eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2018 › Sygn. akt: KIO 1838/18
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-09-20
rok: 2018
sygnatury akt.:

KIO 1838/18

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Dominik Haczykowski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
20 września 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 września 2018 r. przez
wykonawcę Biuro Studiów i Projektów Energetycznych ENERGOPROJEKT-KRAKÓW
spółka akcyjna w Krakowie w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego - Polskie
Sieci Elektroenergetyczne
spółka akcyjna w Konstancinie-Jeziornej

przy udziale wykonawcy
Enprom spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego


orzeka:

1.
Oddala odwołanie.
2. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę Biuro Studiów i Projektów Energetycznych
ENERGOPROJEKT-
KRAKÓW spółka akcyjna w Krakowie i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych,
zero groszy),
uiszczoną przez wykonawcę Biuro Studiów i Projektów Energetycznych
ENERGOPROJEKT-
KRAKÓW spółka akcyjna w Krakowie tytułem wpisu od odwołania.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017, poz. 1579
z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego we Warszawie.


Przewodniczący: ………………………………





Sygn. akt KIO 1838/18


U z a s a d n i e n i e
I.

Polskie Sieci Elektroenergetyczne spółka akcyjna w Konstancinie-Jeziornej (zwana dalej
Zamawiającym), prowadzi postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest opracowanie warunków realizacji inwestycji dla budowy dwutorowej linii
400 kV Mikułowa – Świebodzice.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2017, poz. 1579 z późn. zm.; dalej: Prawo
zamówień publicznych).

W dniu 13 w
rześnia 2018 r. wykonawca Biuro Studiów i Projektów Energetycznych
ENERGOPROJEKT-
KRAKÓW spółka akcyjna w Krakowie (dalej: Odwołujący) wniósł
odwołanie, w którym zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 7b w związku z
art. 85 ust. 1 pkt 3 Prawa
zamówień publicznych, poprzez ich błędne zastosowanie
polegające na odrzuceniu oferty Odwołującego w sytuacji braku przesłanek do odrzucenia
oferty.
Odwołujący uzasadnił swoje zarzuty następująco:
Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo zamówień publicznych (PZP), zamawiający ma
obowiązek wskazania w specyfikacji istotnych warunków zamówienia terminu związania ofertą.
Termin ten musi mieścić się w granicach określonych w art. 85 ust. 1 PZP. Termin związania
ofertą może zostać wskazany na dwa sposoby: albo poprzez określenie wprost konkretnej daty
(np. 24.10.2018 r.) albo poprzez wskazanie okresu liczonego od dnia, w którym upływa termin
składania ofert. Niezależnie od technicznego sposobu określenia terminu związania ofertą,
uznać należy, że zawsze wyznaczony jest w SIWZ konkretny dzień, w którym termin związania
ofertą upływa (albo poprzez wskazanie daty wprost, albo poprzez umożliwienie jej obliczenia w
odniesieniu do wskazanego dnia upływu terminu składania ofert). To jedynie z wypracowanej
przez część zamawiających upraszczającej praktyki wynika posługiwanie się przez
zamawiających pośrednim sposobem wskazywania końcowej daty związania wykonawców
ofertami, co samo w sobie nie jest jeszcze niczym niewłaściwym. Niestety, konsekwencją tej
upraszczającej praktyki jest przyjmowanie, że zmiana daty upływu terminu składania ofert i daty
otwarcia ofert (przesunięcie tych dat na późniejszy dzień) pociąga za sobą automatycznie
zmianę (wydłużenie) terminu związania ofertą. Tak być jednak nie powinno, chociażby z uwagi
na doniosłe konsekwencje dla wykonawców (np. związane z wadium). Z uwagi na ochronę

interesów wykonawców praktyka zamawiającego polegająca na określeniu terminu związania
ofertą poprzez wskazanie ilości dni liczonych od terminu ustalonego w SIWZ na składanie
oferty nie może prowadzić do dorozumianej, niewyartykułowanej przez zamawiającego zmiany
specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Termin związania ofertą powinien wynikać
bezpośrednio z SIWZ a nie z przepisów ustawy, powinien też zostać określony w taki sposób,
aby Wykonawca nie narażał się na ryzyko popełnienia błędu przy jego samodzielnym
obliczaniu. W podobnym duchu wypowiedziała się Krajowa Izba Odwoławcza w orzeczeniu z
dnia 29.03.2013 r,, Nr KIO 633/13, w którym stwierdzono, że ,,Określenie terminu związania
ofertą nie jest sprawą ustawy (która nie określa terminu związania ofertą w danym
postępowaniu), lecz spoczywa na zamawiającym, który termin ten podaje w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Wynika to jednoznacznie z art. 85 ust 1 ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych (tj. Dz.U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.);
który wskazuje, że „wykonawca jest związany ofertą do upływu terminu określonego w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia”. Natomiast dalsza część dyspozycji ,,jednak nie
dłużej niż” ze wskazaniem 30, 60 lub 90 dni jest de facto wskazówką dla zamawiającego, jaki
termin maksymalny w tej specyfikacji może wskazać (oczywiście gdyby zamawiający określił
termin dłuższy niż określony w tym przepisie, mogłoby to być podstawą sporu wykonawcy
z
zamawiającym i ewentualnego uchylenia się od związania ofertą). ”
Ta dość rozpowszechniona praktyka prowadzi więc, zdaniem Odwołującego, do
niewłaściwej interpretacji i niewłaściwego stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień
publicznych. Termin związania ofertą jest istotnym elementem SIWZ, a zmiana tego terminu
wymaga wyraźnej zmiany specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Jeżeli do takiej zmiany
w sposób wyraźny nie dochodzi, należy uznać, że obowiązuje dotychczasowy termin związania
ofertą, co pozostaje w pełnej zgodności z regulacją art. 85 ust. 1 PZP, przepis ten bowiem
przewiduje maksymalne, a nie minimalne terminy związania ofertą. Dopuszczalne i w pełni
zgodne z przepisami będzie więc zmodyfikowanie treści SIWZ poprzez zmianę daty upływu
terminu składania ofert i daty otwarcia ofert (przesunięcie tych dat na późniejszy dzień) bez
zmiany terminu związania ofertą tak jak zdaniem Odwołującego miało to miejsce w
analizowanym przypadku.
Skoro Zamawiający w informacji opublikowanej dnia 10.08.2018 r. zmienił termin
składania ofert z dnia 24.08.2018 r. na 28.08.2018 r. ,nie zmieniając wyraźnie terminu
związania ofertą (na co wskazuje zapis zawarty w Uwagach na stronie 5 przedmiotowej
informacji o treści: "Pozostałe zapisy SIWZ pozostają bez zmian”), to należy, zdaniem
Odwołującego, uznać, że termin związania ofertą należy obliczać od pierwotnego terminu
wskazanego w SIWZ na składanie ofert, czyli od 24.08.2018 r., a nie od 28.08.2018 r.

Zmiana terminu związania ofertą, elementu istotnego SIWZ - zgodnie z zapisem art. 36 ust. 1
pkt. 9 PZP, powinna być wyraźnie wskazana w informacji o zmianie SIWZ. Jeżeli zmiana SIWZ
nie zawiera wyraźniej zmiany terminu związania ofertą, to wiążący – w ocenie Odwołującego -
dla Wy
konawców jest termin związania ofertą obliczony zgodnie z pierwotną treścią SIWZ.
Przyjęcie odmiennej interpretacji, jak wywodził Odwołujący, z której wynikałoby, że w
przypadku gdy w danym postępowaniu termin związania ofertą jest określony w SIWZ poprzez
wskazanie okresu liczonego od dnia, w którym upływa termin składania ofert, i gdy w tym
postępowaniu dochodzi do przesunięcia daty upływu terminu składania ofert, dochodzi do
automatycznego przedłużenia terminu związania wykonawców złożonymi ofertami (a w
konsekwencji -
zgodnie z tą interpretacją - do konieczności przedłużenia okresu ważności
wadium), mogłoby prowadzić do niekorzystnych dla wykonawców sytuacji: np. na skutek
działania zamawiającego polegającego na zmianie niedługo przed upływem terminu składania
ofert tego terminu poprzez jego przesunięcie o jeden czy dwa dni, wykonawcy musieliby w
bardzo krótkim okresie działania pozyskać, często sporym kosztem, nowe lub zaktualizowane
gwarancje czy poręczenia. W niektórych skrajnych przypadkach pozyskanie takich gwarancji
czy poręczeń nie byłoby możliwe, co prowadziłoby do odrzucenia ofert.
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Opracowanie
warunków realizacji inwestycji dla budowy dwutorowej linii 400 kV Mikułowa - Świebodzice” (nr
postępowania 2018/WNP-0281), określono pierwotnie termin związania ofertą na 60 dni
(„Wykonawca pozostaje związany złożoną ofertą przez 60 dni.” - pkt. XIV ust. 1 Części I SIWZ),
co wskazywało na datę 24 października 2018 r, jako na ostatni dzień okresu związania ofertą
przez wykonawców. Następnie doszło do zmiany SIWZ poprzez zmianę daty upływu terminu
składania ofert i daty otwarcia ofert. Zmiana ta nie pociągnęła jednak za sobą zmiany terminu
związania ofertą, pkt. XIV SIWZ nie uległ zmianie. Przyjąć więc zdaniem Odwołującego należy,
że nadal dzień upływu terminu związania ofertą przypada na 24 października 2018 r., co jest
zgodne z art. 85 ust. 1 PZP. Gwarancja przedłożona przez Biuro Studiów i Projektów
Energetycznych Energoprojekt-
Kraków S,A. obejmuje więc cały okres związania ofertą
określony w SIWZ. W tej sytuacji czynność Zamawiającego polegająca na odrzuceniu ofert
Odwołującego w sposób oczywisty jest sprzeczna z przepisami art. 89 us., 1 pkt 7b w związku
z 85 ust. 1 pkt 3 PZP.
Z ostrożności Odwołujący wskazywał, że nawet gdyby przyjąć za słuszne stanowisko
Zamawiającego o tym, że wraz ze zmianą terminu składania ofert doszło do automatycznej
zmiany terminu związania ofertą to należałoby uznać, iż Wykonawca ma czas na przedłużenie
terminu obowiązywania wadium do dnia 24.10.2018 r.

W związku z powyższym Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu:

1)
unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty
Odwołującego,
2)
dokonania ponownej oceny oferty Odwołującego,
3)
dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniu. W odpowiedzi i na
rozprawie wnosił o jego oddalenie.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpił wykonawca Enprom
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie (dalej: Przystępujący).

II.
Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpo
znano odwołanie na rozprawie.
Odwołującemu przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1
Prawa zamówień publicznych, bowiem ma interes w uzyskaniu danego zamówienia i może
ponieść szkodę w wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa zamówień
publicznych -
jeżeli podniesione przez niego zarzuty by się potwierdziły – wówczas
Odwołujący miałby szansę na uzyskanie zamówienia.

Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza zważyła, co następuje: odwołanie należy oddalić.

Izba ustaliła, co następuje:
1. W Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ) w Rozdziale XIII pkt 1
wskazano, że ofertę należy złożyć za pośrednictwem Platformy Zakupowej Zamawiającego
do dnia 24 sierpnia 2018 r.
2. W Rozdziale XI części I SIWZ Zamawiający wskazał, że wadium musi być złożone przed
upływem terminu składania ofert i musi obejmować okres związania ofertą. Pierwszym dniem
terminu związania ofertą jest dzień składania ofert. W Rozdziale XIV części I SIWZ
Zamawiający wskazał, że wykonawca pozostaje związany ofertą przez okres 60 dni.
Początek biegu terminu związania ofertą należy liczyć od dnia, w którym upływa termin
składania ofert.
3. W dniu 10 sierpnia 2018 r. Zamawiający opublikował w Dz. Urz. UE zmianę ogłoszenia
o
zamówieniu i opublikował wyjaśnienie treści SIWZ. Między innymi dokonał zmiany treści
Rozdziału XIII pkt. 1 części I SIWZ poprzez przesunięcie terminu składania ofert na dzień
27
sierpnia 2018 r. Zamawiający nie zmienił terminu związania ofertą.
4. W dniu 27 sierpnia 2018
r. Odwołujący złożył ofertę na wykonanie usługi objętej
postępowaniem przetargowym i następnego dnia, 28 sierpnia 2018 r., złożył wadium w

formie gwarancji bankowej. Okres ważności udzielonej gwarancji upływał w dniu 24
października 2018 r.
5. W dniu 4 września 2018 r. Zamawiający opublikował na Platformie Zakupowej informację
o
poprawieniu w ofercie Odwołującego omyłki i równoczesnym odrzuceniu jego oferty. Jak
wynika z uzasadnienia czynności dokonanej przez Zamawiającego, Zamawiający odrzucił
ofertę Odwołującego na podstawie art. 87 ust.1 pkt. 7b Prawa zamówień publicznych,
ponieważ ważność gwarancji obejmuje okres od 24 sierpnia 2018 r. do dnia 24 października
2018 r. W ocenie Zamawiającego stan taki jest sprzeczny z postanowieniami SIWZ
przewidującymi, iż wadium powinno zostać złożone na cały okres związania Wykonawcy
ofertą, a więc na okres 60 dni liczony od dnia 28 sierpnia 2018 r., a nie od 24 sierpnia 2018
r, czyli pierwotnego terminu, do którego Wykonawcy mogli składać oferty.

Oceniając tak ustalony stan faktyczny, Izba podzieliła w całości stanowisko
Zamawiającego – Zamawiający prawidłowo odrzucił ofertę Odwołującego. Zgodnie z art. 89
ust. 1 pkt 7b, Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, jeżeli wadium nie zostało wniesione
lub zostało wniesione w sposób nieprawidłowy.
Stan faktyczny nie był sporny – Strony różniły się jedynie w jego ocenie: według
Odwołującego Zamawiający zmieniając pierwotny termin składania ofert, powinien był też
zmienić termin związania ofertą. Z kolei w ocenie Zamawiającego, określenie terminu
związania ofertą w taki sposób, że wykonawca pozostaje związany ofertą przez okres 60 dni
-
a początek biegu terminu związania ofertą należy liczyć od dnia, w którym upływa termin
składania ofert – nie wymaga zmiany, jeżeli zmieniono termin składania ofert.
Skład orzekający podzielił w całości stanowisko Zamawiającego. Zamawiający w
SIWZ wskazał termin związania ofertą - 60 dni i wskazał, w sposób nie budzący żadnych
wątpliwości, jak ten termin należy obliczyć – termin biegnie od dnia składania ofert. Taki
sposób określenia obliczania terminu jest zgodny z przepisami art. 110 i 111 Kodeksu
cywilnego. Nie powinien budzić żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Zamawiający określił,
że pierwszym dniem związania ofertą jest dzień składania ofert. W takich okolicznościach
zmiana terminu składania ofert (oznaczonego konkretną datą), powoduje automatycznie, że
zmienia się ostatni dzień (oznaczony konkretną datą) terminu związania ofertą.
Izba podziel
iła pogląd wyrażony w wyroku sygn. akt KIO 1473/10 (zmieniły się
przywoływane w tym orzeczeniu przepisy, ale prezentowane w uzasadnieniu poglądy
pozostają aktualne również w obecnym stanie prawnym): akceptacja dopuszczalności
wniesienia wadium na okres krótszy, niż okres związania ofertą prowadziłoby do postawienia
„w sytuacji uprzywilejowanej wykonawców, którzy – korzystając z takiej interpretacji –
wnosiliby wadium na kilka bądź kilkanaście dni związania ofertą. Przyznanie racji
odwołującemu się umożliwiłoby taką praktykę zwłaszcza wobec faktu, iż bez znaczenia
byłoby wówczas, na jaki okres związania ofertą wadium nie zostało wniesione.”.

Reasumując, Izba nie podzieliła „stanowiska odwołującego się, iż wobec zmiany terminu
składania ofert zamawiający obowiązany był dokonywać jakichkolwiek zmian w ogłoszeniu o
zamówieniu. Termin ten również w sposób jasny wynika zarówno z ogłoszenia o
zamówieniu, jak i ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wynosi 60 dni, a jego bieg
rozpoczyna się wraz z upływem terminu składania ofert (pkt IV.3.7 ogłoszenia i 13.1
specyfikacji). Oczywistym jest zatem, iż w przypadku zmiany terminu składania ofert,
automatycznie, bez konieczności dokonywania jakichkolwiek odrębnych czynności, zmienia
się termin związania ofertą.” (sygn. akt KIO 1481/10).
Wadium wnoszone w innej formie, niż w pieniądzu, powinno dawać Zamawiającemu
taką samą możliwość skorzystania z zabezpieczenia wadium, jak forma pieniężna – wadium
wniesione na krótszy okres, niż okres związania ofertą, takiego zabezpieczenia nie daje.
Wadium, jeżeli nie zostało wniesione, albo zostało wniesione w sposób nieprawidłowy, nie
może zostać uzupełnione po upływie terminu, w jakim powinno zostać wniesione.
W
konsekwencji Zamawiający prawidłowo odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 7b Prawa zamówień publicznych.

Wobec powyższych okoliczności Izba stwierdziła, że nie doszło do naruszenia
przepisów wskazywanych w odwołaniu, dlatego orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz.972).

Przewodniczący:

………………………………




Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie