eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2020 › Sygn. akt: KIO 1928/20
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-09-08
rok: 2020
sygnatury akt.:

KIO 1928/20

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska Protokolant: Piotr Kur

po ro
zpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2020 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej I
zby Odwoławczej w dniu 11 sierpnia 2020 r. przez Garden-
Com
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Białymstoku
w postępowaniu
prowadzonym przez
Skarb Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i
Autostrad w Warszawie
– Oddział w Białymstoku

przy udziale wykonawcy A. R. J.,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego


orzeka:

1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Skarbowi Państwa –
Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie Oddział w
Białymstoku –
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie części II
i III,
odrzucenie oferty złożonej przez A. R. J. w zakresie części II, odrzucenie ofert złożonych
przez A. R. J. oraz M. M. F.
w zakresie części III postępowania, i dokonanie ponownej oceny
ofert,

2.
kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad
w Warszawie Oddział w Białymstoku
i


2.1.
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy),

uiszczoną przez wykonawcę Garden-Com
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Białymstoku,
tytułem wpisu od odwołania,

2.2
zasądza od Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i
Autostrad w Warszawie Oddział w Białymstoku
na rzecz wykonawcy Garden-Com Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Białymstoku
kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zam
ówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej,
do Sądu Okręgowego w Warszawie.

………………………………..


Sygn. akt: KIO 1928/20

Uzasadnienie


Zamawiający – Skarb Państwa – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad w
Warszawie Oddział w Białymstoku – prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publi
cznego, którego przedmiotem są usługi utrzymania estetyki pasów drogowych dróg
krajowych na terenie Oddziału w Białymstoku w podziale na 6 części: Część I Rejon w
Augustowie, Część II Rejon w Białymstoku, Część III Rejon w Bielsku Podlaskim, Część IV
Rejon w Łomży, Część V Rejon w Suwałkach, Część VI Rejon w Zambrowie.

Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1843 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.

W dniu 11 sierpnia 2020 r. wykonawca Garden-
Com Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Białymstoku (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec czynności
z
amawiającego z dnia 3 sierpnia 2020 r., w zakresie oceny wyjaśnień złożonych przez
Wykonawców
a) w zakresie Części II - Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. (dalej także: MPO-J oraz
„przystępujący”)
b) w zakresie Części III:
a.
Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. oraz
b.
M. M. F. BANIOCHA
(dalej także: „BANIOCHA”),
a także oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie Części II i Części III.

Czynnościom zamawiającego odwołujący zarzucił naruszenie: art. 7 ust. 1 w zw. z art.
90 ust. 2 i 3 i art. 90 ust. 1 oraz 89 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert wykonawców:
a)
w zakresie Części II - Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J.,
b)
w zakresie Części III:
a.
Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. oraz
b.
M. M. F. BANIOCHA,
w sytuacji w której wykonawcy nie obalili domniemania rażąco niskiej ceny oferty lub jej istotnej
części składowej, powstałego na skutek wezwania ww. wykonawców do złożenia wyjaśnień w
trybie art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p.
, względnie dokonali nieuprawnionej manipulacji cenami
częściowymi,

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości oraz
a)
nakazanie z
amawiającemu:
a.
powtórzenia czynności oceny ofert,
b.
odrzucenia oferty w
ykonawcy Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. w zakresie
Części II i Części III,
c.
odrzucenia oferty wykonawcy M. M. F. BANIO
CHA w zakresie Części III,
d.
dokonania wyboru oferty o
dwołującego w zakresie Części II i Części III jako
najkorzystniejszej
b)
zasądzenia od zamawiającego na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania,
w tym kosztów zastępstwa procesowego - według właściwych przepisów.

Odwołujący wskazał, że jego interes w postępowaniu został naruszony z uwagi na fakt,
że w zakresie Części II i Części III doszło do wyboru oferty, która podlega obligatoryjnemu
odrzuceniu, z uwagi na niezłożenie (merytorycznych i wyczerpujących) wyjaśnień w zakresie
rażąco niskiej ceny. Mając na uwadze fakt, że oferta odwołującego zajmuje odpowiednio
drugie i trzecie miejsce w rankingu ofert złożonych w postępowaniu, interes odwołującego w
mniejszym postępowaniu przejawia się w uzyskaniu zamówienia w konsekwencji
uwzględnienia odwołania i usunięcia naruszeń prawa, do których doszło w toku oceny ofert.

Odwołujący wskazał, że zamawiający pismem z dnia 26 czerwca 2020 r. wezwał
wykonawców, w trybie art. 90 ust. 1 oraz 1 a ustawy P.z.p., do złożenia wyjaśnień w zakresie
ceny zaoferowanej za realizację Zamówienia w zakresie Części II oraz Części III. Wezwanie
takie zostało wystosowane również do odwołującego.

Odwołujący stwierdził, że w uzasadnieniu ww. wezwania wyraźnie wskazano, że
podstaw
ę do wystosowania wezwania stanowi fakt, iż cena zaoferowana przez
poszczególnych wykonawców jest zdecydowanie niższa od średniej cen zaoferowanych w
postępowaniu, zatem wezwanie było całkowicie uzasadnione, niezależnie nawet od faktu, że
z
amawiający zawsze ma możliwość zwrócić się o wyjaśnienia, nawet wówczas, gdy różnice
pomiędzy poszczególnym ofertami są mniejsze niż wskazane w art. 90 ust. 1 a ustawy P.z.p.
Co więcej, żaden z wykonawców nie oprotestował wezwania jako nieuzasadnionego, co
szczególnie istotne z uwagi na konsekwencje, jakie rodzi samo wezwanie.

Odwołujący zauważył, że wezwanie zamawiającego dotyczyło ceny za realizację
określonych części, stanowiących przedmiot postępowania. Jakkolwiek zadania te są ze sobą
powiązane funkcjonalnie, wydzielenie poszczególnych zadań oraz konieczność ich
indywidualnej wyceny, wskazuje wyraźnie, że każde z zadań stanowi samodzielne
zamówienie publiczne w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy P.z.p.

Odwołujący zwrócił uwagę, iż każda pozycja w formularzu ofertowym, która jest
rozliczana w sposób niezależny od pozostałych (nie jest ujęta w wynagrodzeniu ryczałtowym)
powinna być traktowana jako istotna część składowa ceny, o której mowa w art. 90 ust. 1
ustawy P.z.p.,
która może być zarówno przedmiotem zainteresowania zamawiającego w
kontekście rażąco niskiej ceny, jak i podstawą do odrzucenia oferty.

W ocenie odwołującego, zamawiający miał nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek
wnikliwego zbadania, czy cena zaoferowana za realizację Części II i Części III nie jest ceną
rażąco niską, a ocena powyższego musi zakładać scenariusz realizacji poszczególnych
czynności w ramach umowy, w oderwaniu od pozostałych części zamówienia.

Odwołujący wskazał, że w sytuacji, w której, w ocenie któregokolwiek wykonawcy,
wezwanie do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. było nieuzasadnione,
właściwym trybem kontestowania tego stanu rzeczy nie jest polemika w treści wyjaśnień, lecz
zaskarżenie czynności wezwania, z uwagi na to, że z wezwaniem takim wiążą się dla
wykonawcy doniosłe skutki prawne.

W ocenie odwołującego, skoro wykonawcy MPO-J oraz BANIOCHA nie zaskarżyli
wezwania z dnia 26 czerwca 2020 r., to niezależnie od subiektywnej oceny jego zasadności,
zobowiązani byli do złożenia wyjaśnień w odpowiednim standardzie - podobnie zresztą jak
zobowiązany był odwołujący. Porównanie wyjaśnień udzielonych przez wszystkich trzech
wykonaw
ców wskazuj e, że jedynie wyjaśnienia złożone przez odwołującego odpowiadały
treści i przedmiotowi wezwania wystosowanego przez zamawiającego. Zatem nie ma
podstaw, aby wyjaśnienia pozostałych wykonawców były traktowane w ten sam sposób, co
wyjaśnienia złożone przez Garden-Com. Działanie takie stanowi bowiem rażące naruszenie
zasady równego traktowania wykonawców.

Odwołujący podkreślił, że sam fakt skierowania wezwania w trybie art. 90 ust. 1 ustawy
P.z.p.
, rodzi dla każdego z wykonawców, będącego adresatem takiego wezwania doniosłe
skutki prawne -
w postaci powstania domniemania, że oferta zawiera cenę rażąco niską.
Domniemanie takie powstaje, niezależnie od okoliczności, na skutek samego wezwania,
niezależnie od tego, jak wykonawca ocenia jego zasadność. Z tego też powodu, przyjmuje się
w orzecznictwie, że nieuzasadnione wystąpienie o wyjaśnienia ws. rażąco niskiej ceny,
powinno być przedmiotem zaskarżenia .

W ocenie odwołującego, wobec faktu, że wezwanie skierowane do wykonawców w
trybie art. 90 ust. 1 oraz 1a ustawy P.z.p. pozostaje w obrocie prawnym, wywiera ono skutek
w postaci domniemania, że oferty wykonawców MPO-J oraz Baniocha zawierają cenę rażąco
niską i - jako taka - podlegają odrzuceniu. To po stronie wspomnianych wykonawców leży
ciężar obalenia takiego domniemania. Teza ta znajduje potwierdzenie w bogatym
orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej.

O
dwołujący przywołał szereg orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej, w tym wyrok z dnia
22 lipca 2019 r., sygn. KIO 1295/19, wyrok z dnia 23 listopada 2018 r. (KIO 2308/18) i in.

Odwołujący podniósł, że analiza treści złożonych wyjaśnień udzielonych przez
wykon
awcę MPO-J Przedsiębiorstwo Usługowe A. R. J. wskazuje, że mają one w ogromnej
mierze charakter publicystyki. Z niezwykle lakonicznych
i mało obszernych wyjaśnień, około
połowa to ogólnikowe deklaracje na temat samowystarczalności wykonawcy i posiadanych
zezwoleniach, co trudno uznać za dowód w jakichkolwiek kategoriach.

Odwołujący zauważył, że w zakresie wartości kwotowych wykonawca podaje bardzo
ograniczone kalkulacje,
przy czym w żaden sposób nie wykazuje, aby dane przyjęte do tych
kalkulacji
były prawidłowe. Co więcej, nie da się, w oparciu o szczątkowe wyliczenia i
kalkulacje, ocenić rzetelności wyceny, skoro ww. kalkulacje dotyczą jedynie części kosztów
związanych z realizacją zamówienia. Istotne pozycje kosztowe zostały bowiem potraktowane
w wyjaśnieniach lakonicznym stwierdzeniem: „ujęty w ryczałcie”. Po pierwsze, nie wiadomo,
jak właściwie należy takie stwierdzenie rozumieć, aczkolwiek sugeruje ono „przesuwanie”
kosztów poszczególnych usług, rozliczanych za faktycznie wykonane prace, do części prac
objętych wynagrodzeniem ryczałtowym, co byłoby działaniem na szkodę zamawiającego. Po
drugie,
o tym, czy poszczególne koszty są „ujęte w ryczałcie”, wykonawca na skutek
we
zwania, miał dopiero przekonać zamawiającego, przedstawiając odpowiednie dowody. W
złożonych wyjaśnieniach tymczasem brak jakiegokolwiek dowodu, a opisane założenia
finansowe są na tyle niepełne i ogólnikowe, że nie mogą stanowić podstawy do sprawdzenia
przez z
amawiającego, czy cena została ustalona w sposób prawidłowy. Jeżeli zatem
z
amawiający nie otrzymał danych, które pozwoliłyby mu na rozwianie wątpliwości wyrażonych
wezwaniem do złożenia wyjaśnień, to jest to równoznaczne z brakiem odpowiednich
wyjaśnień, a tym samym „utrwaleniem” domniemania, że cena jest rażąco niska.

Od
wołujący podkreślił, że część ogólnikowych oświadczeń zawartych w wyjaśnieniach
MPO-
J Przedsiębiorstwo Usługowe A. R. J., budzi wątpliwości co do prawdziwości, jak
chociażby kuriozalne stwierdzenie, że jedna brygada wykonuje różne prace w tym samym
czasie. Podobnie nieprawdziwe są założenia wskazane w zakresie kosztochłonności usług,
chociażby w zakresie kosztów koszenia pasa drogowego, ustalonych na poziomie 2 gr/m
.

Podobnie odwołujący odniósł się do wyjaśnień udzielonych przez wykonawcę M. M. F.
BANIOCHA. Wyjaśnienia te stanowią w jeszcze większym stopniu zbiór ogólników
dotyczących wykorzystania własnego sprzętu i własnych zasobów. Rzekome oszczędności,
polegające na pracy własnym personelem, dysponowaniu własnym sprzętem czy wreszcie
przemożnym znaczeniu doświadczenia, nie są skonfrontowane z sytuacją innych
wykonawców, jak również nie są w żaden sposób wycenione.

W ocenie odwołującego, również w tym przypadku wydaje się, że uwagi dotyczące
„kompleksowego traktowania” wszystkich prac wchodzących w zakres zamówienia, w istocie
wskazują na stosowanie inżynierii cenowej, tj. przerzucaniu możliwie największej części ceny
do tych pozycji, których zapłata jest gwarantowana. W rezultacie wynagrodzenie za czynności
płatne wyłącznie za rzeczywiste wykonanie są mniejsze, natomiast koszty te zamawiający
ponosi w części nawet wówczas, gdy prace rzeczywiście nie są wykonywane.

Odwołujący zwrócił uwagę, że kwoty podane w wyjaśnieniach ww. wykonawcy,
odbiegają w sposób całkowicie dowolny od tych wskazanych w wyjaśnieniach MPO-J.
Ponieważ żadne z ww. wyjaśnień nie opierają się na danych szczegółowych i nie wiadomo na
jakiej podstawie zostały poczynione, trudno uznać którekolwiek z nich za wiarygodne. W
istocie zatem nie są to dowody ani nawet kalkulacje wykonawców, a jedynie luźne,
bezpodstawne dywagacje (jak chociażby konkluzja, że koszty sprzątania miejscowości
stanowią ok. 40% kosztów sprzątania pasa drogowego, podana bez jakiegokolwiek
uzasadnienia).

Odwołujący stwierdził, że wykonawcy MPO-J i BANIOCHA nie złożyli wyjaśnień (w
znaczeniu materialnym) w odpowiedzi na wezwanie z
amawiającego z dnia 26 czerwca 2020
r., a zatem w ślad za wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24 października 2019 r. (KIO
1894/19):
„Przesłanka braku wyjaśnień zostaje spełniona w przypadku udzielenia przez
wykonawcę niewystarczających wyjaśnień> w szczególności niekompletnych i zbyt ogólnych,
nie pozwalających na dokonanie oceny oferty pod kątem tego czy nie zawiera rażąco niskiej
ceny”

Odwołujący powołał się na wyroki Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok dnia 2
października 2019 r. (KIO 1822/19), wyrok z dnia 13 czerwca 2019 r. (KIO 990/19).

W ocenie odwołującego, zaszły przesłanki do stwierdzenia, że wykonawcy MPO-J i
BANIOCHA w istocie nie udzielili odpowiedzi na wezwanie do złożenia wyjaśnień, co w
konsekwencji skutkować powinno odrzuceniem oferty na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p.

Odwołujący wskazał, że pomimo braku wyrażonego wprost zakazu kilkukrotnego
wzywania do wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., w niniejszej sprawie nie
istnieje możliwość, aby zamawiający na skutek ponownej oceny wyjaśnień z 9 marca 2020 r..
zwrócił się do wykonawców o ich uzupełnienie czy doprecyzowanie. Możliwość powtórnego
wystąpienia o wyjaśnienia dotyczy bowiem wyłącznie dyskusji, polemiki dotyczącej
konkretnych argumentów podniesionych przez wykonawcę w wyjaśnieniach - których po
prostu nie było w wyjaśnieniach wspomnianych wykonawców. O braku możliwości ponowienia
wezwania w takich przypadkach wypowiadała się Krajowa Izba Odwoławcza, by wspomnieć
tytułem przykładu na wyrok z dnia 2 kwietnia 2019 r. (sygn. KIO 480/19).

W ocenie odwołującego, ze względu na zakres i kształt udzielonych wyjaśnień, w
istocie należy je traktować jako brak odpowiedzi na wezwanie zamawiającego. Odwołujący w
tym zakresie przywołał wyroki Krajowej Izby Odwoławczej: z dnia 6 sierpnia 2019 r., sygn. KIO
1418/19, z dnia 22 lipca 2019 r. - KIO 1295/19.

W konkluzji odwołujący stwierdził, że wykonawcy MPO-J i BANIOCHA nie złożyli
wyjaśnień w rozumieniu art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p. W takim przypadku odrzucenie oferty jest
z kolei obligatoryjne. Obowiązek ten istnieje przy tym niezależnie od tego, czy któryś z ww.
wykonawców byłby w stanie udowodnić realność zaoferowanej ceny. Wszelkie dywagacje i
dowody w tym zakresie, mając na uwadze treść odpowiedzi udzielonej na wezwanie
z
amawiającego, są spóźnione i nie mają żadnego wpływu na rozstrzygnięcie odwołania.

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 31 sierpnia 2020 roku wniósł o
oddalenie odwołania oraz obciążenie odwołującego kosztami postępowania, w tym kosztami
zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą.

Zamawiający wskazał, że odwołujący żaden sposób nie wykazał zawartego w
odwołaniu zarzutu, że wykonawcy MPO-J i BANIOCHA w swoich wyjaśnieniach nie
przedstawili dowodów dotyczących wyliczenia ceny, o które zamawiający zwrócił się w
wezwaniu z dnia 26 czerwca 2020 r.

W ocenie zamawiającego, odwołujący w treści odwołania posługuje się ogólnymi
stwierdzeniami, nie daje żadnych konkretnych dowodów na potwierdzenie swoich zarzutów,
tylko przedstawia swoją subiektywną interpretację i ocenę wyjaśnień i dowodów złożonych
przez wykonawców MPO-J i BANIOCHA.

Zamawiający stwierdził, że argumentacja zawarta w odwołaniu, niezależnie od jej
merytorycznej niezasadności, zmierza do wykazania, że ceny usług podane w Formularzach
ofertowych i cenowych ww. wykonawców są wartościami zaniżonymi w stosunku do wartości
rynkowych.

Zamawiający podkreślił, że zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu, to na
o
dwołującym się spoczywa obowiązek wykazania (udowodnienia), że w toku postępowania
doszło po stronie zamawiającego do naruszenia przepisów: ustawy. Niewystarczającym jest
wskazanie jedynie
, że do takiego naruszenia mogło dojść, podając jako uzasadnienie swoją
interpretacj
ę wyjaśnień złożonych przez wykonawców, która jest odmienna od interpretacji
dokonanej przez
zamawiającego. Przedstawiona przez odwołującego subiektywna
interpretacja i ocena wyjaśnień złożonych przez wykonawców MPO-J i BANIOCHA - wg oceny
z
amawiającego nie pokrywa się ze stanem faktycznym.

Zamawiający wskazał, że w postępowaniu wpłynęły następujące oferty:
na Cześć II - 4 oferty:

1)
Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. -11 742 062,16zł

2) GARDEN.COM sp. z o.o.
– 14 223 193,56 zł

3) ZABERD SA - 15 492 359,22


4)
Zakład Transportu i Budowy Dróg B. Sp. z o.o. - 50 863 423,46zł

Kwota z
amawiającego przeznaczona na realizację Części II zamówienia wynosi
18 828
975,64 zł
Na część III – 4 oferty:

1) Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. - 9 332 385,89 zł

2) M. M. F. BANIOCHA - 10
946713,26 zł

3) GARDEN.COM sp. z o.o.
– 15 878 570,46 zł

4)
Zakład Transportu i Budowy Dróg B. sp. o.o. - 45 373 555,12 zł

Kwota zamawiającego przeznaczona na realizację Części III zamówienia wynosi
20 030
389,64 zł.

Zamawiający dokonał wstępnego badania cen ofert złożonych w Części II i III
niniejszego zamówieni, które wykazało, że istnieje konieczność wezwania nw. wykonawców
do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p.:
1) w części II - MPO-J, ZABERD, GARDEN.COM (Odwołujący),
2) w części III - MPO-J, BANIOCHA,
ponieważ ceny badanych ofert były niższe o co najmniej 30% od wartości zamówienia
powiększonej o należny podatek VAT lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
ofert.

W ocenie zamawiającego, odwołujący niesłusznie sugeruje, że każda pozycja
form
ularza cenowego powinna być obliczana i rozpatrywana oddzielnie, ponieważ wykonawca
może wykorzystywać ten sam sprzęt do różnych umów i nie w każdej umowie musi liczyć np.
te
same koszty amortyzacji (zwłaszcza gdy posiada własny sprzęt).

Zamawiający nadmienił, że podczas badania ofert pod kątem rażąca niskiej ceny nie
można opierać się nas samych wyjaśnieniach wykonawców, lecz analizować wyjaśnienia
łącznie z ich Formularzami cenowymi. Zamawiający przeanalizował wyjaśnienia złożone przez
MPO-J
oraz dokonał szczegółowej analizy Formularzy cenowych, które porównał do badanych
o
fert i stwierdził, że:
a)
w przypadku
Części ll —Rejon Białystok:
W Formularz cenowym cz. II - utrzymanie czy
stości i zieleni, MPO-J wycenił prawie wszystkie
pozycje: dotyczące sprzątania od poz. 1 do poz. 12 na kwoty wyższe niż odwołujący.
Formularz cenowy
składał się z trzech części:
I
utrzymanie
czystości zieleni (36 pozycji kosztorysowych)
II
koszenie (7 pozycji cenowych),
III
utrzymanie
czystości nowych dróg (2 pozycje o wartości zero złotych).

Na cenę oferty składała się de facto suma tylko dwóch części Formularza cenowego (I
i II), ponieważ część III Formularza była wyceniona u wszystkich wykonawców na zero złotych.

Zamawiający wskazał, że z uwagi na fakt, że część I Formularza cenowego zawierała
aż 36 pozycji, dlatego też wartość części I Formularza cenowego kształtowała ostatecznie
cenę oferty, ponieważ 7 pozycji w części II Formularza cenowego dotyczyło tylko usługi
koszenia, która wg OPZ miała odbywać się na zlecenie zamawiającego maksymalnie 4 razy
w roku, a w przypadku lata suchego
— rzadziej. Natomiast prawie wszystkie pozycje z części
I Formularza cenowego m
iały być realizowane cały czas w zapisów w OPZ, w szczególności
sprzątanie pasa drogowego.

Zamawiający zauważył, że w przypadku wyceny pozycji od 1-12 w części I Formularza
cenowego dot. sp
rzątania pasa drogowego, odwołujący wycenił je, na kwoty dużo niższe niż
firma MPO-J.
Odwołujący wycenił, także w Formularzu cenowym całą część I - utrzymanie
czystości i zieleni o ponad 2 miliony mniej od wyceny dokonanej w ofercie MPO-J.

Zamawiający wskazał, że w przypadku Części II — Rejon Białystok i Części III – Rejon
Bielsk Podlaski, MPO-J w Formularzu cenowym na obie cz
ęści zamówienia zaproponował
obecnie za koszenie ceny j
ednostkowe od 0,02 do 0,10 zł/m
. Ceny wyższe tj. 0,10 zł/m
2

wstawione
zostały w Formularzu cenowym przy usłudze koszenia trawników wykonywanej w
miejscowościach, a ceny niższe (0,02 zł/m
)
— przy usłudze koszenia wykonywanej poza
miejscowościami - przy koszeniu pasa drogowego. Taki sam sposób wyceny stosowany jest
przez wielu wykonawców biorących udział w postępowaniu.

Zamawiający poinformował, że w ramach tego samego przetargu w zakresie Części I
- R
ejon Augustów, zamawiający podpisał już umowę z wykonawcą, który złożył
najkorzystniejszą ofertę na tę część, który również w swoim kosztorysie posiadał ceny
koszenia
zbliżone do cen MPO-J czyli od 0,02 do 0,08 zł za m
2
.

Zamawiający stwierdził, że w przypadku Części III — Rejon w Bielsku Podlaskim
wykonawca z
łożył ofertę na ogólną kwotę netto 7 587 305,60 zł. Zamawiający dokonał
szczegółowej analizy wszystkich pozycji kosztorysowych tej oferty porównał je do cen
jednostkowych zawartych w dw
óch poprzednich kończących się umowach, tj. na „sprzątanie i
koszenie”, które realizuje ten sam wykonawca MPO-J i na „wycinkę drzew i krzewów”
realizowaną przez inny podmiot. Analiza zawarta w Załączniku nr 1 wykazała, że cena oferty
wykonawcy jest o 0,27% wyższa od kwoty ogólnej netto 7 566 863,68 zł, jaką uzyskało się po
zastosowaniu kosztorysu ofertowego MPO-J cen jednostkowych z poprzednich
dwóch
kończących się umów na które składa się niniejsze zamówienie. W niniejszym postepowaniu
z
amawiający połączył obie usługi tj. „sprzątanie i koszenie” oraz „wycinka drzew i krzewów” w
jedno
postępowanie. Połączenie usług skutkuje realnym obniżeniem niektórych cen
jednostkowych z uwagi na w
ystępowanie podobnych prac na danym odcinku przez tę samą
brygadę i z zaangażowaniem tego samego sprzętu, itp. w związku z powyższym ww.
okoliczności uzasadniają, że cena oferty MPO-J jest ceną wiarygodną i nie jest ceną rażąco
niską.

Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez wykonawcę BANIOCHA, zamawiający
stwierdził, że po dokonaniu szczegółowej analizy i oceny wyjaśnień, uznał; że złożone
wyjaśnienia i dowody (oświadczenia) są wystarczająco precyzyjne, spójne i wyczerpujące dla
uznania, że złożone przez wszystkich ww. wykonawców oferty nie zawierają niskiej ceny.

Zamawiający wskazał, że opisując przedmiot zamówienia posiada wiedzę i wie
najlepiej, czego
dotyczy zamówienie, jakie są jego najbardziej newralgiczne punkty, gdzie
n
ależy zabezpieczyć powstające ryzyka, jak należy je wycenić i czego oczekiwać od
wykonawców, ale również w jaki sposób najlepiej sprawdzić, czy dana oferta umożliwia
należyte wykonanie zamówienia (ocena złożonych wyjaśnień i dowodów). Odrzucając ofertę
zam
awiający musi mieć pewność, że nie jest możliwe zrealizowanie za zaoferowaną cenę. W
niniejszym postępowaniu wyjaśnienia złożone przez wszystkich wykonawców były
wystarczające dla zamawiającego, aby upewnić się, że złożone przez nich oferty nie zawierają
rażąco niskiej ceny.

Zamawiający wskazał, że oprócz przedstawionych kosztów przyjętych do kalkulacji,
wykonawcy wskazali
także okoliczności, które uzasadniają obniżenie ceny oferty.

Złożone przez MPO-J wyjaśnienia potwierdziły, że cena została skalkulowana
prawidłowo i w sposób zapewniający należyte wykonanie zamówienia. Ponadto w swoim
piśmie powołało się na takie okoliczności, jak:
- wieloletnie
doświadczenie i renoma wykonawcy,
- dysponowanie
sprzętem z bazą materiałowo-sprzętową w zakresie serwisowania naprawy
sprzętu,
- wykwalifikowane brygady robocze (
osoby posiadające przeszkolenie do kierowania ruchem
oraz uprawnienia pilarzy),

W ocenie zamawiającego, okoliczności wpływające na wysokość ceny usługi i
argumenty przedstawione przez MPO -
J zasługiwały na uwzględnienie, ponieważ w sposób
wyczerpujący opisano i wskazano m.in.. na oszczędność związaną z kosztami dojazdu
wyn
ikającą z bliskiej odległości od siedziby wykonawcy, posiadanie odpowiedniego sprzętu do
wykonania zamówienia. Badanie przeprowadzone przez zamawiającego nie wykazało, że
oferta złożona przez MPO-J zawiera rażąco niską cenę.

Przys
tępujący wykonawca, A. R. J., w piśmie procesowym z dnia 2 września 2020 roku
wniósł o oddalenie odwołania.

Przystępujący wskazał, że czynność wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień
na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy P.z.p. nie
jest sporna w niniejszej sprawie. Nie można
jednak zgo
dzić się z odwołującym, który przypisuje duże znaczenie okoliczności, iż
p
rzystępujący oraz wykonawca M. M. F. Baniocha nie zakwestionowali czynności wezwania
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Odwołujący ponadto podniósł, iż polemizowanie z
wezwaniem nie powinno się odbywać w toku wyjaśniania wysokości ceny, ale jedynie w drodze
korzystania ze środków ochrony prawnej.

Przystępujący zwrócił uwagę, że ani w wyjaśnieniach, ani w jakikolwiek inny sposób
nie kwestionował czynności zamawiającego. W świetle art. 90 ust. 1 i 1a pkt 1 ustawy P.z.p.
z
amawiający był zobowiązany do wezwania przystępującego, ponieważ cena ofert w Części
II odbiegała o 49,1% od średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert i 37,6% od wartości
zamówienia, a w Części III była niższa 0 54,2% od średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert
i 53,4% od wartości zamówienia. Nie było zatem podstaw do kwestionowania czynności
zamaw
iającego, co nie oznacza jednak wcale, że przystępujący zaproponował rażąco niską
cenę w swoich ofertach.

Przystępujący wskazał, że na ceny jednostkowe poszczególnych pozycji (prac)
składają się koszty, które są właściwe wszystkim pozycjom wymienionym w formularzu
cenowym, takie jak: koszty pracownicze, paliwa, wywozu odpadów, napraw i ubezpieczenia
sprzętu itd. Zatem dla skalkulowania ceny i wykazania jej właściwego poziomu, przystępujący
przedstawił w wyjaśnieniach globalny wymiar kosztów odnoszący się do wszystkich prac. Taki
sposób przedstawienia wysokości kosztów był uzasadniony zatem przyjętym przez
p
rzystępującego sposobem realizacji zamówienia, który polega na zaangażowaniu tych
samych pracowników oraz narzędzi i maszyn do różnych prac wyszczególnionych w pozycjach
formularza cenowego. Jednocześnie wskazał, że sposób ten jest w pełni zgodny z
wymaganiami określonymi w OPZ. Co więcej, z wyjaśnień odwołującego odnośnie rażąco
niskiej ceny wynika, że on również przyjął ten sam model wykonania usługi.

Odnos
ząc się jeszcze do twierdzenia odwołującego, iż w świetle postanowień s.i.w.z.
konieczne jest zbadanie wszystkich pozycji formularza cenowego pod kątem rażącego
zaniżenia ceny, przystępujący zwrócił uwagę, że w znaczącej większości, ceny
zaproponowane przez p
rzystępującego w poszczególnych pozycjach są wyższe niż w ofercie
o
dwołującego.

Przystępujący wskazał, że najbardziej cenotwórczą częścią (największy udział w
całkowitej cenie ofertowej) jest usługa utrzymania czystości i zieleni, na którą składa się
najwięcej prac. Prace w ramach tej usługi wymagają największego zaangażowania
pracowników (wiele czynności wykonywanych jest ręcznie), a ze względu na swoją
różnorodność wymagają poniesienia różnych kosztów (kosztów paliwa, wywozu i utylizacji
śmieci, usuwania padłych zwierząt itp.). Usługa koszenia z kolei jest zdecydowanie mniej
skomplikowana, wymaga w mniejszym stopniu angażowania pracowników i jest zdecydowanie
mniej kosztochłonna. W przypadku usługi utrzymania czystości nowych dróg, zamawiający
sam
określił we wzorze formularza cenowego, że należy dla niej przyjąć jednostkową wartość
0, wskutek czego, cena za te pozycje u wszystkich wykonawców wynosiła 0,00 zł.

Jeżeli chodzi o ceny za poszczególne kategorie usług, to w zakresie utrzymania
czy
stości i zieleni przystępujący stwierdził, że zaoferował cenę w wysokości 9 813 973,20 zł
brutto w zadaniu nr Il oraz 6 952 698,00 zł brutto w zadaniu nr III. Tymczasem odwołujący w
tym samym zakresie zaoferował w zadaniu Il cenę 7 701 153 zł brutto, w zadaniu III 9 262 638
zł brutto. W ocenie przystępującego, przyjmując logikę odwołującego, należałoby przyjąć, że
jego ceny zaproponowane dla usług utrzymania czystości i zieleni są rażąco zaniżone w
porównaniu do cen przystępującego.

W ocenie przystępującego, zamawiający w sposób prawidłowy ocenił wyjaśnienia
złożone przez wykonawców, w szczególności była ona zgodna z zasadą równego traktowania
wykonawców.

Przystępujący wskazał, iż nie zgadza się ze stanowiskiem odwołującego, jakoby
wezwanie do rażąco niskiej ceny w sposób automatyczny powodowało powstanie
domniemania rażąco niskiej ceny w badanej ofercie. Takie sformułowanie jest w praktyce
używane w odniesieniu do skutków wezwania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, jednak jest
to swego rodzaju skrót myślowy, który w rzeczywistości nie wynika z przepisów ustawy P.z.p.
W tym zakresie przystępujący przywołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 19 kwietnia
2018 r., sygn. akt KIO 503/18.

W ocenie przystępującego odwołujący de facto nie zarzuca zaoferowania przez
p
rzystępującego rażąco niskiej ceny, ponieważ w jego ocenie ta okoliczność nie ma znaczenia
dla stosowania art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p. Natomiast o
dwołujący
kon
centruje się na ustaleniu, czy przystępujący dopełnił formalnoprawnych obowiązków
wynikających z wezwania, tj. czy złożył dowody pozwalające na obalenie domniemania w
zakresie rażąco niskiej ceny. W ocenie przystępującego, za stanowiskiem prezentowanym
przez o
dwołującego nie przemawia literalna wykładnia przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art.
90 ust. 3 ustawy P.z.p. Wbrew twierdzeniom o
dwołującego, w przypadku podniesienia zarzutu
naruszenia art. 89 ust, 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy P
.z.p. jak najbardziej bada się, czy
cena danej oferty jest rażąco niska. Zwłaszcza, gdy wykonawca złożył wyjaśnienia w
odpowiedzi na wezwanie zamawiającego. W świetle tej interpretacji przepisów oraz stanu
faktycznego sprawy, zarzuty o
dwołującego nie mogą być uznane za skuteczne.

Przystępujący podniósł, że dla prawidłowego skonstruowania zarzutu konieczne jest
konkretne określenie naruszeń, jakich dopuścił się zamawiający w postępowaniu. Przy czym,
nie wystarczy samo przywołanie przepisów prawnych, które w mniemaniu odwołującego
zostały naruszone przez zamawiającego. Jak wynika z przepisów ustawy i rozporządzenia, na
zarzut składa się podstawa prawna i faktyczna, co implikuje obowiązek przywołania
okoliczności faktycznych związanych z nieuprawnionym zaniechaniem bądź działaniem
zamawiającego. Okoliczności faktyczne stanowią zatem istotny element zarzutu
podnoszonego w odwołaniu — wyznaczają bowiem granicę rozpoznania przez Krajową Izbę
Odwoławczą („Krajowa Izba Odwoławcza nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Zatem zarzuty odwołania muszą być skonkretyzowane, a Izba nie może
wyznaczać ich granic z zastępstwie odwołującego. Niewystarczające jest określenie w
odwołaniu czynności lub zaniechania zamawiającego i wskazanie kwalifikacji prawnej, treść i
zakres zarzutu wyznaczają bowiem okoliczności faktyczne, w których odwołujący upatruje
niezgodności z przepisami ustawy” — wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 czerwca
2020 r.,
KIO 500/20). Jeżeli zatem sam odwołujący zakreśla granicę odwołania wyłącznie do
zbadania, czy p
rzystępujący dopełnił formalnoprawnych obowiązków w zakresie wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny, bez badania, czy rzeczywiście w ofercie występują rażąco niska cena, czy
też nie, przedmiotowa sprawa powinna zostać rozpoznana jedynie w tych granicach.

Niezależnie od powyższego, przystępujący nie zgodził się z oceną odwołującego,
jakoby wyjaśnienia przystępującego były lakoniczne i ogólnikowe.

Przystępujący podniósł, że lakoniczne lub ogólnikowe wyjaśnienia to takie, które w
ogóle nie odnoszą się do treści wezwania zamawiającego i nie zawierają żadnych konkretnych
danych. Za wyjaśnienia nieodpowiadające wymogom określonym w art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p.
uznaje się np. przedstawienie zamawiającemu informacji dotyczących relacji ceny wykonawcy
do szacunkowej wartości zamówienia bądź cen innych ofert oraz przedkładanie dowodów
potwierdzających brak zaoferowania rażąco niskiej ceny na etapie postępowania
odwoławczego (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 marca 2017 r., sygn. akt: KIO
311/17),
wskazanie przez wykonawcę jedynie ogólnych danych finansowych w kalkulacji ceny
(przychód, ogólna kwota kosztów oraz całkowity zysk) uzasadnione niemożliwością ujawnienia
danych stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
16 lutego 2018 r., sygn. akt: KIO 167/18),
powołanie się wykonawcy na własne doświadczenie
i niewykazanie, w jaki sposób przekłada się ono na rzeczywiste oszczędności przy realizacji
doświadczenia oraz dlaczego jest to okoliczność wyjątkowa w stosunku do tego wykonawcy
(wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 stycznia 2018 r., KIO 13/18).

Przystępujący wskazał, że złożył wyjaśnienia zdecydowanie bardziej szczegółowe,
odno
szące się do konkretnych pytań zamawiającego i przedstawiając w tym zakresie rzetelną
kalkulację pozwalającą bez jakichkolwiek wątpliwości ustalić wysokość kosztów ponoszonych
przy realizacji z
amówienia. Nadto, podane przez przystępującego informacje bezspornie
wskazują, iż zrealizuje on przedmiotowe zamówienie w sposób zgodny z wymaganiami
z
amawiającego i bez ponoszenia strat finansowych.

Przystępujący wskazał, że w wyjaśnieniach przedstawił kalkulację dotyczącą tych
elementów składowych ceny, które są istotne i cenotwórcze, Aby wyjaśnienia w zakresie
rażąco niskiej ceny uznać za prawidłowe, nie jest konieczne przedstawienie kalkulacji
dotyczącej wszystkich elementów składających się na cenę, ale przede wszystkim tych, które
m
ają wpływ na jej wysokość. Stąd przystępujący przedstawił kalkulację uzasadniającą poziom
tych kosztów, które mają największy wpływ na ostateczną wysokość ceny. Do tych kosztów,
w przypadku niniejszego zamówienia, należą m.in.: koszty pracownicze (ich miesięczną lub
dzienna wysokość wraz z kosztami ubezpieczenia, z podziałem na rodzaj stanowisk), koszty
paliwa,
koszty zagospodarowania odpadów na podstawie ich szacowanej ilości, koszty napraw
i amortyzacji sprzętu, ubezpieczenia działalności i zbierania padłych zwierząt. Kalkulacja
prezentowała wyliczenie kosztów realizacji jednego zadania przez okres jednego miesiąca na
poziomie 82 050,00 zł, a w zakresie koszenia przedstawiała podstawy do wyliczenia
oferowanej najmniejszej ofero
wanej stawki wynoszącej 2 gr/m
.

Przystępujący podkreślił że jego wyjaśnienia odpowiadały wymaganiom
z
amawiającego, który w wezwaniu wymienił te elementy cenotwórcze, które w jego ocenie są
najistotniejsze: koszty pracownicze, koszty sprzętu, transportu, ubezpieczenia, zbierania
martwych zwierząt, mycia znaków, usuwania roślinności z chodników. Tym samym, jego
wyjaśnienia należało ocenić jako wystarczające, co też zresztą zamawiający uczynił.

Odnosząc się do zarzutu rzekomego przesuwania kosztów, przystępujący wskazał, że
o
dwołujący błędnie odczytuje złożone wyjaśnienia i wywodzi z nich nieprawidłowe wnioski, a
przede wszystkim nie wykazuje,
na czym miałaby polegać szkoda zamawiającego wywołana
kalkulacją przystępującego.

Przystępujący zwrócił uwagę, że przedstawił kalkulację kosztów uzasadniającą
wysokość ryczałtowego wynagrodzenia za usługi utrzymania czystości i zielenie. W ramach
prac sprzątania pasów drogowych, wykonawca będzie zobowiązany do wykonania m.in. mycia
infrastruktury drogowej i usuwania roślinności z chodników. Zatem przedstawiona kalkulacja
kosztów pracowniczych, paliwa, amortyzacji sprzętu itd. odnosi się między innymi do tych prac,
z racji tego, że do ich wykonania zostaną zaangażowani ci sami pracownicy j te same
narzędzia, które będą brały udział w realizacji pozostałych czynności.

Po drugie, wbrew temu co twierdzi o
dwołujący, czynności, których koszty zostały ujęte
w ryczałcie, nie są wcale rozliczane jednostkowo. Mycie infrastruktury drogowej i usuwanie
roślinności z chodników wykonywane w ramach sprzątania pasów drogowych nie jest
rozliczane według jednostkowego ich wykonania, ale miesięcznie, zgodnie z treścią formularza
cenowego. Zatem niezależnie od ilości wykonanych czynności, wykonawca za każdy miesiąc
będzie otrzymywał ryczałt za świadczenie usług sprzątania pasa drogowego, obejmującego
m.in. mycie infrastruktury drogowej i usuwanie roślinności z chodników.

W ocenie przystępującego, nie można zatem uznać, że wskutek tak dokonanej
kalkulacji p
rzystępującego, mogłaby wystąpić jakaś szkoda po stronie zamawiającego.
Przystępujący zaznaczył, że odwołujący nie przedstawił żadnej argumentacji w tym zakresie,
oprócz lakonicznego napomknienia o rzekomej szkodzie.

Odnosząc się do zarzutu braku dowodów, przystępujący zwrócił uwagę, że wykazanie
braku rażąco niskiej ceny nie zawsze musi nastąpić za pomocą dowodów innych niż
kalkulacja.
Podkreślił, że kalkulacja ceny oferty wraz z komentarzem wykonawcy jest
uznawana za wystarcz
ający dowód potwierdzający rzetelność wyliczeń. W tym zakresie
powołał się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 sierpnia 2018 r., sygn. akt KIO
1453/18.

Przystępujący zwrócił uwagę, że odwołujący, składając wyjaśnienia w zakresie rażąco
niskiej ceny,
również nie przedstawił żadnych dowodów (poza kalkulacją zawartą w treści
wyjaśnień). Zatem odwołujący również prezentuje wyliczenia oraz powołuje się na wartości,
które nie wynikają żadnych dokumentów. W takim ujęciu, odwołujący nie może podnosić, iż
zamawiający naruszył zasadę równego traktowania, gdyż wszyscy wykonawcy, którzy złożyli
wyjaśnienia, oprócz kalkulacji cenowej nie przedstawili innych dowodów. Jednocześnie,
o
dwołujący, podnosząc ten zarzut w żaden sposób nie wskazuje, jakie miałyby być to dowody,
które przystępujący powinien był złożyć wraz z wyjaśnieniami. Ze względu na fakt, że
o
dwołujący również takich dowodów nie złożył, nie można nawet domniemywać jakie dowody
o
dwołujący miał na myśli konstruując ten zarzut.

Odnosząc się do zarzutu, iż kuriozalne jest twierdzenie przystępującego zawarte w
wyjaśnieniach „że jedna brygada wykonuje różne prace w tym samym czasie", przystępujący
stwierdził, że ocena odwołującego wynika prawdopodobnie z niezrozumienia całościowych
wyjaśnień przystępującego lub próby narzucenia swojego sposobu kalkulacji ceny jako
„jedynego właściwego”. Przystępujący wskazał, że przyjął założenie, iż zatrudnia do realizacji
jednego zadania brygadę składające się z 8 pracowników fizycznych oraz 6
kierowców/operatorów. Jest to ilość pracowników wystarczająca do zrealizowania jednego
zadania, skoro zadanie polega na realizowaniu różnych czynności: sprzątaniu pasa
drogowego, nasadzaniu drzew, karczowaniu pni drzew, frezowaniu pni, czy ścinaniu pni.
Część pracowników może wykonywać różne czynności, zwłaszcza, że w zależności od ich
charakteru, w sposób odmienny została określona również częstotliwość i sezonowość ich
wykonania.
Istotne jest również, że zamawiający prawidłowo zrozumiał wyjaśnienia
p
rzystępującego, zgodnie z jego intencją (co potwierdza również treść odpowiedzi na
odwołanie), natomiast jedynie odwołujący dostrzega sprzeczność w twierdzeniu, iż „jedna
brygada wykonuje różne prace w tym samym czasie”

Na
tomiast porównując wyjaśnienia przystępującego do wyjaśnień odwołującego,
przystępujący wskazał, że odwołujący w swojej kalkulacji w zakresie np. zadania polegającego
na sprzątaniu śmieci z powierzchni pasa drogowego (Sprzątanie pasa drogowego poza
miejscowościami drogi dwujezdniowe DK 8 odc. Jeżewo - Białystok - Korycin i DK 19
Obwodnica Wasilkowa oraz Sprzątanie pasa drogowego poza miejscowościami DK 8 odc.
Jeżewo - Białystok i odc. Białystok - Korycin, DK nr 19 odc. Kuźnica — Białystok i odc.
Białystok - Zabłudów oraz DK nr 65 odc. Knyszyn - Białystok i odc. Białystok Bobrowniki)
podał informację, iż zadanie to będą realizować dwie ekipy sprzątające pasy drogowe. Nie
określił jednak, ile ekipy te będą liczyć osób, co również nie pozwala na ustalenie, czy koszty
pracownicze uwzględniają obowiązujące minimalne wynagrodzenie za pracę. Jednocześnie
o
dwołujący wskazał, że te same ekipy będą obsługiwały zarówno sprzątanie śmieci z
powierzchni pasa drogowego poza miejscowościami, jak i w miejscowościach, jak również, że
te same ekipy będą wysyłane do zadań w zakresie usuwania zanieczyszczeń i roślinności przy
krawędzi jezdni oraz oczyszczania zatok autobusowych). Zatem odwołujący, podobnie jak
p
rzystępujący, przyjął podobne założenie, iż brygada pracowników będzie dedykowana do
różnych czynności. Nie ma zatem żadnego uzasadnienia, aby wyjaśnienia przystępującego
uznać za nieprawidłowe, zaś wyjaśnienia odwołującego ocenić jako wystarczające.

Odnosząc się do zarzutu, że przystępujący w wyjaśnieniach przyjął nieprawdziwe
założenia w zakresie kosztochłonności usług, w tym w zakresie kosztów koszenia pasa
drogowego,
ustalonych na poziomie 2 gr/mkw, przystępujący stwierdził, że odwołujący nie
wskazał, jakie nieprawdziwe założenia rzekomo przyjął przystępujący w złożonych przez
siebie wyjaśnieniach. Odwołujący również nie wskazał, z jakich przyczyn uznał za
nieprawdziwe założenia przyjęte w zakresie kosztów koszenia pasa drogowego.

Przystępujący zauważył, że z powodu lakoniczności uzasadnienia zarzutu, nie może
odnieść się do twierdzeń odwołującego, nie jest bowiem świadom, jakie rzekome,
nieprawdziwe o
dwołujący może mieć na myśli. Odpowiadając jednak za zarzut dotyczący
kosztów koszenia pasa drogowego, który został ustalony na poziomie 2 gr/mkw, przystępujący
wskazał, iż wskazany koszt został szczegółowo skalkulowany w wyjaśnieniach złożonych
z
amawiającemu.

Przystępujący poinformował, że obliczył koszt skoszenia 1 metra kwadratowego na
podstawie dziennej wydajności ciągnika (ustalonej na poziomie 5 ha) i dziennej normy
spalania. Całkowity koszt koszenia 5 ha przez jeden ciągnik została ustalona na poziomie
1000 zł, w ramach których przystępujący będzie ponosić koszt:

-
paliwa i olejów: 320 zł netto, ustalone na podstawie godzinnego spalania oraz ceny
paliwa i olejów, które są powszechnie znane, amortyzacji noży i głowicy, eksploatacji,
ubezpieczenia: 40,00 zł,

-
pracownika: 200 zł (obejmującej wszelkie koszty pracownicze), które, biorąc pod
uwagę, że jest to koszt dzienny, odpowiada wymaganiom w zakresie minimalnego
wynagrodzenia za pracę, amortyzacji: 80,00 zł.

Przystępujący wskazał, że łącznie dzienne koszty świadczenia usługi koszenia
wynoszą 640,00 zł, zaś zysk został ustalony na poziomie 360,00 zł. Przy uwzględnieniu tych
kosztów, cena za usługę koszenia traw została ustalona na poziomie 2 gr/mkw, natomiast w
przypadku trawników na terenie miast w wysokości od 8gr/mkw do 10gr/mkw (ze względu na
wyższy poziom skomplikowania zadania). Przystępujący zwrócił uwagę, że cena 2gr/mkw w
samym formularzu cenowym występuje jedynie tylko w trzech na siedem pozycji formularza
cenowego w zakresie zadania Il oraz w trzech na dziewięć pozycji formularza cenowego w
zakresie zadania III. W pozostałych pozycjach przyjęto krotność ceny 2gr/mkw, wynoszącą 4
gr, 8gr i 10gr.

Przystępujący wskazał, że wartości przez niego przyjęte na potrzeby kalkulacji ceny
usługi koszenia 1 mkw trawy zostały uśrednione przy przyjęciu, iż usługa koszenia będzie
odbywać się 4 krotnie w sezonie letnim (zgodnie z założeniami OPZ). Specyfika tej usługi
polega na tym, że im częściej jest świadczona, tym mniejszy jest ponoszony jej globalny koszt.
Wiąże się to również z tym, że najbardziej czaso- i kosztochłonne jest pierwsze koszenie w
sezonie letnim,
każde zaś kolejne wymaga mniejszego nakładu pracy i tym samym mniejszego
kosztu. Zatem do wyliczenia ceny za skoszenie 1 mkw p
rzystępujący przyjął średnie wartości
wydajności ciągnika, spalania paliwa, zużycia oleju, amortyzacji itd., mając na względzie różny
stopień trudności realizacji usługi w związku z jej zakładanym czterokrotnym wykonaniem.

Przystępujący zauważył, że powyższe ceny nie były zatem przedstawione bez żadnego
uzasadnienia. Natomiast p
rzystępujący ich wysokość uzasadnił kalkulacją uwzględniającą
koszty, o których wyjaśnienie zamawiający prosił w wezwaniu. Dodatkową ważną
okolicznością mającą wpływ na wysokość ceny usługi koszenia i końcowej ceny oferty był fakt
(przywołany w wyjaśnieniach), że usługę koszenia będą realizować ci sami pracownicy, którzy
będą zaangażowani do innych prac wymienionych w kosztorysie. To założenie było zaś
uzasadnion
e, biorąc pod uwagę różną częstotliwość realizacji poszczególnych prac przyjętą
przez z
amawiającego.

Jednocześnie przystępujący wskazał, że cena usługi koszenia trawy ustalona na
poziomie 2gr/mkw w przypadku pasa drogowego poza miejscowościami oraz w wysokości 4,
8 lub 10gr/mkw w miastach jest jak najbardziej rynkowa. Za przykład ceny rynkowej może
posłużyć oferta złożona przez samego odwołującego w postępowaniu prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego na l
etnie utrzymanie miasta Białegostoku” (nr referencyjny: DGK-
lV.271.68.2018). W ramach tej oferty o
dwołujący zaproponował za usługę koszenia trawników
na terenie miasta Białegostoku cenę w wysokości 4 gr/mkw, a zatem 2,5 krotnie mniejszą niż
p
rzystępujący.

Odnosząc się do zarzutu stosowania inżynierii cenowej, tj. przerzucania największej
części ceny do tych pozycji, których zapłata jest gwarantowana, przystępujący stwierdził, że
odwołujący nie wskazał na przykłady rzekomego zachowania przystępującego, które miałyby
świadczyć o celowym przerzucaniu kosztów. Ostatecznie, Odwołujący, choć przywołał wyrok
KIO dotyczący czynu nieuczciwej konkurencji, nie zdecydował się również na podniesienie
zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy P
.z.p., co także poniekąd świadczy o
niezasadności jego stanowiska o stosowaniu inżynierii cenowej. Przystępujący zauważył, że
takie twierdzenia wymagają szczegółowego uzasadnienia oraz dowodów, których odwołujący
w żaden sposób ani nie przedstawił, ani nie złożył. Z racji lakoniczności jego tezy,
p
rzystępujący nie jest w stanie nawet odnieść się do tej części zarzutu. Przystępujący może
się jedynie ograniczyć do stwierdzenia, iż odwołujący zdaje się nie rozumieć zjawiska
„inżynierii cenowej", która stosowana jest przez wykonawców w zupełnie innych warunkach
kalkulacj
i i rozliczania kosztów, np. w sytuacji, gdy poszczególne pozycje cenowe są
dodatkowo punktowane w ramach kryteriów oceny ofert.

W związku z powyższym, w ocenie przystępującego, że zarzut odwołującego nie został
należycie skonstruowany oraz udowodniony.

Odnosząc się do zarzutu braku danych szczegółowych przystępujący zauważył, iż
porównując wyjaśnienia przystępującego i odwołującego, należy wskazać, że w swoich
wyjaśnieniach odwołujący powołuje się na wartości, które nie są udowodnione dokumentami
lub nie
są poparte szczegółowymi kalkulacjami, np.

-
koszt utrzymania ekipy sprzątającej dla zadania w zakresie sprzątania pasa
drogowego poza miejscowościami i w miejscowościach: podana kwota 12 532 zł ma
odzwierciedlać koszt wynagrodzenia pracowników 2 ekip sprzątających. Odwołujący nie podał
jednak żadnej informacji, z jakiej ilości pracowników składa się jedna ekipa sprzątająca,

-
koszt utrzymania ekipy interwencyjnej dla zadania w zakresie sprzątania pasa
drogowego poza miejscowościami i w miejscowościach: koszt w wysokości 2000 zł odnosi się
do całodobowej dyspozycji ekipy interwencyjnej (nie jest możliwe na podstawie wyjaśnień
ustalenie, czy wynagrodzenie jest zgodne z obowiązującym minimalnym wynagrodzeniem za
pracę lub minimalną stawką godzinową),

-
koszt wywozu śmieci: odwołujący przywołuje różne kwoty kosztów wywozu i utylizacji
śmieci, które w zależności od zadania wynoszą 1200 zł (np. w przypadku sprzątania śmieci z
pasa drogowego), 1000 zł (np. w przypadku sprzątania w miejscowościach, czy dojazdu do
przejścia granicznego). Podane kwoty w żaden sposób nie zostały jednak uzasadnione
stosownym wyliczeniem, ani przewidywaną ilością odpadów,

- koszty napraw, amortyzacji, ubezpieczenia:
nie zostały ujęte w kalkulacji
o
dwołującego, pomimo, że praktycznie prawie do każdej pracy wyszczególnionej w
kosztorysie zostaną zaangażowane maszyny (ciągniki, zamiatarki, samochody).

Przystępujący wskazał, że odwołujący, podobnie jak przystępujący, w odniesieniu do
wielu kosztów podaje jedynie kwoty (np. koszty zbierania padłych zwierząt, koszty paliwa,
koszty utylizacji śmieci). Z niewiadomych jednak powodów, w ocenie odwołującego, podanie
przez niego kwot poszczególnych kosztów jest działaniem prawidłowym, zaś w odniesieniu do
p
rzystępującego, takie działanie już powinno być uznane za operowanie nieszczegółowymi
danymi, Fakt, iż odwołujący rozbił kwoty (np. za zbieranie padłych zwierząt, paliwa itd.) na
poszczególne czynności (np. sprzątania pasa drogowego w miejscowościach i poza
miejscowościami) nie czyni tych kwot bardziej wiarygodnymi. W związku z powyższym,
działanie przystępującego polegające na przedstawieniu globalnych kosztów miesięcznie w
ramach jednego zadania nie powinno być uznane za kalkulację nierzetelną.

Odnosząc się do zarzutu, że przystępujący w swoich wyjaśnieniach powołuje się na
„ogólnikowe deklaracje na temat samowystarczalności wykonawcy i posiadanych
zezwoleniach”, które to deklaracje mają stanowić około połowę wyjaśnień (pkt 3.2.
uzasadnienia odwołania), przystępujący przyznał, że w wyjaśnieniach powoływał się na
okoliczność swojej samowystarczalności w zakresie serwisowania i naprawy użytkowanego
sprzętu, zarówno środków transportu jak również maszyn specjalistycznych oraz przedstawił
w wyjaśnieniach dysponowany park maszynowy (liczbowo z podziałem na rodzaje). Wskazał
jednak
, że w przypadku takiego zamówienia jak przedmiotowe, w którym udział narzędzi w
realizacji usługi jest wysoki (maszyny będą wykorzystywane praktycznie przy każdej pracy
wymienionej w kosztorysie), wskazane okoliczności mają istotny wpływ na obniżenie kosztów
wykonania zamówienia. Przywołanie zatem tych faktów w wyjaśnieniach nie było zatem
bezpodstawne, ani nie miało charakteru ogólnikowych deklaracji.

Przystępujący zauważył, że sam odwołujący w swoich wyjaśnieniach, powoływał się
na swoje doświadczenie, posiadany sprzęt, nowoczesne metody pracy, czy hurtowo
dokonywane zakupy paliwa, co ma obniżać całościowo obniżać koszty realizacji usługi.

W ocenie przystępującego, w świetle powyższego, nie można zgodzić się z
twierdzeniem o
dwołującego, że ze względu na lakoniczność wyjaśnień przystępującego, nie
można przyjąć, iż wykazał on brak rażąco niskiej ceny, a w związku z tym, oferta jego powinna
podlegać odrzuceniu na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p. Ne można uznać, że
wyjaśnienia przystępującego były lakoniczne i ogólnikowe. Co więcej, zamawiający postąpił
zgodnie z zasadą równego traktowania, oceniając tak samo wyjaśnienia przystępującego i
o
dwołującego.

W ocenie przystępującego, odwołujący w żaden sposób nie wykazał zasadności
podnoszonych przez siebie zarzutów. Przede wszystkim, uzasadnienie faktyczne odwołania
jest niezwykle ogólne. Odwołujący w sposób bardzo lakoniczny odnosi się do złożonych przez
p
rzystępującego wyjaśnień, wskazując na rzekomą ich ogólnikowość, brak konkretów,
szczątkowość kalkulacji, czy brak odzwierciedlenia w dowodach. Jednak sam nie wskazuje w
odwołaniu konkretnych pozycji kalkulacji, które budzą jego wątpliwości ani nie próbuje
kwestionować wyliczeń przedstawionych przez przystępującego. To zaś powoduje, że
odnoszenie się do zarzutów odwołującego jest niezwykłe utrudnione, ponieważ nie jest do
końca wiadome, jaką rzekomą nieprawidłowość złożonych wyjaśnień ma on na myśli.

Przystępujący wskazał, że w orzecznictwie wskazuje się, że przepis art, 190 ust. 1a
ustawy P
.z.p. nie modyfikuje w zupełności ciężaru dowodowego uregulowanego w art. 190
ust. 1 ustawy P
,z.p. To oznacza, że nie został wyłączony w całości obowiązek dowodowy
spoczy
wający na odwołującym, który dąży do uznania, iż konkretny wykonawca zaoferował
rażąco niską cenę za realizację zamówienia. W takim przypadku, odwołujący, zgodnie z
klasycznym rozkładem ciężaru dowodu, powinien wykazać zaistnienie okoliczności, z których
wywodzi dla siebie skutki prawne w postaci odrzucenie oferty konkurenta. Zatem pomimo
pewnych modyfikacji, odwołujący się wykonawca wciąż zobowiązany jest udowodnić
podnoszone przez siebie twierdzenia.

Izba ustaliła, co następuje:

Zgodnie z pkt. 15 s.i.w.z.
„Opis sposobu obliczenia ceny oferty”:
15.1.
Cena oferty zostanie obliczona przez wykonawcę w oparciu o Formularz Cenowy
właściwy dla danej części zamówienia.
15.2. Formularz Cenowy, o którym mowa w pkt. 15.1, należy wypełnić ściśle według kolejności
pozycji wyszczególnionych w tym formularzu. Wykonawca powinien określić ceny jednostkowe
netto, wyliczyć wartości netto i wartość podatku VAT oraz następnie wyliczyć cenę brutto –
Ogółem (dla tabeli I, II, III). Następnie uzupełni tabelę – Podsumowanie wpisując wartości
netto, wartości brutto i je zsumuje. Tak obliczoną cenę brutto oferty (Ogółem wartość brutto)
należy przenieść do Formularza Oferty zamieszczonego w Rozdziale 2 Tomu I SIWZ.
Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględnić wszystkie pozycje opisane w Formularzu
Cenowym. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do Formularza
Ofertowego.
15.3. Wykonawca uwzględniając wszystkie wymogi, o których mowa w specyfikacji, powinien
w cenie ofertowej ująć całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia, w tym również
wszelkie koszty to
warzyszące wykonaniu, o których mowa w SIWZ. Koszty, których nie ujęto
w odrębnych pozycjach w Formularzu Cenowym, wykonawca powinien ująć w cenach
jednostkowych pozycji opisanych w Formularzu Cenowym.

W postępowaniu wpłynęły następujące oferty:
na Cześć II - 4 oferty:

1)
Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. -11 742 062,16zł

2) GARDEN.COM sp. z o.o.
– 14 223 193,56 zł

3) ZABERD SA - 15 492 359,22


4)
Zakład Transportu i Budowy Dróg B. Sp. z o.o. - 50 863 423,46zł

Kwota z
amawiającego przeznaczona na realizację Części II zamówienia wynosi
18 828
975,64 zł
Na część III – 4 oferty:

1) Przedsiębiorstwo Usługowe MPO-J A. R. J. - 9 332 385,89 zł

2) M. M. F. BANIOCHA - 10
946713,26 zł

3) GARDEN.COM sp. z o.o.
– 15 878 570,46 zł

4)
Zakład Transportu i Budowy Dróg B. sp. o.o. - 45 373 555,12 zł

Kwota zamawiającego przeznaczona na realizację Części III zamówienia wynosi
20 030
389,64 zł.

P
onieważ ceny ofert złożonych w części II przez wykonawców MPO-J, ZABERD i
o
dwołującego, a w części III przez MPO-J i BANIOCHA, były niższe o co najmniej 30% od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek VAT lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający wezwał wykonawców do złożenia wyjaśnień na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p.

W dniu 26 czerwca 2020 roku zamawiający wystosował do wykonawcy MPO-J pismo
następującej treści:
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Białymstoku działając w trybie art.
90 ust. 1 i ust. la pkt 1) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.
U. z 2019 r. poz. 1843), zwanej dalej „ustawą Pzp”, w celu ustalenia czy Państwa oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz czy oferta uwzględnia
wszystkie wymagania zawarte w SIWZ, zwraca się o udzielenie wyczerpujących wyjaśnień, w
tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. (Dz.U.
z 2018 r. poz. 2177) o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Cena oferty na Część II wynosi 11 742 062,16 zł i jest niższa o 49,1% od średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych i 37,6% od wartości zamówienia.
Cena oferty na Część III wynosi 9 332 385,89 zł i jest niższa o 54,2% od średniej arytmetycznej
cen wszystkich złożonych i 53,4% od wartości zamówienia.
Część II: Zamawiający prosi o szczegóły sposobu ustalenia wszystkich cen jednostkowych
wyszczególnionych w pozycjach utrzymania zieleni i koszenia pasa drogowego. Czy w cenach
zostały uwzględnione wszystkie koszty: pracownicze, pracy sprzętu, transportu,
ubezpieczenia?
Część III: Zamawiający prosi o szczegóły sposobu ustalenia wszystkich cen jednostkowych
wyszczególnionych w pozycjach utrzymania czystości pasa drogowego w miejscowościach.
Czy w cenach zostały uwzględnione wszystkie koszty a w szczególności: pracownicze, pracy
sprzętu, transportu, ubezpieczenia, zbierania i utylizacji martwych zwierząt, opróżniania koszy,
mycia znaków, usuwania wrastającej roślinności z chodników?
Oceniając przedłożone przez Wykonawcę wyjaśnienia wraz z dowodami na ich potwierdzenie,
Zamawiający będzie brał pod uwagę obiektywne czynniki, a w szczególności oszczędność
metody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające
warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy oraz wpływ pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Ocena wyjaśnień dokonywana przez Zamawiającego ma na celu ustalenie, czy cena
skalkulowana była rzetelnie i czy w związku z tym Wykonawca będzie w stanie zrealizować
zamówienie. Przedstawione przez Wykonawcę wyjaśnienia muszą być merytoryczne, a
Wykonawca musi dostarczyć wystarczający materiał do sformułowania przez Zamawiającego
oceny zaoferowanej w ofercie kwoty, za którą Wykonawca ma zamiar wykonać przedmiot
zamówienia. Dlatego prosimy o przesłanie wszelkich informacji oraz dowodów, które uznacie
Państwo za istotne, na temat sposobu obliczenia przez Państwa ceny zamówienia.
Ponadto informujemy, iż obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny
spoczywa na Wykonawcy, o czym stanowi art. 90 ust.2 ustawy pzp.
Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy pzp Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że
oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Wyjaśnienia należy złożyć na platformie zakupowej https://gddkia.eb2b.com.pl( w
nieprzekraczalnym terminie do dnia 06.07.2020r.


W dniu 26 czerwca 2020 roku zamawiający wystosował do wykonawcy BANIOCHA
pismo nas
tępującej treści:
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Białymstoku działając w trybie art.
90 ust. 1 i ust. la pkt 1) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.
U. z 2019 r. poz. 1843), zwanej dalej „ustawą Pzp”, w celu ustalenia czy Państwa oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz czy oferta uwzględnia
wszystkie wymagania zawarte w SIWZ, zwraca się o udzielenie wyczerpujących wyjaśnień, w
tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. (Dz.U.
z 2018 r. poz. 2177) o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę. 2) pomocy publicznej udzielonej
na podstawie odrębnych przepisów;
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Cena oferty na Część III wynosi 10 946 713,26 zł i jest niższa o 46,3% od średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych i 45,3% od wartości zamówienia.
Część III: Zamawiający prosi o szczegóły sposobu ustalenia wszystkich cen jednostkowych
wyszczególnionych w pozycjach utrzymania czystości pasa drogowego w miejscowościach.
Czy w cenach zostały uwzględnione wszystkie koszty a w szczególności: pracownicze, pracy
sprzętu, transportu, ubezpieczenia, zbierania i utylizacji martwych zwierząt, opróżniania koszy,
mycia znaków, usuwania wrastającej roślinności z chodników?
Oceniając przedłożone przez Wykonawcę wyjaśnienia wraz z dowodami na ich potwierdzenie,
Zamawiający będzie brał pod uwagę obiektywne czynniki, a w szczególności oszczędność
metody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające
warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy oraz wpływ pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Ocena wyjaśnień dokonywana przez Zamawiającego ma na celu ustalenie, czy cena
skalkulowana była rzetelnie i czy w związku z tym Wykonawca będzie w stanie zrealizować
zamówienie. Przedstawione przez Wykonawcę wyjaśnienia muszą być merytoryczne, a
Wykon
awca musi dostarczyć wystarczający materiał do sformułowania przez Zamawiającego
oceny zaoferowanej w ofercie kwoty, za którą Wykonawca ma zamiar wykonać przedmiot
zamówienia. Dlatego prosimy o przesłanie wszelkich informacji oraz dowodów, które uznacie
Pa
ństwo za istotne, na temat sposobu obliczenia przez Państwa ceny zamówienia.
Ponadto informujemy, iż obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny
spoczywa na Wykonawcy, o czym stanowi art. 90 ust.2 ustawy pzp.
Zgodnie z art. 90 ust. 3 ust
awy pzp Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że
oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Wyjaśnienia należy złożyć na platformie zakupowej https://gddkia.eb2b.com.pl/ w
nieprzekraczalnym terminie do dnia 06.07.2020r.


Pismem z dnia 6 lipca 2020 roku wykonawca MPO-
J złożył wyjaśnienia następującej
treści:
Firma MPO-
J Przedsiębiorstwo Usługowe jest wykonawcą z wieloletnim doświadczeniem
wykonywania usług w zakresie koszenia i utrzymywania estetyki pasa drogowego. W chwili
obecnej realizujemy takie zadanie dla GDDKiA w Rejonie Bielsk Podlaski. Prowadzimy
gospodarkę odpadami zgodnie z obowiązującymi przepisami. Posiadamy wszelkie
zezwolenia na odbieranie, zbieranie i transport odpadów oraz infrastrukturę do gospodarki
odpadami.
Firma nasza jest samowystarczalna w zakresie serwisowania i naprawy użytkowanego
sprzętu , zarówno środków transportu jak również maszyn specjalistycznych. Co wpływa na
obniżenie kosztów bieżącej eksploatacji.
Posiadamy 10 ciągników rolniczych, 12 samochodów dostawczych i specjalistycznych,
urządzenia WUKO do mycia infrastruktury drogowej – 2 szt., zamiatarki uliczne – 3 szt. oraz
inny sprzęt niezbędny do wykonania zadania.

Wyliczenie kosztów przyjęte do kalkulacji na okres jednego miesiąca na jedno zadanie
1.
koszty pracownicze
Ilość pracowników fizycznych niezbędnych do wykonania 1 zadania w całości 8 osób.
8 x 4000,00 zł brutto to kwota 32000,00 w tym wszelkie ubezpieczenia i inne koszty
pracownicze.

Ilość operatorów (kierowców)
6 osób x 5000,00 zł = 30000,00 miesięcznie
Zatrudnieni bezrobotni
– pracownicy fizyczni, będą brać udział we wszystkich pracach
kosztorysu ofertowego przez cały okres obowiązywania umowy i ujęci są w kwocie ryczałtu.
2.
Koszty zagospodarowania odpadów 15 ton x 350,00 = 5250,00
3.
koszty zbierania padłych zwierząt to 7000,00 zł
4.
Koszty napraw i amortyzacji sprzętu 1000,00 zł
5.
Koszt wykonania projektu organizacji ruchu podczas wykonywanych prac - we
własnym zakresie
6.
Koszt paliwa to 6500,00 zł.( średnio – zima lato)
7.
6. Koszt ubezpieczenia działalności 300,00 zł
Całkowity koszt to 82050,00 zł
Zakres prac dotyczący sprzątania miejscowości w tym mycie infrastruktury drogowej ,
usuwanie roślinności z chodników jest ujęty w ryczałcie.
Koszt ten może ulec zmniejszeniu o co najmniej 15% w Rejonie Bielsk Podlaski ze względu ,
iż około 50 % prac wykonywanych jest w odległości do 50km od bazy – co w znacznym
stopniu zwiększa efektywność i zmniejsza czasochłonność prac, poprzez krótszy czas
dojazdu.
Koszty koszenia ;
Ciągnik wydajność dzienna – 5 ha tj. 50000m x 0,02 = 1000,00 zł -przychód Koszt ciągnika
dziennie to: paliwo oleje 80 litrów x 4,00 netto = 320,00 zł norma spalania na 1 godz. – 8
litrów
Koszt amortyzacji tj.,
noże, głowica, eksploatacja ubezpieczenie 40 ,00 zł
Pracownik 200,00 zł – wszelkie koszty pracownicze
Koszty amortyzacji 80,00 zł
Przychód z kosztorysu 1000,00 koszty 640,00 uzyskany przychód 360,00 zł dziennie.
Poszczególne pozycje z przedstawionego kosztorysu ofertowego traktuje jako całość
wykonywanego zadania, przez co ta sama bry
gada wykonuje różne prace z kosztorysu
ofertowego w tym samym czasie.
Koszenie pasa drogowego nie pokrywa się w czasie z utrzymaniem zieleni wysokiej, w
związku z tym ci sami pracownicy będą wykonywać prace w różnych okresach roku.


Firma posiada w brygadzie roboczej osoby mające przeszkolenie do kierowania
ruchem oraz uprawnienia pilarzy. Koszty prac tych osób zostały wliczone już do ryczałtu.
Będziemy korzystali w razie wykonywania usługi do pielęgnacji zadrzewienia z osoby mającej
wymagane kwalifikacje. Odsprzedaż pozyskanego materiału drzewnego pokryje koszty
sprzętu i transportu zatrudnionego przy wykonywaniu tego zadania. Ceny podane w
kosztorysie są więc wystarczające i pokryją koszty poniesione przy wykonywaniu tego
zadania.
W związku z powyższym wysokość kosztorysów ofertowych na utrzymanie zieleni wysokiej w
pełni pokryje nakłady poniesione na realizację tych zadań, a uzyskany dochód będzie w
pełni satysfakcjonujący naszą firmę.


Do wyjaśnień przystępujący MPO-J dołączył oświadczenie PHU „Grot” s.c. D. K. i A.
M. K.
o zobowiązaniu do realizacji zadania polegającego na zbieraniu i utylizacji martwych
zwierząt w obrębie dróg należących do GDDKiA Oddział w Białymstoku, Rejon w Białymstoku
i Bielsku Podlaskim. Zobowiązanie dotyczy całego okresu trwania umowy, tj. 48 miesięcy za
kwotę netto 7.000 zł w Białymstoku i 7.000 zł w Bielsku Podlaskim, wypłacaną w formie
comiesięcznego ryczałtu.

Pismem z dnia 4 lipca 2020 roku wykonawca BANIOCHA złożył wyjaśnienia
następującej treści:
W związku z wezwaniem O.BI.D-3.2413.7.2020 z dnia 26.06.2020r. o złożenie wyjaśnień
dotyczących elementów złożonej oferty mających wpływ na wysokość jej ceny mając na
uwadze treść art. 90 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych
informuję o powodach i elementach mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny za
realizację zamówienia w Części III. Rejon w Bielsku Podlaskim.
Podana w ofercie cena w pozycjach utrzymania czystości pasa drogowego w miejscowościach
wynika z faktu, iż przy kompleksowym utrzymaniu pasa drogowego nie można traktować
wybiórczo miejscowości i parkingów. Wszystkie prace będące przedmiotem sprzątania pasa
drogowego( pozycje 1-24 w formularzu cenowym) traktuje kompleksowo. Prace zw
iązane z
utrzymaniem czystości zamierzam wykonywać bazując na własnym zapleczu osobowym z
wykorzystaniem własnego sprzętu i urządzeń oraz lokalizacji firmy, która sprzyja ograniczeniu
kosztów. Dzięki temu moja firma nie jest obciążona dodatkowymi wydatkami takimi jak
odpłatny najem maszyn, urządzeń oraz sprzętu niezbędnego do realizacji zamówienia czy też
wysokie koszty z tytułu przejazdów. Cykliczny przejazd brygad sprzątających pas drogowy z
parkingami oraz trasowe ułożenie miejscowości i brak w niektórych przekroju ulicznego
redukuje znacząco koszty.
Miesięczne koszty przewidziane do realizacji zamówienia na sprzątanie pasa drogowego
zakładają:
1. Wynagrodzenia z narzutami 4 pracowników(2 brygady sprzątające) — 12529,92zł
2. Paliwo
— 3600zł
3.
Sprzątanie śmieci w tym (martwe zwierzęta i ich utylizacja) — 2955,50zł
4.
Ubezpieczenie sprzętu — 539,50 zł,
5.
Koszty napraw
— 2200 zł
6.
Koszty materiałów — 550zł
Razem koszty miesięczne wynoszą: 22374,92zł
Miesięczne koszty związane wyłącznie ze sprzątaniem miejscowości stanowią ok. 40% ww.
kosztów i są szacowane na 8949,97zł.
Oceniając wszystkie elementy w przedmiotowym postępowaniu istotne znaczenie ma
dotychczasowe doświadczenie w zakresie realizacji prac oraz szacowania ich cen. Posiadam
wystarczającą wiedzę z zakresu specyfiki pracy oraz rzeczywistych kosztów dotyczących
przedmiotu zamówienia, ponieważ od wielu lat wykonuję letnie utrzymanie chodników,
parkingów, placów i przystanków komunikacyjnych na terenie Miasta Bielsk Podlaski (w
załączeniu referencje).
Nie ulega wątpliwości, że realizację zamówienia na sprzątanie pasa drogowego należy
postrzegać w sposób kompleksowy z miejscowościami, parkingami, i tak też uczyniłam
ustalając cenę, która w świetle powyższych argumentów niewątpliwie nie może uchodzić za
cenę rażąco niską.

Izba zważyła, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Izba wskazuje, że zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli zaoferowana cena lub
koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z
odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
2) pomocy publicznej udzielonej na p
odstawie odrębnych przepisów,
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
W myśl ust. 1a, w przypadku, gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30%
od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
Ponieważ cena oferty przystępującego MPO-J oraz cena wykonawcy BANIOCHA była
niższa od wartości szacunkowej zamówienia oraz od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert o ponad 30% i nie zaszły przesłanki wyłączające zastosowanie przez
zamawiaj
ącego art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy P.z.p., o których mowa in finito wskazanego
przepisu, czynność zamawiającego dotyczącą wezwania przystępującego do złożenia
wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny należy uznać za uzasadnioną. Zgodnie bowiem z
orzecznictwem za wyrokiem KIO z 8 maja 2018 r., sygn. akt KIO 769/18:
„(…) Ustawa z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1986) przewiduje
obowiązek zamawiającego wszczęcia procedury wyjaśniającej w zakresie rażąco niskiej ceny
w sytuacji gdy spełnione są przesłanki arytmetyczne, tj. przekroczony jest próg 30% w
stosunku do wartości zamówienia albo do średniej arytmetycznej złożonych ofert, bądź gdy
cena wydaje się rażąco niska i budzi wątpliwości zamawiającego”
.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., o
bowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy.
Jednocześnie należy zauważyć za orzecznictwem, że: „(…) Skuteczne postawienie
zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1986) możliwe jest dopiero w przypadku uprzedniego
przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, wszczętego przez zamawiającego na
podstawie przepisu art. 90 ust. 1 albo
art. 90 ust. 1a ww. ustawy”
(wyrok KIO z 27.06.2019 r.,
sygn. akt: KIO 1164/18).

Izba wskazuje, że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90
ust. 1a ustawy P.z.p., winien w szczególności odnieść się do treści wystosowanego wezwania
i u
dzielić informacji w zakresie wszystkich okoliczności, o które został zapytany.

W rozpoznawanym przypadku, w części II i III zamówienia, przystępujący MPO-J został
poproszony o
szczegóły sposobu ustalenia wszystkich cen jednostkowych wyszczególnionych
w pozycjach utrzymania zieleni i koszenia pasa
drogowego oraz o informację, czy w cenach
zostały uwzględnione wszystkie koszty: pracownicze, pracy sprzętu, transportu,
ubezpieczenia, a dodatkowo w części III – czy w cenie zostały uwzględnione koszty zbierania
i utylizacji martwych zwierząt, opróżniania koszy, mycia znaków, usuwania wrastającej
roślinności z chodników. Wykonawca BANIOCHA natomiast został poproszony o szczegóły
sposobu ustalenia wszystkich cen jednostkowych wyszczególnionych w pozycjach utrzymania
czystości pasa drogowego w miejscowościach oraz o informację, czy w cenach zostały
uwzględnione wszystkie koszty a w szczególności: pracownicze, pracy sprzętu, transportu,
ubezpieczenia, zbierania i utylizacji martwych zwierząt, opróżniania koszy, mycia znaków,
usuwania wras
tającej roślinności z chodników.

Obydwaj wykonawcy zostali również poproszeni o uwzględnienie w złożonych
wyjaśnieniach oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań
technicznych
, wyjątkowo sprzyjających warunkach wykonywania zamówienia, kosztów pracy,
których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej wynikającej z obowiązujących
przepisów lub pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. Dodatkowo
zamawiający wskazał na konieczność złożenia wyjaśnień wraz z dowodami, przy czym fraza
„złożenie dowodów” została przez niego podkreślony. Zwrócenie szczególnej uwagi na
konieczność złożenia dowodów pozwala przypuszczać, że zamawiający przywiązywał do tej
okoliczności istotną wagę.

Dokonując analizy wyjaśnień złożonych przez przystępującego MPO-J i wykonawcę
BANIOCHA, Izb
a stwierdziła, iż wyjaśnienia te są zbyt ogólne, by uznać je za wystarczające
do uznania, że wykonawcy ci nie zaoferowali rażąco niskiej ceny. Przystępujący MPO-J w
wyjaśnieniach wskazał okoliczności, które w jego ocenie wpływają na obniżenie ceny, tj.
doświadczenie w realizacji usług koszenia i utrzymania estetyki pasa drogowego, prowadzenie
działalności zgodnie z obowiązującymi przepisami, posiadanie wszelkich koniecznych
zezwoleń, samowystarczalność w zakresie serwisowania i naprawy sprzętu, dysponowanie
doświadczonym personelem, odsprzedaż pozyskanego materiału drzewnego. Z kolei
wykonawca BANIOCHA wska
zał na takie okoliczności, jak: własne zaplecze osobowe, sprzęt
i urządzenia, a także lokalizacja, która sprzyja ograniczeniu kosztów, doświadczenie w
realizacji prac i szacowaniu kosztów. Wykonawcy nie wskazali, w jaki sposób i w jakim
wymiarze okoliczności te miałyby wpłynąć na obniżenie ceny oferty. Inaczej mówiąc,
wykonawcy powinni
wskazać, o ile wpłynęło to na obniżenie ich kosztów.

W ocenie Izby, wykonawcy nie wykazali
, iż wskazane okoliczności są wyjątkowe i nie
przysługują innym wykonawcom, biorącym udział w postępowaniu. Ponadto nie wskazali, w
jaki sposób wskazane okoliczności wpływają na ich cenę, tzn. w szczególności – o ile dana
okoliczność jest w stanie obniżyć cenę oferty. Przystępujący nie udzielili w istocie odpowiedzi
na pytania zadane m
u przez zamawiającego, który prosił między innymi o wskazanie sposobu
ustalenia wszystkich cen jednostkowych wyszczególnionych w pozycjach utrzymania
czystości pasa drogowego w miejscowościach.

Zamawiający w postępowaniu przed Izbą wskazywał, że wyjaśnienia wykonawców są
dla niego jasne i nie budzą wątpliwości co do tego, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska.
Argumentacja zamawiającego jest o tyle nieprzekonująca, iż wyjaśnienia nie zawierają
elementów, o które zamawiający prosił w wystosowanym wezwaniu. W wyjaśnieniach
wykonawcy ograniczyli
się jedynie do wskazywania okoliczności, które mają wpływ na
obniżenie ceny oferty. Wyjaśnienia te nie zostały poparte żadnymi kwotami ani szczegółowymi
kalkulacjami pozwalającymi na uzasadnienie wysokości zaoferowanej ceny.

Obydwaj wykonawcy w złożonych wyjaśnieniach wskazali jedynie wysokość
miesięcznych kosztów wykonywania zamówienia, takich jak: koszty pracownicze, koszty
paliwa, ubezpieczenia, zagospodarowania odpadów, zbierania martwych zwierząt, napraw i
amortyzacj
i sprzętu itp. Wykonawcy nie wskazali jednak, z czego wynika wysokość tych
kosztów. Należy założyć, iż koszty te są niższe niż koszty innych wykonawców biorących
udział w postępowaniu, skoro pozwoliły na tak znaczne obniżenie ceny. Wykonawcy nie
wskazali jednak, co wpłynęło na obniżenie tych wartości i jaka była wysokość tych obniżeń.
Podkreślić należy, że koszty pracownicze to nie tylko wynagrodzenie, ale także koszty
ponoszonych przez pracodawcę obowiązkowych ubezpieczeń i składek. Na koszty transportu
składa się również szereg czynników, chociażby amortyzacja pojazdu, zużycie paliwa, podatki
i opłaty. Koszty materiałów pomocniczych winny zostać wykazane dowodami
potwierdzającymi ich cenę (np. faktury czy oferty producentów). Żadna z tych informacji nie
została przez wykonawców wskazana. Ponadto wyjaśnienie winno wskazywać czy istnieją
konkretne uwarunkowania i obiektywne czynniki, jakie towarzyszyć będą realizacji
zamówienia, które wpłynęły na wysokość oferowanej ceny wraz ze wskazaniem opisu tych
czynników i skali ich wpływu na wysokość zaoferowanej ceny.

W ocenie Izby, przystępujący MPO-J oraz wykonawca BANIOCHA nie wykazali, iż
zaoferowana przez nich cena nie jest rażąco niska. Izba wskazuje, że to na nich, zgodnie z
art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p. spoczywał ciężar udowodnienia realności zaoferowanej ceny.
Wyjaśnienia, które złożyli, są bardzo ogólne, a wskazane w nich kwoty nie zostały w żaden
sposób uzasadnione. Nie dołączono do nich również żadnych dowodów, potwierdzających
zasadność podanych kwot i ich wpływ na obniżenie ceny, mimo że zamawiający w wezwaniu
do wyjaśnienia ceny wskazał na konieczność dołączenia dowodów.
W
tym kontekście, za wyrokiem KIO z 29.04.2016 r., sygn. akt: KIO 596/16, Izba zwraca
uwagę, że: „W odniesieniu do obowiązku przedstawienia dowodów Izba wskazuje, że
obowiązek ten spoczywa na wykonawcy w każdej sytuacji powołania się na okoliczności,
w
przypadku których możliwe jest przedłożenie dowodów. Poprzestanie w takiej sytuacji
na
oświadczeniu własnym wykonawcy jest niewystarczające i czyni wyjaśnienia gołosłownymi.
Mogą oczywiście pojawić się w wyjaśnieniach takie okoliczności, w przypadku których złożenie
dodatkowych
dowodów nie jest niezbędne, a samo oświadczenie wykonawcy pokazuje
prawidłowość kalkulacji ceny. Jeżeli jednak wykonawca powołuje się na takie okoliczności jak
szczególnie niskie koszty zakupu materiałów/środków potrzebnych do wykonania zamówienia,
innowacyjną politykę czy dysponowanie własnym sprzętem może i powinien załączyć
do
wyjaśnień stosowne umowy, oferty, dokumenty wewnętrzne firmy, które potwierdzą
powyższe okoliczność.”.
Podobnie w wyroku KIO 17.12.2018 r., sygn. akt: KIO 2520/18.
Wskazując na powyższe Izba uznała zarzut za zasadny i nakazała zamawiającemu
odrzucenie oferty przystępującego i wykonawcy BANIOCHA na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
w zw. z 90 ust. 3 ustawy P.z.p.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy P.z.p.
, czyli stosownie do wyniku postępowania.

………………………………………


Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie