rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-02-09
rok: 2018
data dokumentu: 2018-02-09
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 142/18
KIO 142/18
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Anna Kuszel - Kowalczyk Członkowie: Emil Kuriata, Piotr Kozłowski Protokolant: Piotr Cegłowski
Przewodniczący: Anna Kuszel - Kowalczyk Członkowie: Emil Kuriata, Piotr Kozłowski Protokolant: Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie 6 lutego 2018
r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 26 stycznia 2018 r. przez Odwołującego – Polcom
S.A., ul. Krakowska 43, 32-050 Skawina, w
postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego – Skarb Państwa – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju z siedzibą w
Warszawie (00-507),
pl. Trzech Krzyży 3/5, w trybie przetargu nieograniczonego pn.:
„Ośrodek przetwarzania danych na potrzeby CEIDG” (znak postępowania: BDG-
V.2610.6.2017.PC)
przy udziale
przystępującego po stronie Zamawiającego –– Centrum Informatyki ZETO S.A., ul.
Skorupska 9, 15-
048 Białystok,
r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 26 stycznia 2018 r. przez Odwołującego – Polcom
S.A., ul. Krakowska 43, 32-050 Skawina, w
postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego – Skarb Państwa – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju z siedzibą w
Warszawie (00-507),
pl. Trzech Krzyży 3/5, w trybie przetargu nieograniczonego pn.:
„Ośrodek przetwarzania danych na potrzeby CEIDG” (znak postępowania: BDG-
V.2610.6.2017.PC)
przy udziale
przystępującego po stronie Zamawiającego –– Centrum Informatyki ZETO S.A., ul.
Skorupska 9, 15-
048 Białystok,
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Polcom S.A. z siedzibą w Skawinie:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Polcom S.A. z siedzibą
w Skawinie
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od Odwołującego Polcom S.A. z siedzibą w Skawinie, na rzecz
Zamawiającego Skarb Państwa – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju z siedzibą w
Warszawie
kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (j.t.. Dz.U.2017.1579, ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………………….
Członkowie:
……………………………………….
……………………………………….
Sygn. akt KIO 142/18
Uzasadnienie
Skarb Państwa – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju z siedzibą w Warszawie
(dalej:
„Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U.2015.2164
j.t. ze zm.), zwanej dalej „ustawa Pzp”, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pn.:
„Ośrodek przetwarzania danych na potrzeby CEIDG” (znak postępowania: BDG-
V.2610.6.2017.PC), (
dalej: „Postępowanie”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 15 lipca 2017 r. pod nr. 2017/S 134-274657.
16 stycznia 2018
r. Zamawiający rozstrzygnął Postępowanie wybierając jako
najkorzystniejszą ofertę Centrum Informatyki „ZETO” S.A. (dalej „CI ZETO”), jednocześnie
zawiadamiając o odrzuceniu oferty Polcom S.A. W dniu 18 stycznia 2018 r. Zamawiający
unieważnił czynność wyboru najkorzystniejszej oferty z dnia 16 stycznia 2018 r.,
pozostawiając w mocy czynność odrzucenia oferty Polcom S.A. W dniu 25 stycznia 2018 r.
Zamawiający ponownie dokonał wyboru jako oferty najkorzystniejszej oferty CI ZETO.
26 stycznia 2018
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba”) wpłynęło
odwołanie wykonawcy z siedzibą w Warszawie (dalej „Odwołujący”), w którym zarzucono
Zamawiającemu:
-
naruszenie art.
92 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 92 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
zamieszczenie w zawiadomieniu o wyborze oferty informacji o powodach odrzucenia
oferty Odwołującego z których nie wynika dostatecznie, z jakiego powodu Zamawiający
odrzucił ofertę Odwołującego oraz brak ich dostatecznego uzasadnienia prawnego i
faktycznego;
-
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez odrzucenie
oferty Odwołującego ze względu na fakt, iż zawiera ona rażąco niską cenę, mimo braku
przesłanek zastosowania przedmiotowych przepisów, albowiem cena zaoferowana przez
Odwołującego nie jest rażąco niska;
-
naruszenie art.
92 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp poprzez wybór jako najkorzystniejszej oferty
firmy CI ZETO S.A.,
mimo iż w świetle kryteriów oceny ofert i argumentów zawartych w
odwołaniu nie stanowi ona oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
a)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego oraz czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty,
a także
b)
nakazanie Zamawiającemu dokonanie ponownej oceny ofert w przedmiotowym
postępowaniu z uwzględnieniem zarzutów i argumentów zawartych w odwołaniu.
Odwołujący podał, że posiada interes prawny we wniesieniu odwołania, ponieważ w
przypadku uwzględnienia Odwołania, oferta Odwołującego winna zostać uznana za
najkorzystniejszą. W efekcie Odwołujący może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego wskazanych przepisów ustawy, albowiem zaskarżone działania i
zaniechania Zamawiającego pozbawiają go szans na uzyskanie zamówienia.
Odwołujący przedstawiając argumentację stanowiącą podstawę do wniesienia
odwołania przywołał podstawy odrzucenia oferty Odwołującego wskazane przez
Zamawiającego. Podstawą tej decyzji był art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i art. 90 ust. 3
ustawy P
zp. Jednocześnie w uzasadnieniu przedmiotowej decyzji Zamawiający z jednej
strony stwierdził, że „Wykonawca dnia 13.11.2017 r. złożył wyjaśnienia, załączając
obowiązujące cenniki, gdzie wskazane koszty miesięczne licencji nie pokrywały się z
kwo
tami wskazanymi w załączniku do, wyjaśnień - cennikiem SPLA EU (Services Provider
License Agreement), w jakim jest dostarczane oprogramowanie Microsoft. Wykonawca
wskazał jedynie miesięczny koszt MS SQL Server 2014, nie wskazując konkretnej wersji
licencji, a swe obliczenia oparł o cennik SPLA EU (załącznik nr 1). Zamawiający pismem z
dnia 23.11.2017 r. wezwał Wykonawcę do złożenia kolejnych wyjaśnień w celu określenia,
jaka wersja oprogramowania MS SQL 2014 zostanie wykorzystana do serwera bazy
danych. Wykonawca pismem z dnia 30.11.2017 r. złożył wyjaśnienia, że do oszacowania
wartości oferty została przyjęta droższa wersja oprogramowania MS SQL 2014 Enterprise.
Zatem zbiorcza cena licencji przedstawiona w wyjaśnieniach z dnia 16.10.2017 r. została
zaniżona w porównaniu z cennikiem z dnia 13.11.2017 r. Z drugiej strony w tym samym
rozstrzygnięciu Zamawiający stwierdził, że „Pomimo trzykrotnego wezwania, Wykonawca
przedstawił kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi obliczeniami względem załączonych
dowodów w postaci obowiązujących cenników. W związku z powyższym przyjęcie przez
Zamawiającego wyjaśnień niepełnych lub niejasnych, naruszałoby zasadę równego
traktowania Wykonawców oraz zasadę konkurencyjności. Mając na uwadze powyższe
oferta wykonawcy podlega odrzuceniu na podstawie przywołanego artykułu, ponieważ
dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdziła, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia."
W świetle przedstawionych fragmentów uzasadnienia odrzucenia oferty
Odwołującego, Odwołujący formułuje wątpliwość, która ze wskazanych przyczyn była
rzeczywistym powodem odrzucenia oferty. Czy przyczyną tą było zaniżenie zbiorczej ceny
licencji czy też kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi obliczeniami względem załączonych
dowodów w postaci obowiązujących cenników? Jednocześnie Odwołujący zaznacza, że
w
ątpliwość ta jest o tyle istotna i zasadna, że obie te przyczyny wskazane w rozstrzygnięciu
Zamawiającego nie mogą zajść jednocześnie. Jeśli bowiem kalkulacje ceny ofertowej byłyby
niespójne z obliczeniami względem załączonych dowodów w postaci obowiązujących
cenników, to na jakiej podstawie Zamawiający ustalił, że w ofercie Odwołującego się miało
miejsce zaniżenie zbiorczej ceny licencji. Jeśli natomiast Zamawiający był wstanie w oparciu
o wyjaśnienia Odwołującego ustalić, że zbiorcza cena licencji jest zaniżona, to oznaczałoby,
że kalkulacje ceny ofertowej nie były aż tak niespójne z obliczeniami względem załączonych
dowodów w postaci obowiązujących cenników, jak stara się to przedstawić Zamawiający.
Dodatk
ową trudność stanowi fakt, że w świetle sprzecznej argumentacji zawartej w
uzasadnieniu rozstrzygnięcia Zamawiającego, Odwołujący nie jest wstanie ustalić, do
którego ze stanowisk Zamawiającego winien odnieść się w odwołaniu. Z ostrożności więc
Odwołujący odnosi się do obydwu zarzutów.
Jednocześnie Odwołujący wskazuje, że żaden z zarzutów nie został na tyle dokładnie
uzasadniony, by można mu było przedstawić konkretną i jednoznaczną polemikę. W ocenie
Odwołującego się, taki sposób uzasadnienia faktycznego i prawnego decyzji o odrzuceniu
oferty narusza treść art. 92 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż w istocie nie zawiera prawidłowego i
wyczerpującego uzasadnienia odrzucenia oferty, uniemożliwiając prawidłowe odniesienie się
i polemikę z argumentacją Zamawiającego, któremu to celowi służy wymóg podania w
rozstrzygnięciu uzasadnienia faktycznego i prawnego.
Odwołujący podnosi, że w stosunku do jego oferty nie zachodzi żadna z okoliczności
wskazanych przez Zam
awiającego w rozstrzygnięciu z dnia 16 stycznia 2018 r.
Odwołujący nie zgadza się z tezą Zamawiającego, iż „Pomimo trzykrotnego
wezwania, Wykonawca przedstawił kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi obliczeniami
względem załączonych dowodów w postaci obowiązujących cenników. W związku z
powyższym przyjęcie przez Zamawiającego wyjaśnień niepełnych lub niejasnych,
naruszałoby zasadę równego traktowania Wykonawców oraz zasadę konkurencyjności."
Odwołujący składając wyjaśnienia każdorazowo stosował się dokładnie do wezwania
Zamawiającego przedstawiając wymagane przez niego i informacje.
Odwołujący zauważa, że pytanie Zamawiającego i oczekiwana odpowiedź dotyczyła
wyraźnie kwestii podania wersji oprogramowania MS SQL 2014 zostanie wykorzystana do
serwera bazy danych.
Zamawiający nie oczekiwał podania przez Odwołującego żadnych
dodatkowych informacji czy wyjaśnień, które mogły zostać przedstawione przez
odwołującego się, gdyby Zamawiający w którymkolwiek z pism wyraził takie oczekiwanie.
Także stwierdzenie Zamawiającego że: „wskazany koszt miesięczny licencji nie pokrywa się
z cennikiem stanowiącym załącznik nr 1 do wyjaśnień" zostało przez niego użyte w
kontekście zapytania o oferowaną wersję oprogramowania. Zamawiający w żadnym
momencie nie wskazał, że jego wątpliwości dotyczą kwestii zgodnie z którą - jak ujął to
Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty - „kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi
obliczeniami względem załączonych dowodów w postaciobowiązujących cenników”. Na
podstawie tego stwierdzenia należy wnosić, że najprawdopodobniej Zamawiający nie był
wstanie powiązać kalkulacji zawartej w załączniku nr 1 do wyjaśnień z dnia 16 października
2017 r. z cennikiem załączonym do wyjaśnień z dnia 13 listopada 2017 r. Jednak mimo to
Zamawiający zapytał wyłącznie o przyjętą do kalkulacji wersję oprogramowania zamiast
zwrócić się o wyjaśnienie sposobu kalkulacji kosztów licencji. Gdyby Zamawiający zwrócił się
o taką informację otrzymałby stosowne wyjaśnienia, podobnie jak uzyskiwał je w przypadku
wszystkich skierowanych wcześniej do Odwołującego zapytań. Odwołujący nie będąc
świadomym wątpliwości Zamawiającego nie był w stanie przedstawić mu oczekiwanych
przez Zamawiającego informacji, zwłaszcza że jeszcze w wyjaśnieniach z dnia 13 listopada
2017 r.
Odwołujący wskazywał w opisie oferowanego rozwiązania na mechanizmy
opracowania oferowanego rozwiązania.
Jak wynika z uzasadnienia
odrzucenia oferty Odwołującego, jednym z możliwych
powodów tej czynności mogła być ocena Zamawiającego, zgodnie z którą zbiorcza cena
licencji przedstawiona w
wyjaśnieniach z dnia 16.10.2017 r. została zaniżona w porównaniu
z cennikiem z dnia 13.
11.2017 r. Zamawiający w żaden sposób nie uzasadnił ani nie
przybliżył swojego stanowiska i sposobu przeprowadzenia swoich wyliczeń, które
doprowadziły go do przedmiotowego wniosku. Odwołujący wskazuje, że jeśli Zamawiający
stawia zarzut zaniżenia ceny licencji w stosunku do cennika, powinien ten zarzut uzasadnić
w uzasadnieniu odrzucenia oferty. Bez takiego uzasadnienia i przedstawienia stosownych
wyliczeń, zarzut jest w istocie nieuzasadniony, a samo odrzucenie narusza treść art 92 ust. 1
ustawy Pzp z uwagi na brak uzasadnienia faktycznego.
Odwołujący przedstawia przyjęty
przez siebie sposób kalkulacji kosztów licencji, objęty tajemnicą przedsiębiorstwa.
Odwołujący zauważył, że z argumentacji Zamawiającego nie wynika nawet o ile -
zdaniem Zamawiającego - Odwołujący zaniżył zbiorczą cenę licencji w stosunku do
załączonego cennika. Tymczasem informacja ta ma krytyczne znaczenie dla oceny
stanowiska Zamawiającego. Zamawiając zakwestionował bowiem jedynie jeden z elementów
przedłożonej kalkulacji cenowej w postaci kosztów licencji i to najprawdopodobniej w
odniesieniu tylko do jednego z
oferowanych oprogramowań, tj. oprogramowania MS SQL
2014. Nie oznacza to jednak, że cała cena ofertowa jest ceną rażąco niską. Tymczasem z
punktu widzenia przesłanek odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i
art. 90 ust. 3 ustawy P
zp nie jest wystarczające zakwestionowanie jednej z pozycji
stanowiącej podstawę kalkulacji wysokości ceny ofertowej. Zgodnie z powołanymi
przepisami podstawą odrzucenia oferty jest bowiem wykazanie przez Zamawiającego, że to
oferta zawiera rażąco niską cenę, a nie jeden z jej składników. Powyższy pogląd oparty na
literalnym brzmieniu przepisów ustawy nie jest kwestionowany ani w orzecznictwie ani w
literaturze.
Zamawiający postawił zarzut zaniżenia zbiorczej ceny licencji w stosunku do
załączonego cennika, nie wskazując nawet o jaki poziom zaniżenia chodzi, a także nawet nie
próbując uzasadnić w jaki sposób ewentualnie zaniżenie to przekłada się na przedmiotową
pozycję cenową oraz przede wszystkim czy zaniżenie to w jakikolwiek sposób (i w jaki)
sprawia, że całościowa cena oferty jest „nierealistyczna, nieadekwatna do zakresu i kosztów
prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładająca wykonanie zamówienia
poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie
niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są..."
Zamawiający przedłożył pisemną odpowiedź na odwołanie, wniósł o oddalenie
odwołania przedstawiając stosowną argumentację.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienie zgłosiło CI
ZETO
wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba, wobec spełniania przez CI ZETO przesłanek z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp,
postanowiła
dopuścić
wykonawcę
zgłaszającego
przystąpienie
(dalej
również
„Przystępujący”) do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając całość dokumentacji
przedmiotowego post
ępowania, w tym w szczególności specyfikację istotnych
warunków zamówienia (SIWZ), oferty wykonawców, korespondencję pomiędzy
Z
amawiającym i wykonawcami, odwołanie, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia, stanowiska stron i uczestników postępowania złożone w trakcie
posiedzenia i rozprawy,
ustaliła i zważyła co następuje.
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art.
189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba
stwierdziła, że Odwołujący posiada legitymację do wniesienia odwołania,
zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła, iż przedstawiony przez strony i uczestników postępowania stan
faktyczny sprawy, nie jest pomiędzy nimi sporny, jak i jest zgodny z dokumentacją
Postępowania. W szczególności Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający wzywał Odwołującego, do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny, trzykrotnie tj. 10 października 2017 r. (dalej „I
wezwanie”), 6 listopada 2017 r. (dalej „II wezwanie”) oraz 23 listopada 2017 r. (III wezwanie).
Odwołujący w odpowiedzi na powyższe wezwania trzykrotnie składał wyjaśnienia
tj.16 października 2017 r. (dalej „I wyjaśnienia”), 13 listopada 2017 r. (dalej „II wyjaśnienia”),
30 listopada 2017 r. (d
alej „III wyjaśnienia”).
Wszystkie informacje zawarte w wyjaśnieniach dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny zostały przez Odwołującego objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa.
Zamawiający w dniu 21 grudnia 2017 r. zawiadomił wykonawców o wyborze
najkorzystniejszej oferty jednocześnie informując o przyznanej punktacji w ramach
poszczególnych kryteriów oceny ofert oraz o łącznej uzyskanej punktacji oraz o ofertach
odrzuconych.
Izba zważyła co następuje.
Izba uznała, że nie doszło w niniejszej sprawie do naruszenia przepisów powołanych
w o
dwołaniu w sposób mający lub mogący mieć wpływ na wynik postępowania, a tylko w
takim przypadku Izba zgodnie z art. 192
ust. 2 ustawy Pzp uwzględnia odwołanie.
W toku postępowania o udzielenie zamówienia, podczas badania ofert, w związku z
wystąpieniem ustawowych przesłanek (art. 90 ust. 1a ustawy Pzp) Zamawiający powziął
wątpliwości co do tego, czy zaoferowana przez Odwołującego cena nie jest rażąco niska.
Wyraz
em tych wątpliwości było I wezwanie Odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie art.
90 ust. 1 ustawy Pzp. Izba podkreśla, że z tym wezwaniem wiązały się określone
konsekwencje prawne. Otóż konsekwencją takiego wezwania było powstanie domniemania
faktyczne
go, że mamy do czynienia z rażąco niską ceną. Domniemanie zaoferowania ceny
rażąco niskiej ma jednak charakter wzruszalny - może zostać obalone przez złożenie
stosownych wyjaśnień popartych dowodami przez wezwanego wykonawcę. W postępowaniu
wyjaśniającym prowadzonym przez Zamawiającego ciężar dowodu spoczywa na wykonawcy
udzielającym wyjaśnień. To wykonawca, a w tym konkretnym przypadku Odwołujący,
obciążony został obowiązkiem wykazania prawidłowości zaoferowanej ceny. Dlatego też
w
ykonawca musi dochować szczególnej staranności przedkładając Zamawiającemu
wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny. Jeśli nie sprosta spoczywającemu na nim
ciężarowi dowodu w zakresie wykazania, że cena oferty została skonstruowana w sposób
zapewniający należytą realizację zamówienia, w mocy pozostaje domniemanie, że
zaoferowana cena oferty jest ceną rażąco niską.
Podkreślenia wymaga, że Zamawiający trzykrotnie wzywał Odwołującego do
wyjaśnień w zakresie różnych aspektów zaoferowanej ceny. I wezwanie z 10 października
2017 r.
wynikało z wypełnienia przesłanek określonych w art. 90 ust. 1a ustawy Pzp. W
związku z wątpliwościami co do I wyjaśnień złożonych przez Odwołującego, Zamawiający
wezwał do ich uszczegółowienia m.in. w spornym zakresie tj. zażądał złożenia dodatkowych
wyja
śnień polegających na sporządzeniu szczegółowego wykazu licencji na
oprogramowanie wraz z ich opisem oraz ceną per licencja. Wykonawca przedstawił
stosowne wyjaśnienia w dn. 13 listopada 2018 r. II wyjaśnienia zawierały listę licencji oraz
Załącznik nr 1 w postaci cennika oprogramowania oferowanego w modelu SPLA (Services
Provider License Agreement)
, nie przedstawiając jednak w jaki sposób Odwołujący dokonał
kalkulacji cen licencji wskazanych w wyjaśnieniach. Tym samym, przedłożony dowód w
postaci cennika w niniejszej sprawie nie dowodził, że zaoferowana cena nie jest rażąco
niska, a nawet wprost przeciwnie wpłynął na przekonanie Zamawiającego o tym, że gdyby
wykonawca wprost
uwzględnił w ofercie ceny oferowanych licencji, zgodnie z
przedstawionym cennikiem, to potwierdza
się znaczące zaniżenie tego elementu ceny oferty
w sposób mający wpływ na cenę całej oferty. Ostatecznie w dn. 23 listopada 2017 r.
Zamawiający wystąpił z III wezwaniem, w którym wnosił o złożenie dodatkowych wyjaśnień
jaka wersja oprogramowania MS SQL Server 2014 zostanie wykorzystana do serwera bazy
danych. Wskazując jednocześnie, że z udzielonych wyjaśnień nie wynika jednoznacznie,
która wersja została przyjęta do kalkulacji, a wskazany koszt miesięczny licencji nie pokrywa
się z cennikiem stanowiącym załącznik nr 1 do II wyjaśnień. W ocenie Izby, w tym żądaniu
Zamawiający dał wyraz swoim wątpliwościom w zakresie wyceny licencji. Zamawiający,
faktycznie wpros
t nie wyartykułował żądania do wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny licencji,
lecz wobec wątpliwości wyrażonej poprzez użycie sformułowania cyt. „wskazany koszt
miesięczny licencji nie pokrywa się z cennikiem stanowiącym załącznik nr 1 do wyjaśnień" ,
trudno
uznać, że wykonawca składał szczegółowe wyjaśnienia w zakresie, o który
Zamawiający pytał, nie odnosząc się natomiast do kwestii, w stosunku do których
Zamawiający wątpliwości nie wyraził, gdyż taka wątpliwość została wyrażona. Wykonawca
skupił się wyłącznie na określeniu wersji oprogramowania, co potwierdza również w
złożonym odwołaniu. Niemożność powiązania przez Zamawiającego, kalkulacji zawartej w
załączniku nr 1 do I wyjaśnień z cennikiem załączonym do II wyjaśnień obciąża
Odwołującego. Odwołujący, w związku z treścią składanych wyjaśnień (II i III), wskazuje w
nich na możliwość powstania po stronie Zamawiającego wątpliwości co do kalkulacji ceny,
jednakże nie wyjaśnia szczegółowo jej elementów i nie wykazuje wystarczająco
precyzyjnymi i wyczerpującymi w swej treści danymi uzasadnienia dla zaoferowania niskiej
ceny. W ocenie Izby,
działanie Wykonawcy nie zasługuje na aprobatę. Przedkładane
wyjaśnienia dowodzą, że wykonawca miał świadomość co do wątpliwości Zamawiającego
mogących się zrodzić w związku ze składanymi wyjaśnieniami i dowodami lecz ich nie
usuwał. Taką próbę podjął dopiero w złożonym odwołaniu. Dlatego też wobec swoistej
bierności Odwołującego w zakresie przedstawienia szczegółowej kalkulacji cen licencji
prawidłowe są ustalenia Zamawiającego, że wyjaśnienia złożone przez Odwołującego nie
czynią zadość obowiązkowi ustawowemu nałożonemu w tym zakresie na wykonawcę tj.
wykonawca nie wykazał, że cena oferty została skalkulowana rzetelnie i umożliwia należytą
realizację zamówienia. Ugruntowany jest pogląd, iż złożenie wyjaśnień nazbyt ogólnych,
nieprecyzyjnych, takich, które nie pozwalają zamawiającemu na faktyczną ocenę rzetelności
kalkulacji ceny wykonawcy, nakłada na Zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty na
podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, co nastąpiło
w niniejszej sprawie.
Podkreślenia wymaga fakt, że co do zasady wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny jest jednokrotne, i tylko w szc
zególnych przypadkach zamawiający może wystąpić o
dodatkowe wyjaśnienia np. gdy, tak jak w niniejszej sprawie w świetle złożonych wcześniej
wyjaśnień pojawiły się u zamawiającego nowe wątpliwości. Jednakże ponawianie wezwań
nie może stanowić ratowania oferty wówczas gdy wykonawca zdając sobie sprawę z
wątpliwości interpretacyjnych jakie mogą wystąpić u Zamawiającego w kontekście
składanych wyjaśnień nie usuwa ich, wykonawca ma bowiem obowiązek dołożyć wszelkich
starań, aby rzetelnie wyjaśnić okoliczności, które uzasadniają wysokość ceny jego oferty. I
wezwanie sformułowane przez Zamawiającego wobec ryczałtowego charakteru
wynagrodzenia było dość ogólne i dopiero wyjaśnienia Odwołującego umożliwiły
Zamawiającemu zapoznanie się z ogólnymi elementami składowymi zaoferowanej ceny.
Następnie Zmawiający zwrócił się o wyjaśnienia dotyczące elementów najbardziej
cenotwórczych i w ocenie Izby nie uzyskał wyczerpujących informacji co do ich konstrukcji w
sposób pozwalający na uznanie, że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską.
Izba zwraca uwagę, że zakres żądanych informacji w ramach wyjaśniania rażąco
niskiej ceny może przekraczać poziom szczegółowości określony w ofercie czy też
specyfikacji istotnych warunków zamówienia („dalej SIWZ”). Taka sytuacja będzie miała
miejsce,
w szczególności, w przypadku oferowania ceny ryczałtowej za przedmiot
zamówienia. Wyjaśnienia służą bowiem uzyskaniu dodatkowych informacji, które pozwolą
ocenić realność zaoferowanej ceny. Wskazanie przez Odwołującego, że odpowiadał na
pytania Zamawiającego do poziomu szczegółowości SIWZ nie ma wpływu na uznanie
złożonych wyjaśnień za wyczerpujące. Wykonawca miał obowiązek udzielić wyjaśnień o
wyższym stopniu szczegółowości niż informacje, które musiały znaleźć się w ofercie lub
wyni
kały z SIWZ. Biorąc pod uwagę różnicę między ceną oferty Odwołującego a wartością
szacunkową zamówienia i cenami innych ofert Odwołujący, aby wykazać realność ceny,
powinien wskazać istnienie po jego stronie szczególnych okoliczności umożliwiających
obniżenie ceny i ujawnić założenia przyjęte na etapie jej kalkulacji. Odwołujący, nie
przedstawił jednak założeń poczynionych na etapie kalkulacji oferty w sposób umożliwiający
Zamawiającemu stwierdzenie, że oferowana cena jest ceną realną.
Izba zauważa, że złożenie dodatkowych wyliczeń przez wykonawcę w zakresie
prawidłowości kalkulacji ceny oferty dopiero w odwołaniu należy uznać za spóźnione.
Przedmiotowe wyliczenia oraz sposób konstrukcji oferty przez Odwołującego powinny zostać
przedstawione Zamawiającemu w odpowiedzi na jego wezwanie. Odwołujący był bowiem
zobowiązany dowieść Zamawiającemu prawidłowości założeń kalkulacyjnych. Izba z kolei
może oceniać jedynie prawidłowość czynności Zamawiającego. Prowadzone postępowanie
odwoławcze służy weryfikacji działań i zaniechań w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego przez zamawiającego i zainteresowanych postępowaniem wykonawców.
Krajowa Izba Odwoławcza nie prowadzi postępowania o udzielenie zamówienia i nie
dokonuje oceny i weryfikacji ofert. W ocenie słuszności założeń ofertowych Krajowa Izba
Odwoławcza nie zastępuje zamawiającego. Tym samym, prawidłowości kalkulacji ceny
ofertowej wykonawcy nie mogą potwierdzać kalkulacje zwarte w odwołaniu. Na etapie
postępowania odwoławczego inicjatywa dowodowa Odwołującego powinna zmierzać nie do
uzupełnienia złożonych w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wyjaśnień, a do wykazania, że
ocena tych wyjaśnień dokonana przez Zamawiającego była nieprawidłowa i dlaczego.
Odwołujący powinien zatem przekonać Izbę, że wyjaśnienia, które on złożył na żądanie
Z
amawiającego, były wystarczające dla uznania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska
(por. wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dn. 13 marca 2015 r., o sygn. akt IX Ca 39/15).
W ocenie Izby, wyjaśnienia składane przez Odwołującego, wobec braku informacji na temat
sposobu kalkulacji budzących wątpliwości Zamawiającego elementów oferty, mających
wpływ na cenę całej oferty, nie obaliły domniemania wystąpienia w ofercie Odwołującego
rażąco niskiej ceny oferty, a tym samym Zamawiający prawidłowo ustalił, że oferta taką
rażąco niską cenę zawiera.
Izba nie podziela wątpliwości Odwołującego, wyrażonej w odwołaniu, co do tego
która ze wskazanych przyczyn była rzeczywistym powodem odrzucenia oferty. W ocenie
Izby wobec występującej niespójności pomiędzy argumentacją Odwołującego zawartą w
składanych wyjaśnieniach oraz przedstawianymi dowodami w postaci cenników,
Zamawiający mógł dojść do wniosku, że zbiorcza cena licencji została w ofercie zaniżona w
sposób skutkujący uznaniem zaoferowanej przez Odwołującego ceny całkowitej jako rażąco
niskiej.
Faktycznie, jak uzasadniał Odwołujący przyjęte przez Zamawiającego założenia nie
były właściwe, jednakże w ocenie Izby okoliczność ta potwierdza jedynie, że złożone przez
Odwołującego wyjaśnienia nie czyniły zadość wymaganiom stawianym im przez art. 90
ustawy Pzp.
Tym samym, Zamawiający dokonał ich prawidłowej oceny i słusznie odrzucił
ofertę Odwołującego, uznając, że zaoferowana cena oferty nosi znamiona rażąco niskiej.
Zatem
nie potwierdził się zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Izba nie dopatrzyła się również naruszenia przez Zamawiającego art. 92 ust. 1 pkt 3
w zw. z art. 92 ust. 1 ustawy Pzp
– Zamawiający przestawił uzasadnienie prawne i faktyczne
w stopniu umożliwiającym Odwołującemu powzięcie informacji o podstawach odrzucenia
jego oferty.
Zamawiający jako podstawę prawną odrzucenia oferty podał art. 89 ust 1 pkt 4
ustawy Pzp tj. Zamawiający odrzuca ofertę jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w
stosunku do przedmiotu zamówienia w zw. art. 90 ust. 3 ustawy Pzp tj. Zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Zamawiający wskazał również podstawy faktyczne dokonanej
czynności.
Mając powyższe na uwadze, wobec nie potwierdzenia się zarzutu naruszenia art. 89
ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, Izba stwierdza
iż nie potwierdza
się również zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp poprzez wybór jako
najkorzystniejszej oferty firmy CI ZETO S.A.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji.
Odnośnie kosztów poniesionych przez Przystępującego, oraz ich zwrotu na podstawie
przedstawionego spisu kosztów Izba wskazuje, co następuje. Zgodnie z rozporządzaniem
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozlic
zania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.), Izba zalicza do kosztów postępowania
odwoławczego m.in. uzasadnione koszty stron. Stronami postępowania odwoławczego są
Zamawiający, Odwołujący oraz Przystępujący będący uczestnikiem postępowania
odwoławczego – jednakże tylko w przypadku gdy przystąpił po stronie zamawiającego oraz
wniósł sprzeciw. W okolicznościach niniejsze spraw Przystępujący będący uczestnikiem
postępowania odwoławczego, wobec braku uwzględnienia odwołania przez Zamawiającego
nie wnosił sprzeciwu, a tym samym nie stał się stroną postępowania odwoławczego
uprawnioną do zasądzenia na jego rzecz kosztów. Ponadto Izba wskazuje, ze zgodnie z par.
3 ust. 2 ww. rozporządzenia Izba zasądza uzasadnione koszty stron postępowania
odwoławczego na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy. Za taki nie można
uznać spisu kosztów.
Mając powyższe na uwadze o kosztach postępowania rozstrzygnięto stosownie do
jego wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 1 i 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od od
wołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.).
Przewodniczący: ……………………………………….
Członkowie:
……………………………………….
……………………………………….
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Polcom S.A. z siedzibą w Skawinie:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Polcom S.A. z siedzibą
w Skawinie
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od Odwołującego Polcom S.A. z siedzibą w Skawinie, na rzecz
Zamawiającego Skarb Państwa – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju z siedzibą w
Warszawie
kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (j.t.. Dz.U.2017.1579, ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………………….
Członkowie:
……………………………………….
……………………………………….
Sygn. akt KIO 142/18
Uzasadnienie
Skarb Państwa – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju z siedzibą w Warszawie
(dalej:
„Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U.2015.2164
j.t. ze zm.), zwanej dalej „ustawa Pzp”, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pn.:
„Ośrodek przetwarzania danych na potrzeby CEIDG” (znak postępowania: BDG-
V.2610.6.2017.PC), (
dalej: „Postępowanie”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 15 lipca 2017 r. pod nr. 2017/S 134-274657.
16 stycznia 2018
r. Zamawiający rozstrzygnął Postępowanie wybierając jako
najkorzystniejszą ofertę Centrum Informatyki „ZETO” S.A. (dalej „CI ZETO”), jednocześnie
zawiadamiając o odrzuceniu oferty Polcom S.A. W dniu 18 stycznia 2018 r. Zamawiający
unieważnił czynność wyboru najkorzystniejszej oferty z dnia 16 stycznia 2018 r.,
pozostawiając w mocy czynność odrzucenia oferty Polcom S.A. W dniu 25 stycznia 2018 r.
Zamawiający ponownie dokonał wyboru jako oferty najkorzystniejszej oferty CI ZETO.
26 stycznia 2018
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba”) wpłynęło
odwołanie wykonawcy z siedzibą w Warszawie (dalej „Odwołujący”), w którym zarzucono
Zamawiającemu:
-
naruszenie art.
92 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 92 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
zamieszczenie w zawiadomieniu o wyborze oferty informacji o powodach odrzucenia
oferty Odwołującego z których nie wynika dostatecznie, z jakiego powodu Zamawiający
odrzucił ofertę Odwołującego oraz brak ich dostatecznego uzasadnienia prawnego i
faktycznego;
-
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez odrzucenie
oferty Odwołującego ze względu na fakt, iż zawiera ona rażąco niską cenę, mimo braku
przesłanek zastosowania przedmiotowych przepisów, albowiem cena zaoferowana przez
Odwołującego nie jest rażąco niska;
-
naruszenie art.
92 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp poprzez wybór jako najkorzystniejszej oferty
firmy CI ZETO S.A.,
mimo iż w świetle kryteriów oceny ofert i argumentów zawartych w
odwołaniu nie stanowi ona oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
a)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego oraz czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty,
a także
b)
nakazanie Zamawiającemu dokonanie ponownej oceny ofert w przedmiotowym
postępowaniu z uwzględnieniem zarzutów i argumentów zawartych w odwołaniu.
Odwołujący podał, że posiada interes prawny we wniesieniu odwołania, ponieważ w
przypadku uwzględnienia Odwołania, oferta Odwołującego winna zostać uznana za
najkorzystniejszą. W efekcie Odwołujący może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego wskazanych przepisów ustawy, albowiem zaskarżone działania i
zaniechania Zamawiającego pozbawiają go szans na uzyskanie zamówienia.
Odwołujący przedstawiając argumentację stanowiącą podstawę do wniesienia
odwołania przywołał podstawy odrzucenia oferty Odwołującego wskazane przez
Zamawiającego. Podstawą tej decyzji był art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i art. 90 ust. 3
ustawy P
zp. Jednocześnie w uzasadnieniu przedmiotowej decyzji Zamawiający z jednej
strony stwierdził, że „Wykonawca dnia 13.11.2017 r. złożył wyjaśnienia, załączając
obowiązujące cenniki, gdzie wskazane koszty miesięczne licencji nie pokrywały się z
kwo
tami wskazanymi w załączniku do, wyjaśnień - cennikiem SPLA EU (Services Provider
License Agreement), w jakim jest dostarczane oprogramowanie Microsoft. Wykonawca
wskazał jedynie miesięczny koszt MS SQL Server 2014, nie wskazując konkretnej wersji
licencji, a swe obliczenia oparł o cennik SPLA EU (załącznik nr 1). Zamawiający pismem z
dnia 23.11.2017 r. wezwał Wykonawcę do złożenia kolejnych wyjaśnień w celu określenia,
jaka wersja oprogramowania MS SQL 2014 zostanie wykorzystana do serwera bazy
danych. Wykonawca pismem z dnia 30.11.2017 r. złożył wyjaśnienia, że do oszacowania
wartości oferty została przyjęta droższa wersja oprogramowania MS SQL 2014 Enterprise.
Zatem zbiorcza cena licencji przedstawiona w wyjaśnieniach z dnia 16.10.2017 r. została
zaniżona w porównaniu z cennikiem z dnia 13.11.2017 r. Z drugiej strony w tym samym
rozstrzygnięciu Zamawiający stwierdził, że „Pomimo trzykrotnego wezwania, Wykonawca
przedstawił kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi obliczeniami względem załączonych
dowodów w postaci obowiązujących cenników. W związku z powyższym przyjęcie przez
Zamawiającego wyjaśnień niepełnych lub niejasnych, naruszałoby zasadę równego
traktowania Wykonawców oraz zasadę konkurencyjności. Mając na uwadze powyższe
oferta wykonawcy podlega odrzuceniu na podstawie przywołanego artykułu, ponieważ
dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdziła, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia."
W świetle przedstawionych fragmentów uzasadnienia odrzucenia oferty
Odwołującego, Odwołujący formułuje wątpliwość, która ze wskazanych przyczyn była
rzeczywistym powodem odrzucenia oferty. Czy przyczyną tą było zaniżenie zbiorczej ceny
licencji czy też kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi obliczeniami względem załączonych
dowodów w postaci obowiązujących cenników? Jednocześnie Odwołujący zaznacza, że
w
ątpliwość ta jest o tyle istotna i zasadna, że obie te przyczyny wskazane w rozstrzygnięciu
Zamawiającego nie mogą zajść jednocześnie. Jeśli bowiem kalkulacje ceny ofertowej byłyby
niespójne z obliczeniami względem załączonych dowodów w postaci obowiązujących
cenników, to na jakiej podstawie Zamawiający ustalił, że w ofercie Odwołującego się miało
miejsce zaniżenie zbiorczej ceny licencji. Jeśli natomiast Zamawiający był wstanie w oparciu
o wyjaśnienia Odwołującego ustalić, że zbiorcza cena licencji jest zaniżona, to oznaczałoby,
że kalkulacje ceny ofertowej nie były aż tak niespójne z obliczeniami względem załączonych
dowodów w postaci obowiązujących cenników, jak stara się to przedstawić Zamawiający.
Dodatk
ową trudność stanowi fakt, że w świetle sprzecznej argumentacji zawartej w
uzasadnieniu rozstrzygnięcia Zamawiającego, Odwołujący nie jest wstanie ustalić, do
którego ze stanowisk Zamawiającego winien odnieść się w odwołaniu. Z ostrożności więc
Odwołujący odnosi się do obydwu zarzutów.
Jednocześnie Odwołujący wskazuje, że żaden z zarzutów nie został na tyle dokładnie
uzasadniony, by można mu było przedstawić konkretną i jednoznaczną polemikę. W ocenie
Odwołującego się, taki sposób uzasadnienia faktycznego i prawnego decyzji o odrzuceniu
oferty narusza treść art. 92 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż w istocie nie zawiera prawidłowego i
wyczerpującego uzasadnienia odrzucenia oferty, uniemożliwiając prawidłowe odniesienie się
i polemikę z argumentacją Zamawiającego, któremu to celowi służy wymóg podania w
rozstrzygnięciu uzasadnienia faktycznego i prawnego.
Odwołujący podnosi, że w stosunku do jego oferty nie zachodzi żadna z okoliczności
wskazanych przez Zam
awiającego w rozstrzygnięciu z dnia 16 stycznia 2018 r.
Odwołujący nie zgadza się z tezą Zamawiającego, iż „Pomimo trzykrotnego
wezwania, Wykonawca przedstawił kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi obliczeniami
względem załączonych dowodów w postaci obowiązujących cenników. W związku z
powyższym przyjęcie przez Zamawiającego wyjaśnień niepełnych lub niejasnych,
naruszałoby zasadę równego traktowania Wykonawców oraz zasadę konkurencyjności."
Odwołujący składając wyjaśnienia każdorazowo stosował się dokładnie do wezwania
Zamawiającego przedstawiając wymagane przez niego i informacje.
Odwołujący zauważa, że pytanie Zamawiającego i oczekiwana odpowiedź dotyczyła
wyraźnie kwestii podania wersji oprogramowania MS SQL 2014 zostanie wykorzystana do
serwera bazy danych.
Zamawiający nie oczekiwał podania przez Odwołującego żadnych
dodatkowych informacji czy wyjaśnień, które mogły zostać przedstawione przez
odwołującego się, gdyby Zamawiający w którymkolwiek z pism wyraził takie oczekiwanie.
Także stwierdzenie Zamawiającego że: „wskazany koszt miesięczny licencji nie pokrywa się
z cennikiem stanowiącym załącznik nr 1 do wyjaśnień" zostało przez niego użyte w
kontekście zapytania o oferowaną wersję oprogramowania. Zamawiający w żadnym
momencie nie wskazał, że jego wątpliwości dotyczą kwestii zgodnie z którą - jak ujął to
Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty - „kalkulacje ceny ofertowej z niespójnymi
obliczeniami względem załączonych dowodów w postaciobowiązujących cenników”. Na
podstawie tego stwierdzenia należy wnosić, że najprawdopodobniej Zamawiający nie był
wstanie powiązać kalkulacji zawartej w załączniku nr 1 do wyjaśnień z dnia 16 października
2017 r. z cennikiem załączonym do wyjaśnień z dnia 13 listopada 2017 r. Jednak mimo to
Zamawiający zapytał wyłącznie o przyjętą do kalkulacji wersję oprogramowania zamiast
zwrócić się o wyjaśnienie sposobu kalkulacji kosztów licencji. Gdyby Zamawiający zwrócił się
o taką informację otrzymałby stosowne wyjaśnienia, podobnie jak uzyskiwał je w przypadku
wszystkich skierowanych wcześniej do Odwołującego zapytań. Odwołujący nie będąc
świadomym wątpliwości Zamawiającego nie był w stanie przedstawić mu oczekiwanych
przez Zamawiającego informacji, zwłaszcza że jeszcze w wyjaśnieniach z dnia 13 listopada
2017 r.
Odwołujący wskazywał w opisie oferowanego rozwiązania na mechanizmy
opracowania oferowanego rozwiązania.
Jak wynika z uzasadnienia
odrzucenia oferty Odwołującego, jednym z możliwych
powodów tej czynności mogła być ocena Zamawiającego, zgodnie z którą zbiorcza cena
licencji przedstawiona w
wyjaśnieniach z dnia 16.10.2017 r. została zaniżona w porównaniu
z cennikiem z dnia 13.
11.2017 r. Zamawiający w żaden sposób nie uzasadnił ani nie
przybliżył swojego stanowiska i sposobu przeprowadzenia swoich wyliczeń, które
doprowadziły go do przedmiotowego wniosku. Odwołujący wskazuje, że jeśli Zamawiający
stawia zarzut zaniżenia ceny licencji w stosunku do cennika, powinien ten zarzut uzasadnić
w uzasadnieniu odrzucenia oferty. Bez takiego uzasadnienia i przedstawienia stosownych
wyliczeń, zarzut jest w istocie nieuzasadniony, a samo odrzucenie narusza treść art 92 ust. 1
ustawy Pzp z uwagi na brak uzasadnienia faktycznego.
Odwołujący przedstawia przyjęty
przez siebie sposób kalkulacji kosztów licencji, objęty tajemnicą przedsiębiorstwa.
Odwołujący zauważył, że z argumentacji Zamawiającego nie wynika nawet o ile -
zdaniem Zamawiającego - Odwołujący zaniżył zbiorczą cenę licencji w stosunku do
załączonego cennika. Tymczasem informacja ta ma krytyczne znaczenie dla oceny
stanowiska Zamawiającego. Zamawiając zakwestionował bowiem jedynie jeden z elementów
przedłożonej kalkulacji cenowej w postaci kosztów licencji i to najprawdopodobniej w
odniesieniu tylko do jednego z
oferowanych oprogramowań, tj. oprogramowania MS SQL
2014. Nie oznacza to jednak, że cała cena ofertowa jest ceną rażąco niską. Tymczasem z
punktu widzenia przesłanek odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i
art. 90 ust. 3 ustawy P
zp nie jest wystarczające zakwestionowanie jednej z pozycji
stanowiącej podstawę kalkulacji wysokości ceny ofertowej. Zgodnie z powołanymi
przepisami podstawą odrzucenia oferty jest bowiem wykazanie przez Zamawiającego, że to
oferta zawiera rażąco niską cenę, a nie jeden z jej składników. Powyższy pogląd oparty na
literalnym brzmieniu przepisów ustawy nie jest kwestionowany ani w orzecznictwie ani w
literaturze.
Zamawiający postawił zarzut zaniżenia zbiorczej ceny licencji w stosunku do
załączonego cennika, nie wskazując nawet o jaki poziom zaniżenia chodzi, a także nawet nie
próbując uzasadnić w jaki sposób ewentualnie zaniżenie to przekłada się na przedmiotową
pozycję cenową oraz przede wszystkim czy zaniżenie to w jakikolwiek sposób (i w jaki)
sprawia, że całościowa cena oferty jest „nierealistyczna, nieadekwatna do zakresu i kosztów
prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładająca wykonanie zamówienia
poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie
niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są..."
Zamawiający przedłożył pisemną odpowiedź na odwołanie, wniósł o oddalenie
odwołania przedstawiając stosowną argumentację.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienie zgłosiło CI
ZETO
wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba, wobec spełniania przez CI ZETO przesłanek z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp,
postanowiła
dopuścić
wykonawcę
zgłaszającego
przystąpienie
(dalej
również
„Przystępujący”) do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając całość dokumentacji
przedmiotowego post
ępowania, w tym w szczególności specyfikację istotnych
warunków zamówienia (SIWZ), oferty wykonawców, korespondencję pomiędzy
Z
amawiającym i wykonawcami, odwołanie, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia, stanowiska stron i uczestników postępowania złożone w trakcie
posiedzenia i rozprawy,
ustaliła i zważyła co następuje.
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art.
189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba
stwierdziła, że Odwołujący posiada legitymację do wniesienia odwołania,
zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła, iż przedstawiony przez strony i uczestników postępowania stan
faktyczny sprawy, nie jest pomiędzy nimi sporny, jak i jest zgodny z dokumentacją
Postępowania. W szczególności Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający wzywał Odwołującego, do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny, trzykrotnie tj. 10 października 2017 r. (dalej „I
wezwanie”), 6 listopada 2017 r. (dalej „II wezwanie”) oraz 23 listopada 2017 r. (III wezwanie).
Odwołujący w odpowiedzi na powyższe wezwania trzykrotnie składał wyjaśnienia
tj.16 października 2017 r. (dalej „I wyjaśnienia”), 13 listopada 2017 r. (dalej „II wyjaśnienia”),
30 listopada 2017 r. (d
alej „III wyjaśnienia”).
Wszystkie informacje zawarte w wyjaśnieniach dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny zostały przez Odwołującego objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa.
Zamawiający w dniu 21 grudnia 2017 r. zawiadomił wykonawców o wyborze
najkorzystniejszej oferty jednocześnie informując o przyznanej punktacji w ramach
poszczególnych kryteriów oceny ofert oraz o łącznej uzyskanej punktacji oraz o ofertach
odrzuconych.
Izba zważyła co następuje.
Izba uznała, że nie doszło w niniejszej sprawie do naruszenia przepisów powołanych
w o
dwołaniu w sposób mający lub mogący mieć wpływ na wynik postępowania, a tylko w
takim przypadku Izba zgodnie z art. 192
ust. 2 ustawy Pzp uwzględnia odwołanie.
W toku postępowania o udzielenie zamówienia, podczas badania ofert, w związku z
wystąpieniem ustawowych przesłanek (art. 90 ust. 1a ustawy Pzp) Zamawiający powziął
wątpliwości co do tego, czy zaoferowana przez Odwołującego cena nie jest rażąco niska.
Wyraz
em tych wątpliwości było I wezwanie Odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie art.
90 ust. 1 ustawy Pzp. Izba podkreśla, że z tym wezwaniem wiązały się określone
konsekwencje prawne. Otóż konsekwencją takiego wezwania było powstanie domniemania
faktyczne
go, że mamy do czynienia z rażąco niską ceną. Domniemanie zaoferowania ceny
rażąco niskiej ma jednak charakter wzruszalny - może zostać obalone przez złożenie
stosownych wyjaśnień popartych dowodami przez wezwanego wykonawcę. W postępowaniu
wyjaśniającym prowadzonym przez Zamawiającego ciężar dowodu spoczywa na wykonawcy
udzielającym wyjaśnień. To wykonawca, a w tym konkretnym przypadku Odwołujący,
obciążony został obowiązkiem wykazania prawidłowości zaoferowanej ceny. Dlatego też
w
ykonawca musi dochować szczególnej staranności przedkładając Zamawiającemu
wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny. Jeśli nie sprosta spoczywającemu na nim
ciężarowi dowodu w zakresie wykazania, że cena oferty została skonstruowana w sposób
zapewniający należytą realizację zamówienia, w mocy pozostaje domniemanie, że
zaoferowana cena oferty jest ceną rażąco niską.
Podkreślenia wymaga, że Zamawiający trzykrotnie wzywał Odwołującego do
wyjaśnień w zakresie różnych aspektów zaoferowanej ceny. I wezwanie z 10 października
2017 r.
wynikało z wypełnienia przesłanek określonych w art. 90 ust. 1a ustawy Pzp. W
związku z wątpliwościami co do I wyjaśnień złożonych przez Odwołującego, Zamawiający
wezwał do ich uszczegółowienia m.in. w spornym zakresie tj. zażądał złożenia dodatkowych
wyja
śnień polegających na sporządzeniu szczegółowego wykazu licencji na
oprogramowanie wraz z ich opisem oraz ceną per licencja. Wykonawca przedstawił
stosowne wyjaśnienia w dn. 13 listopada 2018 r. II wyjaśnienia zawierały listę licencji oraz
Załącznik nr 1 w postaci cennika oprogramowania oferowanego w modelu SPLA (Services
Provider License Agreement)
, nie przedstawiając jednak w jaki sposób Odwołujący dokonał
kalkulacji cen licencji wskazanych w wyjaśnieniach. Tym samym, przedłożony dowód w
postaci cennika w niniejszej sprawie nie dowodził, że zaoferowana cena nie jest rażąco
niska, a nawet wprost przeciwnie wpłynął na przekonanie Zamawiającego o tym, że gdyby
wykonawca wprost
uwzględnił w ofercie ceny oferowanych licencji, zgodnie z
przedstawionym cennikiem, to potwierdza
się znaczące zaniżenie tego elementu ceny oferty
w sposób mający wpływ na cenę całej oferty. Ostatecznie w dn. 23 listopada 2017 r.
Zamawiający wystąpił z III wezwaniem, w którym wnosił o złożenie dodatkowych wyjaśnień
jaka wersja oprogramowania MS SQL Server 2014 zostanie wykorzystana do serwera bazy
danych. Wskazując jednocześnie, że z udzielonych wyjaśnień nie wynika jednoznacznie,
która wersja została przyjęta do kalkulacji, a wskazany koszt miesięczny licencji nie pokrywa
się z cennikiem stanowiącym załącznik nr 1 do II wyjaśnień. W ocenie Izby, w tym żądaniu
Zamawiający dał wyraz swoim wątpliwościom w zakresie wyceny licencji. Zamawiający,
faktycznie wpros
t nie wyartykułował żądania do wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny licencji,
lecz wobec wątpliwości wyrażonej poprzez użycie sformułowania cyt. „wskazany koszt
miesięczny licencji nie pokrywa się z cennikiem stanowiącym załącznik nr 1 do wyjaśnień" ,
trudno
uznać, że wykonawca składał szczegółowe wyjaśnienia w zakresie, o który
Zamawiający pytał, nie odnosząc się natomiast do kwestii, w stosunku do których
Zamawiający wątpliwości nie wyraził, gdyż taka wątpliwość została wyrażona. Wykonawca
skupił się wyłącznie na określeniu wersji oprogramowania, co potwierdza również w
złożonym odwołaniu. Niemożność powiązania przez Zamawiającego, kalkulacji zawartej w
załączniku nr 1 do I wyjaśnień z cennikiem załączonym do II wyjaśnień obciąża
Odwołującego. Odwołujący, w związku z treścią składanych wyjaśnień (II i III), wskazuje w
nich na możliwość powstania po stronie Zamawiającego wątpliwości co do kalkulacji ceny,
jednakże nie wyjaśnia szczegółowo jej elementów i nie wykazuje wystarczająco
precyzyjnymi i wyczerpującymi w swej treści danymi uzasadnienia dla zaoferowania niskiej
ceny. W ocenie Izby,
działanie Wykonawcy nie zasługuje na aprobatę. Przedkładane
wyjaśnienia dowodzą, że wykonawca miał świadomość co do wątpliwości Zamawiającego
mogących się zrodzić w związku ze składanymi wyjaśnieniami i dowodami lecz ich nie
usuwał. Taką próbę podjął dopiero w złożonym odwołaniu. Dlatego też wobec swoistej
bierności Odwołującego w zakresie przedstawienia szczegółowej kalkulacji cen licencji
prawidłowe są ustalenia Zamawiającego, że wyjaśnienia złożone przez Odwołującego nie
czynią zadość obowiązkowi ustawowemu nałożonemu w tym zakresie na wykonawcę tj.
wykonawca nie wykazał, że cena oferty została skalkulowana rzetelnie i umożliwia należytą
realizację zamówienia. Ugruntowany jest pogląd, iż złożenie wyjaśnień nazbyt ogólnych,
nieprecyzyjnych, takich, które nie pozwalają zamawiającemu na faktyczną ocenę rzetelności
kalkulacji ceny wykonawcy, nakłada na Zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty na
podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, co nastąpiło
w niniejszej sprawie.
Podkreślenia wymaga fakt, że co do zasady wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny jest jednokrotne, i tylko w szc
zególnych przypadkach zamawiający może wystąpić o
dodatkowe wyjaśnienia np. gdy, tak jak w niniejszej sprawie w świetle złożonych wcześniej
wyjaśnień pojawiły się u zamawiającego nowe wątpliwości. Jednakże ponawianie wezwań
nie może stanowić ratowania oferty wówczas gdy wykonawca zdając sobie sprawę z
wątpliwości interpretacyjnych jakie mogą wystąpić u Zamawiającego w kontekście
składanych wyjaśnień nie usuwa ich, wykonawca ma bowiem obowiązek dołożyć wszelkich
starań, aby rzetelnie wyjaśnić okoliczności, które uzasadniają wysokość ceny jego oferty. I
wezwanie sformułowane przez Zamawiającego wobec ryczałtowego charakteru
wynagrodzenia było dość ogólne i dopiero wyjaśnienia Odwołującego umożliwiły
Zamawiającemu zapoznanie się z ogólnymi elementami składowymi zaoferowanej ceny.
Następnie Zmawiający zwrócił się o wyjaśnienia dotyczące elementów najbardziej
cenotwórczych i w ocenie Izby nie uzyskał wyczerpujących informacji co do ich konstrukcji w
sposób pozwalający na uznanie, że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską.
Izba zwraca uwagę, że zakres żądanych informacji w ramach wyjaśniania rażąco
niskiej ceny może przekraczać poziom szczegółowości określony w ofercie czy też
specyfikacji istotnych warunków zamówienia („dalej SIWZ”). Taka sytuacja będzie miała
miejsce,
w szczególności, w przypadku oferowania ceny ryczałtowej za przedmiot
zamówienia. Wyjaśnienia służą bowiem uzyskaniu dodatkowych informacji, które pozwolą
ocenić realność zaoferowanej ceny. Wskazanie przez Odwołującego, że odpowiadał na
pytania Zamawiającego do poziomu szczegółowości SIWZ nie ma wpływu na uznanie
złożonych wyjaśnień za wyczerpujące. Wykonawca miał obowiązek udzielić wyjaśnień o
wyższym stopniu szczegółowości niż informacje, które musiały znaleźć się w ofercie lub
wyni
kały z SIWZ. Biorąc pod uwagę różnicę między ceną oferty Odwołującego a wartością
szacunkową zamówienia i cenami innych ofert Odwołujący, aby wykazać realność ceny,
powinien wskazać istnienie po jego stronie szczególnych okoliczności umożliwiających
obniżenie ceny i ujawnić założenia przyjęte na etapie jej kalkulacji. Odwołujący, nie
przedstawił jednak założeń poczynionych na etapie kalkulacji oferty w sposób umożliwiający
Zamawiającemu stwierdzenie, że oferowana cena jest ceną realną.
Izba zauważa, że złożenie dodatkowych wyliczeń przez wykonawcę w zakresie
prawidłowości kalkulacji ceny oferty dopiero w odwołaniu należy uznać za spóźnione.
Przedmiotowe wyliczenia oraz sposób konstrukcji oferty przez Odwołującego powinny zostać
przedstawione Zamawiającemu w odpowiedzi na jego wezwanie. Odwołujący był bowiem
zobowiązany dowieść Zamawiającemu prawidłowości założeń kalkulacyjnych. Izba z kolei
może oceniać jedynie prawidłowość czynności Zamawiającego. Prowadzone postępowanie
odwoławcze służy weryfikacji działań i zaniechań w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego przez zamawiającego i zainteresowanych postępowaniem wykonawców.
Krajowa Izba Odwoławcza nie prowadzi postępowania o udzielenie zamówienia i nie
dokonuje oceny i weryfikacji ofert. W ocenie słuszności założeń ofertowych Krajowa Izba
Odwoławcza nie zastępuje zamawiającego. Tym samym, prawidłowości kalkulacji ceny
ofertowej wykonawcy nie mogą potwierdzać kalkulacje zwarte w odwołaniu. Na etapie
postępowania odwoławczego inicjatywa dowodowa Odwołującego powinna zmierzać nie do
uzupełnienia złożonych w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wyjaśnień, a do wykazania, że
ocena tych wyjaśnień dokonana przez Zamawiającego była nieprawidłowa i dlaczego.
Odwołujący powinien zatem przekonać Izbę, że wyjaśnienia, które on złożył na żądanie
Z
amawiającego, były wystarczające dla uznania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska
(por. wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dn. 13 marca 2015 r., o sygn. akt IX Ca 39/15).
W ocenie Izby, wyjaśnienia składane przez Odwołującego, wobec braku informacji na temat
sposobu kalkulacji budzących wątpliwości Zamawiającego elementów oferty, mających
wpływ na cenę całej oferty, nie obaliły domniemania wystąpienia w ofercie Odwołującego
rażąco niskiej ceny oferty, a tym samym Zamawiający prawidłowo ustalił, że oferta taką
rażąco niską cenę zawiera.
Izba nie podziela wątpliwości Odwołującego, wyrażonej w odwołaniu, co do tego
która ze wskazanych przyczyn była rzeczywistym powodem odrzucenia oferty. W ocenie
Izby wobec występującej niespójności pomiędzy argumentacją Odwołującego zawartą w
składanych wyjaśnieniach oraz przedstawianymi dowodami w postaci cenników,
Zamawiający mógł dojść do wniosku, że zbiorcza cena licencji została w ofercie zaniżona w
sposób skutkujący uznaniem zaoferowanej przez Odwołującego ceny całkowitej jako rażąco
niskiej.
Faktycznie, jak uzasadniał Odwołujący przyjęte przez Zamawiającego założenia nie
były właściwe, jednakże w ocenie Izby okoliczność ta potwierdza jedynie, że złożone przez
Odwołującego wyjaśnienia nie czyniły zadość wymaganiom stawianym im przez art. 90
ustawy Pzp.
Tym samym, Zamawiający dokonał ich prawidłowej oceny i słusznie odrzucił
ofertę Odwołującego, uznając, że zaoferowana cena oferty nosi znamiona rażąco niskiej.
Zatem
nie potwierdził się zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Izba nie dopatrzyła się również naruszenia przez Zamawiającego art. 92 ust. 1 pkt 3
w zw. z art. 92 ust. 1 ustawy Pzp
– Zamawiający przestawił uzasadnienie prawne i faktyczne
w stopniu umożliwiającym Odwołującemu powzięcie informacji o podstawach odrzucenia
jego oferty.
Zamawiający jako podstawę prawną odrzucenia oferty podał art. 89 ust 1 pkt 4
ustawy Pzp tj. Zamawiający odrzuca ofertę jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w
stosunku do przedmiotu zamówienia w zw. art. 90 ust. 3 ustawy Pzp tj. Zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Zamawiający wskazał również podstawy faktyczne dokonanej
czynności.
Mając powyższe na uwadze, wobec nie potwierdzenia się zarzutu naruszenia art. 89
ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, Izba stwierdza
iż nie potwierdza
się również zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp poprzez wybór jako
najkorzystniejszej oferty firmy CI ZETO S.A.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji.
Odnośnie kosztów poniesionych przez Przystępującego, oraz ich zwrotu na podstawie
przedstawionego spisu kosztów Izba wskazuje, co następuje. Zgodnie z rozporządzaniem
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozlic
zania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.), Izba zalicza do kosztów postępowania
odwoławczego m.in. uzasadnione koszty stron. Stronami postępowania odwoławczego są
Zamawiający, Odwołujący oraz Przystępujący będący uczestnikiem postępowania
odwoławczego – jednakże tylko w przypadku gdy przystąpił po stronie zamawiającego oraz
wniósł sprzeciw. W okolicznościach niniejsze spraw Przystępujący będący uczestnikiem
postępowania odwoławczego, wobec braku uwzględnienia odwołania przez Zamawiającego
nie wnosił sprzeciwu, a tym samym nie stał się stroną postępowania odwoławczego
uprawnioną do zasądzenia na jego rzecz kosztów. Ponadto Izba wskazuje, ze zgodnie z par.
3 ust. 2 ww. rozporządzenia Izba zasądza uzasadnione koszty stron postępowania
odwoławczego na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy. Za taki nie można
uznać spisu kosztów.
Mając powyższe na uwadze o kosztach postępowania rozstrzygnięto stosownie do
jego wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 1 i 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od od
wołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.).
Przewodniczący: ……………………………………….
Członkowie:
……………………………………….
……………………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 119/18 z dnia 2018-02-13
- Sygn. akt KIO 128/18 z dnia 2018-02-09
- Sygn. akt KIO 91/18 z dnia 2018-02-08
- Sygn. akt KIO 139/18 z dnia 2018-02-07
- Sygn. akt KIO 131/18 z dnia 2018-02-07
