rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-01-31
rok: 2022
data dokumentu: 2022-01-31
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 125/22
KIO 125/22
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 stycznia 2022
r. w Warszawie odwołania
wnie
sionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 stycznia 2021 r. przez
wykonaw
cę SKROMAK sp. z o.o., ul. Górczewska 80 lok. 18, 01-401 Warszawa,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Zakład Gospodarowania
Nieruchomościami w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660
Warszawa,
przy udziale wykonawcy
Firma Usługowa "GREG" G. H., ul. Olsztyńska 25, 45-
316 Opole,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
r. w Warszawie odwołania
wnie
sionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 stycznia 2021 r. przez
wykonaw
cę SKROMAK sp. z o.o., ul. Górczewska 80 lok. 18, 01-401 Warszawa,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Zakład Gospodarowania
Nieruchomościami w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660
Warszawa,
przy udziale wykonawcy
Firma Usługowa "GREG" G. H., ul. Olsztyńska 25, 45-
316 Opole,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu w części postępowania dotyczącej
Rejonu I DOM Służewiec unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
odrzucenie oferty wykonawcy Firma Usługowa "GREG" G. H. oraz powtórzenie
czynności badania i oceny ofert,
2.
kosztami
postępowania
obciąża
zamawiającego:
Zakład
Gospodarowania
Nieruchomościami w Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660
Warszawa, i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
KIO 125/22
2.2.
zasądza od zamawiającego: Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy
Mokotów m.st. Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660 Warszawa, na rzecz odwołującego:
SKROMAK sp. z
o.o., ul. Górczewska 80 lok. 18, 01-401 Warszawa, kwotę 18 600 zł 00
gr (osiem
naście tysięcy sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów
uiszczonego wpisu
od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1
i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Od
woławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………
KIO 125/22
Sygn. akt KIO 125/22
UZASADNIENIE
Zamawiający – Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Mokotów m.st.
Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660 Warszawa,
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Wykonywanie usług w zakresie
sprzątania i utrzymania czystości w budynkach oraz na terenach przyległych do tych
nieruch
omości administrowanych przez ZGN w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy,
znajdujących się w VI Rejonach”, numer referencyjny: TZ.PNU.260.1.2021. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu
06.10.2021 r., nr 2021/S 194-505669.
W dniu 05.01.2022
r. zamawiający poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej,
w części postępowania dotyczącej Rejonu I DOM Służewiec, oferty wykonawcy
Firma
Usługowa "GREG" G. H..
W dniu 17.01.2022
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wykonawcy
SKROMAK sp. z o.o., ul. Górczewska 80 lok. 18, 01-401 Warszawa (dalej:
„Odwołujący”), w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art.
226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 1, 5 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), zwanej dalej: „ustawą Pzp”, poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG, pomimo że oferta ta zawiera rażąco
niską cenę oraz przez nieprawidłowa ocenę wyjaśnień prowadzącą do uznania, że cena
zaoferowana przez w
ykonawcę GREG nie jest rażąco niska,
2) art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczan
iu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r., poz. 1913 z późn. zm.), poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG, pomimo że złożenie tej
oferty stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji,
3) art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
w
ykonawcę GREG, pomimo że oferta ta zawiera błąd w obliczeniu ceny lub kosztu
polegający na nieuwzględnieniu w cenie jednostkowej „za 100 m
2
powierzchni sprzątanej
wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia” wszystkich kosztów
niezbędnych do wykonania przedmiotu zamówienia, w tym m.in. z zapewnieniem sprzętu
i środków czystości oraz obsługi etatowej,
4) art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zanie
chanie odrzucenia oferty złożonej przez
w
ykonawcę GREG, pomimo że treść złożonych przez wykonawców ofert wskazuje, że
KIO 125/22
w
ykonawca dokonywał wyceny, jak i przewidział realizację przedmiotu zamówienia
w sposób niezgodny z warunkami zamówienia w rozumieniu art. 7 pkt 29 ustawy Pzp,
5) art. 239 ust. 1 w zw. z art. 16 pkt 1 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp, poprzez przeprowadzenie
p
ostępowania w sposób naruszający obowiązek zachowania uczciwej konkurencji i
równego traktowania wszystkich wykonawców, w szczególności w wyniku błędnego i
niezgodnego z przepisami ustawy Pzp wyboru oferty wykonawcy GREG jako
najkorzystniejszej w przedmiotowym p
ostępowaniu w części dotyczącej Rejonu I - DOM
Służewiec, oraz zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG i tym
samym zaniechanie wyboru złożonej przez Odwołującego oferty jako najkorzystniejszej
w tej części postępowania,
6)
względnie naruszenie art. 224 ust. 1 w zw. z art. 224 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie wezwania w
ykonawcy GREG do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych części
składowych.
W szczególności odwołujący wskazał, co następuje.
„ (…) Zamawiający nie wymagał podania w ofercie całkowitej ceny ofertowej brutto oferty.
Wykonawcy zobowiązani byli podać w formularzu ofertowym ceny jednostkowe usług.
W przypadku Rejonu I -
Dom Służewiec były to cztery kategorie usług, na podstawie których
wynagrodzenie dla wybranego Wykonawcy byłoby ustalane w oparciu o ilość faktycznie
zleconych i wykonanych usług w trakcie realizacji zamówienia. Potwierdzają to
postanowienia projektu umowy, stanowiące Rozdział III SWZ. (…)
II
. Zarzut dotyczący rażąco niskiej ceny oraz nieprawidłowej oceny przez
Zamawiającego wyjaśnień złożonych przez GREG na wezwanie w trybie art. 224 ust. 1 i 2
ustawy Pzp.
Wykonawca GREG zaoferował wykonywanie „usługi sprzątania 100 m2 powierzchni
wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia zgodnie ze wszystkimi
wymaganiami zawartymi w SW
Z za cenę: 0,01 zł netto/ 0,01 zł brutto. Jest to cena
nierzeczywista, niepokrywająca wszystkich kosztów świadczenia tej usługi.
W Postępowaniu Zamawiający dokonywał oceny ofert w oparciu cenę skorelowaną
ustaloną na podstawie wzoru uwzględniającego poszczególne ceny usług zaoferowane
przez Wykonawców i przypisane im przez Zamawiającego znaczenie procentowe. (…)
Skorelowana cena z VAT składa się z sumy nw. cen z VAT przemnożonych przez założony
procent udziału poszczególnych usług w całym zamówieniu: dla Rejonów: I, IV, V, VI:
a.
cena „A": cena (z VAT) za 100m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 7 %,
b.
cena „B”: cena (z VAT) za 100m2 powierzchni sprzątanej/odśnieżanej na zewnątrz
budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia - 40%
KIO 125/22
c.
cena „C”: cena (z VAT) za 100m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 50 %
d.
cena „G”: cena (z VAT) za 100m czyszczenia utwardzanych ulic lokalnych na mokro
w obszarach zabudowanych - 3 %
Powyższe ceny jednostkowe stanowią istotne części składowe ceny skorelowanej
ocenianej przez Zamawiającego w ramach przyjętych kryteriów oceny ofert w Postępowaniu.
Co więcej każda z tych cen ma istotne znaczenie zarówno przy ostatecznym wyliczeniu ceny
skorelowanej, jak również przy rozliczaniu wykonanych usług. (…)
W powyższej usłudze „sprzątania 100 m2 powierzchni wewnątrz budynku w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia” Wykonawca będzie zobowiązany wykonywać szereg
czynności określonych szczegółowo w Rozdziale I SWZ w pkt 4. OPIS PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA oraz w § 1 projektu umowy, tj.:
a)
nie rzadziej niż codzienne jednokrotne /w dni robocze oprócz sobót/ zamiatanie klatek
schodowych, zsypów, kabin dźwigowych, korytarzy;
b)
nie rzadziej niż dwa razy w tygodniu mycie schodów i podestów klatek schodowych.
korytarzy, kabin dźwigowych, a w uzasadnionych przypadkach z częstotliwością
uzasadnioną okolicznościami;
c)
nie rzadziej niż raz na kwartał mycie okien na klatkach schodowych, w pralniach,
suszar
niach i innych pomieszczeniach ogólnego użytku, mycie kloszy, gablot, ścian
malowanych olejno bądź wykładanych glazurą itp., drzwi wejściowych na klatkę schodową
i do pomieszczeń ogólnych;
d)
nie rzadziej niż dwa razy w tygodniu usuwanie kurzu z parapetów, grzejników, skrzynek
na listy, balustrad itp., dezynfekowanie klamek, przycisków w kabinach wind, włączników
światła, balustrad, a w przypadku ogłoszonego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanu
epidemii -
w dni robocze oprócz sobót - codzienne i co 10 dni dezynfekowanie ubikacji
ogólnych, zsypów na śmieci, korytarzy piwnicznych, altan śmietnikowych, chyba, że
nakaz częstszego dezynfekowania wskazanych pomieszczeń i urządzeń będzie wynikał
z obowiązujących przepisów prawa;
e)
nie rzadziej niż dwa razy w miesiącu zamiatanie korytarzy piwnicznych;
f)
codzienne zapalanie i gaszenie światła na klatkach schodowych i na zewnątrz budynków;
g)
sprzątanie pustostanów mieszkalnych i użytkowych - na pisemne zlecenie
Zamawiającego.
Zamawiający w ramach Rejonu I - DOM Służewiec zleca sprzątanie 3 budynków o łącznej
powierzchni 4463m2. Powyższe wynika z treści Wykazu nieruchomości do stałej obsługi dla
Rejonu I -
DOM Służewiec, stanowiącego załącznik nr 1 do SWZ. W oparciu o zaoferowaną
stawkę 0,01 zł brutto wynagrodzenie Wykonawcy GREG za sprzątnięcie zleconej
powierzchni w 3 budynkach w ciągu 1 przepracowanego dnia wyniesie 0,45 zł (z VAT).
KIO 125/22
Ponieważ przeważającym kosztem wykonawcy jest koszt zatrudnienia to wypada, że
pracownik będzie sprzątał te 3 budynki w czasie ok. 1 minuty, co potwierdza, że jest to cena
nierealna, niepozwalająca na należyte wykonanie zamówienia.
Biorąc pod uwagę wyżej przytoczony zakres czynności, a także wymóg zatrudnienia
na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących czynności wchodzące w zakres
przedmiotu zamówienia (wymóg określony w Rozdziale I SWZ oraz w § 3 ust. 6 i 7 projektu
umowy), Wykonawca w ramach tej usługi będzie ponosił co najmniej koszty zatrudnienia
oraz koszty środków czystości. Cena 0,01 zł nie daje faktycznej możliwości uwzględnienia
dwóch składników kosztowych w jej wysokości, nie mówiąc już o zakładanym zysku
Wykonawcy. Z tego względu cenę tę należy uznać za rażąco niską. (…)
Zamawiający uznając wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę GREG dokonał ich
oceny w sposób nieprawidłowy, gdyż wyjaśnienia te były ogólnikowe, niespójne,
a Wykonawca nie załączył żadnych dowodów na poparcie przedstawionych w wyjaśnieniach
twierdzeń.
Przede
wszystkim
Wykonawca
GREG
bezpodstawnie
stwierdził
w przedstawionych wyjaśnieniach, że w wyniku przeprowadzenia aukcji elektronicznej
uzyskał cenę 695 428,42 zł brutto, co miałoby dawać gwarancję wykonania przedmiotu
zamówienia z należytą starannością. Ceny jakie uzyskał Wykonawca w wyniku aukcji
elektronicznej, to ceny jednostkowe przywołane w pkt I niniejszego uzasadnienia,
tj. odpowiednio 0,01 zł, 1,99 zł, 0,17 zł i 10,80 zł brutto. Zgodnie z przywołanymi
postanowieniami SWZ, a w szczególności projektu umowy, w niniejszym Postępowaniu, na
etapie składania ofert brak było jednoznacznych podstaw do określenia ostatecznie
uzyskanej ceny za realizację zamówienia. Tym bardziej, iż Wykonawca GREG nie
przedstawia sposobu przeprowadzonej przez siebie kalkulacji, która w jakikolwiek
uzasadniałaby i uprawdopodabniała tak przyjętą cenę za 12 miesięcy wykonywania usług.
Szczególnie, że Wykonawca GREG na wstępie wyjaśnień stwierdza, że uzyskał cenę 695
428,42 zł brutto, a następnie w rozwinięciu twierdzi, że uzyskał cenę 691 428,42 zł. Takie
rozbieżności potwierdzają, że Wykonawca nie przedstawia i nie trzyma się konkretnych
wyliczeń, ale przedstawia ogólne wyjaśnienia, które z jednej strony nie są możliwe do
zweryfikowania, z drugiej zaś podważają wiarygodność dowodową przedstawionych
wy
jaśnień. Oznacza to, że Wykonawca nie jest w stanie przedstawić wyjaśnień, które
potwierdziłyby realność zaoferowanej ceny 1 grosza za świadczenie jednej z czterech
kluczowych usług składających się na przedmiot zamówienia.
Dalej Wykonawca GREG stwierdza:
Oświadczam przy tym w pierwszej kolejności, iż
Firma Usługowa GREG G. H. od wielu lat realizuje już kontrakty o podobnym zakresie i
specyfikacji.
(…)
Podkreślić należy, że nie jest to okoliczność dająca jakąkolwiek przewagę konkurencyjną
teg
o Wykonawcy. O wszystkich firmach składający oferty w Postępowaniu można
KIO 125/22
powiedzieć to samo i nie jest to argument pozwalający uzyskać cenę znacznie odbiegającą
od ofert konkurencji, bo aż 63krotnie niższą.
Wykonawca GREG pisze, że zaoferowana cena jest możliwa dzięki oszczędnym metodom
wykonania zamówienia, ale nie wskazuje, jakie to metody i nie przedstawia kalkulacji
pokazujących te oszczędności.
Wykonawca w wyjaśnieniach wymienia szereg maszyn do odśnieżania oraz całorocznego
utrzymania terenów zewnętrznych. Zauważyć jednak należy, że okoliczności te nie tłumaczą
skalkulowania ceny sprz
ątania wewnątrz budynków za 1 grosz. (…)
Jeśli natomiast chodzi o zamortyzowanie sprzętu, to należy podkreślić, że inni Wykonawcy
również najprawdopodobniej będą posiadali ten atut, zważywszy, że są podmiotami od wielu
lat obecnymi w branży i świadczącymi tożsame usługi dla różnych zamawiających.
Podobnie należy oceniać fakt posiadania rabatów w hurtowniach. Nie jest to okoliczność
wyróżniająca Wykonawcę GREG, a ponadto Wykonawca ten nie przedstawił żadnych
dowodów, na jakie rabaty może liczyć, na jaki asortyment i w jaki sposób przekładają się one
na zmniejszenie kosztów świadczonych usług.
Również zapewnienie o środkach PFRON zostało przedstawione w sposób ogólny,
niepozwa
lający na uznanie, w jaki sposób i na jaką skalę Wykonawca GREG faktycznie
będzie mógł korzystać z tych środków.
Jedyne kalkulacje, jakie znalazły się w wyjaśnieniach Wykonawcy GREG to wymienione
koszty osobowe i pozapłacowe. Zostały one podane jako ogólne kwoty, bez wskazywania
szczegółowych składowych tych kosztów. Obok tych kwot Wykonawca podaje kwotę
przewidywanego zysku, która jednak nie może zostać uznana za realną, gdyż brak jest na
dzień dzisiejszy wiedzy, jaka ilość zleceń zostanie przez Zamawiającego udzielona,
szczególnie, że okres trwania umowy już jest krótszy niż zakładane w postępowaniu 12
miesięcy, a także duże prawdopodobieństwo, ze w okresie letnim Zamawiający szukając
oszczędności może z dużo mniejszą częstotliwością zlecać usługi sprzątania z uwagi na
zmniejszone zapotrzebowanie.
Podsumowując wywody dotyczące wyjaśnień przedstawionych przez Wykonawcę
GREG, należy zauważyć, że zostały one przedstawione na trzech stronach, z czego trzecia
strona sprowadza się do powtórzenia ogólnych stwierdzeń zawartych na pierwszej i drugiej
stronie. Do tak ogólnych wyjaśnień nie zostały załączone żadne dowody pozwalające na
uprawdopodobnienie zawartych w nich twierdzeń. W przedstawionych wyjaśnieniach rażąco
niskiej ceny Wykonawcy GREG brak jest wskazania c
zęści składowych kosztów, które
Wykonawca ponosi obligatoryjnie, tj. m.in.: zakup środków czystości, zakup sprzętów dla
pracowników, zakup sprzętów dla pracowników, zakup
środków do dezynfekcji pomieszczeń
(w czasie stanu epidemii), zakup piachu oraz paliwa do wskazanych maszyn.
(…)
KIO 125/22
Wszystkie powyższe okoliczności wskazują jednoznacznie, iż oferta Wykonawcy
powinna zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 8 ustawy Pzp. Zaniechanie jej
odrzucenia przez Zamawiającego stanowi uchybienie wyżej wskazanym przepisom.
III. Czyn nieuczciwej konkurencji.
Zaoferowanie przez Wykonawcę GREG ceny za 100 m2 powierzchni sprzątanej
wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia w wysokości 0,01 zł może
zostać również ocenione jako czyn nieuczciwej konkurencji. (…)
W przedmiotowym stanie faktycznym, jak najbardziej ma miejsce owe zagrożenie interesów
przedsiębiorcy - Odwołującego. Interesem jaki doznaje zagrożenia jest uniemożliwienie
uzyskania zamówienia publicznego, zaś czynem nieuczciwej konkurencji - manipulowanie
składnikami cenotwórczymi przez Wykonawcę GREG.
Podkreślić należy, że zaoferowana przez Wykonawcę cena za 100 m2 powierzchni
sprzątanej na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia jest wyższa niż
wycena tej pozycji przez Odwołującego. To obniżenie w sposób nierealny pierwszej ceny za
sprzątanie wewnątrz budynków do 1 grosza doprowadziło do sytuacji, że cena skorelowana
Wykonawcy GREG jest niższa niż cena skorelowana Odwołującego. Gdyby przyjąć ceny za
sprzątanie wewnątrz budynków w obydwu ofertach na tym samym poziomie, to cena
skorelowana Wykonawcy GREG wyniosłaby 1,2491 zł i byłaby wyższa niż cena skorelowana
Odwołującego. (…)
Odwołujący zwraca również uwagę, że Wykonawca GREG przyjął wyższą cenę
jednostkową za usługę B - dotyczącą sprzątania na zewnątrz budynków, której przypisano
większe znaczenie we wzorze ceny skorelowanej bo aż 40%, co tym samym oznacza
większą częstotliwość wykonywania tych usług w ramach zleceń udzielanych przez
Zamawiającego. Takie działanie Wykonawcy GREG wskazuje na przerzucenie kosztów i
manipulowanie ceną w celu złożenia korzystniejszej oferty od konkurencji. Ceny B w ofertach
konkurencji zostały określone na niższym poziomie. Odwołujący zaoferował cenę
w wysokości 1,67 zł, a trzeci w rankingu Wykonawców Megatherm sp. z o.o w wysokości
1,80 zł. Wskazuje to, że cena B zaoferowana przez Wykonawcę GREG w wysokości 1,99 zł
najprawdopodobniej zrekompensowała koszty nieujęte w cenie A ustalonej w wysokości 0,01
zł. (…)
Celem takiego d
ziałania jest zatem uzyskanie przewagi nad innymi wykonawcami
wedle przyjętych przez zamawiającego kryteriów oceny ofert. Jest to działanie, które
prowadzi do wynaturzeń pozbawiających system zamówień publicznych jego
ekonomicznego sensu, jak również narusza to interes innych przedsiębiorców ubiegających
się o zamówienie. Działanie wykonawców w postaci manipulowania cenami jednostkowymi
(przerzucanie kosztów) jest sprzeczne z dobrymi obyczajami rozumianymi jako normy
moralne i obyczajowe w stosunkach gospod
arczych, a więc pozaprawnymi normami
KIO 125/22
postępowania, którymi powinni kierować się przedsiębiorcy (tzw. uczciwość kupiecka).
Istotne znaczenie mają tu oceny zorientowane na zapewnienie niezakłóconego
funkcjonowania konkurencji poprzez rzetelne i niezafałszowane współzawodnictwo. (…)
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
Wykonawcy GREG, naruszył art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
(…)
IV. Błąd w obliczeniu ceny/niezgodność z warunkami zamówienia.
Jak wynika z wyżej przytoczonych postanowień zawartych w treści dokumentów zamówienia
w poszczególnych cenach jednostkowych zawartych w formularzu ofertowym Wykonawca
zobowiązany był uwzględnić wszystkie koszty niezbędne do wykonania przedmiotu
zamówienia w zakresie objętym przedmiotem zamówienia stanowiącym Rozdział IV,V,VI
i o których mowa w § 5 ust. 2 istotnych postanowień umowy - Rozdział III SWZ tj. uwzględnić
koszty związane z dojazdem, dojściem do budynków, koszty pracy w godzinach
nadliczbowych i dni wolne od pracy, transport wewnętrzny i zewnętrzny oraz utrudnienia
związane z pracą w budynkach zamieszkałych jak również obowiązków wynikających
z treści § 3 ust. 8 istotnych postanowień umowy - Rozdział III SWZ, z zapewnieniem sprzętu
i środków czystości oraz obsługi etatowej.
Cena za 100 m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia zaoferowana przez Wykonawcę GREG w wysokości 0,01 zł
z przyczyn oczywistych tych kosztów nie zawiera. Jest to oczywiste z tego względu, że jest
to najmniejsza jednostka płatnicza, przez co jest niepodzielna. To zaś z kolei nie pozwala na
uwzględnienie w jej wysokości zarówno kosztów płacowych i pozapłacowych niezbędnych
do wykonania tej usługi.
Powyższe oznacza, że cena 0,01 zł zaoferowana przez Wykonawcę GREG nie
uwzględnia wszystkich elementów wymaganych przez Zamawiającego co do zakresu i
sposobu wyceny, co przesądza o błędzie w obliczeniu ceny, i tym bardziej o jej niezgodności
z warunkami zamówienia. (…)
VI.
Zarzut ewentualny zaniechania wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Powyższy zarzut zaniechania dodatkowych wyjaśnień na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp względem Wykonawcy GREG Odwołujący podnosi na okoliczność, gdyby Izba uznała,
że odrzucenie oferty Wykonawcy GREG na obecnym etapie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
8 ustawy Pzp byłoby przedwczesne. (…)”
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1) uni
eważnienia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy GREG
w p
ostępowaniu w części: Rejon I - Dom Służewiec,
2)
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG w ww. części postępowania,
3)
ponownego badania i oceny złożonych ofert w ww. części postępowania,
KIO 125/22
4) dokonania wyboru oferty O
dwołującego jako najkorzystniejszej w ww. części
p
ostępwania, zgodnie z kryteriami oceny ofert określonymi w dokumentach zamówienia,
5)
ewentualnie nakazanie Zamawiającemu wezwania wykonawcy GREG do złożenia
dodatkowych wyjaśnień dotyczących zaoferowanych cen lub kosztów lub ich istotnych
części składowych.
Pismem z dnia 20.01.2022 r. wykonawca
Firma Usługowa "GREG" G. H.,
ul. Olsztyńska 25, 45-316 Opole (dalej: „Przystępujący”), zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego. Izba stwierdziła, że przystąpienie
zostało dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 31.01.2022 r. Z
amawiający przekazał odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o jego oddalenie. Pismem z dnia 30.01.2022 r. Przystępujący przedstawił
swoją argumentację w sprawie.
W trakcie rozprawy Strony i P
rzystępujący podtrzymali swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest wykonywanie usług w zakresie sprzątania i utrzymania
czystości w budynkach oraz na terenach przyległych do tych nieruchomości,
administrowanych przez ZGN w Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy, znajdujących się w VI
rejonach administracyjnych. Niniejsze
postępowanie odwoławcze dotyczy jednej z części
postępowania, tj. Rejonu I DOM Służewiec.
W pkt 17.1. swz zamawiający wskazał sposób obliczenia ceny:
17.1. W formularzu oferty częściowej (dla wszystkich Rejonów) należy podać ceny bez VAT,
kwoty podatku VAT oraz ceny z VAT za :
17.1.1. 100
m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia,
17.1.2. 100
m2 powierzchni sprzątanej na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia,
17.1.3. 100
m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia.
17.4. Podane przez Wykonawcę – we wzorze formularza oferty ceny, będą obowiązywały
przy rozliczeniach ostatecznych dokonywanych zgodnie z zapisem § 5 ust. 3 istotnych
postanowień umowy - Rozdział II SWZ.
KIO 125/22
17.5.
Ceny winny obejmować wszystkie koszty niezbędne do wykonania przedmiotu
zamówienia w zakresie objętym przedmiotem zamówienia stanowiącym Rozdział IV,V,VI
i o których mowa w § 5 ust. 2 istotnych postanowień umowy - Rozdział III SWZ tj. uwzględnia
koszty związane z dojazdem, dojściem do budynków, koszty pracy w godzinach
nadliczbowych i dni wolne od pracy, transport wewnętrzny i zewnętrzny oraz utrudnienia
związane z pracą w budynkach zamieszkałych jak również obowiązków wynikających
z treści § 3 ust. 8 istotnych postanowień umowy – Rozdział III SWZ, z zapewnieniem sprzętu
i środków czystości oraz obsługi etatowej.
W pkt 18 swz Zamawiający wskazał, że przy wyborze oferty kierował się będzie
następującymi kryteriami i ich wagą:
1. S -
skorelowana cena z VAT za sprzątanie 100 m2 - waga kryterium - 60%,
2. CZr -
czas reakcji na reklamację (termin usunięcia wad) waga kryterium - 40%.
Dla Rejonu I
skorelowana cena z VAT składa się z sumy nw. cen z VAT przemnożonych
przez założony procent udziału poszczególnych usług w całym zamówieniu:
a.
cena „A”: cena (z VAT) za 100 m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 7%,
b.
cena „B”: cena (z VAT) za 100 m2 powierzchni sprzątanej/odśnieżanej na zewnątrz
budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia - 40%,
c.
cena „C”: cena (z VAT) za 100 m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 50%,
d.
cena „G”: cena (z VAT) za 100 m czyszczenia utwardzanych ulic lokalnych na mokro
w obszarach zabudowanych - 3%.
Zgodnie z § 5 ust. 1 lit. a), b), c) i f) projektu umowy:
1. Strony oświadczają, że za należyte wykonanie przedmiotu zamówienia Zamawiający
zapłaci wynagrodzenie stanowiące iloczyn powierzchni (określonej w m2) wykonanych prac
oraz stawek wskazanych w ofercie częściowej Wykonawcy stanowiącej załącznik nr 3 do
niniejszej umowy, zgodnie z którą:
a)
Cena za 100 m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego
dnia ……..+ podatek VAT (zgodnie z obowiązującymi przepisami),
który dla przedmiotowych usług wynosi 23 %, tj. ……złotych, co łącznie daje cenę
……….. złotych z VAT;
b)
Cena za 100 m2 powierzchni sprzątanej na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia
–…………+ podatek VAT (zgodnie z obowiązującymi
przepisami), który dla przedmiotowych usług wynosi 8 %, tj. ………złotych, co łącznie
daje cenę ……. złotych z VAT;
KIO 125/22
c)
Cena za 100 m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia
–………zł + podatek VAT (zgodnie z obowiązującymi
przepisami), który dla przedmiotowych usług wynosi 8 %, tj. …….. złotych, co łącznie
daje cenę …….. złotych z VAT;
f) Cena za 100 m2 powierzchni czyszczenia ulic lokalnych na mokro w obszarach
zabudowanych, po okresie zimowym
– …………….złotych + podatek VAT (zgodnie
z obowiązującymi przepisami), co łącznie daje cenę ……………złotych z VAT.
W wyniku przeprowadzenia w dniu 02.12.2021 r. aukcji elektronicznej, P
rzystępujący
zaoferował następujące ceny dla Rejonu I:
A.
sprzątanie 100 m2 powierzchni wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego
dnia za cenę: 0,01 zł netto/ 0,01 zł brutto,
B.
sprzątanie 100 m2 powierzchni na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia za cenę: 1,84 zł netto/ 1,99 zł brutto,
C.
utrzymanie porządku na terenach zielonych za 100 m2 powierzchni, w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia za cenę: 0,16 zł netto/0,17 zł brutto,
D.
czyszczenie utwardzonych ulic lokalnych na mokro w obszarach zabudowanych za cenę:
10,
00 zł netto/ 10,80 zł brutto.
Po przeprowadzonej aukcji Zamawiający ustalił następujące skorelowane ceny brutto:
1,205700
– oferta Przystępującego, co dało 100 pkt w kryteriach oceny ofert,
1,231100
– oferta Odwołującego, co dało ok. 98 pkt w kryteriach oceny ofert,
1,416800 - trzecia oferta,
co dało ok. 91 pkt w kryteriach oceny ofert.
Pismem z dnia 10.12.
2021 r. Zamawiający wezwał Przystępującego do złożenia
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych
części składowych w części postępowania dotyczącej Rejonu I.
Pismem z dnia 15.12.2021 r. P
rzystępujący złożył wyjaśnienia, w których wskazał
jako całkowitą cenę swojej oferty – 695.428,42 zł brutto, powołał się na swoje
doświadczenie, oszczędne metody wykonania zamówienia, posiadanie sprzętu na własność
oraz niezawodność, zamortyzowanie i wielofunkcyjność tego sprzętu, co pozwoliło na
wyliczenie ceny i
„miało znaczny wpływ jej wysokość”. Przystępujący wskazał także, że
„posiada wysokie rabaty w hurtowniach zaopatrujących nas na co dzień przy świadczeniu
prac
analogicznych
”
oraz
że
zamierza
zatrudniać
osoby
z
orzeczeniem
o niepełnosprawności i wystąpić o miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń
pracowników niepełnosprawnych, a zakładana kwota dofinansowania w skali roku nie będzie
KIO 125/22
niższa niż 27 000 zł. Przystępujący dodał, że przy kalkulacji ceny oferty uwzględnił koszty co
najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, a także, że szacunkowy koszt prac
związanych z eksploatacją maszyn i urządzeń w trakcie realizacji zamówienia został
policzony w sposób bardzo precyzyjny, który zapewnia prawidłową i zgodną z swz realizację
tej usługi, a także pokrywa koszty jej wykonania i zapewnia zysk. W dalszej części pisma
Przystępujący przedstawił kalkulację ceny 691.428,42 zł brutto, w ramach której wskazał
kwoty kosztu osobowego, kosztu pozapłacowego i zysku. Ponadto Przystępujący odniósł się
po
krótce do każdego z punktów wymienionych w art. 224 ust. 3 ustawy Pzp, ponownie
powołując się na kwestie sprzętu, minimalnego wynagrodzenia i zatrudniania osób
niepełnosprawnych, a także dodatkowo - na wieloletnią współpracę z dostawcami.
Przystępujący wskazał także, że utylizacja odpadów komunalnych zostanie powierzona
podwykonawcy i zost
ała ujęta w kosztach pozapłacowych. Przystępujący nie dołączył do
wyjaśnień żadnych dowodów.
Pismem z dnia 04.01.2022 r. (przekazanym w dniu 05.01.2022 r.) Z
amawiający
poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego.
Krajowa
Izba
Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska Stron i P
rzystępującego złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp, tj. istnienie po stronie O
dwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechania Z
amawiającego.
Ponadto
Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 224 ust. 1, 3, 5 i 6 ustawy Pzp:
1.
Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
KIO 125/22
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług
albo związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207)
lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz
z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5, 7, 8 i 10 ustawy Pzp:
1. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
5)
jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia,
7) została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia
16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
8) zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia,
10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego rażąco niskiej ceny w ofercie Przystępującego,
w pierwszej kolejności należy odnieść się do poruszonej w piśmie procesowym
Przystępującego kwestii tego, czy kwestionowana w odwołaniu cena jest istotną częścią
składową ceny oferty. Jak wynika bowiem z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu,
j
eżeli zaoferowana cena lub koszt lub ich istotne części składowe wydają się rażąco niskie.
Warunkiem wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień co do jednej z cen w jego ofercie,
a tym samym -
do odrzucenia jego oferty, jest więc to, by kwestionowana cena stanowiła
KIO 125/22
istotną częścią składową całkowitej ceny oferty. W przedmiotowej sprawie należy zauważyć,
że kwestionowanej w odwołaniu cenie „A” za 100 m
2
powierzchni sprzątanej wewnątrz
budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia Zamawiający przypisał w kryteriach
oceny ofert wagę 7%. Niemniej jednak należy także zauważyć, że jest to jedynie założony
przez Zamawiającego procent udziału tej usługi (wykonywanej wewnątrz budynku) w całym
zamówieniu. Ostateczne rozliczenia Zamawiającego z wykonawcą w ramach usługi
wykonywanej na zewnątrz budynku i na terenach zielonych będą bowiem zależne od liczby
faktycznych zleceń, mimo że cenom za te usługi („B” i „C”) Zamawiający przypisał
potencjalnie najwyższą wagę 40% i 50%. Należy przy tym zwrócić uwagę, że co do zasady
usługi wewnątrz budynku będą wykonywane codziennie, zaś na zewnątrz budynku i na
terenach zielonych
mogą być wykonywane rzadziej. Tym samym na obecnym etapie
postępowania nie ma podstaw, by z góry uznać cenę „A” za nieistotną część składową ceny
oferty, skoro ostatecznie nie jest znany faktyczny udział usług sprzątania wewnątrz budynku
w stosunku przede wszystkim do
usług wykonywanych na zewnątrz budynku i na terenach
zielonych.
Kolejną kwestią poruszoną przez Przystępującego w piśmie procesowym jest sposób
sformułowania wezwania do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny jego oferty. Należy zgodzić
się z Przystępującym, że Zamawiający sformułował wezwanie w sposób ogólny, żądając
wyjaśnień i dowodów w myśl art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz przytaczając treść art. 224
ust. 3 ustawy Pzp. W
związku z tym należy stwierdzić, że zamawiający mogą formułować
wezwania
do wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny w sposób szczegółowy i zadawać
wykonawcom
pytania dotyczące konkretnych kosztów czy okoliczności wpływających na
cenę oferty, co z pewnością ułatwia wykonawcy przygotowanie wyjaśnień, a następnie
zamawiającemu - ich ocenę. Jednocześnie jednak zamawiający nie mają obowiązku
zawierać w wezwaniu do wykonawcy takich szczegółowych pytań odnoszących się do ceny
jego oferty, gdyż z żadnego przepisu ustawy Pzp obowiązek taki nie wynika. Nawet jednak
w przypadku skierowania do wykonawcy
ogólnie sformułowanego wezwania, wykonawca ma
obowiązek udzielić wyjaśnień co najmniej w zakresie okoliczności wymienionych w art. 224
ust. 3 ustawy Pzp, a wyjaśnienia te powinny być spójne, rzetelne i wykazujące
w przedstawionym zakresie prawidłowość kalkulacji ceny oferty. Dodatkowo, co istotne,
wykonawca zobowiązany jest poprzeć wyjaśnienia dowodami, co wprost wynika z art. 224
ust. 1 ustawy Pzp i co Zamawiający wskazał także w wezwaniu z dnia 10.12.2021 r. Treść
tego wezwania, mimo jego ogólności, nie zwalniała zatem Przystępującego z obowiązku
przedłożenia wyjaśnień – w zakresie wynikającym z art. 224 ust. 3 ustawy Pzp - w taki
sposób i z takimi dowodami, które będą uzasadniały cenę jego oferty.
KIO 125/22
W tym miejscu należy zatem przejść do sedna niniejszej sprawy i dokonać oceny
wyjaśnień złożonych przez Przystępującego. W wyjaśnieniach tych Przystępujący powołał
się na następujące okoliczności:
1)
doświadczenie w realizacji podobnych usług i posiadany na własność, zamortyzowany,
wielofunkcyjny
sprzęt - są to okoliczności niewątpliwie przyczyniające się do tego, by
Pr
zystępujący mógł należycie wykonać zamówienie, natomiast nie są one wyjątkowe i
właściwe na rynku wyłącznie Przystępującemu, dlatego nie mogą uzasadniać ceny „A”
niższej w tej części zamówienia od cen innych ofert,
2) dofinansowanie z PFRON
– Przystępujący wskazał dofinansowanie jako działanie
przyszłe, dopiero planowane, bez gwarancji jego uzyskania i bez przedstawienia
wyliczeń, na jakiej podstawie zakłada wysokość tego dofinansowania na poziomie
27.000 zł,
3) kwoty koszt
ów osobowych, kosztów pozapłacowych i zysku – Przystępujący podał
w wyjaśnieniach wyłącznie kwoty, bez przedstawienia kalkulacji pokazującej, co
dokładnie składa się na te koszty, w jaki sposób kwoty te zostały obliczone, a co za tym
idzie -
w jaki sposób Przystępujący osiągnął takie a nie inne wyniki,
4) rabaty w hurtowniach
– w wyjaśnieniach nie wskazano, czego dotyczą te rabaty, w jakiej
są wysokości i jak przekładają się na cenę oferty,
5)
utylizacja odpadów niekomunalnych powierzona podwykonawcy – w wyjaśnieniach nie
wskazano, jaki koszt utylizacji i na jakiej podstawie przewiduje
Przystępujący,
zwłaszcza, że podwykonawca jest jeszcze nieznany.
Powyższe braki w wyjaśnieniach Przystępującego powodują, że nie można uznać ich za
potwierdzające realność ceny oferty.
Dodatkowo podk
reślić należy, że do ww. wyjaśnień Przystępujący nie dołączył
żadnych dowodów. Tymczasem, zgodnie z przywoływanym już wyżej art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp, wykonawcy zobligowani są przedłożyć dowody udzielając wyjaśnień w sprawie ceny
oferty, przy czym każdorazowo dowody te muszą być dostosowane do rodzaju okoliczności,
na jakie powołuje się wykonawca w swoich wyjaśnieniach. W przedmiotowej sprawie
Przystępujący, podnosząc wyżej wskazane okoliczności jako uzasadniające cenę jego
oferty,
powinien był złożyć przykładowo: oferty lub umowy zawarte z hurtowaniami
potwierdzające wysokość udzielonych mu rabatów na konkretne towary, oferty lub umowy
z podmiotami oferującymi usługi utylizacji odpadów niekomunalnych potwierdzające poziom
cen tych usług na rynku, dokumentację dotyczącą dofinansowania z PFRON pokazującą
zasady i stopień dofinansowywania ponoszonych kosztów płacy. Brak dowodów
potwierdzających ww. okoliczności, obok braku szczegółowości samych wyjaśnień,
powoduje, że wyjaśnienia te nie uzasadniają, że cena oferty Przystępującego nie jest rażąco
niska.
KIO 125/22
W związku z powyższym zachodzi przesłanka określona w art. 224 ust. 6 ustawy
Pzp, zgodnie z którą oferta podlega odrzuceniu jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem,
jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami (w tym przypadku nie ma nawet dowodów) nie
uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Wobec powyższych ustaleń należy jeszcze ocenić, czy zachodzą podstawy do
ponownego wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień. Zgodnie z dominującym
w tym zakresie orzecznictwem, czynnikiem
decydującym o tym, czy dopuszczalne jest
powtórne wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień, jest treść udzielonych przez niego
pierwotnie wyjaśnień. Zamawiający mają bowiem prawo ponowić wezwanie do wyjaśnień
w trybie art. 224 ust. 1 i 2
ustawy Pzp, ale mają też obowiązek mieć na uwadze treść art. 16
ustawy Pzp, który przewiduje podstawowe zasady udzielania zamówień, w tym zachowanie
przejrzystości, uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. W świetle tych
zasad zamawiający może ponownie wezwać wykonawcę do wyjaśnień w sprawie rażąco
niskiej ceny, ale jedynie wtedy, kiedy wykonawca już za pierwszym razem udzielił
konkretnych, spójnych, popartych dowodami wyjaśnień, które tylko w niektórych kwestiach
wymagają doprecyzowania czy uzupełnienia. Natomiast nie można ponownie wzywać
o wyjaśnienia wykonawcy, który wprawdzie w terminie udzielił zamawiającemu odpowiedzi,
ale którego pierwotne wyjaśnienia z uwagi na ich ogólnikowość i lakoniczność w żaden
sposób nie tłumaczą, skąd wynika taka a nie inna cena oferty.
W przedmiotowej sprawie
Przystępujący złożył wyjaśnienia dotknięte wskazanymi
wyżej brakami i nie dołączył do nich żadnych dowodów, mimo że rodzaj podniesionych
przez niego okoliczności wymagał ich wykazania dowodami. Nie zachodzi zatem możliwość
wezwania Przystępującego jedynie do doprecyzowania czy uzupełnienia wyjaśnień
w zakresie jakichś określonych kwestii. W istocie Zamawiający musiałby wezwać
Przystępującego do złożenia wyjaśnień w całości jeszcze raz wraz z rozwinięciem
argumentacji do każdej z podniesionych okoliczności i wraz ze stosownymi dowodami.
Takie ponowne wezwanie stałoby w sprzeczności z wyżej wskazanymi zasadami udzielania
zamówień, o których mowa w art. 16 ustawy Pzp. Dlatego też Izba uznała, że nie jest
dopuszczalne w niniejszej sprawie ponowne wezwanie Przystępującego do złożenia
wyjaśnień.
Reasumując, Izba stwierdziła, że oferta Przystępującego podlega odrzuceniu na
podstawie art. 224 ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
z powodu złożenia
wyjaśnień niepotwierdzających, że cena tej oferty nie jest rażąco niska.
KIO 125/22
Jednocześnie Izba nie znalazła podstaw, by wskazaną w odwołaniu okoliczność
faktyc
zną polegającą na zaniżeniu przez Przystępującego ceny „A” uznać za niezgodność
oferty z warunkami zamówienia czy za błąd w obliczeniu ceny. Zarzuty te opierały się jedynie
na przypuszczeniach Odwołującego, że Przystępujący nie uwzględnił w swojej ofercie
jakichś wymogów i kosztów, co nie jest wystarczającą podstawą do zastosowania
art. 226 ust. 1 pkt 5 i 10 ustawy Pzp.
Izba nie podzieliła także argumentacji Odwołującego co do złożenia oferty
Przystępującego w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji. Odwołujący przedstawił
symulację, w której wyliczenie opiera się na „podstawieniu” jego własnej ceny jako ceny
w ofercie Przystępującego, co nie może być uznane za w pełni miarodajne, gdyż nie można
ceny Odwołującego uznać za jedyną właściwą. Podstawa odrzucenia oferty musi mieć
charakter niewątpliwy, dlatego też w okolicznościach niniejszej sprawy Izba nie znalazła
podstaw do zastosowania wobec oferty Przystępującego art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 555 ustawy Pzp
Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu, dlatego też Izba nie odnosi się do argumentacji dotyczącej
prawidłowości ceny w ofercie Odwołującego złożonej w części postępowania na Rejon II.
Wobec powyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Orzeczenie Izby zostało wydane w oparciu o dokumentację postępowania
o udzielenie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska Stron i Przystępującego
przedstawione na rozprawie i w pismach procesowych.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
ustawy Prawo za
mówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) oraz w oparciu
o przepisy
§ 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący ...………………………
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu w części postępowania dotyczącej
Rejonu I DOM Służewiec unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
odrzucenie oferty wykonawcy Firma Usługowa "GREG" G. H. oraz powtórzenie
czynności badania i oceny ofert,
2.
kosztami
postępowania
obciąża
zamawiającego:
Zakład
Gospodarowania
Nieruchomościami w Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660
Warszawa, i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
KIO 125/22
2.2.
zasądza od zamawiającego: Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy
Mokotów m.st. Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660 Warszawa, na rzecz odwołującego:
SKROMAK sp. z
o.o., ul. Górczewska 80 lok. 18, 01-401 Warszawa, kwotę 18 600 zł 00
gr (osiem
naście tysięcy sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów
uiszczonego wpisu
od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1
i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Od
woławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………
KIO 125/22
Sygn. akt KIO 125/22
UZASADNIENIE
Zamawiający – Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Mokotów m.st.
Warszawy, ul. Irysowa 19, 02-660 Warszawa,
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Wykonywanie usług w zakresie
sprzątania i utrzymania czystości w budynkach oraz na terenach przyległych do tych
nieruch
omości administrowanych przez ZGN w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy,
znajdujących się w VI Rejonach”, numer referencyjny: TZ.PNU.260.1.2021. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu
06.10.2021 r., nr 2021/S 194-505669.
W dniu 05.01.2022
r. zamawiający poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej,
w części postępowania dotyczącej Rejonu I DOM Służewiec, oferty wykonawcy
Firma
Usługowa "GREG" G. H..
W dniu 17.01.2022
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wykonawcy
SKROMAK sp. z o.o., ul. Górczewska 80 lok. 18, 01-401 Warszawa (dalej:
„Odwołujący”), w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art.
226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 1, 5 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), zwanej dalej: „ustawą Pzp”, poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG, pomimo że oferta ta zawiera rażąco
niską cenę oraz przez nieprawidłowa ocenę wyjaśnień prowadzącą do uznania, że cena
zaoferowana przez w
ykonawcę GREG nie jest rażąco niska,
2) art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczan
iu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r., poz. 1913 z późn. zm.), poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG, pomimo że złożenie tej
oferty stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji,
3) art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
w
ykonawcę GREG, pomimo że oferta ta zawiera błąd w obliczeniu ceny lub kosztu
polegający na nieuwzględnieniu w cenie jednostkowej „za 100 m
2
powierzchni sprzątanej
wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia” wszystkich kosztów
niezbędnych do wykonania przedmiotu zamówienia, w tym m.in. z zapewnieniem sprzętu
i środków czystości oraz obsługi etatowej,
4) art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zanie
chanie odrzucenia oferty złożonej przez
w
ykonawcę GREG, pomimo że treść złożonych przez wykonawców ofert wskazuje, że
KIO 125/22
w
ykonawca dokonywał wyceny, jak i przewidział realizację przedmiotu zamówienia
w sposób niezgodny z warunkami zamówienia w rozumieniu art. 7 pkt 29 ustawy Pzp,
5) art. 239 ust. 1 w zw. z art. 16 pkt 1 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp, poprzez przeprowadzenie
p
ostępowania w sposób naruszający obowiązek zachowania uczciwej konkurencji i
równego traktowania wszystkich wykonawców, w szczególności w wyniku błędnego i
niezgodnego z przepisami ustawy Pzp wyboru oferty wykonawcy GREG jako
najkorzystniejszej w przedmiotowym p
ostępowaniu w części dotyczącej Rejonu I - DOM
Służewiec, oraz zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG i tym
samym zaniechanie wyboru złożonej przez Odwołującego oferty jako najkorzystniejszej
w tej części postępowania,
6)
względnie naruszenie art. 224 ust. 1 w zw. z art. 224 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie wezwania w
ykonawcy GREG do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych części
składowych.
W szczególności odwołujący wskazał, co następuje.
„ (…) Zamawiający nie wymagał podania w ofercie całkowitej ceny ofertowej brutto oferty.
Wykonawcy zobowiązani byli podać w formularzu ofertowym ceny jednostkowe usług.
W przypadku Rejonu I -
Dom Służewiec były to cztery kategorie usług, na podstawie których
wynagrodzenie dla wybranego Wykonawcy byłoby ustalane w oparciu o ilość faktycznie
zleconych i wykonanych usług w trakcie realizacji zamówienia. Potwierdzają to
postanowienia projektu umowy, stanowiące Rozdział III SWZ. (…)
II
. Zarzut dotyczący rażąco niskiej ceny oraz nieprawidłowej oceny przez
Zamawiającego wyjaśnień złożonych przez GREG na wezwanie w trybie art. 224 ust. 1 i 2
ustawy Pzp.
Wykonawca GREG zaoferował wykonywanie „usługi sprzątania 100 m2 powierzchni
wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia zgodnie ze wszystkimi
wymaganiami zawartymi w SW
Z za cenę: 0,01 zł netto/ 0,01 zł brutto. Jest to cena
nierzeczywista, niepokrywająca wszystkich kosztów świadczenia tej usługi.
W Postępowaniu Zamawiający dokonywał oceny ofert w oparciu cenę skorelowaną
ustaloną na podstawie wzoru uwzględniającego poszczególne ceny usług zaoferowane
przez Wykonawców i przypisane im przez Zamawiającego znaczenie procentowe. (…)
Skorelowana cena z VAT składa się z sumy nw. cen z VAT przemnożonych przez założony
procent udziału poszczególnych usług w całym zamówieniu: dla Rejonów: I, IV, V, VI:
a.
cena „A": cena (z VAT) za 100m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 7 %,
b.
cena „B”: cena (z VAT) za 100m2 powierzchni sprzątanej/odśnieżanej na zewnątrz
budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia - 40%
KIO 125/22
c.
cena „C”: cena (z VAT) za 100m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 50 %
d.
cena „G”: cena (z VAT) za 100m czyszczenia utwardzanych ulic lokalnych na mokro
w obszarach zabudowanych - 3 %
Powyższe ceny jednostkowe stanowią istotne części składowe ceny skorelowanej
ocenianej przez Zamawiającego w ramach przyjętych kryteriów oceny ofert w Postępowaniu.
Co więcej każda z tych cen ma istotne znaczenie zarówno przy ostatecznym wyliczeniu ceny
skorelowanej, jak również przy rozliczaniu wykonanych usług. (…)
W powyższej usłudze „sprzątania 100 m2 powierzchni wewnątrz budynku w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia” Wykonawca będzie zobowiązany wykonywać szereg
czynności określonych szczegółowo w Rozdziale I SWZ w pkt 4. OPIS PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA oraz w § 1 projektu umowy, tj.:
a)
nie rzadziej niż codzienne jednokrotne /w dni robocze oprócz sobót/ zamiatanie klatek
schodowych, zsypów, kabin dźwigowych, korytarzy;
b)
nie rzadziej niż dwa razy w tygodniu mycie schodów i podestów klatek schodowych.
korytarzy, kabin dźwigowych, a w uzasadnionych przypadkach z częstotliwością
uzasadnioną okolicznościami;
c)
nie rzadziej niż raz na kwartał mycie okien na klatkach schodowych, w pralniach,
suszar
niach i innych pomieszczeniach ogólnego użytku, mycie kloszy, gablot, ścian
malowanych olejno bądź wykładanych glazurą itp., drzwi wejściowych na klatkę schodową
i do pomieszczeń ogólnych;
d)
nie rzadziej niż dwa razy w tygodniu usuwanie kurzu z parapetów, grzejników, skrzynek
na listy, balustrad itp., dezynfekowanie klamek, przycisków w kabinach wind, włączników
światła, balustrad, a w przypadku ogłoszonego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanu
epidemii -
w dni robocze oprócz sobót - codzienne i co 10 dni dezynfekowanie ubikacji
ogólnych, zsypów na śmieci, korytarzy piwnicznych, altan śmietnikowych, chyba, że
nakaz częstszego dezynfekowania wskazanych pomieszczeń i urządzeń będzie wynikał
z obowiązujących przepisów prawa;
e)
nie rzadziej niż dwa razy w miesiącu zamiatanie korytarzy piwnicznych;
f)
codzienne zapalanie i gaszenie światła na klatkach schodowych i na zewnątrz budynków;
g)
sprzątanie pustostanów mieszkalnych i użytkowych - na pisemne zlecenie
Zamawiającego.
Zamawiający w ramach Rejonu I - DOM Służewiec zleca sprzątanie 3 budynków o łącznej
powierzchni 4463m2. Powyższe wynika z treści Wykazu nieruchomości do stałej obsługi dla
Rejonu I -
DOM Służewiec, stanowiącego załącznik nr 1 do SWZ. W oparciu o zaoferowaną
stawkę 0,01 zł brutto wynagrodzenie Wykonawcy GREG za sprzątnięcie zleconej
powierzchni w 3 budynkach w ciągu 1 przepracowanego dnia wyniesie 0,45 zł (z VAT).
KIO 125/22
Ponieważ przeważającym kosztem wykonawcy jest koszt zatrudnienia to wypada, że
pracownik będzie sprzątał te 3 budynki w czasie ok. 1 minuty, co potwierdza, że jest to cena
nierealna, niepozwalająca na należyte wykonanie zamówienia.
Biorąc pod uwagę wyżej przytoczony zakres czynności, a także wymóg zatrudnienia
na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących czynności wchodzące w zakres
przedmiotu zamówienia (wymóg określony w Rozdziale I SWZ oraz w § 3 ust. 6 i 7 projektu
umowy), Wykonawca w ramach tej usługi będzie ponosił co najmniej koszty zatrudnienia
oraz koszty środków czystości. Cena 0,01 zł nie daje faktycznej możliwości uwzględnienia
dwóch składników kosztowych w jej wysokości, nie mówiąc już o zakładanym zysku
Wykonawcy. Z tego względu cenę tę należy uznać za rażąco niską. (…)
Zamawiający uznając wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę GREG dokonał ich
oceny w sposób nieprawidłowy, gdyż wyjaśnienia te były ogólnikowe, niespójne,
a Wykonawca nie załączył żadnych dowodów na poparcie przedstawionych w wyjaśnieniach
twierdzeń.
Przede
wszystkim
Wykonawca
GREG
bezpodstawnie
stwierdził
w przedstawionych wyjaśnieniach, że w wyniku przeprowadzenia aukcji elektronicznej
uzyskał cenę 695 428,42 zł brutto, co miałoby dawać gwarancję wykonania przedmiotu
zamówienia z należytą starannością. Ceny jakie uzyskał Wykonawca w wyniku aukcji
elektronicznej, to ceny jednostkowe przywołane w pkt I niniejszego uzasadnienia,
tj. odpowiednio 0,01 zł, 1,99 zł, 0,17 zł i 10,80 zł brutto. Zgodnie z przywołanymi
postanowieniami SWZ, a w szczególności projektu umowy, w niniejszym Postępowaniu, na
etapie składania ofert brak było jednoznacznych podstaw do określenia ostatecznie
uzyskanej ceny za realizację zamówienia. Tym bardziej, iż Wykonawca GREG nie
przedstawia sposobu przeprowadzonej przez siebie kalkulacji, która w jakikolwiek
uzasadniałaby i uprawdopodabniała tak przyjętą cenę za 12 miesięcy wykonywania usług.
Szczególnie, że Wykonawca GREG na wstępie wyjaśnień stwierdza, że uzyskał cenę 695
428,42 zł brutto, a następnie w rozwinięciu twierdzi, że uzyskał cenę 691 428,42 zł. Takie
rozbieżności potwierdzają, że Wykonawca nie przedstawia i nie trzyma się konkretnych
wyliczeń, ale przedstawia ogólne wyjaśnienia, które z jednej strony nie są możliwe do
zweryfikowania, z drugiej zaś podważają wiarygodność dowodową przedstawionych
wy
jaśnień. Oznacza to, że Wykonawca nie jest w stanie przedstawić wyjaśnień, które
potwierdziłyby realność zaoferowanej ceny 1 grosza za świadczenie jednej z czterech
kluczowych usług składających się na przedmiot zamówienia.
Dalej Wykonawca GREG stwierdza:
Oświadczam przy tym w pierwszej kolejności, iż
Firma Usługowa GREG G. H. od wielu lat realizuje już kontrakty o podobnym zakresie i
specyfikacji.
(…)
Podkreślić należy, że nie jest to okoliczność dająca jakąkolwiek przewagę konkurencyjną
teg
o Wykonawcy. O wszystkich firmach składający oferty w Postępowaniu można
KIO 125/22
powiedzieć to samo i nie jest to argument pozwalający uzyskać cenę znacznie odbiegającą
od ofert konkurencji, bo aż 63krotnie niższą.
Wykonawca GREG pisze, że zaoferowana cena jest możliwa dzięki oszczędnym metodom
wykonania zamówienia, ale nie wskazuje, jakie to metody i nie przedstawia kalkulacji
pokazujących te oszczędności.
Wykonawca w wyjaśnieniach wymienia szereg maszyn do odśnieżania oraz całorocznego
utrzymania terenów zewnętrznych. Zauważyć jednak należy, że okoliczności te nie tłumaczą
skalkulowania ceny sprz
ątania wewnątrz budynków za 1 grosz. (…)
Jeśli natomiast chodzi o zamortyzowanie sprzętu, to należy podkreślić, że inni Wykonawcy
również najprawdopodobniej będą posiadali ten atut, zważywszy, że są podmiotami od wielu
lat obecnymi w branży i świadczącymi tożsame usługi dla różnych zamawiających.
Podobnie należy oceniać fakt posiadania rabatów w hurtowniach. Nie jest to okoliczność
wyróżniająca Wykonawcę GREG, a ponadto Wykonawca ten nie przedstawił żadnych
dowodów, na jakie rabaty może liczyć, na jaki asortyment i w jaki sposób przekładają się one
na zmniejszenie kosztów świadczonych usług.
Również zapewnienie o środkach PFRON zostało przedstawione w sposób ogólny,
niepozwa
lający na uznanie, w jaki sposób i na jaką skalę Wykonawca GREG faktycznie
będzie mógł korzystać z tych środków.
Jedyne kalkulacje, jakie znalazły się w wyjaśnieniach Wykonawcy GREG to wymienione
koszty osobowe i pozapłacowe. Zostały one podane jako ogólne kwoty, bez wskazywania
szczegółowych składowych tych kosztów. Obok tych kwot Wykonawca podaje kwotę
przewidywanego zysku, która jednak nie może zostać uznana za realną, gdyż brak jest na
dzień dzisiejszy wiedzy, jaka ilość zleceń zostanie przez Zamawiającego udzielona,
szczególnie, że okres trwania umowy już jest krótszy niż zakładane w postępowaniu 12
miesięcy, a także duże prawdopodobieństwo, ze w okresie letnim Zamawiający szukając
oszczędności może z dużo mniejszą częstotliwością zlecać usługi sprzątania z uwagi na
zmniejszone zapotrzebowanie.
Podsumowując wywody dotyczące wyjaśnień przedstawionych przez Wykonawcę
GREG, należy zauważyć, że zostały one przedstawione na trzech stronach, z czego trzecia
strona sprowadza się do powtórzenia ogólnych stwierdzeń zawartych na pierwszej i drugiej
stronie. Do tak ogólnych wyjaśnień nie zostały załączone żadne dowody pozwalające na
uprawdopodobnienie zawartych w nich twierdzeń. W przedstawionych wyjaśnieniach rażąco
niskiej ceny Wykonawcy GREG brak jest wskazania c
zęści składowych kosztów, które
Wykonawca ponosi obligatoryjnie, tj. m.in.: zakup środków czystości, zakup sprzętów dla
pracowników, zakup sprzętów dla pracowników, zakup
środków do dezynfekcji pomieszczeń
(w czasie stanu epidemii), zakup piachu oraz paliwa do wskazanych maszyn.
(…)
KIO 125/22
Wszystkie powyższe okoliczności wskazują jednoznacznie, iż oferta Wykonawcy
powinna zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 8 ustawy Pzp. Zaniechanie jej
odrzucenia przez Zamawiającego stanowi uchybienie wyżej wskazanym przepisom.
III. Czyn nieuczciwej konkurencji.
Zaoferowanie przez Wykonawcę GREG ceny za 100 m2 powierzchni sprzątanej
wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia w wysokości 0,01 zł może
zostać również ocenione jako czyn nieuczciwej konkurencji. (…)
W przedmiotowym stanie faktycznym, jak najbardziej ma miejsce owe zagrożenie interesów
przedsiębiorcy - Odwołującego. Interesem jaki doznaje zagrożenia jest uniemożliwienie
uzyskania zamówienia publicznego, zaś czynem nieuczciwej konkurencji - manipulowanie
składnikami cenotwórczymi przez Wykonawcę GREG.
Podkreślić należy, że zaoferowana przez Wykonawcę cena za 100 m2 powierzchni
sprzątanej na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia jest wyższa niż
wycena tej pozycji przez Odwołującego. To obniżenie w sposób nierealny pierwszej ceny za
sprzątanie wewnątrz budynków do 1 grosza doprowadziło do sytuacji, że cena skorelowana
Wykonawcy GREG jest niższa niż cena skorelowana Odwołującego. Gdyby przyjąć ceny za
sprzątanie wewnątrz budynków w obydwu ofertach na tym samym poziomie, to cena
skorelowana Wykonawcy GREG wyniosłaby 1,2491 zł i byłaby wyższa niż cena skorelowana
Odwołującego. (…)
Odwołujący zwraca również uwagę, że Wykonawca GREG przyjął wyższą cenę
jednostkową za usługę B - dotyczącą sprzątania na zewnątrz budynków, której przypisano
większe znaczenie we wzorze ceny skorelowanej bo aż 40%, co tym samym oznacza
większą częstotliwość wykonywania tych usług w ramach zleceń udzielanych przez
Zamawiającego. Takie działanie Wykonawcy GREG wskazuje na przerzucenie kosztów i
manipulowanie ceną w celu złożenia korzystniejszej oferty od konkurencji. Ceny B w ofertach
konkurencji zostały określone na niższym poziomie. Odwołujący zaoferował cenę
w wysokości 1,67 zł, a trzeci w rankingu Wykonawców Megatherm sp. z o.o w wysokości
1,80 zł. Wskazuje to, że cena B zaoferowana przez Wykonawcę GREG w wysokości 1,99 zł
najprawdopodobniej zrekompensowała koszty nieujęte w cenie A ustalonej w wysokości 0,01
zł. (…)
Celem takiego d
ziałania jest zatem uzyskanie przewagi nad innymi wykonawcami
wedle przyjętych przez zamawiającego kryteriów oceny ofert. Jest to działanie, które
prowadzi do wynaturzeń pozbawiających system zamówień publicznych jego
ekonomicznego sensu, jak również narusza to interes innych przedsiębiorców ubiegających
się o zamówienie. Działanie wykonawców w postaci manipulowania cenami jednostkowymi
(przerzucanie kosztów) jest sprzeczne z dobrymi obyczajami rozumianymi jako normy
moralne i obyczajowe w stosunkach gospod
arczych, a więc pozaprawnymi normami
KIO 125/22
postępowania, którymi powinni kierować się przedsiębiorcy (tzw. uczciwość kupiecka).
Istotne znaczenie mają tu oceny zorientowane na zapewnienie niezakłóconego
funkcjonowania konkurencji poprzez rzetelne i niezafałszowane współzawodnictwo. (…)
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
Wykonawcy GREG, naruszył art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
(…)
IV. Błąd w obliczeniu ceny/niezgodność z warunkami zamówienia.
Jak wynika z wyżej przytoczonych postanowień zawartych w treści dokumentów zamówienia
w poszczególnych cenach jednostkowych zawartych w formularzu ofertowym Wykonawca
zobowiązany był uwzględnić wszystkie koszty niezbędne do wykonania przedmiotu
zamówienia w zakresie objętym przedmiotem zamówienia stanowiącym Rozdział IV,V,VI
i o których mowa w § 5 ust. 2 istotnych postanowień umowy - Rozdział III SWZ tj. uwzględnić
koszty związane z dojazdem, dojściem do budynków, koszty pracy w godzinach
nadliczbowych i dni wolne od pracy, transport wewnętrzny i zewnętrzny oraz utrudnienia
związane z pracą w budynkach zamieszkałych jak również obowiązków wynikających
z treści § 3 ust. 8 istotnych postanowień umowy - Rozdział III SWZ, z zapewnieniem sprzętu
i środków czystości oraz obsługi etatowej.
Cena za 100 m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia zaoferowana przez Wykonawcę GREG w wysokości 0,01 zł
z przyczyn oczywistych tych kosztów nie zawiera. Jest to oczywiste z tego względu, że jest
to najmniejsza jednostka płatnicza, przez co jest niepodzielna. To zaś z kolei nie pozwala na
uwzględnienie w jej wysokości zarówno kosztów płacowych i pozapłacowych niezbędnych
do wykonania tej usługi.
Powyższe oznacza, że cena 0,01 zł zaoferowana przez Wykonawcę GREG nie
uwzględnia wszystkich elementów wymaganych przez Zamawiającego co do zakresu i
sposobu wyceny, co przesądza o błędzie w obliczeniu ceny, i tym bardziej o jej niezgodności
z warunkami zamówienia. (…)
VI.
Zarzut ewentualny zaniechania wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Powyższy zarzut zaniechania dodatkowych wyjaśnień na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp względem Wykonawcy GREG Odwołujący podnosi na okoliczność, gdyby Izba uznała,
że odrzucenie oferty Wykonawcy GREG na obecnym etapie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
8 ustawy Pzp byłoby przedwczesne. (…)”
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1) uni
eważnienia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy GREG
w p
ostępowaniu w części: Rejon I - Dom Służewiec,
2)
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę GREG w ww. części postępowania,
3)
ponownego badania i oceny złożonych ofert w ww. części postępowania,
KIO 125/22
4) dokonania wyboru oferty O
dwołującego jako najkorzystniejszej w ww. części
p
ostępwania, zgodnie z kryteriami oceny ofert określonymi w dokumentach zamówienia,
5)
ewentualnie nakazanie Zamawiającemu wezwania wykonawcy GREG do złożenia
dodatkowych wyjaśnień dotyczących zaoferowanych cen lub kosztów lub ich istotnych
części składowych.
Pismem z dnia 20.01.2022 r. wykonawca
Firma Usługowa "GREG" G. H.,
ul. Olsztyńska 25, 45-316 Opole (dalej: „Przystępujący”), zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego. Izba stwierdziła, że przystąpienie
zostało dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 31.01.2022 r. Z
amawiający przekazał odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o jego oddalenie. Pismem z dnia 30.01.2022 r. Przystępujący przedstawił
swoją argumentację w sprawie.
W trakcie rozprawy Strony i P
rzystępujący podtrzymali swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest wykonywanie usług w zakresie sprzątania i utrzymania
czystości w budynkach oraz na terenach przyległych do tych nieruchomości,
administrowanych przez ZGN w Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy, znajdujących się w VI
rejonach administracyjnych. Niniejsze
postępowanie odwoławcze dotyczy jednej z części
postępowania, tj. Rejonu I DOM Służewiec.
W pkt 17.1. swz zamawiający wskazał sposób obliczenia ceny:
17.1. W formularzu oferty częściowej (dla wszystkich Rejonów) należy podać ceny bez VAT,
kwoty podatku VAT oraz ceny z VAT za :
17.1.1. 100
m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia,
17.1.2. 100
m2 powierzchni sprzątanej na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia,
17.1.3. 100
m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia.
17.4. Podane przez Wykonawcę – we wzorze formularza oferty ceny, będą obowiązywały
przy rozliczeniach ostatecznych dokonywanych zgodnie z zapisem § 5 ust. 3 istotnych
postanowień umowy - Rozdział II SWZ.
KIO 125/22
17.5.
Ceny winny obejmować wszystkie koszty niezbędne do wykonania przedmiotu
zamówienia w zakresie objętym przedmiotem zamówienia stanowiącym Rozdział IV,V,VI
i o których mowa w § 5 ust. 2 istotnych postanowień umowy - Rozdział III SWZ tj. uwzględnia
koszty związane z dojazdem, dojściem do budynków, koszty pracy w godzinach
nadliczbowych i dni wolne od pracy, transport wewnętrzny i zewnętrzny oraz utrudnienia
związane z pracą w budynkach zamieszkałych jak również obowiązków wynikających
z treści § 3 ust. 8 istotnych postanowień umowy – Rozdział III SWZ, z zapewnieniem sprzętu
i środków czystości oraz obsługi etatowej.
W pkt 18 swz Zamawiający wskazał, że przy wyborze oferty kierował się będzie
następującymi kryteriami i ich wagą:
1. S -
skorelowana cena z VAT za sprzątanie 100 m2 - waga kryterium - 60%,
2. CZr -
czas reakcji na reklamację (termin usunięcia wad) waga kryterium - 40%.
Dla Rejonu I
skorelowana cena z VAT składa się z sumy nw. cen z VAT przemnożonych
przez założony procent udziału poszczególnych usług w całym zamówieniu:
a.
cena „A”: cena (z VAT) za 100 m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 7%,
b.
cena „B”: cena (z VAT) za 100 m2 powierzchni sprzątanej/odśnieżanej na zewnątrz
budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia - 40%,
c.
cena „C”: cena (z VAT) za 100 m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu
zleconego i przepracowanego dnia - 50%,
d.
cena „G”: cena (z VAT) za 100 m czyszczenia utwardzanych ulic lokalnych na mokro
w obszarach zabudowanych - 3%.
Zgodnie z § 5 ust. 1 lit. a), b), c) i f) projektu umowy:
1. Strony oświadczają, że za należyte wykonanie przedmiotu zamówienia Zamawiający
zapłaci wynagrodzenie stanowiące iloczyn powierzchni (określonej w m2) wykonanych prac
oraz stawek wskazanych w ofercie częściowej Wykonawcy stanowiącej załącznik nr 3 do
niniejszej umowy, zgodnie z którą:
a)
Cena za 100 m2 powierzchni sprzątanej wewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego
dnia ……..+ podatek VAT (zgodnie z obowiązującymi przepisami),
który dla przedmiotowych usług wynosi 23 %, tj. ……złotych, co łącznie daje cenę
……….. złotych z VAT;
b)
Cena za 100 m2 powierzchni sprzątanej na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia
–…………+ podatek VAT (zgodnie z obowiązującymi
przepisami), który dla przedmiotowych usług wynosi 8 %, tj. ………złotych, co łącznie
daje cenę ……. złotych z VAT;
KIO 125/22
c)
Cena za 100 m2 utrzymania porządku na terenach zielonych w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia
–………zł + podatek VAT (zgodnie z obowiązującymi
przepisami), który dla przedmiotowych usług wynosi 8 %, tj. …….. złotych, co łącznie
daje cenę …….. złotych z VAT;
f) Cena za 100 m2 powierzchni czyszczenia ulic lokalnych na mokro w obszarach
zabudowanych, po okresie zimowym
– …………….złotych + podatek VAT (zgodnie
z obowiązującymi przepisami), co łącznie daje cenę ……………złotych z VAT.
W wyniku przeprowadzenia w dniu 02.12.2021 r. aukcji elektronicznej, P
rzystępujący
zaoferował następujące ceny dla Rejonu I:
A.
sprzątanie 100 m2 powierzchni wewnątrz budynku w ciągu zleconego i przepracowanego
dnia za cenę: 0,01 zł netto/ 0,01 zł brutto,
B.
sprzątanie 100 m2 powierzchni na zewnątrz budynku w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia za cenę: 1,84 zł netto/ 1,99 zł brutto,
C.
utrzymanie porządku na terenach zielonych za 100 m2 powierzchni, w ciągu zleconego i
przepracowanego dnia za cenę: 0,16 zł netto/0,17 zł brutto,
D.
czyszczenie utwardzonych ulic lokalnych na mokro w obszarach zabudowanych za cenę:
10,
00 zł netto/ 10,80 zł brutto.
Po przeprowadzonej aukcji Zamawiający ustalił następujące skorelowane ceny brutto:
1,205700
– oferta Przystępującego, co dało 100 pkt w kryteriach oceny ofert,
1,231100
– oferta Odwołującego, co dało ok. 98 pkt w kryteriach oceny ofert,
1,416800 - trzecia oferta,
co dało ok. 91 pkt w kryteriach oceny ofert.
Pismem z dnia 10.12.
2021 r. Zamawiający wezwał Przystępującego do złożenia
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych
części składowych w części postępowania dotyczącej Rejonu I.
Pismem z dnia 15.12.2021 r. P
rzystępujący złożył wyjaśnienia, w których wskazał
jako całkowitą cenę swojej oferty – 695.428,42 zł brutto, powołał się na swoje
doświadczenie, oszczędne metody wykonania zamówienia, posiadanie sprzętu na własność
oraz niezawodność, zamortyzowanie i wielofunkcyjność tego sprzętu, co pozwoliło na
wyliczenie ceny i
„miało znaczny wpływ jej wysokość”. Przystępujący wskazał także, że
„posiada wysokie rabaty w hurtowniach zaopatrujących nas na co dzień przy świadczeniu
prac
analogicznych
”
oraz
że
zamierza
zatrudniać
osoby
z
orzeczeniem
o niepełnosprawności i wystąpić o miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń
pracowników niepełnosprawnych, a zakładana kwota dofinansowania w skali roku nie będzie
KIO 125/22
niższa niż 27 000 zł. Przystępujący dodał, że przy kalkulacji ceny oferty uwzględnił koszty co
najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, a także, że szacunkowy koszt prac
związanych z eksploatacją maszyn i urządzeń w trakcie realizacji zamówienia został
policzony w sposób bardzo precyzyjny, który zapewnia prawidłową i zgodną z swz realizację
tej usługi, a także pokrywa koszty jej wykonania i zapewnia zysk. W dalszej części pisma
Przystępujący przedstawił kalkulację ceny 691.428,42 zł brutto, w ramach której wskazał
kwoty kosztu osobowego, kosztu pozapłacowego i zysku. Ponadto Przystępujący odniósł się
po
krótce do każdego z punktów wymienionych w art. 224 ust. 3 ustawy Pzp, ponownie
powołując się na kwestie sprzętu, minimalnego wynagrodzenia i zatrudniania osób
niepełnosprawnych, a także dodatkowo - na wieloletnią współpracę z dostawcami.
Przystępujący wskazał także, że utylizacja odpadów komunalnych zostanie powierzona
podwykonawcy i zost
ała ujęta w kosztach pozapłacowych. Przystępujący nie dołączył do
wyjaśnień żadnych dowodów.
Pismem z dnia 04.01.2022 r. (przekazanym w dniu 05.01.2022 r.) Z
amawiający
poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego.
Krajowa
Izba
Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska Stron i P
rzystępującego złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp, tj. istnienie po stronie O
dwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechania Z
amawiającego.
Ponadto
Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 224 ust. 1, 3, 5 i 6 ustawy Pzp:
1.
Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
KIO 125/22
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług
albo związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207)
lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz
z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5, 7, 8 i 10 ustawy Pzp:
1. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
5)
jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia,
7) została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia
16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
8) zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia,
10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego rażąco niskiej ceny w ofercie Przystępującego,
w pierwszej kolejności należy odnieść się do poruszonej w piśmie procesowym
Przystępującego kwestii tego, czy kwestionowana w odwołaniu cena jest istotną częścią
składową ceny oferty. Jak wynika bowiem z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu,
j
eżeli zaoferowana cena lub koszt lub ich istotne części składowe wydają się rażąco niskie.
Warunkiem wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień co do jednej z cen w jego ofercie,
a tym samym -
do odrzucenia jego oferty, jest więc to, by kwestionowana cena stanowiła
KIO 125/22
istotną częścią składową całkowitej ceny oferty. W przedmiotowej sprawie należy zauważyć,
że kwestionowanej w odwołaniu cenie „A” za 100 m
2
powierzchni sprzątanej wewnątrz
budynku w ciągu zleconego i przepracowanego dnia Zamawiający przypisał w kryteriach
oceny ofert wagę 7%. Niemniej jednak należy także zauważyć, że jest to jedynie założony
przez Zamawiającego procent udziału tej usługi (wykonywanej wewnątrz budynku) w całym
zamówieniu. Ostateczne rozliczenia Zamawiającego z wykonawcą w ramach usługi
wykonywanej na zewnątrz budynku i na terenach zielonych będą bowiem zależne od liczby
faktycznych zleceń, mimo że cenom za te usługi („B” i „C”) Zamawiający przypisał
potencjalnie najwyższą wagę 40% i 50%. Należy przy tym zwrócić uwagę, że co do zasady
usługi wewnątrz budynku będą wykonywane codziennie, zaś na zewnątrz budynku i na
terenach zielonych
mogą być wykonywane rzadziej. Tym samym na obecnym etapie
postępowania nie ma podstaw, by z góry uznać cenę „A” za nieistotną część składową ceny
oferty, skoro ostatecznie nie jest znany faktyczny udział usług sprzątania wewnątrz budynku
w stosunku przede wszystkim do
usług wykonywanych na zewnątrz budynku i na terenach
zielonych.
Kolejną kwestią poruszoną przez Przystępującego w piśmie procesowym jest sposób
sformułowania wezwania do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny jego oferty. Należy zgodzić
się z Przystępującym, że Zamawiający sformułował wezwanie w sposób ogólny, żądając
wyjaśnień i dowodów w myśl art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz przytaczając treść art. 224
ust. 3 ustawy Pzp. W
związku z tym należy stwierdzić, że zamawiający mogą formułować
wezwania
do wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny w sposób szczegółowy i zadawać
wykonawcom
pytania dotyczące konkretnych kosztów czy okoliczności wpływających na
cenę oferty, co z pewnością ułatwia wykonawcy przygotowanie wyjaśnień, a następnie
zamawiającemu - ich ocenę. Jednocześnie jednak zamawiający nie mają obowiązku
zawierać w wezwaniu do wykonawcy takich szczegółowych pytań odnoszących się do ceny
jego oferty, gdyż z żadnego przepisu ustawy Pzp obowiązek taki nie wynika. Nawet jednak
w przypadku skierowania do wykonawcy
ogólnie sformułowanego wezwania, wykonawca ma
obowiązek udzielić wyjaśnień co najmniej w zakresie okoliczności wymienionych w art. 224
ust. 3 ustawy Pzp, a wyjaśnienia te powinny być spójne, rzetelne i wykazujące
w przedstawionym zakresie prawidłowość kalkulacji ceny oferty. Dodatkowo, co istotne,
wykonawca zobowiązany jest poprzeć wyjaśnienia dowodami, co wprost wynika z art. 224
ust. 1 ustawy Pzp i co Zamawiający wskazał także w wezwaniu z dnia 10.12.2021 r. Treść
tego wezwania, mimo jego ogólności, nie zwalniała zatem Przystępującego z obowiązku
przedłożenia wyjaśnień – w zakresie wynikającym z art. 224 ust. 3 ustawy Pzp - w taki
sposób i z takimi dowodami, które będą uzasadniały cenę jego oferty.
KIO 125/22
W tym miejscu należy zatem przejść do sedna niniejszej sprawy i dokonać oceny
wyjaśnień złożonych przez Przystępującego. W wyjaśnieniach tych Przystępujący powołał
się na następujące okoliczności:
1)
doświadczenie w realizacji podobnych usług i posiadany na własność, zamortyzowany,
wielofunkcyjny
sprzęt - są to okoliczności niewątpliwie przyczyniające się do tego, by
Pr
zystępujący mógł należycie wykonać zamówienie, natomiast nie są one wyjątkowe i
właściwe na rynku wyłącznie Przystępującemu, dlatego nie mogą uzasadniać ceny „A”
niższej w tej części zamówienia od cen innych ofert,
2) dofinansowanie z PFRON
– Przystępujący wskazał dofinansowanie jako działanie
przyszłe, dopiero planowane, bez gwarancji jego uzyskania i bez przedstawienia
wyliczeń, na jakiej podstawie zakłada wysokość tego dofinansowania na poziomie
27.000 zł,
3) kwoty koszt
ów osobowych, kosztów pozapłacowych i zysku – Przystępujący podał
w wyjaśnieniach wyłącznie kwoty, bez przedstawienia kalkulacji pokazującej, co
dokładnie składa się na te koszty, w jaki sposób kwoty te zostały obliczone, a co za tym
idzie -
w jaki sposób Przystępujący osiągnął takie a nie inne wyniki,
4) rabaty w hurtowniach
– w wyjaśnieniach nie wskazano, czego dotyczą te rabaty, w jakiej
są wysokości i jak przekładają się na cenę oferty,
5)
utylizacja odpadów niekomunalnych powierzona podwykonawcy – w wyjaśnieniach nie
wskazano, jaki koszt utylizacji i na jakiej podstawie przewiduje
Przystępujący,
zwłaszcza, że podwykonawca jest jeszcze nieznany.
Powyższe braki w wyjaśnieniach Przystępującego powodują, że nie można uznać ich za
potwierdzające realność ceny oferty.
Dodatkowo podk
reślić należy, że do ww. wyjaśnień Przystępujący nie dołączył
żadnych dowodów. Tymczasem, zgodnie z przywoływanym już wyżej art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp, wykonawcy zobligowani są przedłożyć dowody udzielając wyjaśnień w sprawie ceny
oferty, przy czym każdorazowo dowody te muszą być dostosowane do rodzaju okoliczności,
na jakie powołuje się wykonawca w swoich wyjaśnieniach. W przedmiotowej sprawie
Przystępujący, podnosząc wyżej wskazane okoliczności jako uzasadniające cenę jego
oferty,
powinien był złożyć przykładowo: oferty lub umowy zawarte z hurtowaniami
potwierdzające wysokość udzielonych mu rabatów na konkretne towary, oferty lub umowy
z podmiotami oferującymi usługi utylizacji odpadów niekomunalnych potwierdzające poziom
cen tych usług na rynku, dokumentację dotyczącą dofinansowania z PFRON pokazującą
zasady i stopień dofinansowywania ponoszonych kosztów płacy. Brak dowodów
potwierdzających ww. okoliczności, obok braku szczegółowości samych wyjaśnień,
powoduje, że wyjaśnienia te nie uzasadniają, że cena oferty Przystępującego nie jest rażąco
niska.
KIO 125/22
W związku z powyższym zachodzi przesłanka określona w art. 224 ust. 6 ustawy
Pzp, zgodnie z którą oferta podlega odrzuceniu jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem,
jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami (w tym przypadku nie ma nawet dowodów) nie
uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Wobec powyższych ustaleń należy jeszcze ocenić, czy zachodzą podstawy do
ponownego wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień. Zgodnie z dominującym
w tym zakresie orzecznictwem, czynnikiem
decydującym o tym, czy dopuszczalne jest
powtórne wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień, jest treść udzielonych przez niego
pierwotnie wyjaśnień. Zamawiający mają bowiem prawo ponowić wezwanie do wyjaśnień
w trybie art. 224 ust. 1 i 2
ustawy Pzp, ale mają też obowiązek mieć na uwadze treść art. 16
ustawy Pzp, który przewiduje podstawowe zasady udzielania zamówień, w tym zachowanie
przejrzystości, uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. W świetle tych
zasad zamawiający może ponownie wezwać wykonawcę do wyjaśnień w sprawie rażąco
niskiej ceny, ale jedynie wtedy, kiedy wykonawca już za pierwszym razem udzielił
konkretnych, spójnych, popartych dowodami wyjaśnień, które tylko w niektórych kwestiach
wymagają doprecyzowania czy uzupełnienia. Natomiast nie można ponownie wzywać
o wyjaśnienia wykonawcy, który wprawdzie w terminie udzielił zamawiającemu odpowiedzi,
ale którego pierwotne wyjaśnienia z uwagi na ich ogólnikowość i lakoniczność w żaden
sposób nie tłumaczą, skąd wynika taka a nie inna cena oferty.
W przedmiotowej sprawie
Przystępujący złożył wyjaśnienia dotknięte wskazanymi
wyżej brakami i nie dołączył do nich żadnych dowodów, mimo że rodzaj podniesionych
przez niego okoliczności wymagał ich wykazania dowodami. Nie zachodzi zatem możliwość
wezwania Przystępującego jedynie do doprecyzowania czy uzupełnienia wyjaśnień
w zakresie jakichś określonych kwestii. W istocie Zamawiający musiałby wezwać
Przystępującego do złożenia wyjaśnień w całości jeszcze raz wraz z rozwinięciem
argumentacji do każdej z podniesionych okoliczności i wraz ze stosownymi dowodami.
Takie ponowne wezwanie stałoby w sprzeczności z wyżej wskazanymi zasadami udzielania
zamówień, o których mowa w art. 16 ustawy Pzp. Dlatego też Izba uznała, że nie jest
dopuszczalne w niniejszej sprawie ponowne wezwanie Przystępującego do złożenia
wyjaśnień.
Reasumując, Izba stwierdziła, że oferta Przystępującego podlega odrzuceniu na
podstawie art. 224 ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
z powodu złożenia
wyjaśnień niepotwierdzających, że cena tej oferty nie jest rażąco niska.
KIO 125/22
Jednocześnie Izba nie znalazła podstaw, by wskazaną w odwołaniu okoliczność
faktyc
zną polegającą na zaniżeniu przez Przystępującego ceny „A” uznać za niezgodność
oferty z warunkami zamówienia czy za błąd w obliczeniu ceny. Zarzuty te opierały się jedynie
na przypuszczeniach Odwołującego, że Przystępujący nie uwzględnił w swojej ofercie
jakichś wymogów i kosztów, co nie jest wystarczającą podstawą do zastosowania
art. 226 ust. 1 pkt 5 i 10 ustawy Pzp.
Izba nie podzieliła także argumentacji Odwołującego co do złożenia oferty
Przystępującego w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji. Odwołujący przedstawił
symulację, w której wyliczenie opiera się na „podstawieniu” jego własnej ceny jako ceny
w ofercie Przystępującego, co nie może być uznane za w pełni miarodajne, gdyż nie można
ceny Odwołującego uznać za jedyną właściwą. Podstawa odrzucenia oferty musi mieć
charakter niewątpliwy, dlatego też w okolicznościach niniejszej sprawy Izba nie znalazła
podstaw do zastosowania wobec oferty Przystępującego art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 555 ustawy Pzp
Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu, dlatego też Izba nie odnosi się do argumentacji dotyczącej
prawidłowości ceny w ofercie Odwołującego złożonej w części postępowania na Rejon II.
Wobec powyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Orzeczenie Izby zostało wydane w oparciu o dokumentację postępowania
o udzielenie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska Stron i Przystępującego
przedstawione na rozprawie i w pismach procesowych.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
ustawy Prawo za
mówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) oraz w oparciu
o przepisy
§ 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący ...………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1292/22 z dnia 2022-06-02
- Sygn. akt KIO 561/22, KIO 563/22, KIO 573/22, KIO 574/22, KIO 575/22, KIO 577/22, KIO 579/22, KIO 581/22, KIO 587/22, KIO 589/22 z dnia 2022-05-16
- Sygn. akt KIO 1104/22 z dnia 2022-05-13
- Sygn. akt KIO 1006/22, KIO 991/22 z dnia 2022-05-09
- Sygn. akt KIO 971/22 z dnia 2022-04-25
