rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-12-28
rok: 2011
data dokumentu: 2011-12-28
rok: 2011
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 2688/11
KIO 2688/11
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 grudnia 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 grudnia 2011 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia Konsorcjum:
"Sołtysiński & Szlęzak – Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Spółka
Komandytowa" z siedzibą w Warszawie, Herbert Smith LLP z siedzibą w Londynie
w postępowaniu prowadzonym przez PGE EJ 1 Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
przy udziale wykonawcy Domański Zakrzewski Palinka sp. k. z siedzibą w Warszawie,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 grudnia 2011 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia Konsorcjum:
"Sołtysiński & Szlęzak – Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Spółka
Komandytowa" z siedzibą w Warszawie, Herbert Smith LLP z siedzibą w Londynie
w postępowaniu prowadzonym przez PGE EJ 1 Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
przy udziale wykonawcy Domański Zakrzewski Palinka sp. k. z siedzibą w Warszawie,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu dokonanie czynności otwarcia
oferty Odwołującego;
2. Kosztami postępowania obciąża PGE EJ 1 Sp. z o.o. i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawców
wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia Konsorcjum: "Sołtysiński &
Szlęzak – Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Spółka Komandytowa",
Herbert Smith LLP tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od PGE EJ 1 Sp. z o.o. na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia Konsorcjum: "Sołtysiński & Szlęzak – Kancelaria
Radców Prawnych i Adwokatów Spółka Komandytowa", Herbert Smith LLP
kwotę15.000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 2688/11
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – PGE EJ1 Spółka z ograniczonąodpowiedzialnością– prowadzi
w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
Ś
wiadczenie usług doradztwa prawnego przy realizacji programu budowy elektrowni
jądrowych w Polsce w latach 2011-2015.
W dniu 16 grudnia 2011 r. Konsorcjum w składzie: Kancelaria Radców Prawnych
i Adwokatów Spółka Komandytowa oraz Herbert Smith LLP, wniosło odwołanie wobec
uznania oferty Odwołującego za złożonąpo upływie terminu składania ofert oraz zaniechania
czynności otwarcia oferty Odwołującego, zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisów
art. 36 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp w zw. z punktem 12.1 SIWZ oraz art. 84 ust. 2 i 4 ustawy
Pzp.
Odwołujący wskazał,że miejsce i termin składania ofert zostały wyznaczone przez
Zamawiającego w punkcie 12.1 SIWZ jedynie poprzez wskazanie adresu budynku przy ul.
Mokotowskiej 49 w Warszawie, bez bliższego określenia, w której części budynku położone
jest biuro Zamawiającego znajdujące siępod tym adresem. Odwołujący zwrócił przy tym
uwagę,że miejsce składania ofert jest odmienne aniżeli siedziba Zamawiającego.
Odwołujący podniósł,że w dniu upływu terminu składania ofert, tj. 6 grudnia 2011 r.
pracownik członka Konsorcjum, pełniący funkcjęposłańca doręczającego ofertę
Odwołującego (pan Tomasz M) przybył do wskazanego w punkcie 12.1 SIWZ budynku przy
ul. Mokotowskiej 49 w Warszawie o godz. 13.57, na dowód czego Odwołujący złożył
kopię
karty z księgi wejśći wyjśćw budynku Mokotowska Square przy ul. Mokotowskiej 49. Osoba
ta uzyskała informacjęw recepcji budynku,że biura Zamawiającego sąpołożone na trzecim
piętrze. Po odbyciu przeprowadzonej w imieniu Zamawiającego procedury wylegitymowania
oraz odnotowania danych z dowodu osobistego w księdze wejśći wyjśćposłaniec został
wpuszczony przez barierki do holu z windami, skąd niezwłocznie udał sięwindąna trzecie
piętro do biura Zamawiającego. Po przekazaniu informacji o celu przybycia i wymianie zdań
odnośnie czasu i miejsca składania ofert oraz czasu przybycia posłańca w miejsce wskazane
w punkcie 12.1 SIWZ jako miejsce składania ofert, oferta Konsorcjum została opatrzona
pieczęciąoraz opisana w ten sposób,że jako termin złożenia oferty wskazano 6 grudnia
2011 r., godz. 14.01. W związku z powyższym Zamawiający odmówił otwarcia oferty
Odwołującego i w dniu 7 grudnia 2011 r. zawiadomił go,że oferta wpłynęła do biura
Zamawiającego (ul. Mokotowska 49, 00-542 Warszawa) po terminie składania ofert, czyli w
dniu 06.12.2011 r. po godz. 14:00.
Odwołujący podniósł,że określając w SIWZ miejsce i termin składania ofert,
Zamawiający określił tym samym, z jakąchwiląi w jakich warunkach oferta wykonawcy może
zostaćskutecznie złożona. Zdaniem Odwołującego, skoro Zamawiający określił jako miejsce
składania ofert adres: biuro Zamawiającego: PGE EJ 1 Sp. z o.o. przy ul. Mokotowskiej 49,
00-542 Warszawa, to samo przybycie posłańca pod wskazany adres w celu złożenia oferty
stanowi jużmoment złożenia oferty Zamawiającemu, o ile oddanie oferty pracownikowi
Zamawiającego odbędzie sięniezwłocznie po przybyciu posłańca pod wskazany adres.
Okoliczność,że posłaniec, w celu fizycznego oddania oferty upoważnionemu pracownikowi
Zamawiającego, musi przejśćprzez etap wylegitymowania sięw holu głównym budynku oraz
przebyćdrogędo pomieszczeńZamawiającego znajdujących sięna III piętrze budynku, jest
o tyle istotna,że czas niezbędny do pokonania tych etapów nie może wpływaćna uznanie
oferty za spóźnioną. Brak informacji w SIWZ o dokładnym położeniu biura Zamawiającego
pod adresem wskazanym w SIWZ nie może wpływaćnegatywnie na pozycjęOdwołującego,
którego posłaniec przybył pod wskazany adres przed terminem składania ofert, a jedynie
czynności związane z ustaleniem miejsca położenia pomieszczeńzajmowanych wyłącznie
przez Zamawiającego oraz konieczne formalności sprawiły,że oferta została przyjęta przez
upoważnionego pracownika Zamawiającego o godz. 14.01.
Odwołujący podniósł,że to na zamawiającym ciąży obowiązek precyzyjnego
określenia miejsca składania ofert, a nieścisłości w tym zakresie nie mogąpowodować
negatywnych konsekwencji dla wykonawców. Zdaniem Odwołującego, skoro oferta została
dostarczona pod wskazany w SIWZ adres o godz. 13.57, a następnie została niezwłocznie
przekazana pracownikowi Zamawiającego, to za moment złożenia oferty należy uznaćjuż
godzinę13.57. W konsekwencji uznanie przez Zamawiającego,że oferta wpłynęła o godz.
14.01, stanowiło naruszenie art. 36 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp w zw. z punktem 12.1 SIWZ.
Odwołujący wskazał ponadto,że w trakcie pozyskiwania kopii dziennika wejśći wyjść
prowadzonego dla budynku przy ul. Mokotowskiej 49 w Warszawie, pan Jacek J, pracownik
zarządzającego budynkiem, tj. Yareal Polska Sp. z o.o., oświadczył,że dane osób
przychodzących do Zamawiającego sąw dyspozycji Zamawiającego i nie mogązostać
ujawnione bez zgody Zamawiającego. Stąd Zamawiający jest faktycznie administratorem
danych osobowych osób przychodzących do biura Zamawiającego i rejestrowanych w holu
budynku przy ul. Mokotowskiej 49 w Warszawie. Recepcja budynku jest prowadzona przez
wynajmującego na podstawie umów najmu zawartych z najemcami budynku, w tym
z Zamawiającym, którzy zlecająwynajmującemu prowadzenie recepcji budynku i ponoszą
związane z tym koszty. Stąd recepcja budynku dokonuje przyjęcia gości najemców (w tym
gości Zamawiającego) w imieniu odpowiednich najemców. Okolicznośćtaświadczy –
zdaniem Odwołującego – o tym,że dostarczając ofertędo ww. budynku o godz. 13.57,
posłaniec złożył ofertęw terminie.
Konsekwencjąuznania przez Zamawiającego, z naruszeniem art. 36 ust. 1 pkt 11
ustawy Pzp w zw. z punktem 12.1 SIWZ,że oferta Odwołującego została złożona o godz.
14.01, było zaniechanie przez Zamawiającego otwarcia oferty oraz przesłanie
zawiadomienia Odwołującemu,że jego oferta została złożona po terminie. Opisane wyżej
czynności naruszająart. 84 ust. 2 oraz art. 86 ust. 2 i ust. 4 ustawy Pzp.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
zawiadomienia Odwołującego o złożeniu oferty po terminie, nakazanie otwarcia oferty
Odwołującego i poinformowania pozostałych wykonawców, którzy złożyli oferty,że oferta
Odwołującego została złożona przed upływem terminu składania ofert wraz z podaniem
informacji dotyczących oferty Odwołującego, o których mowa w art. 86 ust. 4 ustawy Pzp
oraz uwzględnienia oferty Odwołującego w trakcie badania i oceny ofert złożonych. Na
wypadek nieuwzględnienia powyższych wniosków Odwołujący wniósł o nakazanie
Zamawiającemu unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co
następuje:
Na wstępie Izba ustaliła,że Odwołujący spełnia określone art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki korzystania ześrodków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodowaćponiesienie
przez niego szkody, w postaci nieuzyskania zamówienia.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający w punkcie 12.1 SIWZ określił miejsce składania ofert w następujący
sposób: ofertę wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć w nieprzekraczalnym
terminie do 21.11.2011 r. do godz. 14.00 w biurze Zamawiającego: PGE EJ 1 Sp. z o.o.,
ul. Mokotowska 49, 00-542 Warszawa. Po dokonanej zmianie przez Zamawiającego zmianie
termin składania ofert przypadał na dzień6 grudnia 2011 r. godz. 14.00. Według adnotacji
dokonanej przez pracownika Zamawiającego na kopercie zawierającej ofertęOdwołującego,
została ona złożona w dniu 6 grudnia 2011 r. o godzinie 14.01. Odwołujący nie zmierzał do
wykazania,że przekazał ofertępracownikowi Zamawiającemu zanim minęła godzina 14.00,
wywodził jedynie,że ze względu na sposób określenia w SIWZ miejsca składania ofert,
należy uznać, iżjej złożenie nastąpiło z chwiląstawienia sięprzedstawiciela wykonawcy
w recepcji budynku, w którym mieści siębiuro Zamawiającego.
Niekwestionowany przez Zamawiającego i Przystępującego jest fakt,że
przedstawiciel Odwołującego stawił sięw recepcji budynku o godzinie 13.57, tj. przed
upływem terminu składania ofert, co potwierdza przedłożona przez Odwołującego kopia
z książki wejśći wyjść. Wg wyjaśnieńOdwołującego, upływ czasu pomiędzy przybyciem do
budynku a chwilązłożenia oferty spowodowany był koniecznościąwylegitymowania się
w recepcji osoby składającej ofertę, zaewidencjonowania faktu wejścia do budynku,
a następnie dotarcia windądo biura Zamawiającego mieszczącego sięna trzecim piętrze.
Izba podzieliła argumentacjęZamawiającego,że samo stawienie sięprzedstawiciela
wykonawcy w holu budynku nie może byćuznane za złożenie oferty. Oferta złożona to taka,
która została przekazana do dyspozycji Zamawiającego. Niemniej jednak Izba stanęła na
stanowisku,że odwołanie zasługuje na uwzględnienie, uznając,że jednominutowe
opóźnienie w złożeniu oferty nastąpiło z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego.
Oczywistym jest,że na wykonawcach ciąży obowiązek dołożenia należytej
staranności w celu prawidłowego i terminowego złożenia oferty. Niemniej jednak działania
Zamawiającego nie mogącechowaćsiędowolnościąi utrudniaćwykonawcom wykonania
czynności niezbędnych do wzięcia udziału w postępowaniu. Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 11
ustawy Pzp, Zamawiający podaje w SIWZ miejsce i termin składania ofert. Podkreślić
należy,że wypełniając obowiązek określenia miejsca składania ofert, Zamawiający powinien
wskazaćdokładnąlokalizacjęsiedziby czy biura, w którym oferty mająbyćzłożone. Wymogu
tego nie spełnia podanie w specyfikacji adresu budynku (biurowca), w którym znajduje się
m.in. biuro Zamawiającego. W niniejszym postępowaniu Zamawiający nie określił ani piętra,
ani numeru lokalu, w którym przyjmowane będąoferty. Wskazał co prawda,że ofertęnależy
złożyćw biurze Zamawiającego, ale ograniczył sięjedynie do podania adresu budynku
zajmowanego przez wiele podmiotów. Nie poinformował równieżwykonawców,że przybycie
do biura Zamawiającego wymaga uprzedniego wylegitymowania sięi zaewidencjonowania
wejścia do budynku, a sąto przecieżokoliczności, które mogąwpłynąćna dotrzymanie
terminu składania ofert.
Przy takim określeniu w SIWZ miejsca składania ofert, wykonawca miał prawo
interpretowaćje w ten sposób,że przybycie pod wskazany adres umożliwi mu bezzwłoczne
złożenie oferty. Trudno oczekiwaćod wykonawcy, aby znał funkcjonujące w biurowcu
zasady odbioru przesyłek. Skoro Zamawiający podał jedynie adres budynku, wykonawca –
nawet mając wiedzę,że Zamawiający zajmuje tylko niektóre pomieszczenia w biurowcu –
mógł zakładać,że złożenie oferty będzie mogło nastąpićna przykład w recepcji budynku.
Tymczasem wykonawca nie miał możliwości doręczenia Zamawiającemu oferty
bezpośrednio po stawieniu siępod adresem wskazanym w specyfikacji, mimoże przybył tam
przed upływem terminu i był gotów do złożenia oferty. Ponadto, czynności podjęte przez
przedstawiciela Odwołującego po pozyskaniu wiedzy o lokalizacji biura Zamawiającego,
zmierzały bezpośrednio i bezżadnej zwłoki do złożenia oferty.
Należy równieżzwrócićuwagęna to,że oferta dotarła do Zamawiającego zaledwie
minutępo godzinie 14. Co do zasady nawet tak minimalne opóźnienie należy uznać
za przekroczenie terminu składania ofert, skutkujące koniecznościązwrotu oferty (art. 84 ust.
2 ustawy Pzp), jednakże w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadnione, zdaniem Izby,
jest twierdzenie,że przekroczenie terminu nie nastąpiłoby, gdyby Zamawiający umożliwił
złożenie oferty bezpośrednio po przybyciu do budynku, bądźzamieścił w SIWZ precyzyjne
informacje o lokalizacji swojego biura. Ponieważtak nie uczynił, nie może obciążać
wykonawcy negatywnymi konsekwencjami swego uchybienia. W związku z powyższym
ofertęOdwołującego należy uznaćza złożonąw terminie.
Izba nakazała Zamawiającemu dokonanie czynności otwarcia oferty Odwołującego,
z uwagi na treśćart. 84 ust. 2 ustawy Pzp, który stanowi,że w postępowaniu o udzielenie
zamówienia o wartości równej lub przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8, zamawiający niezwłocznie zawiadamia wykonawcęo złożeniu
oferty po terminie oraz zwraca ofertępo upływie terminu na wniesienie odwołania.
Z przywołanego przepisu wynika,że ustawodawca przewidział możliwośćskutecznego
zakwestionowania, poprzez złożenie odwołania, decyzji zamawiającego o uznaniu oferty za
złożonąpo terminie. Konsekwencjąstwierdzenia w postępowaniu odwoławczym,że decyzja
zamawiającego była błędna, winno byćwięc jej naprawienie, poprzez nakazanie
zamawiającemu otwarcia spornej oferty. Sytuacjętęnależy potraktowaćjako wyjątek od
zasady jednoczesnego otwarcia wszystkich ofert w dniu upływu terminu na ich składanie.
Zdaniem Izby, orzeczenie obowiązku otwarcia oferty realizuje ratio legis przepisu art. 84 ust.
2 ustawy Pzp, nie naruszając przy tym zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców. Należy bowiem zwrócićuwagę,że chociażotwarcie pozostałych ofert miało
jużmiejsce i zostały ujawnione ich istotne elementy, to sporna oferta pozostaje cały czas
w dyspozycji Zamawiającego i nie mogła ulec zmianie. Niezasadne byłoby w związku z tym
nakazanie unieważnienia postępowania, jako obarczonego niemożliwądo usunięcia wadą
uniemożliwiającązawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy, ponieważart. 84 ust. 2
ustawy Pzp, przewidując możliwośćzaskarżenia zaniechania otwarcia oferty, umożliwia
właśnie usunięcie zaistniałej w postępowaniu nieprawidłowości.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: …………..
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu dokonanie czynności otwarcia
oferty Odwołującego;
2. Kosztami postępowania obciąża PGE EJ 1 Sp. z o.o. i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawców
wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia Konsorcjum: "Sołtysiński &
Szlęzak – Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Spółka Komandytowa",
Herbert Smith LLP tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od PGE EJ 1 Sp. z o.o. na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia Konsorcjum: "Sołtysiński & Szlęzak – Kancelaria
Radców Prawnych i Adwokatów Spółka Komandytowa", Herbert Smith LLP
kwotę15.000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 2688/11
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – PGE EJ1 Spółka z ograniczonąodpowiedzialnością– prowadzi
w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
Ś
wiadczenie usług doradztwa prawnego przy realizacji programu budowy elektrowni
jądrowych w Polsce w latach 2011-2015.
W dniu 16 grudnia 2011 r. Konsorcjum w składzie: Kancelaria Radców Prawnych
i Adwokatów Spółka Komandytowa oraz Herbert Smith LLP, wniosło odwołanie wobec
uznania oferty Odwołującego za złożonąpo upływie terminu składania ofert oraz zaniechania
czynności otwarcia oferty Odwołującego, zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisów
art. 36 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp w zw. z punktem 12.1 SIWZ oraz art. 84 ust. 2 i 4 ustawy
Pzp.
Odwołujący wskazał,że miejsce i termin składania ofert zostały wyznaczone przez
Zamawiającego w punkcie 12.1 SIWZ jedynie poprzez wskazanie adresu budynku przy ul.
Mokotowskiej 49 w Warszawie, bez bliższego określenia, w której części budynku położone
jest biuro Zamawiającego znajdujące siępod tym adresem. Odwołujący zwrócił przy tym
uwagę,że miejsce składania ofert jest odmienne aniżeli siedziba Zamawiającego.
Odwołujący podniósł,że w dniu upływu terminu składania ofert, tj. 6 grudnia 2011 r.
pracownik członka Konsorcjum, pełniący funkcjęposłańca doręczającego ofertę
Odwołującego (pan Tomasz M) przybył do wskazanego w punkcie 12.1 SIWZ budynku przy
ul. Mokotowskiej 49 w Warszawie o godz. 13.57, na dowód czego Odwołujący złożył
kopię
karty z księgi wejśći wyjśćw budynku Mokotowska Square przy ul. Mokotowskiej 49. Osoba
ta uzyskała informacjęw recepcji budynku,że biura Zamawiającego sąpołożone na trzecim
piętrze. Po odbyciu przeprowadzonej w imieniu Zamawiającego procedury wylegitymowania
oraz odnotowania danych z dowodu osobistego w księdze wejśći wyjśćposłaniec został
wpuszczony przez barierki do holu z windami, skąd niezwłocznie udał sięwindąna trzecie
piętro do biura Zamawiającego. Po przekazaniu informacji o celu przybycia i wymianie zdań
odnośnie czasu i miejsca składania ofert oraz czasu przybycia posłańca w miejsce wskazane
w punkcie 12.1 SIWZ jako miejsce składania ofert, oferta Konsorcjum została opatrzona
pieczęciąoraz opisana w ten sposób,że jako termin złożenia oferty wskazano 6 grudnia
2011 r., godz. 14.01. W związku z powyższym Zamawiający odmówił otwarcia oferty
Odwołującego i w dniu 7 grudnia 2011 r. zawiadomił go,że oferta wpłynęła do biura
Zamawiającego (ul. Mokotowska 49, 00-542 Warszawa) po terminie składania ofert, czyli w
dniu 06.12.2011 r. po godz. 14:00.
Odwołujący podniósł,że określając w SIWZ miejsce i termin składania ofert,
Zamawiający określił tym samym, z jakąchwiląi w jakich warunkach oferta wykonawcy może
zostaćskutecznie złożona. Zdaniem Odwołującego, skoro Zamawiający określił jako miejsce
składania ofert adres: biuro Zamawiającego: PGE EJ 1 Sp. z o.o. przy ul. Mokotowskiej 49,
00-542 Warszawa, to samo przybycie posłańca pod wskazany adres w celu złożenia oferty
stanowi jużmoment złożenia oferty Zamawiającemu, o ile oddanie oferty pracownikowi
Zamawiającego odbędzie sięniezwłocznie po przybyciu posłańca pod wskazany adres.
Okoliczność,że posłaniec, w celu fizycznego oddania oferty upoważnionemu pracownikowi
Zamawiającego, musi przejśćprzez etap wylegitymowania sięw holu głównym budynku oraz
przebyćdrogędo pomieszczeńZamawiającego znajdujących sięna III piętrze budynku, jest
o tyle istotna,że czas niezbędny do pokonania tych etapów nie może wpływaćna uznanie
oferty za spóźnioną. Brak informacji w SIWZ o dokładnym położeniu biura Zamawiającego
pod adresem wskazanym w SIWZ nie może wpływaćnegatywnie na pozycjęOdwołującego,
którego posłaniec przybył pod wskazany adres przed terminem składania ofert, a jedynie
czynności związane z ustaleniem miejsca położenia pomieszczeńzajmowanych wyłącznie
przez Zamawiającego oraz konieczne formalności sprawiły,że oferta została przyjęta przez
upoważnionego pracownika Zamawiającego o godz. 14.01.
Odwołujący podniósł,że to na zamawiającym ciąży obowiązek precyzyjnego
określenia miejsca składania ofert, a nieścisłości w tym zakresie nie mogąpowodować
negatywnych konsekwencji dla wykonawców. Zdaniem Odwołującego, skoro oferta została
dostarczona pod wskazany w SIWZ adres o godz. 13.57, a następnie została niezwłocznie
przekazana pracownikowi Zamawiającego, to za moment złożenia oferty należy uznaćjuż
godzinę13.57. W konsekwencji uznanie przez Zamawiającego,że oferta wpłynęła o godz.
14.01, stanowiło naruszenie art. 36 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp w zw. z punktem 12.1 SIWZ.
Odwołujący wskazał ponadto,że w trakcie pozyskiwania kopii dziennika wejśći wyjść
prowadzonego dla budynku przy ul. Mokotowskiej 49 w Warszawie, pan Jacek J, pracownik
zarządzającego budynkiem, tj. Yareal Polska Sp. z o.o., oświadczył,że dane osób
przychodzących do Zamawiającego sąw dyspozycji Zamawiającego i nie mogązostać
ujawnione bez zgody Zamawiającego. Stąd Zamawiający jest faktycznie administratorem
danych osobowych osób przychodzących do biura Zamawiającego i rejestrowanych w holu
budynku przy ul. Mokotowskiej 49 w Warszawie. Recepcja budynku jest prowadzona przez
wynajmującego na podstawie umów najmu zawartych z najemcami budynku, w tym
z Zamawiającym, którzy zlecająwynajmującemu prowadzenie recepcji budynku i ponoszą
związane z tym koszty. Stąd recepcja budynku dokonuje przyjęcia gości najemców (w tym
gości Zamawiającego) w imieniu odpowiednich najemców. Okolicznośćtaświadczy –
zdaniem Odwołującego – o tym,że dostarczając ofertędo ww. budynku o godz. 13.57,
posłaniec złożył ofertęw terminie.
Konsekwencjąuznania przez Zamawiającego, z naruszeniem art. 36 ust. 1 pkt 11
ustawy Pzp w zw. z punktem 12.1 SIWZ,że oferta Odwołującego została złożona o godz.
14.01, było zaniechanie przez Zamawiającego otwarcia oferty oraz przesłanie
zawiadomienia Odwołującemu,że jego oferta została złożona po terminie. Opisane wyżej
czynności naruszająart. 84 ust. 2 oraz art. 86 ust. 2 i ust. 4 ustawy Pzp.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
zawiadomienia Odwołującego o złożeniu oferty po terminie, nakazanie otwarcia oferty
Odwołującego i poinformowania pozostałych wykonawców, którzy złożyli oferty,że oferta
Odwołującego została złożona przed upływem terminu składania ofert wraz z podaniem
informacji dotyczących oferty Odwołującego, o których mowa w art. 86 ust. 4 ustawy Pzp
oraz uwzględnienia oferty Odwołującego w trakcie badania i oceny ofert złożonych. Na
wypadek nieuwzględnienia powyższych wniosków Odwołujący wniósł o nakazanie
Zamawiającemu unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co
następuje:
Na wstępie Izba ustaliła,że Odwołujący spełnia określone art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki korzystania ześrodków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodowaćponiesienie
przez niego szkody, w postaci nieuzyskania zamówienia.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający w punkcie 12.1 SIWZ określił miejsce składania ofert w następujący
sposób: ofertę wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć w nieprzekraczalnym
terminie do 21.11.2011 r. do godz. 14.00 w biurze Zamawiającego: PGE EJ 1 Sp. z o.o.,
ul. Mokotowska 49, 00-542 Warszawa. Po dokonanej zmianie przez Zamawiającego zmianie
termin składania ofert przypadał na dzień6 grudnia 2011 r. godz. 14.00. Według adnotacji
dokonanej przez pracownika Zamawiającego na kopercie zawierającej ofertęOdwołującego,
została ona złożona w dniu 6 grudnia 2011 r. o godzinie 14.01. Odwołujący nie zmierzał do
wykazania,że przekazał ofertępracownikowi Zamawiającemu zanim minęła godzina 14.00,
wywodził jedynie,że ze względu na sposób określenia w SIWZ miejsca składania ofert,
należy uznać, iżjej złożenie nastąpiło z chwiląstawienia sięprzedstawiciela wykonawcy
w recepcji budynku, w którym mieści siębiuro Zamawiającego.
Niekwestionowany przez Zamawiającego i Przystępującego jest fakt,że
przedstawiciel Odwołującego stawił sięw recepcji budynku o godzinie 13.57, tj. przed
upływem terminu składania ofert, co potwierdza przedłożona przez Odwołującego kopia
z książki wejśći wyjść. Wg wyjaśnieńOdwołującego, upływ czasu pomiędzy przybyciem do
budynku a chwilązłożenia oferty spowodowany był koniecznościąwylegitymowania się
w recepcji osoby składającej ofertę, zaewidencjonowania faktu wejścia do budynku,
a następnie dotarcia windądo biura Zamawiającego mieszczącego sięna trzecim piętrze.
Izba podzieliła argumentacjęZamawiającego,że samo stawienie sięprzedstawiciela
wykonawcy w holu budynku nie może byćuznane za złożenie oferty. Oferta złożona to taka,
która została przekazana do dyspozycji Zamawiającego. Niemniej jednak Izba stanęła na
stanowisku,że odwołanie zasługuje na uwzględnienie, uznając,że jednominutowe
opóźnienie w złożeniu oferty nastąpiło z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego.
Oczywistym jest,że na wykonawcach ciąży obowiązek dołożenia należytej
staranności w celu prawidłowego i terminowego złożenia oferty. Niemniej jednak działania
Zamawiającego nie mogącechowaćsiędowolnościąi utrudniaćwykonawcom wykonania
czynności niezbędnych do wzięcia udziału w postępowaniu. Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 11
ustawy Pzp, Zamawiający podaje w SIWZ miejsce i termin składania ofert. Podkreślić
należy,że wypełniając obowiązek określenia miejsca składania ofert, Zamawiający powinien
wskazaćdokładnąlokalizacjęsiedziby czy biura, w którym oferty mająbyćzłożone. Wymogu
tego nie spełnia podanie w specyfikacji adresu budynku (biurowca), w którym znajduje się
m.in. biuro Zamawiającego. W niniejszym postępowaniu Zamawiający nie określił ani piętra,
ani numeru lokalu, w którym przyjmowane będąoferty. Wskazał co prawda,że ofertęnależy
złożyćw biurze Zamawiającego, ale ograniczył sięjedynie do podania adresu budynku
zajmowanego przez wiele podmiotów. Nie poinformował równieżwykonawców,że przybycie
do biura Zamawiającego wymaga uprzedniego wylegitymowania sięi zaewidencjonowania
wejścia do budynku, a sąto przecieżokoliczności, które mogąwpłynąćna dotrzymanie
terminu składania ofert.
Przy takim określeniu w SIWZ miejsca składania ofert, wykonawca miał prawo
interpretowaćje w ten sposób,że przybycie pod wskazany adres umożliwi mu bezzwłoczne
złożenie oferty. Trudno oczekiwaćod wykonawcy, aby znał funkcjonujące w biurowcu
zasady odbioru przesyłek. Skoro Zamawiający podał jedynie adres budynku, wykonawca –
nawet mając wiedzę,że Zamawiający zajmuje tylko niektóre pomieszczenia w biurowcu –
mógł zakładać,że złożenie oferty będzie mogło nastąpićna przykład w recepcji budynku.
Tymczasem wykonawca nie miał możliwości doręczenia Zamawiającemu oferty
bezpośrednio po stawieniu siępod adresem wskazanym w specyfikacji, mimoże przybył tam
przed upływem terminu i był gotów do złożenia oferty. Ponadto, czynności podjęte przez
przedstawiciela Odwołującego po pozyskaniu wiedzy o lokalizacji biura Zamawiającego,
zmierzały bezpośrednio i bezżadnej zwłoki do złożenia oferty.
Należy równieżzwrócićuwagęna to,że oferta dotarła do Zamawiającego zaledwie
minutępo godzinie 14. Co do zasady nawet tak minimalne opóźnienie należy uznać
za przekroczenie terminu składania ofert, skutkujące koniecznościązwrotu oferty (art. 84 ust.
2 ustawy Pzp), jednakże w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadnione, zdaniem Izby,
jest twierdzenie,że przekroczenie terminu nie nastąpiłoby, gdyby Zamawiający umożliwił
złożenie oferty bezpośrednio po przybyciu do budynku, bądźzamieścił w SIWZ precyzyjne
informacje o lokalizacji swojego biura. Ponieważtak nie uczynił, nie może obciążać
wykonawcy negatywnymi konsekwencjami swego uchybienia. W związku z powyższym
ofertęOdwołującego należy uznaćza złożonąw terminie.
Izba nakazała Zamawiającemu dokonanie czynności otwarcia oferty Odwołującego,
z uwagi na treśćart. 84 ust. 2 ustawy Pzp, który stanowi,że w postępowaniu o udzielenie
zamówienia o wartości równej lub przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8, zamawiający niezwłocznie zawiadamia wykonawcęo złożeniu
oferty po terminie oraz zwraca ofertępo upływie terminu na wniesienie odwołania.
Z przywołanego przepisu wynika,że ustawodawca przewidział możliwośćskutecznego
zakwestionowania, poprzez złożenie odwołania, decyzji zamawiającego o uznaniu oferty za
złożonąpo terminie. Konsekwencjąstwierdzenia w postępowaniu odwoławczym,że decyzja
zamawiającego była błędna, winno byćwięc jej naprawienie, poprzez nakazanie
zamawiającemu otwarcia spornej oferty. Sytuacjętęnależy potraktowaćjako wyjątek od
zasady jednoczesnego otwarcia wszystkich ofert w dniu upływu terminu na ich składanie.
Zdaniem Izby, orzeczenie obowiązku otwarcia oferty realizuje ratio legis przepisu art. 84 ust.
2 ustawy Pzp, nie naruszając przy tym zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców. Należy bowiem zwrócićuwagę,że chociażotwarcie pozostałych ofert miało
jużmiejsce i zostały ujawnione ich istotne elementy, to sporna oferta pozostaje cały czas
w dyspozycji Zamawiającego i nie mogła ulec zmianie. Niezasadne byłoby w związku z tym
nakazanie unieważnienia postępowania, jako obarczonego niemożliwądo usunięcia wadą
uniemożliwiającązawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy, ponieważart. 84 ust. 2
ustawy Pzp, przewidując możliwośćzaskarżenia zaniechania otwarcia oferty, umożliwia
właśnie usunięcie zaistniałej w postępowaniu nieprawidłowości.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: …………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
