rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-12-03
rok: 2014
data dokumentu: 2014-12-03
rok: 2014
sygnatury akt.:
KIO 2433/14
KIO 2433/14
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 grudnia 2014 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 listopada 2014 r. przez wykonawcę
Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Gen. Józefa Zajączka 9, 01-518 Warszawa w
postępowaniu prowadzonym przez
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Zespolony w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 listopada 2014 r. przez wykonawcę
Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Gen. Józefa Zajączka 9, 01-518 Warszawa w
postępowaniu prowadzonym przez
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Zespolony w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawcy Skanska
S.A. z siedzibą w Warszawie oraz ponowne badanie i ocenę ofert z udziałem oferty
wykonawcy Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie
2.kosztami postępowania obciąża
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony
w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Gen. Józefa Zajączka 9,
01-518 Warszawa tytułem wpisu od odwołania
2.2. zasądza
od
Samodzielnego
Publicznego
Wojewódzkiego
Szpitala
Zespolonego w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin na rzecz
wykonawcy
Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Gen. Józefa Zajączka 9,
01-518 Warszawa kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w
Szczecinie.
Przewodniczący: ……..………
Sygn. akt: KIO 2433/14
U z a s a d n i e n i e
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie, zwany dalej
„zamawiającym”, działając na podstawie przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907), zwanej dalej „ustawą Pzp”, prowadzi, w
trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na „Przebudowę
części budynku „D” po oddziale chirurgii na potrzeby oddziałów kardiologii wraz z
nadbudową łącznika i zagospodarowaniem terenu wokół budynku. Przebudowa części
pomieszczeń w budynku „E” na potrzeby oddziałów kardiologii realizowane w ramach
projektu pn.: "Podniesienie jakości i dostępności kardiologicznych usług medycznych w
SPWSZ w Szczecinie poprzez modernizację szpitalnych oddziałów kardiologicznych.”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 26 sierpnia 2014
r., poz. 283628.
W dniu 13 listopada 2014 r. (pismem z tej samej daty) zamawiający poinformował
wykonawcę Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, zwanego dalej „odwołującym”, o
odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. W uzasadnieniu
zamawiający wskazał, iż oferta odwołującego zawiera błąd w obliczeniu ceny polegający na
zastosowaniu błędnej stawki podatku VAT. Z formularza ofertowego odwołującego wynika
bowiem, iż całkowitą wartość oferty brutto wyliczono stosując dwie stawki podatku VAT, tj.
23% i 8 %. W rezultacie czego stawka podatku VAT wskazana w formularzu ofertowym jest
błędna i taki sposób obliczenia ceny jest błędny.
W dniu 18 listopada 2014 r. (pismem z tej samej daty) odwołujący wniósł odwołanie
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu 18 listopada
2014 r.) wobec czynności zamawiającego dotyczących odrzucenia oferty odwołującego oraz
wyboru oferty najkorzystniejszej, zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przygotowanie i przeprowadzenie postępowania w
sposób niezapewniający uczciwej konkurencji
2. art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie zażądania od odwołującego wyjaśnień
dotyczących treści złożonej oferty, w sytuacji gdy dokonanie tej czynności miałoby
wpływ na poprawną ocenę oferty odwołującego
3. art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy Pzp w zw. z art. 7 ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty
odwołującego wobec niezasadnego przyjęcia, że zawiera ona błędy w obliczeniu
ceny
4. art. 91 ustawy Pzp poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy
M.
A.
prowadzącego
działalność
gospodarcza
pod
nazwą
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe AB M. A., chociaż jego oferta nie miała najniższej
ceny
5. art. 92 ust 1 pkt 2) w zw. z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wskazanie uzasadnienia
faktycznego opartego na domniemaniu zamawiającego co do faktycznej treści oferty
odwołującego, bez jej wyjaśnienia, czyli poprzez samowolne przyjęcie przez
zamawiającego, jaki zakres oferty odwołującego został objęty inną niż 23% stawką
podatku VAT
Jednocześnie odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności zamawiającego polegającej na wyborze oferty wykonawcy
M. A. prowadzącego działalność gospodarcza pod nazwą Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe AB M. A., jako oferty najkorzystniejszej
2. unieważnienie czynności zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty
odwołującego
3. powtórzenie czynności badania i oceny ofert z udziałem oferty złożonej przez
odwołującego, w tym wezwanie odwołującego do złożenia wyjaśnień treści jego
oferty oraz dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał m.in., iż, biorąc pod uwagę opisany
zakres przedmiotu zamówienia, którego częścią są wyroby medyczne, zgodnie z posiadaną
przez Skanska indywidualną interpretacją podatkową z dnia 1 sierpnia 2014 r. znak
IPPP1/443-567/14-2/MPe, zasadnym było zróżnicowanie stawek podatku VAT przy kalkulacji
ceny ofertowej, z uwzględnieniem zróżnicowanego charakteru świadczeń będących
przedmiotem oferty. Nadto dodał, iż z zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT, dla towarów i
usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy stawka podatku wynosi 8% (w związku z
art. 146a ust. 2 ustawy). Wśród wymienionych towarów i usług w pozycji 105 załącznika
znajdują się wyroby medyczne, w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych dopuszczone
do obrotu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, inne niż wymienione w pozostałych
pozycjach załącznika, bez względu na symbol PKWiU. Instalacja gazów medycznych
stanowi produkt, na który składa się system rurociągowy do gazów medycznych wraz z
punktami poboru gazów medycznych i próżni. Zgodnie z ustawą z dnia 20 maja 2010 r. o
wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107 poz. 679) oraz Dyrektywą Rady 93/42/EWG
dotyczącą wyrobów medycznych i zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5
listopada 2010 r. w sprawie sposobu klasyfikowania wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 215
poz. 1416 oraz Dz.U.2011 Nr 102 poz. 586) należy uznać, iż system rurociągowy do gazów
medycznych jest wyrobem medycznym klasy Il b i jak każdy wyrób medyczny, aby mógł być
wprowadzony do używania, zgodnie art. 11 ustawy o wyrobach medycznych musi być
oznaczony znakiem CE i zgodnie z art. 58 tej ustawy musi być zgłoszony do Rejestru
Wyrobów Medycznych. W związku z powyższym instalacja gazów medycznych, będąca
przedmiotem zamówienia stanowi wyrób medyczny w rozumieniu ustawy o wyrobach
medycznych i po jej wykonaniu będzie podlegała odpowiedniej certyfikacji celem
dopuszczenia jej do użytkowania poprzez nadanie oznaczenia CE. W konsekwencji,
dostawa wyrobu medycznego w postaci instalacji gazów medycznych, podlega
opodatkowaniu wg stawki podatku VAT 8%, na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o VAT (w
związku z art. 146a ust. 2 ustawy). Odwołujący jako wykonawca robót budowlanych w
ramach realizacji różnych projektów budowlanych uczestniczy w licznych przetargach
organizowanych w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych, których przedmiotem jest
budowa, rozbudowa lub przebudowa budynków szpitali i zakładów opieki medycznej. Często
zdarza się, że elementem zamówienia jest wykonanie, remont bądź modernizacja instalacji
gazów medycznych. W związku z tym, odwołujący wystąpił do Ministra Finansów z
wnioskiem o interpretację indywidualną, w którym postawił pytanie, czy w ramach
wykonywanych robót budowlanych w obiektach sklasyfikowanych w klasie 1264 PKOB
obejmujących dostawę i montaż Instalacji gazów medycznych powinna zastosować stawkę
podstawową (23%) do całości zakresu robót, czy też w zakresie robót polegających na
dostawie oraz montażu instalacji gazów medycznych należy do nich zastosować obniżoną
(8%) stawkę podatku VAT. Uzyskana przez odwołującego interpretacja indywidualna wydana
przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie potwierdza w całości jego stanowisko, zgodnie
z którym wykonywane przez nią usługi budowlane w zakresie dostawy oraz montażu
instalacji gazów medycznych powinny być opodatkowane stawką 8%, ponieważ efektem
tych prac jest powstanie wyrobu medycznego, o którym mowa w poz. 105 załącznika nr 3 do
ustawy o VAT. Tak więc zastosowanie więc przez niego stawki 8% do dostawy instalacji
gazów medycznych wprost wynika ze stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
przedstawionego w interpretacji indywidualnej wydanej na rzecz odwołującego (Skanska
S.A.). Także, biorąc pod uwagę treść i strukturę dokumentów opisujących przedmiot
zamówienia, w tym przedmiar robót dla instalacji gazów medycznych z wyodrębnionym
zestawieniem materiałów (urządzeń) z których składa się instalacja gazów medycznych, nie
było żadnych przeszkód aby na podstawie tak dokonanego opisu, dokonać skalkulowania
ceny w zakresie instalacji gazów medycznych.
Odwołujący podniósł także, że przepisy ustawy o VAT nie dają jednoznacznej
odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób powinno zostać opodatkowane świadczenie
kompleksowe, tj. składające się z kilku elementów. Zagadnienie to nie jest również wprost
rozstrzygnięte na gruncie przepisów wspólnotowych. Oznacza to, iż nie ma określonych
normatywnie kryteriów kwalifikujących dane świadczenie jako złożone. Koncepcja świadczeń
kompleksowych została wypracowana na gruncie orzecznictwa, zarówno sądów polskich jak
i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwanego dalej „TSUE”, które opiera się
jedynie na bardzo ogólnych definicjach dostawy i świadczenia usług, a w pozostałym
zakresie bazuje na pewnym, wywodzonym ze względów systemowych, podejściu do tego
zagadnienia, mającym zagwarantować funkcjonalność systemu podatku od wartości dodanej
oraz zachowanie jego związku z realnymi zjawiskami ekonomicznymi. Z orzecznictwa TSUE
wynika, że o opodatkowaniu kilku usług na zasadach właściwych tylko dla jednej z nich
można mówić dopiero wówczas, gdy świadczenia te stanowią nierozerwalną całość, a ich
rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Dlatego też traktowanie odrębnych świadczeń jako
jednego świadczenia złożonego ma charakter wyjątkowy, stanowiący odstępstwo od zasady
odrębnego opodatkowania każdego świadczenia według właściwej dla niego stawki podatku.
Ze świadczeniem złożonym mamy do czynienia wtedy, gdy poszczególne elementy
wchodzące w skład usługi złożonej mają dla nabywcy znaczenie gospodarcze tylko w
połączeniu z pozostałymi elementami tej usługi, a same w sobie nie przedstawiają dla niego
realnej wartości. Trzeba stwierdzić, że o takim nierozerwalnym związku świadczeń nie może
być mowy w rozpatrywanym stanie faktycznym. Można bowiem wyróżnić w ramach
zamówienia takie czynności, czyli wykonanie instalacji gazów medycznych, które
przedstawiają dla zamawiającego wartość niezależnie od wykonania pozostałych czynności.Żaden z zapisów SIWZ nie wskazuje na to, że mamy do czynienia z usługą złożoną na
gruncie przepisów o VAT. W ocenie odwołującego nie mamy do czynienia z taką właśnie
sytuacją, a wykonanie instalacji gazów medycznych, którą zlecił zamawiający, nie jest
nierozerwalnie związana z robotami budowlanymi objętymi zamówieniem. Oznacza to, że
dostawa przedmiotowego wyposażenia stanowiącego wyroby medyczne może być
dokonana całkowicie niezależnie od wykonania robót budowlanych. Powyższe stanowisko
znajduje również potwierdzenie w przywoływanej interpretacji indywidualnej wydanej na
rzecz odwołującego (Skanska S.A.).
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, jak również
biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas rozprawy, skład
orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak również stwierdziła, że wypełniono
przesłanki istnienia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, iż zamawiający nie podał w treści SIWZ stawki podatku VAT jaką dla
opisanego przedmiotu zamówienia winni zastosować wykonawcy. Zamawiający wymagał
jedynie aby w „Formularzu ofertowym” wykonawcy podali całkowitą wartość oferty brutto
oraz całkowitą wartość oferty netto.
Odwołujący w „Formularzu ofertowym” podał całkowitą wartość oferty brutto oraz
całkowitą wartość oferty netto (strona 2 oferty).
Odwołujący obliczył całkowitą wartość brutto oferty, stosując dwie stawki podatku
VAT, tj. 23% i 8%.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Istotą sporu, w niniejszym stanie faktycznym, na co słusznie zwrócił uwagę
zamawiający, jest ustalenie czy przedmiotem zamówienia jest świadczenia kompleksowe,
czy też jego przedmiotem są dwa odrębne świadczenia.
Bezspornym jest bowiem, iż przedmiot zamówienia obejmował m.in. instalację gazów
medycznych. Powyższe wynika zarówno z załącznika nr 1 do SIWZ „Opis przedmiotu
zamówienia”, w którym zamawiający wskazał, iż w skład dokumentacji projektowej wchodzi
projekt budowlany, projekty wykonawcze oraz przedmiar robót obejmujące projekt instalacji
gazów medycznych i odpowiednio roboty w zakresie instalacji gazów medycznych, jak
również specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych obejmująca roboty
w zakresie instalacji gazów medycznych. Zamawiający w SIWZ (załącznik nr 1-B Wymagane
parametry techniczne urządzeń w instalacji gazów medycznych) zamieścił także wykaz
urządzeń i elementów gazów medycznych, które miały być przez wykonawcę dostarczone i
zainstalowane. Niewątpliwym jest więc, iż przedmiotem zamówienia była m.in. instalacja
gazów medycznych, który to produkt – jak wykazał to odwołujący – jest produktem
medycznym opodatkowanym stawką podatku VAT w wysokości 8%.
W tym konkretnym stanie faktycznym przedmiotem zamówienia jest przebudowa
wskazanego przez zamawiającego budynku obejmująca także instalację gazów
medycznych. Przedmiot zamówienia obejmuje więc dwa podstawowe elementy, tj.
przebudowę części wskazanych budynków oraz instalację gazów medycznych. Świadczenie
kompleksowe to tego typu świadczenie, dla którego istnieje funkcjonalny związek
poszczególnych elementów świadczenia i jest on na tyle ścisły, że nie można jest wydzielić z
tego świadczenia poszczególnych jego elementów i potraktować tych elementów jako
odrębnych. Aby można było więc te elementy potraktować jako świadczenie kompleksowe to
muszą one stanowić nierozerwalną całość. Tymczasem w tym stanie faktycznymświadczenia te da się rozdzielić. Dokonał tego już sam zamawiający w treści SIWZ
(załącznik nr 1 i nr 1-B), wyodrębniając roboty instalacyjne gazów medycznych i załączając
wykaz tych elementów poprzez określenie wymaganych parametrów tych właśnie
elementów. Potwierdzeniem prawidłowości zastosowanej przez odwołującego stawki
podatku VAT, a więc innej dla każdego z tych elementów, jest także posiadana przez tego
wykonawcę indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z
dnia 1 sierpnia 2014 r., w której jednoznacznie stwierdzono, iż „prace związane z dostawą i
montażem gazów medycznych oraz pozostałe roboty ogólnobudowlane podejmowane w
ramach zawartej umowy dotyczącej budowy, przebudowy obiektu należy traktować jakoświadczenia odrębne opodatkowane właściwymi dla tych usług/towarów stawkami.
Kontrahent zamawiając wykonanie usług ogólnobudowlanych związanych z budową,
rozbudową lub przebudową szpitali i zakładów opieki medycznej może dokonać zakupu
wyrobu medycznego od innego podmiotu. Tym samym więc wykonanie usług budowlanych i
budowlano-montażowych
oraz
wykonania
instalacji
gazów
medycznych
jako
certyfikowanego wyrobu medycznego na danym obiekcie służby zdrowia nie należy
traktować jako świadczenia złożonego”. Istotnie istnieją interpretacje zawierające i przeciwne
stanowisko. Niemniej jednak interpretacja indywidualna posiadana przez odwołującego
(wydana na jego rzecz) i odpowiadająca na pytanie „czy w (…) ramach wykonywanych robót
budowlanych w obiektach sklasyfikowanych w klasie 1264 PKOB obejmujących dostawę i
montaż instalacji gazów medycznych powinna zastosować stawkę podstawową (23%) do
całości robót, czy też w zakresie robót polegających na dostawie oraz montażu instalacji
gazów medycznych należy do nich zastosować obniżoną (8%) stawkę podatku VAT?”
jednoznacznie wskazuje, iż „dostawa wyrobu medycznego w postaci instalacji gazów
medycznych (…) wraz z jego montażem jako usługi pomocniczej do świadczenia głównego,
jakim jest dostawa wyrobu medycznego – może korzystać z preferencyjnej stawki podatku
8%”, „odnośnie natomiast świadczenia pozostałych usług ogólnobudowlanych w zakładach
opieki zdrowotnej, zastosowanie będzie miała podstawowa stawka podatku w wysokości
23% (…)”. W świetle powyższego odwołujący uprawniony był do zastosowania obniżonej
stawki podatku VAT (8%) wyłącznie do dostawy instalacji gazów medycznych i rzeczywiście
w tej części przedmiotu zamówienia, faktu tego i zamawiający nie kwestionował, obniżoną
stawkę zastosował. Zgodnie bowiem z wyrokiem NSA z dnia 28 czerwca 2011 r. (sygn. akt I
FSK 958/10) „dostawa sprzętu medycznego i wykonanie wskazanych przez Spółkę prac
przystosowujących pomieszczenia, w którym sprzęt ten będzie pracował w postaci
wykonania instalacji elektrycznej, klimatyzacyjnej oraz izolacyjnej, stanowią dwa odrębneświadczenia i w taki sposób powinny zostać opodatkowane”.
Reasumując stwierdzić należy, iż odwołujący w sposób prawidłowy dokonał
obliczenia ceny oferty, w tym zastosował prawidłowe stawki podatku VAT. Tym samym
zamawiający nieprawidłowo uczynił, odrzucając jego ofertę na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono, jak w sentencji.
Izba w poczet materiału dowodowego zaliczyła dokumentację przedmiotowego
postępowania oraz dokumenty złożone przez strony na rozprawie, uznając je za stanowisko
je składających.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5
ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do wyniku
postępowania,
Przewodniczący: ……….………
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawcy Skanska
S.A. z siedzibą w Warszawie oraz ponowne badanie i ocenę ofert z udziałem oferty
wykonawcy Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie
2.kosztami postępowania obciąża
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony
w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Gen. Józefa Zajączka 9,
01-518 Warszawa tytułem wpisu od odwołania
2.2. zasądza
od
Samodzielnego
Publicznego
Wojewódzkiego
Szpitala
Zespolonego w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin na rzecz
wykonawcy
Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Gen. Józefa Zajączka 9,
01-518 Warszawa kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w
Szczecinie.
Przewodniczący: ……..………
Sygn. akt: KIO 2433/14
U z a s a d n i e n i e
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie, zwany dalej
„zamawiającym”, działając na podstawie przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907), zwanej dalej „ustawą Pzp”, prowadzi, w
trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na „Przebudowę
części budynku „D” po oddziale chirurgii na potrzeby oddziałów kardiologii wraz z
nadbudową łącznika i zagospodarowaniem terenu wokół budynku. Przebudowa części
pomieszczeń w budynku „E” na potrzeby oddziałów kardiologii realizowane w ramach
projektu pn.: "Podniesienie jakości i dostępności kardiologicznych usług medycznych w
SPWSZ w Szczecinie poprzez modernizację szpitalnych oddziałów kardiologicznych.”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 26 sierpnia 2014
r., poz. 283628.
W dniu 13 listopada 2014 r. (pismem z tej samej daty) zamawiający poinformował
wykonawcę Skanska S.A. z siedzibą w Warszawie, zwanego dalej „odwołującym”, o
odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. W uzasadnieniu
zamawiający wskazał, iż oferta odwołującego zawiera błąd w obliczeniu ceny polegający na
zastosowaniu błędnej stawki podatku VAT. Z formularza ofertowego odwołującego wynika
bowiem, iż całkowitą wartość oferty brutto wyliczono stosując dwie stawki podatku VAT, tj.
23% i 8 %. W rezultacie czego stawka podatku VAT wskazana w formularzu ofertowym jest
błędna i taki sposób obliczenia ceny jest błędny.
W dniu 18 listopada 2014 r. (pismem z tej samej daty) odwołujący wniósł odwołanie
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu 18 listopada
2014 r.) wobec czynności zamawiającego dotyczących odrzucenia oferty odwołującego oraz
wyboru oferty najkorzystniejszej, zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przygotowanie i przeprowadzenie postępowania w
sposób niezapewniający uczciwej konkurencji
2. art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie zażądania od odwołującego wyjaśnień
dotyczących treści złożonej oferty, w sytuacji gdy dokonanie tej czynności miałoby
wpływ na poprawną ocenę oferty odwołującego
3. art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy Pzp w zw. z art. 7 ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty
odwołującego wobec niezasadnego przyjęcia, że zawiera ona błędy w obliczeniu
ceny
4. art. 91 ustawy Pzp poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy
M.
A.
prowadzącego
działalność
gospodarcza
pod
nazwą
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe AB M. A., chociaż jego oferta nie miała najniższej
ceny
5. art. 92 ust 1 pkt 2) w zw. z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wskazanie uzasadnienia
faktycznego opartego na domniemaniu zamawiającego co do faktycznej treści oferty
odwołującego, bez jej wyjaśnienia, czyli poprzez samowolne przyjęcie przez
zamawiającego, jaki zakres oferty odwołującego został objęty inną niż 23% stawką
podatku VAT
Jednocześnie odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności zamawiającego polegającej na wyborze oferty wykonawcy
M. A. prowadzącego działalność gospodarcza pod nazwą Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe AB M. A., jako oferty najkorzystniejszej
2. unieważnienie czynności zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty
odwołującego
3. powtórzenie czynności badania i oceny ofert z udziałem oferty złożonej przez
odwołującego, w tym wezwanie odwołującego do złożenia wyjaśnień treści jego
oferty oraz dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał m.in., iż, biorąc pod uwagę opisany
zakres przedmiotu zamówienia, którego częścią są wyroby medyczne, zgodnie z posiadaną
przez Skanska indywidualną interpretacją podatkową z dnia 1 sierpnia 2014 r. znak
IPPP1/443-567/14-2/MPe, zasadnym było zróżnicowanie stawek podatku VAT przy kalkulacji
ceny ofertowej, z uwzględnieniem zróżnicowanego charakteru świadczeń będących
przedmiotem oferty. Nadto dodał, iż z zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT, dla towarów i
usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy stawka podatku wynosi 8% (w związku z
art. 146a ust. 2 ustawy). Wśród wymienionych towarów i usług w pozycji 105 załącznika
znajdują się wyroby medyczne, w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych dopuszczone
do obrotu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, inne niż wymienione w pozostałych
pozycjach załącznika, bez względu na symbol PKWiU. Instalacja gazów medycznych
stanowi produkt, na który składa się system rurociągowy do gazów medycznych wraz z
punktami poboru gazów medycznych i próżni. Zgodnie z ustawą z dnia 20 maja 2010 r. o
wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107 poz. 679) oraz Dyrektywą Rady 93/42/EWG
dotyczącą wyrobów medycznych i zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5
listopada 2010 r. w sprawie sposobu klasyfikowania wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 215
poz. 1416 oraz Dz.U.2011 Nr 102 poz. 586) należy uznać, iż system rurociągowy do gazów
medycznych jest wyrobem medycznym klasy Il b i jak każdy wyrób medyczny, aby mógł być
wprowadzony do używania, zgodnie art. 11 ustawy o wyrobach medycznych musi być
oznaczony znakiem CE i zgodnie z art. 58 tej ustawy musi być zgłoszony do Rejestru
Wyrobów Medycznych. W związku z powyższym instalacja gazów medycznych, będąca
przedmiotem zamówienia stanowi wyrób medyczny w rozumieniu ustawy o wyrobach
medycznych i po jej wykonaniu będzie podlegała odpowiedniej certyfikacji celem
dopuszczenia jej do użytkowania poprzez nadanie oznaczenia CE. W konsekwencji,
dostawa wyrobu medycznego w postaci instalacji gazów medycznych, podlega
opodatkowaniu wg stawki podatku VAT 8%, na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o VAT (w
związku z art. 146a ust. 2 ustawy). Odwołujący jako wykonawca robót budowlanych w
ramach realizacji różnych projektów budowlanych uczestniczy w licznych przetargach
organizowanych w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych, których przedmiotem jest
budowa, rozbudowa lub przebudowa budynków szpitali i zakładów opieki medycznej. Często
zdarza się, że elementem zamówienia jest wykonanie, remont bądź modernizacja instalacji
gazów medycznych. W związku z tym, odwołujący wystąpił do Ministra Finansów z
wnioskiem o interpretację indywidualną, w którym postawił pytanie, czy w ramach
wykonywanych robót budowlanych w obiektach sklasyfikowanych w klasie 1264 PKOB
obejmujących dostawę i montaż Instalacji gazów medycznych powinna zastosować stawkę
podstawową (23%) do całości zakresu robót, czy też w zakresie robót polegających na
dostawie oraz montażu instalacji gazów medycznych należy do nich zastosować obniżoną
(8%) stawkę podatku VAT. Uzyskana przez odwołującego interpretacja indywidualna wydana
przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie potwierdza w całości jego stanowisko, zgodnie
z którym wykonywane przez nią usługi budowlane w zakresie dostawy oraz montażu
instalacji gazów medycznych powinny być opodatkowane stawką 8%, ponieważ efektem
tych prac jest powstanie wyrobu medycznego, o którym mowa w poz. 105 załącznika nr 3 do
ustawy o VAT. Tak więc zastosowanie więc przez niego stawki 8% do dostawy instalacji
gazów medycznych wprost wynika ze stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
przedstawionego w interpretacji indywidualnej wydanej na rzecz odwołującego (Skanska
S.A.). Także, biorąc pod uwagę treść i strukturę dokumentów opisujących przedmiot
zamówienia, w tym przedmiar robót dla instalacji gazów medycznych z wyodrębnionym
zestawieniem materiałów (urządzeń) z których składa się instalacja gazów medycznych, nie
było żadnych przeszkód aby na podstawie tak dokonanego opisu, dokonać skalkulowania
ceny w zakresie instalacji gazów medycznych.
Odwołujący podniósł także, że przepisy ustawy o VAT nie dają jednoznacznej
odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób powinno zostać opodatkowane świadczenie
kompleksowe, tj. składające się z kilku elementów. Zagadnienie to nie jest również wprost
rozstrzygnięte na gruncie przepisów wspólnotowych. Oznacza to, iż nie ma określonych
normatywnie kryteriów kwalifikujących dane świadczenie jako złożone. Koncepcja świadczeń
kompleksowych została wypracowana na gruncie orzecznictwa, zarówno sądów polskich jak
i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwanego dalej „TSUE”, które opiera się
jedynie na bardzo ogólnych definicjach dostawy i świadczenia usług, a w pozostałym
zakresie bazuje na pewnym, wywodzonym ze względów systemowych, podejściu do tego
zagadnienia, mającym zagwarantować funkcjonalność systemu podatku od wartości dodanej
oraz zachowanie jego związku z realnymi zjawiskami ekonomicznymi. Z orzecznictwa TSUE
wynika, że o opodatkowaniu kilku usług na zasadach właściwych tylko dla jednej z nich
można mówić dopiero wówczas, gdy świadczenia te stanowią nierozerwalną całość, a ich
rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Dlatego też traktowanie odrębnych świadczeń jako
jednego świadczenia złożonego ma charakter wyjątkowy, stanowiący odstępstwo od zasady
odrębnego opodatkowania każdego świadczenia według właściwej dla niego stawki podatku.
Ze świadczeniem złożonym mamy do czynienia wtedy, gdy poszczególne elementy
wchodzące w skład usługi złożonej mają dla nabywcy znaczenie gospodarcze tylko w
połączeniu z pozostałymi elementami tej usługi, a same w sobie nie przedstawiają dla niego
realnej wartości. Trzeba stwierdzić, że o takim nierozerwalnym związku świadczeń nie może
być mowy w rozpatrywanym stanie faktycznym. Można bowiem wyróżnić w ramach
zamówienia takie czynności, czyli wykonanie instalacji gazów medycznych, które
przedstawiają dla zamawiającego wartość niezależnie od wykonania pozostałych czynności.Żaden z zapisów SIWZ nie wskazuje na to, że mamy do czynienia z usługą złożoną na
gruncie przepisów o VAT. W ocenie odwołującego nie mamy do czynienia z taką właśnie
sytuacją, a wykonanie instalacji gazów medycznych, którą zlecił zamawiający, nie jest
nierozerwalnie związana z robotami budowlanymi objętymi zamówieniem. Oznacza to, że
dostawa przedmiotowego wyposażenia stanowiącego wyroby medyczne może być
dokonana całkowicie niezależnie od wykonania robót budowlanych. Powyższe stanowisko
znajduje również potwierdzenie w przywoływanej interpretacji indywidualnej wydanej na
rzecz odwołującego (Skanska S.A.).
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, jak również
biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas rozprawy, skład
orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak również stwierdziła, że wypełniono
przesłanki istnienia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, iż zamawiający nie podał w treści SIWZ stawki podatku VAT jaką dla
opisanego przedmiotu zamówienia winni zastosować wykonawcy. Zamawiający wymagał
jedynie aby w „Formularzu ofertowym” wykonawcy podali całkowitą wartość oferty brutto
oraz całkowitą wartość oferty netto.
Odwołujący w „Formularzu ofertowym” podał całkowitą wartość oferty brutto oraz
całkowitą wartość oferty netto (strona 2 oferty).
Odwołujący obliczył całkowitą wartość brutto oferty, stosując dwie stawki podatku
VAT, tj. 23% i 8%.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Istotą sporu, w niniejszym stanie faktycznym, na co słusznie zwrócił uwagę
zamawiający, jest ustalenie czy przedmiotem zamówienia jest świadczenia kompleksowe,
czy też jego przedmiotem są dwa odrębne świadczenia.
Bezspornym jest bowiem, iż przedmiot zamówienia obejmował m.in. instalację gazów
medycznych. Powyższe wynika zarówno z załącznika nr 1 do SIWZ „Opis przedmiotu
zamówienia”, w którym zamawiający wskazał, iż w skład dokumentacji projektowej wchodzi
projekt budowlany, projekty wykonawcze oraz przedmiar robót obejmujące projekt instalacji
gazów medycznych i odpowiednio roboty w zakresie instalacji gazów medycznych, jak
również specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych obejmująca roboty
w zakresie instalacji gazów medycznych. Zamawiający w SIWZ (załącznik nr 1-B Wymagane
parametry techniczne urządzeń w instalacji gazów medycznych) zamieścił także wykaz
urządzeń i elementów gazów medycznych, które miały być przez wykonawcę dostarczone i
zainstalowane. Niewątpliwym jest więc, iż przedmiotem zamówienia była m.in. instalacja
gazów medycznych, który to produkt – jak wykazał to odwołujący – jest produktem
medycznym opodatkowanym stawką podatku VAT w wysokości 8%.
W tym konkretnym stanie faktycznym przedmiotem zamówienia jest przebudowa
wskazanego przez zamawiającego budynku obejmująca także instalację gazów
medycznych. Przedmiot zamówienia obejmuje więc dwa podstawowe elementy, tj.
przebudowę części wskazanych budynków oraz instalację gazów medycznych. Świadczenie
kompleksowe to tego typu świadczenie, dla którego istnieje funkcjonalny związek
poszczególnych elementów świadczenia i jest on na tyle ścisły, że nie można jest wydzielić z
tego świadczenia poszczególnych jego elementów i potraktować tych elementów jako
odrębnych. Aby można było więc te elementy potraktować jako świadczenie kompleksowe to
muszą one stanowić nierozerwalną całość. Tymczasem w tym stanie faktycznymświadczenia te da się rozdzielić. Dokonał tego już sam zamawiający w treści SIWZ
(załącznik nr 1 i nr 1-B), wyodrębniając roboty instalacyjne gazów medycznych i załączając
wykaz tych elementów poprzez określenie wymaganych parametrów tych właśnie
elementów. Potwierdzeniem prawidłowości zastosowanej przez odwołującego stawki
podatku VAT, a więc innej dla każdego z tych elementów, jest także posiadana przez tego
wykonawcę indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z
dnia 1 sierpnia 2014 r., w której jednoznacznie stwierdzono, iż „prace związane z dostawą i
montażem gazów medycznych oraz pozostałe roboty ogólnobudowlane podejmowane w
ramach zawartej umowy dotyczącej budowy, przebudowy obiektu należy traktować jakoświadczenia odrębne opodatkowane właściwymi dla tych usług/towarów stawkami.
Kontrahent zamawiając wykonanie usług ogólnobudowlanych związanych z budową,
rozbudową lub przebudową szpitali i zakładów opieki medycznej może dokonać zakupu
wyrobu medycznego od innego podmiotu. Tym samym więc wykonanie usług budowlanych i
budowlano-montażowych
oraz
wykonania
instalacji
gazów
medycznych
jako
certyfikowanego wyrobu medycznego na danym obiekcie służby zdrowia nie należy
traktować jako świadczenia złożonego”. Istotnie istnieją interpretacje zawierające i przeciwne
stanowisko. Niemniej jednak interpretacja indywidualna posiadana przez odwołującego
(wydana na jego rzecz) i odpowiadająca na pytanie „czy w (…) ramach wykonywanych robót
budowlanych w obiektach sklasyfikowanych w klasie 1264 PKOB obejmujących dostawę i
montaż instalacji gazów medycznych powinna zastosować stawkę podstawową (23%) do
całości robót, czy też w zakresie robót polegających na dostawie oraz montażu instalacji
gazów medycznych należy do nich zastosować obniżoną (8%) stawkę podatku VAT?”
jednoznacznie wskazuje, iż „dostawa wyrobu medycznego w postaci instalacji gazów
medycznych (…) wraz z jego montażem jako usługi pomocniczej do świadczenia głównego,
jakim jest dostawa wyrobu medycznego – może korzystać z preferencyjnej stawki podatku
8%”, „odnośnie natomiast świadczenia pozostałych usług ogólnobudowlanych w zakładach
opieki zdrowotnej, zastosowanie będzie miała podstawowa stawka podatku w wysokości
23% (…)”. W świetle powyższego odwołujący uprawniony był do zastosowania obniżonej
stawki podatku VAT (8%) wyłącznie do dostawy instalacji gazów medycznych i rzeczywiście
w tej części przedmiotu zamówienia, faktu tego i zamawiający nie kwestionował, obniżoną
stawkę zastosował. Zgodnie bowiem z wyrokiem NSA z dnia 28 czerwca 2011 r. (sygn. akt I
FSK 958/10) „dostawa sprzętu medycznego i wykonanie wskazanych przez Spółkę prac
przystosowujących pomieszczenia, w którym sprzęt ten będzie pracował w postaci
wykonania instalacji elektrycznej, klimatyzacyjnej oraz izolacyjnej, stanowią dwa odrębneświadczenia i w taki sposób powinny zostać opodatkowane”.
Reasumując stwierdzić należy, iż odwołujący w sposób prawidłowy dokonał
obliczenia ceny oferty, w tym zastosował prawidłowe stawki podatku VAT. Tym samym
zamawiający nieprawidłowo uczynił, odrzucając jego ofertę na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono, jak w sentencji.
Izba w poczet materiału dowodowego zaliczyła dokumentację przedmiotowego
postępowania oraz dokumenty złożone przez strony na rozprawie, uznając je za stanowisko
je składających.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5
ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do wyniku
postępowania,
Przewodniczący: ……….………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
