eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2020 › Sygn. akt: KIO 1976/20
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-10-13
rok: 2020
sygnatury akt.:

KIO 1976/20

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska Członkowie: Katarzyna Prowadzisz, Robert Skrzeszewski Protokolant: Rafał Komoń

po rozpoznaniu na
rozprawie w dniu 9 października 2020 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej I
zby Odwoławczej w dniu 17 sierpnia 2020 r. przez Arriva
Bus Transport Polska
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Toruniu
w
postępowaniu prowadzonym przez Zarząd Komunikacji Miejskiej w Elblągu Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Elblągu

przy udziale wykonawcy
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Elblągu Spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Elblągu,
zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego


orzeka:


1.
uwzględnia odwołanie w zakresie naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w zw.
z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z
2019 roku, poz. 1843 ze zm.)
i nakazuje zamawiającemu – Zarządowi Komunikacji Miejskiej
w Elblągu Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Elblągu –
unieważnienie
czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie Pakietu nr 1, odrzucenie oferty złożonej
przez
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Elblągu Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Elblągu
w zakresie Pakietu nr 1 i dokonanie ponownej oceny ofert,

2.
w pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala,

3.
kosztami postępowania obciąża Zarząd Komunikacji Miejskiej w Elblągu Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Elblągu
i
3.1.
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy),

uiszczoną przez wykonawcę Arriva Bus
Transport Polska
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Toruniu,
tytułem wpisu od
odwołania,

3.2
zasądza od Zarządu Komunikacji Miejskiej w Elblągu Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Elblągu
na rzecz wykonawcy Arriva Bus Transport Polska Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Toruniu
kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście
tysięcy sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zam
ówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej,
do Sądu Okręgowego w Elblągu.

………………………………..
……………………………….
……………………………….






Sygn. akt: KIO 1976/20
Uzasadnienie


Zamawiający – Zarząd Komunikacji Miejskiej w Elblągu Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Elblągu – prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem jest świadczenie usług publicznego transportu zbiorowego
w zakresie komunikacji miejskiej na terenie Gminy Miasto Elbląg i gmin sąsiadujących.

Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1843 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.

W dniu 17 sierpnia 2020 roku wykonawca
Arriva Bus Transport Polska Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Toruniu (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec
czynności badania, oceny oraz wyboru w postępowaniu (w Pakiecie nr 1) jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Elblągu Sp. z o.o. (dalej jako: „wykonawca”, „PKS”, „PKS Elbląg” lub
„przystępujący” ) i zaniechania odrzucenia tej oferty.

Czynnościom i zaniechaniom zamawiającego odwołujący zarzucił:
1.
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy pomimo, iż wykonawca zaoferował w Pakiecie nr 1
w p
ostępowaniu cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia, oraz nie wykazał i
nie udowodnił w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego, że zaoferowana cena nie
nosi znamion rażąco niskiej;
2.
naruszenie art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez wielokrotne
wzywanie w
ykonawcy do złożenia kolejnych wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny,
pomimo iż wykonawca zobowiązany był wykazać, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego;
ewentualnie
3.
art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy pomimo, iż wykonawca zaoferował w Pakiecie nr 1 w
p
ostępowaniu cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz nie wykazał i nie
udowodnił w ramach prowadzonego postępowania wyjaśniającego, że zaoferowana cena nie
nosi znamion rażąco niskiej.

W związku z powyższym odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
z
amawiającemu unieważnienia czynności wyboru PKS oraz powtórzenia czynności oceny
ofert w Pakiecie nr 1 po
stępowania i odrzucenia oferty wykonawcy.

W każdym przypadku, w razie zawarcia umowy z PKS, odwołujący wniósł o
unieważnienie umowy na podstawie art. 192 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 146 ust. 1 pkt 3 ustawy
P.z.p.
lub stwierdzenie naruszenia przepisów ustawy w oparciu o art. 192 ust. 3 pkt 3 ustawy
P.z.p.

Odwołujący wniósł również o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów, w tym
dowodów z dokumentów powołanych w odwołaniu oraz dowodu z dokumentów znajdujących
się w aktach postępowania, a także przedłożonych w toku postępowania odwoławczego - na
okoliczności przytoczone w odwołaniu oraz w toku postępowania odwoławczego.

Odwołujący podniósł, że spełnia materialnoprawną przesłankę wniesienia odwołania z
art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
, ponieważ ma interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść
sz
kodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy P.z.p. Stosownie do
zestawienia ofert objętego informacją o wyborze najkorzystniejszej, oferta odwołującego zajęła
drugą pozycję w rankingu ofert ustalonym na podstawie kryteriów oceny ofert. Interes
o
dwołującego w uzyskaniu zamówienia jest jednoznaczny z uwagi na fakt, iż gdyby
z
amawiający, zgodnie z przepisami ustawy P.z.p. odrzucił ofertę wykonawcy, to właśnie oferta
o
dwołującego zostałaby wybrana jako najkorzystniejsza. W razie sanacji zaskarżonych
czynności i zaniechań zamawiającego, odwołujący może zatem uzyskać przedmiotowe
zamówienie. Jednocześnie odwołujący doznaje szkody w postaci utraty możliwości zawarcia
umowy o zamówienie publiczne oraz utraty przychodów i zysku z tytułu jej wykonywania.
Dodatkowo ponosi stratę w postaci poniesienia kosztów uczestnictwa w postępowaniu.

W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że dnia 29 czerwca 2020 r.,
z
amawiający zawiadomił wykonawców o wyborze oferty najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1,
wskazując, że jest to oferta złożona przez wykonawcę.

Odwołujący złożył w dniu 9 lipca 2020 r. odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej
(sygn. akt KIO 1561/20) nakierowane na unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, odrzucenie oferty w
ykonawcy, a także na odtajnienie złożonych przez
w
ykonawcę wyjaśnień w zakresie zaoferowanej przez niego ceny.

W odwołaniu odwołujący wskazał, iż wyjaśnienia w zakresie elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny, złożone przez PKS w odpowiedzi na wezwanie
z
amawiającego z dnia 19 czerwca 2020 r.. jest nieprawidłowa, w tym wyjaśnienia PKS nie są

poparte dowodami, a tym samym -
z uwagi na niesprostanie ciężarowi dowodu - oferta PKS
podlegała odrzuceniu.

W
reakcji na złożone odwołanie, zamawiający w dniu 24 lipca 2020 r. unieważnił
czynność wyboru oferty najkorzystniejszej w celu ponownego dokonania czynności oceny i
badania
ofert. W związku z powyższym, odwołujący w dniu 4 sierpnia 2020 r. cofnął odwołanie
w sprawie o sygn. akt KIO 1561/20 z uwagi na wyeliminowanie z obrotu czynności będącej
podstawą tego odwołania (brak substratu zaskarżenia) .

Dodatkowo, z
amawiający w dniu 23 lipca br. udostępnił odwołującemu odtajnioną treść
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie z dnia 17 czerwca 2020 r.
do wykazania, że oferta wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny.

Po unieważnieniu czynności wyboru oferty zamawiający dwukrotnie - w dniu 28 lipca
2020 r. oraz w
dniu 6 sierpnia 2020 r. wzywał wykonawcę do ponownego złożenia wyjaśnień
w zakresie zaoferowanej ceny. Wykonawca udzielił wyjaśnień w odpowiedzi na ww. wezwania
- odpowiednio w dniach 31 lipca 2020 r. i 7 sierpnia 2020 r. Ponadto, w
ykonawca z własnej
inicjatywy w dniu 31 lipca 2020 r. przekazał zamawiającemu w ramach odrębnej
korespondencji dodatkowe dokumenty dotyczące zaoferowanej przez niego ceny - jak sam
w
ykonawca określił - nastąpiło to „w nawiązaniu do odwołania Arriva oraz trwającego
postępowania w KIO".

Dnia 7 sierpnia 2020 r. z
amawiający poinformował o ponownym wyborze oferty
Wykonawcy jako najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1.

Odwołujący stwierdził, że nie zgadza się z takim rozstrzygnięciem postępowania.
Oferta PKS powinna być odrzucona z uwagi na zaoferowanie rażąco niskiej ceny już na
podstawie wyjaśnień udzielonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie Zamawiającego
(do których nie dołączono jakichkolwiek dowodów). Ponowne wezwania do udzielenia
kolejnych wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny są niezgodne z przepisami ustawy P.z.p.,
w związku z czym udzielone w odpowiedzi na te wezwania wyjaśnienia wykonawcy nie
powinny zost
ać uwzględnione przy badaniu ceny oferty.

W ocenie odwołującego, niezależnie od powyższego, nawet gdyby hipotetycznie
przyjąć, że kolejne dwa wezwania były zgodne z prawem oraz nie naruszają zasad uczciwej
konkurencji, to przy uwzględnieniu wszystkich złożonych wyjaśnień wykonawcy, PKS wciąż
nie wykazał, że cena jego oferty i jej części składowych nie jest rażąco niska.

Odwołujący stwierdził, że w toku postępowania, wykonawca był trzykrotnie wzywany
przez z
amawiającego do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny - w dniach:

-
17 czerwca 2020 r. (na które udzielono odpowiedzi 25 czerwca 2020 r.),
-
28 lipca 2020 r. (odpowiedź z 31 lipca 2020 r.) oraz
-
6 sierpnia 2020 r. (odpowiedź z 7 sierpnia 2020 r.).

Dodatkowo, w
ykonawca w związku z zarzutami wcześniejszego odwołania (KIO
1561/20) także z własnej inicjatywy w dniu 31 lipca 2020 r. przedłożył zamawiającemu
odrębnie dodatkowe dokumenty mające potwierdzać prawidłowość kalkulacji leżących u
podstaw jego ceny.

Odwołujący wskazał, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą przyjmuje się, że biorąc
pod uwagę, iż wezwanie na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. kierowane jest do
profesjonalnego uczestnika obrotu gospodarczego, wobec którego stosowany jest miernik
podwyższonej staranności (art. 355 § 2 k.c.), a także mając na uwadze zasady równego
traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji (art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.), wezwanie w
przedmiocie rażąco niskiej ceny należy kierować do wykonawcy jednokrotnie. Na takie
wezwanie wykonawca zobowiązany jest udzielić odpowiedzi rzetelnej i wyczerpującej.
Potencjalna możliwość ponownego wezwania aktualizuje się jedynie w szczególnie
uzasadnionych okolicznościach, o których w szczególności nie może być mowy w przypadku
braku rzetelności i staranności po stronie udzielającego wyjaśnień wykonawcy. Odwołujący
przywołał stanowisko Izby wyrażone w wyroku z dnia 25 września 2018 r., sygn. akt KIO
1827/18, w którym skład orzekający wskazał: „należy podkreślić, że zamawiający mają
wprawdzie prawo ponowić wezwanie do wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 ustawy Pzp, ale mają
też obowiązek mieć na uwadze treść art. 1 ust. 1 ustawy Pzp, który przewiduje podstawową
zasadę udzielania zamówień, tj. zachowanie przejrzystości, uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców. W świetle tej zasady zamawiający może ponownie wezwać
wykonawcę do wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny, ale jedynie wtedy, kiedy wykonawca
już za pierwszym razem udzielił rzetelnych, konkretnych, spójnych wyjaśnień, które tylko w
niektórych kwestiach wymagają doprecyzowania.”

W ocenie odwołującego, to po stronie PKS spoczywał obowiązek przedłożenia w
wyznaczonym przez z
amawiającego terminie wyczerpujących, szczegółowych i konkretnych
wyjaśnień oraz kompletnych wyliczeń, kalkulacji i dowodów na nie w ramach udzielonej
odpowiedzi na pierwsze wezwanie z
amawiającego, tak, aby w sposób nie budzący wątpliwości
wykazać, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a zamawiający zobowiązany był poddać
te wyjaśnienia skrupulatnej analizie pod kątem zupełności wyjaśnień oraz prawidłowości i
rynkowego charakteru zaoferowanej ceny, przy uwzględnieniu weryfikacji istotnych części
składowych ceny. Tymczasem wyjaśnienia przedłożone przez wykonawcę w dniu 25 czerwca
2020 r. zawierały braki dobitnie świadczące o nieuwzględnieniu szeregu istotnych czynników

cenotwórczych oraz nieprawidłowym oszacowaniu podstawowych kosztów, co wskazuje na
rażący brak dochowania należytej staranności przez wykonawcę w toku kalkulacji ceny na
potrzeby złożenia oferty w postępowaniu lub działanie umyślne.

W konsekwencji powyższego, odwołujący wskazał, że wyjaśnienia udzielone w
odpowiedzi na późniejsze, bezprawne wezwania zamawiającego (po 25 czerwca 2020 r.)
powinny zostać pominięte na potrzeby badania prawidłowości kalkulacji ceny oferty
wykonaw
cy, a rozstrzygnięcie w tym zakresie powinno opierać się jedynie na wyjaśnieniach z
25 czerwca 2020 r.

Uzasadniając niewykazanie braku rażąco niskiej ceny w wyjaśnieniach z 25 czerwca
2020 r., odwołujący wskazał, że cena zaoferowana przez PKS w Pakiecie nr 1 w postępowaniu
ma charakter rażąco niski, a w przedłożonych wyjaśnieniach z dnia 25 czerwca 2020 r.
w
ykonawca nie udowodnił, że jest inaczej.

W realiach niniejszej sprawy, z
amawiający 17 czerwca 2020 r. wystąpił do wykonawcy
o przedstawienie wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1a ustawy P.z.p., z uwagi na fakt, iż cena
PKS o ponad 30 % odbiegała od średniej arytmetycznej złożonych ofert.

Jak wynika z oferty PKS, zaoferowano jedynie 44.380.000 zł za realizację przedmiotu
zamówienia, tj. po stawce netto za wozokilometr jedynie 5,87 zł (brutto 6,34 zł). W ocenie
odwołującego, taka oferta rażąco odbiega od cen rynkowych, co pokazuje zestawienie ofert,
przy czym pokreślenia wymaga, że liczba ofert złożonych w Pakiecie nr 1 (pięć) stanowi
poważny argument na obiektywny poziom rynkowy pozostałych cen.

Odwołujący stwierdził, że oferta PKS powinna zostać odrzucona zarówno z uwagi na
względy formalne, jak i materialne.

Odwołujący podkreślił, że ciężar dowodu realności ceny spoczywa na wykonawcy (art.
90 ust. 2 ustawy P.z.p.
). Wykonawca ma obowiązek udowodnić, iż nie zaoferował rażąco
niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. Na obowiązek złożenia dowodów
wskazuje literalnie zarówno art 90 ust. 1 ustawy P.z.p. („w tym złożenie dowodów”), jak i art.
90 ust. 3 ustawy P.z.p.
(„wraz ze złożonymi dowodami’). Do złożenia wyjaśnień „wraz z
dowodami’, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, wezwał także
z
amawiający w piśmie z 19 czerwca 2020 r.

Tymczasem, jak wynika z przekazanych wyjaśnień PKS z 25 czerwca br., PKS nie
przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń (pismo z 25 czerwca 2020 r. nie
zawiera żadnych załączników). Co więcej, na niespełna 3 stronach przedstawił ogólnikowe
twierdzenia, stanowiące jedynie oświadczenia własne wykonawcy, niemające waloru

obiektywnego ani dowodowego. Przedstawił on co prawda pewne wartości kosztowe, jednak
bez jakiegokolwiek popar
cia dowodami i szczegółowego uzasadnienia.

Odwołujący wskazał, że wykonawca nie wykazał odpowiednich standardów
staranności wymaganej od podmiotu profesjonalnego w celu wykazania, iż jest w stanie
należycie i bez strat wykonać przedmiot zamówienia za zaoferowaną cenę (art. 355 § 2 K.c.
w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy P.z.p
.). Tym bardziej, iż wykonawca złożył ofertę na takim
poziomie cenowym, który ustawowo ex lege kwalifikuje ją jako objętą domniemaniem rażąco
niskiej ceny (skoro z
amawiający miał obowiązek wszcząć postępowanie wyjaśniające na
podstawie art. 90 ust. 1a ustawy P.z.p.
). PKS tego domniemania nie obalił.

W ocenie odwołującego, powyższe okoliczności i zaniechania wykonawcy stanowią już
wystarczającą podstawę do odrzucenia oferty PKS na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art.
90 ust. 3 ustawy P.z.p.

Niemniej, w ocenie o
dwołującego nie ma wątpliwości, iż cena zaoferowana przez PKS
również materialnie ma charakter rażąco niski, świadczący o oferowaniu przedmiotu
zamówienia poniżej kosztów świadczenia.

W wyjaśnieniach złożonych zamawiającemu 25 czerwca 2020 r. wykonawca podał
składowe ceny wozokilometra wraz z lakoniczną argumentacją. Poniższe generalne
zestawienie wartości wskazanych przez PKS wraz z wartościami uzyskanymi z kalkulacji
minimalnej c
eny, sporządzonej przez odwołującego, obrazuje znaczne różnice w poziomie
założonych kosztów, a także fakt, że PKS nie uwzględnia wielu kosztów niezbędnych do
wykonania zamówienia.

Odwołujący stwierdził, że nie wnosi uwag do przyjętych przez PKS Elbląg założeń
dotyczących spalania na poziomie 35 litrów / 100km. Jest to wartość bezpieczna biorąc pod
uwagę fakt wykorzystywania autobusów klimatyzowanych. W odniesieniu do założonej przez
PKS ceny paliwa na poziomie 3,50 zł/litr stwierdził, że ceny paliw przed terminem składania
ofert były na historycznie niskich poziomach spowodowanych pandemią koronawirusa.
Jednak,
jeżeli PKS przyjąłby w swoich wyliczeniach w oddzielnej pozycji niekorzystną
pierwszą waloryzację opisaną poniżej (czego nie uczynił), to samą cenę paliwa należałoby
uznać za racjonalną. Jednakże z podanych przez PKS składowych kosztu paliwa na km
wynika, że Wykonawca nie wliczył km pustych/dojazdowych (a nie wykazuje ich w innej pozycji
kosztów, więc powinny się tutaj znaleźć), gdyż koszt na km oblicza następująco:
35x3,50/100 = 1,23

Przy nawet niewielkim procencie km pustych, przykładowo 3% w stosunku do
handlowych, kalkulacja powinna wyglądać w ten sposób: 35 x 3,5 /100 * 1,03 = 1,27 Bazując
na powyższym odwołujący przyjął wartość 1,27 zł/km za właściwą.

W ocenie odwołującego, przyjęty przez wykonawcę koszt na km jest znacząco
zaniżony lub/i nie uwzględnił on w kalkulacji wszystkich zatrudnionych niezbędnych do
świadczenia usługi bądź wszystkich składników wynagrodzeń.
Poza wynagrodzeniem za pra
cę, w tej grupie kosztów powinny znaleźć się narzuty w postaci:
a.
składek ZUS opłacanych przez pracodawcę - 20,6% wynagrodzenia brutto;
b.
składek na Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) - 1,5% średniego wynagrodzenia
pracowników przypisanych do realizacji umowy i przystępujących do programu;
c.
Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) - obligatoryjny odpis
podstawowy dla pracownika zatrudnionego w warunkach normalnych,
d.
wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) -
iloc
zyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy
między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób
niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.

We własnej kalkulacji odwołujący wyliczył, że koszt wynagrodzeń wszystkich
pracowników skierowanych do realizacji zamówienia wraz z wszystkimi narzutami powinien
wynieść co najmniej 3,07 zł/km. Przy wskazanym przez PKS koszcie 1,80 zł/km fundusz płac
wraz z narzutami
miesięcznie wynosi 150 tys. zł. Zakładając nawet, że wykonawca płaci
minimalne przewidziane prawem wynagrodzenie za pracę (co jest bardzo nieprawdopodobne,
z uwagi na fakt, że odwołujący prowadzi podobną działalność w tym samym mieście i zna
rynkowy poziom
wynagrodzeń a dane dotyczące średnich wynagrodzeń są dostępne w
sprawozdaniu finansowym w
ykonawcy), to liczba etatów, którą może opłacić PKS wynosi 44,8.
Jak wynika z kalkulacji liczby kierowców niezbędnych dla obsłużenia zamawianej ilości kursów
z uwzględnieniem urlopów i zwolnień chorobowych (załącznik nr 2), sporządzonej na
podstawie z
ałącznika nr 1 do umowy na Pakiet 1 w niniejszym postępowaniu, jest to 39,5 etatu.
Do tego należy doliczyć m.in. mechaników, w liczbie 5,5 etatu. W założonym koszcie 1,80
zł/km wykonawca nie jest w stanie zatrudnić chociażby kompletu kierowców i mechaników
przy minimalnym wynagrodzeniu, a ponadto do realizacji zamówienia potrzebni są jeszcze inni
pracownicy (dyspozytorzy, pracownicy sprzątający, pracownicy biurowi, zarząd). Należy
wspomnieć, że średnie wynagrodzenie kierowców u odwołującego wynosi 3361 zł/m-c
(wartość za I kwartał 2020 w oddziale Elbląg.), natomiast dla pozostałych stanowisk

(mechanicy, dyspozytorzy itd.) poziom wynagrodzeń jest wyższy. Tymczasem PKS nie
prz
edstawił żadnych kalkulacji ani dowodów w tym zakresie.

W ocenie odwołującego, koszt taboru (amortyzacja) powinien zostać skalkulowany na
bazie takich parametrów jak w szczególności wymagana ilość i wyposażenie, ceny rynkowe i
czas eksploatacji. W wylicze
niu należy również uwzględnić wartość rezydualną (odkupu)
pojazdów, obniżając odpowiednio koszt taboru. PKS Elbląg w swoich wyjaśnieniach podał
koszt zakupu 1 autobusu na pozi
omie 850 000 złotych. Jednakże wykonawca szacuje okres
wykorzystania nowo zakupio
nych pojazdów na 10 lat i przyjmuje, że po 7 latach użytkowania
ich wartość rynkowa będzie wynosiła 30%. Założenie te jest nieuzasadnione, ponieważ
wartość pojazdu nie maleje liniowo wraz z czasem. Na bazie otrzymanych ofert odkupu
autobusów oraz własnych doświadczeń odwołujący przyjął, że wartość autobusu po 7 latach
jego intensywnego użytkowania to 10% jego wartości początkowej. Biorąc pod uwagę koszty
zakupu autobusów podane przez wykonawcę, rynkową wartość rezydualną oraz liczbę
kilometrów odwołujący założył, że koszt wykonawcy wyniesie 2,08 zł/km. Zaznaczył, że koszt
ten nie uwzględnia koszt leasingu pojazdów (najczęściej stosowana forma finansowania
pozyskiwania taboru na rynku), co jest założeniem najbardziej korzystnym dla PKS
(niekorzystanie z tej f
ormy finansowania). W przypadku gdyby PKS nabywał pojazdy na
podstawie leasingu, należałoby dodać co najmniej 21 % wartości autobusów leasingowanych
(szacunek na podstawie najlepsze
j oferty leasingowej dostępnej odwołującemu).

Odnosząc się do kosztów napraw, odwołujący zauważył, że wykonawca w swoich
wyjaśnieniach przedstawił sumę kosztów napraw, części, mycia, bieżącego utrzymania
gotowości technicznej taboru w tym niezbędnego zaplecza oraz ogumienia w wysokości 0,32
zł/km. Mając na uwadze lakoniczny opis składowych kosztów napraw, nie sposób stwierdzić
czy podane wyliczenia są realne. Odwołujący na podstawie własnych doświadczeń jest w
stanie chociażby podzielić koszty na:
-
średni koszt cz. zamiennych, smarów, olejów, płynów ekspl, materiałów i narzędzi w okresie
7 lat
-
średni koszt usług zewnętrznych w zakresie napraw w okresie 7 lat o Koszty mycia i
sprzątania autobusów (bez kosztów osobowych) o Średni koszt zużycia opon w okresie 7 lat
o Roczny koszt przeglądów klimatyzacji

W ocenie odwołującego, z dużą dozą prawdopodobieństwa można założyć, że
w
ykonawca nie uwzględnił kosztów przeglądów i napraw klimatyzacji, najpewniej z uwagi na
to, że pojazdy wykonawcy obecnie eksploatowane w komunikacji miejskiej w Elblągu
klimatyzacji nie posiadają. Ten fakt oraz prawdopodobnie zbyt agresywne, nierealne (i niczym
niepoparte) założenia spowodowały niedoszacowanie tej pozycji kosztowej o 0,04 zł/km.

Jednocześnie odwołujący zauważył, że wykonawca zwraca w swoich wyjaśnieniach
uwagę na fakt, że pojazdy będą początkowo objęte gwarancją (w przypadku autobusów
obejmuje zazwyczaj okres dwuletni). N
ależy jednak pamiętać że stawka ofertowa powinna
uwzględniać przewidywany wzrost kosztów napraw w przyszłości jako, że nie jest ona
waloryzowana ze względu na zakończenie okresu gwarancji. Należy też przy tym pamiętać,
że o ile wykonawca w okresie nie będzie ponosić części kosztów naprawy ze względu na
roszczenia gwarancyjne, o tyle w tymże okresie będzie zobowiązany do zapewnienia na swój
koszt bieżącego serwisu pojazdów (np. wymiana olejów i filtrów) oraz będzie zobowiązany do
zakupu wszelkich części zamiennych od gwaranta (w cenie zazwyczaj wyższej niż rynkowej).
Tym samym wpływ gwarancji na obniżenie kosztów utrzymania pojazdów jest marginalny.

Odwołujący zauważył, że wykonawca wskazuje, że do tej pozycji zaliczył koszty
podatku od środków transportowych oraz obowiązkowe ubezpieczenia. Już sama kwota
podatku od środków transportowych bazująca na uchwale nr XIX/382/2016 RADY MIEJSKIEJ
W ELBLĄGU z dnia 27 października 2016 r. w sprawie stawek podatku od środków
transportowych (1955 zł rocznie za autobus o liczbie miejsc wyższej lub równej 22) w
przeliczeniu na kilometr daje 0,04 zł i przekracza założoną przez PKS wartość kosztu (0,02
zł/km). Ponadto nie wystarcza już na opłacenie obowiązkowego ubezpieczenia autobusów.

Odnosząc się do pozostałych kosztów, odwołujący stwierdził, że wyjaśnienia
w
ykonawcy są w tym zakresie bardzo lakoniczne, a same koszty wskazane w tej kategorii są
bardzo niskie, co może wskazywać na potencjalne ich subsydiowanie inną działalnością
w
ykonawcy. PKS nadmienił, że w pozycji tej zawarł: koszty ogólnego zarządu, ubezpieczeń,
podatków i energii. Jak widać, w punkcie 6 powyższej tabeli katalog kosztów, które powinny
się znaleźć w pozycji „pozostałe” jest szeroki, a PKS ich nie uwzględnił.

PKS nie odniósł się także w ogóle do zmieniających się uwarunkowań prawnych, w
tym w odniesieniu do kosztów PPK, wzrostu kosztów ubezpieczeń, kosztów energii oraz
wzrostu płacy minimalnej i średniej płacy w gospodarce.

Dodatkowo, w
ocenie odwołującego, w cenie uwzględnione powinno być w
szczególności ryzyko negatywnej waloryzacji. Mechanizm waloryzacji cen za jeden
wozo
kilometr określa § 6 ust. 7-13 umowy. 25% stawki bazowej za wozokilometr zostanie
zwaloryzowane wska
źnikiem zmiany ceny 1 litra oleju napędowego. W pierwszej waloryzacji
bazą będą ceny paliwa z okresu wrzesień 2019 - sierpień 2020, które przy założeniu
utrzymania się cen w sierpniu z jego pierwszej połowy są już pełni znane. Z powodu pandemii
koronawirus
a zaobserwowano znaczący spadek cen paliw w pierwszej połowie roku 2020.
Przyjmując racjonalne założenie, że ceny w dalszym ciągu utrzymają się przynajmniej na
obecnym poziomie, będzie to miało niekorzystny dla wykonawcy wpływ na pierwszą

waloryzację stawki za wozokilometr, która nastąpi w styczniu 2022. Szacunkowy średni
spadek cen oleju napędowego wyniósłby wtedy 6,01% rok do roku. Oznacza to, że faktycznie
stawka w
ykonawcy będzie negatywnie zwaloryzowana (tzn. obniży się) z uwagi na to, że
koszty paliw b
ędą niższe niż ich poziom bazowy w miesiącach od września 2019 r. do lutego
2020 r.. PKS nie uwzględnił, ani też nie pokazał w wyjaśnieniach, że wziął pod uwagę opisane
ryzyko przy kalkulacji oferty.

Odwołujący wskazał, że w cenie uwzględnione powinno być zatem ryzyko negatywnej
waloryzacji, które odwołujący szacuje na 0,11 zł/km oraz zysk (przyjmując 3%, czyli minimalny
satysfakcjonujący poziom dla PKS Elbląg wskazany w wyjaśnieniach, tj. 0,23 zł/km); co w
sumie daje minimalną cenę ofertową na poziomie: 7,44 + 0,11 + 0,23 = 7,78 zł/km.

W ocenie odwołującego, PKS Elbląg nie doszacował swojej oferty o blisko 2 zł na
każdym kilometrze. Łączna cena w trakcie trwania całego kontraktu powinna być o blisko 14,5
ml
n zł wyższa (32,5%) niż faktycznie zaoferowana. Ponadto w cenie ofertowej należało
uwzględnić również wiele innych składowych ceny, czego wykonawca PKS nie uczynił.

Odnosząc się do poszczególnych ogólnych twierdzeń PKS zawartych w treści
wyjaśnień, odwołujący wskazał, co następuje:
1.
Cena w p
ostępowaniu stanowi jedyne kryterium oceny ofert, zatem oczywiste jest, iż
każdy z wykonawców dobierał takie rozwiązania, które przy zachowaniu wymogów s.i.w.z.
będą także najbardziej optymalne cenowo. Mimo to cena wykonawcy diametralnie odbiega od
innych cen rynkow
ych. Gołosłowne są przy tym argumenty z wyjaśnień, iż rzekomo częstą
praktyką jest „zawyżanie składanych ofert by sztucznie wpłynąć na ich wysoką średnią
arytmetyczną. Twierdzenie to jest wręcz nielogiczne i sugerujące, iż inni wykonawcy ponoszą
koszty udz
iału w przetargu bez zamiaru zdobycia zamówienia.
2.
Wyjaśnienia opierają się na ogólnikowych twierdzeniach co do doświadczenia
w
ykonawcy i posiadanego przez niego potencjału. Tymczasem PKS nie posiada jakiegoś
niedostępnego innym know-how czy doświadczenia i nie cechuje się w tym zakresie żadnymi
szczególnymi wartościami. Jedna referencja wskazana na warunek doświadczenia potwierdza
brak unikatowych cech w
ykonawcy w tym zakresie. Ponadto prowadzenie „szczegółowej
ewidencji przychodów i kosztów z podziałem na rodzaje i miejsca ich powstania”, zgodnie z
zasadami rachunkowości, stanowi obowiązek prawny każdego przewoźnika, a nie jakąś
szczególną okoliczność.
3.
Wykonawca wprost przyznaje, że nie występują w jego przypadku takie okoliczności
mogące mieć wpływ na obniżenie ceny, jak np. oszczędność metody wykonania zamówienia,
korzystanie z pomocy publicznej, podwykonawców, nie występują także inne korzystne

czynniki wynikające z przepisów prawa pracy, przepisów o zabezpieczeniu społecznym oraz
przepisów prawa ochrony środowiska mające wpływ na wysokość ceny. Co więcej, przyznaje
w wyjaśnieniach, że w przypadku „błędnego wyboru” dokonanego przez zamawiającego,
może się zaspokoić z zabezpieczenia należytego wykonania zamówienia.
4.
Okoliczność siedziby PKS w Elblągu także sama w sobie nie uzasadnia niższej ceny
w porównaniu z innymi wykonawcami.. Odwołujący wskazał, że również on, a także
wykonawca Przedsiębiorstwo Komunikacji Autobusowej Sp z o.o, z siedziba w Elblągu (Oferta
nr 5) świadczą usługi przewozowe w Elblągu. Nie jest to zatem okoliczność charakteryzująca
jedynie PKS.
5.
Odwołujący wskazał, że PKS obecnie świadczy usługi transportowe dla
z
amawiającego po stawkach 5,45 i 6,40 zł netto. Tymczasem wymagania s.i.w.z. w
postępowaniu są znacząco wyższe od obowiązujących w poprzednich postępowaniach.
Przykładowo wskazać należy m.in.:
a.
autobusy - w dotychczasowej umowie nr ZP-
01/2014 zamawiający dopuszcza
(załącznik numer 5 do umowy, § 1 ust. 3-4) świadczenie usług pojazdami wyprodukowanymi
maksymalnie w 2007 roku z zastrzeżeniem, że średni wiek taboru wyliczany na dzień 1
stycznia każdego roku nie może być wyższy niż 8 lat. W obecnym postępowaniu zamawiający
zgodnie z § 1 ust. 3-4 załącznika nr 3 do umowy wymaga świadczenia usług pojazdami
wyprodukowanymi nie wcześniej niż w 2020 roku . Tym samym PKS Elbląg w celu świadczenia
usług będzie musiał pozyskać na początku kontraktu 19 nowych pojazdów. Na potrzeby
realizacji umowy nrZP-
01/2014 PKS Elbląg natomiast w trakcie całego trwania kontraktu
musiał pozyskać zaledwie 3 nowe autobusy (2 w 2018 roku, 1 w 2019 roku), a pozostałą flotę
stanowiły pojazdy nabyte jeszcze przed momentem rozpoczęcia świadczenia usług (2 pojazdy
zakupione w 2012 roku, 1 pojazd zakupiony w 2011 roku, 1 pojazd zakupiony w 2010 roku,
pozostałe pojazdy zakupione w 2007 roku). Tym samym, w przeciwieństwie do poprzedniego
postępowania, konieczna jest inwestycja na znacząco wyższym poziomie. Jednocześnie ceny
autobu
sów z uwagi na coraz to wyższe wymagania w zakresie ochrony środowiska (norma
spalin w 2007 r. to Euro 4, w 2014 r to Euro 5 a w 2020r Euro Vld), czy też bezpieczeństwa,
jak i generalna inflacja cen,
spowodowały że autobusy tego samego typu kosztują więcej
obecnie niż 6 lat temu.
b.
nowy w
ymóg klimatyzacji w pojazdach (załącznik nr 3 do umowy, § 3 ust. 8). Używanie
klimatyzacji -
oprócz kosztów jej nabycia i instalacji - zwiększa zużycie paliwa.
c.
nowy obowiązek uruchomienia nowego kanału sprzedaży - automatów biletowych
(załącznik nr 2 do umowy ust. 1-4, 7), co wiąże się z dodatkowymi kosztami m.in.:

i.
zakupu urządzeń,
ii.
comiesięcznych opłat operatorowi systemu sprzedaży biletów,
iii.
ponoszenia opłat transmisji danych oraz technicznego utrzymania sprawności
urządzeń,
d.
nowy obowiązek zamontowania w autobusach na swój koszt dodatkowych elementów
Systemu Informacji Pasażerskiej (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 1) takich jak:
i.
tablicę wewnętrzną realizującą informację o trasie przejazdu danej linii tzw. koraliki,
zamontowaną nad oknami w okolicy drugich drzwi pojazdu,
ii.
sterownik Systemu Informacji ,
e.
obowiązek zamontowania w autobusach na swój koszt elementów Systemu Elbląskiej
Karty Miejskiej (załącznik nr 3 do umowy, § 3 ust. 4-5) takich jak:
i.
pokładowy system zarządzania,
ii.
kasowniki dwufunkcyjne ,
f.
obowiązek uruchomienia nowego systemu - systemu zliczania pasażerów (załącznik
nr 3 do u
mowy, § 3 ust. 9) składającego się ze specjalnych urządzeń instalowanych w
pojeździe oraz odpowiedniego oprogramowania,
g.
zwiększone wymagania dotyczące sprzedaży biletów przez prowadzącego pojazd
(załącznik nr 2 do umowy, ust. 7, § 3 ust. 2.12 umowy) - zamawiający wprowadził wymóg
raportowania sprzedaży online, co wymaga m.in:
i.
zakupu odpowiednich urządzeń innych niż obecnie wykorzystywane ,
ii.
ponoszenia kosztów utrzymania łącza pomiędzy systemem zamawiającego, a
systemem wykonawcy.

W ocenie odwołującego, wymagania te muszą przełożyć się na wyższy koszt
świadczenia usług, czego odzwierciedlenie można znaleźć w ofertach pozostałych
przewoźników wykonujących przewozy dla zamawiającego (tj. wykonawcy oraz
Przedsiębiorstwo Komunikacji Autobusowej Sp. z o.o. z siedzibą w Elblągu), które są na
znacząco wyższym poziomie niż aktualne stawki, jak również oszacowania wartości
zamówienia przez zamawiającego. Tymczasem PKS zmienione uwarunkowania uwzględnił w
swoich wyjaśnieniach tylko częściowo.

W ocenie odwołującego, powyższe potwierdza także treść dokumentu pt. Metodologia
szacowania wartości zamówienia do postępowania przetargowego, pt. „Świadczenie usług

publicznego transportu zbiorowego w zakresie komunikacji miejskiej na terenie Gminy Miasto
Elbląg i gmin sąsiadujących na lata 2021-2027”, na podstawie którego zamawiający oszacował
wartość zamówienia, w którym potwierdza się, iż wprowadzenie nowych autobusów,
klimatyzacja, biletomaty, bramki liczące czy tablice boczne (koraliki), ma wpływ na zwiększenie
ceny wozokilometra.
6.
Wykonawca odwołuje się do rzekomej (nieskonkretyzowanej) zdywersyfikowanej
działalności, infrastruktury technicznej, wykwalifikowanych pracowników czy zaplecza
diagnostyczno-
naprawczego, nie wykazując tego w żaden sposób ani nie odnosząc, jaki
konkretnie ma to wpływ na wysokość kosztów. Wskazuje, iż nie zatrudnia pracowników poniżej
stawki
minimalnej, ponownie nie rozwijając ani nie dowodząc tej okoliczności. Tymczasem
Zamawiający wprowadził wymóg zatrudnienia na podstawie umowy o pracę (§ 3 ust. 3-4
u
mowy), w szczególności kierowców autobusów i dyspozytorów i innych osób wykonujących
bezpośrednio fizycznie świadczenie usług. PKS nie wskazał, ilu, jakich pracowników i na jakim
poziomie wynagrodzenia uwzględnił w kosztach.
7.
PKS odnosi się także do wypracowywanego co rok zysku, nie udowadniając ani nie
wskazując wpływu tej okoliczności na możliwość zaniżenia ceny. Pomija fakt, iż zarówno
działalność przewozu osób jest głęboko nierentowna (-10,74%), jak i sam oddział Elbląg
wykazuje straty (-1,
72%). co potwierdza sprawozdanie z działalności za rok 2019.To pozwala
sądzić, że dla obecnie świadczonych dla zamawiającego usług stawka za wozokilometr jest
niewystarczająca do pokrycia kosztów i wypracowania zysku, a co więcej: w tym
Postępowaniu oferowana stawka również ich nie pokryje, biorąc pod uwagę zwiększone
wymagania SIWZ.

W ocenie odwołującego, nie jest zatem możliwe należyte zrealizowanie zamówienia
zgodnie z wymaganiami za stawkę zaoferowaną przez PKS bez straty. Cena zaoferowana
przez PKS nie pokrywa rynkowych kosztów wykonania tego typu usług, a także nie pokryje
wszystkich kosztów generowanych przez tego wykonawcę, ergo cena wykonawcy ma
charakter rażąco niski. Pociąga to za sobą konieczność unieważnienia czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej i odrzucenia tej oferty.

Odnosząc się do niezgodności wyjaśnień z 25 czerwca 2020 r. oraz późniejszych
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę, odwołujący wskazał, że wyjaśnienia wykonawcy
udzielone w odpowiedzi na kolejne wezwania z
amawiającego (tj. późniejsze niż te z 25
czerwca 2020 r.) powinny zostać pominięte przy analizie ewentualnego zawierania przez
ofertę Wykonawcy rażąco niskiej ceny.

Odwołujący poddał jednak pod rozwagę Izby, iż treść tych wyjaśnień stanowi
bezsporny dowód nieprawidłowości kalkulacji przedstawionej w wyjaśnieniach z dnia 25

czerwca 2020 r.
Jak wynika bowiem z porównania kalkulacji z 25 czerwca 2020 r. oraz tych
przedstawionych w późniejszych wyjaśnieniach, ich treść jest ze sobą sprzeczna. Wykonawca
istotnie zmodyfikował szereg podstawowych wartości przyjętych na potrzeby kalkulacji
cenowych, zaprzeczając w ten sposób rzetelności wcześniej przedstawionej kalkulacji.

Odwołujący stwierdził, że wykonawca (zapewne sugerując się danymi z
wcześniejszego odwołania złożonego przez odwołującego w sprawie KIO 1561/20) obniżył w
następnych wyjaśnieniach zarówno spalanie pojazdu, jak i cenę paliwa, a sztucznie obniżony
tym zabiegiem koszt mógł „rozdysponować” w innych pozycjach kosztowych, których nie
doszacował lub w ogóle nie ujął w wyjaśnieniu z 25 czerwca.

Zdając sobie sprawę, że poprzednio wskazany koszt wynagrodzeń z narzutami (1,80
zł/km) jest nierealny, PKS zwiększył go do 2,08 zł/km, jednocześnie zaznaczając, że fundusz
socjalny, PPK i PFRON ujął nie w tej pozycji (pomimo, że są to bezsprzecznie narzuty na
wynagrodzenia) a w p
ozostałych kosztach.

Do pierwotnych wyjaśnień PKS przyjął koszt taboru na podstawie zebranych ofert,
natomiast już w kolejnym wyjaśnieniu obniżył cenę zakupu autobusu wraz z wyposażeniem
oraz wartość odkupu i poparł ją ofertą od jednego z producentów. Koszt taboru (amortyzacja)
to kluczowy obok kosztów osobowych składnik oferty, stąd niezrozumiałe jest, dlaczego
w
ykonawca nie powołał się na tę ofertę w wyjaśnieniach z 25.06.2020.

Początkowo PKS w pozycji „Naprawy” ujął także koszty mycia autobusów, natomiast
w kolejnym wyjaśnieniu kosztów tych nie znajdziemy w „Naprawach” (przez co uległy one
obniżeniu), tylko jako „utrzymanie czystości pojazdów” pojawiły się one w pozycji „Pozostałe
koszty
”, jednocześnie ich nie zwiększając ich wysokości względem pierwotnych wyjaśnień.

Odwołujący wskazał, że w piśmiennictwie podkreśla się, iż dopuszczana jedynie w
wyjątkowych okolicznościach możliwość ponownego wezwania do złożenia wyjaśnień
dotyczących zaoferowanej ceny przewidziana jest dla sytuacji, w których wyjaśnienia są
wyczerpujące, ale zachodzi konieczność ich doprecyzowania. Z takim przypadkiem nie mamy
do czynienia w przedmiotowym postępowaniu. Przedstawione powyżej daleko idące różnice
w stosunku do oryginalnej
kalkulacji przedłożonej przez wykonawcę wskazują na intencję
zmiany przedłożonych wcześniej wyjaśnień (zapewne wskutek lektury złożonego przez
o
dwołującego poprzedniego odwołania z dnia 9 lipca br.), co do których sam wykonawca
najpewniej zdał sobie sprawę, że są one nierealistyczne i de facto stanowią potwierdzenie
rażąco niskiej ceny w ofercie wykonawcy.

W ocenie odwołującego, w takiej sytuacji nie można mówić o rzetelności wyjaśnień z
25 czerwca 2020 r., skoro sam w
ykonawca dokonał korekty przedstawionych w nich obliczeń.

Nawet jeżeli przyjąć - hipotetycznie, gdyż jak zostało wskazane powyżej, z tych wyjaśnień
jasno wynika, że oferta zawiera cenę rażąco niską - że wyjaśnienia z 25 czerwca 2020 r.
zawierają kalkulacje dowodzące prawidłowości ceny zaoferowanej przez PKS, to dokonując
tak istotnych modyfikacji przedłożonych wcześniejszej kalkulacji, wykonawca sam pośrednio
potwierdził, że wcale nie obrazowały one obliczeń, które zostały wykorzystane na etapie
składania oferty do kalkulacji zaoferowanej ceny, a stanowiły jedynie fikcyjne wartości przyjęte
na potrzeby procedury z art. 90 ust. 1a ustawy P.z.p.

Z daleko
idącej ostrożności procesowej, odwołujący podniósł ponadto, że - nawet przy
przyjęciu legalności kolejnych wezwań zamawiającego i uwzględnieniu złożonych w
odpowiedzi na nie wyjaśnień - wykonawca nie wykazał skutecznie, że jego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny. Przedstawione wyjaśnienia, nawet po trzech wezwaniach zamawiającego,
wciąż nie odnoszą się do całości kosztów niezbędnych do poniesienia w ramach przedmiotu
zamówienia oraz nie wyceniają uwzględnionych kosztów w sposób realistyczny, dodatkowo w
odniesieniu do szeregu wskazywanych w ich treści kosztów nie zostały przedłożone żadne
dowody potwierdzające wiarygodność ich wyceny.

PKS w swojej ponownej kalkulacji obniżył przewidywane spalanie pojazdów z 35 litrów
ON na 100 km
do 30 litrów ON na 100 kilometrów. Jednocześnie wskazał również, że
planowane jest wykorzystanie pojazdów MAZ 203, na dowód czego przedstawiono ofertę
sprzedaży pojazdów przez spółkę Jl Service Sp. z o.o. z siedzibą w Kobyłce (odwołujący
zauważył, że oferta ta może budzić wątpliwości, ze względu na fakt, że zgodnie z jego wiedzą
wyłącznym przedstawicielem firmy MAZ w Polsce jest spółka MAZ AUTO POLAND Sp. z o.o.
z siedzibą w Dziekanowie Leśnym). Zgodnie z wiedzą odwołującego, pojazdy tego modelu
wyposażone w klimatyzację w ruchu miejskim spalają co najmniej 35 litrów ON na 100 km ze
względu na dużą masę własną i zastosowanie mocnego silnika. Jednocześnie PKS powinien
zdawać sobie z tego sprawę, jako że jest użytkownikiem dwóch takich pojazdów od 2012 roku
(b
ez klimatyzacji i spełniającego niższą normę emisji spalin, a zatem zużywających o minimum
15% mniej paliwa niż model z 2020 roku).

Odwołujący wskazał, że PKS w swojej ponownej kalkulacji obniżył cenę zakupu oleju
napędowego do 3,16 złotych za litr (przy założeniu hurtowej ceny 1 litra oleju napędowego na
poziomie 3,39 złotego). Co prawda PKS na dowód takich cen przedstawia szereg faktur na
zakup paliwa, jednak w żaden sposób nie jest tam przedstawiona taka wartość. Analiza
historycznych danych hurtowych c
en oleju napędowego na stronie PKN ORLEN, wskazuje że
do swojej ponownej kalkulacji PKS przyjął cenę z dnia 28.07.2020 czyli prawie dwa miesiące
po terminie składania ofert, co jest błędem, jako że kalkulacja powinna być przygotowana na
moment składania ofert.

Ponadto po raz kolejny w swojej kalkulacji PKS nie uwzględnił przewidywanego wpływu
waloryzacji na stawkę, tj. obniżenia stawki w trakcie obowiązywania kontraktu ze względu na
spadek cen paliwa.

PKS w swojej kalkulacji uwzględnił jedynie koszt zakupu systemów pokładowych
pojazdów, nie uwzględnił natomiast bieżących kosztów funkcjonowania tych systemów w
szczególności:
a.
dla automatów biletowych (Załącznik nr 2 do Umowy ust. 1-4, 7):
i.
comiesięcznych opłat operatorowi systemu sprzedaży biletów (w których zawiera się
koszt serwisu urządzeń)
ii.
opłat transmisji danych oraz technicznego utrzymania sprawności urządzeń,
b.
dla urządzeń sprzedaży biletów przez prowadzącego pojazd (Załącznik nr 2 do
Umowy, ust. 7, § 3 ust. 2.12 Umowy):
i.
ponoszenia kosz
tów utrzymania łącza pomiędzy systemem Zamawiającego, a
systemem Wykonawcy,
ii.
kosztów serwisu oraz części zamiennych,
c.
dla urządzeń Systemu Informacji Pasażerskiej (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 1),
elementów Systemu Elbląskiej Karty Miejskiej (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 4-5) oraz
urządzeń systemu zliczania pasażerów (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 9):
i.
kosztów serwisu oraz części zamiennych,
ii.
kosztów osobowych pracownika specjalizującego się w diagnozie i funkcjonowaniu
systemu (ze w
zględu na fakt, że PKS nie eksploatuje takich systemów obecnie ani w
działalności dla Zamawiającego ani w innej swojej działalności dodatkowo powinien być
uwzględniony koszt szkoleń i/lub rekrutacji)

PKS w swojej kalkulacji kosztów nie uwzględnił w żadnym z punktów kosztów
kilomet
rów pustych/dojazdów, za które zamawiający nie płaci, a więc które stanowią koszt
Wykonawcy. Nawet uwzględniając fakt bardzo korzystnej lokalizacji zajezdni PKS nie jest
fizycznie możliwe, aby wskaźnik kilometrów pustych/dojazdów wynosił 0% ponieważ:
a)
nie jest możliwe parkowanie pojazdów na przystankach - autobusy muszą być
przemieszczane do zajezdni -
najbliższa pętla autobusowa oddalona jest od placu
postojowego PKS o 250 metrów (na marginesie odwołujący dodał, że również plac postojowy
o
dwołującego jest położony w korzystnej lokalizacji - 800 metrów od placu postojowego PKS i
1050 metrów od najbliższej pętli autobusowej)

b)
konieczne jest wykonywanie czynności obsługowych pojazdu takich jak tankowanie
paliwa, mycie pojazdu, nap
raw pojazdu co z oczywistych przyczyn wymaga manewrów
pojazdem i generowania kilometrów pustych, za które zamawiający nie płaci,
PKS w swojej kalkulacji nie uwzględnił kosztów strojów roboczych pracowników - zarówno
kierowców (co stanowi wymóg Załącznika nr 3 do Umowy § 6 ust. 1), oraz mechaników (w
celu zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy).
PKS w swojej kalkulacji uwzględnił zatrudnienie 2 mechaników nie wskazując jednocześnie
żadnej metody obliczenia takiej ilości mechaników. Z naszego doświadczenia wynika, że
liczba ta powinna być wyższa i wynosić co najmniej 5,5 ze względów operacyjnych
(konieczność zapewnienia obsady dla kontraktu oraz szybkiego czasu reakcji). Nawet
uwzględniając fakt występowania pewnych synergii pomiędzy działalnościami mając na
uwadze liczbę zatrudnionych mechaników przez PKS w oddziale Elbląg (24), i porównując tą
liczbę do udziału przychodów z kontraktu z ZKM w przychodach oddziału Elbląg (27%) to
liczba mechaników przypisanych do kontraktu powinna być zwiększona do 6,5.
Pon
adto PKS w swojej kalkulacji przedstawił obniżoną o 50% wartość podatku od środków
transportowych. Nie znajduje to odzwierciedlenia w akcie prawa miejscowego regulującego
wysokość podatku tj. Uchwale NR XIX/382/2016 Rady Miejskiej w Elblągu z dnia 27
października 2016 r. w sprawie stawek podatku od środków transportowych.

Odwołujący zwrócił uwagę na fakt, że w piśmie z dnia 25 czerwca 2020 roku PKS
zakwalifikował koszt mycia pojazdów w kategorii Naprawy. W nowej kalkulacji natomiast
koszty mycia pojazdów zostały zakwalifikowane do Pozostałych kosztów. Tym samym wartość
ta powinna zostać odpowiednio powiększona (a nie została i wynosi w obu wersjach kalkulacji
0,53 zł).

Odwołujący zauważył, że zgodnie z przedstawionymi informacjami PKS w 2019
osiągnął na kontrakcie ZKM zysk w wysokości 1 331 128,83 złotych, przy jednoczesnej stracie
na całej działalności w zakresie przewozu osób 3 084 464,10 złotych. Oznacza to, że strata
działalności przewozowej inna niż na zlecenie ZKM wynosiłaby aż 4 415 592,93 złotych co
może budzić uzasadnione wątpliwości czy PKS nie finansuje kontraktu z ZKM przy
wykorzystaniu pozostałych kontraktów i przewozów komercyjnych.

Zamawiający w oświadczeniu złożonym na rozprawie w dniu 9 października 2020 roku
wskazał, że nie ma zakazu kilkukrotnego wezwania do wyjaśnienia ceny. Pierwsze wezwanie
nie było szczegółowe, zawierało wyłącznie treść przepisu. Zamawiający nie wskazał tam
żadnych konkretnych informacji, jakich przystępujący powinien udzielić. Przystępujący jest na
rynku lokalnym od 1
4 lat. Nie jest tak, że jego sytuacja jest tożsama z innymi wykonawcami.

Zamawiający był uprawniony i obowiązany wezwać ponownie wykonawcę do złożenia
wyjaśnień. Możliwość takiego wezwania wynika z orzecznictwa KIO. Również z orzecznictwa
wynika, że nie ma bezwzględnego obowiązku składania dowodów. Mogą to być również
oświadczenia wykonawców. Kalkulacja przystępującego nie budziła zastrzeżeń. Zamawiający
przyznał, że dostrzegł rozbieżności pomiędzy wyjaśnieniami, ale nie może to decydować o
uznaniu, że cena jest rażąco niska. Wyjaśnienia odwołującego są subiektywne, poza tym
odwołujący złożył dokumenty prywatne i zamawiający kwestionuje je jako dowody. W ocenie
zamawiającego, są one opatrzone odwzorowaniem cyfrowym podpisu pani M. O., która nie
jest pełnomocnikiem w sprawie. Wskazuje na zał. nr 3 do umowy § 6, z którego wynika, że nie
wymaga się ubioru służbowego, lecz jedynie ubiór schludny. Jeżeli chodzi o puste kilometry
stwierdza, że mowa jest o 250 metrach pokonywanych przez 17 autobusów 2 razy dziennie.
Ma się to nijak do 7 mln km. Odwołujący nie wykazał, jak uzyskał 3%. Wskazuje, że aktualnie
przystępujący świadczy usługę za 5,45 zł za wozokilometr. Regularnie wymienia pojazdy.
Waloryzacja ujemna nie spowoduje strat po stronie o
ferenta. Udział paliwa to 20% wartości
stawki. Pozostała waloryzacja będzie następować na podstawie inflacji. Puste kilometry to 8
km w stosunku do 2740 km dziennie i mogą nie być brane pod uwagę. Stwierdza, że stawka
zaoferowana przez przystępującego jest tylko o 18% niższa od stawki, którą przyjął
zamawiający w wyliczeniach. Stwierdza, że, według jego wiedzy, uchwała przewiduje ulgę w
podatku, z której korzysta przystępujący.

Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpił wykonawca
Pr
zedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Elblągu Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Elblągu. Przystępujący stwierdził, że w pierwszych wyjaśnieniach
przyjął wartości maksymalne i cenę paliwa 3,5 zł. W jego ocenie była to cena na ten moment
atrakcyj
na. W wyjaśnieniach pierwszych ograniczył się do najważniejszych kosztów, tj. paliwa,
wynagrodzeń i amortyzacji. Wskazał, że jego główną działalnością jest przewóz regularny
pozamiejski. Dodatkowo prowadzi inne działalności. Przy kalkulacji te wielkości rozkładają się
na całą działalność, nie tylko na jedną działkę. Pracownicy wykonują rożne działalności,
łączone są np. stanowiska kierowców z mechanikami, również dyspozytorzy wykonują różne
zadania, od nadzoru są też służby miejskie. Konsorcjant, z którym prowadzi działalność,
podobnie jak odwołujący, wykonuje tylko ten jeden rodzaj działalności i nie posiada majątku,
dlatego starał się o pozyskanie innego podmiotu z majątkiem, sponsora. Wynagrodzenie z
pierwszych wyjaśnień dotyczy tylko kierowców. Kalkulację ceny zrobił na podstawie danych,
które gromadzi. Pracownik rozliczany jest z klucza. Pojazdy wykorzystuje również po
zakończeniu kontraktu, dlatego przyjął okres amortyzacji 10 lat. Cena autobusu to cena
maksymalna z ofert, które posiadał. Starał się dostosować odpowiedź do punktów, które były
w odwołaniu.

Przystępujący złożył do akt sprawy i wniósł o zaliczenie w poczet materiału
dowodowego uchwalę Rady Miejskiej w Elblągu z 24 listopada 2004 r. w sprawie zwolnienia
od podatku od środków transportowych na okoliczności wykazania, że istnieje ulga w podatku.
Wskazał, że jego średnia cena za 1 wozokilometr za rok ubiegły wyniosła 3,79 zł i rentowność
23,89. W tym postępowaniu przy stawce, którą zaproponował, będzie miał rentowność 5-7, ale
to wystarczy. Ma wiele działalności, co powoduje, że koszty rozkładają się.

Izba ustaliła, co następuje:

Postępowanie zostało ogłoszone przez Zamawiającego dnia 23 marca 2020 r. i zostało
podzielone na Pakiet nr 1 oraz Pakiet nr 2. Otwarcie ofert nastąpiło w dniu 2 czerwca 2020 r.
Zamawiający temu samemu wykonawcy dopuścił możliwość składania ofert co najwyżej w
jednym pakiecie.

W postępowaniu wpłynęło 5 ofert:
oferta 1
60 404 400.00
(oferta odwołującego)
oferta 2
44 380 000,00
(oferta przystępującego)
oferta 3
73 105 200,00
oferta 5
69 930 000,00
oferta 8
71 400 000,00
suma
319 219 600,00

średnia arytmetyczna
63 .943 920,00
- 100,00%
oferta najniższa
44 380 000,00 69,51% -
30,49% (różnica wobec średniej

arytmetycznej
wszystkich

ofert)
oszacowana wartość zamówienia 55 622 763.64
wartość powiększona o VAT 60 072 584,73 - 100,00%
oferta najniższa
44 380 000,00 73,88% - 26,12%
(różnica wobec szacunkowej wartości

zamówienia)

W dniu 17 czerwca 2020 r.
zamawiający wezwał przystępującego do złożenia
wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny.

Zamawiający wskazał, co następuje:

Zaoferowana przez Państwa cena usługi w kwocie 44 380 000,00 zł. w ocenie Zamawiającego
wydaje się rażąco niska w stosunku do średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ.

związku z powyższym, w oparciu o art. 90 ust. la pkt I ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz 1843z późn. zm.) Zamawiający zwraca
się o udzielenie w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny, w szczególności:
1. oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tj. Dz.Ue z 2018. r, poz. 2177 z późn. zm.);
2. pomocy publicznej udzielonej na podstaw
ie odrębnych przepisów;
3.
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4.
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5.
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zamawiający podkreśla, iż zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Wykonawcy.
Zamawiający oczekuje konkretnych i szczegółowych Wykonawca w wyjaśnieniach winien
przeds
tawić dane dotyczące metody kalkulacji ceny oferty, jak również koszty ponoszone w
związku z realizacją przedmiotu zamówienia.
Zamawiający na podstawie art. 90 ust. 3 PZP odrzuci ofertę Wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana przez Zamawiającego ocena wyjaśnień Wykonawcy wraz ze
złożonymi przez niego dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę,


Pismem z dnia 25 czerwca 2020 roku przystępujący udzielił następującej odpowiedzi:
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Sp. zono, ze zdziwieniem przyjmuje informację,
że zaoferowana przez nas cena usługi kwocie 443$0000 zł. „ w ocenie Zamawiającego wydaje
się i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia


zgodnie z wymaga
niami określonymi w SIWZ skoro Zamawiający sam wycenił wartość
zamówienia na kwotę 46494000 zł,
Rozumiemy
konieczność dokonania analizy naszej oferty ale dokonana ocena i powstałe;
wątpliwości tylko ma podstawie pozostałych ofert są niezrozumiałe. Niestety częstą praktyką
jest
zawyżanie składanych ofert by sztucznie wpłynąć ich wysoką średnią arytmetyczną.
W odpo
wiedzi na Państwa wezwanie PKS w Elblągu Sp. z o.o. informuję, że w zaoferowanej
przez nas cenie, przedmiotowe zamówienie, zostanie wykonane zgodnie z jego specyfikacją
wykazaną w SIWZ, obowiązującymi przepisami i przy użyciu odpowiednich zasobów
osobowych i technicznych.
Posiadamy wieloletnie doświadczenie „w realizacji usług przewozu
osób wszelkich możliwych formach, w tym od wielu lat w komunikacji miejskiej. O solidności
firmy i jako
ści świadczonych usług świadczą otrzymane od ZKM, referencje a w szczególności
p
okaz możliwości organizacyjno-technicznych i zaangażowania, w zaistniałych w ostatnim
okresie sytuacjach kryzysowych związanych z upadłością jednego z przewoźników i strajkiem
pracowników TE, Posiadamy znaczący potencjał osobowy i techniczny w postaci
wykwalifikowanych
pracowników, terenów z zapleczem diagnostyczno naprawczym,
ekologiczną myjnią autobusową, parkingiem , stacją paliw, co stwarza wyjątkowo sprzyjające
warunki zamówienia bez ponoszenia dodatkowych jego organizację.
Prowadzimy szczegółową ewidencję przychodów i kosztów z podziałem na rodzaje i miejsca
ich powstawania. Zgodnie z zasadami rachunkowości koszty bezpośrednie związane z danym
rodzaj
em działalności w tym wypadku z przewozami na rzecz ZKM księgujemy wg ich rodzaju
a
pozostałe, których nic można przypisać bezpośrednio rozliczamy procentowo do wszystkich
działalności, w stosunku do poniesionych kosztów bezpośrednich, Gromadzone ten sposób
dane
dają wiarygodny materiał do wyceny przygotowanej oferty.
Zgodnie z art. 8 ust. 3 Ustawy Prawo
zamówień publicznych (PZP) wykonawca oświadcza iż
zast
rzega część informacji „Kalkulacja ceny wozokilometra” przekazywaną zamawiającemu
jako
tajemnicę przedsiębiorstwa. W poniższej kalkulacji zawarliśmy informacje stanowiące
wartość handlową dla Spółki w postaci elementów składowych ceny , sposobu jej budowania
a tym samym sposobu budowania strategii
cenowej ofercie. Informacje te nie są ujawniane do
wiado
mości publicznej a w przypadku ich udostępniania zamawiającym zastrzegana jest ich
poufność. Wykonawca w ramach swojej działalności uczestniczy w wielu przetargach będąc
konkurencją dla wielu podmiotów gospodarczych. Ujawnienie elementów ceny, sposobu jej
budowania i przyjętej strategii cenowej mogłoby zaszkodzić interesom wykonawcy i osłabić
jego pozycję rynku wobec konkurencji.
Kalkulacja ceny wozokilometra


1. Paliwo
– posiadamy własną stację paliw, zakupu paliwa dokonujemy bezpośrednio w
rafinerii w genach negocjowanych, Na podstawie zebranych ofert na dostawy nowych
autobusów zgodnie z wymogami SIWZ przyjęto do wyliczeń średnie zużycie paliwa na
poziomie 35 1/100km. Na dzień składania ofert cena zakupu paliwa oscylowała poniżej 3 zł/l
do kalkulacji
przyjęto 3,50 zł/l. Koszt paliwa na 1 wozokilometr 1,23zł.
2. Wynagrodzenia z narzutami - wynagrodzenia
nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia
za pracę albo minimalnej stawki godzinowej ustalonej podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018r. poz. 2177 z późn.
zm.). Na podstawie aktualnych danych
stanowią one średnio 1.43 zł/km. Do wyliczeń przyjęto
1,80 zł/km.
3.
Amortyzacja - zgodnie z wymogami SIWZ do wykonania
zamówienia niezbędnych jest
19 nowych autobusów i takiego zakupu Spółka dokona. Na podstawie zebranych ofert od
potencjalny
ch dostawców do wyliczeń przyjęto cenę autobusu wraz z wymaganym pełnym
wyposażeniem w wysokości 850.000 zł. Okres amortyzacji przyjęto na 10 lat celem
uproszc
zenia kalkulacji. Biorąc okres siedmiu lat należałoby w kalkulacji odjąć jego wartość
rynkową na koniec umowy. Rozliczając przyjęty w pakiecie przebieg 7000000 km na 19
autobusów i na 7 lat wychodzi przebieg miesięczny autobusu 4386 km. Miesięczna
amortyz
acja 7083.33 zł.
Koszt amortyzacji w 1 wozokilometra -
1,62 zł.
4.
Naprawy
— pozycja obejmująca koszty napraw, części, mycia, bieżącego utrzymania
gotowości technicznej taboru w tym niezbędnego zaplecza technicznego 0,30 zł/km,
dodatkowo ogumienie 0,02
zł/km, razem 0,32 zł/km. Dane przyjęte na podstawie bieżących
analiz przy średnim wieku taboru granicach ośmiu lat.
Wiadomo, że przy nowym taborze objętym gwarancją w pierwszych latach eksploatacji koszty
te są zdecydowanie niższe a nawet w ostatnim roku kontraktu średnia wieku taboru nie
osiągnie ośmiu lat.
5.
Podatki i opłaty - pozycja obejmująca podatek od środków transportowych i
obowiązkowe ubezpieczenia 0,02zł/km .
6.
Pozostałe koszty - pozycja obejmuje pozostałe koszty generowane w firmie, których
nie
można bezpośrednio przypisać do konkretnej działalności. Są to koszty ogólnego zarządu,
ubezpieczeń, podatków, energii. Zgodnie z przyjętą w firmie zasadą podziału tych kosztów na
usługi wykonywane w komunikacji miejskiej przypisywane jest średnio 0,51 zł/km . W kwestii
s
posobu podziału takich kosztów nie ma narzuconych schematów i podmiot może decydować


samodzielnie. Przyjmując inną metodologię koszty te mogłyby być nawet o połowę niższe, Do
wyliczeń przyjęto - 0,53 zł/km
Razem koszty 5,52 zł/km. Różnica pomiędzy przedstawionym kosztem a zaoferowaną stawką
stanowi zaplanowany
rozsądny zysk i rezerwę na nieprzewidziane koszty Z uwagi na to że
usługa zaplanowana jest na długi, bo aż siedmioletni okres, zadowalający nas zysk kształtuje
się w granicach 3-5%, który nie odbiega od przeciętnej stopy rozsądnego zysku uzyskiwanej
przez podmioty
wykonujące na podstawie wieloletnich umów, usługi przewozu osób
transporcie zbiorowym
, finansowane z budżetów jednostek samorządu gminnego. Istotne jest
też to, że zamawiający przewidział możliwość waloryzacji stawki w przypadku zmian cen
paliwa i w
skaźnika inflacji
Podsumowu
jąc
Wykonawca nic przewiduje oszczędności metody wykonania zamówienia. Przedmiotowe
zamówienie zostanie wykonane zgodnie z jego specyfikacją wykazaną w SIWZ,
obowiązującymi przepisami i przy użyciu odpowiednich zasobów osobowych i technicznych.
Zaproponowana w ofercie kwota zawier
a wszelkie koszty związane z wykonaniem przedmiotu
zamówienia oraz spodziewaną stopę zysku.
Wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy to
siedziba wykonawcy, posiadana na miejscu infrastruktura techniczna i wykwalifikowany
potencjał osobowy.
Ponad siedemdziesięcioletnie doświadczenie branży transportowej wypracowane schematy
organizacyjne wyspecjalizowane struktury organizacyjne w zakresie serwisowania i naprawy
pojazdów pozwalają osiągnąć określony racjonalny poziom kosztów funkcjonowania. Dzięki
racjonalnej gospodarce finansowej wykonawca nie
posiada zobowiązań kredytowych.
Każdego roku wypracowywany jest zysk. W całym okresie działalności wykonawca nie był
zagrożony stanem upadłości lub likwidacji i nigdy nic była prowadzona jakakolwiek egzekucja.
Można to potwierdzić w corocznie składanych sprawozdaniach finansowych.
Zdywersyfik
owana działalność wykonawcy daje możliwość rozłożenia się wielu niezbędnych
kosztów, które w przypadku wykonywania tylko przedmiotu zamówienia obciążają go. A tak
jest w przypadku ofert
złożonych przez podmioty spoza Elbląga.
Koszty pracy przyjęte do ustalenia ceny nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę
albo minimalnej stawki godzinow
ej ustalonej na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018r, poz. 2177 z
p
óźn. zm.)


Wykonawca
legitymuje się stabilnym zatrudnieniem, co wynika między innymi z trwałości i
atrakcyjności stosunków pracy zawieranych z pracownikami a szczególnie kierowcami, grupą
bardzo poszukiwaną na rynku pracy. Z względu na szczególny charakter płacy kierowców ,
wykonawca kładzie nacisk na ich warunki pracy i przestrzeganie norm czasu pracy. Te
dziedziny są zresztą regularnie kontrolowane przez Państwową Inspekcję Pracy.
Wykonawca nie uzyskuje i nie przewiduje uzyskiwania pomocy publicznej
dla zamówienia.
Nie
występują korzystne czynniki wynikające z przepisów prawa pracy przepisów o
zabezpieczeniu społecznym oraz z przepisów prawa ochrony środowiska, mające wpływ na
wysokość oferty. Wykonawca nic przewiduje powierzenia części zamówienia podwykonawcy,
Wykonawca ma ponad
siedemdziesięcioletnie doświadczenie i ugruntowaną obecnie pozycję
na rynku
usług przewozu osób. Z zawartych umów wywiązuje się solidnie i terminowo co
Zamawiający również potwierdza. Nie istnieją więc przesłanki do kwestionowania możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ
Zamawiający wycenił swoje zamówienie na określonym pozornie i otrzymał ofertę mieszczącą
się ustalonych przez siebie granicach. Dodatkowo pobiera pokaźne zabezpieczenie
należytego wykonania pokrywające ewentualne koszty błędnego wyboru.

W dniu 29 czerwca 2020 r., z
amawiający zawiadomił wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1, wskazując, że jest to oferta złożona przez przystępującego.

Odwołujący złożył w dniu 9 lipca 2020 r. odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej
(sygn. akt KIO 1561/20) nakierowane na unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, odrzucenie oferty w
ykonawcy, a także na odtajnienie złożonych przez
w
ykonawcę wyjaśnień w zakresie zaoferowanej przez niego ceny.

W odwołaniu odwołujący wskazał, iż wyjaśnienia w zakresie elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny, złożone przez PKS w odpowiedzi na wezwanie
z
amawiającego z dnia 19 czerwca 2020 r. są nieprawidłowe, w tym wyjaśnienia PKS nie są
poparte dowodami, a tym samym -
z uwagi na niesprostanie ciężarowi dowodu - oferta PKS
podlegała odrzuceniu.

Z
amawiający w dniu 24 lipca 2020 r. unieważnił czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej w celu ponownego dokonania czynności oceny i badania ofert. Odwołujący
w dniu 4 sierpnia 2020 r. cofnął odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 1561/20.

Z
amawiający w dniu 23 lipca br. udostępnił odwołującemu odtajnioną treść wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie z dnia 17 czerwca 2020 r. do
wykazania, że oferta wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny.

Pismem z dnia 28 lipca 2020 r.
zamawiający ponownie wezwał wykonawcę do złożenia
wyjaśnień, wskazując:

Treść wyjaśnień złożonych w dniu 25 czerwca 2020 r, w przedmiocie rażąco niskiej
ceny nie rozwiała wszystkich wątpliwości zamawiającego co do realności zaproponowanej
przez Państwa ceny. W związku z tym zamawiający mając na uwadze ogólnikowy charakter
pierwszego wezwania wzywa do złożenia dodatkowych/doprecyzowujących wyjaśnień w
zakresie:

-
przedstawienia szczegółowej kalkulacji wykazującej realność przyjętych cen, wraz z
potwierdzeniem dowodów. W szczególności zamawiający żąda wykazania kalkulacji przyjętej
ceny wozokilometra poprzez wskazanie sposobu poszczególnych elementów składowych
ceny oraz dowodów potwierdzających ich realność;

- wykazania,
w jaki sposób wpływa na przyjętą kalkulację dywersyfikacja działalności,
infrastruktura techniczna, zaplecze diagnostyczne,

- wykazania sposobu
wyliczenia udziału kosztów zatrudnienia (udziału tego kosztu w
cenie
za wozokilometr) na podstawie umowy o pracę pracowników zgodnie z treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Zamawiaj
ący podkreśla, iż zgodnie z art. 90 ust. 2 PZP obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Wykonawcy. Brak przedstawienia szczegółowych
informacji spowoduje odrzucenie oferty wykonawcy.


Pismem z dnia 31 lipca 2020 roku przystępujący udzielił następującej odpowiedzi:
W odpowiedzi na wezwanie do udzielenia
wyjaśnień rażąco niskiej ceny oświadczamy
ponownie, iż złożona przez naszą Spółkę oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Wysokość
zaoferowanej ceny składa się z kwot poszczególnych kosztów wykonania zamówienia oraz
zawiera stopę zysku stanowiącą o opłacalności wykonywania przez najbliższe 7 lat przewozów
osobowych, w ramach komunikacji miejskiej na terenie miasta Elbląga.
Poniżej przedstawiamy zestawienie poszczególnych składników stanowiących całkowity koszt
-
przewidywany w związku z wykonywaniem usług publicznego transportu zbiorowego w
zakresie komunikacji miejskiej na tere
nie Gminy Miasto Elbląg i gmin sąsiadujących ( Znak ZP
— 01/2020).
1
. Szczegółowa kalkulacja wykazująca realność przyjętych cen, wraz z dowodami
potwierdza
jącymi prawidłowość elementów tej kalkulacji oraz szczegółowe wyliczenia.
poszczególnych składników kosztu ogólnego przewidywanego w związku z realizacją zadania.


Wyliczenia poszczególnych składników kalkulacji wynikają z ogólnie dostępnych do
stwierdzenia cen towarów i usług nabywanych w związku z wykonywaniem transportu
zbiorowego w ramach komunikacji miejskiej oraz norm obowiązujących w Spółce, a także
innych składników kosztów możliwych do ustalenia na podstawie informacji gromadzonych
przez Spółkę ponoszonych w związku z wykonywanymi dotychczas przewozami.
Poniżej — jako załącznik przedstawiamy kalkulację ustaloną w sposób tabelaryczny, możliwy
do porównania z innymi ofertami przedstawionymi zamawiającemu przez poszczególnych
uczestników niniejszego postępowania.
II. Określenie wpływu dywersyfikacji działalności gospodarczej Spółki, w szczególności usług
transportowych fakt posiadania prawa własności zaplecza technicznego związanego z
wykonywaniem
przewozów osobowych oraz przewozu rzeczy — w tym wykonywania
działalności z zakresu diagnostyki oraz prowadzenie Okręgowej Stacji Kontroli pojazdów.
Spółka zatrudnia kierowców, mechaników, diagnostów, dyspozytorów pracowników na
stanowiskach specjalistów poszczególnych specjalizacji, pracowników administracyjnych
obsługi poszczególnych działów Spółki oraz osób nadzorujących w poszczególnych
wewnętrznych jednostkach organizacyjnych i wyodrębnionych stanowiskach w Spółce.
Do obsługi pakietu kierowców potrzeba 39 kierowców i tyle etatów przyjęto do wyliczeń.
Jednak w
związku z zatrudnianiem wykwalifikowanych kierowców na innych stanowiskach
stosujemy
połączone etaty np. mechanik-kierowca czy diagnosta-kierowca. Tym sposobem
czterech mechaników wykonuje przewozy w godzinach szczytu a w pozostałym czasie
wykonują obowiązki mechanika. Podobnie jest z jednym dyspozytorem i jednym pracownikiem
nadzoru.
Wykorzystywanie innych pracowników posiadających stosowne uprawnienia do kierowania
autobusami w ramach przewozów osobowych, pozwala na znaczne obniżenie kosztów
dotyczących funduszu płac oraz innych wydatków ponoszonych przez pracodawcę w związku
z zatrudnieniem
pracownika na określonym stanowisku. Poza kosztami dodatkowego
zatrudnienia następuje oszczędność w zakupach środków BHP, badań pracowniczych
obowiązkowych szkoleń itp.
Dywersyfikacj
a kosztów w przypadku wykonywania przewozów określonych jako przedmiot
niniejszego zamówienia publicznego następuje w zasadzie w każdym elemencie
cenotwórczym dotyczącym działalności Spółki. Dotyczy to, poza już wymienionymi -
a)
dyspozytorów obsługujących wszystkie kursy obsługiwane przez 143 autobusy należące
do Sp
ółki, w tym 19 autobusów przeznaczonych do transportu osób w ramach komunikacji
miejskiej,
a także kursy innych przewoźników korzystających z dworca autobusowego,


Pozwala to na ograniczenie zatrudnienia do 4 pracowników bez konieczności wyodrębniania
— stanowiska dyspozytora komunikacji miejskiej,

b) pracowników myjni, którzy obsługują wszystkie pojazdy należące do Spółki to jest
autob
usy, pojazdy ciężarowe, samochody dostawcze. Wykonują także płatne usługi klientom
zewnętrznym. Należy zaznaczyć, że myjnia autobusowa ekologiczna posiada zamknięty
obieg wody
, co przyczynia się także do minimalizacji kosztów wody i odprowadzania ścieków,
c)
pracowników stacji diagnostycznej, będącej Okręgową Stacją Kontroli Pojazdów —
wykonującą specjalistyczne badania sprawności autobusów, pojazdów ciężarowych i innych
pojazdów należących do Spółki oraz przede wszystkim klientów zewnętrznych.
Posiadanie własnej Stacji Kontroli Pojazdów pozwala na zaoszczędzenie co najmniej 400 zł
roczn
ie na każdym posiadanym przez Spółkę autobusie.
d)
Spółka posiada własną stację obsługi pojazdów oraz sklep motoryzacyjny — stacja
obsługi zajmuje się niemal wszystkimi rodzajami napraw posiadanych pojazdów
m
echanicznych, Ponadto w ramach tego działu prowadzonych jest szereg napraw na rzecz
podmiotów zewnętrznych także w ramach wieloletnich umów kompleksowych. Sklep jest
placówką handlowa będąc jednocześnie magazynem części zamiennych i jednostką
zaopatrzenia w artykuły eksploatacyjne, oleje, smary, opony dla całej firmy. Dzięki temu
zakupujemy
części i materiały po znacznie niższych cenach co przekłada się na koszty napraw
i obsługi własnych pojazdów. Podobnie posiadanie własnej stacji tankowania pojazdów i zakup
paliwa bezpo
średnio u producenta wpływa na obniżenie kosztu paliwa.
e)
Spółka jest właścicielem nieruchomości położonej w centrum komunikacyjnym Elbląga
w
miejscu krzyżowania się usług: Dworca PKP Elbląg Główny, Dworca Autobusowego Elbląg
linii tramwajowych oraz linii autobusowych komunikacji miejsk
iej. W bezpośrednim sąsiedztwie
znajduje się kompleks handlowy z supermarketem oraz kompleks handlowy — po byłym
zakładzie Zamech z licznymi sklepami i hurtowniami
W budynku dworca znajduje si
ę Wydział Komunikacji. Powoduje to atrakcyjność nalężących
do Sp
ółki lokali dzierżawionym wielu podmiotom. Dzięki temu obniża się koszty
funkcjonowania Spółki .
Położenie nieruchomości pozwala, także na znaczną minimalizację kosztów związanych z
dojazdem do miejsc w których mają początek poszczególne linie komunikacji miejskiej.
d) Spółka ma wieloletnią i należycie ukształtowaną strukturę organizacyjną oraz profesjonalne
dobrze
dobrane służby- tak w zakresie wykonywania przewozów, obsługi pojazdów, ale
również w zakresie obsługi biznesu.


III. Odnośnie sposobu wyliczenia kosztów zatrudnienia, należy stwierdzić, iż Spółka ma
wieloletnie doświadczenie w dziedzinie przewozów osobowych. Część spośród załogi jest
jednocześnie jej udziałowcami. Stabilna polityka zatrudnienia spółce pozwala na prowadzenie
rozsądnej polityki kadrowej , w tym na kształtowanie wysokości wynagrodzeń pracowniczych.
Osoby zatru
dnione charakterze kierowców to w większości mieszkańcy Elbląga lub sąsiednich
miejsco
wości, często z wieloletnim stażem.
T
aka stabilność — pozwala na minimalizowanie tzw. presji płacowej, która ma miejsce np. w
przypadku poszukiwania dużej liczby kierowców przez firmy rozpoczynające pracę w związku
z uzyskaniem zamówienia w miejscu odległym od swojej siedziby„
Szczegółowe określenie kosztów z tym związanych opisujemy w tabeli kalkulacyjnej -
stanowiącej załącznik do pisma.
Na potwierdzenie załączonych wyliczeń oraz powyższego opisu załączamy następujące
dokumenty; oferta na zakup autobusów,
-
umowa ubezpieczenia,
-
umowa zakupu paliwa,
-
faktury zakupu paliwa,
-
przykładowe listy płac dyspozytorów,
-
przykładowe listy płac kierowców komunikacji miejskiej,
-
przykładowe listy płac mechaników stacji obsługi,
-
rozliczenie finansowo-kosztowe komunikacji miejskiej za rok 2019.
War
to nadmienić , iż w ramach dotychczasowej umowy na organizację komunikacji miejskiej ,
nasz
a spółka obsługuje obecnie część linii, które w ramach tamtej umowy powinna obsługiwać
spółka Arriva. Zdarzało się to także w przeszłości.


Pismem z dnia 6 sierpnia 2020 r.
zamawiający wezwał do ponownego złożenia
wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, wskazując, co następuje:

Analiza wyjaśnień złożonych w dniu 31 lipca 2020 r. w przedmiocie rażąco niskiej ceny
wymaga w ocenie zamawiającego dodatkowych wyjaśnień. W związku z tym zamawiający
wzywa do złożenia dodatkowych/doprecyzowujących wyjaśnień w zakresie:
-
przedstawienia szczegółowej informacji dotyczącej składek ZUS ponoszonych przez
PKS Elbląg, w tym informacji z ZUS o stopie na rok 2020. Według załączonej dokumentacji


pn. l. płac 09 za m-c 10.2019, jak i w l. płac 09 za m-c 04.2020 — ZUS pracodawcy wynosi
20,01% natomiast w Państwa kalkulacji pojawia się koszt ZUS pracodawcy 20,61% ;
-
wykazania w jakiej wysokości i gdzie zostały ujęte koszty: zabezpieczenia należytego
wykonania umowy, Pracowniczych Planów Kapitałowych, ubezpieczenia OC działalności,
opłaty środowiskowe, PFRON oraz koszty finansowe leasingu/amortyzacji.


Pismem z dnia 7 sierpnia 2020 r.
wykonawca udzielił następującej odpowiedzi:

Spółka z o.o. informuje , że ponosi koszty składek ZUS w obowiązujących stawkach tj,
- ubezpieczenia emerytalne
– 9,76%
- ubezpieczenia rentowe - 6,50%,
- ubezpieczenia wypadkowe
– 1,20%
- Fundusz pracy
– 2,45%
-
FGŚP – 0,10%

Razem:
- Fundusz emerytur pomostowych
– 1,50%,
- PPK
– 1,50%
Stawki te są naliczane na każdego pracownika indywidualnie, gdyż w zależności od wieku płci
czy charakteru wykonywanej pracy występują lub nie. I tak w przypadku kobiet w wieku
powyżej 55 lat i mężczyzn powyżej 60 lat nie nalicza się składek na Fundusz pracy i FGŚP,
za kierowców opłaca się składkę na fundusz emerytur pomostowych a składkę na PPK tylko
dla pracowników, którzy zadeklarowali przystąpienie. Analizując załączone wcześniej listy płac
obciążenia te kształtują się w następujących wysokościach i:
-
17,46% i 20,01% lista płac 14 za 10.2019
- 18,96%
i 21,51% lista płac 26 za 04.2020
- 20,01%
lista płac 09 za 04.2020,
Przy zbiegu wszystkich składek wysokość stawki obciążającej koszty pracodawcy może
wynieść 23,01%.
Przeliczeń w przedstawionej kalkulacji dokonano w oparciu o rzeczywisty wskaźnik
obciążający koszty wynagrodzeń w firmie stąd kwota 20,61%. Przyjmując w kalkulacji
wskaźnik 20,01%koszt wynagrodzeń kierowców na jeden kilometr zmniejszyłby się o 0,01 zł


Obowiązujące od ubiegłego roku pracownicze plany kapitałowe obejmują w całej firmie ośmiu
pracowników. Koszt pracodawcy kształtuje się w zależności od miesiąca od 300 do 500 zł. W
załączeniu zestawienie za miesiąc 06.2020 r.
Ubezpieczenie OC działalności opiewające na kwotę 2000000,00 za rok 2020 - koszt
10238,00 zł. obejmuje całą działalność firmy. Zgodnie z przyjętym systemem rozliczania
kosztów na poszczególne działalności przewozy w komunikacji miejskiej obciąża kwota
1461,41
zł rocznie, miesięcznie 17,54 zł. Wyliczenie: koszty ogółem za 2019r.
- 39379872,40
-koszty komunikacji miejskiej - 5571356,29
-
udział procentowy- 14,15%
Opłaty za korzystanie ze środowiska za rok 2019 wyniosły 18591 zł. w tym silniki spalinowe
14999,00 zł. Spółka posiadała 159 pojazdów. Średnio na jeden pojazd 94,33 zł. Przyjmując
19 autobusów daje nam to roczny koszt 1792127 zł miesięcznie 149,36zł
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy, zgodnie z informacją uzyskaną w banku, który
udzielił nam gwarancji na dotychczasową umowę, stawka na dotychczasowym poziomie czyli
0,
24% kwoty gwarancji za każdy rozpoczęty trzymiesięczny okres obowiązywania.
W pierwszym roku obowiązywania wyniesie ona 21302,40zł. (4438000000 x 5% x 0,24% x 4)
21302,40 : 1000000km = 0,02
zł/km.
Wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za 2019r. wyniosły
158578,00 zł, a za sześć miesięcy bieżącego roku 66449,00zł. Przyjmując dane za rok 2019
na jednego zatrudnionego (261 osób) przypada koszt 607,58 zł rocznie, miesięcznie 50163 zł.
Dia przyjętych w kalkulacji kosztu 45 etatów (39 kierowców + 6 pozostałych) daje to
miesięczną kwotę 2278,35zł. czyli 0,03 zł/km.
W Spółce tworzony jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Na mocy porozumienia
Zarządu i organizacji związkowych działających w spółce, wysokość odpisu ustalono na
poziomie 38% odpisu podstawowego. I tak na
jednego kierowcę odpis roczny wynosi 785146
zł na pozostałych 589,10 zł 39 x 785,46 30632,94 : 12 2552,75 miesięcznie, 589,10x6
3534,60 : 12 294,55 . Razem 2847,30 co daje na jeden kilometr (83334km/mc) 0,03zł.
Wymienione powyżej pozycje kosztowe tj. ubezpieczenie OC działalności, opłaty
środowiskowe, koszty zabezpieczenia należytego wykonania umowy, wpłaty na FRON, odpisy
na ZFŚS, PPK ujęte zostały w pozycji 9 elementów kosztów jako pozostałe koszty.


Koszty pozyskania nowego taboru przedstawiono w poz. 1 kalkulacji -
elementy kosztów.
Spółka planuje sfinansować zakup nowego taboru z własnych środków.
W załączeniu przesyłamy następujące dokumenty:
-
zawiadomienie ZUS o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie
wypadkowe,
-
deklaracja na PFRON za rok 2019,
-
deklaracja na PFRON za 05.2020r.,
-
polisa OC,
-
zestawienie o w
ysokości należnych opłat za korzystanie ze środowiska za rok 2019
woj. WM,
-
zestawienie o wysokości należnych opłat za korzystanie ze środowiska za rok 2019
woj. WM
Pomorskie
-
zestawienie składek na PPK za miesiąc 06.2020r.,
-
porozumienie w sprawie wysokości odpisu na ZFŚS

Ponadto, w
ykonawca z własnej inicjatywy w dniu 31 lipca 2020 r. przekazał zamawiającemu
w ramach odrębnej korespondencji dodatkowe dokumenty dotyczące zaoferowanej przez
niego ceny
. Nastąpiło to, jak sam zaznaczył, „w nawiązaniu do odwołania Arriva oraz
trwającego postępowania w KIO".

Dnia 7 sierpnia 2020 r. z
amawiający poinformował o ponownym wyborze oferty
wykonawcy jako najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1.

Izba zważyła, co następuje:

Odwołanie jest zasadne w zakresie naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w
zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy pomimo, iż
wykonawc
a zaoferował w Pakiecie nr 1 w postępowaniu cenę rażąco niską w stosunku do
prz
edmiotu zamówienia.

W pozostałym zakresie odwołanie podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 u
stawy P.z.p., jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów,
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
W myśl ust. 1a, w przypadku, gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.

Izba wskazuje na brzmienie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p., odnoszącego
cenę do wartości przedmiotu zamówienia – ma to być „cena rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia”. Tym samym, to realna, rynkowa wartość danego zamówienia jest
punktem odniesienia dla oceny i ustalenia ceny tego typu. Cena rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego rzeczywistej wartości, a rzeczona

różnica nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy
bez strat i finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne,
zamówienie to wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest więc ceną nierealistyczną,
nieadekwatną do zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia,
zakładającą wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie
jest ceną rynkową, tzn. generalnie nie występuje na rynku, na którym ceny wyznaczane są
m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej otoczeniu
biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie uczciwej
konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających… etc. Definicja tego typu została
wypracowana w orzecz
nictwie i nie występują w tym zakresie kontrowersje.

Ponieważ cena oferty przystępującego jest niższa od średniej arytmetycznej złożonych
ofert o 30,49%
, czynność zamawiającego dotyczącą wezwania przystępującego do złożenia
wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny należy uznać za uzasadnioną.

Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy.

W przedmiotowym postępowaniu odwoławczym ciężar ten spoczywał na
przystępującym, który - w ocenie Izby - ciężarowi temu nie sprostał. Podkreślenia wymaga, że
wykonawca broniący swojej oferty, winien w szczególności wykazać zasadność i rzetelność
wyjaśnień złożonych w wyniku wezwania wystosowanego przez zamawiającego na mocy art.
9
0 ust. 1 ustawy P.z.p. Izba w postępowaniu odwoławczym ocenia bowiem zgodność z
prawem czynności zamawiającego, czyli - w rozpoznawanym przypadku - trafność oceny
przez zamawiającego złożonych wyjaśnień.

Odnosząc się do poszczególnych danych wskazanych przez przystępującego, a
zakwestionowanych przez odwołującego, Izba wskazuje, co następuje:

Odwołujący podniósł, że przystępujący do kosztów paliwa nie wliczył tzw. kilometrów
pustych (dojazdowych).

Zamawiający podczas rozprawy przed Izbą przyznał, że kilometry te nie zostały
wliczone, niemniej jednak stwierdził, że ich ilość jest bardzo niewielka w porównaniu do
wymiaru całego zamówienia. Podniósł też, że odwołujący nie wskazał, w jaki sposób ustalił,
że wymiar pustych kilometrów to 3%.

Izba wskazuje, że dla wyliczenia wartości zamówienia niezbędne jest uwzględnienie
wszystkich okoliczności mających wpływ na wysokość ceny, nawet, jeżeli wartości te nie są
znaczne. Jak słusznie zauważył odwołujący, specyfika zamówienia powoduje, że różnica
nawet jednego gr
osza w cenie 1 wozokilometra przekłada się na znacznie większą wartość

ogólną. W ocenie Izby dla uwzględnienia zarzutu wystarczający był fakt przyznania, że
kilometry dojazdowe nie zostały uwzględnione w wyliczeniu przystępującego. Kwestia
wymiaru procentowego nie ma tym samym tak istotnego znaczenia.

Odnosząc się do kosztu paliwa, Izba wskazuje, że w wyjaśnieniach z dnia 19 czerwca
2020 roku przystępujący wskazał ten koszt w wysokości 3,50 zł/l. W kolejnych wyjaśnieniach
zmienił ten koszt na stawkę 3,16 zł/l. Zmienił przy tym również ilość wymiar spalania oraz koszt
paliwa na 1 km. Już sama ta okoliczność powoduje, że złożone wyjaśnienia nie uzasadniają,
że cena przystępującego została określona na poziomie racjonalnym. Nie wiadomo, które
wartości są prawidłowe, a które nie. Przystępujący nie wyjaśnił, dlaczego stawki w
poszczególnych wyjaśnieniach różnią się pomiędzy sobą. Trudno oprzeć się wrażeniu, że
zabieg ten miał na celu jedynie dostosowanie poszczególnych stawek do zaoferowanej ceny.

Odwołujący zakwestionował wskazany przez przystępującego koszt wynagrodzenia w
wys. 1,80 zł. Odwołujący podniósł, że przy takim koszcie liczba etatów, którą może opłacić
PKS wynosi 44,8, tymczasem, j
ak wynika z kalkulacji liczby kierowców niezbędnych dla
obsłużenia zamawianej ilości kursów z uwzględnieniem urlopów i zwolnień chorobowych
(załącznik nr 2), sporządzonej na podstawie Załącznika nr 1 do umowy na Pakiet 1 w
niniejszym postępowaniu, jest to 39,5 etatu. Do tego należy doliczyć m.in. mechaników, w
liczbie 5,5 etatu oraz inn
ych pracowników (dyspozytorzy, pracownicy sprzątający, pracownicy
biurowi, zarząd).

Zaznaczenia przy tym wymaga, iż również i w tym przypadku koszt wynagrodzenia
pracownika w wysokości 1,80 zł został następnie zmieniony na kwotę 2,08 zł. Tym samym
wyjaśnienia przystępującego w tym zakresie chociażby z tego powodu należy uznać za
niewiarygodne.

Niezależnie od powyższego Izba stwierdziła, że przystępujący nie wykazał, by w swych
wyliczeniach i kalkulacjach uwzględniał koszt wynagrodzenia wszystkich osób
zaangażowanych w realizację zamówienia. Na rozprawie przystępujący wskazywał, że w
wyjaśnieniach z 19 czerwca 2020 roku ujął jedynie wynagrodzenie kierowców, gdyż ten
element ceny wydał mu się jednym z najbardziej istotnych. Przystępujący nie zakwestionował
wskazywanych przez odwołującego ilości kierowców i mechaników koniecznych do realizacji
zamówienia, lecz na rozprawie podnosił, że w jego przedsiębiorstwie kierowcy wykonują
jednocześnie pracę mechaników i dyspozytorów, co jednak w ocenie Izby nie uzasadnia
przyjętej wysokości wynagrodzenia. Wskazana ilość pracowników dotyczy bowiem dokładnie
takiej samej ilości etatów. Zatrudniony kierowca wykonuje bowiem obowiązki kierowcy w
wymiarze jednego etatu i nie może w tym samym czasie wykonywać obowiązków mechanika
czy dyspozytora.

Odnosząc się do pozostałych kosztów, tj. amortyzacji pojazdów, kosztów napraw oraz
kosztów podatków i opłat, Izba wskazuje, że przystępujący nie tylko nie obronił wartości
wskazanych w pierwotnych wyjaśnieniach z dnia 19 czerwca 2020 roku, lecz w kolejnych
wyjaśnieniach zmienił wysokość tych kosztów. Podkreślić należy, że odwołujący w sposób
bardzo szczegółowy argumentował zastrzeżenia podnoszone wobec tych elementów. W
większości przypadków przystępujący nie odniósł się do argumentacji przystępującego. Na
rozprawie przed Izbą podnosił jedynie, że jego wyliczenia są prawidłowe.

Izba wskazuje, że dokonane przez przystępującego zmiany w kolejnych składanych
wyjaśnieniach dotyczą tak istotnych kosztów, jak cena autobusów, wartość odkupu, koszt
taboru na 1 km, koszty napraw
, podatek od środków transportu itp. Izba podkreśla, iż tego
rodzaju
zmiany wysokości stawek w elementach kosztotwórczych należy uznać za
niedopuszczalne.
Oznacza to, że wycena zamówienia została sporządzona w sposób
nierzetelny, natomiast kolejne wyjaśnienia mają jedynie ją uwiarygodnić. Wyjaśnienia
przystępującego w żaden sposób nie uzasadniają zaoferowanej ceny, gdyż nawet nie
wiadomo, które z nich zostały w istocie wzięte przez przystępującego pod uwagę przy
dokonywanej wycenie. Przystępujący nie powołał się na żadne okoliczności uzasadniające
zmianę wysokości kosztów. Nie zasługuje na uwzględnienie przy tym również stanowisko
zamawiającego, który – jak sam wskazał na rozprawie – dostrzegł zmianę elementów
kosztotwórczych w kolejnych wyjaśnieniach, jednakże nie uznał tej okoliczności za
uzasadniającą stwierdzenie, że zaoferowana przez przystępującego nosi znamiona rażąco
niskiej.

Tym samym Izba doszła do przekonania, że przystępujący nie wykazał, by dokonana
przez niego wycena poszczególnych elementów kosztotwórczych była prawidłowa i – tym
samym
– uzasadniała wysokość zaoferowanej ceny. Odnosząc się do innych argumentów
podniesionych przez w złożonych wyjaśnieniach, takich jak: doświadczenie, potencjał
osobowy i techniczny, własna myjnia, parking i stacja paliw, przystępujący nie wykazał, iż
wskazane wyżej okoliczności są wyjątkowe i nie przysługują innym wykonawcom, biorącym
udział w postępowaniu, którzy złożyli oferty z wyższymi cenami
.
Poza tym
okoliczności te nie
zostały poparte konkretnymi kwotami, o jakie wykonawca mógł obniżyć cenę.

Wskazując na powyższe, Izba uznała, że przystępujący nie wykazał, że zaoferowana
przez niego cena nie jest rażąco niska, w związku z czym jego oferta podlega odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p.

Izba uznała za bezzasadny zarzut naruszenia art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy
P.z.p. przez wielokrotne wzywanie w
ykonawcy do złożenia kolejnych wyjaśnień dotyczących

zaoferowanej ceny, pomimo iż wykonawca zobowiązany był wykazać, że jego oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego.

Jak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 18 lutego 2016 roku sygn.
akt KIO 150/16, powtórzenie wezwania do złożenia wyjaśnień musi wynikać z obiektywnych
okoliczności uzasadniających uszczegółowienie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę na
pierwsze wezwanie zamawiającego. Przyjąć zatem należy, że uzasadnieniem do skierowania
kolejnego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 P.z.p., może być np. konieczność rozwinięcia lub
uszczegółowienia wyjaśnień już złożonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie,
sformułowane przez zamawiającego w sposób ogólny, oparty na literalnym brzmieniu
przepisu, co w praktyce zdarza się bardzo często.

Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w przedmiotowym postępowaniu. Zamawiający,
wzywając przystępującego po raz pierwszy do złożenia wyjaśnień w kwestii zaoferowanej
ceny, ograniczył się wyłącznie do przytoczenia przepisu art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. Nie
stanowi, w ocenie Izby, uszczegółowienia wezwania wskazanie, że zamawiający oczekuje
złożenia konkretnych i szczegółowych wyjaśnień oraz danych dotyczących metody kalkulacji
ceny oferty lub oraz
kosztów związanych z realizacją zamówienia. Zamawiający nie wskazał
konkretnych obszarów, których wyjaśnienia oczekiwał szczególnie. W sytuacji, gdy cena jest
sumą wartości wielu czynności składających się na przedmiot zamówienia, wykonawca może
mieć problem z ustaleniem, które konkretnie prace wzbudziły wątpliwości zamawiającego.
Wykonawca nie może przy tym ponosić konsekwencji wynikających z braku precyzji i
staranności po stronie zamawiającego.

Nieuwzględnienie wskazanego zarzutu nie ma wpływu na rozstrzygnięcie Izby. Analiza
wszystkich wyjaśnień złożonych przez przystępującego zarówno na pierwsze, jak i kolejne
wezwania
, wykazała, że przystępujący nie udowodnił zasadności zaoferowanej ceny.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.

………………………………………
………………………………………
………………………………………


Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie