rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2015-12-22
rok: 2015

sygnatury akt.:

KIO 2682/15

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Barbara Bettman Członkowie: Anna Chudzik, Piotr Kozłowski Protokolant: Łukasz Listkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu dnia 21 grudnia 2015 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 grudnia 2015 r. przez
konsorcjum firm: 1) TRAKCJA PRKiI S.A. (lider); 2) COMSA S.A.; 3) Intop Warszawa
Spółka z o. o., ul. Złota 59, 00-120 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego: Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie, ul.
Wronia 53, 00-874 Warszawa, Oddział w Białymstoku, ul. Zwycięstwa 2, 15-703
Białystok, przy udziale wykonawców:
A. Konsorcjum firm: PORR Polska Infrastructure S.A. (lider), ul. Domaniewska 50A,
02-672 Warszawa, UNIBEP S.A., ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
B. Budimex S.A., ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa, zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie odwołującego.

orzeka:
1. Oddala odwołanie
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego konsorcjum firm: 1) TRAKCJA
PRKiI
S.A. (lider); 2) COMSA S.A.; 3) Intop Warszawa Spółka z o. o., ul. Złota 59, 00-120
Warszawa

2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego - konsorcjum firm: 1)
TRAKCJA PRKiI S.A.; 2) COMSA S.A.; 3) Intop Warszawa Spółka z o. o., ul. Złota 59,
00-120 Warszawa

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.

Przewodniczący: …………………

Członkowie: …………………

…………………



Sygn. akt KIO 2682/15

Uzasadnienie:

W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie
przetargu ograniczonego, którego przedmiotem jest „Rozbudowa drogi krajowej nr 8
Warszawa - Białystok do parametrów drogi ekspresowej na odcinku Wyszków - granica
województwa podlaskiego, odcinek Ib - węzeł "Poręba" (bez węzła) - obwodnica Ostrowi
Mazowieckiej od 529+470,00 do km 545+582,04 o długości ok. 16,11 km” (Dz. Urz. UE nr
2015/S 002- 001369z z 03.01.2015 r), w dniu 10 grudnia 2015 r. zostało złożone w formie
elektronicznej odwołanie przez konsorcjum firm: 1) TRAKCJA PRKiI S.A.; 2) COMSA S.A.; 3)
Intop Warszawa Spółka z o. o., w kopii przekazane zamawiającemu w tym samym terminie.

Wniesienie odwołania nastąpiło skutkiem poinformowania odwołującego drogą
elektroniczną w dniu 2 grudnia 2015 r. o ustaleniu wyniku przetargu i o wyborze oferty
konsorcjum firm: PORR Polska Infrastructure S.A., UNIBEP S.A. dalej „konsorcjum PORR.
Wniesienie odwołania nastąpiło wobec czynności zamawiającego polegających na:
1. bezpodstawnym uznaniu, że złożenie przez konsorcjum PORR oferty nie stanowi czynu
nieuczciwej konkurencji;
2. bezpodstawnym uznaniu, że treść oferty konsorcjum PORR odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (SIWZ);
3. zaniechaniu odrzucenia oferty konsorcjum PORR;
4. bezpodstawnym dokonaniu wyboru oferty konsorcjum PORR jako najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu - Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
Autostrad w Warszawie, Oddział w Białymstoku naruszenie przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.), dalej
„ustawy Pzp”, tj.: art. 7 ust. 1 i 3, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz art. 91 ust. 1, w
sposób mający istotny wpływ na wynik postępowania.
W związku z powyższym odwołujący żądał uwzględnienie odwołania oraz nakazania
zamawiającemu:
1) dokonania unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
2) dokonania czynności odrzucenia oferty PORR;
3) powtórnego dokonania czynności wyboru najkorzystniejszej oferty.
Nadto odwołujący wnosił o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z
przesłuchania w charakterze świadków:

1. Z. B., na adres: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Rejon w Ostrowi
Mazowieckiej, Stawek, 07-300 Ostrów Mazowiecka,
2. A. S., na adres: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Rejon w Ostrowi
Mazowieckiej, Stawek, 07-300 Ostrów Mazowiecka,
3. R. R., na adres: Trakcja PRKil S.A., ul. Złota 59/XVIII p., 00-120 Warszawa,
- na okoliczność wskazaną w uzasadnieniu odwołania, tj.: stwierdzenia, czy pod
nawierzchnią bitumiczną znajduje się nawierzchnia z kostki brukowej kamiennej w
odniesieniu robót do wykonania w zakresach objętych pozycjami 14 i 15 kosztorysu nr 2.1. a
także:
3. o zawezwanie zamawiającego do przedstawienia wraz z dokumentacją przetargową
wyników badań (protokołu z badań) odwiertów konstrukcji nawierzchni drogi krajowej nr 8 na
odcinku Ostrów Mazowiecka - Wyszków, przeprowadzonych przez laboratorium
zamawiającego z Ostrowi Mazowieckiej i pozyskanych z laboratorium w grudniu 2015 roku,
jako dowodu na okoliczność wskazaną w uzasadnieniu odwołania, tj.: stwierdzenia, czy pod
nawierzchnią bitumiczną znajduje się nawierzchnia z kostki brukowej kamiennej w
odniesieniu robót do wykonania w zakresach objętych pozycjami 14 i 15 kosztorysu nr 2.1.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań odwołujący powoływał się na swój
interes we wniesieniu odwołania, gdyż bezprawne działania zamawiającego zamknęły
odwołującemu możliwość uzyskania przedmiotowego zamówienia. Odwołujący złożył ofertę,
która zgodnie kryterium oceny ofert zajęła drugą lokatę. Gdyby zamawiający odrzucił ofertę
konsorcjum firm: PORR Polska Infrastructure S.A. i UNIBEP S.A., do czego był
zobowiązany, to odwołujący uzyskałby przedmiotowe zamówienie, bowiem jego oferta
byłaby najkorzystniejsza. Odwołujący stwierdził, iż został narażony na szkodę w postaci
poniesienia kosztów przygotowania i złożenia oferty oraz w postaci utraty możliwości
uzyskania kontraktu, którego realizacja wiązałby się z zyskiem.
Jako godny uwagi odwołujący uznał swój pogląd, że oferta PORR winna być
odrzucona w oparciu o dwie niezależne podstawy faktyczne i prawne, tj.:
- na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, bowiem złożenie oferty stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, oraz
- na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, bowiem treść oferty nie odpowiada
treści SIWZ, i tej treści zamawiający nie może poprawić w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp.
Zarzut I. Oferta konsorcjum PORR powinna być przez zamawiającego odrzucona na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, bowiem złożenie jej stanowi czyn nieuczciwej
konkurencji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu

nieuczciwej konkurencji (Dz. U. nr 153, poz. 1503 ze zm.) dalej „UZNK”. Art. 3 ust. 1 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest
działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes
innego przedsiębiorcy lub klienta. Ust. 2 wymienia stypizowane czyny nieuczciwej
konkurencji.
Odwołujący zaznaczał, że przepis ten zawiera otwarty katalog przypadków, których
zaistnienie stanowić może czyn nieuczciwej konkurencji. Analizując łącznie powyższe
przepisy wskazywał, że każde działanie przedsiębiorcy sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami jest czynem nieuczciwej konkurencji, jeżeli narusza interes innego
przedsiębiorcy lub klienta. Przepis art. 3 ust. 1 UZNK może stanowić samodzielną podstawę
prawną do określenia czynu nieuczciwej konkurencji. Tak w wyroku z dnia 22 października
2007 r. III CKN 271/01 stwierdził Sąd Najwyższy. W taki sam sposób w wyrokach, z dnia 20
stycznia 2012 r. sygn. akt KIO 2819/11, z dnia 26 czerwca 2012 r. sygn. akt KIO 1225/12 i
1229/12, czy z dnia 22 października 2014 r. sygn. akt KIO 2046/14, wypowiedziała się
Krajowa Izba Odwoławcza.
Przedmiotem zarzutu odwołujący uczynił okoliczność, iż w jego ocenie oferta PORR
została przygotowana i złożona w oparciu o pozyskane przez tego wykonawcę dodatkowe
informacje niedostępne innym wykonawcom. Podejrzenia odwołującego, że konsorcjum
PORR posiada informacje dodatkowe, powstały po zapoznaniu się z ofertą tego wykonawcy.
Odwołujący podnosił, iż w kosztorysie nr 2.1 - Droga ekspresowa S-8
- w pozycji nr 14 za rozbiórkę nawierzchni z kostki brukowej kamiennej, gr. 10 cm, w
konsorcjum PORR zastosował skrajnie wysoką cenę jednostkową, tj. 204,80 zł za m2.Średnia cena jednostkowa wyliczona z wszystkich pozostałych ofert wynosi 21,39 zł za m2,
zatem cena konsorcjum PORR jest prawie 10 krotnie wyższa (9,57 krotnie).
Natomiast w tym samym kosztorysie
- w pozycji nr 15 za rozbiórkę podbudowy tłuczniowej, gr. 30 cm, konsorcjum PORR
zastosował skrajnie niską cenę jednostkową, tj. 0,10 zł za m2. Średnia cena jednostkowa
wyliczona z wszystkich pozostałych ofert wynosi 1,89 zł za m2, zatem cena PORR jest
prawie 19 krotnie niższa (18,90 krotnie).
Zaś samo konsorcjum PORR dla takiej samej roboty w innych kosztorysach
zaoferowało ceny:
- 1,71 zł za m2 - w pozycji nr 7 kosztorysu nr 2.2;
- 1,60 zł za m2 - w pozycji nr 6 kosztorysu nr 2.3;
- 3,18zł za m2 - w pozycji nr 5 kosztorysu nr 2.4;
- 1,44 zł za m2- w pozycji nr 11 kosztorysu nr 2.5).

Powyższe zestawienie wzbudziło podejrzenie odwołującego o przewidywanym przez
konsorcjum PORR przesunięciu pomiędzy ilościami robót do wykonania w zakresach
objętych pozycjami 14 i 15 kosztorysu nr 2.1 w trakcie realizacji zamówienia.
Odwołujący wyjaśniał, że po powzięciu powyższego podejrzenia, jego pracownik p.
R. R. (pracownik Trakcji PRKil S.A.) w celu rozpoznania sprawy pojechał do Rejonu GDDKiA
w Ostrowi Mazowieckiej i dowiedział się od wieloletniego pracownika Rejonu w Ostrowi
Mazowieckiej - p. Z. B., że w latach 1976-1980 na drodze krajowej, obecnie DK nr 8, w
ramach prowadzonych remontów przykryto na długości 28 km podwójną nakładką asfaltową
ówczesną nawierzchnię zbudowaną z kostki brukowej kamiennej o gr. 10 cm. Dodatkowo w
trakcie przebudowy poszerzono drogę o 2 m i dla poszerzenia zastosowano podbudowę
tłuczniową. Podbudowę tłuczniową mają obecnie również istniejące pobocza. Przykryty
asfaltem 28 km odcinek przebudowywanej w latach 1976-1980 drogi w obejmuje objęty
przedmiotowym zamówieniem odcinek drogi o długości 16,11 km dostosowywany do
parametrów drogi ekspresowej.
Według odwołującego p. Z. B. potwierdził, że w ramach obecnego dostosowania
drogi krajowej nr 8 do parametrów drogi ekspresowej, do rozebrania będzie pas nawierzchni
z kostki brukowej kamiennej o szerokości 5,50 m i długości 16,11 km, czyli o powierzchni
88.605,00 m2 (5,50 m x 16.110,00 m).
Nadto p. B. poinformował p. R., że na początku grudnia bieżącego roku laboratorium
Zamawiającego w Ostrowi Mazowieckiej wykonało odwierty konstrukcji drogi krajowej nr 8 na
odcinku Ostrów Mazowiecka - Wyszków w celu stwierdzenia, czy pod nawierzchnią
bitumiczną znajduje się nawierzchnia z kostki brukowej kamiennej. Fakt przeprowadzenia
takich badań, w rozmowie z p. R. R., potwierdził koordynator działań Rejonu w Ostrowi
Mazowieckiej p. A. S. . Pan S. potwierdził także fakt otrzymania wyników badań (protokołu z
badań) z laboratorium.
dowód: - wyniki badań (protokół z badań) odwiertów konstrukcji nawierzchni drogi krajowej nr
8 na odcinku Ostrów Mazowiecka - Wyszków, przeprowadzonych przez laboratorium
Zamawiającego z Ostrowi Mazowieckiej i pozyskanych z laboratorium w grudniu 2015 roku;
- zeznanie świadka Z. B.
- zeznanie świadka A. S.
- zeznanie świadka R. R. .
Odwołujący wskazywał, iż zamawiający do przedmiaru robót wpisał powierzchnię z
kostki brukowej w ilości 4.734,00 m2. Oznacza to, że w trakcie realizacji zamówienia
zwiększy się w zakresie poz. 14 kosztorysu nr 2.1, się ilość niezbędnej do rozebrania
nawierzchni z kostki brukowej o 83.871,0 m2

O taką samą powierzchnię zdaniem odwołującego zmniejszy się robota wymieniona
w pozycji nr 15 kosztorysu nr 2.1, czyli rozbiórka podbudowy tłuczniowej, gr. 30 cm z ceną
jednostkową 0,10 zł za m2.
Odwołujący wyjaśniał, że w ramach realizacji przedmiotowego zamówienia
stosowane będzie rozliczenie obmiarowe z zastosowaniem cen jednostkowych zawartych w
kosztorysie, zatem biorąc pod uwagę zawyżoną cenę za rozbiórkę nawierzchni z kostki
brukowej kamiennej i zaniżoną cenę za rozbiórkę podbudowy tłuczniowej, uzyskany zostanie
rezultat, że PORR straci na zmniejszonej ilości tłucznia za każdy m2 po 0,10 zł i
jednocześnie zyska na zwiększonej ilości kostki brukowej za każdy m2 po 183,41 zł (różnica
pomiędzy ceną jednostkową PORR i średnią ceną jednostkową wyliczoną ze wszystkich
pozostałych ofert). Zatem straci na tłuczniu 8.387,10 zł (0,10 zł/m2 x 83.871,00 m) i zyska na
kostce brukowej 15.382.780,11 zł (183,41 zł/m2 x 83.871,00 m). Na tej operacji konsorcjum
PORR zyska łącznie 15.374.393,01 zł netto (15.382.780,11 zł - 8.387,10 zł), co daje według
wyliczeń odwołującego 18.910.503,40 zł brutto.
Odwołujący podtrzymał, że konsorcjum PORR wykorzystał dodatkową wiedzę, której
nie posiadali inni wykonawcy, w sposób dyskryminujący innych wykonawców. Stwierdził, że
konsorcjum PORR zaniżył wiele innych cen jednostkowych w kosztorysach, niektóre z nich
skrajnie, dla obniżenia ceny oferty i pozyskania przedmiotowego zamówienia, wiedząc
jednocześnie, że nie straci finansowo na wykonaniu zamówienia, bowiem zrekompensuje
sobie zaniżenie cen jednostkowych, i co za tym idzie ceny oferty, znacznie zwiększoną
ilością wykonanej rozbiórki nawierzchni z kostki brukowej za skrajnie wysoką cenę
jednostkową.
Odwołujący zarzucał, że wykonawca PORR wiedząc, że ilość nawierzchni z kostki
brukowej do rozbiórki jest skrajnie zaniżona w przedmiarze robót w stosunku do rzeczywistej
ilości, winien zgłosić ten fakt zamawiającemu, zamiast wykorzystać tę informację dla siebie z
pokrzywdzeniem innych wykonawców.
Zamawiający w postanowieniu pkt 8.8 specyfikacji istotnych warunków zamówienia
wskazał, że: Wszystkie błędy ujawnione w Dokumentacji projektowej (na rysunkach) w
STWiORB oraz w Przedmiarach robót Wykonawca powinien zgłosić Zamawiającemu przed
terminem składania ofert.
Niezgłoszenie zamawiającemu błędu w przedmiarze robót i wykorzystanie wiedzy o
błędzie podczas przygotowywania oferty odwołujący uznał za działanie niezgodne z dobrymi
obyczajami, i nieetyczne. Zaś złożenie tak przygotowanej oferty, poczytał jako czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Zaznaczał, że zamawiający GDDKiA Oddział w Białymstoku mógł nie wiedzieć o
kwestii związanej ze znacznie większą ilością nawierzchni z kostki brukowej kamiennej i
znacznie mniejszą ilością podbudowy tłuczniowej w stosunku do ilości przedmiarowych.
Odwołujący wyjaśniał, że obydwie powierzchnie, tj. z kostki kamiennej i z podbudowy
tłuczniowej - są przykryte nawierzchnią bitumiczną. Przedmiotowa inwestycja jest
zlokalizowana w Rejonie w Ostrowi Mazowieckiej podlegającym pod Oddział w Warszawie,
zaś zamawiającym, który otrzymał gotową dokumentację od Oddziału w Warszawie, jest
Oddział GDDKiA w Białymstoku. Mógł wystąpić zator w przepływie informacji historycznych.
Odwołujący przyznał, że zamawiający pismem z dnia 20 listopada 2015 r. wezwał
konsorcjum PORR do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco wysokiej ceny jednostkowej za
rozbiórkę nawierzchni z kostki brukowej kamiennej i rażąco niskiej ceny za rozbiórkę
podbudowy z tłucznia. Jednak odwołującemu nie są znane wyjaśnienia PORR, bowiem
wykonawca ten zastrzegł dla nich tajemnicę przedsiębiorstwa, a zamawiający uznał to
zastrzeżenie. Odwołujący zaznaczał, że nie zna powodów uwzględnienia przez
zamawiającego wyjaśnień konsorcjum PORR.
Odwołującemu wydawało się, że zamawiający oceniając wyjaśnienia nie zagłębił się
w specyfikę oferty konsorcjum PORR. Zarzucał, iż zamawiający potraktował tę kwestię raczej
pro-forma.
Na potwierdzenie swej tezy odwołujący przywołał fakt, że w innym kosztorysie o nr
2.5. pozycja 10 za rozebranie 1 m2 nawierzchni z kostki brukowej betonowej konsorcjum
PORR ustalił cenę jednostkową 9,25 zł. W jednym kosztorysie 204,80 zł, w drugim 9,25 zł.
Odwołujący przyznał, że nawierzchnie z kostek różnią się pomiędzy sobą grubością i
rodzajem materiału. Ta za rozbiórkę za 1 m2 w cenie 204,80 zł netto posiada grubość 10 cm
i jest z kostki kamiennej, ta za rozbiórkę za 9,25 zł posiada grubość 8 cm i jest z kostki
betonowej.
Nie było dla odwołującego wiarygodne, że rodzaj materiału i różnica w grubości 2 cm,
miały tak radykalny wpływ na cenę jednostkową roboty rozbiórkowej. Rodzaj materiału przy
rozbiórce nie mógł zdaniem odwołującego mieć żadnego wpływu na wysokość ceny
jednostkowej w przeciwieństwie do grubości, ale nie w takim rozmiarze, jak wyszło to w
ofercie PORR. Zaznaczał, iż zamawiający winien dostrzec wyraźną "inżynierię cenową"
występującą w ofercie PORR. Winien powziąć wątpliwość, co do ilości przedmiarowych i
wyjaśnić tę kwestię w swoich strukturach. Wówczas pewnie dowiedziałby się więcej na temat
starej drogi sprzed remontu wykonywanego w latach 1976-1980.
W ocenie odwołującego na czyn nieuczciwej konkurencji składają się łącznie
działania konsorcjum PORR zarówno w sferze skrajnego zawyżania cen w niektórych

pozycjach kosztorysowych, jak i skrajnego zaniżania cen jednostkowych w innych pozycjach
- dla osiągnięcia nieuczciwego celu, wykazywane jak wyżej.
Odwołujący zarzucał także zaniżenie cen jednostkowych w ofercie wykonawcy PORR
- do poziomu nierealności i przedstawił je - jako niezgodność treści oferty PORR z treścią
SIWZ. Wskazał, że konkurencja, także na rynku zamówień publicznych, winna cechować się
uczciwymi praktykami i zwyczajami po stronie przedsiębiorców ubiegających się o
zamówienia publiczne. Wykonawca PORR złożeniem oferty o treści naruszającej interesy
innych wykonawców, poprawił w sposób nieuprawniony swoją pozycję względem tych
wykonawców w przedmiotowym postępowaniu i tym samym postąpił nieuczciwie względem
innych przedsiębiorców.
Według odwołującego zamawiający poprzez prowadzenie postępowania w sposób
niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji - skutkiem nieodrzucenia oferty
konsorcjum PORR, która winna być odrzucona, gdyż złożenie jej stanowiło czyn nieuczciwej
konkurencji - naruszył przepis art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp oraz zasadę prowadzenia
postępowania wyrażoną w art. 7 ust. 1 tej ustawy.
Zarzut II. Odwołujący podał, że całkowita średnia cena wyliczona z wszystkich pozostałych
ofert wynosi 134.022.688,29 zł netto. Podnosił, że konsorcjum PORR dla ustalenia
ostatecznie atrakcyjnej cenowo oferty obniżył drastycznie ceny jednostkowe we wykazanych
niżej kosztorysach i pozycjach. W szczególności w kosztorysach dotyczących wykonania
dróg i obiektów mostowych. Dzięki takim działaniom uzyskał efekt w postaci obniżenia cen
za wykonanie:
a) drogi ekspresowej S-8 (kosztorys nr 2.1), obniżenie ceny o 9.097.174,01 zł netto w
stosunku do średniej ceny wyliczonej z wszystkich pozostałych ofert. Całkowita cena PORR
za wykonanie drogi ekspresowej wynosi 116.996.642,04 zł netto.
b) wiaduktu WS-15 (kosztorys nr 11), obniżenie ceny o 1.750.017,01 zł netto w stosunku dośredniej ceny i wyliczonej z wszystkich pozostałych ofert dla tych samych pozycji
kosztorysowych.
Całkowita cena PORR za wykonanie wiaduktu WS-15 wynosi 13.872.768,97 zł netto.
Całkowita średnia cena wyliczona z wszystkich pozostałych ofert wynosi 16.424.511,52 zł
netto
c) wiaduktu WS-21 (kosztorys nr 20), obniżenie ceny o 6.735.300,65 zł netto w stosunku w
stosunku do średniej ceny wyliczonej z wszystkich pozostałych ofert dla tych samych pozycji
kosztorysowych.
Całkowita cena PORR za wykonanie wiaduktu WS-21wynosi 13.416.232,12 zł netto.
Całkowita średnia cena wyliczona z wszystkich pozostałych ofert wynosi 20.119.304,57 zł
netto.

Odwołujący zaprezentował rozkład jego zdaniem skrajnie zaniżonych cen w
poszczególnych pozycjach kosztorysów:
Ad a) Kosztorys nr 2.1 - Droga ekspresowa S-8 0 pozycja nr 15 - rozbiórka podbudowy
tłuczniowej - powierzchnia 162.831,0 m2, cena jednostkowa PORR wynosi 0,10 za m2 netto.Średnia cena jednostkowa wyliczona z wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi
1,89 zł za m2 netto. Różnica wynosi 1,79 zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona
18,90 krotnie. Wartość zaniżenia wynosi 291.467,49 zł (162.831,00 x 1,79 zł).
Dla lepszego zobrazowania zarzutu odwołujący podał, że w innym kosztorysie o nr 2.2 w
pozycji 7, dla identycznej pozycji rozbiórka podbudowy tłuczniowej cena jednostkowa PORR
wynosi 1,71 zł netto za m2, w kosztorysie nr 2.3 pozycja nr 6 cena jednostkowa PORR
wynosi 1,60 zł, w kosztorysie nr 2.4 pozycja nr 5 cena jednostkowa PORR wynosi 3,18 zł, w
kosztorysie nr 2.5 pozycja nr 11 cena jednostkowa PORR wynosi 1,44 zł. W jednym
kosztorysie cena jednostkowa wynosi 0,10 a, w innych: 1,71 zł; 1,60 zł; 3,18 zł;1,44 zł;
c) Kosztorys nr 2.1 pozycja nr 38 - Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 100/50 kN - powierzchnia 791.710,00 m2.
Cena jednostkowa PORR wynosi 0,50 zł za m2 netto. Średnia cena jednostkowa wyliczona z
wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 4,28 zł za m2 netto. Różnica wynosi 3,78
zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 8,56 krotnie. Wartość zaniżenia wynosi
2.992.663,80 zł (791.710,00 x 3,78 zł)
d) Kosztorys nr 2.1pozycja nr 39 - Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 150/75 kN - powierzchnia 395.855,00 m2.
Cena jednostkowa PORR wynosi 0,61 za m2 netto. Średnia cena jednostkowa wyliczona z
wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 6,41 zł za m2 netto. Różnica wynosi 5,80
zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 10,50 krotnie. Wartość zaniżenia wynosi
2.295.959.00 zł (395.855,00 x 5,80 zł)
e) Kosztorys nr 2.1 pozycja nr 41 - Wykonanie wzmocnienia skarp, nasypów i wykopów
gwoździami gruntowymi o nośności 150 kN, gwoździe gruntowe o długości średniej L = 7,5
m 3841 szt, płyty oporowe betonowe 0,5x0,5x0,3 3481 szt, beton C 25/30 523 m3, stal
zbrojeniowa AIIIN 69 620 kg - długość 26.110,00 m.
Cena jednostkowa PORR wynosi 19,17 za m netto. Średnia cena jednostkowa wyliczona z
wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 64,55 zł netto. Różnica wynosi 45,38 zł.
Cena jednostkowa POLAQUA [???] została zaniżona 3,37 krotnie. Wartość zaniżenia wynosi
1.184.871,80 zł (26.110,00 x 45,38 zł)
f) Kosztorys nr 2.1pozycja nr 44 - wymiana gruntu słabonośnego - objętość 29.462,00 m3,
cena jednostkowa PORR wynosi 1,01 za m3 netto. Średnia cena jednostkowa wyliczona z
wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 80,17 zł za m3 netto. Różnica wynosi

79,16 zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 79,38 krotnie. Wartość zaniżenia
wynosi 2.332.211,92 zł (29.462,00 x 79,16 zł).
W innym kosztorysie o nr 2.5 w pozycji 24, dla identycznej pozycji wymiana gruntu
słabonośnego, cena jednostkowa PORR wynosi 40,46 zł netto za m2. W jednym kosztorysie
1,01 zł, a w innym 40,46 zł
g) Kosztorys ofertowy nr 11 Wiadukt WS-15, pozycja nr 13 - Beton klasy C 35/45 (B45) -
objętość 2.947,00 m3.
Cena jednostkowa PORR wynosi 322,84 za m3 netto. Średnia cena jednostkowa wyliczona
z wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 916,67 zł za m3 netto. Różnica wynosi
593,83 zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 2,84 krotnie. Wartość zaniżenia
wynosi 1.750.017.1zł (2.947,00 x 593,83 zł)
h) Kosztorys ofertowy nr 20 - Wiadukt WS-20 pozycja nr 23 - konstrukcja stalowa ustroju
niosącego ze stali S355M - waga 643 Mg.
Cena jednostkowa PORR wynosi 474,18 zł za Mg netto. Średnia cena wyliczona z
wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 6.341,40 zł za Mg netto. Różnica wynosi
5.867,22 zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 13,37 krotnie. Wartość zaniżenia
wynosi 3.772.622,46 zł (643 x 5.867,22 zł).
W innym kosztorysie o nr 10 w pozycji 15, dla identycznej pozycji konstrukcja stalowa ustroju
niosącego ze stali S355M cena jednostkowa PORR wynosi 7.017,86 zł netto za Mg. W
jednym kosztorysie 474,18 zł, a w innym 7.017,86 zł
i) kosztorys ofertowy nr 20 pozycja nr 24 - konstrukcja stalowa ustroju niosącego ze stali
S355M J2+N - waga 424 Mg. Cena jednostkowa PORR wynosi 474,18 zł za Mg netto.Średnia cena wyliczona z wszystkich pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 6.279,74 zł za
Mg netto. Różnica wynosi 5.805,56 zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 13,24
krotnie. Wartość zaniżenia wynosi 2.461.557,44 zł (424 x 5.805,56 zł)
j) Kosztorys ofertowy nr 20 pozycja nr 25 - konstrukcja stalowa ustroju niosącego ze stali
S355 ML - waga 25 Mg, Cena jednostkowa PORR wynosi 474,18 zł za Mg netto. Średnia
cena wyliczona z wszystkich pozostałych oferta dla tej pozycji wynosi 6.572,63 zł za Mg
netto. Różnica wynosi 6.098,45 zł. Cena jednostkowa PORR została zaniżona 13,86 krotnie.
Wartość zaniżenia wynosi 152.461,25 zł (25 x 6.098,45 zł)
k) Kosztorys ofertowy nr 20, pozycja nr 27 - zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji
stalowych powłokami malarskimi - powierzchnia 10.486,00 m2.
Cena jednostkowa PORR wynosi 36,04 zł za m2 netto. Średnia cena wyliczona z wszystkich
pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 51,95 zł za m2 netto. Różnica wynosi 15,91 zł. Cena
jednostkowa PORR została zaniżona 1,44 krotnie. Wartość zaniżenia wynosi 166.832,26 zł
(10.486,00 x 15,91 zł).

W innym kosztorysie o nr 10 w pozycji 17, dla identycznej pozycji zabezpieczenie
antykorozyjne konstrukcji stalowych powłokami malarskimi cena jednostkowa PORR wynosi
56,90 zł netto za m2. W jednym kosztorysie 36,04 zł, a w innym 56,90 zł
l) Kosztorys ofertowy nr 20, pozycja nr 28 - zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji
stalowych przez metalizację - powierzchnia 10.486,00 m2.
Cena jednostkowa PORR wynosi 42,68 zł za m2 netto. Średnia cena wyliczona z wszystkich
pozostałych ofert dla tej pozycji wynosi 60,02 zt za m2 netto. Różnica wynosi 17,34 zł. Cena
jednostkowa PORR została zaniżona 1,41 krotnie. Wartość zaniżenia wynosi 181.827,24 zł
(10.486,00 x 17,34 zł).
W innym kosztorysie nr 10 w pozycji 18, dla identycznej pozycji zabezpieczenie
antykorozyjne konstrukcji stalowych przez metalizację cena jednostkowa PORR wynosi
75,87 zł netto za m2. W jednym kosztorysie 42,68 zł, a w innym 75,87 zł.
Łączna wartość zaniżenia wynikająca ze wskazanych wyżej pozycji kosztorysowych
dla robót drogowych i obiektów mostowych wyniosła według wyliczeń odwołującego
17.582.491,67 zł netto. Po dodaniu podatku VAT wg stawki 23%, wartość zaniżenia wyniosła
21.626.464,75 zł brutto.
Odwołujący twierdził, że przewidywany przez konsorcjum PORR wzrost
wynagrodzenia uzyskany wskutek zmniejszenia wielkości powierzchni do rozbiórki
podbudowy tłuczniowej i zwiększenia powierzchni do rozbiórki nawierzchni z kostki
kamiennej wyniesie 18.910.503,40 zł brutto, o czym była mowa wyżej.
Odwołujący przedłożył zestawienie prezentowanych przez niego wyżej - zaniżonych
cen jednostkowych w kosztorysie PORR - w formie tabeli załączonej do odwołania.
Odwołujący przywołał postanowienia zawarte w pkt. 1.2 Specyfikacji Technicznej
Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych TOM IV1 - Wymagania ogólne: Specyfikacje
Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych stosowane są jako dokument
przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót, które zostaną wykonane w ramach
Kontraktu wymienionego w niniejszej STWiORB DM.00.00.00 „Wymagania ogólne” pkt 1.1.
uznał, że postanowienie to jednoznacznie przesądza, że STWIORB jest dokumentem
przetargowym koniecznym do stosowania przez wykonawców podczas przygotowywania
oferty przetargowej.
Wskazywał, że w STWiORB w rozdziale 9 - PODSTAWA PŁATNOŚCI - zamawiający
zawarł informacje na temat podstawy płatności jaką jest cena jednostkowa. Zgodnie z tym
postanowieniem STWiORB: Podstawą płatności jest cena jednostkowa skalkulowana przez
Wykonawcę za jednostkę obmiarową ustaloną dla danej pozycji kosztorysu. Dla pozycji

kosztorysowych wycenionych ryczałtowo podstawą płatności jest wartość (kwota) podana
przez Wykonawcę w danej pozycji kosztorysu.
Cena jednostkowa lub kwota ryczałtowa pozycji kosztorysowej będzie uwzględniać
wszystkie czynności, wymagania i badania składające się na jej wykonanie, określone dla tej
roboty w ST i w dokumentacji projektowej.
Czytając powyższe wymagania stawiane przez zamawiającego cenom ryczałtowym i
cenom jednostkowym pozycji kosztorysowych, odwołującemu nasunęły się refleksje
dotyczące wysokość i jakość ustalenia cen jednostkowych w prezentowanych powyżej
pozycjach kosztorysowych.
Wywodził, iż cena jednostkowa rozebrania podbudowy tłuczniowej gr. 30 cm została
zaoferowana przez PORR w wysokości 0,10 zł za m2 (kosztorys 2.1 pozycja nr 15),
natomiast średnia cena jednostkowa wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert wynosi 1,89
zł za m2. Zaznaczał, że PORR w innych kosztorysach, o których mowa wyżej, za taki sam
zakres robót rozebrania podbudowy tłuczniowej gr. 30 cm wskazał ceny jednostkowe: 1,71 zł
za m2; 1,60 zł; 3,18 zł; 1,44 zł.
Odwołujący zaznaczał, że cena jednostkowa winna zawierać na pewno: koszt samej
rozbiórki, koszt transportu do miejsca składowania i koszt składowania, bowiem zamawiający
w pkt 1.5.21 ppkt 3 TOMU IV. 1 STWiORB Wymagania ogólne wskazał, że:
zagospodarowanie pozostałych materiałów pochodzących z rozbiórek należy do obowiązków
wykonawcy. Wykonawca jest zobowiązany do ich usunięcia poza Plac Budowy zgodnie z
przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Odwołujący stwierdził, iż cena jednostkowa w wysokości 0,10 zł za m2 nie zawiera
nawet kosztu transportu, nie mówiąc już o pozostałych jej składnikach. 1 m3 ubitego tłucznia,
a taki przecież jest w podbudowie drogi, waży średnio ok. 2,1 tony. 1 m2 powierzchni
podbudowy z tłucznia, przy grubości 30 cm, ma objętość 0,3 m3 (1 m x 1 m x 0,3 m = 0,3
m3), zatem tłuczeń z powierzchni 1 m2 waży ok. 0,63 tony (2,1 t/m3 x 0,3 m3 = 0,63 t).Średnia ładowność dużych ciężarówek wywrotek to ok. 20 ton, zatem taka ciężarówka może
zabrać tłuczeń z 31,7 m2 rozebranej powierzchni (201: 0,63 t/m2 = 31,7 m2). Co za tym
idzie, gdyby przyjąć, że cena jednostkowa pokrywa przynajmniej transport tłucznia do
miejsca składowania, to za jeden przejazd takiej ciężarówki PORR otrzymałby 3,17 zł (31,7
m2 x 0,1 zł/m2 = 3,17 zł). Zdaniem odwołującego nie potrzeba być specjalistą żeby ocenić,że jest to cena skrajnie nierealna. Pytał, gdzie natomiast pozostałe składniki ceny, które
winny w niej znaleźć się? Z tego wywodził, iż cena jednostkowa za rozbiórkę podbudowy
tłuczniowej w kosztorysie 2.1 pozycja nr 15 jest niezgodna z treścią specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.

Wracając do zaoferowanej przez PORR ceny jednostkowej za wykonanie
wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o wytrzymałości długoterminowej 100/50 kN w
wysokości 0,50 zł za m2, podtrzymał, że nie zawiera wszystkich składników (kosztorys 2.1
pozycja nr 38). Średnia cena jednostkowa wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert wynosi
4,28 zł za m2.
Zgodnie pkt 9.2 specyfikacji technicznej - D.02.04.01 NASYP ZBROJONY
GEOSYNTETYKIEM - TOM IV.2 Roboty drogowe, cena jednostkowa obejmuje: - zakup i
dostarczenie na budowę geosiatki, kruszywa oraz innych niezbędnych czynników produkcji, -
przygotowanie podłoża pod zbrojenie, - rozłożenie geosiatki, ułożenie i zagęszczenie warstw
kruszywa, - wykonanie niezbędnych badań, - oczyszczenie stanowiska pracy. Cena
jednostkowa 0,50 zł za m2 według odwołującego pokrywa wyłącznie niewygórowaną cenę
zakupu siatki. Reszta obowiązkowych składników ceny nie jest w niej ujęta.
Za identyczną sytuację, jak wyżej, uznał w odniesieniu do ceny jednostkowej w
wysokości 0,61 zł za m2 za wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 150/75 kN (kosztorys 2.1 pozycja 39). Średnia cena
jednostkowa wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert wynosi 6,50 zł za m2. Zaoferowana
przez PORR cena jednostkowa za wykonanie wzmocnienia skarp, nasypów i wykopów
gwoździami gruntowymi o nośności 150 kN gwoździe gruntowe o długości średniej L = 7,5 m
3841 szt. płyty oporowe betonowe 0,5x0,5x0,3 3481 szt. beton C 25/30 523 m3 stal
zbrojeniowa AlIIN 69 620 kg, w wysokości 19,17 zł za m wg odwołującego - nie pokrywa
nawet kosztu zakupu materiałów (kosztorys 2.1 pozycja nr 41). Średnia cena jednostkowa
wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert wynosi 64,55 zł za m2.
Zgodnie pkt 9.2 specyfikacji technicznej - D.02.04.03 - TOM IV.2 Roboty drogowe,
cena jednostkowa obejmuje: - zakup i dostarczenie materiałów oraz pozostałych
niezbędnych składników produkcji, - transport, montaż i demontaż maszyn i urządzeń do
wykonywania kotew, - wyznaczenie lokalizacji kotew, - wiercenie otworu, - iniekcję
cementową otworu, - założenie elementu kotwiącego i naciągnięcie kotwy, - wykonanie
badań kontrolnych przewidzianych w projekcie wykonawczym, - oczyszczenie terenu z
materiałów rozbiórkowych i odpadów. Koszt zakupu materiałów to tylko jeden z wielu
składników ceny. Pytał - Gdzie reszta?
Podtrzymał, że zaoferowana przez PORR cena jednostkowa za wymianę gruntu
słabonośnego w wysokości 1,01 zł za m3 nie zawiera wszystkich składników (kosztorys 2.1
pozycja nr 44). Średnia cena jednostkowa wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert wynosi
80,17 zł za m3. Zgodnie z pkt 9.2 specyfikacji technicznej - D.02.05.01 – TOM IV.2 Roboty
drogowe, cena jednostkowa obejmuje: - prace pomiarowe i roboty przygotowawcze,-
oznakowanie robót i jego utrzymanie, - koszt zapewnienia niezbędnych środków produkcji, -

zakup, dostarczenie i składowanie materiałów, - pozyskanie gruntu, jego odspojenie i
załadunek na środki transportu, - wywóz gruntu przeznaczonego do wymiany i jego
utylizacja, - transport gruntu na miejsce wbudowania, rozładunek i zagęszczenie zgodnie z
wymaganiami STWiORB, - osuszenie, wg potrzeb, gruntu przeznaczonego do wbudowania,
- wykonanie odcinka próbnego, - doprowadzenie podłoża do wymaganych parametrów, - ew.
opracowanie recepty laboratoryjnej dla osuszenia gruntu, - ułożenie geowłókniny w miejscu
wymiany gruntu, - wbudowanie dostarczonego gruntu w miejsce wymienionego i
zagęszczenie warstw zgodnie z wymaganiami Dokumentacji projektowej i Specyfikacji
Technicznej, - odwodnienie terenu robót, - wykonanie ewentualnych dróg dojazdowych na
czas budowy, a następnie ich rozebranie, - przeprowadzenie wymaganych pomiarów i badań
laboratoryjnych, dotyczących w szczególności właściwości wbudowanych gruntów,
wskaźnika zagęszczenia poszczególnych warstw nasypu i nośności, - koszty związane z
utrzymaniem czystości na przylegających drogach, - uporządkowanie miejsca prowadzonych
robót, - wykonanie innych czynności zgodnych z Dokumentacją Projektową i STWiORB.
Wobec wyżej ukazanych obowiązkowych składników ceny jednostkowej odwołujący
poddał w wątpliwość, czy cena w wysokości 1,01 zł za m3 pokryje koszt pomiarów i badań
laboratoryjnych.
Beton konstrukcyjny fundamentowy w deskowaniu klasy C35/45 (B45) został
wyceniony przez PORR po 322,84 zł za m3 (kosztorys 11 pozycja nr 13), natomiast średnia
cena jednostkowa wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert wynosi 916,67 zł za m3.
Odwołujący zaznaczał, że w innych kosztorysach, o których mowa wyżej, PORR za
taki sam zakres robót zaoferował znacznie wyższe ceny jednostkowe: 958,45 zł za m3;
1.370,07 zł; 1.493,16 zł.
Zgodnie z pkt 9.2 specyfikacji technicznej M.13.01.05 - BETON USTROJU
NIOSĄCEGO UKŁADANY W DESKOWANIU - TOM IV Roboty mostowe, podstawą płatności
jest cena jednostkowa, która obejmuje: - sporządzenie Programu Zapewnienia Jakości (PZJ)
wg p.5.2 ST. M. 13.01.00 wraz z uzyskaniem akceptacji Inżyniera, - koszty związane z
obsługą geodezyjną, wytyczenie, inwentaryzacja, kontrola osiadań, rektyfikacja rusztowań, -
wykonanie zabezpieczeń w przypadku betonowania w nocy, w czasie opadów, w okresie
niskich temperatur, - zakup i dostarczenie niezbędnych materiałów, - przedłożenie
Inżynierowi dokumentów określających parametry zastosowanych materiałów łącznie z
określeniem miejsca ich pozyskania, - badanie kontrolne nośności podłoża pod rusztowanie,
- wykonanie deskowania i rusztowania wraz z akceptacją Inżyniera, o ile koszty te nie zostały
ujęte w DM.00.00.00 „Wymagania ogólne”, - badanie mieszanki i przedstawienie Inżynierowi
wyników, - utrzymanie deskowań i rusztowań w okresie wymaganym dojrzewaniem betonu, -

koszty związane z wykonaniem spadków, wypukłości, konstrukcji złącz, otworów rurowych,
stopni, itp. - przygotowanie, transport i ułożenie mieszanki betonowej z zagęszczeniem,
wykończeniem powierzchni i pielęgnacją, - rozbiórkę deskowania i rusztowania wraz z
wywozem, - koszty badań i pomiarów zgodnie z Dokumentacją Projektową i Specyfikacją, -
oczyszczenie miejsca robot z odpadów stanowiących własność Wykonawcy oraz śmieci
wraz z odwozem i ich utylizacją.
Odwołujący stwierdził, iż cena jednostkowa 322,84 zł za m3 betonu nie zawiera ww.
składników. Cena ta zawiera cenę kruszywa użytego do produkcji betonu i być może koszt
transportu.
Cena jednostkowa konstrukcji stalowej ustroju niosącego ze stali S355M w wysokości
474,18 zł za Mg (kosztorys 20 pozycja nr 23), czyli 0,47 zł za kg, wg. odwołującego nie
obejmuje składników ceny jednostkowej wskazanych w pkt 9.2 specyfikacji technicznej - M.
14.01.03 KONSTRUKCJA STALOWA USTROJU NIOSĄCEGO ZE STALI S355 - TOM IV.3
Roboty mostowe. Średnia cena jednostkowa wyliczona ze wszystkich pozostałych ofert
wynosi 6.341,40 zł za Mg. PORR w innym kosztorysie, o którym mowa wyżej, za taki sam
zakres robót wskazał cenę jednostkową: 7.017,86 zł za Mg.
Zgodnie z ww. postanowieniem specyfikacji: Podstawą płatności jest cena
jednostkowa, która obejmuje: a) w zakresie wytwarzania konstrukcji: - dostarczenie
wszystkich czynników produkcji i wykonanie konstrukcji; - wykonanie próbnego montażu; -
sporządzenie wszystkich wymaganych dokumentów i oznakowań elementów; - wykonanie
wszystkich wymaganych badań i pomiarów; - dostarczenie konstrukcji na miejsce montażu
wraz z kompletem łączników; - usunięcie uszkodzeń powstałych w transporcie, b) w zakresie
montażu konstrukcji na budowie: - odebranie konstrukcji od Wytwórcy; - dostarczenie
pozostałych czynników niezbędnych montażu oraz montaż konstrukcji; - wykonanie
wszystkich urządzeń pomocniczych (m.in. podpór montażowych, rusztowań, podestów
roboczych) wraz z projektami roboczymi; - sporządzenie wszystkich wymaganych
dokumentów i oznakowań elementów; - wykonanie wszystkich wymaganych badań; -
wykonanie, rozbiórkę i usunięcie poza pas drogowy rusztowań i koniecznych urządzeń
pomocniczych; - zapewnienie bezpieczeństwa osób, które mogą znaleźć się w obszarze
prac montażowych; - usunięcie ewentualnych uszkodzeń zabezpieczenia antykorozyjnego.
Cena jednostkowa obejmuje również: - koszty uzyskania atestów; - koszty związane z
odbiorem materiałów; - koszt sporządzenia rysunków roboczych, programu wytwarzania
konstrukcji w wytworni, technologii spawania, programu montażu na miejscu scalania,
projektu organizacji robot oraz harmonogramu robot.
Odwołujący zaznaczał, że wykonanie 1 kg konstrukcji stalowej ze stali wysokiej
jakości nie może kosztować 0,47 zł. Cena złomu stalowego dobrej jakości tyle kosztuje.

Podobna kwestia dotyczy konstrukcji stalowej ustroju niosącego ze stali S355M J2+N i
konstrukcji stalowej ustroju niosącego ze stali S355ML (kosztorys 20 pozycja nr 24 i 25). Dla
tych pozycji kosztorysowych PORR przypisał także ceny jednostkowe w wysokości zł za Mg,
czyli po 0,47 zł za kg. W stosunku do składników ceny jednostkowej dla tych robót także
zastosowanie ma to samo postanowienie wyżej cytowanej specyfikacji.
Cena jednostkowa za zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji stalowych powłokami
malarskimi w wysokości 36,04 za m2 (kosztorys 20 pozycja nr 27), nie obejmuje składników
ceny jednostkowej wskazanych w pkt 9.2specyfikacji technicznej M.14.03.01
ZABEZPIECZENIE ANTYKOROZYJNE KONSTRUKCJI STALOWYCH POWŁOKAMI
MALARSKIMI - TOM IV.3 Roboty mostowe. Średnia cena jednostkowa wyliczona ze
wszystkich pozostałych ofert wynosi 51,95 zł za m2. PORR w innym kosztorysie, o którym
mowa wyżej, za taki sam zakres robót wskazał cenę jednostkową: 56,90 za m2.
Zgodnie z 9.2 specyfikacji technicznej M.14.03.01 - ZABEZPIECZENIE
ANTYKOROZYJNE KONSTRUKCJI STALOWYCH POWŁOKAMI MALARSKIMI - TOM IV.3
Roboty mostowe, cena jednostkowa obejmuje: - sporządzenie Programu Zapewnienia
Jakości wg pkt 5.2 wraz z uzyskaniem akceptacji Inżyniera, - zakup, dostawę i
magazynowanie materiałów, konstrukcji lub wyrobów potrzebnych do wykonania robót, -
wykonanie, rozbiórkę i odwóz rusztowań, pomostów roboczych, użycie urządzeń
pomocniczych niezbędnych do wykonania lub zabezpieczenia robot prowadzonych przy
odbywającym się ruchu drogowym lub kolejowym, - przygotowanie podłoża, - wykonanie
zabezpieczenia antykorozyjnego powierzchni betonu powłoką akrylową. - zabezpieczenie
terenu przed zanieczyszczeniem środowiska, - wykonanie wymaganych badań. -
uporządkowanie miejsca pracy wraz z odwozem i utylizacją zbędnych materiałów, odpadów iśmieci.
Cena jednostkowa za zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji przez metalizację w
wysokości 42,68 -za m2 (kosztorys 20 pozycja nr 28), nie obejmuje składników ceny
jednostkowej wskazanych w pkt 9.2 specyfikacji technicznej - M. 14.03.02
ZABEZPIECZENIE
ANTYKOROZYJNE
KONSTRUKCJI
STALOWYCH
PRZEZ
METALIZACJĘ - TOM IV.3 Roboty mostowe. Średnia cena jednostkowa wyliczona ze
wszystkich pozostałych ofert wynosi 60,02 zł za m2. PORR w innym kosztorysie, o którym
mowa wyżej, za taki sam zakres robót wskazał cenę jednostkową: 75,87 za m2.
Zgodnie z 9.2 specyfikacji technicznej M. 14.03.02 - ZABEZPIECZENIE
ANTYKOROZYJNE KONSTRUKCJI STALOWYCH PRZEZ METALIZACJĘ - TOM IV.3
Roboty mostowe, cena jednostkowa obejmuje: - zakup i dostarczenie wszystkich czynników
produkcji; - przygotowanie powierzchni pod metalizację; - wykonanie powłok metalizacyjnych
na powierzchniach przewidzianych w Dokumentacji Projektowej; - wykonanie niezbędnych

rusztowań wiszących i stojących i ich przekładanie; - wykonanie prac zabezpieczających z
rusztowań; - przeprowadzenie badań i pomiarów przewidzianych w STWiORB; -
dostosowanie się do warunków pogodowych; - zabezpieczenie wykonywanych powłok przed
skutkami opadów atmosferycznych, zanieczyszczeń; - demontaż i usunięcie rusztowań; -
wykonanie próbnych powłok metalizacyjnych; - uporządkowanie miejsca robot; Wyżej
wskazane ceny jednostkowe nie wypełniają wymagań narzuconych przez Zamawiającego w
rozdziale 9 STWiORB i w branżowych specyfikacjach technicznych, które są częścią SIWZ.
Skoro ceny jednostkowe nie odpowiadają wymogom stawianym w SIWZ, zdaniem
odwołującego świadczy, iż treść oferty PORR nie odpowiada treści SIWZ i z tego powodu
oferta ta powinna być odrzucona. Zamawiający nie odrzucając oferty PORR, mimo że jej
treść nie odpowiada treści SIWZ, naruszył przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zarzut III. Oferta PORR zasługuje na odrzucenie także z powodu skrajnej rozbieżności
pomiędzy cenami jednostkowym wskazywanymi w różnych kosztorysach na taki sam zakres
robót, wykonywanych według tej samej specyfikacji technicznej. Różnice cen takie jak:
- cena jednostkowa w wysokości 0,10 zł za m2 rozbiórki podbudowy tłuczniowej w
jednym kosztorysie i 1,71; 1,60; 3,18; 1,44zł za m2 w innych kosztorysach;
- cena jednostkowa w wysokości 1,01 zł za m3 wymiany gruntu słabonośnego w
jednym kosztorysie i 40,46 zł za m3 w innym kosztorysie;
- cena jednostkowa w wysokości 322,84 zł za m3 za beton konstrukcyjny
fundamentowy w deskowaniu klasy C35/45 (B45) w jednym kosztorysie i 958,45; 1.370,07;
1.493,16 zł za m3 w innych kosztorysach;
- cena jednostkowa w wysokości 474,18
zł za Mg konstrukcji stalowej ustroju
niosącego ze stali S355M w jednym kosztorysie i 7.017,86 zł za Mg w innym kosztorysie;
- cena jednostkowa w wysokości 36,04 zł za m2, za zabezpieczenie antykorozyjne
konstrukcji stalowych powłokami malarskimi, w jednym kosztorysie i 56,90 zł za m2 w innym
kosztorysie;
- cena jednostkowa w wysokości 42,68 zł za m2, za zabezpieczenie antykorozyjne
konstrukcji stalowych przez metalizację, w jednym kosztorysie i 75,87 zł za m2 w innym
kosztorysie;
- powodują, że nie jest możliwe zlecenie PORR wykonania z wolnej ręki ewentualnych robót
dodatkowych lub uzupełniających, których zlecenie w tym trybie, zgodnie z obowiązującymi
w przedmiotowym postępowaniu Ogólnymi Warunkami Kontraktowymi FIDIC (na mocy
Rozdziału 13 [Zmiany i korekty] i Klauzuli 12.3), jest możliwe w przypadku wystąpienia takiej
potrzeby.
Warunki Ogólne Kontraktowe stanowią, że w takiej sytuacji przy zleceniu wykonawcy
wykonania robót dodatkowych lub uzupełniających ustala się ceny jednostkowe w oparciu o

ceny jednostkowe ustalone w Kontrakcie, czyli te zawarte w kosztorysie ofertowym
wykonawcy realizującego zamówienie. W powyższej sytuacji, które ceny wykorzystają PORR
i zamawiający jako właściwe do zastosowania przy ustalaniu wynagrodzenia za roboty
dodatkowe i uzupełniające?
Odwołujący przekonywał, że treść oferty PORR zawiera w sobie sprzeczności
niemożliwe do usunięcia przez zamawiającego. Oferta PORR, także z powodu tej
wewnętrznej sprzeczności jej treści, podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp. Wewnętrzna sprzeczność oferty stanowi, że jej treść nie odpowiada treści
SIWZ.
Ogólne Warunki Kontraktowe FIDIC są częścią SIWZ w [zakresie nieuregulowanym
warunkami szczegółowymi]. Zamawiający nie odrzucając oferty PORR naruszył wyżej
wskazany przepis ustawy Pzp.
Zarzut IV. Zamawiający dokonując wyboru oferty podlegającej odrzuceniu naruszył art. 91
ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający przeprowadził postępowanie niezgodnie z przepisami prawa
i postanowieniami SIWZ, tym samym nie zapewnił zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców, i w związku z tym naruszył zasadę wyrażoną w art. 7
ust.1 ustawy Pzp. Dokonał wyboru oferty, której złożenie stanowiło czyn nieuczciwej
konkurencji, i której treść nie odpowiada treści SIWZ. Zamawiający zamierzając udzielić
zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie z przepisami Ustawy, naruszył także art. 7
ust. 3 ustawy Pzp.
Zarzut V. Odwołujący wnosił niniejsze odwołanie, bowiem czuje się poszkodowany
działaniami zamawiającego bezpodstawnie pozbawiającymi go możliwości uzyskania
przedmiotowego zamówienia. Pozostaje w przekonaniu, że dzięki wyrokowi Krajowej Izby
Odwoławczej nakazującemu zamawiającemu unieważnienie niezgodnych z ustawą Pzp
czynności i dokonanie czynności, do których był zobowiązany, ochroniona zostanie
najkorzystniejsza oferta, jaką jest oferta odwołującego. Odwołujący wnosił o uwzględnienie
odwołania i wydanie wyroku zgodnego z jego oczekiwaniami.
Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania na zasadzie art. 189 ust. 2
ustawy Pzp.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 11 grudnia 2015 r. do pisemne przystąpienia do
postępowania odwoławczego, w kopii przekazane stronom, zgłosili w dniu 14 grudnia 2015 r.
wykonawcy:
A. konsorcjum firm: PORR Polska Infrastructure S.A. ul. Domaniewska 50A,02-672
Warszawa, UNIBEP S.A., ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski, po stronie
zamawiającego,

B. Budimex S.A., ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa, po stronie odwołującego.
Izba postanowiła dopuścić do udziału w postępowaniu odwoławczym ww.
zgłaszających przystąpienie wykonawców, gdyż przesłanki określone w art. 185 ust. 2 i 3
ustawy Pzp zostały wykazane.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie doręczonej za pośrednictwem faksu w dniu
18 grudnia 2015 r. powiadomił, że w całości uwzględnia zarzuty przedstawione w odwołaniu
konsorcjum PORR. Na rozprawie tłumaczył, że uwzględnił odwołanie, gdyż działania
przystępującego mają charakter czynu nieuczciwej konkurencji. W tym zakresie zamawiający
bazował na dowodach pośrednich tzn. samej wysokości ceny za rozbiórkę nawierzchni z
kostki kamiennej w ofercie PORR. Zamawiający przyznał pomyłki w przedmiarze w
kosztorysie 2.1 poz. 14 - teoretycznie na poziomie wskazywanym przez odwołującego,
chociaż w praktyce, te wielkości mogą się różnić.

Przystępujący konsorcjum PORR wniósł sprzeciw w trybie art. 186 ust. 4 ustawy Pzp
wobec uwzględnienia w całości zarzutów odwołania przez zamawiającego.

Z przydługich wywodów przystępującego PORR, w tym odnoszących się do
zagadnień teoretycznych, gdy rozpatrzenie sprawy polegało w większym stopniu na
ustaleniach faktycznych i ich ocenie, niż rozstrzyganiu zagadnień prawnych, Izba uznała za
znaczące poniższe fragmenty.
„PORR nie dysponowało na etapie poprzedzającym złożenie oferty informacjami
pozwalającymi przyjąć, że faktyczny zakres ilościowy prac polegających na rozbiórce
nawierzchni z kostki brukowej kamiennej (kosztorys nr 2.1, poz, 14) oraz rozbiórce
podbudowy tłuczniowej (kosztorys nr 2.1 poz. 15) będzie inny niż określony w kosztorysie
ofertowym.
Biorąc pod uwagę, że to na Odwołującym, jako podmiocie wywodzącym ze swych twierdzeń
określone skutki prawne spoczywa ciężar dowodzenia (art. 190 ust. l Pzp w zw. z art. 6 k.c.),
jednoznacznie uznać należy, że nie wykazał, on, iż Konsorcjum PORR przygotowało i
złożyło ofertę w oparciu o pozyskane przez tego wykonawcę informacje niedostępne innym
wykonawcom, a twierdzenia te uznać należy za niczym niepoparte insynuacje. To z kolei jest
kluczowe z punktu widzenia oceny, czy Przystępujący dopuścił się czynu nieuczciwej
konkurencji.
Jak wynika z treści art. 3 ust. l ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (dalej jako „Uznk"), aby można było mówić o czynie nieuczciwej konkurencji
niezbędne jest kumulatywne ziszczenie się następujących przesłanek:
a) czyn jest sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami,
b) zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Szczególnie istotne jest w kontekście analizy zasadności odrzucenie oferty wykonawcy, iż
powyższe przesłanki spełnione muszą być łącznie. Oznacza to, że np. nawet działanie
ewidentnie sprzeczne z prawem, o ile nie zagraża interesom innego podmiotu, nie może
zostać uznane ze czyn nieuczciwej konkurencji.
Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy uznać należy, że działanie
Przystępującego nie daje podstaw do uznania, iż ziściła się którakolwiek z powyższych
przesłanek. Przystępujący nie naruszył swoim działaniem żadnego przepisu prawa. Jak
domniemywać można, wczytując się w treść odwołania, Odwołujący zarzuca natomiast
Przystępującemu, że ten dopuścił się czynu sprzecznego z dobrymi obyczajami. Czynem
tym miało być opracowanie oferty w oparciu o informacje niedostępne innych wykonawcom,
a jednocześnie pozwalające Przystępującemu na uczynienie jego oferty znacznie bardziej
konkurencyjną i, w konsekwencji, zwycięską. Jak zostało wykazane powyżej teza
Odwołującego o rzekomym dysponowaniu przez Przystępującego informacjami
niedostępnymi innym wykonawcom jest błędna, a zatem rozważyć należy czy samo złożenie
oferty zawierającej kwestionowane przez Odwołującego wyceny pozycji 14 i 15 kosztorysu nr
2.1 może zostać uznane za sprzeczne z dobrymi obyczajami, szczególnie w sytuacji, gdyby
ziściły się przypuszczenia Odwołującego na temat znacznych zmian w zakresie ilości robót
niezbędnych do wykonania w ramach powyższych pozycji.
Przystępujący pragnie również zwrócić uwagę, że wystąpieniu w analizowanej sprawie czynu
nieuczciwej konkurencji przeczą również inne okoliczności. Jak słusznie zauważa
Odwołujący, Konsorcjum PORR wyjaśniało kwestię wycen przyjętych w pozycjach 14 oraz
kosztorysu nr 2.1 w ramach wszczętej przez Zamawiającego procedury prowadzonej w
oparciu o treść art. 87 ust. 1 Pzp. Przystępujący zastrzegł udzielone Zamawiającemu
wyjaśnienia (czego Odwołujący nie zakwestionował), niemniej jednak nie powinno budzić
wątpliwości, że Zamawiający słusznie uznał je za wystarczające w kontekście oceny
wystąpienia czynu nieuczciwej konkurencji. W tym miejscu przywołać należy dokonaną przez
Zamawiającego pismem z dnia 3 listopada 2015 r. zmianę specyfikacji istotnych warunków
zamówienia. Zamawiający zdecydował się bowiem dodać do postanowienia oznaczonego
jako pkt 1.5.21 ..Materiały z rozbiórki" następującą treść: Kostka granitowa stanowi własność
Zamawiającego i należy ją odwieść [pisownia oryginalna - przyp. autor] na odległość max.
100 kmn. Niewątpliwie zmiana ta spowodować powinna istotną modyfikację wyceny pozycji
nr 14 w kosztorysie nr 2.1 (Rozbiórka nawierzchni z kostki brukowej kamiennej). Poprzednia
wersja pozwalała bowiem przyjąć, iż wykonawcy mogą w dowolny sposób dysponować
uzyskaną kostką granitową na własne potrzeby. Po zmianie wykonawcy zagwarantować
mieli składowanie rozebranej kostki, ochronę placu, załadunek oraz odwiezienie na
składowisko Zamawiającego oddalone do 100 km. Wprowadzona zmiana spowodowała

konieczność weryfikacji planów Konsorcjum PORR. uwzględniając nie tylko niemożność
wykorzystania kostki na własne potrzeby, ale także kalkulując przywołane powyżej koszty.
Cena rozbiórki kostki brukowej skalkulowana przez Przystępującego z uwzględnieniem po
zmianie SIWZ także kosztów składowania rozebranej kostki, ochrony placu budowy,
załadunku oraz odwiezienie na składowisko Zamawiającego oddalone do 100 km, znajduje
potwierdzenie w ofercie podwykonawcy Przystępującego.
Dowód: załącznik nr 7 - oferta podwykonawcy (objęta tajemnicą przedsiębiorstwa)
Komentarza wymaga również odniesienie się do przywołanej przez Odwołującego pozycji nr
10 kosztorys 2.5 (Rozbiórka nawierzchni z kostki brukowej betonowej), która została przez
Przystępującego wyceniona na kwotę 9,25 zł. Odwołujący, dokonując porównania tej ceny
do kwestionowanej w treści odwołania pozycji nr 14 kosztorysu 2.1, wywodzi potwierdzenia
rzekomo nieuczciwych praktyk Konsorcjum PORR. Odwołujący zdaje się nie zauważać, że w
kosztorysie 2.5 mamy do czynienia z kostką betonową, a nie granitową. Kostka betonowa
ma techniczne słabsze parametry i zakres jej użycia na późniejszym etapie bardzo
ograniczony. Znajduje to zresztą potwierdzenie w konsekwentnym działaniu Zamawiającego;
zgodnie z przywołaną powyżej zmianą specyfikacji istotnych warunków zamówienia z dnia 3
listopada 2015 r. wykonawcy zobligowani zostali do zwrotu kostki granitowej. Kostką
betonową wykonawcy ci mogą nadal swobodnie dysponować (abstrahując od jej znikomej
przydatności).
Odwołujący zbudował swoją teorię, opierając się na pozycjach kosztorysowych odnoszących
się do trzech obiektów (droga ekspresowa S-8, wiadukt WS-15, wiadukt WS-21), których
zaniżenie miało pozwolić mu wypracować przewagę nad resztą wykonawców. Tymczasem
jak pokazuje poniższe zestawienie rzekomo zaniżenie pozycji kosztorysowych odnoszących
się do tych obiektów, spowodowało, że przypisane do nich ceny zaoferowane przez
Przystępującego były niższe odpowiednio jedynie o 11, 14 oraz 30 % od średniej cen
wszystkich pozostałych ofert złożonych w Postępowaniu.
CENA KONSORCJUM PORR ŚREDNIA CENA PROCENTOWA RÓŻNICA POMIĘDZY
CENĄ KONSORCJUM PORR A ŚREDNIĄ CENĄ
DROGA EKSPRESOWA S-8 116.996.642 131.894.432 11%
WIADUKT WS-15 13.872.768 16.105,543 14%
WIADUKT WS-21 13.416.232 19.281.420 30%
Nie ulega wątpliwości, iż Odwołujący wyselekcjonował pozycje i obiekty, które w najbardziej
jaskrawy sposób miały dowodzić jego tezy. Już jednak nawet bez zagłębiania się w
szczegóły dotyczące poszczególnych składników cenotwórczych dostrzec można, że
przywołane różnice stanowią przejaw naturalnej konkurencji rynkowej, a nie skrajnego i

nierynkowego zaniżania cen przez Konsorcjum PORR. Z całą pewnością o takich nie może
być mowy w sytuacji, gdy różnice pomiędzy kwestionowaną ofertą a średnią ceną z
pozostałych ofert nie przekraczają nawet 30-sto procentowego poziomu, o którym mowa w
art. 90 ust. 1 Pzp, a który stwarza domniemanie wystąpienia rażąco niskiej ceny.
Dokumentacja przetargowa zawiera 57 kosztorysów. Co zupełnie zrozumiałe ceny obiektów,
względnie określonego rodzaju prac, w ofertach poszczególnych wykonawców różnią się
znacznie. Dla porównania Przystępujący wskazuje, że:
a) w przypadku kosztorysu obejmującego przebudowę i budowę sieci i urządzeń średniego napięcia (kosztorys 42) cena zaoferowana przez Odwołującego jest o 19% niższa
od średniej pozostałych ofert,
b) w przypadku kosztorysu obejmującego przebudowę drenażu rolniczego (kosztorys 51)
cena zaoferowana przez Odwołującego jest o 45% niższa od średniej pozostałych ofert.
Potwierdza to także przywołanie poszczególnych pozycji kosztorysowych. Najpierw jednak
zauważenia wymaga, że wszystkie kosztorysy zawierały łącznie 2864 pozycje. Tymczasem
Odwołujący, na potwierdzenie swojej tezy wyselekcjonował 11 pozycji, w przypadku których
cena Przystępującego znacznie odbiega od średniej cen pozostałych ofert. Oczekiwania
Odwołującego, aby oferty wszystkich wykonawców uczestniczących w tak skomplikowanym i
złożonym postępowaniu zbudowane były w oparciu o zbieżne i nieodbiegające od siebie w
istotny sposób ceny jednostkowe zdaje się być niczym nieuzasadnione. Jak pokazuje
praktyka w przetargach, których przedmiotem są projekty drogowe tego typu różnice są
czymś naturalnym.
Niezależnie od wykazanej powyżej wadliwości twierdzeń Odwołującego prezentujemy
szczegółowy komentarz do każdej spośród przywoływanych w treści odwołania pozycji:
- Kosztorys 2.1 Poz. 15 - Rozbiórka podbudowy tłuczniowej gr. 30 cm
Cena rozbiórki podbudowy tłuczniowej za 0,10zł/m uwzględnia odsprzedaż tej podbudowy
lub jej wykorzystanie w innych robotach. Cena została skalkulowana przy założeniu
wykonywania
robót
siłami
własnych
pracowników,
koparką
i
samochodami
samowyładowczymi, co kosztuje 1,67 zł/m2. Dodatkowo zakładamy sprzedaż uzyskanego
kruszywa firmie, która sama odbierze materiał z placu składowania i wywiezie go na własny
użytek. W ten sposób zyskujemy ok. 1,59 zł/m2 (odsprzedaż po 2,50 zł/t) i otrzymujemy
koszt wykonania na poziomie 0,08zł/m2. Po doliczeniu narzutów (typu zysk i ryzyka)
otrzymujemy wartość końcową w wysokości 0,10 zł. Podkreślamy, że współpracujemy z
firmami transportowymi od wielu lat zarówno na robotach miejskich jak i na drogach
krajowych, dlatego też nie istnieje realne ryzyko zagrażające powyższej kalkulacji.

Jeżeli zaś chodzi o różne ceny tej pozycji w różnych kosztorysach informujemy, że jest to
podyktowane odmiennymi warunkami wyceny w zależności od ilości, sposobu i wielu innych
czynników, które decydują o przyjętych założeniach na etapie przygotowywania oferty. W
tym przypadku zupełnie inaczej wycenia się rozbiórkę 16 km drogi (kosztorys 2.1), a inaczej
w pozostałych kosztorysach, na krótkich i trudniejszych odcinkach, niejednokrotnie pod
ruchem, gdzie wydajności mogą być kilka, a nawet kilkanaście razy mniejsze, co ma właśnie
decydujący wpływ na cenę. Często się zdarza, że nawet w tym samym kosztorysie, taka
sama pozycja, z taką samą SST może mieć różne ceny. Np. mała powierzchnia robót przy
dużym udziale robót wykonywanych ręcznie będzie dużo droższa. co jest racjonalne i
uzasadnione.
Poz. 38 Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o wytrzymałości długoterminowej
100/50 KV oraz
Poz. 39 Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o wytrzymałości długoterminowej
150/50 KN
Jak napisał sam Odwołujący cena zawarta w tych dwóch pozycjach zawiera „niewygórowaną
cenę zakupu siatki". Natomiast koszt układania tej siatki został ujęty w pozycji wykonanie
nasypów. Układanie geosyntetyku stanowiącego zbrojenie nasypu jest bowiem
nierozerwalnie związane z wykonywaniem samego nasypu. Polega ono na zawijaniu w
geosyntetyk kolejnych warstw usypanego nasypu. Jest ono wykonywane przez te same
zespoły robocze, które układają nasypy i w tym samym czasie.
Na potwierdzenie powyższej tezy wskazujemy, że średnia wartość czterech kolejnych pozycji
kosztorysowych (poz. 36, 37, 38, 39) obejmujących wykonanie nasypu wraz z
geosyntetykami liczona na podstawie wszystkich ofert wynosi 37,2 mln zł, podczas gdy
oferta PORR wynosi 33,9 min zł co stanowi 91% średniej. Łączne przyjęcie nasypów wraz z
geosyntetykami w nie wbudowanymi wskazuje, że cena PORR jest przyjęta prawidłowo.
Poz. 41 Wykonanie wzmocnienia skarp nasypów i wykopów gwoździami gruntowymi o
nośności 150 kN
Cena wykonania wzmocnienia skarp nasypów (oraz cena poz. 42 tzn. Wykonanie kolumn jet
grouting) została przyjęta na podstawie oferty (zał. nr 6) firmy specjalistycznej zajmującej się
wykonawstwem wzmocnień gruntu. Oferta ta zawiera zastrzeżenie, że ceny w niej
obowiązujące są prawdziwe przy zleceniu obu pozycji wzmocnieniowych czyli wzmocnienia
skarp gwoździami i gruntu za pomocą jet grouting. Należy tu zauważyć że łączna cena za
obie pozycje wzmocnienia podłoża i skarp w ofercie Konsorcjum PORR wynosi 1,66 mln zł,
podczas gdy średnia cena wszystkich ofert wynosi 2,46 mln zł. Cena Konsorcjum PORR
stanowi więc 68% średniej ceny. Jednocześnie chcielibyśmy zwrócić uwagę, że cena

Konsorcjum PORR nie jest wcale najniższa bo np. POLAQUA ma te dwie pozycje wycenione
za 1,11 mln zł, a STRABAG za 1,79 mln zł.
Poz. 44 Wymiana gruntu słabonośnego
Cena wykonania wymiany gruntu została przyjęta na podstawie oferty podwykonawcy (zał.
nr 7). Cena ta zakłada wykonanie kompletu robót przez firmę, która odbierze wykopany
grunt, który nie jest wprawdzie przydatny do celów budowy drogi, ale może stanowić
wartościowy
materiał
do
wykonywania
rekultywacji
zdegradowanych
terenów
pokopalnianych albo do celów ogrodniczych. W tym konkretnym przypadku możliwe było
więc zaoferowanie wykonania wymiany gruntu po tak niskiej cenie.
Należy jednocześnie zwrócić uwagę na ogromną rozbieżność pomiędzy cenami
jednostkowymi oferowanymi przez poszczególnych wykonawców: od 1,01zł/m3 w ofercie
Konsorcjum PORR, poprzez 31,35zł/m3 w ofercie Odwołującego, aż do 212,45zł/m3 w
ofercie Budimex. Rozbieżność ta wskazuje na odmienne podejście każdej z firm do kalkulacji
wymiany gruntu, a nie na zaniżenie pozycji.
- Kosztorys 11 Poz. 13 Beton ustroju niosącego układany w deskowaniu
Cena jednostkowa betonu w tej pozycji uwzględnia dostarczenie betonu wraz z pompą i
wbudowaniem oraz koszt ostatecznego montażu deskowania na budowie. Przystępujący
założył, że ustawi dla potrzeb budowy własny węzeł betoniarski, stąd koszt samego betonu
(260,94/m3) jest tańszy niż w przypadku betonów dostarczanych z firm zewnętrznych.
Pozostałe koszty w kwocie 58,00 zł/m3 obejmują transport betonu (8zł/m3), pompowanie
(12zł/m3), zagęszczenie betonu (8zł/m3) oraz montaż i demontaż deskowań (30 zł/m3).
Obiekt WS-15 jest jednym z najdłuższych obiektów wykonywanych w ramach tego zadania.
Jest to obiekt monolityczny, belkowy, sprężony, 3- przęsłowy o długości prawie 100 m,
zawierający dwie niezależne konstrukcje pod każdy kierunek ruchu.
Dla tego obiektu, oraz dla innych obiektów belkowych, sprężonych na tym kontrakcie jak MS-
16, MS-20, MD-20A, WS-25, WD-25A, Konsorcjum PORR przewidziało zastosowanie
przesuwnych zestawów rusztowań i szalunków tzw. MSS, które są w jego posiadaniu i
aktualnie zakończono wykonanie na nich obiektu na kontrakcie DTS w Gliwicach. Jest to
praktycznie gotowa, zmontowana konstrukcja, która nie wymaga już żadnych dodatkowych
rusztowań i zamierzamy jej użyć do budowy wszystkich ustrojów nośnych. Dodatkowo
cechuje ją minimalna ilość robocizny, nie wymaga się pracochłonnego montażu,
przygotowania podłoża pod rusztowania, montażu płyt szalunkowych. Poszycie zestawu
również jest w posiadaniu Przystępującego. Z tego powodu do kalkulacji przyjęto jedynie
30zł/m3 jako koszt montażu i demontażu deskowań.
Ponadto, Konsorcjum PORR dysponuje bardzo dużym potencjałem materiałów na

rusztowania i szalunki (ok 4 tyś. ton), które aktualnie nie są wykorzystywane (baza przy ul.
Wólczyńskiej) i będą w miarę potrzeb i możliwości wykorzystywane do realizacji obiektów
stanowiących przedmiot Postępowania.
W załączeniu oferta jednego z podwykonawców Przystępującego (zał.8)
Na potrzeby kalkulacji nie uśrednialiśmy ceny jednostkowej w pozycji „ustroje nośne
obiektów'', stad w innych obiektach znajduje się cena 958,45. gdyż oprócz wyżej opisanych
kosztów zawiera ona koszt transportu urządzenia MSS z Gliwic oraz koszt dostosowania
urządzenia do potrzeb innych obiektów. Natomiast w cenie obiektu WS-15 byliśmy w stanie
zaoferować opust, gdyż wszystkie koszty związane z deskowaniami i rusztowaniami tego
obiektu zostały już ujęte w innych obiektach.
Jednocześnie chcielibyśmy zwrócić uwagę na to że średnia cena betonu ustroju niosącego
na tym kontrakcie w ofercie Konsorcjum PORR liczona dla wszystkich obiektów mostowych
wynosi 938,12zł/m3 i jest jedną z najwyższych spośród wszystkich ofert.

Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z protokołu postępowania, ogłoszenia o
zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia z wyjaśnieniami i zmianami, oferty
konsorcjum PORR, oferty odwołującego.
Wniosek dowodowy o przesłuchanie w charakterze świadków:
1. Z. B., na adres: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Rejon w Ostrowi
Mazowieckiej
2. A. S., na adres: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Rejon w Ostrowi
Mazowieckiej
3. R. R., na adres: Trakcja PRKil S.A.
- został przez odwołującego wycofany.
Na wezwanie Prezesa Izby zamawiający przedłożył wraz z dokumentacją przetargową
wnioskowany przez odwołującego dowód - wyniki badań (protokoły z badań) odwiertów
konstrukcji nawierzchni drogi krajowej nr 8 na odcinku Ostrów Mazowiecka - Wyszków,
przeprowadzonych przez laboratorium zamawiającego z Ostrowi Mazowieckiej i
pozyskanych z laboratorium w grudniu 2015 roku, jako dowód na okoliczność wskazaną w
uzasadnieniu odwołania, tj.: stwierdzenia, czy pod nawierzchnią bitumiczną znajduje się
nawierzchnia z kostki brukowej kamiennej w odniesieniu robót do wykonania w zakresach
objętych pozycjami 14 i 15 kosztorysu nr 2.1., dowód ten potwierdza przeprowadzenie badań
przedmiotowej drogi.
Odwołujący zgłosił nowe dowody:

- wydruk ze strony internetowej (dowód nr 1) na okoliczność, że projektant przebudowy drogi
tego odcinka, to jest Tebodin i MP Mosty, został kupiony przez Bilfinger Berger.
[Pełnomocnik przystępującego oświadczył, że firmy Tebodin i Bilfinger Infrastructure
pozostawały w tej samej grupie kapitałowej. Bilfinger nigdy nie był właścicielem firmy
Tebodin]
Dowód składany na okoliczność, że przystępujący PORR dowiedział się o warunkach
przebudowy tej drogi od podmiotu, który opracowywał dokumentację na przebudowę.
- wydruk ze strony internetowej (dowód nr 2) na okoliczność tego, że PORR przejął 100%
akcji firmy Bilfinger Infrastructure [okoliczność tę przystępujący przyznaje].
- fotografie z remontu ul. Hetmańskiej w Bydgoszczy (dowód nr 3) na okoliczność wyglądu
nawierzchni z kostki burkowej kamiennej.
- cennik skupu złomu i odpadów – wydruk ze strony internetowej (dowód nr 4) na
okoliczność, że cena złomu stalowego jest wyższa w skupie niż zastosowana cena w ofercie
przystępującego w odniesieniu do konstrukcji stalowej.
Izba postanowiła dopuścić dowód nr 1 wyłącznie na okoliczność, że obie firmy występują w
jedne grupie kapitałowej. Dowód nr 2 jest bezprzedmiotowy, ponieważ okoliczność w nim
wskazana jest bezsporna. Dowód nr 3 nic nie wnosi do sprawy, obrazuje jedynie wygląd
nawierzchni wykonanej z kostki kamiennej. Dowód nr 4 Izba dopuszcza na okoliczności,
które zostały w tym dowodzie stwierdzone czyli ceny złomu u oznaczonego odbiorcy.
Po wyznaczonym przez Izbę czasie na składanie wniosków dowodowych, bezpośrednio
przed zamknięciem rozprawy, odwołujący złożył dowód z opracowania firmy Sekocenbud
dotyczący średnich cen krajowych III kw. 2015 r., w zakresie cen rozbiórki kostki kamiennej
na podsypce cementowo piaskowej – maks. 21,83 m2 (przy czym należało założyć
kalkulację z mechaniczną rozbiórką), gdyż wskazywana pozycja - na usługi transportowe
dotyczyła wywiezienia gruzu z terenu rozbiórki - 31,92 zł za 1 km i dodatek 3,87 zł za każdy
dalszy kilometr przewozu.
Przystępujący wnioskował o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów załączonych do jego
pisma procesowego zał. od 3 do 8 do jego pisma, to jest:
Załącznik 3 w postaci zestawienia cen jednostkowych wszystkich złożonych kosztorysów
ofertowych w tym 11 pozycji kwestionowanych w odwołaniu z graficznym wyróżnieniem
kolorem czerwonym tych pozycji kosztorysowych, których ceny jednostkowe są wyższe odśredniej ceny jednostkowej z wszystkich ofert. Pozycja, w której dany wykonawca
przedstawił cenę niższą od średniej została oznaczona na zielono, natomiast pozycja, którą

dany wykonawca ocenił powyżej średniej jest oznaczona na czerwono. Dowód zgłaszany na
okoliczność tego, że również niektóre ceny jednostkowe w kosztorysie ofertowym
odwołującego są niższe od cen średnich wszystkich złożonych ofert.
Izba postanowiła dopuścić ten dowód, gdyż obrazuje on, że zarówno oferta odwołującego jak
i przystępującego zawiera pozycje kosztorysowe, które zostały wycenione poniżej średniego
poziomu cen z wszystkich ofert dla danej pozycji, jak i co naturalne niektóre z tych pozycji
były wycenione powyżej. Ponadto Izba za właściwe uznała podejście przystępującego i
odnoszenie ceny pozycji do cen wszystkich złożonych ofert, a nie tak jak uczynił odwołujący
– z pominięciem cen oferty przystępującego, co wpłynęło na zawyżenie prezentowanych
przez odwołującego cen uśrednionych.
Załącznik nr 4 i nr 5 stanowi wyciągi z kosztorysów ofertowych Budimex i SKANSKA, że w
kosztorysach tych firm przy budowie innego odcinka drogi były stosowane ceny z kosztorysu
nr 2.1 poz. 38 i 39 – dowody te były nieprzydatny, gdyż odnosiły się do warunków kalkulacji
cenowych w innych przetargach.
Załącznik nr 6, nr 7 i nr 8 stanowią oferty poddostawców, materiałów i podwykonawców robót
mające potwierdzać realność zaoferowanej ceny w kosztorysach 2.1 poz. 14, 2.1 poz. 41,
2.1 poz. 44, 11 poz. 14, które są poniżej wyceny przystępującego, gdyż zawiera ona jeszcze
narzuty – dowód został dopuszczony na okoliczność realności wyceny tych pozycji w ofercie
przystępującego.
Ponadto Izba rozważyła stanowiska stron i uczestnika przedstawione w pismach i do
protokołu rozprawy.

Rozpatrując sprawę w granicach zarzutów odwołania, jak stanowi art. 192 ust. 7
ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje.
Postępowanie dotyczy przetargu ograniczonego, którego przedmiotem jest „Rozbudowa
drogi krajowej nr 8 Warszawa - Białystok do parametrów drogi ekspresowej na odcinku
Wyszków - granica województwa podlaskiego, odcinek Ib - węzeł "Poręba" (bez węzła) -
obwodnica Ostrowi Mazowieckiej od 529+470,00 do km 545+582,04 o długości ok. 16,11
km”.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ) zawiera:
Tom I Instrukcja dla wykonawców, w tym:
Formularz oferty;
Formularz 2.1.- kosztorysy ofertowe
Formularz 2.2. Tabela wartości elementów scalonych

Tom II Warunki kontraktu
Rozdział 1. Akt umowy
Rozdział 2. (…)
Rozdział 3. Dane kontraktowe
Rozdział 4. Warunki ogólne kontraktu stanowią Warunki Kontraktu dla na budowę dla robót
budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez Zamawiającego COSMOPOLI
CONSULTANTS, wydanie angielsko-polskie 2000. Tłumaczenie I wydania FIDIC 1999 r.
(egzemplarz oryginalny)
Rozdział 5. Warunki szczególne kontraktu uzupełniają, poprawiają, jak również wprowadzają
dodatkowe klauzule specjalne do warunków ogólnych FIDIC.
Tom III. Dokumentacja projektowa, projekt budowlany, projekt wykonawczy
Tom IV. STWiORB (Wymagania ogólne; Drogi, obiekty inżynierskie, branże)
Tom V. Przedmiar robót.
Tom I Instrukcja dla wykonawców
5.2. Zamawiający przewiduje możliwość udzielenia zamówień uzupełniających do wysokości
50% zamówienia podstawowego
5.3. Szczegółowo przedmiot zamówienia został opisany w Tomie II-V niniejszej SIWZ
6.termin realizacji przedmiotu zamówienia - nie dłuższy niż 25 m-cy od daty zawarcia
umowy, Minimalny termin realizacji wynosi 22 m-ce od daty zawarcia umowy.
7.5. Ofertę stanowi wypełniony Formularz Oferta, kosztorysy ofertowe, Formularz 2.1. Tabela
wartości elementów scalonych (Formularz 2.2.)
8. Opis sposobu obliczenia ceny oferty
8.1. Cena oferty zostanie wyliczona przez wykonawcę w oparciu o kosztorysy ofertowe
sporządzone na formularzach według wzoru 2.1.
8.3. Kosztorysy ofertowe, o których mowa w pkt 8.1. należy sporządzić metodą kalkulacji
uproszczonej ściśle według kolejności pozycji wyszczególnionych w przedmiarach robót.
Wykonawca określi ceny jednostkowe netto oraz wartości netto dla wszystkich wymienionych
pozycji
8.4. Wyliczone w kosztorysach ofertowych (…) wartości netto wykonawca winien wpisać do
Tabeli wartości elementów scalonych ( wzór 2.2.) oraz w tej tabeli wyliczyć cenę oferty
brutto. Cenę tę należy przenieść do pkt. 3 formularza oferta.
8.5. Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględnić w kosztorysach ofertowych
wszystkie pozycje przedmiarowe opisane w formularzach oraz wszystkie inne koszty jakie
zgodnie z warunkami kontraktu jest zobowiązany ponieść wykonawca. Wykonawca nie może
samodzielnie wprowadzać zmian do kosztorysów ofertowych

8.6. Wszystkie błędy ujawnione w dokumentacji projektowej (na rysunkach), w STWiORB
oraz w Przedmiarach robót wykonawca powinien zgłosić zamawiającemu przed terminem
składania ofert.
8.10. Cena oferty winna obejmować całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia w
tym również wszystkie koszty towarzyszące wykonaniu, o których mowa w tomach II-V
SIWZ. Koszty towarzyszące wykonaniu przedmiotu zamówienia, których w kosztorysach
ofertowych – przedmiarach robót i Tabeli wartości elementów scalonych nie ujęto w
odrębnych pozycjach, wykonawca powinien ująć w cenach jednostkowych pozycji opisanych
w kosztorysach ofertowych - przedmiarach robót.
Wszystkie ewentualne rabaty (upusty) należy ująć w poszczególnych cenach jednostkowych.
Zamawiający potwierdził, że zgodnie z pkt 8.10 SIWZ wykonawca był uprawniony do
stosowania upustów w przedstawianych cenach, np. mogło to dotyczyć wskazania niższej
ceny materiału niż tej, po której nastąpił zakup tego materiału. Zamawiający nie zrobił
rozróżnienia i stwierdził, że nie tylko mogło to dotyczyć materiałów, ale także upusty mogły
być stosowane przy cenach wykonania elementów robót. Granicą tych upustów była
realność ceny oferty, a zamawiający mógł ewentualnie pytać o to wykonawcę.
12. Kryteria wyboru ofert
Cena – waga 90%;
Okres gwarancji – waga 5%
Termin realizacji – waga 5%
16.1. Wszelkie oświadczenia, wnioski i zawiadomienia oraz inne informacje Zamawiający
oraz wykonawcy będą przekazywać pisemnie na adres zamawiającego.
Rozdział 5. Tom I. Warunki szczególne kontraktu, które uzupełniają, poprawiają, jak również
wprowadzają dodatkowe klauzule specjalne do warunków ogólnych FIDIC.
W razie rozbieżności między klauzulami warunków ogólnych, a Warunków szczególnych
kontraktu, obowiązywać będą Warunki szczególne kontraktu. Postanowienia subklauzul w
zakresie niezmienionym w Warunkach szczególnych kontraktu będą obowiązywać w formie
podanej w warunkach ogólnych. Postanowienia subklauzul skreślonych w całości lub w
części w Warunkach szczególnych kontraktu nie obowiązują w tym zakresie w
przedmiotowym kontrakcie (…).
Subklauzula 4.10. Dane o placu budowy Informacje o placu budowy będące w posiadaniu
Zamawiającego zawarto w Dokumentacji projektowej i Specyfikacji. Pozostałe dane
Wykonawca uzyska we własnym zakresie i własnym staraniem.

Wykonawca jest zobowiązany należycie zabezpieczyć materiały przebudowywanej
infrastruktury niebędące jego własnością.
Subklauzula 7.9 Materiały z rozbiórki wskazane przez zamawiającego w dokumentacji
projektowej i specyfikacji, które stanowią własność zamawiającego (…) wykonawca jest
zobowiązany przetransportować oraz złożyć w miejscach wskazanych przez Inżyniera w
odległości nie większej niż 60 km od placu budowy, zgodnie z przepisami o odpadach.
Zamawiający oświadczył, że innych dyspozycji co do zagospodarowania odpadów –
materiałów rozbiórkowych nie było.
Wszelkie koszty wynikające z niniejszej subklauzuli uważa się za uwzględnione w
zaakceptowanej kwocie kontraktowej.
Klauzula 12. Obmiary i wycena. W subklauzuli 12.1 wprowadza się zmiany. Na końcu 1
akapitu subklauzuli 12.1. dodaje się: „oraz zgodnie z wymaganiami specyfikacji technicznej”.
Dodaje się 6 akapit o treści:
Wykonawca będzie prowadził rejestr obmiarów w książce obmiarów, w której będzie
zamieszczał rysunki i obliczenia niezbędne do ustalenia ilości wykonanych robót (…).
Subklauzula 12.3. Wycena. W subklauzuli 12.3 wprowadza się następujące zmiany –
pierwsze otrzymuje brzmienie: Odpowiednia stawka lub cena dla każdego elementu robót
winna być taka, jak została zatwierdzona w kontrakcie dla tego elementu, lub jeżeli takiego
nie ma, to ustalona na podstawie szczegółowych kalkulacji cen jednostkowych
przedstawionych przez wykonawcę zgodnie z subklauzulą 14.1 cena kontraktowa.
Zamawiający wyjaśnił, że jeżeli doszłoby do faktycznej korekty obmiarów wykonanych robót
w danej pozycji za podstawę rozliczeń byłaby brana cena ustalona dla danej pozycji z tym,że zaznaczał, iż w warunkach kontraktu przewidział taką sytuację, iż zastrzegł na swoją
rzecz w każdym przypadku możliwość ustalenia ceny na podstawie wskaźników cen
ogłaszanych przez GUS, czy np. Secocenbudu, czy ceny rynkowe. Mówi o tym subklauzula
12.3.
Subklauzula 12.3. akapit 3 - każda nowa stawka lub cena:
i.
Winna być pochodną elementów odnośnych stawek lub cen ustalonych w
kontrakcie z uzasadnionymi korektami (…).
ii.
Winna być wyliczona przy wykorzystaniu aktualnych cen rynkowych właściwych
dla obszaru realizacji inwestycji;
iii.
Winna być wyliczona przy wykorzystaniu dostępnych krajowych danych
statystycznych
oraz
informacji
zawartych
w
biuletynach
krajowych

profesjonalnych doradców analizujących rynkowe ceny robót budowlanych i
inżynieryjnych, aktualnych w dacie ustalenia stawki lub ceny.
Wówczas Inżynier każdorazowo dokona wyceny każdej nowej stawki lub ceny, w oparciu o
wyżej wymienione zasady z zastrzeżeniem, iż zastosowanie w kontrakcie znajdzie sposób
przedstawiający najniższą wartość nowej stawki lub ceny.
Subklauzula 13.1. i 13.2 obejmuje prawo do zmieniania i procedurę zmiany.
W odpowiedziach na pytania SIWZ z dnia 13.10.2015 r.:
pytanie 2 – czy zamawiający dopuszcza wykonanie kolumn cementowo gruntowych przy
użyciu innej technologii [niż przewidziana w dokumentacji] przy zachowaniu wszystkich
parametrów jakie zostały określone dla kolumn DSM – zamawiający udzielił odpowiedzi
przyzwalającej na taką zmianę.
pytanie nr 3 w obiekcie WS-15 rysunki techniczne wskazują wymianę gruntu m.in. 1m,
natomiast nie jest to uwzględnione w przedmiarze. Wykonawca prosił o wskazanie pozycji, w
której należało to wycenić.
Zamawiający informował, iż wyminę gruntu pod konstrukcjami oporowymi z gruntu
zbrojonego należy wycenić w poz. 56 konstrukcje oporowe z gruntu zbrojeniowego z
okładziną z drobnowymiarowych elementów betonowych.
Pytanie 9 W obiekcie MS-22 rysunek 2.2. wskazuje mur z gruntu zbrojonego wg.
opracowania branżowego. (…) ze względu na znaczną ilość dotyczącą tej roboty proszę o
wskazanie pozycji, w której należy ją wycenić. Zamawiający odpowiedział, że mur z gruntu
zbrojonego w rejonie obiektu MS-22 został uwzględniony w ramach obiektu WS-21.
Pytanie 45 proszę o sprecyzowanie rodzaju ochrony antykorozyjnej dla gwoździ gruntowych.
Odpowiedź rodzaj zabezpieczenia antykorozyjnego mikrofali kotwiących powinien
gwarantować wymaganą żywotność mikropala.
Zmiana nr 16 SIWZ z dnia 3 listopada 2015 r. zamawiający zmienia zapisy D.M.00.00.00. w
zakresie informacji o postępowaniu z materiałami pochodzącymi z rozbiórek. Zastępuje się
zapisem 1.5.21. Wykonawca przekaże do dyspozycji zamawiającego materiały z rozbiórki.
Kostka granitowa stanowi własność zamawiającego i należy ją odwieźć na odległość
maksymalnie 100 km.
Zamawiający potwierdził, że zmiany np. technologii były dopuszczalne pod warunkiem
dochowania parametrów.
Zamawiający oświadczył, że rozbiórka kostki brukowej kamiennej miała odbywać się
mechanicznie, a wykonawca miał przewozić tę kostkę łącznie z zanieczyszczeniami

gruntowymi na wskazaną odległość do 100km i wyładować na placu wskazanym przez
zamawiającego.
Zamawiający potwierdził, iż poprzez sprawowany nadzór będzie sprawdzał i wymagał, aby
całość wydobytej kostki kamiennej została mu przez wykonawcę przekazana, gdyby tak się
stało, że wykonawca nie przekaże całości kostki kamiennej - obciąży wykonawcę wartością
nieprzekazanego materiału.
Zamawiający w trybie art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych pismem z 20.11.2015 r. prosił konsorcjum PORR o udzielenie wyjaśnień
dotyczących treści złożonej oferty.
„Zamawiający zwraca się do Państwa o wyjaśnienie czy złożona przez Państwa oferta
uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia,
a zaoferowana cena obejmuje całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia, w tym
również wszelkie koszty towarzyszące jej wykonaniu.
1.
KO nr 2.1 - poz. 14. Rozbiórka nawierzchni z kostki bruk. kamiennej, gr, 10 cm.
Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 969 523,20 zł. Prosimy o wyjaśnienie, co wpłynęło
na tak rażąco wysoką cenę jednostkową pozycji.
2.
KO nr 2.1 - poz. 15. Rozbiórka podbudowy tłuczniowej, gr. 30 cm.
Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 16 283,10 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy
Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności wymienione w STWiORB D.01.02.04.
3.
KO nr 2.1 - poz. 38. Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 100/50 kN. Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 395
888,00 zł. Prosimy o wyjaśnienie czy Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności
wymienione, czy w STWiORB D. 02.04.01.
4.
KO nr 2.1 - poz. 39. Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 150/75 kN. Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 241
471,55 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności
wymienione w STWiORB D.02.04.01.
5.
KO nr 2.1 - poz. 41. Wykonanie umocnienia skarp nasypów i wykopów gwoździami
gruntowymi o nośności 150 Kn. Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 500 528,00 zł.
Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności wymienione
w STWiORB D.02.04.03.
6.
KO nr 2.1 - poz. 44. Wymiana gruntu słabonośnego. Wartość z kosztorysu
ofertowego wynosi 29 756,62 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca uwzględnił w cenie
wszystkie czynności wymienione w STWiORB D.02.05.01.

7.
Prosimy o szczegółowe przedstawienie ryzyk jakie zostały założone w trakcie
przygotowania oferty oraz środków zaradczych określonych na podstawie analizy
dokumentacji projektowej i wizji lokalnej w terenie.
8.
Czy Wykonawca uwzględnił w swoich ryzykach konieczność uzyskania porozumień z
innymi zarządcami dróg na prowadzenie dostaw materiałów masowych na Plac Budowy i
wynikające z tego problemy i koszty.
9.
Prosimy o szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca dokonał kalkulacji
ceny związanej z zapewnieniem zaplecza Wykonawcy na czas wykonywania robót
budowlanych wraz z udzieleniem wyjaśnień, iż takie zaplecze Wykonawca będzie posiadał.
10.
Jaki potencjał sprzętowy, w poszczególnych miesiącach z podziałem na rodzaj
sprzętu i branże, zamierza zaangażować Wykonawca w trakcie realizacji zamówienia?
Prosimy o złożenie wyjaśnień, iż taki sprzęt będzie w posiadaniu Wykonawcy (podpisane
umowy ramowe/przedwstępne). Czy potencjał sprzętowy Wykonawcy będzie dostępny od
początku realizacji robót? W jakich etapach będzie sprowadzany na Plac Budowy?
11.
Jakie środki transportu i w jakiej ilości Wykonawca zaangażuje na etapie realizacji
umowy, aby zapewnić ciągłość układania nawierzchni? Prosimy o złożenie wyjaśnień, iż
takie środki transportu Wykonawca będzie posiadał?
12.
Z jakich źródeł Wykonawca zamierza pozyskiwać mieszanki mineralno-cementowe i
mineralno-asfaltowe. Czy będą to wytwórnie własne, czy też zewnętrzne. Z jakiej odległości
dowożona będą na teren budowy?
13.
Czy Wykonawca będzie miał zapewnioną ciągłość dostaw kruszyw w odpowiedniej
ilości dla zapewnienia ciągłości produkcji mieszanek mineralno-cementowych i mineralno-
asfaltowych? Prosimy o złożenie wyjaśnień, iż takie środki Wykonawca będzie posiadał.
14.
Jakie zasoby ludzkie, w podziale na kadrę fizyczną, operatorów sprzętu i kadrę
inżynieryjną - kierowniczą (dla robót drogowych i mostowych), Wykonawca zamierza
zatrudnić celem zrealizowania Kontraktu?
15.
W jakiej ilości procentowej Wykonawca przewiduje wykonywanie robót przy udziale
Podwykonawców w poszczególnych branżach.
16.
Czy Wykonawca zawarł porozumienia/umowy wstępne na pod wykonawstwo, dla
robót, które Wykonawca zamierza podzlecić?
17.
W jaki sposób Wykonawca będzie wprowadzał czasowe organizacje ruchu na czas
robót i w jaki sposób kontrolował prawidłowość tego oznakowania?

18.
Czy Wykonawca będzie w posiadaniu własnego laboratorium, czy też będzie
korzystał z usług zewnętrznego?
19.
Jak daleko od Placu Budowy Wykonawca będzie posiadał kopalnie materiałów
przeznaczonych na nasypy? Prosimy o złożenie wyjaśnień o charakterze obiektywnym i
sprawdzalnym (podpisane umowy przedwstępne/ramowe).

Wątpliwości - ceny jednostkowe robót.
A.
KO nr 2.1 - poz. 14. Rozbiórka nawierzchni z kostki bruk. kamiennej, gr. 10 cm.
Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 969 523,20 zł . Prosimy o wyjaśnienie, co wpłynęło
na tak rażąco wysoką cenę jednostkową pozycji.
B.
KO nr 2.1 - poz. 15. Rozbiórka podbudowy tłuczniowej, gr. 30 cm. Wartość z
kosztorysu ofertowego wynosi 16 283,10 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca
uwzględnił w cenie wszystkie czynności wymienione w STWiORB D.Ol.02.04.
C.
KO nr 2.1 - poz. 38. Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 100/50 kN. Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 395
888,00 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności
wymienione w STWiORB D. 02.04.01.
D.
KO nr 2.1 - poz. 39. Wykonanie wzmocnienia nasypów geosyntetykiem o
wytrzymałości długoterminowej 150/75 kN. Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 241
471,55 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności
wymienione w STWiORB D.02.04.01.
E.
KO nr 2.1 - poz. 41. Wykonanie umocnienia skarp nasypów i wykopów gwoździami
gruntowymi o nośności 150 kN ... Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 500 528,00 zł.
Prosimy o wyjaśnienie, czy Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności wymienione
w STWiORB D.02.04.03,
F.
KO nr 2.1 - poz. 44. Wymiana gruntu słabonośnego.
Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 29 756,62 zł. Prosimy o wyjaśnienie, czy
Wykonawca uwzględnił w cenie wszystkie czynności wymienione w STWiORB D.02.05.01.
1.
Prosimy o szczegółowe przedstawienie ryzyk jakie zostały założone w trakcie
przygotowania oferty oraz środków zaradczych określonych na podstawie analizy
dokumentacji projektowej i wizji lokalnej w terenie.
2.
Czy Wykonawca uwzględnił w swoich ryzykach konieczność uzyskania porozumień z
innymi zarządcami dróg na prowadzenie dostaw materiałów masowych na Plac Budowy i
wynikające z tego problemy i koszty.

3.
Prosimy o szczegółowe wskazanie, w jaki sposób Wykonawca dokonał kalkulacji
ceny związanej z zapewnieniem zaplecza Wykonawcy na czas wykonywania robót
budowlanych wraz z udzieleniem wyjaśnień, iż takie zaplecze Wykonawca będzie posiadał.
4.
Jaki potencjał sprzętowy, w poszczególnych miesiącach z podziałem na rodzaj
sprzętu i branże, zamierza zaangażować Wykonawca w trakcie realizacji zamówienia?
Prosimy o złożenie wyjaśnień, iż taki sprzęt będzie w posiadaniu Wykonawcy (podpisane
umowy ramowe/przedwstępne). Czy potencjał sprzętowy Wykonawcy będzie dostępny od
początku realizacji robót? W jakich etapach będzie sprowadzany na Plac Budowy?
5.
Jakie środki transportu i w jakiej ilości Wykonawca zaangażuje na etapie realizacji
umowy, aby zapewnić ciągłość układania nawierzchni? Prosimy o złożenie wyjaśnień,
iż takie środki transportu Wykonawca będzie posiadał?
6.
Z jakich źródeł Wykonawca zamierza pozyskiwać mieszanki mineralno- cementowe i
mineralno-asfaltowe. Czy będą to wytwórnie własne, czy też zewnętrzne. Z jakiej odległości
dowożona będą na teren budowy.
Prosimy o wyczerpującą i szczegółową informację na temat sposobu uwzględnienia
elementów mających wpływ na sposób realizacji zamówienia, co najmniej w kwestiach
wskazanych powyżej, ale także innych, które uważacie Państwo za istotne, mając na
uwadze m.in. zaangażowanie osobowe, rzeczowe, sprzętowe i finansowe.
W odpowiedzi z dnia 27.11.2015 r. (zastrzeżonej jako tajemnica przedsiębiorstwa)
konsorcjum PORR potwierdziło, w odniesieniu do wszystkich przywołanych w wezwaniu
zamawiającego pozycji kosztorysu ofertowego, że uwzględniło w cenie wszystkie czynności
wymienione w odnośnej STWiORB.
Ponadto, w sposób obszerny, poparty dokumentami, wykonawca opisał zamierzony sposób
realizacji robót, uwzględniając treść zapytań zamawiającego. W tym dotyczyło to ofert
cenowych dostawców materiałów. Konsorcjum PORR udzieliło wyjaśnień na pytania
zamawiającego dotyczących potencjału jaki zamierza zaangażować na tej budowie i udzieliło
odpowiedzi na zadane pytania oraz przedstawiło dokumenty na potwierdzenie, że takim
potencjałem i możliwościami dostawy materiałów na wskazane odległości dysponuje.
Odnośnie pytań dotyczących poszczególnych pozycji czy wykonawca uwzględnił w cenie
wszystkie czynniki wymienione w STWIOR przystępujący konsorcjum PORR potwierdził, że
uwzględnił w cenie wszystkie czynniki odnoszące się do danej pozycji.
W odniesieniu do poz. 14 KO nr 2.1 - poz. 14. Rozbiórka nawierzchni z kostki brukowej
kamiennej, gr, 10 cm. Wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 969 523,20 zł konsorcjum
PORR powołał się na zmianę do SIWZ nr 6 z 3.11.2015 r., że cena winna obejmować

transport i przekazanie zamawiającemu na odległość maksymalnie do 100 km w cenie
zostały uwzględnione koszty ogólne budowy, zysk i ryzyka.
Zamawiający w wyniku zapytań wykonawców do treści SIWZ, w większości odnoszących się
do sposobu sporządzenia kosztorysu ofertowego, udzielił około 200 odpowiedzi, w których
wyniku dokonał 16 modyfikacji specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w tym
korygujące opisy robót zawarte w niektórych STWiOR.
W odpowiedzi z dnia 3.11.2015 r. nr 16 zamawiający informował, że zmienia zapisy
DM.00.00.00 w zakresie informacji o postępowaniu z materiałami pochodzącymi z rozbiórek i
nadał treść poz. 1.5.21. Materiały z rozbiórki. Wykonawca przekaże zamawiającemu do jego
dyspozycji materiały z rozbiórki zgodnie z poniższymi zasadami. (…) Kostka granitowa
stanowi własność zamawiającego i należy ją odwieść na odległość maksymalnie 100 km.
Zamawiający zgodnie z wezwaniem Prezesa KIO złożył w dniu 18.12.2015 r. kopie wyników
badań laboratoryjnych Laboratorium Drogowego w Opaczu Kolonia GDDKiA Odział w
Warszawie na oznaczenie zawartości części organicznych piasku, pomiaru konstrukcji
nawierzchni, próbek nawierzchni i zleconego zakresu badań. W tym wykonanie wierceń w
celu poznania istniejącej konstrukcji nawierzchni i określenia przekroju porzecznego.
Badania były przeprowadzone na początku grudnia 2015 r., które potwierdzają koniczność
korekty obmiaru w poz. 14 kosztorysów ofertowych 2.1.
Specyfikacja DM.00.00.00 WYMAGANIA OGÓLNE
7.2. Zasady określania ilości Robót i materiałów
Długości i odległości pomiędzy wyszczególnionymi punktami skrajnymi będą obmierzone
poziomo wzdłuż linii osiowej.
Jeśli STWiORB właściwe dla danych Robót nie wymagają tego inaczej, objętości będą
wyliczone w m3 jako długość pomnożona przez średni przekrój.
Ilości, które mają być obmierzone wagowo, będą ważone w tonach lub kilogramach zgodnie
z wymaganiami STWiORB.
Wszelkie inne materiały będą mierzone w jednostkach określonych w ST.
Zamawiający potwierdził, że tak właśnie przeprowadził badania w zakresie pomiaru
konstrukcji nawierzchni i obliczył, że w przeliczeniu na m2 nawierzchni z kostki brukowej
kamiennej wynosi to 11 2784,28m2 -oświadczył, że jest to przewidywana ilość maksymalna,
a w przedmiarze dla tej pozycji jest 4734m2. Zamawiający zastrzegł, że wyliczona przez
niego ilość kostki brukowej w wyniku pomiarów dokonanej w grudniu 2015 r. w
rzeczywistości może okazać się inna, gdyż pomiarów dokonano na podstawie próbek

pobranych z dwóch przedstawionych jako dowód odwiertów. Mogą być niedokładne, gdyż
nie wiadomo czy ustalone parametry przekroju dotyczą całej długości tej drogi.
DM.00.00.00 pkt 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI
Podstawą płatności jest cena jednostkowa skalkulowana przez Wykonawcę za jednostkę
obmiarową ustaloną dla danej pozycji kosztorysu.
Dla pozycji kosztorysowych wycenionych ryczałtowo podstawą płatności jest wartość (kwota)
podana przez Wykonawcę w danej pozycji kosztorysu.
Cena jednostkowa lub kwota ryczałtowa pozycji kosztorysowej będzie uwzględniać wszystkie
czynności, wymagania i badania składające się na jej wykonanie, określone dla tej roboty w
ST i w dokumentacji projektowej.
Ceny jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót będą obejmować:
- robociznę bezpośrednią wraz z towarzyszącymi kosztami,
- wartość zużytych materiałów wraz z kosztami zakupu, magazynowania, ewentualnych
ubytków i transportu,
- wartość pracy sprzętu wraz z towarzyszącymi kosztami,
- koszty pośrednie, zysk kalkulacyjny i ryzyko,
- podatki obliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami,
- koszty wyłączenia linii ciągłych i z gotowością ruchową,
- koszty wyłączeń i przełączeń oraz niedostarczenia mediów,
- wykonanie układów przejściowych na czas budowy,
- wartość zakupu i zużytych materiałów do wykonania tymczasowych dróg technologicznych
według potrzeb wynikających z przyjętej technologii w robót,
- przeprowadzenie pomiarów, badań i odbiorów,
- koszty projektu – dokumentacji powykonawczej,
- koszty urządzenia, utrzymania i likwidacji zaplecza Wykonawcy,
- koszty ustawienia, utrzymania i demontażu tablic informacyjnych,
- koszty ustawienia tablic pamiątkowych,
- koszty ustawienia, utrzymania i demontażu urządzeń zabezpieczających plac budowy,świateł ostrzegawczych, zapór, ogrodzenia,
- koszty projektu organizacji ruchu na czas budowy oraz koszty wybudowania, utrzymania i
likwidacji przewiązek, objazdów, przejazdów i oznakowania czasowej organizacji ruchu,
- koszty inwentaryzacji i oceny stanu technicznego budynków narażonych na oddziaływanie
robót oraz naprawę wyrządzonych szkód,
- koszty zapewnienia wymaganych ubezpieczeń,
- koszty nadzoru przyrodniczego,

- koszty nadzoru archeologicznego,
- koszty ochrony saperskiej terenu robót.
Koszt dostosowania się do wymagań warunków umowy i wymagań ogólnych zawartych w
ST DM.00.00.00 obejmuje wszystkie warunki określone w ww. dokumentach, a nie
wyszczególnione w kosztorysie.
Koszty związane z dostosowaniem się do wymagań warunków umowy i wymagań ogólnych
zawartych w ST DM.00.00.00, w tym, między innymi, koszt związany z zapewnieniem,
utrzymaniem i likwidacją zaplecza Wykonawcy, koszt organizacji ruchu na czas budowy,
koszt związany z zapewnieniem, utrzymaniem i usunięciem tablic informacyjnych
Wykonawca ujmie w cenach jednostkowych wykonanie robót budowlanych.
- Zakup i koszty zakupu potrzebnych materiałów.
- Ustawienie tymczasowego oznakowania, oświetlenia zapór i sygnalizacji zgodnie z
zatwierdzonym projektem organizacji ruchu oraz wymaganiami bezpieczeństwa ruchu.
- Ustawienie tymczasowego oświetlenia ciągów komunikacyjnych wg wymogów
administratora.
- Opłaty m.in. dzierżawy za zajęcie terenu, poniesienie kosztów komunikacji zastępczej,
opłaty za wyłączenie z eksploatacji i inne opłaty wynikające z ograniczenia praw i możliwości
eksploatacji przez osoby trzecie.
- Przygotowanie terenu.
- Konstrukcje tymczasowe nawierzchni drogowych, ramp, chodników, krawężników,
przystanków i wiat, barier, oznakowań i odwodnienia.
- Tymczasową przebudowę urządzeń obcych oraz koszty związane z zabezpieczeniem
istniejącej infrastruktury technicznej w związku z usytuowaniem na niej objazdów
/przejazdów.
- Koszty związane z przystosowaniem istniejącej infrastruktury drogowej do pełnienia funkcji
objazdów i obejść w przypadku konieczności zamknięcia którejkolwiek z ulic wlotowych do
przebudowywanej trasy.
- Koszty eksploatacji wykonanych obiektów lub elementów obiektów do czasu odbioru
ostatecznego i uzyskania Świadectwa Przejęcia.
Koszt utrzymania objazdów/przejazdów i organizacji ruchu istniejącej i tymczasowej (…)
STWiORB nr D.01.02.04.dotyczy wykonana robót związanych z rozbiórką elementów dróg i
ulic. W tym nawierzchni z kostki brukowej kamiennej.
Pkt 4.2 materiały pochodzące z rozbiórki powinny być usunięte z placu budowy zaraz po
zakończeniu robót rozbiórkowych.

Pkt 5.2 przewidywał co do zasady prace sprzętem mechanicznym – niewielkie odcinki
ręcznie.
Materiały z rozbiórki stanowią własność wykonawcy.
Pkt 7.2 jednostka obmiarowa - m2.
Cena rozbiórki 1 m2 nawierzchni z kostki brukowej kamiennej obejmuje:
- wytyczenie prace pomiarowe
- rozbiórkę konstrukcji
- transport na składowisko odpadów z załadunkiem i wyładunkiem
- koszty składowania
- uporządkowanie terenu.
Wartość przedmiotu zamówienia 812 096 642,55 zł, w tym zamówienia uzupełniające –
270 698 880,85 zł. (netto)
Kwota jaką zamawiający przeznaczył na realizację zamówienia – 570 896 966,42 zł brutto.
Do wyznaczonego terminu 12.11.2015 r. oferty złożyli:
1. Konsorcjum PRM Mosty Łódź SA. – cena brutto – 434 506 367,44zł, punktacja –
93,78;
2. Konsorcjum firm: PORR Polska Infrastructure S.A., UNIBEP S.A. – cena brutto –
404 469 276,90zł, punktacja 100;
3. Konsorcjum Strabag Sp. z o.o. – cena brutto – 45??? 324 439,45zł, punktacja 90,66;
4. POLAQUA Sp. z o.o. – cena brutto – 457 078 389,40zł, punktacja 89,64;
5. Budimex S.A. – cena brutto – 427 191 639,95zł, punktacja 95,21;
6. Konsorcjum TRAKCJA PRKiL S.A.; 2) COMSA S.A.; 3) Intop Warszawa Spółka z o.
o. – cena brutto – 417 995 074,82zł, punktacja 97,09;
7. Konsorcjum MIRBUD S.A. – cena brutto – 464 141 436,96zł, punktacja 88,43;
8. Konsorcjum Aldesa Construcciones Polska Sp. z o.o. – cena brutto –
422 378 578,76zł; 96,18.
Tabele wartości elementów scalonych dla kosztorysów ofertowych 1) konsorcjum PORR, 2)
odwołującego.
Nr kosztorysu; Wyszczególnienie elementów; Wartość netto PLN
1 WYMAGANIA OGÓLNE; 28 591 072,38;2) 17 257 871,00;

2.1
ROBOTY DROGOWE - Droga ekspresowa; 116 996 642,04;2) 126 192 993,06;
2.2
ROBOTY DROGOWE - węzeł Dybki; 5 715 351,20; 2) 5 322 486,41;
2.3
ROBOTY DROGOWE - węzeł Nagoszewo 5 436 049,18;2) 4 850 350,96;

2.4
ROBOTY DROGOWE - Drogi poprzeczne 265 031,66,2) 210 293,89;
2.5
ROBOTY DROGOWE - Drogi dojazdowe 32 794 248,90;2) 31 398 994,64;

3
ROZBIÓRKI BUDYNKÓW;540 106,84;2) 340 475,61;

4
ODWODNIENIE KORPUSU DROGOWEGO; 17 253 209,70;2) 18 280 768,07;
5
ORGANIZACJA RUCHU; 2 160 373,02;2) 2 657 159,88;
6
ZIELEŃ; 2 960 322,44;2) 2 789 823,94;

7
EKRANY AKUSTYCZNE – DROGOWE;1 958 097,49;2) 1 478 905,40;
8
Most MS-12 w ciągu drogi ekspresowej S8 w km (…); 6 052 273,47;2) 6 400 493,77;
9
Most MD-12A w ciągu drogi dojazdowej DDO8 w km (…) 2125275,17;
2) 2 219 498,91;

0
Kładka dla pieszych KP-14 nad drogą ekspresową S8 w km (…); 1 849 575,18;2) 2
227 944,60;3
11
Wiadukt WS-15 w ciągu drogi ekspresowej SB w km (…) 13 872 768,97 ;
2) 15 572 868,08;
12
Most MS-16 w ciągu drogi ekspresowej S8 w km (…) 4 940 862,32;2) 5150 459,67;
13
Most MD-16A w ciągu drogi dojazdowej DD1 1 w km (…)1 738 434,81;2) 1 781 592;
14.1 Przejście górne dla zwierząt dużych WD-17 nad drogą ekspresową 58 (..) 12 719
955,28 ;2) 11 823 762,17;
14.2 Przejście górne dla zwierząt dużych WD-17a nad drogą dojazdową DD12 (…) 3 868
040,32; 2) 4 089 598,91;

14.3 Przejście górne dla zwierząt dużych WD-17b nad drogą dojazdową DD11 (…) 4 092
232,95 ;2) 4 101 595,34;
15
Przejście dolne dla zwierząt średnich WS-18 pod drogą ekspresową S8 (…) 1 720
571,64; 2) 1 711 164,48;
16
Przejście dolne dla zwierząt średnich WO-18A pod drogą dojazdową DD11 (…) 845
362,74;2) 732 019, 54;
17
Wiadukt WD-19 nad drogą ekspresową S8 (…) 2 874 104,81;2) 2 919 132, 79;
18
Most MS-20 w ciągu drogi ekspresowej S8 w (…) 4 748 364,03;2) 5 173 023,32;
19
Most MD-20A w ciągu drogi dojazdowej DD13(…) 2 044 245,80;2) 2 137 530,51
20
Wiadukt WS-21 w ciągu drogi ekspresowej S8 (…) 13 416 232,12 ;2) 23 056 322,59;
21
Most MS-22 w ciągu drogi ekspresowej S8 (…)1 749 329,73;2) 1 384 555,06;
22.1 Przejście górne dla zwierząt dużych WD-23 nad drogą ekspresową S8 (…) 8 325
777,02 ;2) 9 300 959,70;
22.2 Przejście górne dla zwierząt dużych WD-23a nad drogą dojazdową DD-16 (…) 3 052
113,46 ;2) 3 226 662,88;
23
Wiadukt WS-25 w ciągu drogi ekspresowej S8 (…) 4 622 069,56 ;2) 4 836 681,15;
24
Wiadukt WD-25A w ciągu drogi dojazdowej DD16 (…)1 648 423,09;2) 1 719 198,81;

25
Przejazd WD-25B (…) 2 294181,35; 2) 2 051 853,17;

26
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-31 (…) drogi ekspresowej S8; 327 384,65;2)
414 314,48;
27
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-33 drogi ekspresowej S8; 327 997,16;2)
419 489,60;
28
Przejście dolne dla zwierząt małych P/PZ-35 (…) drogi ekspresowej S8; 446 737,32;
2) 571 109,37;
29
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-37 (…) drogi ekspresowej S8; 323 358,49;2)
409 696,90;
30
Przejście dolne dla zwierząt małych P2-39 (…)drogi ekspresowej S8; 348 552,48;2)
441 420,64;
31
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-41 (…) drogi ekspresowej S8; 333 579,46;
2) 420 681,31;
32
Przejście dolne dla zwierząt małych P/PZ-43 (…) drogi ekspresowej S8; 530 322,11;
2) 893 024,84;
33
Przejście dolne dla zwierząt małych P/PZ-44 (…) drogi ekspresowej S8; 540 470,68;
2) 880 198,69;
34
Przejście dolne dla zwierząt małych P/PZ-45 (…) drogi ekspresowej S8; 773 388,77;
2) 1 283 236,24;
35
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-47 (…) drogi ekspresowej S8 332 632,59; 2)
420 067,29;
36
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-49 (…) drogi ekspresowej S8; 694 781,28;
2) 874 579,56;
37
Przejście dolne dla zwierząt małych P/PZ-50 (…) drogi ekspresowej S8; 361 605,83;
2) 524469,53;
38
Przejście dolne dla zwierząt małych PZ-53 (…) drogi ekspresowej S8; 342 513,62;2)
434 579,61;
39
Przepust MS-20a w ciągu DD16; 297 846,33;2) 442 260,69;

Przepust MS-20b w ciągu DD15; 2)

Przepust MS-20c w ciągu DD15;2)

Przepust MS-20d w ciągu DP 2639W;2)
40
PRZEBUDOWA l BUDOWA OŚWIETLENIA DROGOWEGO; 2 856 058,25;2)
2 397 857,02;
41
BUDOWA ZASILANIA INFRASTRUKTURY ZWIĄZANEJ Z DROGĄ; 540 425,80;2)
533 512,60;
42
PRZEBUDOWA l BUDOWA SIECI l URZĄDZEŃ ŚREDNIEGO NAPIĘCIA;711
348,56; 2) 524 891,40;

43
PRZEBUDOWA l BUDOWA SIECI l URZĄDZEŃ NISKIEGO NAPIĘCIA 244 306,49;
2) 194 313 ,44;
44 BUDOWA KANAŁU TECHNOLOGICZNEGO:1 838 630,62; 2) 1 732 333,76;
45
PRZEBUDOWA SIECI TELETECHNICZNEJ WŁ. MULTIMEDIA POLSKA;300
261,52; 2) 298 853,90;
46
PRZEBUDOWA SIECI TELETECHNICZNEJ WŁ. ORANGE POLSKA; 816 677,44; 2)
852 609,67;
47
PRZEBUDOWA
l
ROZBIÓRKA
SIECI
WODOCIĄGOWYCH
WRAZ
Z
DOPROWADZENIEM WODY DO MOP; 368 467,29; 2) 469 422,70
48
ROZBIÓRKA PRZYŁĄCZY KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z LIKWIDACJĄ
ZBIORNIKÓW SZCZELNYCH WYBIERALNYCH; 48 957,82; 2) 62 772,72;
49
PRZEBUDOWA SIECI GAZOWYCH; 890 941,95; 2) 617 697,70;
50
PRZEBUDOWA ISTNIEJĄCYCH ROWÓW l CIEKÓW; 761 462,77; 2) 496 879,95;
51
PRZEBUDOWA DRENAŻU ROLNICZEGO 208 402,34; 2) 326 453,76;
RAZEM NETTO- 328 836 810,49; 2) 339 833 394,16
PODATEK VAT 23 % 75 632 466,41; 2) 78 161 680,66
RAZEM BRUTTO 404 469 276,90; 2) 417 995 074,82
Kosztorys inwestorski Zbiorcze zestawienie kosztów – Razem netto 541 397 761, 70;
Razem brutto 665 919 246,89 zł.
Zamawiający potwierdził, że analiza porównania wartości elementów scalonych z
poszczególnych kosztorysów tzn. z porównania kosztorysów odwołującego i
przystępującego dowodzi, iż niektóre z nich były wycenione wyżej przez odwołującego, a
niżej przez przystępującego i zachodziły też sytuacje odwrotne.
W kosztorysie 1 wymagania ogólne przystępujący PORR wycenił te roboty na
28 591 072,38zł, a odwołujący na 17 257 871zł - co dowodzi, iż więcej kosztów wliczył w
zakresie kosztorysów branżowych do poszczególnych pozycji.
Zamawiający potwierdził, iż jedna i ta sama ST mogła być przywoływana do wyceny w
różnych pozycjach kosztorysów.
Izba zważyła, co następuje.
Odwołujący wykazał legitymację do wniesienia odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1
ustawy Pzp, skoro wykazywał, że w wyniku dokonania zaskarżonych czynności przez
zamawiającego z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, został pozbawiony możliwości
uzyskania zamówienia, co jednocześnie prowadziło do poniesienia szkody przez
odwołującego.

Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia zarzutu i nakazania zamawiającemu
odrzucenia oferty konsorcjum PORR na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp. W świetle
ustalonego stanu faktycznego, nie można przypisać konsorcjum PORR, że przez złożenie
swojej oferty wykonawca ten dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. nr
153, poz. 1503 ze zm.), tj. art. 3 ust. 1 ustawy stanowiącego, że czynem nieuczciwej
konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub
narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
Przedmiotem zarzutu odwołujący uczynił założenia, iż oferta PORR została
przygotowana i złożona w oparciu o pozyskane przez tego wykonawcę dodatkowe
informacje niedostępne innym uczestnikom przetargu.
Odwołujący opierał swoje zarzuty na podejrzeniach, a nie na udowodnionych faktach,
w szczególności, iż wykonawca PORR miał jakąś odrębną wiedzę o innej szerokości
podbudowy z kostki kamiennej niż przyjęta do wyceny, i że wiedza ta miała jakikolwiek
wpływ na wycenę w poz. 14 i 15 kosztorysu nr 2.1 skarżonego wykonawcy.
Twierdzenia odwołującego prowadzą do wniosku, że to on sam prowadził poza
procedurą przewidzianą w SIWZ jakieś rozmowy z pracownikami zamawiającego na dany
temat, gdyż po powzięciu podejrzenia, jego pracownik p. R. R. (pracownik Trakcji PRKil S.A.)
w celu rozpoznania sprawy pojechał do Rejonu GDDKiA w Ostrowi Mazowieckiej i
dowiedział się od pracownika Rejonu w Ostrowi Mazowieckiej, że podbudowę tłuczniową
mają obecnie również istniejące pobocza, a przykryty asfaltem 28 km odcinek
przebudowywanej w latach 1976-1980 drogi ujmuje, objęty przedmiotowym zamówieniem
odcinek drogi o długości 16,11 km dostosowywany do parametrów drogi ekspresowej.
Nielogiczne są zatem wywody odwołującego, że wykonawca PORR powinien
zawiadomić zamawiającego o rozbieżnościach w przedmiarze, gdyż tak wymagał pkt 8.8
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, tj., że: „Wszystkie błędy ujawnione w
Dokumentacji projektowej (na rysunkach) w STWiORB oraz w Przedmiarach robót
Wykonawca powinien zgłosić Zamawiającemu przed terminem składania ofert,” skoro
zamawiający (jego pracownicy) o powyższym wiedzieli i z tego źródła odwołujący sam
zasięgał informacji. Dla Izby bez znaczenia pozostawało, że mogły występować zakłócenia w
przepływie informacji między jednostkami wewnętrznymi zamawiającego - jak sugerował
odwołujący.
Nie ma żadnych podstaw, aby zarzucać wykonawcy PORR zaniechanie zgłoszenia
zamawiającemu błędu w przedmiarze robót i wykorzystanie wiedzy o błędzie podczas

przygotowywania oferty, jako działania niezgodnego z dobrymi obyczajami, stanowiącego
czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Przedłożone przez odwołującego dokumenty - stanowiące wnioskowane dowody - w
postaci wymienienia członków grupy kapitałowej, do której należy PORR nie dowodzą, że
konsorcjum PORR mógł pozyskać wiedzę o konstrukcji tej drogi od wykonawcy dokumentacji
projektowej, tj. firmy z którą pozostaje w tej samej grupie kapitałowej. Założenia takie, nie
dość, że niedowiedzione należałoby uznać za nielogiczne, aby projektant celowo nie
uwzględnił, iż do rozebrania będzie pas nawierzchni z kostki brukowej kamiennej o
szerokości 5,50 m i długości 16,11 km, czyli o powierzchni 88.605,00 m2 (5,50 m x
16.110,00 m) - w wielkościach wyliczonych przez odwołującego. Projektant (należący do tej
samej grupy kapitałowej co PORR), nie mógł przewidzieć, że oferta przystępującego okaże
się najkorzystniejsza w przetargu na realizację robót. Błędy w przedmiarze, tak jak wyjaśniał
zamawiający wynikały z niestaranności pomiarów projektanta, przy tym mogą go narażać na
odpowiedzialność odszkodowawczą wobec zamawiającego.
Twierdzenia odwołującego, że konsorcjum PORR wykorzystał dodatkową wiedzę,
której nie posiadali inni wykonawcy, w sposób dyskryminujący innych wykonawców, nie
zostały oparte na jakichkolwiek wiarygodnych dowodach.
W szczególności odwołujący kwestionował wycenę w kosztorysie nr 2.1 - Droga
ekspresowa S-8 - w pozycji nr 14 za rozbiórkę nawierzchni z kostki brukowej kamiennej, gr.
10 cm, 4.734,00 m2. Konsorcjum PORR zastosował zdaniem odwołującego skrajnie wysoką
cenę jednostkową, tj. 204,80 zł za m2.
Odwołujący przy tym posługiwał się dla porównania średnią ceną jednostkową
wszystkich pozostałych ofert, którą wyliczył na kwotę 21,39 zł za m2, zamiast średnią ceną
wszystkich złożonych ofert.
Jednocześnie kwestionował wycenę w pozycji nr 15, gdzie w tym samym kosztorysie
za rozbiórkę podbudowy tłuczniowej, gr. 30 cm, zdaniem odwołującego konsorcjum PORR
zastosował za niską cenę jednostkową, tj. 0,10 zł za m2, a cena jednostkowa wyliczona z
wszystkich pozostałych ofert wynosi 1,89 zł za m2. Zaś samo konsorcjum PORR dla takiej
samej roboty w innych kosztorysach zaoferowało ceny:
- 1,71 zł za m2 - w pozycji nr 7 kosztorysu nr 2.2;
- 1,60 zł za m2 - w pozycji nr 6 kosztorysu nr 2.3;
- 3,18zł za m2 - w pozycji nr 5 kosztorysu nr 2.4;
- 1,44 zł za m2- w pozycji nr 11 kosztorysu nr 2.5.

Przechodząc do dalszych poglądów odwołującego, które podzielił zamawiający, że
sama wysokość ceny jednostkowej za rozbiórkę nawierzchni z kostki kamiennej w poz. 14

kosztorysu 2.1 konsorcjum PORR dowodzi, iż ma ona charakter zawyżony i nierynkowy, Izba
skupiła się na rozważeniu tej okoliczności

Odwołujący przemilczał przy tym istotne okoliczności z dokumentacji akt
postępowania przetargowego - dotyczące zmiany nr 16 SIWZ.

W odniesieniu do KO nr 2.1 - poz. 14. Rozbiórka nawierzchni z kostki brukowej
kamiennej, gr, 10 cm, wartość z kosztorysu ofertowego wynosi 969 523,20 zł, konsorcjum
PORR powołało się właśnie na zmianę do SIWZ nr 16 z 3.11.2015 r., że cena winna
obejmować przekazanie zamawiającemu tego materiału i jego transport na odległość
maksymalnie do 100 km. W cenie zostały uwzględnione koszty ogólne budowy, zysk i
ryzyka.

Zapisy D.M.00.00.00. w zakresie informacji o postępowaniu z materiałami
pochodzącymi z rozbiórek zostały zmienione i zastąpione zapisem 1.5.21. „Wykonawca
przekaże do dyspozycji zamawiającego materiały z rozbiórki. Kostka granitowa stanowi
własność zamawiającego i należy ją odwieźć na odległość maksymalnie 100 km.”

Konsekwencją takiego stanu rzeczy było, że konsorcjum PORR wycenił ręczną
rozbiórkę danego materiału, tj. kostki granitowej i jej przewóz na wyznaczoną odległość 100
km. Zdaniem Izby, zamawiający wprowadzając wymienioną zmianę nie dostosował
jednocześnie wymogów ST D.01.02.04 do warunków, które ona wymuszała. Zamawiającyżyczył sobie odzyskać samą kostkę kamienną, a nie piasek z podbudowy i potwierdził w
trakcie rozprawy, że ściśle rozliczy wykonawcę z tego materiału. Wykonawca był zatem
zmuszony ostatecznie wysegregować tę kostkę ręcznie, jeżeli nawet jakiś zakres prac był
wykonywany mechanicznie. Zdaniem Izby nieracjonalne i znacznie zawyżające koszty
transportu byłoby przewożenie zwałów piachu wymieszanych z koską brukową na odległość
100 km. Należało zadać pytanie. W jaki sposób zamawiający przy odbiorze sprawdziłby i
potwierdził ilość odebranej kostki?

STWiORB nr D.01.02.04. dotyczący wykonana robót związanych z rozbiórką
elementów dróg i ulic, w tym nawierzchni z kostki brukowej kamiennej wymagał aby
materiały pochodzące z rozbiórki były usunięte z placu budowy zaraz po zakończeniu robót
rozbiórkowych. Cena rozbiórki 1 m2 nawierzchni z kostki brukowej kamiennej obejmuje:
- wytyczenie prace pomiarowe
- rozbiórkę konstrukcji
- transport na składowisko odpadów z załadunkiem i wyładunkiem (w tym przypadku do
zamawiającego)
- koszty składowania
- uporządkowanie terenu.

Kostka kamienna jest materiałem bardzo ciężkim i przewiezienie ilości podanej w
przedmiarze według wyliczeń przystępującego, (czego odwołujący nie kwestionował).
wymagałoby 70 kursów na odległość 100 km.
W odniesieniu do materiałów obcych zamawiający dodatkowo wymagał ich
zabezpieczania przez wykonawcę.
Nie stanowiło przekonywującego argumentu dla Izby, że w innym kosztorysie o nr
2.5. pozycja 10 za rozebranie 1 m2 nawierzchni z kostki brukowej betonowej konsorcjum
PORR ustalił cenę jednostkową 9,25 zł, gdyż kostka brukowa betonowa stanowiła odpad,
który mógł być usuwany mechanicznie i odwożony na bliską odległość. Natomiast kostka
brukowa kamienna (granitowa) stanowiła wartościowy materiał z odzysku, a jej ręczne
wydobycie, czy wysegregowanie oraz wymagany przewóz - skalkulowany na odległość 100
km, mógł wiązać się z kosztami 204,80 zł w odniesieniu do jednostki obmiarowej.

Nieporównywalne były stawki za rozbiórkę kostki betonowej, gdyż taki materiał jest
ewidentnym odpadem, podlega zagospodarowaniu jako odpad, zatem w całości rozbiórki
takiej nawierzchni mogą być wykonywane mechanicznie. Rzeczą wykonawcy będzie, czy
kostkę betonową wysegreguje i znajdzie dla nie zastosowanie, czy też zutylizuje w sposób
przewidziany w przepisach o odpadach.

Odzyskiwana kostka kamienna jest natomiast cenionym materiałem budowlanym,
tzw. „starobrukiem,” której ceny rynkowe są wysokie. Z czego zamawiający zdawał sobie
sprawę zastrzegając, iż akurat ten materiał stanowi jego własność.
Izba w oparciu o przedłożony dowód - dołączony do sprzeciwu (zastrzeżony jako
tajemnica konsorcjum PORR) i cenę podwykonawcy za rozbiórkę kostki kamiennej oraz
transport przy uwzględnieniu innych koniecznych kosztów według ST, w tej cenie
podwykonawcy nieujętych, stwierdziła że zaoferowana cena 204,80 zł za m2 rozbiórki
podbudowy z kostki kamiennej granitowej została ustalona adekwatnie do wymagań i nie
dowodzi, iż została skalkulowana na nierealnie wysokim poziomie - nie może zatem stanowić
potwierdzenia dopuszczenia się czynu nieuczciwej konkurencji przez konsorcjum PORR.

Nie podważa tej oceny dowód z opracowania firmy Sekocenbud dotyczący średnich
cen krajowych III kw. 2015 r., w zakresie cen rozbiórki kostki kamiennej na podsypce
cementowo piaskowej – maks. 21,83 m2 (przy czym należało założyć kalkulację z
mechaniczną rozbiórką), gdyż wskazywana inna pozycja - na usługi transportowe dotyczyła
wywiezienia gruzu z terenu rozbiórki - 31,92 zł za pierwszy, km i dodatek 3,87 zł za każdy
dalszy kilometr przewozu. Co przy założeniu przewozu na wymaganą odległość 100 km,
przewyższałoby cenę przystępującego. Z powyższego wynika, że nie kalkulowałoby się
wozić gruzu na odległość 100 km.

Wykonawca PORR mógł wycenić poz. 14 i 15 kosztorysu nr 2.1 na zakładanym
przez siebie poziomie kosztów wraz z narzutami i ryzykami, które realizacja tych prac dla
niego generowała oraz stosować upusty.
Nawet, gdy konsorcjum PORR dla takiej samej roboty rozbiórki z podbudowy
tłuczniowej kosztorys 2.1 - 0,10 zł na m2, w innych kosztorysach zaoferowało ceny: - 1,71 zł
za m2 - w pozycji nr 7 kosztorysu nr 2.2; - 1,60 zł za m2 - w pozycji nr 6 kosztorysu nr 2.3;-
3,18zł za m2 - w pozycji nr 5 kosztorysu nr 2.4; - 1,44 zł za m2- w pozycji nr 11 kosztorysu nr
2.5 - nie stanowi to żadnej nieprawidłowości.
Wykonawca miał dowolność w kalkulowaniu cen poszczególnych pozycji odrębnych
kosztorysów, uwzględniając istniejące dla danych robót konkretne uwarunkowania danego
miejsca. W tym ujmować stosowane narzuty i zidentyfikowane ryzyka, stosowane upusty i
możliwości zagospodarowania materiału rozbiórkowego, stanowiącego jego własność.

Skoro obowiązywało rozliczenie kosztorysowe - obmiarowe, rzeczą oczywistą było,że w przypadku, gdy w danej pozycji zanotowana zostanie większa ilość wykonania, przy
wyliczeniu wynagrodzenia wykonawcy będą stosowane stawki jednostkowe przewidziane dla
danej pozycji, a nie innej. Nie zachodzi z tych przyczyn jakakolwiek nieporównywalność w
obrębie tej samej oferty. Roboty nie wycenione miały być kalkulowane indywidualnie. Brak
jakichkolwiek podstaw do przypisywania naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz pkt 3 ustawy
Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty konsorcjum PORR z powyższej przyczyny.
W ocenie odwołującego na czyn nieuczciwej konkurencji składają się łącznie
działania konsorcjum PORR zarówno w sferze skrajnego zawyżania cen w niektórych
pozycjach kosztorysowych, jak i skrajnego zaniżania cen jednostkowych - do poziomu
nierealności w innych pozycjach - dla osiągnięcia nieuczciwego celu, które zarazem
odwołujący przedstawił - jako niezgodność treści oferty PORR z treścią SIWZ.
Należało uwzględnić, iż kosztorys inwestorski został sporządzony metodą
uproszczoną według wskazań § 2 i 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja
2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego,
obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót
budowlanych określonych w programie funkcjonalno użytkowym (Dz. U. Nr 130, poz. 1389).
Zgodnie z przywołanym wyżej przepisem § 2 rozporządzenia, kosztorys inwestorki
opracowuje się metodą kalkulacji uproszczonej polegającą na obliczeniu wartości
kosztorysowej robót objętych przedmiarem, jako sumy iloczynów ilości jednostek
przedmiarowych robót podstawowych i ich cen jednostkowych bez podatku od towarów i
usług. Podstawę dla sporządzenia kosztorysu inwestorskiego stanowią:
1) Dokumentacja projektowa;

2) Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych
3) Założenia wyjściowe do kosztorysowania oraz
4) Ceny jednostkowe robót podstawowych.
Przekazywany wykonawcom przedmiar robót jest zgodny z układem kosztorysu
inwestorskiego. Przy metodzie kalkulacji uproszczonej w stawce jednostki przedmiarowej
zawarte są w sposób zagregowany różne czynniki kosztotwórcze. Zgodnie ze specyfikacją
DM.00.00.00 stawiane były wymagania, jak niżej.
Cena jednostkowa lub kwota ryczałtowa pozycji kosztorysowej będzie uwzględniać
wszystkie czynności, wymagania i badania składające się na jej wykonanie, określone dla tej
roboty w ST i w dokumentacji projektowej.
Ceny jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót będą obejmować:
- robociznę bezpośrednią wraz z towarzyszącymi kosztami
- wartość zużytych materiałów wraz z kosztami zakupu, magazynowania, ewentualnych
ubytków i transportu
- wartość pracy sprzętu wraz z towarzyszącymi kosztami
- koszty pośrednie, zysk kalkulacyjny i ryzyko
- podatki obliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami
- koszty wyłączenia linii ciągłych i z gotowością ruchową
- koszty wyłączeń i przełączeń oraz niedostarczenia mediów
- wykonanie układów przejściowych na czas budowy
- wartość zakupu i zużytych materiałów do wykonania tymczasowych dróg technologicznych
według potrzeb wynikających z przyjętej technologii w robót
- przeprowadzenie pomiarów, badań i odbiorów
- koszty projektu - dokumentacji powykonawczej
- koszty urządzenia, utrzymania i likwidacji zaplecza Wykonawcy
- koszty ustawienia, utrzymania i demontażu tablic informacyjnych
- koszty ustawienia tablic pamiątkowych, oraz pozostałe wskazane koszty.
Koszt dostosowania się do wymagań warunków umowy i wymagań ogólnych zawartych w
ST DM.00.00.00 obejmuje wszystkie warunki określone w ww. dokumentacji, a nie
wyszczególnione w kosztorysie.
Koszty związane z dostosowaniem się do wymagań warunków umowy i wymagań ogólnych
zawartych w ST DM.00.00.00, w tym między innymi koszt związany z zapewnieniem,
utrzymaniem i likwidacją zaplecza Wykonawcy, koszt organizacji ruchu na czas budowy, i
inne.
Powyższe koszty według dyspozycji zamawiającego, winny zostać uwzględnione przy
kalkulowaniu stawek jednostkowych, bądź też w poz. 1 kosztorysu ofertowego nr 1, jako

koszt dostosowania się do wymagań warunków kontraktu i wymagań ogólnych zawartych w
SPWiORB DM 00 00 00, płatnych ryczałtowo lub miesięcznie. Zamawiający potwierdził, iż
SIWZ nie wprowadzała bezwzględnego zakazu przenoszenia kosztów między
poszczególnymi pozycjami kosztorysu.
Wykonawca wybrany PORR Polska Infrastructure S.A., UNIBEP S.A. zaoferował
cenę brutto - 404 469 276,90 zł, Konsorcjum odwołującego TRAKCJA PRKiI S.A.; 2)
COMSA S.A.; 3) Intop Warszawa Spółka z o. o. zaoferowało cenę brutto - 417 995 074,82
zł. Obrazuje to, że różnica cenowa między rozpatrywanymi ofertami, nie jest znaczna. Z tego
zapewne względu odwołujący nie podnosił zarzutu rażąco niskiej ceny oferty skarżonego
konkurenta. Nie ma więc żadnych podstaw aby kwestionowane ceny jednostkowe w ofercie
konsorcjum PORR zestawiać ze średnimi cenami wszystkich innych złożonych ofert.

Izba wzięła pod uwagę i porównała ceny między ofertą wybranego konsorcjum
PORR, z cenami oferty odwołującego, wynikające ze zbiorczego zestawienia kosztów z
kosztorysów ofertowych, w poszczególnych branżach i obiektach. Skoro oferta PORR była
najkorzystniejsza cenowo, to naturalnym następstwem było, że ogółem średnia cena
pozostałych ofert była wyższa, co nie dotyczyło jednak rozbieżności w cenach
jednostkowych, które w zależności od założeń kalkulacyjnych oznaczonego wykonawcy
mogły być wyższe, lub niższe - dobitnie potwierdził to dowód złożony przez przystępującego
PORR – w postaci zestawienia wszystkich cen jednostkowych w poszczególnych
kosztorysach, gdzie również w sposób niezakwestionowany przez odwołującego, zostały
odnotowane przypadki, że to ceny jednostkowe odwołującego były najniższe, względem
uśrednionych cen danych pozycji w kosztorysach wszystkich wykonawców.

Izba podała porównaniu zbiorcze zestawienie cen z kosztorysów z oferty
odwołującego i konsorcjum PORR i stwierdziła, że większość pozycji tego zestawienia
wykazuje poziom wyrównany. W pozycji 1 WYMAGANIA OGÓLNE; wykonawca PORR
wstawił kwotę ryczałtową 28 591 072,38; natomiast odwołujący wstawił kwotę 17 257 871,00
zł; co prawie tłumaczy różnicę cenową między wymienionymi ofertami.
Roboty drogowe według kosztorysu 2.1 - Droga ekspresowa; mimo ujęcia w poz. 14
zawyżonego zdaniem odwołującego kosztu rozbiórki podbudowy z kostki kamiennej
konsorcjum PORR wycenił taniej - 116 996 642,04 zł; Oferta odwołującego za ten zakres
robót przewiduje 126 192 993,06 zł.
Cały szereg wycen w kosztorysach odwołującego wykazuje niższy poziom cen, niż
przedstawia to oferta konsorcjum PORR, np. KO. 2.2, KO. 7, KO. 14.1, KO. 16, KO 21, KO
25, KO 40, KO 43, KO 48. Nikt jednak z tej przyczyny nie stawia zarzutu odwołującemu, iż
nie wycenił bliżej nieokreślonego zakresu prac z opisu zawartego w odnośnej STWiORB

przywołanej w przedmiarze, i że z tych względów treść oferty odwołującego nie jest zgodna z
treścią SIWZ.
Izba uznała za wystarczające i odpowiadające wskazaniom SIWZ wyjaśnienia
przystępującego:
1) że rozbiórkę podbudowy z kostki kamiennej w kosztorysie 2.1 poz. 14 na poziomie
204,80 zł skalkulował przy następujących, uwzględniając zmianę 16 do SIWZ założeniach,że kostka będzie rozbierana ręcznie, a potem będzie składowana przejściowo, chroniona, a
następnie załadowana na samochody i odwieziona do zamawiającego. Będzie ładowana
luzem. Wykonawca był zobowiązany przyjąć założenia kalkulacyjne odwozu na odległość
100km. Przystępujący wycenił, że biorąc pod uwagę ładowność samochodów, tonaż kostki,
musiałby wykonać ok. 70 kursów na odległość 100km, zapewnić załadunek i rozładunek.
Przystępujący cenę skalkulował na podstawie oferty rynkowej podwykonawcy według
załącznika nr 7, który stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa przystępującego gdzie w poz. 8
oferty na wykonanie robót została podana cena podwykonawcy na poziomie ? (tajemnica).
Cena obejmuje odległość transportu do 100km dla kostki kamiennej, rozbiórkę i transport
kostki kamiennej na plac składowy, ponowny załadunek z hałdy i transport na wskazane
miejsce do 100km. Przystępujący w tej pozycji kosztorysu ujął też wszystkie elementy
kosztowe pozostałe, jak wyładunek u zamawiającego, koszty ogólne budowy, narzut z tytułu
zysku i narzut z tytułu ryzyk, a nie ujął tego w kosztorysie nr 1 poz. 1 wymagania ogólne;
2) w zakresie kosztorysu 2.1 kwestionowane przez odwołującego poz. 15, 38, 39, 41, 44 -
ceny jednostkowe zostały skalkulowane na podstawie ofert dostawców i podwykonawców,
lub też przy założeniu np. w odniesieniu do podbudowy tłuczniowej, gdzie cena wynosi
0,10zł, że materiał z rozbiórki zostanie wtórnie zagospodarowany;
W przypadku wymiany gruntu słabonośnego. Jeżeli nawet grunt nie nadaje się do celów
budowlanych, to wybrany w oznaczonych miejscach grunt znajdzie zastosowanie i zostanie
wykorzystany przez przystępującego do rekultywacji terenów pokopalnianych. Przystępujący
posiada nabywców na ten grunt;
3) w odniesieniu do obiektów mostowych (kosztorys 11 i 20 poz. 13, 23, 24, 25, 27, 28)
przystępujący w tym zakresie część kosztów umieścił w wymaganiach ogólnych, które
zostały skosztorysowane na ponad 10 mln więcej niż oferta odwołującego. Dotyczy to
konstrukcji stalowej obiektu WS-21 i zabezpieczenia antykorozyjne tej konstrukcji. W celu
osiągnięcia jak najniższej ceny od dostawcy konstrukcji stalowej przystępujący zakłada, że
wpłaci 90% zaliczki tytułem dostawy konstrukcji, gdyż w tym momencie uznaje, że ceny
konstrukcji stalowych na rynku są niskie. Zaliczkę na ten cel uzyska od zamawiającego,
ponieważ jest to przewidziane w warunkach kontraktu i w związku z tym ujął koszty tej
zaliczki w wymaganiach ogólnych (kosztorys 1), natomiast w pozycji szczegółowej ujął 10%

kosztu, który ma być zapłacony po odbiorze robót. Tak samo przystępujący zakupuje z
wyprzedzeniem farby do malowania i metalizacji przez dostawcę konstrukcji. Będzie to
stanowić ok. 30% kosztu całego zabezpieczenia antykorozyjnego. Zostało to ujęte w
kosztorysie nr 1. W poz. 27 i 28 zostały natomiast ujęte koszty robocizny i sprzętu do
zabezpieczenia antykorozyjnego na miejscu na budowie;
4) koszt układania siatki został ujęty w pozycji wykonanie nasypów. Układanie geosyntetyku
stanowiącego zbrojenie nasypu jest bowiem nierozerwalnie związane z wykonywaniem
samego nasypu. Polega ono na zawijaniu w geosyntetyk kolejnych warstw usypanego
nasypu. Jest ono wykonywane przez te same zespoły robocze, które układają nasypy i w
tym samym czasie.
Ponadto, Izba uwzględniła pozostałe wyjaśnienia przystępującego zawarte w
sprzeciwie wobec uwzględnienia odwołania.
Po pierwsze, należy mieć na uwadze treść wskazań ogólnych zawartych STWiORB
część ogólna w DM.00.00.00, co do uwzględnienia w kosztorysie ofertowym wszystkich
kosztów związanych z realizacją robót opisanych w poszczególnych pozycjach, lub w KO
oznaczonego nr 1.
Po drugie, opis ze specyfikacji technicznych z reguły nie dotyczy jednej pozycji
kosztorysowej, a dotyczy wielu pozycji.
Po trzecie instrukcji zamawiającego nie można było uznać za jednoznaczne, o czymświadczy ilość wyjaśnień i zmian do SIWZ (około 200 wyjaśnień i 16 modyfikacji SIWZ).
Po czwarte, w materiale dowodowym są przykłady, że zamawiający wskazywał w
wyjaśnieniach, iż koszt oznaczonych robót, czy materiałów należy ująć w innej pozycji, nawet
dotyczących innego obiektu.
Po piąte w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego o wyjaśnienie treści oferty,
konsorcjum PORR potwierdziło pełne ujęcie w cenie oferty w pozycjach, które budziły
wątpliwości zamawiającego - zakresu prac przewidzianego w STWiORB i zamawiający
przyjął wyjaśnienia, a ofertę przystępującego uznał za najkorzystniejszą.
Po szóste, brak było zarzutu pominięcia którejkolwiek pozycji kosztorysowej przez
konsorcjum PORR.
Po siódme, bezsprzecznie w ofercie odwołującego występują również pozycje
kosztorysowe wycenione na niższym poziomie niż średnia cena złożonych ofert.
Powyższe fakty pozwalają na uzasadnione wnioski, iż sposób kalkulowania cen ofert
nie był na tyle ściśle wyznaczony - aby można było stwierdzić, że cena jednostkowa danej

pozycji kosztorysowych jest zaniżona, bądź, że zaniżone zostały ceny za wykonanie całych
obiektów mostowych w ofercie PORR, lub że cena nie obejmuje pełnego zakresu robót.
Nie można też było pominąć, iż odwołujący formułując zarzut niezgodności treści
oferty konsorcjum PORR z treścią SIWZ w zasadzie wykorzystał do tego celu skierowane do
wybranego konsorcjum PORR - pytania zadane przez zamawiającego.
Izba oceniła złożone wyjaśnia przez PORR, jako pełne w stosunku do zadanych
pytań i udokumentowane. Obrazujące możliwości, środki techniczne, rozwiązania
organizacyjne itp., które wykonawca przyjął dla opracowania własnej oferty.
Celem postępowań przetargowych jest wybór najkorzystniejszej oferty. Cena stanowi
obowiązkowe kryterium wyboru, jak postanawia art. 91 ust. 2 Pzp, a więc jest narzędziem
rywalizacji o zamówienie. Naturalnym objawem tej rywalizacji jest, że różnią się ceny
całkowite ofert, a co za tym idzie również i ceny jednostkowe. Z faktu tego nie można
wywodzić niezgodności treści oferty z treścią SIWZ. Taki zarzut wymaga udowodnienia
wprost i jednoznacznie, że zachodziły podstawy, aby zastosować przepis art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp. Odwołujący takiego dowodu nie przeprowadził. Stosując zabiegi interpretacyjne
zaistniałych okoliczności oraz pomijając część istotnego materiału dowodowego starał się
przekonać Izbę, iż racja leży po jego stronie.
Zgodnie z treścią art. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 roku nr 153 poz.1503 ze zm.) czynem nieuczciwej konkurencji
jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza
interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Niewątpliwie działaniem sprzecznym z prawem
jest oferowanie usług poniżej kosztów ich wykonywania. Nawet w sytuacji, gdy
przedsiębiorcy nie można zarzucić stypizowanego w ustawie czynu nieuczciwej konkurencji,
nie wyklucza to możliwości przypisania mu czynu nieuczciwej konkurencji z uwagi na to, że
jego zachowanie trzeba jednoznacznie ocenić jako naruszające dobre obyczaje (zob. wyr.
SA w Katowicach z 19.7.2011 r., V ACa 309/11, niepubl.). Warto w tym zakresie przywołać
także wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2007 V ACa 371/07
zgodnie z którym: Dobre obyczaje to normy moralne i obyczajowe w stosunkach
gospodarczych (tzw. uczciwość kupiecka), a więc reguły znajdujące się poza ramami
systemu prawa. Wyrażają się pozaprawnymi normami postępowania, którymi powinni
kierować się przedsiębiorcy. Ich treści nie da się określić wiążąco w sposób wyczerpujący,
ponieważ kształtowane są przez ludzkie postawy uwarunkowane zarówno przyjmowanymi
wartościami moralnymi, jak i celami ekonomicznymi i związanymi z tymi praktykami życia
gospodarczego. Istotne znaczenie mają tu działania zorientowane na zapewnienie

niezakłóconego funkcjonowania konkurencji poprzez rzetelne i niezafałszowane
współzawodnictwo, które zasługuje na ochronę.
Działanie konsorcjum PORR nie miało nawet cech dowolności, zamawiający dopuścił
bowiem przenoszenie kosztów między pozycjami poszczególnych kosztorysów i nie
ustanowił w tym zakresie ścisłych granic. Ponadto, kazał kalkulować w cenach
jednostkowych upusty, do których stosowania upoważnił wprost wykonawców. Działanie
takie jako dozwolone nie mogło zostać przyjęte, jako ograniczające rynkowe reguły
uczciwego konkurowania.
W zaistniałych konkretnych uwarunkowaniach, Izba nie stwierdziła, aby cena
jednostkowa za rozbiórkę kostki kamiennej w ofercie PORR była zupełnie oderwana od
uzasadnionych podstaw do jej wyliczenia i sama jej wysokość uprawniała do przypisywania
konsorcjum PORR, chociażby działań podważających tzw. uczciwość kupiecką.
Dostrzeżenia wymaga, że Izba rozstrzyga wyłącznie zarzuty podniesione w
odwołaniu. Rozpoznanie odwołania w granicach okoliczności faktycznych tam wskazanych
zarówno w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 ustawy Pzp,
doprowadziło Izbę do przekonania, iż zarzuty odwołującego, mimo ich sugestywnego
przedstawienia, nie wytrzymały próby konfrontacji ze stanem faktycznym tej sprawy.
Wbrew twierdzeniom odwołującego, przyjęte przez niego przesłanki do odrzucenia
oferty PORR, jako niezgodnej z treścią SIWZ - nie mieszczą się w zakresie zastosowania
art. 89 ust 1 pkt 2 Pzp - iż z samej wysokości ceny jednostkowej można wywodzić - że nie
został zaoferowany cały zakres robót. Ustalenie kosztorysowego charakteru wynagrodzenia
nie zmienia faktu, że umowa o roboty budowlane ma charakter umowy rezultatu według
opisu uwzględniającego dyspozycję art. 31 ustawy Pzp oraz przepisów wykonawczych w tym
zakresie. Przedmiar i kosztorysy ofertowe stanowią podstawy do rozliczeń, przy
uwzględnieniu także innych postanowień warunków kontraktu, które zostały ustanowione i
wiążą strony.
Izba uznała przy tym racje zamawiającego, że skoro w tym postępowaniu
szczegółowy sposób postępowania przy odzyskiwaniu przez wykonawcę na użytek
zamawiającego kostki kamiennej nie został sprecyzowany (w zasadzie dotyczył traktowania
tego materiału jako odpadu, którym swobodnie mógł dysponować wykonawca), i w
konsekwencji został przez konsorcjum PORR skosztorysowany na poziomie maksymalnym,
w odniesieniu do możliwych wymagań zamawiającego na etapie realizacji, ponoszonych
kosztów i ryzyk - to wynikają z tego określone następstwa. W trakcie faktycznych rozliczeń
za ten zakres robot w wielkościach przewyższających ilości przedmiarowe, (co jest

prawdopodobne) zachodziłyby podstawy do ustalenia indywidualnego wynagrodzenia w tym
zakresie w myśl zasad Subklauzuli 12.3. akapit 3
„ każda nowa stawka lub cena:
i.
Winna być pochodną elementów odnośnych stawek lub cen ustalonych w
kontrakcie z uzasadnionymi korektami (…).
ii.
Winna być wyliczona przy wykorzystaniu aktualnych cen rynkowych właściwych
dla obszaru realizacji inwestycji.
iii.
Winna być wyliczona przy wykorzystaniu dostępnych krajowych danych
statystycznych
oraz
informacji
zawartych
w
biuletynach
krajowych
profesjonalnych doradców analizujących rynkowe ceny robót budowlanych i
inżynieryjnych, aktualnych w dacie ustalenia stawki lub ceny.
Wówczas Inżynier każdorazowo dokona wyceny każdej nowej stawki lub ceny, w oparciu o
wyżej wymienione zasady z zastrzeżeniem, iż zastosowanie w kontrakcie znajdzie sposób
przedstawiający najniższą wartość nowej stawki lub ceny.”
Powyższe, uwarunkowane byłoby jednoznacznym sprecyzowaniem wymagań
zamawiającego np. co do dopuszczalnego poziomu zmieszania kostki kamiennej z
materiałem z podbudowy drogi, z której kostka ta jest pozyskiwana.
Zauważalny był brak precyzji i niejednoznaczności w dyspozycjach zamawiającego.
Zaznaczyć przy tym należy, że dla oparcia i wyprowadzenia konsekwencji prawnych z norm
SIWZ, jej postanowienia winny być sformułowane w sposób precyzyjny, spójny i jasny.
Jednoznaczne opisywanie warunków przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe
egzekwowanie jest jedną z podstawowych gwarancji, wręcz warunkiem sine qua non,
realizacji zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Postępowanie odwoławcze ma charter kontradyktoryjny, jednakże pełna
dokumentacja przetargowa, o której rozpoznanie odwołujący także wnosił - jako materiału
dowodowego sprawy, przytoczona wyżej w przedstawieniu tego materiału oraz inne
wnioskowane dowody - nie potwierdziły trafności zarzutów odwołującego wobec oferty
konsorcjum PORR, tj. nie potwierdziły naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 89
ust. 1 pkt 2 i 3 Pzp, a wybór oferty PORR nie naruszył dyspozycji art. 91 ust. 1 tej ustawy ani
zasad rządzących postępowaniem według reguł art. 7 ust. 1 i ust 3 Pzp.
W tym stanie rzeczy Izba oddaliła odwołanie, o czym orzekła na podstawie art. 192 ust. 1
ustawy Pzp.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).

Przewodniczący:
……………….……

Członkowie:
…………………….

………………….…

Wcześniejsze orzeczenia:

• Sygn. akt KIO 132/16 z dnia 2016-02-12
• Sygn. akt KIO 124/16 z dnia 2016-02-12
• Sygn. akt KIO 106/16 z dnia 2016-02-10
• Sygn. akt KIO 101/16 z dnia 2016-02-10
• Sygn. akt KIO 116/16 z dnia 2016-02-09