rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-07-23
rok: 2020
data dokumentu: 2020-07-23
rok: 2020
sygnatury akt.:
KIO 1328/20
KIO 1328/20
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lipca 2020 r. w Warszawie
odwołania wniesionego do
Prezesa K
rajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 czerwca 2020 r. przez Odwołującego –
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – EU-Consult sp. z o.o.
z
siedzibą w Gdańsku, Grupa BST sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, w postępowaniu
prowadzonym przez Zamawiającego – Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych w Warszawie, przy udziale wykonawcy Danae sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
odwołania wniesionego do
Prezesa K
rajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 czerwca 2020 r. przez Odwołującego –
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – EU-Consult sp. z o.o.
z
siedzibą w Gdańsku, Grupa BST sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, w postępowaniu
prowadzonym przez Zamawiającego – Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych w Warszawie, przy udziale wykonawcy Danae sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2. Kosztami
postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 7.500,00 zł (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych
00/100) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia –
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………………….
Sygn. akt KIO 1328/20
Uzasadnienie
Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Warszawie
(dalej:
„Zamawiający”) prowadzi, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1843), zwanej dalej „Pzp”,
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w przetargu nieograniczonego
pn.:
„Badanie ankietowe pn. Wzory konsumpcji alkoholu”, zwane dalej „Postępowaniem”.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
pod nr 517331-N-2020.
8 czerwca 2020 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
w
Postępowaniu, za którą uznał ofertę wykonawcy Danae sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku
(dalej „Wykonawca D”)
15 czerwca 2020 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba” lub „KIO”)
wpłynęło odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia –
EU-
Consult sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku, Grupa BST sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach
(dalej „Zamawiający”), w którym Zamawiającemu zarzucono:
1.
niezgodną z przepisami Pzp oraz Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
(dalej „SIWZ”) czynność oceny i badania ofert;
2.
niezgodną z przepisami Pzp czynność wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej
przez Wykonawcę D, pomimo że oferta ta nie była najkorzystniejsza;
3.
niezgodną z przepisami Pzp czynność Zamawiającego polegającej na ocenie oferty
Odwołującego w kryterium „Wielkość próby – min. 2200” niezgodnie z określonymi
w SIWZ zasadami oceny ofert w tym kryterium;
4.
niezgodną z przepisami Pzp czynność Zamawiającego polegającą na zaniechaniu
oceny oferty Odwołującego w kryterium „Wielkość próby – min. 2200” zgodnie
z
określonymi w SIWZ zasadami oceny ofert w tym kryterium;
stwierdzając naruszenie przez Zamawiającego przepisów art. 91 ust. 1, art. 92 ust. 1 i art. 91
ust. 1 i 2 w zw. z art. 91 ust. 2d i art. 7 Pzp.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty;
2.
przyznania ofercie Odwołującego większej liczby punktów w kryterium
„Wielkość próby – min. 2200” zgodnie z uzasadnieniem odwołania;
3.
dokonania ponownej oceny ofert, uwzględniającej kryteria oceny ofert oraz zasady
oceny ofert zgodne z SIWZ.
Uzasadniając zarzuty odwołania Odwołujący podał, że w wyniku badania i oceny ofert
złożonych w Postępowaniu Zamawiający wybrał ofertę Wykonawcy D. Zgodnie z treścią
informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej Odwołujący otrzymał łącznie 65 punktów, w tym
0 punktów w kategorii „Wielkość próby – min. 2200”.
Odwołujący stwierdził, że jego oferta została oceniona w sposób nierzetelny, niezgody
z SIWZ, co stanowi w istocie naruszenie art. 91 ust. 1 i 2 Pzp. Zgodnie SIWZ jednym
z
kryteriów oceny ofert było kryterium „Wielkość próby – min. 2200”. W powyższym kryterium
Odwołujący otrzymał 0 punktów na 25 możliwych.
Zgodnie z treścią SIWZ: „25 punktów otrzyma oferta, w której zaproponowano
największą liczebnie próbę. Odpowiednio mniejszą liczbę punktów otrzyma oferta, w której
zaproponowano mniejszą liczebnie próbę, w stosunku do oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący otrzymał we wspomnianej kategorii 0, pomimo zaproponowania wielkości
próby 2200. W związku z powyższym Odwołujący zwrócił się do Zamawiającego z prośbą
o
udostępnienie informacji na temat wielkości próby zaproponowanej przez Wykonawcę D
oraz zgłosił podejrzenie nieprawidłowości w ocenie oferty. Zgodnie z informacją przekazaną
przez Zamawiającego Wykonawca D zaproponował wielkość próby 2300.
Zamawiający stwierdził, że ocena ofert została przeprowadzona prawidłowo i uzasadnił
przyznanie Odwołującemu 0 punktów w następujący sposób: „zatem przyjęto następujący
algorytm: 25 punktów otrzymała próba o 100 osób większa. Skoro 25 punktów przyznano za
próbę większą o 100, to za próbę większą o 0 przyznano 0 punktów. Przyjęty algorytm
spowodował, że Wykonawca, który zaoferował próbę o 20 osób większą, otrzymał 5 punktów".
Powyższe oznacza, że ocena ofert nastąpiła nie w oparciu o wskazane w SIWZ
kryterium „Wielkość próby – min. 2200”, lecz w oparciu o niewymienione w SIWZ kryterium
„Zwiększenie liczebności próby" (nazywane też w niektórych zamówieniach publicznych
„Dodatkową liczebnością próby”). Podkreślić należy, że są to dwa zupełnie różne kryteria
oceny. Wielkość próby to całkowita liczebność próby, jaką zaproponował wykonawca,
natomiast zwiększenie wielkości próby to różnica pomiędzy liczebnością próby
zaproponowaną przez wykonawcę a minimalną liczebnością próby wskazaną przez
Zamawiającego (zaproponowana liczebność próby minus minimalna liczebność próby).
Odwołujący zwrócił uwagę, że w treści Opisu przedmiotu zamówienia, na str. 1
Zamawiający sam wyraźnie wskazuje, co rozumiane jest jako wielkość próby: „wielkość próby
– […] minimum 2200 (dwa tysiące dwieście w badaniu zasadniczym) […]”. W SIWZ nie
znajduje się jakakolwiek informacja, która świadczyłaby o tym, że Zamawiający będzie przy
przyznawaniu punktów brał pod uwagę zwiększenie liczebności próby, a nie liczebność próby
(na którą wyraźnie wskazano w SIWZ).
W związku z tym, że Odwołujący zaproponował wielkość próby 2200,
natomiast w ofercie, w której zaproponowano największą liczebnie próbę wielkość próby
wyniosła 2300, Odwołujący powinien był, zgodnie ze wspomnianym wcześniej
postanowieniem SIWZ, otrzymać „odpowiednio mniejszą liczbę punktów”. Liczba punktów
powinna wynieść 23,91 pkt, zgodnie z poniższym sposobem wyliczenia:
Lic
zba pkt dla oferty Odwołującego = (Wielkość próby Odwołującego/Wielkość największej
próby) x 25
Zamawiający wskazał w odpowiedzi udzielonej Odwołującemu, że „ponadto należy
wskazać, że zapisy SIWZ, w tym kryteria i sposób oceny ofert nie były kwestionowane przez
Wykonawcę w momencie kiedy ogłoszenie zostało upublicznione”. Odwołujący podał, że nie
kwestionował kryteriów i sposoby ofert w momencie, kiedy ogłoszenie zostało upublicznione,
ponieważ kryterium „Wielkość próby” jest kryterium regularnie stosowanym w zamówieniach
publicznych. Odwołujący zetknął się z nim wielokrotnie i zawsze powyższe kryterium było
rozumienie jednoznacznie, jak wskazano powyżej.
Przykładem zastosowanego kryterium „Wielkość próby” jest postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Opracowanie koncepcji metodologicznej oraz wykonanie badań
ilościowych i jakościowych ruchu turystycznego na Dolnym Śląsku w układzie powiatowym”.
Zgodnie z powyższym: „Wielkość próby przewidywanej w badaniach” (W) –
punkty
zostaną przyznane na podstawie dwóch podkryteriów jako suma punktów uzyskanych
w obu podkryteriach:
a)
„Wielkość próby przewidywanej w badaniach przeprowadzonych metodą określoną
w rozdziale III pkt 1 lit. b) SIWZ
– metoda wywiadów telefonicznych (CATI)”
Wykonawca winien wskazać w ofercie wielkość próby badawczej (liczby osób)
zastosowanej do przeprowadzenia przedmiotowej metody badawczej.
Punkty zostaną przyznane wg poniższego wzoru:
W1 = (W1n/W1max) x 7,5 (pkt)
gdzie:
W1
– liczba punktów za przedmiotowe podkryterium przyznana ocenianej ofercie
W1n
– wielkość próby przewidywanej w ocenianej ofercie
W1max
– najwyższa wielkość przewidywanej próby wskazana w ocenianych
ofertach.
Minimalna wielkość próby badawczej – 1000 osób. Wskazanie w ofercie próby
badawczej mniejszej niż 1000 osób będzie skutkować odrzuceniem oferty.
W
przypadku niewypełnienia odpowiedniego punktu formularza oferty Zamawiający
przyjmie, że Wykonawca zobowiązał się do wykonania badania na minimalnej,
wymaganej próbie badawczej (1000 osób).
b)
„Wielkość próby przewidywanej w badaniach przeprowadzonych metodą określoną
w rozdziale III pkt. 1 lit. c) SIWZ
– Wywiady kwestionariuszowe z wykorzystaniem
papierowej wersji kwestionariusza ankiety (PAPI)”
Wykonawca winien wskazać w ofercie wielkość próby badawczej (liczby osób)
zastosowanej do przeprowadzenia przedmiotowej metody badawczej.
Punkty zostaną przyznane wg poniższego wzoru:
W2 = (W2n/W2max) x 7,5 (pkt)
gdzie:
W2
– liczba punktów za przedmiotowe podkryterium przyznana ocenianej ofercie
W2n
– wielkość próby przewidywanej w ocenianej ofercie
W2max
– najwyższa wielkość przewidywanej próby wskazana w ocenianych
ofertach
Minimalna wielkość próby badawczej – 1000 osób. Wskazanie w ofercie próby
badawczej mniejszej
niż 1000 osób będzie skutkować odrzuceniem oferty.
W
przypadku niewypełnienia odpowiedniego punktu formularza oferty Zamawiający
przyjmie, że Wykonawca zobowiązał się do wykonania badania na minimalnej,
wymaganej próbie badawczej (1000 osób)”.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w udzielonej mu odpowiedzi wskazał,
że „trudno sobie wyobrazić by Zamawiający przyznawał punkty za próbę, która stanowiła
element formalny zamówienia”. Fakt, że Zamawiający na etapie oceny ofert stwierdza,
że opisany w SIWZ sposób oceny ofert jest, w jego opinii, nieoptymalny, nie stanowi podstawy
do dokonania oceny ofert według nieopisanego w SIWZ i nieznanego wykonawcom zupełnie
innego kryterium. Wspomniany wcześniej przykład postępowania świadczy o tym,
że w przypadku kryterium „Wielkość próby” wykonawca, który zaproponował zrealizowanie
wyłącznie minimalnej wielkość próby nie otrzymuje 0 punktów, lecz odpowiednio mniejszą
liczbę punktów.
Opisane powyżej zachowanie Zamawiającego stanowi naruszenie przepisu art. 91
ust. 1 i 2, ar
t. 91 ust. 2d oraz art. 92 ust. 1 w zw. z art. 7 Pzp. Zamawiający ma obowiązek tak
prowadzić postępowanie, aby ocena złożonych w ramach postępowania ofert była dokonana
w oparciu o specyfikację istotnych warunków zamówienia, które są rozumiane obiektywnie
i
jednoznacznie. Nadto, z dokumentacji postępowania dostępnej wszystkim wykonawcom
musi wynikać, w jaki sposób Zamawiający ocenił oferty, w szczególności w jaki sposób
przyznał punktację w kryteriach pozacenowych.
Nie można zgodzić się z poglądem Zamawiającego, że zaproponowanie w ofercie
próby wielkości minimalnej 2200, doprowadzi do przyznania 0 punktów w przedmiotowym
kryterium. Rozumienie takiego sposobu liczenia sprzeciwia się również logice w teoretycznym
przypadku, gdyby wszyscy wykonawcy, którzy zaprezentowali swoje oferty, wskazaliby próbę
wielkości 2200. Według niewłaściwej teorii Zamawiającego wówczas żaden wykonawca nie
powinien mieć przyznanych jakichkolwiek punktów, co oczywiście pozbawione jest sensu
i
racjonalnych argumentów, skoro z drugiej strony Zamawiający wskazuje, że „25 punktów
otrzyma oferta, w której zaproponowano największą liczebnie próbę”.
Odwołujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z treści SIWZ
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia pn.: „Opracowanie koncepcji metodologicznej oraz
wykonanie badań ilościowych i jakościowych ruchu turystycznego na Dolnym Śląsku
w
układzie
powiatowym”,
prowadzonym
przez
Województwo
Dolnośląskie
–
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w powołaniu na przytoczoną poniżej
argumentację.
Zamawiający podał, że jednym z kryteriów pozacenowych była wielkość próby –
min.
2.200 o wadze 25 pkt. Wyjaśnił, że zgodnie z opisem tego kryterium 25 punktów otrzyma
oferta, w której zaproponowano największą liczebnie próbę. Odpowiednio mniejszą liczbę
punktów otrzyma oferta, w której zaproponowano mniejszą liczebnie próbę, w stosunku do
oferty najkorzystniejszej. Ocena będzie dokonana z dokładnością do dwóch miejsc po
przecinku.
W toku postępowania treść SIWZ nie była kwestionowana przez żadnego
z
wykonawców i nie uległ on zmianie. Nie było również wniosków o wyjaśnienie treści SIWZ
w
odniesieniu do tak sformułowanego kryterium.
Zamawiający ocenił oferty i w dniu 8 czerwca 2020 r. dokonał wyboru najkorzystniejszej
oferty. Największą liczbę punktów otrzymała oferta złożona przez Wykonawcę D,
który zaproponował próbę wielkości 2.300, w drugiej kolejności plasowała się oferta złożona
przez Odwołującego.
Na pytanie Odwołującego z dnia 8 czerwca 2020 r. w sprawie błędu przy ocenie oferty
Odwołującego w kryterium „Wielkość próby – min. 2200” Zamawiający wyjaśnił,
że „Zgodnie z 5 3 SIWZ „Badanie należy przeprowadzić zgodnie z następującymi wytycznymi:
wielkość próby – 100 w badaniu pilotażowym, minimum 2200 (dwa tysiące dwieście)
w badaniu zasadniczym, przy czym 2000 losowane w populacji 18+, a 200 w populacji 60+,
bez górnego ograniczenia wieku”.
Powyższe znalazło odzwierciedlenie w załączniku nr 1 do SIWZ (Opis przedmiotu
zamówienia, pkt 3.). Ponadto w formularzu ofertowym Odwołujący oświadczył, że zrealizuje
zamówienie zgodnie z wymogami Zamawiającego i w zakresie określonym w szczegółowym
opisie przedmiotu zamówienia, stanowiącym załącznik nr 1 do SIWZ, oraz wzorze umowy,
stanowiącymi załącznik nr 3 do SIWZ. Mając na uwadze powyższe, należy przyjąć,
że wykonawca musiał zrealizować badanie na próbie nie mniejszej niż 2200 i stanowi to
warunek niezbędny zarówno do ubiegania się o udzielenie zamówienia jaki i jego realizacji.
Zatem przyjęto następujący algorytm: 25 punktów otrzymała próba o 100 osób
większa. Skoro 25 punktów przyznano za próbę większą o 100, to za próbę większą
o 0 przyznano 0 punktów. Przyjęty algorytm spowodował, że wykonawca, który zaoferował
próbę o 20 osób większą, otrzymał 5 punktów. Trudno sobie wyobrazić by Zamawiający
przyznawał punkty za próbę, która stanowiła element formalny zamówienia. Tym samym
ocena ofert została przeprowadzona zgodnie z SIWZ, ponieważ Zamawiający wyraźnie
wskazał, że liczba punktów przyznawana w tym kryterium będzie uzależniona od oferty,
w
której wskazano największą liczebnie próbę.
Zamawiający podkreślił, że wszelkie wątpliwości związane z treścią SWIZ powinny być
zgłaszane Zamawiającemu zgodnie z art. 38 Pzp, tj.: wykonawca mógł zwrócić się do
Zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ. Odwołujący niezasadnie twierdzi,
jakoby „[…] nie kwestionował kryteriów i sposoby ofert w momencie, kiedy ogłoszenie zostało
upublicznione, ponieważ kryterium „Wielkość próby” jest kryterium regularnie stosowanym
w
zamówieniach publicznych. Wykonawca zetknął się z nim wielokrotnie i zawsze powyższe
kryterium było rozumienie jednoznacznie, jak wskazuje Odwołujący” (str. 5 odwołania).
Trudno uznać ww. wyjaśnienie za wiarygodne w kontekście praktyki interpretowania
kryterium „wielkości próby” w sposób odmienny od sposobu przedstawionego przez
Odwołującego, na dowód czego Zamawiający wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie
dowodów z treści SIWZ w postępowaniach prowadzonych przez:
1.
Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury – postępowanie pn: „Analiza potrzeb
szkoleniowych wdrażania do wymiaru sprawiedliwości nowoczesnych IT, w związku
z realizacją Projektu POKL05.03.00-00-012/11pt.: PWP Edukacja w dziedzinie
zarządzania czasem i kosztami postępowań sądowych – case management
współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach PO KL priorytet V
Dobre rządzenie, Działanie 5.3 Wsparcie na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej”;
2.
Województwo Wielkopolskie z siedzibą Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Wielkopolskiego w Poznaniu
– postępowanie pn.: „Analiza potencjału eksportowego
przedsiębiorstw województwa wielkopolskiego”;
3.
Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy – postępowanie
pn: „Badanie sondażowe na ogólnopolskiej próbie 800 polskich naukowców,
dotyczące relacji polskich naukowców z otoczeniem krajowym i zagranicznym i ich
produktywności naukowej”;
4.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - postępowanie pn.: „Wykonanie
badań dotyczących skuteczności i efektywności systemu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie”;
i omówił wynikające z ww. SIWZ zasady przyznawania punktów w analogicznych kryteriach
stosowanych w tych postępowaniach.
Nie sposób zatem przypisywać Zamawiającemu nieprecyzyjnego opisu przedmiotu
kryteriów oceny ofert w tej mierze, a zasadnicza część sygnalizowanych przez Odwołującego
wątpliwości w powyższym zakresie mogłaby z powodzeniem zostać rozwiana poprzez zadanie
Zamawiającemu pytań, czego Odwołujący nie uczynił.”
Zamawiający stwierdził następnie, że zaproponowana próba w wysokości 2.200 osób
stanowiła warunek konieczny Postępowania. Zaproponowanie niższej próby wiązałoby się
z
koniecznością
odrzucenia
oferty.
Oczywistym
jest
zatem,
że
wykonawcy,
którzy zaproponowali jedynie wymagane przez Zamawiającego minimum nie otrzymali w tej
kategorii żadnego punktu (wykonawcy: PBS sp. z o.o., ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku
sp. z o.o. i Odwołujący). Powyższe działanie Zmawiającego jednocześnie czyni bezzasadny
zarzut naruszenia art. 7 Pzp. Zasada uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
wyraża się m.in. w obowiązku jednakowego traktowania wszystkich wykonawców (a więc
również oceny ich ofert wg tych samych zasad), co Zamawiający przy stosowaniu ww.
kryterium zastosował.
Zamawiający zakwestionował również twierdzenie Odwołującego, jakoby w SIWZ nie
zna
jdowała się jakakolwiek informacja, która świadczyłaby o tym, że Zamawiający będzie przy
przyznawaniu punktów brał pod uwagę zwiększenie liczebności próby, a nie liczebność próby
(na którą wyraźnie wskazano w SIWZ), ponieważ zamawiający standardowo używają
określenia „wielkość próby” lub „liczebność próby”, a nie „zwiększenie wielkości/liczebności
próby” na określenie kryterium zastosowanego także w tej sprawie.
Także zarzuty o nieuwzględnienie hipotetycznej sytuacji, w której wszyscy wykonawcy
zaproponowal
iby
jedynie
próbę
minimalną
nie
zasługują
na
uwzględnienie,
ponieważ w momencie kiedy wszyscy wykonawcy otrzymaliby w tej kategorii 25 czy 0 punktów
nie miałoby to wpływu na wynik oceny (skoro każdy wykonawca otrzymałby w tej kategorii taką
samą liczbę punktów, co pozostali). Wówczas decydujące byłyby pozostałe dwa kryteria.
Nie można także zgodzić się z zaproponowanym przez Odwołującego sposobem
liczenia punktów w ww. kategorii. Rozumienie takiego sposobu liczenia sprzeciwia się również
logice, gdyż według wzoru podanego przez Odwołującego wykonawca, który zaproponował
absolutne minimum wymagane przez Zamawiającego (bez którego jego oferta podlegałaby
odrzuceniu z uwagi na niespełnienie wymogów formalnych) otrzymałby prawie maksymalną
liczbę punktów w tej kategorii (tj. dokładnie 23,91 punktów na 25 możliwych), co całkowicie
wypacza sens stosowania owego kryterium. W takim stanie faktycznym kryterium wielkości
próby, stanowiące aż 25% wartości oceny oferty, byłoby kryterium jedynie pozornym,
nie
mającym realnego wpływu na punktację. Oczywistym jest, że dla Zamawiającego kryterium
wielkości próby było istotne skoro stanowiło aż % wartości oceny. W badaniach ilościowych
im większa próba badawcza, tym samym im większa część populacji objęta jest próbą,
tym
mniejsze jest prawdopodobieństwo popełnienia błędu pomiaru. Tą przesłanką kierował się
Zamawiający przy wyborze i punktacji kryterium „liczebność próby”. Można jednocześnie
stwierdzić, że propozycja Odwołującego w zakresie sposobu liczenia punktów to
niedo
puszczalna interpretacja i wykładnia na etapie oceny ofert, nieznajdująca
odzwierciedlenia w SIWZ.
Zamawiający podkreślił, że to on odpowiada za dobór kryteriów w postępowaniu
o
udzielenie zamówienia. Dzięki temu doborowi zamawiający dokonuje wyboru oferty
najkorzystniejszej, optymalnej i pozwalającej na uzyskanie usługi odpowiadającej potrzebom
zamawiającego. Przyjęcie sposobu obliczenia Odwołującego nie odpowiadałoby powyższej
zasadzie.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienie zgłosił
Wykonawca D wnosząc o oddalenie odwołania. Izba, wobec spełniania przez zgłoszone
przystąpienie przesłanek z art. 185 ust. 2 Pzp, postanowiła o dopuszczeniu ww. wykonawcy
(dalej również „Przystępujący”) do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Po pr
zeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy omówiony w dalszej części uzasadnienia, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska Stron postępowania odwoławczego i Wykonawcy D,
ustaliła i zważyła, co następuje.
Skład orzekający stwierdził, że Odwołujący jest legitymowany, zgodnie z przepisem
art. 179 ust. 1 Pzp, do
wniesienia odwołania. Tym samym nie znaleziono podstaw do
oddalenia odwołania z uwagi na fakt, że Odwołujący samodzielnie nie przedłużył terminu
związania ofertą i ważności wadium, jako że zaniechania te nie rzutują negatywnie na
uprawnienie do skorzystania ze środka ochrony prawnej.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z treści SIWZ, oferty Odwołującego
i Wykonawcy D oraz
dokumentów załączonych do odwołania i odpowiedzi na odwołanie
stwierdzając, że stan faktyczny nie jest w sprawie sporny.
W powyższych okolicznościach skład orzekający uznał, że odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
Tytułem wprowadzenia zauważyć należy, że istotą każdego kryterium oceny ofert jest
umożliwienie zamawiającemu wartościowania ofert pod kątem stopnia spełniania jego
oczekiwań opisanych w SIWZ. Innymi słowy, oferty otrzymują liczbę punktów w kryteriach
oceny ofert w
zależności od tego jak bardzo wpisują się w preferencje zamawiającego.
Najłatwiej jest wyjaśnić ten mechanizm na przykładzie kryterium cenowego, w którym ocena
sprowadza się do przyznania największej liczby punktów ofercie z najniższą ceną. Nie inaczej
jest jednak w kryteriach pozacenowych, które dotyczą innych niż cena preferencji
zamawiającego. Im bardziej oferta wpisuje się w takie preferencje, tym wyższą ocenę
uzyskuje. Co przy tym istotne, oceniane są wyłącznie takie oferty, które zachowują swą
zgodność z SIWZ.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy i spornego
kryterium wielkości próby min. 2.200 osób należało stwierdzić, że warunkiem dopuszczenia
oferty do oceny w tym kryterium było zaoferowanie przeprowadzenia badań ankietowych na
populacji nie mniejszej niż 2.200 osób. W przeciwnym razie oferta powinna zostać odrzucona
jako niezgodna z SIWZ, czyli na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
W tym miejscu należało zadać pytanie co w sytuacji, w której wykonawca zaoferował
przeprowadzenie badania na próbie o minimalnej wymaganej przez Zamawiającego
wielkości? Zdaniem składu orzekającego taki wykonawca nie powinien otrzymać punktów
w
kryterium odnoszącym się do wielkości próby, jako że zaoferował Zamawiającemu
niezbędne minimum przesądzające wyłącznie o zgodności jego oferty z SIWZ. Nie sposób
przy tym nie zauważyć, że w forsowanej przez Odwołującego koncepcji uzyskanie takiego
wyniku nie byłoby możliwe, nie licząc sytuacji, w której wszyscy wykonawcy zaoferowaliby
próbę o minimalnej wymaganej wielkości. Wówczas jednak to kryterium byłoby bez znaczenia,
jako że dokonana w jego ramach ocena ofert w żadnym stopniu nie odzwierciedlałaby
preferencji Zamawiającego.
W ocenie Izby zaprezentowana w odwołaniu interpretacja treści spornego kryterium
polegała na próbie sztucznego przeciwstawienia sobie pojęć „wielkość próby”
i „zwiększenie próby”, jako rzekomo związanych z dwoma różnymi kryteriami oceny ofert.
Zdaniem składu orzekającego są to terminy związane z tym samym kryterium oceny ofert.
Prawidłowa interpretacja treści tego kryterium, wynikająca nota bene ze wszystkich
przedstawionych w toku postępowania odwoławczego SIWZ, skłania do wniosku, że w ramach
kryterium wiel
kości próby punkty przyznawane były właśnie za zwiększenie próby, na której
przeprowadzone zostanie badanie. Prawdą jest, w nawiązaniu do przedstawionych przez
Strony postępowania odwoławczego SIWZ z postępowań prowadzonych przez innych
zamawiających, że analogiczne kryteria opisywane są przy użyciu wzorów, bądź przez
opisanie poszczególnych przedziałów punktowych. Niemniej jednak, zważywszy na opisany
powyżej cel przedmiotowego kryterium, nie sposób stawiać Zamawiającemu zarzutu
wskazania, że oferta, w której zaoferowano przeprowadzenie badania na próbie o wielkości
mniejszej od największej zaoferowanej próby otrzyma odpowiednio mniejszą liczbę punktów.
Przedstawiony przez Zamawiającego algorytm jest bowiem czytelny, zgodny z opisem
kryterium i celem, którego osiągnięciu kryterium to służyło.
Reasumując przedstawione powyżej zapatrywania orzeczono, jak w pkt 1 sentencji
wyroku.
O kosztach postępowania odwoławczego (pkt 2 sentencji wyroku) orzeczono
stosownie do jego wyniku, na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz § 5 ust. 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący: ……………………………………….
1.
Oddala odwołanie.
2. Kosztami
postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 7.500,00 zł (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych
00/100) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia –
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………………….
Sygn. akt KIO 1328/20
Uzasadnienie
Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Warszawie
(dalej:
„Zamawiający”) prowadzi, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1843), zwanej dalej „Pzp”,
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w przetargu nieograniczonego
pn.:
„Badanie ankietowe pn. Wzory konsumpcji alkoholu”, zwane dalej „Postępowaniem”.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
pod nr 517331-N-2020.
8 czerwca 2020 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
w
Postępowaniu, za którą uznał ofertę wykonawcy Danae sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku
(dalej „Wykonawca D”)
15 czerwca 2020 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba” lub „KIO”)
wpłynęło odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia –
EU-
Consult sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku, Grupa BST sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach
(dalej „Zamawiający”), w którym Zamawiającemu zarzucono:
1.
niezgodną z przepisami Pzp oraz Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
(dalej „SIWZ”) czynność oceny i badania ofert;
2.
niezgodną z przepisami Pzp czynność wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej
przez Wykonawcę D, pomimo że oferta ta nie była najkorzystniejsza;
3.
niezgodną z przepisami Pzp czynność Zamawiającego polegającej na ocenie oferty
Odwołującego w kryterium „Wielkość próby – min. 2200” niezgodnie z określonymi
w SIWZ zasadami oceny ofert w tym kryterium;
4.
niezgodną z przepisami Pzp czynność Zamawiającego polegającą na zaniechaniu
oceny oferty Odwołującego w kryterium „Wielkość próby – min. 2200” zgodnie
z
określonymi w SIWZ zasadami oceny ofert w tym kryterium;
stwierdzając naruszenie przez Zamawiającego przepisów art. 91 ust. 1, art. 92 ust. 1 i art. 91
ust. 1 i 2 w zw. z art. 91 ust. 2d i art. 7 Pzp.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty;
2.
przyznania ofercie Odwołującego większej liczby punktów w kryterium
„Wielkość próby – min. 2200” zgodnie z uzasadnieniem odwołania;
3.
dokonania ponownej oceny ofert, uwzględniającej kryteria oceny ofert oraz zasady
oceny ofert zgodne z SIWZ.
Uzasadniając zarzuty odwołania Odwołujący podał, że w wyniku badania i oceny ofert
złożonych w Postępowaniu Zamawiający wybrał ofertę Wykonawcy D. Zgodnie z treścią
informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej Odwołujący otrzymał łącznie 65 punktów, w tym
0 punktów w kategorii „Wielkość próby – min. 2200”.
Odwołujący stwierdził, że jego oferta została oceniona w sposób nierzetelny, niezgody
z SIWZ, co stanowi w istocie naruszenie art. 91 ust. 1 i 2 Pzp. Zgodnie SIWZ jednym
z
kryteriów oceny ofert było kryterium „Wielkość próby – min. 2200”. W powyższym kryterium
Odwołujący otrzymał 0 punktów na 25 możliwych.
Zgodnie z treścią SIWZ: „25 punktów otrzyma oferta, w której zaproponowano
największą liczebnie próbę. Odpowiednio mniejszą liczbę punktów otrzyma oferta, w której
zaproponowano mniejszą liczebnie próbę, w stosunku do oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący otrzymał we wspomnianej kategorii 0, pomimo zaproponowania wielkości
próby 2200. W związku z powyższym Odwołujący zwrócił się do Zamawiającego z prośbą
o
udostępnienie informacji na temat wielkości próby zaproponowanej przez Wykonawcę D
oraz zgłosił podejrzenie nieprawidłowości w ocenie oferty. Zgodnie z informacją przekazaną
przez Zamawiającego Wykonawca D zaproponował wielkość próby 2300.
Zamawiający stwierdził, że ocena ofert została przeprowadzona prawidłowo i uzasadnił
przyznanie Odwołującemu 0 punktów w następujący sposób: „zatem przyjęto następujący
algorytm: 25 punktów otrzymała próba o 100 osób większa. Skoro 25 punktów przyznano za
próbę większą o 100, to za próbę większą o 0 przyznano 0 punktów. Przyjęty algorytm
spowodował, że Wykonawca, który zaoferował próbę o 20 osób większą, otrzymał 5 punktów".
Powyższe oznacza, że ocena ofert nastąpiła nie w oparciu o wskazane w SIWZ
kryterium „Wielkość próby – min. 2200”, lecz w oparciu o niewymienione w SIWZ kryterium
„Zwiększenie liczebności próby" (nazywane też w niektórych zamówieniach publicznych
„Dodatkową liczebnością próby”). Podkreślić należy, że są to dwa zupełnie różne kryteria
oceny. Wielkość próby to całkowita liczebność próby, jaką zaproponował wykonawca,
natomiast zwiększenie wielkości próby to różnica pomiędzy liczebnością próby
zaproponowaną przez wykonawcę a minimalną liczebnością próby wskazaną przez
Zamawiającego (zaproponowana liczebność próby minus minimalna liczebność próby).
Odwołujący zwrócił uwagę, że w treści Opisu przedmiotu zamówienia, na str. 1
Zamawiający sam wyraźnie wskazuje, co rozumiane jest jako wielkość próby: „wielkość próby
– […] minimum 2200 (dwa tysiące dwieście w badaniu zasadniczym) […]”. W SIWZ nie
znajduje się jakakolwiek informacja, która świadczyłaby o tym, że Zamawiający będzie przy
przyznawaniu punktów brał pod uwagę zwiększenie liczebności próby, a nie liczebność próby
(na którą wyraźnie wskazano w SIWZ).
W związku z tym, że Odwołujący zaproponował wielkość próby 2200,
natomiast w ofercie, w której zaproponowano największą liczebnie próbę wielkość próby
wyniosła 2300, Odwołujący powinien był, zgodnie ze wspomnianym wcześniej
postanowieniem SIWZ, otrzymać „odpowiednio mniejszą liczbę punktów”. Liczba punktów
powinna wynieść 23,91 pkt, zgodnie z poniższym sposobem wyliczenia:
Lic
zba pkt dla oferty Odwołującego = (Wielkość próby Odwołującego/Wielkość największej
próby) x 25
Zamawiający wskazał w odpowiedzi udzielonej Odwołującemu, że „ponadto należy
wskazać, że zapisy SIWZ, w tym kryteria i sposób oceny ofert nie były kwestionowane przez
Wykonawcę w momencie kiedy ogłoszenie zostało upublicznione”. Odwołujący podał, że nie
kwestionował kryteriów i sposoby ofert w momencie, kiedy ogłoszenie zostało upublicznione,
ponieważ kryterium „Wielkość próby” jest kryterium regularnie stosowanym w zamówieniach
publicznych. Odwołujący zetknął się z nim wielokrotnie i zawsze powyższe kryterium było
rozumienie jednoznacznie, jak wskazano powyżej.
Przykładem zastosowanego kryterium „Wielkość próby” jest postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Opracowanie koncepcji metodologicznej oraz wykonanie badań
ilościowych i jakościowych ruchu turystycznego na Dolnym Śląsku w układzie powiatowym”.
Zgodnie z powyższym: „Wielkość próby przewidywanej w badaniach” (W) –
punkty
zostaną przyznane na podstawie dwóch podkryteriów jako suma punktów uzyskanych
w obu podkryteriach:
a)
„Wielkość próby przewidywanej w badaniach przeprowadzonych metodą określoną
w rozdziale III pkt 1 lit. b) SIWZ
– metoda wywiadów telefonicznych (CATI)”
Wykonawca winien wskazać w ofercie wielkość próby badawczej (liczby osób)
zastosowanej do przeprowadzenia przedmiotowej metody badawczej.
Punkty zostaną przyznane wg poniższego wzoru:
W1 = (W1n/W1max) x 7,5 (pkt)
gdzie:
W1
– liczba punktów za przedmiotowe podkryterium przyznana ocenianej ofercie
W1n
– wielkość próby przewidywanej w ocenianej ofercie
W1max
– najwyższa wielkość przewidywanej próby wskazana w ocenianych
ofertach.
Minimalna wielkość próby badawczej – 1000 osób. Wskazanie w ofercie próby
badawczej mniejszej niż 1000 osób będzie skutkować odrzuceniem oferty.
W
przypadku niewypełnienia odpowiedniego punktu formularza oferty Zamawiający
przyjmie, że Wykonawca zobowiązał się do wykonania badania na minimalnej,
wymaganej próbie badawczej (1000 osób).
b)
„Wielkość próby przewidywanej w badaniach przeprowadzonych metodą określoną
w rozdziale III pkt. 1 lit. c) SIWZ
– Wywiady kwestionariuszowe z wykorzystaniem
papierowej wersji kwestionariusza ankiety (PAPI)”
Wykonawca winien wskazać w ofercie wielkość próby badawczej (liczby osób)
zastosowanej do przeprowadzenia przedmiotowej metody badawczej.
Punkty zostaną przyznane wg poniższego wzoru:
W2 = (W2n/W2max) x 7,5 (pkt)
gdzie:
W2
– liczba punktów za przedmiotowe podkryterium przyznana ocenianej ofercie
W2n
– wielkość próby przewidywanej w ocenianej ofercie
W2max
– najwyższa wielkość przewidywanej próby wskazana w ocenianych
ofertach
Minimalna wielkość próby badawczej – 1000 osób. Wskazanie w ofercie próby
badawczej mniejszej
niż 1000 osób będzie skutkować odrzuceniem oferty.
W
przypadku niewypełnienia odpowiedniego punktu formularza oferty Zamawiający
przyjmie, że Wykonawca zobowiązał się do wykonania badania na minimalnej,
wymaganej próbie badawczej (1000 osób)”.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w udzielonej mu odpowiedzi wskazał,
że „trudno sobie wyobrazić by Zamawiający przyznawał punkty za próbę, która stanowiła
element formalny zamówienia”. Fakt, że Zamawiający na etapie oceny ofert stwierdza,
że opisany w SIWZ sposób oceny ofert jest, w jego opinii, nieoptymalny, nie stanowi podstawy
do dokonania oceny ofert według nieopisanego w SIWZ i nieznanego wykonawcom zupełnie
innego kryterium. Wspomniany wcześniej przykład postępowania świadczy o tym,
że w przypadku kryterium „Wielkość próby” wykonawca, który zaproponował zrealizowanie
wyłącznie minimalnej wielkość próby nie otrzymuje 0 punktów, lecz odpowiednio mniejszą
liczbę punktów.
Opisane powyżej zachowanie Zamawiającego stanowi naruszenie przepisu art. 91
ust. 1 i 2, ar
t. 91 ust. 2d oraz art. 92 ust. 1 w zw. z art. 7 Pzp. Zamawiający ma obowiązek tak
prowadzić postępowanie, aby ocena złożonych w ramach postępowania ofert była dokonana
w oparciu o specyfikację istotnych warunków zamówienia, które są rozumiane obiektywnie
i
jednoznacznie. Nadto, z dokumentacji postępowania dostępnej wszystkim wykonawcom
musi wynikać, w jaki sposób Zamawiający ocenił oferty, w szczególności w jaki sposób
przyznał punktację w kryteriach pozacenowych.
Nie można zgodzić się z poglądem Zamawiającego, że zaproponowanie w ofercie
próby wielkości minimalnej 2200, doprowadzi do przyznania 0 punktów w przedmiotowym
kryterium. Rozumienie takiego sposobu liczenia sprzeciwia się również logice w teoretycznym
przypadku, gdyby wszyscy wykonawcy, którzy zaprezentowali swoje oferty, wskazaliby próbę
wielkości 2200. Według niewłaściwej teorii Zamawiającego wówczas żaden wykonawca nie
powinien mieć przyznanych jakichkolwiek punktów, co oczywiście pozbawione jest sensu
i
racjonalnych argumentów, skoro z drugiej strony Zamawiający wskazuje, że „25 punktów
otrzyma oferta, w której zaproponowano największą liczebnie próbę”.
Odwołujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z treści SIWZ
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia pn.: „Opracowanie koncepcji metodologicznej oraz
wykonanie badań ilościowych i jakościowych ruchu turystycznego na Dolnym Śląsku
w
układzie
powiatowym”,
prowadzonym
przez
Województwo
Dolnośląskie
–
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w powołaniu na przytoczoną poniżej
argumentację.
Zamawiający podał, że jednym z kryteriów pozacenowych była wielkość próby –
min.
2.200 o wadze 25 pkt. Wyjaśnił, że zgodnie z opisem tego kryterium 25 punktów otrzyma
oferta, w której zaproponowano największą liczebnie próbę. Odpowiednio mniejszą liczbę
punktów otrzyma oferta, w której zaproponowano mniejszą liczebnie próbę, w stosunku do
oferty najkorzystniejszej. Ocena będzie dokonana z dokładnością do dwóch miejsc po
przecinku.
W toku postępowania treść SIWZ nie była kwestionowana przez żadnego
z
wykonawców i nie uległ on zmianie. Nie było również wniosków o wyjaśnienie treści SIWZ
w
odniesieniu do tak sformułowanego kryterium.
Zamawiający ocenił oferty i w dniu 8 czerwca 2020 r. dokonał wyboru najkorzystniejszej
oferty. Największą liczbę punktów otrzymała oferta złożona przez Wykonawcę D,
który zaproponował próbę wielkości 2.300, w drugiej kolejności plasowała się oferta złożona
przez Odwołującego.
Na pytanie Odwołującego z dnia 8 czerwca 2020 r. w sprawie błędu przy ocenie oferty
Odwołującego w kryterium „Wielkość próby – min. 2200” Zamawiający wyjaśnił,
że „Zgodnie z 5 3 SIWZ „Badanie należy przeprowadzić zgodnie z następującymi wytycznymi:
wielkość próby – 100 w badaniu pilotażowym, minimum 2200 (dwa tysiące dwieście)
w badaniu zasadniczym, przy czym 2000 losowane w populacji 18+, a 200 w populacji 60+,
bez górnego ograniczenia wieku”.
Powyższe znalazło odzwierciedlenie w załączniku nr 1 do SIWZ (Opis przedmiotu
zamówienia, pkt 3.). Ponadto w formularzu ofertowym Odwołujący oświadczył, że zrealizuje
zamówienie zgodnie z wymogami Zamawiającego i w zakresie określonym w szczegółowym
opisie przedmiotu zamówienia, stanowiącym załącznik nr 1 do SIWZ, oraz wzorze umowy,
stanowiącymi załącznik nr 3 do SIWZ. Mając na uwadze powyższe, należy przyjąć,
że wykonawca musiał zrealizować badanie na próbie nie mniejszej niż 2200 i stanowi to
warunek niezbędny zarówno do ubiegania się o udzielenie zamówienia jaki i jego realizacji.
Zatem przyjęto następujący algorytm: 25 punktów otrzymała próba o 100 osób
większa. Skoro 25 punktów przyznano za próbę większą o 100, to za próbę większą
o 0 przyznano 0 punktów. Przyjęty algorytm spowodował, że wykonawca, który zaoferował
próbę o 20 osób większą, otrzymał 5 punktów. Trudno sobie wyobrazić by Zamawiający
przyznawał punkty za próbę, która stanowiła element formalny zamówienia. Tym samym
ocena ofert została przeprowadzona zgodnie z SIWZ, ponieważ Zamawiający wyraźnie
wskazał, że liczba punktów przyznawana w tym kryterium będzie uzależniona od oferty,
w
której wskazano największą liczebnie próbę.
Zamawiający podkreślił, że wszelkie wątpliwości związane z treścią SWIZ powinny być
zgłaszane Zamawiającemu zgodnie z art. 38 Pzp, tj.: wykonawca mógł zwrócić się do
Zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ. Odwołujący niezasadnie twierdzi,
jakoby „[…] nie kwestionował kryteriów i sposoby ofert w momencie, kiedy ogłoszenie zostało
upublicznione, ponieważ kryterium „Wielkość próby” jest kryterium regularnie stosowanym
w
zamówieniach publicznych. Wykonawca zetknął się z nim wielokrotnie i zawsze powyższe
kryterium było rozumienie jednoznacznie, jak wskazuje Odwołujący” (str. 5 odwołania).
Trudno uznać ww. wyjaśnienie za wiarygodne w kontekście praktyki interpretowania
kryterium „wielkości próby” w sposób odmienny od sposobu przedstawionego przez
Odwołującego, na dowód czego Zamawiający wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie
dowodów z treści SIWZ w postępowaniach prowadzonych przez:
1.
Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury – postępowanie pn: „Analiza potrzeb
szkoleniowych wdrażania do wymiaru sprawiedliwości nowoczesnych IT, w związku
z realizacją Projektu POKL05.03.00-00-012/11pt.: PWP Edukacja w dziedzinie
zarządzania czasem i kosztami postępowań sądowych – case management
współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach PO KL priorytet V
Dobre rządzenie, Działanie 5.3 Wsparcie na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej”;
2.
Województwo Wielkopolskie z siedzibą Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Wielkopolskiego w Poznaniu
– postępowanie pn.: „Analiza potencjału eksportowego
przedsiębiorstw województwa wielkopolskiego”;
3.
Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy – postępowanie
pn: „Badanie sondażowe na ogólnopolskiej próbie 800 polskich naukowców,
dotyczące relacji polskich naukowców z otoczeniem krajowym i zagranicznym i ich
produktywności naukowej”;
4.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - postępowanie pn.: „Wykonanie
badań dotyczących skuteczności i efektywności systemu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie”;
i omówił wynikające z ww. SIWZ zasady przyznawania punktów w analogicznych kryteriach
stosowanych w tych postępowaniach.
Nie sposób zatem przypisywać Zamawiającemu nieprecyzyjnego opisu przedmiotu
kryteriów oceny ofert w tej mierze, a zasadnicza część sygnalizowanych przez Odwołującego
wątpliwości w powyższym zakresie mogłaby z powodzeniem zostać rozwiana poprzez zadanie
Zamawiającemu pytań, czego Odwołujący nie uczynił.”
Zamawiający stwierdził następnie, że zaproponowana próba w wysokości 2.200 osób
stanowiła warunek konieczny Postępowania. Zaproponowanie niższej próby wiązałoby się
z
koniecznością
odrzucenia
oferty.
Oczywistym
jest
zatem,
że
wykonawcy,
którzy zaproponowali jedynie wymagane przez Zamawiającego minimum nie otrzymali w tej
kategorii żadnego punktu (wykonawcy: PBS sp. z o.o., ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku
sp. z o.o. i Odwołujący). Powyższe działanie Zmawiającego jednocześnie czyni bezzasadny
zarzut naruszenia art. 7 Pzp. Zasada uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
wyraża się m.in. w obowiązku jednakowego traktowania wszystkich wykonawców (a więc
również oceny ich ofert wg tych samych zasad), co Zamawiający przy stosowaniu ww.
kryterium zastosował.
Zamawiający zakwestionował również twierdzenie Odwołującego, jakoby w SIWZ nie
zna
jdowała się jakakolwiek informacja, która świadczyłaby o tym, że Zamawiający będzie przy
przyznawaniu punktów brał pod uwagę zwiększenie liczebności próby, a nie liczebność próby
(na którą wyraźnie wskazano w SIWZ), ponieważ zamawiający standardowo używają
określenia „wielkość próby” lub „liczebność próby”, a nie „zwiększenie wielkości/liczebności
próby” na określenie kryterium zastosowanego także w tej sprawie.
Także zarzuty o nieuwzględnienie hipotetycznej sytuacji, w której wszyscy wykonawcy
zaproponowal
iby
jedynie
próbę
minimalną
nie
zasługują
na
uwzględnienie,
ponieważ w momencie kiedy wszyscy wykonawcy otrzymaliby w tej kategorii 25 czy 0 punktów
nie miałoby to wpływu na wynik oceny (skoro każdy wykonawca otrzymałby w tej kategorii taką
samą liczbę punktów, co pozostali). Wówczas decydujące byłyby pozostałe dwa kryteria.
Nie można także zgodzić się z zaproponowanym przez Odwołującego sposobem
liczenia punktów w ww. kategorii. Rozumienie takiego sposobu liczenia sprzeciwia się również
logice, gdyż według wzoru podanego przez Odwołującego wykonawca, który zaproponował
absolutne minimum wymagane przez Zamawiającego (bez którego jego oferta podlegałaby
odrzuceniu z uwagi na niespełnienie wymogów formalnych) otrzymałby prawie maksymalną
liczbę punktów w tej kategorii (tj. dokładnie 23,91 punktów na 25 możliwych), co całkowicie
wypacza sens stosowania owego kryterium. W takim stanie faktycznym kryterium wielkości
próby, stanowiące aż 25% wartości oceny oferty, byłoby kryterium jedynie pozornym,
nie
mającym realnego wpływu na punktację. Oczywistym jest, że dla Zamawiającego kryterium
wielkości próby było istotne skoro stanowiło aż % wartości oceny. W badaniach ilościowych
im większa próba badawcza, tym samym im większa część populacji objęta jest próbą,
tym
mniejsze jest prawdopodobieństwo popełnienia błędu pomiaru. Tą przesłanką kierował się
Zamawiający przy wyborze i punktacji kryterium „liczebność próby”. Można jednocześnie
stwierdzić, że propozycja Odwołującego w zakresie sposobu liczenia punktów to
niedo
puszczalna interpretacja i wykładnia na etapie oceny ofert, nieznajdująca
odzwierciedlenia w SIWZ.
Zamawiający podkreślił, że to on odpowiada za dobór kryteriów w postępowaniu
o
udzielenie zamówienia. Dzięki temu doborowi zamawiający dokonuje wyboru oferty
najkorzystniejszej, optymalnej i pozwalającej na uzyskanie usługi odpowiadającej potrzebom
zamawiającego. Przyjęcie sposobu obliczenia Odwołującego nie odpowiadałoby powyższej
zasadzie.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienie zgłosił
Wykonawca D wnosząc o oddalenie odwołania. Izba, wobec spełniania przez zgłoszone
przystąpienie przesłanek z art. 185 ust. 2 Pzp, postanowiła o dopuszczeniu ww. wykonawcy
(dalej również „Przystępujący”) do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Po pr
zeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy omówiony w dalszej części uzasadnienia, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska Stron postępowania odwoławczego i Wykonawcy D,
ustaliła i zważyła, co następuje.
Skład orzekający stwierdził, że Odwołujący jest legitymowany, zgodnie z przepisem
art. 179 ust. 1 Pzp, do
wniesienia odwołania. Tym samym nie znaleziono podstaw do
oddalenia odwołania z uwagi na fakt, że Odwołujący samodzielnie nie przedłużył terminu
związania ofertą i ważności wadium, jako że zaniechania te nie rzutują negatywnie na
uprawnienie do skorzystania ze środka ochrony prawnej.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z treści SIWZ, oferty Odwołującego
i Wykonawcy D oraz
dokumentów załączonych do odwołania i odpowiedzi na odwołanie
stwierdzając, że stan faktyczny nie jest w sprawie sporny.
W powyższych okolicznościach skład orzekający uznał, że odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
Tytułem wprowadzenia zauważyć należy, że istotą każdego kryterium oceny ofert jest
umożliwienie zamawiającemu wartościowania ofert pod kątem stopnia spełniania jego
oczekiwań opisanych w SIWZ. Innymi słowy, oferty otrzymują liczbę punktów w kryteriach
oceny ofert w
zależności od tego jak bardzo wpisują się w preferencje zamawiającego.
Najłatwiej jest wyjaśnić ten mechanizm na przykładzie kryterium cenowego, w którym ocena
sprowadza się do przyznania największej liczby punktów ofercie z najniższą ceną. Nie inaczej
jest jednak w kryteriach pozacenowych, które dotyczą innych niż cena preferencji
zamawiającego. Im bardziej oferta wpisuje się w takie preferencje, tym wyższą ocenę
uzyskuje. Co przy tym istotne, oceniane są wyłącznie takie oferty, które zachowują swą
zgodność z SIWZ.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy i spornego
kryterium wielkości próby min. 2.200 osób należało stwierdzić, że warunkiem dopuszczenia
oferty do oceny w tym kryterium było zaoferowanie przeprowadzenia badań ankietowych na
populacji nie mniejszej niż 2.200 osób. W przeciwnym razie oferta powinna zostać odrzucona
jako niezgodna z SIWZ, czyli na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
W tym miejscu należało zadać pytanie co w sytuacji, w której wykonawca zaoferował
przeprowadzenie badania na próbie o minimalnej wymaganej przez Zamawiającego
wielkości? Zdaniem składu orzekającego taki wykonawca nie powinien otrzymać punktów
w
kryterium odnoszącym się do wielkości próby, jako że zaoferował Zamawiającemu
niezbędne minimum przesądzające wyłącznie o zgodności jego oferty z SIWZ. Nie sposób
przy tym nie zauważyć, że w forsowanej przez Odwołującego koncepcji uzyskanie takiego
wyniku nie byłoby możliwe, nie licząc sytuacji, w której wszyscy wykonawcy zaoferowaliby
próbę o minimalnej wymaganej wielkości. Wówczas jednak to kryterium byłoby bez znaczenia,
jako że dokonana w jego ramach ocena ofert w żadnym stopniu nie odzwierciedlałaby
preferencji Zamawiającego.
W ocenie Izby zaprezentowana w odwołaniu interpretacja treści spornego kryterium
polegała na próbie sztucznego przeciwstawienia sobie pojęć „wielkość próby”
i „zwiększenie próby”, jako rzekomo związanych z dwoma różnymi kryteriami oceny ofert.
Zdaniem składu orzekającego są to terminy związane z tym samym kryterium oceny ofert.
Prawidłowa interpretacja treści tego kryterium, wynikająca nota bene ze wszystkich
przedstawionych w toku postępowania odwoławczego SIWZ, skłania do wniosku, że w ramach
kryterium wiel
kości próby punkty przyznawane były właśnie za zwiększenie próby, na której
przeprowadzone zostanie badanie. Prawdą jest, w nawiązaniu do przedstawionych przez
Strony postępowania odwoławczego SIWZ z postępowań prowadzonych przez innych
zamawiających, że analogiczne kryteria opisywane są przy użyciu wzorów, bądź przez
opisanie poszczególnych przedziałów punktowych. Niemniej jednak, zważywszy na opisany
powyżej cel przedmiotowego kryterium, nie sposób stawiać Zamawiającemu zarzutu
wskazania, że oferta, w której zaoferowano przeprowadzenie badania na próbie o wielkości
mniejszej od największej zaoferowanej próby otrzyma odpowiednio mniejszą liczbę punktów.
Przedstawiony przez Zamawiającego algorytm jest bowiem czytelny, zgodny z opisem
kryterium i celem, którego osiągnięciu kryterium to służyło.
Reasumując przedstawione powyżej zapatrywania orzeczono, jak w pkt 1 sentencji
wyroku.
O kosztach postępowania odwoławczego (pkt 2 sentencji wyroku) orzeczono
stosownie do jego wyniku, na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz § 5 ust. 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący: ……………………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1327/20 z dnia 2020-08-27
- Sygn. akt KIO 1317/20 z dnia 2020-08-21
- Sygn. akt KIO 1211/20 z dnia 2020-08-19
- Sygn. akt KIO 1716/20 z dnia 2020-08-18
- Sygn. akt KIO 1323/20 z dnia 2020-08-17
