rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-01-16
rok: 2018
data dokumentu: 2018-01-16
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 7/18
KIO 7/18
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 stycznia 2018 r., w Warszawie,
odwołania
wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 stycznia 2018 r. przez
wykonawcę J.W. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Usługowy
Konserwacja Terenów Zielonych J.W., ul. Wł. Łokietka 4; 41-933 Bytom, w
postępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Miejski
Zarząd
Ulic
i Mostów, ul. Bałtycka 8A; 41-500 Chorzów,
odwołania
wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 stycznia 2018 r. przez
wykonawcę J.W. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Usługowy
Konserwacja Terenów Zielonych J.W., ul. Wł. Łokietka 4; 41-933 Bytom, w
postępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Miejski
Zarząd
Ulic
i Mostów, ul. Bałtycka 8A; 41-500 Chorzów,
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu dokonanie modyfikacji treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia poprzez doprecyzowanie niektórych
jej postanowień w sposób wynikający z treści uzasadnienia wyroku.
2. K
osztami postępowania obciąża zamawiającego Miejski Zarząd Ulic i Mostów,
ul. Bałtycka 8A; 41-500 Chorzów i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę J.W.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Usługowy
Konserwacja Terenów Zielonych J.W., ul. Wł. Łokietka 4; 41-933 Bytom,
tytułem wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od zamawiającego Miejski Zarząd Ulic i Mostów, ul. Bałtycka 8A; 41-500
Chorzów na rzecz wykonawcy J.W. prowadzący działalność gospodarczą pod
nazwą Zakład Usługowy Konserwacja Terenów Zielonych J.W., ul. Wł.
Łokietka 4; 41-933 Bytom, kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy
sześćset złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 7/18
Uzasadnienie
Zamawiający – Miejski Zarząd Ulic i Mostów prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „Letnie i zimowe utrzymanie jezdni na
terenie miasta Chorzowa
”.
Zamawiający zmodyfikował treść s.i.w.z. w zakresie zaskarżonych postanowień, oraz
treść udzielonych odpowiedzi zostały opublikowane odpowiednio w dniu 21.12.2017 r. oraz
28.12.2017 r.
Dnia 2 stycznia 2018 roku wykonawca J.W.
prowadzący działalność gospodarczą pod
nazwą Zakład Usługowy Konserwacja Terenów Zielonych J.W. (dalej „Odwołujący”), wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, wobec dokonanej w dniu 21 grudnia
201
7 r. modyfikacji treści s.i.w.z.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu:
- naruszenie art. 7 ust. 1 poprzez d
okonanie modyfikacji treści s.i.w.z. w sposób
naruszający zasadę uczciwej konkurenci i równego traktowania wykonawców poprzez
dokonani
e zmian siwz, które utrudniają odwołującemu uzyskanie zamówienia i złożenie
konkurencyjnej oferty,
- dokonanie modyfikacji s.i.w.z.
w sposób sprzeczny o ustaleniami Krajowej Izby
Odwoławczej dokonanymi na rozprawie z dnia 27.10.2017 r. oraz stanowiskiem Izby
zawartym w wyroku KIO z dnia 30.10.2017 r. sygn. akt KIO 2146/17, w tym
w szczególności poprzez modyfikację treści s.i.w.z. w zakresie warunków i kryteriów
oceny ofert, co stanowi naruszenie art. 91 ust 1, oraz ust. 2d ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez wadliwe określenie kryteriów oceny ofert co do istoty, ilości
i sposobu przydziału punktów, co dodatkowo powoduje naruszenie zasad udzielania
z
amówień publicznych określonych w art. 7 Pzp.,
-
art. 38 ust. 1 w związku z brakiem udzielenia jednoznacznych i wyjaśniających
wątpliwości wykonawców odpowiedzi na zadane pytania.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie:
1. M
odyfikacji postanowień s.i.w.z. w zakresie:
1)
rozdziału XIII pkt. 3.2.1 poprzez zmianę okresu w jakim należy wykazać się
posiadanym doświadczeniem z okresu „5 lat" na „3 lata", oraz ujednolicenie
stanowiska co do postawion
ego warunku mając na uwadze s.i.w.z., oraz udzielone
odpowiedzi,
2) nakazanie z
amawiającemu dokonania modyfikacji w ramach kryterium oceny ofert
b) i c) zgodnie z żądaniem zawartym w uzasadnieniu odwołania,
3)
nakazanie udzielenia wyjaśnień poprzez dostarczenie dokumentów (map)
w
zakresie opisu przedmiotu zamówienia co ma wpływ na dokonanie prawidłowej
wyceny i realizacji przedmiotu zamówienia,
4) nakazan
ie dokonania zmian w treści s.i.w.z. poprzez określenie sposobu oceny
ofert w ramach kryterium oceny ofert w zakresie posiadanyc
h pojazdów, która
to ocena musi odbywać się na etapie badania i oceny ofert przed ustaleniem
rankingu ofert, a nie po dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej,
5) nakazanie z
amawiającemu zmiany katalogu dokumentów poprzez wskazanie,
że wystarczającym jest jeden z wymienionych dokumentów (odpowiedź na pytanie
13), który potwierdzi posiadany standard emisji spalin, oraz ujednolicenie
postanowień s.i.w.z. w zakresie zakresu dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej,
6) naka
zanie usunięcia postanowień s.i.w.z. w rozdziale XXVII pkt. 7 z uwagi na
dokonane zmiany w ramach kryteriów oceny ofert,
7) nakazanie z
amawiającemu usunięcie obowiązku pokrywania mandatów (§ 12 ust.
3 umowy) w kontekście odpowiedzi na pytanie 7 (rozmowa telefoniczna z kierowcą
pojazdu).
2. Z
asądzenie kosztów zastępstwa prawnego według faktury przedstawionej na
rozprawie.
Interes odwołującego.
Odwołujący wskazał, że posiada interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia
przez z
amawiającego ww. przepisów ustawy, interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia
może doznać uszczerbku, gdyż objęta niniejszym odwołaniem czynność w postaci
sporządzenia s.i.w.z. uniemożliwia konkurencyjne ubieganie się o niniejsze zamówienie,
a także powoduje brak pewności co do przyszłej oceny złożonej oferty, jej zakresu i sposobu
realizacji w związku z brakiem udzielenia odpowiedzi na zadane przez wykonawców pytania.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
od
wołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy -
Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajow
a Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zam
ówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła,
iż odwołanie w części zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący podniósł, iż zamawiający w treści rozdziału XIII pkt. 3.2.1. po modyfikacji
określił warunki udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej
i zawodowej w następujący sposób: „Wykonawca musi wykazać, iż w okresie ostatnich 5 lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie wykonał łącznie lub rozdzielnie co najmniej każdą z poniżej wymienionych
usług w szczególności ich liczbie: „co najmniej jedną usługę trwającą dwa sezony lub dwie
usługi trwające cały sezon każda letniego utrzymania dróg lub ulic lub placów, z których
każda była realizowana na powierzchni 1 000 000 m
2
lub 140 km,
a których wartość nie była
niższa niż 700 000 zł brutto dla każdej z usług (w trakcie sezonu) za okres nie dłuższy niż 12
miesięcy”, „co najmniej jedną usługę trwającą dwa sezony lub dwie usługi trwające cały
sezon każda zimowego utrzymania dróg lub ulic lub placów, z których każda była
realizowana na powierzchni 1 000 000 m
2
lub 140 km, a których wartość nie była niższa niż
700 000 zł brutto dla każdej z usług (w trakcie sezonu) za okres nie dłuższy niż 12
miesięcy.”. Zdaniem odwołującego zamawiający w sposób sprzeczny z obowiązującym
prawem zmienił termin w jakim zamierza oceniać posiadane doświadczenie. Zgodnie z § 2
ust. 4 pkt. 2 r
ozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. - na potwierdzenie
postawionych warunków w zakresie usług można żądać wykazu tych usług za okres 3 lat.
Istnieje co prawda możliwość przedłużenia tego okresu o czas dłuższy, jednak w sytuacji,
gdy np. w okresie 3 lat nie były zlecane podobne do przedmiotu zamówienia usługi. Usługa
utrzymania czystości jest usługą stale zlecaną przez wszystkie podmioty odpowiedzialne za
utrzymanie czystości na terenie własnych miast, gmin, tak więc trudno uznać, że ze względu
na brak wykonywania usług o podobnym charakterze znajduje zastosowanie przepis § 5 pkt.
2 ww. r
ozporządzenia. Tym bardziej, że w pierwotnie ogłoszonej s.i.w.z., zamawiający nie
miał żadnych wątpliwości, że określając warunki w okresie 3 letnim zachowana jest
konkurencyjność postępowania, a jak sam twierdził na rozprawie w dniu 27.10.2017 r.
postawione warunki nie są zbyt wygórowane i nie ma żadnych przeszkód aby je spełnić.
Zamawiający nie posiadał żadnej podstawy aby dokonać zmiany warunku, który po
modyfikacji stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa. Zdaniem odwołującego,
okoliczność zmiany terminu oceny posiadanego doświadczenia na okres dłuży niż
wynikający z rozporządzenia, jest wyjątkiem od zasady, jako taka powinna mieć
odzwierciedlenie w dokumentacji postępowania, w tym w szczególności powinna zostać
uzasadniona przez z
amawiającego na podstawie obiektywnych okoliczności znanych
wszystkim wykonawcom.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o dokonanie modyfikacji s.i.w.z. w zakresie
rozdziału XIII pkt. 3.2.1 poprzez zmianę s.i.w.z. i ocenę posiadanego doświadczenia
w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, odnosząc się do przedmiotowego zarzutu
wskazał, iż regulacja prawna (§ 2 ust. 4 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie
rodzajów dokumentów), przewiduje, że wykaz usług lub wykonywanych przez wykonawcę
powinien obejmować okres ostatnich trzech lat, a w uzasadnionych przypadkach
(wyszczególnionych w przypadkach) może być krótszy. Przepis nie zabrania jednak
wydłużenia okresu, za który zamawiający może przyjmować od wykonawców wykaz
świadczonych usług. Wydłużenie okresu, w jakim zamawiający bierze pod uwagę przy
ocenie spełniania przez wykonawców warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technicznej, nie sto
i zatem w sprzeczności z postanowieniami omawianego rozporządzenia.
Zdaniem zamawiającego, interes prawny we wniesieniu odwołania ma ten wykonawca, który
uważa, że warunki udziału w postępowaniu zostały przez zamawiającego ustalone w sposób
nadmierny, nieproporcjonalny do przedmiotu,
a zatem w sposób nieuprawniony
og
raniczający krąg potencjalnych wykonawców ubiegających się o udzielenie. zamówienia.
Określenie warunku udziału w postępowaniu w sposób zbyt liberalny jest natomiast ryzykiem
tylko i wyłącznie zamawiającego. W związku z powyższym w ocenie zamawiającego,
w zakresie
omawianego zarzutu odwołania, odwołujący nie posiada interesu prawnego
w nakazaniu zmiany warunku pop
rzez skrócenie okresu, za jaki zamawiający będzie
przyjmował wykazy od wykonawców.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzut odwołującego jest bezzasadny.
Zgodnie z przepisem
§ 2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
okres za jaki wykonawcy zobligowani są do wykazania się stosownym doświadczeniem,
został określony na maksimum 3 lata. Zgodnie natomiast z § 2 ust. 4 pkt 5 ww
rozporządzenia „W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu konkurencji w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający może dopuścić, aby wykaz, o którym
mowa w ust. 4 pkt 2, dotyczy
ł dostaw lub usług wykonanych, a w przypadku świadczeń
okresowych lub ciągłych – również wykonywanych, w okresie dłuższym niż 3 lata przed
upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu.”.
Powyższe, zdaniem Izby oznacza, iż to zamawiający subiektywnie oceniając sytuację
związaną z prowadzonym przez siebie postępowaniem, podejmuje decyzję, czy odstąpić od
wymogu 3 letniego doświadczenia, wydłużając go o odpowiedni, w danych okolicznościach
sprawy czas, czy pozostawić wymóg podstawowy, tzn. 3-letni. Izba nie dostrzegła
w czynnościach zamawiającego naruszenia przepisów prawa oraz nie stwierdziła, że zmiana
dokonana przez zamawiającego narusza zasadę równego traktowania czy uczciwej
konkurencji.
Dowód zgłoszony przez odwołującego pozostaje bez znaczenia dla oceny
przedmiotowego zarzutu, albowiem zestawienie warunków obowiązujących w poprzednich
latach nie może być rozstrzygające dla uznania, że w przedmiotowym postępowaniu
zamawiający nie mógł rozszerzyć czasookresu legitymowania się stosownym
doświadczeniem.
Odwołujący podniósł również, że zamawiający udzielając odpowiedzi na pytanie nr 19
(pis
mo z dnia 28.12.2017 r.) zmienił swoje dotychczasowe stanowisko i wprowadził w błąd
o
dwołującego. Zamawiający na zadane pytanie „Czy dopuści w ramach warunku
doświadczenie (...) wykazania się jedną umową łączną na prace w zakresie letniego
i zimowego utrzymania dróg o powierzchni 1 000 000 m
2
lub 140 km o wartości nie niższej
niż 1 700 000 zł brutto” - odpowiedział: „Zamawiający nie dopuszcza takiej zamiany”. Taka
odpowiedź, zdaniem odwołującego, jest sprzeczna z postanowieniami s.i.w.z. i stanowiskiem
z
amawiającego prezentowanym na rozprawie w dniu 27.10.2017 r. na której zamawiający
oświadczał, że odwołujący poprzez posiadanie doświadczenia w realizacji łącznej zimowego
i letniego oczyszczania u z
amawiającego nie ma trudności ze spełnieniem warunku.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie stwierdził, że wskutek zwrócenia
z
amawiającemu, za pomocą wniesionego przez wykonawcę odwołania, uwagi na ten fakt
w dniu 8 stycznia 2018 r. z
amawiający dokonał modyfikacji treści s.i.w.z. w zakresie
sprostowania odpowiedzi na pytanie nr 19.
Z uwagi na okoliczność, iż Izba zgodnie z przepisem art. 191 ust. 1 ustawy Pzp, wydając
wyrok, bierze za pods
tawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, a zamawiający
dokonał stosownego sprostowania odpowiedzi zgodnie z żądaniem odwołującego, Izba
zarzut ten, jako bezzsporny, pozostawiła bez rozpoznania.
Odwołujący wskazał, że zamawiający w rozdziale XIII pkt. 3.2.3. na skutek uwzględnienia
odwołania dokonał modyfikacji warunku w zakresie realizacji zamówienia pojazdami
mającymi spełniać warunki EURO 6 i EURO 5 w zakresie emisji spalin. Jednakże posiadając
wiedzę, na skutek składanych dowodów na rozprawie i oświadczeń odwołującego jakie
p
ojazdy posiada, modyfikując s.i.w.z. zamawiający stworzył nowe kryterium „emisja spalin”,
ustanawiając jego wagę na 30%. W złożonym poprzednio odwołaniu odwołujący
zakwestionował zasadność żądania pojazdów z wymogami EURO 6 i EURO 5, wskazując
m.i
n., że w innych postępowaniach zamawiający nie stawiał wymagań, co do spełniania
normy emisji spalin EURO 6 i EURO 5, że brak jest jakichkolwiek przepisów prawa, w tym
prawa lokalnego czy wytycznych ochrony środowiska zobowiązujących do poruszania po
aglomeracji Chorzowskiej jedynie pojazdami z normami emisji spalin EURO 5 i 6, a tym
samym,
że warunki są niezwiązane w sposób istotny z przedmiotem zamówienia. Izba
w wyroku KIO 2146/17 nakazała modyfikację postanowień s.i.w.z., poprzez usunięcie z tabeli
wymaganego sprzętu i urządzeń wymogów dotyczących spełniania przez sprzęt i urządzenia
norm emisji salin EURO 5 i EURO 6
(warunek udziału w postępowaniu). W obliczu takiego
stanowiska Izby, która w sposób jednoznaczny stwierdziła, że postawione wymogi nie są
adekwatne do przedmiotu zamówienia, nie są istotne dla celu o jakim mówi zamawiający
(ochrona środowiska), a przede wszystkich nie są istotne z punktu widzenia samego
przedmiotu zamówienia, zamawiający poprzez wprowadzenie nowego kryterium próbuje
w inny sposób wyeliminować lub utrudnić udział odwołującego w postępowaniu. W chwili
obecnej normy emisji spalin
zamawiający przeniósł do kryteriów oceny ofert, co powoduje,
że odwołujący aby stać się konkurencyjnym dla głównego konkurenta firmy ALBA (który
ujawnił się jako podmiot pozytywnie zapatrujący się na postanowienia s.i.w.z.) musi obniżyć
wartość świadczenia usług o 30%. Taka bowiem jest waga kryterium „emisja spalin”.
Zamawiający podniósł, iż w ustnych motywach rozstrzygnięcia wyroku z dnia 30
października 2017 r., przewodniczący składu orzekającego wskazał, że wprowadzenie
wymogu posiadania przez wykonawcę do realizacji zamówienia pojazdów o normie emisji
spalin EURO 5 i EURO 6 (niska norma emisji spalin) uznaje za wymóg „nadmierny" stosunku
do przedmiotu zamówienia. W ocenie Izby postawienie takiego wymogu, jako warunku
udziału w postępowaniu było niezgodne z art. 22 ust. 1a ustawy Pzp. Jednocześnie, Izba
wskazała, że sugeruje zamawiającemu rozważenie postawienia takiego wymogu, jako
kryterium wyboru oferty, ponieważ w ustawie prawo zamówień publicznych, tj. w treści art.
91 ust. 2 ustawy Pzp,
aspekty środowiskowe zostały wprost wyszczególnione.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że zarzut odwołującego jest bezzasadny. Zgodnie
bowiem z przepisem art. 91 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, k
ryteriami oceny ofert są cena lub koszt
albo cena lub koszt i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia,
w szczególności aspekty środowiskowe, w tym efektywność energetyczna przedmiotu
zamówienia.
Powyższe oznacza, że zamawiający ma pełne prawo do takiego ustalania kryteriów oceny
ofert, które w jego ocenie spełnią zamierzenia wynikające z realizacji przedmiotu
zamówienia. Aspekty środowiskowe, które wskazał ustawodawca, to w ocenie Izby, również
mi
ędzy innymi dbałość o to, aby przedmiot zamówienia realizowany był środkami
(pojazdami) jak najnowszymi lub legitymującymi się jak najwyższymi normami emisji spalin,
tak aby faktyczna dbałość o ochronę środowiska znalazła swoje rzeczywiste
odzwierciedlenie. Zgodnie bowiem z przepisem art. 91 ust. 2c ustawy Pzp, kryteria oceny
ofert są związane z przedmiotem zamówienia, jeżeli dotyczą robót budowlanych, dostaw lub
usług, które mają być zrealizowane w ramach tego zamówienia, we wszystkich aspektach
oraz w odn
iesieniu do poszczególnych etapów ich cyklu życia, w tym procesu produkcji,
dostarczania lub wprowadzania na rynek, nawet jeżeli nie są istotną cechą przedmiotu
zamówienia. Powyższe oznacza, że kryterium dotyczące emisji spalin dla pojazdów, które
będą realizowały przedmiot zamówienia, ma bezpośredni związek z przedmiotem
zamówienia, albowiem to tymi pojazdami wykonawca będzie wykonywał czynności zlecane
przez zamawiającego.
Na okoliczności podnoszone omawianym zarzutem, odwołujący przedstawił szereg
dowodów, jednakże w ocenie Izby potwierdzają one jedynie, jakie kryteria oceny ofert
ustanawiał zamawiający w poprzednich latach w tożsamych postępowaniach. Odnosząc się
zaś do zestawienia prezentującego zestawienie kryteriów oceny ofert w przedmiotowym
postępowaniu do kryteriów ustanowionych w innych postępowaniach organizowanych przez
tego samego zamawiającego, to zauważyć należy, iż zamawiający stara się w taki sposób
opisywa
ć kryteria oceny ofert, te poza cenowe, aby odpowiadały one aktualnym trendom
w zakre
sie ochrony środowiska i ekologii. Na uwagę zasługuje tutaj bowiem istotny element,
tj. ulokowanie znacznej wagi procentowej
na wiek pojazdów, którymi będą świadczone
usługi, premiując i to w niemałym stopniu, oferty z pojazdami jak najnowszymi. Przeniesienie
wa
gi na aspekty środowiskowe uznać należy za prawidłowe działanie zamawiającego.
Dlatego też Izba uznała zarzut powyższy za bezzasadny.
Odwołujący podniósł również, że kolejną wadą postępowania mającą związek
z kwestionowanym kryterium „emisja spalin” jest brak dokonywania oceny ofert w ramach
tego kryterium na etapie badania i oceny ofert. Zamawiający powiązał to kryterium
z postawionym warunkiem posiadania potencjału technicznego, pojazdami przeznaczonymi
do realizacji zamówienia. Skoro po modyfikacji pojazdy stały się kryterium oceny ofert to
wszelkie dowody i dokumenty w oparciu
, o które zamawiający przydziela punkty muszą
znajdować się w ofercie, tak aby również pozostali uczestnicy postępowania mogli
zweryfikować prawidłowość przydzielonych punktów. Zamawiający natomiast zgodnie
z udzieloną odpowiedzią na pytanie 2 stwierdził, że deklarowany tabor będzie weryfikował na
5 dni przed podpisaniem umowy, co więcej negatywna weryfikacja będzie traktowana jak
odmowa podpisania umowy.
Takie działanie jest całkowicie sprzeczne z prawem, bowiem
brak spełnienia elementów odnoszących się do kryterium oceny ofert nie determinuje
ważności oferty, a jedynie wpływa na ranking wykonawców. Ponadto nie ma możliwości
dokonywania oceny oferty w ramach kryterium oceny ofert po dokonaniu wyboru oferty
najkorzystniejszej [przed podpisaniem umowy]. Ocena ofert dok
onywana jest przez komisję
przetargową, a wynik oceny zatwierdzany przez kierownika zamawiającego.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie podniósł, że ustawa Pzp, w brzmieniu po 28
lipca 2016 r.,
dzieli postępowanie w zakresie składania dokumentów przez wykonawców na
dwa etapy.
Pierwszy etap obejmuje dokumenty, jakie należy złożyć wraz z ofertą, drugi
natomiast obejmuje dokumenty składane przez tego wykonawcę, którego oferta została
najwyżej oceniona, na wezwanie zamawiającego. Pierwszy etap obejmuje zatem
w
eryfikację, czy dany wykonawca nie podlega wykluczeniu z udziału w postępowaniu i czy
spełnia warunki udziału w postępowaniu sprecyzowane przez zamawiającego w s.i.w.z.
Powyższej weryfikacji zamawiający dokonuje w oparciu o złożone przez wykonawcę
oświadczenia. Na tym etapie, obecnie nie ma badania oferty na podstawie dokumentów do
niej załączonych, jak to miało miejsce obowiązującym uprzednio, tj. przed 28 lipca 2016 r.,
stanie prawnym. Weryfikacja
wstępnie potwierdzonych (na podstawie złożonych przez
wyko
nawcę oświadczeń) następuje w kolejnym etapie postępowania, tj. po ocenie, że oferta
danego w
ykonawcy została uznana za najkorzystniejszą. Po dokonaniu wyboru oferty,
z
amawiający zwraca się do tego wykonawcy, którego oferta została wybrana
o przedstawieni
e dokumentów na potwierdzenie złożonych oświadczeń.
W ocenie Izby, zarzut odwołującego jest zasadny. Zgodnie z treścią rozdziału XXIV
specyfikacji istotnych warunków zamówienia przedmiotowe postępowanie prowadzone jest
w tzw. procedurze odwróconej, wynikającej z przepisu art. 24aa ustawy Pzp. Przepis ten
stanowi, iż zamawiający może, w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego, najpierw dokonać oceny ofert, a następnie zbadać, czy wykonawca,
którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz spełnia
warunki udziału w postępowaniu, o ile taka możliwość została przewidziana w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu. Powyższe oznacza,
że zamawiający, na podstawie złożonych ofert, w zakresie ustanowionych przez siebie
kryteriów oceny ofert, ustala ranking ofert, a następnie wykonawca, którego oferta w tym
rankingu zajmuje pierwsze miejsce, podlega ocenie podmiotowej. Tym
samym, stwierdzić
należy, że zamawiający ustalając kryterium „emisja spalin”, już na etapie złożenia oferty,
w ramach tego kryterium winien żądać przedłożenia przez wykonawcę odpowiednich
dokumentów, albowiem to na ich podstawie zamawiający będzie w stanie ustalić prawidłową
liczbę punktów, która ma decydujące znaczenie w ustaleniu rankingu ocenianych ofert.
Przeniesienie tego badania, tj. oceny w zakresie emisji spalin oferowanych przez wykonawcę
pojazdów, na etap późniejszy, tzn. po ustaleniu pozycji rankingowej, czy wręcz na etap przed
podpisaniem umowy, uni
emożliwia zamawiającemu dokonanie prawidłowego ustalenia, która
ze złożonych ofert będzie przedstawiała najkorzystniejszy bilans wszystkich kryteriów oceny
ofert
. Dlatego też, w ocenie Izby, zamawiający winien dokonać modyfikacji s.i.w.z. poprzez
określenie sposobu dokonywania oceny ofert w ramach tego kryterium, w tym
w szczególności określenia zakresu dokumentów, na podstawie których ocena w ramach
kryterium będzie dokonywana.
Odwołujący podniósł również, że wadliwie został określony katalog dokumentów na
potwierdzenie spełniania warunków dotyczących sprzętu w ramach warunku udziału
w postępowaniu. Zamawiający udzielając odpowiedzi na pytanie 13, o to jakimi dowodami
należy się posługiwać celem udowodnienia posiadanego sprzętu wskazał 7 dowodów
nakładając na wykonawcę obowiązek posiadania ich wszystkich łącznie. W związku z czym,
żądanie pozostałych dokumentów (świadectwa homologacji, oświadczeń producenta
deklaracji zgodności, kserokopii poprzedniego dowodu rejestracyjnego) jest żądaniem
bezcelowym. Odw
ołujący podkreślił, że zamawiający nie kupuje pojazdów, a usługę
oczyszczania miasta w związku z czym żądanie tych dokumentów nie służy potwierdzeniu
spełniania warunków.
W ocenie Izby zarzut odwołującego jest zasadny. Zdaniem Izby odwołujący udowodnił,
że żądanie zamawiającego wykracza poza zakres niezbędnych dokumentów, jakie
zamawiający może żądać w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału
w postępowaniu. Odwołujący przedłożył bowiem dowody, korespondencję e-mail
prowadzoną z przedstawicielami producentów pojazdów, które posiada na swoim stanie
odwołujący i którymi zamierza świadczyć usługę, z których to dowodów wynika, że żądane
przez zamawiającego dokumenty, co prawda możliwe są do pozyskania, jednakże ich
uzyskanie ponosi za sobą konieczność poniesienia znacznych kosztów i zaangażowania,
a informacje które zostaną pozyskane przez wykonawcę nie są konieczne do potwierdzenia
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, albowiem inne dokumenty, pierwotnie
wymagane przez zamawiającego, w wystarczającym stopniu mogą potwierdzać stawiany
przez zamawiającego warunek. Dlatego też zamawiający winien ujednolicić zakres
dokumentów niezbędnych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
poprzez zmianę katalogu dokumentów wymienionych w odpowiedzi na pytanie 13, poprzez
zobowiązanie do określenia, że celem udowodnienia posiadanej przez deklarowany pojazd
normy emisji
spalin wystarczający jest którykolwiek z wymienionych dokumentów.
Odwołujący podniósł, że kolejnym naruszeniem zasad równego traktowania wykonawców
i uczciwej konkurencji oraz próbą manipulacji jest obniżenie wagi kryterium „posiadanie
certyfikatu wdrożenia systemu zarzadzania środowiskiem” z 20% na 10%.
Odwołujący wskazał, że w pierwotnej s.i.w.z. zamawiający w sposób naruszający
konkurencję, z uwagi na to, że system zarządzania środowiskiem EMAS posiada ALBA
ustalił to kryterium przyznając mu wagę 20%, podczas, gdy posiadanie ISO 14001 lub
innego certyfikatu na poziomie 10%. W trakcie przeprowadzonej, poprzednio, rozprawy
odwołujący dowiódł, że normy te należy traktować w sposób identyczny i tak samo
premiować wykonawców posiadających ISO jak i wykonawców posiadających EMAS. Izba
nakazała zrównanie obu certyfikatów wdrożenia systemu zarzadzania środowiskiem.
Zamawiający dokonując modyfikacji obniżył wagę tego kryterium o połowę, tj. do 10%.
Zdaniem Izby, zarzutu
odwołującego nie sposób uznać za zasadny. Fakt, iż zamawiający
po wyroku Izby, zmniejszył znaczenie tego kryterium do 10% nie oznacza, że zamawiający
nierówno traktuje wykonawców. Okoliczność, którą podnosił odwołujący na rozprawie,
iż w celu uzyskania maksymalnej liczby punktów w ramach tego kryterium, zobowiązany był
do uzyskania nowego certyfikatu, którego pozyskanie wymagało poniesienia odpowiednio
wysokich kosztów (dowód: kserokopia certyfikatu oraz rachunki za jego uzyskanie), jest bez
znaczenia, albowiem i tak odwołujący musiałby pozyskać ten nowy certyfikat, gdyż stary
utracił swoją ważność. W zakresie zaś argumentacji, że Izba nakazując zrównanie ważności
obu certyfi
katów, utrzymała rangę ustaloną przez zamawiającego (20%), jest błędne. Izba
wypowiedział się bowiem tylko w kontekście ważności tych certyfikatów, natomiast kwestia
ustalenia rangi tego kryterium nadal pozostała z dyspozycji zamawiającego. W tym zakresie
Izba nie dopatrzyła się wadliwości czynności zamawiającego. Dlatego też zarzut ten Izba
uznała za bezzasadny.
Odwołujący podniósł, że wadą postępowania jest brak dokonania modyfikacji treści
s.i.w.z. i postawionych wymag
ań w rozdziale XXVII pkt. 7 s.i.w.z. W pierwotnej s.i.w.z., gdy
kryteriami ocen ofert było posiadanie systemu zarządzania środowiskiem EMAS, oraz
odległość bazy, zamawiający żądał odpowiednio przedłożenia dowodów na potwierdzenie
tych elementów. W chwili obecnej dokonał zmiany w ramach kryterium - nie ma obowiązku
posiadania systemu EMAS, jak również nie ma znaczenia tytuł własności posiadanej bazy,
a wymagania w tym zakresie pozostały. Odwołujący wniósł o nakazanie dokonania
modyfikacji s.i.w.z. w ty
m zakresie poprzez określenie katalogu dokumentów w sposób
jednoznaczny i zgodny z obecnie obow
iązującymi postanowieniami s.i.w.z.
Zamawiający podniósł, że w konsekwencji wyroku z dnia 30 października 2017 r.
z
amawiający usunął kryteriów oceny ofert kryterium: „odległość bazy magazynowo-
eksploatacyjnej od granic a
dministracyjnych Miasta Chorzów”, aspekt środowiskowy 20%
(zgodnie z nakazem zamie
szczonym w punkcie 1.3 wyroku). Wymóg posiadania przez
wykonawcę bazy magazynowo-eksploatacyjno-sprzętowej dedykowanej do realizacji
przedmiotu zamówienia, mimo modyfikacji treści s.i.w.z. pozostał jako warunek udziału
w
ykonawcy w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej. W związku z powyższym, tj.
w związku z faktem, że w obecnej wersji dokumentacji przetargowej, wykonawca nadal
zobowiązany jest, na czas realizacji zamówienia, do dysponowania bazą, zamawiający
wymagał od wykonawcy wykazania tytułu prawnego do dysponowania nią.
Zdaniem Izby zarzut jest bezzasadny. Zamawiający opisał katalog dokumentów, jakich
będzie żądał i w tym względzie odwołujący ma pełną wiedzę, co do wymagań
zamawiającego w tym zakresie.
Odwołujący podniósł, że sprzeczna z obowiązującymi postanowieniami umowy, jest
zmiana w szczegółowym opisie przedmiotu zamówienia (pkt. 1 e). Zamawiający zmienił czas
podjęcia realizacji zamówienia na 20 minut., podczas, gdy kara umowna w § 13 ust 2.23 jest
za nie podjęcie reakcji w czasie 60 minut. Powyższe jest rozbieżnością, pozwalającą na
dowolność stosowania postanowień w trakcie realizacji zamówienia. Ponadto ma to istotny
wpływ na wycenę świadczonej usługi, wykonawca musi zatem mieć pewność czy musi
zareagować w czasie 20 czy 60 minut. W związku z powyższym odwołujący wniósł
o nakazanie z
amawiającemu dokonania modyfikacji s.i.w.z. poprzez ujednolicenie
rozbieżnych postanowień.
Z uwagi na oko
liczność, iż Izba zgodnie z przepisem art. 191 ust. 1 ustawy Pzp, wydając
wyrok, bierze za podstawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, a zamawiający
dokonał stosownego sprostowania treści s.i.w.z. zgodnie z żądaniem odwołującego, Izba
zarzut ten, ja
ko bezzsporny, pozostawiła bez rozpoznania.
Odwołujący wskazał, że celem doprecyzowania postanowień s.i.w.z., w tym
w szczególności zakresu świadczonych usług, co ma bezpośredni wpływ na dokonywane
ka
lkulacje ceny ofertowej, zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o przekazanie
szczegółowych informacji, co należy rozumieć pod określonymi pojęciami, lub o przekazanie
szczegółowych danych dotyczących obszarów objętych przedmiotem zamówienia (chodzi
w tym prz
ypadku o pytanie i odpowiedź nr 6.1; 6.2; 3.6, 76-78). Zamawiający w odpowiedzi
na zadane pytania stwierdził, że szczegółowe wykazy zostały załączone do s.i.w.z., co
w ocenie odwołującego nie jest prawdą. Zamawiający nie wskazuje również miejsca gdzie
one się znajdują. Odwołujący podkreślił, że takie informacje nie zostały przekazane
wykonawcom, a z
amawiający nie odniósł się do zadanych pytań, nie wyjaśnił wątpliwości
wykonawców a przytoczył fragmenty s.i.w.z. dokładnie te same, które budziły wątpliwości.
Takie udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie ni
e jest wypełnieniem obowiązków
wynikających z art. 38 pzp. Instytucja zadania pytań jest stworzona po to, aby wyjaśnić
wszelkie wątpliwości, w danym postępowaniu, zaś zamawiający całkowicie ignoruje
wątpliwości wykonawców udzielając odpowiedzi lakonicznie, niezgodnie ze stanem
faktycznym lub nie na temat.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu udzielenia
odpowiedzi na zadane pytania i nakazanie przekazania wszelkich informacji niezbędnych dla
oszacowania przedmiotu zamówienia, ale również niezbędnych dla prawidłowej realizacji
przedmiotu przyszłej umowy.
Zamawiający podniósł, że do s.i.w.z. załączył wykazy ulic do poszczególnych zadań
wchodzących w zakres zamówienia. W wykazach zostały podane takie dane, jak kategoria
danej drogi, jej przebieg, długość, powierzchnia całkowita jezdni, powierzchnia całkowita
czyszczenia mechanicznego jezdni, standard drogi (dla zimowego utrzymania). W ocenie
z
amawiającego przedmiot zamówienia oraz jego zakres zostały opisane dokładnie
i jednoznacznie.
Zamawiający dodał, że analogiczne zamówienia do stanowiącego
prze
dmiot niniejszego postępowania odwołujący realizował na rzecz zamawiającego
w
latach ubiegłych (umowy 2025 r. i 2016 r.). W związku z powyższym, trudno uznać za
uzasadnione twierdzenia
odwołującego w tym zakresie, w jakim twierdzi on, że przedmiot
zamówienia czy jego zakres budzi jego wątpliwości. Ponadto zamawiający wskazał,
że żaden z pozostałych wykonawców nie domagał się do zamawiającego przedstawienia
map kartograficzny
ch celem wyjaśnienia wątpliwości dotyczących zakresu przedmiotowego
u
sługi.
Izba stwierdziła, że zarzut odwołującego jest zasadny. Okoliczność powyższą Izba ustaliła
na podstawie dowodów złożonych przez odwołującego, tj. wyciągu z załączników nr 5 i 6 –
stanowiących wykaz ulic, z których to załączników jednoznacznie wynika, że zamawiający
nie dokonał opisu przedmiotu zamówienia w sposób prawidłowy, a co najważniejsze –
jednoznaczny. Określenia, którymi posłużył się zamawiający nie dają pewności, co do
faktycznego zakresu przedmiotu usługi oraz w zakresie powierzchni. Jako przykład można
powołać brzmienie wiersza 2, 3 czy 4 załącznika nr 5 – drogi wewnętrzne, gdzie
zamawiający podał, cyt. „droga od ul. Katowickiej”, „droga od ul. Chorzowskiej (w Bytomiu)”,
„droga od ulicy Krakowskiej”. Tym samym de facto odwołujący nie wie jaki zakres usługi
wchodzi w zakres przedmiotu zamówienia. Podobnie, jeżeli chodzi o powierzchnię.
W załączniku nr 5 dotyczącym wykazu ulic zamawiający podaje na drogi wewnętrzne
powierzchnię 27 112,40 m
2
, natomiast w złączniku nr 5 – drogi wewnętrzne, zamawiający
podaje powierzchnię 33 871,40 m
2
. Konieczne jest tym samym jednoznaczne określenie
przez zamawiającego zarówno powierzchni świadczonej usługi oraz precyzyjne określenie
przedmiotu usługi. Nie bez znaczenia pozostaje tutaj również fakt, że zamawiający określił
charakter wynagrodzenia jako ryczałtowy, co oznacza, że tym bardziej wykonawca musi
znać precyzyjnie zakres robót, odmiennie niż to miało miejsce w latach poprzednich, gdzie
obowiązywało wynagrodzenie kosztorysowe, tzn. zapłata za faktycznie wykonane prace. Bez
znaczenia, w ocenie Izby, jest okoliczność podnoszona przez zamawiającego, że odwołujący
powinien znać zakres robót, bo w latach poprzednich świadczył tożsamą usługę na rzez
zamawiającego, albowiem, to nie doświadczeniu wykonawcy ma opierać się wycena oferty,
a na szczegółowym i dokładnym opisie przedmiotu tego zamówienia przez zamawiającego.
Odwołujący podniósł również, że w udzielonych w piśmie z dnia 28.12.2017 r.
odpowiedziach szczególnie należy zakwestionować odpowiedzi na pytania, już wyżej
wymienion
e, ale również na pytania 14-18. W tych pytaniach Wykonawca chciał rozwiać
wszelkie wątpliwości dotyczące przeprowadzonych kontroli, ma to istotne znaczenie z punktu
widzenia zasad bezpieczeństwa w zakładzie i obowiązujących przepisów BHP - odpowiedź
zamawiającego „Przedmiotem zamówienia nie jest organizacja imprezy” - wskazuje na
całkowitą ignorancję obowiązków prawnych jakie na niego nakłada ustawa Pzp. W związku
z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie udzielenia odpowiedzi na zadane pytania
i doprecyzowanie w j
aki sposób odbywać się będzie wizja na ternie zakładu pracy
wykonawcy.
Zamawiający wskazał, że wykonawca zobowiązany jest przez cały okres trwania umowy,
tj. 24 miesi
ące od daty jej zawarcia, posiadania zadeklarowanego, sprawnego technicznie
sprzętu. Zamawiający musi posiadać uprawnienie do weryfikacji sprawności technicznej
zadeklarowanego do wykonywania umowy sprzętu na każdym etapie realizacji umowy, tj. nie
tylko momencie jej zawarcia. W tym ce
lu musi posiadać możliwość sprawdzenia sprzętu
w razie powzięcia wątpliwości, co do jego kompletności, stanu czy wyposażenia. Kontrola,
która może zostać przeprowadzona przez zamawiającego na terenie bazy magazynowo-
eksploatacyjno-
sprzętowej (której obowiązek posiadania przez wykonawcę został przez
z
amawiającego wskazany w tabeli nr 2 punktu 3.2.3 rozdziału XIII s.i.w.z.) nie będzie
generowała żadnych dodatkowych kosztów.
W ocenie Izby zarzut odwołującego jest bezzasadny. Jak słusznie bowiem wskazał
zamawi
ający, przysługuje mu uprawnienie do przeprowadzania inspekcji w każdym
przypadku, gdy zajdzie ku temu potrzeba, a okoliczności stanowiące jej podstawę będą
wskazywały na ewentualne naruszenie warunków umowy wiążącej obie strony. Zdaniem
Izby odwołujący niejako na wyrost doszukuje się wątpliwości w zakresie uprawnienia
zamawiającego, co wydaje się działaniem bezzasadnym. Nadto treść pytań, jakie zadał
odwołujący zamawiającemu wskazuje na ich lekceważący charakter, daleki od
merytorycznego problemu poruszanych kwestii.
Zdaniem Izby, jeżeli zamawiający wyrazi
chęć przeprowadzenia inspekcji, to na odwołującym spoczywają wszelkie obowiązki, aby
taka inspekcja przebiegła w zgodzie z obowiązującymi przepisami oraz podpisana umową.
Odwołujący podniósł, że zamawiający wyjaśniając wymóg podania numerów telefonów do
osób kierujących pojazdami (pytanie nr 7) stwierdził, że wymóg ten jest niezbędny dla
sprawniejszej realizacji usługi. Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu dokonania
modyfikacji s.i.w.z. poprzez ods
tąpienie od wymogu podania numerów telefonów operatorów
z uwagi na brzmienie § 12 ust. 2 umowy i nałożenie na wykonawcę obowiązku pokrywania
wszelkich mandatów. Zamawiający udzielając odpowiedzi po pierwsze nie wyjaśnił na czym
ma polegać owa sprawniejsza realizacja usługi, analiza wszystkich postanowień prowadzi
jednak do wniosku, że konieczności pokrywania mandatów przy jednoczesnym
przyczynieniu się zamawiającego (rozmowa telefoniczna kierowcy prowadzącego pojazd) nie
może obciążać Wykonawcy. Tym samym zamawiający winien zmodyfikować s.i.w.z. poprzez
do
określenie, że przyczynienie się do nałożenia mandatu zwalnia wykonawcę z jego zapłaty.
Zamawiający wskazał natomiast, iż harmonijną współpracę stron determinuje nie tylko
treść zawartej w wyniku przeprowadzenie postępowania umowy, ale także codzienna,
sprawna komunikacja przy j
ej realizowaniu. Jedną z cech usług stanowiących przedmiot
zamówienia jest ich nieprzewidywalność. Prognozy meteorologiczne, które w głównej mierze
determinują konieczność zrealizowania przez wykonawcę czynności w ramach umowy,
obarczone są dużym ryzykiem błędu i nigdy nie ma pewności co do zjawisk w nich
przewidzianych. Przedmiot zamówienia obejmuje również usuwanie skutków zdarzeń
losowych, takich jak wypadki,
rozlanie się niebezpiecznych substancji, itp. Ponieważ zakresu
czynności, które zmuszony będzie zrealizować w ramach wykonawca nie da się przewidzieć,
niezwykle istotna jest sprawna komunikac
ja pomiędzy stronami. W ocenie zamawiającego,
pozwala ona skrócić czas przystąpienia do działania.
Zdaniem Izby, zarzut odwołującego uznać należało za bezzasadny. Izba nie rozumie
przyczyn, dla których odwołujący miałby ograniczać swoją dostępność, poprzez nie
udzielenie informacji, których wymaga zamawiający. Wskazać bowiem należy na cel
zaw
ieranej umowy, tym bardziej, że jest to cel społeczny, realizowany przez gminę dla jej
mieszkańców. Nie dziwi zatem, że zamawiający chciałby mieć zagwarantowaną pełną
dostępność do osób, realizujących jej (umowy) postanowienia. Samo podanie przez
wykonawcę rzeczonych numerów nie oznacza jeszcze, że zamawiający z tego sposobu
komunikacji będzie korzystał. Izba nie dopatrzyła się naruszenia w tym zakresie przepisów
ustawy Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.
), uwzględniając koszty poniesione przez
odwołującego związane z wpisem od odwołania oraz wynagrodzeniem pełnomocnika.
Przewodniczący:
…………………………
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu dokonanie modyfikacji treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia poprzez doprecyzowanie niektórych
jej postanowień w sposób wynikający z treści uzasadnienia wyroku.
2. K
osztami postępowania obciąża zamawiającego Miejski Zarząd Ulic i Mostów,
ul. Bałtycka 8A; 41-500 Chorzów i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę J.W.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Usługowy
Konserwacja Terenów Zielonych J.W., ul. Wł. Łokietka 4; 41-933 Bytom,
tytułem wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od zamawiającego Miejski Zarząd Ulic i Mostów, ul. Bałtycka 8A; 41-500
Chorzów na rzecz wykonawcy J.W. prowadzący działalność gospodarczą pod
nazwą Zakład Usługowy Konserwacja Terenów Zielonych J.W., ul. Wł.
Łokietka 4; 41-933 Bytom, kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy
sześćset złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 7/18
Uzasadnienie
Zamawiający – Miejski Zarząd Ulic i Mostów prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „Letnie i zimowe utrzymanie jezdni na
terenie miasta Chorzowa
”.
Zamawiający zmodyfikował treść s.i.w.z. w zakresie zaskarżonych postanowień, oraz
treść udzielonych odpowiedzi zostały opublikowane odpowiednio w dniu 21.12.2017 r. oraz
28.12.2017 r.
Dnia 2 stycznia 2018 roku wykonawca J.W.
prowadzący działalność gospodarczą pod
nazwą Zakład Usługowy Konserwacja Terenów Zielonych J.W. (dalej „Odwołujący”), wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, wobec dokonanej w dniu 21 grudnia
201
7 r. modyfikacji treści s.i.w.z.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu:
- naruszenie art. 7 ust. 1 poprzez d
okonanie modyfikacji treści s.i.w.z. w sposób
naruszający zasadę uczciwej konkurenci i równego traktowania wykonawców poprzez
dokonani
e zmian siwz, które utrudniają odwołującemu uzyskanie zamówienia i złożenie
konkurencyjnej oferty,
- dokonanie modyfikacji s.i.w.z.
w sposób sprzeczny o ustaleniami Krajowej Izby
Odwoławczej dokonanymi na rozprawie z dnia 27.10.2017 r. oraz stanowiskiem Izby
zawartym w wyroku KIO z dnia 30.10.2017 r. sygn. akt KIO 2146/17, w tym
w szczególności poprzez modyfikację treści s.i.w.z. w zakresie warunków i kryteriów
oceny ofert, co stanowi naruszenie art. 91 ust 1, oraz ust. 2d ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez wadliwe określenie kryteriów oceny ofert co do istoty, ilości
i sposobu przydziału punktów, co dodatkowo powoduje naruszenie zasad udzielania
z
amówień publicznych określonych w art. 7 Pzp.,
-
art. 38 ust. 1 w związku z brakiem udzielenia jednoznacznych i wyjaśniających
wątpliwości wykonawców odpowiedzi na zadane pytania.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie:
1. M
odyfikacji postanowień s.i.w.z. w zakresie:
1)
rozdziału XIII pkt. 3.2.1 poprzez zmianę okresu w jakim należy wykazać się
posiadanym doświadczeniem z okresu „5 lat" na „3 lata", oraz ujednolicenie
stanowiska co do postawion
ego warunku mając na uwadze s.i.w.z., oraz udzielone
odpowiedzi,
2) nakazanie z
amawiającemu dokonania modyfikacji w ramach kryterium oceny ofert
b) i c) zgodnie z żądaniem zawartym w uzasadnieniu odwołania,
3)
nakazanie udzielenia wyjaśnień poprzez dostarczenie dokumentów (map)
w
zakresie opisu przedmiotu zamówienia co ma wpływ na dokonanie prawidłowej
wyceny i realizacji przedmiotu zamówienia,
4) nakazan
ie dokonania zmian w treści s.i.w.z. poprzez określenie sposobu oceny
ofert w ramach kryterium oceny ofert w zakresie posiadanyc
h pojazdów, która
to ocena musi odbywać się na etapie badania i oceny ofert przed ustaleniem
rankingu ofert, a nie po dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej,
5) nakazanie z
amawiającemu zmiany katalogu dokumentów poprzez wskazanie,
że wystarczającym jest jeden z wymienionych dokumentów (odpowiedź na pytanie
13), który potwierdzi posiadany standard emisji spalin, oraz ujednolicenie
postanowień s.i.w.z. w zakresie zakresu dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej,
6) naka
zanie usunięcia postanowień s.i.w.z. w rozdziale XXVII pkt. 7 z uwagi na
dokonane zmiany w ramach kryteriów oceny ofert,
7) nakazanie z
amawiającemu usunięcie obowiązku pokrywania mandatów (§ 12 ust.
3 umowy) w kontekście odpowiedzi na pytanie 7 (rozmowa telefoniczna z kierowcą
pojazdu).
2. Z
asądzenie kosztów zastępstwa prawnego według faktury przedstawionej na
rozprawie.
Interes odwołującego.
Odwołujący wskazał, że posiada interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia
przez z
amawiającego ww. przepisów ustawy, interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia
może doznać uszczerbku, gdyż objęta niniejszym odwołaniem czynność w postaci
sporządzenia s.i.w.z. uniemożliwia konkurencyjne ubieganie się o niniejsze zamówienie,
a także powoduje brak pewności co do przyszłej oceny złożonej oferty, jej zakresu i sposobu
realizacji w związku z brakiem udzielenia odpowiedzi na zadane przez wykonawców pytania.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
od
wołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy -
Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajow
a Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zam
ówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła,
iż odwołanie w części zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący podniósł, iż zamawiający w treści rozdziału XIII pkt. 3.2.1. po modyfikacji
określił warunki udziału w postępowaniu w zakresie posiadania zdolności technicznej
i zawodowej w następujący sposób: „Wykonawca musi wykazać, iż w okresie ostatnich 5 lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie wykonał łącznie lub rozdzielnie co najmniej każdą z poniżej wymienionych
usług w szczególności ich liczbie: „co najmniej jedną usługę trwającą dwa sezony lub dwie
usługi trwające cały sezon każda letniego utrzymania dróg lub ulic lub placów, z których
każda była realizowana na powierzchni 1 000 000 m
2
lub 140 km,
a których wartość nie była
niższa niż 700 000 zł brutto dla każdej z usług (w trakcie sezonu) za okres nie dłuższy niż 12
miesięcy”, „co najmniej jedną usługę trwającą dwa sezony lub dwie usługi trwające cały
sezon każda zimowego utrzymania dróg lub ulic lub placów, z których każda była
realizowana na powierzchni 1 000 000 m
2
lub 140 km, a których wartość nie była niższa niż
700 000 zł brutto dla każdej z usług (w trakcie sezonu) za okres nie dłuższy niż 12
miesięcy.”. Zdaniem odwołującego zamawiający w sposób sprzeczny z obowiązującym
prawem zmienił termin w jakim zamierza oceniać posiadane doświadczenie. Zgodnie z § 2
ust. 4 pkt. 2 r
ozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. - na potwierdzenie
postawionych warunków w zakresie usług można żądać wykazu tych usług za okres 3 lat.
Istnieje co prawda możliwość przedłużenia tego okresu o czas dłuższy, jednak w sytuacji,
gdy np. w okresie 3 lat nie były zlecane podobne do przedmiotu zamówienia usługi. Usługa
utrzymania czystości jest usługą stale zlecaną przez wszystkie podmioty odpowiedzialne za
utrzymanie czystości na terenie własnych miast, gmin, tak więc trudno uznać, że ze względu
na brak wykonywania usług o podobnym charakterze znajduje zastosowanie przepis § 5 pkt.
2 ww. r
ozporządzenia. Tym bardziej, że w pierwotnie ogłoszonej s.i.w.z., zamawiający nie
miał żadnych wątpliwości, że określając warunki w okresie 3 letnim zachowana jest
konkurencyjność postępowania, a jak sam twierdził na rozprawie w dniu 27.10.2017 r.
postawione warunki nie są zbyt wygórowane i nie ma żadnych przeszkód aby je spełnić.
Zamawiający nie posiadał żadnej podstawy aby dokonać zmiany warunku, który po
modyfikacji stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa. Zdaniem odwołującego,
okoliczność zmiany terminu oceny posiadanego doświadczenia na okres dłuży niż
wynikający z rozporządzenia, jest wyjątkiem od zasady, jako taka powinna mieć
odzwierciedlenie w dokumentacji postępowania, w tym w szczególności powinna zostać
uzasadniona przez z
amawiającego na podstawie obiektywnych okoliczności znanych
wszystkim wykonawcom.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o dokonanie modyfikacji s.i.w.z. w zakresie
rozdziału XIII pkt. 3.2.1 poprzez zmianę s.i.w.z. i ocenę posiadanego doświadczenia
w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, odnosząc się do przedmiotowego zarzutu
wskazał, iż regulacja prawna (§ 2 ust. 4 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie
rodzajów dokumentów), przewiduje, że wykaz usług lub wykonywanych przez wykonawcę
powinien obejmować okres ostatnich trzech lat, a w uzasadnionych przypadkach
(wyszczególnionych w przypadkach) może być krótszy. Przepis nie zabrania jednak
wydłużenia okresu, za który zamawiający może przyjmować od wykonawców wykaz
świadczonych usług. Wydłużenie okresu, w jakim zamawiający bierze pod uwagę przy
ocenie spełniania przez wykonawców warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technicznej, nie sto
i zatem w sprzeczności z postanowieniami omawianego rozporządzenia.
Zdaniem zamawiającego, interes prawny we wniesieniu odwołania ma ten wykonawca, który
uważa, że warunki udziału w postępowaniu zostały przez zamawiającego ustalone w sposób
nadmierny, nieproporcjonalny do przedmiotu,
a zatem w sposób nieuprawniony
og
raniczający krąg potencjalnych wykonawców ubiegających się o udzielenie. zamówienia.
Określenie warunku udziału w postępowaniu w sposób zbyt liberalny jest natomiast ryzykiem
tylko i wyłącznie zamawiającego. W związku z powyższym w ocenie zamawiającego,
w zakresie
omawianego zarzutu odwołania, odwołujący nie posiada interesu prawnego
w nakazaniu zmiany warunku pop
rzez skrócenie okresu, za jaki zamawiający będzie
przyjmował wykazy od wykonawców.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzut odwołującego jest bezzasadny.
Zgodnie z przepisem
§ 2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
okres za jaki wykonawcy zobligowani są do wykazania się stosownym doświadczeniem,
został określony na maksimum 3 lata. Zgodnie natomiast z § 2 ust. 4 pkt 5 ww
rozporządzenia „W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu konkurencji w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający może dopuścić, aby wykaz, o którym
mowa w ust. 4 pkt 2, dotyczy
ł dostaw lub usług wykonanych, a w przypadku świadczeń
okresowych lub ciągłych – również wykonywanych, w okresie dłuższym niż 3 lata przed
upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu.”.
Powyższe, zdaniem Izby oznacza, iż to zamawiający subiektywnie oceniając sytuację
związaną z prowadzonym przez siebie postępowaniem, podejmuje decyzję, czy odstąpić od
wymogu 3 letniego doświadczenia, wydłużając go o odpowiedni, w danych okolicznościach
sprawy czas, czy pozostawić wymóg podstawowy, tzn. 3-letni. Izba nie dostrzegła
w czynnościach zamawiającego naruszenia przepisów prawa oraz nie stwierdziła, że zmiana
dokonana przez zamawiającego narusza zasadę równego traktowania czy uczciwej
konkurencji.
Dowód zgłoszony przez odwołującego pozostaje bez znaczenia dla oceny
przedmiotowego zarzutu, albowiem zestawienie warunków obowiązujących w poprzednich
latach nie może być rozstrzygające dla uznania, że w przedmiotowym postępowaniu
zamawiający nie mógł rozszerzyć czasookresu legitymowania się stosownym
doświadczeniem.
Odwołujący podniósł również, że zamawiający udzielając odpowiedzi na pytanie nr 19
(pis
mo z dnia 28.12.2017 r.) zmienił swoje dotychczasowe stanowisko i wprowadził w błąd
o
dwołującego. Zamawiający na zadane pytanie „Czy dopuści w ramach warunku
doświadczenie (...) wykazania się jedną umową łączną na prace w zakresie letniego
i zimowego utrzymania dróg o powierzchni 1 000 000 m
2
lub 140 km o wartości nie niższej
niż 1 700 000 zł brutto” - odpowiedział: „Zamawiający nie dopuszcza takiej zamiany”. Taka
odpowiedź, zdaniem odwołującego, jest sprzeczna z postanowieniami s.i.w.z. i stanowiskiem
z
amawiającego prezentowanym na rozprawie w dniu 27.10.2017 r. na której zamawiający
oświadczał, że odwołujący poprzez posiadanie doświadczenia w realizacji łącznej zimowego
i letniego oczyszczania u z
amawiającego nie ma trudności ze spełnieniem warunku.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie stwierdził, że wskutek zwrócenia
z
amawiającemu, za pomocą wniesionego przez wykonawcę odwołania, uwagi na ten fakt
w dniu 8 stycznia 2018 r. z
amawiający dokonał modyfikacji treści s.i.w.z. w zakresie
sprostowania odpowiedzi na pytanie nr 19.
Z uwagi na okoliczność, iż Izba zgodnie z przepisem art. 191 ust. 1 ustawy Pzp, wydając
wyrok, bierze za pods
tawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, a zamawiający
dokonał stosownego sprostowania odpowiedzi zgodnie z żądaniem odwołującego, Izba
zarzut ten, jako bezzsporny, pozostawiła bez rozpoznania.
Odwołujący wskazał, że zamawiający w rozdziale XIII pkt. 3.2.3. na skutek uwzględnienia
odwołania dokonał modyfikacji warunku w zakresie realizacji zamówienia pojazdami
mającymi spełniać warunki EURO 6 i EURO 5 w zakresie emisji spalin. Jednakże posiadając
wiedzę, na skutek składanych dowodów na rozprawie i oświadczeń odwołującego jakie
p
ojazdy posiada, modyfikując s.i.w.z. zamawiający stworzył nowe kryterium „emisja spalin”,
ustanawiając jego wagę na 30%. W złożonym poprzednio odwołaniu odwołujący
zakwestionował zasadność żądania pojazdów z wymogami EURO 6 i EURO 5, wskazując
m.i
n., że w innych postępowaniach zamawiający nie stawiał wymagań, co do spełniania
normy emisji spalin EURO 6 i EURO 5, że brak jest jakichkolwiek przepisów prawa, w tym
prawa lokalnego czy wytycznych ochrony środowiska zobowiązujących do poruszania po
aglomeracji Chorzowskiej jedynie pojazdami z normami emisji spalin EURO 5 i 6, a tym
samym,
że warunki są niezwiązane w sposób istotny z przedmiotem zamówienia. Izba
w wyroku KIO 2146/17 nakazała modyfikację postanowień s.i.w.z., poprzez usunięcie z tabeli
wymaganego sprzętu i urządzeń wymogów dotyczących spełniania przez sprzęt i urządzenia
norm emisji salin EURO 5 i EURO 6
(warunek udziału w postępowaniu). W obliczu takiego
stanowiska Izby, która w sposób jednoznaczny stwierdziła, że postawione wymogi nie są
adekwatne do przedmiotu zamówienia, nie są istotne dla celu o jakim mówi zamawiający
(ochrona środowiska), a przede wszystkich nie są istotne z punktu widzenia samego
przedmiotu zamówienia, zamawiający poprzez wprowadzenie nowego kryterium próbuje
w inny sposób wyeliminować lub utrudnić udział odwołującego w postępowaniu. W chwili
obecnej normy emisji spalin
zamawiający przeniósł do kryteriów oceny ofert, co powoduje,
że odwołujący aby stać się konkurencyjnym dla głównego konkurenta firmy ALBA (który
ujawnił się jako podmiot pozytywnie zapatrujący się na postanowienia s.i.w.z.) musi obniżyć
wartość świadczenia usług o 30%. Taka bowiem jest waga kryterium „emisja spalin”.
Zamawiający podniósł, iż w ustnych motywach rozstrzygnięcia wyroku z dnia 30
października 2017 r., przewodniczący składu orzekającego wskazał, że wprowadzenie
wymogu posiadania przez wykonawcę do realizacji zamówienia pojazdów o normie emisji
spalin EURO 5 i EURO 6 (niska norma emisji spalin) uznaje za wymóg „nadmierny" stosunku
do przedmiotu zamówienia. W ocenie Izby postawienie takiego wymogu, jako warunku
udziału w postępowaniu było niezgodne z art. 22 ust. 1a ustawy Pzp. Jednocześnie, Izba
wskazała, że sugeruje zamawiającemu rozważenie postawienia takiego wymogu, jako
kryterium wyboru oferty, ponieważ w ustawie prawo zamówień publicznych, tj. w treści art.
91 ust. 2 ustawy Pzp,
aspekty środowiskowe zostały wprost wyszczególnione.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że zarzut odwołującego jest bezzasadny. Zgodnie
bowiem z przepisem art. 91 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, k
ryteriami oceny ofert są cena lub koszt
albo cena lub koszt i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia,
w szczególności aspekty środowiskowe, w tym efektywność energetyczna przedmiotu
zamówienia.
Powyższe oznacza, że zamawiający ma pełne prawo do takiego ustalania kryteriów oceny
ofert, które w jego ocenie spełnią zamierzenia wynikające z realizacji przedmiotu
zamówienia. Aspekty środowiskowe, które wskazał ustawodawca, to w ocenie Izby, również
mi
ędzy innymi dbałość o to, aby przedmiot zamówienia realizowany był środkami
(pojazdami) jak najnowszymi lub legitymującymi się jak najwyższymi normami emisji spalin,
tak aby faktyczna dbałość o ochronę środowiska znalazła swoje rzeczywiste
odzwierciedlenie. Zgodnie bowiem z przepisem art. 91 ust. 2c ustawy Pzp, kryteria oceny
ofert są związane z przedmiotem zamówienia, jeżeli dotyczą robót budowlanych, dostaw lub
usług, które mają być zrealizowane w ramach tego zamówienia, we wszystkich aspektach
oraz w odn
iesieniu do poszczególnych etapów ich cyklu życia, w tym procesu produkcji,
dostarczania lub wprowadzania na rynek, nawet jeżeli nie są istotną cechą przedmiotu
zamówienia. Powyższe oznacza, że kryterium dotyczące emisji spalin dla pojazdów, które
będą realizowały przedmiot zamówienia, ma bezpośredni związek z przedmiotem
zamówienia, albowiem to tymi pojazdami wykonawca będzie wykonywał czynności zlecane
przez zamawiającego.
Na okoliczności podnoszone omawianym zarzutem, odwołujący przedstawił szereg
dowodów, jednakże w ocenie Izby potwierdzają one jedynie, jakie kryteria oceny ofert
ustanawiał zamawiający w poprzednich latach w tożsamych postępowaniach. Odnosząc się
zaś do zestawienia prezentującego zestawienie kryteriów oceny ofert w przedmiotowym
postępowaniu do kryteriów ustanowionych w innych postępowaniach organizowanych przez
tego samego zamawiającego, to zauważyć należy, iż zamawiający stara się w taki sposób
opisywa
ć kryteria oceny ofert, te poza cenowe, aby odpowiadały one aktualnym trendom
w zakre
sie ochrony środowiska i ekologii. Na uwagę zasługuje tutaj bowiem istotny element,
tj. ulokowanie znacznej wagi procentowej
na wiek pojazdów, którymi będą świadczone
usługi, premiując i to w niemałym stopniu, oferty z pojazdami jak najnowszymi. Przeniesienie
wa
gi na aspekty środowiskowe uznać należy za prawidłowe działanie zamawiającego.
Dlatego też Izba uznała zarzut powyższy za bezzasadny.
Odwołujący podniósł również, że kolejną wadą postępowania mającą związek
z kwestionowanym kryterium „emisja spalin” jest brak dokonywania oceny ofert w ramach
tego kryterium na etapie badania i oceny ofert. Zamawiający powiązał to kryterium
z postawionym warunkiem posiadania potencjału technicznego, pojazdami przeznaczonymi
do realizacji zamówienia. Skoro po modyfikacji pojazdy stały się kryterium oceny ofert to
wszelkie dowody i dokumenty w oparciu
, o które zamawiający przydziela punkty muszą
znajdować się w ofercie, tak aby również pozostali uczestnicy postępowania mogli
zweryfikować prawidłowość przydzielonych punktów. Zamawiający natomiast zgodnie
z udzieloną odpowiedzią na pytanie 2 stwierdził, że deklarowany tabor będzie weryfikował na
5 dni przed podpisaniem umowy, co więcej negatywna weryfikacja będzie traktowana jak
odmowa podpisania umowy.
Takie działanie jest całkowicie sprzeczne z prawem, bowiem
brak spełnienia elementów odnoszących się do kryterium oceny ofert nie determinuje
ważności oferty, a jedynie wpływa na ranking wykonawców. Ponadto nie ma możliwości
dokonywania oceny oferty w ramach kryterium oceny ofert po dokonaniu wyboru oferty
najkorzystniejszej [przed podpisaniem umowy]. Ocena ofert dok
onywana jest przez komisję
przetargową, a wynik oceny zatwierdzany przez kierownika zamawiającego.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie podniósł, że ustawa Pzp, w brzmieniu po 28
lipca 2016 r.,
dzieli postępowanie w zakresie składania dokumentów przez wykonawców na
dwa etapy.
Pierwszy etap obejmuje dokumenty, jakie należy złożyć wraz z ofertą, drugi
natomiast obejmuje dokumenty składane przez tego wykonawcę, którego oferta została
najwyżej oceniona, na wezwanie zamawiającego. Pierwszy etap obejmuje zatem
w
eryfikację, czy dany wykonawca nie podlega wykluczeniu z udziału w postępowaniu i czy
spełnia warunki udziału w postępowaniu sprecyzowane przez zamawiającego w s.i.w.z.
Powyższej weryfikacji zamawiający dokonuje w oparciu o złożone przez wykonawcę
oświadczenia. Na tym etapie, obecnie nie ma badania oferty na podstawie dokumentów do
niej załączonych, jak to miało miejsce obowiązującym uprzednio, tj. przed 28 lipca 2016 r.,
stanie prawnym. Weryfikacja
wstępnie potwierdzonych (na podstawie złożonych przez
wyko
nawcę oświadczeń) następuje w kolejnym etapie postępowania, tj. po ocenie, że oferta
danego w
ykonawcy została uznana za najkorzystniejszą. Po dokonaniu wyboru oferty,
z
amawiający zwraca się do tego wykonawcy, którego oferta została wybrana
o przedstawieni
e dokumentów na potwierdzenie złożonych oświadczeń.
W ocenie Izby, zarzut odwołującego jest zasadny. Zgodnie z treścią rozdziału XXIV
specyfikacji istotnych warunków zamówienia przedmiotowe postępowanie prowadzone jest
w tzw. procedurze odwróconej, wynikającej z przepisu art. 24aa ustawy Pzp. Przepis ten
stanowi, iż zamawiający może, w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego, najpierw dokonać oceny ofert, a następnie zbadać, czy wykonawca,
którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz spełnia
warunki udziału w postępowaniu, o ile taka możliwość została przewidziana w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu. Powyższe oznacza,
że zamawiający, na podstawie złożonych ofert, w zakresie ustanowionych przez siebie
kryteriów oceny ofert, ustala ranking ofert, a następnie wykonawca, którego oferta w tym
rankingu zajmuje pierwsze miejsce, podlega ocenie podmiotowej. Tym
samym, stwierdzić
należy, że zamawiający ustalając kryterium „emisja spalin”, już na etapie złożenia oferty,
w ramach tego kryterium winien żądać przedłożenia przez wykonawcę odpowiednich
dokumentów, albowiem to na ich podstawie zamawiający będzie w stanie ustalić prawidłową
liczbę punktów, która ma decydujące znaczenie w ustaleniu rankingu ocenianych ofert.
Przeniesienie tego badania, tj. oceny w zakresie emisji spalin oferowanych przez wykonawcę
pojazdów, na etap późniejszy, tzn. po ustaleniu pozycji rankingowej, czy wręcz na etap przed
podpisaniem umowy, uni
emożliwia zamawiającemu dokonanie prawidłowego ustalenia, która
ze złożonych ofert będzie przedstawiała najkorzystniejszy bilans wszystkich kryteriów oceny
ofert
. Dlatego też, w ocenie Izby, zamawiający winien dokonać modyfikacji s.i.w.z. poprzez
określenie sposobu dokonywania oceny ofert w ramach tego kryterium, w tym
w szczególności określenia zakresu dokumentów, na podstawie których ocena w ramach
kryterium będzie dokonywana.
Odwołujący podniósł również, że wadliwie został określony katalog dokumentów na
potwierdzenie spełniania warunków dotyczących sprzętu w ramach warunku udziału
w postępowaniu. Zamawiający udzielając odpowiedzi na pytanie 13, o to jakimi dowodami
należy się posługiwać celem udowodnienia posiadanego sprzętu wskazał 7 dowodów
nakładając na wykonawcę obowiązek posiadania ich wszystkich łącznie. W związku z czym,
żądanie pozostałych dokumentów (świadectwa homologacji, oświadczeń producenta
deklaracji zgodności, kserokopii poprzedniego dowodu rejestracyjnego) jest żądaniem
bezcelowym. Odw
ołujący podkreślił, że zamawiający nie kupuje pojazdów, a usługę
oczyszczania miasta w związku z czym żądanie tych dokumentów nie służy potwierdzeniu
spełniania warunków.
W ocenie Izby zarzut odwołującego jest zasadny. Zdaniem Izby odwołujący udowodnił,
że żądanie zamawiającego wykracza poza zakres niezbędnych dokumentów, jakie
zamawiający może żądać w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału
w postępowaniu. Odwołujący przedłożył bowiem dowody, korespondencję e-mail
prowadzoną z przedstawicielami producentów pojazdów, które posiada na swoim stanie
odwołujący i którymi zamierza świadczyć usługę, z których to dowodów wynika, że żądane
przez zamawiającego dokumenty, co prawda możliwe są do pozyskania, jednakże ich
uzyskanie ponosi za sobą konieczność poniesienia znacznych kosztów i zaangażowania,
a informacje które zostaną pozyskane przez wykonawcę nie są konieczne do potwierdzenia
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, albowiem inne dokumenty, pierwotnie
wymagane przez zamawiającego, w wystarczającym stopniu mogą potwierdzać stawiany
przez zamawiającego warunek. Dlatego też zamawiający winien ujednolicić zakres
dokumentów niezbędnych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
poprzez zmianę katalogu dokumentów wymienionych w odpowiedzi na pytanie 13, poprzez
zobowiązanie do określenia, że celem udowodnienia posiadanej przez deklarowany pojazd
normy emisji
spalin wystarczający jest którykolwiek z wymienionych dokumentów.
Odwołujący podniósł, że kolejnym naruszeniem zasad równego traktowania wykonawców
i uczciwej konkurencji oraz próbą manipulacji jest obniżenie wagi kryterium „posiadanie
certyfikatu wdrożenia systemu zarzadzania środowiskiem” z 20% na 10%.
Odwołujący wskazał, że w pierwotnej s.i.w.z. zamawiający w sposób naruszający
konkurencję, z uwagi na to, że system zarządzania środowiskiem EMAS posiada ALBA
ustalił to kryterium przyznając mu wagę 20%, podczas, gdy posiadanie ISO 14001 lub
innego certyfikatu na poziomie 10%. W trakcie przeprowadzonej, poprzednio, rozprawy
odwołujący dowiódł, że normy te należy traktować w sposób identyczny i tak samo
premiować wykonawców posiadających ISO jak i wykonawców posiadających EMAS. Izba
nakazała zrównanie obu certyfikatów wdrożenia systemu zarzadzania środowiskiem.
Zamawiający dokonując modyfikacji obniżył wagę tego kryterium o połowę, tj. do 10%.
Zdaniem Izby, zarzutu
odwołującego nie sposób uznać za zasadny. Fakt, iż zamawiający
po wyroku Izby, zmniejszył znaczenie tego kryterium do 10% nie oznacza, że zamawiający
nierówno traktuje wykonawców. Okoliczność, którą podnosił odwołujący na rozprawie,
iż w celu uzyskania maksymalnej liczby punktów w ramach tego kryterium, zobowiązany był
do uzyskania nowego certyfikatu, którego pozyskanie wymagało poniesienia odpowiednio
wysokich kosztów (dowód: kserokopia certyfikatu oraz rachunki za jego uzyskanie), jest bez
znaczenia, albowiem i tak odwołujący musiałby pozyskać ten nowy certyfikat, gdyż stary
utracił swoją ważność. W zakresie zaś argumentacji, że Izba nakazując zrównanie ważności
obu certyfi
katów, utrzymała rangę ustaloną przez zamawiającego (20%), jest błędne. Izba
wypowiedział się bowiem tylko w kontekście ważności tych certyfikatów, natomiast kwestia
ustalenia rangi tego kryterium nadal pozostała z dyspozycji zamawiającego. W tym zakresie
Izba nie dopatrzyła się wadliwości czynności zamawiającego. Dlatego też zarzut ten Izba
uznała za bezzasadny.
Odwołujący podniósł, że wadą postępowania jest brak dokonania modyfikacji treści
s.i.w.z. i postawionych wymag
ań w rozdziale XXVII pkt. 7 s.i.w.z. W pierwotnej s.i.w.z., gdy
kryteriami ocen ofert było posiadanie systemu zarządzania środowiskiem EMAS, oraz
odległość bazy, zamawiający żądał odpowiednio przedłożenia dowodów na potwierdzenie
tych elementów. W chwili obecnej dokonał zmiany w ramach kryterium - nie ma obowiązku
posiadania systemu EMAS, jak również nie ma znaczenia tytuł własności posiadanej bazy,
a wymagania w tym zakresie pozostały. Odwołujący wniósł o nakazanie dokonania
modyfikacji s.i.w.z. w ty
m zakresie poprzez określenie katalogu dokumentów w sposób
jednoznaczny i zgodny z obecnie obow
iązującymi postanowieniami s.i.w.z.
Zamawiający podniósł, że w konsekwencji wyroku z dnia 30 października 2017 r.
z
amawiający usunął kryteriów oceny ofert kryterium: „odległość bazy magazynowo-
eksploatacyjnej od granic a
dministracyjnych Miasta Chorzów”, aspekt środowiskowy 20%
(zgodnie z nakazem zamie
szczonym w punkcie 1.3 wyroku). Wymóg posiadania przez
wykonawcę bazy magazynowo-eksploatacyjno-sprzętowej dedykowanej do realizacji
przedmiotu zamówienia, mimo modyfikacji treści s.i.w.z. pozostał jako warunek udziału
w
ykonawcy w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej. W związku z powyższym, tj.
w związku z faktem, że w obecnej wersji dokumentacji przetargowej, wykonawca nadal
zobowiązany jest, na czas realizacji zamówienia, do dysponowania bazą, zamawiający
wymagał od wykonawcy wykazania tytułu prawnego do dysponowania nią.
Zdaniem Izby zarzut jest bezzasadny. Zamawiający opisał katalog dokumentów, jakich
będzie żądał i w tym względzie odwołujący ma pełną wiedzę, co do wymagań
zamawiającego w tym zakresie.
Odwołujący podniósł, że sprzeczna z obowiązującymi postanowieniami umowy, jest
zmiana w szczegółowym opisie przedmiotu zamówienia (pkt. 1 e). Zamawiający zmienił czas
podjęcia realizacji zamówienia na 20 minut., podczas, gdy kara umowna w § 13 ust 2.23 jest
za nie podjęcie reakcji w czasie 60 minut. Powyższe jest rozbieżnością, pozwalającą na
dowolność stosowania postanowień w trakcie realizacji zamówienia. Ponadto ma to istotny
wpływ na wycenę świadczonej usługi, wykonawca musi zatem mieć pewność czy musi
zareagować w czasie 20 czy 60 minut. W związku z powyższym odwołujący wniósł
o nakazanie z
amawiającemu dokonania modyfikacji s.i.w.z. poprzez ujednolicenie
rozbieżnych postanowień.
Z uwagi na oko
liczność, iż Izba zgodnie z przepisem art. 191 ust. 1 ustawy Pzp, wydając
wyrok, bierze za podstawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, a zamawiający
dokonał stosownego sprostowania treści s.i.w.z. zgodnie z żądaniem odwołującego, Izba
zarzut ten, ja
ko bezzsporny, pozostawiła bez rozpoznania.
Odwołujący wskazał, że celem doprecyzowania postanowień s.i.w.z., w tym
w szczególności zakresu świadczonych usług, co ma bezpośredni wpływ na dokonywane
ka
lkulacje ceny ofertowej, zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o przekazanie
szczegółowych informacji, co należy rozumieć pod określonymi pojęciami, lub o przekazanie
szczegółowych danych dotyczących obszarów objętych przedmiotem zamówienia (chodzi
w tym prz
ypadku o pytanie i odpowiedź nr 6.1; 6.2; 3.6, 76-78). Zamawiający w odpowiedzi
na zadane pytania stwierdził, że szczegółowe wykazy zostały załączone do s.i.w.z., co
w ocenie odwołującego nie jest prawdą. Zamawiający nie wskazuje również miejsca gdzie
one się znajdują. Odwołujący podkreślił, że takie informacje nie zostały przekazane
wykonawcom, a z
amawiający nie odniósł się do zadanych pytań, nie wyjaśnił wątpliwości
wykonawców a przytoczył fragmenty s.i.w.z. dokładnie te same, które budziły wątpliwości.
Takie udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie ni
e jest wypełnieniem obowiązków
wynikających z art. 38 pzp. Instytucja zadania pytań jest stworzona po to, aby wyjaśnić
wszelkie wątpliwości, w danym postępowaniu, zaś zamawiający całkowicie ignoruje
wątpliwości wykonawców udzielając odpowiedzi lakonicznie, niezgodnie ze stanem
faktycznym lub nie na temat.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu udzielenia
odpowiedzi na zadane pytania i nakazanie przekazania wszelkich informacji niezbędnych dla
oszacowania przedmiotu zamówienia, ale również niezbędnych dla prawidłowej realizacji
przedmiotu przyszłej umowy.
Zamawiający podniósł, że do s.i.w.z. załączył wykazy ulic do poszczególnych zadań
wchodzących w zakres zamówienia. W wykazach zostały podane takie dane, jak kategoria
danej drogi, jej przebieg, długość, powierzchnia całkowita jezdni, powierzchnia całkowita
czyszczenia mechanicznego jezdni, standard drogi (dla zimowego utrzymania). W ocenie
z
amawiającego przedmiot zamówienia oraz jego zakres zostały opisane dokładnie
i jednoznacznie.
Zamawiający dodał, że analogiczne zamówienia do stanowiącego
prze
dmiot niniejszego postępowania odwołujący realizował na rzecz zamawiającego
w
latach ubiegłych (umowy 2025 r. i 2016 r.). W związku z powyższym, trudno uznać za
uzasadnione twierdzenia
odwołującego w tym zakresie, w jakim twierdzi on, że przedmiot
zamówienia czy jego zakres budzi jego wątpliwości. Ponadto zamawiający wskazał,
że żaden z pozostałych wykonawców nie domagał się do zamawiającego przedstawienia
map kartograficzny
ch celem wyjaśnienia wątpliwości dotyczących zakresu przedmiotowego
u
sługi.
Izba stwierdziła, że zarzut odwołującego jest zasadny. Okoliczność powyższą Izba ustaliła
na podstawie dowodów złożonych przez odwołującego, tj. wyciągu z załączników nr 5 i 6 –
stanowiących wykaz ulic, z których to załączników jednoznacznie wynika, że zamawiający
nie dokonał opisu przedmiotu zamówienia w sposób prawidłowy, a co najważniejsze –
jednoznaczny. Określenia, którymi posłużył się zamawiający nie dają pewności, co do
faktycznego zakresu przedmiotu usługi oraz w zakresie powierzchni. Jako przykład można
powołać brzmienie wiersza 2, 3 czy 4 załącznika nr 5 – drogi wewnętrzne, gdzie
zamawiający podał, cyt. „droga od ul. Katowickiej”, „droga od ul. Chorzowskiej (w Bytomiu)”,
„droga od ulicy Krakowskiej”. Tym samym de facto odwołujący nie wie jaki zakres usługi
wchodzi w zakres przedmiotu zamówienia. Podobnie, jeżeli chodzi o powierzchnię.
W załączniku nr 5 dotyczącym wykazu ulic zamawiający podaje na drogi wewnętrzne
powierzchnię 27 112,40 m
2
, natomiast w złączniku nr 5 – drogi wewnętrzne, zamawiający
podaje powierzchnię 33 871,40 m
2
. Konieczne jest tym samym jednoznaczne określenie
przez zamawiającego zarówno powierzchni świadczonej usługi oraz precyzyjne określenie
przedmiotu usługi. Nie bez znaczenia pozostaje tutaj również fakt, że zamawiający określił
charakter wynagrodzenia jako ryczałtowy, co oznacza, że tym bardziej wykonawca musi
znać precyzyjnie zakres robót, odmiennie niż to miało miejsce w latach poprzednich, gdzie
obowiązywało wynagrodzenie kosztorysowe, tzn. zapłata za faktycznie wykonane prace. Bez
znaczenia, w ocenie Izby, jest okoliczność podnoszona przez zamawiającego, że odwołujący
powinien znać zakres robót, bo w latach poprzednich świadczył tożsamą usługę na rzez
zamawiającego, albowiem, to nie doświadczeniu wykonawcy ma opierać się wycena oferty,
a na szczegółowym i dokładnym opisie przedmiotu tego zamówienia przez zamawiającego.
Odwołujący podniósł również, że w udzielonych w piśmie z dnia 28.12.2017 r.
odpowiedziach szczególnie należy zakwestionować odpowiedzi na pytania, już wyżej
wymienion
e, ale również na pytania 14-18. W tych pytaniach Wykonawca chciał rozwiać
wszelkie wątpliwości dotyczące przeprowadzonych kontroli, ma to istotne znaczenie z punktu
widzenia zasad bezpieczeństwa w zakładzie i obowiązujących przepisów BHP - odpowiedź
zamawiającego „Przedmiotem zamówienia nie jest organizacja imprezy” - wskazuje na
całkowitą ignorancję obowiązków prawnych jakie na niego nakłada ustawa Pzp. W związku
z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie udzielenia odpowiedzi na zadane pytania
i doprecyzowanie w j
aki sposób odbywać się będzie wizja na ternie zakładu pracy
wykonawcy.
Zamawiający wskazał, że wykonawca zobowiązany jest przez cały okres trwania umowy,
tj. 24 miesi
ące od daty jej zawarcia, posiadania zadeklarowanego, sprawnego technicznie
sprzętu. Zamawiający musi posiadać uprawnienie do weryfikacji sprawności technicznej
zadeklarowanego do wykonywania umowy sprzętu na każdym etapie realizacji umowy, tj. nie
tylko momencie jej zawarcia. W tym ce
lu musi posiadać możliwość sprawdzenia sprzętu
w razie powzięcia wątpliwości, co do jego kompletności, stanu czy wyposażenia. Kontrola,
która może zostać przeprowadzona przez zamawiającego na terenie bazy magazynowo-
eksploatacyjno-
sprzętowej (której obowiązek posiadania przez wykonawcę został przez
z
amawiającego wskazany w tabeli nr 2 punktu 3.2.3 rozdziału XIII s.i.w.z.) nie będzie
generowała żadnych dodatkowych kosztów.
W ocenie Izby zarzut odwołującego jest bezzasadny. Jak słusznie bowiem wskazał
zamawi
ający, przysługuje mu uprawnienie do przeprowadzania inspekcji w każdym
przypadku, gdy zajdzie ku temu potrzeba, a okoliczności stanowiące jej podstawę będą
wskazywały na ewentualne naruszenie warunków umowy wiążącej obie strony. Zdaniem
Izby odwołujący niejako na wyrost doszukuje się wątpliwości w zakresie uprawnienia
zamawiającego, co wydaje się działaniem bezzasadnym. Nadto treść pytań, jakie zadał
odwołujący zamawiającemu wskazuje na ich lekceważący charakter, daleki od
merytorycznego problemu poruszanych kwestii.
Zdaniem Izby, jeżeli zamawiający wyrazi
chęć przeprowadzenia inspekcji, to na odwołującym spoczywają wszelkie obowiązki, aby
taka inspekcja przebiegła w zgodzie z obowiązującymi przepisami oraz podpisana umową.
Odwołujący podniósł, że zamawiający wyjaśniając wymóg podania numerów telefonów do
osób kierujących pojazdami (pytanie nr 7) stwierdził, że wymóg ten jest niezbędny dla
sprawniejszej realizacji usługi. Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu dokonania
modyfikacji s.i.w.z. poprzez ods
tąpienie od wymogu podania numerów telefonów operatorów
z uwagi na brzmienie § 12 ust. 2 umowy i nałożenie na wykonawcę obowiązku pokrywania
wszelkich mandatów. Zamawiający udzielając odpowiedzi po pierwsze nie wyjaśnił na czym
ma polegać owa sprawniejsza realizacja usługi, analiza wszystkich postanowień prowadzi
jednak do wniosku, że konieczności pokrywania mandatów przy jednoczesnym
przyczynieniu się zamawiającego (rozmowa telefoniczna kierowcy prowadzącego pojazd) nie
może obciążać Wykonawcy. Tym samym zamawiający winien zmodyfikować s.i.w.z. poprzez
do
określenie, że przyczynienie się do nałożenia mandatu zwalnia wykonawcę z jego zapłaty.
Zamawiający wskazał natomiast, iż harmonijną współpracę stron determinuje nie tylko
treść zawartej w wyniku przeprowadzenie postępowania umowy, ale także codzienna,
sprawna komunikacja przy j
ej realizowaniu. Jedną z cech usług stanowiących przedmiot
zamówienia jest ich nieprzewidywalność. Prognozy meteorologiczne, które w głównej mierze
determinują konieczność zrealizowania przez wykonawcę czynności w ramach umowy,
obarczone są dużym ryzykiem błędu i nigdy nie ma pewności co do zjawisk w nich
przewidzianych. Przedmiot zamówienia obejmuje również usuwanie skutków zdarzeń
losowych, takich jak wypadki,
rozlanie się niebezpiecznych substancji, itp. Ponieważ zakresu
czynności, które zmuszony będzie zrealizować w ramach wykonawca nie da się przewidzieć,
niezwykle istotna jest sprawna komunikac
ja pomiędzy stronami. W ocenie zamawiającego,
pozwala ona skrócić czas przystąpienia do działania.
Zdaniem Izby, zarzut odwołującego uznać należało za bezzasadny. Izba nie rozumie
przyczyn, dla których odwołujący miałby ograniczać swoją dostępność, poprzez nie
udzielenie informacji, których wymaga zamawiający. Wskazać bowiem należy na cel
zaw
ieranej umowy, tym bardziej, że jest to cel społeczny, realizowany przez gminę dla jej
mieszkańców. Nie dziwi zatem, że zamawiający chciałby mieć zagwarantowaną pełną
dostępność do osób, realizujących jej (umowy) postanowienia. Samo podanie przez
wykonawcę rzeczonych numerów nie oznacza jeszcze, że zamawiający z tego sposobu
komunikacji będzie korzystał. Izba nie dopatrzyła się naruszenia w tym zakresie przepisów
ustawy Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.
), uwzględniając koszty poniesione przez
odwołującego związane z wpisem od odwołania oraz wynagrodzeniem pełnomocnika.
Przewodniczący:
…………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2746/17 z dnia 2018-01-29
- Sygn. akt KIO 2717/17 z dnia 2018-01-29
- Sygn. akt KIO 24/18, KIO 2748/17 z dnia 2018-01-23
- Sygn. akt KIO 2674/17 z dnia 2018-01-22
- Sygn. akt KIO 3/18 z dnia 2018-01-19
