rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-12-30
rok: 2022
data dokumentu: 2022-12-30
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 3303/22
KIO 3303/22
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 grudnia 2022 roku w Warszawie
odwołania
wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 grudnia 2022 roku przez
wykonawcę T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w Radomiu (Odwołujący)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Gminę Magnuszew z siedzibą
w Magnuszewie
odwołania
wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 grudnia 2022 roku przez
wykonawcę T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w Radomiu (Odwołujący)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Gminę Magnuszew z siedzibą
w Magnuszewie
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutów naruszenia art. 224 ust. 1 oraz 239 ustawy Pzp \
i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym wezwanie Wykonawcy Zakład Usług
K
omunalnych z siedzibą w Warce do złożenia wyjaśnień w zakresie istotnych części
składowych ceny, w szczególności odnośnie do cen jednostkowych zaoferowanych
w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej;
2.
w pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala;
3. k
osztami postępowania obciąża Zamawiającego - Gminę Magnuszew z siedzibą
w Magnuszewie i
Odwołującego – T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w
Radomiu
w następujący sposób:
a.
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedmiu
tysięcy pięciuset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – T. K.
prowad
zącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Usług
Komunalnych ATK Recykling T. K.
z siedzibą w Radomiu tytułem wpisu od odwołania,
b.
zasądza od Zamawiającego – Gminy Magnuszew z siedzibą w Magnuszewie
na rzecz
Odwołującego – T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w Radomiu -
kwotę 5 287 zł 50 gr (słownie: pięciu tysięcy dwustu osiemdziesięciu siedmiu złotych 50/100
groszy) stanowiącą uzasadnione koszty Strony poniesione tytułem części wpisu oraz części
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz.U.2022 r., poz. 1710 ze zmianami) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………………
Sygn. akt KIO 3303/22
UZASADNIENIE
Zamawiający - Gmina Magnuszew z siedzibą w Magnuszewie prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Odbiór i zagospodarowanie
odpadów komunalnych na rok 2023”. Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod numerem: 2022/BZP 00443822/01 z dnia 17.11.2022 r.
Dnia 12 grudnia 2022 roku do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na
podstawie art.
513 pkt 2 ustawy z dnia 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej
„Pzp”, w prowadzonym postępowaniu,
odwołanie złożył wykonawca T. K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w Radomiu, dalej jako
„Odwołujący”.
Odwołanie wniesiono wobec czynności i zaniechań Zamawiającego polegających na
zaniechaniu odrzuc
enia oferty wykonawcy Zakładu Usług Komunalnych w Warce Sp. z o.o.
(dalej jako „ZUK w Warce"), pomimo, że jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia
w zakresie w jakim wykonawca zobowiązał się do odbioru od właścicieli nieruchomości
frakcji odpadów, na której odbiór nie posiada odpowiednich uprawnień (jego wpis do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości nie obejmuje frakcji odpadów oznaczonych jako ex 20 01 99 - odpady
niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym
w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu
poziomu substancji we krwi, w szcze
gólności igieł i strzykawek).
Ponadto Zamawiający zaniechał wezwania wykonawcy ZUK w Warce do złożenia
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny oferty oraz rażąco niskich istotnych części
składowych ceny ofert — tj. cen jednostkowych zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej
— mimo że wydają się one rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą uzasadnione wątpliwości co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami określonymi w dokumentach
zamówienia. Konsekwencją powyższego zaniechania jest również zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy ZUK w Warce jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia oraz rażąco niskie istotne części składowe ceny.
Odwołujący podkreślił, że gdyby Zamawiający prawidłowo przeprowadził proces
badania i oceny oferty wykonawcy ZUK w Warce
— odrzuciłby tę ofertę. W takiej sytuacji
Odwołujący uzyskałby zamówienie, bowiem nie podlega on wykluczeniu z postępowania
i jego oferta nie podlega odrzuceniu, a w świetle ustanowionych w postępowaniu kryteriów
oceny ofert
— jest ofertą najkorzystniejszą. Odwołujący utracił możliwość prawidłowego
wykonania zamówienia, uzyskania zysku ekonomicznego oraz potwierdzeń prawidłowego
wykonania zamówienia.
Zamawiający przekazał informację o wyborze oferty najkorzystniejszej w dniu
5 grudnia 2022 roku. Odwołanie złożone zostało w ustawowym terminie. Kopia odwołania
została prawidłowo przekazana Zamawiającemu i Odwołujący uiścił wpis w wymaganej
wysokości na rachunek UZP.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
I.
art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp
— poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę ZUK w Warce, podczas gdy jest ona niezgodna z warunkami zamówienia
w zakresie, w jakim wykonawca ten zaoferował odbiór od właścicieli nieruchomości
odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie
domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia
monitoringu poziomu substancji, w szcze
gólności igieł i strzykawek (pkt 14 Tabeli
kosztorysowej), podczas gdy wy
konawca nie posiada uprawnienia do odbioru od właścicieli
nieruchomości tych odpadów;
II.
art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 PZP - poprzez zaniechanie wezwania
wykonawcy ZUK w Warce do wyjaśnień rażąco niskiej ceny oraz istotnych części
składowych ceny, a w konsekwencji odrzucenia oferty tego wykonawcy, mimo że zarówno
cena całkowita jak również istotne części składowe ceny, tj. ceny jednostkowe
zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej
—
wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą uzasadnione
wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach zamówienia;
III. art. 239 ust. 1 Pzp
— poprzez wybór oferty złożonej przez wykonawcę ZUK w Warce
jako najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo iż podlegają ona odrzuceniu oraz poprzez
zaniechanie wyboru ofert Odwołującego jako najkorzystniejszej w postępowaniu.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy ZUK w Warce jako
najkorzystniejszej oferty,
2.
powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
3.
wezwania wykonawcy ZUK w Warce do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny oferty
oraz istotnych części składowych ceny, tj. cen jednostkowych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7,
8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej;
4.
odrzucenia oferty wykonawcy ZUK w Warce;
5.
dokonania
wyboru
oferty
Odwołującego
jako
oferty
najkorzystniejszej
w postępowaniu.
W uzasadnieniu zar
zutów odwołania podniesiono, że Zamawiający prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „Odbiór zagospodarowanie
odpadów komunalnych na rok 2023”. Wartość zamówienia nie przekracza progów unijnych,
o których mowa w art. 3 Pzp. W postępowaniu oferty złożyło dwóch wykonawców:
-
Odwołujący z ceną 1 095 224,33 zł,
-
ZUK w Warce z ceną 676 407,91 zł.
W zakres przedmiotu zamówienia wchodzi odbiór i zagospodarowanie odpadów
komunalnych z nieruchomości zamieszkałych oraz odebranych z Punktu Selektywnego
Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). W opisie przedmiotu zamówienia Zamawiający
określił rodzaje odpadów, które wykonawca będzie zobowiązany odebrać i zagospodarować
w ramach realizacji zamówienia.
Zakres zamówienia precyzuje Tabela kosztorysowa stanowiąca Załącznik nr 1a do
SWZ. W tabeli zostały wymienione wszystkie rodzaje odpadów podlegających odbiorowi
i zagospodarowaniu. W puste pola tabeli wykonawcy wpisywali ceny za odbiór
zagospodarowanie konkretnych grup odpadów.
Zgodnie z treścią Tabeli — w zakres zamówienia wchodzi m.in.: odbiór
i zagospodarowanie odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych
w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji
i prowadzenia monitoringu poziomu substanc
ji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek
(pkt 14 Tabeli kosztorysowej).
Z zaświadczenia wykonawcy ZUK w Warce (wydanego przez Wójta Gminy
Magnuszew nr 5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej
w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości) - nie wynika,
że posiada on uprawnienie do odbioru i zagospodarowania tej grupy odpadów.
Ponadto cena całkowita oferty złożonej przez wykonawcę ZUK w Warce oraz ceny
jednostkowe zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli
kosztorysowej wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
uzasadnione wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymogami określonymi w dokumentach zamówienia.
Mimo
tych okoliczności Zamawiający nie wezwał wykonawcy ZUK w Warce do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny, w tym wyjaśnień rażąco niskich cen jednostkowych —
stanowiących istotną część składową ceny całkowitej.
I. Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
złożonej przez wykonawcę ZUK w Warce, podczas gdy jest ona niezgodna z warunkami
zamówienia w zakresie, w jakim wykonawca ten zaoferował odbiór od właścicieli
nieruchomości odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych
w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji
i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek
(pkt 14 Tabeli kosztorysowej). podczas gdy wykonawca nie posiada uprawnienia do odbioru
od właścicieli nieruchomości tych odpadów:
Oferta wykonawcy ZUK w Warce pozostaje niezgodna z warunkami zamówienia
w zakresie, w jakim zaoferował on odbiór od właścicieli nieruchomości frakcji odpadów, na
której odbiór nie posiada odpowiednich uprawnień. Powoduje to, iż nie może on należycie
zrealizować przedmiot zamówienia, bowiem nie może realizować składającej się na
zamówienie czynności odbioru tej frakcji odpadów od właścicieli nieruchomości.
Zamawiający w ramach załącznika nr 1a do SWZ pn. „Tabela kosztorysowa” —
w części „Odbiór odpadów w Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych
(PSZOK)” w pozycji nr 14 — wymagał podania przez wykonawców ceny za tę frakcję
odpadów.
Jednocześnie Zamawiający w ramach pkt 1 ppkt 9 szczegółowego opisu przedmiotu
zamówienia określił, iż usługa w zakresie zagospodarowania selektywnie zebranych
odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych odbywać się ma zgodnie
z przepisami ustawy z dnia 14.12.2012 r. o odpadach oraz ustawy z dnia 13.09.1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Zgodnie z art. 9b ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach -
działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości jest
działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 6.03.2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
Z kolei wedle przepisu art. 43 ust. 1 Prawa przedsiębiorców jeśli dany rodzaj działalności
jest działalnością regulowaną, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeśli spełnia
warunki określone tymi przepisami i po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru działalności
regulowanej:
Powyższe znajduje odzwierciedlenie w przepisie art. 9c ust. 1 ustawy o utrzymaniu
cz
ystości i porządku w gminach, gdzie określono iż przedsiębiorca odbierający odpady
kom
unalne od właścicieli nieruchomości - jest obowiązany do uzyskania wpisu do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości w gminie, na terenie której zamierza odbierać odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości. Jednocześnie należy mieć na względzie, iż zgodnie z przepisem
art. 9b ust. 4 pkt 4 ustawy w przedmiotowym rejestrze zamieszcza się określenie rodzaju
odbieranych odpadów komunalnych.
Na tle
powyższych regulacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
wykonawca, którego wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości nie obejmuje danej frakcji odpadów —
nie może wykonywać czynności w zakresie odbioru i zagospodarowania tych odpadów.
W takich okolicznościach wykonawca ZUK w Warce zaoferował odbiór
i zagospodarowanie odpadów oznaczonych jako ex 20 01 99 - odpady niekwalifikujące się
do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania
produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we
krwi, w szczególności igieł i strzykawek.
Tymczasem wpis tego wykonawcy do prowadzonego przez Wójta Gminy
Magnuszew rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości nie obejmuje frakcji odpadów oznaczonych jako ex 20 01 99 -
odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym
w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu
poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek.
Znajduje to potw
ierdzenie w treści wydanego przez Wójta Gminy Magnuszew
zaświadczenia nr 5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej
w zakresie odbi
erania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, w którym
określono zakres uprawnień tego wykonawcy odnośnie do rodzajów odbieranych odpadów
komunalnych, gdzie we frakcji ex 20 01 99
wskazano „Inne niewymienione frakcje zbierane
w sposób selektywny”.
Z przedmiotowego zaświadczenia wynika posiadanie przez wykonawcę ZUK
w Warce uprawnień do odbioru od właścicieli nieruchomości w zakresie grupy odpadów
oznaczonej ex 20 01 99.
Jednak odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych
powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych
w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności
igieł i strzykawek — jako odrębna podgrupa w ramach grupy ex 20 01 99 — wymaga
wskazania w treści zaświadczenia. Niewymienienie tej grupy z nazwy w treści
zaświadczenia - jest jednoznaczne z brakiem uprawień na odbiór i zagospodarowanie
odpadów do niej przypisanych.
Kwalifikacja odpadów ex 20 01 99 - odpady niekwalifikujące się do odpadów
medycznych powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów
leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi,
w szczególności igieł i strzykawek - do odrębnej podgrupy w ramach odpadów o kodzie
20 01 99 znajduje potwierdzenie c
hociażby w stanowisku Ministerstwa Środowiska,
Departamentu Gospodarki Odpadami z dnia 8.05.2017 r. skierowanym do Dyrektora
Departamentu Higieny Środowiska Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
W stanowisku tym stwierdzono, iż odpady typu igły, strzykawki lub podobne,
powstające w gospodarstwach domowych powinny być klasyfikowane w grupie 20, a w celu
ich prawidłowego zaklasyfikowania należy zastosować kod ex 20 01 99 — np. odpady
wytworzone podczas iniekcji domowych (zużyte igły, strzykawki). Jednocześnie wskazano,
iż w stanie prawnym na moment udzielenia odpowiedzi nie była możliwa inna klasyfikacja
odpadów powstających w domu w wyniku przeprowadzenia badań stężenia cukru we krwi,
odpadów igieł do penów czy też odpadów ampułko — strzykawek.
Odwołujący wskazał, że należy za sobą zestawić treść zaświadczenia nr
5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wydanego przez Wójta Gminy
Magnuszew
(dotycz
ącego
wykonawcy
ZUK
w
Warce)
oraz
zaświadczenia
nr 13/2014/2020/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wydanego przez Wójta
Gminy Magnuszew (dotyczącego Odwołującego).
Z zestawienia treści zaświadczeń wynika, że w przypadku prowadzonego przez
Wójta Gminy Magnuszew rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości — gdy wykonawca posiada uprawnienia do
odbioru od właścicieli nieruchomości odpadów o frakcji ex 20 10 99 odpady niekwalifikujące
się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym wyniku przyjmowania
produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we
krwi, w szczególności igieł i strzykawek - to informacja w tym zakresie zamieszczona jest
w rejestrze.
Wykonawca ZUK w Warce
— w treści Formularza ofertowego – wskazał, że wykona
zamówienia samodzielnie, bez udziału podwykonawców oraz że nie będzie korzystał
z
potencjału podmiotu trzeciego. Zatem wykonawca ZUK w Warce zaoferował zrealizowanie
odbioru od właścicieli nieruchomości przedmiotowej frakcji odpadów, mimo iż nie posiada on
odpowiedniego uprawnienia do odbioru tych odpadów, zatem nie będzie mógł wykonać
zamówienia zgodnie z jego warunkami ustanowionymi przez Zamawiającego. W tym stanie
r
zeczy Odwołujący uważa, że oferta wykonawcy ZUK w Warce podlega odrzuceniu - jako
niezgodna z warunkami zamówienia - na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp.
II. Zarzut naruszenia art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp - poprzez
zaniechanie wezwania wykonawcy ZUK w Warce do wyjaśnień rażąco niskiej ceny oraz
istotnych cz
ęści składowych ceny, a w konsekwencji odrzucenia oferty tego wykonawcy,
mimo że zarówno cena całkowita jak również istotne części składowe ceny. tj. ceny
jednostkowe zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10, 11. 17. 19 Tabeli
kosztorysowej
— wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
uzasadnione wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia.
S
tosownie do postanowień rozdziału XV pkt 3 i 4 SWZ Zamawiający określił, iż cena
oferty ma uwzględniać całokształt kosztów realizacji zamówienia oraz jest ceną ostateczną.
Tymczasem zaoferowane przez Wykonawcę ZUK w Warce ceny za odbiór
i zagospodarowanie odpadów są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia - nie
obejmują wszystkich kosztów związanych z realizacją zamówienia tj. odbioru
i zagospodarowania p
oszczególnych frakcji odpadów.
K
luczowe jest, iż ceny jednostkowe za odbiór i zagospodarowanie konkretnych frakcji
odpadów stanowią istotne składowe ceny w rozumieniu art. 224 ust. 1 Pzp, a zatem
samodzielnie podlegają badaniu pod kątem rażąco niskiej ceny. Świadczy o tym przede
wszystkim sposób rozliczeń między wykonawcą a Zamawiającym określony
postanowieniami wzoru umowy
(załącznik nr 10 do SWZ, par. 10 ust. 1 i 2 wzoru umowy),
zgodnie z którym rozliczenie następuje w oparciu o ceny jednostkowe wskazane w Tabeli
kosztorysowej. To
właśnie wskazane ceny jednostkowe powodują, że wykonawca ZUK
w Warce zaoferował ofertę na tak niskim poziomie cenowym. Gdyby ceny w tych pozycjach
miały charakter realny — cena całkowita oferty byłaby zbliżona do oferty Odwołującego.
Odwołujący podkreślił, że w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej opowiedziano
się za zasadnością zbadania ogólnej ceny oferty, jak również jej istotnych części
składowych - pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny- gdy istnieją w tym zakresie
wątpliwości (tak wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24.09.2014 r., sygn. akt KIO
1844/14; w
yrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 27.01.2020 r., sygn. akt KIO 51120;
w
yrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28.03.2018 r., sygn. akt KIO 488/18; wyrok
Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 29.04.2021 r., sygn. akt KIO 904/21). Zatem poza
badaniem ogólnym ceny całkowitej oferty, również każda z zaniżonych cen jednostkowych
powinna podlegać badaniu pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny.
Rażąco niskie istotne części składowe ceny w ofercie wykonawcy ZUK w Warce
dotyczą w ocenie Odwołującego pozycji nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli
kosztorysowej. Ceny zaoferowane w tych
pozycjach Tabeli kosztorysowej nie pokrywają
nawet podstawowych kosztów (cen) odbioru odpadów przez instalacje do odbioru odpadów,
nie mówiąc o pozostałych kosztach związanych z ich obsługą i zagospodarowaniem —
w szczególności kosztów pracy i transportu odpadów. Znajduje to potwierdzenie
w okolicznościach, że niektóre ceny zaoferowane przez wykonawcę ZUK w Warce są niższe
od cen odbioru odpadów w instalacjach wskazanych przez tego wykonawcę w Wykazie
instalacji, względnie są do nich zbliżone. Jednocześnie niektóre ceny zaoferowane przez
wykonawcę ZUK w Warce są znacznie niższe niż ceny zaoferowane przez Odwołującego —
mimo że w cenach tych należało uwzględnić również koszty pracy osób skierowanych do
realizacji zamówienia, koszty zabezpieczenia BHP pracowników oraz koszty transportu
odpadów (a w tym najbardziej znaczący koszt jakim jest koszt zakupu paliwa).
Odwołujący przedstawił porównanie cen oferowanych przez wykonawcę ZUK
z Warce z cennikiem Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo Handlowego RADKOM
Spółka z o.o. w Radomiu (dalej jako „RADKOM") obwiązującym w 2023 r. (tj. w okresie
ki
edy zamówienie będzie realizowane). Wykonawca ZUK w Warce wskazał w formularzu
ofertowym RADKOM jako instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, do której
będzie przekazywał odebrane odpady komunalne:
a)
Pozycje nr 6 i 17 Tabeli kosztorysowej -
Odbiór i zagospodarowanie - meble i inne
odpady wielkogabautowe + opony:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
580,00 zł netto:
Cena RADKOM -
800,00 zł netto, 864,00 zł brutto:
Cena zaoferowana przez Odwołującego - 1 200,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 35%.
b)
Pozycje nr 2 i 8 Tabeli kosztorysowej -
Odbiór i zagospodarowanie — szkło:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: - 280,00 z
ł netto
Cena RADKOM -
242,00 zł netto, 261,36 zł brutto.
Cena Oferowa
na przez Odwołującego: 800,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 48%.
c)
Pozycje nr 3 i 9 Tabeli kosztorysowej -
Odbiór i zagospodarowanie – tworzywa
sztuczne, metale i odpady opakowaniowe wiel
omateriałowe:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
300,00 zł netto
Cena RADKOM - 234,00 z
ł netto, 252,72 zł brutto
Cena oferowana przez Odwołującego - 1000,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 54%.
d)
Pozycje nr 4 i 10 Tabeli kosztorysowej
— Odbiór i zagospodarowanie — papier:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
300,00 zł netto
Cena RADKOM -
242,00 zł netto, 261,36 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 1000,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 54%.
e)
Pozycje nr 5 i 11 -
Odbiór i zagospodarowanie — bioodpady:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
500,00 zł netto
Cena RADKOM -
324,00 netto, 372,00 zł netto / 349,92 zł brutto, 401,76 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 1000,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 33%.
f)
Pozycja nr 7 -
Odbiór i zagospodarowanie - popiół i żużel:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
200,00 zł
Cena RADKOM -
netto 771,65 zł netto, 115,00 zł netto / 833,38 zł brutto, 124,20 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 800,00 zł
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 60%.
g)
Pozycja nr 19
— Odbiór i zagospodarowanie - odpady budowlane i rozbiórkowe:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
242,00 zł
Cena RADKOM
— netto 242,00 zł netto, 261,36 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 1000,00 zł
Tak znaczna różnica między cenami jednostkowymi zaoferowanymi przez
wykonawcę ZUK w Warce a średnią cen zaoferowanych w postępowaniu powinna
prowadzić do zastosowania przez Zamawiającego procedury wyjaśniającej sposób
wyliczenia ceny.
Odwołujący przytoczył orzeczenia KIO, które popierają jego stanowisko:
wyrok z dnia 1.06.2021 r. sygn. akt KIO 700/21; 736/21; KIO 771/21; KIO 778/21; KIO
780/21; KIO 781/21; KIO
784/21 836/21, w myśl którego zamawiający nie może odstąpić od
wyjaśnienia cen jednostkowych tylko dlatego, że ogólna wartość oferty nie przekracza progu
30% w stosunku średniej cen złożonych ofert.
Analiza wskazanych
w odwołaniu cen jednostkowych zaoferowanych przez
wykonawcę ZUK w Warce skłania do wniosku, że nie zapewniają one możliwości należytego
wykonania zamówienia — zgodnego z wymogami ustanowionymi przez Zamawiającego.
Uwzględniając:
-
okoliczność, że zamówienie realizowane będzie w okresie od dnia 2.01.2023 r. do dnia
29.12.2023 r. (par. 2 ust. 1 wzoru umowy),
-
obowiązek zatrudnienia na podstawie umowy o pracę osób wykonujących prace objętych
zakresem zamówienia, w tym prac fizycznych oraz sprzętu (par. 14 ust. 1 wzoru umowy),
-
wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2023 r. (dwukrotny wzrost stawki
minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2023 r., tj. od 1 stycznia — 3490 zł brutto, od
1 lipca
— 3600 zł brutto),
-
zasoby, które muszą być zaangażowane do zapewnienia prawidłowego wykonania
zamówienia (w tym zasoby ludzkie i sprzętowe),
-
koszty paliwa wykorzystywanego przez pojazdy odbierające odpady (utrzymujące się na
wys
okim poziomie, a które dodatkowo wzrosną po wycofaniu zerowej stawki podatku VAT
na paliwa w 2023 r.),
-
koszty zagospodarowania odpadów w instalacjach (względnie koszty transportu do
instalacji położonych w dalszej odległości),
- koszty utrzymania bazy magazynowo transportowej,
-
koszty utrzymania i serwisu pojazdów,
-
koszty zabezpieczenia pracowników realizujących usługi,
stwierdzić należy, że wysoce wątpliwe jest, aby wykonawca ZUK w Warce w zamian za
wynagrodzenie wynikające z tych cen był w stanie należycie wykonać zamówienie.
Zatem cena oferty wykonawcy ZUK w Warce,
jak i poszczególne ceny jednostkowe
stanowiące istotne części składowe ceny budzą wątpliwości co do ich realności i możliwości
zrealizowania za nie zamówienia zgodnie z wymogami Zamawiającego. W szczególności
istnieją wątpliwości co do możliwości uwzględnienia w tych cenach kosztów pracy, kosztów
zabezpieczenia BHP pracowników oraz kosztów transportu odpadów (a w tym kosztu zakup
paliwa). W tej sytuacji Zamawiający powinien co najmniej wezwać wykonawcę do wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny w trybie art. 224 ust. 1 Pzp.
Przechodząc do szczegółowego omówienia kosztów, jakie przy uwzględnieniu
postanowień szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia oraz wzoru umowy poniesie
każdy wykonawca realizując przedmiotowe zamówienia, Odwołujący wskazał na co najmniej
następujące koszty:
-
do wykonania zadania potrzeba co najmniej 3 pełnych etatów (Odwołujący w swojej ofercie
założył 3,5 etatu);
-
koszt miesięczny pracodawcy za 1 etat wyniesie w 2023 r. (od stycznia do lipca) — około
4 204,75 zł, koszt jednego etatu na 1 dzień wyniesie 200,30 zł;
-
w celu wykonania usługi odbioru odpadów od mieszkańców konieczne jest zaangażowanie
co najmniej 1 pojazdu ciężarowego (śmieciarka), plus 1 kierowcy i 2 ładowaczy;
w przypadku odbioru odpadów z miejsc trudnodostępnych - konieczne jest zaangażowanie
1 pojazdu ciężarowego do 3,5t, plus 1 kierowca-ładowacz;
- w przypadku odbioru odp
adów z PSZOK — konieczne jest zaangażowanie pojazdu
ciężarowego typu hakowiec z przyczepą, plus 1 kierowca-ładowacz;
-
średnia liczba kilometrów dla śmieciarki do pokonania na dzień wynosi - 135 km;
-
rosnąca liczba wyjazdów śmieciarki — 231 wyjazdów;
-
roczna liczba wyjazdów pojazdu do 3,5 t - 59 wyjazdów;
- wyjazdy pojazdu typu hakowiec z przycz
epą na PSZOK, w miarę potrzeb, ale nie mniej niż
3 razy w miesiącu;
-
średnie spalanie śmieciarka - 40 1/100km oleju napędowego;
-
średnie spalanie pojazd 3,5t - 141/100km oleju napędowego.
Dalej
Odwołujący zauważył, iż wykonawca ZUK w Warce wskazał w ofercie
możliwość zagospodarowania segregowanych odpadów w dwóch instalacjach w odległości
około 50 km od Magnuszewa — miejsca świadczenia usług, tj. RADKOM sp. z o.o.
z siedzibą w Radomiu oraz PPHU LEKARO, Wola Ducka 70A, 05-408 Glinianka.
Odległość tych instalacji od miejsca wykonywania usług jest porównywalna, natomiast
znaczna jest różnica w cenach przyjęcia odpadów do zagospodarowania oferowanych przez
te instalacje.
Pozostałe dwie instalacje wskazane w ofercie wykonawcy ZUK w Warce są oddalone od
miejsca świadczenia usług o odpowiednio 270 km (SKR w Kazimierzu Biskupim) i 350 km
(FHU NATURA M. M.
Bydgoszcz), co sprawia, że transport odpadów do tych instalacji
generowałby dodatkowe koszty (koszt paliwa, koszt kierowcy).
Niemniej niezależnie od wyboru instalacji — ceny zaoferowane przez wykonawcę
ZUK w Warce
— nie pokrywają łącznie wszystkich kosztów wykonania zamówienia.
W celu ukazania nierealności cen jednostkowych zaoferowanych przez wykonawcę
ZUK w Warce, Odwołujący przedstawił przykłady oparte na danych wynikających
z szcz
egółowego opisu przedmiotu zamówienia oraz doświadczenia Odwołującego:
a) Przykład nr 1 — odbiór i zagospodarowanie tworzyw sztucznych - gdzie realne koszty
realizacji usługi przekraczają cenę podaną przez wykonawcę ZUK w Warce o 1092 48 zł
netto:
Ceny zagospodarowania odpadów w instalacjach w roku 2023: Radkom 242 zł/Mg;
Koszty przykładowego przejazdu wykonawcy ZUK w Warce — zestawienie kosztów
przejazdu do tańszej instalacji (Radkom) dla odpadu tworzywa sztuczne:
- Koszt paliwa na dystansie 135 km:
40l
(średnie spalanie 1/100 km) x 135km (dystans do przejechania) = 47,25l
47,25l
x 7,53zł/I netto (cena za 1 litr oleju napędowego) 355,79 zł netto;
Koszt pracowników:
3 pracowników x 200,20 (koszt pracodawcy za 1 dzień pracy 1 pracownika przy minimalnym
wynagrodzeniu za pracę w 2023 r.) = 600,60 zł netto;
Koszt zagospodarowania odpadów:
3,473 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw sztucznych dla 1 przejazdu
według szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia) x 242 zł/Mg (cena za odbiór 1 Mg
odpadów w Radkom) = 840,49 netto;
Koszt worków:
1250 szt. x 0,27 zł netto = 337,50 zł netto;
Przychód po stronie wykonawcy ZUK w Warce:
3,473 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw dla 1 przejazdu) x 300zł
netto/Mg (cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce) = 1041,90 zł
netto
Zestawienie kosztów z przychodem założonym przez wykonawcę ZUK w Warce:
(840,49 zł netto [koszt zagospodarowania odpadów w tańszej instalacji] + 337,50 netto
[koszt worków] + 600,60 netto [koszt pracowników] + 355,79 netto [koszt paliwa]) = 2134,38
zł netto
1041,90 zł netto (przychód) - 2134,38 zł netto (koszty) = - 1092,48 zł
W konsekwencji
cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce nie
pokrywa realnych kosztów realizacji zamówienia w zakresie wywozu odpadów w postaci
tworzyw sztucznych.
b)
P
rzykład nr 2 — odbiór i zagospodarowanie szkła - gdzie realne koszty realizacji
usługi przekraczają cenę podaną przez wykonawcę ZUK w Warce o 874,39 zł netto:
Ceny zagospodarowania odpadów w instalacjach w roku 2023: Radkom 242 zł/Mg;
Koszty przykładowego przejazdu wykonawcy ZUK w Warce — zestawienie kosztów
przejazdu do tańszej instalacji (Radkom) dla odpadu szkoło:
- Koszt paliwa na dystansie 135 km:
40l
(średnie spalanie 1/100 km) x 135km (dystans do przejechania) = 47,25l
47,25l
x 7,53zł netto (cena za 1 litr oleju napędowego) = 355,79 zł netto;
-
Koszt pracowników:
3 pracowników x 200,20 (koszt pracodawcy za 1 dzień pracy 1 pracownika przy minimalnym
wynagrodzeniu za pracę w 2023 r.) = 600,60 zł netto;
-
Koszt zagospodarowania odpadów:
Zagospodarowanie szkła 11,00 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów szkła dla
1 przejazdu) x 242,00 zł/Mg (cena za odbiór 1 Mg odpadów w Radkom) = 2662,00 zł netto;
-
Koszt worków:
1200 szt. x 0,28 zł netto/szt. = 336 zł netto;
-
Przychód po stronie wykonawcy ZUK w Warce:
11 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw dla 1 przejazdu) x 280 zł netto/Mg
(cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce) = 3080,00 zł netto;
Zestawienie kosztów z przychodem założonym przez wykonawcę ZUK w Warce:
(2662,00 zł netto [koszt zagospodarowania odpadów w tańszej instalacji] + 336,00 zł netto
[koszt worków] + 600,60 zł netto [koszt pracowników] + 355,79 zł netto [koszt paliwa]) =
3954,39 z
ł netto
3080,00 zł netto (przychód) — 3954,39 netto (koszty) = - 874,39 zł
W konsekwencji cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce nie
pokrywa realnych kosz
tów realizacji zamówienia w zakresie wywozu odpadów w postaci
szkła.
c)
P
rzykład nr 3 — odbiór i zagospodarowanie papieru - gdzie realne koszty realizacji
usługi przekraczają cenę podaną przez wykonawcę ZUK w Warce 0 1100,27 zł netto:
Ceny zagospodarowania
odpadów w instalacjach w roku 2023: Radkom 242,00 zł/Mg;
Koszty przykładowego przejazdu wykonawcy ZUK w Warce — zestawienie kosztów
przejazdu do tańszej instalacji (Radkom) dla odpadu papier:
- Koszt paliwa na dystansie 135 km:
40l
(średnie spalanie 1/100 km) x 135km (dystans do przejechania) = 47,25l
47,25l
x 7,53zł/l netto (cena za 1 litr oleju napędowego) = 355,79 zł netto;
-
Koszt pracowników:
3 pracowników x 200,20 (koszt pracodawcy za 1 dzień pracy 1 pracownika przy minimalnym
wynagrodzeniu za pracę w 2023 r.) = 600,60 zł netto;
-
Koszt zagospodarowania odpadów:
Zagospodarowanie papieru 1,24 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów papieru dla
1 przejazdu) x 242,00 zł/Mg (cena za odbiór 1 Mg odpadów w Radkom) = 300,08 zł netto
-
Koszt worków:
800 szt.
x 0,27 zł/szt. = 216,00 zł netto
-
Przychód po stronie wykonawcy ZUK w Warce:
1,24 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw dla 1 przejazdu) x 300 zł netto/Mg
(cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce) = 372,20 zł netto;
- Zestawie
nie kosztów z przychodem założonym przez wykonawcę ZUK w Warce:
(300,08 zł netto [koszt zagospodarowania odpadów w tańszej instalacji] + 216,00 zł netto
[koszt worków] + 600,60 zł netto [koszt pracowników] + 355,79 zł netto [koszt paliwa)) =
1472,47 netto
372,20 zł netto (przychód) - 1472,47 zł netto (koszty) = - 1100,27 zł
W konsekwencji cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce nie
pokrywa realnych kosztów realizacji zamówienia w zakresie wywozu odpadów w postaci
szkła.
Niezależnie także od przywołanych przykładów, wykonawca ZUK w Warce poniesie
również koszty związane z prowadzoną działalnością, które należy wkalkulować w cenę
oferty, a które wynikają z przepisów prawa, w szczególności z przepisów Rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 11.01.2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U. z 2013 r. poz. 122).
Do obowiązków podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,
zgodnie z przepisami rozporz
ądzenia należy m.in. posiadanie bazy magazynowo
transportowej (wyposażonej w urządzenia do selektywnego gromadzenia odpadów
komunalnych), posiadanie odpowiednich pojazdów oraz utrzymanie urządzeń i pojazdów
w odpowiednim stanie sanitarnym (par. 2, par. 3, par. 4
rozporządzenia)
Na szczególną uwagę zasługują obowiązki, które generują największe koszty po
stronie wykonawcy, należą do nich:
-
Obowiązek posiadania pojazdów (łącznie co najmniej pięciu):
a.
co najmniej dwóch pojazdów przystosowanych do odbierania zmieszanych odpadów
komunalnych,
b.
co najmniej dwóch pojazdów przystosowanych do odbierania selektywnie zebranych
odpadów komunalnych,
c.
co najmniej jednego pojazdu do odbierania odpadów bez funkcji kompaktującej;
- O
bowiązek posiadania bazy magazynowo-transportowej
W
ykonawca ZUK w Warce w treści formularza ofertowego wskazał na posiadanie dwóch
takich baz, pod adresami -
ul. Grójecka 24, ul. Fabryczna 41, 05-660 Warka;
- O
bowiązek zapewnienia na terenie bazy magazynowo-transportowej urządzeń do
selekty
wnego gromadzenia odpadów komunalnych przed ich transportem do miejsc
przetwarzania;
- O
bowiązek utrzymania odpowiedniego stanu sanitarnego pojazdów i urządzeń.
Wszystkie z powyższych kosztów wykonawca ma obowiązek uwzględnić w cenie
swojej oferty. Niepr
awidłowe są ewentualne twierdzenia wykonawcy, że koszty te nie są
bezpośrednio powiązane z konkretnym zamówieniem. Ponoszenie tych kosztów jest
konieczne
do zrealizowania zamówienia, zatem powinny zostać one uwzględnione w cenie
oferty dokładnie w takim zakresie, w jakim zostaną one poniesione w związku ze
świadczeniem usługi w ramach tego konkretnego zamówienia. Przykładowo, jeżeli jedynym
źródłem dochodu Wykonawcy jest jedna umowa na wywóz odpadów — to powyższe koszty
powinny być w całości wkalkulowane w wartość wynagrodzenia wykonawcy,
przysługującego mu z tytułu wykonywania tej umowy.
W tych okolicznościach, w celu ustalenia czy oferta wykonawcy ZUK w Warce
zawiera rażąco niską cenę i rażąco niskie części składowe ceny — konieczne jest wezwanie
tego wyko
nawcy do wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 Pzp. W szczególności istotne jest
wyjaśnienie cen jednostkowych we wskazanych w odwołaniu pozycjach, bowiem jak wynika
z opisanych okoliczności — ceny zaoferowane przez wykonawcę nie są wystarczające do
zrealizow
ania zamówienia zgodnie z warunkami określonymi w dokumentach zamówienia.
III. Zarzut naruszenia art. 239 ust. 1 PZP poprzez wybór oferty złożonej przez wykonawcę
ZUK w Warce jako najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo iż podlegają ona odrzuceniu
oraz
pop
rzez zaniechanie wyboru ofert Odwołującego jako najkorzystniejszej
w postępowaniu:
Zarzut ma charakter wynikowy w stosunku do wcześniejszych zarzutów. Gdyby
Zamawiający prawidłowo zbadał i ocenił ofertę wykonawcy ZUK w Warce — zostałaby ona
odrzucona, wzg
lędnie zostałby on wezwany do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny oferty.
Wówczas to Odwołujący uzyskałby zamówienie, bowiem jego oferta pozostaje ofertą
najkorzystniejszą. W tych okolicznościach wybór oferty wykonawcy ZUK w Warce
Odwołujący uważa za nieprawidłowy. W związku z tym zasadne jest sformułowanie zarzutu
naruszenia przez Zamawiającego art. 239 ust. 1 Pzp.
W związku z powyższym wniesienie odwołania Odwołujący uważa, za zasadne i
konieczne.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego, na
podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz oświadczeń,
a także stanowisk Stron postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać
rozpoznane merytorycznie.
Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej. Wykonawca jest podmiotem, który złożył ofertę
w postępowaniu i jest zainteresowany uzyskaniem zamówienia. Wybór jako
najkorzystniejszej oferty innego wykonawcy, który zdaniem Odwołującego nie złożył ofertę z
rażąco niską ceną, a przynajmniej w zakresie kalkulacji cenowej nie został wezwany do
złożenia wyjaśnień, godzi w interesy ekonomiczne Odwołującego i naraża go na szkodę
w postaci utraty zamówienia i możliwości osiągnięcia zysku z realizacji przedmiotu
zamówienia.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, której wnosił o jego
oddalenie.
Biorąc pod uwagę poczynione przez Izbę ustalenia, uznano, że odwołanie w części
zasługiwało na uwzględnienie.
Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp w ocenie Izby nie potwierdził się.
Jak wynika z dokumentacji postępowania, ZUK z siedzibą w Warce, na wezwanie
Zamawiającego, złożył dokumenty podmiotowe, w tym dwa zaświadczenia o wpisie
do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości. Zaświadczenia zostały wydane przez Wójta Gminy
Magnuszew. W zaświadczeniu z dnia 15 października 2012 roku podano, że wykonawca
jest uprawniony do wykonywania działalności o określonych kodach. W dniu 18 listopada
2022 roku wydano zaświadczenie nr 5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości. W pkt 4 zaświadczenia określono rodzaj odbieranych odpadów
komunalnych, w tym odpady o kodzie ex 20 01 99 (inne niewymienione frakcje zbierane
w sposób selektywny) oraz o kodzie 20 01 99 (inne nie wymienione frakcje zbierane
w sposób selektywny). Jednocześnie w opisie przedmiotu zamówienia Zamawiający podał,
że wymaga odbierania odpadów z Punku Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
(PSZOK) m.in. o kodzie
odpadów: ex 20 01 99., natomiast w tabeli kosztorysowej wymagał
podania ceny za odbiór odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych
powstałych w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych
w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poz
iomu substancji we krwi, w szczególności
igieł i strzykawek, a także ceny za odbiór odpadów popiołu i żużla. Natomiast w ramach
warunków udziału w postępowaniu Zamawiający wymagał posiadania uprawnień do
wykonywania działalności, gdzie wśród kodów odpadów nie wskazano frakcji 20 01 99.
Izba podziela stanowisko Zamawiającego przedstawione w odpowiedzi
na odwołanie. Zamawiający w stanowisku pisemnym celnie zauważył, że katalog odpadów
wynikający z ustawy o odpadach i odpowiednich do niej rozporządzeń wykonawczych dla
odpadów komunalnych zawarto w grupie 20-. Dla odpadów komunalnych zbieranych
w sposób selektywny przewidziano podgrupę 20 01 99. Katalog odpadów, wbrew
twierdzeniom Odwołującego nie przewiduje oddzielnej grupy dla odpadów określanych jako
„domowe medyczne”, czyli głownie igieł i strzykawek, a także popiołu z gospodarstw
domowych. Kod 20 01 99 obejmuje inne odpady, nie wymienione w innych grupach,
zbierane w sposób selektywny. W kategoriach prawa materialnego nie istnieje żaden inny
kod, który tworzyłby nową grupę dla frakcji odpadów wskazywanych przez Odwołującego.
Za praktykę należy uznać wprowadzenie przez organy odpowiedzialne za wydawanie
zaświadczeń o wpisie do rejestru dodatkowego oznaczenia „ex” z opisem przywołanym
w odwołaniu. Izba uznaje, że jest to zjawisko raczej związane z potrzebą wykonywania
sprawozdań dla odpowiednich organów niż problem natury prawnej. Może on wynikać
z okoliczności, że część odpadów z grupy innych odpadów zbieranych selektywnie
przyjmowana jest jedynie w P-szo
kach (strzykawki) a część w odpowiednio
zabezpieczonych workach przez instalacje (popiół). Dostrzeżenia również wymaga,
iż organy wydają zaświadczenia posługują się różnym opisem kodu oznaczonego jako ex 20
01 99.
W ocenie Izby kod 20 01 99 obejmuje różne odpady, których cechą wspólną jest ich
zbieranie w sposób selektywny. Zatem kod ten odnosi się także do „medycznych odpadów
domowych” i „popiołu z gospodarstw domowych”, ponieważ te podlegają odbiorowi
selektywnemu
i wystarczającym w ocenie Izby jest, jeżeli w wydanym zaświadczeniu
o wpisie do odpowiedniego rejestru zaznaczono, że podmiot uprawniony jest do
wykonywania działalności polegającej na odbiorze odpadów o kodzie ex 20 01 99, gdzie
zaznaczono, iż dotyczy on innych odpadów zbieranych w sposób selektywny. Odwołujący
nie zaprzeczał, że zarówno „medyczne odpady domowe” i „popiół z gospodarstw
domowych” podlegają zbiórce selektywnej. Tym samym jeżeli wydane zaświadczenie, które
przedstawiono Zamawiającemu zawierało oznaczenie kodu ex 20 01 99, to taki podmiot
uprawniony jest do odbiorów innych frakcji odpadów, w tym frakcji wskazanych w odwołaniu.
Odwołujący zasadność zarzutów wywodził również z opisu przedmiotu zamówienia
oraz budowy tabeli kosztorysowej. W przypadku opisu przedmiotu zamówienia Izba nie
doszukała się zamieszczenia przez Zamawiającego opisu dla kodu ex 20 01 99, czy też
obowiązku odzwierciedlenia tego odpisu w zaświadczeniu o wpisie do właściwego rejestru.
W OPZ Zamawiający podał, że do obowiązków wykonawców będzie należało odbieranie
odpadów o tym kodzie z PSZOK. Zdaniem Izby w takim przypadku Zamawiający musiał
uznać każde zaświadczenie, w którym taki kod ujęto, bez względu na jego opis, jeżeli opis
ten nie wynika z przepisów prawa. W przypadku zaś tabeli kosztorysowej Zamawiający nie
posługiwał się kodami, a opisem poszczególnych grup odpadów. Zauważyć należy, iż nie do
każdej z grup wskazanych w tabeli kosztorysowej można przypisać określony kod i opis
przedmiotu zamówienia nie został odzwierciedlony w tabeli w postaci przełożenia kodów na
opis grup odpadów. Kody podane w OPZ i opis podany w tabeli stanowią dwa zbiory,
oczywiście odpowiadające sobie ale nie w taki sposób, że jeden kod z opisu przedmiotu
zamówienia odpowiada opisowi z tabeli kosztorysowej.
Z tych względów Izba uznała zarzut za niezasadny.
Zarzuty naruszenia art. 224 ust. 1 oraz art. 239 ustawy Pzp w ocenie Izby
potwierdziły się.
Zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp j
eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
W
pierwszej kolejności zauważyć należy, iż w postępowaniu nie zachodziły
przesłanki określone w art. 224 ust. 2 ustawy Pzp, więc Zamawiający nie był zobowiązany
wzywać ZUK Warka do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny oferty, bowiem nie został
przekroczony próg 30 % różnicy między wartością zamówienia powiększoną o należny
podatek od towarów i usług, ustaloną przed wszczęciem postępowania lub średnią
arytmetycznącen
wszystkich
złożonych
ofert
niepodlegających
odrzuceniu.
Także Odwołujący z tezą nie polemizował.
Dostrzeżenia jednak wymaga, że w ocenie Izby Odwołujący w odwołaniu i na
rozprawie uprawdopodobnił, że ceny jednostkowe istotnych części składowych przedmiotu
zamówienia powinny budzić wątpliwości Zamawiającego co do wykonania przedmiotu
zamówienia należycie.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że „(…) zapoznał się
z możliwościami wykonania usługi przez Wykonawcę ZUK Warka Sp. z o.o. wnikliwie zbadał
ofertę, wymagany tabor oraz zaplecze techniczne. Wybrany Wykonawca posiada własną
stacje przeładunkową, sortownię wyposażoną w urządzenia m.in. prasa belująca, perforator
i inne, co umożliwia firmie zmniejszenie kosztów transportu odpadów wywożonych do
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Radomiu i uzyskiwanie
przychodów ze sprzedaży zbelowanych i posortowanych frakcji odpadów. Ponadto ZUK
Warka Sp. z o.o. posiada własny warsztat przeznaczony do naprawy pojazdów oraz
ko
ncesjonowaną stację paliw na terenie swojej bazy. Dodatkowo z centralnego miejsca
Gminy Magnuszew do granic miasta Warka jest zaledwie 15 km, co znacząco wpływa na
kosztu transportu i obsługi”. Twierdzenia te należy jednak uznać za nieznajdujące oparcia
w
dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zdaniem Izby wnioski,
które przedstawia Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, bez bliższej znajomości
sposobu konstrukcji poszczególnych cen jednostkowych w ofercie ZUK Warka można uznać
jedy
nie za przypuszczenia i domniemania samego Zamawiającego. Nie są to wnioski, które
można wysnuwać bez zapoznania się z wyjaśnieniami samego wykonawcy, tylko na
podstawie treści samej oferty. Zamawiający nie może z góry zakładać, że dysponowanie
określonym sprzętem, czy posiadanie sortowni tak znacząco wpływa na cenę jednostkową,
że pozwala ją obniżyć do poziomu z oferty Wykonawcy. Podobnie sytuacja wygląda
w przypadku uzyskiwania przychodów ze sprzedaży odzysku z odpadów. Bez szczegółowej
wiedzy o poziomie
osiąganego zysku z tego typu sprzedaży trudno jest dywagować, czy
możliwe jest obniżenie ceny jednostkowej do poziomu przedstawionego w ofercie ZUK
Warka. A jak cel
nie zauważył Odwołujący, koszty transportu i obsługi odbioru odpadów
celem przekazania ich
do tej samej instalacji, z której wykonawcy zamierzają korzystać,
w przypadku zbliżonego położenia obu podmiotów ubiegających się o udzielenie
zamówienia nie mogą różnić się aż tak znacząco, że możliwe było obniżenie poziomu cen
jednostkowych z oferty.
Zamawiający nie odniósł się w żaden sposób do argumentacji, że przypadku
pewnych frakcji cena oferowana przez ZUK Warka jest niższa niż cena, za którą odpady
przyjmie instalacja podana w ofercie ZUK
. Być może Wykonawca ZUK jest w trakcie
negocjacji stawek
z instalacją, być może już te niższe stawki wynegocjował, być może
znalazł inną instalację, przy korzystaniu z której mógł on obniżyć cenę. Niestety informacje
te nie są Zamawiającemu w żaden sposób znane, a w ocenie Izby nie mogą one podlegać
spekulacjom,
choćby z uwagi na konieczność uwzględnienia w cenie innych kosztów
określonych przepisami odrębnymi, jak choćby koszty pracy, czy koszty paliwa a także
z uwagi na zasady prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia, w szczególności
zasadę równego traktowania wykonawców.
Izba uważa, że Odwołujący przedstawił wiarygodne dowody, choćby w postaci
wyliczeń własnych bazujących na cennikach wskazanej w ofercie ZUK instalacji, na to, że
Zamawiający powinien powziąć co najmniej uzasadnione wątpliwości co do stawki
jednostkowej w ofercie Wykonawcy ZUK we wskazanych pozycjach tabeli kosztorysowej.
Tylko bowiem wystąpienie uzasadnionych wątpliwości, ich zidentyfikowanie, obligowałoby
Zamawiającego do wezwania danego wykonawcy do złożenia wyjaśnień. W ocenie Izby
Odwołujący wykazał, że wątpliwości mogą budzić stawki wskazane w pozycjach 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 tabeli kosztorysowej
, co zostało klarownie rozpisane i poddane
analizie w odwołaniu w odniesieniu do niezbędnych kosztów, które uwzględnić należy
w cenie jednostkowej. Zamawiający do elementów tych nie odniósł się ani w odpowiedzi na
odwołanie, ani na rozprawie. Odwołujący trafnie także zidentyfikował czynniki, które
wpływać powinny na cenę jednostkową, w szczególności obowiązek zatrudnienia osób
w oparciu o umowę o pracę, koszty paliwa, koszty transportu, obowiązek zapłaty
pracownikom co najmniej najniższego wynagrodzenia, obowiązek posiadania i utrzymania
odpowiedniej bazy
i sprzętu. Nie są to czynniki marginalne ale właśnie takie, które
w
największym stopniu wpływają na cenę jednostkową. Tymczasem Zamawiający swoje
stanowisko
, że ceny zostały skalkulowane właściwie, z uwzględnieniem wszystkich
czynników, oparł raczej na domysłach i domniemaniach, niż okolicznościach realnie
wykazanych.
Dod
atkowo podkreślenia wymaga okoliczność, na którą wskazywano w odwołaniu,
mianowicie sposób rozliczenia przyjęty dla zamówienia. Zamawiający będzie rozliczał się
z wybranym wykonawcą według cen jednostkowych, tym samym to one mają decydujące
znaczenie dla
badania zjawiska rażąco niskiej ceny, a nie cena globalna oferty. W tym
właśnie aspekcie Zamawiający powinien zbadać realność ceny oferty danego wykonawcy.
Reasumując, stwierdzić należy, że Odwołujący, wykazał, że istnieją podstawy do
zastosowania procedu
ry wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, w ramach której
Z
amawiający powinien zbadać czy wykonawca ZUK Warka uwzględnił w cenach
jednostkowych poszczególnych pozycji tabeli kosztorysowej wszystkie elementy
kosztotwórcze niezbędne do realizacji przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów.
Z tych powodów Izba uznała także zasadność zarzutu naruszenia art. 239 ustawy Pzp
i nakazała Zamawiającemu unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie
procesu badania i oceny ofert, w tym wezwanie wykonawcy ZUK Warka do wyjaśnień
w zakresie istotnych części składowych ceny, w szczególności odnośnie do cen
jednostkowych zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 tabeli
kosztorysowej.
Izba nie uznała zasadności zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp,
zgodnie z którym zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Izba pragnie podk
reślić, że możliwość zastosowania przywołanego przepisu
poprzedzona być musi wyczerpaniem przez Zamawiającego procedury wyjaśniającej cenę,
którą reguluje właśnie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp. Ze stanowiska doktryny oraz orzecznictwa
wynika, że procedura wyjaśniająca nie może być pominięta (tak wyrok ETS z 22 czerwca
1989 r., sygn. C-103/88
). Jeżeli wyjaśnienia nie zostaną złożone lub z ich treści wynika,
że mamy do czynienia z rażąco niską ceną, wówczas ofertę należy odrzucić. Ocena,
czy zaoferowana cena j
est wiarygodna, dokonywana jest w świetle złożonych przez
wykonawcę wyjaśnień wraz z dowodami, gdy w okolicznościach sprawy zachodziły
podstawy do wszczęcia takiej procedury wyjaśniającej.
Konkludując, zdaniem Izby odwołanie w części zasługiwało na uwzględnienie,
co odzwierciedla punkt 1 sentencji niniejszego orzeczenia. Pozostały zarzuty odwołania
okazały się niezasadne, co uwzględnia punkt 2 sentencji orzeczenia.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574
oraz art. 557 ustaw
y Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz
§ 7 ust. 2 pkt 1 i § 7 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020r., poz. 2437 ze zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami
Zamawiającego w części ½ oraz Odwołującego w częściach ½ (zarzuty podzielono na dwie
główne grupy: dotyczące potwierdzenia spełnienia warunków wykonania przedmiotu
zamówienia i złożenia oferty z rażąco niską ceną).
Na koszty postępowania składał się wpis od odwołania uiszczony przez
Odwołującego w kwocie 7 500 zł, oraz koszty poniesione przez Odwołującego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 075 zł, ustalone na podstawie rachunku
złożonego do akt sprawy, co łącznie dawało kwotę 10 575,00 zł.
Odwołujący poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego w wysokości
10 575
, 00 zł, tymczasem odpowiadał za nie jedynie do wysokości 1/2 kwoty całości
kosztów postępowania odwoławczego, czyli kwoty 5 287,50 zł. Zamawiający nie poniósł
koszt
ów, podczas gdy winien je ponieść w wysokości 5 287,50 zł. Należało więc rozliczyć
powyższą różnicę.
Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 5 287,50 zł,
stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez Odwołującego
a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.
Przewodniczący:
…….................................
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutów naruszenia art. 224 ust. 1 oraz 239 ustawy Pzp \
i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym wezwanie Wykonawcy Zakład Usług
K
omunalnych z siedzibą w Warce do złożenia wyjaśnień w zakresie istotnych części
składowych ceny, w szczególności odnośnie do cen jednostkowych zaoferowanych
w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej;
2.
w pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala;
3. k
osztami postępowania obciąża Zamawiającego - Gminę Magnuszew z siedzibą
w Magnuszewie i
Odwołującego – T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w
Radomiu
w następujący sposób:
a.
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedmiu
tysięcy pięciuset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – T. K.
prowad
zącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Usług
Komunalnych ATK Recykling T. K.
z siedzibą w Radomiu tytułem wpisu od odwołania,
b.
zasądza od Zamawiającego – Gminy Magnuszew z siedzibą w Magnuszewie
na rzecz
Odwołującego – T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w Radomiu -
kwotę 5 287 zł 50 gr (słownie: pięciu tysięcy dwustu osiemdziesięciu siedmiu złotych 50/100
groszy) stanowiącą uzasadnione koszty Strony poniesione tytułem części wpisu oraz części
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz.U.2022 r., poz. 1710 ze zmianami) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………………
Sygn. akt KIO 3303/22
UZASADNIENIE
Zamawiający - Gmina Magnuszew z siedzibą w Magnuszewie prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Odbiór i zagospodarowanie
odpadów komunalnych na rok 2023”. Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod numerem: 2022/BZP 00443822/01 z dnia 17.11.2022 r.
Dnia 12 grudnia 2022 roku do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na
podstawie art.
513 pkt 2 ustawy z dnia 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej
„Pzp”, w prowadzonym postępowaniu,
odwołanie złożył wykonawca T. K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ATK Recykling T. K. z siedzibą w Radomiu, dalej jako
„Odwołujący”.
Odwołanie wniesiono wobec czynności i zaniechań Zamawiającego polegających na
zaniechaniu odrzuc
enia oferty wykonawcy Zakładu Usług Komunalnych w Warce Sp. z o.o.
(dalej jako „ZUK w Warce"), pomimo, że jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia
w zakresie w jakim wykonawca zobowiązał się do odbioru od właścicieli nieruchomości
frakcji odpadów, na której odbiór nie posiada odpowiednich uprawnień (jego wpis do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości nie obejmuje frakcji odpadów oznaczonych jako ex 20 01 99 - odpady
niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym
w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu
poziomu substancji we krwi, w szcze
gólności igieł i strzykawek).
Ponadto Zamawiający zaniechał wezwania wykonawcy ZUK w Warce do złożenia
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny oferty oraz rażąco niskich istotnych części
składowych ceny ofert — tj. cen jednostkowych zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej
— mimo że wydają się one rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą uzasadnione wątpliwości co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami określonymi w dokumentach
zamówienia. Konsekwencją powyższego zaniechania jest również zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy ZUK w Warce jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia oraz rażąco niskie istotne części składowe ceny.
Odwołujący podkreślił, że gdyby Zamawiający prawidłowo przeprowadził proces
badania i oceny oferty wykonawcy ZUK w Warce
— odrzuciłby tę ofertę. W takiej sytuacji
Odwołujący uzyskałby zamówienie, bowiem nie podlega on wykluczeniu z postępowania
i jego oferta nie podlega odrzuceniu, a w świetle ustanowionych w postępowaniu kryteriów
oceny ofert
— jest ofertą najkorzystniejszą. Odwołujący utracił możliwość prawidłowego
wykonania zamówienia, uzyskania zysku ekonomicznego oraz potwierdzeń prawidłowego
wykonania zamówienia.
Zamawiający przekazał informację o wyborze oferty najkorzystniejszej w dniu
5 grudnia 2022 roku. Odwołanie złożone zostało w ustawowym terminie. Kopia odwołania
została prawidłowo przekazana Zamawiającemu i Odwołujący uiścił wpis w wymaganej
wysokości na rachunek UZP.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
I.
art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp
— poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę ZUK w Warce, podczas gdy jest ona niezgodna z warunkami zamówienia
w zakresie, w jakim wykonawca ten zaoferował odbiór od właścicieli nieruchomości
odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie
domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia
monitoringu poziomu substancji, w szcze
gólności igieł i strzykawek (pkt 14 Tabeli
kosztorysowej), podczas gdy wy
konawca nie posiada uprawnienia do odbioru od właścicieli
nieruchomości tych odpadów;
II.
art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 PZP - poprzez zaniechanie wezwania
wykonawcy ZUK w Warce do wyjaśnień rażąco niskiej ceny oraz istotnych części
składowych ceny, a w konsekwencji odrzucenia oferty tego wykonawcy, mimo że zarówno
cena całkowita jak również istotne części składowe ceny, tj. ceny jednostkowe
zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej
—
wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą uzasadnione
wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach zamówienia;
III. art. 239 ust. 1 Pzp
— poprzez wybór oferty złożonej przez wykonawcę ZUK w Warce
jako najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo iż podlegają ona odrzuceniu oraz poprzez
zaniechanie wyboru ofert Odwołującego jako najkorzystniejszej w postępowaniu.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy ZUK w Warce jako
najkorzystniejszej oferty,
2.
powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
3.
wezwania wykonawcy ZUK w Warce do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny oferty
oraz istotnych części składowych ceny, tj. cen jednostkowych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7,
8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli kosztorysowej;
4.
odrzucenia oferty wykonawcy ZUK w Warce;
5.
dokonania
wyboru
oferty
Odwołującego
jako
oferty
najkorzystniejszej
w postępowaniu.
W uzasadnieniu zar
zutów odwołania podniesiono, że Zamawiający prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „Odbiór zagospodarowanie
odpadów komunalnych na rok 2023”. Wartość zamówienia nie przekracza progów unijnych,
o których mowa w art. 3 Pzp. W postępowaniu oferty złożyło dwóch wykonawców:
-
Odwołujący z ceną 1 095 224,33 zł,
-
ZUK w Warce z ceną 676 407,91 zł.
W zakres przedmiotu zamówienia wchodzi odbiór i zagospodarowanie odpadów
komunalnych z nieruchomości zamieszkałych oraz odebranych z Punktu Selektywnego
Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). W opisie przedmiotu zamówienia Zamawiający
określił rodzaje odpadów, które wykonawca będzie zobowiązany odebrać i zagospodarować
w ramach realizacji zamówienia.
Zakres zamówienia precyzuje Tabela kosztorysowa stanowiąca Załącznik nr 1a do
SWZ. W tabeli zostały wymienione wszystkie rodzaje odpadów podlegających odbiorowi
i zagospodarowaniu. W puste pola tabeli wykonawcy wpisywali ceny za odbiór
zagospodarowanie konkretnych grup odpadów.
Zgodnie z treścią Tabeli — w zakres zamówienia wchodzi m.in.: odbiór
i zagospodarowanie odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych
w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji
i prowadzenia monitoringu poziomu substanc
ji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek
(pkt 14 Tabeli kosztorysowej).
Z zaświadczenia wykonawcy ZUK w Warce (wydanego przez Wójta Gminy
Magnuszew nr 5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej
w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości) - nie wynika,
że posiada on uprawnienie do odbioru i zagospodarowania tej grupy odpadów.
Ponadto cena całkowita oferty złożonej przez wykonawcę ZUK w Warce oraz ceny
jednostkowe zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli
kosztorysowej wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
uzasadnione wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymogami określonymi w dokumentach zamówienia.
Mimo
tych okoliczności Zamawiający nie wezwał wykonawcy ZUK w Warce do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny, w tym wyjaśnień rażąco niskich cen jednostkowych —
stanowiących istotną część składową ceny całkowitej.
I. Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
złożonej przez wykonawcę ZUK w Warce, podczas gdy jest ona niezgodna z warunkami
zamówienia w zakresie, w jakim wykonawca ten zaoferował odbiór od właścicieli
nieruchomości odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych
w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji
i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek
(pkt 14 Tabeli kosztorysowej). podczas gdy wykonawca nie posiada uprawnienia do odbioru
od właścicieli nieruchomości tych odpadów:
Oferta wykonawcy ZUK w Warce pozostaje niezgodna z warunkami zamówienia
w zakresie, w jakim zaoferował on odbiór od właścicieli nieruchomości frakcji odpadów, na
której odbiór nie posiada odpowiednich uprawnień. Powoduje to, iż nie może on należycie
zrealizować przedmiot zamówienia, bowiem nie może realizować składającej się na
zamówienie czynności odbioru tej frakcji odpadów od właścicieli nieruchomości.
Zamawiający w ramach załącznika nr 1a do SWZ pn. „Tabela kosztorysowa” —
w części „Odbiór odpadów w Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych
(PSZOK)” w pozycji nr 14 — wymagał podania przez wykonawców ceny za tę frakcję
odpadów.
Jednocześnie Zamawiający w ramach pkt 1 ppkt 9 szczegółowego opisu przedmiotu
zamówienia określił, iż usługa w zakresie zagospodarowania selektywnie zebranych
odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych odbywać się ma zgodnie
z przepisami ustawy z dnia 14.12.2012 r. o odpadach oraz ustawy z dnia 13.09.1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Zgodnie z art. 9b ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach -
działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości jest
działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 6.03.2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
Z kolei wedle przepisu art. 43 ust. 1 Prawa przedsiębiorców jeśli dany rodzaj działalności
jest działalnością regulowaną, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeśli spełnia
warunki określone tymi przepisami i po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru działalności
regulowanej:
Powyższe znajduje odzwierciedlenie w przepisie art. 9c ust. 1 ustawy o utrzymaniu
cz
ystości i porządku w gminach, gdzie określono iż przedsiębiorca odbierający odpady
kom
unalne od właścicieli nieruchomości - jest obowiązany do uzyskania wpisu do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości w gminie, na terenie której zamierza odbierać odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości. Jednocześnie należy mieć na względzie, iż zgodnie z przepisem
art. 9b ust. 4 pkt 4 ustawy w przedmiotowym rejestrze zamieszcza się określenie rodzaju
odbieranych odpadów komunalnych.
Na tle
powyższych regulacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
wykonawca, którego wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości nie obejmuje danej frakcji odpadów —
nie może wykonywać czynności w zakresie odbioru i zagospodarowania tych odpadów.
W takich okolicznościach wykonawca ZUK w Warce zaoferował odbiór
i zagospodarowanie odpadów oznaczonych jako ex 20 01 99 - odpady niekwalifikujące się
do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania
produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we
krwi, w szczególności igieł i strzykawek.
Tymczasem wpis tego wykonawcy do prowadzonego przez Wójta Gminy
Magnuszew rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości nie obejmuje frakcji odpadów oznaczonych jako ex 20 01 99 -
odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym
w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu
poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek.
Znajduje to potw
ierdzenie w treści wydanego przez Wójta Gminy Magnuszew
zaświadczenia nr 5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej
w zakresie odbi
erania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, w którym
określono zakres uprawnień tego wykonawcy odnośnie do rodzajów odbieranych odpadów
komunalnych, gdzie we frakcji ex 20 01 99
wskazano „Inne niewymienione frakcje zbierane
w sposób selektywny”.
Z przedmiotowego zaświadczenia wynika posiadanie przez wykonawcę ZUK
w Warce uprawnień do odbioru od właścicieli nieruchomości w zakresie grupy odpadów
oznaczonej ex 20 01 99.
Jednak odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych
powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych
w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności
igieł i strzykawek — jako odrębna podgrupa w ramach grupy ex 20 01 99 — wymaga
wskazania w treści zaświadczenia. Niewymienienie tej grupy z nazwy w treści
zaświadczenia - jest jednoznaczne z brakiem uprawień na odbiór i zagospodarowanie
odpadów do niej przypisanych.
Kwalifikacja odpadów ex 20 01 99 - odpady niekwalifikujące się do odpadów
medycznych powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów
leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi,
w szczególności igieł i strzykawek - do odrębnej podgrupy w ramach odpadów o kodzie
20 01 99 znajduje potwierdzenie c
hociażby w stanowisku Ministerstwa Środowiska,
Departamentu Gospodarki Odpadami z dnia 8.05.2017 r. skierowanym do Dyrektora
Departamentu Higieny Środowiska Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
W stanowisku tym stwierdzono, iż odpady typu igły, strzykawki lub podobne,
powstające w gospodarstwach domowych powinny być klasyfikowane w grupie 20, a w celu
ich prawidłowego zaklasyfikowania należy zastosować kod ex 20 01 99 — np. odpady
wytworzone podczas iniekcji domowych (zużyte igły, strzykawki). Jednocześnie wskazano,
iż w stanie prawnym na moment udzielenia odpowiedzi nie była możliwa inna klasyfikacja
odpadów powstających w domu w wyniku przeprowadzenia badań stężenia cukru we krwi,
odpadów igieł do penów czy też odpadów ampułko — strzykawek.
Odwołujący wskazał, że należy za sobą zestawić treść zaświadczenia nr
5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wydanego przez Wójta Gminy
Magnuszew
(dotycz
ącego
wykonawcy
ZUK
w
Warce)
oraz
zaświadczenia
nr 13/2014/2020/Zm o zmianie wpisu do rejestru działalności regulowanej w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wydanego przez Wójta
Gminy Magnuszew (dotyczącego Odwołującego).
Z zestawienia treści zaświadczeń wynika, że w przypadku prowadzonego przez
Wójta Gminy Magnuszew rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości — gdy wykonawca posiada uprawnienia do
odbioru od właścicieli nieruchomości odpadów o frakcji ex 20 10 99 odpady niekwalifikujące
się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym wyniku przyjmowania
produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we
krwi, w szczególności igieł i strzykawek - to informacja w tym zakresie zamieszczona jest
w rejestrze.
Wykonawca ZUK w Warce
— w treści Formularza ofertowego – wskazał, że wykona
zamówienia samodzielnie, bez udziału podwykonawców oraz że nie będzie korzystał
z
potencjału podmiotu trzeciego. Zatem wykonawca ZUK w Warce zaoferował zrealizowanie
odbioru od właścicieli nieruchomości przedmiotowej frakcji odpadów, mimo iż nie posiada on
odpowiedniego uprawnienia do odbioru tych odpadów, zatem nie będzie mógł wykonać
zamówienia zgodnie z jego warunkami ustanowionymi przez Zamawiającego. W tym stanie
r
zeczy Odwołujący uważa, że oferta wykonawcy ZUK w Warce podlega odrzuceniu - jako
niezgodna z warunkami zamówienia - na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp.
II. Zarzut naruszenia art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp - poprzez
zaniechanie wezwania wykonawcy ZUK w Warce do wyjaśnień rażąco niskiej ceny oraz
istotnych cz
ęści składowych ceny, a w konsekwencji odrzucenia oferty tego wykonawcy,
mimo że zarówno cena całkowita jak również istotne części składowe ceny. tj. ceny
jednostkowe zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10, 11. 17. 19 Tabeli
kosztorysowej
— wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
uzasadnione wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia.
S
tosownie do postanowień rozdziału XV pkt 3 i 4 SWZ Zamawiający określił, iż cena
oferty ma uwzględniać całokształt kosztów realizacji zamówienia oraz jest ceną ostateczną.
Tymczasem zaoferowane przez Wykonawcę ZUK w Warce ceny za odbiór
i zagospodarowanie odpadów są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia - nie
obejmują wszystkich kosztów związanych z realizacją zamówienia tj. odbioru
i zagospodarowania p
oszczególnych frakcji odpadów.
K
luczowe jest, iż ceny jednostkowe za odbiór i zagospodarowanie konkretnych frakcji
odpadów stanowią istotne składowe ceny w rozumieniu art. 224 ust. 1 Pzp, a zatem
samodzielnie podlegają badaniu pod kątem rażąco niskiej ceny. Świadczy o tym przede
wszystkim sposób rozliczeń między wykonawcą a Zamawiającym określony
postanowieniami wzoru umowy
(załącznik nr 10 do SWZ, par. 10 ust. 1 i 2 wzoru umowy),
zgodnie z którym rozliczenie następuje w oparciu o ceny jednostkowe wskazane w Tabeli
kosztorysowej. To
właśnie wskazane ceny jednostkowe powodują, że wykonawca ZUK
w Warce zaoferował ofertę na tak niskim poziomie cenowym. Gdyby ceny w tych pozycjach
miały charakter realny — cena całkowita oferty byłaby zbliżona do oferty Odwołującego.
Odwołujący podkreślił, że w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej opowiedziano
się za zasadnością zbadania ogólnej ceny oferty, jak również jej istotnych części
składowych - pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny- gdy istnieją w tym zakresie
wątpliwości (tak wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24.09.2014 r., sygn. akt KIO
1844/14; w
yrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 27.01.2020 r., sygn. akt KIO 51120;
w
yrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28.03.2018 r., sygn. akt KIO 488/18; wyrok
Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 29.04.2021 r., sygn. akt KIO 904/21). Zatem poza
badaniem ogólnym ceny całkowitej oferty, również każda z zaniżonych cen jednostkowych
powinna podlegać badaniu pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny.
Rażąco niskie istotne części składowe ceny w ofercie wykonawcy ZUK w Warce
dotyczą w ocenie Odwołującego pozycji nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 Tabeli
kosztorysowej. Ceny zaoferowane w tych
pozycjach Tabeli kosztorysowej nie pokrywają
nawet podstawowych kosztów (cen) odbioru odpadów przez instalacje do odbioru odpadów,
nie mówiąc o pozostałych kosztach związanych z ich obsługą i zagospodarowaniem —
w szczególności kosztów pracy i transportu odpadów. Znajduje to potwierdzenie
w okolicznościach, że niektóre ceny zaoferowane przez wykonawcę ZUK w Warce są niższe
od cen odbioru odpadów w instalacjach wskazanych przez tego wykonawcę w Wykazie
instalacji, względnie są do nich zbliżone. Jednocześnie niektóre ceny zaoferowane przez
wykonawcę ZUK w Warce są znacznie niższe niż ceny zaoferowane przez Odwołującego —
mimo że w cenach tych należało uwzględnić również koszty pracy osób skierowanych do
realizacji zamówienia, koszty zabezpieczenia BHP pracowników oraz koszty transportu
odpadów (a w tym najbardziej znaczący koszt jakim jest koszt zakupu paliwa).
Odwołujący przedstawił porównanie cen oferowanych przez wykonawcę ZUK
z Warce z cennikiem Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo Handlowego RADKOM
Spółka z o.o. w Radomiu (dalej jako „RADKOM") obwiązującym w 2023 r. (tj. w okresie
ki
edy zamówienie będzie realizowane). Wykonawca ZUK w Warce wskazał w formularzu
ofertowym RADKOM jako instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, do której
będzie przekazywał odebrane odpady komunalne:
a)
Pozycje nr 6 i 17 Tabeli kosztorysowej -
Odbiór i zagospodarowanie - meble i inne
odpady wielkogabautowe + opony:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
580,00 zł netto:
Cena RADKOM -
800,00 zł netto, 864,00 zł brutto:
Cena zaoferowana przez Odwołującego - 1 200,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 35%.
b)
Pozycje nr 2 i 8 Tabeli kosztorysowej -
Odbiór i zagospodarowanie — szkło:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: - 280,00 z
ł netto
Cena RADKOM -
242,00 zł netto, 261,36 zł brutto.
Cena Oferowa
na przez Odwołującego: 800,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 48%.
c)
Pozycje nr 3 i 9 Tabeli kosztorysowej -
Odbiór i zagospodarowanie – tworzywa
sztuczne, metale i odpady opakowaniowe wiel
omateriałowe:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
300,00 zł netto
Cena RADKOM - 234,00 z
ł netto, 252,72 zł brutto
Cena oferowana przez Odwołującego - 1000,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 54%.
d)
Pozycje nr 4 i 10 Tabeli kosztorysowej
— Odbiór i zagospodarowanie — papier:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
300,00 zł netto
Cena RADKOM -
242,00 zł netto, 261,36 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 1000,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 54%.
e)
Pozycje nr 5 i 11 -
Odbiór i zagospodarowanie — bioodpady:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
500,00 zł netto
Cena RADKOM -
324,00 netto, 372,00 zł netto / 349,92 zł brutto, 401,76 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 1000,00 zł netto
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 33%.
f)
Pozycja nr 7 -
Odbiór i zagospodarowanie - popiół i żużel:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
200,00 zł
Cena RADKOM -
netto 771,65 zł netto, 115,00 zł netto / 833,38 zł brutto, 124,20 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 800,00 zł
Różnica między ceną zaoferowaną przez ZUK w Warce, a średnią ceną złożonych ofert
wynosi 60%.
g)
Pozycja nr 19
— Odbiór i zagospodarowanie - odpady budowlane i rozbiórkowe:
Cena oferowana przez ZUK w Warce: -
242,00 zł
Cena RADKOM
— netto 242,00 zł netto, 261,36 zł brutto:
Cena oferowana przez Odwołującego: - 1000,00 zł
Tak znaczna różnica między cenami jednostkowymi zaoferowanymi przez
wykonawcę ZUK w Warce a średnią cen zaoferowanych w postępowaniu powinna
prowadzić do zastosowania przez Zamawiającego procedury wyjaśniającej sposób
wyliczenia ceny.
Odwołujący przytoczył orzeczenia KIO, które popierają jego stanowisko:
wyrok z dnia 1.06.2021 r. sygn. akt KIO 700/21; 736/21; KIO 771/21; KIO 778/21; KIO
780/21; KIO 781/21; KIO
784/21 836/21, w myśl którego zamawiający nie może odstąpić od
wyjaśnienia cen jednostkowych tylko dlatego, że ogólna wartość oferty nie przekracza progu
30% w stosunku średniej cen złożonych ofert.
Analiza wskazanych
w odwołaniu cen jednostkowych zaoferowanych przez
wykonawcę ZUK w Warce skłania do wniosku, że nie zapewniają one możliwości należytego
wykonania zamówienia — zgodnego z wymogami ustanowionymi przez Zamawiającego.
Uwzględniając:
-
okoliczność, że zamówienie realizowane będzie w okresie od dnia 2.01.2023 r. do dnia
29.12.2023 r. (par. 2 ust. 1 wzoru umowy),
-
obowiązek zatrudnienia na podstawie umowy o pracę osób wykonujących prace objętych
zakresem zamówienia, w tym prac fizycznych oraz sprzętu (par. 14 ust. 1 wzoru umowy),
-
wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2023 r. (dwukrotny wzrost stawki
minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2023 r., tj. od 1 stycznia — 3490 zł brutto, od
1 lipca
— 3600 zł brutto),
-
zasoby, które muszą być zaangażowane do zapewnienia prawidłowego wykonania
zamówienia (w tym zasoby ludzkie i sprzętowe),
-
koszty paliwa wykorzystywanego przez pojazdy odbierające odpady (utrzymujące się na
wys
okim poziomie, a które dodatkowo wzrosną po wycofaniu zerowej stawki podatku VAT
na paliwa w 2023 r.),
-
koszty zagospodarowania odpadów w instalacjach (względnie koszty transportu do
instalacji położonych w dalszej odległości),
- koszty utrzymania bazy magazynowo transportowej,
-
koszty utrzymania i serwisu pojazdów,
-
koszty zabezpieczenia pracowników realizujących usługi,
stwierdzić należy, że wysoce wątpliwe jest, aby wykonawca ZUK w Warce w zamian za
wynagrodzenie wynikające z tych cen był w stanie należycie wykonać zamówienie.
Zatem cena oferty wykonawcy ZUK w Warce,
jak i poszczególne ceny jednostkowe
stanowiące istotne części składowe ceny budzą wątpliwości co do ich realności i możliwości
zrealizowania za nie zamówienia zgodnie z wymogami Zamawiającego. W szczególności
istnieją wątpliwości co do możliwości uwzględnienia w tych cenach kosztów pracy, kosztów
zabezpieczenia BHP pracowników oraz kosztów transportu odpadów (a w tym kosztu zakup
paliwa). W tej sytuacji Zamawiający powinien co najmniej wezwać wykonawcę do wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny w trybie art. 224 ust. 1 Pzp.
Przechodząc do szczegółowego omówienia kosztów, jakie przy uwzględnieniu
postanowień szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia oraz wzoru umowy poniesie
każdy wykonawca realizując przedmiotowe zamówienia, Odwołujący wskazał na co najmniej
następujące koszty:
-
do wykonania zadania potrzeba co najmniej 3 pełnych etatów (Odwołujący w swojej ofercie
założył 3,5 etatu);
-
koszt miesięczny pracodawcy za 1 etat wyniesie w 2023 r. (od stycznia do lipca) — około
4 204,75 zł, koszt jednego etatu na 1 dzień wyniesie 200,30 zł;
-
w celu wykonania usługi odbioru odpadów od mieszkańców konieczne jest zaangażowanie
co najmniej 1 pojazdu ciężarowego (śmieciarka), plus 1 kierowcy i 2 ładowaczy;
w przypadku odbioru odpadów z miejsc trudnodostępnych - konieczne jest zaangażowanie
1 pojazdu ciężarowego do 3,5t, plus 1 kierowca-ładowacz;
- w przypadku odbioru odp
adów z PSZOK — konieczne jest zaangażowanie pojazdu
ciężarowego typu hakowiec z przyczepą, plus 1 kierowca-ładowacz;
-
średnia liczba kilometrów dla śmieciarki do pokonania na dzień wynosi - 135 km;
-
rosnąca liczba wyjazdów śmieciarki — 231 wyjazdów;
-
roczna liczba wyjazdów pojazdu do 3,5 t - 59 wyjazdów;
- wyjazdy pojazdu typu hakowiec z przycz
epą na PSZOK, w miarę potrzeb, ale nie mniej niż
3 razy w miesiącu;
-
średnie spalanie śmieciarka - 40 1/100km oleju napędowego;
-
średnie spalanie pojazd 3,5t - 141/100km oleju napędowego.
Dalej
Odwołujący zauważył, iż wykonawca ZUK w Warce wskazał w ofercie
możliwość zagospodarowania segregowanych odpadów w dwóch instalacjach w odległości
około 50 km od Magnuszewa — miejsca świadczenia usług, tj. RADKOM sp. z o.o.
z siedzibą w Radomiu oraz PPHU LEKARO, Wola Ducka 70A, 05-408 Glinianka.
Odległość tych instalacji od miejsca wykonywania usług jest porównywalna, natomiast
znaczna jest różnica w cenach przyjęcia odpadów do zagospodarowania oferowanych przez
te instalacje.
Pozostałe dwie instalacje wskazane w ofercie wykonawcy ZUK w Warce są oddalone od
miejsca świadczenia usług o odpowiednio 270 km (SKR w Kazimierzu Biskupim) i 350 km
(FHU NATURA M. M.
Bydgoszcz), co sprawia, że transport odpadów do tych instalacji
generowałby dodatkowe koszty (koszt paliwa, koszt kierowcy).
Niemniej niezależnie od wyboru instalacji — ceny zaoferowane przez wykonawcę
ZUK w Warce
— nie pokrywają łącznie wszystkich kosztów wykonania zamówienia.
W celu ukazania nierealności cen jednostkowych zaoferowanych przez wykonawcę
ZUK w Warce, Odwołujący przedstawił przykłady oparte na danych wynikających
z szcz
egółowego opisu przedmiotu zamówienia oraz doświadczenia Odwołującego:
a) Przykład nr 1 — odbiór i zagospodarowanie tworzyw sztucznych - gdzie realne koszty
realizacji usługi przekraczają cenę podaną przez wykonawcę ZUK w Warce o 1092 48 zł
netto:
Ceny zagospodarowania odpadów w instalacjach w roku 2023: Radkom 242 zł/Mg;
Koszty przykładowego przejazdu wykonawcy ZUK w Warce — zestawienie kosztów
przejazdu do tańszej instalacji (Radkom) dla odpadu tworzywa sztuczne:
- Koszt paliwa na dystansie 135 km:
40l
(średnie spalanie 1/100 km) x 135km (dystans do przejechania) = 47,25l
47,25l
x 7,53zł/I netto (cena za 1 litr oleju napędowego) 355,79 zł netto;
Koszt pracowników:
3 pracowników x 200,20 (koszt pracodawcy za 1 dzień pracy 1 pracownika przy minimalnym
wynagrodzeniu za pracę w 2023 r.) = 600,60 zł netto;
Koszt zagospodarowania odpadów:
3,473 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw sztucznych dla 1 przejazdu
według szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia) x 242 zł/Mg (cena za odbiór 1 Mg
odpadów w Radkom) = 840,49 netto;
Koszt worków:
1250 szt. x 0,27 zł netto = 337,50 zł netto;
Przychód po stronie wykonawcy ZUK w Warce:
3,473 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw dla 1 przejazdu) x 300zł
netto/Mg (cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce) = 1041,90 zł
netto
Zestawienie kosztów z przychodem założonym przez wykonawcę ZUK w Warce:
(840,49 zł netto [koszt zagospodarowania odpadów w tańszej instalacji] + 337,50 netto
[koszt worków] + 600,60 netto [koszt pracowników] + 355,79 netto [koszt paliwa]) = 2134,38
zł netto
1041,90 zł netto (przychód) - 2134,38 zł netto (koszty) = - 1092,48 zł
W konsekwencji
cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce nie
pokrywa realnych kosztów realizacji zamówienia w zakresie wywozu odpadów w postaci
tworzyw sztucznych.
b)
P
rzykład nr 2 — odbiór i zagospodarowanie szkła - gdzie realne koszty realizacji
usługi przekraczają cenę podaną przez wykonawcę ZUK w Warce o 874,39 zł netto:
Ceny zagospodarowania odpadów w instalacjach w roku 2023: Radkom 242 zł/Mg;
Koszty przykładowego przejazdu wykonawcy ZUK w Warce — zestawienie kosztów
przejazdu do tańszej instalacji (Radkom) dla odpadu szkoło:
- Koszt paliwa na dystansie 135 km:
40l
(średnie spalanie 1/100 km) x 135km (dystans do przejechania) = 47,25l
47,25l
x 7,53zł netto (cena za 1 litr oleju napędowego) = 355,79 zł netto;
-
Koszt pracowników:
3 pracowników x 200,20 (koszt pracodawcy za 1 dzień pracy 1 pracownika przy minimalnym
wynagrodzeniu za pracę w 2023 r.) = 600,60 zł netto;
-
Koszt zagospodarowania odpadów:
Zagospodarowanie szkła 11,00 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów szkła dla
1 przejazdu) x 242,00 zł/Mg (cena za odbiór 1 Mg odpadów w Radkom) = 2662,00 zł netto;
-
Koszt worków:
1200 szt. x 0,28 zł netto/szt. = 336 zł netto;
-
Przychód po stronie wykonawcy ZUK w Warce:
11 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw dla 1 przejazdu) x 280 zł netto/Mg
(cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce) = 3080,00 zł netto;
Zestawienie kosztów z przychodem założonym przez wykonawcę ZUK w Warce:
(2662,00 zł netto [koszt zagospodarowania odpadów w tańszej instalacji] + 336,00 zł netto
[koszt worków] + 600,60 zł netto [koszt pracowników] + 355,79 zł netto [koszt paliwa]) =
3954,39 z
ł netto
3080,00 zł netto (przychód) — 3954,39 netto (koszty) = - 874,39 zł
W konsekwencji cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce nie
pokrywa realnych kosz
tów realizacji zamówienia w zakresie wywozu odpadów w postaci
szkła.
c)
P
rzykład nr 3 — odbiór i zagospodarowanie papieru - gdzie realne koszty realizacji
usługi przekraczają cenę podaną przez wykonawcę ZUK w Warce 0 1100,27 zł netto:
Ceny zagospodarowania
odpadów w instalacjach w roku 2023: Radkom 242,00 zł/Mg;
Koszty przykładowego przejazdu wykonawcy ZUK w Warce — zestawienie kosztów
przejazdu do tańszej instalacji (Radkom) dla odpadu papier:
- Koszt paliwa na dystansie 135 km:
40l
(średnie spalanie 1/100 km) x 135km (dystans do przejechania) = 47,25l
47,25l
x 7,53zł/l netto (cena za 1 litr oleju napędowego) = 355,79 zł netto;
-
Koszt pracowników:
3 pracowników x 200,20 (koszt pracodawcy za 1 dzień pracy 1 pracownika przy minimalnym
wynagrodzeniu za pracę w 2023 r.) = 600,60 zł netto;
-
Koszt zagospodarowania odpadów:
Zagospodarowanie papieru 1,24 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów papieru dla
1 przejazdu) x 242,00 zł/Mg (cena za odbiór 1 Mg odpadów w Radkom) = 300,08 zł netto
-
Koszt worków:
800 szt.
x 0,27 zł/szt. = 216,00 zł netto
-
Przychód po stronie wykonawcy ZUK w Warce:
1,24 Mg (średnia wielkość zebranych odpadów z tworzyw dla 1 przejazdu) x 300 zł netto/Mg
(cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce) = 372,20 zł netto;
- Zestawie
nie kosztów z przychodem założonym przez wykonawcę ZUK w Warce:
(300,08 zł netto [koszt zagospodarowania odpadów w tańszej instalacji] + 216,00 zł netto
[koszt worków] + 600,60 zł netto [koszt pracowników] + 355,79 zł netto [koszt paliwa)) =
1472,47 netto
372,20 zł netto (przychód) - 1472,47 zł netto (koszty) = - 1100,27 zł
W konsekwencji cena jednostkowa zaoferowana przez wykonawcę ZUK w Warce nie
pokrywa realnych kosztów realizacji zamówienia w zakresie wywozu odpadów w postaci
szkła.
Niezależnie także od przywołanych przykładów, wykonawca ZUK w Warce poniesie
również koszty związane z prowadzoną działalnością, które należy wkalkulować w cenę
oferty, a które wynikają z przepisów prawa, w szczególności z przepisów Rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 11.01.2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U. z 2013 r. poz. 122).
Do obowiązków podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,
zgodnie z przepisami rozporz
ądzenia należy m.in. posiadanie bazy magazynowo
transportowej (wyposażonej w urządzenia do selektywnego gromadzenia odpadów
komunalnych), posiadanie odpowiednich pojazdów oraz utrzymanie urządzeń i pojazdów
w odpowiednim stanie sanitarnym (par. 2, par. 3, par. 4
rozporządzenia)
Na szczególną uwagę zasługują obowiązki, które generują największe koszty po
stronie wykonawcy, należą do nich:
-
Obowiązek posiadania pojazdów (łącznie co najmniej pięciu):
a.
co najmniej dwóch pojazdów przystosowanych do odbierania zmieszanych odpadów
komunalnych,
b.
co najmniej dwóch pojazdów przystosowanych do odbierania selektywnie zebranych
odpadów komunalnych,
c.
co najmniej jednego pojazdu do odbierania odpadów bez funkcji kompaktującej;
- O
bowiązek posiadania bazy magazynowo-transportowej
W
ykonawca ZUK w Warce w treści formularza ofertowego wskazał na posiadanie dwóch
takich baz, pod adresami -
ul. Grójecka 24, ul. Fabryczna 41, 05-660 Warka;
- O
bowiązek zapewnienia na terenie bazy magazynowo-transportowej urządzeń do
selekty
wnego gromadzenia odpadów komunalnych przed ich transportem do miejsc
przetwarzania;
- O
bowiązek utrzymania odpowiedniego stanu sanitarnego pojazdów i urządzeń.
Wszystkie z powyższych kosztów wykonawca ma obowiązek uwzględnić w cenie
swojej oferty. Niepr
awidłowe są ewentualne twierdzenia wykonawcy, że koszty te nie są
bezpośrednio powiązane z konkretnym zamówieniem. Ponoszenie tych kosztów jest
konieczne
do zrealizowania zamówienia, zatem powinny zostać one uwzględnione w cenie
oferty dokładnie w takim zakresie, w jakim zostaną one poniesione w związku ze
świadczeniem usługi w ramach tego konkretnego zamówienia. Przykładowo, jeżeli jedynym
źródłem dochodu Wykonawcy jest jedna umowa na wywóz odpadów — to powyższe koszty
powinny być w całości wkalkulowane w wartość wynagrodzenia wykonawcy,
przysługującego mu z tytułu wykonywania tej umowy.
W tych okolicznościach, w celu ustalenia czy oferta wykonawcy ZUK w Warce
zawiera rażąco niską cenę i rażąco niskie części składowe ceny — konieczne jest wezwanie
tego wyko
nawcy do wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 Pzp. W szczególności istotne jest
wyjaśnienie cen jednostkowych we wskazanych w odwołaniu pozycjach, bowiem jak wynika
z opisanych okoliczności — ceny zaoferowane przez wykonawcę nie są wystarczające do
zrealizow
ania zamówienia zgodnie z warunkami określonymi w dokumentach zamówienia.
III. Zarzut naruszenia art. 239 ust. 1 PZP poprzez wybór oferty złożonej przez wykonawcę
ZUK w Warce jako najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo iż podlegają ona odrzuceniu
oraz
pop
rzez zaniechanie wyboru ofert Odwołującego jako najkorzystniejszej
w postępowaniu:
Zarzut ma charakter wynikowy w stosunku do wcześniejszych zarzutów. Gdyby
Zamawiający prawidłowo zbadał i ocenił ofertę wykonawcy ZUK w Warce — zostałaby ona
odrzucona, wzg
lędnie zostałby on wezwany do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny oferty.
Wówczas to Odwołujący uzyskałby zamówienie, bowiem jego oferta pozostaje ofertą
najkorzystniejszą. W tych okolicznościach wybór oferty wykonawcy ZUK w Warce
Odwołujący uważa za nieprawidłowy. W związku z tym zasadne jest sformułowanie zarzutu
naruszenia przez Zamawiającego art. 239 ust. 1 Pzp.
W związku z powyższym wniesienie odwołania Odwołujący uważa, za zasadne i
konieczne.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego, na
podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz oświadczeń,
a także stanowisk Stron postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać
rozpoznane merytorycznie.
Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej. Wykonawca jest podmiotem, który złożył ofertę
w postępowaniu i jest zainteresowany uzyskaniem zamówienia. Wybór jako
najkorzystniejszej oferty innego wykonawcy, który zdaniem Odwołującego nie złożył ofertę z
rażąco niską ceną, a przynajmniej w zakresie kalkulacji cenowej nie został wezwany do
złożenia wyjaśnień, godzi w interesy ekonomiczne Odwołującego i naraża go na szkodę
w postaci utraty zamówienia i możliwości osiągnięcia zysku z realizacji przedmiotu
zamówienia.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, której wnosił o jego
oddalenie.
Biorąc pod uwagę poczynione przez Izbę ustalenia, uznano, że odwołanie w części
zasługiwało na uwzględnienie.
Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp w ocenie Izby nie potwierdził się.
Jak wynika z dokumentacji postępowania, ZUK z siedzibą w Warce, na wezwanie
Zamawiającego, złożył dokumenty podmiotowe, w tym dwa zaświadczenia o wpisie
do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości. Zaświadczenia zostały wydane przez Wójta Gminy
Magnuszew. W zaświadczeniu z dnia 15 października 2012 roku podano, że wykonawca
jest uprawniony do wykonywania działalności o określonych kodach. W dniu 18 listopada
2022 roku wydano zaświadczenie nr 5/2012/2022/Zm o zmianie wpisu do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości. W pkt 4 zaświadczenia określono rodzaj odbieranych odpadów
komunalnych, w tym odpady o kodzie ex 20 01 99 (inne niewymienione frakcje zbierane
w sposób selektywny) oraz o kodzie 20 01 99 (inne nie wymienione frakcje zbierane
w sposób selektywny). Jednocześnie w opisie przedmiotu zamówienia Zamawiający podał,
że wymaga odbierania odpadów z Punku Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
(PSZOK) m.in. o kodzie
odpadów: ex 20 01 99., natomiast w tabeli kosztorysowej wymagał
podania ceny za odbiór odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych
powstałych w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych
w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poz
iomu substancji we krwi, w szczególności
igieł i strzykawek, a także ceny za odbiór odpadów popiołu i żużla. Natomiast w ramach
warunków udziału w postępowaniu Zamawiający wymagał posiadania uprawnień do
wykonywania działalności, gdzie wśród kodów odpadów nie wskazano frakcji 20 01 99.
Izba podziela stanowisko Zamawiającego przedstawione w odpowiedzi
na odwołanie. Zamawiający w stanowisku pisemnym celnie zauważył, że katalog odpadów
wynikający z ustawy o odpadach i odpowiednich do niej rozporządzeń wykonawczych dla
odpadów komunalnych zawarto w grupie 20-. Dla odpadów komunalnych zbieranych
w sposób selektywny przewidziano podgrupę 20 01 99. Katalog odpadów, wbrew
twierdzeniom Odwołującego nie przewiduje oddzielnej grupy dla odpadów określanych jako
„domowe medyczne”, czyli głownie igieł i strzykawek, a także popiołu z gospodarstw
domowych. Kod 20 01 99 obejmuje inne odpady, nie wymienione w innych grupach,
zbierane w sposób selektywny. W kategoriach prawa materialnego nie istnieje żaden inny
kod, który tworzyłby nową grupę dla frakcji odpadów wskazywanych przez Odwołującego.
Za praktykę należy uznać wprowadzenie przez organy odpowiedzialne za wydawanie
zaświadczeń o wpisie do rejestru dodatkowego oznaczenia „ex” z opisem przywołanym
w odwołaniu. Izba uznaje, że jest to zjawisko raczej związane z potrzebą wykonywania
sprawozdań dla odpowiednich organów niż problem natury prawnej. Może on wynikać
z okoliczności, że część odpadów z grupy innych odpadów zbieranych selektywnie
przyjmowana jest jedynie w P-szo
kach (strzykawki) a część w odpowiednio
zabezpieczonych workach przez instalacje (popiół). Dostrzeżenia również wymaga,
iż organy wydają zaświadczenia posługują się różnym opisem kodu oznaczonego jako ex 20
01 99.
W ocenie Izby kod 20 01 99 obejmuje różne odpady, których cechą wspólną jest ich
zbieranie w sposób selektywny. Zatem kod ten odnosi się także do „medycznych odpadów
domowych” i „popiołu z gospodarstw domowych”, ponieważ te podlegają odbiorowi
selektywnemu
i wystarczającym w ocenie Izby jest, jeżeli w wydanym zaświadczeniu
o wpisie do odpowiedniego rejestru zaznaczono, że podmiot uprawniony jest do
wykonywania działalności polegającej na odbiorze odpadów o kodzie ex 20 01 99, gdzie
zaznaczono, iż dotyczy on innych odpadów zbieranych w sposób selektywny. Odwołujący
nie zaprzeczał, że zarówno „medyczne odpady domowe” i „popiół z gospodarstw
domowych” podlegają zbiórce selektywnej. Tym samym jeżeli wydane zaświadczenie, które
przedstawiono Zamawiającemu zawierało oznaczenie kodu ex 20 01 99, to taki podmiot
uprawniony jest do odbiorów innych frakcji odpadów, w tym frakcji wskazanych w odwołaniu.
Odwołujący zasadność zarzutów wywodził również z opisu przedmiotu zamówienia
oraz budowy tabeli kosztorysowej. W przypadku opisu przedmiotu zamówienia Izba nie
doszukała się zamieszczenia przez Zamawiającego opisu dla kodu ex 20 01 99, czy też
obowiązku odzwierciedlenia tego odpisu w zaświadczeniu o wpisie do właściwego rejestru.
W OPZ Zamawiający podał, że do obowiązków wykonawców będzie należało odbieranie
odpadów o tym kodzie z PSZOK. Zdaniem Izby w takim przypadku Zamawiający musiał
uznać każde zaświadczenie, w którym taki kod ujęto, bez względu na jego opis, jeżeli opis
ten nie wynika z przepisów prawa. W przypadku zaś tabeli kosztorysowej Zamawiający nie
posługiwał się kodami, a opisem poszczególnych grup odpadów. Zauważyć należy, iż nie do
każdej z grup wskazanych w tabeli kosztorysowej można przypisać określony kod i opis
przedmiotu zamówienia nie został odzwierciedlony w tabeli w postaci przełożenia kodów na
opis grup odpadów. Kody podane w OPZ i opis podany w tabeli stanowią dwa zbiory,
oczywiście odpowiadające sobie ale nie w taki sposób, że jeden kod z opisu przedmiotu
zamówienia odpowiada opisowi z tabeli kosztorysowej.
Z tych względów Izba uznała zarzut za niezasadny.
Zarzuty naruszenia art. 224 ust. 1 oraz art. 239 ustawy Pzp w ocenie Izby
potwierdziły się.
Zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp j
eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
W
pierwszej kolejności zauważyć należy, iż w postępowaniu nie zachodziły
przesłanki określone w art. 224 ust. 2 ustawy Pzp, więc Zamawiający nie był zobowiązany
wzywać ZUK Warka do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny oferty, bowiem nie został
przekroczony próg 30 % różnicy między wartością zamówienia powiększoną o należny
podatek od towarów i usług, ustaloną przed wszczęciem postępowania lub średnią
arytmetycznącen
wszystkich
złożonych
ofert
niepodlegających
odrzuceniu.
Także Odwołujący z tezą nie polemizował.
Dostrzeżenia jednak wymaga, że w ocenie Izby Odwołujący w odwołaniu i na
rozprawie uprawdopodobnił, że ceny jednostkowe istotnych części składowych przedmiotu
zamówienia powinny budzić wątpliwości Zamawiającego co do wykonania przedmiotu
zamówienia należycie.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że „(…) zapoznał się
z możliwościami wykonania usługi przez Wykonawcę ZUK Warka Sp. z o.o. wnikliwie zbadał
ofertę, wymagany tabor oraz zaplecze techniczne. Wybrany Wykonawca posiada własną
stacje przeładunkową, sortownię wyposażoną w urządzenia m.in. prasa belująca, perforator
i inne, co umożliwia firmie zmniejszenie kosztów transportu odpadów wywożonych do
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Radomiu i uzyskiwanie
przychodów ze sprzedaży zbelowanych i posortowanych frakcji odpadów. Ponadto ZUK
Warka Sp. z o.o. posiada własny warsztat przeznaczony do naprawy pojazdów oraz
ko
ncesjonowaną stację paliw na terenie swojej bazy. Dodatkowo z centralnego miejsca
Gminy Magnuszew do granic miasta Warka jest zaledwie 15 km, co znacząco wpływa na
kosztu transportu i obsługi”. Twierdzenia te należy jednak uznać za nieznajdujące oparcia
w
dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zdaniem Izby wnioski,
które przedstawia Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, bez bliższej znajomości
sposobu konstrukcji poszczególnych cen jednostkowych w ofercie ZUK Warka można uznać
jedy
nie za przypuszczenia i domniemania samego Zamawiającego. Nie są to wnioski, które
można wysnuwać bez zapoznania się z wyjaśnieniami samego wykonawcy, tylko na
podstawie treści samej oferty. Zamawiający nie może z góry zakładać, że dysponowanie
określonym sprzętem, czy posiadanie sortowni tak znacząco wpływa na cenę jednostkową,
że pozwala ją obniżyć do poziomu z oferty Wykonawcy. Podobnie sytuacja wygląda
w przypadku uzyskiwania przychodów ze sprzedaży odzysku z odpadów. Bez szczegółowej
wiedzy o poziomie
osiąganego zysku z tego typu sprzedaży trudno jest dywagować, czy
możliwe jest obniżenie ceny jednostkowej do poziomu przedstawionego w ofercie ZUK
Warka. A jak cel
nie zauważył Odwołujący, koszty transportu i obsługi odbioru odpadów
celem przekazania ich
do tej samej instalacji, z której wykonawcy zamierzają korzystać,
w przypadku zbliżonego położenia obu podmiotów ubiegających się o udzielenie
zamówienia nie mogą różnić się aż tak znacząco, że możliwe było obniżenie poziomu cen
jednostkowych z oferty.
Zamawiający nie odniósł się w żaden sposób do argumentacji, że przypadku
pewnych frakcji cena oferowana przez ZUK Warka jest niższa niż cena, za którą odpady
przyjmie instalacja podana w ofercie ZUK
. Być może Wykonawca ZUK jest w trakcie
negocjacji stawek
z instalacją, być może już te niższe stawki wynegocjował, być może
znalazł inną instalację, przy korzystaniu z której mógł on obniżyć cenę. Niestety informacje
te nie są Zamawiającemu w żaden sposób znane, a w ocenie Izby nie mogą one podlegać
spekulacjom,
choćby z uwagi na konieczność uwzględnienia w cenie innych kosztów
określonych przepisami odrębnymi, jak choćby koszty pracy, czy koszty paliwa a także
z uwagi na zasady prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia, w szczególności
zasadę równego traktowania wykonawców.
Izba uważa, że Odwołujący przedstawił wiarygodne dowody, choćby w postaci
wyliczeń własnych bazujących na cennikach wskazanej w ofercie ZUK instalacji, na to, że
Zamawiający powinien powziąć co najmniej uzasadnione wątpliwości co do stawki
jednostkowej w ofercie Wykonawcy ZUK we wskazanych pozycjach tabeli kosztorysowej.
Tylko bowiem wystąpienie uzasadnionych wątpliwości, ich zidentyfikowanie, obligowałoby
Zamawiającego do wezwania danego wykonawcy do złożenia wyjaśnień. W ocenie Izby
Odwołujący wykazał, że wątpliwości mogą budzić stawki wskazane w pozycjach 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 tabeli kosztorysowej
, co zostało klarownie rozpisane i poddane
analizie w odwołaniu w odniesieniu do niezbędnych kosztów, które uwzględnić należy
w cenie jednostkowej. Zamawiający do elementów tych nie odniósł się ani w odpowiedzi na
odwołanie, ani na rozprawie. Odwołujący trafnie także zidentyfikował czynniki, które
wpływać powinny na cenę jednostkową, w szczególności obowiązek zatrudnienia osób
w oparciu o umowę o pracę, koszty paliwa, koszty transportu, obowiązek zapłaty
pracownikom co najmniej najniższego wynagrodzenia, obowiązek posiadania i utrzymania
odpowiedniej bazy
i sprzętu. Nie są to czynniki marginalne ale właśnie takie, które
w
największym stopniu wpływają na cenę jednostkową. Tymczasem Zamawiający swoje
stanowisko
, że ceny zostały skalkulowane właściwie, z uwzględnieniem wszystkich
czynników, oparł raczej na domysłach i domniemaniach, niż okolicznościach realnie
wykazanych.
Dod
atkowo podkreślenia wymaga okoliczność, na którą wskazywano w odwołaniu,
mianowicie sposób rozliczenia przyjęty dla zamówienia. Zamawiający będzie rozliczał się
z wybranym wykonawcą według cen jednostkowych, tym samym to one mają decydujące
znaczenie dla
badania zjawiska rażąco niskiej ceny, a nie cena globalna oferty. W tym
właśnie aspekcie Zamawiający powinien zbadać realność ceny oferty danego wykonawcy.
Reasumując, stwierdzić należy, że Odwołujący, wykazał, że istnieją podstawy do
zastosowania procedu
ry wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, w ramach której
Z
amawiający powinien zbadać czy wykonawca ZUK Warka uwzględnił w cenach
jednostkowych poszczególnych pozycji tabeli kosztorysowej wszystkie elementy
kosztotwórcze niezbędne do realizacji przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów.
Z tych powodów Izba uznała także zasadność zarzutu naruszenia art. 239 ustawy Pzp
i nakazała Zamawiającemu unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie
procesu badania i oceny ofert, w tym wezwanie wykonawcy ZUK Warka do wyjaśnień
w zakresie istotnych części składowych ceny, w szczególności odnośnie do cen
jednostkowych zaoferowanych w pozycjach nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 tabeli
kosztorysowej.
Izba nie uznała zasadności zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp,
zgodnie z którym zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Izba pragnie podk
reślić, że możliwość zastosowania przywołanego przepisu
poprzedzona być musi wyczerpaniem przez Zamawiającego procedury wyjaśniającej cenę,
którą reguluje właśnie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp. Ze stanowiska doktryny oraz orzecznictwa
wynika, że procedura wyjaśniająca nie może być pominięta (tak wyrok ETS z 22 czerwca
1989 r., sygn. C-103/88
). Jeżeli wyjaśnienia nie zostaną złożone lub z ich treści wynika,
że mamy do czynienia z rażąco niską ceną, wówczas ofertę należy odrzucić. Ocena,
czy zaoferowana cena j
est wiarygodna, dokonywana jest w świetle złożonych przez
wykonawcę wyjaśnień wraz z dowodami, gdy w okolicznościach sprawy zachodziły
podstawy do wszczęcia takiej procedury wyjaśniającej.
Konkludując, zdaniem Izby odwołanie w części zasługiwało na uwzględnienie,
co odzwierciedla punkt 1 sentencji niniejszego orzeczenia. Pozostały zarzuty odwołania
okazały się niezasadne, co uwzględnia punkt 2 sentencji orzeczenia.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574
oraz art. 557 ustaw
y Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz
§ 7 ust. 2 pkt 1 i § 7 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020r., poz. 2437 ze zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami
Zamawiającego w części ½ oraz Odwołującego w częściach ½ (zarzuty podzielono na dwie
główne grupy: dotyczące potwierdzenia spełnienia warunków wykonania przedmiotu
zamówienia i złożenia oferty z rażąco niską ceną).
Na koszty postępowania składał się wpis od odwołania uiszczony przez
Odwołującego w kwocie 7 500 zł, oraz koszty poniesione przez Odwołującego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 075 zł, ustalone na podstawie rachunku
złożonego do akt sprawy, co łącznie dawało kwotę 10 575,00 zł.
Odwołujący poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego w wysokości
10 575
, 00 zł, tymczasem odpowiadał za nie jedynie do wysokości 1/2 kwoty całości
kosztów postępowania odwoławczego, czyli kwoty 5 287,50 zł. Zamawiający nie poniósł
koszt
ów, podczas gdy winien je ponieść w wysokości 5 287,50 zł. Należało więc rozliczyć
powyższą różnicę.
Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 5 287,50 zł,
stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez Odwołującego
a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.
Przewodniczący:
…….................................
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt 1, KIO 413/23, KIO 510/23 z dnia 2023-03-21
- Sygn. akt KIO 625/23 z dnia 2023-03-16
- Sygn. akt KIO 578/23 z dnia 2023-03-16
- Sygn. akt KIO 635/23 z dnia 2023-03-15
- Sygn. akt KIO 631/23 z dnia 2023-03-15
