eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2022 › Sygn. akt: KIO 2958/22
rodzaj: POSTANOWIENIE
data dokumentu: 2022-11-22
rok: 2022
sygnatury akt.:

KIO 2958/22

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Aleksandra Kot Członkowie: Beata Konik, Piotr Kozłowski Protokolant: Oskar Oksiński

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
z udziałem stron w dniu 22 listopada 2022 r.
w
Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu
7
listopada 2022 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
"TECS" Telecommunication & E-
Commerce Solutions GmbH z siedzibą w Wiedniu,
Powszechn
a Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: Ministerstwo Finansów z siedzibą w Warszawie


postanawia:

1.
umarza postępowanie odwoławcze na podstawie art. 568 pkt 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych;
2.
nakazuje zwrot z rachunku bankowego Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Centrum
Elektronicznych Usług Płatniczych eService Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
"TECS" Telecommunication & E-
Commerce Solutions GmbH z siedzibą w
Wiedniu,
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w
Warszawie kwoty 15 0
00,00 zł (słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100)
stanowiącej uiszczony wpis od odwołania.

Stosownie do art. 579 ust. 1
oraz art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejsze postanowienie –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.



Przewodniczący:
……………………………………….

Członkowie:
……………………………………….

……………………………………….


Sygn. akt:
KIO 2958/22

Uzasadnienie

Ministerstwo Finansów z siedzibą w Warszawie (dalej: „Zamawiający” oraz
„Ministerstwo”) prowadzi na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm., dalej:
„ustawa Pzp”) postępowanie
o
udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn.

Realizacja
całodobowej obsługi płatności bezgotówkowych dokonywanych przez Użytkowników
Systemu Poboru Opłat Drogowych”
(Numer referencyjny: R/045/22/DPO/G/245, dalej:
„Postępowanie”).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 26 lipca 2022 r. pod numerem 2022/S 142-406651.
Wartość wskazanego zamówienia przekracza progi unijne.
7 listopada 2022 r. wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
"TECS" Telecommunication & E-
Commerce Solutions GmbH z siedzibą w Wiedniu oraz
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej:
„Odwołujący” oraz „eService”) wnieśli odwołanie wobec czynności i zaniechania Ministerstwa
polegających na odrzuceniu ofert złożonych w Postępowaniu oraz unieważnieniu
Postępowania w dniu 28 października 2022 r., przy jednoczesnym zaniechaniu odrzucenia
oferty i wykluczeniu z Postępowania wykonawcy PolCam Systems Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie (dalej:
„PolCam” oraz „Spółka”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8
ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
58 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks
cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm., dalej:
„k.c.”) w zw. z art. 5 k.c. poprzez
bezzasadne zaaprobowanie wniosku PolCam o zwrot wadium wniesionego
w
Postępowaniu, podczas gdy wniosek ten był sprzeczny z zasadami współżycia
społecznego, miał na celu obejście przepisów Prawa zamówień publicznych i jako
taki s
tanowił nadużycie prawa podmiotowego, bowiem PolCam złożył wniosek o
zwrot wadium mimo skorzystania ze środka ochrony prawnej wniesionego w celu

eliminacji
oferty Odwołującego złożonej w Postępowaniu, przy czym sam PolCam nie
spełniał (i nie spełnia) warunków udziału w Postępowaniu, a złożony wniosek o zwrot
wadium ma na celu jedynie
uniemożliwienie Zamawiającemu dokonania kwalifikacji
podmiotowej PolCam w Postępowaniu;
2) art. 255 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust.
2 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp
w zw. z art. 58 § 1 i 2 k.c. w zw.
z art. 5 k.c.
poprzez bezzasadne unieważnienie Postępowania, w sytuacji, w której
złożony przez PolCam wniosek o zwrot wadium jest nieważny i stanowi nadużycie
prawa podmiotowego, a ponadto oferta Odwołującego nie została jeszcze
prawomocnie odrzucona;
3) art. 109 ust. 1 pkt 8 lub 10 ustawy Pzp w zw. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) i b) ustawy Pzp
w zw. z art. 112 ust. 2 pkt 2 i 4 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie wykluczenia, a w konsekwencji odrzucenia oferty wykonawcy PolCam,
podczas gdy wykonawca ten w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa wprowadził Zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji
dotyczących spełnia warunku udziału w Postępowaniu opisanego w punkcie 7.1.2
Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej: „SWZ”) tj. posiadania statusu agenta
rozliczeniowego w rozumieniu art. 2 pkt 1a) ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r.
o
usługach płatniczych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2360, dalej: „u.o.p.”), co mogło mieć
istotny wpływ na decyzje podejmowane przez Ministerstwo w Postępowaniu lub co
najmniej w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje
wprowadzające w błąd, dotyczące spełniania warunku udziału w Postępowaniu
opisanego w punkcie 7.1.2 SWZ co mogło mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez Zamawiającego w Postępowaniu.
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:
1) merytoryczne rozpa
trzenie przez Krajową Izbę Odwoławczą (dalej: „KIO”) niniejszego
odwołania i jego uwzględnienie w całości;
2)
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentacji Postępowania, a także
dowodów opisanych szczegółowo w treści niniejszego odwołania oraz dowodów,
które zostaną powołane i przedłożone na rozprawie;
3)
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia ofert i unieważnienia
Postępowania z dnia 28 października 2022 r.;
4)
nakazanie Zamawiającemu przeprowadzenia ponownego procesu badania i oceny
ofert
złożonych w Postępowaniu i odrzucenie oferty PolCam z uwagi na niespełnianie
warunków udziału w Postępowaniu oraz wykluczenie PolCam z Postępowania na

podstawie art. 109 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, ewentualnie art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy
Pzp;
5)
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów doradztwa prawnego, według norm przepisanych
i
zgodnie z fakturą przedstawioną przez Odwołującego na rozprawie.
W treści uzasadnienia zarzutów odwołania wykonawca eService wskazał, że w jego
ocenie wniosek PolCam o zwrot wadium jest nieważny, wskutek skorzystania przez tego
wykonawcę ze środka ochrony prawnej w celu podważenia czynności wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej w Postępowaniu (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 2
0 października 2022 r. o sygn. akt KIO 2636/22), która to czynność stała się
następnie powodem złożenia tegoż wniosku. Odwołujący podkreślił, że wobec powyższego
Zamawiający nie powinien był odrzucać oferty Polcam (a w konsekwencji unieważniać
Postępowania), lecz dokonać kwalifikacji podmiotowej tego wykonawcy, a w jej efekcie dojść
do wniosku
– co już wcześniej zresztą uczynił – że PolCam nie spełnia warunków udziału w
Postępowaniu. Co więcej – zdaniem wykonawcy eService – PolCam powinien zostać
wyeliminowany z
Postępowania nie tylko z uwagi na fakt niespełniania warunków udziału w
Postępowaniu, ale także wskutek wprowadzenia Ministerstwa w błąd co do tej okoliczności.
W ocenie Odwołującego zachowanie PolCam stanowi wypaczenie celu instytucji
zwrotu wadium, a w konsekwencji nie zasługuje na ochronę. Według eService, nie sposób
nie dostrzec, i
ż PolCam czekał ze złożeniem wniosku o zwrot wadium do momentu, gdy
Krajowa Izba Odwoławcza wyda orzeczenie w przedmiocie wniesionego przez niego środka
ochrony prawnej (sygn. akt KIO 2636/22).
Odwołujący zaznaczył, że choć PolCam złożył
wniosek o zwrot wadium w
momencie, w którym oferta wykonawcy eService formalnie w
dalszym ciągu pozostawała najkorzystniejszą w Postępowaniu, to wówczas było już
oczywiste, że Zamawiający czynność tę unieważni – i uczyni to bezpośrednio wskutek
skorzystania przez PolCam ze środka ochrony prawnej w odniesieniu do właśnie tej
czynności.
eService
podkreślił, że całokształt zachowania PolCam – tj. złożenie oferty
w
Postępowaniu mimo braku spełniania warunków udziału w nim, jedynie po to, by
zakwestionować wybór oferty Odwołującego, a następnie złożenie wniosku o zwrot wadium,
by spróbować uniknąć dokonania przez Zamawiającego oceny oferty Spółki, mając już
świadomość odrzucenia oferty Odwołującego – jest sprzeczny z zasadami współżycia
społecznego, ma na celu obejście przepisów Prawa zamówień publicznych i nie zasługuje na
ochronę.

Nadto eService
wskazał, że skoro z jednej strony Zamawiający w dniu 21
października 2022 r. unieważnił czynność wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej w
Postępowaniu, a z drugiej PolCam nie złożył skutecznie wniosku o zwrot
wadium w
Postępowaniu, to Ministerstwo powinno przeprowadzić obecnie kwalifikację
podmiotową w zakresie braku podstaw do wykluczenia oraz spełniania warunków udziału w
Postępowaniu w odniesieniu do Spółki. Odwołujący podniósł, że jak trafnie wskazywał sam
Zamawiający w toku postępowania odwoławczego prowadzonego pod sygn. akt KIO
2636/22, nie ulega
wątpliwości, że PolCam tych warunków nie spełniał i nie spełnia. Spółka
bowiem
nie posiadała (i nadal nie posiada) statusu agenta rozliczeniowego w rozumieniu
ustawy o usługach płatniczych, co było wymagane w pkt 7.1.2 SWZ w brzmieniu nadanym
modyfikacją SWZ z 11 sierpnia 2022 r. i zostało wykazane w toku wskazanego powyżej
postępowania odwoławczego. Odwołujący podkreślił, że PolCam składając ofertę musiał
posiadać pełną świadomość, że nie spełnia warunków udziału w Postępowaniu, tj. nie
posiada statusu agenta rozliczeniowego w rozumieniu art. 2 pkt 1a) u.o.p., a pomimo to
potwierdził zapoznanie się z treścią SWZ, w tym m.in. spełnienie przedmiotowego warunku
udziału, co bez wątpienia nie odpowiada stanowi rzeczywistemu. Z tych względów w ocenie
eService
PolCam powinien zostać wykluczony z Postępowania na podstawie art. 109 ust. 1
pkt 8 ustawy Pzp lub ewentualnie art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp.
21 listopada
2022 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęła odpowiedź na
odwołanie, w której Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości.
14 listopada 2022 r. PolCam
zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego
zainicjowanego wskutek odwołania wniesionego przez eService, wskazując, że posiada
interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego. Spółka podniosła, że choć
jej
oferta została odrzucona na skutek złożenia przez nią wniosku o zwrot wadium (tj. na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp
), zaś
samo Postępowanie zostało unieważnione przez Ministerstwo ze względu na to, że
wszystkie oferty złożone w Postępowaniu podlegały odrzuceniu (tj. na podstawie art. 255 pkt
2 ustawy Pzp), o
dwołanie wniesione przez eService zmierza do podważenia powyższych
czynności Zamawiającego w celu wykluczenia PolCam z Postępowania ze względu na
rzekome niespełnienie przez Spółkę warunków udziału w Postępowaniu oraz wprowadzenie
Zamawiającego w błąd. W ocenie PolCam jego interes w zgłoszeniu przystąpienia do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego jest zatem oczywisty, gdyż dzięki
przystąpieniu Spółka uzyska możliwość obrony przed zarzutami sformułowanymi przez
Odwołującego, co w konsekwencji pozwoli jej uniknąć wykluczenia z rynku zamówień
publicznych.
PolCam podkreślił, że brak możliwości podjęcia skutecznej obrony narazi go na

wymierną szkodę finansową spowodowaną brakiem możliwości uczestniczenia w
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego (w skrajnym przypadku nawet przez
okres dwóch lat), w tym również w nowym postępowaniu dotyczącym przedmiotowego
z
amówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba
postanowiła nie dopuścić do udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie
Z
amawiającego zgłaszającego przystąpienie Polcam Systems Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie
w związku z tym, że jak stanowi przepis art. 98 ust. 3 ustawy Pzp złożenie
wniosku o zwrot wadium powoduje rozwiązanie stosunku prawnego z wykonawcą wraz
z
utratą przez niego prawa do korzystania ze środków ochrony prawnej, o których mowa
w dziale IX.
Mając na uwadze treść przywołanego przepisu, należy uznać, że ustawa Pzp
wiąże ze złożeniem wniosku o zwrot wadium skutek w postaci rozwiązania stosunku
prawnego pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, co stanowi swoiste zakończenie
postępowania o udzielenie zamówienia w stosunku wykonawca - zamawiający (zob. M.
Stachowiak [w:]
Dzierżanowski Włodzimierz i in., Prawo zamówień publicznych. Komentarz,
Warszawa 2021, LEX). PolCam
składając w dniu 21 października 2022 r. wniosek o zwrot
wadium
wniesionego w Postępowaniu utracił zatem status wykonawcy, którego definicję
legalną ustawodawca zawarł w art. 7 pkt 30 ustawy Pzp. Stosownie natomiast do brzmienia
przepisu art. 525 ust. 1 ustawy Pzp
przystąpienie do postępowania odwoławczego w
terminie 3 dni od dnia otrzymania kopii odwołania może zgłosić wykonawca, określając
stronę, do której przystępuje, i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do
której przystępuje. Powyższe wskazuje, że do przystąpienia do postępowania odwoławczego
uprawnione są jedynie te podmioty, które w objętym odwołaniem postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, w chwili składania zawiadomienia o przystąpieniu, są
wykonawcami. W ocenie
składu orzekającego nie może więc przystąpić do niniejszego
postępowania odwoławczego podmiot, który status wykonawcy utracił na wcześniejszym
etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wskutek złożenia wniosku o zwrot
wadium na podstawie art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Zasadnym jest bowiem
podkreślenie,
że krąg podmiotów posiadających status wykonawcy ulega zawężeniu wraz z przebiegiem
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Na etapie poprzedzającym składanie
ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu będzie on faktycznie
przysługiwał każdemu, kto z racji oferowania na rynku wykonania robót budowlanych lub
obiektu budowlanego, dostawy produktów bądź świadczenia usług, będzie potencjalnie
zainteresowany postępowaniem, z kolei już po upływie terminu składania ofert lub wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu będzie on przysługiwał wyłącznie tym, którzy

owe oferty lub wnioski złożyli (zob. P. W. [w:] G.B.A. i in., Prawo zamówień publicznych.
Komentarz aktualizowany
, LEX 2022).
Podobnie podmiot, który wycofał złożoną ofertę przed
upływem terminu składania ofert (art. 219 ust. 2 ustawy Pzp), również traci status
wykonawcy i nie może zgłosić przystąpienia. W takiej sytuacji zamawiający nie otworzy
wycofanej oferty podczas otwarcia ofert i
w konsekwencji nie będzie jej badał w toku
dalszego postępowania, gdyż wycofaną ofertę traktuje się jak nigdy nie złożoną. Należy
podkreślić, że zgodnie z art. 219 ust. 2 ustawy Pzp ustawodawca dopuścił możliwość
wycofania oferty złożonej dotychczas, ale jedynie przed upływem terminu składania ofert.
Wynika to
z faktu, że wykonawca nie jest związany swoją ofertą do upływu terminu składania
ofert, ale od dnia
upływu tego terminu, przy czym pierwszym dniem terminu związania ofertą
jest dzień, w którym upływa termin składania ofert (art. 220 ust. 1 ustawy Pzp). Niemniej
jednak w ocenie s
kładu orzekającego złożenie wniosku o zwrot wadium w sytuacji, gdy
oferta wykonawcy nie
została wybrana jako najkorzystniejsza, a sam wykonawca rezygnuje
z
wnoszenia środków ochrony prawnej i dalszego ubiegania się o udzielenie zamówienia,
może być także uznane za sposób wycofania oferty już po upływie terminu składania ofert.
W komentarzu
Urzędu Zamówień Publicznych do ustawy Pzp wskazano, iż cel regulacji
zwrotu wadium na wniosek
sprowadza się do stworzenia możliwości wcześniejszego zwrotu
wadium wykonawcom, którzy – według własnej oceny – nie mają realnych szans na
otrzymanie zamówienia i dlatego nie są zainteresowani dalszym uczestnictwem
w
postępowaniu (zob. „Prawo zamówień publicznych” - komentarz pod redakcją Huberta
Nowaka i Mateusza Winiarza, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa 2021, str. 337).
W momencie
złożenia wniosku o zwrot wadium z mocy prawa ulega zatem rozwiązaniu
stosunek prawny z
wykonawcą, który zyskuje możliwość szybszego odzyskania wadium
zabezpieczającego ofertę. Wobec powyższego zasadnym jest przyjęcie, że od tego, czy
dany podmiot wypełnia definicję wykonawcy zawartą w art. 7 pkt 30 ustawy Pzp, uzależniony
jest
– na różnych etapach postępowania o udzielenie zamówienia – zakres jego uprawnień,
w tym np. odnoszący się do skutecznego wnoszenia odwołania czy zgłoszenia przystąpienia
do postępowania odwoławczego. Mając na uwadze okoliczności faktyczne niniejszej sprawy
oraz
wskazane okoliczności prawne Izba uznała, że PolCam stracił status wykonawcy
i w konsekwencji u
tracił możliwość skutecznego stania się uczestnikiem postępowania
odwoławczego.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi przepis art. 528 ustawy Pzp.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron

złożone w pismach procesowych, jak też podczas posiedzenia niejawnego z udziałem stron
skład orzekający postanowił umorzyć postępowanie odwoławcze na podstawie art. 568 pkt 2
ustawy Pzp.
Izba ustaliła, że wyrokiem z dnia 20 października 2022 r. w sprawie o sygn. akt KIO
2636/22
Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła odwołanie PolCam wniesione w dniu 5
października 2022 r. w zakresie zarzutu nr 1 oraz części zarzutu nr 3 i nakazała
Z
amawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie
czynności badania i oceny ofert, w tym odrzucenie oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych
eService Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, "TECS" Telecommunication & E-Commerce
Solutions GmbH z
siedzibą w Wiedniu oraz Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski
S.A. z siedzibą w Warszawie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 oraz art. 226 ust. 1 pkt 8
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Następnie w dniu 21 października 2022 r. PolCam złożył wniosek o zwrot wadium
wniesionego w
Postępowaniu powołując się na art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp oraz art. 226
ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp. W treści przedmiotowego pisma PolCam wskazał, że w związku
z
tym, iż wybór najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie, "TECS" Telecommunication & E-
Commerce Solutions GmbH z siedzibą
w
Wiedniu oraz Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie
nie został unieważniony i pozostaje w mocy, powyższe czyni niniejszy wniosek
dopuszczalnym i uzasadnionym.
Mając na uwadze wyrok Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO 2636/22, 24
października 2022 r. Zamawiający poinformował o unieważnieniu czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej dokonanego w dniu 26
września 2022 r. tj. wyboru oferty wskazanego
powyżej konsorcjum (pismo datowane na dzień 21 października 2022 r.).
28 października 2022 r. Ministerstwo zawiadomiło o odrzuceniu ofert złożonych
w
Postępowaniu tj.: oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
"TECS" Telecommunication & E-
Commerce Solutions GmbH z siedzibą w Wiedniu oraz
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie - na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 5 i pkt 8 ustawy Pzp oraz oferty PolCam - na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
14 ustawy Pzp, a w kon
sekwencji o unieważnieniu Postępowania w oparciu o przepis art.
255 pkt 2 ustawy Pzp.

Tytułem wstępu należy wskazać, że zgodnie z art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp
„Zamawiający, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku
zwraca wadium wykonawcy
: (…) 3) po wyborze najkorzystniejszej oferty, z wyjątkiem
wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza (…)”
.
Stosownie do brzmienia przepisu art. 98 ust. 3 ustawy Pzp
„Złożenie wniosku o zwrot
wadium, o k
tórym mowa w ust. 2, powoduje rozwiązanie stosunku prawnego z wykonawcą
wraz z utratą przez niego prawa do korzystania ze środków ochrony prawnej, o których
mowa w dziale IX”
.
W myśl art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę jeśli
wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy bądź nie utrzymywał
wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą lub złożył wniosek o zwrot
wadium przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.

Zgodnie natomiast z art. 568 pkt 2 ustawy Pzp
Izba umarza postępowanie
odwoławcze, w formie postanowienia, w sytuacji stwierdzenia, że dalsze postępowanie stało
się z innej przyczyny zbędne lub niedopuszczalne.

Mając na uwadze powyższe oraz podtrzymując w pełni argumentację przedstawioną
odnośnie braku możliwości skutecznego przystąpienia PolCam do niniejszego postępowania
odwoławczego, Izba stwierdziła, że skoro w momencie złożenia przez Spółkę wniosku o
zwrot wadium
nastąpiło rozwiązanie stosunku prawnego zamawiający - wykonawca
w
Postępowaniu i tym samym PolCam z mocy prawa utracił status wykonawcy
w
Postępowaniu oraz uprawnienie do korzystania ze środków ochrony prawnej, o których
mowa w dziale IX ustawy Pzp,
dalsze prowadzenie postępowania odwoławczego w tej
sprawie stało się niedopuszczalne.
Należy bowiem podkreślić, że zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 98 ust. 3
ustawy Pzp
już sama czynność złożenia przez wykonawcę wniosku o zwrot wadium
powoduje rozwiązanie z nim stosunku prawnego wraz z utratą prawa do korzystania ze
środków ochrony prawnej, o których mowa dziale IX. Złożenie wniosku na podstawie art. 98
ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp powoduje natomiast odrzucenie oferty wykonawcy zgodnie z art. 226
ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp.
Zasadnym jest zatem przyjęcie, że w okolicznościach faktycznych
rozpoznawanej sprawy PolCam
mając pełną świadomość rozwiązania z nim stosunku
prawnego i odrzucenia jego oferty
z Postępowania – czemu dał wyraz w piśmie z dnia 21
października 2022 r. – zrezygnował z dalszego udziału w Postępowaniu. Wobec powyższego
w
ocenie Izby przywrócenie do Postępowania – zgodnie z żądaniem eService zawartym we

wniesionym odwołaniu – podmiotu, który z mocy prawa utracił status wykonawcy, należy
uznać za niedopuszczalne. Wymaga podkreślenia, że ustawodawca określił dwie
podstawowe zasady zwrotu wadium tj.:
zwrot wadium po spełnieniu się przesłanek
wskazanych enumeratywnie w przepisie art. 98 ust. 1 ustawy Pzp bez wniosku wykonawcy
oraz zwrot wadium na wniosek wykonawcy w przypadkach
, o których mowa w art. 98 ust. 2
ustawy Pzp, w tym m.in. po wyborze najkorzystniejszej oferty, o ile wniosek nie zostanie
złożony przez wykonawcę, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza (art. 98 ust.
2 pkt 3 ustawy Pzp). Należy podkreślić, że w przepisach ustawy Pzp nie wskazano żadnego
maksymalnego
terminu na złożenie przez wykonawcę wniosku w przedmiocie zwrotu
wadium. Przepis
art. 98 ust. 2 ustawy Pzp umożliwia wykonawcy wcześniejsze odzyskanie
wadium niż przewiduje to art. 98 ust. 1 ustawy Pzp, jeśli wykonawca taki nie jest już
zainteresowany dalszym
udziałem w postępowaniu, a tym samym ubieganiem się o
udzielenie zamówienia. W takim przypadku wykonawca, który złożył wniosek o zwrot wadium
przestaje być z mocy prawa uczestnikiem postępowania i rezygnuje z prawa do wnoszenia
środków ochrony prawnej, o których mowa w dziale IX, a zatem do skutecznego podważania
ewentualnych dalszych
czynności dokonanych przez zamawiającego w postępowaniu o
udzielenie
zamówienia publicznego. W rozpoznawanej sprawie doszło właśnie do takiej
sytuacji, gdyż PolCam złożył wniosek o zwrot wadium na podstawie art. 98 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp
w dniu 21 października 2022 r. tj. po wyborze oferty najkorzystniejszej
wykonawcy eService
(Zamawiający poinformował o unieważnieniu czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej z dnia
26 września 2022 r. dopiero w dniu 24 października 2022 r.) w
konsekwencji czego z mocy prawa
doszło do rozwiązania stosunku prawnego między
Zamawiającym a PolCam, na skutek czego PolCam utracił status wykonawcy w
Postępowaniu. PolCam skorzystał zatem z ustawowego uprawnienia do wcześniejszego
zwrotu wadium,
i w tym kontekście – wbrew twierdzeniom Odwołującego – bez znaczenia
stają się powody, dla których Spółka złożyła wniosek o zwrot wadium.
Nadto zasadnym jest zauważenie, że podstawowym zarzutem odwołania eService,
którego ewentualne uwzględnienie miałoby zmierzać do rozpoznania dalszych zarzutów
odwołania oraz doprowadzenia do przywrócenia oferty wykonawcy PolCam do
Postępowania i w konsekwencji do jego wykluczenia, ponownego odrzucenia jego oferty i w
końcu do powtórnego unieważnienia Postępowania, jest zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt
14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw.
z art. 58 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 5 k.c. dotyczący bezzasadnego zaaprobowania wniosku
PolCam o zwrot wadium wniesionego w
Postępowaniu. Biorąc pod uwagę powyższe należy
wskazać, że odwołanie de facto sprowadza się do zakwestionowania czynności wykonawcy
tj. złożenia wniosku o zwrot wadium, której skutkiem było odrzucenie oferty PolCam i

unieważnienie Postępowania. W tym miejscu wymaga podkreślenia, że – jak stanowi przepis
art. 513 ustawy Pzp
– odwołanie przysługuje na niezgodne z przepisami ustawy Pzp
czynności lub zaniechania zamawiającego podjęte w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, a
także na zaniechanie przeprowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia lub zorganizowania konkursu na podstawie przepisów ustawy Pzp pomimo
takiego obowiązku. Mając na uwadze treść komentowanego przepisu zasadnym jest
przyjęcie, że Izba rozpoznając odwołanie bada czynności i zaniechania zamawiającego.
Dyspozycją przepisu art. 513 ustawy Pzp nie zostały jednak objęte czynności dokonane
przez wykonawcę. Nadto należy zauważyć, że wobec faktu złożenia przez wykonawcę
wniosku o zwrot wadium na podstawie art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp
Zamawiający nie jest
zobowiązany do badania takiego wniosku, a jedynie – w przypadku zaistnienia przesłanki, o
której mowa w przytoczonym przepisie – do odrzucenia oferty wykonawcy na podstawie art.
226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp oraz zwrotu wadium zgodnie z art. 98 ust. 4 lub ust. 5 ustawy
Pzp.
Żaden przepis ustawy Pzp nie obliguje bowiem zamawiającego do ustalania przyczyn
złożenia wniosku o zwrot wadium, a tym samym brak jest regulacji, które ograniczałyby
uprawnienie wykonawcy
do wcześniejszego otrzymania wadium niż wynika to z przepisu art.
98 ust. 1 ustawy Pzp w sytuacji rezygnacji z
dalszego ubiegania się o udzielenie zamówienia
publicznego po wyborze oferty najkorzystniejszej.
Dodatkowo zwrócić należy uwagę, że
zgodnie z treścią przepisu art. 98 ust. 3 ustawy Pzp już samo złożenie wniosku powoduje
skutek w postaci rozwiązania stosunku prawnego między zamawiającym i wykonawcą.
Wobec powyższego w ocenie Izby również z tego względu nieistotne są powody złożenia
przez PolCam wniosku o zwrot wadium, gdy
ż nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie
została spełniona przesłanka, o której mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Z
dokumentacji postępowania przekazanej przez Zamawiającego wynika bowiem, że w
pierwszej kolejności 21 października 2022 r. został złożony wniosek PolCam o zwrot
wadium, a następnie w dniu 24 października 2022 r. Ministerstwo przekazało informację o
uniew
ażnieniu czynności wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez Odwołującego.
Należy podkreślić, że choć pismo pt. „Informacja o unieważnieniu czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej”
datowane jest na dzień 21 października 2022 r. i zostało podpisane przez
Zamawiającego w tym samym dniu, jednak po złożeniu przez PolCam wniosku na podstawie
art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, liczy
się moment uzewnętrznienia tej informacji, a więc dzień,
w
którym Zamawiający zawiadomił wykonawców biorących udział w Postępowaniu o
dokonaniu
wyżej wymienionej czynności. Bez wątpienia zatem zgodnie z chronologią
zdarzeń wniosek o zwrot wadium został złożony przed unieważnieniem czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej z dnia
26 września 2022 r., co zresztą dostrzegł sam Odwołujący w
treści odwołania, wskazując, że PolCam zdążył złożyć rzeczony wniosek w momencie, w
którym oferta eService formalnie w dalszym ciągu pozostawała najkorzystniejszą w

Postępowaniu. Wobec tego twierdzenia Odwołującego, iż złożenie przez PolCam wniosku o
zwrot wadium
miało na celu obejście przepisów ustawy Pzp należy uznać za całkowicie
nieuzasadnione.
Niezależnie od powyższego Izba wskazuje, że w niniejszym postępowaniu
odwoławczym wykonawca eService de facto nie dążył do uzyskania zamówienia będącego
przed
miotem Postępowania, ale do unieważnienia Postępowania. Jednocześnie Odwołujący
w treści odwołania zadeklarował, że w dalszym ciągu zamierza złożyć skargę na wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20 października 2022 r. o sygn. akt KIO 2636/22 tj. bronić
stanowiska, iż jego oferta nie podlegała odrzuceniu, a zatem – jak podkreślił eService – nie
istnia
łaby podstawa do unieważnienia Postępowania. W ocenie składu orzekającego
okoliczności te dodatkowo uczyniły niniejsze postępowanie bezprzedmiotowym.

Mając na uwadze wskazane okoliczności faktyczne i prawne Izba – działając na
podstawie art. 553 zd. 2 w zw. z art. 568 pkt 2 ustawy Pzp
– umorzyła postępowanie
odwoławcze na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron uznając, że dalsze prowadzenie
postępowania w niniejszej sprawie stało się niedopuszczalne.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 ustawy Pzp
w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z
dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437) nakazując zwrot Odwołującemu kwoty uiszczonej przez niego
tytułem wpisu od odwołania.

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji.

Przewodniczący:
.......................................................
Członkowie:
……………………………………….

……………………………………….



Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie