rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-11-12
rok: 2021
data dokumentu: 2021-11-12
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 2991/21
KIO 2991/21
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 listopada 2021 r. w Warszawie
odwołania
wniesion
ego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 października 2021 r. przez
wykonawcę ERBUD S.A., ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez Mazowiecki Szpital Specjalistyczny Sp. z o.o., ul. Juliana
Aleksandrowicza 5, 26-617 Radom
przy udziale wykonawcy STRABAG Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 08-
500 Pruszków,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
odwołania
wniesion
ego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 października 2021 r. przez
wykonawcę ERBUD S.A., ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez Mazowiecki Szpital Specjalistyczny Sp. z o.o., ul. Juliana
Aleksandrowicza 5, 26-617 Radom
przy udziale wykonawcy STRABAG Sp. z o.o., ul. Parzniewska 10, 08-
500 Pruszków,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala
odwołanie,
2. kos
ztami postępowania obciąża wykonawcę ERBUD S.A., ul. Franciszka Klimczaka 1,
02-797 Warszawa i zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
20 0
00 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez tego
wykonawcę tytułem wpisu od odwołania.
KIO 2991/21
Stosownie do art. 579 ust.
1 i art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
14 dni od dnia jeg
o doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………….
KIO 2991/21
U z a s a d n i e n i e
W odniesieniu do postępowania prowadzonego w celu udzielenia zamówienia
publicznego na „Budowę nowego budynku dla szpitalnego oddziału ratunkowego
mazowieckiego szpitala specjalistycznego sp. z o.o. w Radomiu
” przez Mazowiecki Szpital
Specjalistyczny Sp. z o.o., ul. Juliana Aleksandrowicza 5, 26-617 Radom (dalej
„zamawiający”) wykonawca ERBUD S.A., ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa
(dalej „odwołujący”) złożył odwołanie od:
1. wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy STRABAG Sp. z o.o. (dalej
„przystępujący”),
2. zaniechania odrzucenia oferty
przystępującego,
3. zaniechania wezwania
przystępującego do złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
dokumentów (w tym m.in. podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów
lub oświadczeń) lub udzielenia wyjaśnień w celu wykazania spełnienia warunków
udz
iału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej lub zawodowej,
4.
zaniechania odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty” stanowiącego Załącznik 7
do pisma
przystępującego z 17 września 2021 r. zawierającego wyjaśnienia
dotycz
ące rażąco niskiej ceny.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
z
dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.)
[dalej „ustawa Pzp”]:
1. art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b), poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo, że nie wykazał spełnienia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej,
2. art. 128 ust. 1, poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo zaniechania czynności wezwania go do złożenia,
poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych środków
dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) w celu wykazania spełnienia
warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej lub
zawodowej,
3. art. 128 ust. 4, poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo zaniechania czynności wezwania go do udzielenia
wyjaśnień co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania
z
dolności technicznej lub zawodowej,
4. art. 18 ust. 1-3, poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo tego, że zamawiający zaniechał odtajnienia dokumentu
KIO 2991/21
„Rozbicie ceny oferty”,
5. art. 239 ust. 1, art. 16 pkt 1 i 2 oraz art. 17 ust. 2, poprzez dokonanie wyboru jako
najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo naruszeń wskazanych powyżej,
6. art. 226 ust. 1 pkt 2) lit.
b), poprzez zaniechanie czynności odrzucenia oferty
przystępującego pomimo tego, że nie wykazał spełnienia warunków udziału
w po
stępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej lub zawodowej,
7.
art. 128 ust. 1, poprzez zaniechanie czynności wezwania przystępującego do
złożenia, poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych
środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) w celu wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności
technicznej lub zawodowego,
8. art. 128 ust. 4, poprzez zaniechanie wezwania
przystępującego do udzielenia
wyjaśnień co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania
zdolności technicznej lub zawodowej,
9. art. 18 ust. 1, art. 18 ust. 2, art. 18 ust. 3, poprzez zaniechanie odtajnienia dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” stanowiącego Załącznik 7 do pisma przystępującego
z 17 września 2021 r. zawierającego wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny mimo
braku podstaw do objęcia tego dokumentu tajemnicą przedsiębiorstwa.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu:
1.
unieważnienia wyboru jako najkorzystniejszej oferty przystępującego,
2.
dokonania powtórnego badania i oceny złożonych ofert,
3. odrzucenia oferty
przystępującego, ewentualnie wezwania go do złożenia,
poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych środków
dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) lub udzielenia wyjaśnień w celu
wykazania spełnienia konkretnych warunków udziału w postępowaniu w zakresie
posiadania zdolności technicznej lub zawodowej i odrzucenia oferty tego wykonawcy
w przypadku wys
tąpienia ku temu przesłanek po tym wezwaniu,
4.
odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty”,
5. dokonania wyboru oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący podniósł, że wskazane przez przystępującego jako inwestycja
referencyjna zadanie oznaczone
jako „Budowa Szpitala Południowego w Warszawie” na
dzień przedstawienia go w wykazie robót nie było zamówieniem w pełni ukończonym.
Oświadczył, że zadanie to nie jest w pełni ukończone także na dzień złożenia odwołania.
Wskazał, że przystępujący przedstawił wyłącznie protokół odbioru końcowego
odnoszący się do Etapu l, ignorując przy tym i nie informując zamawiającego, że wskazane
KIO 2991/21
zadanie
składa się z dwóch etapów, zaś Etap Il nie został ukończony na dzień
przedstawienia wykazu, co
– zdaniem odwołującego oznacza – że zamówienia „Budowa
Szpitala Południowego w Warszawie” nie można przedstawiać jako zadania referencyjnego
w niniejszej sprawie, albowiem wskazane z
amówienie nie jest ani w pełni ukończone, ani
w pełni kompletne.
Oceni
ł, że „Budowa Szpitala Południowego w Warszawie” dopiero po zakończeniu
wykonywania Etapu Il mogłaby w ogóle być potencjalnie rozważana jako obiekt referencyjny,
wykaz
ujący spełnienie warunku udziału, bez ukończenia Etapu Il obiekt nie stanowi obiektu
spełniającego wymóg zamawiającego, ponieważ jako zamówienie nie został ukończony.
Podał, że Etap I został wyodrębniony i wykonany wyłącznie na potrzeby
uruchomienia w obi
ekcie tymczasowego obiektu dla pacjentów COVID-19, natomiast
zamówienie „Budowa Szpitala Południowego w Warszawie” zostanie ukończone dopiero po
wykonaniu Etapu Il.
Podniósł także, że ani na moment wskazania zadania, ani na moment sporządzenia
odwołania nie zostało zakończone usuwanie wad stwierdzonych protokołem przedstawionym
przez
przystępującego. Uzupełnił, że Wykaz wad (usterek) został wskazany jako Załącznik
Nr 3 do
protokołu i zgodnie z jego treścią (pkt 11.1.), wady będą usunięte do 15 listopada
2021 r.
Podkre
ślił, że przystępujący nie przedstawił ani protokołu potwierdzającego usunięcie
wad, ani referencji potwi
erdzającego należyte wykonanie wskazanego zadania
inwestycyjnego.
Powołał się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 15 lutego 2019 r. sygn.
akt I ACa 548/18):
„Na gruncie umowy o roboty budowlane niewykonanie zobowiązania ma
miejs
ce wówczas, gdy wada jest tego rodzaju, że uniemożliwia czynienie właściwego użytku
z przedmiotu robót, wyłącza ich normalne wykorzystanie zgodnie z celem umowy albo
odbiera im cechy właściwe lub wyraźnie zastrzeżone w umowie, istotnie zmniejszając ich
war
tość (wada istotna). Pozostałe wady świadczą jedynie o nienależytym wykonaniu
zobowiązania. Wady nieistotne oznaczają natomiast wykonanie zobowiązania, ale w sposób
nienależyty co do jakości (...).
Zaznaczył, że Budowa Szpitala Południowego w Warszawie to jedyne zadanie
ref
erencyjne, które może potencjalnie prowadzić do wykazania spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej, polegającego na
wykonaniu zadania inwestycyjnego, które spełniało ten wymóg, że „polegało na budowie
budynku o charakterze szpitalnym wg klasyfikacji PKOB Grupa 126 Klasa 1264. Budynki
szpitali i za
kładów opieki medycznej z wyłączeniem sanatoriów, żłobków, przychodni,
poradni, ośrodków pomocy społecznej dla matki i dziecka, budynków przeznaczonych do
termoterapii,
wodolecznictwa,
rehabilitacji,
stacji
krwiodawstwa,
laktarii,
klinik
KIO 2991/21
weterynaryjnych,
budynków instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania
z opieką lekarską i pielęgniarską dla ludzi starszych niepełnosprawnych o powierzchni
całkowitej co najmniej 6 000 m2 oraz kubaturze co najmniej 21 000 m3”.
Odwołujący stwierdził także, że na potrzeby spełnienia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej i zawodowej nie może zostać uznane
zadanie inwestycyjne
oznaczone jako „Rozbudowa i przebudowa Centrum Handlowego
BIELANY w Bielanach Wrocławskich”, albowiem w odniesieniu do tego zadania
przystępujący
wykonał
faktycznie
jedynie:
„roboty
budowlane
(konstrukcyjne
i wykończeniowe oraz roboty zewnętrzne), dach i elewacja, windy i schody”. Uznał, że taki
zakres robót oznacza, że nie można tego zadania referencyjnego przyjąć na potrzeby
wykazania spełnienia wymogu zamawiającego.
Podkreślił, że jedynie to zadanie potencjalnie prowadziłoby do wykazania przez
przystępującego wymogu, „aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało
na budo
wie budynku, którego elewacja wykonana była z płyt włóknocementowych
W odniesieniu do zaniechania odtajnienia dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” podniósł,
że jedną z podstawowych zasad prowadzenia postępowań przetargowych jest zasada
jawności tych postępowań, która tylko wyjątkowo może być ograniczana.
Stwierdził, że przystępujący nie przedstawił żadnych merytorycznych argumentów
przemawiających za zastrzeżeniem jako tajemnicy przedsiębiorstwa „Rozbicia ceny oferty”,
a mimo tego dokum
ent nie został przez zamawiającego odtajniony.
Stwierdził nadto, że „Rozbicie ceny oferty” jest – co odwołujący wnioskuje z treści
pisma
z 17 września 2021 r. – dokumentem zawierającym podział i uszczegółowienie ceny
oferty ze wskaz
aniem zakresów realizowanych przez podwykonawców oraz zakresów, jakie
przystępujący planuje realizować siłami własnymi i nie zawiera żadnych informacji, które
potencjalnie uzasadniałyby zastrzeganie ich jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Podkreślił, że
jest to przy tym dokument, k
tóry pozwala w podstawowym zakresie zweryfikować innym
w
ykonawcom cenę zaoferowaną przez przystępującego.
W ocenie odwołującego powyższe prowadzi do wniosku, że przystępujący usiłuje
zastrzegać dokument celem uniemożliwienia pozostałym wykonawcom poznania
i jakiejkolwiek weryfikacji jego ceny.
Uznał, że przystępujący, uzasadniając dokonanie zastrzeżenia, przedstawia jedynie
bardzo ogólne uzasadnienie, które mógłby podać każdy wykonawca biorący udział
w niniejszym pos
tępowaniu przetargowym, a które faktycznie nie zawiera żadnych
konkretnych argumentów przemawiających za zasadnością dokonania zastrzeżenia jako
tajemnicy przedsiębiorstwa wskazanego dokumentu i informacji w nim zawartych.
Powołał się na wyroku z dnia 1 września 2017 r. sygn. akt KIO 1662/17: „Podkreślić
KIO 2991/21
należy, że zasadą postępowania jest jego jawność i przejrzystość. Zastrzeżenie tajemnicy
przedsiębiorstwa ma charakter wyjątkowy (...). Nie jest wiarygodne zastrzeganie przez
wykonawców całej kalkulacji cenowej w danym postępowaniu. Oczywistym jest, że
zastrzeżenie takie ma tylko i wyłącznie na celu utrudnienie konkurencji weryfikacji
zaoferowanej przez wykonawcę ceny, a tym samym służy do ewentualnego utrudnienia
możliwości wniesienia środków ochrony prawnej. "
Ponownie stwierdził, że zastrzeżenie przez przystępującego „Rozbicia ceny oferty”
należy traktować wyłącznie jako działanie nakierowane na uniemożliwienie pozostałym
wykonawcom dokonania rzetelnej i merytorycznej oceny oferty przy
stępującego, nie jest
dopuszczalne zastrzeganie jako tajemnicy przedsiębiorstwa dokumentów i informacji
o podstawowym i ogólnym charakterze.
W ocenie odwołującego brak odtajnienia przez zamawiającego ww. dokumentu
stanowi naruszenie przez z
amawiającego art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp.
Na podstawie do
kumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
prze
kazanej przez zamawiającego na informatycznym nośniku danych (płyta CD-R) przy
piśmie z dnia 14 października 2021 r. (wpływ do Krajowej Izby Odwoławczej w dniu
18
października 2021 r.) – dokumentów przywołanych w dalszej części uzasadnienia,
odwołania, „Odpowiedzi na odwołanie” – pismo zamawiającego z dnia 8 listopada 2021 r.
dokumentów i materiałów złożonych w toku rozprawy, przywołanych w dalszej części
uzasadnienia, a
także oświadczeń i stanowisk stron i przystępującego zaprezentowanych
w toku rozprawy sk
ład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia
oraz
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy,
czym
wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa
w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, czego ani
zamawiający, ani przystępujący nie kwestionowali
(
oferta odwołującego została sklasyfikowana na miejscu drugim, za ofertą przystępującego
wobec czego uznanie za zasadny/zasadne
zarzutu/zarzutów odwołanie ze skutkiem
nakazania zamawiającemu odrzucenia oferty przystępującego oznacza dla odwołującego
szans
ę na uzyskanie zamówienia i wynagrodzenia za jego realizację).
KIO 2991/21
Zarzut zaniechania odrzucenia oferty
przystępującego pomimo tego, że nie wykazał
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej
lub zawodowej,
czym zamawiający naruszył przepis art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp
nie potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Zgodnie z rozdziałem V zmodyfikowanej SWZ „Warunki udziału w postępowaniu”
pkt 5 ppkt 5.1.
o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy „spełniają
warunki udziału w postępowaniu dotyczące zdolności technicznej lub zawodowej.
5.1.
Zamawiający uzna, że wykonawca posiada minimalne wymagane zdolności techniczne
lub
zawodowe zapewniające należyte wykonanie zamówienia, jeżeli Wykonawca wykaże,
że: W okresie ostatnich 7 lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie) wy
konał co najmniej trzy zamówienia, z których każde polegało na budowie
budynku o war
tości min. 60.000.000,00 PLN brutto. Przy czym pojęcie budowy jest
rozumiane z
godnie z Art. 3 pkt. 6 Prawo Budowlane, tj. „wykonywanie obiektu budowlanego
w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego”.
Dodatkowo:
-
wymaga się, aby każde z trzech wykonanych zamówień obejmowało co najmniej branże:
architektoniczną, konstrukcyjną oraz instalacyjną w zakresie instalacji i urządzeń cieplnych,
wentylacyjnych, klimatyzacyjnych, wodo
ciągowych i kanalizacyjnych oraz instalacyjną
w zakresie instalacji i urządzeń elektrycznych oraz elektroenergetycznych.
-
wymaga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało na budowie
budynku o charakterze szpitalnym wg klasyfikacji PKOB Grupa 126 Klasa 1264, Budynki
szpit
ali i zakładów opieki medycznej z wyłączeniem sanatoriów, żłobków, przychodni,
poradni, ośrodków pomocy społecznej dla matki i dziecka, budynków przeznaczonych do
termoterapii,
wodolecznictwa,
rehabilitacji,
stacji
krwiodawstwa,
laktarii,
klinik
weterynary
jnych, budynków instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania
z opieką lekarską i pielęgniarską dla ludzi starszych niepełnosprawnych o powierzchni
całkowitej co najmniej 6 000 m2 oraz kubaturze co najmniej 21 000 m3;
-
wymaga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień obejmowało budowę
układu wentylacji mechanicznej z klimatyzacją wraz z utrzymaniem parametrów powietrza
w zakre
sie temperatury, wilgotności oraz klasy czystości powietrza o łącznej wydajności
wymiany powietrza wy
noszącej minimum 30 000 m3/h i mocy chłodniczej minimum 150 kW
-
wymaga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało na budowie
budynku
wykonanego w technologii ścianki zabezpieczającej wykop szerokoprzestrzenny –
tzw. „berlinka”
- wy
maga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało na budowie
KIO 2991/21
budynku, którego elewacja wykonana była z płyt włóknocementowych.”
Zamawiający wymagał również, aby wymienione w warunku budynki uzyskały
decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, dopuszczając, aby każde wykazane zadanie
potwierdz
ało spełnianie kilku z powyższych warunków.
W rozdziale VI SWZ
„Wykaz oświadczeń lub dokumentów, potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia” pkt 6
zamawiający wskazał: „Zamawiający przed wyborem najkorzystniejszej oferty wzywa
W
ykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym
termin
ie, nie krótszym niż 10 dni, aktualnych na dzień złożenia podmiotowych środków
dowodowych:
1. W celu potwierdzenia spełniania przez Wykonawcę warunków udziału
w p
ostępowaniu: 1.1. (…); 1.2. (…); 1.3. wykaz robót budowlanych wykonywanych nie
wcześniej niż w okresie ostatnich 7 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy
– w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz
podmiotów, na rzecz których roboty te zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów
określających czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie, przy czym dowodami,
o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot na rzecz
którego roboty budowlane zostały wykonane, a jeżeli Wykonawca z przyczyn niezależnych
od niego nie jest
w stanie uzyskać tych dokumentów – inne odpowiednie dokumenty. 1.4.
(
…). Uwaga: W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
(w szczególności członkowie konsorcjum, wspólnicy spółki cywilnej) warunki, o którym mowa
powyżej zostanie spełniony jeżeli co najmniej jeden z Wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia spełnia ten warunek.
Załącznik nr 5 do SWZ to opracowany przez zamawiającego wzór „Wykazu robót
budowlanych
” (dalej „Wykaz robót”) z następującym opisem poszczególnych kolumn:
1.
„L.p.”
2.
„Rodzaj wykonanych robót (proszę opisać przedmiot wykonywanej usługi)”,
3.
„Wartość zrealizowanego zamówienia brutto PLN”,
4.
„Okres realizacji”,
5.
„Przedmiot, na rzecz którego usługa został wykonana (nazwa)”
Pismem z dnia
21 września 2021 r. zamawiający wezwał przystępującego, powołując
się na art. 126 ust. 1 ustawy Pzp, do złożenia podmiotowych środków dowodowych
aktualnych na
dzień ich złożenia w tym wykazu robót budowlanych.
Przy pi
śmie z dnia 29 września 2021 r. przystępujący złożył wypełniony
wg opracowanego przez
zamawiającego wzoru – załącznika nr 5 do SWZ – Wykaz robót,
KIO 2991/21
ujmujący łącznie 4 pozycje, w tym:
• Budowa Szpitala Południowego w Warszawie (kolumna 2), wykonana na rzecz
Miasta Stołecznego Warszawy (kolumna 5) – poz. 1,
• Rozbudowa i przebudowa Centrum Handlowego Bielany w Bielanach Wrocławskich
(kolumna 2), wykonana na rzecz Ikea Centres Polska S.A. (kolumna 5)
– poz. 2.
Przystępujący załączył także:
• „Protokół odbioru końcowego przedmiotu umowy w zakresie Etapu I” z dnia
10 lutego 2021 r. (dalej
„Protokół odbioru końcowego”) – w odniesieniu do poz. 1
Wykazu robót, w którym wskazano m.in.:
-
w części II „Postanowienia dotyczące czynności odbiorowych Przedmiotu Umowy
w zakresie Etapu I
”, iż „W trakcie odbioru stwierdzono usterki (wady nieistotne nie
uniemożliwiające rozpoczęcia użytkowania i przyjęcia pacjentów do szpitala, w tym
przeznaczonego do
leczenia pacjentów zarażonych COVID-19). Wykaz usterek ujęty
w Załączniku nr 3.”
-
w części III „Postanowienia dotyczące odbioru końcowego Przedmiotu Umowy
w zakresie Etapu I
”, iż „Z dniem podpisania niniejszego Protokołu Odbioru
Końcowego rozpoczyna się bieg okresu rękojmi Przedmiotu Umowy w zakresie
Et
apu I. Okres rękojmi dla Etapu I wynosi 60 miesięcy od dnia podpisania
ninie
jszego protokołu, tj. dnia 10.02.2021 r.”,
- na
zakończenie, przed podpisami komisji odbierającej: „Wobec powyższego Komisja
dokonuje odbioru Przedmiotu Umowy z dniem podpisania niniejszego
protokołu,
tj. z dniem 10.02.2021 r.
”
• „List referencyjny” z dnia 30 lipca 2016 r. wystawiony przez Ikea Centres Polska S.A.
(dalej
„List referencyjny”) – w odniesieniu do pozycji 2 Wykazu robót, w którym
wskazano m.in.:
„Potwierdzamy, niniejszym, że firma Strabag Sp. z o.o. (…)
zrealizowała jako lider Konsorcjum firm (…) inwestycje pod nazwą „Rozbudowa
i przebudowa Centrum Handlowego Bielany
”. W Bielanach Wrocławskich w rejonie
ul. Czekoladowej. (
…).Wszystkie roboty budowlane i instalacyjne zostały wykonane
w sposób należyty zgodnie zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone
w terminach przewidzianych umow
ą.”
Pismem z dnia
1 października 2021 r. zamawiający zawiadomił wykonawców
o wyborze, jako najkorzystniejszej,
oferty przystępującego; oferta odwołującego została
sklasyfikowana na drugim miejscu.
KIO 2991/21
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Zgodnie z przepisem art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp z
amawiający odrzuca
ofertę, jeżeli została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału
w postępowaniu.
Odwołujący utrzymywał, że wskazana przez przystępującego w pozycja 1 Wykazu
robót robota budowlana – budowa szpitala (Budowa Szpitala Południowego
w Warszawie) nie jest ani
w pełni ukończona, ani w pełni kompletna, ponieważ „wskazane
zadanie inwestycyj
ne składa się z dwóch Etapów, zaś Etap II nie został ukończony” (str. 7
odwołania lit. A drugi akapit) oraz „nie zostało zakończone usuwanie wad stwierdzonych
zgodnie z protok
ołem przedstawionym przez Strabag Sp. z o.o.” (str. 8 odwołania drugi
akapit), w konsekwencji
uznając, że przystępujący nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wymaganej zdolności technicznej lub zawodowej.
Skład orzekający Izby stanowiska odwołującego nie podzielił, oceniając wykazanie
przez przystępującego, poprzez złożone dokumenty, tj. Wykaz robót oraz Protokół odbioru
końcowego Przedmiotu Umowy i List referencyjny, że spełnia warunek co do niezbędnej
zdolności technicznej lub zawodowej (w aspekcie pozycji 1 i 2 Wykazu robót).
W pierwszej kolejności podnieść należy, że w Protokole odbioru końcowego
Przedmiotu Umowy
(część II „Postanowienia dotyczące czynności odbiorowych Przedmiotu
Umowy w zakresie Etapu I
”) mowa wyłącznie o usterkach, nie zaś o wadach, które już
w samym protokole
zostały zakwalifikowane jako wady nieistotne. Odwołujący nie wykazał
przy tym i
żby kwalifikacja komisji odbiorowej była błędna, naruszała postanowienia zawartej
umowy, czy jakikolwiek przepisy.
Dostrzec
także należy, że kwestie dotyczące sprawdzenia pracy układu zasilania
i instalacji chłodu dla central wentylacyjnych i belek chłodniczych, sprawdzenia emisji hałasu
to ustalenia dodatkowe komisji odbiorowej (poza zakresem stwierdzonych
usterek), które –
obok stwierdzonych usterek (nie wad)
– nie wpłynęły na rozpoczęcie biegu okresu rękojmi
Przedmiotu Umowy w zakresie Etapu I i na finalne jego
przyjęcie w Protokole odbioru
k
ońcowego Przedmiotu umowy.
Przypomnienia wymaga, że ocena realizacji zamówienia należy do odbiorcy
zamówienia, czego odzwierciedleniem jest kwalifikacja referencji jako adekwatnego
dokumentu potwierdzającego należyte wykonanie zamówienia. Przystępujący nie
przedstawił co prawda referencji w odniesieniu do pozycji 1, jednak przedstawił inny,
pochodzący od odbiorcy zamówienia dokument, tj. Protokół odbioru końcowego Przedmiotu
Umowy.
Analiza treści tego protokołu prowadzi do wniosku, że choć w części II dotyczącej
czynności odbiorowych w zakresie Etapu I w pkt. 1 Komisja stwierdziła usterki, to nie
wpłynęło to na rozpoczęcie biegu okresu rękojmi od 10.02.2021 r. (część III pkt 8) i na
KIO 2991/21
ostateczne
(końcowe) stwierdzenie Komisji o dokonaniu w tym samym dniu odbioru
Przedmiotu
Umowy
– odbioru „konsumującego” wcześniejsze ustalenia (użyto
sformułowania „Wobec powyższego„) bez czynienia jednak jakichkolwiek zastrzeżeń.
W ocenie sk
ładu orzekającego Izby pozwala to na uznanie, że odbiorca robót,
w przedstawionym
przez przystępującego Protokole odbioru końcowego Przedmiotu Umowy,
finalnie
pozytywnie ocenił Przedmiot Umowy (o etapowaniu poniżej), potwierdzając należyte
wykonanie
robót z pozycji 1 Wykazu robót.
Uzupełniająco zwrócić należy uwagę na fakt, że opis kolumny 2 Wykazu robót
referował do rodzaju wykonanych robót (nie umowy jako takiej), co podkreśla rangę jakiej
zamawiający nadał przede wszystkim temu, jakie roboty zostały wykonane, aby wykonawca
mógł wykazać się oczekiwanym doświadczeniem.
Skład orzekający Izby pominął złożone przez przystępującego referencje
z 8 listopada 2021 r., ponieważ nie dysponował nimi zamawiający, oceniając spełnianie
przez prz
ystępującego warunku, a nadto z tego względu, iż odnoszą się do innego momentu,
niż ocena, tj. stanu na dzień 8 listopada 2021 r.
Powyższe czyni zbędnymi złożone przez odwołującego dokumenty: Załącznik nr 3 do
Proto
kołu odbioru końcowego Przedmiotu Umowy, korespondencja pomiędzy stronami
umowy z 23 lutego 2021 r., 19 i 29 kwietnia 2021 r.
, 2 lipca 2021 r. i 11 października 2021 r.
– dotyczą one kwestii, które zostały już ujęte w Protokole odbioru końcowego Przedmiotu
Umowy (usuwanie usterek, dokonanie spra
wdzeń) i ocenione w ten sposób, iż skwitowano je
finalnym o
dbiorem Przedmiotu Umowy z dniem podpisania protokołu bez zastrzeżeń.
W dalszej kolejności, co nie mniej istotne, podnieść należy, że złożonym odwołaniem
odwołujący nie zakwestionował, że realizacja etapu I budowy szpitala to, jak oczekiwał
z
amawiający, realizacja budynku o charakterze szpitalnym, która obejmowała branże
wskazane w ustanowionym przez
zamawiającego warunku, w technologii ścianki
zabezpieczającej wykop szeroko przestrzenny (tzw. „berlinka”), koncentrując się na
eksponowaniu faktu,
iż etap II nie został zakończony oraz, że stwierdzone usterki
(kwalifikowane przez odwołującego jako wady istotne) nie zostały usunięte. Innymi słowy,
odwołujący nie twierdził, że dopiero po wykonaniu etapu II, nastąpi „przemiana” budynku na
budynek o c
harakterze szpitalnym, że dopiero w ramach etapu II miały zostać wykonane
jakieś branże z warunku, że wreszcie dopiero w ramach etapu II zastosowana zostanie
technologia tzw.
„berlinki”, a jedynie, że sam fakt, że nie ukończono etapu II, a w odniesieniu
do etap
u I nie usunięto usterek, oznacza niekompletność i brak ukończenia wskazanych
w kolumnie w
Wykazu robót roboty.
Na marginesie
wskazać należy, że szpital z etapu I to szpital tymczasowy
KIO 2991/21
zarejestrowany
jako zakład leczniczy – Szpital Tymczasowy – zgodnie z Księga rejestrową
Nr 000000025101
stan na 11.10.2021 r. złożoną prze przystępującego)
Fakt, że umowa na „Budowę Szpitala Południowego” w pierwotnym brzmieniu nie
przew
idywała etapowania, że wprowadzenie etapu I i II i ich zakresów zostało wprowadzone
aneksami
w związku z potrzebą zapewnienia przez zamawiającego szpitala dla pacjentów
zarażonych Covid-19 – co wynikało z zawartego Porozumienia – na które to okoliczności
odwołujący przedstawił umowę z dnia 18 października 2016 r. Nr 51/DZP-2/2016, Aneks nr 1
z dnia 22 stycznia 2021 r., Aneks nr 18 z dnia 22 stycznia 2021 r. oraz Porozumienie
z dnia 3 grudnia 2021 r. Nr ZRM/UM/76/DZP-2/2020 nie by
ły sporne. Sporna była ocena co
do mo
żliwości uznania zadania – robót z pozycji 1 Wykazu robót za ukończone
w kontekście ustanowionego przez zamawiającego warunku zdolności technicznej lub
zawodowej.
Rzeczywi
ście umowa, której przedmiotem była hasłowo ujęta w § 1 ust. 1 „Budowa
Szpitala P
ołudniowego” nie przewidywała etapowości inwestycji, wskazując termin
zakończenia na 15 września 2018 r. (§ 2 ust. 1 pkt 2). Etapowanie realizacji inwestycji
zostało wymuszone potrzebą zorganizowania szpitala tymczasowego dla pacjentów
za
rażonych COVID-19 (preambuła ww. Porozumienia) r.) i wprowadzone aneksem nr 18 –
wskazano
wówczas odrębne terminy realizacji dla etapu I i II (odpowiednio do 25.01.2021 r.
oraz 15.11.2021 r.)
(§ 2 ust. 1 zmienionej aneksem umowy).
W przedstawionych okolic
znościach sprawy, tj. wobec wprowadzenia aneksem do
umowy
dwóch odrębnych etapów budowy obiektu szpitalnego nazywanego konsekwentnie
Szpitalem Po
łudniowym (jak przystępujący podał w Wykazie robót, a co nie zostało
zmienione pomimo licznych
aneksów do umowy), odrębnych terminów ich realizacji,
zakończenia etapu I budowy (finalnie bez zastrzeżeń) tego obiektu oraz wobec faktu, że
odwołujący nie kwestionował (tym samym nie podjął próby wykazania), że etap I nie jest
realizacj
ą budynku o charakterze szpitalnym, która obejmowała branże wskazane
w ustanowionym przez za
mawiającego warunku, w technologii ścianki zabezpieczającej
wykop szeroko przestrzenny (tzw.
„berlinka”), stwierdzić należy, że przystępujący wykazał,
że spełnia warunek w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej.
Nie sposób pominąć także, że sam odwołujący w materiałach własnych
(Zintegrowany Raport Roczny za 2020 rok
– strona tytułowa i strona 136 złożone przez
przystępującego) prezentuje obiekt Szpital Południowy jako zakończony – realizowany
w okresie od października 2016 roku do marca 2021 roku. Jest to nie do pogodzenia ze
stanowiskiem prezentowanym przez o
dwołującego przed Izbą w ramach przedmiotowego
postępowania odwoławczego.
KIO 2991/21
Od
wołujący utrzymywał także, że wskazane przez przystępującego w pozycji 2
Wykazu robót zadanie – rozbudowa i przebudowa Centrum Handlowego Bielany
w Bielanach Wrocławskich „nie może zostać uznane (…), albowiem w odniesieniu do
wskazanego zadania inwestycyjnego Wykonawca Straba
g Sp. z o.o. wykonał faktycznie
jedynie następujące zakresy robót: „roboty budowlane (konstrukcyjne i wykończeniowe oraz
roboty zewnętrzne), dach i elewacja, windy i schody” (str. 9 odwołania drugi akapit),
w konsekwencji
uznając, że przystępujący nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wymaganej zdolności technicznej lub zawodowej.
Odwołujący pominął jednak, że przystępujący wskazał w kolumnie 2 (dedykowanej
wskazaniu robót wykonanych) Wykazu robót, iż zadanie obejmowało wskazane w warunku
bra
nże oraz dotyczyło budynku z elewacją z płyt włóknocementowych (jak oczekiwał
zamawiający) i zostało zrealizowane przez przystępującego w ramach konsorcjum, którego
przyst
ępujący był liderem (kolumna 3 Wykazu robót), nie kwestionując przy tym w odwołaniu,
iż uniemożliwia to uznanie, że przystępujący legitymuje się wymaganym w przedmiotowym
post
ępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego doświadczeniem.
Czyni to zbędnymi przedstawioną przez przystępującego Umowę konsorcjum
z 8 kwietnia 2014 r. i
dokumenty związane z realizacją tej umowy (w tym potwierdzenie
z 3 listopada 2021 r. od Elektromontaż Rzeszów S.A., Protokoły odbioru i ze spotkania).
Podkr
eślenia także wymaga, że odbiorca usługi w Liście referencyjnym potwierdził
należytą realizację przez przystępującego inwestycji wskazanej w pozycji 2 Wykazu robót.
Zwraca dodatkowo
uwagę fakt, że odwołujący nie kwestionował wskazania przez
pr
zystępującego zadania z pozycji 1 Wykazu robót pomimo, że ono także było realizowane
w ramach kons
orcjum (co przystępujący podał w kolumnie 3 Wykazu robót), a sam
odwołujący był jego liderem.
Nie sposób pominąć także, że odwołujący w materiałach własnych (Zintegrowany
Raport Roczny za 2020 rok) prezentuje inny obiekt (
Szpital Południowy) jako obiekt, którego
był wykonawcą pomimo, że zadanie to realizował w konsorcjum z innymi podmiotami.
Uwzględniając powyższe, orzekając w granicach postawionego zarzutu, skład
orzek
ający Izby uznał, że zarzut nie potwierdził się.
Zarzuty zaniechania wezwania prz
ystępującego do:
• złożenia, poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych
środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) w celu wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności
technicznej lub zawodowego, czym zamawiaj
ący naruszył przepis art. 128 ust. 1
ustawy Pzp,
KIO 2991/21
• udzielenia wyjaśnień co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie
posiadan
ia zdolności technicznej lub zawodowej, czym zamawiający naruszył przepis
art. 128 ust. 4 ustawy Pzp
nie potwierdziły się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Ustalenia skład orzekającego poczynione w odniesieniu do zarzutu poprzedniego
pozostaj
ą aktualne.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Art. 128 ust. 1 ustawy Pzp brzmi:
„Jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia,
o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów
lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne lub zawierają błędy,
zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
w wyznaczonym termin
ie, chyba że:
1)
wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy
podlegają odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub
2)
zacho
dzą przesłanki unieważnienia postępowania.”
Art. 128 ust. 4 ustawy Pzp brzmi:
„Zamawiający może żądać od wykonawców
wyjaśnień dotyczących treści oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, lub złożonych
podmiotowych środków dowodowych lub innych dokumentów lub oświadczeń składanych
w postępowaniu.”
W konsekwencji
uznania, że przystępujący, poprzez złożone dokumenty (Wykaz
robót, Protokół odbioru końcowego Przedmiotu Umowy oraz List referencyjny) wykazał, że
spełnia warunek w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej (o czym była mowa
w odniesieniu do zarzutu poprzedniego)
, skład orzekający Izby uznał, że brak jest podstaw
do kierowania do
przystępującego jakichkolwiek wezwań do złożenia, poprawienia lub
uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie spełnienia ww.
warunku, czy
złożenia wyjaśnień.
Niezale
żnie od powyższego podnieść należy, że odwołujący nie zaprezentował
w odniesieniu do tego zarzutu
żadnej argumentacji, co czyni zarzut gołosłownym.
Zarzut zaniechania
odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty” stanowiącego
Załącznik 7 do pisma przystępującego z 17 września 2021 r. zawierającego wyjaśnienia
dot
yczące rażąco niskiej ceny mimo braku podstaw do objęcia tego dokumentu tajemnicą
przedsiębiorstwa, czym zamawiający naruszył przepis art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp nie
KIO 2991/21
potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Pismem z dnia
10 września 2021 r. zamawiający, powołując się na przepis art. 224
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp wez
wał przystępującego do złożenia wyjaśnień w tym złożenie
dowodów dotyczących wyliczenia ceny ofertowej przystępującego.
Wyja
śnienia wraz z załącznikami (łącznie 11 załączników) przystępujący złożył przy
piśmie z dnia 17 września 2021 r., zastrzegając jednocześnie załączniki 5-11 jako
zawiera
jące tajemnicę przedsiębiorstwa.
Uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa przystępujący zawarł
w od
rębnym, liczącym 7 stron piśmie.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp:
„1. Postępowanie o udzielenie
zamówienia jest jawne. 2. Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych
z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. 3.
„Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r.
poz. 1913), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą
być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222
ust. 5.
”
Nie może budzić wątpliwości, że dla skuteczności zastrzeżenia informacji koniecznym
jest, po
myśli art. 18 ust. 3 ustawy Pzp, aby wykonawca „wykazał, że zastrzeżone informacje
stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.” Obowiązkiem zamawiającego jest zaś ocena
zasadności zastrzeżenia przez pryzmat przedstawionego przez wykonawcę uzasadnienia,
nie zaś przez pryzmat własnego przekonania co do charakteru zastrzeganych informacji.
Poza sporem był fakt, że zamawiający udostępnił odwołującemu uzasadnienie
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa złożone przez przystępującego. Odwołujący mógł
zatem
– a wobec postawionego zarzutu – powinien wykazać, że uzasadnienie to nie pozwala
na uznanie, że rzeczywiście zastrzegane informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa,
a prze
z to wymagają ochrony i odstępstwa od zasady jawności postępowania o udzielenie
zam
ówienia publicznego.
Tymczasem odwołujący nie polemizował z argumentację przystępującego,
poprzestając na stwierdzeniu, w całkowitym oderwaniu od uzasadnienia przystępującego, że
„Wykonawca Strabag Sp. z o.o. nie przedstawił w istocie żadnych merytorycznych
KIO 2991/21
argument
ów przemawiających za zastrzeżeniem jako tajemnicy przedsiębiorstwa dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” (str. 9 odwołania część II drugi akapit), „przedstawia jedynie bardzo
ogólne uzasadnienie, które mógłby podać każdy Wykonawca biorący udział w niniejszym
p
ostępowaniu przetargowym, a które faktycznie nie zawiera żadnych konkretnych
argumen
tów przemawiających za zasadnością dokonania zastrzeżenia jako tajemnicy
przeds
iębiorstwa” (str. 10 odwołania drugi akapit) i akcentując w dalszej części brak
możliwości weryfikacji ceny ofertowej przystępującego przez innych wykonawców
(przypisując przystępującemu taki cel zastrzeżenia), co nie pozwala na uznanie, że
odwołujący podważył zasadność decyzji zamawiającego.
Wobec powyższego skład orzekający Izby uznał, że zarzut nie potwierdził się.
Zarzut wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo tego, że
z
amawiający zaniechał odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty”, czym zamawiający
naruszył przepis art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp nie potwierdził się.
S
kład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Ustalenia składu orzekającego Izby w odniesieniu do zarzutu zaniechania odtajnienia
dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” pozostają aktualne.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
W konsekwencji uznania, że zamawiający zasadnie zachował w poufności złożony
przez
przystępującego dokument „Rozbicie ceny oferty” (o czym była mowa w odniesieniu do
zarzutu zaniechania odtajnienia tego dokumentu)
, skład orzekający Izby uznał, że
zamawiający nie uchybił w tym zakresie przepisom i prawidłowo dokonał wyboru oferty
przystępującego jako najkorzystniejszej.
Niezale
żnie od powyższego podnieść należy, że odwołujący nie zaprezentował
w odniesieniu do tego zarzutu
żadnej argumentacji, co czyni zarzut gołosłownym.
Zarzut dotyczący naruszenia art. 239 ust. 1, art. 16 pkt 1 i 2 oraz art. 17 ust. 2,
poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo naruszeń
wskazanych powyżej nie potwierdził się.
Wobec
tego, że nie potwierdził się żaden z zarzutów, skład orzekający Izby uznał, że
zamawiającemu nie można przypisać naruszenia wskazanych przez odwołującego
przepisów.
KIO 2991/21
O kosztac
h postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 557
ustawy
Pzp, a także w oparciu o § 5 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szc
zegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020 r., poz. 2437).
Przewodn
iczący: ……………………………………….
1. oddala
odwołanie,
2. kos
ztami postępowania obciąża wykonawcę ERBUD S.A., ul. Franciszka Klimczaka 1,
02-797 Warszawa i zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
20 0
00 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez tego
wykonawcę tytułem wpisu od odwołania.
KIO 2991/21
Stosownie do art. 579 ust.
1 i art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
14 dni od dnia jeg
o doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………….
KIO 2991/21
U z a s a d n i e n i e
W odniesieniu do postępowania prowadzonego w celu udzielenia zamówienia
publicznego na „Budowę nowego budynku dla szpitalnego oddziału ratunkowego
mazowieckiego szpitala specjalistycznego sp. z o.o. w Radomiu
” przez Mazowiecki Szpital
Specjalistyczny Sp. z o.o., ul. Juliana Aleksandrowicza 5, 26-617 Radom (dalej
„zamawiający”) wykonawca ERBUD S.A., ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa
(dalej „odwołujący”) złożył odwołanie od:
1. wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy STRABAG Sp. z o.o. (dalej
„przystępujący”),
2. zaniechania odrzucenia oferty
przystępującego,
3. zaniechania wezwania
przystępującego do złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
dokumentów (w tym m.in. podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów
lub oświadczeń) lub udzielenia wyjaśnień w celu wykazania spełnienia warunków
udz
iału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej lub zawodowej,
4.
zaniechania odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty” stanowiącego Załącznik 7
do pisma
przystępującego z 17 września 2021 r. zawierającego wyjaśnienia
dotycz
ące rażąco niskiej ceny.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
z
dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.)
[dalej „ustawa Pzp”]:
1. art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b), poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo, że nie wykazał spełnienia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej,
2. art. 128 ust. 1, poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo zaniechania czynności wezwania go do złożenia,
poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych środków
dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) w celu wykazania spełnienia
warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej lub
zawodowej,
3. art. 128 ust. 4, poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo zaniechania czynności wezwania go do udzielenia
wyjaśnień co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania
z
dolności technicznej lub zawodowej,
4. art. 18 ust. 1-3, poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo tego, że zamawiający zaniechał odtajnienia dokumentu
KIO 2991/21
„Rozbicie ceny oferty”,
5. art. 239 ust. 1, art. 16 pkt 1 i 2 oraz art. 17 ust. 2, poprzez dokonanie wyboru jako
najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo naruszeń wskazanych powyżej,
6. art. 226 ust. 1 pkt 2) lit.
b), poprzez zaniechanie czynności odrzucenia oferty
przystępującego pomimo tego, że nie wykazał spełnienia warunków udziału
w po
stępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej lub zawodowej,
7.
art. 128 ust. 1, poprzez zaniechanie czynności wezwania przystępującego do
złożenia, poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych
środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) w celu wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności
technicznej lub zawodowego,
8. art. 128 ust. 4, poprzez zaniechanie wezwania
przystępującego do udzielenia
wyjaśnień co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania
zdolności technicznej lub zawodowej,
9. art. 18 ust. 1, art. 18 ust. 2, art. 18 ust. 3, poprzez zaniechanie odtajnienia dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” stanowiącego Załącznik 7 do pisma przystępującego
z 17 września 2021 r. zawierającego wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny mimo
braku podstaw do objęcia tego dokumentu tajemnicą przedsiębiorstwa.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu:
1.
unieważnienia wyboru jako najkorzystniejszej oferty przystępującego,
2.
dokonania powtórnego badania i oceny złożonych ofert,
3. odrzucenia oferty
przystępującego, ewentualnie wezwania go do złożenia,
poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych środków
dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) lub udzielenia wyjaśnień w celu
wykazania spełnienia konkretnych warunków udziału w postępowaniu w zakresie
posiadania zdolności technicznej lub zawodowej i odrzucenia oferty tego wykonawcy
w przypadku wys
tąpienia ku temu przesłanek po tym wezwaniu,
4.
odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty”,
5. dokonania wyboru oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący podniósł, że wskazane przez przystępującego jako inwestycja
referencyjna zadanie oznaczone
jako „Budowa Szpitala Południowego w Warszawie” na
dzień przedstawienia go w wykazie robót nie było zamówieniem w pełni ukończonym.
Oświadczył, że zadanie to nie jest w pełni ukończone także na dzień złożenia odwołania.
Wskazał, że przystępujący przedstawił wyłącznie protokół odbioru końcowego
odnoszący się do Etapu l, ignorując przy tym i nie informując zamawiającego, że wskazane
KIO 2991/21
zadanie
składa się z dwóch etapów, zaś Etap Il nie został ukończony na dzień
przedstawienia wykazu, co
– zdaniem odwołującego oznacza – że zamówienia „Budowa
Szpitala Południowego w Warszawie” nie można przedstawiać jako zadania referencyjnego
w niniejszej sprawie, albowiem wskazane z
amówienie nie jest ani w pełni ukończone, ani
w pełni kompletne.
Oceni
ł, że „Budowa Szpitala Południowego w Warszawie” dopiero po zakończeniu
wykonywania Etapu Il mogłaby w ogóle być potencjalnie rozważana jako obiekt referencyjny,
wykaz
ujący spełnienie warunku udziału, bez ukończenia Etapu Il obiekt nie stanowi obiektu
spełniającego wymóg zamawiającego, ponieważ jako zamówienie nie został ukończony.
Podał, że Etap I został wyodrębniony i wykonany wyłącznie na potrzeby
uruchomienia w obi
ekcie tymczasowego obiektu dla pacjentów COVID-19, natomiast
zamówienie „Budowa Szpitala Południowego w Warszawie” zostanie ukończone dopiero po
wykonaniu Etapu Il.
Podniósł także, że ani na moment wskazania zadania, ani na moment sporządzenia
odwołania nie zostało zakończone usuwanie wad stwierdzonych protokołem przedstawionym
przez
przystępującego. Uzupełnił, że Wykaz wad (usterek) został wskazany jako Załącznik
Nr 3 do
protokołu i zgodnie z jego treścią (pkt 11.1.), wady będą usunięte do 15 listopada
2021 r.
Podkre
ślił, że przystępujący nie przedstawił ani protokołu potwierdzającego usunięcie
wad, ani referencji potwi
erdzającego należyte wykonanie wskazanego zadania
inwestycyjnego.
Powołał się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 15 lutego 2019 r. sygn.
akt I ACa 548/18):
„Na gruncie umowy o roboty budowlane niewykonanie zobowiązania ma
miejs
ce wówczas, gdy wada jest tego rodzaju, że uniemożliwia czynienie właściwego użytku
z przedmiotu robót, wyłącza ich normalne wykorzystanie zgodnie z celem umowy albo
odbiera im cechy właściwe lub wyraźnie zastrzeżone w umowie, istotnie zmniejszając ich
war
tość (wada istotna). Pozostałe wady świadczą jedynie o nienależytym wykonaniu
zobowiązania. Wady nieistotne oznaczają natomiast wykonanie zobowiązania, ale w sposób
nienależyty co do jakości (...).
Zaznaczył, że Budowa Szpitala Południowego w Warszawie to jedyne zadanie
ref
erencyjne, które może potencjalnie prowadzić do wykazania spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej, polegającego na
wykonaniu zadania inwestycyjnego, które spełniało ten wymóg, że „polegało na budowie
budynku o charakterze szpitalnym wg klasyfikacji PKOB Grupa 126 Klasa 1264. Budynki
szpitali i za
kładów opieki medycznej z wyłączeniem sanatoriów, żłobków, przychodni,
poradni, ośrodków pomocy społecznej dla matki i dziecka, budynków przeznaczonych do
termoterapii,
wodolecznictwa,
rehabilitacji,
stacji
krwiodawstwa,
laktarii,
klinik
KIO 2991/21
weterynaryjnych,
budynków instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania
z opieką lekarską i pielęgniarską dla ludzi starszych niepełnosprawnych o powierzchni
całkowitej co najmniej 6 000 m2 oraz kubaturze co najmniej 21 000 m3”.
Odwołujący stwierdził także, że na potrzeby spełnienia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej i zawodowej nie może zostać uznane
zadanie inwestycyjne
oznaczone jako „Rozbudowa i przebudowa Centrum Handlowego
BIELANY w Bielanach Wrocławskich”, albowiem w odniesieniu do tego zadania
przystępujący
wykonał
faktycznie
jedynie:
„roboty
budowlane
(konstrukcyjne
i wykończeniowe oraz roboty zewnętrzne), dach i elewacja, windy i schody”. Uznał, że taki
zakres robót oznacza, że nie można tego zadania referencyjnego przyjąć na potrzeby
wykazania spełnienia wymogu zamawiającego.
Podkreślił, że jedynie to zadanie potencjalnie prowadziłoby do wykazania przez
przystępującego wymogu, „aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało
na budo
wie budynku, którego elewacja wykonana była z płyt włóknocementowych
W odniesieniu do zaniechania odtajnienia dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” podniósł,
że jedną z podstawowych zasad prowadzenia postępowań przetargowych jest zasada
jawności tych postępowań, która tylko wyjątkowo może być ograniczana.
Stwierdził, że przystępujący nie przedstawił żadnych merytorycznych argumentów
przemawiających za zastrzeżeniem jako tajemnicy przedsiębiorstwa „Rozbicia ceny oferty”,
a mimo tego dokum
ent nie został przez zamawiającego odtajniony.
Stwierdził nadto, że „Rozbicie ceny oferty” jest – co odwołujący wnioskuje z treści
pisma
z 17 września 2021 r. – dokumentem zawierającym podział i uszczegółowienie ceny
oferty ze wskaz
aniem zakresów realizowanych przez podwykonawców oraz zakresów, jakie
przystępujący planuje realizować siłami własnymi i nie zawiera żadnych informacji, które
potencjalnie uzasadniałyby zastrzeganie ich jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Podkreślił, że
jest to przy tym dokument, k
tóry pozwala w podstawowym zakresie zweryfikować innym
w
ykonawcom cenę zaoferowaną przez przystępującego.
W ocenie odwołującego powyższe prowadzi do wniosku, że przystępujący usiłuje
zastrzegać dokument celem uniemożliwienia pozostałym wykonawcom poznania
i jakiejkolwiek weryfikacji jego ceny.
Uznał, że przystępujący, uzasadniając dokonanie zastrzeżenia, przedstawia jedynie
bardzo ogólne uzasadnienie, które mógłby podać każdy wykonawca biorący udział
w niniejszym pos
tępowaniu przetargowym, a które faktycznie nie zawiera żadnych
konkretnych argumentów przemawiających za zasadnością dokonania zastrzeżenia jako
tajemnicy przedsiębiorstwa wskazanego dokumentu i informacji w nim zawartych.
Powołał się na wyroku z dnia 1 września 2017 r. sygn. akt KIO 1662/17: „Podkreślić
KIO 2991/21
należy, że zasadą postępowania jest jego jawność i przejrzystość. Zastrzeżenie tajemnicy
przedsiębiorstwa ma charakter wyjątkowy (...). Nie jest wiarygodne zastrzeganie przez
wykonawców całej kalkulacji cenowej w danym postępowaniu. Oczywistym jest, że
zastrzeżenie takie ma tylko i wyłącznie na celu utrudnienie konkurencji weryfikacji
zaoferowanej przez wykonawcę ceny, a tym samym służy do ewentualnego utrudnienia
możliwości wniesienia środków ochrony prawnej. "
Ponownie stwierdził, że zastrzeżenie przez przystępującego „Rozbicia ceny oferty”
należy traktować wyłącznie jako działanie nakierowane na uniemożliwienie pozostałym
wykonawcom dokonania rzetelnej i merytorycznej oceny oferty przy
stępującego, nie jest
dopuszczalne zastrzeganie jako tajemnicy przedsiębiorstwa dokumentów i informacji
o podstawowym i ogólnym charakterze.
W ocenie odwołującego brak odtajnienia przez zamawiającego ww. dokumentu
stanowi naruszenie przez z
amawiającego art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp.
Na podstawie do
kumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
prze
kazanej przez zamawiającego na informatycznym nośniku danych (płyta CD-R) przy
piśmie z dnia 14 października 2021 r. (wpływ do Krajowej Izby Odwoławczej w dniu
18
października 2021 r.) – dokumentów przywołanych w dalszej części uzasadnienia,
odwołania, „Odpowiedzi na odwołanie” – pismo zamawiającego z dnia 8 listopada 2021 r.
dokumentów i materiałów złożonych w toku rozprawy, przywołanych w dalszej części
uzasadnienia, a
także oświadczeń i stanowisk stron i przystępującego zaprezentowanych
w toku rozprawy sk
ład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia
oraz
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy,
czym
wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa
w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, czego ani
zamawiający, ani przystępujący nie kwestionowali
(
oferta odwołującego została sklasyfikowana na miejscu drugim, za ofertą przystępującego
wobec czego uznanie za zasadny/zasadne
zarzutu/zarzutów odwołanie ze skutkiem
nakazania zamawiającemu odrzucenia oferty przystępującego oznacza dla odwołującego
szans
ę na uzyskanie zamówienia i wynagrodzenia za jego realizację).
KIO 2991/21
Zarzut zaniechania odrzucenia oferty
przystępującego pomimo tego, że nie wykazał
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej
lub zawodowej,
czym zamawiający naruszył przepis art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp
nie potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Zgodnie z rozdziałem V zmodyfikowanej SWZ „Warunki udziału w postępowaniu”
pkt 5 ppkt 5.1.
o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy „spełniają
warunki udziału w postępowaniu dotyczące zdolności technicznej lub zawodowej.
5.1.
Zamawiający uzna, że wykonawca posiada minimalne wymagane zdolności techniczne
lub
zawodowe zapewniające należyte wykonanie zamówienia, jeżeli Wykonawca wykaże,
że: W okresie ostatnich 7 lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie) wy
konał co najmniej trzy zamówienia, z których każde polegało na budowie
budynku o war
tości min. 60.000.000,00 PLN brutto. Przy czym pojęcie budowy jest
rozumiane z
godnie z Art. 3 pkt. 6 Prawo Budowlane, tj. „wykonywanie obiektu budowlanego
w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego”.
Dodatkowo:
-
wymaga się, aby każde z trzech wykonanych zamówień obejmowało co najmniej branże:
architektoniczną, konstrukcyjną oraz instalacyjną w zakresie instalacji i urządzeń cieplnych,
wentylacyjnych, klimatyzacyjnych, wodo
ciągowych i kanalizacyjnych oraz instalacyjną
w zakresie instalacji i urządzeń elektrycznych oraz elektroenergetycznych.
-
wymaga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało na budowie
budynku o charakterze szpitalnym wg klasyfikacji PKOB Grupa 126 Klasa 1264, Budynki
szpit
ali i zakładów opieki medycznej z wyłączeniem sanatoriów, żłobków, przychodni,
poradni, ośrodków pomocy społecznej dla matki i dziecka, budynków przeznaczonych do
termoterapii,
wodolecznictwa,
rehabilitacji,
stacji
krwiodawstwa,
laktarii,
klinik
weterynary
jnych, budynków instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania
z opieką lekarską i pielęgniarską dla ludzi starszych niepełnosprawnych o powierzchni
całkowitej co najmniej 6 000 m2 oraz kubaturze co najmniej 21 000 m3;
-
wymaga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień obejmowało budowę
układu wentylacji mechanicznej z klimatyzacją wraz z utrzymaniem parametrów powietrza
w zakre
sie temperatury, wilgotności oraz klasy czystości powietrza o łącznej wydajności
wymiany powietrza wy
noszącej minimum 30 000 m3/h i mocy chłodniczej minimum 150 kW
-
wymaga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało na budowie
budynku
wykonanego w technologii ścianki zabezpieczającej wykop szerokoprzestrzenny –
tzw. „berlinka”
- wy
maga się aby co najmniej jedno z trzech wykonanych zamówień polegało na budowie
KIO 2991/21
budynku, którego elewacja wykonana była z płyt włóknocementowych.”
Zamawiający wymagał również, aby wymienione w warunku budynki uzyskały
decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, dopuszczając, aby każde wykazane zadanie
potwierdz
ało spełnianie kilku z powyższych warunków.
W rozdziale VI SWZ
„Wykaz oświadczeń lub dokumentów, potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia” pkt 6
zamawiający wskazał: „Zamawiający przed wyborem najkorzystniejszej oferty wzywa
W
ykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym
termin
ie, nie krótszym niż 10 dni, aktualnych na dzień złożenia podmiotowych środków
dowodowych:
1. W celu potwierdzenia spełniania przez Wykonawcę warunków udziału
w p
ostępowaniu: 1.1. (…); 1.2. (…); 1.3. wykaz robót budowlanych wykonywanych nie
wcześniej niż w okresie ostatnich 7 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy
– w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz
podmiotów, na rzecz których roboty te zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów
określających czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie, przy czym dowodami,
o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot na rzecz
którego roboty budowlane zostały wykonane, a jeżeli Wykonawca z przyczyn niezależnych
od niego nie jest
w stanie uzyskać tych dokumentów – inne odpowiednie dokumenty. 1.4.
(
…). Uwaga: W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
(w szczególności członkowie konsorcjum, wspólnicy spółki cywilnej) warunki, o którym mowa
powyżej zostanie spełniony jeżeli co najmniej jeden z Wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia spełnia ten warunek.
Załącznik nr 5 do SWZ to opracowany przez zamawiającego wzór „Wykazu robót
budowlanych
” (dalej „Wykaz robót”) z następującym opisem poszczególnych kolumn:
1.
„L.p.”
2.
„Rodzaj wykonanych robót (proszę opisać przedmiot wykonywanej usługi)”,
3.
„Wartość zrealizowanego zamówienia brutto PLN”,
4.
„Okres realizacji”,
5.
„Przedmiot, na rzecz którego usługa został wykonana (nazwa)”
Pismem z dnia
21 września 2021 r. zamawiający wezwał przystępującego, powołując
się na art. 126 ust. 1 ustawy Pzp, do złożenia podmiotowych środków dowodowych
aktualnych na
dzień ich złożenia w tym wykazu robót budowlanych.
Przy pi
śmie z dnia 29 września 2021 r. przystępujący złożył wypełniony
wg opracowanego przez
zamawiającego wzoru – załącznika nr 5 do SWZ – Wykaz robót,
KIO 2991/21
ujmujący łącznie 4 pozycje, w tym:
• Budowa Szpitala Południowego w Warszawie (kolumna 2), wykonana na rzecz
Miasta Stołecznego Warszawy (kolumna 5) – poz. 1,
• Rozbudowa i przebudowa Centrum Handlowego Bielany w Bielanach Wrocławskich
(kolumna 2), wykonana na rzecz Ikea Centres Polska S.A. (kolumna 5)
– poz. 2.
Przystępujący załączył także:
• „Protokół odbioru końcowego przedmiotu umowy w zakresie Etapu I” z dnia
10 lutego 2021 r. (dalej
„Protokół odbioru końcowego”) – w odniesieniu do poz. 1
Wykazu robót, w którym wskazano m.in.:
-
w części II „Postanowienia dotyczące czynności odbiorowych Przedmiotu Umowy
w zakresie Etapu I
”, iż „W trakcie odbioru stwierdzono usterki (wady nieistotne nie
uniemożliwiające rozpoczęcia użytkowania i przyjęcia pacjentów do szpitala, w tym
przeznaczonego do
leczenia pacjentów zarażonych COVID-19). Wykaz usterek ujęty
w Załączniku nr 3.”
-
w części III „Postanowienia dotyczące odbioru końcowego Przedmiotu Umowy
w zakresie Etapu I
”, iż „Z dniem podpisania niniejszego Protokołu Odbioru
Końcowego rozpoczyna się bieg okresu rękojmi Przedmiotu Umowy w zakresie
Et
apu I. Okres rękojmi dla Etapu I wynosi 60 miesięcy od dnia podpisania
ninie
jszego protokołu, tj. dnia 10.02.2021 r.”,
- na
zakończenie, przed podpisami komisji odbierającej: „Wobec powyższego Komisja
dokonuje odbioru Przedmiotu Umowy z dniem podpisania niniejszego
protokołu,
tj. z dniem 10.02.2021 r.
”
• „List referencyjny” z dnia 30 lipca 2016 r. wystawiony przez Ikea Centres Polska S.A.
(dalej
„List referencyjny”) – w odniesieniu do pozycji 2 Wykazu robót, w którym
wskazano m.in.:
„Potwierdzamy, niniejszym, że firma Strabag Sp. z o.o. (…)
zrealizowała jako lider Konsorcjum firm (…) inwestycje pod nazwą „Rozbudowa
i przebudowa Centrum Handlowego Bielany
”. W Bielanach Wrocławskich w rejonie
ul. Czekoladowej. (
…).Wszystkie roboty budowlane i instalacyjne zostały wykonane
w sposób należyty zgodnie zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone
w terminach przewidzianych umow
ą.”
Pismem z dnia
1 października 2021 r. zamawiający zawiadomił wykonawców
o wyborze, jako najkorzystniejszej,
oferty przystępującego; oferta odwołującego została
sklasyfikowana na drugim miejscu.
KIO 2991/21
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Zgodnie z przepisem art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp z
amawiający odrzuca
ofertę, jeżeli została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału
w postępowaniu.
Odwołujący utrzymywał, że wskazana przez przystępującego w pozycja 1 Wykazu
robót robota budowlana – budowa szpitala (Budowa Szpitala Południowego
w Warszawie) nie jest ani
w pełni ukończona, ani w pełni kompletna, ponieważ „wskazane
zadanie inwestycyj
ne składa się z dwóch Etapów, zaś Etap II nie został ukończony” (str. 7
odwołania lit. A drugi akapit) oraz „nie zostało zakończone usuwanie wad stwierdzonych
zgodnie z protok
ołem przedstawionym przez Strabag Sp. z o.o.” (str. 8 odwołania drugi
akapit), w konsekwencji
uznając, że przystępujący nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wymaganej zdolności technicznej lub zawodowej.
Skład orzekający Izby stanowiska odwołującego nie podzielił, oceniając wykazanie
przez przystępującego, poprzez złożone dokumenty, tj. Wykaz robót oraz Protokół odbioru
końcowego Przedmiotu Umowy i List referencyjny, że spełnia warunek co do niezbędnej
zdolności technicznej lub zawodowej (w aspekcie pozycji 1 i 2 Wykazu robót).
W pierwszej kolejności podnieść należy, że w Protokole odbioru końcowego
Przedmiotu Umowy
(część II „Postanowienia dotyczące czynności odbiorowych Przedmiotu
Umowy w zakresie Etapu I
”) mowa wyłącznie o usterkach, nie zaś o wadach, które już
w samym protokole
zostały zakwalifikowane jako wady nieistotne. Odwołujący nie wykazał
przy tym i
żby kwalifikacja komisji odbiorowej była błędna, naruszała postanowienia zawartej
umowy, czy jakikolwiek przepisy.
Dostrzec
także należy, że kwestie dotyczące sprawdzenia pracy układu zasilania
i instalacji chłodu dla central wentylacyjnych i belek chłodniczych, sprawdzenia emisji hałasu
to ustalenia dodatkowe komisji odbiorowej (poza zakresem stwierdzonych
usterek), które –
obok stwierdzonych usterek (nie wad)
– nie wpłynęły na rozpoczęcie biegu okresu rękojmi
Przedmiotu Umowy w zakresie Etapu I i na finalne jego
przyjęcie w Protokole odbioru
k
ońcowego Przedmiotu umowy.
Przypomnienia wymaga, że ocena realizacji zamówienia należy do odbiorcy
zamówienia, czego odzwierciedleniem jest kwalifikacja referencji jako adekwatnego
dokumentu potwierdzającego należyte wykonanie zamówienia. Przystępujący nie
przedstawił co prawda referencji w odniesieniu do pozycji 1, jednak przedstawił inny,
pochodzący od odbiorcy zamówienia dokument, tj. Protokół odbioru końcowego Przedmiotu
Umowy.
Analiza treści tego protokołu prowadzi do wniosku, że choć w części II dotyczącej
czynności odbiorowych w zakresie Etapu I w pkt. 1 Komisja stwierdziła usterki, to nie
wpłynęło to na rozpoczęcie biegu okresu rękojmi od 10.02.2021 r. (część III pkt 8) i na
KIO 2991/21
ostateczne
(końcowe) stwierdzenie Komisji o dokonaniu w tym samym dniu odbioru
Przedmiotu
Umowy
– odbioru „konsumującego” wcześniejsze ustalenia (użyto
sformułowania „Wobec powyższego„) bez czynienia jednak jakichkolwiek zastrzeżeń.
W ocenie sk
ładu orzekającego Izby pozwala to na uznanie, że odbiorca robót,
w przedstawionym
przez przystępującego Protokole odbioru końcowego Przedmiotu Umowy,
finalnie
pozytywnie ocenił Przedmiot Umowy (o etapowaniu poniżej), potwierdzając należyte
wykonanie
robót z pozycji 1 Wykazu robót.
Uzupełniająco zwrócić należy uwagę na fakt, że opis kolumny 2 Wykazu robót
referował do rodzaju wykonanych robót (nie umowy jako takiej), co podkreśla rangę jakiej
zamawiający nadał przede wszystkim temu, jakie roboty zostały wykonane, aby wykonawca
mógł wykazać się oczekiwanym doświadczeniem.
Skład orzekający Izby pominął złożone przez przystępującego referencje
z 8 listopada 2021 r., ponieważ nie dysponował nimi zamawiający, oceniając spełnianie
przez prz
ystępującego warunku, a nadto z tego względu, iż odnoszą się do innego momentu,
niż ocena, tj. stanu na dzień 8 listopada 2021 r.
Powyższe czyni zbędnymi złożone przez odwołującego dokumenty: Załącznik nr 3 do
Proto
kołu odbioru końcowego Przedmiotu Umowy, korespondencja pomiędzy stronami
umowy z 23 lutego 2021 r., 19 i 29 kwietnia 2021 r.
, 2 lipca 2021 r. i 11 października 2021 r.
– dotyczą one kwestii, które zostały już ujęte w Protokole odbioru końcowego Przedmiotu
Umowy (usuwanie usterek, dokonanie spra
wdzeń) i ocenione w ten sposób, iż skwitowano je
finalnym o
dbiorem Przedmiotu Umowy z dniem podpisania protokołu bez zastrzeżeń.
W dalszej kolejności, co nie mniej istotne, podnieść należy, że złożonym odwołaniem
odwołujący nie zakwestionował, że realizacja etapu I budowy szpitala to, jak oczekiwał
z
amawiający, realizacja budynku o charakterze szpitalnym, która obejmowała branże
wskazane w ustanowionym przez
zamawiającego warunku, w technologii ścianki
zabezpieczającej wykop szeroko przestrzenny (tzw. „berlinka”), koncentrując się na
eksponowaniu faktu,
iż etap II nie został zakończony oraz, że stwierdzone usterki
(kwalifikowane przez odwołującego jako wady istotne) nie zostały usunięte. Innymi słowy,
odwołujący nie twierdził, że dopiero po wykonaniu etapu II, nastąpi „przemiana” budynku na
budynek o c
harakterze szpitalnym, że dopiero w ramach etapu II miały zostać wykonane
jakieś branże z warunku, że wreszcie dopiero w ramach etapu II zastosowana zostanie
technologia tzw.
„berlinki”, a jedynie, że sam fakt, że nie ukończono etapu II, a w odniesieniu
do etap
u I nie usunięto usterek, oznacza niekompletność i brak ukończenia wskazanych
w kolumnie w
Wykazu robót roboty.
Na marginesie
wskazać należy, że szpital z etapu I to szpital tymczasowy
KIO 2991/21
zarejestrowany
jako zakład leczniczy – Szpital Tymczasowy – zgodnie z Księga rejestrową
Nr 000000025101
stan na 11.10.2021 r. złożoną prze przystępującego)
Fakt, że umowa na „Budowę Szpitala Południowego” w pierwotnym brzmieniu nie
przew
idywała etapowania, że wprowadzenie etapu I i II i ich zakresów zostało wprowadzone
aneksami
w związku z potrzebą zapewnienia przez zamawiającego szpitala dla pacjentów
zarażonych Covid-19 – co wynikało z zawartego Porozumienia – na które to okoliczności
odwołujący przedstawił umowę z dnia 18 października 2016 r. Nr 51/DZP-2/2016, Aneks nr 1
z dnia 22 stycznia 2021 r., Aneks nr 18 z dnia 22 stycznia 2021 r. oraz Porozumienie
z dnia 3 grudnia 2021 r. Nr ZRM/UM/76/DZP-2/2020 nie by
ły sporne. Sporna była ocena co
do mo
żliwości uznania zadania – robót z pozycji 1 Wykazu robót za ukończone
w kontekście ustanowionego przez zamawiającego warunku zdolności technicznej lub
zawodowej.
Rzeczywi
ście umowa, której przedmiotem była hasłowo ujęta w § 1 ust. 1 „Budowa
Szpitala P
ołudniowego” nie przewidywała etapowości inwestycji, wskazując termin
zakończenia na 15 września 2018 r. (§ 2 ust. 1 pkt 2). Etapowanie realizacji inwestycji
zostało wymuszone potrzebą zorganizowania szpitala tymczasowego dla pacjentów
za
rażonych COVID-19 (preambuła ww. Porozumienia) r.) i wprowadzone aneksem nr 18 –
wskazano
wówczas odrębne terminy realizacji dla etapu I i II (odpowiednio do 25.01.2021 r.
oraz 15.11.2021 r.)
(§ 2 ust. 1 zmienionej aneksem umowy).
W przedstawionych okolic
znościach sprawy, tj. wobec wprowadzenia aneksem do
umowy
dwóch odrębnych etapów budowy obiektu szpitalnego nazywanego konsekwentnie
Szpitalem Po
łudniowym (jak przystępujący podał w Wykazie robót, a co nie zostało
zmienione pomimo licznych
aneksów do umowy), odrębnych terminów ich realizacji,
zakończenia etapu I budowy (finalnie bez zastrzeżeń) tego obiektu oraz wobec faktu, że
odwołujący nie kwestionował (tym samym nie podjął próby wykazania), że etap I nie jest
realizacj
ą budynku o charakterze szpitalnym, która obejmowała branże wskazane
w ustanowionym przez za
mawiającego warunku, w technologii ścianki zabezpieczającej
wykop szeroko przestrzenny (tzw.
„berlinka”), stwierdzić należy, że przystępujący wykazał,
że spełnia warunek w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej.
Nie sposób pominąć także, że sam odwołujący w materiałach własnych
(Zintegrowany Raport Roczny za 2020 rok
– strona tytułowa i strona 136 złożone przez
przystępującego) prezentuje obiekt Szpital Południowy jako zakończony – realizowany
w okresie od października 2016 roku do marca 2021 roku. Jest to nie do pogodzenia ze
stanowiskiem prezentowanym przez o
dwołującego przed Izbą w ramach przedmiotowego
postępowania odwoławczego.
KIO 2991/21
Od
wołujący utrzymywał także, że wskazane przez przystępującego w pozycji 2
Wykazu robót zadanie – rozbudowa i przebudowa Centrum Handlowego Bielany
w Bielanach Wrocławskich „nie może zostać uznane (…), albowiem w odniesieniu do
wskazanego zadania inwestycyjnego Wykonawca Straba
g Sp. z o.o. wykonał faktycznie
jedynie następujące zakresy robót: „roboty budowlane (konstrukcyjne i wykończeniowe oraz
roboty zewnętrzne), dach i elewacja, windy i schody” (str. 9 odwołania drugi akapit),
w konsekwencji
uznając, że przystępujący nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wymaganej zdolności technicznej lub zawodowej.
Odwołujący pominął jednak, że przystępujący wskazał w kolumnie 2 (dedykowanej
wskazaniu robót wykonanych) Wykazu robót, iż zadanie obejmowało wskazane w warunku
bra
nże oraz dotyczyło budynku z elewacją z płyt włóknocementowych (jak oczekiwał
zamawiający) i zostało zrealizowane przez przystępującego w ramach konsorcjum, którego
przyst
ępujący był liderem (kolumna 3 Wykazu robót), nie kwestionując przy tym w odwołaniu,
iż uniemożliwia to uznanie, że przystępujący legitymuje się wymaganym w przedmiotowym
post
ępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego doświadczeniem.
Czyni to zbędnymi przedstawioną przez przystępującego Umowę konsorcjum
z 8 kwietnia 2014 r. i
dokumenty związane z realizacją tej umowy (w tym potwierdzenie
z 3 listopada 2021 r. od Elektromontaż Rzeszów S.A., Protokoły odbioru i ze spotkania).
Podkr
eślenia także wymaga, że odbiorca usługi w Liście referencyjnym potwierdził
należytą realizację przez przystępującego inwestycji wskazanej w pozycji 2 Wykazu robót.
Zwraca dodatkowo
uwagę fakt, że odwołujący nie kwestionował wskazania przez
pr
zystępującego zadania z pozycji 1 Wykazu robót pomimo, że ono także było realizowane
w ramach kons
orcjum (co przystępujący podał w kolumnie 3 Wykazu robót), a sam
odwołujący był jego liderem.
Nie sposób pominąć także, że odwołujący w materiałach własnych (Zintegrowany
Raport Roczny za 2020 rok) prezentuje inny obiekt (
Szpital Południowy) jako obiekt, którego
był wykonawcą pomimo, że zadanie to realizował w konsorcjum z innymi podmiotami.
Uwzględniając powyższe, orzekając w granicach postawionego zarzutu, skład
orzek
ający Izby uznał, że zarzut nie potwierdził się.
Zarzuty zaniechania wezwania prz
ystępującego do:
• złożenia, poprawienia lub uzupełnienia dokumentów (w tym m.in. podmiotowych
środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń) w celu wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności
technicznej lub zawodowego, czym zamawiaj
ący naruszył przepis art. 128 ust. 1
ustawy Pzp,
KIO 2991/21
• udzielenia wyjaśnień co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie
posiadan
ia zdolności technicznej lub zawodowej, czym zamawiający naruszył przepis
art. 128 ust. 4 ustawy Pzp
nie potwierdziły się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Ustalenia skład orzekającego poczynione w odniesieniu do zarzutu poprzedniego
pozostaj
ą aktualne.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Art. 128 ust. 1 ustawy Pzp brzmi:
„Jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia,
o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów
lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne lub zawierają błędy,
zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
w wyznaczonym termin
ie, chyba że:
1)
wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy
podlegają odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub
2)
zacho
dzą przesłanki unieważnienia postępowania.”
Art. 128 ust. 4 ustawy Pzp brzmi:
„Zamawiający może żądać od wykonawców
wyjaśnień dotyczących treści oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, lub złożonych
podmiotowych środków dowodowych lub innych dokumentów lub oświadczeń składanych
w postępowaniu.”
W konsekwencji
uznania, że przystępujący, poprzez złożone dokumenty (Wykaz
robót, Protokół odbioru końcowego Przedmiotu Umowy oraz List referencyjny) wykazał, że
spełnia warunek w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej (o czym była mowa
w odniesieniu do zarzutu poprzedniego)
, skład orzekający Izby uznał, że brak jest podstaw
do kierowania do
przystępującego jakichkolwiek wezwań do złożenia, poprawienia lub
uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie spełnienia ww.
warunku, czy
złożenia wyjaśnień.
Niezale
żnie od powyższego podnieść należy, że odwołujący nie zaprezentował
w odniesieniu do tego zarzutu
żadnej argumentacji, co czyni zarzut gołosłownym.
Zarzut zaniechania
odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty” stanowiącego
Załącznik 7 do pisma przystępującego z 17 września 2021 r. zawierającego wyjaśnienia
dot
yczące rażąco niskiej ceny mimo braku podstaw do objęcia tego dokumentu tajemnicą
przedsiębiorstwa, czym zamawiający naruszył przepis art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp nie
KIO 2991/21
potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Pismem z dnia
10 września 2021 r. zamawiający, powołując się na przepis art. 224
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp wez
wał przystępującego do złożenia wyjaśnień w tym złożenie
dowodów dotyczących wyliczenia ceny ofertowej przystępującego.
Wyja
śnienia wraz z załącznikami (łącznie 11 załączników) przystępujący złożył przy
piśmie z dnia 17 września 2021 r., zastrzegając jednocześnie załączniki 5-11 jako
zawiera
jące tajemnicę przedsiębiorstwa.
Uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa przystępujący zawarł
w od
rębnym, liczącym 7 stron piśmie.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp:
„1. Postępowanie o udzielenie
zamówienia jest jawne. 2. Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych
z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. 3.
„Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r.
poz. 1913), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą
być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222
ust. 5.
”
Nie może budzić wątpliwości, że dla skuteczności zastrzeżenia informacji koniecznym
jest, po
myśli art. 18 ust. 3 ustawy Pzp, aby wykonawca „wykazał, że zastrzeżone informacje
stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.” Obowiązkiem zamawiającego jest zaś ocena
zasadności zastrzeżenia przez pryzmat przedstawionego przez wykonawcę uzasadnienia,
nie zaś przez pryzmat własnego przekonania co do charakteru zastrzeganych informacji.
Poza sporem był fakt, że zamawiający udostępnił odwołującemu uzasadnienie
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa złożone przez przystępującego. Odwołujący mógł
zatem
– a wobec postawionego zarzutu – powinien wykazać, że uzasadnienie to nie pozwala
na uznanie, że rzeczywiście zastrzegane informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa,
a prze
z to wymagają ochrony i odstępstwa od zasady jawności postępowania o udzielenie
zam
ówienia publicznego.
Tymczasem odwołujący nie polemizował z argumentację przystępującego,
poprzestając na stwierdzeniu, w całkowitym oderwaniu od uzasadnienia przystępującego, że
„Wykonawca Strabag Sp. z o.o. nie przedstawił w istocie żadnych merytorycznych
KIO 2991/21
argument
ów przemawiających za zastrzeżeniem jako tajemnicy przedsiębiorstwa dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” (str. 9 odwołania część II drugi akapit), „przedstawia jedynie bardzo
ogólne uzasadnienie, które mógłby podać każdy Wykonawca biorący udział w niniejszym
p
ostępowaniu przetargowym, a które faktycznie nie zawiera żadnych konkretnych
argumen
tów przemawiających za zasadnością dokonania zastrzeżenia jako tajemnicy
przeds
iębiorstwa” (str. 10 odwołania drugi akapit) i akcentując w dalszej części brak
możliwości weryfikacji ceny ofertowej przystępującego przez innych wykonawców
(przypisując przystępującemu taki cel zastrzeżenia), co nie pozwala na uznanie, że
odwołujący podważył zasadność decyzji zamawiającego.
Wobec powyższego skład orzekający Izby uznał, że zarzut nie potwierdził się.
Zarzut wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo tego, że
z
amawiający zaniechał odtajnienia dokumentu „Rozbicie ceny oferty”, czym zamawiający
naruszył przepis art. 18 ust. 1-3 ustawy Pzp nie potwierdził się.
S
kład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Ustalenia składu orzekającego Izby w odniesieniu do zarzutu zaniechania odtajnienia
dokumentu
„Rozbicie ceny oferty” pozostają aktualne.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
W konsekwencji uznania, że zamawiający zasadnie zachował w poufności złożony
przez
przystępującego dokument „Rozbicie ceny oferty” (o czym była mowa w odniesieniu do
zarzutu zaniechania odtajnienia tego dokumentu)
, skład orzekający Izby uznał, że
zamawiający nie uchybił w tym zakresie przepisom i prawidłowo dokonał wyboru oferty
przystępującego jako najkorzystniejszej.
Niezale
żnie od powyższego podnieść należy, że odwołujący nie zaprezentował
w odniesieniu do tego zarzutu
żadnej argumentacji, co czyni zarzut gołosłownym.
Zarzut dotyczący naruszenia art. 239 ust. 1, art. 16 pkt 1 i 2 oraz art. 17 ust. 2,
poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
przystępującego pomimo naruszeń
wskazanych powyżej nie potwierdził się.
Wobec
tego, że nie potwierdził się żaden z zarzutów, skład orzekający Izby uznał, że
zamawiającemu nie można przypisać naruszenia wskazanych przez odwołującego
przepisów.
KIO 2991/21
O kosztac
h postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 557
ustawy
Pzp, a także w oparciu o § 5 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szc
zegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020 r., poz. 2437).
Przewodn
iczący: ……………………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 561/22, KIO 563/22, KIO 573/22, KIO 574/22, KIO 575/22, KIO 577/22, KIO 579/22, KIO 581/22, KIO 587/22, KIO 589/22 z dnia 2022-05-16
- Sygn. akt KIO 1104/22 z dnia 2022-05-13
- Sygn. akt KIO 1006/22, KIO 991/22 z dnia 2022-05-09
- Sygn. akt KIO 971/22 z dnia 2022-04-25
- Sygn. akt KIO 835/22, KIO 846/22 z dnia 2022-04-15
