rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-08-22
rok: 2022
data dokumentu: 2022-08-22
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 2090/22
KIO 2090/22
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 22 sierpnia 2022
r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 sierpnia 2022 r. przez
wykonawcę T. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Produkcyjno Handlowo Usługowe TOMRET T. P. z siedzibą w Łasku w postępowaniu
prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Zelów
r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 sierpnia 2022 r. przez
wykonawcę T. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Produkcyjno Handlowo Usługowe TOMRET T. P. z siedzibą w Łasku w postępowaniu
prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Zelów
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę T. P. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe
TOMRET T. P. z
siedzibą w Łasku i
2.1.
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę T. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno
Handlowo Usługowe TOMRET T. P. z siedzibą w Łasku tytułem wpisu od
odwołania,
2.2.
Zasądza od wykonawcy T. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe TOMRET T. P. z siedzibą w
Łasku na rzecz zamawiającego Gminy Zelów kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony
poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………..
Sygn. akt KIO 2090/22
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Zelów - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie podstawowym bez negocjacji na podstawie art. 275 pkt 1 ustawy z dnia
11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2021 r., poz. 1129
z późn. zm. – dalej „ustawa pzp”), pn. „Modernizacja – remont drogi gminnej w miejscowości
Bujny Księże w ramach zadania: „Wykonanie nawierzchni drogi Bujny Księże”, nr
postępowania: ZPI.271.48.2022. Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało
w
Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 5 lipca 2022 r., za numerem 2022/BZP
00239141/01.
W dniu 10 sierpnia 2022
r. odwołanie wniósł wykonawca T. P. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe
TOMRET T. P.
z siedzibą w Łasku – dalej Odwołujący. Odwołujący wniósł odwołanie wobec:
1)
komunikacji Zamawiającego z wykonawcą P.P.H.U. K. D. K.j z siedzibą w Drużbicach w
formie innej niż elektroniczna;
2) zaniechania wykluczenia wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach z
niniejszego postępowania pomimo:
a)
złożenia uzupełnienia oświadczenia dotyczącego podstaw wykluczenia z postępowania
i
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w formie innej niż elektroniczna w rozumieniu
ustawy pzp,
b)
złożenia w dniu 1 sierpnia 2022 r. uzupełnienia oświadczenia dotyczącego podstaw
wykluczenia z postępowania i spełnienia warunków udziału w postępowaniu, z którego
wynika, że przedmiotowy Wykonawca podlega wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1
ustawy pzp,
c)
posiadania przez Zamawiającego wiedzy, że P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach,
nienależycie wykonał umowę zawartą z Gminą Dłutów, której przedmiotem było zamówienie
publiczne, które doprowadziło do powstania odszkodowania, wykonania zastępczego lub
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi,
d) nieposiadania przez P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach zdolności technicznych lub
zawodowych do realizacji zamówienia, co powoduje, że z uwagi na złożenie oświadczenia
nie mającego odzwierciedlenia w okolicznościach faktycznych, wskazany Wykonawca
utrudnia Odwołującemu dostęp do rynku;
a w konsekwencji
3) zaniechania
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w
Drużbicach;
4)
dokonania wyboru oferty złożonej przez P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach jako
najkorzystniejszej, pomimo is
tnienia przesłanek do jej odrzucenia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
pzp, tj.:
1. art. 61 ust. 1 w zw. z art. 63 ust. 2 w zw. z art. 125 ust. 1 i 3 w zw. z art. 126 ust. 3 w zw.
z art. 57 pkt 1 w zw. z art. 139 ust. 3 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy pzp w zw.
z
punktem XII „Informacje ogólne” ust. 2 i 9 w zw. z punktem XII „Sposób i forma złożenia
oferty” ust. 5 Specyfikacji Warunków Zamówienia — dalej SWZ — poprzez uznanie przez
Zam
awiającego, że pismo P.P.H.U. K. D. K.z siedzibą w Drużbicach z dnia 1 sierpnia 2022 r.
zostało przez tego Wykonawcę skutecznie złożone, pomimo faktu, że nie zostało złożone w
formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub
podpisem osobistym, co spowodowało, że Zamawiający nieprawidłowo uznał, że
oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu zostało przez K. D. K. z siedzibą w Drużbicach
skutecznie uzupełnione, a wykonawca nie podlega wykluczeniu, a jego oferta odrzuceniu
ora
z złożona oferta jest najkorzystniejsza,
2. art. 108 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy pzp w zw. z punktem VIII ust. 1
ppkt 1 SWZ, poprzez zaniechanie wykluczenia P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach i
nieodrzucenie złożonej przez niego oferty, pomimo tego, że ze złożonego oświadczenia
dotyczącego podstaw wykluczenia z postępowania i spełnienia warunków udziału w
postępowaniu, uzupełnionego w dniu 1 sierpnia 2022 r., wynika, że ten wykonawca
oświadczył (poprzez skreślenie odpowiedniej części zdania), że podlega wykluczeniu na
podstawie art. 108 ust. 1 ustawy pzp,
3. art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp w zw. z art. 57 pkt 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a)
ustawy pzp w zw. z punktem VIII ust. 1 ppkt 2 SWZ, poprzez niewykluczenie wykonawcy
P.P.H.U. K. D. K.
j z siedzibą w Drużbicach, pomimo posiadania przez Zamawiającego
wiedzy o tym, że ten wykonawca nienależycie wykonał umowę zawartą z Gminą Dłutów,
której przedmiotem było zamówienie publiczne, które doprowadziło do powstania
odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi, co z kolei
doprowadziło do nieodrzucenia oferty wykonawcy, który podlega wykluczeniu i dokonaniu
wybory oferty złożonej przez tego wykonawcę jako najkorzystniejszej,
4. art. 16 pkt 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 w zw. z art. 15
ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U.
z 2022 r. poz. 1233)
— dalej u.z.n.k., poprzez utrudnianie Odwołującemu dostępu do rynku,
z
uwagi na fakt, że P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach wprowadził Zamawiającego w
błąd i w oświadczeniu dotyczącym podstaw wykluczenia z postępowania i spełnienia
warunków udziału w postępowaniu wskazał, że posiada zdolności techniczne i zawodowe
niezbędne do wykonania zamówienia, w sytuacji gdy w istocie Wykonawca nie jest w stanie
samodzielnie wykonać przedmiotowego zamówienia, bez wykorzystania podmiotów trzecich.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej
oferty
oraz powtórzenie czynności ponownego badania i oceny istnienia podstaw do
wykluczenia P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach z postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał, że stosownie do punktu VII
ppkt 4 SWZ, o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy nie podlegają
wykluczeniu na zasadach określonych w Rozdziale VIII SWZ, oraz w okresie ostatnich pięciu
lat prze
d dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności
gospodarczej jest krótszy — w tym okresie, wykonali co najmniej dwie roboty budowlane
polegające na — wykonaniu nowej nawierzchni emulsyjno — grysowej, na podbudowie
tłuczniowej, o wartości nie mniejszej niż 300 000,00 zł brutto każda z robót. Jednocześnie
Zamawiający wskazał w punkcie VIII SWZ, że z postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się Wykonawców, w stosunku do których zachodzi którakolwiek z okoliczności
wskazanych: 1) w art. 108 ust. 1 ustawy pzp, 2) w art. 109 ust. 1 pkt. 4, 5, 7 ustawy pzp tj.: 4)
w stosunku, do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza
likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność gospodarcza jest
zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej
procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury; 5) który w sposób
zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co podważa jego uczciwość,
w
szczególności gdy wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co zamawiający jest w stanie
wykazać za pomocą stosownych dowodów; 7) który z przyczyn leżących po jego stronie, w
znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo długotrwale
nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie
zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub
o
dstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z
tytułu rękojmi za wady. Stosownie natomiast do punktu IX ppkt 1 SWZ, do oferty Wykonawca
zobowiązany jest dołączyć aktualne na dzień składania ofert oświadczenie o spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu oraz o braku podstaw do wykluczenia z postępowania —
zgodnie z
Załącznikiem nr 2 do SWZ. Nadto, Zamawiający wyjaśnił, że zgodnie z treścią
punktu XII ppkt 2 SWZ w niniejszym postępowaniu komunikacja między Zamawiającym, a
Wykonawcami odbywa się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, za
pośrednictwem wskazanych adresów mail lub platform. Termin składania ofert, co wynika z
treści punktu XV ust. 1 SWZ, Zamawiający określił na dzień 20 lipca 2022 r. W postępowaniu
w
płynęły dwie oferty: Odwołującego oraz P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach, która to
oferta zawierała najniższą cenę. Z uwagi na powyższe, Odwołujący w dniu 28 lipca 2022 r.
złożył wniosek do Zamawiającego o doręczenie złożonej przez konkurenta oferty wraz
z
wszelkimi załącznikami oraz korespondencją pomiędzy nim, a Zamawiającym, jeżeli
została wytworzona. Zamawiający doręczył Odwołującemu żądane dokumenty, jednakże nie
wszystkie (bez korespondencji, która odbywała się pomiędzy Zamawiającym i Wykonawcą)
z
uwagi na rzekome zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez P.P.H.U. K. D. K. z
siedzibą w Drużbicach.
Po dokonaniu analizy złożonej przez P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach
oferty, Odwołujący w dniu 5 sierpnia 2022 r. wystosował do Zamawiającego pismo, w którym
wskazał, że Pan D. K. winien zostać wykluczony z przedmiotowego postępowania, a jego
oferta odrzucona, z uwagi na fakt, że P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach: w istocie
nie złożył oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu. Odwołujący wykazał, że jak wynika z
treści SWZ, wykonawcy zainteresowani wykonaniem zamówienia publicznego, są
zobowiązani do złożenia oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu i spełnieniu warunków
udziału w postępowaniu, które to oświadczenie stanowi załącznik nr 2 do SWZ. Treść
przedmiotowego załącznika została skonstruowana w ten sposób, że wykonawca w jego
części pierwszej, w ppkt 1-3, jest zmuszony wybrać które oświadczenie składa (np. poprzez
przekreślenie treści podpunktu, który zdaniem Wykonawcy jego nie obejmuje). Podpunkt 1
jest następującej treści: „Nie podlegam wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 108
ust. 1 oraz 109 ust. 1
pkt 4, 5, 7 ustawy PZP”. Podpunkt 2 oświadczenia natomiast stanowi,
że Wykonawca oświadcza, że podlega wykluczeniu i winien wskazać na podstawie którego
art. ustawy wykluczenie istnieje.
Po zapoznaniu się z treścią oświadczenia P.P.H.U. K., która
została załączona do złożonej oferty, przedmiotowy wykonawca w ogóle nie złożył
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu. Jest tak dlatego, bowiem P.P.H.U. K. przekreślił
zarówno podpunkt 1 jak i 2 oświadczenia. Należało więc w ocenie Odwołującego przyjąć, że
takiego oświadczenia w ogóle nie złożył. Jak stanowi natomiast art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c
ustawy pzp, Zama
wiający odrzuca ofertę jeżeli została złożona przez wykonawcę który nie
złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, lub
podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw wykluczenia lub
spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego środka dowodowego, lub
innych dokumentów lub oświadczeń. W przepisie tym ustawodawca zawarł zamknięty
katalog przesłanek odrzucenia oferty. Norma prawna art. 226 ustawy pzp nakłada zatem na
zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty, gdy powstanie choćby jedna okoliczność
określona w tym przepisie. Wnioskując a contrario, należało uznać, że zamawiający ma
zakaz odrzucenia oferty na podstawie odmiennej przesłanki niż wskazana w art. 226 ustawy
pzp.
Jeżeli więc w niniejszej sprawie doszło do zaistnienia przesłanek do odrzucenia
złożonej oferty, Zamawiający ma obowiązek to uczynić.’
Ponadto Odwołujący wskazał, że wykonawca P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w
Drużbicach nienależycie wykonał umowę zawartą z Gminą Dłutów, której przedmiotem było
zamówienie publiczne, które doprowadziło do powstania odszkodowania, wykonania
zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi oraz, że Wykonawca ten nie posiada
zdolności technicznej lub zawodowej do realizacji zamówienia.
Pomimo powyższego, Zamawiający w dniu 5 sierpnia 2022 r. dokonał wyboru
najkorzystniejszej oferty, którą okazała się ta złożona przez P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w
Drużbicach. Odwołujący w dniu 8 sierpnia 2022 r. złożył do Zamawiającego wniosek o
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z przyczyn opisanych wyżej. W
odpowiedzi na taki stan rzeczy Zamawiający w dniu 8 sierpnia 2022 r. doręczył
Odwołującemu brakujące dokumenty, o których mowa była w piśmie z dnia 28 lipca 2022 r.
tj. korespondencję związaną z wszczętym postępowaniem wyjaśniającym co do złożonej
przez P .P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach oferty.
Stosownie do przesłanych dokumentów, Zamawiający wezwał P.P.H.U. K. D. K. z
siedzibą w Drużbicach m.in. do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1
ustawy pzp. Pan D.K.
, w odpowiedzi na wezwanie, ponownie złożył żądane oświadczenie, w
tym oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu i spełnieniu warunków udziału w
postępowaniu, jednakże nie w formie elektronicznej w rozumieniu ustawy pzp, tj. bez
zaopatrzenia go w stosowny podpis.
Ponadto, Pan D. K., w
części pierwszej złożonego oświadczenia, w jego puncie 1,
przekreślił fragment zdania „art. 108 ust. 1 ", co oznacza, że oświadczył, że podlega
wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy pzp.
Pomimo wyżej wskazanych uchybień, Zamawiający nie unieważnił czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej
. Odwołujący wskazał, że Zamawiający dopuścił się niżej
wymienionych nieprawidłowości:
1. Złożenie oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy pzp w innej formie niż
elektroniczna.
Zgodnie z treścią art. 63 ust. 2 ustawy pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia
lub konkursie o wartości mniejszej niż progi unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w konkursie, oświadczenie, o którym mowa
w
art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. W ocenie
Odwołującego uznać należy, że w postępowaniach o wartości mniejszej niż progi unijne
oferta,
wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w
konkursie, oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy pzp, powinny być złożone
w jednej z
trzech dopuszczalnych równorzędnych postaci: formie elektronicznej, postaci
elektronicznej z podpisem zaufanym lub postaci elektronicznej z podpisem osobistym.
Podpis zaufany został zdefiniowany w art. 3 pkt 14a u.i.d.p. jako podpis elektroniczny,
którego autentyczność i integralność są zapewniane przy użyciu pieczęci elektronicznej
ministra właściwego do spraw informatyzacji, zawierający: dane identyfikujące osobę,
ustalone na podstawie środka identyfikacji elektronicznej wydanego w systemie, o którym
mowa w art. 20aa pkt 1
u.i.d.p., obejmujące: imię (imiona), nazwisko, numer PESEL,
identyfikator środka identyfikacji elektronicznej, przy użyciu którego został złożony, czas jego
złożenia. Jednakże, co wynika z dokumentów tworzących akta postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, wykonawca P.P.H.U. K. D. K., złożył oświadczenie w zwykłej
formie pisemnej, bez zachowania zasad określonych w SWZ i ustawie pzp. Powyższe więc
powoduje, że Zamawiający winien traktować przedstawione oświadczenie jako niezłożone w
przepisanej formie. Taki stan rzeczy z kolei powinien spowodować konsekwencje dla
przedmiotowego wykonawcy w postaci wykluczenia go z postępowania, a jego oferta winna
ulec odrzuceniu.
2. Złożenie w dniu 1 sierpnia 2022 r. uzupełnienia oświadczenia dotyczącego podstaw
wykluczenia z postępowania i spełnienia warunków udziału w postępowaniu, z którego
wynika, że przedmiotowy wykonawca podlega wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1
ustawy pzp.
Odwołujący zauważył, że Pan D. K.j, w oświadczeniu, o którym mowa w art. 125 ust.
1 ustawy pzp
złożył oświadczenie, że podlega wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1
ustawy pzp
. Jak podkreśla się w doktrynie, wykluczenie wykonawcy z udziału
w
postępowaniu jest jedną z podstawowych instytucji ustawy służących eliminacji takich
wykonawców, którzy nie spełniają ustawowo określonych warunków dotyczących cech
podmiotowych, tj. związanych z właściwością samego wykonawcy. Jeżeli zamawiający
stwierdzi,
że w stosunku do wykonawcy zachodzi jedna z okoliczności wymienionych w art.
108 lub 109 ustawie pzp
i wskazanych przez zamawiającego jako mających zastosowanie
w
postępowaniu ma obowiązek wykluczyć tego wykonawcę z postępowania. Jednocześnie
Odwołujący podkreślił, że katalog przesłanek wykluczenia zawarty w art. 108 i 109 ustawy
pzp
jest zamknięty i przez czynność zamawiającego (np. umieszczenie postanowienia
w
specyfikacji warunków zamówienia) nie można go poszerzyć. Przesłanki wykluczenia
można podzielić ze względu na kryterium obowiązku ich zastosowania. W art. 108 ustawy
pzp
zostały zebrane przesłanki obligatoryjne do zastosowania, a więc niezależne od decyzji
zamawiającego, zaś w art. 109 ustawy pzp przesłanki fakultatywne, które zamawiający może
zast
osować, ale nie ma takiego obowiązku. W przypadku podjęcia decyzji o zastosowaniu
jednej lub kilku przesłanek fakultatywnych niezbędne jest zastrzeżenie w ogłoszeniu
o
zamówieniu lub dokumentach zamówienia, że zamawiający będzie przesłanki te stosował.
Jeżeli wiec sam wykonawca oświadczył, że podlega wykluczeniu, Zamawiający powinien
w
sposób adekwatny zareagować i podjąć czynności przewidziane w ustawie. W niniejszej
sprawie tak się nie stało i oferta wykonawcy, który podlegał wykluczeniu, została uznana
n
ajkorzystniejszą w toku czynności badania ofert — zdaniem Odwołującego niezasadnie.
3. Podstawy do wykluczenia wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach, na
podstawie art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp.
Zgodnie z treścią art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp, z postępowania o udzielenie
zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę, który, z przyczyn leżących po jego
st
ronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo
długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej
umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do
wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady.
Jak wskazuje się w doktrynie oraz w orzecznictwie, zgodnie z ogólnymi zasadami
odpowiedzialności za nienależyte wykonywanie zobowiązań umownych wynikającymi
z
Kodeksu cywilnego dłużnik odpowiedzialny jest za naprawienie szkody, którą wyrządził
niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania. Świadczenie odszkodowawcze
ma charakter zastępczy lub uzupełniający względem świadczenia głównego. Ustawodawca
uznał, że wystąpienie odszkodowania w wyniku realizacji umowy stanowi o nierzetelności
wykonawcy. Nie jest przy tym istotn
e, jaką formę odszkodowanie przybrało — czy było to
świadczenie w naturze czy pieniądzu, czy stosowano zasady ogólne dotyczące naprawienia
szkody, czy też doszło do naliczenia kar umownych. Inaczej niż w poprzednio obowiązującej
ustawie (art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy pzp
z 2004 r.) odszkodowanie nie musi być „zasądzone”,
co oznacza, że również odszkodowanie wypłacone bez sporu może stanowić podstawę do
wykluczenia.
Mając więc na uwadze powyższe, należy w ocenie Odwołującego stwierdzić,
że P.P.H.U. K. winien podlegać wykluczeniu z uwagi na niewykonanie lub nienależyte
wykonanie zobowiązania, które swoje źródło ma w umowie zawartej z Gminą Dłutów, której
przedmiotem było wykonanie zamówienia publicznego. Z informacji pozyskanych przez T. P.
wynika, że Pan K. potwierdził fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania
umownego, co spowodowało zawarcie ugody pomiędzy nim a zamawiającym. W ugodzie tej
Pan K.
najprawdopodobniej zobowiązał się do naprawienia powstałej szkody lub też do
realizacji uprawn
ień z tytułu rękojmi za wady. Jednakże, pomimo informacji przekazanej
przez Odwołującego Zamawiającemu, Gmina Zelów nie wyjaśniła tej kwestii i nie wezwała
P.P.H.U. D. K.
do złożenia wyjaśnień w tym przedmiocie oraz nie skierowała wniosku do
Gminy Dłutów o nadesłanie informacji to potwierdzających. Powyższe więc winno stanowić
podstawę do wykluczenia przedmiotowego wykonawcy i finalnie do odrzucenia złożonej
przez niego oferty.
4. Brak posiadania przez P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach zdolności technicznych
lub zawodowych do realizacji zamówienia
Jak stanowi art. 16 pkt 1 ustawy pzp
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. Natomiast zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 i
2 u.z.n.k., czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Czynami
nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie
przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego
towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie
tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do
rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana
reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, prowadzenie lub organizowanie
działalności w systemie konsorcyjnym oraz nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za
dostarczane towary lub wykonane usługi. Nadto, zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 pkt 5
u.z.n.k., czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie
innym przedsiębiorcom dostępu do
rynku, w
szczególności przez działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako
kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających
podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy. Jak
podkreśla się w doktrynie oraz w orzecznictwie, aby doszło do popełnienia czynu nieuczciwej
konkurencji, niezbędne jest kumulatywne spełnienie następujących przesłanek: po pierwsze
— działanie poddane ocenie musi zostać podjęte w związku z działalnością gospodarczą, po
drugie
— czyn ten musi być sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami, a po trzecie —
działanie to musi zagrażać interesowi innego przedsiębiorcy lub klienta lub naruszać go.
W
celu przyjęcia, iż ma miejsce delikt konkurencji, wystarczy ustalić bezprawność działania
(por. wyrok SA w Poznaniu z
24.06.1992 r., I ACr 204/92 „Wokanda” 1993/2, s. 30). Nie jest
konieczne wykazanie zamiaru wprowadzania w błąd lub wdarcia się w cudzą klientelę (tak
SN w wyroku z 1.12.2004 r., III CK 1 5/04, M. Praw. 2005/1, s. 10). Do kwalifikacji czynu
nieuczciwej konkurencji nie jest także konieczne istnienie winy w sensie umyślnego działania
czy niedbalstwa sprawcy, choć oczywiście ma znaczenie w przypadku roszczenia
odszkodowawczeg
o. Skutkiem czynu nieuczciwej konkurencji musi być naruszenie lub
zagrożenie interesu innego przedsiębiorcy lub klienta, i to interesu o charakterze
gospodarczym (co do terminu „interes” zob. uwagi do art. 1). W wyroku z 4 listopada 2011 r.,
I CSK 796/10,
Sąd Najwyższy podkreślił, że ustawa nie definiuje ani pojęcia interesu, ani
pojęcia zagrożenia. W związku z tym Sąd przyjął, że jest to określony stan korzystnie już
ukształtowany albo taki, który w przyszłości może dla przedsiębiorcy stanowić źródło
korzy
ści rzeczywistych albo tylko oczekiwanych. Istnienie takiego interesu należy wykazać.
Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 21.05.2013 r., VI ACa 1452/12, LEX
nr 1400499, interes gospodarczy w znaczeniu nadanym art. 3 ust. 1 u.z.n.k. należy rozumieć
szeroko. Jest określonym stanem — korzystnie już ukształtowanym dla przedsiębiorcy, albo
takim, który dopiero w przyszłości może dla niego stanowić źródło korzyści rzeczywistych lub
tylko oczekiwanych (por. także uchwała SN z 23.02.1995 r., 111 CZP 12/95, OSNC 1995/5,
poz. 80).
Przenosząc więc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy, Odwołujący
wyjaśnił, że wykonawca, który składa oświadczenie w rozumieniu art. 125 ust. 1 ustawy pzp,
winien złożyć je zgodnie z istniejącymi w sprawie okolicznościami faktycznymi. Jeżeli
występują jakiekolwiek wątpliwości w tym zakresie, Zamawiający posiada narzędzia prawne,
umożliwiające mu zweryfikowanie treści złożonego oświadczenia, czego nie uczynił
w odniesieniu do P.P.H.U. K. D. K. Z informacji,
którymi dysponuje Odwołujący, P.P.H.U. K.
D. K.
nie spełnia warunku zdolności technicznej lub zawodowej odnośnie realizacji co
najmniej dwóch robót polegających na wykonaniu nowej nawierzchni emulsyjno- grysowej,
na podbudowie tłuczniowej, o wartości nie mniejszej niż 300 000 brutto każda z robót,
ponieważ z informacji posiadanych przez Pana T. P., P.P.H.U. K. nie wykonał nigdy
samodzielnie robót budowlanych o wartości wymaganej przez Zamawiającego. Co prawda
powyższe nie wyklucza faktu, że rzeczony wykonawca mógł posługiwać się przy
wykonywaniu robót budowlanych podwykonawcami, jednakże w takim przypadku, jest
zobowiązany w oświadczeniu załączonym do oferty do wskazania informacji dotyczącej
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w związku z poleganiem na zasobach innych
podmiotów. Jak jednak wynika z treści złożonego oświadczenia (które nie zostało złożone w
przepisanej prawem formie), P.P.H.U. K.
nie polega na zasobach innych podmiotów, co
powoduje, że nie wykazał się spełnieniem warunków udziału w postępowaniu, co winno
skutkować wykluczeniem tego wykonawcy i odrzuceniem złożonej oferty. P.P.H.U K. D. K.,
składając oświadczenie o spełnieniu warunków w postępowaniu (którego de facto nie
potwierdzają istniejące w sprawie okoliczności faktyczne), utrudnia Odwołującemu dostęp do
rynku, bowiem Odwołujący, może zostać realnie pozbawiony możliwości zawarcia
niepodlegającej unieważnieniu umowy o wykonanie przedmiotowego zamówienia
publicznego.
Odwołujący zauważył, że Zamawiający w niniejszej sprawie posiada stosowną
wie
dzę w przedmiocie niesamodzielności P.P.H.U. K. w wykonywaniu przez niego robót
budowlanych. Jak wynika bowiem z archiwalnych dokumentów postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, Gmina Zelów zawarła z P.P.H.U. K. umowę na wykonanie robót
budowlanyc
h, której przedmiotem był remont drogi gminnej Kolonia Łobudzice, (znak sprawy
ZPI.271.12.
2019, data przetargu: 31.05.2019 r.). Te zamówienie publiczne wykonawca
wykonał z wykorzystaniem podwykonawców tj. niesamodzielnie. Taki stan rzeczy z kolei
oznacza,
że wykonawca nie posiada odpowiedniego doświadczenia jak i potencjału
kadrowego do rzetelnego wykonania niniejszego zamówienia.
Powyższe więc powoduje, wobec treści złożonego oświadczenia, o którym mowa w
art. 125 ust. 1 ustawy pzp
, że P.P.H.U. K. D. K. utrudnia Odwołującemu dostęp do rynku,
bowiem uniemożliwia Odwołującemu skuteczne zawarcie umowy w przedmiotowym
postępowaniu. Zamawiający natomiast, mając informacje w tym przedmiocie, nie dokonał
weryfikacji złożonego oświadczenia, co zdaniem Odwołującego zostało dokonane wbrew
ustawie pzp.
W dniu 22 sierpnia 2022 r.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o odrzucenie odwołania jako wniesionego przez podmiot nieuprawniony (nie mający
interesu prawnego w jego
uwzględnieniu), względnie oddalenie wniesionego odwołania w
całości. W złożonej odpowiedzi oraz na rozprawie przedstawił uzasadnienie faktyczne i
prawne swojego stanowiska.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołanie czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale
IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie
zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie
zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby odrzuceniem
odwołania.
Izba postanowiła oddalić wniosek Zamawiającego o odrzucenie odwołania na podstawie art.
528 pkt 2
ustawy pzp. Zamawiający podnosił, że Odwołujący nie posiada legitymacji do
wniesienia odwołania, bowiem niezależnie od hipotetycznego rozstrzygnięcia w sprawie,
zmówienie nie zostanie mu udzielone, gdyż jego oferta przekracza kwotę jaką Zamawiający
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia (720 tys. zł. brutto) i Zamawiający nie
zamierza jej zwiększać. Na potwierdzenie Zamawiający przedstawił informację, że na dzień
22 sierpnia 2022 r. Zamawiający nie zamierza zwiększać ww. kwoty.
Odnosząc się do powyższego wskazania wymaga, że zgodnie z art. 528 pkt 2 ustawy pzp:
„Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że: 2)
odwołanie zostało wniesione przez podmiot
nieuprawniony
.” Natomiast w myśl art. 505 środki ochrony prawnej przysługują m.in.
wykonawcy, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie
Izby, argumentacja Zamaw
iającego była niezasadna. Decyzja o zwiększeniu bądź nie kwoty
przeznaczonej
na realizację zamówienia, jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, którą
Zamawiający podejmowałby w konkretnych okolicznościach. Zamawiający oświadczył
jedynie, że na dzień rozpoznania przedmiotowej sprawy ocenia, iż ww. kwota nie zostanie
zwiększona, co nie oznacza, że w przypadku uwzględnienia odwołania decyzja
Zamawiającego nie uległaby zmianie. Okoliczność ta nie wpływa na interes Odwołującego w
uzyskaniu zamówienia, który zdaniem Izby Odwołujący posiada. Dlatego też, Izba oddaliła
wniosek Zamawiającego o odrzucenie odwołania.
Izba ustaliła, że w terminie wynikającym z art. 525 ust. 1 ustawy pzp do postępowania
odwoławczego nie zgłosił przystąpienia żaden wykonawca.
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania,
odwołanie wraz z załącznikami oraz odpowiedź na odwołanie wraz z załącznikami.
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony w trakcie posiedzenia i rozprawy, Krajowa
Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie podlegało oddaleniu.
W zakresie podniesionych zarzut
ów Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
W myśl pkt V SWZ: „PODWYKONAWSTWO”: „Wykonawca może powierzyć wykonanie
zamówienia podwykonawcom. Zamawiający nie zastrzega obowiązku osobistego wykonania
przez Wykonawcę kluczowych części zamówienia. Zamawiający wymaga, aby w przypadku
powierzenia części zamówienia podwykonawcom, Wykonawca wskazał w ofercie części
zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcom oraz podał (o ile są
mu wiadome na tym etapie) nazwy (firmy) tych podwykonawców.”
Zgodnie z pkt VII
SWZ: „WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU”: „1. O udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy nie podlegają wykluczeniu na zasadach
określonych w Rozdziale VIII SWZ, oraz spełniają określone przez Zamawiającego warunki
udziału w postępowaniu. 2. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy
spełniają warunki dotyczące: (…) 4. Zdolność techniczna lub zawodowa 1) Wymagane jest
wykonanie w okresie ostatnich pięciu lat przed dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres
prowadzenia działalności gospodarczej jest krótszy – w tym okresie, co najmniej dwóch robót
budowlanych polegających na – wykonaniu nowej nawierzchni emulsyjno – grysowej, na
podbudowie tłuczniowej, o wartości nie mniejszej niż 300 000,00 zł brutto każda z robót.
Ocena spełniania tego warunku zostanie dokonana na podstawie złożonego oświadczenia
o
spełnieniu warunków w postępowaniu według załącznika do SWZ.”
W myśl pkt VIII SWZ: „PODSTAWY WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA”: „1. Z
postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się Wykonawców, w stosunku do których
zachodzi którakolwiek z okoliczności wskazanych: 1) w art. 108 ust. 1 p.z.p.; 2) w art. 109
ust. 1 pkt. 4, 5, 7 p.z.p., tj.: 4) w stosunku, do którego otwarto likwidację, ogłoszono
upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami,
którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju
sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej
procedury; 5) który w sposób zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co
podważa jego uczciwość, w szczególności gdy wykonawca w wyniku zamierzonego
działania lub rażącego niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co
zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych dowodów; 7) który z przyczyn
leżących po jego stronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie
wykonał albo długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z
wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co
doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania
zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady; 3) w art.7 ust. 1,2,3 ustawy z
dnia 13 kwietnia 2022 r. (Dz.U. 2022 poz.835) o
szczególnych rozwiązaniach w zakresie
przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa
narodowego. (…)”
Zgodnie z pkt IX
SWZ: „OŚWIADCZENIA I DOKUMENTY, JAKIE ZOBOWIĄZANI SĄ
DOSTARCZYĆ WYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW
UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ WYKAZANIA BRAKU PODSTAW WYKLUCZENIA
(PODMIOTOWE ŚRODKI DOWODOWE)”: „1. Do oferty Wykonawca zobowiązany jest
dołączyć aktualne na dzień składania ofert oświadczenie o spełnianiu warunków udziału
w
postępowaniu oraz o braku podstaw do wykluczenia z postępowania – zgodnie
z
Załącznikiem nr 2 do SWZ; 2. Informacje zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 1
stanowią wstępne potwierdzenie, że Wykonawca nie podlega wykluczeniu oraz spełnia
warunki udziału w postępowaniu.”
W myśl pkt XI SWZ: POLEGANIE NA ZASOBACH INNYCH PODMIOTÓW: „7. Wykonawca,
w przypadku polegania na zdolnościach lub sytuacji podmiotów udostępniających zasoby,
przedstawia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w Rozdziale X ust. 1 SWZ, także
oświadczenie podmiotu udostępniającego zasoby, potwierdzające brak podstaw wykluczenia
tego podmiotu oraz odpowiednio spełnianie warunków udziału w postępowaniu, w zakresie,
w
jakim wykonawca powołuje się na jego zasoby, zgodnie z katalogiem dokumentów
określonych w Rozdziale X SWZ.”
Zgodnie z pkt XII SWZ:
„INFORMACJA O ŚRODKACH KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ,
PRZY
UŻYCIU
KTÓRYCH
ZAMAWIAJĄCY
BĘDZIE
KOMUNIKOWAŁ
SIĘ
Z WYKONAWCAMI,
ORAZ
INFORMACJE
O
WYMAGANIACH
TECHNICZNYCH
I
ORGANIZACYJNYCH
SPORZĄDZANIA,
WYSYŁANIA
I
ODBIERANIA
KORESPONDENCJI ELEK
TRONICZNEJ ORAZ WYJAŚNIENIA TREŚCI SWZ”: „(…) 9.
Ofertę składa się pod rygorem nieważności w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. (…) Sposób i forma
złożenia oferty: (…) 5. Do oferty należy dołączyć oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu,
spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, w formie elektronicznej
lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym, a
następnie zaszyfrować wraz z plikami stanowiącymi ofertę (…) 10. Wraz z ofertą
Wykonawca zobowiązany jest złożyć: - oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia i
spełnienia warunków udziału w postępowaniu zgodnie z załącznikiem do SWZ.”
Izba ustaliła ponadto, że wykonawca P.P.H.U. K. D. K. złożył wraz z ofertą załącznik nr 2 do
SWZ:
Oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia i o spełnianiu warunków udziału w
postępowaniu w formie elektronicznej podpisany podpisem zaufanym. W oświadczeniu:
„OŚWIADCZENIA
DOTYCZĄCE
PODSTAW
WYKLUCZENIA
Z
POSTĘPOWANIA
WYKONAWCY:” nie przekreślono pkt 1 i 3 o brzmieniu: „1. Nie podlegam wykluczeniu z
postępowania na podstawie art. 108 ust. 1 oraz art. 109 ust. 1 pkt. 4, 5, 7 ustawy Pzp* (…) 3.
Oświadczam, że nie zachodzą w stosunku do mnie przesłanki wykluczenia z postępowania
na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w
zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie
bezpieczeństwa narodowego (Dz. U. art. 7 poz. 835).”, a przekreślono pkt 2: „2.
Oświadczam, że zachodzą w stosunku do mnie podstawy wykluczenia z postępowania na
podstawie art. ………….* ustawy Pzp (*podać mającą zastosowanie podstawę wykluczenia
spośród wymienionych w art. 108 ust. 1 oraz art. 109 ust. 1 pkt. 4, 5, 7 ustawy Pzp).
Jednocześnie oświadczam, że w związku z ww. okolicznością, na podstawie art. 110 ust. 2
ustawy
Pzp
zostały
podjęte
następujące
środki
naprawcze*:
……………………………………………………”
Ponadto, w złożonym wraz z ofertą oświadczeniu w rubryce: „OŚWIADCZENIE
DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA
DOTYCZĄCE PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA:” nie wpisano nic. W
rubryce:
„INFORMACJA DOTYCZĄCA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W
POSTĘPOWANIU PRZEZ WYKONAWCĘ:” oświadczono: „1. Spełniam warunki udziału w
postępowaniu określone w Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej: SWZ).” W rubryce:
„INFORMACJA DOTYCZĄCA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
W ZWIĄZKU Z POLEGANIEM NA ZASOBACH INNYCH PODMIOTÓW” przekreślono
oświadczenie: „1. Oświadczam, że w celu wykazania spełniania warunków udziału w
postepowaniu, określonych przez zamawiającego w SWZ, polegam na zasobach
następującego/cych podmiotu/ów*:
……………………………………………………………………………………………………………
………………………w
następującym
zakresie:
………….…………………………………………………………………………………………
wskazać podmiot i określić odpowiedni zakres dla wskazanego podmiotu – jeżeli dotyczy).”
W oświadczeniu znajdowała się adnotacja: „*jeżeli nie dotyczy pole należy
wykreślić/przekreślić/lub wpisać nie dotyczy.”
Wykonawca P.P.H.U. K. D. K.
j nie złożył załącznika nr 2a do SWZ – „Oświadczenie o braku
podstaw do wykluczenia podmiotu, na którego zasoby powołuje się Wykonawca.” Ponadto,
Izba ustaliła, że w złożonej ofercie (załącznik nr 1 do SWZ – formularz ofertowy) nie wskazał
podwykonawców.
Izba ustaliła również, że w pkt 12 formularza ofertowego Zamawiający wymagał wskazania:
„12. Składam(y) niniejszą ofertę [we własnym imieniu] / [jako Wykonawcy wspólnie
ubiegający się o udzielenie zamówienia] * (…) *niepotrzebne skreślić”. Wykonawca P.P.H.U.
K. D. K.
nie dokonał skreślenia.
W dniu 27 lipca 2022 r. Zamawiający wezwał Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. m.in. do
wyjaśnienia treści oferty na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy pzp co do pkt 12 formularza
ofertowego: czy wykonawca składa ofertę we własnym imieniu czy jako Wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia. Ponadto wezwał, na podstawie art. 128
ust. 1 ustawy pzp do złożenia, poprawienia lub uzupełnienia oświadczenia o niepodleganiu
wykluczeniu i spełnieniu warunków udziału w postępowaniu wg załącznika nr 2 do SWZ,
ponieważ Wykonawca nie dokonał wykreśleń w pozycji: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE
PODMIOTU, NA KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE
PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA:”
W dniu 1 sierpnia 2022 r. Wykonawca P.P.H.U. K. D. K.
złożył wyjaśnienia, w tym wskazał,
że składa ofertę we własnym imieniu oraz załączył skan oświadczenia – załącznika nr 2 do
SWZ, w którym przekreślił rubrykę: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA
KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE PODSTAW
WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA:” Natomiast w pozycji: „OŚWIADCZENIA
DOTYCZĄCE PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA WYKONAWCY:” w pkt 1 art.
108 ust. 1
– rozmazany tekst z kreską i skreślono pkt 2.
Artykuł 16 pkt 1 – 3 ustawy pzp stanowi: „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konku
rencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.”
Zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy pzp:
„2. W postępowaniu o udzielenie zamówienia lub
konkursie o wartości mniejszej niż progi unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w konkursie, oświadczenie, o którym mowa
w
art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym.”
W
myśl art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp: „Z postępowania o udzielenie zamówienia
zamawiający może wykluczyć wykonawcę: (…) 7) który, z przyczyn leżących po jego stronie,
w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo długotrwale
n
ienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie
zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub
odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień
z tytu
łu rękojmi za wady.”
Artykuł 125 ust. 1 i 3 stanowi: „1. Do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
albo do oferty wykonawca dołącza oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu, spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, w zakresie wskazanym przez
zamawiającego. (…) 3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, stanowi dowód
potwierdzający brak podstaw wykluczenia, spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub
kryteriów selekcji, odpowiednio na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału
w
postępowaniu albo ofert, tymczasowo zastępujący wymagane przez zamawiającego
podmiotowe środki dowodowe.”
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a), c) oraz pkt 7 ustawy pzp:
„1. Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli: 2) została złożona przez wykonawcę: a) podlegającego wykluczeniu z
postępowania. (…) c) który nie złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym
mowa w art. 125 ust. 1, lub podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak
podstaw wykluczenia lub spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego
środka dowodowego, lub innych dokumentów lub oświadczeń. (…) 7) została złożona w
warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.”
Zgodnie z art. 3 ust. 1 UZNK:
„Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne
z
prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy
lub klienta.”, natomiast w myśl art. 15 ust. 1 pkt 5 UZNK: „Czynem nieuczciwej konkurencji
jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez: 5)
działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego
przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie
zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy.”
Przedmiot
sporu w zakresie pierwszego zarzutu odwołania sprowadzał się do ustalenia czy
oświadczenie na podstawie art. 125 ust. 1 zostało prawidłowo złożone przez Wykonawcę
P.P.H.U. K. D. K.
Analiza dokumentacji postępowania doprowadziła Izbę do przekonania, że
złożone wraz z ofertą przez ww. Wykonawcę oświadczenie spełniało wymogi ustawowe, w
konsekwencji czego Zamawiający nie miał podstaw do odrzucenia oferty. Zarzut nie
zasługiwał więc na uwzględnienie.
W ramach postawionego zarzutu Odwołujący wywodził, że pierwotnie złożone oświadczenie
Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
j wraz z ofertą było wadliwe, gdyż Wykonawca przekreślił
zarówno pkt 1 jak i 2 rubryki pierwszej oświadczenia: „OŚWIADCZENIA DOTYCZĄCE
PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA WYKONAWCY”, i w konsekwencji uznać
należało, że nie złożył oświadczenia czy podlega wykluczeniu. Ponadto, Odwołujący
argumentował, że oświadczenie złożone na wezwanie Zamawiającego było niezgodne z
wymaganą ustawą pzp formą elektroniczną, o której mowa w art. 63 ust. 2, co powodowało
nieważność oświadczenia i powinno skutkować odrzuceniem oferty Wykonawcy P.P.H.U. K.
D. K. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy pzp.
Odnosząc się do powyższego w pierwszej kolejności Izba zauważa, że oświadczenie
złożone przez Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. wraz z ofertą było prawidłowe. Izba nie podziela
argumentacji Odwołującego, iż oświadczenie co do podlegania wykluczeniu wykonawcy nie
zostało złożone. Nie jest tak, jak wywodził Odwołujący na rozprawie, że przekreślenie pkt 2
oświadczenia zachodzi na pkt 1 stanowiący, że wykonawca nie podlega wykluczeniu. W
ocenie Izby, analiza tego dokumentu nie pozwala na wyciągniecie powyższych wniosków i
nie ulega wątpliwości, że Wykonawca przekreślił wyłącznie pkt 2 oświadczenia,
oświadczając tym samym, że nie podlega wykluczeniu na podstawie przesłanek
przewidzianych treścią SWZ.
Izba zwraca uwagę dalej, że Zamawiający wezwał Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. w dniu 27
lipca 2022 r.
w konkretnym zakresie, a mianowicie do złożenia, poprawienia bądź
uz
upełnienia oświadczenia co do niepodlegania wykluczeniu przez podwykonawców i
podmioty trzecie. Powodem wezwania był brak przekreślenia tej rubryki. Izba podziela
stanowisko Odwołującego, że uzupełnione oświadczenie, jako przesłane w formie skanu
zostało złożone w nieprawidłowej formie, niemniej jednak okoliczność ta nie mogła
skutkować odrzuceniem oferty Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K., gdyż pierwotnie złożone
oświadczenie było prawidłowe. Zauważyć należy, że Zamawiający wymagał, zgodnie z pkt V
SWZ, aby „Wykonawca wskazał w ofercie części zamówienia, których wykonanie zamierza
powierzyć podwykonawcom oraz podał (o ile są mu wiadome na tym etapie) nazwy (firmy)
tych podwykonawców.” Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. nie wskazał w ofercie
podwykonawców. Ponadto, jak wynika ze złożonego wraz z ofertą oświadczenia,
Wykonawca P.P.H.U. K.jD. K.
przekreślił rubrykę: „INFORMACJA DOTYCZĄCA
SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU W ZWIĄZKU Z POLEGANIEM
NA ZASOBACH INNYCH PODMIOTÓW”, co zgodnie z SWZ oznaczało „nie dotyczy”.
Wykonawca nie złożył również załącznika nr 2a dotyczącego podmiotów trzecich, a więc
oczywistym było, że Wykonawca nie polega na zasobach podmiotów trzecich celem
spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Skoro zatem brak w ofercie podwykonawców
oraz
polegania za zasobach podmiotów trzecich, to Wykonawca nie był zobowiązany
wypełniać rubryki: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA KTÓREGO ZASOBY
POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE PODSTAW WYKLUCZENIA Z
POSTĘPOWANIA”. Należało więc uznać, że oświadczenie złożone wraz z ofertą jest
prawidłowe. Brak uzupełnienia oświadczenia w prawidłowej formie z przekreśleniem rubryki
o niepodleganiu wykluczeniu przez ww. podmioty,
nie mógł skutkować odrzuceniem oferty
Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
Zaznaczenia wymaga, że Zamawiający zasadnie uznał, że pierwotnie złożone oświadczenie
jest prawidłowe, niemniej jednak Izba nie podziela argumentacji Zamawiającego
uzasadniającej tą ocenę. Zamawiający wskazywał bowiem, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K.
nie po
dał w ofercie informacji czy składa ofertę w imieniu własnym czy wspólnie z innymi
wykonawcami i kwestia ta została wyjaśniona przez Wykonawcę w dniu 1 sierpnia 2022 r.
Powyższe pozwoliło Zamawiającemu na uznanie, że Wykonawca nie polega na zasobach
podmio
tów trzecich oraz nie będzie korzystał z podwykonawców i tym samym żądanie
złożenia oświadczenia w zakresie: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA
KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE PODSTAW
WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA” było bezzasadne. Jak już zostało przywołane,
Zamawiający mógł informację o podwykonawcach i podmiotach trzecich wywieść z treści
oferty i złożonego pierwotnie oświadczenia. Podkreślić należy, że są to odmienne informacje
od złożenia oferty w imieniu własnym bądź wspólnie z innymi wykonawcami, czyli
przykładowo w ramach konsorcjum (art. 58 ust. 1 ustawy pzp). Podwykonawcy oraz
podmioty, na którego zasoby powołuje się wykonawca biorą udział w realizacji zamówienia,
ale nie składają oferty.
Abstrahując od powyższego stwierdzić należało, że oświadczenie złożone przez Wykonawcę
P.P.H.U. K. D. K.j
wraz z ofertą było prawidłowe, a nieuzupełnienie oświadczenia w
wymaganej formie i w zakresie żądanym przez Zamawiającego, jako kwestia wynikająca ze
złożonej oferty, nie mogło skutkować odrzuceniem oferty Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
Zarzuty odwołania w tym zakresie nie potwierdziły się.
W ramach drugiego zarzutu odwołania Odwołujący podnosił, że z oświadczenia
uzupełnionego przez Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. wynika, że Wykonawca podlega
wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy pzp. Zarzut nie potwi
erdził się.
W odniesieniu do powyższego zarzutu Izba przywołuje wcześniejszą argumentację, iż
pierwotnie złożone oświadczenie jest prawidłowe. Dodać wyłącznie należy, jak Odwołujący
sam podnosił, że oświadczenie uzupełnione w dniu 1 sierpnia 2022 r. zostało złożone w
formie skanu, co skutkuje zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy pzp nieważnością oświadczenia, a
więc nie może ono wywołać skutków prawnych, w tym w zakresie wykluczenia na jego
podstawie Wykonawcy. Izba nie podziela również argumentacji Odwołującego co do
przekreślenia art. 108 ust. 1 ustawy pzp w uzupełnionym oświadczeniu. Niewątpliwie, analiza
tego dokumentu prowadzi do oczywistych wniosków, że rozmazanie tekstu w tym miejscu
najprawdopodobniej powstało w trakcie skanowania, a nie było intencją i wolą Wykonawcy.
Osią sporu co do zarzutu trzeciego odwołania było ustalenie czy Wykonawca P.P.H.U. K. D.
K. podlega wykluczeniu na postawie art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp.
Odwołujący podnosił,
że posiada wiedzę, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. potwierdził fakt niewykonania lub
nienależytego wykonania zobowiązania umownego, co spowodowało zawarcie ugody
pomiędzy nim a zamawiającym. Odwołujący podnosił, że w ugodzie tej Pan K.
najprawdopodobniej zobowiązał się do naprawienia powstałej szkody lub też do realizacji
uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Odwołujący nie wskazał konkretnych okoliczności
faktycznych uzasadniających zarzut, jak również nie przedstawił dowodów, dlatego też Izba
uznała zarzut za niezasadny.
Na wstępie wskazania wymaga, że przepis art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp
stanowi
jedną
z
fakultatywnych przesłanek wykluczenia wykonawcy, w przypadku niewykonania lub nie
należytego wykonania w znacznym stopniu lub zakresie lub długotrwałego nienależytego
wykonywania
istotnego zobowiązania wynikającego z wcześniejszej umowy w sprawie
zamówienia publicznego lub umowy koncesji. Wykluczenie może nastąpić w sytuacji, gdy
ziszczą się łącznie następujące przesłanki:
1)
wykonawca w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo
długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej
umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji,
2)
okoliczności powyższe nastąpiły z przyczyn leżących po stronie wykonawcy,
3)
okoliczności te doprowadziły do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy,
odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady.
Zaznaczyć należy, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. oświadczył, że nie podlega wykluczeniu
na podstawie art. 109 ust. 1 pkt ustawy pzp. Tym samym
, dla skutecznego podważenia
złożonego oświadczenia Odwołujący, na którą ciążył obowiązek dowodzenia, powinien
wskazać okoliczności faktyczne poparte dowodami, wyczerpujące wszystkie przesłanki art.
109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp. Odwołujący temu ciężarowi nie podołał. Odwołujący nie tylko nie
przedstawił dowodów, ale nie wskazał ani w odwołaniu, ani na rozprawie konkretnych
okoliczności faktycznych uzasadniających podniesiony zarzut. Odwołujący nie podał
szczegółów umowy, której dotyczy niewykonanie czy też nienależyte wykonanie. Nie
wyk
azał na czym polegały uchybienia Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K. w wykonaniu umowy,
czy były to istotne zobowiązania, czy uchybienia nastąpiły z winy Wykonawcy i jakie
konkretnie były skutki uchybień. Nie można uznać za wykazanie przesłanek z art. 109 ust. 1
p
kt 7 ustawy pzp lakonicznego wskazania, że uchybienia dotyczyły Gminy Dłutów oraz że
doprowadziły być może, czego Odwołujący nie jest pewny, do naprawienia szkody czy też
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Jednocześnie Odwołujący podnosił, że została
zawarta ugoda pomiędzy Gminą Dłutów a Wykonawcą P.P.H.U. K. D. K. Nie jest zatem
wiadome, czy uchybienia (jeśli wystąpiły) były skutkiem zawinionego działania Wykonawcy.
Podstaw do badania tej przesłanki względem Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K. nie dał również
Odwołujący Zamawiającemu w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego,
przedstawiając tożsamą argumentację w piśmie z dnia 5 sierpnia 2022 r. jak w odwołaniu.
Izba uznała także za niezasadny zarzut zaniechania odrzucenia oferty Wykonawcy P.P.H.U.
K. D. K.
, jako złożonej w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji. Odwołujący upatrywał
utrudniania innym przedsiębiorcom dostępu do rynku w złożeniu przez ww. Wykonawcę
oświadczenia o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, podczas gdy Wykonawca
P.P.H.U. K. D. K.
takiego doświadczenia nie posiada. Odwołujący bazuje w tym zakresie na
posiadanych informacjach, że ww. Wykonawca nie wykonał nigdy samodzielnie robót
budowlanych o wartości wymaganej przez Zamawiającego. Odwołujący przywołał również
umowę pomiędzy Gminą Zelów a P.P.H.U. K. na wykonanie robót budowlanych, której
przedmiotem był remont drogi gminnej Kolonia Łobudzice, (znak sprawy ZPI.271.12.2019,
data przetargu: 31.05.2019 r.), którą Wykonawca wykonał z wykorzystaniem
podwykonawc
ów tj. niesamodzielnie, co oznacza, że nie posiada odpowiedniego
doświadczenia jak i potencjału kadrowego do rzetelnego wykonania niniejszego zamówienia.
Odnosząc się do powyższego wskazania wymaga, że zarzut nie został uzasadniony
konkretnymi okolicznościami faktycznymi oraz dowodami, dlatego też nie zasługiwał na
uwzględnienie. Podobnie jak względem zarzutu trzeciego, Odwołujący nie podołał ciężarowi
dowodu.
Zauważyć należy, że na potwierdzenie spełnienia warunków udziału w postępowaniu
Zamawiający żądał wyłącznie oświadczenia, które jak wskazano wcześniej, zostało
prawidłowo złożone przez Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. Brak było zatem podstaw do
uznania, że oświadczenie to jest nieprawdziwe i ma na celu wyłącznie utrudnienie
Odwołującemu uzyskania zamówienia. Nie zmienia tej oceny, przywołana przez
Odwołującego umowa z Zamawiającym. Izba zwraca uwagę, że po pierwsze jest to umowa
z
2019 r. a więc do terminu składania ofert w niniejszym postępowaniu Wykonawca P.P.H.U.
K. D. K.
mógł zrealizować szereg zamówień spełniających warunek, zarówno na rzecz
podmiotów publicznych jak i prywatnych. Po drugie, nie jest wiadome w jakim zakresie ww.
Wykonawca korzystał przy przywołanej realizacji z pomocy podwykonawców. Po trzecie,
realizacja zamówienia z udziałem podwykonawców, jako decyzja biznesowa Wykonawcy,
nie musiała oznaczać, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. nie posiadał samodzielnie
odpowiedniego doświadczenia.
Zamawiający żądał wyłącznie oświadczenia na potwierdzenie spełnienia warunków udziału
w
postępowaniu, które ww. Wykonawca złożył. W konsekwencji Izba uznała, że zarzut czynu
nieuczciwej konkurencji nie zasługiwał na uwzględnienie.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 575 oraz art. 574 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust.
2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania
uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Odwołującego na rzecz Zamawiającego
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
w
wysokości 3 600,00 zł na podstawie złożonej przez Zamawiającego faktury.
Przewodniczący: ………………………………
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę T. P. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe
TOMRET T. P. z
siedzibą w Łasku i
2.1.
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę T. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno
Handlowo Usługowe TOMRET T. P. z siedzibą w Łasku tytułem wpisu od
odwołania,
2.2.
Zasądza od wykonawcy T. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe TOMRET T. P. z siedzibą w
Łasku na rzecz zamawiającego Gminy Zelów kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony
poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………..
Sygn. akt KIO 2090/22
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Zelów - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie podstawowym bez negocjacji na podstawie art. 275 pkt 1 ustawy z dnia
11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2021 r., poz. 1129
z późn. zm. – dalej „ustawa pzp”), pn. „Modernizacja – remont drogi gminnej w miejscowości
Bujny Księże w ramach zadania: „Wykonanie nawierzchni drogi Bujny Księże”, nr
postępowania: ZPI.271.48.2022. Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało
w
Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 5 lipca 2022 r., za numerem 2022/BZP
00239141/01.
W dniu 10 sierpnia 2022
r. odwołanie wniósł wykonawca T. P. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe
TOMRET T. P.
z siedzibą w Łasku – dalej Odwołujący. Odwołujący wniósł odwołanie wobec:
1)
komunikacji Zamawiającego z wykonawcą P.P.H.U. K. D. K.j z siedzibą w Drużbicach w
formie innej niż elektroniczna;
2) zaniechania wykluczenia wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach z
niniejszego postępowania pomimo:
a)
złożenia uzupełnienia oświadczenia dotyczącego podstaw wykluczenia z postępowania
i
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w formie innej niż elektroniczna w rozumieniu
ustawy pzp,
b)
złożenia w dniu 1 sierpnia 2022 r. uzupełnienia oświadczenia dotyczącego podstaw
wykluczenia z postępowania i spełnienia warunków udziału w postępowaniu, z którego
wynika, że przedmiotowy Wykonawca podlega wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1
ustawy pzp,
c)
posiadania przez Zamawiającego wiedzy, że P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach,
nienależycie wykonał umowę zawartą z Gminą Dłutów, której przedmiotem było zamówienie
publiczne, które doprowadziło do powstania odszkodowania, wykonania zastępczego lub
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi,
d) nieposiadania przez P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach zdolności technicznych lub
zawodowych do realizacji zamówienia, co powoduje, że z uwagi na złożenie oświadczenia
nie mającego odzwierciedlenia w okolicznościach faktycznych, wskazany Wykonawca
utrudnia Odwołującemu dostęp do rynku;
a w konsekwencji
3) zaniechania
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w
Drużbicach;
4)
dokonania wyboru oferty złożonej przez P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach jako
najkorzystniejszej, pomimo is
tnienia przesłanek do jej odrzucenia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
pzp, tj.:
1. art. 61 ust. 1 w zw. z art. 63 ust. 2 w zw. z art. 125 ust. 1 i 3 w zw. z art. 126 ust. 3 w zw.
z art. 57 pkt 1 w zw. z art. 139 ust. 3 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy pzp w zw.
z
punktem XII „Informacje ogólne” ust. 2 i 9 w zw. z punktem XII „Sposób i forma złożenia
oferty” ust. 5 Specyfikacji Warunków Zamówienia — dalej SWZ — poprzez uznanie przez
Zam
awiającego, że pismo P.P.H.U. K. D. K.z siedzibą w Drużbicach z dnia 1 sierpnia 2022 r.
zostało przez tego Wykonawcę skutecznie złożone, pomimo faktu, że nie zostało złożone w
formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub
podpisem osobistym, co spowodowało, że Zamawiający nieprawidłowo uznał, że
oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu zostało przez K. D. K. z siedzibą w Drużbicach
skutecznie uzupełnione, a wykonawca nie podlega wykluczeniu, a jego oferta odrzuceniu
ora
z złożona oferta jest najkorzystniejsza,
2. art. 108 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy pzp w zw. z punktem VIII ust. 1
ppkt 1 SWZ, poprzez zaniechanie wykluczenia P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach i
nieodrzucenie złożonej przez niego oferty, pomimo tego, że ze złożonego oświadczenia
dotyczącego podstaw wykluczenia z postępowania i spełnienia warunków udziału w
postępowaniu, uzupełnionego w dniu 1 sierpnia 2022 r., wynika, że ten wykonawca
oświadczył (poprzez skreślenie odpowiedniej części zdania), że podlega wykluczeniu na
podstawie art. 108 ust. 1 ustawy pzp,
3. art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp w zw. z art. 57 pkt 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a)
ustawy pzp w zw. z punktem VIII ust. 1 ppkt 2 SWZ, poprzez niewykluczenie wykonawcy
P.P.H.U. K. D. K.
j z siedzibą w Drużbicach, pomimo posiadania przez Zamawiającego
wiedzy o tym, że ten wykonawca nienależycie wykonał umowę zawartą z Gminą Dłutów,
której przedmiotem było zamówienie publiczne, które doprowadziło do powstania
odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi, co z kolei
doprowadziło do nieodrzucenia oferty wykonawcy, który podlega wykluczeniu i dokonaniu
wybory oferty złożonej przez tego wykonawcę jako najkorzystniejszej,
4. art. 16 pkt 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 w zw. z art. 15
ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U.
z 2022 r. poz. 1233)
— dalej u.z.n.k., poprzez utrudnianie Odwołującemu dostępu do rynku,
z
uwagi na fakt, że P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach wprowadził Zamawiającego w
błąd i w oświadczeniu dotyczącym podstaw wykluczenia z postępowania i spełnienia
warunków udziału w postępowaniu wskazał, że posiada zdolności techniczne i zawodowe
niezbędne do wykonania zamówienia, w sytuacji gdy w istocie Wykonawca nie jest w stanie
samodzielnie wykonać przedmiotowego zamówienia, bez wykorzystania podmiotów trzecich.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej
oferty
oraz powtórzenie czynności ponownego badania i oceny istnienia podstaw do
wykluczenia P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach z postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał, że stosownie do punktu VII
ppkt 4 SWZ, o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy nie podlegają
wykluczeniu na zasadach określonych w Rozdziale VIII SWZ, oraz w okresie ostatnich pięciu
lat prze
d dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności
gospodarczej jest krótszy — w tym okresie, wykonali co najmniej dwie roboty budowlane
polegające na — wykonaniu nowej nawierzchni emulsyjno — grysowej, na podbudowie
tłuczniowej, o wartości nie mniejszej niż 300 000,00 zł brutto każda z robót. Jednocześnie
Zamawiający wskazał w punkcie VIII SWZ, że z postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się Wykonawców, w stosunku do których zachodzi którakolwiek z okoliczności
wskazanych: 1) w art. 108 ust. 1 ustawy pzp, 2) w art. 109 ust. 1 pkt. 4, 5, 7 ustawy pzp tj.: 4)
w stosunku, do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza
likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność gospodarcza jest
zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej
procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury; 5) który w sposób
zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co podważa jego uczciwość,
w
szczególności gdy wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co zamawiający jest w stanie
wykazać za pomocą stosownych dowodów; 7) który z przyczyn leżących po jego stronie, w
znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo długotrwale
nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie
zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub
o
dstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z
tytułu rękojmi za wady. Stosownie natomiast do punktu IX ppkt 1 SWZ, do oferty Wykonawca
zobowiązany jest dołączyć aktualne na dzień składania ofert oświadczenie o spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu oraz o braku podstaw do wykluczenia z postępowania —
zgodnie z
Załącznikiem nr 2 do SWZ. Nadto, Zamawiający wyjaśnił, że zgodnie z treścią
punktu XII ppkt 2 SWZ w niniejszym postępowaniu komunikacja między Zamawiającym, a
Wykonawcami odbywa się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, za
pośrednictwem wskazanych adresów mail lub platform. Termin składania ofert, co wynika z
treści punktu XV ust. 1 SWZ, Zamawiający określił na dzień 20 lipca 2022 r. W postępowaniu
w
płynęły dwie oferty: Odwołującego oraz P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach, która to
oferta zawierała najniższą cenę. Z uwagi na powyższe, Odwołujący w dniu 28 lipca 2022 r.
złożył wniosek do Zamawiającego o doręczenie złożonej przez konkurenta oferty wraz
z
wszelkimi załącznikami oraz korespondencją pomiędzy nim, a Zamawiającym, jeżeli
została wytworzona. Zamawiający doręczył Odwołującemu żądane dokumenty, jednakże nie
wszystkie (bez korespondencji, która odbywała się pomiędzy Zamawiającym i Wykonawcą)
z
uwagi na rzekome zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez P.P.H.U. K. D. K. z
siedzibą w Drużbicach.
Po dokonaniu analizy złożonej przez P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach
oferty, Odwołujący w dniu 5 sierpnia 2022 r. wystosował do Zamawiającego pismo, w którym
wskazał, że Pan D. K. winien zostać wykluczony z przedmiotowego postępowania, a jego
oferta odrzucona, z uwagi na fakt, że P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w Drużbicach: w istocie
nie złożył oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu. Odwołujący wykazał, że jak wynika z
treści SWZ, wykonawcy zainteresowani wykonaniem zamówienia publicznego, są
zobowiązani do złożenia oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu i spełnieniu warunków
udziału w postępowaniu, które to oświadczenie stanowi załącznik nr 2 do SWZ. Treść
przedmiotowego załącznika została skonstruowana w ten sposób, że wykonawca w jego
części pierwszej, w ppkt 1-3, jest zmuszony wybrać które oświadczenie składa (np. poprzez
przekreślenie treści podpunktu, który zdaniem Wykonawcy jego nie obejmuje). Podpunkt 1
jest następującej treści: „Nie podlegam wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 108
ust. 1 oraz 109 ust. 1
pkt 4, 5, 7 ustawy PZP”. Podpunkt 2 oświadczenia natomiast stanowi,
że Wykonawca oświadcza, że podlega wykluczeniu i winien wskazać na podstawie którego
art. ustawy wykluczenie istnieje.
Po zapoznaniu się z treścią oświadczenia P.P.H.U. K., która
została załączona do złożonej oferty, przedmiotowy wykonawca w ogóle nie złożył
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu. Jest tak dlatego, bowiem P.P.H.U. K. przekreślił
zarówno podpunkt 1 jak i 2 oświadczenia. Należało więc w ocenie Odwołującego przyjąć, że
takiego oświadczenia w ogóle nie złożył. Jak stanowi natomiast art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c
ustawy pzp, Zama
wiający odrzuca ofertę jeżeli została złożona przez wykonawcę który nie
złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, lub
podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw wykluczenia lub
spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego środka dowodowego, lub
innych dokumentów lub oświadczeń. W przepisie tym ustawodawca zawarł zamknięty
katalog przesłanek odrzucenia oferty. Norma prawna art. 226 ustawy pzp nakłada zatem na
zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty, gdy powstanie choćby jedna okoliczność
określona w tym przepisie. Wnioskując a contrario, należało uznać, że zamawiający ma
zakaz odrzucenia oferty na podstawie odmiennej przesłanki niż wskazana w art. 226 ustawy
pzp.
Jeżeli więc w niniejszej sprawie doszło do zaistnienia przesłanek do odrzucenia
złożonej oferty, Zamawiający ma obowiązek to uczynić.’
Ponadto Odwołujący wskazał, że wykonawca P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w
Drużbicach nienależycie wykonał umowę zawartą z Gminą Dłutów, której przedmiotem było
zamówienie publiczne, które doprowadziło do powstania odszkodowania, wykonania
zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi oraz, że Wykonawca ten nie posiada
zdolności technicznej lub zawodowej do realizacji zamówienia.
Pomimo powyższego, Zamawiający w dniu 5 sierpnia 2022 r. dokonał wyboru
najkorzystniejszej oferty, którą okazała się ta złożona przez P.P.H.U. K. D. K. z siedzibą w
Drużbicach. Odwołujący w dniu 8 sierpnia 2022 r. złożył do Zamawiającego wniosek o
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z przyczyn opisanych wyżej. W
odpowiedzi na taki stan rzeczy Zamawiający w dniu 8 sierpnia 2022 r. doręczył
Odwołującemu brakujące dokumenty, o których mowa była w piśmie z dnia 28 lipca 2022 r.
tj. korespondencję związaną z wszczętym postępowaniem wyjaśniającym co do złożonej
przez P .P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach oferty.
Stosownie do przesłanych dokumentów, Zamawiający wezwał P.P.H.U. K. D. K. z
siedzibą w Drużbicach m.in. do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1
ustawy pzp. Pan D.K.
, w odpowiedzi na wezwanie, ponownie złożył żądane oświadczenie, w
tym oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu i spełnieniu warunków udziału w
postępowaniu, jednakże nie w formie elektronicznej w rozumieniu ustawy pzp, tj. bez
zaopatrzenia go w stosowny podpis.
Ponadto, Pan D. K., w
części pierwszej złożonego oświadczenia, w jego puncie 1,
przekreślił fragment zdania „art. 108 ust. 1 ", co oznacza, że oświadczył, że podlega
wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy pzp.
Pomimo wyżej wskazanych uchybień, Zamawiający nie unieważnił czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej
. Odwołujący wskazał, że Zamawiający dopuścił się niżej
wymienionych nieprawidłowości:
1. Złożenie oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy pzp w innej formie niż
elektroniczna.
Zgodnie z treścią art. 63 ust. 2 ustawy pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia
lub konkursie o wartości mniejszej niż progi unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w konkursie, oświadczenie, o którym mowa
w
art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. W ocenie
Odwołującego uznać należy, że w postępowaniach o wartości mniejszej niż progi unijne
oferta,
wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w
konkursie, oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy pzp, powinny być złożone
w jednej z
trzech dopuszczalnych równorzędnych postaci: formie elektronicznej, postaci
elektronicznej z podpisem zaufanym lub postaci elektronicznej z podpisem osobistym.
Podpis zaufany został zdefiniowany w art. 3 pkt 14a u.i.d.p. jako podpis elektroniczny,
którego autentyczność i integralność są zapewniane przy użyciu pieczęci elektronicznej
ministra właściwego do spraw informatyzacji, zawierający: dane identyfikujące osobę,
ustalone na podstawie środka identyfikacji elektronicznej wydanego w systemie, o którym
mowa w art. 20aa pkt 1
u.i.d.p., obejmujące: imię (imiona), nazwisko, numer PESEL,
identyfikator środka identyfikacji elektronicznej, przy użyciu którego został złożony, czas jego
złożenia. Jednakże, co wynika z dokumentów tworzących akta postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, wykonawca P.P.H.U. K. D. K., złożył oświadczenie w zwykłej
formie pisemnej, bez zachowania zasad określonych w SWZ i ustawie pzp. Powyższe więc
powoduje, że Zamawiający winien traktować przedstawione oświadczenie jako niezłożone w
przepisanej formie. Taki stan rzeczy z kolei powinien spowodować konsekwencje dla
przedmiotowego wykonawcy w postaci wykluczenia go z postępowania, a jego oferta winna
ulec odrzuceniu.
2. Złożenie w dniu 1 sierpnia 2022 r. uzupełnienia oświadczenia dotyczącego podstaw
wykluczenia z postępowania i spełnienia warunków udziału w postępowaniu, z którego
wynika, że przedmiotowy wykonawca podlega wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1
ustawy pzp.
Odwołujący zauważył, że Pan D. K.j, w oświadczeniu, o którym mowa w art. 125 ust.
1 ustawy pzp
złożył oświadczenie, że podlega wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1
ustawy pzp
. Jak podkreśla się w doktrynie, wykluczenie wykonawcy z udziału
w
postępowaniu jest jedną z podstawowych instytucji ustawy służących eliminacji takich
wykonawców, którzy nie spełniają ustawowo określonych warunków dotyczących cech
podmiotowych, tj. związanych z właściwością samego wykonawcy. Jeżeli zamawiający
stwierdzi,
że w stosunku do wykonawcy zachodzi jedna z okoliczności wymienionych w art.
108 lub 109 ustawie pzp
i wskazanych przez zamawiającego jako mających zastosowanie
w
postępowaniu ma obowiązek wykluczyć tego wykonawcę z postępowania. Jednocześnie
Odwołujący podkreślił, że katalog przesłanek wykluczenia zawarty w art. 108 i 109 ustawy
pzp
jest zamknięty i przez czynność zamawiającego (np. umieszczenie postanowienia
w
specyfikacji warunków zamówienia) nie można go poszerzyć. Przesłanki wykluczenia
można podzielić ze względu na kryterium obowiązku ich zastosowania. W art. 108 ustawy
pzp
zostały zebrane przesłanki obligatoryjne do zastosowania, a więc niezależne od decyzji
zamawiającego, zaś w art. 109 ustawy pzp przesłanki fakultatywne, które zamawiający może
zast
osować, ale nie ma takiego obowiązku. W przypadku podjęcia decyzji o zastosowaniu
jednej lub kilku przesłanek fakultatywnych niezbędne jest zastrzeżenie w ogłoszeniu
o
zamówieniu lub dokumentach zamówienia, że zamawiający będzie przesłanki te stosował.
Jeżeli wiec sam wykonawca oświadczył, że podlega wykluczeniu, Zamawiający powinien
w
sposób adekwatny zareagować i podjąć czynności przewidziane w ustawie. W niniejszej
sprawie tak się nie stało i oferta wykonawcy, który podlegał wykluczeniu, została uznana
n
ajkorzystniejszą w toku czynności badania ofert — zdaniem Odwołującego niezasadnie.
3. Podstawy do wykluczenia wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach, na
podstawie art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp.
Zgodnie z treścią art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp, z postępowania o udzielenie
zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę, który, z przyczyn leżących po jego
st
ronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo
długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej
umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do
wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady.
Jak wskazuje się w doktrynie oraz w orzecznictwie, zgodnie z ogólnymi zasadami
odpowiedzialności za nienależyte wykonywanie zobowiązań umownych wynikającymi
z
Kodeksu cywilnego dłużnik odpowiedzialny jest za naprawienie szkody, którą wyrządził
niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania. Świadczenie odszkodowawcze
ma charakter zastępczy lub uzupełniający względem świadczenia głównego. Ustawodawca
uznał, że wystąpienie odszkodowania w wyniku realizacji umowy stanowi o nierzetelności
wykonawcy. Nie jest przy tym istotn
e, jaką formę odszkodowanie przybrało — czy było to
świadczenie w naturze czy pieniądzu, czy stosowano zasady ogólne dotyczące naprawienia
szkody, czy też doszło do naliczenia kar umownych. Inaczej niż w poprzednio obowiązującej
ustawie (art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy pzp
z 2004 r.) odszkodowanie nie musi być „zasądzone”,
co oznacza, że również odszkodowanie wypłacone bez sporu może stanowić podstawę do
wykluczenia.
Mając więc na uwadze powyższe, należy w ocenie Odwołującego stwierdzić,
że P.P.H.U. K. winien podlegać wykluczeniu z uwagi na niewykonanie lub nienależyte
wykonanie zobowiązania, które swoje źródło ma w umowie zawartej z Gminą Dłutów, której
przedmiotem było wykonanie zamówienia publicznego. Z informacji pozyskanych przez T. P.
wynika, że Pan K. potwierdził fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania
umownego, co spowodowało zawarcie ugody pomiędzy nim a zamawiającym. W ugodzie tej
Pan K.
najprawdopodobniej zobowiązał się do naprawienia powstałej szkody lub też do
realizacji uprawn
ień z tytułu rękojmi za wady. Jednakże, pomimo informacji przekazanej
przez Odwołującego Zamawiającemu, Gmina Zelów nie wyjaśniła tej kwestii i nie wezwała
P.P.H.U. D. K.
do złożenia wyjaśnień w tym przedmiocie oraz nie skierowała wniosku do
Gminy Dłutów o nadesłanie informacji to potwierdzających. Powyższe więc winno stanowić
podstawę do wykluczenia przedmiotowego wykonawcy i finalnie do odrzucenia złożonej
przez niego oferty.
4. Brak posiadania przez P.P.H.U. K. D. K.
z siedzibą w Drużbicach zdolności technicznych
lub zawodowych do realizacji zamówienia
Jak stanowi art. 16 pkt 1 ustawy pzp
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. Natomiast zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 i
2 u.z.n.k., czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Czynami
nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie
przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego
towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie
tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do
rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana
reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, prowadzenie lub organizowanie
działalności w systemie konsorcyjnym oraz nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za
dostarczane towary lub wykonane usługi. Nadto, zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 pkt 5
u.z.n.k., czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie
innym przedsiębiorcom dostępu do
rynku, w
szczególności przez działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako
kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających
podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy. Jak
podkreśla się w doktrynie oraz w orzecznictwie, aby doszło do popełnienia czynu nieuczciwej
konkurencji, niezbędne jest kumulatywne spełnienie następujących przesłanek: po pierwsze
— działanie poddane ocenie musi zostać podjęte w związku z działalnością gospodarczą, po
drugie
— czyn ten musi być sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami, a po trzecie —
działanie to musi zagrażać interesowi innego przedsiębiorcy lub klienta lub naruszać go.
W
celu przyjęcia, iż ma miejsce delikt konkurencji, wystarczy ustalić bezprawność działania
(por. wyrok SA w Poznaniu z
24.06.1992 r., I ACr 204/92 „Wokanda” 1993/2, s. 30). Nie jest
konieczne wykazanie zamiaru wprowadzania w błąd lub wdarcia się w cudzą klientelę (tak
SN w wyroku z 1.12.2004 r., III CK 1 5/04, M. Praw. 2005/1, s. 10). Do kwalifikacji czynu
nieuczciwej konkurencji nie jest także konieczne istnienie winy w sensie umyślnego działania
czy niedbalstwa sprawcy, choć oczywiście ma znaczenie w przypadku roszczenia
odszkodowawczeg
o. Skutkiem czynu nieuczciwej konkurencji musi być naruszenie lub
zagrożenie interesu innego przedsiębiorcy lub klienta, i to interesu o charakterze
gospodarczym (co do terminu „interes” zob. uwagi do art. 1). W wyroku z 4 listopada 2011 r.,
I CSK 796/10,
Sąd Najwyższy podkreślił, że ustawa nie definiuje ani pojęcia interesu, ani
pojęcia zagrożenia. W związku z tym Sąd przyjął, że jest to określony stan korzystnie już
ukształtowany albo taki, który w przyszłości może dla przedsiębiorcy stanowić źródło
korzy
ści rzeczywistych albo tylko oczekiwanych. Istnienie takiego interesu należy wykazać.
Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 21.05.2013 r., VI ACa 1452/12, LEX
nr 1400499, interes gospodarczy w znaczeniu nadanym art. 3 ust. 1 u.z.n.k. należy rozumieć
szeroko. Jest określonym stanem — korzystnie już ukształtowanym dla przedsiębiorcy, albo
takim, który dopiero w przyszłości może dla niego stanowić źródło korzyści rzeczywistych lub
tylko oczekiwanych (por. także uchwała SN z 23.02.1995 r., 111 CZP 12/95, OSNC 1995/5,
poz. 80).
Przenosząc więc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy, Odwołujący
wyjaśnił, że wykonawca, który składa oświadczenie w rozumieniu art. 125 ust. 1 ustawy pzp,
winien złożyć je zgodnie z istniejącymi w sprawie okolicznościami faktycznymi. Jeżeli
występują jakiekolwiek wątpliwości w tym zakresie, Zamawiający posiada narzędzia prawne,
umożliwiające mu zweryfikowanie treści złożonego oświadczenia, czego nie uczynił
w odniesieniu do P.P.H.U. K. D. K. Z informacji,
którymi dysponuje Odwołujący, P.P.H.U. K.
D. K.
nie spełnia warunku zdolności technicznej lub zawodowej odnośnie realizacji co
najmniej dwóch robót polegających na wykonaniu nowej nawierzchni emulsyjno- grysowej,
na podbudowie tłuczniowej, o wartości nie mniejszej niż 300 000 brutto każda z robót,
ponieważ z informacji posiadanych przez Pana T. P., P.P.H.U. K. nie wykonał nigdy
samodzielnie robót budowlanych o wartości wymaganej przez Zamawiającego. Co prawda
powyższe nie wyklucza faktu, że rzeczony wykonawca mógł posługiwać się przy
wykonywaniu robót budowlanych podwykonawcami, jednakże w takim przypadku, jest
zobowiązany w oświadczeniu załączonym do oferty do wskazania informacji dotyczącej
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w związku z poleganiem na zasobach innych
podmiotów. Jak jednak wynika z treści złożonego oświadczenia (które nie zostało złożone w
przepisanej prawem formie), P.P.H.U. K.
nie polega na zasobach innych podmiotów, co
powoduje, że nie wykazał się spełnieniem warunków udziału w postępowaniu, co winno
skutkować wykluczeniem tego wykonawcy i odrzuceniem złożonej oferty. P.P.H.U K. D. K.,
składając oświadczenie o spełnieniu warunków w postępowaniu (którego de facto nie
potwierdzają istniejące w sprawie okoliczności faktyczne), utrudnia Odwołującemu dostęp do
rynku, bowiem Odwołujący, może zostać realnie pozbawiony możliwości zawarcia
niepodlegającej unieważnieniu umowy o wykonanie przedmiotowego zamówienia
publicznego.
Odwołujący zauważył, że Zamawiający w niniejszej sprawie posiada stosowną
wie
dzę w przedmiocie niesamodzielności P.P.H.U. K. w wykonywaniu przez niego robót
budowlanych. Jak wynika bowiem z archiwalnych dokumentów postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, Gmina Zelów zawarła z P.P.H.U. K. umowę na wykonanie robót
budowlanyc
h, której przedmiotem był remont drogi gminnej Kolonia Łobudzice, (znak sprawy
ZPI.271.12.
2019, data przetargu: 31.05.2019 r.). Te zamówienie publiczne wykonawca
wykonał z wykorzystaniem podwykonawców tj. niesamodzielnie. Taki stan rzeczy z kolei
oznacza,
że wykonawca nie posiada odpowiedniego doświadczenia jak i potencjału
kadrowego do rzetelnego wykonania niniejszego zamówienia.
Powyższe więc powoduje, wobec treści złożonego oświadczenia, o którym mowa w
art. 125 ust. 1 ustawy pzp
, że P.P.H.U. K. D. K. utrudnia Odwołującemu dostęp do rynku,
bowiem uniemożliwia Odwołującemu skuteczne zawarcie umowy w przedmiotowym
postępowaniu. Zamawiający natomiast, mając informacje w tym przedmiocie, nie dokonał
weryfikacji złożonego oświadczenia, co zdaniem Odwołującego zostało dokonane wbrew
ustawie pzp.
W dniu 22 sierpnia 2022 r.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o odrzucenie odwołania jako wniesionego przez podmiot nieuprawniony (nie mający
interesu prawnego w jego
uwzględnieniu), względnie oddalenie wniesionego odwołania w
całości. W złożonej odpowiedzi oraz na rozprawie przedstawił uzasadnienie faktyczne i
prawne swojego stanowiska.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołanie czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale
IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie
zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie
zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby odrzuceniem
odwołania.
Izba postanowiła oddalić wniosek Zamawiającego o odrzucenie odwołania na podstawie art.
528 pkt 2
ustawy pzp. Zamawiający podnosił, że Odwołujący nie posiada legitymacji do
wniesienia odwołania, bowiem niezależnie od hipotetycznego rozstrzygnięcia w sprawie,
zmówienie nie zostanie mu udzielone, gdyż jego oferta przekracza kwotę jaką Zamawiający
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia (720 tys. zł. brutto) i Zamawiający nie
zamierza jej zwiększać. Na potwierdzenie Zamawiający przedstawił informację, że na dzień
22 sierpnia 2022 r. Zamawiający nie zamierza zwiększać ww. kwoty.
Odnosząc się do powyższego wskazania wymaga, że zgodnie z art. 528 pkt 2 ustawy pzp:
„Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że: 2)
odwołanie zostało wniesione przez podmiot
nieuprawniony
.” Natomiast w myśl art. 505 środki ochrony prawnej przysługują m.in.
wykonawcy, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie
Izby, argumentacja Zamaw
iającego była niezasadna. Decyzja o zwiększeniu bądź nie kwoty
przeznaczonej
na realizację zamówienia, jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, którą
Zamawiający podejmowałby w konkretnych okolicznościach. Zamawiający oświadczył
jedynie, że na dzień rozpoznania przedmiotowej sprawy ocenia, iż ww. kwota nie zostanie
zwiększona, co nie oznacza, że w przypadku uwzględnienia odwołania decyzja
Zamawiającego nie uległaby zmianie. Okoliczność ta nie wpływa na interes Odwołującego w
uzyskaniu zamówienia, który zdaniem Izby Odwołujący posiada. Dlatego też, Izba oddaliła
wniosek Zamawiającego o odrzucenie odwołania.
Izba ustaliła, że w terminie wynikającym z art. 525 ust. 1 ustawy pzp do postępowania
odwoławczego nie zgłosił przystąpienia żaden wykonawca.
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania,
odwołanie wraz z załącznikami oraz odpowiedź na odwołanie wraz z załącznikami.
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony w trakcie posiedzenia i rozprawy, Krajowa
Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie podlegało oddaleniu.
W zakresie podniesionych zarzut
ów Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
W myśl pkt V SWZ: „PODWYKONAWSTWO”: „Wykonawca może powierzyć wykonanie
zamówienia podwykonawcom. Zamawiający nie zastrzega obowiązku osobistego wykonania
przez Wykonawcę kluczowych części zamówienia. Zamawiający wymaga, aby w przypadku
powierzenia części zamówienia podwykonawcom, Wykonawca wskazał w ofercie części
zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcom oraz podał (o ile są
mu wiadome na tym etapie) nazwy (firmy) tych podwykonawców.”
Zgodnie z pkt VII
SWZ: „WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU”: „1. O udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy nie podlegają wykluczeniu na zasadach
określonych w Rozdziale VIII SWZ, oraz spełniają określone przez Zamawiającego warunki
udziału w postępowaniu. 2. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy
spełniają warunki dotyczące: (…) 4. Zdolność techniczna lub zawodowa 1) Wymagane jest
wykonanie w okresie ostatnich pięciu lat przed dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres
prowadzenia działalności gospodarczej jest krótszy – w tym okresie, co najmniej dwóch robót
budowlanych polegających na – wykonaniu nowej nawierzchni emulsyjno – grysowej, na
podbudowie tłuczniowej, o wartości nie mniejszej niż 300 000,00 zł brutto każda z robót.
Ocena spełniania tego warunku zostanie dokonana na podstawie złożonego oświadczenia
o
spełnieniu warunków w postępowaniu według załącznika do SWZ.”
W myśl pkt VIII SWZ: „PODSTAWY WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA”: „1. Z
postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się Wykonawców, w stosunku do których
zachodzi którakolwiek z okoliczności wskazanych: 1) w art. 108 ust. 1 p.z.p.; 2) w art. 109
ust. 1 pkt. 4, 5, 7 p.z.p., tj.: 4) w stosunku, do którego otwarto likwidację, ogłoszono
upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami,
którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju
sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej
procedury; 5) który w sposób zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co
podważa jego uczciwość, w szczególności gdy wykonawca w wyniku zamierzonego
działania lub rażącego niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co
zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych dowodów; 7) który z przyczyn
leżących po jego stronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie
wykonał albo długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z
wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co
doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania
zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady; 3) w art.7 ust. 1,2,3 ustawy z
dnia 13 kwietnia 2022 r. (Dz.U. 2022 poz.835) o
szczególnych rozwiązaniach w zakresie
przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa
narodowego. (…)”
Zgodnie z pkt IX
SWZ: „OŚWIADCZENIA I DOKUMENTY, JAKIE ZOBOWIĄZANI SĄ
DOSTARCZYĆ WYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW
UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ WYKAZANIA BRAKU PODSTAW WYKLUCZENIA
(PODMIOTOWE ŚRODKI DOWODOWE)”: „1. Do oferty Wykonawca zobowiązany jest
dołączyć aktualne na dzień składania ofert oświadczenie o spełnianiu warunków udziału
w
postępowaniu oraz o braku podstaw do wykluczenia z postępowania – zgodnie
z
Załącznikiem nr 2 do SWZ; 2. Informacje zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 1
stanowią wstępne potwierdzenie, że Wykonawca nie podlega wykluczeniu oraz spełnia
warunki udziału w postępowaniu.”
W myśl pkt XI SWZ: POLEGANIE NA ZASOBACH INNYCH PODMIOTÓW: „7. Wykonawca,
w przypadku polegania na zdolnościach lub sytuacji podmiotów udostępniających zasoby,
przedstawia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w Rozdziale X ust. 1 SWZ, także
oświadczenie podmiotu udostępniającego zasoby, potwierdzające brak podstaw wykluczenia
tego podmiotu oraz odpowiednio spełnianie warunków udziału w postępowaniu, w zakresie,
w
jakim wykonawca powołuje się na jego zasoby, zgodnie z katalogiem dokumentów
określonych w Rozdziale X SWZ.”
Zgodnie z pkt XII SWZ:
„INFORMACJA O ŚRODKACH KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ,
PRZY
UŻYCIU
KTÓRYCH
ZAMAWIAJĄCY
BĘDZIE
KOMUNIKOWAŁ
SIĘ
Z WYKONAWCAMI,
ORAZ
INFORMACJE
O
WYMAGANIACH
TECHNICZNYCH
I
ORGANIZACYJNYCH
SPORZĄDZANIA,
WYSYŁANIA
I
ODBIERANIA
KORESPONDENCJI ELEK
TRONICZNEJ ORAZ WYJAŚNIENIA TREŚCI SWZ”: „(…) 9.
Ofertę składa się pod rygorem nieważności w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. (…) Sposób i forma
złożenia oferty: (…) 5. Do oferty należy dołączyć oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu,
spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, w formie elektronicznej
lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym, a
następnie zaszyfrować wraz z plikami stanowiącymi ofertę (…) 10. Wraz z ofertą
Wykonawca zobowiązany jest złożyć: - oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia i
spełnienia warunków udziału w postępowaniu zgodnie z załącznikiem do SWZ.”
Izba ustaliła ponadto, że wykonawca P.P.H.U. K. D. K. złożył wraz z ofertą załącznik nr 2 do
SWZ:
Oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia i o spełnianiu warunków udziału w
postępowaniu w formie elektronicznej podpisany podpisem zaufanym. W oświadczeniu:
„OŚWIADCZENIA
DOTYCZĄCE
PODSTAW
WYKLUCZENIA
Z
POSTĘPOWANIA
WYKONAWCY:” nie przekreślono pkt 1 i 3 o brzmieniu: „1. Nie podlegam wykluczeniu z
postępowania na podstawie art. 108 ust. 1 oraz art. 109 ust. 1 pkt. 4, 5, 7 ustawy Pzp* (…) 3.
Oświadczam, że nie zachodzą w stosunku do mnie przesłanki wykluczenia z postępowania
na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w
zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie
bezpieczeństwa narodowego (Dz. U. art. 7 poz. 835).”, a przekreślono pkt 2: „2.
Oświadczam, że zachodzą w stosunku do mnie podstawy wykluczenia z postępowania na
podstawie art. ………….* ustawy Pzp (*podać mającą zastosowanie podstawę wykluczenia
spośród wymienionych w art. 108 ust. 1 oraz art. 109 ust. 1 pkt. 4, 5, 7 ustawy Pzp).
Jednocześnie oświadczam, że w związku z ww. okolicznością, na podstawie art. 110 ust. 2
ustawy
Pzp
zostały
podjęte
następujące
środki
naprawcze*:
……………………………………………………”
Ponadto, w złożonym wraz z ofertą oświadczeniu w rubryce: „OŚWIADCZENIE
DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA
DOTYCZĄCE PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA:” nie wpisano nic. W
rubryce:
„INFORMACJA DOTYCZĄCA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W
POSTĘPOWANIU PRZEZ WYKONAWCĘ:” oświadczono: „1. Spełniam warunki udziału w
postępowaniu określone w Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej: SWZ).” W rubryce:
„INFORMACJA DOTYCZĄCA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
W ZWIĄZKU Z POLEGANIEM NA ZASOBACH INNYCH PODMIOTÓW” przekreślono
oświadczenie: „1. Oświadczam, że w celu wykazania spełniania warunków udziału w
postepowaniu, określonych przez zamawiającego w SWZ, polegam na zasobach
następującego/cych podmiotu/ów*:
……………………………………………………………………………………………………………
………………………w
następującym
zakresie:
………….…………………………………………………………………………………………
wskazać podmiot i określić odpowiedni zakres dla wskazanego podmiotu – jeżeli dotyczy).”
W oświadczeniu znajdowała się adnotacja: „*jeżeli nie dotyczy pole należy
wykreślić/przekreślić/lub wpisać nie dotyczy.”
Wykonawca P.P.H.U. K. D. K.
j nie złożył załącznika nr 2a do SWZ – „Oświadczenie o braku
podstaw do wykluczenia podmiotu, na którego zasoby powołuje się Wykonawca.” Ponadto,
Izba ustaliła, że w złożonej ofercie (załącznik nr 1 do SWZ – formularz ofertowy) nie wskazał
podwykonawców.
Izba ustaliła również, że w pkt 12 formularza ofertowego Zamawiający wymagał wskazania:
„12. Składam(y) niniejszą ofertę [we własnym imieniu] / [jako Wykonawcy wspólnie
ubiegający się o udzielenie zamówienia] * (…) *niepotrzebne skreślić”. Wykonawca P.P.H.U.
K. D. K.
nie dokonał skreślenia.
W dniu 27 lipca 2022 r. Zamawiający wezwał Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. m.in. do
wyjaśnienia treści oferty na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy pzp co do pkt 12 formularza
ofertowego: czy wykonawca składa ofertę we własnym imieniu czy jako Wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia. Ponadto wezwał, na podstawie art. 128
ust. 1 ustawy pzp do złożenia, poprawienia lub uzupełnienia oświadczenia o niepodleganiu
wykluczeniu i spełnieniu warunków udziału w postępowaniu wg załącznika nr 2 do SWZ,
ponieważ Wykonawca nie dokonał wykreśleń w pozycji: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE
PODMIOTU, NA KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE
PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA:”
W dniu 1 sierpnia 2022 r. Wykonawca P.P.H.U. K. D. K.
złożył wyjaśnienia, w tym wskazał,
że składa ofertę we własnym imieniu oraz załączył skan oświadczenia – załącznika nr 2 do
SWZ, w którym przekreślił rubrykę: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA
KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE PODSTAW
WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA:” Natomiast w pozycji: „OŚWIADCZENIA
DOTYCZĄCE PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA WYKONAWCY:” w pkt 1 art.
108 ust. 1
– rozmazany tekst z kreską i skreślono pkt 2.
Artykuł 16 pkt 1 – 3 ustawy pzp stanowi: „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konku
rencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.”
Zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy pzp:
„2. W postępowaniu o udzielenie zamówienia lub
konkursie o wartości mniejszej niż progi unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w konkursie, oświadczenie, o którym mowa
w
art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym.”
W
myśl art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp: „Z postępowania o udzielenie zamówienia
zamawiający może wykluczyć wykonawcę: (…) 7) który, z przyczyn leżących po jego stronie,
w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo długotrwale
n
ienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie
zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub
odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień
z tytu
łu rękojmi za wady.”
Artykuł 125 ust. 1 i 3 stanowi: „1. Do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
albo do oferty wykonawca dołącza oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu, spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, w zakresie wskazanym przez
zamawiającego. (…) 3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, stanowi dowód
potwierdzający brak podstaw wykluczenia, spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub
kryteriów selekcji, odpowiednio na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału
w
postępowaniu albo ofert, tymczasowo zastępujący wymagane przez zamawiającego
podmiotowe środki dowodowe.”
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a), c) oraz pkt 7 ustawy pzp:
„1. Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli: 2) została złożona przez wykonawcę: a) podlegającego wykluczeniu z
postępowania. (…) c) który nie złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym
mowa w art. 125 ust. 1, lub podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak
podstaw wykluczenia lub spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego
środka dowodowego, lub innych dokumentów lub oświadczeń. (…) 7) została złożona w
warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.”
Zgodnie z art. 3 ust. 1 UZNK:
„Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne
z
prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy
lub klienta.”, natomiast w myśl art. 15 ust. 1 pkt 5 UZNK: „Czynem nieuczciwej konkurencji
jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez: 5)
działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego
przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie
zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy.”
Przedmiot
sporu w zakresie pierwszego zarzutu odwołania sprowadzał się do ustalenia czy
oświadczenie na podstawie art. 125 ust. 1 zostało prawidłowo złożone przez Wykonawcę
P.P.H.U. K. D. K.
Analiza dokumentacji postępowania doprowadziła Izbę do przekonania, że
złożone wraz z ofertą przez ww. Wykonawcę oświadczenie spełniało wymogi ustawowe, w
konsekwencji czego Zamawiający nie miał podstaw do odrzucenia oferty. Zarzut nie
zasługiwał więc na uwzględnienie.
W ramach postawionego zarzutu Odwołujący wywodził, że pierwotnie złożone oświadczenie
Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
j wraz z ofertą było wadliwe, gdyż Wykonawca przekreślił
zarówno pkt 1 jak i 2 rubryki pierwszej oświadczenia: „OŚWIADCZENIA DOTYCZĄCE
PODSTAW WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA WYKONAWCY”, i w konsekwencji uznać
należało, że nie złożył oświadczenia czy podlega wykluczeniu. Ponadto, Odwołujący
argumentował, że oświadczenie złożone na wezwanie Zamawiającego było niezgodne z
wymaganą ustawą pzp formą elektroniczną, o której mowa w art. 63 ust. 2, co powodowało
nieważność oświadczenia i powinno skutkować odrzuceniem oferty Wykonawcy P.P.H.U. K.
D. K. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy pzp.
Odnosząc się do powyższego w pierwszej kolejności Izba zauważa, że oświadczenie
złożone przez Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. wraz z ofertą było prawidłowe. Izba nie podziela
argumentacji Odwołującego, iż oświadczenie co do podlegania wykluczeniu wykonawcy nie
zostało złożone. Nie jest tak, jak wywodził Odwołujący na rozprawie, że przekreślenie pkt 2
oświadczenia zachodzi na pkt 1 stanowiący, że wykonawca nie podlega wykluczeniu. W
ocenie Izby, analiza tego dokumentu nie pozwala na wyciągniecie powyższych wniosków i
nie ulega wątpliwości, że Wykonawca przekreślił wyłącznie pkt 2 oświadczenia,
oświadczając tym samym, że nie podlega wykluczeniu na podstawie przesłanek
przewidzianych treścią SWZ.
Izba zwraca uwagę dalej, że Zamawiający wezwał Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. w dniu 27
lipca 2022 r.
w konkretnym zakresie, a mianowicie do złożenia, poprawienia bądź
uz
upełnienia oświadczenia co do niepodlegania wykluczeniu przez podwykonawców i
podmioty trzecie. Powodem wezwania był brak przekreślenia tej rubryki. Izba podziela
stanowisko Odwołującego, że uzupełnione oświadczenie, jako przesłane w formie skanu
zostało złożone w nieprawidłowej formie, niemniej jednak okoliczność ta nie mogła
skutkować odrzuceniem oferty Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K., gdyż pierwotnie złożone
oświadczenie było prawidłowe. Zauważyć należy, że Zamawiający wymagał, zgodnie z pkt V
SWZ, aby „Wykonawca wskazał w ofercie części zamówienia, których wykonanie zamierza
powierzyć podwykonawcom oraz podał (o ile są mu wiadome na tym etapie) nazwy (firmy)
tych podwykonawców.” Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. nie wskazał w ofercie
podwykonawców. Ponadto, jak wynika ze złożonego wraz z ofertą oświadczenia,
Wykonawca P.P.H.U. K.jD. K.
przekreślił rubrykę: „INFORMACJA DOTYCZĄCA
SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU W ZWIĄZKU Z POLEGANIEM
NA ZASOBACH INNYCH PODMIOTÓW”, co zgodnie z SWZ oznaczało „nie dotyczy”.
Wykonawca nie złożył również załącznika nr 2a dotyczącego podmiotów trzecich, a więc
oczywistym było, że Wykonawca nie polega na zasobach podmiotów trzecich celem
spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Skoro zatem brak w ofercie podwykonawców
oraz
polegania za zasobach podmiotów trzecich, to Wykonawca nie był zobowiązany
wypełniać rubryki: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA KTÓREGO ZASOBY
POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE PODSTAW WYKLUCZENIA Z
POSTĘPOWANIA”. Należało więc uznać, że oświadczenie złożone wraz z ofertą jest
prawidłowe. Brak uzupełnienia oświadczenia w prawidłowej formie z przekreśleniem rubryki
o niepodleganiu wykluczeniu przez ww. podmioty,
nie mógł skutkować odrzuceniem oferty
Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
Zaznaczenia wymaga, że Zamawiający zasadnie uznał, że pierwotnie złożone oświadczenie
jest prawidłowe, niemniej jednak Izba nie podziela argumentacji Zamawiającego
uzasadniającej tą ocenę. Zamawiający wskazywał bowiem, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K.
nie po
dał w ofercie informacji czy składa ofertę w imieniu własnym czy wspólnie z innymi
wykonawcami i kwestia ta została wyjaśniona przez Wykonawcę w dniu 1 sierpnia 2022 r.
Powyższe pozwoliło Zamawiającemu na uznanie, że Wykonawca nie polega na zasobach
podmio
tów trzecich oraz nie będzie korzystał z podwykonawców i tym samym żądanie
złożenia oświadczenia w zakresie: „OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE PODMIOTU, NA
KTÓREGO ZASOBY POWOŁUJE SIĘ WYKONAWCA DOTYCZĄCE PODSTAW
WYKLUCZENIA Z POSTĘPOWANIA” było bezzasadne. Jak już zostało przywołane,
Zamawiający mógł informację o podwykonawcach i podmiotach trzecich wywieść z treści
oferty i złożonego pierwotnie oświadczenia. Podkreślić należy, że są to odmienne informacje
od złożenia oferty w imieniu własnym bądź wspólnie z innymi wykonawcami, czyli
przykładowo w ramach konsorcjum (art. 58 ust. 1 ustawy pzp). Podwykonawcy oraz
podmioty, na którego zasoby powołuje się wykonawca biorą udział w realizacji zamówienia,
ale nie składają oferty.
Abstrahując od powyższego stwierdzić należało, że oświadczenie złożone przez Wykonawcę
P.P.H.U. K. D. K.j
wraz z ofertą było prawidłowe, a nieuzupełnienie oświadczenia w
wymaganej formie i w zakresie żądanym przez Zamawiającego, jako kwestia wynikająca ze
złożonej oferty, nie mogło skutkować odrzuceniem oferty Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K.
Zarzuty odwołania w tym zakresie nie potwierdziły się.
W ramach drugiego zarzutu odwołania Odwołujący podnosił, że z oświadczenia
uzupełnionego przez Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. wynika, że Wykonawca podlega
wykluczeniu na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy pzp. Zarzut nie potwi
erdził się.
W odniesieniu do powyższego zarzutu Izba przywołuje wcześniejszą argumentację, iż
pierwotnie złożone oświadczenie jest prawidłowe. Dodać wyłącznie należy, jak Odwołujący
sam podnosił, że oświadczenie uzupełnione w dniu 1 sierpnia 2022 r. zostało złożone w
formie skanu, co skutkuje zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy pzp nieważnością oświadczenia, a
więc nie może ono wywołać skutków prawnych, w tym w zakresie wykluczenia na jego
podstawie Wykonawcy. Izba nie podziela również argumentacji Odwołującego co do
przekreślenia art. 108 ust. 1 ustawy pzp w uzupełnionym oświadczeniu. Niewątpliwie, analiza
tego dokumentu prowadzi do oczywistych wniosków, że rozmazanie tekstu w tym miejscu
najprawdopodobniej powstało w trakcie skanowania, a nie było intencją i wolą Wykonawcy.
Osią sporu co do zarzutu trzeciego odwołania było ustalenie czy Wykonawca P.P.H.U. K. D.
K. podlega wykluczeniu na postawie art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp.
Odwołujący podnosił,
że posiada wiedzę, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. potwierdził fakt niewykonania lub
nienależytego wykonania zobowiązania umownego, co spowodowało zawarcie ugody
pomiędzy nim a zamawiającym. Odwołujący podnosił, że w ugodzie tej Pan K.
najprawdopodobniej zobowiązał się do naprawienia powstałej szkody lub też do realizacji
uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Odwołujący nie wskazał konkretnych okoliczności
faktycznych uzasadniających zarzut, jak również nie przedstawił dowodów, dlatego też Izba
uznała zarzut za niezasadny.
Na wstępie wskazania wymaga, że przepis art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp
stanowi
jedną
z
fakultatywnych przesłanek wykluczenia wykonawcy, w przypadku niewykonania lub nie
należytego wykonania w znacznym stopniu lub zakresie lub długotrwałego nienależytego
wykonywania
istotnego zobowiązania wynikającego z wcześniejszej umowy w sprawie
zamówienia publicznego lub umowy koncesji. Wykluczenie może nastąpić w sytuacji, gdy
ziszczą się łącznie następujące przesłanki:
1)
wykonawca w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo
długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej
umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji,
2)
okoliczności powyższe nastąpiły z przyczyn leżących po stronie wykonawcy,
3)
okoliczności te doprowadziły do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy,
odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady.
Zaznaczyć należy, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. oświadczył, że nie podlega wykluczeniu
na podstawie art. 109 ust. 1 pkt ustawy pzp. Tym samym
, dla skutecznego podważenia
złożonego oświadczenia Odwołujący, na którą ciążył obowiązek dowodzenia, powinien
wskazać okoliczności faktyczne poparte dowodami, wyczerpujące wszystkie przesłanki art.
109 ust. 1 pkt 7 ustawy pzp. Odwołujący temu ciężarowi nie podołał. Odwołujący nie tylko nie
przedstawił dowodów, ale nie wskazał ani w odwołaniu, ani na rozprawie konkretnych
okoliczności faktycznych uzasadniających podniesiony zarzut. Odwołujący nie podał
szczegółów umowy, której dotyczy niewykonanie czy też nienależyte wykonanie. Nie
wyk
azał na czym polegały uchybienia Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K. w wykonaniu umowy,
czy były to istotne zobowiązania, czy uchybienia nastąpiły z winy Wykonawcy i jakie
konkretnie były skutki uchybień. Nie można uznać za wykazanie przesłanek z art. 109 ust. 1
p
kt 7 ustawy pzp lakonicznego wskazania, że uchybienia dotyczyły Gminy Dłutów oraz że
doprowadziły być może, czego Odwołujący nie jest pewny, do naprawienia szkody czy też
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Jednocześnie Odwołujący podnosił, że została
zawarta ugoda pomiędzy Gminą Dłutów a Wykonawcą P.P.H.U. K. D. K. Nie jest zatem
wiadome, czy uchybienia (jeśli wystąpiły) były skutkiem zawinionego działania Wykonawcy.
Podstaw do badania tej przesłanki względem Wykonawcy P.P.H.U. K. D. K. nie dał również
Odwołujący Zamawiającemu w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego,
przedstawiając tożsamą argumentację w piśmie z dnia 5 sierpnia 2022 r. jak w odwołaniu.
Izba uznała także za niezasadny zarzut zaniechania odrzucenia oferty Wykonawcy P.P.H.U.
K. D. K.
, jako złożonej w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji. Odwołujący upatrywał
utrudniania innym przedsiębiorcom dostępu do rynku w złożeniu przez ww. Wykonawcę
oświadczenia o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, podczas gdy Wykonawca
P.P.H.U. K. D. K.
takiego doświadczenia nie posiada. Odwołujący bazuje w tym zakresie na
posiadanych informacjach, że ww. Wykonawca nie wykonał nigdy samodzielnie robót
budowlanych o wartości wymaganej przez Zamawiającego. Odwołujący przywołał również
umowę pomiędzy Gminą Zelów a P.P.H.U. K. na wykonanie robót budowlanych, której
przedmiotem był remont drogi gminnej Kolonia Łobudzice, (znak sprawy ZPI.271.12.2019,
data przetargu: 31.05.2019 r.), którą Wykonawca wykonał z wykorzystaniem
podwykonawc
ów tj. niesamodzielnie, co oznacza, że nie posiada odpowiedniego
doświadczenia jak i potencjału kadrowego do rzetelnego wykonania niniejszego zamówienia.
Odnosząc się do powyższego wskazania wymaga, że zarzut nie został uzasadniony
konkretnymi okolicznościami faktycznymi oraz dowodami, dlatego też nie zasługiwał na
uwzględnienie. Podobnie jak względem zarzutu trzeciego, Odwołujący nie podołał ciężarowi
dowodu.
Zauważyć należy, że na potwierdzenie spełnienia warunków udziału w postępowaniu
Zamawiający żądał wyłącznie oświadczenia, które jak wskazano wcześniej, zostało
prawidłowo złożone przez Wykonawcę P.P.H.U. K. D. K. Brak było zatem podstaw do
uznania, że oświadczenie to jest nieprawdziwe i ma na celu wyłącznie utrudnienie
Odwołującemu uzyskania zamówienia. Nie zmienia tej oceny, przywołana przez
Odwołującego umowa z Zamawiającym. Izba zwraca uwagę, że po pierwsze jest to umowa
z
2019 r. a więc do terminu składania ofert w niniejszym postępowaniu Wykonawca P.P.H.U.
K. D. K.
mógł zrealizować szereg zamówień spełniających warunek, zarówno na rzecz
podmiotów publicznych jak i prywatnych. Po drugie, nie jest wiadome w jakim zakresie ww.
Wykonawca korzystał przy przywołanej realizacji z pomocy podwykonawców. Po trzecie,
realizacja zamówienia z udziałem podwykonawców, jako decyzja biznesowa Wykonawcy,
nie musiała oznaczać, że Wykonawca P.P.H.U. K. D. K. nie posiadał samodzielnie
odpowiedniego doświadczenia.
Zamawiający żądał wyłącznie oświadczenia na potwierdzenie spełnienia warunków udziału
w
postępowaniu, które ww. Wykonawca złożył. W konsekwencji Izba uznała, że zarzut czynu
nieuczciwej konkurencji nie zasługiwał na uwzględnienie.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 575 oraz art. 574 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust.
2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania
uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Odwołującego na rzecz Zamawiającego
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
w
wysokości 3 600,00 zł na podstawie złożonej przez Zamawiającego faktury.
Przewodniczący: ………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 27/23 z dnia 2023-02-01
- Sygn. akt KIO 38/23 z dnia 2023-01-31
- Sygn. akt KIO 87/23 z dnia 2023-01-27
- Sygn. akt KIO 78/23 z dnia 2023-01-27
- Sygn. akt KIO 111/23 z dnia 2023-01-26
