniowej
Sygn. akt KIO 1234/21
nieprawidłowo określono beneficjenta gwarancji, tj. zamiast Nadleśnictwa Jarosław
wskazano Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe –
Nadleśnictwo Kołaczyce.
Odwołujący zauważył, że doszło do pomyłki w określeniu nadleśnictwa (przy
prawidłowym określeniu, że beneficjentem jest Skarb Państwa Państwowe Gospodarstwo
Leśne Lasy Państwowe), aczkolwiek wszystkie pozostałe dane, a więc nazwa zadania oraz
kwota wadium zo
stały określone prawidłowo, podobnie jak przypadki, w których zamawiający
uprawniony jest do żądania wypłaty z gwarancji.
Odwołujący wywiódł, że istnieje wiele błędów czy niedopatrzeń w treści, które nie
powodują konieczności odrzucenia oferty, gdyż gwarancje wadialne podlegają wykładni
właściwej dla oświadczeń woli. Niezależnie zatem od braku możliwości stosowania wobec
gwarancji mechanizmów poprawienia oczywistych omyłek czy wyjaśniania treści oferty,
zamawiający nie tylko może, ale i powinien, ustalić, jaka jest rzeczywista treść oświadczenia
woli gwar
anta, a oświadczenie to powinno być tłumaczone tak, jak tego wymagają,
ze
względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz
ustalone zwyczaje
(art. 65 § 1 kc). Tylko w ten sposób zamawiający dochowuje zasad
uczciwej kon
kurencji i równego traktowania na etapie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
W konsekwencji przyjęcie założenia, że każda wadliwość, niezależnie od jej
znaczenia, powinna skutkować odrzuceniem oferty, jest błędem. Granicę wyznaczającą
zakres
przysługujących zamawiającemu możliwości interpretacyjnych w odniesieniu do
gwarancji wyznacza zakres ochrony jego interesu. Poziom zabezpieczenia oferty
w
przypadku wadium wnoszonego w formie gwarancji nie może bowiem odbiegać od
poziomu gwarantowanego przez wadium
wniesione w pieniądzu. Dopiero gdy zamawiający
będzie w stanie wykazać, że wobec nieprawidłowości w treści gwarancji jego interes może
doznać uszczerbku, upoważniony jest do odrzucenia oferty.
Odwołujący stwierdził, że do błędnego określenia beneficjenta dochodzi stosunkowo
często, a kwestia ta była przedmiotem orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej. Wskazał
na
wyrok z 8 września 2015 r. sygn. KIO 1811/15, w którym Izba jednoznacznie potwierdziła
– wg Odwołującego w analogicznym stanie faktycznym – że brak jest podstaw
do
wykluczania (w ówczesnym stanie prawnym) wykonawcy w przypadku pomyłki
w
określeniu beneficjenta, jeśli nie prowadzi to do niemożności realizacji uprawnień
z gwarancji.
Odwołujący powołał się ponadto na oświadczenie wystawcy gwarancji z 20 kwietnia
2021 r., z którego jednoznacznie wynika, że żądanie skierowane przez Zamawiającego
zostałoby zrealizowane, tym bardziej, że występuje tu on wyłączenie jako jednostka
organizacyjna Skarbu Państwa jako osoby prawnej.
Sygn. akt KIO 1234/21
Odwołujący wywiódł, że jedynie Skarb Państwa ma jako osoba prawna zdolność
sądową i byłby ewentualnie uprawniony do dochodzenia wypłaty z gwarancji, a błędne
określenie jednostki organizacyjnej tego podmiotu nie stoi na przeszkodzie prawidłowej
realizacji gwarancji w sytu
acji, gdy z jej treści jednoznacznie wynika, jakiego postępowania
ona dotyczy (por. wyroki
Sądu Najwyższego z: 18 lipca 2014 r. IV CSK 716/13, 20 kwietnia
2012 r. III CSK 247/11).
W odpowiedzi na odwołanie z 27 maja 2021 r. Zamawiający wniósł o oddalenie
odwo
łania.
W odpowiedzi na odwołanie zrelacjonowano następujące okoliczności faktyczne.
Brzmienie pkt 11 ust. 10 SIWZ:
wadium wniesione w formie gwarancji lub poręczenia
powinno w swej treści wskazywać Gwaranta/Poręczyciela, beneficjenta, termin
obowiązywania, kwotę gwarancji oraz musi zawierać klauzulę o nieodwołalności oraz
zapewnić bezwarunkową wypłatę przez Gwaranta/Poręczyciela na pierwsze pisemne
żądanie Zamawiającego pełnej kwoty.
Lukans
złożył jako wadium „Ubezpieczeniową gwarancję przetargową Nr
908577813837,
wskazującą jako gwaranta Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta
S.A., a jako b
eneficjenta Skarb Państwa Państwowe Gospodarstwo Leśne Nadleśnictwo
Kołaczyce 38-213, Nawsie Kołaczyckie 317.
W zawiadomieniu o odrzuceniu oferty Lukatransu
wskazano, że w tych
okolicznościach gwarancja ubezpieczeniowa nie spełnia wymagań wynikających
z
obowiązujących przepisów oraz treści SWZ, a wobec tego spełniona została przesłanka z
art. 226 ust. 1 pkt 14 pzp.
W piśmie z 23 kwietnia 2021 r. Lukatrans podniósł, że złożone wadium w pełni
zabezpiecza interesy Zamawiającego, podnosząc argumentację jak w następnie złożonym
odwołaniu. Do pisma załączył również oświadczenie z 20.04.2021 r. TUiR Warta S.A.
o zapewnieniu realizacji gwarancji.
W piśmie z 26 kwietnia 2021 r. Zamawiający ponownie wyjaśnił, na czym polega
nieprawidłowość gwarancji złożonej przez Lukatrans.
W odpowiedzi na odwołanie wskazano na następujące okoliczności prawne.
Ogólne warunki umów o udzielanie gwarancji ubezpieczeniowej TUiR Warta S.A.
z dnia 11.09.2015 (Dz.U. 2015 poz. 1844) definiuj
ą:
-
umowę o udzielenie gwarancji jako pisemną umowę miedzy Wnioskodawcą i Gwarantem,
w której Gwarant zobowiązuje się do udzielenia gwarancji na rzecz wskazanego przez
Sygn. akt KIO 1234/21
wnioskodawcę Beneficjenta i na określonych warunkach, a Wnioskodawca do pełnego
zas
pokojenia roszczeń Beneficjenta;
- Beneficjenta jako
podmiot, na rzecz którego Gwarancja została udzielona, uprawniony do
zgłaszania roszczeń z tytułu udzielonej gwarancji.
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe {dalej również: „PGL LP”} jest
jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Podstawowym dokumentem
dla PGL LP jest ustawa
z 28 września 1991 r. o lasach, która określa zasady prowadzenia
gospodarki leśnej zarówno przez Lasy Państwowe, jak i w lasach innych własności.
Stru
kturę organizacyjną Lasów Państwowych precyzuje statut, wydany zarządzeniem
ministra środowiska z 1994 r.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o lasach
Lasy Państwowe jako państwowa jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej reprezentują Skarb Państwa w zakresie
zarządzanego mienia. Natomiast zgodnie z art. 35 ustawy o lasach nadleśniczy prowadzi
samodzielnie gospodarkę leśną w nadleśnictwie na podstawie planu urządzenia lasu oraz
odpowiada za stan lasu. W sz
czególności nadleśniczy reprezentuje Skarb Państwa
w
stosunkach cywilnoprawnych, w zakresie swojego działania.
Zamawiający powinien opierać się na treści dokumentu potwierdzającego wniesienie
wadium, w którym wyrażono jasno zakres odpowiedzialności gwaranta i jej warunki,
a
wykonawca zobowiązany jest do zachowania należytej staranności, aby potwierdzić
prawidłowość wadium już w dniu składania ofert, a wszelkie błędy obciążają wykonawcę
(wyrok Izby z 13 października 2017 r. sygn. akt KIO 2023/17).
Z uzasadnienia
wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 21 maja 2008 r. sygn. akt XII
Ga 151/08, LEX nr 621204):
Błąd pisarski to „widoczne, wbrew zamierzeniu, niewłaściwe
użycie wyrazu, widocznie mylna pisownia albo widocznie niezamierzone opuszczenie
jednego lub więcej wyrazów itp.”. Natomiast omyłki pisarskie są to omyłki stojące na równi
z
błędami pisarskimi lub rachunkowymi, a zatem tylko omyłki polegające na tym, że
wy
rażono coś, co jest niezgodne z myślą niedwuznacznie wyrażoną przez podmiot, a zostało
wypowiedziane tylko przez przeoczen
ie, niewłaściwy dobór słów itp.
Z kolei w uzasadnieniu wyroku Izby z 14 października 2019 r. sygn. akt KIO 1926/20
wskazano
, że o omyłce można mówić, gdy jest ona jednoznaczna dla każdego i każdy taką
omyłkę powinien jednakowo poprawić. Jeżeli dochodzi do różnic w traktowaniu czegoś jako
omyłki, to trudno mówić, że mamy do czynienia z omyłką. Co istotne, zarówno omyłki
pisarskie, jak i rachunkowe muszą cechować się oczywistością. Istotą uznania dokonanej
omyłki za oczywistą, jest możliwość jej stwierdzenia bez specjalistycznej wiedzy oraz jej
b
ezsporność (por. I. Skubiszak-Kalinowska, E. Wiktorowska, Prawo zamówień publicznych.
Komentarz aktualny, s. 562-563).
Sygn. akt KIO 1234/21
Z uzasadnienia wyroku Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO 641/20
: …w świetle
zapisów Ustawy Pzp oraz zapisów, SIWZ należy stwierdzić, że złożona gwarancja
ubezpieczeniowa nie stanowiła zobowiązania Gwaranta do wypłaty Zamawiającemu – 31
Wojskowemu Oddziałowi Gospodarczemu z siedzibą w Zgierzu kwoty wadium. Brak
wskazania w jej treści Zamawiającego jako podmiotu uprawnionego z gwarancji, (wbrew
twierdzeniom Odwołującego) słusznie powodowało brak pewności Zamawiającego, co do
możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z wadium. Wskazuje to również, iż nie
została spełniona podstawowa, zabezpieczająca funkcja wadium w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Dodać należy, że tradycyjne funkcje wadium
(zabezpieczające, kompensacyjne) zostały w prawie zamówień publicznych rozszerzone
(por. wy
rok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 listopada 2008 r., SK 62/06, OTK-A 2008,
nr 9, poz. 155 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 201 1 r., I CSK 448/10, nie publ.).
Ma ono zabezpieczać prawidłowy przebieg postępowania o udzielenie zamówienia
public
znego,
dyscyplinować
oferentów,
zapewniać
ich
lojalne
współdziałanie
z
zamawiającym i przeciwdziałać wypaczeniu wyniku procedury zamówieniowej (funkcja
sankcyjna i dyscyplinująca).
W tych okolicznościach Zamawiający wywiódł, co następuje.
Po pierwsze, że określił w SIWZ, jakie elementy winny wynikać z treści gwarancji,
z
zastrzeżeniem, że brak wniesienia wadium lub wniesienie wadium w sposób nieprawidłowy
będzie skutkowało odrzuceniem oferty w świetle zapisów SWZ w pkt 11 ust. 11.
Po drugie, że Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo
Jarosław jest samodzielną instytucją, która posiada własny NIP, REGON oraz działa
na
podstawie własnego planu finansowo-gospodarczego. Nie zasługuje na uwzględnienie
argument,
że beneficjentem jest Skarb Państwa – PGL Lasy Państwowe.
Po trzecie, że wskazanie w gwarancji ubezpieczeniowej jako beneficjenta innego
podmiotu niż Zmawiający nie może być uznane za oczywista omyłkę pisarską.
Po czwarte, że wadliwe wskazanie beneficjenta w złożonej przez Luakatrans
gwarancji ubezpieczeniowej
stwarza ryzyko, że gwarant odmówi wypłaty środków
z
gwarancji na rzecz Zamawiającego, gdy wniosek taki złoży podmiot inny niż wskazany
w
treści gwarancji jako beneficjent.
Po piąte, że sytuacji nie zmienia późniejsze oświadczenie TUIR WARTA S.A., gdyż
badanie ofert nastąpiło przed datą wystawienia tego zapewnienia.
Po szóste, że w przywołany powyżej wyrok Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO
641/20
zapadł w analogicznym stanie faktycznym.
Sygn. akt KIO 1234/21
Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania
odwoławczego, sprawa została skierowana do rozpoznania na rozprawie, podczas której
Strony podtrz
ymały dotychczasowe stanowiska i argumentację, a w imieniu Przystępującego
nikt się nie stawił, pomimo prawidłowego zawiadomienia o terminie posiedzenia i rozprawy.
Po przeprowadzeniu rozp
rawy z udziałem Stron, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska wyrażone ustnie
na rozprawie i
odnotowane w protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Z art. 505 ust. 1
pzp wynika, że legitymacja do wniesienia odwołania przysługuje
wykonawcy, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
W ocenie Izby Odwołujący wykazał, że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, gdyż złożył ofertę w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia. Jednocześnie
może ponieść szkodę w związku z zarzucanymi Zamawiającemu naruszeniami przepisów
ustawy pzp
, gdyż wykluczenie z tego postępowania uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie
przedmiotowego zamówienia, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne:
Niesporne było, że w przedłożonej Zamawiającemu przez Lukatrans jako wadium
ubezpieczeniowej gwarancji przetargowej nr 908577813837, wystawionej 8 kwietnia 2021 r.
przez Towarzys
two Ubezpieczeń i Reasekuracji „WARTA” S.A. z siedzibą w Warszawie,
wskazano jako beneficjenta,
co prawda Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe,
ale zamiast Nadleśnictwa Jarosław wpisano Nadleśnictwo Kołaczów, przy prawidłowym
określeniu: nazwy postępowania, w którym złożoną przez Lukatrans ofertę ma zabezpieczać
to wadium, kwoty wadium i przesłanek zatrzymania wadium.
Niesporne
było również, że postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Budowa drogi leśnej w Leśnictwie Radawa w km 0+560-3+075 prowadzone jest przez
Nadleśnictwo Jarosław, a nie Nadleśnictwo Kołaczów.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 pzp ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz. U.
z 2020 r. poz. 1463 ze zm.)
Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organizacyjna
nieposiadająca osobowości prawnej reprezentują Skarb Państwa w zakresie zarządzanego
mienia.
Przy czym według art. 32 ust. 2 tej ustawy w skład Lasów Państwowych wchodzą
następujące jednostki organizacyjne: 1) Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych;
2) regiona
lne dyrekcje Lasów Państwowych; 3) nadleśnictwa; 4) inne jednostki organizacyjne
Sygn. akt KIO 1234/21
nieposiadające osobowości prawnej.
Art. 33 pkt 1 tej usta
wy stanowi, że Dyrektor Generalny w szczególności reprezentuje
Skarb Państwa w stosunkach cywilnoprawnych, w zakresie swojego działania. Z kolei
według art. 34 pkt 1 tej ustawy dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych
w
szczególności reprezentuje Skarb Państwa w stosunkach cywilnoprawnych, w zakresie
swojego działania.
Natomiast zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o lasach n
adleśniczy prowadzi
samodzielnie gospodarkę leśną w nadleśnictwie na podstawie planu urządzenia lasu oraz
odpowiada za stan lasu. W
szczególności nadleśniczy reprezentuje Skarb Państwa
w stosunk
ach cywilnoprawnych, w zakresie swojego działania [pkt 1].
W
orzecznictwie Izby nie budzi wątpliwości, że treść oświadczenia woli gwaranta
zawartego w tego rodzaju dokumencie jak wadialna gwarancja ubezpieczeniowa czy
bankowa
podlega wykładni – jak każde inne oświadczenie woli – zgodnie z art. 65 § 1
Kodeksu cywilnego
{dalej: „kc”}. Zgodnie z tym przepisem oświadczenie woli należy tak
tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało,
zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Oznacza to w szczególności,
że dokonując wykładni oświadczenia woli należy mieć na uwadze reguły językowe, kontekst
językowy (uwzględnienie pozostałej treści danego dokumentu) oraz kontekst sytuacyjny,
tj.
okoliczności, w których oświadczenie zostało złożone.
Biorąc pod uwagę powyżej ustalone i niesporne okoliczności towarzyszące
sporządzeniu gwarancji ubezpieczeniowej oraz przywołane powyżej przepisy ustawy
o lasach oczywiste jes
t, że celem wystawienia tej gwarancji było zabezpieczenie oferty
składanej przez Lukatrans w konkretnym postępowaniu o udzielenie zamówienia, które
prowadzone jest przez odpowiednią jednostkę organizacyjną Lasów Państwowych, czyli
pa
ństwowej jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej reprezentującej
Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia. W tej sytuacji nieprawidłowe wskazanie
nazwy innego nadleśnictwa niż Nadleśnictwo Jarosław, które faktycznie prowadzi ten
konkretny przetarg, czyli
jedynie innej jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych, należy
uznać za omyłkę, która pozostaje bez wpływu na właściwe odczytanie tego oświadczenia
woli jako ustanawiającego beneficjentem Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne
Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Jarosław.
Podkreślić należy, że ani we wcześniejszych pismach kierowanych do Lukatransu,
ani
w odpowiedzi na odwołanie Zamawiający nie przedstawił żadnej alternatywnej wykładni
oświadczenia woli gwaranta przy zastosowaniu reguł z art. 65 § 1 kc, de facto przechodząc
Sygn. akt KIO 1234/21
do porządku dziennego nad tym przepisem
Wreszcie umknęło uwadze Zamawiającego, że powołany przez niego jako istotny
wyrok Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO 641/20
zapadł w zasadniczo odmiennym stanie
faktycznym, w
którym jako beneficjent z tytułu gwarancji ubezpieczeniowej zapłaty wadium
został wskazany wykonawca, którego ofertę miała zabezpieczać jako wadium ta gwarancja,
a nie tylko nazwa, ale nawet określenie, że tym beneficjentem ma być organizator przetargu
(zamawiający) w ogóle się w jej treści nie pojawiło.
Izba stwierdziła, że w tych okolicznościach zarzuty odwołania są zasadne.
Z art. 226 ust. 1 pkt 14 pzp wynika w szczególności, że zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy.
Skoro Zamawiający bezpodstawnie ustalił, że wniesione przez Lukatrans do upływu
terminu składania ofert wadium nie zabezpiecza prawidłowo złożonej oferty, odmawiając
zinterpretowania oświadczenia woli gwaranta przy zastosowaniu reguł wykładni oświadczeń
woli wynikających z Kodeksu cywilnego, odrzucenie oferty Lukatransu było bezpodstawne.
Zauważyć należy, że stanowisko Zamawiającego sprowadzało się do powielenia
argumentacji prawnej uzasadnienia wyroku Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO 641/20,
który jednak, jak to już powyżej zaznaczono, zapadł w zupełnie odmiennym stanie
faktycznym.
Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła, że naruszenie przez Zamawiającego
art. 226 ust. 1 pkt 14
ustawy pzp miało wpływ na wynik prowadzonego przez niego
pos
tępowania o udzielenie zamówienia – wobec czego – działając na podstawie art. 554 ust.
1 pkt 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 lit. a oraz b nowej ustawy pzp
– orzekła, jak w pkt 1. sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego w tej sprawie, na które złożył się uiszczony
wpis od odwołania oraz koszty zastępstwa przez Izbą Odwołującego (potwierdzone
dodatkowo
złożonym do zamknięcia rozprawy rachunkiem), koszty dojazdu samochodem
oraz kosztu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według spisu kosztów, orzeczono – w pkt
2. sentencji
– stosownie do jej wyniku na podstawie art. 557 nowej ustawy pzp w zw. z § 5
pkt 1 i 2 lit. a, b, d oraz
§ 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437) –
obciążając nimi Zamawiającego.
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty oraz odrzucenia oferty Odwołującego,
a
następnie powtórzenie czynności w postępowaniu z uwzględnieniem tej oferty.
2.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego i:
1) zalicza w poczet kos
ztów postępowania odwoławczego kwotę 10000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania,
2)
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 14119 zł 00 gr
(słownie: czternaście tysięcy sto dziewiętnaście złotych zero groszy) – stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu
od
odwołania oraz uzasadnionych kosztów w postaci wynagrodzenia pełnomocnika,
Sygn. akt KIO 1234/21
kosztów dojazdu na posiedzenie i opłaty od pełnomocnictwa.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Sygn. akt KIO 1234/21
U z a s a d n i e n i e
Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Nadleśnictwo
Jarosław {dalej: „Zamawiający”} prowadzi na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. –
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) {dalej również: „ustawa pzp”
lub
„pzp”} w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
na roboty budowlane pn.
Budowa drogi leśnej w Leśnictwie Radawa w km 0+560-3+075
(nr
postępowania ZG.270.1.2.2021).
Ogłoszenie o tym zamówieniu 18 marca 2021 r. zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod nr 00019868/01.
Wartość tego zamówienia jest poniżej progów unijnych.
19 kwietnia 2021
r. Zamawiający zawiadomił drogą elektroniczną o odrzuceniu oferty
złożonej przez LUKATRANS Ł. P. z Koniaczowa.
26 kwietnia 2021 r. LUKAT
RANS Ł. P., Koniaczów {dalej również: „Lukatrans” lub
„Odwołujący”} wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie od powyższej
czynności Zamawiającego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu następujące naruszenia przepisów ustawy pzp
{jeżeli poniżej nie wskazano innych aktów prawnych}:
1. Art. 226 ust. 1 pkt 14 w zw. z art 266
– przez odrzucenie oferty Lukatransu, mimo że jest
ona zabezpieczona wadium.
2. A
rt. 65 § 1 Kodeksu cywilnego {dalej: „kc”} w zw. z art 8 ust. 1 pzp – przez zaniechanie
dokonania wykładni przedłożonej przez Lukatrans gwarancji ubezpieczeniowej zgodnie
z dyrektywami wskazanymi w tym przepisie kc
, w szczególności z uwagi na okoliczności,
w
jakich zostało złożone.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
Unieważnienia odrzucenia oferty Lukatransu.
2.
Przeprowadzenia oceny ofert z uwzględnieniem oferty Lukatransu.
Odwołujący sprecyzował dodatkowo powyższe zarzuty w szczególności przez
podanie nas
tępujących okoliczności faktycznych i prawnych dla uzasadnienia wniesienia
odwołania.
Zamawiający odrzucił ofertę Lukatransu, wskazując, że nie została ona prawidłowo
zabezpieczona wadium, gdyż w przedłożonej wadialnej gwarancji ubezpieczeniowej
Sygn. akt KIO 1234/21
nieprawidłowo określono beneficjenta gwarancji, tj. zamiast Nadleśnictwa Jarosław
wskazano Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe –
Nadleśnictwo Kołaczyce.
Odwołujący zauważył, że doszło do pomyłki w określeniu nadleśnictwa (przy
prawidłowym określeniu, że beneficjentem jest Skarb Państwa Państwowe Gospodarstwo
Leśne Lasy Państwowe), aczkolwiek wszystkie pozostałe dane, a więc nazwa zadania oraz
kwota wadium zo
stały określone prawidłowo, podobnie jak przypadki, w których zamawiający
uprawniony jest do żądania wypłaty z gwarancji.
Odwołujący wywiódł, że istnieje wiele błędów czy niedopatrzeń w treści, które nie
powodują konieczności odrzucenia oferty, gdyż gwarancje wadialne podlegają wykładni
właściwej dla oświadczeń woli. Niezależnie zatem od braku możliwości stosowania wobec
gwarancji mechanizmów poprawienia oczywistych omyłek czy wyjaśniania treści oferty,
zamawiający nie tylko może, ale i powinien, ustalić, jaka jest rzeczywista treść oświadczenia
woli gwar
anta, a oświadczenie to powinno być tłumaczone tak, jak tego wymagają,
ze
względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz
ustalone zwyczaje
(art. 65 § 1 kc). Tylko w ten sposób zamawiający dochowuje zasad
uczciwej kon
kurencji i równego traktowania na etapie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
W konsekwencji przyjęcie założenia, że każda wadliwość, niezależnie od jej
znaczenia, powinna skutkować odrzuceniem oferty, jest błędem. Granicę wyznaczającą
zakres
przysługujących zamawiającemu możliwości interpretacyjnych w odniesieniu do
gwarancji wyznacza zakres ochrony jego interesu. Poziom zabezpieczenia oferty
w
przypadku wadium wnoszonego w formie gwarancji nie może bowiem odbiegać od
poziomu gwarantowanego przez wadium
wniesione w pieniądzu. Dopiero gdy zamawiający
będzie w stanie wykazać, że wobec nieprawidłowości w treści gwarancji jego interes może
doznać uszczerbku, upoważniony jest do odrzucenia oferty.
Odwołujący stwierdził, że do błędnego określenia beneficjenta dochodzi stosunkowo
często, a kwestia ta była przedmiotem orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej. Wskazał
na
wyrok z 8 września 2015 r. sygn. KIO 1811/15, w którym Izba jednoznacznie potwierdziła
– wg Odwołującego w analogicznym stanie faktycznym – że brak jest podstaw
do
wykluczania (w ówczesnym stanie prawnym) wykonawcy w przypadku pomyłki
w
określeniu beneficjenta, jeśli nie prowadzi to do niemożności realizacji uprawnień
z gwarancji.
Odwołujący powołał się ponadto na oświadczenie wystawcy gwarancji z 20 kwietnia
2021 r., z którego jednoznacznie wynika, że żądanie skierowane przez Zamawiającego
zostałoby zrealizowane, tym bardziej, że występuje tu on wyłączenie jako jednostka
organizacyjna Skarbu Państwa jako osoby prawnej.
Sygn. akt KIO 1234/21
Odwołujący wywiódł, że jedynie Skarb Państwa ma jako osoba prawna zdolność
sądową i byłby ewentualnie uprawniony do dochodzenia wypłaty z gwarancji, a błędne
określenie jednostki organizacyjnej tego podmiotu nie stoi na przeszkodzie prawidłowej
realizacji gwarancji w sytu
acji, gdy z jej treści jednoznacznie wynika, jakiego postępowania
ona dotyczy (por. wyroki
Sądu Najwyższego z: 18 lipca 2014 r. IV CSK 716/13, 20 kwietnia
2012 r. III CSK 247/11).
W odpowiedzi na odwołanie z 27 maja 2021 r. Zamawiający wniósł o oddalenie
odwo
łania.
W odpowiedzi na odwołanie zrelacjonowano następujące okoliczności faktyczne.
Brzmienie pkt 11 ust. 10 SIWZ:
wadium wniesione w formie gwarancji lub poręczenia
powinno w swej treści wskazywać Gwaranta/Poręczyciela, beneficjenta, termin
obowiązywania, kwotę gwarancji oraz musi zawierać klauzulę o nieodwołalności oraz
zapewnić bezwarunkową wypłatę przez Gwaranta/Poręczyciela na pierwsze pisemne
żądanie Zamawiającego pełnej kwoty.
Lukans
złożył jako wadium „Ubezpieczeniową gwarancję przetargową Nr
908577813837,
wskazującą jako gwaranta Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta
S.A., a jako b
eneficjenta Skarb Państwa Państwowe Gospodarstwo Leśne Nadleśnictwo
Kołaczyce 38-213, Nawsie Kołaczyckie 317.
W zawiadomieniu o odrzuceniu oferty Lukatransu
wskazano, że w tych
okolicznościach gwarancja ubezpieczeniowa nie spełnia wymagań wynikających
z
obowiązujących przepisów oraz treści SWZ, a wobec tego spełniona została przesłanka z
art. 226 ust. 1 pkt 14 pzp.
W piśmie z 23 kwietnia 2021 r. Lukatrans podniósł, że złożone wadium w pełni
zabezpiecza interesy Zamawiającego, podnosząc argumentację jak w następnie złożonym
odwołaniu. Do pisma załączył również oświadczenie z 20.04.2021 r. TUiR Warta S.A.
o zapewnieniu realizacji gwarancji.
W piśmie z 26 kwietnia 2021 r. Zamawiający ponownie wyjaśnił, na czym polega
nieprawidłowość gwarancji złożonej przez Lukatrans.
W odpowiedzi na odwołanie wskazano na następujące okoliczności prawne.
Ogólne warunki umów o udzielanie gwarancji ubezpieczeniowej TUiR Warta S.A.
z dnia 11.09.2015 (Dz.U. 2015 poz. 1844) definiuj
ą:
-
umowę o udzielenie gwarancji jako pisemną umowę miedzy Wnioskodawcą i Gwarantem,
w której Gwarant zobowiązuje się do udzielenia gwarancji na rzecz wskazanego przez
Sygn. akt KIO 1234/21
wnioskodawcę Beneficjenta i na określonych warunkach, a Wnioskodawca do pełnego
zas
pokojenia roszczeń Beneficjenta;
- Beneficjenta jako
podmiot, na rzecz którego Gwarancja została udzielona, uprawniony do
zgłaszania roszczeń z tytułu udzielonej gwarancji.
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe {dalej również: „PGL LP”} jest
jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Podstawowym dokumentem
dla PGL LP jest ustawa
z 28 września 1991 r. o lasach, która określa zasady prowadzenia
gospodarki leśnej zarówno przez Lasy Państwowe, jak i w lasach innych własności.
Stru
kturę organizacyjną Lasów Państwowych precyzuje statut, wydany zarządzeniem
ministra środowiska z 1994 r.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o lasach
Lasy Państwowe jako państwowa jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej reprezentują Skarb Państwa w zakresie
zarządzanego mienia. Natomiast zgodnie z art. 35 ustawy o lasach nadleśniczy prowadzi
samodzielnie gospodarkę leśną w nadleśnictwie na podstawie planu urządzenia lasu oraz
odpowiada za stan lasu. W sz
czególności nadleśniczy reprezentuje Skarb Państwa
w
stosunkach cywilnoprawnych, w zakresie swojego działania.
Zamawiający powinien opierać się na treści dokumentu potwierdzającego wniesienie
wadium, w którym wyrażono jasno zakres odpowiedzialności gwaranta i jej warunki,
a
wykonawca zobowiązany jest do zachowania należytej staranności, aby potwierdzić
prawidłowość wadium już w dniu składania ofert, a wszelkie błędy obciążają wykonawcę
(wyrok Izby z 13 października 2017 r. sygn. akt KIO 2023/17).
Z uzasadnienia
wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 21 maja 2008 r. sygn. akt XII
Ga 151/08, LEX nr 621204):
Błąd pisarski to „widoczne, wbrew zamierzeniu, niewłaściwe
użycie wyrazu, widocznie mylna pisownia albo widocznie niezamierzone opuszczenie
jednego lub więcej wyrazów itp.”. Natomiast omyłki pisarskie są to omyłki stojące na równi
z
błędami pisarskimi lub rachunkowymi, a zatem tylko omyłki polegające na tym, że
wy
rażono coś, co jest niezgodne z myślą niedwuznacznie wyrażoną przez podmiot, a zostało
wypowiedziane tylko przez przeoczen
ie, niewłaściwy dobór słów itp.
Z kolei w uzasadnieniu wyroku Izby z 14 października 2019 r. sygn. akt KIO 1926/20
wskazano
, że o omyłce można mówić, gdy jest ona jednoznaczna dla każdego i każdy taką
omyłkę powinien jednakowo poprawić. Jeżeli dochodzi do różnic w traktowaniu czegoś jako
omyłki, to trudno mówić, że mamy do czynienia z omyłką. Co istotne, zarówno omyłki
pisarskie, jak i rachunkowe muszą cechować się oczywistością. Istotą uznania dokonanej
omyłki za oczywistą, jest możliwość jej stwierdzenia bez specjalistycznej wiedzy oraz jej
b
ezsporność (por. I. Skubiszak-Kalinowska, E. Wiktorowska, Prawo zamówień publicznych.
Komentarz aktualny, s. 562-563).
Sygn. akt KIO 1234/21
Z uzasadnienia wyroku Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO 641/20
: …w świetle
zapisów Ustawy Pzp oraz zapisów, SIWZ należy stwierdzić, że złożona gwarancja
ubezpieczeniowa nie stanowiła zobowiązania Gwaranta do wypłaty Zamawiającemu – 31
Wojskowemu Oddziałowi Gospodarczemu z siedzibą w Zgierzu kwoty wadium. Brak
wskazania w jej treści Zamawiającego jako podmiotu uprawnionego z gwarancji, (wbrew
twierdzeniom Odwołującego) słusznie powodowało brak pewności Zamawiającego, co do
możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z wadium. Wskazuje to również, iż nie
została spełniona podstawowa, zabezpieczająca funkcja wadium w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Dodać należy, że tradycyjne funkcje wadium
(zabezpieczające, kompensacyjne) zostały w prawie zamówień publicznych rozszerzone
(por. wy
rok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 listopada 2008 r., SK 62/06, OTK-A 2008,
nr 9, poz. 155 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 201 1 r., I CSK 448/10, nie publ.).
Ma ono zabezpieczać prawidłowy przebieg postępowania o udzielenie zamówienia
public
znego,
dyscyplinować
oferentów,
zapewniać
ich
lojalne
współdziałanie
z
zamawiającym i przeciwdziałać wypaczeniu wyniku procedury zamówieniowej (funkcja
sankcyjna i dyscyplinująca).
W tych okolicznościach Zamawiający wywiódł, co następuje.
Po pierwsze, że określił w SIWZ, jakie elementy winny wynikać z treści gwarancji,
z
zastrzeżeniem, że brak wniesienia wadium lub wniesienie wadium w sposób nieprawidłowy
będzie skutkowało odrzuceniem oferty w świetle zapisów SWZ w pkt 11 ust. 11.
Po drugie, że Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo
Jarosław jest samodzielną instytucją, która posiada własny NIP, REGON oraz działa
na
podstawie własnego planu finansowo-gospodarczego. Nie zasługuje na uwzględnienie
argument,
że beneficjentem jest Skarb Państwa – PGL Lasy Państwowe.
Po trzecie, że wskazanie w gwarancji ubezpieczeniowej jako beneficjenta innego
podmiotu niż Zmawiający nie może być uznane za oczywista omyłkę pisarską.
Po czwarte, że wadliwe wskazanie beneficjenta w złożonej przez Luakatrans
gwarancji ubezpieczeniowej
stwarza ryzyko, że gwarant odmówi wypłaty środków
z
gwarancji na rzecz Zamawiającego, gdy wniosek taki złoży podmiot inny niż wskazany
w
treści gwarancji jako beneficjent.
Po piąte, że sytuacji nie zmienia późniejsze oświadczenie TUIR WARTA S.A., gdyż
badanie ofert nastąpiło przed datą wystawienia tego zapewnienia.
Po szóste, że w przywołany powyżej wyrok Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO
641/20
zapadł w analogicznym stanie faktycznym.
Sygn. akt KIO 1234/21
Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania
odwoławczego, sprawa została skierowana do rozpoznania na rozprawie, podczas której
Strony podtrz
ymały dotychczasowe stanowiska i argumentację, a w imieniu Przystępującego
nikt się nie stawił, pomimo prawidłowego zawiadomienia o terminie posiedzenia i rozprawy.
Po przeprowadzeniu rozp
rawy z udziałem Stron, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska wyrażone ustnie
na rozprawie i
odnotowane w protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Z art. 505 ust. 1
pzp wynika, że legitymacja do wniesienia odwołania przysługuje
wykonawcy, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
W ocenie Izby Odwołujący wykazał, że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, gdyż złożył ofertę w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia. Jednocześnie
może ponieść szkodę w związku z zarzucanymi Zamawiającemu naruszeniami przepisów
ustawy pzp
, gdyż wykluczenie z tego postępowania uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie
przedmiotowego zamówienia, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne:
Niesporne było, że w przedłożonej Zamawiającemu przez Lukatrans jako wadium
ubezpieczeniowej gwarancji przetargowej nr 908577813837, wystawionej 8 kwietnia 2021 r.
przez Towarzys
two Ubezpieczeń i Reasekuracji „WARTA” S.A. z siedzibą w Warszawie,
wskazano jako beneficjenta,
co prawda Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe,
ale zamiast Nadleśnictwa Jarosław wpisano Nadleśnictwo Kołaczów, przy prawidłowym
określeniu: nazwy postępowania, w którym złożoną przez Lukatrans ofertę ma zabezpieczać
to wadium, kwoty wadium i przesłanek zatrzymania wadium.
Niesporne
było również, że postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Budowa drogi leśnej w Leśnictwie Radawa w km 0+560-3+075 prowadzone jest przez
Nadleśnictwo Jarosław, a nie Nadleśnictwo Kołaczów.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 pzp ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz. U.
z 2020 r. poz. 1463 ze zm.)
Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organizacyjna
nieposiadająca osobowości prawnej reprezentują Skarb Państwa w zakresie zarządzanego
mienia.
Przy czym według art. 32 ust. 2 tej ustawy w skład Lasów Państwowych wchodzą
następujące jednostki organizacyjne: 1) Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych;
2) regiona
lne dyrekcje Lasów Państwowych; 3) nadleśnictwa; 4) inne jednostki organizacyjne
Sygn. akt KIO 1234/21
nieposiadające osobowości prawnej.
Art. 33 pkt 1 tej usta
wy stanowi, że Dyrektor Generalny w szczególności reprezentuje
Skarb Państwa w stosunkach cywilnoprawnych, w zakresie swojego działania. Z kolei
według art. 34 pkt 1 tej ustawy dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych
w
szczególności reprezentuje Skarb Państwa w stosunkach cywilnoprawnych, w zakresie
swojego działania.
Natomiast zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o lasach n
adleśniczy prowadzi
samodzielnie gospodarkę leśną w nadleśnictwie na podstawie planu urządzenia lasu oraz
odpowiada za stan lasu. W
szczególności nadleśniczy reprezentuje Skarb Państwa
w stosunk
ach cywilnoprawnych, w zakresie swojego działania [pkt 1].
W
orzecznictwie Izby nie budzi wątpliwości, że treść oświadczenia woli gwaranta
zawartego w tego rodzaju dokumencie jak wadialna gwarancja ubezpieczeniowa czy
bankowa
podlega wykładni – jak każde inne oświadczenie woli – zgodnie z art. 65 § 1
Kodeksu cywilnego
{dalej: „kc”}. Zgodnie z tym przepisem oświadczenie woli należy tak
tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało,
zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Oznacza to w szczególności,
że dokonując wykładni oświadczenia woli należy mieć na uwadze reguły językowe, kontekst
językowy (uwzględnienie pozostałej treści danego dokumentu) oraz kontekst sytuacyjny,
tj.
okoliczności, w których oświadczenie zostało złożone.
Biorąc pod uwagę powyżej ustalone i niesporne okoliczności towarzyszące
sporządzeniu gwarancji ubezpieczeniowej oraz przywołane powyżej przepisy ustawy
o lasach oczywiste jes
t, że celem wystawienia tej gwarancji było zabezpieczenie oferty
składanej przez Lukatrans w konkretnym postępowaniu o udzielenie zamówienia, które
prowadzone jest przez odpowiednią jednostkę organizacyjną Lasów Państwowych, czyli
pa
ństwowej jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej reprezentującej
Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia. W tej sytuacji nieprawidłowe wskazanie
nazwy innego nadleśnictwa niż Nadleśnictwo Jarosław, które faktycznie prowadzi ten
konkretny przetarg, czyli
jedynie innej jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych, należy
uznać za omyłkę, która pozostaje bez wpływu na właściwe odczytanie tego oświadczenia
woli jako ustanawiającego beneficjentem Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne
Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Jarosław.
Podkreślić należy, że ani we wcześniejszych pismach kierowanych do Lukatransu,
ani
w odpowiedzi na odwołanie Zamawiający nie przedstawił żadnej alternatywnej wykładni
oświadczenia woli gwaranta przy zastosowaniu reguł z art. 65 § 1 kc, de facto przechodząc
Sygn. akt KIO 1234/21
do porządku dziennego nad tym przepisem
Wreszcie umknęło uwadze Zamawiającego, że powołany przez niego jako istotny
wyrok Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO 641/20
zapadł w zasadniczo odmiennym stanie
faktycznym, w
którym jako beneficjent z tytułu gwarancji ubezpieczeniowej zapłaty wadium
został wskazany wykonawca, którego ofertę miała zabezpieczać jako wadium ta gwarancja,
a nie tylko nazwa, ale nawet określenie, że tym beneficjentem ma być organizator przetargu
(zamawiający) w ogóle się w jej treści nie pojawiło.
Izba stwierdziła, że w tych okolicznościach zarzuty odwołania są zasadne.
Z art. 226 ust. 1 pkt 14 pzp wynika w szczególności, że zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy.
Skoro Zamawiający bezpodstawnie ustalił, że wniesione przez Lukatrans do upływu
terminu składania ofert wadium nie zabezpiecza prawidłowo złożonej oferty, odmawiając
zinterpretowania oświadczenia woli gwaranta przy zastosowaniu reguł wykładni oświadczeń
woli wynikających z Kodeksu cywilnego, odrzucenie oferty Lukatransu było bezpodstawne.
Zauważyć należy, że stanowisko Zamawiającego sprowadzało się do powielenia
argumentacji prawnej uzasadnienia wyroku Izby z 26 maja 2020 r. sygn. akt KIO 641/20,
który jednak, jak to już powyżej zaznaczono, zapadł w zupełnie odmiennym stanie
faktycznym.
Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła, że naruszenie przez Zamawiającego
art. 226 ust. 1 pkt 14
ustawy pzp miało wpływ na wynik prowadzonego przez niego
pos
tępowania o udzielenie zamówienia – wobec czego – działając na podstawie art. 554 ust.
1 pkt 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 lit. a oraz b nowej ustawy pzp
– orzekła, jak w pkt 1. sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego w tej sprawie, na które złożył się uiszczony
wpis od odwołania oraz koszty zastępstwa przez Izbą Odwołującego (potwierdzone
dodatkowo
złożonym do zamknięcia rozprawy rachunkiem), koszty dojazdu samochodem
oraz kosztu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według spisu kosztów, orzeczono – w pkt
2. sentencji
– stosownie do jej wyniku na podstawie art. 557 nowej ustawy pzp w zw. z § 5
pkt 1 i 2 lit. a, b, d oraz
§ 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437) –
obciążając nimi Zamawiającego.
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1973/21 z dnia 2021-09-07
- Sygn. akt KIO 2070/21 z dnia 2021-09-03
- Sygn. akt KIO 1875/21 z dnia 2021-08-31
- Sygn. akt KIO 2281/21 z dnia 2021-08-11
- Sygn. akt KIO 1985/21 z dnia 2021-08-06
