rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-10-17
rok: 2022
data dokumentu: 2022-10-17
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 2587/22
KIO 2587/22
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Anna Chudzik, Danuta Dziubińska, Przemysław Dzierzędzki Protokolant: Klaudia Kwadrans
Przewodniczący: Anna Chudzik, Danuta Dziubińska, Przemysław Dzierzędzki Protokolant: Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13
października 2022 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Kraj
owej Izby Odwoławczej w dniu 3 października 2022 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Rubau Sp. z o.o.
z
siedzibą w Warszawie, Poltores Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
w postępowaniu prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Bydgoszczy,
przy udziale wykonawcy
Polaqua Sp. z o.o. z siedzibą w Piasecznie, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
października 2022 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Kraj
owej Izby Odwoławczej w dniu 3 października 2022 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Rubau Sp. z o.o.
z
siedzibą w Warszawie, Poltores Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
w postępowaniu prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Bydgoszczy,
przy udziale wykonawcy
Polaqua Sp. z o.o. z siedzibą w Piasecznie, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1. U
względnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego oraz
powtórzenie czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego;
2. Kosztami post
ępowania obciąża Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Bydgoszczy i:
2.1.
zalicza w poczet k
osztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
Odwo
łującego tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 23 600 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 w
rześnia 2019 r. – Prawo
z
amówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Iz
by Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.............................
……………………
……………………
Sygn. akt KIO 2587/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział
w Bydgoszczy
– prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia pn. Projekt i budowa drogi ekspresowej S10 Bydgoszcz-Toruń, odcinek 4 od
węzła Toruń Zachód do węzła Toruń Południe. Wartość zamówienia przekracza progi unijne.
Og
łoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
pod nr 2021/S 134-355307.
W dniu
3 października 2022 r. Konsorcjum: Rubau Sp. z o.o., Poltores Sp. z o.o.
wniosło odwołanie wobec czynności wyboru oferty Polaqua Sp. z o.o. jako najkorzystniejszej
oraz wobec odrzucenia oferty
Odwołującego, ewentualnie zaniechania czynności wezwania
Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień treści oferty. Odwołujący zarzucił
Zamawiającemu naruszenie przepisów:
− art. 226 ust. 1 pkt 5 oraz art. 16 ustawy Pzp, poprzez odrzucenie oferty Odwołującego
jako niezgodnej z warunkami zamówienia, pomimo że treść oferty jest zgodna
z
warunkami zamówienia, a Zamawiający w sposób niedostateczny ustalił znaczenie
całokształtu wyjaśnień udzielonych przez Odwołującego, dokonując oceny jego oferty na
podstawie
niewiążącego i roboczego rysunku przekroju drogi, który nie stanowi oferty
Odwołującego oraz poprzez ocenę oferty Odwołującego w oparciu o inne zasady i kryteria
niż ocena ofert pozostałych wykonawców, które nie zostały wyspecyfikowane w treści
SWZ;
− ewentualnie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie czynności wezwania
Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień w trybie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
w
zakresie, w jakim Zamawiający miał wątpliwości, czy oferta Odwołującego jest zgodna
z warun
kami zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru
oferty Polaqua jako najkorzystniejszej, uniew
ażnienia czynności odrzucenia oferty
Odwołującego, ewentualnie zwrócenia się do Odwołującego w trybie art. 223 ust. 1 ustawy
Pzp o dodatkowe wyjaśnienia oraz dokonania ponownego badania i oceny ofert
z
uwzględnieniem oferty Odwołującego.
Odwołujący przedstawił następujący stan faktyczny:
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy
Pzp, wskazując na dwie niezgodności z warunkami zamówienia.
Sygn. akt KIO 2587/22
Po pierwsze
Zamawiający stwierdził, że oferta Odwołującego nie odpowiada
wymagan
iom dotyczącym rezerwy pod trzeci pas ruchu. W tym zakresie Zamawiający
wska
zał, że wykonawca zobowiązany był do zapewnienia rezerwy terenowej pod budowę
w
przyszłości trzeciego pasa ruchu. Zamawiający, na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp,
zwrócił się do Odwołującego z pytaniem nr 117:
Czy Wykonawca prze
widział wykonanie robót budowalnych przy uwzględnieniu wymagań
dla układu docelowego (przekrój 2x3) w zakresie określonym przez Zamawiającego?
Prosimy o
przedstawienie założeń parametrów i lokalizacji elementów przekroju normalnego
drogi ekspresowej w zakr
esie pasa dzielącego, jezdni, rowów i poboczy.
Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi:
Wykonawca przyjął do oferty parametry S10 zgodnie z 1.1.3.1 RFU, w ofercie uwzględniono
zmiany Vp, zmiany przekroju normalnego 2x2, 2x3 o
raz możliwość realizacji przyszłej
rozbudowy do p
ełnego przekroju 2x3 na całym odcinku. Szczegółowe rozwiązania pokazane
zostaną w projekcie budowlanym.
Następnie Zamawiający wezwał Odwołującego do przedłożenia poglądowych
rysun
ków, na co Zamawiający odpowiedział następująco: Roboczy, niewiążący przekrój
normalny w załączeniu (załącznik nr 21do wyjaśnień). Wiążący przekrój zostanie
przedstawiony Inżynierowi i Zamawiającego do zatwierdzenia jako Dokument Wykonawcy
oraz dołączył rysunek przedstawiający przekrój normalny drogi ekspresowej S10 ukazujący
reze
rwę pod docelowy przekrój drogi znajdującą się w pasie rozdziału, tj. od wewnątrz czyli
wprost niezgodnie z wymaganiami Zamawiającego.
Zamawiający stwierdził, że udzielona odpowiedź potwierdziła istotną niezgodność
złożonej oferty z SWZ. Przekazanie Zamawiającemu rysunku z zaplanowaną rezerwą pod
budowę trzeciego pasa ruchu zlokalizowanego po wewnętrznych stronach jezdni, na etapie
bezpośrednio przez podpisaniem umowy świadczy o braku zapoznania się z podstawowymi
dokumentami i informacjami przetargowymi or
az nieprawidłowym przygotowaniu i wycenie
oferty.
Zamawiający zaznaczył, że w dokumentach przetargowych nie przewiduje możliwości
zmiany lokalizacji rezerwy
pod budowę trzeciego pasa ani nie pozostawia w tym miejscu
wyboru wykonawcom
– rezerwa pod trzeci pas ruchu bezwzględnie ma być zaplanowana na
zewnątrz. Ponadto zmiana lokalizacji rezerwy pod trzeci pas ruchu na etapie realizacji
i
nwestycji stanowiłaby istotną zmianę umowy, co jest niezgodne z art. 454 ust. 1 ustawy Pzp
i taka zmia
na wymagałaby przeprowadzenia nowego postępowania. Ponadto zgodnie z art.
458 ustawy Pzp w przypadku dokonania zmiany umowy z naruszeniem zasad określonych
w art. 454 ustawy
Pzp zmiana ta podlegałaby unieważnieniu. Zamawiający dodał, że na
powyższą ocenę nie ma wpływu zastrzeżenie wykonawcy, że jest to roboczy, niewiążący
Sygn. akt KIO 2587/22
przekrój, przyjęcie nawet wstępnych założeń projektowych niezbędnych do przygotowania
i wyceny oferty
powinno być bowiem zgodne z SWZ i PFU. Tymczasem przedstawione przez
wykonawcę wyjaśnienia oraz rysunki wskazują, że konstruował on ofertę w oparciu o błędne
założenia, niemożliwe do realizacji i wprost niezgodne z tym, czego oczekuje Zamawiający.
Zamawiający wskazał, że chociaż inwestycja będzie realizowana w systemie zaprojektuj
i buduj,
a szczegółowe rozwiązania projektowe takie jak np. lokalizacja barier czy ścieku
drogowego będą ustalane po podpisaniu umowy na etapie projektowania, to tak kluczowe
założenia jak lokalizacja rezerwy terenu pod trzeci pas ruchu nie mogą zostać w żaden
spos
ób zmienione ani na etapie projektowania, ani na etapie robót budowlanych.
Druga stwierdzona przez Zama
wiającego niezgodność dotyczy zaplecza budowy.
W tym zakresie Zama
wiający skierował do Odwołującego pytanie nr 2:
Zgodnie z decyzją GDOŠ zaplecza budowy należy lokalizować w granicach miejsc
przeznaczonych na MOP. W związku z tym, że na odcinku 4 drogi ekspresowej S10 nie
przewiduje się budowy MOP, prosimy o wskazanie przyjętych przez Wykonawcę założeń
dot. lokalizacji zaplecza
budowy zapewniających zgodność z Decyzją Środowiskową (w tym
decyzją GDOŚ) i obowiązującymi przepisami prawnymi w tym z zakresu ochrony
środowiska. Prosimy o szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca zamierza
zapewnić zaplecze budowy na czas wykonywania robót budowlanych wraz
z potwierdzeniem,
że takim zapleczem Wykonawca będzie dysponował.
Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi: W związku z tym, że na odcinku 4 drogi
S10 nie prze
widuje się budowy MOP, Wykonawca na etapie przygotowania oferty założył, że
na zaplecze budowy
(spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta mieszczący się
w li
niach rozgraniczających istniejący SPO Toruń Południe wraz z infrastrukturą.
Zamawiający, celu doprecyzowania odpowiedzi, zwrócił się do Odwołującego
z pytaniem: Czy Wykonawca przewiduje dodatkowe miejsca na lokalizacje zaplecza budowy,
gdy
ż teren SPO Czerniewice ma stosunkowo niewielką powierzchnię? Ponadto
zastrzegamy
, że lokalizacja zapleczy budowy zgodnie z wytycznymi decyzji środowiskowej
powinn
a zostać przeanalizowana i opisana w Raporcie z ponownej ooś i wymaga ona
uzgodnienia w trakcie
procedury ponownej ooś z RDOŚ w Bydgoszczy, jako organem
właściwym. Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi: Wykonawca w odpowiedzi na
pytanie dotyczące braku MOP na terenie inwestycji wskazał, że w liniach rozgraniczających
zn
ajduje się utwardzony plac SPO, który Wykonawca zamierza wykorzystać na zaplecze.
Niezależnie od tego Wykonawca uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych
terenów pod składy, magazyny i zaplecza poza tym terenem. Sytuacja taka miałaby miejsce
Sygn. akt KIO 2587/22
również w przypadku, gdyby na terenie inwestycji znajdowały się obszary przeznaczone na
MOP.
Zamawiający uznał udzielone odpowiedzi za potwierdzające, że przyjęte przez
Odwołującego założenia dotyczące budowy są niezgodne z wymaganiami Zamawiającego.
W odpowiedzi na pierwsze wezwanie wykonawca lakonicznie odpowiedzi
ał jedynie na część
pytania Zamawiającego, nie wskazał, w jakich lokalizacjach przewiduje dodatkowe zaplecza
budowy ani czy i na jakiej podstawie
będzie dysponować zapleczem zlokalizowanym poza
terenem budowy. Z kolei wskazana lokalizacja SPO Czerniewice to wykonana
i
nieużytkowana Stacja Poboru Opłat wykonana na etapie budowy Autostrady A1 przy węźle
autostradowym Toruń Południe. Droga S10 będąca przedmiotem zamówienia będzie
włączać się do Autostrady A1 właśnie na węźle Toruń Południe, który będzie w części
rozbudowany. Powierzchnia placu SPO wynosi ok. 5000 m2. Ruch z Autostrady A1
na drogę
krajową nr 10 (S10) – i ruch w przeciwnym kierunku – prowadzony jest właśnie po tym placu
i na etapi
e realizacji inwestycji w dalszym ciągu będzie się odbywać. Wykonawca może
zmienić przebieg pasów ruchu, czy też zorganizować na nowo ruch drogowy w rejonie Placu
– ale nie może tego ruchu zamknąć, co sposób istotny ogranicza możliwość
zagospodarowania teg
o terenu pod spełniające wymagania Zamawiającego zaplecze
budowy. Ponadto
docelowo na tym właśnie odcinku tj. od węzła Toruń Czerniewice
(w
obrębie węzła od km 9+800 wg dokumentacji projektowej STEŚ-R) do węzła Toruń
Południe (istniejący węzeł na autostradzie A1) Wykonawca zobowiązany został do
wykonania drogi ekspresowej S10 przekroju 2x3, tj. dwie jezdnie drogi ekspresowej o ruchu
je
dnokierunkowym, każda po trzy pasy ruchu – co świadczy też o intensywności ruchu
drogowego w tym rejonie.
Reasumując Zamawiający stwierdził, że wykonawca, jako jedyną
lokalizację zaplecza budowy wskazał SPO Czerniewice, gdzie nie będzie w stanie
zlokalizować wszystkich elementów, na które składa się zaplecze budowy, gdyż
powierzchnia SPO jest zbyt mała, a także będzie tam stale prowadzony ruch z Autostrady
A1, w
ykonawca nie wskazał innych lokalizacji zaplecza budowy ani nie podał, na jakiej
podstawie będzie dysponować terenami pod zaplecze budowy poza SPO.
Odwołujący zakwestionował obie podstawy faktyczne odrzucenia oferty. Podniósł, że
aby Zamawiający mógł odrzucić ofertę na podstawie 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp,
zobowiązany jest wskazać jednoznaczną treść SWZ (w tym PFU) oraz treść oferty
wykonawcy, która nie koresponduje ze wskazaną treścią SWZ. Niezgodność treści oferty
z
treścią SWZ powinna podlegać ocenie z uwzględnieniem pojęcia oferty zdefiniowanego
w art. 66 Kc
, czyli jako niezgodność treści oświadczenia woli wykonawcy z oczekiwaniami
zamawiającego zawartymi w SIWZ, w odniesieniu do merytorycznego zakresu przedmiotu
za
mówienia. W ocenie Odwołującego, Zamawiający nie wykazał sprzeczności treści oferty
Sygn. akt KIO 2587/22
z konkretnymi warunkami SWZ (
w szczególności dotyczy to niezgodności nr 2) oraz błędnie
porównał treść udzielonych wyjaśnień z warunkami SWZ, a nie treść złożonej przez
Od
wołującego oferty, która dotyczy projektu w formule "zaprojektuj i wybuduj". Zdaniem
Odwołującego, z całokształtu udzielonych przez niego wyjaśnień wynika, że zaoferował on
wykonanie przedmiotu zamówienia zgodnie z PFU, a w szczególności zaoferował wykonanie
rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu na
zewnątrz jezdni.
Odwołujący zaznaczył, że formuła „zaprojektuj i wybuduj” znajduje zastosowanie, gdy
zamawiający nie dysponuje szczegółowymi opracowaniami koncepcyjnymi odnoszącymi się
do planowanej inwestycji.
W przeciwieństwie do realizacji inwestycji w systemie
„tradycyjnym”, gdzie wykonawca zamówienia realizuje roboty według dostarczonego przez
zamawiającego projektu, w systemie „zaprojektuj i wybuduj” na zlecenie zamawiającego
opracowany jest jedynie ws
tępny projekt inwestycji. Na tej podstawie, opracowywana jest
dokumentacja przet
argowa. Następnie w wyniku postępowania przetargowego wyłaniany
jest generalny wykonawca zamówienia, który sporządza projekt budowlany, uzyskuje
pozwolenie na
budowę, a późnej realizuje roboty według wykonanego przez siebie projektu.
W systemie tym
przedmiot zamówienia definiuje program funkcjonalno-użytkowy, określający
ogólne parametry inwestycji (art. 103 ustawy Pzp), który również stanowi podstawę
obliczeni
a planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót
budowlanych.
W następstwie powyższego, opis przedmiotu zamówienia w procedurze
„zaprojektuj i buduj”, w porównaniu z procedurą klasyczną, jest bardziej ogólny,
a wykonawca
zobowiązany jest nie tylko wykonać roboty budowlano-montażowe, lecz
uprzednio opracować projekt wykonawczy, może on w miarę potrzeby dostosowywać treść
tego projektu do
uwarunkowań technicznych zmieniających się w trakcie realizacji robót.
System "zaprojektuj i wybuduj" daje zatem wykonawc
y możliwość zastosowania najbardziej
dogodnych, sprawdzonych rozwiązań konstrukcyjnych i montażowych w zależności od tego,
jakimi narzędziami, maszynami i siłami ludzkimi dysponuje firma wykonawcza, aby rzetelnie
i trwale zrealizowa
ć kontrakt. O ile zatem przewidziane przez wykonawcę rozwiązania nie są
wprost sprzeczne z wymaganiami wynikającymi z PFU, to wykonawca ma dużą elastyczność
w
zakresie tego w jaki sposób je wdrożyć na etapie realizacyjnym.
Nie
zgodność nr 1
Odwołujący podniósł, że w udzielonych odpowiedziach wyraźnie wskazał, że
uwzględnił wymagania pkt. 1.1.3.1 PFU dla docelowego przekroju 2x3. Skoro w pkt 1.1
1.3.1. PFU wskazane jest, czego nie kwestionuje O
dwołujący, że rezerwa pod docelowy
3 pas ruchu ma zost
ać zaprojektowana na zewnątrz trasy, to tak też przyjął do obliczenia
ceny oferty Odwołujący i zaoferował realizację zamówienia w ten sposób. Treść
niewiążącego i poglądowego przekroju drogi, zawierająca omyłkę w zakresie umiejscowienia
Sygn. akt KIO 2587/22
rezerwy pod docelowy 3 pas ruchu
, nie może zmienić treści złożonej przez Odwołującego
ofe
rty, która referuje do SWZ oraz treści PFU. Zamawiający w skierowanym do
Odwołującego pytaniu nie starał się wyjaśnić jakichkolwiek wątpliwości, które wzbudzałaby
treść złożonej przez Odwołującego oferty, pytania, które postanowił zadać Zamawiający
dotyczyły przyszłych rozwiązań i założeń projektowych, które nie miały być na tym etapie
w
jakikolwiek sposób sprecyzowane przez wykonawców, a które budziły pewną ciekawość
Zamawiającego. Niemniej sam Zamawiający wskazał, że prosi o przesłanie poglądowego
dokumentu
– nie określił, że jest to dokument, który będzie oceniany pod kątem zgodności
oferty z SWZ ani w jakim zakresie taka ocena
miałaby zostać dokonana, nie wskazał także
jaka ma być minimalna zawartość takiego dokumentu. Odwołujący tym samym przesłał taki
dokument i wyraźnie zastrzegł, że dokument ten ma charakter niewiążący i tym samym nie
może stanowić podstawy do oceny zgodności z SWZ.
Odwołujący zaznaczył, że pkt 1.1.3.1. PFU został zmieniony (zmiana nr 8, odp.
6 zesta
w 8 tura II wyjaśnień z 26.08.2021) poprzez dodanie zapisu: Wykonawca w terminie
5
miesięcy od podpisania umowy przedstawi koncepcję rozwiązań sytuacyjno-
wysokościowych realizowanego odcinka drogi ekspresowej uwzględniającą przekrój
docelowy tj. 2x3.
Powyższe ma na celu zminimalizowanie robót traconych w przypadku
rozbudowy drogi do przekroju 2x3. Opracowa
nie winno zawierać w szczególności
rozwiązania uwzględniające: docelowe parametry i przebieg przepustów i rowów przy trasie
głównej oraz docelowe parametry lokalizację zbiorników; docelowe skomunikowanie węzłów
o
raz MOP i OD (jeżeli występują) z trasą główną; niezbędny zakres przebudowy
infrastruktury kolizyjnej.
Odwołujący stwierdził, że w związku z tym będzie zobowiązany do
przedstaw
ienia koncepcji rozwiązań sytuacyjno-wysokościowych drogi w przekroju
docelowym
2x3 dopiero w okresie 5 miesięcy od podpisania umowy, a więc zgodnie
z
formułą przetargu „Zaprojektuj i wybuduj”, w czasie na projektowanie. Tymczasem
Zamawiający już na etapie przed wyborem oferty najkorzystniejszej chce otrzymać od
Odwołującego wiążący dokument przekroju drogi i ocenia go pod względem zgodności
z
PFU, pomimo wskazania przez Odwołującego, że dokument ten nie ma charakteru
wiążącego.
Odwołujący zaznaczył, że roboczy przekrój normalny nie był wiążącym przekrojem,
a
jedynie miał przedstawić podstawowe elementy jakie winna posiadać droga takie jak: pasy
ruchu, pas awaryjny,
pas dzielący, bariery ochronne, pobocza gruntowe, system
odwodnienia
zlokalizowany z uwzględnieniem układu docelowego, ogrodzenie. Przekroje
normal
ne są najbardziej ogólnym rysunkiem w dokumentacji projektowej i zgodnie z PN-B-
01025:2004 Rysunek budowlany
– Oznaczenia graficzne na rysunkach architektoniczno-
budowlanych. Zgodnie z punkt 1.3 .1 "Ro
dzaje rysunków” oraz 1.3.2 "Rodzaje oznaczeń
Sygn. akt KIO 2587/22
graficznyc
h” można jednoznacznie stwierdzić, że rysunki przekrojów w skali 1:50 zawierają
oznaczenia uproszczone
, przedstawiające poszczególne elementy projektowane obiektu
z podaniem tylko najistotniejszych cech identyfikacyjnych, funkcjonalnych i lokalizacji
w
całości obiektu. Ponadto, dla przedmiotowej inwestycji na etapie wykonywania
dokumentacji będzie trzeba wykonać około 40 przekrojów normalnych i jest to liczba przyjęta
na podstawie wykonanych już dokumentacji projektowych dla podobnych inwestycji, co tylko
po
twierdza, że jeden przekrój normlany nie może stanowić o słuszności lub nie założeń
projektowych i realizacyjnych. Zamawiający wezwał Odwołującego do przedłożenie przekroju
normalnego, co w samej kons
trukcji prośby wskazywało na bardzo uproszczone
przedsta
wienie, czy uwzględniono kluczowe elementy, bez szczegółowej lokalizacji,
ponieważ jest to niemożliwe do przedstawienia na tym etapie i na jednym rysunku.
Odwołujący przedstawił zgodnie z prośbą Zamawiającego jeden przekrój normalny na
którym wskazał, że przewiduje budowę takich elementów, jak pasy ruchu, pasy awaryjne,
system odwodnienia itd., zastrzegając jednocześnie, że jest to rysunek roboczy.
Odwołujący podniósł, że na potrzeby określenia wartości robót wykonał model
przestrzenny, który był zgodny z wymaganiami Zamawiającego zawartymi w materiałach
przetargowych. W ofercie
zliczył oraz zaoferował wszystkie pozycje zgodnie z przytaczanymi
zapisami PFU, w
szczególności zawierając konieczność uwzględnienia docelowego
przekroju drogi 2x3
. Docelowy przekrój drogi ma wpływ na kilka najbardziej kosztotwórczych
czynni
ków projektu, w tym m.in. obiekty inżynierskie, szerokość korpusu drogowego,
kształtowanie węzłów drogowych czy likwidacje kolizji z sieciami etc. Na etapie ofertowania,
Odwołujący nie musi dysponować dokładnym projektem, ale materiałem, który pozwoli mu
poprawnie oszacowa
ć koszty i poznać ryzyka kontraktu oraz zawrzeć je w ofercie.
Zamawiający w sposób nieuzasadniony dokonał oceny oferty na podstawie jednego
niewiążącego szkicu przekroju normalnego, przedłożonego w toku udzielania wyjaśnienia
i
oznaczonego wyraźnie, jako niewiążący, biorąc pod uwagę opisaną powyżej liczbę
przekrojów konieczną do sporządzenia w Dokumentach Wykonawcy. W przypadku oferty
Odwołującego, elementy takie jak: obiekty inżynierskie (rozpiętości obiektów inżynierskich,
szerokości obiektów są takie same w obydwu wariantach, tj. niezależnie od lokalizacji
rezerwy pod trzeci pas wewnątrz/na zewnątrz), odwodnienie drogi (identyczne co do kosztów
realizacji w obydwu wariantach), ksz
tałtowanie węzłów (identyczne ilości warstw konstrukcji
nawierzchni do wy
budowania), a także koszty likwidacji kolizji z sieciami są identyczne.
Różnica polega na organizacji robót budowlanych i sposobu prowadzenia czasowej
organizacji ruchu.
Zdaniem Odwołującego nie można stwierdzić niegodności oferty
Odwołującego z wymaganiami PFU na podstawie jednego, niewiążącego przekroju drogi,
skoro Dokumentacja Projektowa drogi klasy S zawiera wiele przekrojów normalnych zależnie
Sygn. akt KIO 2587/22
od
pochyleń. Istotą odpowiedzi Odwołującego na pytanie dotyczące przekroju normalnego
było pokazanie korony projektowanej drogi ekspresowej, która zdaniem Odwołującego
powinna być wykonana w wariancie docelowym, co stanowi o spełnieniu wymagań
Zamawiającego. Odwołujący zaznaczył, że oferta wybrana jako najkorzystniejsza zawiera
wykonanie niepełnej korony drogi, nieuwzględniającej wariantu docelowego, co zdaniem
Odwołującego stanowi o wybraniu niekorzystnej z punktu widzenia przyszłej inwestycji (str.
41 wyjaśnień Polaqua z dnia 19 sierpnia 2022 r. na pytanie nr 110).
Odwołujący
podkreślił,
że
oferuje
realizację
przedmiotu
zamówienia
z
uwzględnieniem wykonania rezerwy pod docelowy 3 pas drogi na zewnętrz od
realizowanej drogi S10, zgodnie z pkt. 1.1.3.1 PFU. P
rzekazany Zamawiającemu roboczy,
n
iewiążący przekrój normatywny zawiera omyłkę w zakresie, w jakim rezerwa pod docelowy
3 pas drogi została umiejscowiona od wewnętrznej strony projektowanej drogi S10. Nie
zmienia to okoliczności, że mając na uwadze roboczy i niewiążący charakter przekazanego
Z
amawiającemu dokumentu, świadczenie objęte złożoną Odwołującemu ofertą obejmuje
zgodnie z pkt. 1.1.3.1 PFU wykonanie rezerwy pod docelowy 3 pas drogi na zewnętrz od
realizowanej drogi S10. Tym sam
ym, świadczenie zaoferowane przez Odwołującego jest
zgodne z
wymaganiami Zamawiającego określonymi w SWZ i pkt 1.1.3.1 PFU.
Zidentyfikowane przez Zamawiającego odchylenie względem rozwiązań przyjętych w PFU
można co najwyżej traktować jako omyłkę Odwołującego w udzielonych wyjaśnieniach.
Tymczasem, nawet w przypa
dku treści oferty przepisy ustawy Pzp przewidują możliwość
poprawienia treści oferty zawierającej omyłki polegające na niezgodności treści oferty
z
dokumentami zamówienia, jeżeli nie powodują istotnych zmian w treści oferty. Tym
bardziej nieuprawnione jest
automatyczne odrzucenie przez Zamawiającego oferty
Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp w przypadku zidentyfikowania
rozbieżności udzielonych odpowiedzi z SWZ, bez wezwania Odwołującego do wyjaśnienia,
czy pr
zesłany dokument nie zawiera omyłki w zakresie wskazanych rozwiązań projektowych.
Ponadto Odwołujący podniósł, że pozostali wykonawcy nie zostali zapytani przez
Zamawiającego o umiejscowienie przez nich rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu, zatem
Zamawiaj
ący ocenił ofertę Odwołującego według odmiennych zasad i kryteriów niż
pozostałych wykonawców oraz według zasad i kryteriów nieokreślonych w SWZ.
Zamawiający nie wymagał od wykonawców wskazania w swoich ofertach umiejscowienia
rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu. Tym samym, ocen
iając ofertę Odwołującego
w
oparciu o informacje niewymagane w SWZ, Zamawiający naruszył zasadę przejrzystości
postępowania oraz zasadę równego traktowania wykonawców.
Sygn. akt KIO 2587/22
Niezgodność nr 2
Odwołujący podniósł, że wbrew twierdzeniom Zamawiającego nie ograniczył
lokalizacji zaplecza budowy tylko do SPO Czerniewice, ale
wyraźnie wskazał, że zamierza
zlokalizowa
ć zaplecza budowy także na innych terenach poza SPO Czerniewice.
Jednocześnie Odwołujący nie był zobowiązany ani na podstawie SWZ, ani PFU do
wskazania na t
ym etapie wszystkich lokalizacji zaplecza budowy, co zresztą w przypadku
realizacji inwestycji w formule "zaprojektuj i wybuduj" nie jest w żadnej mierze wymagane.
Także Polaqua Sp. z o.o. w swoich wyjaśnieniach na analogiczne pytanie ograniczyła się do
st
wierdzenia, że: Zaplecze budowy zlokalizowane będzie poza terenami chronionymi
akustycznie, a także w ustaleniu z nadzorem przyrodniczym, w takiej lokalizacji, aby nie
powodowała naruszenia cennych siedlisk przyrodniczych, korytarzy migracji oraz stref
ochrony miejsc gnia
zdowania ptaków, w odległości nie mniejszej niż 100 metrów od cieków,
zbiorników wodnych oraz terenów podmokłych, poza terenami objętymi strefami ochrony
ujęć wód. Lokalizacja zaplecza budowy zapewniać będzie zgodność z Decyzją
Środowiskową (w tym decyzją GDOŠ) i obowiązującymi przepisami prawnymi w tym
z
zakresu ochrony środowiska. Wykonawca na czas wykonywania robót budowlanych
zamierza postawić zaplecza kontenerowe. Wykonawca posiada własne kontenery, ale
w
miarę potrzeb będzie uzupełniał je kontenerami z wynajmu. Wykonawca potwierdza, że
takim zapleczem będzie dysponował, jako dowód w załączaniu przedstawia wewnętrzny
cennik sprzętu będący w jego dyspozycji. Zaplecze będzie zlokalizowane w odległości do
10km od inwestycji.
A zatem także inni wykonawcy nie wskazali wyczerpująco wszystkich
planowanych lokalizacji zaplecza budowy. W przypadku Polaqua Zamawiający nie doszukał
się w takiej odpowiedzi jej sprzeczności z treścią SWZ.
Od
wołujący zaznaczył, że Zamawiający nie prosił o wskazanie podstawy prawnej
dysponowania terenami pod zaplecze budowy poza SPO, a zatem nie może w tym zakresie
uzn
awać, że brak wskazania takiej podstawy stanowi o sprzeczności treści wyjaśnień
Odwołującego (nie oferty) z treścią PFU.
Odwołujący podniósł, że na etapie przetargu, na podstawie dokumentacji
udostępnionej przez Zamawiającego, w tym PFU, przyjmuje się założenia co do rozwiązań
konstr
ukcyjnych, organizacji robót i na podstawie tych założeń dokonuje wyceny
zam
ówienia, ocenia ryzyka. Odwołujący w swoich wyjaśnieniach potwierdził, że będzie
organizował zaplecza:
− Odp. 2 z 21.06.2021 „(...) Wykonawca na etapie przygotowania oferty założył, że na
zaplecze budowy
(spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta mieszczący się
w liniach rozgra
niczających istniejący SPO Toruń Południe wraz z infrastrukturą”.
Sygn. akt KIO 2587/22
− Odp. 120 z 21.06.2021 „Wykonawca wyjaśnia, że zgodnie z odpowiedzią udzieloną na
pytanie
nr 2, podczas trwania robót budowlanych planuje korzystać z budynku SPO jako
zaplecza budowy
”.
− Odp. z 4.07.2021 „Wykonawca w odpowiedzi na pytanie dotyczące braku MOP na terenie
inwestycji wskazał, że w liniach rozgraniczających znajduje się utwardzony plac SPO,
który Wykonawca zamierza wykorzystać na zaplecze. Niezależnie od tego Wykonawca
uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych terenów pod składy,
magazyny i zaplecza poza tym terenem. Sytuacj
a taka miałaby miejsce również
w przypadku, gdyb
y na terenie inwestycji znajdowały się obszary przeznaczone na MOP”.
O
dwołujący przyznał, że zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed
rozpoczęciem robót, a do wejścia w teren budowy Odwołujący może przystąpić dopiero po
uzyskaniu decyzji ZRID, po
nieważ dopiero ta decyzja zatwierdza podział nieruchomości
i daje
Zamawiającemu tytuł prawny do dysponowania terenem inwestycji na potrzeby
prowadzenia ro
bót budowlanych. W SWK Część A Dane Kontraktowe, klauzula 2.1 Prawo
dostępu do Placu budowy Zamawiający jednoznacznie wskazał: „nie później niż w terminie
30 dni od daty wydania decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej
wykonalności”, dla tego
zamówienia będzie to łącznie po około 22 miesiącach od podpisania umowy, tj. 15 miesięcy
od podpisania umowy [Kamień Milowy nr 1 - termin na projektowanie, przygotowanie
i
złożenie kompletnego wniosku o ZRID] + 7 miesięcy [czas na uzyskanie decyzji ZRID
z
rygorem natychmiastowej wykonalności]. A więc Odwołujący będzie miał na przygotowanie
się do organizacji budowy ok. 2 lata. Jest to m.in. czas na uzyskanie niezbędnych decyzji,
zawarc
ie chociażby umów najmu/dzierżawy terenu, m.in. pod zaplecza. Zamawiający nie
wymagał w ofercie, aby wykonawcy posiadali jakiekolwiek zaplecza w momencie podpisania
umowy oraz aby wszystkie
zaplecza przylegały do terenu budowy. Zgodnie z wymaganiami
środowiskowymi jest to wręcz niemożliwe, a jedynym placem możliwym do szybkiego
zagospodarowania ze względu na infrastrukturę, w tym sanitarną i socjalną, jest przyległy do
terenu budowy istniejący obiekt SPO wraz infrastrukturą i placem. Zamawiający nie określił
wymaganego obszaru, jaki wykonawcy powinni
przeznaczyć na zaplecze budowy.
Wskazywanie na etapie oceny oferty sposobu, w jaki Odwołujący ma organizować swoje
roboty,
jest całkowicie nieuzasadnione i nie ma oparcia w dokumentacji przetargowej.
Odwołujący zaznaczył, że realizował z powodzeniem analogiczne inwestycje, inwestycja
Budowa drogi ekspresowej S1 Pyrzowice-
Podwarpie III etap z wyłączeniem odcinka
I w.
”Pyrzowice” - w. ”Lotnisko” miała charakter liniowy, w ciągu drogi były węzły i obiekty
inżynierskie. Inwestycja posiadała wiele mniejszych i większych zapleczy i placów
składowych, w zależności od potrzeb i postępu robót. Zamawiający, w żadnym momencie
nie ingerował w lokalizację zapleczy, ponieważ leży to wyłącznie w gestii wykonawcy.
Sygn. akt KIO 2587/22
Odwołujący podniósł, że stanowisko Zamawiającego jest oparte na własnej
i
niewłaściwej interpretacji wybiórczych fragmentów oświadczenia Odwołującego.
Całościowa analiza materiału prowadzi do wniosku, że zakładany przez Odwołującego
sposób realizacji zamówienia spełnia w sposób kompletny oczekiwania Zamawiającego,
a
tym samym złożona przez Odwołującego oferta jest zgodna z warunkami zamówienia.
Odwołanie zatem zasługuje na uwzględnienie.
Zaniechanie wezwa
nia do dalszych wyjaśnień
Odwo
łujący podniósł, że jeżeli Zamawiający po zapoznaniu się z udzielonymi
wyjaśnieniami miał wątpliwości w zakresie ich zgodności z warunkami zamówienia, to
działając na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, powinien zwrócić się do Odwołującego
o
udzielenie dalszych wyjaśnień. Skoro sama treść oferty może zostać poprawiona w trybie
art. 223 ust. 2 pkt 3 ust
awy Pzp w przypadku stwierdzenia jej niezgodności z SWZ, to tym
bardziej w przypadku gdyby Zamawiający uważał, że treść wyjaśnień jest niezgodna
z
treścią SWZ, powinien umożliwić wykonawcy usunięcie tych niezgodności poprzez
zw
rócenie się do niego o udzielenie dodatkowych wyjaśnień. Z pewnością nie można uznać,
że treść wyjaśnień, w odróżnieniu od treści oferty jest absolutnie niezmienna.
Zda
niem Odwołującego, treść udzielonych wyjaśnień nie jest sprzeczna z SWZ, co
najwy
żej Zamawiający mógł błędnie odczytać intencje Odwołującego. Zatem w takiej
sytuacji, przed odrzuceniem oferty Odwołującego, Zamawiający powinien zwrócić się do
O
dwołującego o udzielenie dodatkowych wyjaśnień, wskazując na wątpliwości, jakie powziął.
Pozwoliłoby to Odwołującemu na wyjaśnienie tych wątpliwości i wskazanie Zamawiającemu
powodów, dla których błędnie odczytuje wyjaśnienia udzielone przez Odwołującego
w
kontekście złożonej przez Odwołującego oferty, której treść jest zgodna z SWZ. Skoro
z
treści złożonej przez Odwołującego oferty wynika, że zaoferował on wykonanie
zamówienia zgodnie z treścią SWZ, a zatem m.in. wykonanie rezerwy pod trzeci pas ruchu
na z
ewnątrz drogi oraz zapewnienie zaplecza budowy według wymagań PFU, to treść
udzielonych wyjaśnień nie może prowadzić do zmiany zobowiązania wynikającego ze
złożonej oferty. Istotne znaczenie w analizowanej sprawie ma to, że Zamawiający
w zadanych pytaniach nie p
ytał Odwołującego wprost o umiejscowienie rezerwy pod
docelowy trzeci pas ruchu, a zatem udzielone przez
Odwołującego odpowiedzi nie dotyczyły
także tej kwestii – rezerwa została ujęta wyłącznie w niewiążącym profilu drogi, który nie
służy wiernemu odwzorowaniu wszystkich parametrów drogi.
Odwołujący podniósł, że dokonanie oceny wyjaśnień na podstawie profilu drogi, który
został przedłożony w odpowiedzi na pytanie niedotyczące bezpośrednio umiejscowienia
rezerwy pod trzeci pas ruchu,
bez wyjaśnienia rozbieżności w trybie art. 223 ust. 1 ustawy
Sygn. akt KIO 2587/22
Pzp, jest niezgodne z
zasadą niezmienności oferty, poza wyjątkami przewidzianymi w art.
223 ust. 2 ustawy Pzp.
Odwołujący nie zamierzał zmienić treści zobowiązania wynikającego
ze złożonej oferty, tj. wykonania zamówienia na zasadach określonych w PFU. Co więcej,
składając Zamawiającemu omawiany profil drogi, Odwołujący wyraźnie zastrzegł, że nie jest
on wiążący, z czego Zamawiający mógł wnioskować, że profil ten może zawierać pewne
nieścisłości, w szczególności w zakresie, który nie był bezpośrednio przedmiotem pytania.
Jednoc
ześnie Odwołujący w odpowiedzi na inne pytania potwierdzał realizację zamówienia
według założeń PFU (odpowiedzi na pytania nr 33 i 82). Zdaniem Odwołującego
Zamawiający powinien wziąć pod uwagę treść pozostałych odpowiedzi udzielonych przez
Odwołującego. Wówczas byłoby oczywiste, że Odwołujący nie zakłada odstępstwa od
wymagań PFU i oferuje wykonanie rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu na zewnątrz
jezdni.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego post
ępowania oraz biorąc pod
uwag
ę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustali
ła, że Odwołujący spełnia określone w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp przesłanki
korzystania ze
środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zama
wiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego szkody polega
jącej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do p
ostępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego skutecznie przystąpił
wykonawca Polaqua Sp. z o.o. Izba stwierdzi
ła, że ww. wykonawca zgłosił przystąpienie do
post
ępowania w ustawowym terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na
korzyść Zamawiającego.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest projekt i budowa drogi ekspresowej S10 Bydgoszcz-
Toruń, odcinek 4 od węzła Toruń Zachód do węzła Toruń Południe. Opis przedmiotu
zamówienia został określony w Programie Funkcjonalno-Użytkowym (Tom III SWZ).
W odniesieniu do rezerwy na trzeci pas ruchu
Izba ustaliła następujący stan
faktyczny:
W punkcie 1.3.1 PFU Zama
wiający określił parametry drogi ekspresowej, stanowiąc
m.in.,
że rezerwa na trzeci pas ruchu ma być przewidziana na zewnątrz. Ponadto w punkcie
2.1.16.1.3 (
Wymagania dotyczące parametrów przekrojów ruchowych na drogowych
obiektach
) Zamawiający zamieścił następujące wymaganie: Ze względu na przewidzianą dla
Sygn. akt KIO 2587/22
przekroju docelowego
rezerwę terenu na trzeci pas na zewnątrz wymaga się, aby nowe
obiekty nad drogą ekspresową uwzględniały trzy pasy ruchu na drodze ekspresowej.
Zgodnie z udzielonymi wyjaśnieniami do SWZ nr 8 (tura II odp. Nr 6): (…) Zadanie
obejmuje budowę drogi ekspresowej o przekroju 2x2 z rezerwą terenu pod trzeci pas ruchu,
po zewnętrznej stronie jezdni głównych (…).
P
ismem z 7 czerwca 2022 r. Zamawiający – na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
– wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści oferty, kierując do niego
następujące pytanie:
Pytanie nr 117:
Czy Wykonawca przewidział wykonanie robót budowalnych przy
uwzględnieniu wymagań dla układu docelowego (przekrój 2x3) w zakresie określonym przez
Zamawiającego? Prosimy o przedstawienie założeń parametrów i lokalizacji elementów
przekroju normalnego drogi ekspresowej w zakresie pasa dzielącego, jezdni, rowów
i poboczy.
Odwołujący udzielił następujących wyjaśnień:
Wykonawca przyjął do oferty parametry S10 zgodnie z 1.1.3.1 PFU, w ofercie
uwzględniono zmiany Vp, zmiany przekroju normalnego 2x2, 2x3 oraz możliwość realizacji
przyszłej rozbudowy do pełnego przekroju 2x3 na całym odcinku. Szczegółowe rozwiązania
pokazane zostaną w projekcie budowlanym.
Pismem z 27 czerwca
Zamawiający zwrócił się do Odwołującego o przesłanie
poglądowego przekroju normalnego drogi ekspresowej S-10. W odpowiedzi Odwołujący
przedstawił roboczy, niewiążący przekrój normalny (załącznik nr 2 do wyjaśnień) oraz
p
oinformował, że wiążący przekrój zostanie przedstawiony Inżynierowi i Zamawiającego do
zatwierdzenia jako Dokument Wykonawcy.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego jako niezgodną z warunkami zamówienia.
W uzasadnieniu
faktycznym tej czynności Zamawiający podał:
(
…) Udzielona przez Wykonawcę odpowiedź potwierdziła istotną niezgodność złożonej
oferty ze
Specyfikacją Warunków Zamówienia. Przekazanie Zamawiającemu rysunku
z
zaplanowaną rezerwą pod budowę trzeciego pasa ruchu zlokalizowanego po
wewnętrznych stronach jezdni, na etapie bezpośrednio przez podpisaniem umowy świadczy
o braku zapoznania się Wykonawcy z podstawowymi dokumentami i informacjami
przetargowymi oraz
nieprawidłowym przygotowaniu i wycenie Oferty.
Zamawiający od początku ogłoszenia zamówienia stawiał jasne wymaganie w programie
funkcjonalno-
użytkowym tj. wykonanie rezerwy pod trzeci pas ruchu na zewnątrz jezdni.
Zostało to opisane m.in. w PFU w rozdziale „1.1.3.1 Droga ekspresowa” - „rezerwa pod trzeci
Sygn. akt KIO 2587/22
pas ruchu dla przekroju docelowego - na
zewnątrz” oraz w rozdziale 2.1.16.1.3 „Wymagania
dotyczące parametrów przekrojów ruchowych na drogowych obiektach”.
Wykonanie rezerwy pod trzeci pas ruchu na zewnątrz jezdni bądź w środku pasa rozdziału
wiąże się z przyjęciem odmiennych rozwiązań projektowych i realizacyjnych w co najmniej
następujących zakresach:
(1)
Obiekty mostowe WS tj. w ciągu jezdni głównych drogi – Wykonawca zobowiązany jest
zaprojektować i zrealizować konstrukcję obiektu umożliwiającą poszerzenie obiektu o trzeci
p
as ruchu na zewnątrz;
(2) Odwodnienie drogi, w
tym przebieg rowów, musi być odsunięte od jezdni na szerokość
rezerwy; elementy przekroju drogi mają być tak zaprojektowane żeby dno rowów jezdni
głównych zostało wykonane jak dla przekroju docelowego;
(3) Ksz
tałtowanie elementów węzłów;
(4) Zakres przebudowy infrastruktury kolizyjnej;
(5) Wykonanie korpusu drogi.
W zależności od scenariusza budowy przekroju – z rezerwą pod budowę trzeciego pasa
ruchu na zewnątrz czy wewnątrz odmiennie będą kształtować się rozwiązania projektowe w
ww. zakresie oraz koszty
wykonania drogi. Przykładem asortymentu robót, którego cena
wzrosłaby gdyby zrealizować rezerwę pod trzeci pas ruchu wewnątrz jest budowa nasypów
drogowych, które musiałyby zostać wykonane na docelową szerokość trzech pasów ruchu,
czego nie wymaga obecny SWZ.
Tym samym stwierdzić należy, że oferta Wykonawcy jest niezgodna z SWZ i nie może być
przyjęta przez Zamawiającego ani nie może zostać porównana z innymi ofertami. Należy
także zwrócić uwagę, że Zamawiający w dokumentach przetargowych nie przewiduje
mo
żliwości zmiany lokalizacji rezerwy pod budowę trzeciego pasa ani nie pozostawia w tym
miejscu wyboru wykonawcom
– rezerwa pod trzeci pas ruchu bezwzględnie ma być
zaplanowana na zewnątrz. Nadto należy wskazać, że zmiana lokalizacji rezerwy pod trzeci
pas ruchu na etapie realizacji Inwestyc
ji stanowiłaby istotną zmianę umowy, co jest wprost
niezgodne z art. 454 ust. 1 ustawy Pzp i taka zmiana wymagałaby przeprowadzenia nowego
postępowania. Ponadto zgodnie z art. 458 ustawy Pzp w przypadku dokonania zmiany
u
mowy z naruszeniem zasad określonych w art. 454 ustawy Pzp zmiana ta podlegałaby
unieważnieniu.
Na dokonaną przez Zamawiającego ocenę oferty nie ma wpływu zastrzeżenie Wykonawcy
zawarte w odpowiedzi na pytanie ad. 117, a dotycz
ące przedstawionego przekroju, iż jest to:
„Roboczy, niewiążący przekrój normalny w załączeniu (załącznik nr 2 do wyjaśnień).
Sygn. akt KIO 2587/22
Wiążący przekrój zostanie przedstawiony Inżynierowi i Zamawiającego do zatwierdzenia
jako Dokument Wykonawcy
.” Przyjęcie nawet wstępnych założeń projektowych niezbędnych
do przygotowania i wycen
y oferty winno być zgodne z SWZ i PFU. Tymczasem
przedstawione przez Wykonawcę wyjaśnienia oraz rysunki wskazują, iż konstruował on
ofertę w oparciu o błędne założenia, niemożliwe do realizacji i wprost niezgodne z tym,
c
zego oczekuje Zamawiający. Wprawdzie inwestycja będzie realizowana w systemie
zaprojektuj i buduj, a szczegółowe rozwiązania projektowe takie jak np. lokalizacja barier czy
ścieku drogowego będą ustalane po podpisaniu umowy na etapie projektowania, to tak
kluczowe założenia jak lokalizacja rezerwy terenu pod trzeci pas ruchu nie mogą zostać
w
żaden sposób zmienione ani na etapie projektowania ani na etapie robót budowlanych.
Już tylko na marginesie Zamawiający zwraca uwagę, że Wykonawca będzie realizować
in
westycję na trasie istniejącej drogi – z możliwością wykorzystania istniejącej konstrukcji
nawierzchni. W tej sytuacji można w zasobach internetowych w łatwy i ogólnodostępny
sposób odnaleźć skan drogi. Po jego wyświetleniu wyraźnie widoczny jest wąski pas
rozdziału i lokalizacja rezerwy. (…)
W odniesieniu do zaplecza budowy
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
W punkcie 1.1.6.3 PFU Zamawia
jący określił następujące wymagania dotyczące
przygotowania i użytkowania zaplecza budowy:
2) Należy przygotować odpowiednią do zakresu i rozmieszczenia Robót ilość obiektów
i
urządzeń zaplecza budowy, które należy zlokalizować poza obszarami włączonymi lub
projektowanymi do włączenia do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 oraz poza
pozostałymi obszarami chronionymi na podstawie Ustawy o ochronie. Zaplecze budowy
powinno być lokalizowane na gruncie do którego Wykonawca ma tytuł prawny lub pisemną
zgodę właściciela lub użytkownika wieczystego. Z zajęcia pod ewentualne zaplecze budowy
należy wykluczyć następujące rejony:
a) odcinki leśne z uwagi na hałas, zwiększoną dewastację terenu, możliwość zniszczenia
roślinności,
b) obszary blisko zabudowy mieszkaniowej z uwagi na hałas, zapylenie,
c) tereny w pobliżu rzek, cieków i systemów melioracyjnych oraz obszary podmokłe, z uwagi
na potencjalne zagrożenie skażeniem wód powierzchniowych.
(…)
Zaplecze należy lokalizować na nieużytkach, terenach z zabudową usługową, przemysłową,
magazynową, najlepiej bez skupisk zieleni wysokiej. Występujące drzewa i krzewy należy
zabezp
ieczyć osłonami ochronnymi.
Sygn. akt KIO 2587/22
d) Loka
lizacja zaplecza budowy powinna być zgodna z wytycznymi wskazanymi w DŚU.”
[Decyzja ustalająca środowiskowe uwarunkowania przedsięwzięcia]
Decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 24 lutego 2020r.
znak: WOO.4200.1.2016.ADS.44
pkt. III.2.1) warunki dot. lokalizacji zapleczy budowy
– punkt niezmieniony decyzją GDOŚ:
Zaplecze budowy zlokalizować poza terenami chronionymi akustycznie, a także w ustaleniu
z nadzorem przyrodniczym, w takich lokalizac
jach, aby nie powodowały naruszenia cennych
siedlisk przyrodniczych, korytarzy migracji oraz stref ochrony miejsc
gniazdowania ptaków,
w
odległości nie mniejszej niż 100 metrów od cieków, zbiorników wodnych oraz terenów
podmokłych, poza terenami objętymi strefami ochrony ujęć wód.
Decyzja G
eneralnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 4 czerwca 2021r. znak: DOOŚ-
WDŚZIL.420.8.2020.mk.49 pkt. 3
Zaplecza budowy należy zlokalizować w granicach miejsc przeznaczonych docelowo po
MOP-y. Na terenie zapleczy budowy
należy wydzielić:
- place parkingowe, serwisowe lub parkingowo-serwisowe;
- myjnie;
-
place materiałowe.
P
ismem z 7 czerwca 2022 r. Zamawiający – na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
– wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści oferty, kierując do niego
następujące pytanie:
Pytanie nr 2:
Zgodnie z decyzją GDOŚ zaplecza budowy należy lokalizować w granicach
miejsc
przeznaczonych na MOP. W związku z tym, że na odcinku 4 drogi ekspresowej S10
nie przewiduje si
ę budowy MOP, prosimy o wskazanie przyjętych przez Wykonawcę założeń
dot. lokalizacji zaplecza budowy zapewniających zgodność z Decyzją Środowiskową (w tym
dec
yzją GDOŚ) i obowiązującymi przepisami prawnymi w tym z zakresu ochrony
środowiska. Prosimy o szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca zamierza
zapewnić zaplecze budowy na czas wykonywania robót budowlanych wraz
z
potwierdzeniem, że takim zapleczem Wykonawca będzie dysponował.
Odwołujący udzielił następujących wyjaśnień: W związku z tym, że na odcinku
4 drogi S10 nie przew
iduje się budowy MOP, Wykonawca na etapie przygotowania oferty
założył, że na zaplecze budowy (spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta
mieszczący się w liniach rozgraniczających istniejący SPO Toruń Południe wraz
z infras
trukturą.
Sygn. akt KIO 2587/22
Pismem z 27 czerwca
Zamawiający zwrócił się do Odwołującego z następującym
pytaniem: Czy Wykonawca przewiduje dodatkowe miejsca na lokalizacje zaplecza budowy,
gdyż teren SPO Czerniewice ma stosunkowo niewielką powierzchnię? Ponadto
zastrzegamy,
że lokalizacja zapleczy budowy zgodnie z wytycznymi decyzji środowiskowej
powinna zostać przeanalizowana i opisana w Raporcie z ponownej ooś i wymaga ona
uzgodnienia w trakcie
procedury ponownej ooś z RDOŚ w Bydgoszczy, jako organem
właściwym.
Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi: Wykonawca w odpowiedzi na pytanie
dotyczące braku MOP na terenie inwestycji wskazał, że w liniach rozgraniczających znajduje
się utwardzony plac SPO, który Wykonawca zamierza wykorzystać na zaplecze. Niezależnie
od tego Wyk
onawca uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych terenów
pod składy, magazyny i zaplecza poza tym terenem. Sytuacja taka miałaby miejsce również
w przypadku, gdyby na
terenie inwestycji znajdowały się obszary przeznaczone na MOP.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego jako niezgodną z warunkami zamówienia.
W uzasadnieniu
faktycznym tej czynności Zamawiający podał:
(
…) Udzielone przez Wykonawcę odpowiedzi wskazują, iż przyjęte przez niego założenia
dotyczące zaplecza budowy są niezgodne z wymaganiami Zamawiającego.
Zamaw
iający w pierwszym zadanym pytaniu w sprawie zapleczy budowy poprosił
o
szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca zamierza zapewnić zaplecze budowy
na czas wykonywania robót budowlanych wraz z potwierdzeniem, że takim zapleczem
Wykonawca będzie dysponował. Wykonawca w sposób lakoniczny odpowiedział jedynie na
część pytania Zamawiającego. Z odpowiedzi Wykonawcy nie wynika natomiast w jakich
lokalizacjach Wykonawca przewiduje dodatkowe zaplecza budowy, ani czy i na jakiej
pods
tawie będzie dysponować zapleczem zlokalizowanym poza terenem budowy.
Z kolei wskazana przez Wykonawcę lokalizacja SPO Czerniewice to wykonana
i
nieużytkowana Stacja Poboru Opłat wykonana na etapie budowy Autostrady A1 przy węźle
autostradowym Toruń Południe. Droga S10 będąca przedmiotem zamówienia będzie
włączać się do Autostrady A1 właśnie na węźle Toruń Południe. Węzeł ten również będzie
w
części rozbudowany. Powierzchnia placu SPO wynosi ok. 5000 m2. Ruch z Autostrady A1
na drogę krajową nr 10 (S10) – i ruch w przeciwnym kierunku - prowadzony jest właśnie po
tym pl
acu i na etapie realizacji inwestycji w dalszym ciągu będzie się odbywać. Wykonawca
może zmienić przebieg pasów ruchu, czy też zorganizować na nowo ruch drogowy w rejonie
Placu
– ale nie może tego ruchu zamknąć, co w sposób istotny ogranicza możliwość
zago
spodarowania tego terenu pod spełniające wymagania Zamawiającego zaplecze
budowy.
Sygn. akt KIO 2587/22
Ponadto docelowo na tym właśnie odcinku tj. od węzła Toruń Czerniewice (w obrębie węzła
od km 9+800 wg dokument
acji projektowej STEŚ-R) do węzła Toruń Południe (istniejący
węzeł na autostradzie A1) Wykonawca zobowiązany został do wykonania drogi ekspresowej
S10 w przekroju 2x3 tj. dwie jezdnie drogi ekspresowej o ruchu jednokierunkowym, każda po
trzy pasy ruchu
– co świadczy też o intensywności ruchu drogowego w tym rejonie.
R
easumując Wykonawca poinformował Zamawiającego o zamiarze zlokalizowania zaplecza
budowy w miejscu gdzie jest i będzie stale prowadzony ruch drogowy z Autostrady A1 oraz
w miejscu, w którym wg PFU Wykonawca:
„zobowiązany jest przeprowadzić kompleksową rozbiórkę istniejącej infrastruktury Stacji
Poboru Opłat w Czerniewicach w km około 11+600 (km z dokumentacji STEŚ-R). (…)
Wykonawca w pierwszej kolejności, przed przystąpieniem do budowy drogi ekspresowej,
powinien uzyskać odpowiednie pozwolenia i niezwłocznie przystąpić do prac rozbiórkowych.
Organizacja robót rozbiórkowych powinna przebiegać w taki sposób aby zachować ciągłość
ruchu w obu kierunkach drogi ekspresowej S10.
(…)
Po dokonaniu rozbiórki infrastruktury SPO Czerniewice należy zrekultywować teren,
a w
miejscu SPO Czerniewice zaprojektować i wykonać roboty zgodnie z Kontraktem.”
Jest to kolejny ważny element realizacji robót S10, który został przez Wykonawcę
zbagatelizowany. Wykonawca poin
formował o wykonaniu zaplecza w miejscu – gdzie będzie
prowadzony ruch drogowy z Autostrady A1 oraz w miejscu, gdzie konieczna do
przeprowadzenia jest rozbiórka, a także w miejscu, gdzie poza liniami rozgraniczającymi
znajdują się tereny leśne (ewentualne poszerzenie terenu wymagałoby wycinki lasu).
Nadto Wykonawca w
swojej odpowiedzi przywołał sytuację, która w jego ocenie jest
analogiczna do lokalizacji zaplecza na SPO
– tj. lokalizowanie zaplecza na terenie MOP.
Zdaniem Zamawiającego nie można porównywać możliwości lokalizacji zaplecza budowy na
terenie MOP oraz na terenie SPO. MOP lokalizowany jest poza jezdniami drogi ekspresowej
oraz poza drogami obsługującymi – np. drogami dojazdowymi. Ewentualne opóźnienia
w
budowie MOP nie wpływają na możliwość oddania drogi do użytkowania. W przypadku
lokalizowania zaplecza na
terenie obecnego SPO (tak jak założył Wykonawca) – nie będzie
możliwości oddania drogi do użytkowania i uzyskania wymaganej prawem decyzji, dopóki
zaplecze nie będzie zlikwidowane.
Podsumowując:
-
Wykonawca, jako jedyną lokalizację zaplecza budowy wskazał SPO Czerniewice, gdzie
Wykonawca nie będzie w stanie zlokalizować wszystkich elementów, na które składa się
Sygn. akt KIO 2587/22
zaplecze budowy, gdyż powierzchnia SPO jest zbyt mała, a także będzie tam stale
prowadzony ruch z Autostrady A1;
-
Wykonawca nie wskazał innych lokalizacji zaplecza budowy;
-
Wykonawca nie wskazał na jakiej podstawie będzie dysponować terenami pod zaplecze
budowy poza SPO.
Powyższe oznacza, iż złożona przez Wykonawcę oferta w zakresie zaplecza budowy jest
niezgodna z
warunkami określonymi przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej
treść jest niezgodna z warunkami zamówienia.
Stosownie do art. 16 ustawy Pzp,
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.
W ocenie Izby Zamawiający, odrzucając ofertę Odwołującego, naruszył powyższe
przepisy ustawy.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że odrzucenie oferty na podstawie art. 226
ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp wymaga wykazania, że oferta jest niezgodna z merytorycznymi
wymaganiami dotyczącymi cech oferowanego przedmiotu zamówienia lub sposobu jego
wykonania, jasno
określonymi w dokumentach zamówienia, a niezgodność ta ma charakter
niewątpliwy i niepodlegający poprawieniu.
Następnie zauważenia wymaga, że w rozpoznawanej sprawie zamówienie jest
udzielane w formule
„zaprojektuj i wybuduj”, co oznacza, że przedmiot zamówienia został
opisany w programie funkcjonalno-u
żytkowym, który zgodnie z art. 103 ust. 2 ustawy Pzp
obejmuje opis zadania budowlanego, w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót
budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne,
materiałowe i funkcjonalne. Jak słusznie wskazano w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 25.10.2016 r. o sygn. akt KIO 1883/16:
„Program funkcjonalno-użytkowy jest jedynie
wstępem do opracowania samego projektu budowlanego, który w sposób ostateczny określa
wszystkie parametry techniczne obiektu budowla
nego i za którego prawidłowe sporządzenie
odpowiada wykonawca. Z uwagi na ogólny charakter programu funkcjonalno-użytkowego,
w praktyce
przy sporządzaniu samego projektu często powstaje potrzeba zmiany,
doprecyzowania parametrów i rozwiązań uprzednio przyjętych w programie funkcjonalno-
użytkowym”. W związku z tym, w przypadku udzielenia zamówienia w formule „zaprojektuj
i wybuduj
” dopiero wybrany wykonawca w sporządzonej dokumentacji projektowej
Sygn. akt KIO 2587/22
zobowi
ązany będzie do określenia szczegółowych rozwiązań dotyczących realizacji
zam
ówienia. Zamawiający badając złożone oferty, kierując do wykonawców pytania
dotyczące ich treści oraz oceniając udzielone wyjaśnienia, powinien mieć zatem na uwadze
uwarunkowania towarzyszące zamówieniom udzielanym w tej formule.
W odniesieni
u do stwierdzonej przez Zamawiającego niezgodności dotyczącej
rezerwy na trzeci pas ruchu
, nie było sporne między stronami, że zgodnie z PFU rezerwa ta
powinna być przewidziana na zewnątrz trasy. Nie było również przedmiotem sporu, że na
przedstawionym przez Odwołującego przekroju normalnym rezerwa ta została uwidoczniona
po stronie we
wnętrznej. Izba stwierdziła jednak, że całościowa ocena złożonych wyjaśnień,
w powiązaniu z treścią pytań sformułowanych przez Zamawiającego, prowadzi do wniosku,
że nie wystąpiły przesłanki uzasadniające odrzucenie oferty Odwołującego na podstawie art.
226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Brak jest bowiem podstaw d
o stwierdzenia, że wykonawca objął
swoim zobowiązaniem ofertowym zamiar wykonania rezerwy na trzeci pas ruchu po
wewnętrznej stronie drogi.
Zauważenia wymaga, że wezwania do wyjaśnień (zarówno z 7 czerwca 2022 r., jak
i z 27 czerwca 2022 r.) nie d
otyczyły wprost i bezpośrednio założeń dotyczących
umiejscowienia rezerwy na trzeci pas ruchu. W pi
erwszym wezwaniu Zamawiający pytał o to,
cz
y wykonawca uwzględnił wymagania dla układu docelowego (przekrój 2x3). W odpowiedzi
na to wezwanie Odwołujący wyraźnie i jednoznacznie potwierdził, że przyjął do oferty
parametry S10 zgodn
ie z 1.1.3.1 PFU, w ofercie uwzględniono zmiany Vp, zmiany przekroju
normalnego 2x2, 2x3 oraz możliwość realizacji przyszłej rozbudowy do pełnego przekroju
2x3 na całym odcinku. Wskazał również, że szczegółowe rozwiązania pokazane zostaną
w projekcie budowlanym. W drugim wezwaniu
Zamawiający zwrócił się do Odwołującego
o
przesłanie poglądowego przekroju normalnego drogi ekspresowej S-10. Odwołujący taki
p
oglądowy przekrój przedstawił, wskazując na jego roboczy i niewiążący charakter.
W przekroju tym rezerwa na trzeci pas ruchu z
ostała ujęta po wewnętrznej stronie jezdni.
Zestawienie udzielonych odpowiedzi nie
uprawnia jednak do wniosku, do jakiego doszedł
Zamawiający. W wyjaśnieniach jednoznacznie potwierdzono zgodność układu drogi
z wymaganiami PFU,
co Zamawiający zdaje się całkowicie pomijać, opierając się wyłącznie
na przedstawionym przekroju normalnym
, mającym charakter roboczy i niewiążący, a co
więcej – złożonym nie w celu zobrazowania umiejscowienia rezerwy na trzeci pas ruchu, ale
w celu zaprezentowania korony projektowanej drogi. Ze skierowanych
wezwań wykonawca
nie mógł wywieść, że wyjaśnienia mają dotyczyć właśnie kwestii rezerwy na trzeci pas ruchu.
Ponadto, sam Zamawiaj
ący w treści drugiego wezwania zwrócił się o przedstawienie
przekroju normalnego
, wprost wskazując na jego poglądowy charakter. Mimo powyższych
Sygn. akt KIO 2587/22
okoliczności Zamawiający potraktował złożony przekrój jako wiążący i finalny dokument
i
ocenił go w oderwaniu od pełnej treści wyjaśnień.
W ocenie Izby
udzielone przez Odwołującego wyjaśnienia można ocenić jedynie jako
zawierające niespójność, polegającą z jednej strony na oświadczeniu, że uwzględnione
zostały wymagania punktu 1.1.3.1 PFU, z drugiej na przedstawieniu przekroju normalnego,
w którym rezerwa na trzeci pas ruchu została uwidoczniona w miejscu niezgodnym z ww.
wymaganiami.
Jednocześnie za wiarygodną Izba uznała argumentację Odwołującego, który
twierdził, że przedstawienie rezerwy na trzeci pas ruchu po wewnętrznej stronie trasy było
wynikiem om
yłki. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że przekrój ten nie jest projektem
(projekt zostanie opracowany dopiero na etap
ie realizacji zamówienia), co więcej – nie jest
on
w ogóle dokumentem wymaganym na etapie ofertowania, ale został przygotowany na
żądanie Zamawiającego, w krótkim terminie wyznaczonym na jego złożenie, a z treści
wezwania nie wynikało, że istotą tego przekroju jest badanie kwestii lokalizacji tej rezerwy.
T
ezę o omyłce potwierdzają złożone przez Odwołującego dowody w postaci oświadczeń
członków zespołu projektowego oraz korespondencji projektanta ze spółką Rubau
i
załączone do niej dokumenty. Wynika z nich, że oferta została sporządzona przy
uwzględnieniu rezerwy na trzeci pas ruchu zlokalizowanej na zewnątrz trasy, na podstawie
przygotowanego d
la celów sporządzenia i wyceny oferty modelu przestrzennego drogi,
natomiast w przekroju przygoto
wanym na wezwanie Zamawiającego i przedłożonym w celu
zobrazowania korony dr
ogi wystąpił niezamierzony błąd.
W odniesieniu
do złożonego przez Odwołującego na rozprawie przekroju drogi,
w
skazać należy, że podnoszone przez Zamawiającego i Przystępującego zastrzeżenia do
tego przekr
oju nie mogą przesądzać o niezgodności oferty Odwołującego z dokumentami
zamówienia. Przekrój ten został bowiem złożony w celu zobrazowania, jaka lokalizacja
rezerwy na trzeci pas ruchu została przez niego założona przy wycenie oferty, nie stanowi on
projektu budowlanego ani innego wiążącego dokumentu, który podlegałby ocenie pod kątem
zg
odności z wymaganiami Zamawiającego, w tym dotyczącymi systemu odwodnienia.
Podsumowując, Zamawiający – stwierdzając niezgodność oferty Odwołującego
z
warunkami zamówienia – oparł się na wyrywkowej części wyjaśnień, stanowiącej
niewiążący i niewymagany w SWZ dokument, z pominięciem celu, w jakim – w słusznym
przekonaniu wykonawcy
– był on złożony oraz w oderwaniu całokształtu udzielonych przez
Odwołującego odpowiedzi. W związku z tym odrzucenie oferty Odwołującego było
niezasadne.
Odrzucenie
oferty Odwołującego było nieuprawnione również w odniesieniu do
drugiej
z podstaw faktycznych, dotyczącej zaplecza budowy.
Sygn. akt KIO 2587/22
W tym zakresie przede wszystkim podkreślenia wymaga, że Zamawiający nie
wymagał w dokumentach zamówienia wskazania terenu, który będzie przeznaczony na
zaplecze budowy, nie o
kreślił też wymagań dotyczących jego powierzchni. Na etapie
ofertowania wykonawcy nie byli zobowiązani wykazać, w jakim konkretnie miejscu zaplecze
to zostanie zlokalizowane ani
w jaki sposób wykonawca zapewnił sobie dysponowanie
odpowiednim terenem. W tej sytuacji
daleko idące wątpliwości budzi już samo wezwanie do
wyjaśnień, w którym Zamawiający – bez odpowiedniej podstawy w dokumentach
zamówienia – zobowiązał wykonawcę do wskazania lokalizacji tego zaplecza oraz
szczegółowego wskazania, w jaki sposób zamierza zapewnić zaplecze budowy na czas
wykonywania robót budowlanych wraz z potwierdzeniem, że takim zapleczem będzie
dysponował. Tym bardziej za całkowicie nieuprawnione należy uznać wnioski, jakie
Zamawiający wyprowadził z udzielonych przez Odwołującego odpowiedzi.
Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że również w tym przypadku
Zamawiający nie dokonał oceny całości udzielonych wyjaśnień, a oparł się jedynie na ich
pi
erwszej części, w której Odwołujący oświadczył, że na etapie przygotowania oferty założył,
że na zaplecze budowy (spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta mieszczący się
w
liniach rozgraniczających istniejący SPO Toruń Południe wraz z infrastrukturą.
Zamawiający zdaje się pomijać, że w odpowiedzi na drugie wezwanie wykonawca wyjaśnił
dodatkowo, że uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych terenów pod
składy, magazyny i zaplecza poza tym terenem. Nie ma więc podstaw do twierdzenia, że
całość zaplecza budowy zlokalizowana będzie na terenie SPO Toruń Południe, a PFU nie
wy
łącza możliwości zorganizowania takiego zaplecza w kilku miejscach.
Nie
sposób podzielić argumentacji Zamawiającego, że za odrzuceniem oferty
O
dwołującego przemawia fakt, że udzielone wyjaśnienia były lakoniczne, nie zawierały
wszystkich wymaganych informacji, w tym wskazania, w jakich lokalizacjach przewiduje
dodatkowe zaplecza budowy ani czy i na jakiej podstawie
będzie dysponować zapleczem
zlokalizowanym poza terenem budowy.
Teza, że wykonawca zobowiązany był już na etapie
ofertowania podjąć decyzję w tym przedmiocie i zapewnić sobie dysponowanie zapleczem,
nie ma żadnego oparcia w postanowieniach dokumentów zamówienia. Nie tylko nie ma ku
temu wyraźnej podstawy, ale byłoby to nieuzasadnione w przypadku zamówienia w formule
„zaprojektuj i wybuduj”. Wymagania w tym zakresie określone w PFU dotyczą etapu
wykonywania z
amówienia i – jak słusznie wskazał Odwołujący – wykonawca będzie miał na
zorganizowanie budowy ok. 2 lat
a. Niezasadne jest więc oczekiwanie, aby wykonawca, czy
to w ofercie, czy w wy
jaśnieniach, podał szczegółowe informacje dotyczące zaplecza
budowy, w tym konkretne
lokalizacji i tytuły do dysponowania nimi. Niezasadne jest więc
wywodzenie niezgodności oferty z dokumentami zamówienia ani z tego, że Odwołujący nie
Sygn. akt KIO 2587/22
określił wszystkich lokalizacji zaplecza i nie podał szczegółowych informacji na ich temat, ani
z tego, że lokalizacja wskazana w wyjaśnieniach nie jest zdaniem Zamawiającego właściwa,
w
szczególności ze względu na zbyt małą powierzchnię – Zamawiający nie określił bowiem
wymag
ań dotyczących tej powierzchni. Ponadto, Zamawiającemu nie jest znana przyszła
organizacja ruchu w tym obszarze, trudno zatem
uznać ocenę w kwestii zagrożeń dla
bezpieczeństwa ruchu za rzetelną.
Biorąc pod uwagę, że obowiązki wykonawcy dotyczące zaplecza budowy odnoszą
się do etapu wykonywania zamówienia, a sposób ich wykonania może zależeć od przebiegu
robót, które dopiero zostaną zaprojektowane, wykonawca nie musiał przed złożeniem oferty
pod
ejmować decyzji co do lokalizacji tego zaplecza, a nawet jeśli w wyjaśnieniach wskazał
zakładaną lokalizację, nie oznacza to, że na etapie realizacji robót nie może podjąć innej
decyzji, stosownie do potrzeb, przebiegu robót i ich etapów oraz z zachowaniem wszelkich
wymagań środowiskowych. W związku z tym rozstrzyganie na obecnym etapie
postępowania, czy teren SPO Toruń Południe jest odpowiednią lokalizacją zaplecza budowy
jest zbędne, a opieranie na tym oceny w przedmiocie zgodności oferty z dokumentami
zamówienia jest nieuprawnione. Tym samym bezprzedmiotowa dla rozstrzygnięcia sprawy
jest
złożona przez obie strony dokumentacja zdjęciowa, mająca obrazować, czy na SPO
Toruń Południe możliwe jest właściwe zorganizowanie zaplecza budowy.
Podsumowując, Zamawiający naruszył przepis art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, przez
niezasadne odr
zucenie oferty Odwołującego, czego konsekwencją było naruszenie zasad
udzielania zamówień publicznych określonych w art. 16 ustawy Pzp. Ponieważ naruszenie to
miało wpływ na wynik postępowania, odwołanie – stosownie do art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp
– podlegało uwzględnieniu.
Sygn. akt KIO 2587/22
O kosztach post
ępowania orzeczono na podstawie art. 557, art. 574 i art. 575 ustawy
Pzp oraz
§ 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szcz
egółowych rodzajów kosztów postępowania
odw
oławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.
U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie do wyniku
postępowania obciążając kosztami
Z
amawiającego.
Prze
wodniczący:
.............................
……………………
……………………
1. U
względnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego oraz
powtórzenie czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego;
2. Kosztami post
ępowania obciąża Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Bydgoszczy i:
2.1.
zalicza w poczet k
osztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
Odwo
łującego tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 23 600 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 w
rześnia 2019 r. – Prawo
z
amówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Iz
by Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.............................
……………………
……………………
Sygn. akt KIO 2587/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział
w Bydgoszczy
– prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia pn. Projekt i budowa drogi ekspresowej S10 Bydgoszcz-Toruń, odcinek 4 od
węzła Toruń Zachód do węzła Toruń Południe. Wartość zamówienia przekracza progi unijne.
Og
łoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
pod nr 2021/S 134-355307.
W dniu
3 października 2022 r. Konsorcjum: Rubau Sp. z o.o., Poltores Sp. z o.o.
wniosło odwołanie wobec czynności wyboru oferty Polaqua Sp. z o.o. jako najkorzystniejszej
oraz wobec odrzucenia oferty
Odwołującego, ewentualnie zaniechania czynności wezwania
Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień treści oferty. Odwołujący zarzucił
Zamawiającemu naruszenie przepisów:
− art. 226 ust. 1 pkt 5 oraz art. 16 ustawy Pzp, poprzez odrzucenie oferty Odwołującego
jako niezgodnej z warunkami zamówienia, pomimo że treść oferty jest zgodna
z
warunkami zamówienia, a Zamawiający w sposób niedostateczny ustalił znaczenie
całokształtu wyjaśnień udzielonych przez Odwołującego, dokonując oceny jego oferty na
podstawie
niewiążącego i roboczego rysunku przekroju drogi, który nie stanowi oferty
Odwołującego oraz poprzez ocenę oferty Odwołującego w oparciu o inne zasady i kryteria
niż ocena ofert pozostałych wykonawców, które nie zostały wyspecyfikowane w treści
SWZ;
− ewentualnie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie czynności wezwania
Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień w trybie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
w
zakresie, w jakim Zamawiający miał wątpliwości, czy oferta Odwołującego jest zgodna
z warun
kami zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru
oferty Polaqua jako najkorzystniejszej, uniew
ażnienia czynności odrzucenia oferty
Odwołującego, ewentualnie zwrócenia się do Odwołującego w trybie art. 223 ust. 1 ustawy
Pzp o dodatkowe wyjaśnienia oraz dokonania ponownego badania i oceny ofert
z
uwzględnieniem oferty Odwołującego.
Odwołujący przedstawił następujący stan faktyczny:
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy
Pzp, wskazując na dwie niezgodności z warunkami zamówienia.
Sygn. akt KIO 2587/22
Po pierwsze
Zamawiający stwierdził, że oferta Odwołującego nie odpowiada
wymagan
iom dotyczącym rezerwy pod trzeci pas ruchu. W tym zakresie Zamawiający
wska
zał, że wykonawca zobowiązany był do zapewnienia rezerwy terenowej pod budowę
w
przyszłości trzeciego pasa ruchu. Zamawiający, na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp,
zwrócił się do Odwołującego z pytaniem nr 117:
Czy Wykonawca prze
widział wykonanie robót budowalnych przy uwzględnieniu wymagań
dla układu docelowego (przekrój 2x3) w zakresie określonym przez Zamawiającego?
Prosimy o
przedstawienie założeń parametrów i lokalizacji elementów przekroju normalnego
drogi ekspresowej w zakr
esie pasa dzielącego, jezdni, rowów i poboczy.
Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi:
Wykonawca przyjął do oferty parametry S10 zgodnie z 1.1.3.1 RFU, w ofercie uwzględniono
zmiany Vp, zmiany przekroju normalnego 2x2, 2x3 o
raz możliwość realizacji przyszłej
rozbudowy do p
ełnego przekroju 2x3 na całym odcinku. Szczegółowe rozwiązania pokazane
zostaną w projekcie budowlanym.
Następnie Zamawiający wezwał Odwołującego do przedłożenia poglądowych
rysun
ków, na co Zamawiający odpowiedział następująco: Roboczy, niewiążący przekrój
normalny w załączeniu (załącznik nr 21do wyjaśnień). Wiążący przekrój zostanie
przedstawiony Inżynierowi i Zamawiającego do zatwierdzenia jako Dokument Wykonawcy
oraz dołączył rysunek przedstawiający przekrój normalny drogi ekspresowej S10 ukazujący
reze
rwę pod docelowy przekrój drogi znajdującą się w pasie rozdziału, tj. od wewnątrz czyli
wprost niezgodnie z wymaganiami Zamawiającego.
Zamawiający stwierdził, że udzielona odpowiedź potwierdziła istotną niezgodność
złożonej oferty z SWZ. Przekazanie Zamawiającemu rysunku z zaplanowaną rezerwą pod
budowę trzeciego pasa ruchu zlokalizowanego po wewnętrznych stronach jezdni, na etapie
bezpośrednio przez podpisaniem umowy świadczy o braku zapoznania się z podstawowymi
dokumentami i informacjami przetargowymi or
az nieprawidłowym przygotowaniu i wycenie
oferty.
Zamawiający zaznaczył, że w dokumentach przetargowych nie przewiduje możliwości
zmiany lokalizacji rezerwy
pod budowę trzeciego pasa ani nie pozostawia w tym miejscu
wyboru wykonawcom
– rezerwa pod trzeci pas ruchu bezwzględnie ma być zaplanowana na
zewnątrz. Ponadto zmiana lokalizacji rezerwy pod trzeci pas ruchu na etapie realizacji
i
nwestycji stanowiłaby istotną zmianę umowy, co jest niezgodne z art. 454 ust. 1 ustawy Pzp
i taka zmia
na wymagałaby przeprowadzenia nowego postępowania. Ponadto zgodnie z art.
458 ustawy Pzp w przypadku dokonania zmiany umowy z naruszeniem zasad określonych
w art. 454 ustawy
Pzp zmiana ta podlegałaby unieważnieniu. Zamawiający dodał, że na
powyższą ocenę nie ma wpływu zastrzeżenie wykonawcy, że jest to roboczy, niewiążący
Sygn. akt KIO 2587/22
przekrój, przyjęcie nawet wstępnych założeń projektowych niezbędnych do przygotowania
i wyceny oferty
powinno być bowiem zgodne z SWZ i PFU. Tymczasem przedstawione przez
wykonawcę wyjaśnienia oraz rysunki wskazują, że konstruował on ofertę w oparciu o błędne
założenia, niemożliwe do realizacji i wprost niezgodne z tym, czego oczekuje Zamawiający.
Zamawiający wskazał, że chociaż inwestycja będzie realizowana w systemie zaprojektuj
i buduj,
a szczegółowe rozwiązania projektowe takie jak np. lokalizacja barier czy ścieku
drogowego będą ustalane po podpisaniu umowy na etapie projektowania, to tak kluczowe
założenia jak lokalizacja rezerwy terenu pod trzeci pas ruchu nie mogą zostać w żaden
spos
ób zmienione ani na etapie projektowania, ani na etapie robót budowlanych.
Druga stwierdzona przez Zama
wiającego niezgodność dotyczy zaplecza budowy.
W tym zakresie Zama
wiający skierował do Odwołującego pytanie nr 2:
Zgodnie z decyzją GDOŠ zaplecza budowy należy lokalizować w granicach miejsc
przeznaczonych na MOP. W związku z tym, że na odcinku 4 drogi ekspresowej S10 nie
przewiduje się budowy MOP, prosimy o wskazanie przyjętych przez Wykonawcę założeń
dot. lokalizacji zaplecza
budowy zapewniających zgodność z Decyzją Środowiskową (w tym
decyzją GDOŚ) i obowiązującymi przepisami prawnymi w tym z zakresu ochrony
środowiska. Prosimy o szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca zamierza
zapewnić zaplecze budowy na czas wykonywania robót budowlanych wraz
z potwierdzeniem,
że takim zapleczem Wykonawca będzie dysponował.
Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi: W związku z tym, że na odcinku 4 drogi
S10 nie prze
widuje się budowy MOP, Wykonawca na etapie przygotowania oferty założył, że
na zaplecze budowy
(spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta mieszczący się
w li
niach rozgraniczających istniejący SPO Toruń Południe wraz z infrastrukturą.
Zamawiający, celu doprecyzowania odpowiedzi, zwrócił się do Odwołującego
z pytaniem: Czy Wykonawca przewiduje dodatkowe miejsca na lokalizacje zaplecza budowy,
gdy
ż teren SPO Czerniewice ma stosunkowo niewielką powierzchnię? Ponadto
zastrzegamy
, że lokalizacja zapleczy budowy zgodnie z wytycznymi decyzji środowiskowej
powinn
a zostać przeanalizowana i opisana w Raporcie z ponownej ooś i wymaga ona
uzgodnienia w trakcie
procedury ponownej ooś z RDOŚ w Bydgoszczy, jako organem
właściwym. Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi: Wykonawca w odpowiedzi na
pytanie dotyczące braku MOP na terenie inwestycji wskazał, że w liniach rozgraniczających
zn
ajduje się utwardzony plac SPO, który Wykonawca zamierza wykorzystać na zaplecze.
Niezależnie od tego Wykonawca uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych
terenów pod składy, magazyny i zaplecza poza tym terenem. Sytuacja taka miałaby miejsce
Sygn. akt KIO 2587/22
również w przypadku, gdyby na terenie inwestycji znajdowały się obszary przeznaczone na
MOP.
Zamawiający uznał udzielone odpowiedzi za potwierdzające, że przyjęte przez
Odwołującego założenia dotyczące budowy są niezgodne z wymaganiami Zamawiającego.
W odpowiedzi na pierwsze wezwanie wykonawca lakonicznie odpowiedzi
ał jedynie na część
pytania Zamawiającego, nie wskazał, w jakich lokalizacjach przewiduje dodatkowe zaplecza
budowy ani czy i na jakiej podstawie
będzie dysponować zapleczem zlokalizowanym poza
terenem budowy. Z kolei wskazana lokalizacja SPO Czerniewice to wykonana
i
nieużytkowana Stacja Poboru Opłat wykonana na etapie budowy Autostrady A1 przy węźle
autostradowym Toruń Południe. Droga S10 będąca przedmiotem zamówienia będzie
włączać się do Autostrady A1 właśnie na węźle Toruń Południe, który będzie w części
rozbudowany. Powierzchnia placu SPO wynosi ok. 5000 m2. Ruch z Autostrady A1
na drogę
krajową nr 10 (S10) – i ruch w przeciwnym kierunku – prowadzony jest właśnie po tym placu
i na etapi
e realizacji inwestycji w dalszym ciągu będzie się odbywać. Wykonawca może
zmienić przebieg pasów ruchu, czy też zorganizować na nowo ruch drogowy w rejonie Placu
– ale nie może tego ruchu zamknąć, co sposób istotny ogranicza możliwość
zagospodarowania teg
o terenu pod spełniające wymagania Zamawiającego zaplecze
budowy. Ponadto
docelowo na tym właśnie odcinku tj. od węzła Toruń Czerniewice
(w
obrębie węzła od km 9+800 wg dokumentacji projektowej STEŚ-R) do węzła Toruń
Południe (istniejący węzeł na autostradzie A1) Wykonawca zobowiązany został do
wykonania drogi ekspresowej S10 przekroju 2x3, tj. dwie jezdnie drogi ekspresowej o ruchu
je
dnokierunkowym, każda po trzy pasy ruchu – co świadczy też o intensywności ruchu
drogowego w tym rejonie.
Reasumując Zamawiający stwierdził, że wykonawca, jako jedyną
lokalizację zaplecza budowy wskazał SPO Czerniewice, gdzie nie będzie w stanie
zlokalizować wszystkich elementów, na które składa się zaplecze budowy, gdyż
powierzchnia SPO jest zbyt mała, a także będzie tam stale prowadzony ruch z Autostrady
A1, w
ykonawca nie wskazał innych lokalizacji zaplecza budowy ani nie podał, na jakiej
podstawie będzie dysponować terenami pod zaplecze budowy poza SPO.
Odwołujący zakwestionował obie podstawy faktyczne odrzucenia oferty. Podniósł, że
aby Zamawiający mógł odrzucić ofertę na podstawie 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp,
zobowiązany jest wskazać jednoznaczną treść SWZ (w tym PFU) oraz treść oferty
wykonawcy, która nie koresponduje ze wskazaną treścią SWZ. Niezgodność treści oferty
z
treścią SWZ powinna podlegać ocenie z uwzględnieniem pojęcia oferty zdefiniowanego
w art. 66 Kc
, czyli jako niezgodność treści oświadczenia woli wykonawcy z oczekiwaniami
zamawiającego zawartymi w SIWZ, w odniesieniu do merytorycznego zakresu przedmiotu
za
mówienia. W ocenie Odwołującego, Zamawiający nie wykazał sprzeczności treści oferty
Sygn. akt KIO 2587/22
z konkretnymi warunkami SWZ (
w szczególności dotyczy to niezgodności nr 2) oraz błędnie
porównał treść udzielonych wyjaśnień z warunkami SWZ, a nie treść złożonej przez
Od
wołującego oferty, która dotyczy projektu w formule "zaprojektuj i wybuduj". Zdaniem
Odwołującego, z całokształtu udzielonych przez niego wyjaśnień wynika, że zaoferował on
wykonanie przedmiotu zamówienia zgodnie z PFU, a w szczególności zaoferował wykonanie
rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu na
zewnątrz jezdni.
Odwołujący zaznaczył, że formuła „zaprojektuj i wybuduj” znajduje zastosowanie, gdy
zamawiający nie dysponuje szczegółowymi opracowaniami koncepcyjnymi odnoszącymi się
do planowanej inwestycji.
W przeciwieństwie do realizacji inwestycji w systemie
„tradycyjnym”, gdzie wykonawca zamówienia realizuje roboty według dostarczonego przez
zamawiającego projektu, w systemie „zaprojektuj i wybuduj” na zlecenie zamawiającego
opracowany jest jedynie ws
tępny projekt inwestycji. Na tej podstawie, opracowywana jest
dokumentacja przet
argowa. Następnie w wyniku postępowania przetargowego wyłaniany
jest generalny wykonawca zamówienia, który sporządza projekt budowlany, uzyskuje
pozwolenie na
budowę, a późnej realizuje roboty według wykonanego przez siebie projektu.
W systemie tym
przedmiot zamówienia definiuje program funkcjonalno-użytkowy, określający
ogólne parametry inwestycji (art. 103 ustawy Pzp), który również stanowi podstawę
obliczeni
a planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót
budowlanych.
W następstwie powyższego, opis przedmiotu zamówienia w procedurze
„zaprojektuj i buduj”, w porównaniu z procedurą klasyczną, jest bardziej ogólny,
a wykonawca
zobowiązany jest nie tylko wykonać roboty budowlano-montażowe, lecz
uprzednio opracować projekt wykonawczy, może on w miarę potrzeby dostosowywać treść
tego projektu do
uwarunkowań technicznych zmieniających się w trakcie realizacji robót.
System "zaprojektuj i wybuduj" daje zatem wykonawc
y możliwość zastosowania najbardziej
dogodnych, sprawdzonych rozwiązań konstrukcyjnych i montażowych w zależności od tego,
jakimi narzędziami, maszynami i siłami ludzkimi dysponuje firma wykonawcza, aby rzetelnie
i trwale zrealizowa
ć kontrakt. O ile zatem przewidziane przez wykonawcę rozwiązania nie są
wprost sprzeczne z wymaganiami wynikającymi z PFU, to wykonawca ma dużą elastyczność
w
zakresie tego w jaki sposób je wdrożyć na etapie realizacyjnym.
Nie
zgodność nr 1
Odwołujący podniósł, że w udzielonych odpowiedziach wyraźnie wskazał, że
uwzględnił wymagania pkt. 1.1.3.1 PFU dla docelowego przekroju 2x3. Skoro w pkt 1.1
1.3.1. PFU wskazane jest, czego nie kwestionuje O
dwołujący, że rezerwa pod docelowy
3 pas ruchu ma zost
ać zaprojektowana na zewnątrz trasy, to tak też przyjął do obliczenia
ceny oferty Odwołujący i zaoferował realizację zamówienia w ten sposób. Treść
niewiążącego i poglądowego przekroju drogi, zawierająca omyłkę w zakresie umiejscowienia
Sygn. akt KIO 2587/22
rezerwy pod docelowy 3 pas ruchu
, nie może zmienić treści złożonej przez Odwołującego
ofe
rty, która referuje do SWZ oraz treści PFU. Zamawiający w skierowanym do
Odwołującego pytaniu nie starał się wyjaśnić jakichkolwiek wątpliwości, które wzbudzałaby
treść złożonej przez Odwołującego oferty, pytania, które postanowił zadać Zamawiający
dotyczyły przyszłych rozwiązań i założeń projektowych, które nie miały być na tym etapie
w
jakikolwiek sposób sprecyzowane przez wykonawców, a które budziły pewną ciekawość
Zamawiającego. Niemniej sam Zamawiający wskazał, że prosi o przesłanie poglądowego
dokumentu
– nie określił, że jest to dokument, który będzie oceniany pod kątem zgodności
oferty z SWZ ani w jakim zakresie taka ocena
miałaby zostać dokonana, nie wskazał także
jaka ma być minimalna zawartość takiego dokumentu. Odwołujący tym samym przesłał taki
dokument i wyraźnie zastrzegł, że dokument ten ma charakter niewiążący i tym samym nie
może stanowić podstawy do oceny zgodności z SWZ.
Odwołujący zaznaczył, że pkt 1.1.3.1. PFU został zmieniony (zmiana nr 8, odp.
6 zesta
w 8 tura II wyjaśnień z 26.08.2021) poprzez dodanie zapisu: Wykonawca w terminie
5
miesięcy od podpisania umowy przedstawi koncepcję rozwiązań sytuacyjno-
wysokościowych realizowanego odcinka drogi ekspresowej uwzględniającą przekrój
docelowy tj. 2x3.
Powyższe ma na celu zminimalizowanie robót traconych w przypadku
rozbudowy drogi do przekroju 2x3. Opracowa
nie winno zawierać w szczególności
rozwiązania uwzględniające: docelowe parametry i przebieg przepustów i rowów przy trasie
głównej oraz docelowe parametry lokalizację zbiorników; docelowe skomunikowanie węzłów
o
raz MOP i OD (jeżeli występują) z trasą główną; niezbędny zakres przebudowy
infrastruktury kolizyjnej.
Odwołujący stwierdził, że w związku z tym będzie zobowiązany do
przedstaw
ienia koncepcji rozwiązań sytuacyjno-wysokościowych drogi w przekroju
docelowym
2x3 dopiero w okresie 5 miesięcy od podpisania umowy, a więc zgodnie
z
formułą przetargu „Zaprojektuj i wybuduj”, w czasie na projektowanie. Tymczasem
Zamawiający już na etapie przed wyborem oferty najkorzystniejszej chce otrzymać od
Odwołującego wiążący dokument przekroju drogi i ocenia go pod względem zgodności
z
PFU, pomimo wskazania przez Odwołującego, że dokument ten nie ma charakteru
wiążącego.
Odwołujący zaznaczył, że roboczy przekrój normalny nie był wiążącym przekrojem,
a
jedynie miał przedstawić podstawowe elementy jakie winna posiadać droga takie jak: pasy
ruchu, pas awaryjny,
pas dzielący, bariery ochronne, pobocza gruntowe, system
odwodnienia
zlokalizowany z uwzględnieniem układu docelowego, ogrodzenie. Przekroje
normal
ne są najbardziej ogólnym rysunkiem w dokumentacji projektowej i zgodnie z PN-B-
01025:2004 Rysunek budowlany
– Oznaczenia graficzne na rysunkach architektoniczno-
budowlanych. Zgodnie z punkt 1.3 .1 "Ro
dzaje rysunków” oraz 1.3.2 "Rodzaje oznaczeń
Sygn. akt KIO 2587/22
graficznyc
h” można jednoznacznie stwierdzić, że rysunki przekrojów w skali 1:50 zawierają
oznaczenia uproszczone
, przedstawiające poszczególne elementy projektowane obiektu
z podaniem tylko najistotniejszych cech identyfikacyjnych, funkcjonalnych i lokalizacji
w
całości obiektu. Ponadto, dla przedmiotowej inwestycji na etapie wykonywania
dokumentacji będzie trzeba wykonać około 40 przekrojów normalnych i jest to liczba przyjęta
na podstawie wykonanych już dokumentacji projektowych dla podobnych inwestycji, co tylko
po
twierdza, że jeden przekrój normlany nie może stanowić o słuszności lub nie założeń
projektowych i realizacyjnych. Zamawiający wezwał Odwołującego do przedłożenie przekroju
normalnego, co w samej kons
trukcji prośby wskazywało na bardzo uproszczone
przedsta
wienie, czy uwzględniono kluczowe elementy, bez szczegółowej lokalizacji,
ponieważ jest to niemożliwe do przedstawienia na tym etapie i na jednym rysunku.
Odwołujący przedstawił zgodnie z prośbą Zamawiającego jeden przekrój normalny na
którym wskazał, że przewiduje budowę takich elementów, jak pasy ruchu, pasy awaryjne,
system odwodnienia itd., zastrzegając jednocześnie, że jest to rysunek roboczy.
Odwołujący podniósł, że na potrzeby określenia wartości robót wykonał model
przestrzenny, który był zgodny z wymaganiami Zamawiającego zawartymi w materiałach
przetargowych. W ofercie
zliczył oraz zaoferował wszystkie pozycje zgodnie z przytaczanymi
zapisami PFU, w
szczególności zawierając konieczność uwzględnienia docelowego
przekroju drogi 2x3
. Docelowy przekrój drogi ma wpływ na kilka najbardziej kosztotwórczych
czynni
ków projektu, w tym m.in. obiekty inżynierskie, szerokość korpusu drogowego,
kształtowanie węzłów drogowych czy likwidacje kolizji z sieciami etc. Na etapie ofertowania,
Odwołujący nie musi dysponować dokładnym projektem, ale materiałem, który pozwoli mu
poprawnie oszacowa
ć koszty i poznać ryzyka kontraktu oraz zawrzeć je w ofercie.
Zamawiający w sposób nieuzasadniony dokonał oceny oferty na podstawie jednego
niewiążącego szkicu przekroju normalnego, przedłożonego w toku udzielania wyjaśnienia
i
oznaczonego wyraźnie, jako niewiążący, biorąc pod uwagę opisaną powyżej liczbę
przekrojów konieczną do sporządzenia w Dokumentach Wykonawcy. W przypadku oferty
Odwołującego, elementy takie jak: obiekty inżynierskie (rozpiętości obiektów inżynierskich,
szerokości obiektów są takie same w obydwu wariantach, tj. niezależnie od lokalizacji
rezerwy pod trzeci pas wewnątrz/na zewnątrz), odwodnienie drogi (identyczne co do kosztów
realizacji w obydwu wariantach), ksz
tałtowanie węzłów (identyczne ilości warstw konstrukcji
nawierzchni do wy
budowania), a także koszty likwidacji kolizji z sieciami są identyczne.
Różnica polega na organizacji robót budowlanych i sposobu prowadzenia czasowej
organizacji ruchu.
Zdaniem Odwołującego nie można stwierdzić niegodności oferty
Odwołującego z wymaganiami PFU na podstawie jednego, niewiążącego przekroju drogi,
skoro Dokumentacja Projektowa drogi klasy S zawiera wiele przekrojów normalnych zależnie
Sygn. akt KIO 2587/22
od
pochyleń. Istotą odpowiedzi Odwołującego na pytanie dotyczące przekroju normalnego
było pokazanie korony projektowanej drogi ekspresowej, która zdaniem Odwołującego
powinna być wykonana w wariancie docelowym, co stanowi o spełnieniu wymagań
Zamawiającego. Odwołujący zaznaczył, że oferta wybrana jako najkorzystniejsza zawiera
wykonanie niepełnej korony drogi, nieuwzględniającej wariantu docelowego, co zdaniem
Odwołującego stanowi o wybraniu niekorzystnej z punktu widzenia przyszłej inwestycji (str.
41 wyjaśnień Polaqua z dnia 19 sierpnia 2022 r. na pytanie nr 110).
Odwołujący
podkreślił,
że
oferuje
realizację
przedmiotu
zamówienia
z
uwzględnieniem wykonania rezerwy pod docelowy 3 pas drogi na zewnętrz od
realizowanej drogi S10, zgodnie z pkt. 1.1.3.1 PFU. P
rzekazany Zamawiającemu roboczy,
n
iewiążący przekrój normatywny zawiera omyłkę w zakresie, w jakim rezerwa pod docelowy
3 pas drogi została umiejscowiona od wewnętrznej strony projektowanej drogi S10. Nie
zmienia to okoliczności, że mając na uwadze roboczy i niewiążący charakter przekazanego
Z
amawiającemu dokumentu, świadczenie objęte złożoną Odwołującemu ofertą obejmuje
zgodnie z pkt. 1.1.3.1 PFU wykonanie rezerwy pod docelowy 3 pas drogi na zewnętrz od
realizowanej drogi S10. Tym sam
ym, świadczenie zaoferowane przez Odwołującego jest
zgodne z
wymaganiami Zamawiającego określonymi w SWZ i pkt 1.1.3.1 PFU.
Zidentyfikowane przez Zamawiającego odchylenie względem rozwiązań przyjętych w PFU
można co najwyżej traktować jako omyłkę Odwołującego w udzielonych wyjaśnieniach.
Tymczasem, nawet w przypa
dku treści oferty przepisy ustawy Pzp przewidują możliwość
poprawienia treści oferty zawierającej omyłki polegające na niezgodności treści oferty
z
dokumentami zamówienia, jeżeli nie powodują istotnych zmian w treści oferty. Tym
bardziej nieuprawnione jest
automatyczne odrzucenie przez Zamawiającego oferty
Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp w przypadku zidentyfikowania
rozbieżności udzielonych odpowiedzi z SWZ, bez wezwania Odwołującego do wyjaśnienia,
czy pr
zesłany dokument nie zawiera omyłki w zakresie wskazanych rozwiązań projektowych.
Ponadto Odwołujący podniósł, że pozostali wykonawcy nie zostali zapytani przez
Zamawiającego o umiejscowienie przez nich rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu, zatem
Zamawiaj
ący ocenił ofertę Odwołującego według odmiennych zasad i kryteriów niż
pozostałych wykonawców oraz według zasad i kryteriów nieokreślonych w SWZ.
Zamawiający nie wymagał od wykonawców wskazania w swoich ofertach umiejscowienia
rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu. Tym samym, ocen
iając ofertę Odwołującego
w
oparciu o informacje niewymagane w SWZ, Zamawiający naruszył zasadę przejrzystości
postępowania oraz zasadę równego traktowania wykonawców.
Sygn. akt KIO 2587/22
Niezgodność nr 2
Odwołujący podniósł, że wbrew twierdzeniom Zamawiającego nie ograniczył
lokalizacji zaplecza budowy tylko do SPO Czerniewice, ale
wyraźnie wskazał, że zamierza
zlokalizowa
ć zaplecza budowy także na innych terenach poza SPO Czerniewice.
Jednocześnie Odwołujący nie był zobowiązany ani na podstawie SWZ, ani PFU do
wskazania na t
ym etapie wszystkich lokalizacji zaplecza budowy, co zresztą w przypadku
realizacji inwestycji w formule "zaprojektuj i wybuduj" nie jest w żadnej mierze wymagane.
Także Polaqua Sp. z o.o. w swoich wyjaśnieniach na analogiczne pytanie ograniczyła się do
st
wierdzenia, że: Zaplecze budowy zlokalizowane będzie poza terenami chronionymi
akustycznie, a także w ustaleniu z nadzorem przyrodniczym, w takiej lokalizacji, aby nie
powodowała naruszenia cennych siedlisk przyrodniczych, korytarzy migracji oraz stref
ochrony miejsc gnia
zdowania ptaków, w odległości nie mniejszej niż 100 metrów od cieków,
zbiorników wodnych oraz terenów podmokłych, poza terenami objętymi strefami ochrony
ujęć wód. Lokalizacja zaplecza budowy zapewniać będzie zgodność z Decyzją
Środowiskową (w tym decyzją GDOŠ) i obowiązującymi przepisami prawnymi w tym
z
zakresu ochrony środowiska. Wykonawca na czas wykonywania robót budowlanych
zamierza postawić zaplecza kontenerowe. Wykonawca posiada własne kontenery, ale
w
miarę potrzeb będzie uzupełniał je kontenerami z wynajmu. Wykonawca potwierdza, że
takim zapleczem będzie dysponował, jako dowód w załączaniu przedstawia wewnętrzny
cennik sprzętu będący w jego dyspozycji. Zaplecze będzie zlokalizowane w odległości do
10km od inwestycji.
A zatem także inni wykonawcy nie wskazali wyczerpująco wszystkich
planowanych lokalizacji zaplecza budowy. W przypadku Polaqua Zamawiający nie doszukał
się w takiej odpowiedzi jej sprzeczności z treścią SWZ.
Od
wołujący zaznaczył, że Zamawiający nie prosił o wskazanie podstawy prawnej
dysponowania terenami pod zaplecze budowy poza SPO, a zatem nie może w tym zakresie
uzn
awać, że brak wskazania takiej podstawy stanowi o sprzeczności treści wyjaśnień
Odwołującego (nie oferty) z treścią PFU.
Odwołujący podniósł, że na etapie przetargu, na podstawie dokumentacji
udostępnionej przez Zamawiającego, w tym PFU, przyjmuje się założenia co do rozwiązań
konstr
ukcyjnych, organizacji robót i na podstawie tych założeń dokonuje wyceny
zam
ówienia, ocenia ryzyka. Odwołujący w swoich wyjaśnieniach potwierdził, że będzie
organizował zaplecza:
− Odp. 2 z 21.06.2021 „(...) Wykonawca na etapie przygotowania oferty założył, że na
zaplecze budowy
(spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta mieszczący się
w liniach rozgra
niczających istniejący SPO Toruń Południe wraz z infrastrukturą”.
Sygn. akt KIO 2587/22
− Odp. 120 z 21.06.2021 „Wykonawca wyjaśnia, że zgodnie z odpowiedzią udzieloną na
pytanie
nr 2, podczas trwania robót budowlanych planuje korzystać z budynku SPO jako
zaplecza budowy
”.
− Odp. z 4.07.2021 „Wykonawca w odpowiedzi na pytanie dotyczące braku MOP na terenie
inwestycji wskazał, że w liniach rozgraniczających znajduje się utwardzony plac SPO,
który Wykonawca zamierza wykorzystać na zaplecze. Niezależnie od tego Wykonawca
uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych terenów pod składy,
magazyny i zaplecza poza tym terenem. Sytuacj
a taka miałaby miejsce również
w przypadku, gdyb
y na terenie inwestycji znajdowały się obszary przeznaczone na MOP”.
O
dwołujący przyznał, że zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed
rozpoczęciem robót, a do wejścia w teren budowy Odwołujący może przystąpić dopiero po
uzyskaniu decyzji ZRID, po
nieważ dopiero ta decyzja zatwierdza podział nieruchomości
i daje
Zamawiającemu tytuł prawny do dysponowania terenem inwestycji na potrzeby
prowadzenia ro
bót budowlanych. W SWK Część A Dane Kontraktowe, klauzula 2.1 Prawo
dostępu do Placu budowy Zamawiający jednoznacznie wskazał: „nie później niż w terminie
30 dni od daty wydania decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej
wykonalności”, dla tego
zamówienia będzie to łącznie po około 22 miesiącach od podpisania umowy, tj. 15 miesięcy
od podpisania umowy [Kamień Milowy nr 1 - termin na projektowanie, przygotowanie
i
złożenie kompletnego wniosku o ZRID] + 7 miesięcy [czas na uzyskanie decyzji ZRID
z
rygorem natychmiastowej wykonalności]. A więc Odwołujący będzie miał na przygotowanie
się do organizacji budowy ok. 2 lata. Jest to m.in. czas na uzyskanie niezbędnych decyzji,
zawarc
ie chociażby umów najmu/dzierżawy terenu, m.in. pod zaplecza. Zamawiający nie
wymagał w ofercie, aby wykonawcy posiadali jakiekolwiek zaplecza w momencie podpisania
umowy oraz aby wszystkie
zaplecza przylegały do terenu budowy. Zgodnie z wymaganiami
środowiskowymi jest to wręcz niemożliwe, a jedynym placem możliwym do szybkiego
zagospodarowania ze względu na infrastrukturę, w tym sanitarną i socjalną, jest przyległy do
terenu budowy istniejący obiekt SPO wraz infrastrukturą i placem. Zamawiający nie określił
wymaganego obszaru, jaki wykonawcy powinni
przeznaczyć na zaplecze budowy.
Wskazywanie na etapie oceny oferty sposobu, w jaki Odwołujący ma organizować swoje
roboty,
jest całkowicie nieuzasadnione i nie ma oparcia w dokumentacji przetargowej.
Odwołujący zaznaczył, że realizował z powodzeniem analogiczne inwestycje, inwestycja
Budowa drogi ekspresowej S1 Pyrzowice-
Podwarpie III etap z wyłączeniem odcinka
I w.
”Pyrzowice” - w. ”Lotnisko” miała charakter liniowy, w ciągu drogi były węzły i obiekty
inżynierskie. Inwestycja posiadała wiele mniejszych i większych zapleczy i placów
składowych, w zależności od potrzeb i postępu robót. Zamawiający, w żadnym momencie
nie ingerował w lokalizację zapleczy, ponieważ leży to wyłącznie w gestii wykonawcy.
Sygn. akt KIO 2587/22
Odwołujący podniósł, że stanowisko Zamawiającego jest oparte na własnej
i
niewłaściwej interpretacji wybiórczych fragmentów oświadczenia Odwołującego.
Całościowa analiza materiału prowadzi do wniosku, że zakładany przez Odwołującego
sposób realizacji zamówienia spełnia w sposób kompletny oczekiwania Zamawiającego,
a
tym samym złożona przez Odwołującego oferta jest zgodna z warunkami zamówienia.
Odwołanie zatem zasługuje na uwzględnienie.
Zaniechanie wezwa
nia do dalszych wyjaśnień
Odwo
łujący podniósł, że jeżeli Zamawiający po zapoznaniu się z udzielonymi
wyjaśnieniami miał wątpliwości w zakresie ich zgodności z warunkami zamówienia, to
działając na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, powinien zwrócić się do Odwołującego
o
udzielenie dalszych wyjaśnień. Skoro sama treść oferty może zostać poprawiona w trybie
art. 223 ust. 2 pkt 3 ust
awy Pzp w przypadku stwierdzenia jej niezgodności z SWZ, to tym
bardziej w przypadku gdyby Zamawiający uważał, że treść wyjaśnień jest niezgodna
z
treścią SWZ, powinien umożliwić wykonawcy usunięcie tych niezgodności poprzez
zw
rócenie się do niego o udzielenie dodatkowych wyjaśnień. Z pewnością nie można uznać,
że treść wyjaśnień, w odróżnieniu od treści oferty jest absolutnie niezmienna.
Zda
niem Odwołującego, treść udzielonych wyjaśnień nie jest sprzeczna z SWZ, co
najwy
żej Zamawiający mógł błędnie odczytać intencje Odwołującego. Zatem w takiej
sytuacji, przed odrzuceniem oferty Odwołującego, Zamawiający powinien zwrócić się do
O
dwołującego o udzielenie dodatkowych wyjaśnień, wskazując na wątpliwości, jakie powziął.
Pozwoliłoby to Odwołującemu na wyjaśnienie tych wątpliwości i wskazanie Zamawiającemu
powodów, dla których błędnie odczytuje wyjaśnienia udzielone przez Odwołującego
w
kontekście złożonej przez Odwołującego oferty, której treść jest zgodna z SWZ. Skoro
z
treści złożonej przez Odwołującego oferty wynika, że zaoferował on wykonanie
zamówienia zgodnie z treścią SWZ, a zatem m.in. wykonanie rezerwy pod trzeci pas ruchu
na z
ewnątrz drogi oraz zapewnienie zaplecza budowy według wymagań PFU, to treść
udzielonych wyjaśnień nie może prowadzić do zmiany zobowiązania wynikającego ze
złożonej oferty. Istotne znaczenie w analizowanej sprawie ma to, że Zamawiający
w zadanych pytaniach nie p
ytał Odwołującego wprost o umiejscowienie rezerwy pod
docelowy trzeci pas ruchu, a zatem udzielone przez
Odwołującego odpowiedzi nie dotyczyły
także tej kwestii – rezerwa została ujęta wyłącznie w niewiążącym profilu drogi, który nie
służy wiernemu odwzorowaniu wszystkich parametrów drogi.
Odwołujący podniósł, że dokonanie oceny wyjaśnień na podstawie profilu drogi, który
został przedłożony w odpowiedzi na pytanie niedotyczące bezpośrednio umiejscowienia
rezerwy pod trzeci pas ruchu,
bez wyjaśnienia rozbieżności w trybie art. 223 ust. 1 ustawy
Sygn. akt KIO 2587/22
Pzp, jest niezgodne z
zasadą niezmienności oferty, poza wyjątkami przewidzianymi w art.
223 ust. 2 ustawy Pzp.
Odwołujący nie zamierzał zmienić treści zobowiązania wynikającego
ze złożonej oferty, tj. wykonania zamówienia na zasadach określonych w PFU. Co więcej,
składając Zamawiającemu omawiany profil drogi, Odwołujący wyraźnie zastrzegł, że nie jest
on wiążący, z czego Zamawiający mógł wnioskować, że profil ten może zawierać pewne
nieścisłości, w szczególności w zakresie, który nie był bezpośrednio przedmiotem pytania.
Jednoc
ześnie Odwołujący w odpowiedzi na inne pytania potwierdzał realizację zamówienia
według założeń PFU (odpowiedzi na pytania nr 33 i 82). Zdaniem Odwołującego
Zamawiający powinien wziąć pod uwagę treść pozostałych odpowiedzi udzielonych przez
Odwołującego. Wówczas byłoby oczywiste, że Odwołujący nie zakłada odstępstwa od
wymagań PFU i oferuje wykonanie rezerwy pod docelowy trzeci pas ruchu na zewnątrz
jezdni.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego post
ępowania oraz biorąc pod
uwag
ę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustali
ła, że Odwołujący spełnia określone w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp przesłanki
korzystania ze
środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zama
wiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego szkody polega
jącej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do p
ostępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego skutecznie przystąpił
wykonawca Polaqua Sp. z o.o. Izba stwierdzi
ła, że ww. wykonawca zgłosił przystąpienie do
post
ępowania w ustawowym terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na
korzyść Zamawiającego.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest projekt i budowa drogi ekspresowej S10 Bydgoszcz-
Toruń, odcinek 4 od węzła Toruń Zachód do węzła Toruń Południe. Opis przedmiotu
zamówienia został określony w Programie Funkcjonalno-Użytkowym (Tom III SWZ).
W odniesieniu do rezerwy na trzeci pas ruchu
Izba ustaliła następujący stan
faktyczny:
W punkcie 1.3.1 PFU Zama
wiający określił parametry drogi ekspresowej, stanowiąc
m.in.,
że rezerwa na trzeci pas ruchu ma być przewidziana na zewnątrz. Ponadto w punkcie
2.1.16.1.3 (
Wymagania dotyczące parametrów przekrojów ruchowych na drogowych
obiektach
) Zamawiający zamieścił następujące wymaganie: Ze względu na przewidzianą dla
Sygn. akt KIO 2587/22
przekroju docelowego
rezerwę terenu na trzeci pas na zewnątrz wymaga się, aby nowe
obiekty nad drogą ekspresową uwzględniały trzy pasy ruchu na drodze ekspresowej.
Zgodnie z udzielonymi wyjaśnieniami do SWZ nr 8 (tura II odp. Nr 6): (…) Zadanie
obejmuje budowę drogi ekspresowej o przekroju 2x2 z rezerwą terenu pod trzeci pas ruchu,
po zewnętrznej stronie jezdni głównych (…).
P
ismem z 7 czerwca 2022 r. Zamawiający – na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
– wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści oferty, kierując do niego
następujące pytanie:
Pytanie nr 117:
Czy Wykonawca przewidział wykonanie robót budowalnych przy
uwzględnieniu wymagań dla układu docelowego (przekrój 2x3) w zakresie określonym przez
Zamawiającego? Prosimy o przedstawienie założeń parametrów i lokalizacji elementów
przekroju normalnego drogi ekspresowej w zakresie pasa dzielącego, jezdni, rowów
i poboczy.
Odwołujący udzielił następujących wyjaśnień:
Wykonawca przyjął do oferty parametry S10 zgodnie z 1.1.3.1 PFU, w ofercie
uwzględniono zmiany Vp, zmiany przekroju normalnego 2x2, 2x3 oraz możliwość realizacji
przyszłej rozbudowy do pełnego przekroju 2x3 na całym odcinku. Szczegółowe rozwiązania
pokazane zostaną w projekcie budowlanym.
Pismem z 27 czerwca
Zamawiający zwrócił się do Odwołującego o przesłanie
poglądowego przekroju normalnego drogi ekspresowej S-10. W odpowiedzi Odwołujący
przedstawił roboczy, niewiążący przekrój normalny (załącznik nr 2 do wyjaśnień) oraz
p
oinformował, że wiążący przekrój zostanie przedstawiony Inżynierowi i Zamawiającego do
zatwierdzenia jako Dokument Wykonawcy.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego jako niezgodną z warunkami zamówienia.
W uzasadnieniu
faktycznym tej czynności Zamawiający podał:
(
…) Udzielona przez Wykonawcę odpowiedź potwierdziła istotną niezgodność złożonej
oferty ze
Specyfikacją Warunków Zamówienia. Przekazanie Zamawiającemu rysunku
z
zaplanowaną rezerwą pod budowę trzeciego pasa ruchu zlokalizowanego po
wewnętrznych stronach jezdni, na etapie bezpośrednio przez podpisaniem umowy świadczy
o braku zapoznania się Wykonawcy z podstawowymi dokumentami i informacjami
przetargowymi oraz
nieprawidłowym przygotowaniu i wycenie Oferty.
Zamawiający od początku ogłoszenia zamówienia stawiał jasne wymaganie w programie
funkcjonalno-
użytkowym tj. wykonanie rezerwy pod trzeci pas ruchu na zewnątrz jezdni.
Zostało to opisane m.in. w PFU w rozdziale „1.1.3.1 Droga ekspresowa” - „rezerwa pod trzeci
Sygn. akt KIO 2587/22
pas ruchu dla przekroju docelowego - na
zewnątrz” oraz w rozdziale 2.1.16.1.3 „Wymagania
dotyczące parametrów przekrojów ruchowych na drogowych obiektach”.
Wykonanie rezerwy pod trzeci pas ruchu na zewnątrz jezdni bądź w środku pasa rozdziału
wiąże się z przyjęciem odmiennych rozwiązań projektowych i realizacyjnych w co najmniej
następujących zakresach:
(1)
Obiekty mostowe WS tj. w ciągu jezdni głównych drogi – Wykonawca zobowiązany jest
zaprojektować i zrealizować konstrukcję obiektu umożliwiającą poszerzenie obiektu o trzeci
p
as ruchu na zewnątrz;
(2) Odwodnienie drogi, w
tym przebieg rowów, musi być odsunięte od jezdni na szerokość
rezerwy; elementy przekroju drogi mają być tak zaprojektowane żeby dno rowów jezdni
głównych zostało wykonane jak dla przekroju docelowego;
(3) Ksz
tałtowanie elementów węzłów;
(4) Zakres przebudowy infrastruktury kolizyjnej;
(5) Wykonanie korpusu drogi.
W zależności od scenariusza budowy przekroju – z rezerwą pod budowę trzeciego pasa
ruchu na zewnątrz czy wewnątrz odmiennie będą kształtować się rozwiązania projektowe w
ww. zakresie oraz koszty
wykonania drogi. Przykładem asortymentu robót, którego cena
wzrosłaby gdyby zrealizować rezerwę pod trzeci pas ruchu wewnątrz jest budowa nasypów
drogowych, które musiałyby zostać wykonane na docelową szerokość trzech pasów ruchu,
czego nie wymaga obecny SWZ.
Tym samym stwierdzić należy, że oferta Wykonawcy jest niezgodna z SWZ i nie może być
przyjęta przez Zamawiającego ani nie może zostać porównana z innymi ofertami. Należy
także zwrócić uwagę, że Zamawiający w dokumentach przetargowych nie przewiduje
mo
żliwości zmiany lokalizacji rezerwy pod budowę trzeciego pasa ani nie pozostawia w tym
miejscu wyboru wykonawcom
– rezerwa pod trzeci pas ruchu bezwzględnie ma być
zaplanowana na zewnątrz. Nadto należy wskazać, że zmiana lokalizacji rezerwy pod trzeci
pas ruchu na etapie realizacji Inwestyc
ji stanowiłaby istotną zmianę umowy, co jest wprost
niezgodne z art. 454 ust. 1 ustawy Pzp i taka zmiana wymagałaby przeprowadzenia nowego
postępowania. Ponadto zgodnie z art. 458 ustawy Pzp w przypadku dokonania zmiany
u
mowy z naruszeniem zasad określonych w art. 454 ustawy Pzp zmiana ta podlegałaby
unieważnieniu.
Na dokonaną przez Zamawiającego ocenę oferty nie ma wpływu zastrzeżenie Wykonawcy
zawarte w odpowiedzi na pytanie ad. 117, a dotycz
ące przedstawionego przekroju, iż jest to:
„Roboczy, niewiążący przekrój normalny w załączeniu (załącznik nr 2 do wyjaśnień).
Sygn. akt KIO 2587/22
Wiążący przekrój zostanie przedstawiony Inżynierowi i Zamawiającego do zatwierdzenia
jako Dokument Wykonawcy
.” Przyjęcie nawet wstępnych założeń projektowych niezbędnych
do przygotowania i wycen
y oferty winno być zgodne z SWZ i PFU. Tymczasem
przedstawione przez Wykonawcę wyjaśnienia oraz rysunki wskazują, iż konstruował on
ofertę w oparciu o błędne założenia, niemożliwe do realizacji i wprost niezgodne z tym,
c
zego oczekuje Zamawiający. Wprawdzie inwestycja będzie realizowana w systemie
zaprojektuj i buduj, a szczegółowe rozwiązania projektowe takie jak np. lokalizacja barier czy
ścieku drogowego będą ustalane po podpisaniu umowy na etapie projektowania, to tak
kluczowe założenia jak lokalizacja rezerwy terenu pod trzeci pas ruchu nie mogą zostać
w
żaden sposób zmienione ani na etapie projektowania ani na etapie robót budowlanych.
Już tylko na marginesie Zamawiający zwraca uwagę, że Wykonawca będzie realizować
in
westycję na trasie istniejącej drogi – z możliwością wykorzystania istniejącej konstrukcji
nawierzchni. W tej sytuacji można w zasobach internetowych w łatwy i ogólnodostępny
sposób odnaleźć skan drogi. Po jego wyświetleniu wyraźnie widoczny jest wąski pas
rozdziału i lokalizacja rezerwy. (…)
W odniesieniu do zaplecza budowy
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
W punkcie 1.1.6.3 PFU Zamawia
jący określił następujące wymagania dotyczące
przygotowania i użytkowania zaplecza budowy:
2) Należy przygotować odpowiednią do zakresu i rozmieszczenia Robót ilość obiektów
i
urządzeń zaplecza budowy, które należy zlokalizować poza obszarami włączonymi lub
projektowanymi do włączenia do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 oraz poza
pozostałymi obszarami chronionymi na podstawie Ustawy o ochronie. Zaplecze budowy
powinno być lokalizowane na gruncie do którego Wykonawca ma tytuł prawny lub pisemną
zgodę właściciela lub użytkownika wieczystego. Z zajęcia pod ewentualne zaplecze budowy
należy wykluczyć następujące rejony:
a) odcinki leśne z uwagi na hałas, zwiększoną dewastację terenu, możliwość zniszczenia
roślinności,
b) obszary blisko zabudowy mieszkaniowej z uwagi na hałas, zapylenie,
c) tereny w pobliżu rzek, cieków i systemów melioracyjnych oraz obszary podmokłe, z uwagi
na potencjalne zagrożenie skażeniem wód powierzchniowych.
(…)
Zaplecze należy lokalizować na nieużytkach, terenach z zabudową usługową, przemysłową,
magazynową, najlepiej bez skupisk zieleni wysokiej. Występujące drzewa i krzewy należy
zabezp
ieczyć osłonami ochronnymi.
Sygn. akt KIO 2587/22
d) Loka
lizacja zaplecza budowy powinna być zgodna z wytycznymi wskazanymi w DŚU.”
[Decyzja ustalająca środowiskowe uwarunkowania przedsięwzięcia]
Decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 24 lutego 2020r.
znak: WOO.4200.1.2016.ADS.44
pkt. III.2.1) warunki dot. lokalizacji zapleczy budowy
– punkt niezmieniony decyzją GDOŚ:
Zaplecze budowy zlokalizować poza terenami chronionymi akustycznie, a także w ustaleniu
z nadzorem przyrodniczym, w takich lokalizac
jach, aby nie powodowały naruszenia cennych
siedlisk przyrodniczych, korytarzy migracji oraz stref ochrony miejsc
gniazdowania ptaków,
w
odległości nie mniejszej niż 100 metrów od cieków, zbiorników wodnych oraz terenów
podmokłych, poza terenami objętymi strefami ochrony ujęć wód.
Decyzja G
eneralnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 4 czerwca 2021r. znak: DOOŚ-
WDŚZIL.420.8.2020.mk.49 pkt. 3
Zaplecza budowy należy zlokalizować w granicach miejsc przeznaczonych docelowo po
MOP-y. Na terenie zapleczy budowy
należy wydzielić:
- place parkingowe, serwisowe lub parkingowo-serwisowe;
- myjnie;
-
place materiałowe.
P
ismem z 7 czerwca 2022 r. Zamawiający – na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
– wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści oferty, kierując do niego
następujące pytanie:
Pytanie nr 2:
Zgodnie z decyzją GDOŚ zaplecza budowy należy lokalizować w granicach
miejsc
przeznaczonych na MOP. W związku z tym, że na odcinku 4 drogi ekspresowej S10
nie przewiduje si
ę budowy MOP, prosimy o wskazanie przyjętych przez Wykonawcę założeń
dot. lokalizacji zaplecza budowy zapewniających zgodność z Decyzją Środowiskową (w tym
dec
yzją GDOŚ) i obowiązującymi przepisami prawnymi w tym z zakresu ochrony
środowiska. Prosimy o szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca zamierza
zapewnić zaplecze budowy na czas wykonywania robót budowlanych wraz
z
potwierdzeniem, że takim zapleczem Wykonawca będzie dysponował.
Odwołujący udzielił następujących wyjaśnień: W związku z tym, że na odcinku
4 drogi S10 nie przew
iduje się budowy MOP, Wykonawca na etapie przygotowania oferty
założył, że na zaplecze budowy (spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta
mieszczący się w liniach rozgraniczających istniejący SPO Toruń Południe wraz
z infras
trukturą.
Sygn. akt KIO 2587/22
Pismem z 27 czerwca
Zamawiający zwrócił się do Odwołującego z następującym
pytaniem: Czy Wykonawca przewiduje dodatkowe miejsca na lokalizacje zaplecza budowy,
gdyż teren SPO Czerniewice ma stosunkowo niewielką powierzchnię? Ponadto
zastrzegamy,
że lokalizacja zapleczy budowy zgodnie z wytycznymi decyzji środowiskowej
powinna zostać przeanalizowana i opisana w Raporcie z ponownej ooś i wymaga ona
uzgodnienia w trakcie
procedury ponownej ooś z RDOŚ w Bydgoszczy, jako organem
właściwym.
Odwołujący udzielił następującej odpowiedzi: Wykonawca w odpowiedzi na pytanie
dotyczące braku MOP na terenie inwestycji wskazał, że w liniach rozgraniczających znajduje
się utwardzony plac SPO, który Wykonawca zamierza wykorzystać na zaplecze. Niezależnie
od tego Wyk
onawca uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych terenów
pod składy, magazyny i zaplecza poza tym terenem. Sytuacja taka miałaby miejsce również
w przypadku, gdyby na
terenie inwestycji znajdowały się obszary przeznaczone na MOP.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego jako niezgodną z warunkami zamówienia.
W uzasadnieniu
faktycznym tej czynności Zamawiający podał:
(
…) Udzielone przez Wykonawcę odpowiedzi wskazują, iż przyjęte przez niego założenia
dotyczące zaplecza budowy są niezgodne z wymaganiami Zamawiającego.
Zamaw
iający w pierwszym zadanym pytaniu w sprawie zapleczy budowy poprosił
o
szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca zamierza zapewnić zaplecze budowy
na czas wykonywania robót budowlanych wraz z potwierdzeniem, że takim zapleczem
Wykonawca będzie dysponował. Wykonawca w sposób lakoniczny odpowiedział jedynie na
część pytania Zamawiającego. Z odpowiedzi Wykonawcy nie wynika natomiast w jakich
lokalizacjach Wykonawca przewiduje dodatkowe zaplecza budowy, ani czy i na jakiej
pods
tawie będzie dysponować zapleczem zlokalizowanym poza terenem budowy.
Z kolei wskazana przez Wykonawcę lokalizacja SPO Czerniewice to wykonana
i
nieużytkowana Stacja Poboru Opłat wykonana na etapie budowy Autostrady A1 przy węźle
autostradowym Toruń Południe. Droga S10 będąca przedmiotem zamówienia będzie
włączać się do Autostrady A1 właśnie na węźle Toruń Południe. Węzeł ten również będzie
w
części rozbudowany. Powierzchnia placu SPO wynosi ok. 5000 m2. Ruch z Autostrady A1
na drogę krajową nr 10 (S10) – i ruch w przeciwnym kierunku - prowadzony jest właśnie po
tym pl
acu i na etapie realizacji inwestycji w dalszym ciągu będzie się odbywać. Wykonawca
może zmienić przebieg pasów ruchu, czy też zorganizować na nowo ruch drogowy w rejonie
Placu
– ale nie może tego ruchu zamknąć, co w sposób istotny ogranicza możliwość
zago
spodarowania tego terenu pod spełniające wymagania Zamawiającego zaplecze
budowy.
Sygn. akt KIO 2587/22
Ponadto docelowo na tym właśnie odcinku tj. od węzła Toruń Czerniewice (w obrębie węzła
od km 9+800 wg dokument
acji projektowej STEŚ-R) do węzła Toruń Południe (istniejący
węzeł na autostradzie A1) Wykonawca zobowiązany został do wykonania drogi ekspresowej
S10 w przekroju 2x3 tj. dwie jezdnie drogi ekspresowej o ruchu jednokierunkowym, każda po
trzy pasy ruchu
– co świadczy też o intensywności ruchu drogowego w tym rejonie.
R
easumując Wykonawca poinformował Zamawiającego o zamiarze zlokalizowania zaplecza
budowy w miejscu gdzie jest i będzie stale prowadzony ruch drogowy z Autostrady A1 oraz
w miejscu, w którym wg PFU Wykonawca:
„zobowiązany jest przeprowadzić kompleksową rozbiórkę istniejącej infrastruktury Stacji
Poboru Opłat w Czerniewicach w km około 11+600 (km z dokumentacji STEŚ-R). (…)
Wykonawca w pierwszej kolejności, przed przystąpieniem do budowy drogi ekspresowej,
powinien uzyskać odpowiednie pozwolenia i niezwłocznie przystąpić do prac rozbiórkowych.
Organizacja robót rozbiórkowych powinna przebiegać w taki sposób aby zachować ciągłość
ruchu w obu kierunkach drogi ekspresowej S10.
(…)
Po dokonaniu rozbiórki infrastruktury SPO Czerniewice należy zrekultywować teren,
a w
miejscu SPO Czerniewice zaprojektować i wykonać roboty zgodnie z Kontraktem.”
Jest to kolejny ważny element realizacji robót S10, który został przez Wykonawcę
zbagatelizowany. Wykonawca poin
formował o wykonaniu zaplecza w miejscu – gdzie będzie
prowadzony ruch drogowy z Autostrady A1 oraz w miejscu, gdzie konieczna do
przeprowadzenia jest rozbiórka, a także w miejscu, gdzie poza liniami rozgraniczającymi
znajdują się tereny leśne (ewentualne poszerzenie terenu wymagałoby wycinki lasu).
Nadto Wykonawca w
swojej odpowiedzi przywołał sytuację, która w jego ocenie jest
analogiczna do lokalizacji zaplecza na SPO
– tj. lokalizowanie zaplecza na terenie MOP.
Zdaniem Zamawiającego nie można porównywać możliwości lokalizacji zaplecza budowy na
terenie MOP oraz na terenie SPO. MOP lokalizowany jest poza jezdniami drogi ekspresowej
oraz poza drogami obsługującymi – np. drogami dojazdowymi. Ewentualne opóźnienia
w
budowie MOP nie wpływają na możliwość oddania drogi do użytkowania. W przypadku
lokalizowania zaplecza na
terenie obecnego SPO (tak jak założył Wykonawca) – nie będzie
możliwości oddania drogi do użytkowania i uzyskania wymaganej prawem decyzji, dopóki
zaplecze nie będzie zlikwidowane.
Podsumowując:
-
Wykonawca, jako jedyną lokalizację zaplecza budowy wskazał SPO Czerniewice, gdzie
Wykonawca nie będzie w stanie zlokalizować wszystkich elementów, na które składa się
Sygn. akt KIO 2587/22
zaplecze budowy, gdyż powierzchnia SPO jest zbyt mała, a także będzie tam stale
prowadzony ruch z Autostrady A1;
-
Wykonawca nie wskazał innych lokalizacji zaplecza budowy;
-
Wykonawca nie wskazał na jakiej podstawie będzie dysponować terenami pod zaplecze
budowy poza SPO.
Powyższe oznacza, iż złożona przez Wykonawcę oferta w zakresie zaplecza budowy jest
niezgodna z
warunkami określonymi przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej
treść jest niezgodna z warunkami zamówienia.
Stosownie do art. 16 ustawy Pzp,
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.
W ocenie Izby Zamawiający, odrzucając ofertę Odwołującego, naruszył powyższe
przepisy ustawy.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że odrzucenie oferty na podstawie art. 226
ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp wymaga wykazania, że oferta jest niezgodna z merytorycznymi
wymaganiami dotyczącymi cech oferowanego przedmiotu zamówienia lub sposobu jego
wykonania, jasno
określonymi w dokumentach zamówienia, a niezgodność ta ma charakter
niewątpliwy i niepodlegający poprawieniu.
Następnie zauważenia wymaga, że w rozpoznawanej sprawie zamówienie jest
udzielane w formule
„zaprojektuj i wybuduj”, co oznacza, że przedmiot zamówienia został
opisany w programie funkcjonalno-u
żytkowym, który zgodnie z art. 103 ust. 2 ustawy Pzp
obejmuje opis zadania budowlanego, w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót
budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne,
materiałowe i funkcjonalne. Jak słusznie wskazano w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 25.10.2016 r. o sygn. akt KIO 1883/16:
„Program funkcjonalno-użytkowy jest jedynie
wstępem do opracowania samego projektu budowlanego, który w sposób ostateczny określa
wszystkie parametry techniczne obiektu budowla
nego i za którego prawidłowe sporządzenie
odpowiada wykonawca. Z uwagi na ogólny charakter programu funkcjonalno-użytkowego,
w praktyce
przy sporządzaniu samego projektu często powstaje potrzeba zmiany,
doprecyzowania parametrów i rozwiązań uprzednio przyjętych w programie funkcjonalno-
użytkowym”. W związku z tym, w przypadku udzielenia zamówienia w formule „zaprojektuj
i wybuduj
” dopiero wybrany wykonawca w sporządzonej dokumentacji projektowej
Sygn. akt KIO 2587/22
zobowi
ązany będzie do określenia szczegółowych rozwiązań dotyczących realizacji
zam
ówienia. Zamawiający badając złożone oferty, kierując do wykonawców pytania
dotyczące ich treści oraz oceniając udzielone wyjaśnienia, powinien mieć zatem na uwadze
uwarunkowania towarzyszące zamówieniom udzielanym w tej formule.
W odniesieni
u do stwierdzonej przez Zamawiającego niezgodności dotyczącej
rezerwy na trzeci pas ruchu
, nie było sporne między stronami, że zgodnie z PFU rezerwa ta
powinna być przewidziana na zewnątrz trasy. Nie było również przedmiotem sporu, że na
przedstawionym przez Odwołującego przekroju normalnym rezerwa ta została uwidoczniona
po stronie we
wnętrznej. Izba stwierdziła jednak, że całościowa ocena złożonych wyjaśnień,
w powiązaniu z treścią pytań sformułowanych przez Zamawiającego, prowadzi do wniosku,
że nie wystąpiły przesłanki uzasadniające odrzucenie oferty Odwołującego na podstawie art.
226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Brak jest bowiem podstaw d
o stwierdzenia, że wykonawca objął
swoim zobowiązaniem ofertowym zamiar wykonania rezerwy na trzeci pas ruchu po
wewnętrznej stronie drogi.
Zauważenia wymaga, że wezwania do wyjaśnień (zarówno z 7 czerwca 2022 r., jak
i z 27 czerwca 2022 r.) nie d
otyczyły wprost i bezpośrednio założeń dotyczących
umiejscowienia rezerwy na trzeci pas ruchu. W pi
erwszym wezwaniu Zamawiający pytał o to,
cz
y wykonawca uwzględnił wymagania dla układu docelowego (przekrój 2x3). W odpowiedzi
na to wezwanie Odwołujący wyraźnie i jednoznacznie potwierdził, że przyjął do oferty
parametry S10 zgodn
ie z 1.1.3.1 PFU, w ofercie uwzględniono zmiany Vp, zmiany przekroju
normalnego 2x2, 2x3 oraz możliwość realizacji przyszłej rozbudowy do pełnego przekroju
2x3 na całym odcinku. Wskazał również, że szczegółowe rozwiązania pokazane zostaną
w projekcie budowlanym. W drugim wezwaniu
Zamawiający zwrócił się do Odwołującego
o
przesłanie poglądowego przekroju normalnego drogi ekspresowej S-10. Odwołujący taki
p
oglądowy przekrój przedstawił, wskazując na jego roboczy i niewiążący charakter.
W przekroju tym rezerwa na trzeci pas ruchu z
ostała ujęta po wewnętrznej stronie jezdni.
Zestawienie udzielonych odpowiedzi nie
uprawnia jednak do wniosku, do jakiego doszedł
Zamawiający. W wyjaśnieniach jednoznacznie potwierdzono zgodność układu drogi
z wymaganiami PFU,
co Zamawiający zdaje się całkowicie pomijać, opierając się wyłącznie
na przedstawionym przekroju normalnym
, mającym charakter roboczy i niewiążący, a co
więcej – złożonym nie w celu zobrazowania umiejscowienia rezerwy na trzeci pas ruchu, ale
w celu zaprezentowania korony projektowanej drogi. Ze skierowanych
wezwań wykonawca
nie mógł wywieść, że wyjaśnienia mają dotyczyć właśnie kwestii rezerwy na trzeci pas ruchu.
Ponadto, sam Zamawiaj
ący w treści drugiego wezwania zwrócił się o przedstawienie
przekroju normalnego
, wprost wskazując na jego poglądowy charakter. Mimo powyższych
Sygn. akt KIO 2587/22
okoliczności Zamawiający potraktował złożony przekrój jako wiążący i finalny dokument
i
ocenił go w oderwaniu od pełnej treści wyjaśnień.
W ocenie Izby
udzielone przez Odwołującego wyjaśnienia można ocenić jedynie jako
zawierające niespójność, polegającą z jednej strony na oświadczeniu, że uwzględnione
zostały wymagania punktu 1.1.3.1 PFU, z drugiej na przedstawieniu przekroju normalnego,
w którym rezerwa na trzeci pas ruchu została uwidoczniona w miejscu niezgodnym z ww.
wymaganiami.
Jednocześnie za wiarygodną Izba uznała argumentację Odwołującego, który
twierdził, że przedstawienie rezerwy na trzeci pas ruchu po wewnętrznej stronie trasy było
wynikiem om
yłki. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że przekrój ten nie jest projektem
(projekt zostanie opracowany dopiero na etap
ie realizacji zamówienia), co więcej – nie jest
on
w ogóle dokumentem wymaganym na etapie ofertowania, ale został przygotowany na
żądanie Zamawiającego, w krótkim terminie wyznaczonym na jego złożenie, a z treści
wezwania nie wynikało, że istotą tego przekroju jest badanie kwestii lokalizacji tej rezerwy.
T
ezę o omyłce potwierdzają złożone przez Odwołującego dowody w postaci oświadczeń
członków zespołu projektowego oraz korespondencji projektanta ze spółką Rubau
i
załączone do niej dokumenty. Wynika z nich, że oferta została sporządzona przy
uwzględnieniu rezerwy na trzeci pas ruchu zlokalizowanej na zewnątrz trasy, na podstawie
przygotowanego d
la celów sporządzenia i wyceny oferty modelu przestrzennego drogi,
natomiast w przekroju przygoto
wanym na wezwanie Zamawiającego i przedłożonym w celu
zobrazowania korony dr
ogi wystąpił niezamierzony błąd.
W odniesieniu
do złożonego przez Odwołującego na rozprawie przekroju drogi,
w
skazać należy, że podnoszone przez Zamawiającego i Przystępującego zastrzeżenia do
tego przekr
oju nie mogą przesądzać o niezgodności oferty Odwołującego z dokumentami
zamówienia. Przekrój ten został bowiem złożony w celu zobrazowania, jaka lokalizacja
rezerwy na trzeci pas ruchu została przez niego założona przy wycenie oferty, nie stanowi on
projektu budowlanego ani innego wiążącego dokumentu, który podlegałby ocenie pod kątem
zg
odności z wymaganiami Zamawiającego, w tym dotyczącymi systemu odwodnienia.
Podsumowując, Zamawiający – stwierdzając niezgodność oferty Odwołującego
z
warunkami zamówienia – oparł się na wyrywkowej części wyjaśnień, stanowiącej
niewiążący i niewymagany w SWZ dokument, z pominięciem celu, w jakim – w słusznym
przekonaniu wykonawcy
– był on złożony oraz w oderwaniu całokształtu udzielonych przez
Odwołującego odpowiedzi. W związku z tym odrzucenie oferty Odwołującego było
niezasadne.
Odrzucenie
oferty Odwołującego było nieuprawnione również w odniesieniu do
drugiej
z podstaw faktycznych, dotyczącej zaplecza budowy.
Sygn. akt KIO 2587/22
W tym zakresie przede wszystkim podkreślenia wymaga, że Zamawiający nie
wymagał w dokumentach zamówienia wskazania terenu, który będzie przeznaczony na
zaplecze budowy, nie o
kreślił też wymagań dotyczących jego powierzchni. Na etapie
ofertowania wykonawcy nie byli zobowiązani wykazać, w jakim konkretnie miejscu zaplecze
to zostanie zlokalizowane ani
w jaki sposób wykonawca zapewnił sobie dysponowanie
odpowiednim terenem. W tej sytuacji
daleko idące wątpliwości budzi już samo wezwanie do
wyjaśnień, w którym Zamawiający – bez odpowiedniej podstawy w dokumentach
zamówienia – zobowiązał wykonawcę do wskazania lokalizacji tego zaplecza oraz
szczegółowego wskazania, w jaki sposób zamierza zapewnić zaplecze budowy na czas
wykonywania robót budowlanych wraz z potwierdzeniem, że takim zapleczem będzie
dysponował. Tym bardziej za całkowicie nieuprawnione należy uznać wnioski, jakie
Zamawiający wyprowadził z udzielonych przez Odwołującego odpowiedzi.
Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że również w tym przypadku
Zamawiający nie dokonał oceny całości udzielonych wyjaśnień, a oparł się jedynie na ich
pi
erwszej części, w której Odwołujący oświadczył, że na etapie przygotowania oferty założył,
że na zaplecze budowy (spełniające wymagania PFU 1.2.3.3.) wykorzysta mieszczący się
w
liniach rozgraniczających istniejący SPO Toruń Południe wraz z infrastrukturą.
Zamawiający zdaje się pomijać, że w odpowiedzi na drugie wezwanie wykonawca wyjaśnił
dodatkowo, że uwzględnia również potrzebę zorganizowania dodatkowych terenów pod
składy, magazyny i zaplecza poza tym terenem. Nie ma więc podstaw do twierdzenia, że
całość zaplecza budowy zlokalizowana będzie na terenie SPO Toruń Południe, a PFU nie
wy
łącza możliwości zorganizowania takiego zaplecza w kilku miejscach.
Nie
sposób podzielić argumentacji Zamawiającego, że za odrzuceniem oferty
O
dwołującego przemawia fakt, że udzielone wyjaśnienia były lakoniczne, nie zawierały
wszystkich wymaganych informacji, w tym wskazania, w jakich lokalizacjach przewiduje
dodatkowe zaplecza budowy ani czy i na jakiej podstawie
będzie dysponować zapleczem
zlokalizowanym poza terenem budowy.
Teza, że wykonawca zobowiązany był już na etapie
ofertowania podjąć decyzję w tym przedmiocie i zapewnić sobie dysponowanie zapleczem,
nie ma żadnego oparcia w postanowieniach dokumentów zamówienia. Nie tylko nie ma ku
temu wyraźnej podstawy, ale byłoby to nieuzasadnione w przypadku zamówienia w formule
„zaprojektuj i wybuduj”. Wymagania w tym zakresie określone w PFU dotyczą etapu
wykonywania z
amówienia i – jak słusznie wskazał Odwołujący – wykonawca będzie miał na
zorganizowanie budowy ok. 2 lat
a. Niezasadne jest więc oczekiwanie, aby wykonawca, czy
to w ofercie, czy w wy
jaśnieniach, podał szczegółowe informacje dotyczące zaplecza
budowy, w tym konkretne
lokalizacji i tytuły do dysponowania nimi. Niezasadne jest więc
wywodzenie niezgodności oferty z dokumentami zamówienia ani z tego, że Odwołujący nie
Sygn. akt KIO 2587/22
określił wszystkich lokalizacji zaplecza i nie podał szczegółowych informacji na ich temat, ani
z tego, że lokalizacja wskazana w wyjaśnieniach nie jest zdaniem Zamawiającego właściwa,
w
szczególności ze względu na zbyt małą powierzchnię – Zamawiający nie określił bowiem
wymag
ań dotyczących tej powierzchni. Ponadto, Zamawiającemu nie jest znana przyszła
organizacja ruchu w tym obszarze, trudno zatem
uznać ocenę w kwestii zagrożeń dla
bezpieczeństwa ruchu za rzetelną.
Biorąc pod uwagę, że obowiązki wykonawcy dotyczące zaplecza budowy odnoszą
się do etapu wykonywania zamówienia, a sposób ich wykonania może zależeć od przebiegu
robót, które dopiero zostaną zaprojektowane, wykonawca nie musiał przed złożeniem oferty
pod
ejmować decyzji co do lokalizacji tego zaplecza, a nawet jeśli w wyjaśnieniach wskazał
zakładaną lokalizację, nie oznacza to, że na etapie realizacji robót nie może podjąć innej
decyzji, stosownie do potrzeb, przebiegu robót i ich etapów oraz z zachowaniem wszelkich
wymagań środowiskowych. W związku z tym rozstrzyganie na obecnym etapie
postępowania, czy teren SPO Toruń Południe jest odpowiednią lokalizacją zaplecza budowy
jest zbędne, a opieranie na tym oceny w przedmiocie zgodności oferty z dokumentami
zamówienia jest nieuprawnione. Tym samym bezprzedmiotowa dla rozstrzygnięcia sprawy
jest
złożona przez obie strony dokumentacja zdjęciowa, mająca obrazować, czy na SPO
Toruń Południe możliwe jest właściwe zorganizowanie zaplecza budowy.
Podsumowując, Zamawiający naruszył przepis art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, przez
niezasadne odr
zucenie oferty Odwołującego, czego konsekwencją było naruszenie zasad
udzielania zamówień publicznych określonych w art. 16 ustawy Pzp. Ponieważ naruszenie to
miało wpływ na wynik postępowania, odwołanie – stosownie do art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp
– podlegało uwzględnieniu.
Sygn. akt KIO 2587/22
O kosztach post
ępowania orzeczono na podstawie art. 557, art. 574 i art. 575 ustawy
Pzp oraz
§ 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szcz
egółowych rodzajów kosztów postępowania
odw
oławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.
U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie do wyniku
postępowania obciążając kosztami
Z
amawiającego.
Prze
wodniczący:
.............................
……………………
……………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 296/23 z dnia 2023-02-16
- Sygn. akt KIO 344/23 z dnia 2023-02-15
- Sygn. akt KIO 342/23 z dnia 2023-02-15
- Sygn. akt KIO 340/23 z dnia 2023-02-15
- Sygn. akt KIO 332/23 z dnia 2023-02-15
