eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2020 › Sygn. akt: KIO 2351/20
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-10-21
rok: 2020
sygnatury akt.:

KIO 2351/20

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Justyna Tomkowska Protokolant: Piotr Kur

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21
października 2020 roku w Warszawie
odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 września 2020 roku przez
wykonawcę Odwołującego Przedsiębiorstwo Inżynieryjne Inmel Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu


w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie z siedzibą w Warszawie, reprezentowany przez: Regionalny Zarząd
Gospodarki Wodnej w Warszawie


orzeka:

1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, powtórzenie procesu badania i oceny ofert, w tym odrzucenie
oferty Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – konsorcjum
(1) MELBUD S.A.
z siedzibą w Grudziądzu i (2) O. Maszyny Budowlane sp. z o.o. z
siedzibą w Sławacinku Nowym na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i pkt 4 ustawy Pzp,

3.
kosztami postępowania obciąża Zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie z siedzibą w Warszawie, reprezentowany przez: Regionalny Zarząd
Gospodarki Wodnej w Warszawie i:


3.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie: dwudziestu
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego Przedsiębiorstwo

Inżynieryjne Inmel Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu
tytułem wpisu od odwołania;

3.2.
zasądza od Zamawiającego: Państwowego Gospodarstwa Wodne Wody Polskie
z siedzibą w Warszawie, reprezentowanego przez: Regionalny Zarząd Gospodarki
Wodnej w Warszawie
na rzecz
Odwołującego Przedsiębiorstwa Inżynieryjnego Inmel
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu
kwotę 23 600 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione
koszty strony poniesione z tytułu wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.

P
rzewodniczący:

………………………………


Sygn. akt KIO 2351/20
UZASADNIENIE


Dnia 21
września 2020 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na
podstawie art.
180 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz.U. z 2019 r., poz.
1843 ze zm., dalej „Pzp”) odwołanie złożył wykonawca
Przedsiębiorstwo Inżynieryjne Inmel Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Poznaniu
, dalej jako „Odwołujący”.
P
ostępowania w trybie przetargu nieograniczonego na „Udrożnienie i stabilizacja
koryta Pilicy w kilometrach
od KM 153+00 do 159+300” prowadzi Zamawiający:
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie z siedzibą w Warszawie,
reprezentowany przez: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
, dalej
„Zamawiający”. Przedmiotem Zamówienia są roboty budowlane (CPV 45246000-3),
ogłoszenie o zamówieniu ukazało się w Dz. U. UE z dnia 29.06.2020 r., pod numerem
2020/S 123-300693.
Wartość postępowania jest wyższa od kwoty określonej w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
O
dwołanie wniesiono wobec czynności i zaniechań Zamawiającego polegających na:
1.1. ocenie ofert oraz wyborze jako najkorzystniejszej oferty konsorcjum w składzie MELBUD
S.A. i O. Maszyny Budowlane sp. z o.o. (dalej jako
„Konsorcjum”),
1.2. zaniecha
niu odrzucenia oferty złożonej przez Konsorcjum jako oferty zawierającej
rażąco niską cenę,
1.3. zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej przez Konsorcjum jako oferty niezgodnej w swej
treści z treścią specyfikacją istotnych warunków zamówienia (dalej „SIWZ”).
Z
askarżonym czynnościom Zamawiającego Odwołujący zarzucał naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp i 90 ust. 2 i 3 Pzp poprzez błędną ocenę oferty i wyjaśnień
Konsorcjum złożonych w trybie art. 90 ust. 1 i 2 Pzp i zaniechanie odrzucenia tej oferty jako
zawierającej rażąco niską cenę;
2. art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
Konsorcjum, pomimo że jej treść jest niezgodna z treścią SIWZ w zakresie, w którym
Konsorcjum zaplanowało wykorzystać odmienną technologię / materiały niż wskazane przez
Zamawiającego.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2. odrzucenia oferty Konsorcjum jako oferty zawierającej rażąco niską cenę;
3. odrzucenia oferty Konsorcjum jako niezgodnej w swej treści z treścią z SIWZ,

4. zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów reprezentacji wg przedstawionych na rozprawie rachunków.
O naruszeniu przepisów prawa Odwołujący dowiedział się dnia 11.09.2020 r., kiedy
to Zamawiający udostępnił informację o wyborze najkorzystniej oferty. Odwołanie składane
jest zatem w przepisanym terminie.
Wpis od odwołania, w kwocie stosownej do dyspozycji
§ 1 ust. 1 pkt 2) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku
w sprawie
wysokości oraz zasad pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z dnia 17 marca 2010 r., nr
41, poz. 238), zost
ał uiszczony na rachunek bankowy UZP. Odwołujący, zgodnie z treścią
art. 180 ust. 5 Pzp, przesłał kopię odwołania do Zamawiającego dnia 18.09.2020 r.
Odwołujący zaznaczył, że ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179
ust. 1 Pzp. O
ferta Odwołującego będzie najkorzystniejszą ofertą złożoną w postępowaniu po
odrzuceniu oferty Konsorcjum zawierającej rażąco niską cenę oraz sprzecznej w swej treści
z treścią SIWZ. Nieuwzględnienie odwołania i utrzymanie w mocy czynności wyboru
najkorzystniejszej o
ferty przez Zamawiającego spowoduje lub powodować może poniesienie
przez Odwołującego szkody. Utrata możliwości uzyskania pozytywnego dla niego
rozstrzygnięcia postępowania poprzez wybór jego oferty jako najkorzystniejszej, a tym
samym osiągnięcia przychodu i zysku z realizacji zamówienia, stanowi szkodę
Odwołującego uzasadniającą złożenie odwołania.
[rażąco niska cena – ciężar dowodu]
O
ferta Konsorcjum jest ofertą zawierającą rażąco niską cenę i jako taka była przez
Zamawiającego poddana procedurze wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp.
Zastosowanie
procedury
z
art.
90
ust.
1
Pzp,
tworzy
domniemanie,
że zaproponowana w ofercie cena nosi znamiona ceny rażąco niskiej, a zatem dowód na
twierdzenie przeciwne spoczywa na wykonawcy. Powstanie tego domniemania skutkuje tym,
że wykonawca (Konsorcjum) wezwany do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp
jeżeli chce je obalić musi wykazać, iż zaoferowana przez niego cena nie jest ceną rażąco
niską. W tym też celu wykonawca musi złożyć takie wyjaśnienia, które jednoznacznie
wykażą, że możliwe i realne jest rzetelne wykonanie zamówienia za zaproponowaną cenę
oraz załączyć potwierdzające to dowody. Stąd też w orzecznictwie utrwalił się już jednolity
w tym zakresie
pogląd, że owe wyjaśnienia muszą być konkretne, odpowiednio
umotywowane i
odnoszące się do danego zamówienia. Pogląd taki nie tylko, że jest cały
czas
aktualny, ale wręcz został istotnie wzmocniony nowym brzmieniem art. 90 ust. 2 Pzp.
Przykładowo Odwołujący wskazał następujące orzeczenia: wyrok KIO z dnia 12.10.2009 r.
(KIO/UZP 1415/09) wyrok KIO z dnia 17.03.2009 r. KIO (KIO/UZP 262/09), wyrok SO
w Warszawie z dnia 05.01.2007 r., (sygn. akt: V Ca 2214/06), wyrok SO w Warszawie z dnia

13.02.2014 r. (sygn. akt: V Ca 3765/13), wyrok SO w Warszawie z dnia 17.02.2014 r.,
(sygn. akt: V Ca 3547/13).
U
trwaliło się również w orzecznictwie stanowisko, że domniemanie rażąco niskiej
ceny powoduje dla wykonawcy taki skutek, że musi on je obalić w wyjaśnieniach składanych
zamawiającemu w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, tj. w ramach procedury oceny ofert.
W konsek
wencji w razie złożenia odwołania na ewentualny wybór podmiotu wcześniej
wezwanego do wyjaśnień ocenie podlegać powinno to, czy zamawiający dysponując takimi,
a nie innymi wyjaśnieniami i potwierdzającymi je dowodami prawidłowo je ocenił i wybrał
ofertę danego wykonawcy. Podkreślenia wymaga także to, że sam brak wyjaśnień lub ich
niewystarczająca jakość (np. zbytnia ogólnikowość) jak i brak dowodów stanowi podstawę do
uznania, że spełniona została przesłanka do odrzucenia oferty na podstawie art. 90 ust. 3
Pzp jak i na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. W tym zakresie mamy do czynienia ze
zbiegiem norm prawnych.
Odwołujący przywołał przykładowe wyroki: KIO dnia 03.04.2013 r.
KIO 664/13).
[rażąco niska cena – wyjaśnienia]
Odwołujący zwrócił przede wszystkim uwagę na istotną rozbieżność pomiędzy ceną
ofertową Konsorcjum a wartością zamówienia oszacowaną przez Zamawiającego oraz
cenami
zaoferowanymi przez pozostałych wykonawców. Konsorcjum bowiem zaoferowało
wykonanie przedmiotu z
amówienia za kwotę 25.217.541,16 zł, co stanowi ledwie ok. 64%
wartości zamówienia, oszacowanej przez Zamawiającego na kwotę 39.314.567,82 zł.
Ponadto kolejne złożone oferty są wyższe od oferty Konsorcjum o odpowiednio
12.377.891,48 zł (oferta Odwołującego) oraz 30.161.570,48 zł (oferta Przedsiębiorstwa
Realizacyjnego „Inora” Inorganic Activities sp. z o.o.).

W konsekwencji tych różnic, biorąc pod uwagę brzmienie art. 90 ust. 1 oraz ust. 1a
pkt 1 Pzp, Zamawiający w dniu 18.08.2020 r. wezwał Konsorcjum do złożenia wyjaśnień,
w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu zamówienia,
w szczególności w zakresie opisanym w art. 90 ust.1 pkt 1-5 Pzp. W szczególności
Zamawiający zwrócił się do wskazania w wyjaśnieniach elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny, w tym kosztów robocizny, pracy sprzętu, zakupu materiałów, zysku
i innych okoliczności mających wpływ na cenę wraz z kalkulacją wyceny oferty.
W odpowiedzi na wezwanie, pismem z dnia 27.08.2020 r. Konsorcjum
złożyło
niezwykle lakoniczne i ogólnikowe wyjaśnienia. Z pisma nie wynikało w żaden sposób, że
zaoferowana przez tego wykonawcę cena nie jest ceną rażąco niską.
Odnosząc się do poszczególnych punktów wyjaśnień Odwołujący stwierdził, że:
-
pkt 2 Wyjaśnień Konsorcjum – pomimo wezwania do przedstawienia kalkulacji oraz
wskazania czynników cenotwórczych – wskazało jedynie, że w cenach jednostkowych

zawartych w kosztorysie
załączonym do oferty ujęte zostały również wszelkie koszty
dodatkowe, takie jak
koszty ogólne, pośrednie, koszty zarządu czy zysk wykonawcy.
Co jednak istotne, w w
yjaśnieniach nie wskazano, w jaki sposób koszty te zostały
skalkulowane,
jaka jest ich wysokość (w kwotach bezwzględnych, lub choćby procentowo),
jaki
jest zakładany zysk wykonawcy. Poza ogólnym stwierdzeniem, nie pokazującym
żadnych konkretnych kwot, Konsorcjum nie udzieliło żadnych informacji.
Również, jeżeli chodzi o rzekome oszczędności, które zostały założone przy wycenie
oferty, złożone wyjaśnienia są dalece niewystarczające. Co prawda Konsorcjum choć
wskazuje, w jaki sposób miałoby uzyskać oszczędności rzekomo pozwalające na
zaoferowanie tak niskiej ceny, jednak czyni to w sposób skrajnie wręcz ogólnikowy
(hasłowy). Przede wszystkim jednak Konsorcjum nie podaje żadnych szczegółów, co do tego
jak owa rzekoma oszczędność powstaje i z czego konkretnie wynika, a ponadto w żaden
sposób nie wskazuje ani konkretnych kwot, ani choćby ich poziomu. Biorąc pod uwagę
wskazaną powyżej rozbieżność pomiędzy ofertą Konsorcjum oraz pozostałymi ofertami
i wartością szacunkową zamówienia (czego wykonawca był świadom), Konsorcjum powinno
w sposób bardzo dokładny i szczegółowy przedstawić sposób kalkulacji ceny,
a w
szczególności właśnie oszczędności, które miałyby mu umożliwić wykonanie przedmiotu
p
ostępowania za znacznie niższą cenę. W ocenie Odwołującego, Konsorcjum temu
obowiązkowi nie podołało.
Podobnie wyglądają Wyjaśnienia jeżeli chodzi o koszty pracownicze, Konsorcjum
ograniczyło się wyłącznie do wskazania, że „wartość kosztów pracy (…) jest wyższa od
minimalne
go wynagrodzenia za pracę” (pkt 3 Wyjaśnień). Jednocześnie jednak Konsorcjum
nie wskazało jakie poniesie nakłady osobowe w związku z koniecznymi do wykonania
robotami. Ze udzielonych wyjaśnień nie sposób ustalić stawki za roboczogodzinę czy
roboczodzień przyjętych do wyliczeń ceny ofertowej. Nie można bowiem uznać za
wystarczające wskazanie, że wartość jest wyższa od minimalnego wynagrodzenia, skoro nie
wiadomo, ile ta
różnica wynosi – czy 100 zł czy 1000 zł czy może 4.000 zł. Ponadto
Konsorcjum
w żaden sposób nie przełożyło stawek za roboczogodziny/roboczodni na
poszczególne pozycje kosztorysu ofertowego, co uniemożliwia ich faktyczną weryfikację.
Dodatkowo w punkcie 7 Wyjaśnień Konsorcjum wskazuje, że część robót zamierza
wykonać z pomocą lokalnych podwykonawców, nie przedstawiając jednak uzyskanych ofert.
Co więcej, brak jest przełożenia rzekomo niższych kosztów lokalnych podwykonawców na
cenę ofertową. A skoro Konsorcjum wywodzi z tego tytułu oszczędności, powinno wykazać,
o jakiego rzędu kwotach jest mowa. Dodatkowo w ofercie złożonej Zamawiającemu
(pkt 3 Formularza ofertowego), Konsorcjum
zadeklarowało samodzielne wykonanie

z
amówienia. Ta rozbieżność z treścią oferty stawia poważnie w wątpliwość wiarygodność
Wyjaśnień.
Jeżeli chodzi o koszt materiałów (pkt 4 Wyjaśnień), to ponownie – oprócz powołania
się na rzekomo korzystne oferty, które Konsorcjum miało uzyskać przed złożeniem oferty
w p
ostępowaniu, ponownie brak jakichkolwiek szczegółów. Przede wszystkim Konsorcjum
nie podało żadnych kosztów, jakie faktycznie poniesie z tego tytułu. Ponadto, do Wyjaśnień
nie zostały dołączone żadne oferty dostawców. Tym samym twierdzenia Konsorcjum w tym
zakresie
nie pozwalają w żaden sposób zweryfikować sposobu skalkulowania ceny
ofertowej. Ponadto Konsorcjum podnosi, że wpływ na niższy koszt materiałów znaczenie
miał fakt, iż zamawia ich duże ilości. Co jednak istotne, wszyscy wykonawcy ubiegający się
o udzielenie tego zamówienia będą potrzebować takich samych ilości materiału, a tym
samym złożyli podobne zapytania do dostawców.
Z doświadczenia Odwołującego wynika, że ze wskazanych powodów wszyscy
wykonawcy dostali oferty na podobnym poziomie. Biorąc zaś pod uwagę, że ze
nieprzedłożenie przez Konsorcjum otrzymanych ofert, nie sposób ich zweryfikować,
ta argumentacja przedstawiona w Wyjaśnieniach nie może mieć znaczenia dla uznania,
że cena nie jest rażąco niska.
Zdaniem Odwołującego, powyższe okoliczności przekładają się na brak
wiarygodności Wyjaśnień oraz zaoferowanej ceny. Dla każdej z pozycji wskazanych
w formularzu ofertowym w ramach wyjaśnień do wskazanej ceny jednostkowej wykonawca
powinien wskazać, ile osób będzie realizowało te prace, w jakim wymiarze czasowym, za
jakie wynagrodzenie, jaki będzie koszt materiałów i urządzeń, jaki będzie koszt związanego z
tym transportu.
Dodatkowo
– jak sam wykonawca wskazał – powinien również wskazać koszty
ogólne i pośrednie oraz założony zysk uwzględnione w zaoferowanej cenie jednostkowej.
Konsorcjum żadnej z tych okoliczności nie wskazało w sposób jasny i konkretny,
przedstawiając wyłącznie ogólnikowe stwierdzenia.
P
onadto wyjaśnienia nie zostały poparte żadnymi dowodami, a tym samym należy je
uznać wyłącznie za gołosłowne deklaracje.
Na szczególną uwagę zasługuje punkt 5 Wyjaśnień, gdyż zdaniem Odwołującego
świadczy on o przyjęciu przez Konsorcjum do kalkulacji i przygotowania oferty częściowo
błędnej technologii. Zgodnie z SIWZ (oraz odpowiedziami Zamawiającego na pytania do
SIWZ
) wymogiem Zamawiającego było, aby wykonawca przy realizacji zamówienia
zastosował przy odmulaniu wykonanie grobli z georur. Pomimo tego oraz pomimo
wyraźnego sprzeciwu Zamawiającego na zmianę technologii (vide odpowiedzi na pytania do
SIWZ),
Konsorcjum w wyjaśnieniach (por. pkt 5) wskazało, że georury zamierza zastosować

wyłącznie na 25% długości grobli (a nie na 100% jak wymaga tego Zamawiający),
a pozostałą część grobli wykonać w innej technologii z użyciem innych materiałów.
Jednocześnie należy wskazać, że błędna technologia przyjęta przez Konsorcjum, jak
twierdzi samo Konsorcjum, ma istotny wpływ na wyliczenie ceny i powstanie oszczędności
w tej ofercie. W
Wyjaśnieniach wskazano, że „przyjęcie takiej technologii wykonania
pozwoliło na uzyskanie znacznej oszczędności”. W konsekwencji należy uznać, że skoro jak
samo Konsorcjum twierdzi przyjęcie innej technologii, skutkuje owymi „znacznymi
oszczędnościami”, to musi oznaczać, że gdyby Konsorcjum oparło swoją kalkulację na
technologii
wymaganej przez Zamawiającego, cena ofertowa tego wykonawcy byłaby
znacznie wyższa.
Zgodnie z art. 90 ust. 2
Pzp to na Konsorcjum spoczywał obowiązek wykazania, że
zaoferowana przez
niego cena nie jest ceną rażąco niską. Ogólnikowe wyjaśnienia, na
których poparcie nie przedstawiono żadnych dowodów nie mogły zostać uznane za
skuteczne i obalające domniemanie z art. 90 ust. 1 Pzp.
W ocenie Odwołującego, skoro Konsorcjum jako podmiot profesjonalnie prowadzący
swoją działalność nie wykazało, że zaoferowana przez niego cena nie jest ceną rażąco
niską, Zamawiający powinien był odrzucić jego ofertę na podstawie art. 90 ust. 3 Pzp,
zgodnie z którym zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub
jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
[niezgodność oferty z SIWZ]
B
iorąc pod uwagę treść złożonych Wyjaśnień, oferta Konsorcjum winna zostać
uznana za niezgodną z postanowieniami SIWZ.
T
reść wyjaśnień składanych przez wykonawców w trybie art. 90 ust. 1 Pzp lub art. 87 ust. 1
Pzp, wskazuje na treść oferty złożonej przez wykonawcę. Ujawnienie na etapie analizy
wskazanych
wyjaśnień niezgodności oferty z treścią SIWZ musi skutkować więc
odrzuceniem
oferty wykonawcy, nawet jeśli na podstawie ogólnych deklaracji wykonawcy
zawartych w formularzu oferty można by przyjąć zgodność oferty z SIWZ. Kwestię tę KIO
wyjaśnia w następujący sposób: „w ocenie Izby, w złożonych wyjaśnieniach ujawnione
zostały podstawy faktyczne do odrzucenia oferty Odwołującego. Odwołujący podniósł, że nie
jest prawdą, iż złożył ofertę zmieniając przedmiot zamówienia ani że jego oferta jest
wariantowa oraz
wskazał, że potwierdził gotowość do wykonania zamówienia zgodnie
i ściśle z dokumentacją sporządzoną przez Zamawiającego, z uwzględnieniem dokonania
w przyszłości pewnych optymalizacji i wycenieniem ryzyka związanego z taką optymalizacją.
Tezie tej przeczy jednak treść udzielonych przez Odwołującego wyjaśnień. (…) treść
udzielonych wyjaśnień prowadzi do wniosku, że wykonawca zaoferował wykonanie


przedmiotu zamówienia częściowo w sposób inny niż ustalony przez Zamawiającego.
Szczegółowe odpowiedzi na pytania Zamawiającego wskazują, że wbrew ogólnemu
oświadczeniu wykonawcy, iż ceny jednostkowe zostały skalkulowane zgodnie
z wymaganiami zawartymi w
specyfikacjach technicznych i zawierają wszystkie wymagane
w nich dokumenty,
Odwołujący wycenił przedmiot zamówienia na podstawie przyjętych przez
siebie
założeń, innych niż wynikające z dokumentacji przez Zamawiającego. Przywołana
wyżej ogólna deklaracja nie pozwala na pominięcie okoliczności ujawnionych
w
szczegółowej części wyjaśnień i nie stanowi o zgodności oferty z treścią SIWZ. Mimo że
Odwołujący nie zmienił opisu poszczególnych pozycji kosztorysowych, to udzielone
wyjaśnienia ujawniły, że w rzeczywistości rozwiązania przyjęte do wyceny i objęte
oświadczeniem woli wykonawcy różniły się od narzuconych przez Zamawiającego”

(wyrok z dn. 7.11.2014 r., KIO 2184/14, KIO 2185/14).
Tym samym, skoro wykonawca oświadcza, że zamierza w określony sposób
realizować przedmiot zamówienia, to takie oświadczenie należy traktować, jako treść jego
oferty. W konsekwencji, jeżeli oświadcza wprost, że zamierza realizować przedmiot
zamówienia w sposób odmienny od wymogów określonych w SIWZ, jego oferta musi zostać
odrzucona jako sprzeczna z treścią SIWZ.
Zamawiający oceniając wyjaśnienia złożone w trybie art. 90 ust. 1 Pzp powinien był
nie tylko zweryfikować, czy wyjaśnienia te w sposób prawidłowy wykazują rynkowy charakter
ceny ofertowej, ale również winien zweryfikować, czy założenia, na jakich wykonawca oparł
się wyceniając ofertę, są zgodne z wymogami SIWZ.
Zgodnie z punktem 2.1 SIWZ
oraz z Załącznikiem nr 1 do SIWZ „Szczegółowy opis
przedmiot zamówienia”, przedmiotem zamówienia jest m.in. wykonanie grobli i odstojnika
z georur. Również w kosztorysie ofertowym (załącznik nr 4b do SIWZ), w pozycjach 22-24
Zamawiający jako pozycje rozliczeniowe wskazał „wykonanie grobli i odstojnika z georur”.
Jest to o tyle
istotne, że Zamówienie będzie rozliczane kosztorysowo, a zatem kosztorys
załączony do oferty nie ma charakteru pomocniczego, a będzie stanowić podstawę rozliczeń
stron.
W toku p
ostępowania Zamawiającemu zostało zadane pytanie do SIWZ, czy zamiast
georur można zastosować big-bagi itp. W dniu 22.07.2020 r. Zamawiający udzielił
następującej jednoznacznej odpowiedzi na powyższe pytanie: „Zamawiający nie wyraża
zgody na zastosowanie big-
bagów; przy realizacji zadania można stosować tylko georury”
.
Co istotne, zarówno pytanie jak i odpowiedź Zamawiającego dotyczyły nie tylko
zastosowania użycia big-bagów, ale także ogólnie wszelkich innych technologii.
Kategoryczna odpowiedź Zamawiającego przesądza w sposób jednoznaczny, że nie
dopuszcza on zastosowania jakiejkolwiek innej technologii przy z
amówieniu niż georury.

Z
arówno wyjaśnienia Zamawiającego jak i pytania do SIWZ wraz z odpowiedziami, stanowią
int
egralną część SIWZ, a tym samym muszą być uwzględnione przy sporządzaniu oferty.
W ofercie złożonej przez Konsorcjum, a dokładnie w punktach 22-24 kosztorysu
(wg wzoru stanowiącego załącznik nr 4b do SIWZ), Konsorcjum wyceniło roboty
z zastosowaniem georur. Jed
nocześnie, w Wyjaśnieniach (pkt 5 pisma z dn. 27.08.2020 r.),
Konsorcjum wskazało: „W wycenie miejsc odkładu urobku z robót refulacyjnych ujęto
wykonane 25% długości grobli z georur tylko w najniższych miejscach od strony rzeki. Na
pozostałej długości grobli wyżej położonej zastosowano proekologiczne opaski palowo-
wielokiszkowe
uzupełnione pakunkami faszynowymi, ziemią i darniną pozyskaną z terenu
pod
planowane odkłady gruntu”.
Z Wyjaśnień tych wynika jednoznacznie, że pomimo
wyraźnego braku zgody Zamawiającego na zmianę technologii, Konsorcjum zamierza
realizować przedmiot zamówienia częściowo w inny sposób niż wynika to z SIWZ.
Zamawiający nabrał wątpliwości, ponieważ pismem z dnia 8.09.2020 r. wezwał
Konsorcjum do złożenia wyjaśnień w zakresie punktu 5 Wyjaśnień z dn. 27.08.2020 r.
W kolejnym piśmie, z dnia 10.09.2020 r., Konsorcjum potwierdziło, że zamierza
wykonać groblę i odstojniki tylko częściowo (w ok. 25%) z georur, w pozostałym zakresie
stosując inną technologię. W ocenie Odwołującego, takie stanowisko Konsorcjum
przedstawione w obu pismach, jednoznacznie świadczy o tym, że oferta Konsorcjum jest
oczywiście niezgodna z wymaganiami określonymi w SIWZ i potwierdzonymi
w odpowiedziach Zamawiającego na pytania do SIWZ.
Bez znaczenia przy tym poz
ostają podnoszone przez Konsorcjum kwestie, jakoby
przyjęte przez nich rozwiązanie było bardziej proekologiczne i prowadziło do takiego samego
efektu, co technologia wymagana przez Zamawiającego. W praktyce postępowań
o udzielenie zamówienia publicznego należy bowiem rozróżnić dwie sytuacje – kiedy
zamawiający określa w SIWZ tylko i wyłącznie efekt, jaki chce osiągnąć, pozostawiając
wykonawcom decyzję co do stosowanej technologii oraz drugą, kiedy zamawiający oprócz
efektu, narzuca również technologię, w tym technologię realizacji prac, która ma być
zastosowana do jego
osiągnięcia. W postępowaniu mamy do czynienia z drugim ze
wskazanych
przypadków. Zamawiający bowiem nie tylko określił interesujący go efekt
(tj.
udrożnienie i odmulenie koryta Pilicy), ale również określił technologię, w jakiej mają być
prowadzone prace (tj. m.in. zastosowanie georur). Dodatkowo, w odpowiedzi na pytanie do
SIWZ
potwierdził, że tylko i wyłącznie ta określona w SIWZ technologia będzie mogła być
zastosowana. W takim przypadku,
Konsorcjum nie było uprawnione do samowolnej zmiany
części georur na opaski palowo-wielokiszkowe, gdyż Zamawiający nie wyraził zgody na taką
zmianę.

Ponadto nie można zgodzić się z Konsorcjum, że możliwe będzie rozliczenie za
wykonanie grobli gdyż nastąpi to na podstawie kosztorysu ofertowego. Roboty wykonane
w technologii przyjętej przez Konsorcjum nie będą mogły być rozliczone w ramach pozycji
22-24 kosztorysu
ofertowego. Co prawda wskazane tam pozycje są rozliczane jako
komplety, jednak jeden komplet to
„wykonanie grobli i odstojnika z georur”, a nie „wykonanie
grobli i odstojnika”. Skoro zatem Konsorcjum wykona wyłącznie 25% grobli i odstojnika
z georur, nie może rozliczyć tego jak wykonania 100% odcinka z georur ani nie może
rozliczyć w ramach tych pozycji robót wykonanych w innej technologii. Tym bardziej, że
w kosztorysie wykonawca zadeklarował zastosowanie wyłącznie georur, a zatem rozliczane
roboty nie byłyby zgodne z tytułem rozliczenia. W konsekwencji, skoro Konsorcjum przy
kalkulacji ceny ofert
owej założyło częściowo odmienny od określonego w SIWZ sposób
wykonania przedmiotu z
amówienia, Zamawiający powinien był odrzucić jego ofertę jako
niezgodną z SIWZ.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Odwołującego odwołanie należy uznać za
uzasadnione i konieczne.

Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego,
uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska zawarte w SIWZ, ogłoszeniu o zamówieniu, wyjaśnieniach
zamieszczonych na stronie internetowej Zamawiającego, ofertach, złożonych przez
Wykonawców wyjaśnieniach, odwołaniu, pismach procesowych, a także wyrażone
ustnie i pisemnie na rozprawie i odnotowane w
protokole, Izba ustaliła i zważyła, co
następuje:


Ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania w całości w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy ich, Izba
skierowała odwołanie na rozprawę.

Ustalono
dalej,
że
wykonawca
wnoszący
odwołanie
posiada
interes
w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody
w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Możliwość dokonania w sposób nieprawidłowy
c
zynności badania i oceny ofert, w tym uznanie oferty konkurencyjnego wykonawcy za
najkorzystniejszą, pozbawia Odwołującego możliwości uzyskania zamówienia. Wypełnione
zostały zatem materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania, wynikające z treści
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp

Do postępowania odwoławczego nie zgłoszono przystąpienia po żadnej ze Stron.

Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o jego
oddalenie w całości.

Na podstawie dokumentacji przekazanej pr
zez Zamawiającego w formie
elektronicznej, Izba ustaliła, że zgodnie z Rozdziałem 9 SIWZ (Opis sposobu obliczenia
ceny) Wykonawca
miał sporządzić i załączyć do oferty kosztorys ofertowy wg załączonego
wzoru - formularz nr 4b do SIWZ jako sumaryczne zestawi
enie iloczynów ilości jednostek
przedmiarowych i kalkulacyjnych cen jednostkowych Wykonawcy. Kalkulacyjne ceny
j
ednostkowe należało opracować w oparciu o załączone do specyfikacji: przedmiar robót,
dokumentację projektową, STWiOR, SIWZ i czynniki cenotwórcze wykonawcy. Wykonawca
zobowiązany był do opracowania kosztorysu ofertowego zgodnie z obowiązującym
wszystkich wykonawców przedmiarem robót, bez dodawania lub ujmowania jakiejkolwiek
pozycji
przedmiarowej z dokładnie przeniesionymi opisami pozycji przedmiarowych, nie
zmieniając jednostek przedmiarowych oraz ilości jednostek. Wykonawca nie ma obowiązku
sporządzenia kalkulacji kosztorysowej zgodnie z podaną w przedmiarze robót podstawą
normatywną. Przywołane katalogi nakładów rzeczowych stanowią jedynie uszczegółowienie
opisu robót. Jeżeli wykonawca uzna, że w przedmiarach pominięto jakieś pozycje niezbędne
dla
prawidłowego wykonania robót to może uwzględnić ich koszt w innych pozycjach
kosztorysu albo
w narzutach kosztów pośrednich. Powyższa zasada dotyczy również
uwzględnienia w cenie ofertowej dodatkowych kosztów, niezbędnych do prawidłowego
wykonania zamówienia (np. zapewnienie nadzoru przyrodniczego), przewidzianych w SIWZ
i jej załącznikach. Wszystkie pozycje muszą zawierać cenę jednostkową z narzutami. Cena
jednostkowa każdej pozycji wyceny musi obejmować w zależności od potrzeb: koszty
bezpośrednie robocizny, materiałów, zakupu, pracy sprzętu i transportu oraz koszty
pośrednie i zysk, bez podatku VAT, podatek VAT należy doliczyć do sumarycznej wartości
netto.
W ramach ceny ofertowej Wykonawca jest zobowiązany uwzględnić wszelkie inne
koszty
związane z realizacją zamówienia, w tym m.in. wynikające z organizacji zaplecza
i placu budowy,
utrzymania oraz jego rozbiórki i uporządkowania terenu po zakończeniu
budowy; dzierżawy placu budowy; robót tymczasowych (drogi czasowe), czasowego zajęcia
pasa technologicznego,
ewentualnych odszkodowań dla właścicieli nieruchomości za zajęcie
gruntu lub szkody
w uprawach rolnych związane z wykonywaniem robót budowlanych;
zapewnienia obsługi geodezyjnej: tyczenie i wykonanie powykonawczej inwentaryzacji robót;
utylizacji gruzu i innych
odpadów; przygotowania zadania inwestycyjnego do odbioru
końcowego; innych nie wymienionych w przedmiarze robót a wynikających z dokumentacji

projektowej, SIWZ oraz wzoru umowy.

Wszystkie ceny określone przez wykonawcę będą
obowiązywały do zakończenia umowy i nie będą podlegały zmianom, z wyjątkiem
przypadków opisanych we wzorze umowy. Ceny jednostkowe oraz cena oferty mają być
wyznaczone z d
okładnością do jednego grosza. Kosztorys mógł być sporządzony
w arkuszach kalkulacyjnych, w edytorach tekstowych pod
warunkiem, że zawiera wszystkie
wymagane dane określone w formularzu nr 4b. Zamawiający pozostawił wykonawcom
możliwość wyboru metody sporządzenia kosztorysu ofertowego - uproszczoną lub
szczegółową, W związku z powyższym kosztorysy ofertowe sporządzone przez
wykonawców wybraną metodą będą traktowane przez zamawiającego jako prawidłowo
sporządzone. Wykonawca zrealizuje roboty budowlane zgodnie z zakresem rzeczowym
ujętym w SIWZ i jej załącznikach.

W dniu 18 sierpnia 2020 roku Zamawiający na podstawie art. 90 ust 1 i 1a pkt 1
ustawy Pzp w
ezwał Wykonawcę Konsorcjum Melbud do udzielenia wyjaśnień, w tym
z
łożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu zamówienia, w szczególności
w zakresie opisanym w art. 90 ust. 1 pkt 1-5 ustawy Pzp
. Zamawiający wskazał, że w wyniku
analizy oferty i dyspozycji art. 90 ust 1 a ustawy Pzp stwierdzono,
że cena oferty złożonej
przez
Wykonawcę w postępowaniu jest niższa o ponad 30% od wartości zamówienia brutto
i stanowi 64,14 % jego warto
ści. W związku z powyższymi ustaleniami wskazującymi na
podejrzenie wyst
ąpienia rażąco niskiej ceny, Zamawiający prosił o przedłożenie wyjaśnień
dotycz
ących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny w tym kosztów robocizny,
pracy sprz
ętu zakupu materiałów, zysku i innych okoliczności mających wpływ na cenę wraz
z kalkulacj
ą wyceny oferty.

W odpowiedzi na wezwanie Konsorcjum
wskazało, że w jego ocenie złożona oferta
jest rzetelna, adekwatna i zezwala na realizację zadania.
1.
Konsorcjum zauważyło, że nie zna sposobu i metod kalkulacji czynników cenotwórczych
w wyliczonej przez Zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia powiększonej
o
należny podatek VAT, która wynosi 39.314.557,82 zł brutto. Nie można więc odnieść się
dlaczego cena oferty
stanowi 64,14 % tej wartości.
2. W wycenie cen jednostkowych Formularza wyceny przedmiotu zamówienia przekazanego
wraz z ofertą zostały uwzględnione wszelkie wymagane koszty i wydatki, które mogą
wystąpić w związku z wykonywaniem robót objętych postępowaniem przetargowym, w tym
koszty ogólne budowy, koszty zarządu, koszty ubezpieczenia budowy, koszty należytego
zabezpieczenia
wykonania umowy, kosztów odszkodowań, kosztów obsługi geodezyjnej
i geotechnicznej,
kosztów niezbędnych robót tymczasowych wraz z ryzykiem ogólnym.

3. Konsorcjum o
świadczyło, że wartość kosztów pracy przyjęta do ustalenia ceny ofertowej
jest wyższa od minimalnego wynagrodzenia za prace ustalonego na podstawie
obowiązujących przepisów prawa.
4. O
ferta w maksymalnym stopniu uwzględnia pozyskanie materiału miejscowego,
a w
szczególności materiału gruntowego do zasypek i faszyny. Istotny wpływ na cenę miało
też na etapie opracowywania oferty uzyskanie od dostawców korzystnych cen na materiały
faszynowe, kołki i pale melioracyjne, geowłókniny oraz kamień hydrotechniczny. Ceny
te
uwzględniają duże ilości potrzebne do wbudowania jak również bezpośrednią ich dostawę
na
plac budowy przez tych dostawców. Poza tym cena kamień hydrotechniczny została
skalkulowana
przy uwzględnieniu transportu kolejowego, co miało znaczący wpływ na
ostateczną cenę przyjętą w wycenie ofertowej.
5. W wycenie miejsc odkładu urobku z robót refulacyjnych ujęto wykonanie 25% długości
grobli z
georur tylko w najniższych miejscach od strony rzeki. Na pozostałej długości grobli
wyżej położonej zastosowano proekologiczne opaski palowo-wielokiszkowe uzupełnione
pakunkami faszynowymi,
ziemią i darniną pozyskanymi z terenu pod planowany odkład
gruntu.
Przyjęcie takiej technologii wykonania pozwoliło na uzyskanie znacznej
oszczędności.
6. Po przeprowadzeniu wizji lokalnej Konsorcjum stwierdzi
ło, że pływalność barkami po
rzece będzie bardzo ograniczona lub niemożliwa i dlatego w wycenie ofertowej został
przyjęty transport lądowy urobku z robót czerpalnych wykonywanych koparką przy
zastosowaniu wozideł, co zostało uwzględnione w wycenie pozycji nr 40 Formularza wyceny
przedmiotu zamówienia przekazanego wraz z ofertą. Przyjęcie takiej technologii pozwoliło
uzyskać dużą oszczędność. Tym samym w ofercie wartość transportu lądowego jest taka
sama jak transportu wodnego.
Zamawiający z tytułu tej zmiany nie poniesie żadnych
dodatkowych kosztów.
7. Znaczne oszczędności uzyskano przy wykonaniu opaski brzegowej z materaca kamienno-
faszynowego. Roboty te wykon
ywane będą w 90% z lądu przy udziale lokalnych
podwykonawców, którzy mają o wiele mniejsze koszty prowadzenia działalności
gospodarczej niż Wykonawca.
8. S
przęt do prowadzonych robót oraz środki transportowe są w całości własnością
Wykonawcy,
więc do wyceny ofertowej ceny sprzętu zostały przyjęte po kosztach własnych
uwzględniających faktyczne jego wydajności oraz faktyczne koszty jego eksploatacji
i utrzymania.
9. Znaczącym czynnikiem wpływającym na cenę ofertową jest planowana organizacja robót,
określająca optymalne zasoby potrzebne do wykonania zamówienia oraz ich efektywne
wykorzystanie.

Wszystkie wymienione powyżej czynniki zdaniem Konsorcjum znacząco wpłynęły na
cenę ofertową i pozwoliły nam obniżyć cenę ofertową w stopniu 20-25% w stosunku do
„sztywnie” wyliczonej ceny, nieuwzględniającej powyższych okoliczności.

W dniu 8 września 2020 roku Zamawiający na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a pkt 1
ustawy Pzp w
ezwał Konsorcjum Melbud do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu zamówienia, w szczególności w zakresie opisanym
w art. 90 ust. 1 pkt 1-5 ustawy Pzp
. Zamawiający wskazał, że w świetle złożonych wcześniej
wyjaśnień z dnia 27 08 2020r. pojawiły się u Zamawiającego następujące wątpliwości:
W pkt 5 w
wycenie miejsc odkładu urobku z robót refulacyjnych ujęto wykonanie 25%
długości grobli z georur tylko w najniższych miejscach od strony rzeki Na pozostałej długości
grobli wyżej położonej zastosowano proekologiczne opaski palowo-wielokiszkowe
uzupełnione pakunkami faszynowymi, ziemią i darniną pozyskanymi z terenu pod planowany
odkład gruntu oraz kosztorysu ofertowego - Dział 2 pozycja 22,23,24.
Zamawiający prosił o doprecyzowanie i wyjaśnienie rozbieżności pomiędzy złożonym
kosztorysem ofertowym,
a przesłanym wyjaśnieniem zawartymi w pkt 5. A także wskazanie
na jakiej podstawie dokonano zmiany zakresu robót pozycji przedmiarowej (Dział 2 poz. 22
23,24
) dotyczącej wykonania grobli i odstojnika z georur we wcześniejszych wyjaśnieniach.
Jednocześnie Zamawiający poinformował, że przedmiotem zamówienia jest cały
zakres robót wskazany w przedmiarze robót i jego rozliczenie nastąpi kosztorysem
powykonawczym.

Konsorcjum Melbud odpowiedziało na wezwanie Zamawiającego, iż odpowiedź
udzielona w punkcie 5. pisma z dnia 27.08.2020 wynika z troski Wykonawcy
o ochronę
środowiska i dążenie do jak największej renaturalizacji rzeki Pilicy z przyległymi do niej
terenami objętymi zakresem postępowania przetargowego poprzez zastosowanie
maksy
malnie w realizacji materiałów naturalnych, ekologicznych i biodegradowalnych
(faszyna, kamień) oraz ograniczenie w jak największym stopniu stosowania materiałów nie
biodegradowalnych jakim jest polipropylen do produkcji georur. Dlatego też przyjęto
w sto
pniu technicznie niezbędnym georury wykonane z polipropylenu.
W ocenie Konsorcjum
udzielona odpowiedź nie stoi w sprzeczności z głównym celem
projektowym, którym jest odmulenie rzeki wraz z wydobyciem nadmiaru gruntu oraz jego
rozplantowanie go we wskazany
m przez Zamawiającego miejscu. Zgodnie z opisem do
projektu
wykonawczego znajdującym się na str. 22: „Miejsca odkładu gruntu należy
zabezpieczyć przed ponownym spływem urobku do rzeki. W tym celu proponuje się
ogroblowania deponatorów przy użyciu georur (…)”
. Projektant nie narzuca więc,

a wyłącznie proponuje zastosowanie georur. Instalacja ta tym samym jest wyłącznie
rozwiązaniem jednym z możliwych, którego zastosowanie ma pozwolić na odsączenie
i zagospodarowanie wydobytego gruntu zgodnie z opisem do pr
ojektu znajdującym się na
str. 23:
„Nie przewiduje się wywozu zdeponowanego gruntu. Odsączony grunt należy
równomiernie rozplantować, powierzchnię odkładu obsadzić lokalną roślinnością wodolubną
i szuwarową np. trzciny, tatarak, sitowie.”
Na powierzchniach georur niemożliwe jest
wykonanie nasadzeń. Przedstawione w odpowiedzi rozwiązanie sprzyja szybszej
renaturyzacji terenu.
Konsorcjum o
świadczyło, że ma pełną świadomość, że rozliczenie wykonanych robót
nastąpi kosztorysem powykonawczym, a jednostką obmiarową wykonania grobli
w miejscach odkładu urobku jest 1 kpl. (komplet). Rozliczenie nastąpi wg cen jednostkowych
pozycji 22, 23 i 24 Działu 2. kosztorysu ofertowego Wykonawcy i Zamawiający nie poniesie
żadnych innych dodatkowych kosztów związanych z wykonaniem tych elementów robót.
Kalkulacja cen jednostkowych Wykonawcy obejmuje kompleksowe wykonanie prac,
jak również koszty prac niewymienionych literalnie w kosztorysie ofertowym, a niezbędnych
do realizacji zamówienia. W świetle powyższych wyjaśnień Wykonawca oświadczył, że cena
ofertowa uwzględnia wszystkie koszty i wydatki wymienione w SIWZ, które należało w niej
zawrzeć.

Biorąc powyższe ustalenia skład orzekający Izby uznał, że odwołanie w całości
zasługiwało na uwzględnienie.


Rozpoznając zarzut odnoszący się do wyjaśnień cenowych złożonych przez
konsorcjum Melbud
, z uwag natury ogólnej zauważyć należy, iż zgodnie z art. 89 ust.1 pkt 4
ustawy Pzp Zamawiający odrzuca ofertę, która zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Możliwość zastosowania przywołanego przepisu
poprzedzona być musi wyczerpaniem przez Zamawiającego procedury wyjaśniającej cenę,
którą reguluje art. 90 ust. 1 ustawy Pzp. Ze stanowiska doktryny oraz orzecznictwa wynika,
że procedura wyjaśniająca nie może być pominięta (tak wyrok ETS z 22 czerwca 1989 r.,
sygn. C-
103/88). Jeżeli wyjaśnienia nie zostaną złożone lub z ich treści wynika, że mamy do
czynienia z rażąco niską ceną, ofertę należy odrzucić na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy
Pzp. Ocena, czy zaoferow
ana cena jest wiarygodna, dokonywana jest w świetle złożonych
przez wykonawcę wyjaśnień wraz z dowodami, gdy w okolicznościach sprawy zachodziły
podstawy do wszczęcia takiej procedury wyjaśniającej.
Samo pojęcie rażąco niskiej ceny w ustawie Pzp nie jest zdefiniowane. Przyjmuje się
za orzecznictwem europejskim, orzecznictwem sądów okręgowych, KIO oraz doktryną, iż za

cenę rażąco niską uważana jest cena nierealistyczna, niewiarygodna w porównaniu do cen
rynkowych podobnych zamówień i innych ofert (tak np. wyrok Sądu Okręgowego
w Katowicach z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08). W wyroku z dnia 28
marca 2013 roku KIO przyjęła, że o cenie rażąco niskiej można mówić, gdy oczywiste jest,
że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę za podaną cenę
byłoby nieopłacalne (sygn. akt KIO 592/13). O zjawisku rażąco niskiej ceny będziemy mówili,
kiedy cena w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego
wartości, a różnica ta nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi
wykonawcy bez strat i finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł niż
wynagrodzenie umowne, to zamówienie wykonać (tak KIO w wyroku z dnia 4 sierpnia 2011
r., sygn. akt KIO 1562/11).
Zamawiający, oceniając wyjaśnienia, bierze pod uwagę obiektywne czynniki,
w szczególności oszczędność metody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania
techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonania zamówienia dostępne dla wykonawcy,
oryginalność projektu wykonawcy, koszty pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wypływ pomocy
publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. Zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz
z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Zamawiający powinien pozyskać jednoznaczne wyjaśnienia od
wykonawcy i dopiero w wyniku oceny tych wyjaśnień podjąć dalsze decyzje, w tym
o wyborze oferty (wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 8.04.2009 r., sygn. Akt XII Ca
59/09).
Wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień ma obowiązek podać Zamawiającemu
okoliczności uzasadniające obniżenie ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia lub też
innych czynników, do których odnosi się wezwanie Zamawiającego. Niewątpliwie przy ocenie
wyjaśnień uwzględnić należy treść samego wezwania. Wyjaśnienia wykonawcy składane
w trybie art. 90 ust. 1 Pzp Zamawiający powinien badać nie tylko poprzez zsumowanie
podanych w nim kwot (jeżeli takie podano), ale i poprzez realność poczynionych założeń co
do czasochłonności pracy, co do rzeczywistości i zgodności z prawem stawek
wynagrodzenia oraz do realnego kosztu czynności do zrealizowania celem osiągnięcia
przed
miotu zamówienia, a także przez pryzmat złożonych dowodów, które wymienione
założenia wykonawcy potwierdzają, jak choćby oferty handlowe.

Przechodząc do oceny złożonych w postępowaniu przez konsorcjum Melbud
wyjaśnień, Izba podzieliła stanowisko Odwołującego zaprezentowane w odwołaniu i na

rozprawie.
W ocenie składu orzekającego Izby złożone w postępowaniu wyjaśnienia przez
Konsorcjum Melbud
nać należy za ogólne i lakoniczne. Wyjaśnienia jedynie hasłowo
wskazują na czynniki, które zdaniem Wykonawcy mogłyby przyczynić się do obniżenia
kosztów. Wykonawca jednak nie załącza do tych hasłowych stwierdzeń jakichkolwiek
elementów potwierdzających dane założenia cenowe, co więcej nie przedstawia również
jakiejkolwiek kalkulacji.
Nie przestawiono dowodów, że Wykonawcy udało się uzyskać
korzystne ceny na materiały, nie złożono dowodów potwierdzających dysponowanie
odpowiednim sprzętem, nie przedstawiono kalkulacji dla kosztów pracowniczych oraz
kosztów zarządczych. Wykonawca miał możliwość i mógł przecież przedłożyć oferty
związane z poszczególnymi rodzajami koszów, choćby w zakresie materiałów. Tymczasem
takich ofert nie przedstawiono.
Izba nie dopatrzyła się przeszkód złożenia wraz z wyjaśnieniami dowodów
potwierdzających, że zakładane koszty mogły zostać obniżone, ponieważ Wykonawca
korzystał będzie z potencjału lokalnych podwykonawców. Można było także udowodnić, że
wykonawca rzeczywiście otrzymał rabaty na wykonanie określonych prac na takim poziomie,
które przełożyły się na możliwość obniżenia ceny oferty. Takie materiały mogły zostać objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa i nie być udostępniane pozostałym uczestnikom postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego. Zamawiający zdaje się również w zakresie tego punktu
nie zauważać, iż w formularzu ofertowym konsorcjum Melbud oświadczyło, że prace będzie
wykonywało samodzielnie, podczas gdy składając wyjaśnienia Wykonawca wskazywał na
korzystanie z podwykonawców. To w ocenie Izby świadczy, iż wyjaśnienia nie miały
szczegółowego charakteru, nie odnosiły się do tego konkretnego postępowania a były raczej
zbiorem ogólnych twierdzeń, które dałoby się zastosować w każdym postępowaniu.
Konsorcjum Melbud nie wyjaśniło także co rozumie choćby pod stwierdzeniem, że
znaczącym czynnikiem obniżającym cenę oferty jest planowana organizacja robót,
określająca optymalne zasoby potrzebne do wykonania zamówienia oraz ich efektywne
wykorzystanie. Wykonawca nie opisał na czym miałaby polegać ta optymalizacja robót
podnosząca efektywność pracy wykonawcy i w jaki sposób przełożyło się to na kalkulację
ceny ofertowej.
Zdaniem składu orzekającego Izby złożone Zamawiającemu wyjaśnienia nie były na
tyle szczegółowe i wyczerpujące, aby uznać ich prawidłowość. Badając oferty Zamawiający
winien kierować się podstawowymi zasadami wynikającymi z ustawy Pzp, w tym przede
wszystkim zasadą równego traktowania wykonawców. Obowiązkiem Zamawiającego było
zbadanie
wyjaśnień w takim samym zakresie, przy przyjęciu takich samych założeń
i sprawdzeniu wiarygodności kalkulacji określonego rodzaju prac i zdarzeń w stosunku so
ofert wszystkich wykonawców. Zupełnie nie do zaakceptowania dla Izby jest okoliczność, że

Zamawiający uznał wyjaśnienia Wykonawcy w punkcie dotyczącym zastosowania innej niż
przewidziana w dokumentacji projektowej technologii wykonania prac.
Niewątpliwie troska o
ochronę środowiska i dążeniem do jak największej renaturalizacji rzeki Pilicy z przyległymi
do niej terenami objętymi zakresem postępowania przetargowego poprzez zastosowanie
maksymalnie w realizacji materiałów naturalnych, ekologicznych i biodegradowalnych jest
godna pochwały, ale niestety Zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia przewidział inny
sposób wykonania zamówienia i osiągnięcia zakładanego celu, niż zaproponował
Wykonawca. Nawet jeżeli zastosowanie tej metody pozwoliło na obniżenie kosztów oferty,
czego konsorcjum Melbud nie wykazało, to przyjęcie takiego sposobu realizacji było
niezgodne z opisem przedmiotu zamówienia.
Konsorcjum Melbud
ograniczyło się do wskazania 9 punktów ogólnych twierdzeń, bez
jakiegokolwiek przedsta
wienia rozbicia kosztów na poszczególne kategorie. Ogólności i
lakoniczności wyjaśnień nie tłumaczy także charakter wykonywanych prac. Nawet jeżeli
mamy do czynienia z nieskomplikowanym zadaniem, nie może to tłumaczyć braku wyjaśnień
ze strony Wykonawcy.
Reasumując tę część wywodów Izby, zauważyć należy, że Zamawiający wezwał
wykonawcę do złożenia wiarygodnych wyjaśnień i dowodów w zakresie wysokości ceny
oferty, czemu wykonawca konsorcjum Melbud
w żaden sposób nie sprostał, gdyż nie
przedstawił dowodów potwierdzających prawidłowość poczynionej kalkulacji. Zdaniem
składu orzekającego Konsorcjum Melbud nie pokazało w jakim stopniu wymienione przez
niego w wyjaśnieniach czynniki pozwoliły mu na obniżenie ceny.
Z tych powodów właśnie, w ocenie Izby, Zamawiający w sposób nieprawidłowy ocenił
złożone wyjaśnienia jako wystarczające. Izba stwierdza, że wezwany Wykonawca nie
wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Decydujące znaczenie dla
rozstrzygnięcia Izby miał fakt, że ciężar dowiedzenia, że cena oferty Konsorcjum Melbud nie
jest niska po otrzymaniu od Zamawiającego wezwania obciążał tego wykonawcę.
Z tych powodów Izba nakazała Zamawiającemu w wyniku przeprowadzenia procesu
ponownego badania i oceny ofert, odrzucenie oferty Przystępującego na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.

Izba podziela również stanowisko odwołania w zakresie naruszenia przez
Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Zamawiający w opisie przedmiotu
zamówienia jasno ustalił, że pewne elementy przedmiotu zamówienia w określonej ilości w
określonym miejscu mają być wykonane z georur. Od zasady tej Zamawiający nie
przewidział wyjątków. Nie dopuszczono możliwości zastosowania równoważnych metod
wykonania prac. Choć dokumentacja projektowa zawierała pewne propozycje wykonania

przedmiotu zamówienia, to zapisami SIWZ Zamawiający dokonał uszczegółowienia tego
opisu, wskazując jaką metodę uznaje za wiążącą.
Skład orzekający Izby, za Odwołującym wskazuje, iż udzieloną odpowiedzią na
pytanie Zamawiający jasno i precyzyjnie określił, iż przedmiot zamówienia należało wykonać
tylko z georur. Owszem, pytanie nawiązywało do możliwości zastosowania big-bagów ale
Zamawiający w odpowiedzi nie odniósł się tylko do wymienionej technologii, ale wskazał
technologię wiodącą - „Zamawiający nie wyraża zgody na zastosowanie big-bagów; przy
realizacji zadania można stosować tylko georury”
. Tak udzielona odpowiedź wiąże
Zamawiającego i Wykonawców, którzy złożyli oferty. Nie jest możliwa zmiana sposobu
rozumienia zapisów SIWZ, w tym opisu przedmiotu zamówienia, po terminie składania ofert.
Wykonawcy, przystępując do złożenia ofert, mieli prawo działać w zaufaniu do wyrażonego
przez Zamawiającego stanowiska, które zawarto w opisie przedmiotu zamówienia i
wyjaśnieniach (odpowiedziach na pytania) do tego opisu. Zatem zastosowanie technologii o
odmiennym charakterze niż opisany w SIWZ powoduje, że oferta Konsorcjum Melbud jest w
swej treści niezgodna z zapisami SIWZ i jako taka winna zostać przez Zamawiającego
odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.

Biorąc pod uwagę powyższy stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba na
podstawie art. 192 ust. 1 w zw. z ust.
2 Pzp orzekła jak w sentencji

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp
, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem postanowień
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 972), w tym
w szczególności § 5 ust. 4 oraz § 5 ust. 2 pkt 1.


Przewodniczący:


…………………………..


Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie