rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-03-25
rok: 2014
data dokumentu: 2014-03-25
rok: 2014
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 449/14
KIO 449/14
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Dagmara Gałczewska - Romek, Magdalena Grabarczyk, Przemysław Dzierzędzki Protokolant: Łukasz Listkiewicz
Przewodniczący: Dagmara Gałczewska - Romek, Magdalena Grabarczyk, Przemysław Dzierzędzki Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 marca 2014 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 marca 2014 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Thales Polska Sp. z o.o. w Warszawie,
Thales Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w Warszawie
przy udziale wykonawcy Krakowskie Zakłady Automatyki S.A. w Krakowie zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 marca 2014 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Thales Polska Sp. z o.o. w Warszawie,
Thales Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w Warszawie
przy udziale wykonawcy Krakowskie Zakłady Automatyki S.A. w Krakowie zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Thales Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales Transportation Systems GmbH w
Stuttgarcie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Thales Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales
Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Thales
Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie na
rzecz PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w Warszawie kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………
……………………….
……………………….
Sygn. akt KIO 449/14
Uzasadnienie
Zamawiający – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w Warszawie - prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), dalej jako: „ustawa” lub „Pzp” postępowanie
o udzielenie zamówienia, którego przedmiotem jest zaprojektowanie i wykonanie urządzeń
srk i telekomunikacji kolejowej dla linii kolejowej nr 226 w ramach projektu Nr POliŚ 7.2 -4.1
"Projekt poprawy dostępu kolejowego do Portu Gdańsk (most + dwutorowa linia kolejowa).
Wartość zamówienia jest większa niż kwota wskazana w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 Pzp.
Zamawiający powtórzył czynność wyboru najkorzystniejszej oferty i przesłał informację o
wyborze oferty złożonej przez Krakowskie Zakłady Informatyki S.A. w Krakowie, dalej jako
KZA.
10 marca 2014 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Thales
Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie wnieśli
odwołanie. Zachowany został termin ustawowy i obowiązek przekazania zamawiającemu
kopii odwołania.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy - przez zaniechanie wykluczenia KZA, pomimo iż wykonawca
ten w okresie związania ofertą nie zgodził się na przedłużenie tego okresu;
2)
art. 85 ust. 2 ustawy w zw. z art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ustawy przez przyjęcie, że
KZA składając w dniu 8 lipca 2013 r. oświadczenie o przedłużeniu terminu związania ofertą
opatrzone datą 5 lipca 2013 r. dokonał przedłużenia terminu związania ofertą z dniem 5 lipca
2013 r., gdy tymczasem przedłużenie terminu związania ofertą dokonane zostało KZA
dopiero w dniu 8 lipca 2013 r. tj. z chwilą dojścia oświadczenia o przedłużeniu terminu
związania ofertą (jako oświadczenia woli składanego drugiej stronie) do zamawiającego w
taki sposób, iż mógł się on zapoznać z jej treścią, a zatem dwa dni po upływie terminu
związania ofertą;
3)
art. 85 ust. 2 ustawy przez przyjęcie, że złożenie przez wykonawcę oświadczenia woli
w przedmiocie zgody na przedłużenie okresu związania ofertą skutkuje przedłużeniem
terminu związania ofertą, nawet w sytuacji, gdy takie oświadczenie woli składane jest już po
upływie okresu związania ofertą, gdy tymczasem sytuacji takiej nie sposób kwalifikować jako
przedłużenia, lecz co najwyżej jako próbę przywrócenia terminu do przedłużenia, czego
przepis art. 85 ust. 2 ustawy nie dopuszcza;
4)
art. 85 ust. 1 w zw. z art. 170 ust. 4 ustawy przez przyjęcie, że termin związania ofertą
przedłużony przez KZA do konkretnej daty, tj. do dnia 7 października 2013 r. uległ
przesunięciu w związku z wszczęciem przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych kontroli
uprzedniej postępowania, podczas gdy oznaczenie przez KZA końca terminu związania
ofertą datą dzienną winno prowadzić do wniosku, iż w tej dacie stan związania ofertą
przestał obowiązywać niezależnie od faktu wszczęcia kontroli postępowania;
5)
art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy KZA,
pomimo iż oferta ta, wobec braku elementu konstrukcyjnego w postaci związania oferenta jej
treścią nie może być uznana za ofertę w rozumieniu przepisów ustawy oraz przepisów
kodeksu cywilnego, a zatem jest niezgodna z ustawą;
6)
art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy przez dokonanie wyboru oferty wykonawcy
KZA po upływie okresu związania jej treścią w sytuacji, gdy inni wykonawcy, w szczególności
odwołujący, swoją ofertą byli jeszcze związani, co narusza zasadę równego traktowania oraz
uczciwej konkurencji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu unieważnienia
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
wykluczenia KZA z postępowania, odrzucenia ofert KZA oraz o zasądzenie na rzecz
odwołującego kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa
według spisu, który przedłożony zostanie na rozprawie.
W uzasadnieniu odwołujący wywodził doniosłość prawną terminu związania ofertą na
gruncie kodeksu cywilnego oraz ustawy. Podniósł, że nawet przy przyjęciu, że upływ terminu
związania ofertą KZA nie nastąpił 6 lipca 2013 r. i uległ zawieszeniu w związku z
wszczęciem kontroli uprzedniej postępowania, tak że nie skończył biegu 7 października 2013
r., lecz uległ zawieszeniu, to i tak ostatnim dniem związania KZA złożoną ofertą był 14
grudnia 2013 r. Skoro oświadczenie KZA o przedłużeniu terminu związania ofertą wpłynęło
do zamawiającego 20 grudnia 2013 r., to KZA podlega wykluczeniu z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, a złożona przez niego oferta podlega odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp.
Odwołujący przywołał stanowisko doktryny prawa cywilnego oraz orzecznictwo Sądów
Okręgowych oraz Krajowej Izby Odwoławczej.
KZA przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zachowując
termin ustawowy oraz obowiązek przekazania kopii przystąpienia zamawiającemu i
odwołującemu. Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu i przeprowadziła rozprawę, podczas której
odwołujący i przystępujący podtrzymali dotychczasowe stanowiska, a zamawiający wnosił o
oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający otworzył oferty 8 kwietnia 2013 r. Termin związania ofertą wynosił 90 dni i
upływał 6 lipca 2013 r.
Pismem z 2 lipca 2013 r. zamawiający stosownie do art. 85 ust. 2 Pzp wezwał wykonawców
do przedłużenia terminu związania ofertą o 60 dni.
KZA pismem datowanym 5 lipca 2013 r. wyraził zgodę na przedłużenie terminu związania
ofertą. Oświadczenie to wpłynęło do zamawiającego 8 lipca 2013 r.
Pismem z 4 września 2013 r. (prezentata zamawiającego 5 września 2013 r.) KZA
oświadczył, że przedłuża termin związania ofertą o 30 dni tj. do 7 października 2013 r. KZA
wniosło również wadium na przedłużony okres związania ofertą w postaci aneksu do
gwarancji ubezpieczeniowej Nr BUF031443 z 3 września 2013 r., przedłużającym okres
obowiązywania gwarancji został do 7 października 2013 r.
11 września 2013 r. zamawiający przesłał informację o wyniku postępowania. Zamawiający
wybrał jako najkorzystniejszą ofertę odwołującego i wykluczył KZA na podstawie art. 24 ust.
2 pkt 2 Pzp powołując się na fakt, że zgoda wykonawcy na przedłużenie terminu związania
oferta wpłynęła po upływie terminu związania ofertą. KZA nie wniósł odwołania wobec
czynności wykluczenia go z postępowania.
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych przeprowadził kontrolę uprzednią postępowania. 3
października 2013 r. zamawiający przekazał Prezesowi Urzędu dokumentację postępowania.
Zamawiający otrzymał informację o ostatecznym rozpatrzeniu zastrzeżeń 11 grudnia 2013 r.
Prezes Urzędu stwierdził naruszenie przez zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, gdyż
uznał, że przedłużenie terminu związania ofertą może być domniemane z przedłużenia
ważności wadium, a czynność wykluczenia nastąpiła wobec wykonawcy, który był związany
swoją ofertą. Prezes Urzędu zalecił ponowny wybór oferty najkorzystniejszej w świetle
przyjętych kryteriów z uwzględnieniem oferty złożonej przez KZA.
Zamawiający wniósł zastrzeżenia od wyników kontroli, które nie zostały one uwzględnione
przez Krajową Izbę Odwoławczą. W uchwale z 3 grudnia 2013 r. (sygn. akt KIO/KU 98/13)
Izba wyraziła pogląd, że wadium jest instytucją prawną odrębną od oferty. KZA nie podlega
jednak wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, gdyż w dacie
dokonania czynności wykluczenia zamawiający wiedział, że wykonawca wyraził zgodę na
przedłużenie terminu związania ofertą i w dalszym toku postępowania traktował KZA jak
wykonawcę związanego ofertą. Izba uznała, że wykluczenie KZA na podstawie art. 24 ust. 2
pkt 2 Pzp wyłącznie z powodu wpłynięcia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą
dwa dni po upływie tego terminu za rozszerzającą wykładnię powołanego przepisu oraz
wyraz nieuzasadnionego rygoryzmu i formalizmu zamawiającego.
16 grudnia 2013 r. zamawiający otrzymał pismo KZA, z tego samego dnia, w którym
przystępujący zwrócił się do zamawiającego z pytaniem, jakie działania zamierza podjąć w
związku z wynikami kontroli. Oświadczył również, że podtrzymuje swoją ofertę złożoną w
postępowaniu.
W odpowiedzi zamawiający pismem z 19 grudnia 2013 r. zapytał KZA, czy oświadczenie z
16 grudnia 2013 r. powinno być traktowane jako przedłużenie terminu związania ofertą, a
jeśli tak, prosił o wskazanie liczby dni lub okresu przedłużenia terminu związania ofertą.
W odpowiedzi z 19 grudnia 2013 r., która wpłynęła do zamawiającego 20 grudnia 2013 r.,
KZA oświadczył, że przedłuża termin związania ofertą do 31 stycznia 2014 r.
Przywołanych ustaleń Izba dokonała na podstawie dowodów z wymienionych pism (kopie w
aktach sprawy).
Izba zważyła, co następuje:
Odwołujący jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp.
Zarzucane zamawiającemu naruszenia przepisów uniemożliwiają odwołującemu uzyskanie
zamówienia.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący wskazywał na trzykrotne przerwanie biegu terminu związania KZA złożoną
ofertą, jednak twierdzenie to nie znalazło potwierdzenia.
Ocena okoliczności faktycznych i prawnych wskazujących, zdaniem odwołującego, na
przerwanie związania ofertą przez KZA w okresie od 6 do 8 lipca 2013 r. oraz
dopuszczalności wykluczenia w związku z tym KZA z postępowania na podstawie art. 24 ust.
2 pkt 2 Pzp została rozstrzygnięta w uchwale Izby z 3 grudnia 2013 r. (sygn. akt KIO/KU
98/13). Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że wpłynięcie do zamawiającego oświadczenia
wykonawcy z 5 lipca 2013 r. o wyrażeniu zgody na przedłużenie terminu związania ofertą
dopiero w dniu 8 lipca 2013 r. nie uzasadnia wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2
Pzp.
Kontrola uprzednia uregulowana w art. 169 – 171a Pzp jest postępowaniem wpadkowym w
stosunku do postępowania o udzielenie zamówienia, którego wyniki – podobnie jak
rozstrzygnięcia zapadłe w postępowaniu odwoławczym - wywierają wpływ na kolejne
czynności zamawiającego podejmowane następnie w postępowaniu o udzielenie
zamówienia.
Jeśli kontrola uprzednia dotyczy tego samego postępowania o udzielenie zamówienia, tej
samej kwestii prawnej oraz praw tych samych podmiotów, to jej wyniki tworzą stan zbliżony
do res iudicata. Pewność prawa wymaga, aby oceny prawne wyrażone w odniesieniu do
danego stanu faktycznego nie były pomijane w toczonym później postępowaniu
odwoławczym, skoro prowadzone jest ono przed Krajową Izbą Odwoławczą, której uchwała
zakończyła postępowanie kontrolne. W przeciwnym razie możliwe byłoby wydanie przez ten
sam organ kolejnego rozstrzygnięcia w odniesieniu do tego samego stanu faktycznego i
prawnego, co prowadziłoby m.in. do nie leżącej w interesie publicznym przewlekłości
postępowania o udzielenie zamówienia.
Brak możliwości uczestnictwa odwołującego w postępowaniu kontrolnym, mimo że dotyczy
ono praw odwołującego, niedopuszczalność kwestionowania jego wyników, nie ma
znaczenia dla rozstrzygnięcia w badanej sprawie. Kwestie te – podobnie jak możliwość
przywrócenia, skutkiem postępowania kontrolnego, do udziału w postępowaniu i następnie
uzyskania zamówienia przez wykonawcę, który nie odwołał się od czynności wykluczenia go
z postępowania, stanowić mogą jedynie przedmiot oceny aksjologicznej oraz podstawę do
formułowania postulatów de lege ferenda. Tymczasem podstawą rozstrzygnięć w
postępowaniu odwoławczym jest wyłącznie prawo stanowione, a przepisy ustawy
sprzeciwiają się orzekaniu przez Izbę w odniesieniu do tego samego stanu faktycznego i
prawnego (analogia legis z art. 189 ust. 2 pkt 5 Pzp).
W konsekwencji Izba uznała, że KZA nie podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp z powodu wpłynięcia do zamawiającego oświadczenia wykonawcy z
5 lipca 2013 r. o wyrażeniu zgody na przedłużenie terminu związania ofertą dopiero w dniu 8
lipca 2013 r. Skoro tak, to należy uznać, że oświadczenie z 5 lipca 2013 r. stanowiło
skuteczne przedłużenie terminu związania ofertą przez KZA i w okresie od 6 do 8 lipca 2013
r. nie nastąpiła przerwa w związaniu tego wykonawcy złożoną ofertą.
Związanie ofertą KZA nie ustało 6 lipca 2013 r. lecz zostało istniało kolejne 60 dni – do 5
września 2013 r. W okresie związania ofertą KZA złożył kolejne oświadczenie o przedłużeniu
terminu związania ofertą pismem z 4 września 2013 r.
Izba nie podzieliła również poglądu odwołującego, jakoby wskazanie w tym oświadczeniu 7
października 2013 r. uniemożliwiało zawieszenie biegu terminu związania ofertą w związku z
wszczęciem kontroli uprzedniej i prowadziło do ustania związania ofertą w tej dacie.
Dostrzec trzeba, że wynikająca z art. 170 ust. 4 Pzp instytucja zawieszenia biegu terminu
związania ofertą, po pierwsze, ma charakter obligatoryjny (ius cogens), po drugie, może być
uznawana za regulację szczególną (lex specialis) w stosunku do przepisów kodeksu
cywilnego, które kwestii tej nie regulują.
Izba uznała zatem, że wszczęcie kontroli uprzedniej postępowania skutkowało zawieszeniem
biegu terminu związania ofertą przystępującego.
Izba zobligowana była dokonać również wykładni oświadczenia przystępującego z 4
września 2013 r., w celu ustalenia długości okresu przedłużenia terminu związania ofertą,
gdyż oświadczenie KZA zawierało wewnętrzną sprzeczność – 30 dniowy przedłużony termin
związania ofertą nie kończył biegu 7 października, lecz 6 października 2013 r. i jedynie z
mocy art. 115 k.c. ulegał przesunięciu do 7 października 2013 r. W okolicznościach sporu
istotne znaczenie ma długość terminu, a nie data zakończenia jego biegu.
Izba uwzględniła przede wszystkim, że z art. 85 ust. 2 Pzp nie wynika żadne ograniczenie co
do okresu przedłużenia terminu związania ofertą (ponad ewentualnie termin wskazany przez
zamawiającego w specyfikacji). W tej sytuacji dla ustalenia długości przedłużonego terminu
związania ofertą Izba dokonała wykładni oświadczenia KZA z 4 września 2013 r. z
uwzględnieniem dyrektyw zawartych w art. 65 k.c. w zw. z art. 14 Pzp.
Art. 65 § 1 k.c. stanowi, że oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze
względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz
ustalone zwyczaje. Natomiast zgodnie z art. 65 § 2 k.c. w umowach należy raczej badać, jaki
był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.
W doktrynie przyjmuje się, że zakres zastosowania art. 65 § 1 k.c. jest szeroki i zasadniczo
obejmuje wszystkie oświadczenia woli, bez względu na rodzaj kreowanych przez nie
czynności prawnych, a więc jednostronne i dwustronne czynności prawne, uchwały itp.(K.
Kopaczyńska-Pieczniak, E. Niezbecka, Z. Gawlik, A. Janiak, A. Jedliński, T. Sokołowski,
Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna. red. A. Kidyba LEX, 2009). Art. 65 § 2 k.c.
literalnie dotyczy tylko umów. Jednakże judykatura i doktryna zgodnie przyjmują, że zawarte
w tym przepisie dyrektywy wykładni, w szczególności reguła, aby przy wykładni oświadczeń
woli nie opierać się wyłącznie na ich dosłownym brzmieniu, lecz by uwzględniać także
zamiar stron oraz cel czynności prawnej, może być odnoszona nie tylko do umów, ale do
wszelkich oświadczeń woli składanych innej osobie (por. uchwała SN z dnia 29 czerwca
1995 r., III CZP 66/95, OSNC 1995, nr 12, poz. 168; wyrok SN z dnia 8 maja 2000 r., V CKN
38/00, Lex nr 52432; Z. Radwański (w:) System Prawa Prywatnego, t. 2, s. 53).
Kierując się przywołanymi postulatami wykładni Izba uznała, że w okolicznościach sprawy,
gdy w oświadczeniu KZA wskazał de facto dwa terminy 30- i 31-dniowy, należy uznać, że
intencją wykonawcy było przedłużenie terminu związania ofertą na dłuższy okres. Izba
przyjęła wykładnię najbardziej względną dla wykonawcy, mając na uwadze, że celem
oświadczenie o przedłużeniu terminu związania ofertą jest zachowanie praw wykonawcy w
postępowaniu - umożliwienia dokonania wyboru złożonej przez niego oferty i uzyskania
zamówienia.
Przy obliczaniu długości okresu czasu, o który KZA przedłużył termin związania ofertą, Izba
uwzględniła również przedłużenie przez KZA ważności wadium do 7 października 2013 r.
Mimo że Izba, w składzie rozpoznającym niniejsze odwołanie, nie podziela poglądu, że z
samego faktu istnienia zabezpieczenia wadialnego wynika również stan związania ofertą, to
jednak, w razie wątpliwości, co do długości terminu związania ofertą, okres ważności wadium
może być okolicznością pomocną przy wykładni oświadczenia dotyczącego przedłużenia
terminu związania ofertą. Zważyć wszak trzeba, że skoro z mocy art. 85 ust. 4 Pzp
przedłużenie terminu związania ofertą może nastąpić wyłącznie z przedłużeniem ważności
wadium lub wniesieniem wadium na przedłużony okres związania ofertą, to długość terminu
związania ofertą oraz przedłużenia wadium powinny być zbieżne.
W konsekwencji Izba uznała, że termin związania ofertą został przedłużony przez KZA o 31
dni – tyle bowiem wynosił okres między 6 września 2013 r. (pierwszym dniem przedłużonego
terminu związania ofertą) a wskazanym w treści oświadczenia 7 października 2013 r.
Kolejno należało ustalić dzień, w którym upływał przedłużony termin związania ofertą z
uwzględnieniem zawieszenia biegu tego terminu wynikającego z kontroli uprzedniej
postępowania.
Izba zważyła, że do zawieszenia terminu związania ofertą upłynęło 26 dni (zawieszenie
nastąpiło w dniu 27), a po zakończeniu kontroli termin związania ofertą wznowił swój bieg 12
grudnia 2013 r. (27 dzień terminu związania ofertą). Przedłużony okres związania ofertą
upływał 17 grudnia 2014 r.
Zgodnie bowiem z art. 170 ust. 4 Pzp wszczęcie kontroli uprzedniej zawiesza bieg terminu
związania ofertą do dnia zakończenia kontroli. Art. 169 ust. 3 Pzp stanowi, że wszczęciem
kontroli uprzedniej jest doręczenie Prezesowi Urzędu kopii dokumentacji postępowania o
udzielenie zamówienia w celu przeprowadzenia kontroli uprzedniej. Z kolei stosownie do art.
171 ust 2 Pzp w przypadku wniesienia zastrzeżeń, o których mowa w art. 171a,
zakończeniem kontroli jest doręczenie zamawiającemu informacji o ostatecznym
rozpatrzeniu zastrzeżeń.
Dostrzec więc trzeba, że okres zawieszenia biegu terminu związania ofertą nie jest
oznaczony w dniach, lecz jego długość podlega ustaleniu na podstawie zdarzeń wskazanych
w przepisach ustawy, wyznaczających dzień wszczęcia i zakończenia kontroli uprzedniej.
W tym przypadku zastosowanie znajdzie nie art. 111 § 1, lecz art. 111 § 2 k.c. stanowiący,że jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia
się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. W konsekwencji przy
obliczeniu biegu terminu związania ofertą należy pominąć dzień wszczęcia kontroli
uprzedniej, czyli początek okresu zawieszenia biegu terminu związania ofertą oraz dzień
zakończenia kontroli uprzedniej, od którego okres związania ofertą wznawia bieg.
Skoro okres związania ofertą kończył swój bieg 17 grudnia 2013 r., to kolejne pismo
dotyczące związania KZA złożoną ofertą wpłynęło do zamawiającego 16 grudnia 2013 r.
zatem tak, że zamawiający mógł się zapoznać z jego treścią przed upływem okresu
związania ofertą.
Fakt wpłynięcia tego oświadczenia do zamawiającego pominął odwołujący zarówno w
uzasadnieniu zarzutów podniesionych w odwołaniu, jak i w stanowisku prezentowanym na
rozprawie, mimo że w okolicznościach sporu jest on doniosły prawnie.
Oświadczenie KZA, w którym wykonawca podtrzymał złożoną ofertę, Izba - kierując się
powołanymi wyżej zasadami wykładni oświadczeń woli – uznała za przedłużenie terminu
związania ofertą. Pismo z 20 grudnia 2013 r. – nie było zatem, jak chciałby odwołujący,
spóźnionym przedłużeniem terminu związania ofertą, dokonanym po upływie tego terminu,
lecz jedynie potwierdzeniem i uszczegółowieniem wcześniejszego oświadczenia z 16
grudnia 2013 r.
Reasumując, Izba uznała, że KZA w spornym okresie był nieprzerwanie związany swoją
ofertą i nie podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp. Oferta
złożona przez KZA nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp. W
konsekwencji nie znalazły potwierdzenia również pozostałe zarzuty podniesione w
odwołaniu.
Prezentowane ustalenia faktyczne oraz wynikające z nich oceny prawne zostały dokonane
przez Izbę ściśle w granicach zarzutów odwołania stosownie do art. 192 ust. 7 Pzp.
Przedmiotem odwołania było wyłącznie istnienie ciągłości związania KZA złożoną ofertą w
związku z terminami składania kolejnych oświadczeń w postępowaniu, długością okresu
zawieszenia biegu terminu związania ofertą oraz treścią oświadczenia z 4 września 2013 r.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
O kosztach Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp, uwzględniając koszty
wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego z ograniczeniem do kwoty 3.600 zł, zgodnie z
§ 3 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie
wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
................................
………………………
………………………
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Thales Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales Transportation Systems GmbH w
Stuttgarcie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Thales Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales
Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Thales
Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie na
rzecz PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w Warszawie kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………
……………………….
……………………….
Sygn. akt KIO 449/14
Uzasadnienie
Zamawiający – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w Warszawie - prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), dalej jako: „ustawa” lub „Pzp” postępowanie
o udzielenie zamówienia, którego przedmiotem jest zaprojektowanie i wykonanie urządzeń
srk i telekomunikacji kolejowej dla linii kolejowej nr 226 w ramach projektu Nr POliŚ 7.2 -4.1
"Projekt poprawy dostępu kolejowego do Portu Gdańsk (most + dwutorowa linia kolejowa).
Wartość zamówienia jest większa niż kwota wskazana w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 Pzp.
Zamawiający powtórzył czynność wyboru najkorzystniejszej oferty i przesłał informację o
wyborze oferty złożonej przez Krakowskie Zakłady Informatyki S.A. w Krakowie, dalej jako
KZA.
10 marca 2014 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Thales
Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Thales Transportation Systems GmbH w Stuttgarcie wnieśli
odwołanie. Zachowany został termin ustawowy i obowiązek przekazania zamawiającemu
kopii odwołania.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy - przez zaniechanie wykluczenia KZA, pomimo iż wykonawca
ten w okresie związania ofertą nie zgodził się na przedłużenie tego okresu;
2)
art. 85 ust. 2 ustawy w zw. z art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ustawy przez przyjęcie, że
KZA składając w dniu 8 lipca 2013 r. oświadczenie o przedłużeniu terminu związania ofertą
opatrzone datą 5 lipca 2013 r. dokonał przedłużenia terminu związania ofertą z dniem 5 lipca
2013 r., gdy tymczasem przedłużenie terminu związania ofertą dokonane zostało KZA
dopiero w dniu 8 lipca 2013 r. tj. z chwilą dojścia oświadczenia o przedłużeniu terminu
związania ofertą (jako oświadczenia woli składanego drugiej stronie) do zamawiającego w
taki sposób, iż mógł się on zapoznać z jej treścią, a zatem dwa dni po upływie terminu
związania ofertą;
3)
art. 85 ust. 2 ustawy przez przyjęcie, że złożenie przez wykonawcę oświadczenia woli
w przedmiocie zgody na przedłużenie okresu związania ofertą skutkuje przedłużeniem
terminu związania ofertą, nawet w sytuacji, gdy takie oświadczenie woli składane jest już po
upływie okresu związania ofertą, gdy tymczasem sytuacji takiej nie sposób kwalifikować jako
przedłużenia, lecz co najwyżej jako próbę przywrócenia terminu do przedłużenia, czego
przepis art. 85 ust. 2 ustawy nie dopuszcza;
4)
art. 85 ust. 1 w zw. z art. 170 ust. 4 ustawy przez przyjęcie, że termin związania ofertą
przedłużony przez KZA do konkretnej daty, tj. do dnia 7 października 2013 r. uległ
przesunięciu w związku z wszczęciem przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych kontroli
uprzedniej postępowania, podczas gdy oznaczenie przez KZA końca terminu związania
ofertą datą dzienną winno prowadzić do wniosku, iż w tej dacie stan związania ofertą
przestał obowiązywać niezależnie od faktu wszczęcia kontroli postępowania;
5)
art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy KZA,
pomimo iż oferta ta, wobec braku elementu konstrukcyjnego w postaci związania oferenta jej
treścią nie może być uznana za ofertę w rozumieniu przepisów ustawy oraz przepisów
kodeksu cywilnego, a zatem jest niezgodna z ustawą;
6)
art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy przez dokonanie wyboru oferty wykonawcy
KZA po upływie okresu związania jej treścią w sytuacji, gdy inni wykonawcy, w szczególności
odwołujący, swoją ofertą byli jeszcze związani, co narusza zasadę równego traktowania oraz
uczciwej konkurencji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu unieważnienia
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
wykluczenia KZA z postępowania, odrzucenia ofert KZA oraz o zasądzenie na rzecz
odwołującego kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa
według spisu, który przedłożony zostanie na rozprawie.
W uzasadnieniu odwołujący wywodził doniosłość prawną terminu związania ofertą na
gruncie kodeksu cywilnego oraz ustawy. Podniósł, że nawet przy przyjęciu, że upływ terminu
związania ofertą KZA nie nastąpił 6 lipca 2013 r. i uległ zawieszeniu w związku z
wszczęciem kontroli uprzedniej postępowania, tak że nie skończył biegu 7 października 2013
r., lecz uległ zawieszeniu, to i tak ostatnim dniem związania KZA złożoną ofertą był 14
grudnia 2013 r. Skoro oświadczenie KZA o przedłużeniu terminu związania ofertą wpłynęło
do zamawiającego 20 grudnia 2013 r., to KZA podlega wykluczeniu z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, a złożona przez niego oferta podlega odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp.
Odwołujący przywołał stanowisko doktryny prawa cywilnego oraz orzecznictwo Sądów
Okręgowych oraz Krajowej Izby Odwoławczej.
KZA przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zachowując
termin ustawowy oraz obowiązek przekazania kopii przystąpienia zamawiającemu i
odwołującemu. Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu i przeprowadziła rozprawę, podczas której
odwołujący i przystępujący podtrzymali dotychczasowe stanowiska, a zamawiający wnosił o
oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający otworzył oferty 8 kwietnia 2013 r. Termin związania ofertą wynosił 90 dni i
upływał 6 lipca 2013 r.
Pismem z 2 lipca 2013 r. zamawiający stosownie do art. 85 ust. 2 Pzp wezwał wykonawców
do przedłużenia terminu związania ofertą o 60 dni.
KZA pismem datowanym 5 lipca 2013 r. wyraził zgodę na przedłużenie terminu związania
ofertą. Oświadczenie to wpłynęło do zamawiającego 8 lipca 2013 r.
Pismem z 4 września 2013 r. (prezentata zamawiającego 5 września 2013 r.) KZA
oświadczył, że przedłuża termin związania ofertą o 30 dni tj. do 7 października 2013 r. KZA
wniosło również wadium na przedłużony okres związania ofertą w postaci aneksu do
gwarancji ubezpieczeniowej Nr BUF031443 z 3 września 2013 r., przedłużającym okres
obowiązywania gwarancji został do 7 października 2013 r.
11 września 2013 r. zamawiający przesłał informację o wyniku postępowania. Zamawiający
wybrał jako najkorzystniejszą ofertę odwołującego i wykluczył KZA na podstawie art. 24 ust.
2 pkt 2 Pzp powołując się na fakt, że zgoda wykonawcy na przedłużenie terminu związania
oferta wpłynęła po upływie terminu związania ofertą. KZA nie wniósł odwołania wobec
czynności wykluczenia go z postępowania.
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych przeprowadził kontrolę uprzednią postępowania. 3
października 2013 r. zamawiający przekazał Prezesowi Urzędu dokumentację postępowania.
Zamawiający otrzymał informację o ostatecznym rozpatrzeniu zastrzeżeń 11 grudnia 2013 r.
Prezes Urzędu stwierdził naruszenie przez zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, gdyż
uznał, że przedłużenie terminu związania ofertą może być domniemane z przedłużenia
ważności wadium, a czynność wykluczenia nastąpiła wobec wykonawcy, który był związany
swoją ofertą. Prezes Urzędu zalecił ponowny wybór oferty najkorzystniejszej w świetle
przyjętych kryteriów z uwzględnieniem oferty złożonej przez KZA.
Zamawiający wniósł zastrzeżenia od wyników kontroli, które nie zostały one uwzględnione
przez Krajową Izbę Odwoławczą. W uchwale z 3 grudnia 2013 r. (sygn. akt KIO/KU 98/13)
Izba wyraziła pogląd, że wadium jest instytucją prawną odrębną od oferty. KZA nie podlega
jednak wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, gdyż w dacie
dokonania czynności wykluczenia zamawiający wiedział, że wykonawca wyraził zgodę na
przedłużenie terminu związania ofertą i w dalszym toku postępowania traktował KZA jak
wykonawcę związanego ofertą. Izba uznała, że wykluczenie KZA na podstawie art. 24 ust. 2
pkt 2 Pzp wyłącznie z powodu wpłynięcia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą
dwa dni po upływie tego terminu za rozszerzającą wykładnię powołanego przepisu oraz
wyraz nieuzasadnionego rygoryzmu i formalizmu zamawiającego.
16 grudnia 2013 r. zamawiający otrzymał pismo KZA, z tego samego dnia, w którym
przystępujący zwrócił się do zamawiającego z pytaniem, jakie działania zamierza podjąć w
związku z wynikami kontroli. Oświadczył również, że podtrzymuje swoją ofertę złożoną w
postępowaniu.
W odpowiedzi zamawiający pismem z 19 grudnia 2013 r. zapytał KZA, czy oświadczenie z
16 grudnia 2013 r. powinno być traktowane jako przedłużenie terminu związania ofertą, a
jeśli tak, prosił o wskazanie liczby dni lub okresu przedłużenia terminu związania ofertą.
W odpowiedzi z 19 grudnia 2013 r., która wpłynęła do zamawiającego 20 grudnia 2013 r.,
KZA oświadczył, że przedłuża termin związania ofertą do 31 stycznia 2014 r.
Przywołanych ustaleń Izba dokonała na podstawie dowodów z wymienionych pism (kopie w
aktach sprawy).
Izba zważyła, co następuje:
Odwołujący jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp.
Zarzucane zamawiającemu naruszenia przepisów uniemożliwiają odwołującemu uzyskanie
zamówienia.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący wskazywał na trzykrotne przerwanie biegu terminu związania KZA złożoną
ofertą, jednak twierdzenie to nie znalazło potwierdzenia.
Ocena okoliczności faktycznych i prawnych wskazujących, zdaniem odwołującego, na
przerwanie związania ofertą przez KZA w okresie od 6 do 8 lipca 2013 r. oraz
dopuszczalności wykluczenia w związku z tym KZA z postępowania na podstawie art. 24 ust.
2 pkt 2 Pzp została rozstrzygnięta w uchwale Izby z 3 grudnia 2013 r. (sygn. akt KIO/KU
98/13). Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że wpłynięcie do zamawiającego oświadczenia
wykonawcy z 5 lipca 2013 r. o wyrażeniu zgody na przedłużenie terminu związania ofertą
dopiero w dniu 8 lipca 2013 r. nie uzasadnia wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2
Pzp.
Kontrola uprzednia uregulowana w art. 169 – 171a Pzp jest postępowaniem wpadkowym w
stosunku do postępowania o udzielenie zamówienia, którego wyniki – podobnie jak
rozstrzygnięcia zapadłe w postępowaniu odwoławczym - wywierają wpływ na kolejne
czynności zamawiającego podejmowane następnie w postępowaniu o udzielenie
zamówienia.
Jeśli kontrola uprzednia dotyczy tego samego postępowania o udzielenie zamówienia, tej
samej kwestii prawnej oraz praw tych samych podmiotów, to jej wyniki tworzą stan zbliżony
do res iudicata. Pewność prawa wymaga, aby oceny prawne wyrażone w odniesieniu do
danego stanu faktycznego nie były pomijane w toczonym później postępowaniu
odwoławczym, skoro prowadzone jest ono przed Krajową Izbą Odwoławczą, której uchwała
zakończyła postępowanie kontrolne. W przeciwnym razie możliwe byłoby wydanie przez ten
sam organ kolejnego rozstrzygnięcia w odniesieniu do tego samego stanu faktycznego i
prawnego, co prowadziłoby m.in. do nie leżącej w interesie publicznym przewlekłości
postępowania o udzielenie zamówienia.
Brak możliwości uczestnictwa odwołującego w postępowaniu kontrolnym, mimo że dotyczy
ono praw odwołującego, niedopuszczalność kwestionowania jego wyników, nie ma
znaczenia dla rozstrzygnięcia w badanej sprawie. Kwestie te – podobnie jak możliwość
przywrócenia, skutkiem postępowania kontrolnego, do udziału w postępowaniu i następnie
uzyskania zamówienia przez wykonawcę, który nie odwołał się od czynności wykluczenia go
z postępowania, stanowić mogą jedynie przedmiot oceny aksjologicznej oraz podstawę do
formułowania postulatów de lege ferenda. Tymczasem podstawą rozstrzygnięć w
postępowaniu odwoławczym jest wyłącznie prawo stanowione, a przepisy ustawy
sprzeciwiają się orzekaniu przez Izbę w odniesieniu do tego samego stanu faktycznego i
prawnego (analogia legis z art. 189 ust. 2 pkt 5 Pzp).
W konsekwencji Izba uznała, że KZA nie podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp z powodu wpłynięcia do zamawiającego oświadczenia wykonawcy z
5 lipca 2013 r. o wyrażeniu zgody na przedłużenie terminu związania ofertą dopiero w dniu 8
lipca 2013 r. Skoro tak, to należy uznać, że oświadczenie z 5 lipca 2013 r. stanowiło
skuteczne przedłużenie terminu związania ofertą przez KZA i w okresie od 6 do 8 lipca 2013
r. nie nastąpiła przerwa w związaniu tego wykonawcy złożoną ofertą.
Związanie ofertą KZA nie ustało 6 lipca 2013 r. lecz zostało istniało kolejne 60 dni – do 5
września 2013 r. W okresie związania ofertą KZA złożył kolejne oświadczenie o przedłużeniu
terminu związania ofertą pismem z 4 września 2013 r.
Izba nie podzieliła również poglądu odwołującego, jakoby wskazanie w tym oświadczeniu 7
października 2013 r. uniemożliwiało zawieszenie biegu terminu związania ofertą w związku z
wszczęciem kontroli uprzedniej i prowadziło do ustania związania ofertą w tej dacie.
Dostrzec trzeba, że wynikająca z art. 170 ust. 4 Pzp instytucja zawieszenia biegu terminu
związania ofertą, po pierwsze, ma charakter obligatoryjny (ius cogens), po drugie, może być
uznawana za regulację szczególną (lex specialis) w stosunku do przepisów kodeksu
cywilnego, które kwestii tej nie regulują.
Izba uznała zatem, że wszczęcie kontroli uprzedniej postępowania skutkowało zawieszeniem
biegu terminu związania ofertą przystępującego.
Izba zobligowana była dokonać również wykładni oświadczenia przystępującego z 4
września 2013 r., w celu ustalenia długości okresu przedłużenia terminu związania ofertą,
gdyż oświadczenie KZA zawierało wewnętrzną sprzeczność – 30 dniowy przedłużony termin
związania ofertą nie kończył biegu 7 października, lecz 6 października 2013 r. i jedynie z
mocy art. 115 k.c. ulegał przesunięciu do 7 października 2013 r. W okolicznościach sporu
istotne znaczenie ma długość terminu, a nie data zakończenia jego biegu.
Izba uwzględniła przede wszystkim, że z art. 85 ust. 2 Pzp nie wynika żadne ograniczenie co
do okresu przedłużenia terminu związania ofertą (ponad ewentualnie termin wskazany przez
zamawiającego w specyfikacji). W tej sytuacji dla ustalenia długości przedłużonego terminu
związania ofertą Izba dokonała wykładni oświadczenia KZA z 4 września 2013 r. z
uwzględnieniem dyrektyw zawartych w art. 65 k.c. w zw. z art. 14 Pzp.
Art. 65 § 1 k.c. stanowi, że oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze
względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz
ustalone zwyczaje. Natomiast zgodnie z art. 65 § 2 k.c. w umowach należy raczej badać, jaki
był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.
W doktrynie przyjmuje się, że zakres zastosowania art. 65 § 1 k.c. jest szeroki i zasadniczo
obejmuje wszystkie oświadczenia woli, bez względu na rodzaj kreowanych przez nie
czynności prawnych, a więc jednostronne i dwustronne czynności prawne, uchwały itp.(K.
Kopaczyńska-Pieczniak, E. Niezbecka, Z. Gawlik, A. Janiak, A. Jedliński, T. Sokołowski,
Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna. red. A. Kidyba LEX, 2009). Art. 65 § 2 k.c.
literalnie dotyczy tylko umów. Jednakże judykatura i doktryna zgodnie przyjmują, że zawarte
w tym przepisie dyrektywy wykładni, w szczególności reguła, aby przy wykładni oświadczeń
woli nie opierać się wyłącznie na ich dosłownym brzmieniu, lecz by uwzględniać także
zamiar stron oraz cel czynności prawnej, może być odnoszona nie tylko do umów, ale do
wszelkich oświadczeń woli składanych innej osobie (por. uchwała SN z dnia 29 czerwca
1995 r., III CZP 66/95, OSNC 1995, nr 12, poz. 168; wyrok SN z dnia 8 maja 2000 r., V CKN
38/00, Lex nr 52432; Z. Radwański (w:) System Prawa Prywatnego, t. 2, s. 53).
Kierując się przywołanymi postulatami wykładni Izba uznała, że w okolicznościach sprawy,
gdy w oświadczeniu KZA wskazał de facto dwa terminy 30- i 31-dniowy, należy uznać, że
intencją wykonawcy było przedłużenie terminu związania ofertą na dłuższy okres. Izba
przyjęła wykładnię najbardziej względną dla wykonawcy, mając na uwadze, że celem
oświadczenie o przedłużeniu terminu związania ofertą jest zachowanie praw wykonawcy w
postępowaniu - umożliwienia dokonania wyboru złożonej przez niego oferty i uzyskania
zamówienia.
Przy obliczaniu długości okresu czasu, o który KZA przedłużył termin związania ofertą, Izba
uwzględniła również przedłużenie przez KZA ważności wadium do 7 października 2013 r.
Mimo że Izba, w składzie rozpoznającym niniejsze odwołanie, nie podziela poglądu, że z
samego faktu istnienia zabezpieczenia wadialnego wynika również stan związania ofertą, to
jednak, w razie wątpliwości, co do długości terminu związania ofertą, okres ważności wadium
może być okolicznością pomocną przy wykładni oświadczenia dotyczącego przedłużenia
terminu związania ofertą. Zważyć wszak trzeba, że skoro z mocy art. 85 ust. 4 Pzp
przedłużenie terminu związania ofertą może nastąpić wyłącznie z przedłużeniem ważności
wadium lub wniesieniem wadium na przedłużony okres związania ofertą, to długość terminu
związania ofertą oraz przedłużenia wadium powinny być zbieżne.
W konsekwencji Izba uznała, że termin związania ofertą został przedłużony przez KZA o 31
dni – tyle bowiem wynosił okres między 6 września 2013 r. (pierwszym dniem przedłużonego
terminu związania ofertą) a wskazanym w treści oświadczenia 7 października 2013 r.
Kolejno należało ustalić dzień, w którym upływał przedłużony termin związania ofertą z
uwzględnieniem zawieszenia biegu tego terminu wynikającego z kontroli uprzedniej
postępowania.
Izba zważyła, że do zawieszenia terminu związania ofertą upłynęło 26 dni (zawieszenie
nastąpiło w dniu 27), a po zakończeniu kontroli termin związania ofertą wznowił swój bieg 12
grudnia 2013 r. (27 dzień terminu związania ofertą). Przedłużony okres związania ofertą
upływał 17 grudnia 2014 r.
Zgodnie bowiem z art. 170 ust. 4 Pzp wszczęcie kontroli uprzedniej zawiesza bieg terminu
związania ofertą do dnia zakończenia kontroli. Art. 169 ust. 3 Pzp stanowi, że wszczęciem
kontroli uprzedniej jest doręczenie Prezesowi Urzędu kopii dokumentacji postępowania o
udzielenie zamówienia w celu przeprowadzenia kontroli uprzedniej. Z kolei stosownie do art.
171 ust 2 Pzp w przypadku wniesienia zastrzeżeń, o których mowa w art. 171a,
zakończeniem kontroli jest doręczenie zamawiającemu informacji o ostatecznym
rozpatrzeniu zastrzeżeń.
Dostrzec więc trzeba, że okres zawieszenia biegu terminu związania ofertą nie jest
oznaczony w dniach, lecz jego długość podlega ustaleniu na podstawie zdarzeń wskazanych
w przepisach ustawy, wyznaczających dzień wszczęcia i zakończenia kontroli uprzedniej.
W tym przypadku zastosowanie znajdzie nie art. 111 § 1, lecz art. 111 § 2 k.c. stanowiący,że jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia
się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. W konsekwencji przy
obliczeniu biegu terminu związania ofertą należy pominąć dzień wszczęcia kontroli
uprzedniej, czyli początek okresu zawieszenia biegu terminu związania ofertą oraz dzień
zakończenia kontroli uprzedniej, od którego okres związania ofertą wznawia bieg.
Skoro okres związania ofertą kończył swój bieg 17 grudnia 2013 r., to kolejne pismo
dotyczące związania KZA złożoną ofertą wpłynęło do zamawiającego 16 grudnia 2013 r.
zatem tak, że zamawiający mógł się zapoznać z jego treścią przed upływem okresu
związania ofertą.
Fakt wpłynięcia tego oświadczenia do zamawiającego pominął odwołujący zarówno w
uzasadnieniu zarzutów podniesionych w odwołaniu, jak i w stanowisku prezentowanym na
rozprawie, mimo że w okolicznościach sporu jest on doniosły prawnie.
Oświadczenie KZA, w którym wykonawca podtrzymał złożoną ofertę, Izba - kierując się
powołanymi wyżej zasadami wykładni oświadczeń woli – uznała za przedłużenie terminu
związania ofertą. Pismo z 20 grudnia 2013 r. – nie było zatem, jak chciałby odwołujący,
spóźnionym przedłużeniem terminu związania ofertą, dokonanym po upływie tego terminu,
lecz jedynie potwierdzeniem i uszczegółowieniem wcześniejszego oświadczenia z 16
grudnia 2013 r.
Reasumując, Izba uznała, że KZA w spornym okresie był nieprzerwanie związany swoją
ofertą i nie podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp. Oferta
złożona przez KZA nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp. W
konsekwencji nie znalazły potwierdzenia również pozostałe zarzuty podniesione w
odwołaniu.
Prezentowane ustalenia faktyczne oraz wynikające z nich oceny prawne zostały dokonane
przez Izbę ściśle w granicach zarzutów odwołania stosownie do art. 192 ust. 7 Pzp.
Przedmiotem odwołania było wyłącznie istnienie ciągłości związania KZA złożoną ofertą w
związku z terminami składania kolejnych oświadczeń w postępowaniu, długością okresu
zawieszenia biegu terminu związania ofertą oraz treścią oświadczenia z 4 września 2013 r.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
O kosztach Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp, uwzględniając koszty
wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego z ograniczeniem do kwoty 3.600 zł, zgodnie z
§ 3 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie
wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
................................
………………………
………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
