rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2016-01-18
rok: 2015
data dokumentu: 2016-01-18
rok: 2015
sygnatury akt.:
KIO 2848/15
KIO 2848/15
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek - Bujak Członkowie: Agata Mikołajczyk, Andrzej Niwicki Protokolant: Rafał Komoń
Przewodniczący: Izabela Niedziałek - Bujak Członkowie: Agata Mikołajczyk, Andrzej Niwicki Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 stycznia 2016 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 grudnia 2015 r. przez Odwołującego
Asseco Poland
Spółka Akcyjna z siedzibą w Rzeszowie przy ul. Olchowej 14, 35-322 Rzeszów
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, ul
Energetyczna 4, 53-330 Wrocław
przy udziale
wykonawcy
Comarch Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Krakowie przy Al. Jana Pawła II
39a, 31-864 Kraków zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 grudnia 2015 r. przez Odwołującego
Asseco Poland
Spółka Akcyjna z siedzibą w Rzeszowie przy ul. Olchowej 14, 35-322 Rzeszów
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, ul
Energetyczna 4, 53-330 Wrocław
przy udziale
wykonawcy
Comarch Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Krakowie przy Al. Jana Pawła II
39a, 31-864 Kraków zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
orzeka:
1 Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Odwołującego - Asseco Poland S.A.
z siedzibą w
Rzeszowie i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15.000 zł 00 gr. (słownie:
piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego Asseco Poland
S.A. z siedzibą w Rzeszowie, tytułem wpisu od odwołania;
2.2 Zasądza od Odwołującego Asseco Poland S.A.
z siedzibą w Rzeszowie na rzecz
Zamawiającego – Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu kwotę
3.600 zł. 00 gr. (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów strony poniesionych w
związku z wynagrodzeniem pełnomocnika.
Sygn. akt: KIO 2848/15
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do
Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
.............................................
.............................................
Sygn. akt: KIO 2848/15
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez
Zamawiającego – Sąd Apelacyjny we Wrocławiu na dostawę, wdrożenie oraz utrzymanie
Systemu zarządzania aktami z wykorzystaniem technologii RFID (nr postępowania Z-362-
8/15), ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich 2015/S 124-227801 w
dniu 1 lipca 2015 r
.
, wobec czynności zaniechania udostępnienia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu uzupełnionych przez
Comarch Polska S.A. oraz zaniechania wykluczenia z postępowania tego wykonawcy,
zostało wniesione w dniu 29 grudnia 2015 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołanie Wykonawcy Asseco Poland S.A. (sygn. akt KIO 2848/15).
Zamawiający przekazał informację o czynnościach i zaniechaniach w dniu 23 grudnia 2015 r.
Kopia odwołania przekazana została przez Zamawiającego do uczestników postępowania w
dniu 30 grudnia 2015 r. drogą elektroniczną.
Do postępowania odwoławczego przystąpienia zgłosili po stronie Zamawiającego
wykonawcy Comarch Polska S.A oraz Konsorcjum w składzie Hadatap Sp. z o.o. (Lider),
EBS Sp. z o.o., Praetor Sp. z o.o. (dalej jako Konsorcjum Hadatap).
Odwołaniem objęte zostały czynności i zaniechania Zamawiającego podjęte w
związku z wykonaniem wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10.12.2015 r., sygn. akt
KIO 2260/15 i 2261/15, tj. oceny uzupełnionych przez Comarch Polska S.A dokumentów –
pisma z dnia 22.12.2015 r. wraz z załącznikami, polegające na:
1. Zaniechaniu odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu zastrzeżonego
przez Comarch Polska S.A. jako niejawnego pisma z dnia 22 grudnia 2015 r.,
pomimo że informacje zawarte w tym dokumencie nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
2. Zaniechaniu wykluczenia wykonawcy Comarch Polska S.A. z postępowania na
podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 Ustawy pomimo, iż wykonawca ten nie
wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu;
3. Z ostrożności – wobec objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa uzupełnionych
dokumentów – zaniechania wykluczenia wykonawcy Comarch Polska S.A. z
postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Ustawy, pomimo iż wykonawca ten
złożył nieprawdziwe informacje mające lub mogące mieć wpływ na wynik
prowadzonego postępowania.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu niezgodną z przepisami ustawy czynność wyboru
oferty najkorzystniejszej (Comarch), naruszenie art. 7 ust. 1 Ustawy w zw. z naruszeniem art.
Sygn. akt: KIO 2848/15
8 ust. 1, 2 i 3, w zw. z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie Ustawy poprzez zaniechanie
odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu pisma Comarch Polska S.A. z
22.12.2015 r., pomimo że informacje zawarte w tym dokumencie nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa oraz naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 Ustawy poprzez zaniechanie
wykluczenia z postępowania Comarch Polska S.A.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania, unieważnienie czynności oceny ofert i
wyboru oferty najkorzystniejszej, odtajnienie pisma z 22.12.2015 r., dokonanie ponownej
oceny ofert, wykluczenie Comarch Polska S.A. z postępowania, odrzucenie oferty tego
wykonawcy i dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazał na interes w uzyskaniu zamówienia w rozumieniu art. 179 ust. 1 Ustawy
oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów
Ustawy. Odwołujący jest wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11 Ustawy i ubiega się o
udzielenie zamówienia. W wyniku bezprawnych czynności Zamawiającego Odwołujący
został pozbawiony możliwości uzyskania zamówienia, gdyż jego oferta jest najkorzystniejszą
spośród ofert nie podlegających odrzuceniu. Ponadto, wynikiem naruszenia przepisów
Ustawy może być unieważnienia postępowania, co również naraziłoby Odwołującego na
poniesienie szkody.
I.
Zarzut zaniechania odtajnienia pisma Comarch Polska S.A. z 22 grudnia 2015 r.
Uzupełnione przez Comarch Polska S.A. pismo z dnia 22.12.2015 r. nie zostało
udostępnione Odwołującemu, który otrzymał od Zamawiającego wyłącznie informację, iż
liczy ono 21 stron i zawiera 3 załączniki. Zdaniem Odwołującego nie jest możliwe, aby całe
pismo z załącznikami zawierało wyłącznie informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa,
stąd zaniechanie odtajnienia (udostępnienia) jakiejkolwiek części pisma, czy chociażby
wskazania na rodzaj załączników stanowi oczywiste naruszenie przepisów Ustawy oraz
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Uniemożliwia to Wykonawcy skorzystanie ześrodków ochrony prawnej, gdyż nie może postawić tym dokumentom żadnych zarzutów.
Odwołujący wskazał na konieczność wykazania przez Comarch Polska S.A., iż całość
informacji zawartych w dokumencie i załącznikach spełnia łącznie przesłanki określone w art.
11 ust. 4 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zdaniem Odwołujące informacje
zawarte w dokumentach zostały ujawnione do wiadomości publicznej w trakcie
postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą w sprawach połączonych o sygnaturze akt
KIO 2260/15 i KIO 2260/15, przez fakt wskazania na korzystanie przez Comarch Polska S.A.
z wiedzy i doświadczenia spółki należącej do Grupy Kapitałowej Comarch, a zatem nie było
możliwym objęcie w całości treści zobowiązania tej spółki do udostępnienia wiedzy i
doświadczenia oraz dokumentów związanych z tym zobowiązaniem. Ponadto, Comarch
Sygn. akt: KIO 2848/15
Polska S.A. nie podjął wszystkich niezbędnych działań w celu zachowania w poufności
informacji, iż korzysta z wiedzy i doświadczenia spółki z Grupy Kapitałowej Comarch. W
szczególności w toku postępowania odwoławczego ani razu nie zaprzeczył, że korzysta z tej
wiedzy i doświadczenia, a zatem swoim zachowaniem wykazał, że nie podjął odpowiednich
działań. Również wiedza o współpracy pomiędzy dwiema spółkami z tej samej grupy
kapitałowej nie ma wartości gospodarczej, która mogłaby zostać utracona lub obniżona,
gdyby informacja o współpracy stała się powszechnie znana. Odwołujący powołał się na
wyrok Izby z 8.07.2015 r., sygn. akt KIO 1229/15, w którym Izba stwierdziła, że sam fakt
korzystania z cudzych zasobów jest neutralny, nie ma on wartości gospodarczej.
Informacja o współpracy nie ma również charakteru technicznego ani technologicznego, zaś
charakter handlowy, czy organizacyjny też nie zachodzi, gdyż współpraca pomiędzy
spółkami z grupy kapitałowej jest rzeczą oczywistą. Grupa kapitałowa tworzona jest, aby
spółki współpracowały ze sobą.
W dalszej części uzasadnienia Odwołujący przywołał tezy z orzeczeń Krajowej Izby
Odwoławczej związane z oceną wykazania spełnienia przesłanek do uznania informacji za
tajemnicę przedsiębiorstwa.
Odwołujący zakłada, iż do pisma nie załączono uzasadnienia objęcia informacji tajemnicą
przedsiębiorstwa, gdyż nie zostało ono przez Zamawiającego udostępnione, a jeżeli nawet
uzasadnienie takie zostało zawarte, to zdaniem Odwołującego nie wykazuje ono, że
informacje zawarte w piśmie w całości stanową tajemnicę przedsiębiorstwa.
W związku z tym, iż zasadą postępowania jest jego jawność, wszelki odstępstwa od niej
powinny być bardzo wąsko traktowane i konieczne jest przedstawienie przez podmiot
zastrzegający informacje szczegółowego uzasadnienia oraz łącznego wykazania spełnienia
3 przesłanek ustawowych.
W świetle powyższego Izba powinna nakazać odtajnienie i udostępnienie przez
Zamawiającego pisma z 22.12.2015 r. wraz z załącznikami.
II. Zarzut zaniechania wykluczenia Comarch Polska S.A. z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 Ustawy, pomimo iż wykonawca złożył nieprawdziwe
informacje oraz nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący analogiczny zarzut sformułował w odwołaniu rozpoznanym w wyroku łącznym
sygn. akt KIO 2260/15 i 2261/15, przy czym Izba uznała, że zarzut jest przedwczesny (str. 17
uzasadnienia) uznając za zasadne wezwanie Comarch Polska S.A. o uzupełnienie
dokumentów. Wobec uzupełnienia przez Comarch Polska S.A. dokumentów Odwołujący
formułuje obecnie ten zarzut, jako wniesiony w terminie, tj. po dokonaniu przez
Zamawiającego wezwania zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
10.12.2015 r.
Sygn. akt: KIO 2848/15
Comarch Polska S.A. w zakresie wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu
korzysta z zasobów innej spółki z Grupy Kapitałowej Comarch, co jest konieczne, gdyż sam
nie posiada żadnego doświadczenia w zakresie wdrażania systemu RFID i nie zamierza
korzystać z podwykonawców, stąd w ofercie złożył zobowiązanie podmiotu trzeciego do
użyczenia wiedzy i doświadczenia, w oparciu o którego zasoby stara się wykazać spełnienie
warunków udziału w postępowaniu. Przy korzystaniu z potencjału podmiotu trzeciego
koniecznym jest wykazanie, iż udostępnienie zasobu ma charakter realny i rzeczywisty, na
co wielokrotnie zwracała Izba w wyrokach (przykładowo wyrok z dnia 24.02.2015 r., sygn.
akt KIO 247/15). W przypadku korzystania przez Comarch Polska S.A. z wiedzy i
doświadczenia podmiotu udostępniającego swoje zasoby, w przedmiotowym przypadku
zasoby takie mogą być realnie udostępnione tylko przez udział podmiotu udostępniającego
zasoby w realizacji zamówienia, tj. poprzez realne podwykonawstwo. Przy czym po prostu
musi to być realne podwykonawstwo, niezależnie od tego, jak umowa zostanie rzeczywiście
nazwana (umowa o współpracy, czy inna umowa nienazwana). Nie jest bowiem możliwe
realne udostępnienie wiedzy i doświadczenia dla projektu będącego przedmiotem
zamówienia w zakresie doświadczenia przy realizacji projektów podobnych w drodze
szkoleń, czy też udostępnienia know-how. Zamawiający wymagał od wykonawców
doświadczenia w realizacji 3 projektów spełniających szczegółowe warunki, powiązanie z
przedmiotem zamówienia. Podmiot, który nabył takie doświadczenie przez realizację
zamówienia podobnego, nie może skutecznie udostępnić swojego doświadczenia i wiedzy w
tym zakresie w inny sposób, niż poprzez swój bezpośredni udział w realizacji zamówienia.
Doświadczenie nie może być skutecznie przekazane w trybie szkoleń, konsultacji lub
doradztwa czy też innej współpracy. Ponieważ Comarch Polska S.A. nie posiada w ogóle
własnego doświadczenia w wymaganym zakresie, koniecznym jest aby podmiot
udostępniający swoje zasoby był podwykonawcą przy realizacji zamówienia, jako ten, który
posiada wiedzę i doświadczenie dające rękojmię prawidłowego wykonania zamówienia.
Ponieważ Comarch Polska S.A. w ofercie oświadczył, iż wykona zamówienie swoimi siłami
(pkt 9, str.8 oferty), bez udziału podwykonawcy, potwierdza to, iż nie spełnia warunków
udziału w postępowaniu i powinien być wykluczony z postępowania. Treść oferty nie może w
tym zakresie podlegać uzupełnieniu oraz wyjaśnieniu, zmierzającym do jej zmiany.
Wykonawca odpowiadając na wezwanie Zamawiającego mógł wykazać się własnym
doświadczeniem i wiedzą (nie zmieniając treści oferty co do oświadczenia o braku udziału
podwykonawcy), a składając ponownie zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby
pozbawił się możliwości skorzystania z tych zasobów. Odwołujący przywołał fragment z
uzasadnienia wyroku Izby rozpoznającej wcześniejsze odwołanie, w którym wskazano -
„Nadto w ocenie Izby udostępnienie warunków posiadania wiedzy i doświadczenia w tym
konkretnym przypadku, kiedy przystępujący nie jest producentem urządzeń, ani nie wdrażał
Sygn. akt: KIO 2848/15
systemu RFID, nie może nastąpić realnie w inny sposób niż przez wykorzystanie zasobów
podmiotu udostępniającego w bezpośredni sposób w celu należytego wykonania
zamówienia" (str. 118 uzasadnienia).
Z ostrożności, Odwołujący wskazał, iż uzupełnione w dniu 22 grudnia 2015 r. zobowiązanie
do udostępnienia zasobów nie wykazuje spełniania warunku udziału w postępowaniu, gdyż
jest na tyle ogólne, że nadal nie wykazuje rzeczywistego, realnego udziału podmiotu
udostępniającego zasoby w realizacji zamówienia, w sposób który zapewniałby realne
skorzystanie z użyczonego zasobu. Ponadto Odwołujący uznał, iż uzupełnione zobowiązanie
zostało sporządzone po dniu wydania wyroku (po 10.12.2015 r.), a jedynie opatrzone zostało
datą wcześniejszą. Wynika to z zasad doświadczenia życiowego, zgodnie z którym nie
sporządza się 2 różnych zobowiązań o różnej treści w tej samej dacie. Na tę okoliczność
Odwołujący wnioskuje o powołanie dowodu z zeznań świadków – osób, które podpisały
uzupełnione w dniu 22.12.2015 r. zobowiązanie do udostępnienia zasobów na okoliczność:
a.
Daty sporządzanie dwóch zobowiązań do udostępnienia zasobów,
b.
Okoliczności podpisania dwóch zobowiązań do udostępnienia zasobów,
c.
Ustalenia, kto przygotował treść obu zobowiązań do udostępnienia zasobów,
d.
Przyczyn sporządzenia dwóch różnych zobowiązań do udostępnienia zasobów,
e.
Zbieżności treści zobowiązania do udostępnienia zasobów dołączonego do
pisma Comarch z dnia 22 grudnia 2015 roku z uzasadnieniem wyroku
Krajowej Izby Odwoławczej KIO 2260/15 i KIO 2261/15 z dnia 10 grudnia
2015 roku.
Sporządzenie zobowiązania do udostępnienia zasobów z datą sprzed złożenia oferty w
dacie późniejszej, tj. po 10.12.2015 r. i dołączenie tego zobowiązania do oferty w trybie art.
26 ust. 3 Ustawy stanowi złożenie nieprawdziwych informacji, które mogą mieć wpływ na
wynik postępowania. Takie antydatowane zobowiązania nie jest dokumentem, który
potwierdza spełnienie warunków udziału na dzień złożenia oferty.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o jego oddalenie w
całości.
Stanowisko Izby
Izba na posiedzeniu niejawnym przeprowadzonym z udziałem stron w dniu 13
stycznia 2016 r. uznała, iż nie zachodzą przeszkody formalne uniemożliwiające rozpoznanie
merytoryczne zarzutów i skierowała odwołanie na rozprawę. Wskazywane w pismach
procesowych Zamawiającego oraz Przystępującego Comarch Polska S.A. okoliczności
mające uzasadniać brak podstawy do rozpoznania zarzutów w ocenie Izby nie prowadziły do
Sygn. akt: KIO 2848/15
wypełnienia którejkolwiek z przesłanek do odrzucenia odwołania, w szczególności wskazanej
w art. 189 ust. 2 pkt 4 Ustawy. Zasadniczo wnioski o pozostawienie zarzutów bez
rozpoznania formułowane były w związku z zarzutami, jakie Odwołujący formułował wobec
oferty Comarch Polska S.A. w odwołaniu z dnia 16 października 2015 r. (sygn. akt KIO
2661/15). Izba uznała, iż obecna podstawa faktyczna zarzutów nie dotyczy dokumentów
złożonych w ofercie, stąd powtórzony zarzut naruszenia konkretnego przepisu Ustawy, w
części wynikał z nowych okoliczności, jakie wynikały z uzupełnionych dokumentów, istotnych
dla oceny powtórzonej czynności Zamawiającego. W takim stanie rzeczy nie jest
prawidłowym stwierdzenie, że Odwołujący powołuje się wyłącznie na te same okoliczności,
które były przedmiotem rozstrzygnięcia przez Izbę w sprawie innego odwołania dotyczącego
tego samego postępowania wniesionego przez tego samego odwołującego się. Nie budziżadnych wątpliwości Izby, iż obecnie odwołanie wniesione jest na nową czynność
Zamawiającego - oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez Comarch
Polska S.A., dokonaną w oparciu o uzupełnione dokumenty, mające potwierdzać, iż
przekazanie potencjału podmiotu trzeciego miało charakter realny. Stąd również nie było
podstaw do stwierdzenia wystąpienia przesłanek do odrzucenia odwołania wskazanych w
art. 189 ust. 2 pkt 3 i 5 Ustawy.
Postępowanie prowadzone jest według zasad określonych dla postępowań o wartości
przekraczającej kwoty, od której uzależniony jest obowiązek publikacji ogłoszenia w
publikatorze unijnym.
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo
zamówień publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia, (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), tj. po zmianie dokonanej
ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U
poz. 1232), zwanej dalej „Ustawą”.
Na posiedzeniu niejawnym prowadzonym z udziałem stron Izba uwzględniła opozycję
Odwołującego wniesioną wobec przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego Konsorcjum Hadatap. Izba uznała, iż zasadnym było wniesienie opozycji
wobec przystąpienia do udziału w postępowaniu odwoławczym podmiotu, który na obecnym
etapie postępowania utracił status wykonawcy, co było konsekwencją skutecznego
odrzucenia jego oferty, wobec której to czynności nie wniósł on odwołania. Tym samym
Konsorcjum Hadatap nie posiadało legitymacji do wniesienia przystąpienia, która zgodnie z
art. 185 ust. 2 Ustawy przysługuje wykonawcy w rozumieniu art. 2 pkt 11 Ustawy.
Izba dopuściła do udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze uczestnika
przystępującego po stronie Zamawiającego wykonawcę Comarch Polska S.A. (dalej jako
Comarch).
Sygn. akt: KIO 2848/15
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była
do oceny wypełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 ustawy, tj. istnienia interesu w uzyskaniu
zamówienia oraz możliwości poniesienia przez Odwołującego szkody. Ocena ta prowadzona
jest z uwzględnieniem zakresu zarzutów oraz skutków, jakie dla Odwołującego wywoływać
miałyby zaskarżone czynności i zaniechania. Ponieważ zarzuty dotyczą naruszenia zasady
jawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a także oceny spełnienia
warunków udziału w postępowaniu przez Comarch, którego ofertę Zamawiający uznał za
najkorzystniejszą, uchybienia Zamawiającego do jakich dopuścić miał się w toku czynności
oceny tej oferty prowadziłyby do nieprawidłowego wyniku postępowania zakończonego
wyborem oferty najkorzystniejszej. Uwzględnienie odwołania prowadziłoby do unieważnienia
wyniku postępowania i nakazania powtórzenia czynności oceny i wyboru oferty
najkorzystniejszej z pominięciem oferty obecnie najkorzystniejszej, co umożliwiałoby wybór
oferty Odwołującego.
W związku z powyższym Izba uznała, że spełnione zostały przesłanki materialno
prawne do merytorycznego rozpoznania zarzutów.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
uzupełnione przez Comarch na podstawie art. 26 ust. 3 Ustawy dokumenty (pismo z dnia
22.12.2015 r.), dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jak również stanowiska stron i uczestnika postępowania, zaprezentowane w
pismach procesowych i ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co
następuje.
Izba nie dopuściła dowodów zgłoszonych w odwołaniu z zeznań świadków na
okoliczność antydatowania uzupełnionego zobowiązania podmiotu udostępniającego
Comarch swój potencjał uznając, dowód ten za zbędny dla rozstrzygnięcia, gdyż
okoliczności na jakie mieliby złożyć zeznania świadkowie nie miały miejsca, a co wynikało z
faktu, iż Comarch nie złożyło w uzupełnieniu jeszcze jednego zobowiązania podmiotu
trzeciego z datą sprzed terminu złożenia oferty.
Orzekając o zasadności odwołania Izba dokonała oceny uzupełnionych w dniu
22.12.2015 r. dokumentów, do której to czynności zobowiązała Izba Zamawiającego
wyrokiem z dnia 10.12.2015 r. W całości pismo wraz z załącznikami objęte zostało klauzulą
poufności, gdyż informacje w nich zawarte Comarch uznał za tajemnicę przedsiębiorstwa.
Zasadniczo zarzuty sprowadzają się do oceny dopuszczalności utajnienia
uzupełnionych w trybie art. 26 ust. 3 Ustawy przez Comarch dokumentów i prawidłowości ich
oceny pod kątem stwierdzenia, iż potwierdzają one realność udostępnienia zasobów
Sygn. akt: KIO 2848/15
podmiotu trzeciego wykonawcy, który samodzielnie nie posiada wymaganej wiedzy i
doświadczenia.
I.
Różnica stanowisk prezentowanych na rozprawie wynikała po pierwsze z braku znajomości
przez Odwołującego treści pisma z 22.12.2015 r., w całości utajnionego przez Comarch, a
po drugie przypisywania odmiennych skutków procesowych rozstrzygnięciu Krajowej Izby
Odwoławczej, która w wyroku z dnia 10.12.2015 r., sygn. akt KIO 2260/15 i KIO 2261/15
oddaliła w części zarzuty podnoszone przez Asseco Poland S.A. wobec pierwszej czynności
oceny spełnienia przez Comarch warunku udziału w postępowaniu i jej wyboru jako
najkorzystniejszej. Odwołujący wskazywał bowiem, iż oddalenie między innymi zarzutu
zaniechania odtajnienia dokumentów złożonych w ofercie na potwierdzenie spełnienia
warunków udziału w postępowaniu oparte na stwierdzeniu uchybienia terminu do jego
wniesienie nie oznaczało, iż Izba rozstrzygnęła o zasadności utajnienia dokumentów.
Ponadto wskazywał, iż Izba uznała za przedwczesny zarzut zaniechania wykluczenia
Comarch z postępowania i na tej podstawie nie rozstrzygnęła o zarzucie. Zamawiający i
Przystępujący wywodzili natomiast z faktu oddalenia części zarzutów podniesionych przez
Asseco Poland S.A., iż Izba rozstrzygnęła w sposób wiążący tak o skuteczności zastrzeżenia
poufności dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu, jak
również oceniła złożone w ofercie dokumenty. Powyższe miało mieć ten skutek dla
rozpoznania niniejszego odwołania, że Izba pozostawałby związana oceną dokumentów
złożonych w ofercie.
W świetle tych rozbieżności koniecznym było w pierwszej kolejności ustalenie
zakresu rozstrzygnięcia, jakie zapadło w wyroku z dnia 10.12.2015 r., nakazującego
Zamawiającemu wezwanie Comarch do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust.
3 Ustawy. Należy zauważyć, iż wyrok zapadł w sprawach połączonych do wspólnego
rozpoznania wniesionych przez Konsorcjum Hadatap (sygn. akt KIO 2660/15) oraz Asseco
Poland S.A. (sygn. akt KIO 2661/15). W części zarzuty w obu odwołaniach dotyczyły
prawidłowości oceny wykazania przez Comarch spełniania warunków udziału w
postępowaniu (wiedzy i doświadczenia). Izba uwzględniła odwołanie Asseco Poland S.A.
jedynie uznając za zasadny zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 Ustawy i na tej podstawie
nakazała wezwać Comarch do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów potwierdzających
wykazanie spełniania warunku udziału w postępowaniu, w zakresie posiadanego
doświadczenia, a w pozostałym zakresie odwołanie oddaliła (pkt 1B sentencji). Izba
jednocześnie oddaliła w całości odwołanie wniesione przez Konsorcjum Hadatap, w którym
między innymi podniesiony został zarzut zaniechania wykluczenia Comarch z postępowania.
Ze strony 101 oraz 116 uzasadnienia wyroku wynika, iż zarzut zaniechania odtajnienia
Sygn. akt: KIO 2848/15
dokumentów złożonych w ofercie Comarch w części nie podlegał rozpoznaniu przez Izbę,
jako zarzut spóźniony, a w części podlegał oddaleniu. Izba uznała, iż odwołania Konsorcjum
Hadatap oraz Asseco wobec zaniechania odtajnienia przez Zamawiającego informacji
zastrzeżonych w ofercie Comarch, jako tajemnica przedsiębiorstwa wniesione w dniu 16
października 2015r. zostały wniesione z uchybieniem terminu określonego w art. 182 ust. 3
pkt 1 Ustawy. W konsekwencji Izba pozbawiona została możliwości oceny, czy zamawiający
odmawiając dostępu do oferty Comarch w części objętej tajemnicą przedsiębiorstwa dopuścił
się zaniechania niezgodnego w obowiązkiem ustawowym. Izba oceniła jako nieprawidłowe
zachowanie Zamawiającego, który nie udostępnił Asseco raportów z testów znaczników
konsorcjum Hadatap, jednak z uwagi na dalszą pozycję tej oferty, uznała, iż nie mogło mieć
to wpływu na wynik postępowania i na podstawie art. 192 ust. 2 Ustawy zarzut oddaliła.
Uwzględniając powyższe należało uznać, iż Izba nie zajęła stanowiska merytorycznego co
do zasadności objęcia informacji zawartych w ofercie Comarch oraz w wyjaśnieniach
związanych z tymi informacjami, tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie oznacza to jednak, iż przy
obecnych zarzutach Izba uprawniona jest do badania i oceny, czy informacje wynikające z
dokumentów zastrzeżonych, złożonych w ofercie mogą być poddane ocenie pod kątem
skuteczności uznania ich za tajemnicę przedsiębiorstwa. Przede wszystkim stanowiłoby to
wykroczenie poza zakres zarzutu, który wnika nie tylko z przywołanej podstawy prawnej, ale
przede wszystkim z okoliczności wskazanych przez Odwołującego, które dotyczą wyłącznie
dokumentów uzupełnionych po 10.12.2015 r., tj. na wezwanie Zamawiającego skierowane
do Comarch Polska S.A., jako czynności nakazanej wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z
10.12.2015 r. Po drugie przeszkodą formalną dla takiej oceny jest rozstrzygnięcie Izby
oddalające ten zarzut, od którego żadna ze stron nie wniosła skargi do Sądu Okręgowego,
który przyjmując odmienną ocenę terminów na wniesienie odwołania mógłby zająć
stanowisko merytoryczne w przedmiocie skuteczności objęcia klauzulą poufności części
dokumentów złożonych w ofercie.
W tych okolicznościach obecne rozstrzygnięcie Izby nie może odnosić się do informacji
zastrzeżonych w dokumentach złożonych w ofercie, stąd oceniając uzupełnione dokumenty,
informacje z nimi związane nie mogły być poddane ocenie Izby, tj. nie mogły wpływać na
ocenę zasadności zarzutu. W zasadzie istotnymi z punktu widzenia wpływu na wynik
postępowania i podlegającymi ocenie Izby pozostawały informacje uzupełnione, w zakresie
w jakim miały wskazywać, iż przekazanie potencjału (doświadczenia) podmiotu trzeciego ma
charakter realny, tj. umożliwia jego bezpośrednie wykorzystanie przy realizacji przedmiotu
zamówienia przez Comarch Polska S.A. Informacje te zawierały przede wszystkim załączniki
do pisma z dnia 22.12.2015 r. Oceniając ich znaczenie, jako tajemnicy przedsiębiorstwa
należało uwzględnić zarówno uzasadnienie zawarte w piśmie przewodnim (z dnia
Sygn. akt: KIO 2848/15
22.12.2015 r.), jak i uzasadnienie objęcia klauzulą informacji zawarte w ofercie. Odnośnie
tego drugiego elementu, w tym zakresie wiążące dla Izby pozostaje rozstrzygnięcie w
wyroku Izby, która oddaliła zarzut zaniechania odtajnienia informacji zawartych między
innymi w zobowiązaniu podmiotu udostępniającego zasoby, wykazie usług, czy też wykazie
osób. Wywołuje to ten skutek dla rozstrzygnięcia dla obecnie podniesionego zarzutu, iż
uzupełnione dokumenty w zakresie w jakim dotyczą wprost informacji zastrzeżonych w
ofercie nie mogły być ujawnione wykonawcy w związku z wiążącym zastrzeżeniem ich
poufności w ofercie. Dotyczy to przede wszystkim informacji, jakie dostarczają załączniki do
pisma z 22.12.2015 r. Oceniając natomiast treść pisma należy zauważyć, iż uzasadnienie
dla jego utajnienia jest bardzo lakoniczne i sprowadza się wyłącznie do wskazania, iż
stanowi ono tajemnicę przedsiębiorstwa. Ponadto informacje jakie zawiera ten dokument w
dużej części stanowią ogólne deklaracje i w dużej części mogły być ujawnione przez
Zamawiającego (z pominięciem opisu przedkładanych za pismem załączników). W ocenie
składu orzekającego nie może to jednak prowadzić do uwzględnienia odwołania, gdyż
naruszenie w tym elemencie zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego pozostawało bez wpływu na wynik postępowania, dla którego istotnym była
merytoryczna ocena dokumentów złożonych w celu wykazania spełnienie warunku udziału w
postępowaniu (doświadczenia). Dokumenty te w całości zostały utajnione (skutecznie), a ich
prawidłowość zweryfikowała Izba w wyroku z dnia 10.12.2015 r., sygn. akt KIO 2660/15 i
2661/15. Nakazanie Zamawiającemu odtajnienia części pisma z 22.12.2015 r. (bez
załączników), które nie zawierało informacji istotnych dla oceny realności udostępnienia
zasobu przez podmiot trzeci, nie mogłoby prowadzić do zmiany wyniku oceny spełnienia
warunków udziału w postępowaniu przez Comarch Polska S.A. Faktycznie Odwołujący
oczekiwał uznania za nieskuteczne zastrzeżenie, jako tajemnicy przedsiębiorstwa informacji,
które pozwalałyby na ustalenie realności udostępnionego wykonawcy doświadczenia
podmiotu trzeciego. Mając na uwadze istotną w tej sprawie okoliczność, iż uzupełnione
dokumenty (załączniki do pisma) korespondowały wprost z zobowiązaniem złożonym w
ofercie, stanowiąc jego uzupełnienie przez doprecyzowanie formy w jakiej wykonawca
będzie mógł skorzystać bezpośrednio z doświadczenia, co do którego przekazania
zobowiązał się podmiot trzeci, ich ujawnienie wprost prowadziłoby do naruszenia poufności
informacji złożonych w ofercie. Uzupełnione oświadczenie podmiotu trzeciego stanowiło
rozwinięcie deklaracji wynikającej z zobowiązania złożonego wykonawcy przed terminem na
złożenie oferty. Ujawnienie nawet fragmentów oświadczenia ujawniałoby informacje
dotyczące podmiotu, który udostępnił wykonawcy swój potencjał, jak i zasady na jakich
wykonawca miałby z niego korzystać na etapie realizacji umowy, dostarczające szerszej
informacji niż ta wynikająca z zobowiązania złożonego w ofercie, objętego klauzulą
poufności.
Sygn. akt: KIO 2848/15
II.
Odnośnie zarzutu zaniechania wykluczenia Comarch z postępowania, w wyroku z
dnia 10.12.2015 r. Izba dokonała badania wykazu wykonanych usług objętego tajemnicą
przedsiębiorstwa przystępującego Comarch i stwierdziła, że zarówno w zakresie
wartościowym, przedmiotowym jak i terminowym z wykazu tego wynika, że wykonawca
posiada udostępnione doświadczenie odpowiadające wymaganiom zamawiającego,
potwierdzają to także wyjaśnienia złożone przez przystępującego Comarch z dnia 1
października 2015r., oraz oświadczenie podmiotu udostępniającego zasoby. Izba stwierdziła
również, że w warunku postawionym przez zamawiającego, zamawiający nie przesądził
jednoznacznie o technologii, w jakiej ma być wykonane zamówienie, natomiast w wykazie
nakazywał wykonawcom dokonać takiej konkretyzacji i u przystępującego nastąpiło
wskazanie konkretnej technologii, co w ocenie Izby świadczy również o tym, że sporządzony
wykaz nie był w zakresie przedmiotowym jedynie kopią wymagań zamawiającego
postawionych w siwz. Wobec braku konkretyzacji postawionego zarzutu, jak również wobec
faktu, że odwołujący Hadatap poza dowodami na okoliczność wykazania faktu, że spółki z
grupy kapitałowej Comarch nie posiadają wdrożeń opartych o technologię RFID innych
dowodów nie powoływał, a te powołane, nie potwierdzają postawionej tezy dowodowej, Izba
nie dopatrzyła się naruszenia przez zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy w związku z
art. 7 ust. 1 ustawy (str. 113 wyroku).
Izba dokonując analizy złożonych przez przystępującego Comarch do oferty, a objętych
tajemnicą dokumentów również nie stwierdziła, żeby któregokolwiek z wymaganych przez
zamawiającego dokumentów brakowało, lub zawierał on błędy (str. 114 wyroku).
Zarzut podniesiony w odwołaniu Asseco (KIO 2261/15) - naruszenia przez Zamawiającego
art. 24 ust. 2 pkt 4) Ustawy, przez zaniechanie wykluczenia z postępowania Comarch,
pomimo iż wykonawca ten nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu, Izba
uznała za przedwczesny.
Przede wszystkim Izba ocenia czy inny sposób przekazania doświadczenia np. przez
udzielenia porad, konsultacji, doradztwa czy wydelegowania osób, które to sposoby
najczęściej wskazywane są w zobowiązaniach innych podmiotów, w tym konkretnym
przypadku można uznać za wystarczające. Dla zbadania tego konieczne jest wzięcie pod
uwagę natury i cech przedmiotowego zamówienia, typu usług oraz uprzedniego
doświadczenia samego wykonawcy. Przedmiotem zamówienia jest dostawa licencji,
instalacja, konfiguracja i wdrożenie systemu zarządzania aktami z efektem finalnym
wdrożenia i produkcyjnego uruchomienia systemu RFID, szkolenie użytkowników i
administratorów, dostawa komponentów sprzętowych, udzielenie gwarancji, usługi
utrzymania i wsparcia systemu, dostawa materiałów promocyjnych, organizacja dwóch
Sygn. akt: KIO 2848/15
konferencji. Tym samym przedmiot zamówienia ma charakter mieszany jest to w
przeważającej mierze usługa informatyczna instalacji, konfiguracji i wdrożenia systemu
informatycznego oraz jego integracji z urządzeniami RFID oraz dostawy tych urządzeń,
usługami dodatkowymi są szkolenia, usługi wsparcia i utrzymania oraz konferencje. Wiedzą
powszechnie dostępną jest fakt, że przystępujący Comarch Polska jest spółką branży
informatycznej i jednocześnie jak wynika z przebiegu rozprawy w zakresie wiedzy i
doświadczenia wymaganego w niniejszym postępowaniu korzysta z doświadczenia innego
podmiotu. Zamawiający wymagał doświadczenia związanego z systemami kodowania,
identyfikacji i kontroli ruchu zarządzania dla obiektów papierowych, dokumentów z
wykorzystaniem technologii znakowania dokumentów możliwymi do identyfikacji na
odległość przez czytnik, w tym system odczytu umożliwiający identyfikację wielu etykiet
znajdujących się jednocześnie w polu odczytu obejmujących co najmniej 100 000 obiektów
papierowych. Tym samym dla zamawiającego kluczowe dla należytego wykonania
zamówienia było wdrożenie i produkcyjne uruchomienie systemu RFID i w tym zakresie
weryfikował doświadczenie. Z części jawnej oferty wynika, że przystępujący Comarch nie
jest producentem urządzeń, z którymi ma być zintegrowany system zarządzania aktami.
Biorąc powyższe pod uwagę oraz opierając się na załączniku nr 8 do pisma z dnia 9
listopada 2015r. tj. na zdaniu 2 akapitu 2 oraz pkt. 2) tego oświadczenia Izba uznała, że
wbrew stanowisku przystępującego Comarch udostępniający jest przekonany o tym, że
przystępujący posiada wystarczające doświadczenie dla realizacji przedmiotowego
zamówienia. W ocenie Izby zatem udostępnienie to ma charakter formalny. Nadto w ocenie
Izby udostępnienie warunków posiadania wiedzy i doświadczenia w tym konkretnym
przypadku, kiedy przystępujący nie jest producentem urządzeń, ani nie wdrażał systemu
RFID, nie może nastąpić realnie w inny sposób niż przez wykorzystanie zasobów podmiotu
udostępniającego w bezpośredni sposób w celu należytego wykonania zamówienia. Mając
na uwadze powyższe Izba uznała, że rację ma odwołujący Asseco, że nie doszło do
wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu, gdyż wykonawca Comarch nie
wykazał realnego udostępnienia zasobu doświadczenia. Niemniej jednak zarzut naruszenia
art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy, w ocenie Izby jest przedwczesny, gdyż zamawiający nie wzywał
tegoż wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów w trybie art. 26 ust. 3
ustawy. Tym samym zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy nie potwierdził się. (str.
118 wyroku).
Izba uwzględniła zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 Ustawy. Odwołujący Asseco wykazał, że
dokumenty złożone przez przystępującego Comarch w zakresie wykazania warunku wiedzy i
doświadczenia zawierają błędy tj. nie potwierdzają realności udostępnienia potencjału
doświadczenia. Izba dokonując analizy złożonych przez przystępującego Comarch do oferty,
a objętych tajemnicą dokumentów również stwierdziła, że wykazu wykonanych usług wraz z
Sygn. akt: KIO 2848/15
dokumentami do niego dołączonymi zawiera w tym zakresie braki, co w konsekwencji
potwierdziło zasadność zarzutu naruszenia przez zamawiającego art. 26 ust. 3 ustawy.(str.
122 wyroku).
Uwzględniając zakres rozstrzygnięcia, jakie zapadło w wyroku z 10.12.2015 r. Izba
uznała, iż zarzut zaniechania wykluczenia z postępowania Comarch Polska S.A. na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 Ustawy nie zasługiwał na uwzględnienie.
Odwołujący zasadniczo naruszenia tych przepisów dopatrywał się w ocenie uzupełnionych
dokumentów, które powinny wskazywać udział w realizacji zamówienia podmiotu
udostępniającego doświadczenie, którego samodzielnie wykonawca nie posiada, jako jego
podwykonawcy. Tylko w takiej sytuacji, zdaniem Odwołującego możliwe byłoby uznanie, iż
udostępnienie potencjału podmiotu trzeciego ma charakter realny, tj. umożliwiający
wykorzystanie jego zasobów w bezpośredni sposób w celu należytego wykonania
zamówienia. O złożeniu nieprawdziwych informacji świadczyć ma rzekome antydatowanie
uzupełnionego zobowiązania podmiotu udostępniającego doświadczenie.
Odnośnie oceny realności udostępnienia zasobów podmiotu trzeciego Izba uznała, iż
załączone do pisma z dnia 22.12.2015 r. oświadczenia potwierdzają możliwość skorzystania
z doświadczenia (wiedzy, jaka płynie z doświadczenia) osób, które bezpośrednio
uczestniczyły w realizacji umowy objętej udostępnioną referencją. Niewątpliwie o
bezpośrednim charakterze skorzystania z potencjału świadczą informacje zawarte w
załącznikach, które wprost odnoszą się do personelu, jaki miałby na ustalonych pomiędzy
spółkami zasadach uczestniczyć w realizacji zamówienia na rzecz Zamawiającego z
ramienia wykonawcy. Ponadto co najmniej część personelu została wskazana w ofercie, jako
osoby, które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia, co dodatkowo wzmacniało ocenę
zobowiązania podmiotu trzeciego pod kątem realności udostępnienia zasobów. Słusznie
wiedzę i doświadczenie podmiotu utożsamia się z wiedzą i doświadczeniem osób, które
realizowały prace. Sam podmiot, jako osoba prawna nie posiada wiedzy, którą faktycznie
posiadają pracownicy (współpracownicy). Na obecnym etapie nie ma podstaw do
podważania
wiarygodności
zobowiązania
złożonego
wykonawcy
przez
podmiot
udostępniający potencjał. Takich dowodów nie dostarcza treść dokumentów przedłożonych
Zamawiającemu, który weryfikuje na ich podstawie, czy wykonawca rzeczywiście będzie
posiadał wiedzę konieczną do wykonania zamówienia. Do takiego stwierdzenia uprawniały
informacje zawarte w dokumentach uzupełnionych, które zawierały szczegółowe dane co do
zasad, na jakich pracownicy podmiotu udostępniającego potencjał, którzy uczestniczyli w
wykonaniu pracy referencyjnej, mieliby wykonywać zamówienie z ramienia wykonawcy.
Odnosząc się do tezy o złożeniu nieprawdziwych informacji, wywodzonej z faktu, który nie
miał miejsca w stanie faktycznym wynikającym z uzupełnionych dokumentów, Izba uznała
Sygn. akt: KIO 2848/15
zarzut oparty na tej tezie za niezasadny. Odwołujący zakładał, iż w złożonych
Zamawiającemu w trybie art. 26 ust. 3 Ustawy dokumentach zostało złożone nowe
zobowiązanie podmiotu trzeciego, tj. drugie obok zobowiązania złożonego w ofercie.
Jednocześnie Odwołujący wskazywał, iż wykonawca nie mógł posiadać dwóch zobowiązań
o różnej treści w momencie złożenia oferty.
Uwzględniając okoliczności powołane przez Odwołującego Izba wskazuje, że uzupełnienie
zobowiązania złożonego w ofercie może przybrać różną postać, np. przez złożenie
dodatkowych dokumentów, które wprost będą odpowiadały na oczekiwania Zamawiającego
wyrażone w wezwaniu. Jak uczy doświadczenie życiowe, nie zawsze treść deklaracji
złożonej na piśmie oddaje w sposób precyzyjny ustalenia, jakie poprzedzały jej złożenie.
Uzupełnienie w takiej sytuacji zobowiązania, poprzez doprecyzowanie informacji, które nie
wynikały w sposób oczywisty z pierwotnej treści pisma złożonego w ofercie nie podważa
faktu istnienia porozumienia między podmiotami, które uzgodniły przed terminem złożenia
oferty przez jeden z nich zasady, na jakich miał on korzystać ze wsparcia podmiotu
udostępniającego swój potencjał. W niniejszej sprawie nie doszło do antydatowania
zobowiązania, gdyż uzupełnionym dokumentem było dodatkowe oświadczenie podmiotu
udostępniającego potencjał wykazany w ofercie Comarch Polska S.A., korespondujące z
treścią zobowiązania, w którym określono sposób wykorzystania jego zasobów przez
Wykonawcę (w szczególności z pkt 2).
Mając na uwadze wskazane powyżej okoliczności faktyczne Izba uznała, iż
odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy oddaliła
odwołanie w całości.
Sygn. akt: KIO 2848/15
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust.
3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis od odwołania oraz wynagrodzenie pełnomocnika Zamawiającego
stwierdzone rachunkiem złożonym przed zamknięciem rozprawy i obciążyła nimi
Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………….
Członkowie: ……………………….
……………………….
1 Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Odwołującego - Asseco Poland S.A.
z siedzibą w
Rzeszowie i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15.000 zł 00 gr. (słownie:
piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego Asseco Poland
S.A. z siedzibą w Rzeszowie, tytułem wpisu od odwołania;
2.2 Zasądza od Odwołującego Asseco Poland S.A.
z siedzibą w Rzeszowie na rzecz
Zamawiającego – Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu kwotę
3.600 zł. 00 gr. (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów strony poniesionych w
związku z wynagrodzeniem pełnomocnika.
Sygn. akt: KIO 2848/15
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do
Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
.............................................
.............................................
Sygn. akt: KIO 2848/15
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez
Zamawiającego – Sąd Apelacyjny we Wrocławiu na dostawę, wdrożenie oraz utrzymanie
Systemu zarządzania aktami z wykorzystaniem technologii RFID (nr postępowania Z-362-
8/15), ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich 2015/S 124-227801 w
dniu 1 lipca 2015 r
.
, wobec czynności zaniechania udostępnienia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu uzupełnionych przez
Comarch Polska S.A. oraz zaniechania wykluczenia z postępowania tego wykonawcy,
zostało wniesione w dniu 29 grudnia 2015 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołanie Wykonawcy Asseco Poland S.A. (sygn. akt KIO 2848/15).
Zamawiający przekazał informację o czynnościach i zaniechaniach w dniu 23 grudnia 2015 r.
Kopia odwołania przekazana została przez Zamawiającego do uczestników postępowania w
dniu 30 grudnia 2015 r. drogą elektroniczną.
Do postępowania odwoławczego przystąpienia zgłosili po stronie Zamawiającego
wykonawcy Comarch Polska S.A oraz Konsorcjum w składzie Hadatap Sp. z o.o. (Lider),
EBS Sp. z o.o., Praetor Sp. z o.o. (dalej jako Konsorcjum Hadatap).
Odwołaniem objęte zostały czynności i zaniechania Zamawiającego podjęte w
związku z wykonaniem wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10.12.2015 r., sygn. akt
KIO 2260/15 i 2261/15, tj. oceny uzupełnionych przez Comarch Polska S.A dokumentów –
pisma z dnia 22.12.2015 r. wraz z załącznikami, polegające na:
1. Zaniechaniu odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu zastrzeżonego
przez Comarch Polska S.A. jako niejawnego pisma z dnia 22 grudnia 2015 r.,
pomimo że informacje zawarte w tym dokumencie nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
2. Zaniechaniu wykluczenia wykonawcy Comarch Polska S.A. z postępowania na
podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 Ustawy pomimo, iż wykonawca ten nie
wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu;
3. Z ostrożności – wobec objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa uzupełnionych
dokumentów – zaniechania wykluczenia wykonawcy Comarch Polska S.A. z
postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Ustawy, pomimo iż wykonawca ten
złożył nieprawdziwe informacje mające lub mogące mieć wpływ na wynik
prowadzonego postępowania.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu niezgodną z przepisami ustawy czynność wyboru
oferty najkorzystniejszej (Comarch), naruszenie art. 7 ust. 1 Ustawy w zw. z naruszeniem art.
Sygn. akt: KIO 2848/15
8 ust. 1, 2 i 3, w zw. z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie Ustawy poprzez zaniechanie
odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu pisma Comarch Polska S.A. z
22.12.2015 r., pomimo że informacje zawarte w tym dokumencie nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa oraz naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 Ustawy poprzez zaniechanie
wykluczenia z postępowania Comarch Polska S.A.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania, unieważnienie czynności oceny ofert i
wyboru oferty najkorzystniejszej, odtajnienie pisma z 22.12.2015 r., dokonanie ponownej
oceny ofert, wykluczenie Comarch Polska S.A. z postępowania, odrzucenie oferty tego
wykonawcy i dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazał na interes w uzyskaniu zamówienia w rozumieniu art. 179 ust. 1 Ustawy
oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów
Ustawy. Odwołujący jest wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11 Ustawy i ubiega się o
udzielenie zamówienia. W wyniku bezprawnych czynności Zamawiającego Odwołujący
został pozbawiony możliwości uzyskania zamówienia, gdyż jego oferta jest najkorzystniejszą
spośród ofert nie podlegających odrzuceniu. Ponadto, wynikiem naruszenia przepisów
Ustawy może być unieważnienia postępowania, co również naraziłoby Odwołującego na
poniesienie szkody.
I.
Zarzut zaniechania odtajnienia pisma Comarch Polska S.A. z 22 grudnia 2015 r.
Uzupełnione przez Comarch Polska S.A. pismo z dnia 22.12.2015 r. nie zostało
udostępnione Odwołującemu, który otrzymał od Zamawiającego wyłącznie informację, iż
liczy ono 21 stron i zawiera 3 załączniki. Zdaniem Odwołującego nie jest możliwe, aby całe
pismo z załącznikami zawierało wyłącznie informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa,
stąd zaniechanie odtajnienia (udostępnienia) jakiejkolwiek części pisma, czy chociażby
wskazania na rodzaj załączników stanowi oczywiste naruszenie przepisów Ustawy oraz
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Uniemożliwia to Wykonawcy skorzystanie ześrodków ochrony prawnej, gdyż nie może postawić tym dokumentom żadnych zarzutów.
Odwołujący wskazał na konieczność wykazania przez Comarch Polska S.A., iż całość
informacji zawartych w dokumencie i załącznikach spełnia łącznie przesłanki określone w art.
11 ust. 4 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zdaniem Odwołujące informacje
zawarte w dokumentach zostały ujawnione do wiadomości publicznej w trakcie
postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą w sprawach połączonych o sygnaturze akt
KIO 2260/15 i KIO 2260/15, przez fakt wskazania na korzystanie przez Comarch Polska S.A.
z wiedzy i doświadczenia spółki należącej do Grupy Kapitałowej Comarch, a zatem nie było
możliwym objęcie w całości treści zobowiązania tej spółki do udostępnienia wiedzy i
doświadczenia oraz dokumentów związanych z tym zobowiązaniem. Ponadto, Comarch
Sygn. akt: KIO 2848/15
Polska S.A. nie podjął wszystkich niezbędnych działań w celu zachowania w poufności
informacji, iż korzysta z wiedzy i doświadczenia spółki z Grupy Kapitałowej Comarch. W
szczególności w toku postępowania odwoławczego ani razu nie zaprzeczył, że korzysta z tej
wiedzy i doświadczenia, a zatem swoim zachowaniem wykazał, że nie podjął odpowiednich
działań. Również wiedza o współpracy pomiędzy dwiema spółkami z tej samej grupy
kapitałowej nie ma wartości gospodarczej, która mogłaby zostać utracona lub obniżona,
gdyby informacja o współpracy stała się powszechnie znana. Odwołujący powołał się na
wyrok Izby z 8.07.2015 r., sygn. akt KIO 1229/15, w którym Izba stwierdziła, że sam fakt
korzystania z cudzych zasobów jest neutralny, nie ma on wartości gospodarczej.
Informacja o współpracy nie ma również charakteru technicznego ani technologicznego, zaś
charakter handlowy, czy organizacyjny też nie zachodzi, gdyż współpraca pomiędzy
spółkami z grupy kapitałowej jest rzeczą oczywistą. Grupa kapitałowa tworzona jest, aby
spółki współpracowały ze sobą.
W dalszej części uzasadnienia Odwołujący przywołał tezy z orzeczeń Krajowej Izby
Odwoławczej związane z oceną wykazania spełnienia przesłanek do uznania informacji za
tajemnicę przedsiębiorstwa.
Odwołujący zakłada, iż do pisma nie załączono uzasadnienia objęcia informacji tajemnicą
przedsiębiorstwa, gdyż nie zostało ono przez Zamawiającego udostępnione, a jeżeli nawet
uzasadnienie takie zostało zawarte, to zdaniem Odwołującego nie wykazuje ono, że
informacje zawarte w piśmie w całości stanową tajemnicę przedsiębiorstwa.
W związku z tym, iż zasadą postępowania jest jego jawność, wszelki odstępstwa od niej
powinny być bardzo wąsko traktowane i konieczne jest przedstawienie przez podmiot
zastrzegający informacje szczegółowego uzasadnienia oraz łącznego wykazania spełnienia
3 przesłanek ustawowych.
W świetle powyższego Izba powinna nakazać odtajnienie i udostępnienie przez
Zamawiającego pisma z 22.12.2015 r. wraz z załącznikami.
II. Zarzut zaniechania wykluczenia Comarch Polska S.A. z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 Ustawy, pomimo iż wykonawca złożył nieprawdziwe
informacje oraz nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący analogiczny zarzut sformułował w odwołaniu rozpoznanym w wyroku łącznym
sygn. akt KIO 2260/15 i 2261/15, przy czym Izba uznała, że zarzut jest przedwczesny (str. 17
uzasadnienia) uznając za zasadne wezwanie Comarch Polska S.A. o uzupełnienie
dokumentów. Wobec uzupełnienia przez Comarch Polska S.A. dokumentów Odwołujący
formułuje obecnie ten zarzut, jako wniesiony w terminie, tj. po dokonaniu przez
Zamawiającego wezwania zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
10.12.2015 r.
Sygn. akt: KIO 2848/15
Comarch Polska S.A. w zakresie wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu
korzysta z zasobów innej spółki z Grupy Kapitałowej Comarch, co jest konieczne, gdyż sam
nie posiada żadnego doświadczenia w zakresie wdrażania systemu RFID i nie zamierza
korzystać z podwykonawców, stąd w ofercie złożył zobowiązanie podmiotu trzeciego do
użyczenia wiedzy i doświadczenia, w oparciu o którego zasoby stara się wykazać spełnienie
warunków udziału w postępowaniu. Przy korzystaniu z potencjału podmiotu trzeciego
koniecznym jest wykazanie, iż udostępnienie zasobu ma charakter realny i rzeczywisty, na
co wielokrotnie zwracała Izba w wyrokach (przykładowo wyrok z dnia 24.02.2015 r., sygn.
akt KIO 247/15). W przypadku korzystania przez Comarch Polska S.A. z wiedzy i
doświadczenia podmiotu udostępniającego swoje zasoby, w przedmiotowym przypadku
zasoby takie mogą być realnie udostępnione tylko przez udział podmiotu udostępniającego
zasoby w realizacji zamówienia, tj. poprzez realne podwykonawstwo. Przy czym po prostu
musi to być realne podwykonawstwo, niezależnie od tego, jak umowa zostanie rzeczywiście
nazwana (umowa o współpracy, czy inna umowa nienazwana). Nie jest bowiem możliwe
realne udostępnienie wiedzy i doświadczenia dla projektu będącego przedmiotem
zamówienia w zakresie doświadczenia przy realizacji projektów podobnych w drodze
szkoleń, czy też udostępnienia know-how. Zamawiający wymagał od wykonawców
doświadczenia w realizacji 3 projektów spełniających szczegółowe warunki, powiązanie z
przedmiotem zamówienia. Podmiot, który nabył takie doświadczenie przez realizację
zamówienia podobnego, nie może skutecznie udostępnić swojego doświadczenia i wiedzy w
tym zakresie w inny sposób, niż poprzez swój bezpośredni udział w realizacji zamówienia.
Doświadczenie nie może być skutecznie przekazane w trybie szkoleń, konsultacji lub
doradztwa czy też innej współpracy. Ponieważ Comarch Polska S.A. nie posiada w ogóle
własnego doświadczenia w wymaganym zakresie, koniecznym jest aby podmiot
udostępniający swoje zasoby był podwykonawcą przy realizacji zamówienia, jako ten, który
posiada wiedzę i doświadczenie dające rękojmię prawidłowego wykonania zamówienia.
Ponieważ Comarch Polska S.A. w ofercie oświadczył, iż wykona zamówienie swoimi siłami
(pkt 9, str.8 oferty), bez udziału podwykonawcy, potwierdza to, iż nie spełnia warunków
udziału w postępowaniu i powinien być wykluczony z postępowania. Treść oferty nie może w
tym zakresie podlegać uzupełnieniu oraz wyjaśnieniu, zmierzającym do jej zmiany.
Wykonawca odpowiadając na wezwanie Zamawiającego mógł wykazać się własnym
doświadczeniem i wiedzą (nie zmieniając treści oferty co do oświadczenia o braku udziału
podwykonawcy), a składając ponownie zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby
pozbawił się możliwości skorzystania z tych zasobów. Odwołujący przywołał fragment z
uzasadnienia wyroku Izby rozpoznającej wcześniejsze odwołanie, w którym wskazano -
„Nadto w ocenie Izby udostępnienie warunków posiadania wiedzy i doświadczenia w tym
konkretnym przypadku, kiedy przystępujący nie jest producentem urządzeń, ani nie wdrażał
Sygn. akt: KIO 2848/15
systemu RFID, nie może nastąpić realnie w inny sposób niż przez wykorzystanie zasobów
podmiotu udostępniającego w bezpośredni sposób w celu należytego wykonania
zamówienia" (str. 118 uzasadnienia).
Z ostrożności, Odwołujący wskazał, iż uzupełnione w dniu 22 grudnia 2015 r. zobowiązanie
do udostępnienia zasobów nie wykazuje spełniania warunku udziału w postępowaniu, gdyż
jest na tyle ogólne, że nadal nie wykazuje rzeczywistego, realnego udziału podmiotu
udostępniającego zasoby w realizacji zamówienia, w sposób który zapewniałby realne
skorzystanie z użyczonego zasobu. Ponadto Odwołujący uznał, iż uzupełnione zobowiązanie
zostało sporządzone po dniu wydania wyroku (po 10.12.2015 r.), a jedynie opatrzone zostało
datą wcześniejszą. Wynika to z zasad doświadczenia życiowego, zgodnie z którym nie
sporządza się 2 różnych zobowiązań o różnej treści w tej samej dacie. Na tę okoliczność
Odwołujący wnioskuje o powołanie dowodu z zeznań świadków – osób, które podpisały
uzupełnione w dniu 22.12.2015 r. zobowiązanie do udostępnienia zasobów na okoliczność:
a.
Daty sporządzanie dwóch zobowiązań do udostępnienia zasobów,
b.
Okoliczności podpisania dwóch zobowiązań do udostępnienia zasobów,
c.
Ustalenia, kto przygotował treść obu zobowiązań do udostępnienia zasobów,
d.
Przyczyn sporządzenia dwóch różnych zobowiązań do udostępnienia zasobów,
e.
Zbieżności treści zobowiązania do udostępnienia zasobów dołączonego do
pisma Comarch z dnia 22 grudnia 2015 roku z uzasadnieniem wyroku
Krajowej Izby Odwoławczej KIO 2260/15 i KIO 2261/15 z dnia 10 grudnia
2015 roku.
Sporządzenie zobowiązania do udostępnienia zasobów z datą sprzed złożenia oferty w
dacie późniejszej, tj. po 10.12.2015 r. i dołączenie tego zobowiązania do oferty w trybie art.
26 ust. 3 Ustawy stanowi złożenie nieprawdziwych informacji, które mogą mieć wpływ na
wynik postępowania. Takie antydatowane zobowiązania nie jest dokumentem, który
potwierdza spełnienie warunków udziału na dzień złożenia oferty.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o jego oddalenie w
całości.
Stanowisko Izby
Izba na posiedzeniu niejawnym przeprowadzonym z udziałem stron w dniu 13
stycznia 2016 r. uznała, iż nie zachodzą przeszkody formalne uniemożliwiające rozpoznanie
merytoryczne zarzutów i skierowała odwołanie na rozprawę. Wskazywane w pismach
procesowych Zamawiającego oraz Przystępującego Comarch Polska S.A. okoliczności
mające uzasadniać brak podstawy do rozpoznania zarzutów w ocenie Izby nie prowadziły do
Sygn. akt: KIO 2848/15
wypełnienia którejkolwiek z przesłanek do odrzucenia odwołania, w szczególności wskazanej
w art. 189 ust. 2 pkt 4 Ustawy. Zasadniczo wnioski o pozostawienie zarzutów bez
rozpoznania formułowane były w związku z zarzutami, jakie Odwołujący formułował wobec
oferty Comarch Polska S.A. w odwołaniu z dnia 16 października 2015 r. (sygn. akt KIO
2661/15). Izba uznała, iż obecna podstawa faktyczna zarzutów nie dotyczy dokumentów
złożonych w ofercie, stąd powtórzony zarzut naruszenia konkretnego przepisu Ustawy, w
części wynikał z nowych okoliczności, jakie wynikały z uzupełnionych dokumentów, istotnych
dla oceny powtórzonej czynności Zamawiającego. W takim stanie rzeczy nie jest
prawidłowym stwierdzenie, że Odwołujący powołuje się wyłącznie na te same okoliczności,
które były przedmiotem rozstrzygnięcia przez Izbę w sprawie innego odwołania dotyczącego
tego samego postępowania wniesionego przez tego samego odwołującego się. Nie budziżadnych wątpliwości Izby, iż obecnie odwołanie wniesione jest na nową czynność
Zamawiającego - oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez Comarch
Polska S.A., dokonaną w oparciu o uzupełnione dokumenty, mające potwierdzać, iż
przekazanie potencjału podmiotu trzeciego miało charakter realny. Stąd również nie było
podstaw do stwierdzenia wystąpienia przesłanek do odrzucenia odwołania wskazanych w
art. 189 ust. 2 pkt 3 i 5 Ustawy.
Postępowanie prowadzone jest według zasad określonych dla postępowań o wartości
przekraczającej kwoty, od której uzależniony jest obowiązek publikacji ogłoszenia w
publikatorze unijnym.
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo
zamówień publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia, (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), tj. po zmianie dokonanej
ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U
poz. 1232), zwanej dalej „Ustawą”.
Na posiedzeniu niejawnym prowadzonym z udziałem stron Izba uwzględniła opozycję
Odwołującego wniesioną wobec przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego Konsorcjum Hadatap. Izba uznała, iż zasadnym było wniesienie opozycji
wobec przystąpienia do udziału w postępowaniu odwoławczym podmiotu, który na obecnym
etapie postępowania utracił status wykonawcy, co było konsekwencją skutecznego
odrzucenia jego oferty, wobec której to czynności nie wniósł on odwołania. Tym samym
Konsorcjum Hadatap nie posiadało legitymacji do wniesienia przystąpienia, która zgodnie z
art. 185 ust. 2 Ustawy przysługuje wykonawcy w rozumieniu art. 2 pkt 11 Ustawy.
Izba dopuściła do udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze uczestnika
przystępującego po stronie Zamawiającego wykonawcę Comarch Polska S.A. (dalej jako
Comarch).
Sygn. akt: KIO 2848/15
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była
do oceny wypełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 ustawy, tj. istnienia interesu w uzyskaniu
zamówienia oraz możliwości poniesienia przez Odwołującego szkody. Ocena ta prowadzona
jest z uwzględnieniem zakresu zarzutów oraz skutków, jakie dla Odwołującego wywoływać
miałyby zaskarżone czynności i zaniechania. Ponieważ zarzuty dotyczą naruszenia zasady
jawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a także oceny spełnienia
warunków udziału w postępowaniu przez Comarch, którego ofertę Zamawiający uznał za
najkorzystniejszą, uchybienia Zamawiającego do jakich dopuścić miał się w toku czynności
oceny tej oferty prowadziłyby do nieprawidłowego wyniku postępowania zakończonego
wyborem oferty najkorzystniejszej. Uwzględnienie odwołania prowadziłoby do unieważnienia
wyniku postępowania i nakazania powtórzenia czynności oceny i wyboru oferty
najkorzystniejszej z pominięciem oferty obecnie najkorzystniejszej, co umożliwiałoby wybór
oferty Odwołującego.
W związku z powyższym Izba uznała, że spełnione zostały przesłanki materialno
prawne do merytorycznego rozpoznania zarzutów.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
uzupełnione przez Comarch na podstawie art. 26 ust. 3 Ustawy dokumenty (pismo z dnia
22.12.2015 r.), dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jak również stanowiska stron i uczestnika postępowania, zaprezentowane w
pismach procesowych i ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co
następuje.
Izba nie dopuściła dowodów zgłoszonych w odwołaniu z zeznań świadków na
okoliczność antydatowania uzupełnionego zobowiązania podmiotu udostępniającego
Comarch swój potencjał uznając, dowód ten za zbędny dla rozstrzygnięcia, gdyż
okoliczności na jakie mieliby złożyć zeznania świadkowie nie miały miejsca, a co wynikało z
faktu, iż Comarch nie złożyło w uzupełnieniu jeszcze jednego zobowiązania podmiotu
trzeciego z datą sprzed terminu złożenia oferty.
Orzekając o zasadności odwołania Izba dokonała oceny uzupełnionych w dniu
22.12.2015 r. dokumentów, do której to czynności zobowiązała Izba Zamawiającego
wyrokiem z dnia 10.12.2015 r. W całości pismo wraz z załącznikami objęte zostało klauzulą
poufności, gdyż informacje w nich zawarte Comarch uznał za tajemnicę przedsiębiorstwa.
Zasadniczo zarzuty sprowadzają się do oceny dopuszczalności utajnienia
uzupełnionych w trybie art. 26 ust. 3 Ustawy przez Comarch dokumentów i prawidłowości ich
oceny pod kątem stwierdzenia, iż potwierdzają one realność udostępnienia zasobów
Sygn. akt: KIO 2848/15
podmiotu trzeciego wykonawcy, który samodzielnie nie posiada wymaganej wiedzy i
doświadczenia.
I.
Różnica stanowisk prezentowanych na rozprawie wynikała po pierwsze z braku znajomości
przez Odwołującego treści pisma z 22.12.2015 r., w całości utajnionego przez Comarch, a
po drugie przypisywania odmiennych skutków procesowych rozstrzygnięciu Krajowej Izby
Odwoławczej, która w wyroku z dnia 10.12.2015 r., sygn. akt KIO 2260/15 i KIO 2261/15
oddaliła w części zarzuty podnoszone przez Asseco Poland S.A. wobec pierwszej czynności
oceny spełnienia przez Comarch warunku udziału w postępowaniu i jej wyboru jako
najkorzystniejszej. Odwołujący wskazywał bowiem, iż oddalenie między innymi zarzutu
zaniechania odtajnienia dokumentów złożonych w ofercie na potwierdzenie spełnienia
warunków udziału w postępowaniu oparte na stwierdzeniu uchybienia terminu do jego
wniesienie nie oznaczało, iż Izba rozstrzygnęła o zasadności utajnienia dokumentów.
Ponadto wskazywał, iż Izba uznała za przedwczesny zarzut zaniechania wykluczenia
Comarch z postępowania i na tej podstawie nie rozstrzygnęła o zarzucie. Zamawiający i
Przystępujący wywodzili natomiast z faktu oddalenia części zarzutów podniesionych przez
Asseco Poland S.A., iż Izba rozstrzygnęła w sposób wiążący tak o skuteczności zastrzeżenia
poufności dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu, jak
również oceniła złożone w ofercie dokumenty. Powyższe miało mieć ten skutek dla
rozpoznania niniejszego odwołania, że Izba pozostawałby związana oceną dokumentów
złożonych w ofercie.
W świetle tych rozbieżności koniecznym było w pierwszej kolejności ustalenie
zakresu rozstrzygnięcia, jakie zapadło w wyroku z dnia 10.12.2015 r., nakazującego
Zamawiającemu wezwanie Comarch do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust.
3 Ustawy. Należy zauważyć, iż wyrok zapadł w sprawach połączonych do wspólnego
rozpoznania wniesionych przez Konsorcjum Hadatap (sygn. akt KIO 2660/15) oraz Asseco
Poland S.A. (sygn. akt KIO 2661/15). W części zarzuty w obu odwołaniach dotyczyły
prawidłowości oceny wykazania przez Comarch spełniania warunków udziału w
postępowaniu (wiedzy i doświadczenia). Izba uwzględniła odwołanie Asseco Poland S.A.
jedynie uznając za zasadny zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 Ustawy i na tej podstawie
nakazała wezwać Comarch do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów potwierdzających
wykazanie spełniania warunku udziału w postępowaniu, w zakresie posiadanego
doświadczenia, a w pozostałym zakresie odwołanie oddaliła (pkt 1B sentencji). Izba
jednocześnie oddaliła w całości odwołanie wniesione przez Konsorcjum Hadatap, w którym
między innymi podniesiony został zarzut zaniechania wykluczenia Comarch z postępowania.
Ze strony 101 oraz 116 uzasadnienia wyroku wynika, iż zarzut zaniechania odtajnienia
Sygn. akt: KIO 2848/15
dokumentów złożonych w ofercie Comarch w części nie podlegał rozpoznaniu przez Izbę,
jako zarzut spóźniony, a w części podlegał oddaleniu. Izba uznała, iż odwołania Konsorcjum
Hadatap oraz Asseco wobec zaniechania odtajnienia przez Zamawiającego informacji
zastrzeżonych w ofercie Comarch, jako tajemnica przedsiębiorstwa wniesione w dniu 16
października 2015r. zostały wniesione z uchybieniem terminu określonego w art. 182 ust. 3
pkt 1 Ustawy. W konsekwencji Izba pozbawiona została możliwości oceny, czy zamawiający
odmawiając dostępu do oferty Comarch w części objętej tajemnicą przedsiębiorstwa dopuścił
się zaniechania niezgodnego w obowiązkiem ustawowym. Izba oceniła jako nieprawidłowe
zachowanie Zamawiającego, który nie udostępnił Asseco raportów z testów znaczników
konsorcjum Hadatap, jednak z uwagi na dalszą pozycję tej oferty, uznała, iż nie mogło mieć
to wpływu na wynik postępowania i na podstawie art. 192 ust. 2 Ustawy zarzut oddaliła.
Uwzględniając powyższe należało uznać, iż Izba nie zajęła stanowiska merytorycznego co
do zasadności objęcia informacji zawartych w ofercie Comarch oraz w wyjaśnieniach
związanych z tymi informacjami, tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie oznacza to jednak, iż przy
obecnych zarzutach Izba uprawniona jest do badania i oceny, czy informacje wynikające z
dokumentów zastrzeżonych, złożonych w ofercie mogą być poddane ocenie pod kątem
skuteczności uznania ich za tajemnicę przedsiębiorstwa. Przede wszystkim stanowiłoby to
wykroczenie poza zakres zarzutu, który wnika nie tylko z przywołanej podstawy prawnej, ale
przede wszystkim z okoliczności wskazanych przez Odwołującego, które dotyczą wyłącznie
dokumentów uzupełnionych po 10.12.2015 r., tj. na wezwanie Zamawiającego skierowane
do Comarch Polska S.A., jako czynności nakazanej wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z
10.12.2015 r. Po drugie przeszkodą formalną dla takiej oceny jest rozstrzygnięcie Izby
oddalające ten zarzut, od którego żadna ze stron nie wniosła skargi do Sądu Okręgowego,
który przyjmując odmienną ocenę terminów na wniesienie odwołania mógłby zająć
stanowisko merytoryczne w przedmiocie skuteczności objęcia klauzulą poufności części
dokumentów złożonych w ofercie.
W tych okolicznościach obecne rozstrzygnięcie Izby nie może odnosić się do informacji
zastrzeżonych w dokumentach złożonych w ofercie, stąd oceniając uzupełnione dokumenty,
informacje z nimi związane nie mogły być poddane ocenie Izby, tj. nie mogły wpływać na
ocenę zasadności zarzutu. W zasadzie istotnymi z punktu widzenia wpływu na wynik
postępowania i podlegającymi ocenie Izby pozostawały informacje uzupełnione, w zakresie
w jakim miały wskazywać, iż przekazanie potencjału (doświadczenia) podmiotu trzeciego ma
charakter realny, tj. umożliwia jego bezpośrednie wykorzystanie przy realizacji przedmiotu
zamówienia przez Comarch Polska S.A. Informacje te zawierały przede wszystkim załączniki
do pisma z dnia 22.12.2015 r. Oceniając ich znaczenie, jako tajemnicy przedsiębiorstwa
należało uwzględnić zarówno uzasadnienie zawarte w piśmie przewodnim (z dnia
Sygn. akt: KIO 2848/15
22.12.2015 r.), jak i uzasadnienie objęcia klauzulą informacji zawarte w ofercie. Odnośnie
tego drugiego elementu, w tym zakresie wiążące dla Izby pozostaje rozstrzygnięcie w
wyroku Izby, która oddaliła zarzut zaniechania odtajnienia informacji zawartych między
innymi w zobowiązaniu podmiotu udostępniającego zasoby, wykazie usług, czy też wykazie
osób. Wywołuje to ten skutek dla rozstrzygnięcia dla obecnie podniesionego zarzutu, iż
uzupełnione dokumenty w zakresie w jakim dotyczą wprost informacji zastrzeżonych w
ofercie nie mogły być ujawnione wykonawcy w związku z wiążącym zastrzeżeniem ich
poufności w ofercie. Dotyczy to przede wszystkim informacji, jakie dostarczają załączniki do
pisma z 22.12.2015 r. Oceniając natomiast treść pisma należy zauważyć, iż uzasadnienie
dla jego utajnienia jest bardzo lakoniczne i sprowadza się wyłącznie do wskazania, iż
stanowi ono tajemnicę przedsiębiorstwa. Ponadto informacje jakie zawiera ten dokument w
dużej części stanowią ogólne deklaracje i w dużej części mogły być ujawnione przez
Zamawiającego (z pominięciem opisu przedkładanych za pismem załączników). W ocenie
składu orzekającego nie może to jednak prowadzić do uwzględnienia odwołania, gdyż
naruszenie w tym elemencie zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego pozostawało bez wpływu na wynik postępowania, dla którego istotnym była
merytoryczna ocena dokumentów złożonych w celu wykazania spełnienie warunku udziału w
postępowaniu (doświadczenia). Dokumenty te w całości zostały utajnione (skutecznie), a ich
prawidłowość zweryfikowała Izba w wyroku z dnia 10.12.2015 r., sygn. akt KIO 2660/15 i
2661/15. Nakazanie Zamawiającemu odtajnienia części pisma z 22.12.2015 r. (bez
załączników), które nie zawierało informacji istotnych dla oceny realności udostępnienia
zasobu przez podmiot trzeci, nie mogłoby prowadzić do zmiany wyniku oceny spełnienia
warunków udziału w postępowaniu przez Comarch Polska S.A. Faktycznie Odwołujący
oczekiwał uznania za nieskuteczne zastrzeżenie, jako tajemnicy przedsiębiorstwa informacji,
które pozwalałyby na ustalenie realności udostępnionego wykonawcy doświadczenia
podmiotu trzeciego. Mając na uwadze istotną w tej sprawie okoliczność, iż uzupełnione
dokumenty (załączniki do pisma) korespondowały wprost z zobowiązaniem złożonym w
ofercie, stanowiąc jego uzupełnienie przez doprecyzowanie formy w jakiej wykonawca
będzie mógł skorzystać bezpośrednio z doświadczenia, co do którego przekazania
zobowiązał się podmiot trzeci, ich ujawnienie wprost prowadziłoby do naruszenia poufności
informacji złożonych w ofercie. Uzupełnione oświadczenie podmiotu trzeciego stanowiło
rozwinięcie deklaracji wynikającej z zobowiązania złożonego wykonawcy przed terminem na
złożenie oferty. Ujawnienie nawet fragmentów oświadczenia ujawniałoby informacje
dotyczące podmiotu, który udostępnił wykonawcy swój potencjał, jak i zasady na jakich
wykonawca miałby z niego korzystać na etapie realizacji umowy, dostarczające szerszej
informacji niż ta wynikająca z zobowiązania złożonego w ofercie, objętego klauzulą
poufności.
Sygn. akt: KIO 2848/15
II.
Odnośnie zarzutu zaniechania wykluczenia Comarch z postępowania, w wyroku z
dnia 10.12.2015 r. Izba dokonała badania wykazu wykonanych usług objętego tajemnicą
przedsiębiorstwa przystępującego Comarch i stwierdziła, że zarówno w zakresie
wartościowym, przedmiotowym jak i terminowym z wykazu tego wynika, że wykonawca
posiada udostępnione doświadczenie odpowiadające wymaganiom zamawiającego,
potwierdzają to także wyjaśnienia złożone przez przystępującego Comarch z dnia 1
października 2015r., oraz oświadczenie podmiotu udostępniającego zasoby. Izba stwierdziła
również, że w warunku postawionym przez zamawiającego, zamawiający nie przesądził
jednoznacznie o technologii, w jakiej ma być wykonane zamówienie, natomiast w wykazie
nakazywał wykonawcom dokonać takiej konkretyzacji i u przystępującego nastąpiło
wskazanie konkretnej technologii, co w ocenie Izby świadczy również o tym, że sporządzony
wykaz nie był w zakresie przedmiotowym jedynie kopią wymagań zamawiającego
postawionych w siwz. Wobec braku konkretyzacji postawionego zarzutu, jak również wobec
faktu, że odwołujący Hadatap poza dowodami na okoliczność wykazania faktu, że spółki z
grupy kapitałowej Comarch nie posiadają wdrożeń opartych o technologię RFID innych
dowodów nie powoływał, a te powołane, nie potwierdzają postawionej tezy dowodowej, Izba
nie dopatrzyła się naruszenia przez zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy w związku z
art. 7 ust. 1 ustawy (str. 113 wyroku).
Izba dokonując analizy złożonych przez przystępującego Comarch do oferty, a objętych
tajemnicą dokumentów również nie stwierdziła, żeby któregokolwiek z wymaganych przez
zamawiającego dokumentów brakowało, lub zawierał on błędy (str. 114 wyroku).
Zarzut podniesiony w odwołaniu Asseco (KIO 2261/15) - naruszenia przez Zamawiającego
art. 24 ust. 2 pkt 4) Ustawy, przez zaniechanie wykluczenia z postępowania Comarch,
pomimo iż wykonawca ten nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu, Izba
uznała za przedwczesny.
Przede wszystkim Izba ocenia czy inny sposób przekazania doświadczenia np. przez
udzielenia porad, konsultacji, doradztwa czy wydelegowania osób, które to sposoby
najczęściej wskazywane są w zobowiązaniach innych podmiotów, w tym konkretnym
przypadku można uznać za wystarczające. Dla zbadania tego konieczne jest wzięcie pod
uwagę natury i cech przedmiotowego zamówienia, typu usług oraz uprzedniego
doświadczenia samego wykonawcy. Przedmiotem zamówienia jest dostawa licencji,
instalacja, konfiguracja i wdrożenie systemu zarządzania aktami z efektem finalnym
wdrożenia i produkcyjnego uruchomienia systemu RFID, szkolenie użytkowników i
administratorów, dostawa komponentów sprzętowych, udzielenie gwarancji, usługi
utrzymania i wsparcia systemu, dostawa materiałów promocyjnych, organizacja dwóch
Sygn. akt: KIO 2848/15
konferencji. Tym samym przedmiot zamówienia ma charakter mieszany jest to w
przeważającej mierze usługa informatyczna instalacji, konfiguracji i wdrożenia systemu
informatycznego oraz jego integracji z urządzeniami RFID oraz dostawy tych urządzeń,
usługami dodatkowymi są szkolenia, usługi wsparcia i utrzymania oraz konferencje. Wiedzą
powszechnie dostępną jest fakt, że przystępujący Comarch Polska jest spółką branży
informatycznej i jednocześnie jak wynika z przebiegu rozprawy w zakresie wiedzy i
doświadczenia wymaganego w niniejszym postępowaniu korzysta z doświadczenia innego
podmiotu. Zamawiający wymagał doświadczenia związanego z systemami kodowania,
identyfikacji i kontroli ruchu zarządzania dla obiektów papierowych, dokumentów z
wykorzystaniem technologii znakowania dokumentów możliwymi do identyfikacji na
odległość przez czytnik, w tym system odczytu umożliwiający identyfikację wielu etykiet
znajdujących się jednocześnie w polu odczytu obejmujących co najmniej 100 000 obiektów
papierowych. Tym samym dla zamawiającego kluczowe dla należytego wykonania
zamówienia było wdrożenie i produkcyjne uruchomienie systemu RFID i w tym zakresie
weryfikował doświadczenie. Z części jawnej oferty wynika, że przystępujący Comarch nie
jest producentem urządzeń, z którymi ma być zintegrowany system zarządzania aktami.
Biorąc powyższe pod uwagę oraz opierając się na załączniku nr 8 do pisma z dnia 9
listopada 2015r. tj. na zdaniu 2 akapitu 2 oraz pkt. 2) tego oświadczenia Izba uznała, że
wbrew stanowisku przystępującego Comarch udostępniający jest przekonany o tym, że
przystępujący posiada wystarczające doświadczenie dla realizacji przedmiotowego
zamówienia. W ocenie Izby zatem udostępnienie to ma charakter formalny. Nadto w ocenie
Izby udostępnienie warunków posiadania wiedzy i doświadczenia w tym konkretnym
przypadku, kiedy przystępujący nie jest producentem urządzeń, ani nie wdrażał systemu
RFID, nie może nastąpić realnie w inny sposób niż przez wykorzystanie zasobów podmiotu
udostępniającego w bezpośredni sposób w celu należytego wykonania zamówienia. Mając
na uwadze powyższe Izba uznała, że rację ma odwołujący Asseco, że nie doszło do
wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu, gdyż wykonawca Comarch nie
wykazał realnego udostępnienia zasobu doświadczenia. Niemniej jednak zarzut naruszenia
art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy, w ocenie Izby jest przedwczesny, gdyż zamawiający nie wzywał
tegoż wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów w trybie art. 26 ust. 3
ustawy. Tym samym zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy nie potwierdził się. (str.
118 wyroku).
Izba uwzględniła zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 Ustawy. Odwołujący Asseco wykazał, że
dokumenty złożone przez przystępującego Comarch w zakresie wykazania warunku wiedzy i
doświadczenia zawierają błędy tj. nie potwierdzają realności udostępnienia potencjału
doświadczenia. Izba dokonując analizy złożonych przez przystępującego Comarch do oferty,
a objętych tajemnicą dokumentów również stwierdziła, że wykazu wykonanych usług wraz z
Sygn. akt: KIO 2848/15
dokumentami do niego dołączonymi zawiera w tym zakresie braki, co w konsekwencji
potwierdziło zasadność zarzutu naruszenia przez zamawiającego art. 26 ust. 3 ustawy.(str.
122 wyroku).
Uwzględniając zakres rozstrzygnięcia, jakie zapadło w wyroku z 10.12.2015 r. Izba
uznała, iż zarzut zaniechania wykluczenia z postępowania Comarch Polska S.A. na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 Ustawy nie zasługiwał na uwzględnienie.
Odwołujący zasadniczo naruszenia tych przepisów dopatrywał się w ocenie uzupełnionych
dokumentów, które powinny wskazywać udział w realizacji zamówienia podmiotu
udostępniającego doświadczenie, którego samodzielnie wykonawca nie posiada, jako jego
podwykonawcy. Tylko w takiej sytuacji, zdaniem Odwołującego możliwe byłoby uznanie, iż
udostępnienie potencjału podmiotu trzeciego ma charakter realny, tj. umożliwiający
wykorzystanie jego zasobów w bezpośredni sposób w celu należytego wykonania
zamówienia. O złożeniu nieprawdziwych informacji świadczyć ma rzekome antydatowanie
uzupełnionego zobowiązania podmiotu udostępniającego doświadczenie.
Odnośnie oceny realności udostępnienia zasobów podmiotu trzeciego Izba uznała, iż
załączone do pisma z dnia 22.12.2015 r. oświadczenia potwierdzają możliwość skorzystania
z doświadczenia (wiedzy, jaka płynie z doświadczenia) osób, które bezpośrednio
uczestniczyły w realizacji umowy objętej udostępnioną referencją. Niewątpliwie o
bezpośrednim charakterze skorzystania z potencjału świadczą informacje zawarte w
załącznikach, które wprost odnoszą się do personelu, jaki miałby na ustalonych pomiędzy
spółkami zasadach uczestniczyć w realizacji zamówienia na rzecz Zamawiającego z
ramienia wykonawcy. Ponadto co najmniej część personelu została wskazana w ofercie, jako
osoby, które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia, co dodatkowo wzmacniało ocenę
zobowiązania podmiotu trzeciego pod kątem realności udostępnienia zasobów. Słusznie
wiedzę i doświadczenie podmiotu utożsamia się z wiedzą i doświadczeniem osób, które
realizowały prace. Sam podmiot, jako osoba prawna nie posiada wiedzy, którą faktycznie
posiadają pracownicy (współpracownicy). Na obecnym etapie nie ma podstaw do
podważania
wiarygodności
zobowiązania
złożonego
wykonawcy
przez
podmiot
udostępniający potencjał. Takich dowodów nie dostarcza treść dokumentów przedłożonych
Zamawiającemu, który weryfikuje na ich podstawie, czy wykonawca rzeczywiście będzie
posiadał wiedzę konieczną do wykonania zamówienia. Do takiego stwierdzenia uprawniały
informacje zawarte w dokumentach uzupełnionych, które zawierały szczegółowe dane co do
zasad, na jakich pracownicy podmiotu udostępniającego potencjał, którzy uczestniczyli w
wykonaniu pracy referencyjnej, mieliby wykonywać zamówienie z ramienia wykonawcy.
Odnosząc się do tezy o złożeniu nieprawdziwych informacji, wywodzonej z faktu, który nie
miał miejsca w stanie faktycznym wynikającym z uzupełnionych dokumentów, Izba uznała
Sygn. akt: KIO 2848/15
zarzut oparty na tej tezie za niezasadny. Odwołujący zakładał, iż w złożonych
Zamawiającemu w trybie art. 26 ust. 3 Ustawy dokumentach zostało złożone nowe
zobowiązanie podmiotu trzeciego, tj. drugie obok zobowiązania złożonego w ofercie.
Jednocześnie Odwołujący wskazywał, iż wykonawca nie mógł posiadać dwóch zobowiązań
o różnej treści w momencie złożenia oferty.
Uwzględniając okoliczności powołane przez Odwołującego Izba wskazuje, że uzupełnienie
zobowiązania złożonego w ofercie może przybrać różną postać, np. przez złożenie
dodatkowych dokumentów, które wprost będą odpowiadały na oczekiwania Zamawiającego
wyrażone w wezwaniu. Jak uczy doświadczenie życiowe, nie zawsze treść deklaracji
złożonej na piśmie oddaje w sposób precyzyjny ustalenia, jakie poprzedzały jej złożenie.
Uzupełnienie w takiej sytuacji zobowiązania, poprzez doprecyzowanie informacji, które nie
wynikały w sposób oczywisty z pierwotnej treści pisma złożonego w ofercie nie podważa
faktu istnienia porozumienia między podmiotami, które uzgodniły przed terminem złożenia
oferty przez jeden z nich zasady, na jakich miał on korzystać ze wsparcia podmiotu
udostępniającego swój potencjał. W niniejszej sprawie nie doszło do antydatowania
zobowiązania, gdyż uzupełnionym dokumentem było dodatkowe oświadczenie podmiotu
udostępniającego potencjał wykazany w ofercie Comarch Polska S.A., korespondujące z
treścią zobowiązania, w którym określono sposób wykorzystania jego zasobów przez
Wykonawcę (w szczególności z pkt 2).
Mając na uwadze wskazane powyżej okoliczności faktyczne Izba uznała, iż
odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy oddaliła
odwołanie w całości.
Sygn. akt: KIO 2848/15
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust.
3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis od odwołania oraz wynagrodzenie pełnomocnika Zamawiającego
stwierdzone rachunkiem złożonym przed zamknięciem rozprawy i obciążyła nimi
Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………….
Członkowie: ……………………….
……………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 132/16 z dnia 2016-02-12
- Sygn. akt KIO 124/16 z dnia 2016-02-12
- Sygn. akt KIO 106/16 z dnia 2016-02-10
- Sygn. akt KIO 101/16 z dnia 2016-02-10
- Sygn. akt KIO 116/16 z dnia 2016-02-09
