rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-04-19
rok: 2013
data dokumentu: 2013-04-19
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 786/13
KIO 786/13
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Małgorzata Stręciwilk Członkowie: Agnieszka Trojanowska, Paweł Trojan Protokolant: Łukasz Listkiewicz
Przewodniczący: Małgorzata Stręciwilk Członkowie: Agnieszka Trojanowska, Paweł Trojan Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2013 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 kwietnia 2013 r. przez
wykonawcę Zakład Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G…….. K………., D……….
P……….., Kowale Pańskie Kolonia 11a, 62-704 Kawęczyn w postępowaniu prowadzonym
przez Gmina Miejska Turek, ul. Kaliska 59, 62-700 Turek
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 kwietnia 2013 r. przez
wykonawcę Zakład Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G…….. K………., D……….
P……….., Kowale Pańskie Kolonia 11a, 62-704 Kawęczyn w postępowaniu prowadzonym
przez Gmina Miejska Turek, ul. Kaliska 59, 62-700 Turek
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu, tj. Gminie Miejskiej Turek
zmianę postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie
opisu przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący
umożliwiający zachowanie zasady uczciwej konkurencji w postępowaniu
poprzez:
1) dookreślenie ilości pojemników wymaganych przez zamawiającego co do
nieruchomości jednorodzinnych i wielorodzinnych,
2) dookreślenie
pojemności
pojemników
co
do
nieruchomości
wielorodzinnych na poziomie od 0,6 do 7 m
3
,
3) dookreślanie wielkości strumienia odpadów w podziale na odpady
segregowane i zmieszane, określając jednocześnie ich maksymalną
wielkość,
4) dookreślenie - w zakresie bezpłatności udostępnienia pojemników
właścicielom
nieruchomości
-
konieczności
skalkulowania
przez
wykonawców kosztów z tym związanych w cenie ofertowej za wykonanie
przedmiotu zamówienia;
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Miejską Turek, ul. Kaliska 59, 62-700 Turek
i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę Zakład
Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G……….. K……….., D……… P………., Kowale
Pańskie Kolonia 11a, 62-704 Kawęczyn tytułem wpisu od odwołania
2.2 zasądza od Gminy Miejskiej Turek, ul. Kaliska 59, 62-700 Turek na rzecz Zakładu
Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G……… K………, D…….. P…………, Kowale
Pańskie Kolonia 11a, 62-704 Kawęczyn kwotę: 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Koninie.
Przewodniczący: …………………………
Członkowie: :
…………………………
…………………………
Sygn. akt: KIO 786/13
U z a s a d n i e n i e
Gmina Miejska Turek (dalej: „Zamawiający”) prowadzi, w trybie przetargu
nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na: „Odbieranie i
zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych z
terenu Gminy Miejskiej Turek”. Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2010 r. Nr 113,
poz. 759 ze zm.), zwanej dalej: „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE z dnia 26 marca 2013 r. pod nr 2013/S
060-100734.
W postępowaniu tym wykonawca Zakład Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G………
K…………., D………. P……….. z siedzibą w Kowalach Pańskich Kolonia poczta Kawęczyn
(dalej: „Odwołujący”) w dniu 5 kwietnia 2013 r. złożył odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej. Złożone odwołanie dotyczy postanowień Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (dalej: „SIWZ”) oraz treści ogłoszenia o zamówieniu. Kopia odwołania została
przekazana Zamawiającemu w dniu 5 kwietnia 2013 r.
Izba po przeprowadzeniu czynności formalno prawnych związanych z wniesionym
odwołaniem skierowała je do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron, a
następnie na rozprawie. Posiedzenie oraz rozprawa w przedmiotowej sprawie odbyły się w
dniu 18 kwietnia 2013 r.
Uwzględniając pisma złożone w sprawie odwołania oraz oświadczenia złożone
w trakcie rozprawy Izba ustaliła następujące stanowiska stron postępowania odwoławczego:
I. Stanowisko Odwołującego
Odwołujący wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i postanowień
SIWZ w zakresie:
1) opisu przedmiotu zamówienia w punktach 3.1.3, 3.1.4, 3.2.1, 3.2.2, 3.2.3, 3.2.2.3)c)
3.2.5.C, 3.3.6, 3.3.4., 3.4.18 SIWZ
2) warunków udziału w postępowaniu w punkcie 14.1.3) SIWZ
3) postanowień wzoru umowy (załącznika nr 7 do SIWZ)
Zaskarżonym postanowieniom SIWZ zarzucił:
1. naruszenie art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez sporządzenie
opisu przedmiotu zamówienia w zaskarżonym zakresie, w sposób niejednoznaczny i
sprzeczny, a także w sposób utrudniający uczciwą konkurencję.
2. naruszenie art. 22 ust. 1 pkt 3) w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez postawienie
warunku dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, i ograniczający dostęp wykonawców do wykonania zamówienia;
3. naruszenie art. 473 § 1 ustawy kodeks cywilny w zw. z art. 5 kc. w zw. z art. 139 ust.
1 ustawy Pzp, poprzez nałożenie na wykonawcę w § 2 ust.3 pkt 1) wzoru umowy
obowiązku odbioru każdej ilości wystawionych odpadów komunalnych bez względu
na warunki atmosferyczne w sytuacji, gdy wykonawca nie odpowiada za właściwe
utrzymanie zimowe dróg;
4. naruszenie art. 353
kc w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez wprowadzenie w
§ 2 ust.3 pkt 2) wzoru umowy wymogu bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia
odpadów komunalnych jako sprzecznego z właściwością (naturą) stosunku
prawnego;
5. naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu
porządku i czystości w gminach (t.j. Dz. U. 2012, poz. 391 ze zm. ) oraz § 6
Załącznika nr 1 do Uchwały Rady Miejskiej Turku w sprawie przyjęcia regulaminu
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek poprzez nałożenie na
Wykonawcę w punkcie 3.2.2.3)b) i c) SIWZ obowiązku dostarczenia pojemników
służących do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania ich w należytym
stanie technicznym i sanitarnym, w sytuacji gdy nie podjęto uchwały Rady, o której
mowa w art. 6r ust. 3 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:
1)
uwzględnienie odwołania.
2)
nakazanie Zamawiającemu:
a)
zmiany postanowień sekcji II.1.5. Ogłoszenia o zamówieniu oraz punktu 3.1.4, 3.2.1 i
3.2.3 SIWZ poprzez uchylenie wymogu odbioru każdej ilości odpadów bez względu na
warunki atmosferyczne oraz uchylenie wymogu bezpłatnego wyposażenia miejsc
gromadzenia odpadów komunalnych
b)
zmiany postanowień punktu 3.1.3 i 3.3.4 SIWZ poprzez określenie liczby pojemników
dla zabudowy jednorodzinnej wraz ze wskazaniem ich pojemności
c)
zmiany postanowień punktu 3.2.2 SIWZ poprzez uchylenie zobowiązania wykonawcy
do zawarcia umowy użyczenia pojemnika z właścicielem nieruchomości i określenie górnej
granicy liczby pojemników objętych zamówieniem podstawowym.
d)
zmianę postanowień punktu 3.2.2. B.2) 3.2.2.3) b) i c) ,3.2.5.C, 3.3.6, 3.4.18 SIWZ,
poprzez ich skreślenie lub modyfikację w sposób nie faworyzujący żadnego z wykonawców
e)
zmiany postanowień sekcji III.2.3 ogłoszenia o zamówieniu oraz punktu 14.1.3 SIWZ
poprzez zmianę opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku udziału w
postępowaniu w następujący sposób:
„3) dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do
wykonania zamówienia, to znaczy: warunek ten zostanie uznany za spełniony, jeżeli
wykonawca wykaże, że dysponuje dla celów realizacji przedmiotowego zamówienia:
-
minimum dwoma pojazdami specjalistycznymi (śmieciarki) przystosowanymi do
odbierania zmieszanych odpadów komunalnych zbieranych w pojemnikach,
-
minimum dwoma pojazdami przystosowanymi do odbioru selektywnie zebranych
odpadów komunalnych,
-
minimum dwoma pojazdami specjalistycznymi przystosowanymi do wywozu odpadów
komunalnych zbieranych w pojemnikach kontenerowych,
-
minimum jednym pojazdem wyposażonym w urządzenie do odbioru odpadów
komunalnych z pojemników do selektywnej zbiórki odpadów np. typu „dzwon",
-
minimum jednym pojazdem ciężarowym o ładowności minimalnej 3,5 Mg,
przeznaczonym do odbioru komunalnych odpadów wielkogabarytowych.
Pojazdy muszą być wyposażone w system monitoringu bazującego na systemie
pozycjonowania satelitarnego, umożliwiający trwałe zapisywanie, przechowywanie i
odczytywanie danych o miejscach położenia pojazdu i miejscach postojów oraz czujniki
zapisujące dane o miejscach wyładunku odpadów.
-
bazą magazynowo-transportową, na terenie której powinny znajdować się urządzenia
do selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych przed ich transportem do miejsc,
przetworzenia,
-
średnio minimum 18 osobami do wykonywania czynności składających się na
realizację przedmiotu zamówienia, w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert, a przypadku gdy okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie."
f)
zmiany postanowień wzoru umowy poprzez usunięcie § 2 ust.3 pkt 1) 2) i 3) wzoru
umowy
3)
Przyznanie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podniósł, że Zamawiający w dość
rozbudowanym punkcie 3 SIWZ dotyczącym opisu przedmiotu zamówienia, w żadnym
miejscu nie określa rozmiaru świadczenia potencjalnego wykonawcy, który stanowiłby
podstawę do rzetelnego oszacowania ceny za świadczone na rzecz Zamawiającego usługi.
Głównymi składnikami ceny przy określaniu rozmiaru i wartości świadczenia wykonawcy są
po pierwsze dane dotyczące liczby strumienia odpadów, w poszczególnych frakcjach, które
przekładają się na opłatę ponoszoną z tytułu składowania odpadów uiszczaną przez podmiot
(wykonawcę) zbierający odpady i przekazujący je do składowania do Regionalnej Instalacji
do Przetwarzania Odpadów Komunalnych, a po drugie określenie rodzaju i liczby
pojemników, jakie mają być dostarczone przez wykonawcę w ramach świadczenia.
Podkreślił, że Zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu, a także w SIWZ wielokrotnie
posługuje się sformułowaniem „bezpłatne" lub „w każdej ilości" przerzucając ryzyko
niewłaściwego oszacowania przedmiotu zamówienia na wykonawcę, pomimo ciążącym na
nim obowiązku jasnego określenia co jest przedmiotem zamówienia i w jakim rozmiarze.
Podniósł, że Zamawiający nie określa w ogóle w SIWZ liczby pojemników, które mają
być dostarczone przez wykonawcę, a ogranicza się jedynie do stwierdzenia „Wykonawca do
dnia 24 czerwca 2013 r., wyposaży bezpłatnie właścicieli nieruchomości zamieszkałych w
worki do selektywnej zbiórki poszczególnych frakcji odpadów segregowanych, a także, na
wniosek właściciela nieruchomości w pojemniki na odpady niesegregowane (zmieszane), w
tym wypadku, Wykonawca zawrze stosowną umowę użyczenia pojemnika z właścicielem
nieruchomości." Również punkt 3.4 SIWZ nie zawiera jasnych co do tego wskazówek,
bowiem nie podejmuje nawet szacunku zapotrzebowania na pojemniki o pojemności 0,1 m
w zabudowie jednorodzinnej. Zamawiający nie podał także w SIWZ liczby wniosków
złożonych przez właścicieli o wyposażenie nieruchomości w pojemniki. W tej sytuacji
wykonawca nie może prawidłowo obliczyć ceny oferty.
Wskazane zapisy – zdaniem Odwołującego - zasługiwałby na aprobatę, pod
warunkiem, że istniałaby jasno określony, mierzalny zakres świadczenia wykonawcy w
postaci górnej granicy strumienia odpadów, jaki wykonawca zobowiązany byłby odebrać i
zagospodarować, a także górna granica liczby pojemników określonego rodzaju, jakie w
ramach zamówienia podstawowego wykonawca zobowiązany jest dostarczyć. Wskazał na
możliwość skorzystania przez Zamawiającego z instrumentu jak przewidywalność udzielania
zamówień uzupełniających, z których to możliwości Zamawiający nie skorzystał.
Ponadto Odwołujący wskazał, że Zamawiający dokonał opisu przedmiotu
zamówienia, który utrudnia uczciwą konkurencję. Podniósł, że wskazanie w punkcie
3.2.2.B.2) SIWZ w maksymalnej wielkości pojemników tj. 1,1 m
3
- 2,5 m
3
według niego
faworyzuje spółkę Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Turku sp. z
o.o. bowiem tylko to przedsiębiorstwo stosuje te pojemniki na terenie miasta do zbierania
odpadów komunalnych w zabudowie wielorodzinnej. Również określenie wymaganej
kolorystyki według niego wskazuje jedynie na rodzaj pojemników jakie znajdują się w
zasobach PGKiM sp. z o.o. w Turku. Podkreślił, że pojemniki o objętości 5 m
są
pojemnikami o wyższych walorach użytkowych, gdyż przyśpieszają załadunek odpadów oraz
zmniejszają ryzyko wystąpienia awarii umożliwiając obniżenie kosztów działalności. Wskazał
również, że Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek nie
ogranicza rozmiarów pojemników służących do zbierania odpadów komunalnych w
zabudowie wielorodzinnej do wielkości 2,5 m
3
.
Odwołujący podkreślił, że opis sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, a także osób zdolnych do
wykonywania przedmiotu zamówienia został dokonany w sposób nieproporcjonalny do
przedmiotu zamówienia, i ograniczający dostęp wykonawców do wykonania zamówienia, o
czym świadczy zestawienie minimalnych wymagań co do sprzętu w porównaniu z
wymaganiami co do osób zatrudnionych u wykonawcy. Z wyliczeń dotyczących maksymalnej
liczby osób obsługujących pojazdy stanowiące wymagania minimalne (a więc możliwe do
obsługi przedmiotu zamówienia) zdaniem Odwołującego wynika, że konieczne jest
zapewnienie 18 osób. Podkreślił, że należy przyjąć, że tych 18 osób zajmuje się wyłącznie
jednym zamówieniem - jedną gminą przez 365 dni w roku, co nie odpowiada rzeczywistości
gospodarczej. Tymczasem we wskazanym okresie 3 lat Odwołujący obsługiwał i nadal
obsługuje teren 14 gmin w promieniu ok 45 km od siedziby firmy, zapewniając odbiór
odpadów komunalnych z terenu 6 309 nieruchomości zamieszkałych w zabudowie
jednorodzinnej (co po przemnożeniu liczby mieszkańców średnio 3,7 mieszkańca na
nieruchomość daje liczbę ok 23 400 osób) oraz od ok. 8 843 osób z terenu zabudowy
wielorodzinnej. Tymczasem dla obsługi obszaru wielokrotnie większego niż teren miasta, w
którym dominuje zwarta zabudowa wielorodzinna, Odwołujący zatrudnia średniorocznie, w
całej firmie, w ok. 22 pracowników, z czego 2 etaty zajmują osoby wykonujące czynności
mechaników. Wskazał również, że dysponuje sprzętem i pojazdami przewyższającymi
wymagania minimalne stawiane przez Zamawiającego, w tym 3 uniwersalnymi pojazdami
specjalistycznymi przystosowanymi do załadunku pojemników o pojemności od 0,6 m
3
do
7m
3
oraz 5 pojazdami specjalistycznymi przystosowanymi do załadunku pojemników o
pojemności 1,1 m
3
. Podniósł również, że wskazanie tego warunku jest bezpośrednio
wymierzone w Odwołującego, który obok PGKiM sp. z o.o. jest największym podmiotem
zajmującym się zbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych na terenie powiatu
tureckiego. PGKiM sp. z o.o. stanowiący własność Gminy Miejskiej Turek, nie będzie miał
problemów w spełnieniu przedmiotowego, dyskryminującego i ograniczającego konkurencję,
warunku udziału w postępowaniu.
Odwołujący podniósł, że we wzorze umowy Zamawiający nałożył na wykonawcę
obowiązek przeniesiony z SIWZ polegający na odbieraniu odpadów komunalnych z
nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (tzw. nieruchomości zamieszkałe stale i
czasowo), z zastrzeżeniem, że wykonawca odbierze każda ilość wystawionych odpadów
komunalnych bez względu na warunki atmosferyczne. Warunek ten – zdaniem
Odwołującego - narusza art. 473 § 1 ustawy kodeks cywilny w zw. z art. 5 kc. w zw. z art.
139 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż obciąża odpowiedzialnością wykonawcę za okoliczności, za
które wykonawca odpowiedzialności nie ponosi w sposób, który narusza zasady współżycia
społecznego. Podkreślił, że przy ryczałtowy charakterze wynagrodzenia i przy braku
określenia zakresu świadczenia na podstawie SIWZ Zamawiający przyznaje sobie prawo do
nieograniczonego zwiększenia zakresu świadczenia wykonawcy z wyłączeniem możliwości
przyznania z tego tytułu odpowiedniego wynagrodzenia, co narusza zasady współżycia
społecznego. Wskazał, iż umowa cywilna zakłada równowagę jej stron, a zatem
niedopuszczalne jest takie skonstruowanie jej postanowień, które gwarantowałoby jedynie
zamawiającemu możliwość określenia, co ma stanowić przedmiot zamówienia i
przerzucałoby całkowicie ryzyko gospodarcze zawartej umowy na wykonawcę.
Niedopuszczalne, w opinii Odwołującego, jest również obciążanie wykonawcy usługi
polegającej na odbiorze odpadów komunalnych obowiązkami związanymi z bieżącym
utrzymaniem dróg bowiem w kontekście odbioru każdej ilości wystawionych odpadów
komunalnych bez względu na warunki atmosferyczne. Podkreślił, że zaniechanie przez
Zamawiającego lub podmiot działający w jego imieniu, obowiązkom utrzymania infrastruktury
drogowej w odpowiednim czasie i w odpowiedniej jakości, spowoduje w konsekwencji
uniemożliwienie wypełnianie świadczenia wykonawcy oraz zgodnie z zapisami wzoru umowy
powoduje stan zwłoki. W rezultacie Zamawiający przerzuca na wykonawcę obowiązek np.
odśnieżenia drogi dojazdowej do posesji. Tak określone świadczenie wykonawcy stanowi -
według niego - akt nadużycia prawa przez Zamawiającego.
Zamawiający - w ocenie Odwołującego - naruszył także art. 353
kc w zw. z art. 139
ust. 1ustawy Pzp poprzez wprowadzenie w § 2 ust.3 pkt 2) wzoru umowy wymogu
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów komunalnych jako sprzecznego z
właściwością (naturą) stosunku prawnego. Co prawda regulamin utrzymania czystości i
porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek zawiera podobne uregulowanie, jednakże w
ocenie Odwołującego przepis ten kierowany jest do mieszkańców, a nie do wykonawców.
Stosunki o charakterze zobowiązaniowym charakteryzują się ekwiwalentnością i równością
formalną podmiotów. W myśl tego paragrafu wykonawca zobowiązany jest do dostarczenia
pojemników nieodpłatnie. Nie wchodzi to zatem w zakres świadczenia, a jednocześnie
Zamawiający w SIWZ stawia wymagania co do konieczności zapewnienia pojemników z
jednoczesnym narzuceniem obowiązku zawarcia umowy użyczenia pojemnika z
właścicielem nieruchomości i utrzymania ich w należytym stanie technicznym i sanitarnym.
Zamawiający i właściciel nieruchomości są według niego pozbawieni jakiejkolwiek
odpowiedzialności za wykonywanie przedmiotu zamówienia, narażając wykonawcę na
ponoszenie strat związanych z nieograniczonym uzupełnianiem pojemników, w każdej
określonej przez Zamawiającego liczbie w okresie trwania umowy, bez żadnego
wynagrodzenia.
Zamawiający - w ocenie Odwołującego - naruszył art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach (t.j. Dz. U. 2012, poz. 391 ze
zm.) oraz § 6 Załącznika nr 1 do Uchwały Rady Miejskiej Turku w sprawie przyjęcia
regulaminu czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek poprzez nałożenie na
wykonawcę w punkcie 3.2.2.3) b) i c) SIWZ obowiązku dostarczenia pojemników służących
do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania ich w należytym stanie technicznym i
sanitarnym, w sytuacji gdy nie podjęto uchwały Rady, o której mowa w art. 6r ust. 3 ustawy o
utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Wskazał, że obowiązujące Uchwały Rady
Miejskiej Turku nie zawierają takich postanowień. Podkreślił, że do dnia złożenia odwołania
nie została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego żadna
uchwała Rady Miejskiej Turku w tym zakresie. Jako dowody w sprawie przedłożył:
− wykaz obsługiwanych miast i gmin wraz z odległościami oraz liczbą gospodarstw
domowych oraz osób w budownictwie wielorodzinnym wraz z oświadczeniami
Zarządców Nieruchomości.
− wykaz obsługiwanych firm wraz z miejscami gromadzenia nieczystości
− oświadczenie o Rocznych Jednostkach Roboczych w latach 2010 – 2012.
W toku rozprawy Odwołujący podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł
o uwzględnienie odwołania oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym
kosztów wynagrodzenia pełnomocnika. Dodatkowo w związku z modyfikacją przez
Zamawiającego postanowień SIWZ i zmianie treści ogłoszenia o zamówieniu co do
kwestionowanych przez niego warunków udziału w postępowaniu podkreślił, że choćby
powyższe potwierdza zasadność jego odwołania.
II. Stanowisko Zamawiającego
Zamawiający złożył do akt sprawy pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o:
1) oddalenie odwołania;
2) orzeczenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów postępowania;
3) dopuszczenie dowodu z dokumentu w postaci wyciągu z raportu firmy DS. Consulting sp.
z
o.o.
dotyczącego
oszacowania
kosztów
funkcjonowania
nowego
modelu
gospodarowania odpadami u Zamawiającego;
4) dopuszczenie dowodu z przesłuchania strony - Zamawiającego, na okoliczność
funkcjonowania dotychczasowego i nowego modelu odbierania odpadów w mieście oraz
opisu przedmiotu zamówienia i sposobu dokonywania oceny spełnienia warunku udziału
w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Zamawiający podniósł, że zarzuty Odwołującego są bezpodstawne i żądania
odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
Po pierwsze Zamawiający podniósł, że sformułowane przez Odwołującego zarzuty
przeciwko czynności Zamawiającego wobec treści ogłoszenia i postanowień SIWZ, oparte o
zarzuty naruszenia przepisów Kodeksu cywilnego i ustawy Pzp, w istocie nie wykazują
związku między zarzucaną wadliwością zapisów ogłoszenia i specyfikacji a ich wpływem na
pozyskanie zamówienia, co wskazuje na bak interesu we wniesieniu odwołania w rozumieniu
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Odnośnie zarzutu z pkt. 1. dotyczącego wadliwego opisu przedmiotu zamówienia
Zamawiający wyjaśnił, że sposób i zakres opisu przedmiotu zamówienia (pkt 3 SIWZ)
zawiera dane niezbędne z punktu widzenia wymagań, złożoności i potrzeb Zamawiającego.
Określenie przedmiotu zamówienia według niego nastąpiło z zachowaniem terminologii
wynikającej z przepisów prawa, w tym prawa miejscowego oraz określeń zrozumiałych dla
wszystkich osób trudniących się działalnością w branży będącej przedmiotem zamówienia
(odbierania i zagospodarowywania odpadów) i nie narusza zasad uczciwej konkurencji.
Co do zarzutu postawienia nadmiernych (nieproporcjonalnych do przedmiotu
zamówienia) warunków dysponowania potencjałem technicznym i kadrowym, Zamawiający
wskazał, że intencje jakie nim kierowały to przede wszystkim charakter przedmiotu
zamówienia - wymagania, złożoność i potrzeby Zamawiającego. Wskazał też na doniosłość
społeczną prawidłowo zorganizowanego procesu odbierania i zagospodarowana odpadów
oraz kwestie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców miasta z tym związane, a także
znany powszechnie fakt braku doświadczenia gmin (miast) w organizowaniu nowego
podejścia Państwa do problemów śmieci. Zamawiający przyjął, że wskazany potencjał
kadrowy, obok potencjału technicznego, jest miernikiem dającym rękojmię realizacji
zleconego zamówienia. Wskazał też na okres realizacji umowy obejmujący 1 lipca 2013 r. -
30 czerwca 2014 r., co pozwoli na nabycie Zamawiającemu doświadczenia co do
funkcjonowania nowego systemu odbierania i zagospodarowania odpadów na następne
okresy. Zamawiający zwrócił też uwagę, że SIWZ została zmieniona przez Zamawiającego
w pkt. 14.1.3 tiret 6 SWIZ (str. 21), a więc zarzut w tym zakresie stał sie bezprzedmiotowy.
Odnośnie zarzutów dotyczących naruszenia we wzorach umowy art. 473 §1 w zw. z
art. 5 kc poprzez nałożenia na wykonawcę obowiązku odbioru każdej ilości odpadów bez
względu na warunki atmosferyczne; art. 353
§ 1 kc poprzez wprowadzeniu wymogu
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów komunalnych, jako sprzecznego z
naturą stosunku prawnego; a także naruszenia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy 13 września 1996 r,
o utrzymaniu porządki i czystości w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze
zm.) oraz § 6 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek,
Zamawiający stwierdził, że zarzuty są bezpodstawne w świetle przepisów prawa
miejscowego.
Zamawiający umieścił w przedmiotowej SIWZ wymagania dotyczące odbioru każdej
ilości odpadów komunalnych zebranych przez właścicieli nieruchomości, które to wymaganie
również obejmują punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK), do którego
prowadzenia jest zobowiązany podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt K § 3 ust. 3 i 4 uchwały Nr XXIIJ/200/12 Rady
Miejskiej Turku z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu i
zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów
komunalnych (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dn. 28 stycznia 2013 r. poz. 905), wydanej na
podstawie art. 6r ust. 2 pkt 2, ust. 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Podobnie Zamawiający umieścił w przedmiotowej SIWZ wymagania dotyczące
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów przez podmiot odbierający odpady
komunalne od właścicieli nieruchomości zgodnie z § 7 ust. 5 i § 8 ust. 2 Załącznika nr 1 do
uchwały Nr XXIII/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia
Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj.
Wlkp. z dn. 25 stycznia 2013 r. poz. 819), wydanego na podstawie art. 4 ust. 1 i 3, art. 6v ust
2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst
jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Zamawiający podkreślił, że nie jest uprawniony do samodzielnej zmiany wymagań
przyjętej koncepcji Sytemu Gospodarki Odpadami Komunalnymi (SGOK) na terenie Gminy
Miejskiej Turek, która wynika z przepisów prawa, w tym aktów ww. aktów prawa miejscowego
nakładających m.in. obowiązki w zakresie odebrania każdej ilości odpadów komunalnych
zebranych przez właścicieli nieruchomości, w tym również odebrania każdej ilości odpadów
komunalnych przez PSZOK oraz bezpłatnego udostępnienia pojemników zarówno do
selektywnej zbiórki odpadów komunalnych jak i do gromadzenia pozostałych odpadów
komunalnych (niesegregowanych) przez podmiot odbierający odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości. To nowo ustanowiony SGOK na terenie Gminy Miejskiej Turek, w
drodze ww. aktów prawa miejscowego, przewiduje, że to podmiot odbierający odpady
komunalne od właścicieli nieruchomości jest zobowiązany m.in. do:
- odebrania każdej ilości odpadów komunalnych,
- prowadzenia punktu selektywnej zbiórki odpadów, w tym również odebrania (przyjęcia)
każdej ilości odpadów komunalnych zebranych w sposób selektywny,
- bezpłatnego udostępnienia pojemników do selektywnej zbiórki i pojemników na
niesegregowane odpady komunalne.
Tak określone obowiązki (wymagania) w zakresie gospodarowania odpadami
komunalnymi dotyczą zarówno Zamawiającego, mieszkańców gminy, jak i potencjalnego
wykonawcy, które to podmioty będą zobowiązane je realizować od dnia 1 lipca 2013 r.
Zamawiający podkreślił, że na etapie niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego nie ma możliwości jego samodzielnej zmiany, jest nimi związany, jak każdy kto
znajduje się w obszarze obowiązywania prawa miejscowego.
Co do wykładni pojęcia „bez względu na warunki atmosferyczne" w kontekście
obowiązku odbioru każdej ilości odpadów, wskazanym w ogłoszeniu o zamówieniu i SIWZ ,
a także w § 2 ust. 3 pkt 1 wzoru umowy Zamawiający wskazał, że jego intencją było
potoczne znaczenie tego zwrotu i zwrócenie uwagi wykonawcy na specyfikę świadczonej
usługi (przedmiotu zamówienia), która powinna być zrealizowana bez względu na pogodę
(zarówno gdy jest gorąco, zimno lub pada deszcz, śnieg...). Podniesienie tego zarzutu w
tych okolicznościach według niego nie może być uznane za sprzeczne z zasadami
współżycia społecznego (których zresztą Odwołujący nie precyzuje). Zwrócił też uwagę na
brak związku między ewentualnym naruszeniem przepisów a wpływem tego naruszenia na
wynik postępowania, a kwestie te mogą być ewentualnie oceniane w razie sporu sądowego
na tle realizacji umowy.
Zamawiający podkreślił, że umieścił w SIWZ szczegółowe dane charakteryzujące
zamówienie, którymi dysponował. Nie posiadał on danych, które mogą w sposób jeszcze
bardziej precyzyjny przedstawić zapotrzebowanie na pojemniki o określonej pojemności i
ilość dla poszczególnej kategorii odpadów (segregowane, niesegregowane) oraz dla
poszczególnego rodzaju zabudowy, tj. nieruchomości zamieszkałe (jednorodzinne,
wielorodzinne). Podkreślił, że brak bardziej precyzyjnych danych w tym zakresie po stronie
Zamawiającego wynika z faktu, iż gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie
Gminy Miejskiej Turek odbywało się dotychczas w inny sposób tzn.:
- gospodarowanie odpadami komunalnymi odbywało się w podziale na odpadu „suche" i
„mokre" przy którym są wykorzystywane zupełnie inne pojemniki zarówno co do rodzaju,
pojemności jak i ilości,
- gospodarowanie odpadami komunalnymi nie było prowadzone w podziale na
nieruchomości niezamieszkałe i zamieszkałe (jednorodzinnej, wielorodzinnej) przy którym są
wykorzystywane zupełnie inne pojemniki zarówno co do rodzaju, pojemności jak i ilości,
gospodarowanie odpadami komunalnymi było realizowane przez sześć podmiotów, z których
każdy posiada inne zasoby, jeżeli chodzi o rodzaj, wielkość i ilość pojemników, na temat
który Zamawiający nie posiada informacji.
Opracowując nowy SGOK Zamawiający wyjaśnił, że opierał się na wymaganiach
przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które zakładają pewien model
gospodarowania odpadami komunalnymi. W modelu tym szczególną wagę przykłada się do
gromadzenia odpadów „u źródła" w sposób selektywny z podziałem na frakcje, gdzie
wykorzystuje się w zabudowie jednorodzinnej worki i pojemniki, a w zabudowie
wielorodzinnej tylko pojemniki.
Co do danych pozwalających na określenie rozmiaru świadczenia wykonawcy i
ustalenia ceny (złożenia oferty) Zamawiający wyjaśnił, że na podstawie przyjętego modelu
SGOPK Zamawiający korzystając z pomocy podmiotu zewnętrznego (DS CONSULTING sp. z
o. o., z siedzibą w Gdańsku), który specjalizuje się w analizach finansowych szacujących
wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, wykonał w październiku 2012
r., stosowny raport, który był wykonany na podstawie danych, które Zamawiający przekazał
ww. podmiotowi zewnętrznemu. Te same dane, które były przekazane podmiotowi
zewnętrznemu do opracowania wspomnianego raportu oraz dodatkowo dane uzyskane od
tego podmiotu, Zamawiający umieścił w przedmiotowej SIWZ. Podniósł, że skoro podmiot
zewnętrzny na podstawie przekazanych przez Zamawiającego danych był w stanie
oszacować koszty funkcjonowania nowego SGOK na terenie Gminy Miejskiej Turek i
określić stawki opłaty, to również Odwołujący, skoro zna specyfikę przedmiotu zamówienia,
ma możliwość na ich podstawie oszacować rozmiar i cenę za świadczone na rzecz
Zamawiającego usług.
Zamawiający wyjaśnił również, że zamieścił w SIWZ dane m.in. dotyczące
przeznaczenia i pojemności pojemników na odpady komunalne zbieranie selektywnie oraz na
pozostałe odpady komunalne (niesegregowane), w tym w zabudowie jednorodzinnej,
zgodne z § 7 ust. 1 i § 8 ust. 2 ust. 3 pkt 1 - Załącznika nr 1 do uchwała Nr XXIII/196/12
Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dn. 25 stycznia
2013 r. poz. 819), wydanej na podstawie art. 4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn.
zm.). Wśród danych umieszczonych w przedmiotowej SIWZ są również dane
dotyczące szacunkowej wielkości i ilości pojemników oraz worków niezbędnych do
realizacji zamówienia, które zostały oszacowane przez podmiot zewnętrzny - pkt
3.3.4. SIWZ.
Zamawiający wskazał, że umieścił w SIWZ (pkt 3.2.2) zobowiązanie dotyczące
wykonawcy w zakresie zawarcia stosownej umowy użyczenia z właścicielem nieruchomości
na terenie zabudowy jednorodzinnej oraz z właścicielem albo zarządcą budynku na terenie
zabudowy wielorodzinnej. Podkreślił, że takie zobowiązanie nałożone na wykonawcę w
przedmiotowym SIWZ jest konsekwencją wymagań bezpłatnego wyposażenia miejsc
gromadzenia odpadów przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości przyjętych w § 7 ust. 5 i § 8 ust. 2 Załącznika nr 1 do uchwały Nr
XXIII/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia
Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz.
Woj. Wlkp. z dn. 25 stycznia 2013 r. poz. 819) wydanej na podstawie art. 4 ust. 1 i 3, art. 6r
ust 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst
jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Wskazał, że nowy SGOK ustanawia zasadę, że Gmina Miejska Turek z pobranych
opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pokrywa również koszty wyposażenia
nieruchomości w pojemniki i worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty
utrzymania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Z
tego powodu Zamawiający w przedmiotowej SIWZ zawarł zapisy zobowiązujące wykonawcę
do zakupu i bezpłatnego udostępnienia właścicielom nieruchomości pojemników i worków,
co umożliwi uwzględnienie tego kosztu w ofercie.
Odnośnie wymogu zawarcia umowy użyczenia, Zamawiający wyjaśnił, że w celu
wywiązania się z postanowień ww. aktów prawnych w zakresie przejętego obowiązku
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów komunalnych, wykorzystał jedną z
umów nazwanych przewidzianą w art. 710 k.c. tj. umowę użyczenia. Przewidziane
zobowiązanie w przedmiotowej SIWZ, tj. zawarcie przez wykonawcę umowa użyczenia
pojemników na odpady komunalne z właścicielem albo zarządcą budynku jest powszechnie
stosowaną czynnością prawną w tego rodzaju stosunkach prawnych. Tego rodzaju umowa
uprawnienia właścicieli nieruchomości albo zarządców budynków, do korzystania z
pojemników na odpady komunalne bez ponoszenia dodatkowej opłaty, która została
wkalkulowana w opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Wskazał również, że w procesie realizacji nowego SGOK na terenie Gminy Miejskiej
Turek w Załączniku Nr 1 -DO-1 Deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi do uchwały nr XXIII/199/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w
sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi oraz informacji o terminie i miejscu składania deklaracji (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z
dnia 9 stycznia 2013 r. poz. 298), przewidziano w deklaracji w polach Gl, G2 również miejsce
na wniosek (deklarację) właściciela nieruchomości (jednorodzinnej i wielorodzinnej) w
zakresie zapotrzebowania (rodzaj poj. i ilość szt.) na pojemniki do gromadzenia odpadów
niesegregowanych (zmieszanych). Dlatego też zawarcie tego rodzaju umowy użyczenia jest
elementem niezbędnym nowego SGOK, który daje możliwość m.in, sprawdzenia przez
Zamawiającego czy wykonawca wywiązał się z obowiązku bezpłatnego wyposażenie miejsc
gromadzenia odpadów komunalnych w pojemniki, a tym samym czy SGOK jest należycie
realizowany przez wykonawcę.
Co do zapisu pkt 3.2.2.B.2 SIWZ wskazał, że został umieszczony przez
Zamawiającego zgodnie z § 7 ust. 1 i 2 - Załącznika nr 1 do uchwała Nr XXITT/196/12 Rady
Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dn. 25 stycznia
2013 r. poz. 819) wydanej na podstawie art. 4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r, poz. 391 z późn.
zm.).
Ze względu na to, iż powyższe zapisy wynikają z ww. aktu prawa miejscowego,
Zamawiający podkreślił, że nie ma możliwości zmiany postanowień punktu 3.2.2.B.2)
przedmiotowej SIWZ poprzez jego skreślenie lub modyfikację. Z tego samego powodu zapis
w przedmiotowej SIWZ nie może być uznany, za sposób faworyzowania któregoś z
wykonawców, ponieważ jest on obowiązujący w równym stopniu dla wszystkich
potencjalnych wykonawców.
Wskazał, że założeniem nowego SGOK jest to, iż w opłatę za gospodarowanie
odpadami komunalnymi ponoszoną przez właścicieli nieruchomości albo zarządców
budynków wielorodzinnych zostało wkalkulowane uprawnienia do bezpłatnego korzystania z
pojemników i worków na odpady komunalne (segregowane, niesegregowane) bez
ponoszenia dodatkowej opłaty. To oznacza, że obowiązek wyposażenia nieruchomości
zamieszkałych w pojemniki i worki przejęła Gmina Miejska Turek, która poprzez zapisy
przedmiotowej SIWZ powierzy jego realizację wykonawcy.
Pkt 3.2.2.3.b) i c) SIWZ został umieszczony przez Zamawiającego zgodnie z § 8 ust.
1 i 2 Załącznika nr 1 do uchwała Nr XX11I/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia
2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj. Włkp. z dn. 25 stycznia 2013 r. poz. 819), wydanej na
podstawie art. 4 ust. 1 i 3, art. 6r ust 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz, 391 z późn. zm.). Także
w Załączniku Nr 1 - DO-1 Deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi do uchwały nr XXII1/199/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w
sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi oraz informacji o terminie i miejscu składania deklaracji (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z
dn. 9 stycznia 2013 r. poz, 298), przewidziano m.in. w polach Gl, G2 również miejsce na
wniosek (deklaracje) właściciela nieruchomości (jednorodzinnej i wielorodzinnej) w zakresie
zapotrzebowania (rodzaj poj. i ilość szt.) na pojemniki do gromadzenia odpadów
niesegregowanych (zmieszanych).
Zapis pkt 3.2.5.C SIWZ z kolei został umieszczony przez Zamawiającego w związku z
art. 3 ust. 2. pkt 10, art. 9q ust. 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.). Zamawiający
kierował się tym, że rzetelne dane oraz dokumenty źródłowe w ww. zakresie będzie posiadał
Wykonawca, który bezpośrednio będzie realizował nowy SGOK na terenie Gminy Miejskiej
Turek. Ponadto przedmiotowy zapis spowoduje, iż Wykonawca będzie przykłada należytą
wagę do gromadzenia i przekazywania faktycznych danych na temat nowego SGOK. Na
umieszczenie tego wymogu wpływ miało również doświadczenie Zamawiającego w zakresie
dotychczasowego nie precyzyjnego przekazywania sprawozdań i informacji przez podmioty
gospodarujące odpadami na terenie Gminy Miejskiej Turek.
Treść pkt 3.3.6 SIWZ została umieszczona przez Zamawiającego po analizie i ocenie
danych z należytą starannością, w oparciu o dane przekazane przez podmiot zewnętrzny
(DS CONSULTING sp. z o. o., z siedzibą w Gdańsku), który na rzecz Gminy Miejskiej Turek
wykonał w październiku 2012 r. analizę finansową systemu gospodarki odpadami i
kalkulację opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Co do pkt 3.4.18 został umieszczony w SIWZ ze wskazaniem treści o charakterze
fakultatywnym.
W toku rozprawy Zamawiający podtrzymał swoje stanowisko i wniósł o oddalenie
odwołanie.
Krajowa
Izba
Odwoławcza,
rozpoznając
złożone
odwołanie
na
rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak również
stanowiska stron postępowania, zaprezentowane na piśmie i ustnie do protokołu posiedzenia
i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek ustawowych, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, a skutkujących
odrzuceniem odwołania w całości.
W drugiej kolejności Izba ustaliła, że Odwołujący ma interes w złożeniu odwołania. W tym
przypadku Odwołujący, podnosząc zarzuty wobec postanowień SIWZ oraz treści ogłoszenia
o zamówieniu, które w jego ocenie utrudniają mu dostęp do niniejszego postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego, w dostateczny sposób wykazał swój uszczerbek w
uzyskaniu zamówienia, stosownie do regulacji art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zaskarżone
czynności Zamawiającego bowiem w sposób pośredni pozbawiały Odwołującego możliwości
uzyskania przedmiotowego zamówienia publicznego.
Izba, rozpoznając odwołanie w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu, uznała je
za zasadne.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu dotyczącego opisu warunku udziału w
postępowaniu w zakresie potencjału osobowego Izba stwierdziła, że zarzut ten potwierdził
się.
Zamawiający opisał wskazany warunek udziału w postępowaniu w pkt 14.1 ppkt 3 SIWZ
w sposób nieproporcjonalny do opisu przedmiotu zamówienia i w sposób wskazujący na
ograniczenie konkurencji w postępowaniu. Powyższe znalazło zresztą potwierdzenie u
samego Zamawiającego, który w dniu 17 kwietnia 2013 r., w toku postępowania
odwoławczego, zmienił wskazany warunek, modyfikując treść SIWZ oraz zmieniając treść
ogłoszenia o zamówieniu. Dokonana modyfikacja – jak potwierdził w toku rozprawy
Odwołujący – była dla niego satysfakcjonująca. Z tych też względów Izba uznała zarzut za
zasadny. Powyższe jednak – z uwagi na dyspozycję art. 192 ust. 2 ustawy Pzp – nie stało
się podstawą do uwzględniania odwołania. Przywołany przepis ustawy Pzp wskazuje
bowiem, że Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy Pzp,
które miało lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Skoro wskazane naruszenie przepisów ustawy Pzp zostało przed wydaniem
wyroku w przedmiotowej sprawie naprawione w drodze dopuszczalnych w świetle przepisów
ustawy Pzp czynności Zamawiającego, Izba w tym zakresie nie mogłaby Zamawiającemu
nakazać jakichkolwiek czynności naprawczych.
Niezależnie od powyższego Izba rozpoznała pozostałe zarzuty odwołania i w tym
zakresie stwierdziła, że doszło do naruszenia określonych przepisów ustawy Pzp, które to
naruszenie ma wpływ na wynik postępowania – tj. bezpośrednio na możliwość złożenia
oferty przez Odwołującego w postępowaniu, a w sposób pośredni także na wybór oferty
najkorzystniejszej w tym postępowaniu.
Odnosząc się do zarzutu sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia w sposób
niejednoznaczny i utrudniający uczciwą konkurencję w postępowaniu, Izba uznała, że zarzut
potwierdził się.
W tym zakresie Izba uznała za zasadne nakazanie Zamawiającemu dokonanie
modyfikacji SIWZ w zakresie opisu przedmiotu zamówienia co do:
1) dookreślenie ilości pojemników wymaganych przez Zamawiającego co do
nieruchomości jednorodzinnych i wielorodzinnych,
2) dookreślenie pojemności pojemników co do nieruchomości wielorodzinnych na
poziomie od 0,6 do 7 m
,
3) dookreślanie wielkości strumienia odpadów w podziale na odpady segregowane i
zmieszane, określając jednocześnie ich maksymalną wielkość,
4) dookreślenie - w zakresie bezpłatności udostępnienia pojemników właścicielom
nieruchomości - konieczności skalkulowania przez wykonawców kosztów z tym
związanych w cenie ofertowej za wykonanie przedmiotu zamówienia.
Izba uznała, że zapisy zawarte w SIWZ co do ilości pojemników wymaganych przez
Zamawiającego w niniejszym postępowaniu, a których wartość powinna być skalkulowana
przez wykonawców w ich ofertach, są na tyle nieprecyzyjne, że powyższe znacznie utrudnia
a wręcz uniemożliwia wykonawcom prawidłową wycenę ofert. W efekcie powyższe może też
prowadzić do nieporównywalności ofert, które miałyby być złożone przez wykonawców w
oparciu o takie postanowienia SIWZ.
Zamawiający wskazywał, że ilość wymaganych pojemników na odpady określił w pkt 3.3
oraz 3.4 SIWZ. Wskazać należy, że w przywołanych punktach SIWZ przywołano jedynie
dane dotyczące ilości pojemników dla nieruchomości wielorodzinnych ze wskazaniem, że są
to dane obecne (pkt 3.3.2 SIWZ). Zamawiający w sposób wyraźny nie stwierdził, że te dane
powinny stanowić podstawę wyceny przyszłego świadczenia wybranego w postępowaniu
wykonawcy i że w tym zakresie ten fragment przedmiotu świadczenia (dostawa pojemników)
będzie stanowił zakres tego świadczenia, objętego umową w sprawie zamówienia
publicznego. Dane te nie są również niejednoznaczne, ponieważ w innym miejscu SIWZ
Zamawiający określa dla nieruchomości wielorodzinnych dane co do ilości pojemników,
używając określenia: „razem obecne dane” (pkt 3.3.3 SIWZ) i nie korelując tego z danymi
zawartymi w pkt 3.3.2 SIWZ. Analogicznie Zamawiający zawał określone dane w pkt 3.3.4,
gdzie także wskazuje ilość pojemników, określając ich liczbę na ok. 660 szt. oraz ok. 95 000
szt. jeśli chodzi o worki, nie wskazując czy ta ilość pojemników obejmuje nieruchomości
jednorodzinne, wielorodzinne czy jest to łączna ilość wymaganych pojemników. Przywołane
zapisy są nieczytelne i mogą prowadzi do różnych wniosków każdego z wykonawców
ubiegających się o zamówienie. Pojemniki, które mają zostać udostępnione mieszkańcom w
sposób bezpłatny – zgodnie z obowiązującymi w tej mierze przepisami ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach – stanowią istotny element zakresu przedmiotu zamówienia,
który podlega wycenie przez wykonawców, co także w sposób niewątpliwy nie zostało
określone w postanowieniach SIWZ. Niezależnie od wymogu zawierania umów użyczenia z
mieszkańcami na udostępnienie im pojemników przez wykonawcę w ramach niniejszego
postępowania o zamówienie publiczne, Zamawiający powinien w SIWZ w sposób wyraźny
określić odpłatność pojemników na rzecz wykonawcy, a więc powinien przewidzieć
obowiązek uwzględnienia wyceny określonej ilości pojemników oczekiwanych od
wykonawców w postępowaniu w ich cenie ofertowej. Zamawiający również, jeżeli będzie
przewidywał dostarczenie dodatkowych pojemników dla mieszkańców, powinien w tym
zakresie dookreślić wykonawcom choćby szacunkową, ale maksymalną ilość tych
pojemników, które wykonawcy powinny przyjąć przy wycenie swoich ofert i które będą objęte
przedmiotem świadczenia, tak aby w trakcie realizacji zamówienia można było określić w
którym momencie nastąpi przekroczenia przedmiotu świadczenia.
Z tych też względów zapisy SIWZ w tym zakresie powinny być jednoznaczne i
wyczerpujące. Powyższe w tym postępowaniu ma tym większe znaczenie, że Zamawiający
przyjął do oceny ofert jak i do rozliczenia z wykonawca za przedmiot zamówienia ryczałtową
cenę ofertową (odpłatność za jeden miesiąc oddzielnie dla nieruchomości jednorodzinnych i
wielorodzinnych).
Zapis dotyczący ilości wymaganych pojemników powinien określać konkretną –
maksymalna ilość pojemników wymaganych w niniejszym postępowaniu dla nieruchomości
wielorodzinnych. Podobna jest sytuacja, jeśli chodzi o nieruchomości jednorodzinne, co do
których wątpliwości są jeszcze większe. Sam zresztą Zamawiający w toku rozprawy
przyznał, że nie posiada w tym zakresie wiedzy, ile pojemników będzie koniecznych do
dostarczenia w ramach przedmiotu świadczenia. Podkreślił, że wiedze tę pozyska dopiero po
złożeniu i analizie deklaracji składanych przez mieszkańców Gminy. Wyjaśnił też, że
wówczas, jeszcze przed otwarciem ofert, poda te dane wykonawcom ubiegającym się o
niniejsze zamówienie. Powyższe potwierdza, że opis przedmiotu zamówienia nie został na
tym etapie postępowania sporządzony przez Zamawiającego prawidłowo, a zatem wymaga
istotnej zmiany, która umożliwi wykonawcom właściwą wycenę swojej oferty, a
Zamawiającemu da porównywalne oferty w trakcie czynności ich badania i oceny.
Izba uwzględniła również zarzut odwołania odnoszący się do dookreślenie pojemności
pojemników co do nieruchomości wielorodzinnych. Izba uznała, że niezasadnym było
ograniczenie wielkości pojemników w stosunku do postanowień aktu prawa miejscowego,
mianowicie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek
stanowiącego załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXIII/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6
grudnia 2012 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp., poz. 819), do postanowień którego to Regulaminu
odwołuje się SIWZ w pkt 3.1.4. W § 8 ust. 1 tego Regulaminu Zamawiający przyjął
pojemność pojemników do odbioru pozostałych odpadów komunalnych niesegregowanych
na poziomie od 0,6 – 7 m
. W postanowieniach SIWZ w niniejszym postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający w sposób znaczący ograniczył minimalną
wielkość pojemników, czym naruszył w sposób nieuzasadniony konkurencję. Izba uznała w
tym zakresie za wiarygodną argumentację Odwołującego o preferowaniu konkretnego
wykonawcy, który dysponuje określonej wielkości pojemnikami na odbiór odpadów, co jest
tym bardziej nieuzasadnione, że akt prawa miejscowego daje podstawę zastosowanie także
pojemników o mniejszej pojemności - na poziomie od 0,6 do 7 m
. Z tych też względów Izba
także w tym zakresie nakazała Zamawiającemu określoną modyfikację postanowień SIWZ.
Izba nie uznała natomiast za zasadne nakazanie Zamawiającemu modyfikacji SIWZ co
do wymaganej kolorystyki pojemników na odpady, uznając, że w tym zakresie Zamawiający
– uwzględniając również określony stopień estetyki – ma uprawienie do określenia tego
parametru. Powyższe nie utrudnia wykonawcom możliwości ubiegania się o zamówienie
publiczne, a argumentacja o dysponowaniu pojemnikami przez Odwołującego o innej
kolorystyce niż wymagana przez Zamawiającego nie uzasadnia naruszenia czy też
utrudnienia uczciwej konkurenci w postępowaniu.
Kolejną istotną kwestią, która legła u podstaw uwzględniania odwołania, był brak
określenia
wielkości
strumienia
odpadów,
które
będą
podlegały
odbiorowi
i
zagospodarowaniu przez wykonawcę wybranego w wyniku przedmiotowego postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego. Oczywistym jest, nie tylko dla Zamawiającego, że
materia objęta przedmiotem niniejszego zamówienia stanowi pewną nowość dla gmin.
Oczywistym jest także, że materia ta stanowi szczególną i skomplikowaną materię.
Powyższe jednak okoliczności nie upoważniają Zamawiającego do odstąpienia od opisu
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami określonymi w art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp.
Zamawiający mając możliwość korzystania z różnych technik ustalenia zakresu przyszłego
świadczenia (szczegółowe obliczenie, szacunek w oparciu o określone dane), powinien w
sposób jednoznaczny i precyzyjny opisać przedmiot zamówienia w taki sposób, aby możliwe
było dokonanie jego wyceny. Analiza, na którą powołuje się Zamawiający, sporządzoną
przez firmę zewnętrzną, której ustalenia znalazły się w postanowieniach SIWZ zawartych w
pkt 3.3.6 w formie tabelarycznych zestawień, stanowi także pewną technikę i możliwość
ustalenia wielkości strumienia przyszłej, szacunkowej ilości odpadów. Zaprezentowane
jednak wyniki tej analizy są nieprecyzyjne i nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Z
jednej strony bowiem Zamawiający nie określił, jaki charakter mają podane tam wielkości
odpadów – minimalny, czy maksymalny. Z drugiej zaś strony Zamawiający, określając
wielkość strumienia odpadów, przyjął podział na rodzaje odpadów nieadekwatny do tego
rodzaju odpadów, jakie należy przyjąć do odbioru i zagospodarowania w ramach niniejszego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Strumień wielkości odpadów powinien
bowiem – uwzględniając przepisy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - podlegać
dookreśleniu ich maksymalnej wielkości w podziale na odpady segregowane i zmieszane.
Izba nie uwzględniła zarzutów odwołania odnoszących się do postanowień SIWZ (§ 2
ust. 3 pkt 1) wzoru umowy) - konieczności odbioru każdej ilości odpadów komunalnych bez
względu na warunki atmosferyczne. Argumentację Odwołującego, iż nie może ponosić
odpowiedzialności na nieodprowadzenie odpadów, w sytuacji trudnych warunków
atmosferycznych, kiedy ewentualnie nie będzie przez Gminę zapewnione właściwe
utrzymanie dróg, Izba uznała za nieprzekonującą. Zamawiający ma prawo oczekiwać od
wykonawcy prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia i różnego rodzaju warunki, wtym
atmosferyczne, w których dane zamówienie będzie realizowane, wykonawcy powinni wziąć
pod uwagę i uwzględnić w granicach przyjętego ryzyka realizacji przedmiotu świadczenia.
Zauważyć także należy, że sytuacje związane z obiektywną niemożnością spełnienia
świadczenia odnoszą się do etapu realizacji zamówienia publicznego i uregulowane są
przepisami kodeksu cywilnego.
Izba nie uwzględniła również zarzutu dotyczącego naruszenia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o
utrzymaniu porządku i czystości w gminach oraz naruszenia § 6 Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek, co do wymogu dostarczenia i
utrzymania pojemników do odbioru odpadów komunalnych i utrzymywania ich w należytym
stanie technicznym i sanitarnym w związku z brakiem podjęcia uchwały Rady Gminy, o której
mowa w art. 6r ust. 3 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Odwołujący w
tym zakresie nie wskazuje na naruszenie jakiegokolwiek przepisu ustawy Pzp. Stosownie
zaś do art. 179 ust. 1 ustawy Pzp wykonawca w odwołaniu musi wykazać naruszenie
przepisów ustawy Pzp przy dokonaniu określonych, kwestionowanych przez wykonawcę
czynności czy zaniechań, których opuścił się zamawiający. Skoro takiego naruszenia
Odwołujący we wskazanym zakresie nie wykazał, opierają się wyłącznie na wykazaniu
naruszenia przepisów innej ustawy niż Pzp – ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach - czy też wykazaniu naruszenia przepisów prawa miejscowego – zarzut nie mógł
być przez Izbę uwzględniony.
Mając powyższe na uwadze i działając na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze oraz
ust. 2 ustawy Pzp – uznając, że stwierdzone przez izbę naruszenia przepisów ustawy Pzp
mogą mieć istotny wpływ na wynik postępowania o zamówienie publiczne (kształt zapisów
SIWZ ma znaczenie dla możliwości złożenia ofert w przedmiotowym postępowaniu, a tym
samym na wybór oferty najkorzystniejszej) - orzeczono jak w sentencji.
Orzekając o kosztach postępowania Izba oparła się na art. 192 ust. 9 oraz 10 ustawy
Pzp. W oparciu o wskazane przepisy obciążyła nimi Zamawiającego, stosownie do wyniku
postępowania. Wśród kosztów postępowania odwoławczego Izba uwzględniła
− stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym w
sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – koszty wpisu uiszczonego
przez Odwołującego w kwocie 15 000 zł;
− stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 2) lit. b) wskazanego rozporządzenia –
koszty wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3 600 zł na
podstawie rachunku przedłożonego do akt sprawy.
Przewodniczący: ………………………
Członkowie: :
………………………
………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu, tj. Gminie Miejskiej Turek
zmianę postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie
opisu przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący
umożliwiający zachowanie zasady uczciwej konkurencji w postępowaniu
poprzez:
1) dookreślenie ilości pojemników wymaganych przez zamawiającego co do
nieruchomości jednorodzinnych i wielorodzinnych,
2) dookreślenie
pojemności
pojemników
co
do
nieruchomości
wielorodzinnych na poziomie od 0,6 do 7 m
3
,
3) dookreślanie wielkości strumienia odpadów w podziale na odpady
segregowane i zmieszane, określając jednocześnie ich maksymalną
wielkość,
4) dookreślenie - w zakresie bezpłatności udostępnienia pojemników
właścicielom
nieruchomości
-
konieczności
skalkulowania
przez
wykonawców kosztów z tym związanych w cenie ofertowej za wykonanie
przedmiotu zamówienia;
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Miejską Turek, ul. Kaliska 59, 62-700 Turek
i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę Zakład
Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G……….. K……….., D……… P………., Kowale
Pańskie Kolonia 11a, 62-704 Kawęczyn tytułem wpisu od odwołania
2.2 zasądza od Gminy Miejskiej Turek, ul. Kaliska 59, 62-700 Turek na rzecz Zakładu
Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G……… K………, D…….. P…………, Kowale
Pańskie Kolonia 11a, 62-704 Kawęczyn kwotę: 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Koninie.
Przewodniczący: …………………………
Członkowie: :
…………………………
…………………………
Sygn. akt: KIO 786/13
U z a s a d n i e n i e
Gmina Miejska Turek (dalej: „Zamawiający”) prowadzi, w trybie przetargu
nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na: „Odbieranie i
zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych z
terenu Gminy Miejskiej Turek”. Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2010 r. Nr 113,
poz. 759 ze zm.), zwanej dalej: „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE z dnia 26 marca 2013 r. pod nr 2013/S
060-100734.
W postępowaniu tym wykonawca Zakład Usług Komunalnych EKOGAB s.c. G………
K…………., D………. P……….. z siedzibą w Kowalach Pańskich Kolonia poczta Kawęczyn
(dalej: „Odwołujący”) w dniu 5 kwietnia 2013 r. złożył odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej. Złożone odwołanie dotyczy postanowień Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (dalej: „SIWZ”) oraz treści ogłoszenia o zamówieniu. Kopia odwołania została
przekazana Zamawiającemu w dniu 5 kwietnia 2013 r.
Izba po przeprowadzeniu czynności formalno prawnych związanych z wniesionym
odwołaniem skierowała je do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron, a
następnie na rozprawie. Posiedzenie oraz rozprawa w przedmiotowej sprawie odbyły się w
dniu 18 kwietnia 2013 r.
Uwzględniając pisma złożone w sprawie odwołania oraz oświadczenia złożone
w trakcie rozprawy Izba ustaliła następujące stanowiska stron postępowania odwoławczego:
I. Stanowisko Odwołującego
Odwołujący wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i postanowień
SIWZ w zakresie:
1) opisu przedmiotu zamówienia w punktach 3.1.3, 3.1.4, 3.2.1, 3.2.2, 3.2.3, 3.2.2.3)c)
3.2.5.C, 3.3.6, 3.3.4., 3.4.18 SIWZ
2) warunków udziału w postępowaniu w punkcie 14.1.3) SIWZ
3) postanowień wzoru umowy (załącznika nr 7 do SIWZ)
Zaskarżonym postanowieniom SIWZ zarzucił:
1. naruszenie art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez sporządzenie
opisu przedmiotu zamówienia w zaskarżonym zakresie, w sposób niejednoznaczny i
sprzeczny, a także w sposób utrudniający uczciwą konkurencję.
2. naruszenie art. 22 ust. 1 pkt 3) w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez postawienie
warunku dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, i ograniczający dostęp wykonawców do wykonania zamówienia;
3. naruszenie art. 473 § 1 ustawy kodeks cywilny w zw. z art. 5 kc. w zw. z art. 139 ust.
1 ustawy Pzp, poprzez nałożenie na wykonawcę w § 2 ust.3 pkt 1) wzoru umowy
obowiązku odbioru każdej ilości wystawionych odpadów komunalnych bez względu
na warunki atmosferyczne w sytuacji, gdy wykonawca nie odpowiada za właściwe
utrzymanie zimowe dróg;
4. naruszenie art. 353
kc w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez wprowadzenie w
§ 2 ust.3 pkt 2) wzoru umowy wymogu bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia
odpadów komunalnych jako sprzecznego z właściwością (naturą) stosunku
prawnego;
5. naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu
porządku i czystości w gminach (t.j. Dz. U. 2012, poz. 391 ze zm. ) oraz § 6
Załącznika nr 1 do Uchwały Rady Miejskiej Turku w sprawie przyjęcia regulaminu
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek poprzez nałożenie na
Wykonawcę w punkcie 3.2.2.3)b) i c) SIWZ obowiązku dostarczenia pojemników
służących do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania ich w należytym
stanie technicznym i sanitarnym, w sytuacji gdy nie podjęto uchwały Rady, o której
mowa w art. 6r ust. 3 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:
1)
uwzględnienie odwołania.
2)
nakazanie Zamawiającemu:
a)
zmiany postanowień sekcji II.1.5. Ogłoszenia o zamówieniu oraz punktu 3.1.4, 3.2.1 i
3.2.3 SIWZ poprzez uchylenie wymogu odbioru każdej ilości odpadów bez względu na
warunki atmosferyczne oraz uchylenie wymogu bezpłatnego wyposażenia miejsc
gromadzenia odpadów komunalnych
b)
zmiany postanowień punktu 3.1.3 i 3.3.4 SIWZ poprzez określenie liczby pojemników
dla zabudowy jednorodzinnej wraz ze wskazaniem ich pojemności
c)
zmiany postanowień punktu 3.2.2 SIWZ poprzez uchylenie zobowiązania wykonawcy
do zawarcia umowy użyczenia pojemnika z właścicielem nieruchomości i określenie górnej
granicy liczby pojemników objętych zamówieniem podstawowym.
d)
zmianę postanowień punktu 3.2.2. B.2) 3.2.2.3) b) i c) ,3.2.5.C, 3.3.6, 3.4.18 SIWZ,
poprzez ich skreślenie lub modyfikację w sposób nie faworyzujący żadnego z wykonawców
e)
zmiany postanowień sekcji III.2.3 ogłoszenia o zamówieniu oraz punktu 14.1.3 SIWZ
poprzez zmianę opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku udziału w
postępowaniu w następujący sposób:
„3) dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do
wykonania zamówienia, to znaczy: warunek ten zostanie uznany za spełniony, jeżeli
wykonawca wykaże, że dysponuje dla celów realizacji przedmiotowego zamówienia:
-
minimum dwoma pojazdami specjalistycznymi (śmieciarki) przystosowanymi do
odbierania zmieszanych odpadów komunalnych zbieranych w pojemnikach,
-
minimum dwoma pojazdami przystosowanymi do odbioru selektywnie zebranych
odpadów komunalnych,
-
minimum dwoma pojazdami specjalistycznymi przystosowanymi do wywozu odpadów
komunalnych zbieranych w pojemnikach kontenerowych,
-
minimum jednym pojazdem wyposażonym w urządzenie do odbioru odpadów
komunalnych z pojemników do selektywnej zbiórki odpadów np. typu „dzwon",
-
minimum jednym pojazdem ciężarowym o ładowności minimalnej 3,5 Mg,
przeznaczonym do odbioru komunalnych odpadów wielkogabarytowych.
Pojazdy muszą być wyposażone w system monitoringu bazującego na systemie
pozycjonowania satelitarnego, umożliwiający trwałe zapisywanie, przechowywanie i
odczytywanie danych o miejscach położenia pojazdu i miejscach postojów oraz czujniki
zapisujące dane o miejscach wyładunku odpadów.
-
bazą magazynowo-transportową, na terenie której powinny znajdować się urządzenia
do selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych przed ich transportem do miejsc,
przetworzenia,
-
średnio minimum 18 osobami do wykonywania czynności składających się na
realizację przedmiotu zamówienia, w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert, a przypadku gdy okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie."
f)
zmiany postanowień wzoru umowy poprzez usunięcie § 2 ust.3 pkt 1) 2) i 3) wzoru
umowy
3)
Przyznanie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podniósł, że Zamawiający w dość
rozbudowanym punkcie 3 SIWZ dotyczącym opisu przedmiotu zamówienia, w żadnym
miejscu nie określa rozmiaru świadczenia potencjalnego wykonawcy, który stanowiłby
podstawę do rzetelnego oszacowania ceny za świadczone na rzecz Zamawiającego usługi.
Głównymi składnikami ceny przy określaniu rozmiaru i wartości świadczenia wykonawcy są
po pierwsze dane dotyczące liczby strumienia odpadów, w poszczególnych frakcjach, które
przekładają się na opłatę ponoszoną z tytułu składowania odpadów uiszczaną przez podmiot
(wykonawcę) zbierający odpady i przekazujący je do składowania do Regionalnej Instalacji
do Przetwarzania Odpadów Komunalnych, a po drugie określenie rodzaju i liczby
pojemników, jakie mają być dostarczone przez wykonawcę w ramach świadczenia.
Podkreślił, że Zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu, a także w SIWZ wielokrotnie
posługuje się sformułowaniem „bezpłatne" lub „w każdej ilości" przerzucając ryzyko
niewłaściwego oszacowania przedmiotu zamówienia na wykonawcę, pomimo ciążącym na
nim obowiązku jasnego określenia co jest przedmiotem zamówienia i w jakim rozmiarze.
Podniósł, że Zamawiający nie określa w ogóle w SIWZ liczby pojemników, które mają
być dostarczone przez wykonawcę, a ogranicza się jedynie do stwierdzenia „Wykonawca do
dnia 24 czerwca 2013 r., wyposaży bezpłatnie właścicieli nieruchomości zamieszkałych w
worki do selektywnej zbiórki poszczególnych frakcji odpadów segregowanych, a także, na
wniosek właściciela nieruchomości w pojemniki na odpady niesegregowane (zmieszane), w
tym wypadku, Wykonawca zawrze stosowną umowę użyczenia pojemnika z właścicielem
nieruchomości." Również punkt 3.4 SIWZ nie zawiera jasnych co do tego wskazówek,
bowiem nie podejmuje nawet szacunku zapotrzebowania na pojemniki o pojemności 0,1 m
w zabudowie jednorodzinnej. Zamawiający nie podał także w SIWZ liczby wniosków
złożonych przez właścicieli o wyposażenie nieruchomości w pojemniki. W tej sytuacji
wykonawca nie może prawidłowo obliczyć ceny oferty.
Wskazane zapisy – zdaniem Odwołującego - zasługiwałby na aprobatę, pod
warunkiem, że istniałaby jasno określony, mierzalny zakres świadczenia wykonawcy w
postaci górnej granicy strumienia odpadów, jaki wykonawca zobowiązany byłby odebrać i
zagospodarować, a także górna granica liczby pojemników określonego rodzaju, jakie w
ramach zamówienia podstawowego wykonawca zobowiązany jest dostarczyć. Wskazał na
możliwość skorzystania przez Zamawiającego z instrumentu jak przewidywalność udzielania
zamówień uzupełniających, z których to możliwości Zamawiający nie skorzystał.
Ponadto Odwołujący wskazał, że Zamawiający dokonał opisu przedmiotu
zamówienia, który utrudnia uczciwą konkurencję. Podniósł, że wskazanie w punkcie
3.2.2.B.2) SIWZ w maksymalnej wielkości pojemników tj. 1,1 m
3
- 2,5 m
3
według niego
faworyzuje spółkę Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Turku sp. z
o.o. bowiem tylko to przedsiębiorstwo stosuje te pojemniki na terenie miasta do zbierania
odpadów komunalnych w zabudowie wielorodzinnej. Również określenie wymaganej
kolorystyki według niego wskazuje jedynie na rodzaj pojemników jakie znajdują się w
zasobach PGKiM sp. z o.o. w Turku. Podkreślił, że pojemniki o objętości 5 m
są
pojemnikami o wyższych walorach użytkowych, gdyż przyśpieszają załadunek odpadów oraz
zmniejszają ryzyko wystąpienia awarii umożliwiając obniżenie kosztów działalności. Wskazał
również, że Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek nie
ogranicza rozmiarów pojemników służących do zbierania odpadów komunalnych w
zabudowie wielorodzinnej do wielkości 2,5 m
3
.
Odwołujący podkreślił, że opis sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, a także osób zdolnych do
wykonywania przedmiotu zamówienia został dokonany w sposób nieproporcjonalny do
przedmiotu zamówienia, i ograniczający dostęp wykonawców do wykonania zamówienia, o
czym świadczy zestawienie minimalnych wymagań co do sprzętu w porównaniu z
wymaganiami co do osób zatrudnionych u wykonawcy. Z wyliczeń dotyczących maksymalnej
liczby osób obsługujących pojazdy stanowiące wymagania minimalne (a więc możliwe do
obsługi przedmiotu zamówienia) zdaniem Odwołującego wynika, że konieczne jest
zapewnienie 18 osób. Podkreślił, że należy przyjąć, że tych 18 osób zajmuje się wyłącznie
jednym zamówieniem - jedną gminą przez 365 dni w roku, co nie odpowiada rzeczywistości
gospodarczej. Tymczasem we wskazanym okresie 3 lat Odwołujący obsługiwał i nadal
obsługuje teren 14 gmin w promieniu ok 45 km od siedziby firmy, zapewniając odbiór
odpadów komunalnych z terenu 6 309 nieruchomości zamieszkałych w zabudowie
jednorodzinnej (co po przemnożeniu liczby mieszkańców średnio 3,7 mieszkańca na
nieruchomość daje liczbę ok 23 400 osób) oraz od ok. 8 843 osób z terenu zabudowy
wielorodzinnej. Tymczasem dla obsługi obszaru wielokrotnie większego niż teren miasta, w
którym dominuje zwarta zabudowa wielorodzinna, Odwołujący zatrudnia średniorocznie, w
całej firmie, w ok. 22 pracowników, z czego 2 etaty zajmują osoby wykonujące czynności
mechaników. Wskazał również, że dysponuje sprzętem i pojazdami przewyższającymi
wymagania minimalne stawiane przez Zamawiającego, w tym 3 uniwersalnymi pojazdami
specjalistycznymi przystosowanymi do załadunku pojemników o pojemności od 0,6 m
3
do
7m
3
oraz 5 pojazdami specjalistycznymi przystosowanymi do załadunku pojemników o
pojemności 1,1 m
3
. Podniósł również, że wskazanie tego warunku jest bezpośrednio
wymierzone w Odwołującego, który obok PGKiM sp. z o.o. jest największym podmiotem
zajmującym się zbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych na terenie powiatu
tureckiego. PGKiM sp. z o.o. stanowiący własność Gminy Miejskiej Turek, nie będzie miał
problemów w spełnieniu przedmiotowego, dyskryminującego i ograniczającego konkurencję,
warunku udziału w postępowaniu.
Odwołujący podniósł, że we wzorze umowy Zamawiający nałożył na wykonawcę
obowiązek przeniesiony z SIWZ polegający na odbieraniu odpadów komunalnych z
nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (tzw. nieruchomości zamieszkałe stale i
czasowo), z zastrzeżeniem, że wykonawca odbierze każda ilość wystawionych odpadów
komunalnych bez względu na warunki atmosferyczne. Warunek ten – zdaniem
Odwołującego - narusza art. 473 § 1 ustawy kodeks cywilny w zw. z art. 5 kc. w zw. z art.
139 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż obciąża odpowiedzialnością wykonawcę za okoliczności, za
które wykonawca odpowiedzialności nie ponosi w sposób, który narusza zasady współżycia
społecznego. Podkreślił, że przy ryczałtowy charakterze wynagrodzenia i przy braku
określenia zakresu świadczenia na podstawie SIWZ Zamawiający przyznaje sobie prawo do
nieograniczonego zwiększenia zakresu świadczenia wykonawcy z wyłączeniem możliwości
przyznania z tego tytułu odpowiedniego wynagrodzenia, co narusza zasady współżycia
społecznego. Wskazał, iż umowa cywilna zakłada równowagę jej stron, a zatem
niedopuszczalne jest takie skonstruowanie jej postanowień, które gwarantowałoby jedynie
zamawiającemu możliwość określenia, co ma stanowić przedmiot zamówienia i
przerzucałoby całkowicie ryzyko gospodarcze zawartej umowy na wykonawcę.
Niedopuszczalne, w opinii Odwołującego, jest również obciążanie wykonawcy usługi
polegającej na odbiorze odpadów komunalnych obowiązkami związanymi z bieżącym
utrzymaniem dróg bowiem w kontekście odbioru każdej ilości wystawionych odpadów
komunalnych bez względu na warunki atmosferyczne. Podkreślił, że zaniechanie przez
Zamawiającego lub podmiot działający w jego imieniu, obowiązkom utrzymania infrastruktury
drogowej w odpowiednim czasie i w odpowiedniej jakości, spowoduje w konsekwencji
uniemożliwienie wypełnianie świadczenia wykonawcy oraz zgodnie z zapisami wzoru umowy
powoduje stan zwłoki. W rezultacie Zamawiający przerzuca na wykonawcę obowiązek np.
odśnieżenia drogi dojazdowej do posesji. Tak określone świadczenie wykonawcy stanowi -
według niego - akt nadużycia prawa przez Zamawiającego.
Zamawiający - w ocenie Odwołującego - naruszył także art. 353
kc w zw. z art. 139
ust. 1ustawy Pzp poprzez wprowadzenie w § 2 ust.3 pkt 2) wzoru umowy wymogu
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów komunalnych jako sprzecznego z
właściwością (naturą) stosunku prawnego. Co prawda regulamin utrzymania czystości i
porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek zawiera podobne uregulowanie, jednakże w
ocenie Odwołującego przepis ten kierowany jest do mieszkańców, a nie do wykonawców.
Stosunki o charakterze zobowiązaniowym charakteryzują się ekwiwalentnością i równością
formalną podmiotów. W myśl tego paragrafu wykonawca zobowiązany jest do dostarczenia
pojemników nieodpłatnie. Nie wchodzi to zatem w zakres świadczenia, a jednocześnie
Zamawiający w SIWZ stawia wymagania co do konieczności zapewnienia pojemników z
jednoczesnym narzuceniem obowiązku zawarcia umowy użyczenia pojemnika z
właścicielem nieruchomości i utrzymania ich w należytym stanie technicznym i sanitarnym.
Zamawiający i właściciel nieruchomości są według niego pozbawieni jakiejkolwiek
odpowiedzialności za wykonywanie przedmiotu zamówienia, narażając wykonawcę na
ponoszenie strat związanych z nieograniczonym uzupełnianiem pojemników, w każdej
określonej przez Zamawiającego liczbie w okresie trwania umowy, bez żadnego
wynagrodzenia.
Zamawiający - w ocenie Odwołującego - naruszył art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach (t.j. Dz. U. 2012, poz. 391 ze
zm.) oraz § 6 Załącznika nr 1 do Uchwały Rady Miejskiej Turku w sprawie przyjęcia
regulaminu czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek poprzez nałożenie na
wykonawcę w punkcie 3.2.2.3) b) i c) SIWZ obowiązku dostarczenia pojemników służących
do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania ich w należytym stanie technicznym i
sanitarnym, w sytuacji gdy nie podjęto uchwały Rady, o której mowa w art. 6r ust. 3 ustawy o
utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Wskazał, że obowiązujące Uchwały Rady
Miejskiej Turku nie zawierają takich postanowień. Podkreślił, że do dnia złożenia odwołania
nie została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego żadna
uchwała Rady Miejskiej Turku w tym zakresie. Jako dowody w sprawie przedłożył:
− wykaz obsługiwanych miast i gmin wraz z odległościami oraz liczbą gospodarstw
domowych oraz osób w budownictwie wielorodzinnym wraz z oświadczeniami
Zarządców Nieruchomości.
− wykaz obsługiwanych firm wraz z miejscami gromadzenia nieczystości
− oświadczenie o Rocznych Jednostkach Roboczych w latach 2010 – 2012.
W toku rozprawy Odwołujący podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł
o uwzględnienie odwołania oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym
kosztów wynagrodzenia pełnomocnika. Dodatkowo w związku z modyfikacją przez
Zamawiającego postanowień SIWZ i zmianie treści ogłoszenia o zamówieniu co do
kwestionowanych przez niego warunków udziału w postępowaniu podkreślił, że choćby
powyższe potwierdza zasadność jego odwołania.
II. Stanowisko Zamawiającego
Zamawiający złożył do akt sprawy pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o:
1) oddalenie odwołania;
2) orzeczenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów postępowania;
3) dopuszczenie dowodu z dokumentu w postaci wyciągu z raportu firmy DS. Consulting sp.
z
o.o.
dotyczącego
oszacowania
kosztów
funkcjonowania
nowego
modelu
gospodarowania odpadami u Zamawiającego;
4) dopuszczenie dowodu z przesłuchania strony - Zamawiającego, na okoliczność
funkcjonowania dotychczasowego i nowego modelu odbierania odpadów w mieście oraz
opisu przedmiotu zamówienia i sposobu dokonywania oceny spełnienia warunku udziału
w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Zamawiający podniósł, że zarzuty Odwołującego są bezpodstawne i żądania
odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
Po pierwsze Zamawiający podniósł, że sformułowane przez Odwołującego zarzuty
przeciwko czynności Zamawiającego wobec treści ogłoszenia i postanowień SIWZ, oparte o
zarzuty naruszenia przepisów Kodeksu cywilnego i ustawy Pzp, w istocie nie wykazują
związku między zarzucaną wadliwością zapisów ogłoszenia i specyfikacji a ich wpływem na
pozyskanie zamówienia, co wskazuje na bak interesu we wniesieniu odwołania w rozumieniu
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Odnośnie zarzutu z pkt. 1. dotyczącego wadliwego opisu przedmiotu zamówienia
Zamawiający wyjaśnił, że sposób i zakres opisu przedmiotu zamówienia (pkt 3 SIWZ)
zawiera dane niezbędne z punktu widzenia wymagań, złożoności i potrzeb Zamawiającego.
Określenie przedmiotu zamówienia według niego nastąpiło z zachowaniem terminologii
wynikającej z przepisów prawa, w tym prawa miejscowego oraz określeń zrozumiałych dla
wszystkich osób trudniących się działalnością w branży będącej przedmiotem zamówienia
(odbierania i zagospodarowywania odpadów) i nie narusza zasad uczciwej konkurencji.
Co do zarzutu postawienia nadmiernych (nieproporcjonalnych do przedmiotu
zamówienia) warunków dysponowania potencjałem technicznym i kadrowym, Zamawiający
wskazał, że intencje jakie nim kierowały to przede wszystkim charakter przedmiotu
zamówienia - wymagania, złożoność i potrzeby Zamawiającego. Wskazał też na doniosłość
społeczną prawidłowo zorganizowanego procesu odbierania i zagospodarowana odpadów
oraz kwestie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców miasta z tym związane, a także
znany powszechnie fakt braku doświadczenia gmin (miast) w organizowaniu nowego
podejścia Państwa do problemów śmieci. Zamawiający przyjął, że wskazany potencjał
kadrowy, obok potencjału technicznego, jest miernikiem dającym rękojmię realizacji
zleconego zamówienia. Wskazał też na okres realizacji umowy obejmujący 1 lipca 2013 r. -
30 czerwca 2014 r., co pozwoli na nabycie Zamawiającemu doświadczenia co do
funkcjonowania nowego systemu odbierania i zagospodarowania odpadów na następne
okresy. Zamawiający zwrócił też uwagę, że SIWZ została zmieniona przez Zamawiającego
w pkt. 14.1.3 tiret 6 SWIZ (str. 21), a więc zarzut w tym zakresie stał sie bezprzedmiotowy.
Odnośnie zarzutów dotyczących naruszenia we wzorach umowy art. 473 §1 w zw. z
art. 5 kc poprzez nałożenia na wykonawcę obowiązku odbioru każdej ilości odpadów bez
względu na warunki atmosferyczne; art. 353
§ 1 kc poprzez wprowadzeniu wymogu
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów komunalnych, jako sprzecznego z
naturą stosunku prawnego; a także naruszenia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy 13 września 1996 r,
o utrzymaniu porządki i czystości w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze
zm.) oraz § 6 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek,
Zamawiający stwierdził, że zarzuty są bezpodstawne w świetle przepisów prawa
miejscowego.
Zamawiający umieścił w przedmiotowej SIWZ wymagania dotyczące odbioru każdej
ilości odpadów komunalnych zebranych przez właścicieli nieruchomości, które to wymaganie
również obejmują punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK), do którego
prowadzenia jest zobowiązany podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt K § 3 ust. 3 i 4 uchwały Nr XXIIJ/200/12 Rady
Miejskiej Turku z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu i
zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów
komunalnych (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dn. 28 stycznia 2013 r. poz. 905), wydanej na
podstawie art. 6r ust. 2 pkt 2, ust. 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Podobnie Zamawiający umieścił w przedmiotowej SIWZ wymagania dotyczące
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów przez podmiot odbierający odpady
komunalne od właścicieli nieruchomości zgodnie z § 7 ust. 5 i § 8 ust. 2 Załącznika nr 1 do
uchwały Nr XXIII/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia
Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj.
Wlkp. z dn. 25 stycznia 2013 r. poz. 819), wydanego na podstawie art. 4 ust. 1 i 3, art. 6v ust
2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst
jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Zamawiający podkreślił, że nie jest uprawniony do samodzielnej zmiany wymagań
przyjętej koncepcji Sytemu Gospodarki Odpadami Komunalnymi (SGOK) na terenie Gminy
Miejskiej Turek, która wynika z przepisów prawa, w tym aktów ww. aktów prawa miejscowego
nakładających m.in. obowiązki w zakresie odebrania każdej ilości odpadów komunalnych
zebranych przez właścicieli nieruchomości, w tym również odebrania każdej ilości odpadów
komunalnych przez PSZOK oraz bezpłatnego udostępnienia pojemników zarówno do
selektywnej zbiórki odpadów komunalnych jak i do gromadzenia pozostałych odpadów
komunalnych (niesegregowanych) przez podmiot odbierający odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości. To nowo ustanowiony SGOK na terenie Gminy Miejskiej Turek, w
drodze ww. aktów prawa miejscowego, przewiduje, że to podmiot odbierający odpady
komunalne od właścicieli nieruchomości jest zobowiązany m.in. do:
- odebrania każdej ilości odpadów komunalnych,
- prowadzenia punktu selektywnej zbiórki odpadów, w tym również odebrania (przyjęcia)
każdej ilości odpadów komunalnych zebranych w sposób selektywny,
- bezpłatnego udostępnienia pojemników do selektywnej zbiórki i pojemników na
niesegregowane odpady komunalne.
Tak określone obowiązki (wymagania) w zakresie gospodarowania odpadami
komunalnymi dotyczą zarówno Zamawiającego, mieszkańców gminy, jak i potencjalnego
wykonawcy, które to podmioty będą zobowiązane je realizować od dnia 1 lipca 2013 r.
Zamawiający podkreślił, że na etapie niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego nie ma możliwości jego samodzielnej zmiany, jest nimi związany, jak każdy kto
znajduje się w obszarze obowiązywania prawa miejscowego.
Co do wykładni pojęcia „bez względu na warunki atmosferyczne" w kontekście
obowiązku odbioru każdej ilości odpadów, wskazanym w ogłoszeniu o zamówieniu i SIWZ ,
a także w § 2 ust. 3 pkt 1 wzoru umowy Zamawiający wskazał, że jego intencją było
potoczne znaczenie tego zwrotu i zwrócenie uwagi wykonawcy na specyfikę świadczonej
usługi (przedmiotu zamówienia), która powinna być zrealizowana bez względu na pogodę
(zarówno gdy jest gorąco, zimno lub pada deszcz, śnieg...). Podniesienie tego zarzutu w
tych okolicznościach według niego nie może być uznane za sprzeczne z zasadami
współżycia społecznego (których zresztą Odwołujący nie precyzuje). Zwrócił też uwagę na
brak związku między ewentualnym naruszeniem przepisów a wpływem tego naruszenia na
wynik postępowania, a kwestie te mogą być ewentualnie oceniane w razie sporu sądowego
na tle realizacji umowy.
Zamawiający podkreślił, że umieścił w SIWZ szczegółowe dane charakteryzujące
zamówienie, którymi dysponował. Nie posiadał on danych, które mogą w sposób jeszcze
bardziej precyzyjny przedstawić zapotrzebowanie na pojemniki o określonej pojemności i
ilość dla poszczególnej kategorii odpadów (segregowane, niesegregowane) oraz dla
poszczególnego rodzaju zabudowy, tj. nieruchomości zamieszkałe (jednorodzinne,
wielorodzinne). Podkreślił, że brak bardziej precyzyjnych danych w tym zakresie po stronie
Zamawiającego wynika z faktu, iż gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie
Gminy Miejskiej Turek odbywało się dotychczas w inny sposób tzn.:
- gospodarowanie odpadami komunalnymi odbywało się w podziale na odpadu „suche" i
„mokre" przy którym są wykorzystywane zupełnie inne pojemniki zarówno co do rodzaju,
pojemności jak i ilości,
- gospodarowanie odpadami komunalnymi nie było prowadzone w podziale na
nieruchomości niezamieszkałe i zamieszkałe (jednorodzinnej, wielorodzinnej) przy którym są
wykorzystywane zupełnie inne pojemniki zarówno co do rodzaju, pojemności jak i ilości,
gospodarowanie odpadami komunalnymi było realizowane przez sześć podmiotów, z których
każdy posiada inne zasoby, jeżeli chodzi o rodzaj, wielkość i ilość pojemników, na temat
który Zamawiający nie posiada informacji.
Opracowując nowy SGOK Zamawiający wyjaśnił, że opierał się na wymaganiach
przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które zakładają pewien model
gospodarowania odpadami komunalnymi. W modelu tym szczególną wagę przykłada się do
gromadzenia odpadów „u źródła" w sposób selektywny z podziałem na frakcje, gdzie
wykorzystuje się w zabudowie jednorodzinnej worki i pojemniki, a w zabudowie
wielorodzinnej tylko pojemniki.
Co do danych pozwalających na określenie rozmiaru świadczenia wykonawcy i
ustalenia ceny (złożenia oferty) Zamawiający wyjaśnił, że na podstawie przyjętego modelu
SGOPK Zamawiający korzystając z pomocy podmiotu zewnętrznego (DS CONSULTING sp. z
o. o., z siedzibą w Gdańsku), który specjalizuje się w analizach finansowych szacujących
wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, wykonał w październiku 2012
r., stosowny raport, który był wykonany na podstawie danych, które Zamawiający przekazał
ww. podmiotowi zewnętrznemu. Te same dane, które były przekazane podmiotowi
zewnętrznemu do opracowania wspomnianego raportu oraz dodatkowo dane uzyskane od
tego podmiotu, Zamawiający umieścił w przedmiotowej SIWZ. Podniósł, że skoro podmiot
zewnętrzny na podstawie przekazanych przez Zamawiającego danych był w stanie
oszacować koszty funkcjonowania nowego SGOK na terenie Gminy Miejskiej Turek i
określić stawki opłaty, to również Odwołujący, skoro zna specyfikę przedmiotu zamówienia,
ma możliwość na ich podstawie oszacować rozmiar i cenę za świadczone na rzecz
Zamawiającego usług.
Zamawiający wyjaśnił również, że zamieścił w SIWZ dane m.in. dotyczące
przeznaczenia i pojemności pojemników na odpady komunalne zbieranie selektywnie oraz na
pozostałe odpady komunalne (niesegregowane), w tym w zabudowie jednorodzinnej,
zgodne z § 7 ust. 1 i § 8 ust. 2 ust. 3 pkt 1 - Załącznika nr 1 do uchwała Nr XXIII/196/12
Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dn. 25 stycznia
2013 r. poz. 819), wydanej na podstawie art. 4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn.
zm.). Wśród danych umieszczonych w przedmiotowej SIWZ są również dane
dotyczące szacunkowej wielkości i ilości pojemników oraz worków niezbędnych do
realizacji zamówienia, które zostały oszacowane przez podmiot zewnętrzny - pkt
3.3.4. SIWZ.
Zamawiający wskazał, że umieścił w SIWZ (pkt 3.2.2) zobowiązanie dotyczące
wykonawcy w zakresie zawarcia stosownej umowy użyczenia z właścicielem nieruchomości
na terenie zabudowy jednorodzinnej oraz z właścicielem albo zarządcą budynku na terenie
zabudowy wielorodzinnej. Podkreślił, że takie zobowiązanie nałożone na wykonawcę w
przedmiotowym SIWZ jest konsekwencją wymagań bezpłatnego wyposażenia miejsc
gromadzenia odpadów przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości przyjętych w § 7 ust. 5 i § 8 ust. 2 Załącznika nr 1 do uchwały Nr
XXIII/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia
Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz.
Woj. Wlkp. z dn. 25 stycznia 2013 r. poz. 819) wydanej na podstawie art. 4 ust. 1 i 3, art. 6r
ust 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst
jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Wskazał, że nowy SGOK ustanawia zasadę, że Gmina Miejska Turek z pobranych
opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pokrywa również koszty wyposażenia
nieruchomości w pojemniki i worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty
utrzymania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Z
tego powodu Zamawiający w przedmiotowej SIWZ zawarł zapisy zobowiązujące wykonawcę
do zakupu i bezpłatnego udostępnienia właścicielom nieruchomości pojemników i worków,
co umożliwi uwzględnienie tego kosztu w ofercie.
Odnośnie wymogu zawarcia umowy użyczenia, Zamawiający wyjaśnił, że w celu
wywiązania się z postanowień ww. aktów prawnych w zakresie przejętego obowiązku
bezpłatnego wyposażenia miejsc gromadzenia odpadów komunalnych, wykorzystał jedną z
umów nazwanych przewidzianą w art. 710 k.c. tj. umowę użyczenia. Przewidziane
zobowiązanie w przedmiotowej SIWZ, tj. zawarcie przez wykonawcę umowa użyczenia
pojemników na odpady komunalne z właścicielem albo zarządcą budynku jest powszechnie
stosowaną czynnością prawną w tego rodzaju stosunkach prawnych. Tego rodzaju umowa
uprawnienia właścicieli nieruchomości albo zarządców budynków, do korzystania z
pojemników na odpady komunalne bez ponoszenia dodatkowej opłaty, która została
wkalkulowana w opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Wskazał również, że w procesie realizacji nowego SGOK na terenie Gminy Miejskiej
Turek w Załączniku Nr 1 -DO-1 Deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi do uchwały nr XXIII/199/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w
sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi oraz informacji o terminie i miejscu składania deklaracji (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z
dnia 9 stycznia 2013 r. poz. 298), przewidziano w deklaracji w polach Gl, G2 również miejsce
na wniosek (deklarację) właściciela nieruchomości (jednorodzinnej i wielorodzinnej) w
zakresie zapotrzebowania (rodzaj poj. i ilość szt.) na pojemniki do gromadzenia odpadów
niesegregowanych (zmieszanych). Dlatego też zawarcie tego rodzaju umowy użyczenia jest
elementem niezbędnym nowego SGOK, który daje możliwość m.in, sprawdzenia przez
Zamawiającego czy wykonawca wywiązał się z obowiązku bezpłatnego wyposażenie miejsc
gromadzenia odpadów komunalnych w pojemniki, a tym samym czy SGOK jest należycie
realizowany przez wykonawcę.
Co do zapisu pkt 3.2.2.B.2 SIWZ wskazał, że został umieszczony przez
Zamawiającego zgodnie z § 7 ust. 1 i 2 - Załącznika nr 1 do uchwała Nr XXITT/196/12 Rady
Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dn. 25 stycznia
2013 r. poz. 819) wydanej na podstawie art. 4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r, poz. 391 z późn.
zm.).
Ze względu na to, iż powyższe zapisy wynikają z ww. aktu prawa miejscowego,
Zamawiający podkreślił, że nie ma możliwości zmiany postanowień punktu 3.2.2.B.2)
przedmiotowej SIWZ poprzez jego skreślenie lub modyfikację. Z tego samego powodu zapis
w przedmiotowej SIWZ nie może być uznany, za sposób faworyzowania któregoś z
wykonawców, ponieważ jest on obowiązujący w równym stopniu dla wszystkich
potencjalnych wykonawców.
Wskazał, że założeniem nowego SGOK jest to, iż w opłatę za gospodarowanie
odpadami komunalnymi ponoszoną przez właścicieli nieruchomości albo zarządców
budynków wielorodzinnych zostało wkalkulowane uprawnienia do bezpłatnego korzystania z
pojemników i worków na odpady komunalne (segregowane, niesegregowane) bez
ponoszenia dodatkowej opłaty. To oznacza, że obowiązek wyposażenia nieruchomości
zamieszkałych w pojemniki i worki przejęła Gmina Miejska Turek, która poprzez zapisy
przedmiotowej SIWZ powierzy jego realizację wykonawcy.
Pkt 3.2.2.3.b) i c) SIWZ został umieszczony przez Zamawiającego zgodnie z § 8 ust.
1 i 2 Załącznika nr 1 do uchwała Nr XX11I/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia
2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Miejskiej Turek (Dz. Urz. Woj. Włkp. z dn. 25 stycznia 2013 r. poz. 819), wydanej na
podstawie art. 4 ust. 1 i 3, art. 6r ust 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz, 391 z późn. zm.). Także
w Załączniku Nr 1 - DO-1 Deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi do uchwały nr XXII1/199/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6 grudnia 2012 r. w
sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi oraz informacji o terminie i miejscu składania deklaracji (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z
dn. 9 stycznia 2013 r. poz, 298), przewidziano m.in. w polach Gl, G2 również miejsce na
wniosek (deklaracje) właściciela nieruchomości (jednorodzinnej i wielorodzinnej) w zakresie
zapotrzebowania (rodzaj poj. i ilość szt.) na pojemniki do gromadzenia odpadów
niesegregowanych (zmieszanych).
Zapis pkt 3.2.5.C SIWZ z kolei został umieszczony przez Zamawiającego w związku z
art. 3 ust. 2. pkt 10, art. 9q ust. 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.). Zamawiający
kierował się tym, że rzetelne dane oraz dokumenty źródłowe w ww. zakresie będzie posiadał
Wykonawca, który bezpośrednio będzie realizował nowy SGOK na terenie Gminy Miejskiej
Turek. Ponadto przedmiotowy zapis spowoduje, iż Wykonawca będzie przykłada należytą
wagę do gromadzenia i przekazywania faktycznych danych na temat nowego SGOK. Na
umieszczenie tego wymogu wpływ miało również doświadczenie Zamawiającego w zakresie
dotychczasowego nie precyzyjnego przekazywania sprawozdań i informacji przez podmioty
gospodarujące odpadami na terenie Gminy Miejskiej Turek.
Treść pkt 3.3.6 SIWZ została umieszczona przez Zamawiającego po analizie i ocenie
danych z należytą starannością, w oparciu o dane przekazane przez podmiot zewnętrzny
(DS CONSULTING sp. z o. o., z siedzibą w Gdańsku), który na rzecz Gminy Miejskiej Turek
wykonał w październiku 2012 r. analizę finansową systemu gospodarki odpadami i
kalkulację opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Co do pkt 3.4.18 został umieszczony w SIWZ ze wskazaniem treści o charakterze
fakultatywnym.
W toku rozprawy Zamawiający podtrzymał swoje stanowisko i wniósł o oddalenie
odwołanie.
Krajowa
Izba
Odwoławcza,
rozpoznając
złożone
odwołanie
na
rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak również
stanowiska stron postępowania, zaprezentowane na piśmie i ustnie do protokołu posiedzenia
i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek ustawowych, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, a skutkujących
odrzuceniem odwołania w całości.
W drugiej kolejności Izba ustaliła, że Odwołujący ma interes w złożeniu odwołania. W tym
przypadku Odwołujący, podnosząc zarzuty wobec postanowień SIWZ oraz treści ogłoszenia
o zamówieniu, które w jego ocenie utrudniają mu dostęp do niniejszego postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego, w dostateczny sposób wykazał swój uszczerbek w
uzyskaniu zamówienia, stosownie do regulacji art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zaskarżone
czynności Zamawiającego bowiem w sposób pośredni pozbawiały Odwołującego możliwości
uzyskania przedmiotowego zamówienia publicznego.
Izba, rozpoznając odwołanie w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu, uznała je
za zasadne.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu dotyczącego opisu warunku udziału w
postępowaniu w zakresie potencjału osobowego Izba stwierdziła, że zarzut ten potwierdził
się.
Zamawiający opisał wskazany warunek udziału w postępowaniu w pkt 14.1 ppkt 3 SIWZ
w sposób nieproporcjonalny do opisu przedmiotu zamówienia i w sposób wskazujący na
ograniczenie konkurencji w postępowaniu. Powyższe znalazło zresztą potwierdzenie u
samego Zamawiającego, który w dniu 17 kwietnia 2013 r., w toku postępowania
odwoławczego, zmienił wskazany warunek, modyfikując treść SIWZ oraz zmieniając treść
ogłoszenia o zamówieniu. Dokonana modyfikacja – jak potwierdził w toku rozprawy
Odwołujący – była dla niego satysfakcjonująca. Z tych też względów Izba uznała zarzut za
zasadny. Powyższe jednak – z uwagi na dyspozycję art. 192 ust. 2 ustawy Pzp – nie stało
się podstawą do uwzględniania odwołania. Przywołany przepis ustawy Pzp wskazuje
bowiem, że Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy Pzp,
które miało lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Skoro wskazane naruszenie przepisów ustawy Pzp zostało przed wydaniem
wyroku w przedmiotowej sprawie naprawione w drodze dopuszczalnych w świetle przepisów
ustawy Pzp czynności Zamawiającego, Izba w tym zakresie nie mogłaby Zamawiającemu
nakazać jakichkolwiek czynności naprawczych.
Niezależnie od powyższego Izba rozpoznała pozostałe zarzuty odwołania i w tym
zakresie stwierdziła, że doszło do naruszenia określonych przepisów ustawy Pzp, które to
naruszenie ma wpływ na wynik postępowania – tj. bezpośrednio na możliwość złożenia
oferty przez Odwołującego w postępowaniu, a w sposób pośredni także na wybór oferty
najkorzystniejszej w tym postępowaniu.
Odnosząc się do zarzutu sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia w sposób
niejednoznaczny i utrudniający uczciwą konkurencję w postępowaniu, Izba uznała, że zarzut
potwierdził się.
W tym zakresie Izba uznała za zasadne nakazanie Zamawiającemu dokonanie
modyfikacji SIWZ w zakresie opisu przedmiotu zamówienia co do:
1) dookreślenie ilości pojemników wymaganych przez Zamawiającego co do
nieruchomości jednorodzinnych i wielorodzinnych,
2) dookreślenie pojemności pojemników co do nieruchomości wielorodzinnych na
poziomie od 0,6 do 7 m
,
3) dookreślanie wielkości strumienia odpadów w podziale na odpady segregowane i
zmieszane, określając jednocześnie ich maksymalną wielkość,
4) dookreślenie - w zakresie bezpłatności udostępnienia pojemników właścicielom
nieruchomości - konieczności skalkulowania przez wykonawców kosztów z tym
związanych w cenie ofertowej za wykonanie przedmiotu zamówienia.
Izba uznała, że zapisy zawarte w SIWZ co do ilości pojemników wymaganych przez
Zamawiającego w niniejszym postępowaniu, a których wartość powinna być skalkulowana
przez wykonawców w ich ofertach, są na tyle nieprecyzyjne, że powyższe znacznie utrudnia
a wręcz uniemożliwia wykonawcom prawidłową wycenę ofert. W efekcie powyższe może też
prowadzić do nieporównywalności ofert, które miałyby być złożone przez wykonawców w
oparciu o takie postanowienia SIWZ.
Zamawiający wskazywał, że ilość wymaganych pojemników na odpady określił w pkt 3.3
oraz 3.4 SIWZ. Wskazać należy, że w przywołanych punktach SIWZ przywołano jedynie
dane dotyczące ilości pojemników dla nieruchomości wielorodzinnych ze wskazaniem, że są
to dane obecne (pkt 3.3.2 SIWZ). Zamawiający w sposób wyraźny nie stwierdził, że te dane
powinny stanowić podstawę wyceny przyszłego świadczenia wybranego w postępowaniu
wykonawcy i że w tym zakresie ten fragment przedmiotu świadczenia (dostawa pojemników)
będzie stanowił zakres tego świadczenia, objętego umową w sprawie zamówienia
publicznego. Dane te nie są również niejednoznaczne, ponieważ w innym miejscu SIWZ
Zamawiający określa dla nieruchomości wielorodzinnych dane co do ilości pojemników,
używając określenia: „razem obecne dane” (pkt 3.3.3 SIWZ) i nie korelując tego z danymi
zawartymi w pkt 3.3.2 SIWZ. Analogicznie Zamawiający zawał określone dane w pkt 3.3.4,
gdzie także wskazuje ilość pojemników, określając ich liczbę na ok. 660 szt. oraz ok. 95 000
szt. jeśli chodzi o worki, nie wskazując czy ta ilość pojemników obejmuje nieruchomości
jednorodzinne, wielorodzinne czy jest to łączna ilość wymaganych pojemników. Przywołane
zapisy są nieczytelne i mogą prowadzi do różnych wniosków każdego z wykonawców
ubiegających się o zamówienie. Pojemniki, które mają zostać udostępnione mieszkańcom w
sposób bezpłatny – zgodnie z obowiązującymi w tej mierze przepisami ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach – stanowią istotny element zakresu przedmiotu zamówienia,
który podlega wycenie przez wykonawców, co także w sposób niewątpliwy nie zostało
określone w postanowieniach SIWZ. Niezależnie od wymogu zawierania umów użyczenia z
mieszkańcami na udostępnienie im pojemników przez wykonawcę w ramach niniejszego
postępowania o zamówienie publiczne, Zamawiający powinien w SIWZ w sposób wyraźny
określić odpłatność pojemników na rzecz wykonawcy, a więc powinien przewidzieć
obowiązek uwzględnienia wyceny określonej ilości pojemników oczekiwanych od
wykonawców w postępowaniu w ich cenie ofertowej. Zamawiający również, jeżeli będzie
przewidywał dostarczenie dodatkowych pojemników dla mieszkańców, powinien w tym
zakresie dookreślić wykonawcom choćby szacunkową, ale maksymalną ilość tych
pojemników, które wykonawcy powinny przyjąć przy wycenie swoich ofert i które będą objęte
przedmiotem świadczenia, tak aby w trakcie realizacji zamówienia można było określić w
którym momencie nastąpi przekroczenia przedmiotu świadczenia.
Z tych też względów zapisy SIWZ w tym zakresie powinny być jednoznaczne i
wyczerpujące. Powyższe w tym postępowaniu ma tym większe znaczenie, że Zamawiający
przyjął do oceny ofert jak i do rozliczenia z wykonawca za przedmiot zamówienia ryczałtową
cenę ofertową (odpłatność za jeden miesiąc oddzielnie dla nieruchomości jednorodzinnych i
wielorodzinnych).
Zapis dotyczący ilości wymaganych pojemników powinien określać konkretną –
maksymalna ilość pojemników wymaganych w niniejszym postępowaniu dla nieruchomości
wielorodzinnych. Podobna jest sytuacja, jeśli chodzi o nieruchomości jednorodzinne, co do
których wątpliwości są jeszcze większe. Sam zresztą Zamawiający w toku rozprawy
przyznał, że nie posiada w tym zakresie wiedzy, ile pojemników będzie koniecznych do
dostarczenia w ramach przedmiotu świadczenia. Podkreślił, że wiedze tę pozyska dopiero po
złożeniu i analizie deklaracji składanych przez mieszkańców Gminy. Wyjaśnił też, że
wówczas, jeszcze przed otwarciem ofert, poda te dane wykonawcom ubiegającym się o
niniejsze zamówienie. Powyższe potwierdza, że opis przedmiotu zamówienia nie został na
tym etapie postępowania sporządzony przez Zamawiającego prawidłowo, a zatem wymaga
istotnej zmiany, która umożliwi wykonawcom właściwą wycenę swojej oferty, a
Zamawiającemu da porównywalne oferty w trakcie czynności ich badania i oceny.
Izba uwzględniła również zarzut odwołania odnoszący się do dookreślenie pojemności
pojemników co do nieruchomości wielorodzinnych. Izba uznała, że niezasadnym było
ograniczenie wielkości pojemników w stosunku do postanowień aktu prawa miejscowego,
mianowicie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek
stanowiącego załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXIII/196/12 Rady Miejskiej Turek z dnia 6
grudnia 2012 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp., poz. 819), do postanowień którego to Regulaminu
odwołuje się SIWZ w pkt 3.1.4. W § 8 ust. 1 tego Regulaminu Zamawiający przyjął
pojemność pojemników do odbioru pozostałych odpadów komunalnych niesegregowanych
na poziomie od 0,6 – 7 m
. W postanowieniach SIWZ w niniejszym postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający w sposób znaczący ograniczył minimalną
wielkość pojemników, czym naruszył w sposób nieuzasadniony konkurencję. Izba uznała w
tym zakresie za wiarygodną argumentację Odwołującego o preferowaniu konkretnego
wykonawcy, który dysponuje określonej wielkości pojemnikami na odbiór odpadów, co jest
tym bardziej nieuzasadnione, że akt prawa miejscowego daje podstawę zastosowanie także
pojemników o mniejszej pojemności - na poziomie od 0,6 do 7 m
. Z tych też względów Izba
także w tym zakresie nakazała Zamawiającemu określoną modyfikację postanowień SIWZ.
Izba nie uznała natomiast za zasadne nakazanie Zamawiającemu modyfikacji SIWZ co
do wymaganej kolorystyki pojemników na odpady, uznając, że w tym zakresie Zamawiający
– uwzględniając również określony stopień estetyki – ma uprawienie do określenia tego
parametru. Powyższe nie utrudnia wykonawcom możliwości ubiegania się o zamówienie
publiczne, a argumentacja o dysponowaniu pojemnikami przez Odwołującego o innej
kolorystyce niż wymagana przez Zamawiającego nie uzasadnia naruszenia czy też
utrudnienia uczciwej konkurenci w postępowaniu.
Kolejną istotną kwestią, która legła u podstaw uwzględniania odwołania, był brak
określenia
wielkości
strumienia
odpadów,
które
będą
podlegały
odbiorowi
i
zagospodarowaniu przez wykonawcę wybranego w wyniku przedmiotowego postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego. Oczywistym jest, nie tylko dla Zamawiającego, że
materia objęta przedmiotem niniejszego zamówienia stanowi pewną nowość dla gmin.
Oczywistym jest także, że materia ta stanowi szczególną i skomplikowaną materię.
Powyższe jednak okoliczności nie upoważniają Zamawiającego do odstąpienia od opisu
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami określonymi w art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp.
Zamawiający mając możliwość korzystania z różnych technik ustalenia zakresu przyszłego
świadczenia (szczegółowe obliczenie, szacunek w oparciu o określone dane), powinien w
sposób jednoznaczny i precyzyjny opisać przedmiot zamówienia w taki sposób, aby możliwe
było dokonanie jego wyceny. Analiza, na którą powołuje się Zamawiający, sporządzoną
przez firmę zewnętrzną, której ustalenia znalazły się w postanowieniach SIWZ zawartych w
pkt 3.3.6 w formie tabelarycznych zestawień, stanowi także pewną technikę i możliwość
ustalenia wielkości strumienia przyszłej, szacunkowej ilości odpadów. Zaprezentowane
jednak wyniki tej analizy są nieprecyzyjne i nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Z
jednej strony bowiem Zamawiający nie określił, jaki charakter mają podane tam wielkości
odpadów – minimalny, czy maksymalny. Z drugiej zaś strony Zamawiający, określając
wielkość strumienia odpadów, przyjął podział na rodzaje odpadów nieadekwatny do tego
rodzaju odpadów, jakie należy przyjąć do odbioru i zagospodarowania w ramach niniejszego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Strumień wielkości odpadów powinien
bowiem – uwzględniając przepisy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - podlegać
dookreśleniu ich maksymalnej wielkości w podziale na odpady segregowane i zmieszane.
Izba nie uwzględniła zarzutów odwołania odnoszących się do postanowień SIWZ (§ 2
ust. 3 pkt 1) wzoru umowy) - konieczności odbioru każdej ilości odpadów komunalnych bez
względu na warunki atmosferyczne. Argumentację Odwołującego, iż nie może ponosić
odpowiedzialności na nieodprowadzenie odpadów, w sytuacji trudnych warunków
atmosferycznych, kiedy ewentualnie nie będzie przez Gminę zapewnione właściwe
utrzymanie dróg, Izba uznała za nieprzekonującą. Zamawiający ma prawo oczekiwać od
wykonawcy prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia i różnego rodzaju warunki, wtym
atmosferyczne, w których dane zamówienie będzie realizowane, wykonawcy powinni wziąć
pod uwagę i uwzględnić w granicach przyjętego ryzyka realizacji przedmiotu świadczenia.
Zauważyć także należy, że sytuacje związane z obiektywną niemożnością spełnienia
świadczenia odnoszą się do etapu realizacji zamówienia publicznego i uregulowane są
przepisami kodeksu cywilnego.
Izba nie uwzględniła również zarzutu dotyczącego naruszenia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o
utrzymaniu porządku i czystości w gminach oraz naruszenia § 6 Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Turek, co do wymogu dostarczenia i
utrzymania pojemników do odbioru odpadów komunalnych i utrzymywania ich w należytym
stanie technicznym i sanitarnym w związku z brakiem podjęcia uchwały Rady Gminy, o której
mowa w art. 6r ust. 3 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Odwołujący w
tym zakresie nie wskazuje na naruszenie jakiegokolwiek przepisu ustawy Pzp. Stosownie
zaś do art. 179 ust. 1 ustawy Pzp wykonawca w odwołaniu musi wykazać naruszenie
przepisów ustawy Pzp przy dokonaniu określonych, kwestionowanych przez wykonawcę
czynności czy zaniechań, których opuścił się zamawiający. Skoro takiego naruszenia
Odwołujący we wskazanym zakresie nie wykazał, opierają się wyłącznie na wykazaniu
naruszenia przepisów innej ustawy niż Pzp – ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach - czy też wykazaniu naruszenia przepisów prawa miejscowego – zarzut nie mógł
być przez Izbę uwzględniony.
Mając powyższe na uwadze i działając na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze oraz
ust. 2 ustawy Pzp – uznając, że stwierdzone przez izbę naruszenia przepisów ustawy Pzp
mogą mieć istotny wpływ na wynik postępowania o zamówienie publiczne (kształt zapisów
SIWZ ma znaczenie dla możliwości złożenia ofert w przedmiotowym postępowaniu, a tym
samym na wybór oferty najkorzystniejszej) - orzeczono jak w sentencji.
Orzekając o kosztach postępowania Izba oparła się na art. 192 ust. 9 oraz 10 ustawy
Pzp. W oparciu o wskazane przepisy obciążyła nimi Zamawiającego, stosownie do wyniku
postępowania. Wśród kosztów postępowania odwoławczego Izba uwzględniła
− stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym w
sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – koszty wpisu uiszczonego
przez Odwołującego w kwocie 15 000 zł;
− stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 2) lit. b) wskazanego rozporządzenia –
koszty wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3 600 zł na
podstawie rachunku przedłożonego do akt sprawy.
Przewodniczący: ………………………
Członkowie: :
………………………
………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
