eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2020 › Sygn. akt: KIO 709/20, KIO 715/20
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-06-16
rok: 2020
sygnatury akt.:

KIO 709/20
KIO 715/20

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Daniel Konicz, Emilia Garbala, Ernest Klauziński Protokolant: A

dam Skowroński


po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 czerwca 2020
r. w Warszawie odwołań wniesionych
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 2 kwietnia 2020
r. przez wykonawcę BonaSoft Sp. z o.o., Sp.k.,
ul. Bierutowska 57-59, 51-
317 Wrocław
(KIO 709/20),
B. w dniu 2 kwietnia 2020
r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie:
Comarch Healthcare S.A., Comarch Polska S.A., Comarch S.A., Al. Jana Pawła II
39A, 31-
864 Kraków
(KIO 715/20),


w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Województwo Małopolskie,
ul. Basztowa 22, 31-
156 Kraków,


przy udziale:
1.
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: S&T Poland Sp. z o.o.,
ul. Postępu 21D, 02-676 Warszawa oraz Gabos Software Sp. z o.o., ul. Mikołowska
100, 40-065 Katowice
,
zgłaszających przystąpienie do postępowań odwoławczych
o sygn. akt: KIO 709/20 i KIO 715/20 po stronie zamawia
jącego,

KIO 709/20 i KIO 715/20

2.
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Comarch Healthcare S.A.,
Co
march Polska S.A., Comarch S.A., Al. Jana Pawła II 39A, 31-864 Kraków
,
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 709/20 po
stronie zamawiającego,
3. wykonawcy BonaSoft Sp. z o.o., Sp.k., ul. Bierutowska 57-59, 51-
317 Wrocław
,
z
głaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 715/20 po
stronie zamawiającego,


orzeka:


1.
uwzgl
ędnia odwołanie o sygn. akt: KIO 709/20
i nakazuje zamawiającemu
unieważnienie czynności wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie
ceny jego oferty, w części, w której zamawiający narzuca odwołującemu sposób
dokonania tychże wyjaśnień,
2.
uwzględnia odwołanie o sygn. akt KIO 715/20 i nakazuje zamawiającemu
unieważnienie czynności wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie
ceny jego oferty,

3.
kosztami postępowania obciąża w obu sprawach zamawiającego, i:
3.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr
(słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną łącznie przez obu
odwołujących tytułem wpisu od odwołania,
3.2.
zasądza od zamawiającego Województwo Małopolskie, ul. Basztowa 22, 31-156
Kraków
, na rzecz odwołującego BonaSoft Sp. z o.o., Sp.k., ul. Bierutowska 57-59,
51-
317 Wrocław
, kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych zero groszy), stanowiącą koszty poniesione z tytułu uiszczonego wpisu i
wynagrodzenia pełnomocnika,
3.3.
zasądza od zamawiającego Województwo Małopolskie, ul. Basztowa 22, 31-156
Kraków
, na rzecz odwołującego Comarch Healthcare S.A., Comarch Polska S.A.,
Comarch S.A., Al. Jana Pawła II 39A, 31-864 Kraków
, kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), stanowiącą koszty poniesione
z tytułu uiszczonego wpisu.



KIO 709/20 i KIO 715/20

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.

Przewodniczący: ………….…………..

………………………

………………………

KIO 709/20 i KIO 715/20

Sygn. akt KIO 709/20
Sygn. akt KIO 715/20

UZASADNIENIE


Zamawiający – Województwo Małopolskie, ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków, prowadzi
w trybie przetargu nieog
raniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Przygotowanie, wdrożenie i utrzymanie platformy MSIM w ramach projektu pn. „Małopolski
System Informacji Medycznej (MSIM)
”, numer referencyjny

IS-I.272.7.2019
. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 27
grudnia 2019 r., nr 2019/S 249-618768. W dniu 23 marca 2020 r.
zamawiający, na podstawie
art. 90 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843), zwanej
dalej „ustawą Pzp”, wezwał wykonawców do złożenia wyjaśnień w zakresie cen ich ofert.

W dniu 2 kwietnia 2020
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęły odwołania
wniesione przez:
I.
wykonawcę BonaSoft Sp. z o.o., Sp.k., ul. Bierutowska 57-59, 51-317 Wrocław (dalej:
„BonaSoft”) – sygn. akt KIO 709/20.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
 art. 90 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy Pzp, poprzez wezwanie o
dwołującego do złożenia
wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny w sposób niezgody z przepisami ustawy Pzp,
tj. wyłącznie poprzez konieczność przedstawienia kalkulacji cenowej dla pozycji
wyszczególnionych w załączniku nr 1 do pisma zamawiającego z dnia 23 marca 2020 r.
„Szczegółowa kalkulacja cenowa", co skutkuje niezgodnym z ustawą Pzp narzuceniem
o
dwołującemu sposobu dokonania wyjaśnień rażąco niskiej ceny, a co za tym idzie
metodologii kalkulacji oferty,
 art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp
poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający
zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.

W szczególności odwołujący podniósł, co następuje. „3. W dniu 23 marca 2020 r.
Odwołujący otrzymał od Zamawiającego pismo „Wezwanie do wyjaśnień w zakresie rażąco
niskiej ceny", które znacząco odbiegało swoim zakresem od tego rodzaju wezwań w innych
przetargach, narzucając Odwołującemu określony sposób złożenia wyjaśnień poprzez
wypełnienie szczegółowego pliku excel. (…)

4.
Odwołujący przeanalizował powyższe wezwanie i nie mógł zgodzić się z jego
treścią, w szczególności z narzuconym szczegółowym sposobem dokonania „rozbicia ceny".
Wskazać należy, że SIWZ nie narzucał określonego sposobu kalkulacji oferty (zdaniem
KIO 709/20 i KIO 715/20

Odwołującego nawet nie mógł). Odwołujący wyliczył ofertę zgodnie z dokumentacją
postępowania i swoją przyjętą metodologią, więc rozbicie zgodnie z dołączoną [dopiero] na
etapie wezwania RNC „tabelką" byłoby działaniem sztucznym. (…)

6. W odpowiedzi na
powyższe pismo, Zamawiający pismem z dnia 30 marca 2020 r.
przedłużył termin zgodnie z wnioskiem Odwołującego oraz wskazał, że jego czynność nie jest
niezgodna z prawem, wskazując, że:

„Jednocześnie Zamawiający informuje, iż załączoną do pisma z dnia 23 marca 2020 r.
„Szczegółową kalkulację cenową", należy traktować jako przykładowy formularz obejmujący
czynniki cenotwórcze poszczególnych elementów Zamówienia.

Załącznik dostarczony przez Zamawiającego został przygotowany zgodnie z zakresem SIWZ
jako rozbi
cie na czynniki cenotwórcze elementów w nim zawartych. Zamawiający zwraca
uwagę, iż załącznik ten opiera się bezpośrednio i w większości literalnie na wymaganiach
z SIWZ i jego załączników (SOPZ, Umowa).

Idąc dalej: Nie narzuca on określonej metodyki kalkulacji, a jedynie ma ułatwić i wspomóc
Wykonawcę w przygotowaniu informacji dla Zamawiającego wskazując poziom
szczegółowości oraz minimalny zakres czynników cenotwórczych wymaganych przez
Zamawiającego w celu właściwej oceny kalkulacji oferty przez Wykonawcę”.

7.
Zamawiający tym samym podtrzymał, że BARDZO OBSZERNY, zdaniem
Odwołującego w wielu miejscach nie odwzorowujący SIWZ, a nawet pomimo dokładnego
rozbicia w pewnych obszarach, nie uwzględnia np. kosztów usług rozwojowych.

8. Dodatk
owo Odwołujący wskazuje, że posiłkował się ofertą podwykonawców na
część usług i dostaw i niemożliwym jest wymaganie od podwykonawców, którzy oświadczyli,
że dany fragment zamówienia wykonają zgodnie z dokumentacją postępowania, żeby
sztucznie „rozbijali" ofertę zgodnie z załącznikiem Zamawiającego. (…)

10.
Odwołujący nie neguje faktu, że zgodnie z przepisami Zamawiający może go
wezwać jeżeli uzna, że cena budzi wątpliwości, jednakże nie może on narzucać sposobu
dokonania wyjaśnień RNC. Zgodnie z przepisami wybór sposobu wyjaśnień należy do
Wykonawcy i ta kalkulacja ma przekonać Zamawiającego, że we wskazanej cenie
Wykonawcy realizuje zamówienia. (…)

13.
Odwołujący zmierza do częściowego unieważnienia czynności wezwania z dnia 23
marca 2020 r. aby umożliwić Wykonawcy złożenie wyjaśnień sposobu konstruowania ceny
oferty (w oparciu o postanowienia SIWZ i OPZ) w taki sposób, jak to odbywało się faktycznie,
bez narzucania konkretnej metody dokonania takich wyjaśnień, co jest niezgodne z PZP. (…)

15. Warto wska
zać, że gdyby Zamawiający uwzględnił taki sposób kalkulacji w SIWZ
(co także zdaniem Odwołującego mogłoby naruszać przepisy), to sytuacja była nieco inna,
gdyż dotyczyłaby wszystkich Wykonawców (równe traktowanie) i umożliwiłaby kierowanie do
podwykonawców zapytań ofertowych o konkretnej treści.
KIO 709/20 i KIO 715/20

16.
Przechodząc do analizy prawnej niezgodnego z prawem działania Zamawiającego
należy zaznaczyć, że PZP nie wskazuje jednak, ani nie narzuca żadnego sposobu wykazania,
że zaproponowana cena nie jest rażąco niska. Brak jest w przepisach PZP jakichkolwiek
wskazówek co do treści takich wyjaśnień, czy dowodów jakie muszą czy powinny być do nich
dołączone, a już na pewno Zamawiający nie ma uprawnienia do wskazywania metodologii
szacowania oferty.
(…)

19.
Odwołujący ma zamiar złożyć wyjaśnienia, które będą zawierały sposób
szacowania ceny ofertowej na podstawie wymagań SIWZ oraz wiedzy i doświadczenia
Wykonawcy. Wyjaśnienia te zostały sporządzone zgodnie z metodyką szacowania ceny
ofertowej, jaka obowiązuje u Odwołującego dla tego typu projektów. Z drugiej strony -
przedmiotowe wyjaśnienia będą zawierały odpowiedzi na pytania Zamawiającego.

20.
W tym miejscu Odwołujący oświadcza i wyjaśnia, że szacował cenę oferty
w odmienny uwzględniający wszelkie elementy SIWZ w szczególności OPZ sposób - zatem
nie może przedstawić kalkulacji dokładnie w taki sposób jak wskazany w wezwaniu.

21.
Zaznaczyć należy, że dokonywanie wyjaśnień poprzez wstawienie elementów
w tabelę dołączoną przez Zamawiającego (która nie koresponduje z SIWZ i OPZ) byłoby to
działanie pozorne, niemające nic wspólnego z rzeczywistym szacowaniem ceny przez
Odwołującego na etapie składania oferty.

22.
Celem stosowania instytucji określonej w art. 90 Ustawy PZP przez
Zamawi
ającego jest bowiem uzyskanie przez Zamawiającego wyjaśnień odnoszących się do
rzeczywistego sposobu szacowania ceny oferty. W żadnym przypadku Zamawiający nie
powinien wymagać od wykonawców, aby składali wyjaśnienia, które nie znajdują
odzwierciedlenia w
stanie rzeczywistym tylko ze względu na przyjętą przez Zamawiającego
jedną metodykę wyliczania ceny oferty. (…)

25.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że Zamawiający nie zdefiniował w SIWZ
wymagań dotyczących sposobu, w jaki Wykonawca ma kalkulować koszt wykonania
zamówienia, więc nie może oczekiwać określonego sposobu kalkulacji zlecenia na etapie
wyjaśnień RNC. Należy przy tym zaznaczyć, że w branży IT nie istnieje jeden,
znormalizowany sposób kalkulacji kosztów prac a Odwołujący przyjął inny sposób kalkulacji
niż wymagany w tabeli.

26.
Z wyjaśnień dotyczących sposobu wypełniania tabeli nie wynika, czy Zamawiający
oczekuje wypełnienia wszystkich pól, czy też Wykonawca może pozostawić poszczególne
pola ni
ewypełnione, wypełnione zerami lub je usunąć. Już ten fakt uniemożliwia
Odwołującemu prawidłowe dokonanie wyjaśnień RNC wg wymagań Zamawiającego.

27.
W szczególności, w nawiązaniu do punktu powyżej Zamawiający ujął
w załączonym pliku „zał. nr 1 Szczegółowa kalkulacja cenowa.xls" (dalej Plik Excel),
w zakładce „Wytworzenie oprogramowania" pełen zestaw ról wymaganych przy wytworzeniu
KIO 709/20 i KIO 715/20

każdej funkcjonalności oprogramowania osobno. Jednocześnie pozwala na podanie
„Oprogramowania, którym dysponuje Wykonawca pozwalającego na obniżenie kosztów".
Natomiast Odwołujący w znaczącej części dysponuje gotowymi elementami oprogramowania,
które w poszczególnych pozycjach nie wymagają żadnych nakładów na dostosowywanie lub
wytworzenie. W związku z powyższym Odwołujący nie jest w stanie wypełnić tabeli, gdyż nie
jest w stanie podać kosztów wytworzenia posiadanego oprogramowania w zadanym układzie.
Ponieważ Zamawiający nie nakładał w SIWZ obowiązku przedstawienia kosztów
w oczekiwany obecnie
sposób, Odwołujący przygotował kalkulację inaczej, m.in. na
podstawie ofert
podwykonawców, które sporządzone były w modelu „Fixed price", a nie
„Times and Material" jak oczekuje tego obecnie Zamawiający. W opinii Wykonawcy jest to
nadmierny sposób ingerencji w sposób realizacji zlecenia, przekraczający wymagania SIWZ.

28.
W dokumencie Plik Excel Zamawiający wskazuje, aby Odwołujący wpisał role
w projekcie, które nie były wymagane w dokumentacji SIWZ. W dokumentacji były
następujące role: Kierownik Projektu, Główny Architekt, Główny Analityk, Ekspert ds.
interoperacyjności, Ekspert ds. ITS, Ekspert ds. bezpieczeństwa, Ekspert ds. testów, Ekspert
ds. utrzymania
i te role powinny mieć charakter wiążący do wyliczenia i kalkulacji ceny.
Oczywiście osób zaangażowanych w realizację po stronie Odwołującego będzie więcej, ale
nie można żądać od niego zmiany głównych ról na etapie wezwania do wyjaśnień RNC.

29.
Zamawiający wskazuje w Pliku Excel:
„w przypadku pól "Rola 1, Rola 2, ..." należy podać precyzyjną nazwę roli adekwatną do
zadań i odpowiedzialności np. "Tester Automatyczny Oprogramowania", "Tester
bezpieczeństwa sieciowego", "Starszy Programista", "Analityk biznesowy"; Należy unikać
nazw ogólnych np. "Informatyk", "Tester", "Administrator".
Zamawiający wymagał w SIWZ (pkt 3.2.2.2.1. do 3.2.2.2.8)., aby Odwołujący przedstawił
w ofercie role ogólne np. "ekspert ds. testów", "ekspert ds. bezpieczeństwa", natomiast
w wyjaśnieniach RNC wymaga, aby ogólnych nazw ról nie używać i posługiwać się bardziej
precyzyjnymi nazwami. Jest to sprzeczne z dokumentacją postępowania. Dokumentacja
przetargowa nie wymagała bowiem, aby Odwołujący posługiwał się bardziej precyzyjnymi
nazwami ról, a Zamawiający nie powinien dyktować na tym etapie Odwołującemu, w jaki
sposób powinien nazywać role swoich podwykonawców i pracowników (co często wynika
z umów o pracę lub współpracę).

30.
Podając inny przykład niespójności z SIWZ, Odwołujący wskazuje, że:
„W przypadku pola „Ilość roboczogodzin Rola 1, Ilość roboczogodzin Rola 2, ..." należy podać
liczbę roboczogodzin jako wartość numeryczną z dokładnością do połowy godziny." Powyższe
ograniczenie wskazane przez Zamawiającego, nie jest niczym uzasadnione. Nawet
wytworzenie konkretnej funkcjonalności może trwać mniej niż pół godziny, a co dopiero jej
testowanie. Ograniczenie wydaje się mieć na celu sztuczne zawyżenie kosztów po stronie
KIO 709/20 i KIO 715/20

Wykonawcy.

31.
W Pliku Excel w zakładce „Koszty zarządzania projektem" „Dokumentacja
zarządcza" Zamawiający wskazuje na pięć etapów, w każdym wypisane 8 ról dla wybranych 6
zadań tj.:
1)
Bieżąca organizacja prac pomiędzy stronami
2)
Organizacja współpracy z Partnerami projektu MSIM
3)
Rozwiązywanie zagadnień
4)
Obsługa zmian
5)
Bieżące monitorowanie realizacji prac Wykonawcy
6)
Bieżące monitorowanie ryzyka Umowy
ze znacznie obszerniejszego katalogu zadań, który należy wykonać w obszarze zarządzania
projektem. Zamawiający wymaga szczegółowego rozpisania pracochłonności na role i etapy
co daje tylko dla zakresu powyżej, do wypełnienia 240 pozycji kosztowych. Odwołujący
musiałby na etapie wyjaśnień zaplanować, ile godzin zajmie mu rozwiązywane zagadnień
poszczególnych osób z zespołu i w którym to dokładnie będzie etapie. Zarządzanie projektem
wymaga oddelegowania kompetentnej osoby lub osób na cały okres trwania projektu. Koszt
zarządzania projektem jest zatem ilością roboczogodzin/dni pracy kierownika i ewentualnie
zastępców, jeśli projekt jest wyjątkowo złożony, a nie sumą rozczłonkowanej na osoby i etapy
pracochłonnością dla wybranych 6 pozycji.

32.
W Pliku Excel w zakładce „Infrastruktura" Zamawiający wymaga wskazania
kosztów infrastruktury:
1) Zapora ogniowa, 2) Zapora ogniowa
– zarządzanie, 3) Równoważnik obciążenia i WAF, 4)
Przełącznik Ethernet, 5)
Prze
łącznik Ethernet – zarządzanie, 6) Przełącznik SAN,
7) Obudowa Blade, 8) Serwer Blade, 9) Serwer RACK, 10) Biblioteka taśmowa,
11) Deduplikator, 12) Macierz dyskowa, 13) HSM, 14) Bramka SMS.
Jednakże wymaganie od Wykonawcy informacji dotyczących:
1)
Element infrastruktury, 2) I
lość szt., 3) Producent, 4) Model, 5) Specyfikacja
(szczegółowe parametry i składowe każdego z elementów), 6) Part number (dla każdego
elementu i jego składowych), 7) Okres gwarancji, 8) Typ gwarancji, 9) Cena katalogowa netto,
brutto, 10) Upust (%), 11) Cena zakupu przez Wyk
onawcę po upuście netto, brutto, 12) Marża
Wykonawcy netto, brutto.
Nie było takich wymagań w SIWZ postawionych przez Zamawiającego. Należało dostarczyć
sprzęt zgodny z wymaganiami w OPZ, wymaganie przez Zamawiającego na tym etapie tak
szczegółowych informacji jest niezgodne z zapisami SIWZ.

33. W P
liku Excel w zakładce „Odbiory ITS" Wykonawca nie ma obowiązku
wyróżniania wszystkich ról kompetencyjnych przy dostawie sprzętu. Dostawa i wdrożenie są
częścią oferty podwykonawczej, są kalkulowane razem z ceną sprzętu w ofertach od
KIO 709/20 i KIO 715/20

dystrybutorów/dostawców.

34. Dodatkowo w Pliku Excel
w zakładce „Testy" Zamawiający wskazuje, że
Odwołujący powinien oszacować czasochłonność testów pod tytułem „wszystko
z wszystkim". Wskazanych zostało 135 przypadków użycia funkcjonalności, które powinno
być testowane jako:
1) Testy funkcjonalne, 2) Testy wydajności, 3) Testy odtworzeniowe i niezawodności, 4) Testy
bezpieczeństwa, 5) Testy dostępności, 6) Testy zasileń inicjalnych, 7) Testy procedur
eksploatacyjnych, 8) Testy procedury relokacji, 9)
Testy procedury wycofania wdrożenia.
Przedstawiony układ kosztorysu testów nie jest zgodny z dokumentacją przetargową, gdyż
w punkcie "ZA,OdbDok.5. Testy akceptacyjne oprogramowania przeprowadza Wykonawca
w oparciu o zaak
ceptowane przez Zamawiającego Plan testów oraz Scenariusze testowe."

35.
Zamawiający wymagał, aby testy były przeprowadzone w oparciu o Plan testów
oraz scenariusze testowe, które są produktami umowy. Wobec czego nie może na etapie
wyjaśnień RNC narzucać zakresu i szczegółowego planu testów. Dodatkowo nie jest możliwe
wypełnienie podanej macierzy, ponieważ poszczególne rodzaje testów wykonywane są albo
całościowo dla całego środowiska, albo poprzez przeprowadzenie testów automatycznych
(testy wydajnościowe). Np. nie jest możliwe wykonanie w rozbiciu na poszczególne
funkcjonalności takich testów jak testy procedur eksploatacyjnych czy testy relokacji, testy
zasileń inicjalnych, testy bezpieczeństwa.

36.
W Pliku Excel w zakładce „Wytworzenie oprogramowania" Zamawiający narzuca
Odwołującemu, aby wskazał czasochłonność wytworzenia oprogramowania w każdej pozycji.
Natomiast Wykonawca dysponuje ofertą podwykonawcy na dostawę licencji oprogramowania
pokrywającym część oczekiwanej funkcjonalności. Założył także odpowiednie siły dotyczące
dostosowania i rozbudowy oprogramowania, którym na podstawie powyższych ofert będzie
dysponował.

37.
Wymaganie przedstawione w kolumnie "F" w zakładce „Wytworzenie
oprogramowania" dotyczące podania miejsc, w których wdrożono oprogramowanie, wykracza
całkowicie poza wymagania wynikające z dokumentacji SIWZ.

38.
Układ zakładki dotyczącej „Wdrożenia" w Pliku Excel odbiega poziomem
szczegółowości od zasad dotyczących wdrożenia opisanych w załączniku 3 do OPZ.

39.
Zamawiający przedstawiając Odwołującemu do uzupełnienia Plik Excel,
przedstawił teoretyczny model wyliczeń oferty i pominął w nim wiele elementów, jak chociażby
usługi rozwojowe:
„Usługi rozwoju oprogramowania Platformy MSIM realizowane na zlecenia Zamawiającego w
wymiarze nie większym niż 5000 roboczogodzin w terminie od daty podpisania Umowy do
terminu zakończenia Etapu IV;

KIO 709/20 i KIO 715/20

Usługi rozwoju oprogramowania Platformy MSIM realizowane na zlecenia Zamawiającego
w wymiarze 1500 roboczogodzin rocznie, realizowane w ramach Etapu V. Zamawiający ma
możliwość elastycznego wykorzystania dostępnej puli roboczogodzin w toku trwania Etapu V,
tzn. może wykorzystać je wcześniej, a roboczogodziny niewykorzystane w danym roku
powiększają dostępną pulę na lata kolejne."

W związku z powyższym odwołujący BonaSoft wniósł o nakazanie zamawiającemu
u
nieważnienia czynności wezwania do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny w części,
w której zamawiający narzuca wykonawcy sposób dokonania tych wyjaśnień, który to sposób
jest niezgodny z rzeczywistym kalkulowaniem oferty.
II.
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Comarch Healthcare S.A.,
Comarch Polska S.A., Comarch S.A.

, Al. Jana Pawła II 39A, 31-864 Kraków (dalej:
„Comarch”) – sygn. akt KIO 715/20.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 90 ust. 1 w zw. z ust. 2 w zw. z art. 7
ust. 1 i 2 w zw. z art. 8 ust. 1 i art. 9 ust. 1 ustawy Pzp
poprzez wezwanie do złożenia
wyjaśnień rażąco niskiej ceny, w sytuacji gdy cena zaoferowana przez odwołującego nie
wydaje się (i nie powinna się wydawać) rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia
oraz nie budzi (i n
ie powinna budzić) wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub
wynikaj
ącymi z odrębnych przepisów, a zamawiający nie wskazał w treści wezwania do
wy
jaśnień rażąco niskiej ceny okoliczności, które uzasadniałyby wezwanie odwołującego do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

W szczególności odwołujący podniósł, co następuje. „Bez wątpienia, mając na uwadze
art. 180 ust. 1 ustawy PZP, czynność wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny może
zostać zakwestionowana przez Odwołującego niezasadnie wezwanego do takich wyjaśnień,
gdyż bezzasadne wezwanie nakłada na Odwołującego obowiązek wykonania dodatkowych,
skomplikowanych czynności (zgodnie z obowiązującym ciężarem dowodu), pod rygorem
odrzucenia jego oferty.
(…)

Należy w tym miejscu podkreślić, iż w treści wezwania z dnia 23 marca 2020 r.
Zamawiający nie podjął nawet próby przedstawienia argumentacji, dlaczego w odniesieniu do
oferty Odwołującego:
1) zaoferowana cena
lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia,
2)
zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, budzą wątpliwości
Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z przepisów.

Wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 23 marca 2020 r. sprowadza się do
KIO 709/20 i KIO 715/20

zacytowania w/w przepisu i niewielkiej części orzecznictwa, niemniej w ogóle nie jest ono
osadzone w oko
licznościach konkretnej sprawy, nie odnosi się do treści oferty Odwołującego,
samego postępowania lub przedmiotu zamówienia, okoliczności faktycznych, jakie
towarzyszą wezwaniu etc. Odwołujący nie wie, czy to cena czy koszt - czy któraś z ich
istotnych części składowych wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia -
i dlaczego wydaje się niska w stopniu rażącym - oraz w stosunku do jakich elementów
przedmiotu zamówienia. Odwołujący może tylko domniemywać, że dotyczy to całości
zamówienia - niemniej Zamawiający, pomimo iż w Formularzu Ofertowym przewidział rozbicie
ryczałtowego wynagrodzenia, w żaden sposób nie powiązał treści swojego wezwania ze
wskazanymi tam cenami.

Po analizie przesłanych pism Odwołujący dalej nie wie, jakie wątpliwości powziął
Zamawiający - one w ogóle nie są wyartykułowane w treści wezwania - i jak przekładają się
one na niemożność wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami (jakimi? -
określonymi przez Zamawiającego czy wynikającymi z odrębnych - jakich? - przepisów).
Takie sformułowanie wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 23 marca 2020 r. i
brak właściwego uzasadnienia tego wezwania znacząco utrudnia polemikę z Zamawiającym
co do zasadności samego wezwania. (…)

Obowiązujące w zamówieniach publicznych zasady - jawności i pisemności obligują
Zamawiającego do precyzyjnego i jednoznacznego wskazania Wykonawcy w wezwaniu do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny przesłanek, którymi kierował się identyfikując ofertę wykonawcy
jako ofertę zawierającą (choćby potencjalnie) rażąco niską cenę. Jeśli taka przesłanka odnosi
się do wątpliwości czy też wydawania się - Zamawiający jest zobligowany do jasnego
wyartykułowania okoliczności faktycznych i prawnych, które uprawniają i obligują go do
wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Tylko tak sporządzone wezwanie jest gwarancją
obiektywizmu i bezstronności osób, które wykonują czynności związane z przygotowaniem
oraz przeprowadzaniem postępowania o udzielenie zamówienia. (…)

Wskazać też należy, iż takie arbitralne i uniwersalne sformułowanie wezwania do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 23 marca 2020 r. jest sprzeczne z zasadą równego
traktowania Wykonawców i uczciwej konkurencji - bowiem stosuje do wykonawców będących
w różnej sytuacji (poprzez złożenie różnych ofert) automatycznie jedno podejście
Zamawiającego (wyrażone w dokładnie takiej samej treści wezwania). Tym samym
wykonawcy, którzy prawidłowo skalkulowali ujawnioną w Formularzu Ofertowym wysokość
wynagro
dzenia za wykonanie zamówienia publicznego, uwzględniając wszystkie wymagania
i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty, są traktowani dokładnie tak samo,
jak Wykonawcy, którzy takiej kalkulacji nie dokonali.”

W związku z tym odwołujący Comarch wniósł o nakazanie zamawiającemu
KIO 709/20 i KIO 715/20

unieważnienia czynności wezwania odwołującego do wyjaśnień rażąco niskiej ceny pismem
z dnia 23 marca 2020 r.

Pismami z dnia 6 kwietnia 2020 r:
1)
wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie: S&T Poland Sp. z o.o., ul. Postępu
21D, 02-
676 Warszawa oraz Gabos Software Sp. z o.o., ul. Mikołowska 100, 40-065
Katowice
(dalej: „S&T”), zgłosili przystąpienie do postępowań odwoławczych o sygn. akt:
KIO 709/20 i KIO 715/20 po stronie zamawiającego,
2)
wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie: Comarch Healthcare S.A., Comarch
Polska S.A., Comarch S.A., Al. Jana Pawła II 39A, 31-864 Kraków, zgłosili przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 709/20 po stronie zamawiającego,
3) wykonawca BonaSoft Sp. z o.o., Sp.k., ul. Bierutowska 57-59, 51-
317 Wrocław, zgłosił
przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 715/20 po stronie
zamaw
iającego.
Izba stwierdziła prawidłowość przystąpienia ww. wykonawców po stronie zamawiającego.

Zamawiający złożył odpowiedzi na oba odwołania, w których wniósł o ich oddalenie.
Ponadto odwołujący konsorcjum Comarch w sprawie KIO 715/20 oraz przystępujący

S&T
w sprawach KIO 709/20 i KIO 715/20 złożyli pisma procesowe.

W trakcie rozprawy strony
i przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:


Przedmiotem zamówienia jest przygotowanie, wdrożenie i utrzymanie Platformy MSIM
na potrzeby projektu pn. „Małopolski System Informacji Medycznej (MSIM)” oraz realizacji
innych usług koniecznych do funkcjonowania Platformy MSIM.

Zamówienie dzieli się na dwie części (nie dopuszczono składania ofert częściowych):

-
Część I - Budowa i wdrożenie Platformy MSIM, która zakończy się produkcyjnym
uruchomieniem Platformy MSIM oraz produkcyjnym podłączeniem do niej Partnerów –
zadanie realizowane w trybie przyrostowym w terminie do 18 miesięcy od daty podpisania
umowy;

-
Część II - Utrzymanie i Gwarancja Platformy MSIM, które realizowane będzie od dnia
zakończenia Części I zamówienia przez okres 60 miesięcy.

Wartość szacunkowa zamówienia wynosi 22.324.241,50 zł netto, co stanowi
KIO 709/20 i KIO 715/20

27.458.817 zł brutto. Średnia arytmetyczna ofert wynosi 26.055.636,40 zł brutto.

Odwołujący BonaSoft złożył ofertę z ceną 19.987.500,00 zł brutto, co oznacza, że
cena jego oferty jest o ok. 27% niższa od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej
o VAT i o ok. 23% niższa od średniej arytmetycznej złożonych ofert.

Odwołujący Comarch złożył ofertę z ceną 25.656.696,18 zł brutto, co oznacza, że
cena jego oferty jest o ok. 6,5
% niższa od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej
o VAT i o ok. 1,5
% niższa od średniej arytmetycznej złożonych ofert.

Pismem z dnia 23 ma
rca 2020 r. zamawiający wezwał obu odwołujących, na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, do złożenia wyjaśnień dotyczących cen ich ofert.
W treści pisma zamawiający m.in. przytoczył orzecznictwo KIO, jak też wskazał, że: „nie ulega
wątpliwości, że zamawiający może powziąć wątpliwości co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę, także w sytuacji, gdy cena oferty jest niższa
np. o 20% od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert,
w okolicznościach związanych z konkretnym zamówieniem. Zamawiający może wezwać
wykonawcę również w każdej innej sytuacji, w której wysokość ceny lub kosztu oferty,
a nawet jedynie ich istotne części składowe budzą jego wątpliwości, mimo iż cena całkowita
lub koszt nie jest niższa niż szczególny ustawowy limit.”

Ponadto w treści ww. pisma zamawiający wezwał obu odwołujących do przedstawienia
kalkulacji cenowej dla pozycji wyszczególnionych w załączniku nr 1 do tego pisma pn.
„Szczegółowa kalkulacja cenowa”. Ww. „Szczegółowa kalkulacja cenowa” zawiera odrębne
arkusze excel przygotowane do wypełnienia w następujących dziedzinach:
1)
koszty zarządzania projektem,
2)
dokumentacja zarządcza,
3) dokumentacja specjalistyczna,
4) infrastruktura,
5) odbiory ITS,
6) testy,
7) odbiory dokumentacji,
8)
materiały instruktażowe,
9) konferencja,
10) szkolenia warsztatowe,
11) projectathon,
12)
usługi utrzymania,
13)
usługi wsparcia integracji,
14)
środowiska w ramach ITS,
15) oprogramowanie standardowe,
KIO 709/20 i KIO 715/20

16) zasilenia inicjalne,
17) wytworzenie oprogramowania,
18)
wdrożenie,
19) kolokacja,
20)
konfiguracja i wdrożenie ITS,
21) osoby,
22) inne.

Pismem z dnia 30 marca 2020 r. zamawiający dodatkowo wskazał, że „załączoną do
pisma z dnia 23 marca 2020 r. „Szczegółową kalkulację cenową”, należy traktować jako
przykładowy formularz obejmujący czynniki cenotwórcze poszczególnych elementów
Zamówienia. (…) Zamawiający informuje, iż Wykonawca ma możliwość użycia własnej
metodyki oraz przedstawienia własnego modelu kalkulacji oferty, z jednoczesnym
uwzględnieniem czynników cenotwórczych mających wpływ na wycenę zamówienia oraz przy
zachowaniu poziomu szczegółowości wymaganego przez Zamawiającego w SIWZ oraz
załącznikach do niej. Zamawiający dopuści również kalkulację, która byłaby przedstawiona na
innym formularzu pod warunkiem, i
ż Wykonawca uwzględni w niej zidentyfikowane przez
Zamawiającego czynniki cenotwórcze, które dla ułatwienia zostały ujęte w przygotowanym
załączniku „Szczegółowa kalkulacja cenowa”. Przykładowo Zamawiający dopuszcza wycenę
całych modułów w przypadku oprogramowania posiadanego przez Wykonawcę, jednak
Wykonawca zobowiązany jest wskazać, które z czynników cenotwórczych wchodzą w skład
danego modułu. W formularzu pomocniczym w zakładce „Wytworzenie oprogramowania”,
Zamawiający przewidział taką możliwość poprzez uzupełnienie kolumny „Oprogramowanie
posiadane przez wykonawcę wpływające na obniżenie pracochłonności wytworzenia danego
przypadku użycia w ramach MSIM” oraz określenie gdzie dane oprogramowanie zostało już
wdrożone w celu możliwości weryfikacji tego elementu przez Zamawiającego. W przypadku
pozostałych zakładek dotyczących np. testów, wdrożenia, Wykonawca może grupować
przypadki użycia, jednak tak, aby Zamawiający mógł stwierdzić, które z nich wycenione są
w ramach danej grupy. Grupow
anie, o którym mowa powyżej nie powinno prowadzić do
nadmiernej utraty szczegółowości wyceny”.

Pismami z dnia 6 kwietnia 2020 r. obaj odwołujący złożyli wyjaśnienia w przedmiocie
cen swoich ofert (nie wg ww. arkuszy
excel), niezależnie od powyższego wnosząc także
niniejsze odwołania.

KIO 709/20 i KIO 715/20

Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołania
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępujących złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła co następuje.


W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 179 ust. 1 Pzp,
tj. istnienie po stronie odwołujących interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia przez nich szkody z uwagi na kwestionowane czynności zamawiającego.

Ponadto Izba
stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutkujących odrzuceniem odwołań, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
W szczególności Izba nie podzieliła stanowiska zamawiającego, jakoby odwołanie w sprawie
KIO 709/20 podlegało odrzuceniu z powodu oznaczenia w jego treści zamawiającego jako
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, zamiast Województwo Małopolskie, co
zdaniem zamawiającego stanowiło naruszenie art. 180 ust. 5 ustawy Pzp, gdyż odwołanie nie
zostało przekazane właściwemu zamawiającemu. Izba stwierdziła, że zarówno informacje
zawarte w treści odwołania, np. nazwa postępowania i numer ogłoszenia w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej, jak i fakt, że wskazany w odwołaniu urząd marszałkowski,
zgodnie z
art. 45 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 512 ze
zm.),
obsługuje Zarząd Województwa Małopolskiego, w wystarczającym stopniu umożliwiają
i
dentyfikację podmiotu będącego zamawiającym w przedmiotowej sprawie. W konsekwencji
okoliczności te prowadzą do wniosku, że odwołanie zostało przesłane właściwemu
zamawiającemu. Jedynie na marginesie należy zauważyć, że zgodnie z § 9 w zw. z § 4 ust. 1
pkt 2
rozporządzenia w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań

(t.j.
Dz.U. z 2018 r. poz. 1092 ze zm.)
oznaczenie zamawiającego wchodzi w zakres informacji,
które mogą być uzupełnione w drodze usunięcia braków formalnych odwołania. Tym samym,
nawet gdyby wykonawca nie określił lub wadliwie określił zamawiającego w odwołaniu, fakt
ten nie stanowiłby podstawy odrzucenia odwołania. W przedmiotowej sprawie Izba przede
wszystkim
stwierdziła, że nie ma podstaw do przyjęcia, że odwołujący poprzez określenie
„urząd marszałkowski” nie przekazał odwołania właściwemu zamawiającemu, w związku z
cz
ym oddaliła wniosek zamawiającego o odrzucenie odwołania w sprawie KIO 709/20.

W związku z rozpoznaniem obu odwołań, w pierwszej kolejności przedstawione
zostaną przepisy ustawy Pzp mające zastosowanie w obu sprawach:
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
KIO 709/20 i KIO 715/20

z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
w
ykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta
do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008
oraz z 2016 r. poz. 1265);
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zgodnie z art. 90 ust. 1a ustawy Pzp, w przypadku gdy cena całkowita oferty jest
niższa o co najmniej 30% od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej
cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień,
o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które
nie wymagają wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, zaś zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do prze
dmiotu zamówienia. Ponadto zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.

Odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 709/20


W przedmiotowej sprawie zamawi
ający skierował do wykonawców wezwanie do
KIO 709/20 i KIO 715/20

złożenia wyjaśnień wraz z załączonym formularzem obejmującym 22 arkusze Excel, które
należało wypełnić. W odpowiedzi na pisma wykonawców dotyczące ww. arkuszy,
zamawiający wyjaśnił, że formularz ma charakter jedynie przykładowy, jednakże podtrzymał
wymóg uwzględnienia w wyjaśnieniach czynników cenotwórczych wskazanych w tymże
formularzu.
Tym samym stwierdzić należy, że zamawiający zrezygnował jedynie
z formalnego wymogu przedstawienia wyja
śnień na załączonych arkuszach Excel, natomiast
nie zrezygnował z wymogu, aby wyjaśnienia te obejmowały wszystkie dane, które w tych
arkusza
ch zostały przewidziane.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na stopień szczegółowości informacji
wymaganych przez zamawia
jącego w załączonych arkuszach Excel. Przykładowo arkusz
dotyczący wytworzenia oprogramowania zawiera 138 nazwanych przez zamawiającego
pozycji, a dla każdej z nich należy wypełnić:

-
oprogramowanie posiadane przez wykonawcę wpływające na obniżenie pracochłonności
wytworzenia danego przypadku użycia w ramach MSIM,

- nazwa oprogramowania posiadanego,

-
gdzie wdrożone,

-
rola 1 wraz z ilością roboczogodzin,

-
rola 2 wraz z ilością roboczogodzin,

-
rola 3 wraz z ilością roboczogodzin,

- rola 4 w
raz z ilością roboczogodzin,

-
rola 5 wraz z ilością roboczogodzin,

-
rola 6 wraz z ilością roboczogodzin,

-
rola 7 wraz z ilością roboczogodzin,
-
rola 8 wraz z ilością roboczogodzin.

Z kolei
arkusz dotyczący odbiorów ITS zawiera 32 nazwane przez zamawiającego
pozycje, dl
a których w przypadku odbiorów jakościowych trzeba wskazać 8 ról z ilością
roboczogodzin dla każdej, a w przypadku odbiorów ilościowych – 4 role z ilością
roboczogodzin dla każdej.

W arkuszu „Informacja dot. wypełniania” zamawiający wskazał m.in., że:
1.
w przypadku pól "Rola 1, Rola 2, …" należy podać precyzyjną nazwę roli adekwatną do
zadań i odpowiedzialności np. "Tester Automatyczny Oprogramowania", "Tester
bezpieczeństwa sieciowego", "Starszy Programista", "Analityk biznesowy"; Należy unikać
nazw ogólnych np. "Informatyk", "Tester", "Administrator".
2.
W przypadku pola "Ilość roboczogodzin Rola 1, Ilość roboczogodzin Rola 2, ..." należy
podać liczbę roboczogodzin jako wartość numeryczną z dokładnością do połowy godziny.
3.
Wszędzie gdzie w arkuszu znajdują się pola "netto" i "brutto" należy podać wartości
numeryczne w zaokrągleniu do 2 miejsca po przecinku jako pola walutowe w PLN.
KIO 709/20 i KIO 715/20

Biorąc pod uwagę fakt, że w każdym z przygotowanych arkuszy zamawiający sam
określił elementy, które należy wycenić, sam je pogrupował i zestawił ze sobą w określony,
bardzo szczegółowy sposób, wymagając przy tym, aby wszystkie dane zostały uwzględnione
w wyjaśnieniach, należy stwierdzić, że zamawiający w istocie narzucił wykonawcy sposób
prz
edstawienia wyjaśnień. Należy przy tym zauważyć, że ww. 22 arkusze Excel obejmują, jak
przyznał zamawiający na rozprawie, wszystkie koszty składające się na wykonanie
niniejszego zamówienia. Tym samym narzucona przez zamawiającego metodyka nie dotyczy
posz
czególnych elementów ceny, których kalkulacja z powodu konkretnych wątpliwości
zamawiającego powinna być przedstawiona w określony sposób, ale dotyczy całej ceny
oferty, która w tych okolicznościach musi być przez wykonawcę skalkulowana w sposób
uwzględniający wszystkie dane zawarte w arkuszach.

Powyższe działanie zamawiającego prowadzi do sytuacji, w której wykonawca, nawet
jeśli odpowiednio skalkulował określone elementy w swojej cenie, ale w inny sposób niż
wskazany przez zamawiającego, zmuszony jest - udzielając wyjaśnień - dokonać kalkulacji
raz jeszcze, tym razem stosując metodykę narzuconą przez zamawiającego. Pomijając
kwestie pracochłonności i czasochłonności, takie działanie jest przede wszystkim niezasadne,
gdyż uniemożliwia wykonawcy przedstawienie ceny jego oferty w sposób, w jaki rzeczywiście
była ona kalkulowana i jaki być może byłby wystarczający do wykazania jej realności. Ponadto
zastosowanie ww. metodyki może być też niemożliwe, gdyż przykładowo w arkuszu „Odbiory
ITS” zamawiający wymaga wskazania ilości roboczogodzin dla poszczególnych ról
kompetencyjnych, podczas gdy odwołujący kalkuluje te koszty łącznie z cenami sprzętu od
dystrybutorów/dostawców w ramach oferty podwykonawczej. Tym samym koszty te zostały
uwzględnione przez wykonawcę w cenie oferty, ale niemożliwe jest ich wykazanie w sposób
wymagany przez zamawiającego, tj. z podaniem roboczogodzin rozbitych na role.

Powyższe oznacza, że wymagana przez zamawiającego konieczność uwzględnienia
wszystkich czynników cenotwórczych ujętych w ww. arkuszach, wbrew argumentacji
zamawiającego, nie ułatwia, ale utrudnia lub częściowo nawet uniemożliwia wykonawcy
przedstawienie wyjaśnień w sposób odzwierciedlający rzeczywistą kalkulację ceny oferty.
Wymóg ten dodatkowo należy uznać za niezasadny w sytuacji, gdy zamawiający nie
przewidział w siwz żadnego konkretnego sposobu obliczenia ceny oferty.

Odrębną kwestią w niniejszej sprawie jest to, że wymagania zamawiającego zawarte
w przygotowanych przez niego arkuszach częściowo wykraczają poza wymagania zawarte
w siwz. W arkuszu „Infrastruktura” zamawiający wymienił następujące urządzenia: zapora
ogniowa, zapora ogniowa
– zarządzanie, równoważnik obciążenia i WAF, przełącznik
Ethernet, p
rzełącznik Ethernet – zarządzanie, przełącznik SAN, obudowa Blade, serwer
Blade, serwer RACK, b
iblioteka taśmowa, deduplikator, macierz dyskowa, HSM oraz bramka
KIO 709/20 i KIO 715/20

SMS
. Dla każdego z tych urządzeń zamawiający wymagał podania w arkuszu: ilości,
producenta, modelu, specyfikacji
(szczegółowe parametry i składowe każdego z elementów),
p
art number (dla każdego elementu i jego składowych), okresu gwarancji, typu gwarancji,
ceny katalogowej (netto i brutto), procenta upustu, ceny po upuście (netto i brutto) i marży
wykonawcy (netto i brutto).
Należy zauważyć, że podania tak szczegółowych informacji,
zwłaszcza w zakresie producenta, modelu, parametrów i składowych każdego elementu, czy
part number dla każdego elementu i jego składowych, zamawiający nie wymagał w siwz.
W szczególności wymagania takie nie zostały wskazane w załączniku nr 2 do OPZ, gdzie ww.
urządzenia zostały opisane przede wszystkim pod względem funkcjonalnym. Tym samym
dopiero wzywając do wyjaśnień w zakresie ceny oferty, zamawiający zażądał od wykonawcy
podania informacji
dotyczących rodzaju oferowanego sprzętu.

Innym przykładem jest wymóg podania miejsca wdrożenia oprogramowania,
w sytuacji, gdy w siwz zamawiający nie wymagał, aby oferowane oprogramowanie było
gdziekolwiek wdrożone. Abstrahując od kwestii tego, w jaki sposób ewentualne wskazanie
miejsca wdrożenia miałoby świadczyć o realności ceny oferty, przede wszystkim należy
zauważyć, że wymóg podania miejsca wdrożenia nie był zawarty w siwz.

Odnosząc się do ww. faktów, po pierwsze, należy stwierdzić, że wezwanie
zamawiającego wykraczało poza wymagania określone w siwz. Po drugie, należy dodać, że
generalnie celem wezwania do
złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny nie powinno
być uzyskanie od wykonawcy informacji służących do sprawdzenia zgodności jego oferty
z siwz.
W tym celu zamawiający może bowiem żądać od wykonawcy w siwz przedstawienia
określonych dokumentów przedmiotowych, w tym nawet próbek, natomiast jeśli tego
zaniechał, nie może na etapie oceny ofert „uzupełnić” swoich wymagań pod pozorem
wezwania do wyjaśnienia ceny oferty. Tym samym wezwanie zamawiającego w zakresie ww.
informacji wykraczało poza wymagania określone w siwz i poza ramy niezbędne do badania
realności ceny oferty.


Podsumowując ww. ustalenia, należy stwierdzić, że narzucony przez zamawiającego
zakres i stopień szczegółowości informacji, które wykonawca był zobowiązany uwzględnić
w ramach wyjaśnień ceny oferty, co najmniej utrudniał przedstawienie tych wyjaśnień, w tym
zwłaszcza w zakresie rzeczywistego kalkulowania ceny oferty i nie miał oparcia ani
w wymaganiach siwz, ani w przepisach ustawy Pzp.
W związku z tym Izba uwzględniła
odwołanie i nakazała zamawiającemu unieważnienie ww. czynności w części,

w której
zamawiający narzuca odwołującemu sposób dokonania ww. wyjaśnień.
Odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 715/20

Z treści przytoczonego powyżej art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp wynika, że cena oferty
KIO 709/20 i KIO 715/20

nie musi być niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o VAT lub
od
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, aby zamawiający mógł zwrócić się
do wykonawcy o wyjaśnienie tej ceny. Zatem nawet jeśli różnica między ceną oferty a ww.
wskaźnikami jest mniejsza, zamawiający może wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień.
Należy jednak podkreślić, że wezwanie takie nie może być dokonane w zupełnie dowolnych
okolicznościach. Z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wynika, że cena oferty musi się wydawać
zamawiaj
ącemu rażąco niska i budzić jego wątpliwości co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z siwz lub z przepisami prawa. Aby ww. wątpliwości mogły
powstać, muszą zaistnieć określone okoliczności, które te wątpliwości wywołują. Nie chodzi
zatem
o sytuację, w której zamawiający wg swobodnego uznania stwierdza, że „ma
wątpliwości”, ale o sytuację, w której zamawiający wywodzi swoje wątpliwości z obiektywnych
okoliczności. Okoliczności te (zwłaszcza wysokość różnicy procentowej między ceną oferty a
pozostałymi wskaźnikami) mogą być różne w zależności od charakteru zamówienia i sytuacji
zaistniałej w danym postępowaniu. Niemniej jednak muszą one wskazywać na zasadność
powzięcia przez zamawiającego wątpliwości, i co za tym idzie – na zasadność wezwania do
złożenia przez wykonawcę wyjaśnień.

W niniejszej sprawie cena oferty odwołującego jest o ok. 6,5% niższa od wartości
szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT i o ok. 1,5% niższa od średniej arytmetycznej
złożonych ofert. Jest to cena najbardziej zbliżona do szacunku zamawiającego i niemal
zbieżna ze średnią arytmetyczną ofert. Stosunek tej ceny do ww. wskaźników, w przypadku
przedmiotow
ego zamówienia, nie daje zatem podstaw do uznania, że zasadne jest wzywanie
wykonawcy d
o złożenia wyjaśnień w celu wykazania, że cena nie jest rażąco niska.

Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że również zamawiający w wezwaniu
do wyjaśnień nie wskazał żadnych okoliczności, które by takie wezwanie uzasadniały.
Po pierwsze, należy stwierdzić, że brak szczegółowego wskazania, co budzi wątpliwości
zamawiającego, co najmniej utrudnia wykonawcy złożenie rzetelnych i wyczerpujących
wyjaśnień. Po drugie, brak szczegółowego wskazania wątpliwości zamawiającego
w sytuacji niespełniającej przesłanek z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp, rodzi niepewność co
do zasadności samego wezwania. W niniejszej sprawie zamawiający był zatem zobowiązany
do przedstawienia odwołującemu w wezwaniu do wyjaśnień, co i z jakich powodów budzi jego
wątpliwości w zakresie ceny oferty. Przy czym nie jest wystarczające ograniczenie się do
wskaza
nia, że wątpliwości budzi po prostu cena oferty lub wszelkie jej składniki (w tym
wypadku wynikające z załączonego formularza), gdyż taka informacja niczego nie precyzuje.
Zam
awiający z wyżej wskazanego obowiązku przedstawienia swoich wątpliwości nie
wywiązał się, co powoduje, że w okolicznościach niniejszej sprawy wezwanie odwołującego
do wyjaśnień ceny oferty nie może być uznane za uzasadnione.

W tym miejscu należy także stwierdzić, że argumenty zamawiającego dotyczące
KIO 709/20 i KIO 715/20

wzrostu wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia w związku z dokonanymi
modyfikacjami siwz, niezależnie od oceny ich zasadności, są już spóźnione, skoro zostały
podniesione dopiero w postępowaniu odwoławczym. Niezasadne są ponadto argumenty,
z których wynika, że zamawiający wezwał do złożenia wyjaśnień wszystkich wykonawców,
których ceny były niższe od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT, gdyż
takie działanie świadczy o zastosowaniu automatyzmu w ocenie cen ofert, bez uwzględnienia
istniejących między nimi różnic. Tym samym, zastosowany automatyzm potwierdza, że
zamawiający kierując wezwanie do wyjaśnień nie dokonał analizy, co w danej ofercie budzi
jego wątpliwości.

Reasumując, Izba stwierdziła, że w świetle przytoczonych przepisów i okoliczności
niniejszej sprawy, nie zachodziły podstawy do wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień
w zakresie ceny jego oferty. W związku z tym Izba uwzględniła odwołanie i nakazała
zamawiającemu unieważnienie ww. czynności.

W świetle poczynionych ustaleń, Izba stwierdziła, że potwierdziły się zarzuty
podniesione w obu odwołaniach. Wobec powyższego Izba postanowiła jak w sentencji
wyroku, orzekając na podstawie przepisów art. 190 ust. 7, art. 191 ust. 2 i art. 192 ust. 2
ustawy Pzp.

Odnosząc się do kwestii zasądzonych kosztów, należy zauważyć, że zgodnie z § 3
pkt 2 rozporządzenia w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z
2018r., poz. 972), do kos
ztów postępowania odwoławczego zalicza się uzasadnione koszty
s
tron postępowania odwoławczego obejmujące w szczególności koszty związane z dojazdem
na wyznaczoną rozprawę lub rozprawy (posiedzenie lub posiedzenia) Izby oraz
wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe niż kwota 3600 zł. Podkreślić należy, że
ustawodawca wymienia w ww. przepisie koszty, które są uzasadnione. W sprawie o sygn. akt
KIO 715/20 odwołujący złożył wniosek dotyczący kosztów poniesionych z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika w postaci faktury, w której treści jako pełnomocnika wskazano
P
anią M. S. . Należy jednak zauważyć, że ww. osoba nie reprezentowała odwołującego na
posiedzeniu i rozprawie, jak
też w aktach postępowania odwoławczego Izba nie znalazła
dokumentu, który wskazywałby na dokonanie przez ww. osobę jakiejkolwiek czynności w
tymże postępowaniu. W związku z powyższym Izba nie uznała ww. kosztów za uzasadnione i
nie zasądziła ich na rzecz odwołującego

w sprawie KIO 715/20.

O kosztach
postępowania orzeczono zatem stosownie do wyniku, na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 6 rozporządzenia
KIO 709/20 i KIO 715/20

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018r., poz. 972)

Przewod
niczący …………………….

…………………….

…………………….


Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie