rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-09-15
rok: 2021
data dokumentu: 2021-09-15
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 2391/21
KIO 2391/21
po rozpatrzeniu na rozprawie w dniu
13 września 2021 r. w Warszawie odwołania
wni
esionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 sierpnia 2021 r. przez
wykonawcę STEKOP S.A., ul. Mołdawska 9, 02-127 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM
S.A., ul. Mszczonowska 4, 02-337 Warszawa
pr
zy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum:
Solid Security Sp. z o.o., Solid Sp. z o.o., ul. Postępu 17, 02-676 Warszawa
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
13 września 2021 r. w Warszawie odwołania
wni
esionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 sierpnia 2021 r. przez
wykonawcę STEKOP S.A., ul. Mołdawska 9, 02-127 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM
S.A., ul. Mszczonowska 4, 02-337 Warszawa
pr
zy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum:
Solid Security Sp. z o.o., Solid Sp. z o.o., ul. Postępu 17, 02-676 Warszawa
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala
odwołanie.
2.
kosztami postępowania obciąża STEKOP S.A. z siedzibą w Warszawie i zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną tytułem wpisu od odwołania;
2.1.
zasądza od STEKOP S.A. z siedzibą w Warszawie na rzecz Operatora
Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie kwotę
3
600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2391/21
Uzasadnienie
Zamawiający: Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. w Warszawie, w
imieniu którego postępowanie prowadzi Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM
S.A. Oddział w Rembelszczyźnie ul. Jana Kazimierza 578, 05-126 Nieporęt,
Rembelszczyzna prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie art.
392 ust.
1 Pzp pod nazwą.: „Usługa ochrony osób i mienia wraz z obsługą recepcji obiektów
OGP GAZ-
SYSTEM S.A. Oddział w Rembelszczyźnie”. Ogłoszenie o zamówieniu
opublikowano w Dz.Urz. UE 28 maja 2021 r. nr 2021/S 102-269660.
Odwołujący: „STEKOP” S.A. z siedzibą w Warszawie wniósł odwołanie wobec czynności
Zamawiającego polegających na:
1)
wyborze jako najkorzystniejszej oferty Konsorcjum w składzie: Solid Security sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie i Solid sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie (Konsorcjum Solid),
2)
zaniechaniu odrzucenia oferty Konsorcjum Solid, w warunkach, w których oferta ww.
wykonawcy powinna zostać odrzucona z uwagi na fakt, że istotna część składowa ceny –
cena jednostkowa netto za roboczogodzinę czynności serwisowych systemów zabezpieczeń
technicznych, zaoferowana przez Konsorcjum Solid jest rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia, co doprowadziło do nieprawidłowości w zakresie wyboru oferty
najkorzystniejszej ewentualnie
3) zaniechaniu wezwania Konsorcjum Solid do udzielenia wyj
aśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących wyliczenia wysokości istotnej części składowej ceny – ceny netto
roboczogodziny za świadczenie usług czynności serwisowych, w tym naprawy systemów
zabezpieczeń technicznych elektronicznej ochrony obiektu.
Zaskar
żonym czynnościom Zamawiającego zarzucił naruszenia:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
Konsorcjum Solid, pomimo że oferta zawiera rażąco niską cenę za świadczenie usług
czynności serwisowych (naprawy systemów elektronicznej ochrony obiektu), co stanowi
również naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
2)
art. 224 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania Konsorcjum Solid do złożenia
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny netto roboczogodziny za świadczenie usług
serwisowych (naprawy systemów zabezpieczeń technicznych).
Wskazując na powyższe zarzuty, wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownej oceny ofert,
odrzucenia oferty Konsorcjum Solid, ewentualnie
– wezwania Konsorcjum Solid do
udzielenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny za realizację usług czynności
serwisowych (naprawy systemów zabezpieczeń technicznych) oraz dokonania ponownej
oceny ofert,
Ofert
a Odwołującego została sklasyfikowana na drugiej pozycji, a za najkorzystniejszą
uznano
ofertę Konsorcjum Solid. Zamawiający niezasadnie zaniechał odrzucenia oferty
Konsorcjum Solid, pomimo że cena zaoferowana za realizację zamówienia jest ceną rażąco
nis
ką z uwagi na fakt, że istotny element składowy tej ceny jest rażąco niski.
Odwołujący opisał pojęcie ceny rażąco niskiej na podstawie orzecznictwa, a także pojęcie
„istotnej części składowej ceny lub kosztu”.
m.in.
„ceny składowe czy ceny jednostkowe mogą być badane w zakresie rażąco niskiej
ceny, w sytuacji kiedy mogą zaważyć na należytym wykonaniu przyszłej umowy (KIO
2588/17).
W zamówieniu Zamawiający wyszczególnił czynności serwisowe jako odrębną usługę w
ramach wykonywania zamówienia, wskazując na wyspecjalizowane kryteria osobowe,
wobec czego cena za wykonywanie czynności serwisowych systemów elektronicznej
ochrony obiektu jest niewątpliwie istotną częścią składową. O istotności części składowej
świadczy również fakt, że usługi serwisowe w znacznym stopniu generują koszty po stronie
wykonawcy.
Cena za realizację przedmiotu zamówienia w zakresie czynności serwisowych, jaką
zaoferowało Konsorcjum Solid zawiera wszystkie cechy ceny rażąco niskiej wskazywane w
orzecznictwie, tj. cena ta jest ceną, co do której oczywistym jest, że nie da się za taką kwotę
wykonać zamówienia; jest ceną oderwaną od realiów rynkowych; jest ceną wskazującą, że
Wykonawca realizowałby zamówienie poniżej kosztów jego wykonania; jest ceną, która
wykazuje rażącą dysproporcję do przedmiotu zamówienia, co wynika w szczególności z
poniższego.
Odwołujący wskazał na postanowienia specyfikacji warunków zamówienia dotyczące
zakresu i warunk
ów realizacji zamówienia realizacji zamówienia w zakresie napraw i serwisu
SEOO oraz pracown
ików, którzy mają realizować zamówienie, które to warunki te wpływają
na cenę ofertową w przedmiotowym postępowaniu przypominając, że system elektronicznej
ochrony obiektów (SEOO) składa się z Systemu Sygnalizacji Włamania i Napadu (SSWiN),
Systemu Kontrol
i Dostępu (SKD), Systemu Monitoringu Wizyjnego (CCTV), Systemu
Ochrony Obwodowej (SOO), Elektronicznego Systemu Ewidencji Kluczy (ESEK).
Wszystkie awarie dotyczące wymienionych systemów, zgodnie z warunkami postępowania,
mają być usuwane przez minimum 2 (dwóch) kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia
technicznego dedykowanych do wykonywania czynności serwisowych systemów
elektronicznej ochrony obiektów, z których każdy posiada wymagane kwalifikacje i
uprawnienia.
Zamawiający przewidział, że rozliczenie usług naprawy systemów zabezpieczeń
technicznych będzie liczone w oparciu o wynagrodzenie za jedną Roboczogodzinę pracy
przy usuwaniu Awarii i Usterek, zawierające koszty dojazdu i noclegu, oraz koszt urządzeń,
części zamiennych i materiałów, zgodnie z przyjętym i zaakceptowanym przez
Zamawiającego kosztorysem. Zgodnie z zał nr 13 do Umowy – Kosztorys czynności
serwisowych, cena netto za roboczogodzinę czynności serwisowych (Rg) miała zostać
skalkulowana wraz z wszystkimi narzutami w tym kosztami dojazdu do obiektu, wynajmem
sprzętu oraz kosztami wszystkich drobnych materiałów eksploatacyjnych użytych do
wykonania tych czynności, w szczególności: śrubki, nakrętki, taśmy izolacyjne, systemy
mocowań, itp. (w zł/Rg). „Czynności serwisowe powinny być wykonywane zgodnie z
Regulacjami Zamawiającego przy udziale minimum 2 pracowników Wykonawcy. Wskazana
cena za roboczogodzinę, dotyczy pracy dwóch pracowników Wykonawcy”. Rozliczenie z
tytułu usług naprawy systemów zabezpieczeń technicznych, zgodnie z przewidzianym we
Wzorze umowy sposobem rozliczeń, ma się odbywać z uwzględnieniem wynagrodzenia za
jedną roboczogodzinę pracy przy usuwaniu Awarii i Usterek. Cena netto roboczogodziny
wskazana w Załączniku nr 2 do Zaproszenia – Formularz cenowy w części III lit b) powinna
zostać skalkulowana z uwzględnieniem powyższych kryteriów i obejmuje stawkę za
roboczogodzinę wykonywania czynności serwisowych dwóch pracowników zabezpieczenia
technicznego.
Konsorcjum Solid wskazał cenę netto roboczogodziny za wykonanie czynności serwisowych
(napraw systemów zabezpieczeń technicznych) w wysokości 120,00 zł, co jest ceną rażąco
niską. Koszt roboczogodziny zatrudnienia pracownika z minimalnym wynagrodzeniem
ponoszony przez pracodawcę wynosi ok. 23,81 zł. Osoby posiadające kwalifikacje
wymagane
do wykonywania czynności serwisowych systemów elektronicznej ochrony
obiektów, nie podejmują zatrudnienia w oparciu o stawki minimalne. Koszty takiego
pracownika to
średnio 105,00 – 110,00 zł/ rbg pracy/świadczenia usług. Awarie systemów
najczęściej wymagają zastosowania specjalistycznego sprzętu, w tym ciężkiego m.in.
dźwigów osobowych, czy tez koparek. Ceny za godzinę usługi wynajęcia takiego sprzętu
wahają się średnio od 150,00 zł/h do nawet 750,00 zł/h od rodzaju sprzętu. Cena
zaoferowana
przez Konsorcjum Solid nie pokrywa nawet minimalnych kosztów wynagrodzeń
kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego, a wykonawca w ramach ceny
nie jest w stanie należycie wykonać usług naprawy systemu elektronicznej ochrony obiektu.
Zamawiaj
ący: w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania w całości jako
bezpodstawnego;
Wskazał, iż stawiany zarzut zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego z powodu
oceny, iż zawiera ona rażąco niską cenę nie może nastąpić bez uprzedniego wezwania
wykonawcy w trybie art. 224 PZP do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny lub
istotnej jej części składowej. Zamawiający nie wzywał Przystępującego do złożenia takich
wyjaśnień i nadal nie widzi podstaw do takiego wezwania. Zakwestionował tezę, że cena za
jedną roboczogodzinę świadczenia usług naprawy i serwisu SEOO stanowi istotną część
składową ceny oferty.
Wskazał, że przy wartości zamówienia 8 668 146,55 PLN netto, a wartość napraw „SEOO”
to kwota
500 476,60 PLN netto, która obejmuje wartość urządzeń, części zamiennych i
materiałów - 293 476,6 zł, wartość wynagrodzenia za czynności napraw systemów
zabezpieczeń technicznych (robocizna) – 207 000,00 zł, zatem szacunkowe wynagrodzenie
z tytułu świadczenia usługi napraw i serwisu SEOO stanowi jedynie niespełna 2,4% wartości
szacunkowej całego zamówienia, co nie pozwala na przyjęcie, iż cena Rg stanowi istotną
część składową ceny oferty.
Dodatkowo wskazuje, że cena za jedną rg nie stanowiła osobnego kryterium oceny ofert,
którym była wyłącznie cena.
Wskazał, że chybionym założeniem jest przyjęcie, iż cena za Rg obejmuje wykonywanie
czynności serwisowych dwóch pracowników zabezpieczenia technicznego.
Założenie to nie znajduje podstaw w dokumentacji, a oparte jest jedynie na nieprawidłowo
rozumianej treści Zał 13 do Umowy – Kosztorys czynności serwisowych.
Załącznik ten stanowi dokument służący rozliczeniu wykonanych przez Wykonawcę usług
serwisowych na etapie realizacji zamówienia, ma charakter wtórny do wymagań w
postępowaniu i dokumentów kształtujących cenę oferty, w tym cenę Rg czynności
serwisowych.
Zamawiający wyjaśnia, że w objętym Tajemnicą przedsiębiorstwa Zał 1 do Umowy – Opis
Przedmiotu Zamówienia w Części nr II. R X. „Wskaźniki do kosztorysowania czynności
serwisowych, o których mowa w R I, ust. 1 pkt 1) lit. b)-f) OPZ powyżej” wymagał wskazania
ceny roboczogodziny dotyczącej pracy jednego pracownika Wykonawcy.
Również zgodnie ze wzorem Formularza cenowego (Zał do Zaproszenia do składania ofert),
Wykonawcy w pkt III ppkt. b („Czynności serwisowe (naprawy Systemów Elektronicznej
Ochrony Obiektów) zobowiązani byli wskazać cenę netto Rg pracownika zabezpieczenia
technicznego jako
„Cena netto Roboczogodziny pracownika zabezpieczenia technicznego”.
T
reść OPZ (dokumentu, zgodnie z którym mają być świadczone usługi serwisowe) oraz treść
Formularza cenowego (dokumentu służącego wycenie m.in. czynności serwisowych) nie
pozostawiają wątpliwości, że Zamawiający wymagał podania kosztu za jedną rg czynności
serwisowych wykonywaną przez jednego pracownika, a nie dwóch jak przyjął Odwołujący.
Natomiast na etapie wykonywania umowy tak ustalona cena Rg zostanie wykorzystana do
ustalenia całkowitej ceny za wykonanie poszczególnych usług, wyliczonej w oparciu o
Kosztorys czynności serwisowych. Wzór tego Kosztorysu wymaga wskazania w kol. 3 ilości
rg oraz w kol.
– Rg netto. W związku z wymogiem wykonywania czynności serwisowych przy
udziale min
2 pracowników, w legendzie pod Kosztorysem objaśniono sposób wypełnienia,
wskazując, że cena za rg (w kolumnie 4) dotyczy pracy 2 pracowników. Zatem z legendy
wynika, iż na etapie realizacji przy rozliczaniu kosztu robocizny usługi serwisowej
Wykonawca powinien wskazać ilość rg i wpisać cenę Rg oferowaną w Formularzu cenowym
(dla jednego pracownika), ale odpowiadającą pracy dwóch pracowników.
Zamawiający wskazuje, iż stanowią inne stawki rg w odwołaniu to jedynie dowód kosztów
jednego pracownika, jako elementu kosztów usług serwisowych zlecanych wykonawcom
przez Od
wołującego. Dowody te obrazują zatem koszty pozyskania przez Odwołującego
usług serwisowych wykonywanych przez jego podwykonawcę, a nie koszty Przystępującego.
Zamawiający że z jego doświadczenia wynika, iż w analogicznych postępowaniach w
wycenie przez p
oszczególnych wykonawców kosztów rg pracownika występują znaczące
różnice, wynikające z lokalizacji i koncentracji obiektów objętych usług oraz indywidualnych
możliwości wykonawców, posiadanego przez nich zaplecza kadrowo-technicznego na
terenie lub w blis
kiej odległości od punktów świadczenia tych usług.
Dla przykładu Zamawiający wskazał stawki za jedną roboczogodzinę świadczenia usług
naprawy i serwisu SEOO w innych jego
Oddziałach.
Wskazał także, że % który w przedstawionych umowach stanowi usługa wykonywania
czynności serwisowych 7,14%, 5,88 %, 12,47%, 3,8%, 2,27 %.
P
rzedstawione ceny, pozyskane w ostatnim okresie przez Zamawiającego, obrazują
znaczne zróżnicowanie oraz potwierdzają rynkowy i realny charakter ceny zaoferowanej
przez Przystępującego. Odwołujący w Oddziale w Rembelszczyźnie powierza do wykonania
tę usługę podwykonawcy ENST S.A. (podwykonawstwo nie było w tym przypadku
wyłączone), a zatem po znacznie niższej cenie niż zaoferowana w tym postępowaniu przez
Wykonawcę ENST S.A. Zamawiający zwraca uwagę, że wartość łącznego wynagrodzenia
Wykonawców, którzy złożyli ofertę w przedmiotowym postępowaniu jest zbliżona. wpłynęły 4
oferty, złożone przez:
Konsorcjum Solid w
wysokości: 8 179 140,84 PLN, STEKOP
S.A. 8 512 750,49 PLN, ERA Sp. z o.o. 8.831.203,40 PLN i NAFTOR Sp. z o. o. - 9 899
286,98 PLN.
Z
aoferowane ceny są do siebie zbliżone, a oferta Odwołującego, jest wyższa od oferty
Przystępującego jedynie o 4%. Są to standardowe w postępowaniach o udzielenie
zamówienia różnice, stanowiące efekt gry konkurencyjnej wykonawców, nie budzące
wątpliwości co do realności zaoferowanej przez Przystępującego ceny.
W
ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie wykazał, cena Przystępującego za czynności
serwisowe nie jest ceną realną i nie wykazał, iż cena ta ma istotny wpływ na prawidłowe
wykonanie przedmiotu zamówienia, by w ogóle można było uznać ją za istotny element
składowy ceny oferty.
W trakcie rozprawy strony i uczestnik przedstawili stanowiska do protokołu.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak
również biorąc pod uwagę stanowiska stron i uczestnika przedstawione w pismach
procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż odwołanie w zakresie
rozpoznawanych zarzutów nie zasługuje na uwzględnienie.
Stan faktyczny sprawy jest niesporny i wobec obszernego przedstawienia go w stanowiskach
stron, w szczególności w pismach procesowych tj. odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie oraz
stanowisku przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
kolejne opisanie tego stanu jest zbędne.
Istotą w rozpatrywanej sprawie jest ocena, czy przystępujące do postępowania
odwoławczego
Skład orzekający podziela stanowisko, iż w rozpatrywanym postępowaniu nie zaistniała
ustawowa przesłanka obligująca zamawiającego do prowadzenia postępowania
wyjaśniającego w odniesieniu do ceny oferty przystępującego. Również zasadnie
zamawiający kwestionuje twierdzenie jakoby szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy z
tytułu świadczenia usługi napraw i serwisu SEOO stanowiło istotną część składową ceny
oferty
mającą stanowić podstawę do prowadzenia wyjaśnienia tej wielkości. Wynagrodzenie
to
stanowi jedynie niespełna 2,4% wartości szacunkowej całego zamówienia i nie może mieć
realnego wpływu na całość zaoferowanej ceny. Dodatkowo Zamawiający można zauważyć,
że jedynie cena całkowita brutto stanowiła kryterium oceny ofert, a ceny wszystkich czterech
wykonawców, jak przypomniał zamawiający, były porównywane.
Skład orzekający w oparciu o dokumentację postępowania potwierdza poprawność wywodu
zamawiającego co do sposobu kalkulacji ceny netto za 1 roboczogodzinę w kosztorysie
ofertowym dla jednego pracownika na etapie ofertowania z zastrzeżeniem rozliczania usług
wg
Załącznika nr 13 do Umowy – Kosztorys czynności serwisowych, na etapie realizacji
zamówienia. Przypominając, że podstawą odrzucenia oferty jest rażąco niska jej cena jako
całości.
Z zestawienia ofert w sprawie
wynika, że zaoferowane ceny są do siebie zbliżone, a cena
oferty
Odwołującego, jest wyższa od oferty Przystępującego jedynie o 4%. Są to w istocie
standardowe w postępowaniach o udzielenie zamówienia różnice, które nie powinny budzić
wątpliwości co do realności kwestionowanej przez odwołującego ceny.
Biorąc pod uwagę dokonane ustalenia, w ocenie Izby, Odwołujący nie wykazał, iż
zaoferowana przez Przystępującego cena za czynności serwisowe nie jest ceną realną, a
także nie wykazał, iż cena ta ma istotny wpływ na prawidłowe wykonanie przedmiotu
zamówienia, nawet, gdyby, co skład orzekający kwestionuje, uznać ją za istotny element
składowy ceny oferty. Skoro zatem nie wykazano, w braku dowodów, rażąco niskiej ceny
kwestionowanej oferty, odwołanie należało uznać za nieuzasadnione i podlegające
oddaleniu.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze
zm.) oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz.
2437).
P
rzewodniczący: ……………………..
1. oddala
odwołanie.
2.
kosztami postępowania obciąża STEKOP S.A. z siedzibą w Warszawie i zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną tytułem wpisu od odwołania;
2.1.
zasądza od STEKOP S.A. z siedzibą w Warszawie na rzecz Operatora
Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie kwotę
3
600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2391/21
Uzasadnienie
Zamawiający: Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. w Warszawie, w
imieniu którego postępowanie prowadzi Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM
S.A. Oddział w Rembelszczyźnie ul. Jana Kazimierza 578, 05-126 Nieporęt,
Rembelszczyzna prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie art.
392 ust.
1 Pzp pod nazwą.: „Usługa ochrony osób i mienia wraz z obsługą recepcji obiektów
OGP GAZ-
SYSTEM S.A. Oddział w Rembelszczyźnie”. Ogłoszenie o zamówieniu
opublikowano w Dz.Urz. UE 28 maja 2021 r. nr 2021/S 102-269660.
Odwołujący: „STEKOP” S.A. z siedzibą w Warszawie wniósł odwołanie wobec czynności
Zamawiającego polegających na:
1)
wyborze jako najkorzystniejszej oferty Konsorcjum w składzie: Solid Security sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie i Solid sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie (Konsorcjum Solid),
2)
zaniechaniu odrzucenia oferty Konsorcjum Solid, w warunkach, w których oferta ww.
wykonawcy powinna zostać odrzucona z uwagi na fakt, że istotna część składowa ceny –
cena jednostkowa netto za roboczogodzinę czynności serwisowych systemów zabezpieczeń
technicznych, zaoferowana przez Konsorcjum Solid jest rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia, co doprowadziło do nieprawidłowości w zakresie wyboru oferty
najkorzystniejszej ewentualnie
3) zaniechaniu wezwania Konsorcjum Solid do udzielenia wyj
aśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących wyliczenia wysokości istotnej części składowej ceny – ceny netto
roboczogodziny za świadczenie usług czynności serwisowych, w tym naprawy systemów
zabezpieczeń technicznych elektronicznej ochrony obiektu.
Zaskar
żonym czynnościom Zamawiającego zarzucił naruszenia:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
Konsorcjum Solid, pomimo że oferta zawiera rażąco niską cenę za świadczenie usług
czynności serwisowych (naprawy systemów elektronicznej ochrony obiektu), co stanowi
również naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
2)
art. 224 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania Konsorcjum Solid do złożenia
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny netto roboczogodziny za świadczenie usług
serwisowych (naprawy systemów zabezpieczeń technicznych).
Wskazując na powyższe zarzuty, wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownej oceny ofert,
odrzucenia oferty Konsorcjum Solid, ewentualnie
– wezwania Konsorcjum Solid do
udzielenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny za realizację usług czynności
serwisowych (naprawy systemów zabezpieczeń technicznych) oraz dokonania ponownej
oceny ofert,
Ofert
a Odwołującego została sklasyfikowana na drugiej pozycji, a za najkorzystniejszą
uznano
ofertę Konsorcjum Solid. Zamawiający niezasadnie zaniechał odrzucenia oferty
Konsorcjum Solid, pomimo że cena zaoferowana za realizację zamówienia jest ceną rażąco
nis
ką z uwagi na fakt, że istotny element składowy tej ceny jest rażąco niski.
Odwołujący opisał pojęcie ceny rażąco niskiej na podstawie orzecznictwa, a także pojęcie
„istotnej części składowej ceny lub kosztu”.
m.in.
„ceny składowe czy ceny jednostkowe mogą być badane w zakresie rażąco niskiej
ceny, w sytuacji kiedy mogą zaważyć na należytym wykonaniu przyszłej umowy (KIO
2588/17).
W zamówieniu Zamawiający wyszczególnił czynności serwisowe jako odrębną usługę w
ramach wykonywania zamówienia, wskazując na wyspecjalizowane kryteria osobowe,
wobec czego cena za wykonywanie czynności serwisowych systemów elektronicznej
ochrony obiektu jest niewątpliwie istotną częścią składową. O istotności części składowej
świadczy również fakt, że usługi serwisowe w znacznym stopniu generują koszty po stronie
wykonawcy.
Cena za realizację przedmiotu zamówienia w zakresie czynności serwisowych, jaką
zaoferowało Konsorcjum Solid zawiera wszystkie cechy ceny rażąco niskiej wskazywane w
orzecznictwie, tj. cena ta jest ceną, co do której oczywistym jest, że nie da się za taką kwotę
wykonać zamówienia; jest ceną oderwaną od realiów rynkowych; jest ceną wskazującą, że
Wykonawca realizowałby zamówienie poniżej kosztów jego wykonania; jest ceną, która
wykazuje rażącą dysproporcję do przedmiotu zamówienia, co wynika w szczególności z
poniższego.
Odwołujący wskazał na postanowienia specyfikacji warunków zamówienia dotyczące
zakresu i warunk
ów realizacji zamówienia realizacji zamówienia w zakresie napraw i serwisu
SEOO oraz pracown
ików, którzy mają realizować zamówienie, które to warunki te wpływają
na cenę ofertową w przedmiotowym postępowaniu przypominając, że system elektronicznej
ochrony obiektów (SEOO) składa się z Systemu Sygnalizacji Włamania i Napadu (SSWiN),
Systemu Kontrol
i Dostępu (SKD), Systemu Monitoringu Wizyjnego (CCTV), Systemu
Ochrony Obwodowej (SOO), Elektronicznego Systemu Ewidencji Kluczy (ESEK).
Wszystkie awarie dotyczące wymienionych systemów, zgodnie z warunkami postępowania,
mają być usuwane przez minimum 2 (dwóch) kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia
technicznego dedykowanych do wykonywania czynności serwisowych systemów
elektronicznej ochrony obiektów, z których każdy posiada wymagane kwalifikacje i
uprawnienia.
Zamawiający przewidział, że rozliczenie usług naprawy systemów zabezpieczeń
technicznych będzie liczone w oparciu o wynagrodzenie za jedną Roboczogodzinę pracy
przy usuwaniu Awarii i Usterek, zawierające koszty dojazdu i noclegu, oraz koszt urządzeń,
części zamiennych i materiałów, zgodnie z przyjętym i zaakceptowanym przez
Zamawiającego kosztorysem. Zgodnie z zał nr 13 do Umowy – Kosztorys czynności
serwisowych, cena netto za roboczogodzinę czynności serwisowych (Rg) miała zostać
skalkulowana wraz z wszystkimi narzutami w tym kosztami dojazdu do obiektu, wynajmem
sprzętu oraz kosztami wszystkich drobnych materiałów eksploatacyjnych użytych do
wykonania tych czynności, w szczególności: śrubki, nakrętki, taśmy izolacyjne, systemy
mocowań, itp. (w zł/Rg). „Czynności serwisowe powinny być wykonywane zgodnie z
Regulacjami Zamawiającego przy udziale minimum 2 pracowników Wykonawcy. Wskazana
cena za roboczogodzinę, dotyczy pracy dwóch pracowników Wykonawcy”. Rozliczenie z
tytułu usług naprawy systemów zabezpieczeń technicznych, zgodnie z przewidzianym we
Wzorze umowy sposobem rozliczeń, ma się odbywać z uwzględnieniem wynagrodzenia za
jedną roboczogodzinę pracy przy usuwaniu Awarii i Usterek. Cena netto roboczogodziny
wskazana w Załączniku nr 2 do Zaproszenia – Formularz cenowy w części III lit b) powinna
zostać skalkulowana z uwzględnieniem powyższych kryteriów i obejmuje stawkę za
roboczogodzinę wykonywania czynności serwisowych dwóch pracowników zabezpieczenia
technicznego.
Konsorcjum Solid wskazał cenę netto roboczogodziny za wykonanie czynności serwisowych
(napraw systemów zabezpieczeń technicznych) w wysokości 120,00 zł, co jest ceną rażąco
niską. Koszt roboczogodziny zatrudnienia pracownika z minimalnym wynagrodzeniem
ponoszony przez pracodawcę wynosi ok. 23,81 zł. Osoby posiadające kwalifikacje
wymagane
do wykonywania czynności serwisowych systemów elektronicznej ochrony
obiektów, nie podejmują zatrudnienia w oparciu o stawki minimalne. Koszty takiego
pracownika to
średnio 105,00 – 110,00 zł/ rbg pracy/świadczenia usług. Awarie systemów
najczęściej wymagają zastosowania specjalistycznego sprzętu, w tym ciężkiego m.in.
dźwigów osobowych, czy tez koparek. Ceny za godzinę usługi wynajęcia takiego sprzętu
wahają się średnio od 150,00 zł/h do nawet 750,00 zł/h od rodzaju sprzętu. Cena
zaoferowana
przez Konsorcjum Solid nie pokrywa nawet minimalnych kosztów wynagrodzeń
kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego, a wykonawca w ramach ceny
nie jest w stanie należycie wykonać usług naprawy systemu elektronicznej ochrony obiektu.
Zamawiaj
ący: w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania w całości jako
bezpodstawnego;
Wskazał, iż stawiany zarzut zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego z powodu
oceny, iż zawiera ona rażąco niską cenę nie może nastąpić bez uprzedniego wezwania
wykonawcy w trybie art. 224 PZP do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny lub
istotnej jej części składowej. Zamawiający nie wzywał Przystępującego do złożenia takich
wyjaśnień i nadal nie widzi podstaw do takiego wezwania. Zakwestionował tezę, że cena za
jedną roboczogodzinę świadczenia usług naprawy i serwisu SEOO stanowi istotną część
składową ceny oferty.
Wskazał, że przy wartości zamówienia 8 668 146,55 PLN netto, a wartość napraw „SEOO”
to kwota
500 476,60 PLN netto, która obejmuje wartość urządzeń, części zamiennych i
materiałów - 293 476,6 zł, wartość wynagrodzenia za czynności napraw systemów
zabezpieczeń technicznych (robocizna) – 207 000,00 zł, zatem szacunkowe wynagrodzenie
z tytułu świadczenia usługi napraw i serwisu SEOO stanowi jedynie niespełna 2,4% wartości
szacunkowej całego zamówienia, co nie pozwala na przyjęcie, iż cena Rg stanowi istotną
część składową ceny oferty.
Dodatkowo wskazuje, że cena za jedną rg nie stanowiła osobnego kryterium oceny ofert,
którym była wyłącznie cena.
Wskazał, że chybionym założeniem jest przyjęcie, iż cena za Rg obejmuje wykonywanie
czynności serwisowych dwóch pracowników zabezpieczenia technicznego.
Założenie to nie znajduje podstaw w dokumentacji, a oparte jest jedynie na nieprawidłowo
rozumianej treści Zał 13 do Umowy – Kosztorys czynności serwisowych.
Załącznik ten stanowi dokument służący rozliczeniu wykonanych przez Wykonawcę usług
serwisowych na etapie realizacji zamówienia, ma charakter wtórny do wymagań w
postępowaniu i dokumentów kształtujących cenę oferty, w tym cenę Rg czynności
serwisowych.
Zamawiający wyjaśnia, że w objętym Tajemnicą przedsiębiorstwa Zał 1 do Umowy – Opis
Przedmiotu Zamówienia w Części nr II. R X. „Wskaźniki do kosztorysowania czynności
serwisowych, o których mowa w R I, ust. 1 pkt 1) lit. b)-f) OPZ powyżej” wymagał wskazania
ceny roboczogodziny dotyczącej pracy jednego pracownika Wykonawcy.
Również zgodnie ze wzorem Formularza cenowego (Zał do Zaproszenia do składania ofert),
Wykonawcy w pkt III ppkt. b („Czynności serwisowe (naprawy Systemów Elektronicznej
Ochrony Obiektów) zobowiązani byli wskazać cenę netto Rg pracownika zabezpieczenia
technicznego jako
„Cena netto Roboczogodziny pracownika zabezpieczenia technicznego”.
T
reść OPZ (dokumentu, zgodnie z którym mają być świadczone usługi serwisowe) oraz treść
Formularza cenowego (dokumentu służącego wycenie m.in. czynności serwisowych) nie
pozostawiają wątpliwości, że Zamawiający wymagał podania kosztu za jedną rg czynności
serwisowych wykonywaną przez jednego pracownika, a nie dwóch jak przyjął Odwołujący.
Natomiast na etapie wykonywania umowy tak ustalona cena Rg zostanie wykorzystana do
ustalenia całkowitej ceny za wykonanie poszczególnych usług, wyliczonej w oparciu o
Kosztorys czynności serwisowych. Wzór tego Kosztorysu wymaga wskazania w kol. 3 ilości
rg oraz w kol.
– Rg netto. W związku z wymogiem wykonywania czynności serwisowych przy
udziale min
2 pracowników, w legendzie pod Kosztorysem objaśniono sposób wypełnienia,
wskazując, że cena za rg (w kolumnie 4) dotyczy pracy 2 pracowników. Zatem z legendy
wynika, iż na etapie realizacji przy rozliczaniu kosztu robocizny usługi serwisowej
Wykonawca powinien wskazać ilość rg i wpisać cenę Rg oferowaną w Formularzu cenowym
(dla jednego pracownika), ale odpowiadającą pracy dwóch pracowników.
Zamawiający wskazuje, iż stanowią inne stawki rg w odwołaniu to jedynie dowód kosztów
jednego pracownika, jako elementu kosztów usług serwisowych zlecanych wykonawcom
przez Od
wołującego. Dowody te obrazują zatem koszty pozyskania przez Odwołującego
usług serwisowych wykonywanych przez jego podwykonawcę, a nie koszty Przystępującego.
Zamawiający że z jego doświadczenia wynika, iż w analogicznych postępowaniach w
wycenie przez p
oszczególnych wykonawców kosztów rg pracownika występują znaczące
różnice, wynikające z lokalizacji i koncentracji obiektów objętych usług oraz indywidualnych
możliwości wykonawców, posiadanego przez nich zaplecza kadrowo-technicznego na
terenie lub w blis
kiej odległości od punktów świadczenia tych usług.
Dla przykładu Zamawiający wskazał stawki za jedną roboczogodzinę świadczenia usług
naprawy i serwisu SEOO w innych jego
Oddziałach.
Wskazał także, że % który w przedstawionych umowach stanowi usługa wykonywania
czynności serwisowych 7,14%, 5,88 %, 12,47%, 3,8%, 2,27 %.
P
rzedstawione ceny, pozyskane w ostatnim okresie przez Zamawiającego, obrazują
znaczne zróżnicowanie oraz potwierdzają rynkowy i realny charakter ceny zaoferowanej
przez Przystępującego. Odwołujący w Oddziale w Rembelszczyźnie powierza do wykonania
tę usługę podwykonawcy ENST S.A. (podwykonawstwo nie było w tym przypadku
wyłączone), a zatem po znacznie niższej cenie niż zaoferowana w tym postępowaniu przez
Wykonawcę ENST S.A. Zamawiający zwraca uwagę, że wartość łącznego wynagrodzenia
Wykonawców, którzy złożyli ofertę w przedmiotowym postępowaniu jest zbliżona. wpłynęły 4
oferty, złożone przez:
Konsorcjum Solid w
wysokości: 8 179 140,84 PLN, STEKOP
S.A. 8 512 750,49 PLN, ERA Sp. z o.o. 8.831.203,40 PLN i NAFTOR Sp. z o. o. - 9 899
286,98 PLN.
Z
aoferowane ceny są do siebie zbliżone, a oferta Odwołującego, jest wyższa od oferty
Przystępującego jedynie o 4%. Są to standardowe w postępowaniach o udzielenie
zamówienia różnice, stanowiące efekt gry konkurencyjnej wykonawców, nie budzące
wątpliwości co do realności zaoferowanej przez Przystępującego ceny.
W
ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie wykazał, cena Przystępującego za czynności
serwisowe nie jest ceną realną i nie wykazał, iż cena ta ma istotny wpływ na prawidłowe
wykonanie przedmiotu zamówienia, by w ogóle można było uznać ją za istotny element
składowy ceny oferty.
W trakcie rozprawy strony i uczestnik przedstawili stanowiska do protokołu.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak
również biorąc pod uwagę stanowiska stron i uczestnika przedstawione w pismach
procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż odwołanie w zakresie
rozpoznawanych zarzutów nie zasługuje na uwzględnienie.
Stan faktyczny sprawy jest niesporny i wobec obszernego przedstawienia go w stanowiskach
stron, w szczególności w pismach procesowych tj. odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie oraz
stanowisku przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
kolejne opisanie tego stanu jest zbędne.
Istotą w rozpatrywanej sprawie jest ocena, czy przystępujące do postępowania
odwoławczego
Skład orzekający podziela stanowisko, iż w rozpatrywanym postępowaniu nie zaistniała
ustawowa przesłanka obligująca zamawiającego do prowadzenia postępowania
wyjaśniającego w odniesieniu do ceny oferty przystępującego. Również zasadnie
zamawiający kwestionuje twierdzenie jakoby szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy z
tytułu świadczenia usługi napraw i serwisu SEOO stanowiło istotną część składową ceny
oferty
mającą stanowić podstawę do prowadzenia wyjaśnienia tej wielkości. Wynagrodzenie
to
stanowi jedynie niespełna 2,4% wartości szacunkowej całego zamówienia i nie może mieć
realnego wpływu na całość zaoferowanej ceny. Dodatkowo Zamawiający można zauważyć,
że jedynie cena całkowita brutto stanowiła kryterium oceny ofert, a ceny wszystkich czterech
wykonawców, jak przypomniał zamawiający, były porównywane.
Skład orzekający w oparciu o dokumentację postępowania potwierdza poprawność wywodu
zamawiającego co do sposobu kalkulacji ceny netto za 1 roboczogodzinę w kosztorysie
ofertowym dla jednego pracownika na etapie ofertowania z zastrzeżeniem rozliczania usług
wg
Załącznika nr 13 do Umowy – Kosztorys czynności serwisowych, na etapie realizacji
zamówienia. Przypominając, że podstawą odrzucenia oferty jest rażąco niska jej cena jako
całości.
Z zestawienia ofert w sprawie
wynika, że zaoferowane ceny są do siebie zbliżone, a cena
oferty
Odwołującego, jest wyższa od oferty Przystępującego jedynie o 4%. Są to w istocie
standardowe w postępowaniach o udzielenie zamówienia różnice, które nie powinny budzić
wątpliwości co do realności kwestionowanej przez odwołującego ceny.
Biorąc pod uwagę dokonane ustalenia, w ocenie Izby, Odwołujący nie wykazał, iż
zaoferowana przez Przystępującego cena za czynności serwisowe nie jest ceną realną, a
także nie wykazał, iż cena ta ma istotny wpływ na prawidłowe wykonanie przedmiotu
zamówienia, nawet, gdyby, co skład orzekający kwestionuje, uznać ją za istotny element
składowy ceny oferty. Skoro zatem nie wykazano, w braku dowodów, rażąco niskiej ceny
kwestionowanej oferty, odwołanie należało uznać za nieuzasadnione i podlegające
oddaleniu.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze
zm.) oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz.
2437).
P
rzewodniczący: ……………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 835/22, KIO 846/22 z dnia 2022-04-15
- Sygn. akt KIO 700/22 z dnia 2022-03-31
- Sygn. akt KIO 686/22 z dnia 2022-03-28
- Sygn. akt KIO 646/22 z dnia 2022-03-28
- Sygn. akt KIO 620/22 z dnia 2022-03-24
