rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-06-14
rok: 2021
data dokumentu: 2021-06-14
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 1035/21
KIO 1035/21
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 czerwca 2021 r.
w Warszawie odwołania
wniesionego d
o Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 kwietnia 2021 r. przez
wykonawcę Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z sie-
dzibą w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283 Gdańsk w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Mielcu, ul. Wolności 171, 39-300 Mielec
przy udziale wykonawcy
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S., ul.
Jawór 44A, 28-305 Sobków zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
w Warszawie odwołania
wniesionego d
o Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 kwietnia 2021 r. przez
wykonawcę Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z sie-
dzibą w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283 Gdańsk w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Mielcu, ul. Wolności 171, 39-300 Mielec
przy udziale wykonawcy
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S., ul.
Jawór 44A, 28-305 Sobków zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża odwołującego wykonawcę Przedsiębiorstwo J.A.T.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku, ul.
Matemblewska 27, 80-
283 Gdańsk i:
2.1)
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283 Gdańsk tytułem wpisu od odwołania;
2.2)
zasądza od wykonawcy Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283
Gdańsk na rzecz zamawiającego Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Mielcu, ul. Wolności
171, 39-300 Mielec
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zamawiającego poniesionych w związku
z wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. poz. 2019 oraz z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517, 2275, 2320)
w związku z art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Przepisy wprowadzające
ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2020 oraz z 2020 r. poz. 1086) na
niniejszy wyrok
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 1035/21
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Mielcu, ul. Wolności 171, 39-300 Mielec wszczął
postępowanie na roboty budowlane w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą
»Rekultywacja składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych w Mielcu«.
29.12.2020 r. zostało zamieszczone ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień
Publicznych pod nrem 772698-N-2020.
Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 oraz z 2020 r. poz. 1086) i – w
zakresie środków ochrony prawnej – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019, z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517, 2275
i 2320 oraz z 2021 r. poz. 464) na podstawie art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r.
– Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2020 oraz z
2020 r. poz. 1086).
01.04.2021 r. zamawiający poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S., ul. Jawór 44A, 28-305 Sobków.
06.04.2021 r. wykonawca Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283 Gdańsk (dalej
odwołujący), zgodnie z art. 515 ust. 1 pkt 1 lit. a NPzp, wniósł do Prezesa KIO odwołanie
wobec:
1) zaniechania przez
zamawiającego czynności odrzucenia oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S. (dalej wykonawca L), z
uwagi na to, że zawiera błąd w obliczeniu ceny i rażąco niską cenę [RNC];
2) dokonania
przez
zamawiającego
wyboru
oferty
wykonawcy
L
jako
najkorzystniejszej, pomimo tego, że oferta wykonawcy L podlega odrzuceniu;
3) zaniechania przez
zamawiającego wezwania wykonawcy L do złożenia
dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny
w zakresie okoliczności, których dotyczą zarzuty opisane w treści odwołania,
w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty z uwagi na RNC jest
przedwczesne, a oferta wykonawcy L
wymaga dodatkowych wyjaśnień.
Odwołujący sformułował zarzuty naruszenia przez zamawiającego:
1)
art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp przez bezpodstawne uznanie, że oferta
wykonawcy L
jest ofertą najkorzystniejszą, podczas gdy oferta wykonawcy L
podlega odrzuceniu, co miało wpływ na wybór oferty najkorzystniejszej;
2) art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 SPzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy L
, pomimo tego, że oferta zawiera RNC, a wykonawca L w toku
składanych wyjaśnień nie wykazał, że cena jego oferty nie jest rażąco niska;
3) art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy L
zawierającej błąd w obliczeniu ceny, pomimo ujawnienia się w toku złożonych
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty, że wykonawca L nie uwzględnił
wszystkich wymaganych w SIWZ element
ów mających wpływ na wyliczenie ceny;
4) art. 90 ust. 1 SPzp w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty z uwagi na
RNC jest przedwczesne, a oferta wykonawcy L
wymaga wezwania do złożenia
dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny
w zakresie okoliczności, których dotyczą zarzuty opisane w treści odwołania;
5) art. 7 ust. 1 SPzp
przez niezapewnienie uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, przejawiające się dokonaniem przez zamawiającego działań
niezgodnych z SIWZ i
ustawą SPzp, które spowodowały, że oferta odwołującego,
która jest najkorzystniejsza względem kryteriów oceny ofert, nie została wybrana.
Odwołujący wniósł o:
1)
uwzględnienie odwołania;
2)
unieważnienie czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy L;
3) odrzucenie oferty wykonawcy L
ze względu na to, że oferta wykonawcy L zawiera
błąd w obliczeniu ceny i RNC, co ujawniło się w wyniku złożenia przez wykonawcę L
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny;
4) nakazanie zamawi
ającemu dokonania ponownej oceny ofert bez uwzględniania
oferty wykonawcy L;
5)
alternatywnie względem zarzutów 3 i 4, nakazanie wezwania do złożenia wyjaśnień,
w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty wykonawcy L z uwagi na RNC jest przedwczesne,
a oferta wykonawcy L
wymaga wezwania do złożenia dodatkowych wyjaśnień w za-
kresie okoliczności, których dotyczą;
6)
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego.
Argumentacja
odwołującego
Zamawiający 1.04.2021 r. poinformował odwołującego o dokonaniu wyboru jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy L,
pomimo że oferta wykonawcy L zawiera RNC oraz
błąd w obliczeniu ceny.
[2] Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 SPzp
Zamawiający w toku oceny ofert kierując się obligatoryjną dyspozycją przepisu art. 90
ust. 1a pkt 1 SPzp
wezwał wykonawcę L do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny
oferty.
Wykonawca L
w piśmie datowanym na 8.02.2021 r. przedstawił wyjaśnienia
potwierdzające, że wycena jego oferty nie obejmuje wszystkich wymaganych w dokumentacji
projektowej elementów, tj. zaniża koszty pracy, normowe nakłady robocizny oraz sprzętu
wynikające z KNR, na które sam wykonawca L się powołuje, jak również ceny materiałów
budowlanych, obmiary powierzchni wykonywania robót oraz inne błędy, o których mowa
poniżej.
Odwołujący kilkakrotnie zwracał się do zamawiającego o udostępnienie całej
korespondencji w zakresie badania oferty wykonawcy L w tym RNC (e-mail z 11.02.2021 r.
oraz 15.03.2021 r.).
Zamawiający przekazał jedynie wyjaśnienia wykonawcy L z 8.02.2021 r.
zatem
odwołujący przyjmuje, że żadnych innych wyjaśnień w zakresie oferty wykonawcy L
nie było.
W ocenie
odwołującego treść złożonych wyjaśnień przesądza, że wykonawca L dokonał
obliczenia ceny działając z nienależytą starannością wymaganą od podmiotów
profesjonalnych, nie uwzględnił wszystkich wymaganych kosztów i nie będzie w stanie
wykonać zamówienia za zaoferowaną cenę. Przede wszystkim w tych przypadkach gdzie
koszty istotnie odbiegają od cen rynkowych brakuje jakichkolwiek dowodów ze strony
wykonawcy L
, które potwierdziłyby realność wyceny oferty.
Nie ma więc podstaw w ocenie odwołującego do wzywania wykonawcy L do składania
dals
zych wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny, gdyż opisane w dalszej części uzasadnienia
okoliczności nie budzą wątpliwości co do nieprawidłowej wyceny oferty, a wręcz potwierdzają
istotne braki w tej wycenie, zaś wykonawca L miał już okazję przedstawić zarówno
precyzyjne wyjaśnienia, kalkulacje jak i dowody na potwierdzenie realności ceny oferty, a te-
go nie uczynił. Jeśli wykonawca L złożył wyjaśnienia, w których podał znacząco zaniżone
względem rynkowych ceny za materiały lub nakłady na robociznę lub sprzęt i nie przedstawił
na potwierdzenie tych kosztów wiarygodnych dowodów zgodnie z treścią pierwotnego
wezwania, to nie można wykonawcy L ponownie wzywać do uzupełnienia tych dowodów lub
przedstawiania nowych wyjaśnień w tym samym zakresie.
Z ostrożności procesowej odwołujący podnosi jednak, że w przypadku gdyby Izba
uznała, że w zakresie zarzutów opisanych w odwołaniu należy wezwać wykonawcę L do
dalszych wyjaśnień, to bez wątpienia należy postawić zamawiającemu zarzut naruszenia art.
90 ust. 1 SPzp tj. brak
dodatkowego wyjaśnienia treści oferty w zakresie wyliczenia ceny.
Odnosząc się do złożonych przez wykonawcę L wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny
odwołujący wskazał, że istotne braki w wycenie oferty wykonawcy L przejawiają się w nas-
tępujących elementach cenotwórczych:
Robocizna (R)
Zastosowana przez
wykonawcę L stawka roboczogodziny 18,50 zł/rg jest niższa, niż
wynika to z kalkulacji jej kosztów na podstawie przepisów. Zaznaczyć wypada że w wyjaś-
nieniach wykonawca L
oświadczył, że wszystkie osoby skierowane do realizacji zamówienia
będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Już podstawowe narzuty wynikające z ubez-
pieczeń społecznych, kosztów funduszu pracy itd. powodują, że minimalny koszt po stronie
pracodawcy za wynagrodzenia za godzinę pracy osoby zatrudnionej na podstawie umowy
o pracę to 20,08 zł. Z uwzględnieniem takich okoliczności jak urlop wypoczynkowy
pracownika, ekwiwalenty za odzież roboczą, pranie odzieży i obowiązkowe badania lekarskie
koszt jednej roboczogodziny powinien wynosić 23,43 zł. Wyliczenie w tym zakresie publikuje
chociażby Polska Izba Inżynierów Budownictwa na swojej stronie internetowej:
https://map.piib.org.pl/uploads/pliki/zewn-wydawn-szkol/2020/2020-11-04_Wyliczenie%
20minimalnej%20stawki_2021r_plakat.pdf
– niemniej jednak dostępność takich wyliczeń jest powszechna. Przyjmuje się, że minimalne
wynagrodzenie za pracę wynoszące 2800 zł w 2021 r. wraz z, narzutami wynosi 3373,44 zł,
co przy
średniej liczbie godzin pracy w miesiącu wynoszącej 168 godzin daje właśnie
wartość 20,08 zł wynagrodzenia za godzinę pracy. Rzeczywiste koszty pracodawcy w branży
budowlanej, gdzie dochodzą dodatkowe koszty wynikające z jej specyfiki (ubrania robocze,
ub
ezpieczenie) są jednak wyższe i jak wykazuje przywołane wyliczenie powinny wynosić
23,43 zł za godzinę.
Ponieważ kosztorys wykonawcy wykazuje zaangażowanie 5.981 rg, to całkowity koszt R
(roboczogodzin) powinien być podniesiony:
co najmniej o kwotę 5.981 rg x (20,08 – 18,50) = 9.450 zł, a ze względu na specyfikę
branży budowlanej nawet o kwotę:
5.981 rg x (23,43
– 18,50) = 29.486,33 zł
Ponadto, z wykonanego zgodnie z przedmiarem kosztorysu wynika normowy nakład
robocizny przekraczający 7.000 roboczogodzin. Taką liczbę przyjął również odwołujący,
który również składał wyjaśnienia w zakresie wyceny swojej oferty.
Z uwagi na to, że wykonawca L nie uzasadnia zmniejszenia nakładów normami
zakładowymi lub kalkulacjami własnymi, należy przyjąć, że wykonawca L zaniżył wycenę
o minimum
1.000 roboczogodzin x 20,08 = 20.080 zł. W przypadku stawki 23,43 zł będzie to
kwota
23.430 zł.
Ogółem brakująca, nieujawniona kwota na koszty robocizny wynosi od 29.530 zł do
52.916,33 zł.
Przedmiar robót jest elementem dokumentacji projektowej i jest przygotowywany
zgodnie z przepisami odrębnymi. Należy w związku z tym domniemywać, że liczba
roboczogodzin czy też innych jednostek (maszynogodzin) niezbędna do realizacji
zamówienia została tam prawidłowo (zgodnie z odpowiednimi normami określonymi w KNR)
skalkulowana. Wykonawca L
przedstawiając swoje wyjaśnienia powoływał się w każdej
pozycji kosztorysu (za wyjątkiem poz. 1.4 dotyczącej demontażu brodzika dezynfekcyjnego,
gdzie powołuje się na kalkulację własną) na określoną normę KNR. Wykonawca L
przyjmując samodzielnie do swojej kalkulacji jako podstawę obliczeń normy obowiązujące
powszechnie (zamiast powoływać się na „normę zakładową” lub kalkulację własną, którą
musiałby przedstawić wraz z wyjaśnieniami) zobligowany był dochować należytej
staranności przy stosowaniu tych norm. Z tego punktu wynika, że zaniżono normę liczby
roboczogodzin potrzebnych do realizacji zamówienia, (a dodatkowo zaniżono stawkę
roboczogodziny). W dalszej części uzasadnienia zostanie wykazane, że wykonawca L w wie-
lu innych aspektach zaniżył normy, co spowodowało sztuczne zaniżenie ceny oferty.
Jak już wskazano powyżej, w przypadku gdy wykonawca L powołuje się na inne niż
rynkowe koszty realizacji zamówienia musi przedstawić dowody na potwierdzenie realności
tak
iej wyceny. W przypadku odstępstw od norm KNR należało przedstawić kalkulacje własne
lub „normę zakładową”, co jest powszechną praktyką. W wyjaśnieniach wykonawcy L takich
kalkulacji nie ma.
Sprzęt (S)
Z wykonanego zgodnie z przedmiarem załączonym do SIWZ kosztorysu wynika
normowy nakład jednostek sprzętu w liczbie około 2.500 maszynogodzin. Kosztorys
wykonawcy L opiewa tylko na 1.200 maszynogodzin
. Liczba ta istotnie odbiega od przyjętych
przez projektantów założeń i norm określonych w KNR. Przyjmując nawet średnią cenę
maszynogodziny, wynikającą ze str. 7 kosztorysu wykonawcy (cena łączna za sprzęt
52.254,70 zł/1.200 mg = 42,50 zł/mg), otrzymuje się, że kosztorys, który pomija wynikającą
z KNR
liczbę 1300 maszynogodzin (wymagane 2.500 mg minus uwzględnione przez
wykonawcę L 1200 mg), zaniżono kwotowo o 42,50 x 1300 mg = 55.250 zł.
Dodatkowo, wykonawca L
zaniżył koszty jednostkowe pracy sprzętu. Według cen
wynikających z katalogów dla rejonu świętokrzyskiego i podkarpackiego (poziom niski)
wartość jednej maszynogodziny to ok. 70 zł (uśredniona cena wykazanego sprzętu).
Oznacza to, że cena jednostkowa za 1 maszynogodzinę została zaniżona średnio, o 27,50 zł
względem cen rynkowych. Wykonawca L i tym razem nie przedstawił żadnych dowodów czy
wyliczeń, które pokazywałyby na realność takiej wyceny, mimo, że w takich przypadkach
dowody są obligatoryjne. W efekcie należy przyjąć, że przy zakładanej i zaniżonej przez
wykonawcę L liczbie maszynogodzin (1.200) poziom niedoszacowania wyniósł 33.000 zł
(
1200 x 27,50 zł), a przy prawidłowej zgodnej z KNR liczbie 2500 mg niedoszacowanie
wynosi odpowiednio
68.750 zł.
Suma nakładów niezbędnych na zastosowanie odpowiedniej ilości sprzętu zaniżona
została więc o kwotę od 88.250 zł do ok. 124.000 zł, uwzględniając prawidłową liczbę
maszynogodzin jak i rynkowe stawki.
Powyższy efekt zaniżenia ceny oferty wynika z zaniżenia normowych nakładów
jednostkowych dla maszyn (liczby maszynogodzin
), co widać na przykładzie następujących
pozycji kosztorysu:
1.2.4
– spycharka 100 KM – jest 0,02 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno
być 0,04 mg/m3);
1.2.6
– spycharka jw. – jest 0,01 mg/m3, czyli 25% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3).
Już nawet z porównania tych dwóch pozycji jasno widać, ze w odniesieniu do tego
samego sprz
ętu wykonawca L dowolnie żongluje liczbą maszynogodzin i raz przyjmuje
liczbę 0,01 a w drugiej pozycji – liczbę 0,02, najwyraźniej dostosowując normy (wspólne
przecież dla tej samej koparki) do zakładanego wyniku działań matematycznych. Podobnie
jest w pozycjach 1.5.10 i 1.6.11
dla spycharki, o czym poniżej:
1.3.7
– spycharka jw. – jest 0,02 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3);
1.5.10
– spycharka jw. – jest 0,02 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3);
1.6.11
– spycharka jw. – jest 0,01 mg/m3, czyli 25% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3);
– ciągnik gąsienicowy 100 KM – jest 0,01 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego
(powinno być 0,02 mg/m3);
walec statyczny
– jest 0,01 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno być 0,02
mg/m3).
Na str. 11 kosztorysu
, w zestawieniu sprzętu widoczne są zaniżenia co do kosztów
pracy sprzętu za jedną roboczogodzinę, szczególnie:
a)
koparki gąsienicowej 1,2 m3 – 50 zł/mg (zaniżenie o ok. 50%),
b)
spycharki gąsienicowej 100 KM – 60 zł/mg (zaniżenie o ok. 30%),
c)
ciągnika gąsienicowego 100 KM – 30 zł/mg (zaniżenie o ok. 40%).
Wykonawca L
w swoim kosztorysie dołączonym do wyjaśnień ceny powoływał się w po-
wyższych pozycjach na normy (KNR), a więc nie mógł przyjąć niższych nakładów niż
wynikające z tych norm. Nawet zaś gdyby przyjął inne założenia kalkulacyjne, to powinien
w ramach złożonych wyjaśnień przedstawić takie wyliczenia. Wezwania kierowane do
wykonawców nakazywały przedstawienia szczegółowej kalkulacji ceny oraz uwzględnienia
oszczędności metod wykonywania zamówienia czy też wyjątkowo sprzyjających warunków
realizacji zamówienia dostępnych temu wykonawcy. Takich informacji z wyjaśnień
wykonawcy L
nie sposób wyczytać. Powyższe działania wykonawcy L doprowadziły
globalnie do zaniżenia ceny oferty o kwotę od 88.250 zł do ok. 124.000 zł.
3. Materiały (M)
Na podstawie doświadczenia wykonawczego odwołującego i danych internetowych
odwołujący stwierdził, że cena rynkowa korytek ściekowych 15x50x60 cm wraz z ich
dostawą na plac budowy, nie może być niższa niż 19-20 zł/szt. Cena zastosowana przez
wykonawcę L (poz. 2.2.17 kosztorysu) to 8,0 zł.
Pozycja zaniżona została więc o około (19 zł – 8 zł) x 497 (liczba wymagana korytek)
czyli
5.500 zł.
Podobnie, cena rynkowa nasion roślin motylkowych jest wielokrotnie wyższa, niż
zastosowana przez
wykonawcę L w poz. 2.1.15 cena 1.500 zł/Mg (1,5 zł/kg). Cena ta
powinna wynosić ok. 25.000 zł/Mg (25 zł/kg).
Niedoszacowanie tego elementu to
0,375 Mg x (25.000 zł – 1.500 zł) = 8.800 zł.
Podobnie jak w przypadku kosztów pracy jak i sprzętu wykonawca L zaniżył również
ilości, a więc koszty, materiałów stosując niższy od normatywnego współczynnik do M oraz
niewłaściwe obmiary w następujących pozycjach kosztorysu:
1.2.4
– wsp. 1,05, zamiast 1,1. Brakuje 2.933,4 m3 x 0,05 = 147 x 22,0 zł/m3 = 3.200 zł;
1.2.6
– wsp. 1,05, zamiast 1,1. Brakuje 2.289,6 m3 x 0,05 = 115 x 22,0 zł/m3 = 2.500 zł;
1.3.7
– obmiar 977,8 zamiast 1.743 m3. Brakuje 765 m3 x 22 zł/m3 = 16.800 zł;
1.5.10
– wsp. 0,9, zamiast 1,1. Brakuje 1.744 m3 x 0,2 = 349 x 25,0 zł/m3 = 8.700 zł;
1.6.11
– wsp. 0,9, zamiast 1,1. Brakuje 17.437 m3 x 0,2 = 3.487 x 6,50 zł/m3 = 22.700 zł,
przy czym nie uwzględniono tu uwag dotyczących cen tego materiału z akapitu powyżej.
Nieujawnione koszty materiałów razem wynoszą więc, minimum 68.200 zł.
4. Kosztorys wykonawcy L nie zawiera wyceny
działu 2.3 przedmiaru – „Dodatkowe
czynności po zakończeniu rekultywacji”. Wykonawca FHU D. I. wycenił ten zakres na kwotę
2.289 zł. Wycena odwołującego to wartość 6.717 zł. Przyjmując cenę średnią z powyższych,
należy stwierdzić, że cena wykonawcy L zaniżona jest o kolejne 4.500 zł.
Zgodnie z powyższym zestawieniem sumaryczna kwota niedoszacowania oferty to
minimum:
od 29.530 do 52.916,33 z tytułu robocizny, od 88.250 do 124.000 z tytułu sprzętu
+
68.200 za materiały + 4.500 za pozycję „dodatkowe czynności po zakończeniu
rekultywacji” = od 190.480 do 249.616,33 zł.
[3] art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy L
zawierającej błąd w obliczeniu ceny, pomimo ujawnienia się w toku złożonych wyjaśnień
dotyczących wyliczenia ceny oferty, że wykonawca L nie uwzględnił wszystkich wymaganych
w SIWZ
elementów mających wpływ na wyliczenie ceny
W omawianym przypadku wykonawca L
nie wykazał, że jego oferta uwzględnia
wszystkie koszty niezbędne do realizacji zamówienia, a analiza wyjaśnień i wyliczeń
wykonawcy L
potwierdza, że kwota niedoszacowanych kosztów przekracza wartość zysku,
który wykonawca L określił na kwotę: 33.165,61 zł (str. 7 kosztorysu). Tym samym
wykonawca L
nie będzie w stanie sfinansować brakujących kosztów z zakładanego zysku.
Wypełniona została zatem przesłanka odrzucenia opisana w art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz 90 ust.
3 SPzp.
Trzeba także zauważyć, że brak uwzględnienia istotnych elementów wyceny oferty,
które nie mogą zostać poprawione zgodnie z art. 87 ust. 2 SPzp stanowią błąd w obliczeniu
ceny, który dyskwalifikuje ofertę i powinien skutkować jej odrzuceniem na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 6 SPzp.
[1] Zarzut dotyczący art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp
Zamawiający 1.04.2021 r. poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy L
, pomimo tego, że jak wyżej wykazano oferta wykonawcy L powinna podlegać
odrzuceniu. Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 1 SPzp
zamawiający wybiera ofertę
najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert. Ocenie jednak podlegają tylko oferty,
które nie podlegają odrzuceniu. W związku z tym zamawiający powinien wziąć pod uwagę
tylko ofertę odwołującego i w oparciu o ustalone kryteria wybrać ją jako najkorzystniejszą.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 6.04.2021 r. (art. 514
ust. 2 NPzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 7.04.2021 r.
(art. 524 NPzp).
10.04.2021
r. wykonawca Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S., ul.
Jawór 44A, 28-305 Sobków złożył Prezesowi KIO pismo o zgłoszeniu przystąpienia do
postępowania toczącego się w wyniku wniesienia odwołania po stronie zamawiającego.
Przystępujący przekazał kopie przystąpienia zamawiającemu i odwołującemu (art. 525 Pzp).
Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy 14.06.2021
r. (art. 521 i art. 522 NPzp). Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania zamówieniowego przedstawionej przez zamawiającego, wyjaśnień oraz
stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy
– Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie nie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki posiadania interesu w uzyskaniu
danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba stwierdza, że nie zachodzą przesłanki, których zaistnienie skutkowałoby
odrzuceniem odwołania.
Izba postanowiła dopuścić jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez zamawiającego, potwierdzoną za zgodność
z oryginałem.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia SIWZ oraz informacje zawarte w ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
Izba wzięła pod uwagę dowody złożone przez:
A)
odwołującego:
O1)
wydruk ze strony internetowej cen przedsiębiorcy oferującego materiały
budowlane na wykazanie ceny na jeden z koniecznych do zastosowania
materiałów, betonowe korytka ściekowe na cenę 24 zł za sztukę, gdy
wykonawca L zastosował cenę 8 zł;
B)
przystępującego:
P1)
ewidencja środków trwałych i przykładowe 3 pierwsze strony umów
leasingowych
na wykazanie dysponowania własnym sprzętem na wykazanie
spełnienia warunków udziału w postępowanie (formularz 3.5).
W ocenie Izby zarzut drugi naruszenia art. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 SPzp
–
przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy L
, pomimo tego, że oferta zawiera RNC,
a wykonawca L
w toku składanych wyjaśnień nie wykazał, że cena jego oferty nie jest rażąco
niska
– nie może zostać uwzględniony.
Izba stwierdza, że odwołujący wycenił realny (zdaniem odwołującego) koszt wykonania
zamówienia na kwotę ok. 1 500 000 zł. Izba musi wziąć pod uwagę, że kwotę 1 500 000 zł
odwołujący wyliczył na podstawie swoich własnych poglądów czy doświadczeń bez
stosowania się do jakichkolwiek obligatoryjnych wskazań, bo takich w postępowaniu
zamawiający nie ustanowił. Zamawiający nie przewidział w SIWZ żadnego wzoru czy
żadnych wytycznych do sporządzenia kalkulacji ceny i dlatego każdy wykonawca mógł
innym sposobem dokonać wyceny przedmiotu zamówienia. Dlatego wyliczenie dokonane
przez odwołującego nie może być wzięte pod uwagę jako obowiązujące czy miarodajne dla
wszyst
kich wyliczeń ceny ofertowej dokonywanej przez innych wykonawców.
Należy dodać, że zamawiający przedstawił w SIWZ przedmiar robót, ale jako materiał
poglądowy dla wykonawców, a nie schemat obligujący wykonawców do sporządzenia na
podstawie tego przedmiaru
kosztorysu robót. Zamawiający podkreślił także, że płatność za
wykonanie przedmiotu zamówienia będzie dokonywana ryczałtem, a zamawiający nie
wymagał sporządzenia kosztorysu ofertowego.
Różnica ok. 3 500 zł między cenami ofertowymi odwołującego i wykonawcy L nie ma
wpływu na stwierdzenie w którejkolwiek z tych ofert zastosowania RNC. Zamawiający zwrócił
się do obu tych wykonawców o udzielenie wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny ofertowej
zgodnie z art. 90 ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia SPzp, który to przepis brzmi »Jeżeli
zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w sto-
sunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzie-
lenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szcze-
gólności w zakresie«. Obaj wykonawcy złożyli wyjaśnienia, które zaakceptował zamawiający,
a zwłaszcza wykonawca L przedstawił szczegółowy kosztorys kalkulacji ceny i właściwe
dowody, z których to dokumentów wynika, że wykonawca L nie zaniżył kosztów pracy
przewidując stawkę za 1 godzinę pracy kwotę 18,5 zł, gdy ustawowo obligatoryjna minimalna
stawka wynosi na 2021 r. mniejszą kwotę – 18,3 zł, co nie jest sporne.
Odwołujący wskazał, że wykonawca L nie zawarł w swojej wycenie np. kosztów
ubezpieczenia, jednak
wykonawca L stwierdził, że koszty te zawarł w kosztach pośrednich,
co nie jest nigdzie zabronione.
Wykonawca L wykazał dowodnie (dowód P1), że dysponuje sprzętem własnym do
wykonania przedmiotu zamówienia, a więc nie musi wyceniać kosztów użycia sprzętu (S)
ściśle na podstawie KNR-ów, a więc wskazania tam występujące nie muszą być podstawą
do wyliczenia kosztów użycia sprzętu.
Podobnie koszty materiałów mogą dla wykonawcy L być inne niż wskazywał to
odwołujący (np. składając dowód na aktualny koszt korytek ściekowych – dowód O1).
Szczególnie, że wykonawca L posiada własny magazyn, w którym może mieć materiały
potrzebne do wykonania zamówienia wcześniej nabyte po niższych cenach. Dodatkowo
odwołujący nie wykazał, że na rynku nie mogą występować inne ceny niż wskazane w do-
wodzie O1.
Z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu drugiego.
W ocenie Izby zarzut trzeci naruszenia art. art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp
– przez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy L
zawierającej błąd w obliczeniu ceny, pomimo ujawnienia się
w toku złożonych wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty, że wykonawca L nie
uwzględnił wszystkich wymaganych w SIWZ elementów mających wpływ na wyliczenie ceny
– nie może zostać uwzględniony.
Art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp brzmi »Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli […] zawiera błędy
w obliczeniu ceny lub k
osztu«.
Odwołujący wskazał, że wykonawca L popełnił błąd w obliczeniu ceny ofercie.
Wykonawca L przyjął w kosztorysie inne założenia niż zamawiający określił w przedmiarze
i wykonawca L w cenie oferty nie uwzględnił istotnych elementów ceny. Jednak odwołujący
nie wziął pod uwagę, że przedmiar miał charakter poglądowy, a nie obowiązujący. Dlatego
przyjęcie innych nakładów niż sugeruje to odwołujący nie świadczy o nieuwzględnieniu
jakiegoś zakresu zamówienia. Ponadto ze względu na ryczałtowy charakter wynagrodzenia
wykonawca musi
wykonać pełny zakres zamówienia bez względu na to gdzie i w jakiej
wysokości przewidział w kalkulacji wycenę danych elementów robót. Także zamawiający
podstawnie stwierdził na kanwie oferty i wyjaśnień dotyczących RNC, że wykonawca L
uwzględnił cały zakres zamówienia.
Także odwołujący nie wziął pod uwagę, że wykonawca L mógł pominąć wycenę pozycji
2.3 kosztorysu, gdyż zgodnie z odpowiedzią z 15.01.2021 r. na pytanie 15 zamawiający
stwierdził, że monitoring składowiska nie należy do obowiązków wykonawcy, gdyż
monitoring ten nie wchodzi do zakresu zamówienia.
Z tych względów zamawiający słusznie nie odrzucił oferty ze względu na to, że oferta
zawiera błędy w obliczeniu ceny i dlatego Izba nie może uwzględnić zarzutu trzeciego.
W ocen
ie Izby zarzut pierwszy naruszenia art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp –
przez bezpodstawne uznanie, że oferta wykonawcy L jest ofertą najkorzystniejszą, podczas
gdy oferta wykonawcy L
podlega odrzuceniu, co miało wpływ na wybór oferty
najkorzystniejszej
– nie może zostać uwzględniony.
Art. 91 ust. 1 SPzp brzmi »Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia«.
Izba stwierdza, że zamawiający nie mając podstaw do odrzucenia oferty wykonawcy L
miał obowiązek dopuścić tę ofertę do stadium oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej.
Oferta wykonawcy L została wybrana jako najkorzystniejsza na podstawie kryteriów oceny
ofert określonych w SIWZ. Izba nie znajduje podstaw do stwierdzenia naruszenia przez
zamawiającego art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp.
Z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu pierwszego.
W ocenie Izby zarzut czwarty naruszenia art. 90 ust. 1 SPzp w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty z uwagi na RNC jest przedwczesne, a oferta wykonawcy L
wymaga wezwania do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny w zakresie okoliczności, których dotyczą zarzuty opisane
w treści odwołania – nie może zostać uwzględniony.
Izba stwierdza, że zamawiający nie naruszył wskazanych w zarzutach 1 do 3 przez
odwołującego przepisów i właściwie dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej.
W związku z tym nie ma podstaw aby Izba nakazywała zamawiającemu o zwrócenie się
do wykonawcy L o złożenie dodatkowych wyjaśnień.
Z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu czwartego.
W ocenie Izby zarzut piąty naruszenia art. 7 ust. 1 SPzp – przez niezapewnienie
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, przejawiające się dokonaniem
przez
zamawiającego działań niezgodnych z SIWZ i ustawą SPzp, które spowodowały, że
oferta
odwołującego, która jest najkorzystniejsza względem kryteriów oceny ofert, nie została
wybrana
– nie może zostać uwzględniony.
Art. 7 ust. 1 SPzp brzmi »Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości«.
Izb
a stwierdza, że odwołujący nie uzasadnił w żaden sposób naruszenia przez
zamawiającego art. 7 ust. 1 SPzp i z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu
piątego.
Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Z tych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i art. 575
ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych oraz na podstawie § 2
ust. 2 pkt 1, § 5 ust. 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020
r. poz. 2437), zaliczając w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę uiszczoną
przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenie i wydatki jednego
pełnomocnika, jednak nieprzekraczające łącznie kwoty 3 600 złotych.
Przewodniczący:
………………………………
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża odwołującego wykonawcę Przedsiębiorstwo J.A.T.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku, ul.
Matemblewska 27, 80-
283 Gdańsk i:
2.1)
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283 Gdańsk tytułem wpisu od odwołania;
2.2)
zasądza od wykonawcy Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283
Gdańsk na rzecz zamawiającego Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Mielcu, ul. Wolności
171, 39-300 Mielec
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zamawiającego poniesionych w związku
z wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. poz. 2019 oraz z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517, 2275, 2320)
w związku z art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Przepisy wprowadzające
ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2020 oraz z 2020 r. poz. 1086) na
niniejszy wyrok
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 1035/21
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Mielcu, ul. Wolności 171, 39-300 Mielec wszczął
postępowanie na roboty budowlane w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą
»Rekultywacja składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych w Mielcu«.
29.12.2020 r. zostało zamieszczone ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień
Publicznych pod nrem 772698-N-2020.
Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 oraz z 2020 r. poz. 1086) i – w
zakresie środków ochrony prawnej – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019, z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517, 2275
i 2320 oraz z 2021 r. poz. 464) na podstawie art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r.
– Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2020 oraz z
2020 r. poz. 1086).
01.04.2021 r. zamawiający poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S., ul. Jawór 44A, 28-305 Sobków.
06.04.2021 r. wykonawca Przedsiębiorstwo J.A.T. Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku, ul. Matemblewska 27, 80-283 Gdańsk (dalej
odwołujący), zgodnie z art. 515 ust. 1 pkt 1 lit. a NPzp, wniósł do Prezesa KIO odwołanie
wobec:
1) zaniechania przez
zamawiającego czynności odrzucenia oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S. (dalej wykonawca L), z
uwagi na to, że zawiera błąd w obliczeniu ceny i rażąco niską cenę [RNC];
2) dokonania
przez
zamawiającego
wyboru
oferty
wykonawcy
L
jako
najkorzystniejszej, pomimo tego, że oferta wykonawcy L podlega odrzuceniu;
3) zaniechania przez
zamawiającego wezwania wykonawcy L do złożenia
dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny
w zakresie okoliczności, których dotyczą zarzuty opisane w treści odwołania,
w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty z uwagi na RNC jest
przedwczesne, a oferta wykonawcy L
wymaga dodatkowych wyjaśnień.
Odwołujący sformułował zarzuty naruszenia przez zamawiającego:
1)
art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp przez bezpodstawne uznanie, że oferta
wykonawcy L
jest ofertą najkorzystniejszą, podczas gdy oferta wykonawcy L
podlega odrzuceniu, co miało wpływ na wybór oferty najkorzystniejszej;
2) art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 SPzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy L
, pomimo tego, że oferta zawiera RNC, a wykonawca L w toku
składanych wyjaśnień nie wykazał, że cena jego oferty nie jest rażąco niska;
3) art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy L
zawierającej błąd w obliczeniu ceny, pomimo ujawnienia się w toku złożonych
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty, że wykonawca L nie uwzględnił
wszystkich wymaganych w SIWZ element
ów mających wpływ na wyliczenie ceny;
4) art. 90 ust. 1 SPzp w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty z uwagi na
RNC jest przedwczesne, a oferta wykonawcy L
wymaga wezwania do złożenia
dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny
w zakresie okoliczności, których dotyczą zarzuty opisane w treści odwołania;
5) art. 7 ust. 1 SPzp
przez niezapewnienie uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, przejawiające się dokonaniem przez zamawiającego działań
niezgodnych z SIWZ i
ustawą SPzp, które spowodowały, że oferta odwołującego,
która jest najkorzystniejsza względem kryteriów oceny ofert, nie została wybrana.
Odwołujący wniósł o:
1)
uwzględnienie odwołania;
2)
unieważnienie czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy L;
3) odrzucenie oferty wykonawcy L
ze względu na to, że oferta wykonawcy L zawiera
błąd w obliczeniu ceny i RNC, co ujawniło się w wyniku złożenia przez wykonawcę L
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny;
4) nakazanie zamawi
ającemu dokonania ponownej oceny ofert bez uwzględniania
oferty wykonawcy L;
5)
alternatywnie względem zarzutów 3 i 4, nakazanie wezwania do złożenia wyjaśnień,
w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty wykonawcy L z uwagi na RNC jest przedwczesne,
a oferta wykonawcy L
wymaga wezwania do złożenia dodatkowych wyjaśnień w za-
kresie okoliczności, których dotyczą;
6)
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego.
Argumentacja
odwołującego
Zamawiający 1.04.2021 r. poinformował odwołującego o dokonaniu wyboru jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy L,
pomimo że oferta wykonawcy L zawiera RNC oraz
błąd w obliczeniu ceny.
[2] Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 SPzp
Zamawiający w toku oceny ofert kierując się obligatoryjną dyspozycją przepisu art. 90
ust. 1a pkt 1 SPzp
wezwał wykonawcę L do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny
oferty.
Wykonawca L
w piśmie datowanym na 8.02.2021 r. przedstawił wyjaśnienia
potwierdzające, że wycena jego oferty nie obejmuje wszystkich wymaganych w dokumentacji
projektowej elementów, tj. zaniża koszty pracy, normowe nakłady robocizny oraz sprzętu
wynikające z KNR, na które sam wykonawca L się powołuje, jak również ceny materiałów
budowlanych, obmiary powierzchni wykonywania robót oraz inne błędy, o których mowa
poniżej.
Odwołujący kilkakrotnie zwracał się do zamawiającego o udostępnienie całej
korespondencji w zakresie badania oferty wykonawcy L w tym RNC (e-mail z 11.02.2021 r.
oraz 15.03.2021 r.).
Zamawiający przekazał jedynie wyjaśnienia wykonawcy L z 8.02.2021 r.
zatem
odwołujący przyjmuje, że żadnych innych wyjaśnień w zakresie oferty wykonawcy L
nie było.
W ocenie
odwołującego treść złożonych wyjaśnień przesądza, że wykonawca L dokonał
obliczenia ceny działając z nienależytą starannością wymaganą od podmiotów
profesjonalnych, nie uwzględnił wszystkich wymaganych kosztów i nie będzie w stanie
wykonać zamówienia za zaoferowaną cenę. Przede wszystkim w tych przypadkach gdzie
koszty istotnie odbiegają od cen rynkowych brakuje jakichkolwiek dowodów ze strony
wykonawcy L
, które potwierdziłyby realność wyceny oferty.
Nie ma więc podstaw w ocenie odwołującego do wzywania wykonawcy L do składania
dals
zych wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny, gdyż opisane w dalszej części uzasadnienia
okoliczności nie budzą wątpliwości co do nieprawidłowej wyceny oferty, a wręcz potwierdzają
istotne braki w tej wycenie, zaś wykonawca L miał już okazję przedstawić zarówno
precyzyjne wyjaśnienia, kalkulacje jak i dowody na potwierdzenie realności ceny oferty, a te-
go nie uczynił. Jeśli wykonawca L złożył wyjaśnienia, w których podał znacząco zaniżone
względem rynkowych ceny za materiały lub nakłady na robociznę lub sprzęt i nie przedstawił
na potwierdzenie tych kosztów wiarygodnych dowodów zgodnie z treścią pierwotnego
wezwania, to nie można wykonawcy L ponownie wzywać do uzupełnienia tych dowodów lub
przedstawiania nowych wyjaśnień w tym samym zakresie.
Z ostrożności procesowej odwołujący podnosi jednak, że w przypadku gdyby Izba
uznała, że w zakresie zarzutów opisanych w odwołaniu należy wezwać wykonawcę L do
dalszych wyjaśnień, to bez wątpienia należy postawić zamawiającemu zarzut naruszenia art.
90 ust. 1 SPzp tj. brak
dodatkowego wyjaśnienia treści oferty w zakresie wyliczenia ceny.
Odnosząc się do złożonych przez wykonawcę L wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny
odwołujący wskazał, że istotne braki w wycenie oferty wykonawcy L przejawiają się w nas-
tępujących elementach cenotwórczych:
Robocizna (R)
Zastosowana przez
wykonawcę L stawka roboczogodziny 18,50 zł/rg jest niższa, niż
wynika to z kalkulacji jej kosztów na podstawie przepisów. Zaznaczyć wypada że w wyjaś-
nieniach wykonawca L
oświadczył, że wszystkie osoby skierowane do realizacji zamówienia
będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Już podstawowe narzuty wynikające z ubez-
pieczeń społecznych, kosztów funduszu pracy itd. powodują, że minimalny koszt po stronie
pracodawcy za wynagrodzenia za godzinę pracy osoby zatrudnionej na podstawie umowy
o pracę to 20,08 zł. Z uwzględnieniem takich okoliczności jak urlop wypoczynkowy
pracownika, ekwiwalenty za odzież roboczą, pranie odzieży i obowiązkowe badania lekarskie
koszt jednej roboczogodziny powinien wynosić 23,43 zł. Wyliczenie w tym zakresie publikuje
chociażby Polska Izba Inżynierów Budownictwa na swojej stronie internetowej:
https://map.piib.org.pl/uploads/pliki/zewn-wydawn-szkol/2020/2020-11-04_Wyliczenie%
20minimalnej%20stawki_2021r_plakat.pdf
– niemniej jednak dostępność takich wyliczeń jest powszechna. Przyjmuje się, że minimalne
wynagrodzenie za pracę wynoszące 2800 zł w 2021 r. wraz z, narzutami wynosi 3373,44 zł,
co przy
średniej liczbie godzin pracy w miesiącu wynoszącej 168 godzin daje właśnie
wartość 20,08 zł wynagrodzenia za godzinę pracy. Rzeczywiste koszty pracodawcy w branży
budowlanej, gdzie dochodzą dodatkowe koszty wynikające z jej specyfiki (ubrania robocze,
ub
ezpieczenie) są jednak wyższe i jak wykazuje przywołane wyliczenie powinny wynosić
23,43 zł za godzinę.
Ponieważ kosztorys wykonawcy wykazuje zaangażowanie 5.981 rg, to całkowity koszt R
(roboczogodzin) powinien być podniesiony:
co najmniej o kwotę 5.981 rg x (20,08 – 18,50) = 9.450 zł, a ze względu na specyfikę
branży budowlanej nawet o kwotę:
5.981 rg x (23,43
– 18,50) = 29.486,33 zł
Ponadto, z wykonanego zgodnie z przedmiarem kosztorysu wynika normowy nakład
robocizny przekraczający 7.000 roboczogodzin. Taką liczbę przyjął również odwołujący,
który również składał wyjaśnienia w zakresie wyceny swojej oferty.
Z uwagi na to, że wykonawca L nie uzasadnia zmniejszenia nakładów normami
zakładowymi lub kalkulacjami własnymi, należy przyjąć, że wykonawca L zaniżył wycenę
o minimum
1.000 roboczogodzin x 20,08 = 20.080 zł. W przypadku stawki 23,43 zł będzie to
kwota
23.430 zł.
Ogółem brakująca, nieujawniona kwota na koszty robocizny wynosi od 29.530 zł do
52.916,33 zł.
Przedmiar robót jest elementem dokumentacji projektowej i jest przygotowywany
zgodnie z przepisami odrębnymi. Należy w związku z tym domniemywać, że liczba
roboczogodzin czy też innych jednostek (maszynogodzin) niezbędna do realizacji
zamówienia została tam prawidłowo (zgodnie z odpowiednimi normami określonymi w KNR)
skalkulowana. Wykonawca L
przedstawiając swoje wyjaśnienia powoływał się w każdej
pozycji kosztorysu (za wyjątkiem poz. 1.4 dotyczącej demontażu brodzika dezynfekcyjnego,
gdzie powołuje się na kalkulację własną) na określoną normę KNR. Wykonawca L
przyjmując samodzielnie do swojej kalkulacji jako podstawę obliczeń normy obowiązujące
powszechnie (zamiast powoływać się na „normę zakładową” lub kalkulację własną, którą
musiałby przedstawić wraz z wyjaśnieniami) zobligowany był dochować należytej
staranności przy stosowaniu tych norm. Z tego punktu wynika, że zaniżono normę liczby
roboczogodzin potrzebnych do realizacji zamówienia, (a dodatkowo zaniżono stawkę
roboczogodziny). W dalszej części uzasadnienia zostanie wykazane, że wykonawca L w wie-
lu innych aspektach zaniżył normy, co spowodowało sztuczne zaniżenie ceny oferty.
Jak już wskazano powyżej, w przypadku gdy wykonawca L powołuje się na inne niż
rynkowe koszty realizacji zamówienia musi przedstawić dowody na potwierdzenie realności
tak
iej wyceny. W przypadku odstępstw od norm KNR należało przedstawić kalkulacje własne
lub „normę zakładową”, co jest powszechną praktyką. W wyjaśnieniach wykonawcy L takich
kalkulacji nie ma.
Sprzęt (S)
Z wykonanego zgodnie z przedmiarem załączonym do SIWZ kosztorysu wynika
normowy nakład jednostek sprzętu w liczbie około 2.500 maszynogodzin. Kosztorys
wykonawcy L opiewa tylko na 1.200 maszynogodzin
. Liczba ta istotnie odbiega od przyjętych
przez projektantów założeń i norm określonych w KNR. Przyjmując nawet średnią cenę
maszynogodziny, wynikającą ze str. 7 kosztorysu wykonawcy (cena łączna za sprzęt
52.254,70 zł/1.200 mg = 42,50 zł/mg), otrzymuje się, że kosztorys, który pomija wynikającą
z KNR
liczbę 1300 maszynogodzin (wymagane 2.500 mg minus uwzględnione przez
wykonawcę L 1200 mg), zaniżono kwotowo o 42,50 x 1300 mg = 55.250 zł.
Dodatkowo, wykonawca L
zaniżył koszty jednostkowe pracy sprzętu. Według cen
wynikających z katalogów dla rejonu świętokrzyskiego i podkarpackiego (poziom niski)
wartość jednej maszynogodziny to ok. 70 zł (uśredniona cena wykazanego sprzętu).
Oznacza to, że cena jednostkowa za 1 maszynogodzinę została zaniżona średnio, o 27,50 zł
względem cen rynkowych. Wykonawca L i tym razem nie przedstawił żadnych dowodów czy
wyliczeń, które pokazywałyby na realność takiej wyceny, mimo, że w takich przypadkach
dowody są obligatoryjne. W efekcie należy przyjąć, że przy zakładanej i zaniżonej przez
wykonawcę L liczbie maszynogodzin (1.200) poziom niedoszacowania wyniósł 33.000 zł
(
1200 x 27,50 zł), a przy prawidłowej zgodnej z KNR liczbie 2500 mg niedoszacowanie
wynosi odpowiednio
68.750 zł.
Suma nakładów niezbędnych na zastosowanie odpowiedniej ilości sprzętu zaniżona
została więc o kwotę od 88.250 zł do ok. 124.000 zł, uwzględniając prawidłową liczbę
maszynogodzin jak i rynkowe stawki.
Powyższy efekt zaniżenia ceny oferty wynika z zaniżenia normowych nakładów
jednostkowych dla maszyn (liczby maszynogodzin
), co widać na przykładzie następujących
pozycji kosztorysu:
1.2.4
– spycharka 100 KM – jest 0,02 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno
być 0,04 mg/m3);
1.2.6
– spycharka jw. – jest 0,01 mg/m3, czyli 25% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3).
Już nawet z porównania tych dwóch pozycji jasno widać, ze w odniesieniu do tego
samego sprz
ętu wykonawca L dowolnie żongluje liczbą maszynogodzin i raz przyjmuje
liczbę 0,01 a w drugiej pozycji – liczbę 0,02, najwyraźniej dostosowując normy (wspólne
przecież dla tej samej koparki) do zakładanego wyniku działań matematycznych. Podobnie
jest w pozycjach 1.5.10 i 1.6.11
dla spycharki, o czym poniżej:
1.3.7
– spycharka jw. – jest 0,02 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3);
1.5.10
– spycharka jw. – jest 0,02 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3);
1.6.11
– spycharka jw. – jest 0,01 mg/m3, czyli 25% nakładu normowego (powinno być
0,04 mg/m3);
– ciągnik gąsienicowy 100 KM – jest 0,01 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego
(powinno być 0,02 mg/m3);
walec statyczny
– jest 0,01 mg/m3, czyli 50% nakładu normowego (powinno być 0,02
mg/m3).
Na str. 11 kosztorysu
, w zestawieniu sprzętu widoczne są zaniżenia co do kosztów
pracy sprzętu za jedną roboczogodzinę, szczególnie:
a)
koparki gąsienicowej 1,2 m3 – 50 zł/mg (zaniżenie o ok. 50%),
b)
spycharki gąsienicowej 100 KM – 60 zł/mg (zaniżenie o ok. 30%),
c)
ciągnika gąsienicowego 100 KM – 30 zł/mg (zaniżenie o ok. 40%).
Wykonawca L
w swoim kosztorysie dołączonym do wyjaśnień ceny powoływał się w po-
wyższych pozycjach na normy (KNR), a więc nie mógł przyjąć niższych nakładów niż
wynikające z tych norm. Nawet zaś gdyby przyjął inne założenia kalkulacyjne, to powinien
w ramach złożonych wyjaśnień przedstawić takie wyliczenia. Wezwania kierowane do
wykonawców nakazywały przedstawienia szczegółowej kalkulacji ceny oraz uwzględnienia
oszczędności metod wykonywania zamówienia czy też wyjątkowo sprzyjających warunków
realizacji zamówienia dostępnych temu wykonawcy. Takich informacji z wyjaśnień
wykonawcy L
nie sposób wyczytać. Powyższe działania wykonawcy L doprowadziły
globalnie do zaniżenia ceny oferty o kwotę od 88.250 zł do ok. 124.000 zł.
3. Materiały (M)
Na podstawie doświadczenia wykonawczego odwołującego i danych internetowych
odwołujący stwierdził, że cena rynkowa korytek ściekowych 15x50x60 cm wraz z ich
dostawą na plac budowy, nie może być niższa niż 19-20 zł/szt. Cena zastosowana przez
wykonawcę L (poz. 2.2.17 kosztorysu) to 8,0 zł.
Pozycja zaniżona została więc o około (19 zł – 8 zł) x 497 (liczba wymagana korytek)
czyli
5.500 zł.
Podobnie, cena rynkowa nasion roślin motylkowych jest wielokrotnie wyższa, niż
zastosowana przez
wykonawcę L w poz. 2.1.15 cena 1.500 zł/Mg (1,5 zł/kg). Cena ta
powinna wynosić ok. 25.000 zł/Mg (25 zł/kg).
Niedoszacowanie tego elementu to
0,375 Mg x (25.000 zł – 1.500 zł) = 8.800 zł.
Podobnie jak w przypadku kosztów pracy jak i sprzętu wykonawca L zaniżył również
ilości, a więc koszty, materiałów stosując niższy od normatywnego współczynnik do M oraz
niewłaściwe obmiary w następujących pozycjach kosztorysu:
1.2.4
– wsp. 1,05, zamiast 1,1. Brakuje 2.933,4 m3 x 0,05 = 147 x 22,0 zł/m3 = 3.200 zł;
1.2.6
– wsp. 1,05, zamiast 1,1. Brakuje 2.289,6 m3 x 0,05 = 115 x 22,0 zł/m3 = 2.500 zł;
1.3.7
– obmiar 977,8 zamiast 1.743 m3. Brakuje 765 m3 x 22 zł/m3 = 16.800 zł;
1.5.10
– wsp. 0,9, zamiast 1,1. Brakuje 1.744 m3 x 0,2 = 349 x 25,0 zł/m3 = 8.700 zł;
1.6.11
– wsp. 0,9, zamiast 1,1. Brakuje 17.437 m3 x 0,2 = 3.487 x 6,50 zł/m3 = 22.700 zł,
przy czym nie uwzględniono tu uwag dotyczących cen tego materiału z akapitu powyżej.
Nieujawnione koszty materiałów razem wynoszą więc, minimum 68.200 zł.
4. Kosztorys wykonawcy L nie zawiera wyceny
działu 2.3 przedmiaru – „Dodatkowe
czynności po zakończeniu rekultywacji”. Wykonawca FHU D. I. wycenił ten zakres na kwotę
2.289 zł. Wycena odwołującego to wartość 6.717 zł. Przyjmując cenę średnią z powyższych,
należy stwierdzić, że cena wykonawcy L zaniżona jest o kolejne 4.500 zł.
Zgodnie z powyższym zestawieniem sumaryczna kwota niedoszacowania oferty to
minimum:
od 29.530 do 52.916,33 z tytułu robocizny, od 88.250 do 124.000 z tytułu sprzętu
+
68.200 za materiały + 4.500 za pozycję „dodatkowe czynności po zakończeniu
rekultywacji” = od 190.480 do 249.616,33 zł.
[3] art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy L
zawierającej błąd w obliczeniu ceny, pomimo ujawnienia się w toku złożonych wyjaśnień
dotyczących wyliczenia ceny oferty, że wykonawca L nie uwzględnił wszystkich wymaganych
w SIWZ
elementów mających wpływ na wyliczenie ceny
W omawianym przypadku wykonawca L
nie wykazał, że jego oferta uwzględnia
wszystkie koszty niezbędne do realizacji zamówienia, a analiza wyjaśnień i wyliczeń
wykonawcy L
potwierdza, że kwota niedoszacowanych kosztów przekracza wartość zysku,
który wykonawca L określił na kwotę: 33.165,61 zł (str. 7 kosztorysu). Tym samym
wykonawca L
nie będzie w stanie sfinansować brakujących kosztów z zakładanego zysku.
Wypełniona została zatem przesłanka odrzucenia opisana w art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz 90 ust.
3 SPzp.
Trzeba także zauważyć, że brak uwzględnienia istotnych elementów wyceny oferty,
które nie mogą zostać poprawione zgodnie z art. 87 ust. 2 SPzp stanowią błąd w obliczeniu
ceny, który dyskwalifikuje ofertę i powinien skutkować jej odrzuceniem na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 6 SPzp.
[1] Zarzut dotyczący art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp
Zamawiający 1.04.2021 r. poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy L
, pomimo tego, że jak wyżej wykazano oferta wykonawcy L powinna podlegać
odrzuceniu. Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 1 SPzp
zamawiający wybiera ofertę
najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert. Ocenie jednak podlegają tylko oferty,
które nie podlegają odrzuceniu. W związku z tym zamawiający powinien wziąć pod uwagę
tylko ofertę odwołującego i w oparciu o ustalone kryteria wybrać ją jako najkorzystniejszą.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 6.04.2021 r. (art. 514
ust. 2 NPzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 7.04.2021 r.
(art. 524 NPzp).
10.04.2021
r. wykonawca Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „LWK” W. S., ul.
Jawór 44A, 28-305 Sobków złożył Prezesowi KIO pismo o zgłoszeniu przystąpienia do
postępowania toczącego się w wyniku wniesienia odwołania po stronie zamawiającego.
Przystępujący przekazał kopie przystąpienia zamawiającemu i odwołującemu (art. 525 Pzp).
Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy 14.06.2021
r. (art. 521 i art. 522 NPzp). Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania zamówieniowego przedstawionej przez zamawiającego, wyjaśnień oraz
stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy
– Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie nie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki posiadania interesu w uzyskaniu
danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba stwierdza, że nie zachodzą przesłanki, których zaistnienie skutkowałoby
odrzuceniem odwołania.
Izba postanowiła dopuścić jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez zamawiającego, potwierdzoną za zgodność
z oryginałem.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia SIWZ oraz informacje zawarte w ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
Izba wzięła pod uwagę dowody złożone przez:
A)
odwołującego:
O1)
wydruk ze strony internetowej cen przedsiębiorcy oferującego materiały
budowlane na wykazanie ceny na jeden z koniecznych do zastosowania
materiałów, betonowe korytka ściekowe na cenę 24 zł za sztukę, gdy
wykonawca L zastosował cenę 8 zł;
B)
przystępującego:
P1)
ewidencja środków trwałych i przykładowe 3 pierwsze strony umów
leasingowych
na wykazanie dysponowania własnym sprzętem na wykazanie
spełnienia warunków udziału w postępowanie (formularz 3.5).
W ocenie Izby zarzut drugi naruszenia art. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 SPzp
–
przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy L
, pomimo tego, że oferta zawiera RNC,
a wykonawca L
w toku składanych wyjaśnień nie wykazał, że cena jego oferty nie jest rażąco
niska
– nie może zostać uwzględniony.
Izba stwierdza, że odwołujący wycenił realny (zdaniem odwołującego) koszt wykonania
zamówienia na kwotę ok. 1 500 000 zł. Izba musi wziąć pod uwagę, że kwotę 1 500 000 zł
odwołujący wyliczył na podstawie swoich własnych poglądów czy doświadczeń bez
stosowania się do jakichkolwiek obligatoryjnych wskazań, bo takich w postępowaniu
zamawiający nie ustanowił. Zamawiający nie przewidział w SIWZ żadnego wzoru czy
żadnych wytycznych do sporządzenia kalkulacji ceny i dlatego każdy wykonawca mógł
innym sposobem dokonać wyceny przedmiotu zamówienia. Dlatego wyliczenie dokonane
przez odwołującego nie może być wzięte pod uwagę jako obowiązujące czy miarodajne dla
wszyst
kich wyliczeń ceny ofertowej dokonywanej przez innych wykonawców.
Należy dodać, że zamawiający przedstawił w SIWZ przedmiar robót, ale jako materiał
poglądowy dla wykonawców, a nie schemat obligujący wykonawców do sporządzenia na
podstawie tego przedmiaru
kosztorysu robót. Zamawiający podkreślił także, że płatność za
wykonanie przedmiotu zamówienia będzie dokonywana ryczałtem, a zamawiający nie
wymagał sporządzenia kosztorysu ofertowego.
Różnica ok. 3 500 zł między cenami ofertowymi odwołującego i wykonawcy L nie ma
wpływu na stwierdzenie w którejkolwiek z tych ofert zastosowania RNC. Zamawiający zwrócił
się do obu tych wykonawców o udzielenie wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny ofertowej
zgodnie z art. 90 ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia SPzp, który to przepis brzmi »Jeżeli
zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w sto-
sunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzie-
lenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szcze-
gólności w zakresie«. Obaj wykonawcy złożyli wyjaśnienia, które zaakceptował zamawiający,
a zwłaszcza wykonawca L przedstawił szczegółowy kosztorys kalkulacji ceny i właściwe
dowody, z których to dokumentów wynika, że wykonawca L nie zaniżył kosztów pracy
przewidując stawkę za 1 godzinę pracy kwotę 18,5 zł, gdy ustawowo obligatoryjna minimalna
stawka wynosi na 2021 r. mniejszą kwotę – 18,3 zł, co nie jest sporne.
Odwołujący wskazał, że wykonawca L nie zawarł w swojej wycenie np. kosztów
ubezpieczenia, jednak
wykonawca L stwierdził, że koszty te zawarł w kosztach pośrednich,
co nie jest nigdzie zabronione.
Wykonawca L wykazał dowodnie (dowód P1), że dysponuje sprzętem własnym do
wykonania przedmiotu zamówienia, a więc nie musi wyceniać kosztów użycia sprzętu (S)
ściśle na podstawie KNR-ów, a więc wskazania tam występujące nie muszą być podstawą
do wyliczenia kosztów użycia sprzętu.
Podobnie koszty materiałów mogą dla wykonawcy L być inne niż wskazywał to
odwołujący (np. składając dowód na aktualny koszt korytek ściekowych – dowód O1).
Szczególnie, że wykonawca L posiada własny magazyn, w którym może mieć materiały
potrzebne do wykonania zamówienia wcześniej nabyte po niższych cenach. Dodatkowo
odwołujący nie wykazał, że na rynku nie mogą występować inne ceny niż wskazane w do-
wodzie O1.
Z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu drugiego.
W ocenie Izby zarzut trzeci naruszenia art. art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp
– przez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy L
zawierającej błąd w obliczeniu ceny, pomimo ujawnienia się
w toku złożonych wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty, że wykonawca L nie
uwzględnił wszystkich wymaganych w SIWZ elementów mających wpływ na wyliczenie ceny
– nie może zostać uwzględniony.
Art. 89 ust. 1 pkt 6 SPzp brzmi »Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli […] zawiera błędy
w obliczeniu ceny lub k
osztu«.
Odwołujący wskazał, że wykonawca L popełnił błąd w obliczeniu ceny ofercie.
Wykonawca L przyjął w kosztorysie inne założenia niż zamawiający określił w przedmiarze
i wykonawca L w cenie oferty nie uwzględnił istotnych elementów ceny. Jednak odwołujący
nie wziął pod uwagę, że przedmiar miał charakter poglądowy, a nie obowiązujący. Dlatego
przyjęcie innych nakładów niż sugeruje to odwołujący nie świadczy o nieuwzględnieniu
jakiegoś zakresu zamówienia. Ponadto ze względu na ryczałtowy charakter wynagrodzenia
wykonawca musi
wykonać pełny zakres zamówienia bez względu na to gdzie i w jakiej
wysokości przewidział w kalkulacji wycenę danych elementów robót. Także zamawiający
podstawnie stwierdził na kanwie oferty i wyjaśnień dotyczących RNC, że wykonawca L
uwzględnił cały zakres zamówienia.
Także odwołujący nie wziął pod uwagę, że wykonawca L mógł pominąć wycenę pozycji
2.3 kosztorysu, gdyż zgodnie z odpowiedzią z 15.01.2021 r. na pytanie 15 zamawiający
stwierdził, że monitoring składowiska nie należy do obowiązków wykonawcy, gdyż
monitoring ten nie wchodzi do zakresu zamówienia.
Z tych względów zamawiający słusznie nie odrzucił oferty ze względu na to, że oferta
zawiera błędy w obliczeniu ceny i dlatego Izba nie może uwzględnić zarzutu trzeciego.
W ocen
ie Izby zarzut pierwszy naruszenia art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp –
przez bezpodstawne uznanie, że oferta wykonawcy L jest ofertą najkorzystniejszą, podczas
gdy oferta wykonawcy L
podlega odrzuceniu, co miało wpływ na wybór oferty
najkorzystniejszej
– nie może zostać uwzględniony.
Art. 91 ust. 1 SPzp brzmi »Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia«.
Izba stwierdza, że zamawiający nie mając podstaw do odrzucenia oferty wykonawcy L
miał obowiązek dopuścić tę ofertę do stadium oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej.
Oferta wykonawcy L została wybrana jako najkorzystniejsza na podstawie kryteriów oceny
ofert określonych w SIWZ. Izba nie znajduje podstaw do stwierdzenia naruszenia przez
zamawiającego art. 91 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 5 SPzp.
Z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu pierwszego.
W ocenie Izby zarzut czwarty naruszenia art. 90 ust. 1 SPzp w przypadku gdyby Izba
uznała, że odrzucenie oferty z uwagi na RNC jest przedwczesne, a oferta wykonawcy L
wymaga wezwania do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny w zakresie okoliczności, których dotyczą zarzuty opisane
w treści odwołania – nie może zostać uwzględniony.
Izba stwierdza, że zamawiający nie naruszył wskazanych w zarzutach 1 do 3 przez
odwołującego przepisów i właściwie dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej.
W związku z tym nie ma podstaw aby Izba nakazywała zamawiającemu o zwrócenie się
do wykonawcy L o złożenie dodatkowych wyjaśnień.
Z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu czwartego.
W ocenie Izby zarzut piąty naruszenia art. 7 ust. 1 SPzp – przez niezapewnienie
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, przejawiające się dokonaniem
przez
zamawiającego działań niezgodnych z SIWZ i ustawą SPzp, które spowodowały, że
oferta
odwołującego, która jest najkorzystniejsza względem kryteriów oceny ofert, nie została
wybrana
– nie może zostać uwzględniony.
Art. 7 ust. 1 SPzp brzmi »Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości«.
Izb
a stwierdza, że odwołujący nie uzasadnił w żaden sposób naruszenia przez
zamawiającego art. 7 ust. 1 SPzp i z tych względów Izba nie może uwzględnić zarzutu
piątego.
Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Z tych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i art. 575
ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych oraz na podstawie § 2
ust. 2 pkt 1, § 5 ust. 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020
r. poz. 2437), zaliczając w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę uiszczoną
przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenie i wydatki jednego
pełnomocnika, jednak nieprzekraczające łącznie kwoty 3 600 złotych.
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1985/21 z dnia 2021-08-06
- Sygn. akt KIO 1755/21, KIO 1758/21 z dnia 2021-08-04
- Sygn. akt KIO 2028/21 z dnia 2021-07-27
- Sygn. akt KIO 1295/21, KIO 1296/21 z dnia 2021-07-14
- Sygn. akt KIO 1640/21 z dnia 2021-07-07
