rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-05-12
rok: 2022
data dokumentu: 2022-05-12
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 1084/22
KIO 1084/22
po rozpoznaniu na rozprawie 9 maja 2022 r.
w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej 20 kwietnia 2022 roku przez odwołującego Platon,
Zarządzanie i Finanse spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wysokiej
w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Policji w Olsztynie przy
udziale J. G.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą J. G. G. Fordewind z
siedzibą w Rynie, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego,
w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej 20 kwietnia 2022 roku przez odwołującego Platon,
Zarządzanie i Finanse spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wysokiej
w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Policji w Olsztynie przy
udziale J. G.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą J. G. G. Fordewind z
siedzibą w Rynie, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego,
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej w zadaniu 1, 2, 3, unieważnienie czynności odrzucenia
oferty O
dwołującego w zadaniu 1, 2, 3 oraz ponowne badanie i ocenę ofert.
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Zamawiającego i:
2.1.
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych, zero groszy) uiszczoną przez
O
dwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych, zero groszy), stanowiącą koszt poniesiony przez
Odwołującego z tytułu zastępstwa przed Izbą.
2.2.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł 00 gr
(słownie: jedenaście tysięcy sto złotych, zero groszy), stanowiącą zwrot kosztów
poniesionych przez
Odwołującego z tytułu uiszczonego wpisu oraz kosztów
zastępstwa przed Izbą.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019), tj. z dnia 18 maja 2021 r. (Dz.U. z
2021 r. poz. 1129) , na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia -
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1084/22
UZASADNIENIE
Komenda
Wojewódzka Policji w Olsztynie, (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie
podstawowym, na podstawie art. 275 ust. 1 ustawy Pzp
postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na dostawę pn.: „Wykonanie trzech usług gastronomiczno-
hotelarsko-konferencyjnych na potrzeby szkolenia w ramach realizacji Projektu nr
PL/2020/PR/0112 POWER ON
– podniesienie kompetencji Policji w zakresie wsparcia ofiar
przestępstw w terminach 26-28 kwietnia 2022 r., 10-12 maja 2022 r. i 17-19 maja 2022 r.” w
części I, II i III (znak sprawy: Z-t-P/4/2022).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
z 29 marca 2022 r. roku pod numerem 2022/BZP 00101299/01.
Przedmiotowe postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest prowadzone
na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019
r. poz. 2019 ze zm.), tj. z dnia 18 maja 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129), dalej jako „ustawa
Pzp”.
W postępowaniu tym wykonawca Platon, Zarządzanie i Finanse spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Wysokiej (dalej: „Odwołujący”) 20 kwietnia 2022 roku złożył
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wobec:
• odrzucenia oferty Odwołującego w części I, II i III, jako tej, która zawiera błąd w
obliczeniu ceny
• naruszenia zasady równego traktowania wykonawców ubiegających się o
zamówienie publiczne.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
Pzp:
1) art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp
, przez jego błędne zastosowanie w przedmiotowym
postępowaniu;
2) art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
przez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób uchybiający zasadom równego traktowania wykonawców.
W
związku z powyższymi zarzutami, Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:
1)
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z 15 kwietnia 2022 r.
2)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego dokonanej z 15 kwietnia br.
3)
przeprowadzenie czynności badania i oceny ofert, a także dokonania wyboru
najkorzystniejszej oferty w przedmiotowym postępowaniu z uwzględnieniem oferty
Odwołującego;
4)
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm określonych w
stosownych przepisach.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu niniejszego
odwołania. Odwołujący jest wykonawcą biorącym udział w tym postępowaniu o udzielenie
zamówienia. W wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Odwołujący
może ponieść szkodę.
Następnie Odwołujący wskazał, że 15 kwietnia br. Zamawiający przekazał
wykonawcom
informacj
ę o odrzuceniu oferty Odwołującego oraz o wyborze
najkorzystniejszej oferty w przedmiotowym postępowaniu, wskazując jako podstawę prawną
czynności odrzucenia oferty odwołującego art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy PZP, tj. podnosząc
zarzut, iż oferta odwołującego zawiera błąd w obliczeniu ceny poprzez zastosowanie przez
odwołującego niewłaściwej – zdaniem odwołującego – stawki podatku od towarów i usług
(podatku VAT).
Odwołujący wyjaśnił, że Zamawiający formułując uzasadnienie faktyczne powyższej
czynności wskazał, iż „w ocenie zamawiającego brak jest podstaw do zastosowania przez
wykonawcę zwolnienia podatkowego VAT na przedmiotowe zamówienie. Podobne
stanowisko zostało zajęte przez Kio w wyroku 1044/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. Odmienne
stanowisko zamawiającego naruszałoby zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców”.
W ocenie Odwołującego powyższa retoryka zamawiającego jest całkowicie sprzeczna
z doktryną prawa zamówień publicznych, a także uchybia przepisom ustawy Pzp,
nakazującym zamawiającemu przeprowadzenie rzetelnego badania i oceny ofert. Zdaniem
Odwołującego wszczynając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego,
zamawiający de facto zobowiązuje się do zawarcia z wykonawcą, którego oferta, zgodnie z
przewidzianą procedurą udzielania zamówień, będzie ofertą najkorzystniejszą, umowy, a
wykonawcy przysługuje w stosunku do zamawiającego takie roszczenie wyrażające się m.in.
możliwością żądania wydania przez sąd orzeczenia, o którym mowa w art. 64 ustawy z 23
kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Ogłoszenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest więc w ocenie
Odwołującego porównywane ze złożeniem przyrzeczenie publicznego, o którym mowa w art.
919 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny ze wskazaniem, że przyrzeczenia tego
należy dotrzymać.
Zamawiający nie może zatem odrzucić oferty wykonawcy wyłącznie z tego powodu, iż
w jego subiektywnej opinii „zachodzi ryzyko” naruszenia pryncypialnych zasad systemu
zamówień publicznych, jedynie dlatego że w całkowicie innej i niezwiązanej z
przedmiotowym postępowaniem sprawie Krajowa Izba Odwoławcza wydała postanowienie
niekorzystne dla O
dwołującego. Odwołujący podkreślił, że Zamawiający całkowicie pomija
fakt, iż cytowane przez niego orzeczenie nie rozstrzygało meritum sporu w kontekście wagi,
jaką dla odwołującego miała korzystna dla niego interpretacja podatkowa. W cytowanym
wyroku Izba pominęła fakt, iż wykonawca – dla zachowania ochrony – winien postępować
konsekwentnie, zgodnie z treścią przedmiotowej interpretacji.
Nie można również, zdaniem Odwołującego, pomijać faktu, iż centralizacja
administracji skarbowej, której celem jest ujednolicenie orzecznictwa podatkowego nastąpiła
po wydaniu interpretacji na której oparła się Izba w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16. Nie
może zatem dziwić, iż dwaj wnioskodawcy otrzymali odmienne interpretacje podobnego
stanu faktycznego.
Zdaniem Odwołującego nie może to stanowić na niekorzyść Odwołującego w obecnie
prowadzonym postępowaniu. Co więcej nie może zastąpić rzetelnego badania i oceny ofert.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż Zamawiający nie wskazał co w jego opinii stanowi o
błędzie w obliczeniu ceny. Nie przedstawił również żadnego argumentu potwierdzającego
jego stanowisko, poza blankietowym stwierdzeniem, iż w jego ocenie brak jest podstaw do
zastosowania przedmiotowego zwolnienia. Zamawiający nie podjął nawet polemiki z
argumentacją odwołującego przedstawioną w odpowiedzi na wezwanie do złożenia
wyjaśnień, nie wskazał co w jego opinii stanowi o owym „braku podstaw”.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający zdaje się również całkowicie pomijać
stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w uchwale z dnia 20 października 2011 r. (sygn. akt
III CZP 52/11), zgodnie z którym o porównywalności ofert w zakresie zaproponowanej ceny
można mówić dopiero wówczas, gdy określone w ofertach ceny, mające być przedmiotem
porównywania, zostały obliczone z zachowaniem tych samych reguł. Zakres obowiązków
kontrolnych zamawiającego i kształt nakazanych ustawą, ujętych chronologicznie, kolejnych
jego obow
iązków, warunkowany jest treścią dokumentacji zamówienia.
Odwołujący, odnosząc się do stanowiska Zamawiającego, z którego wynika, że
„zamawiający nie wskazał w dokumentach zamówienia stawki podatku Vat, co nie oznacza,
że pozostawił wykonawcom dowolność w tym zakresie. Wykonawcy zobowiązani są
zastosować się do przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.”, wskazanego w
informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 15 kwietnia br.
, wskazał, że nie sposób
nie odnieść wrażenia, iż Zamawiający – odrzucając ofertę Odwołującego – uczynił wbrew
powyższemu stanowisku. Z jednej strony zobowiązał wykonawców do poszanowania
przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a z drugiej strony ukarał Odwołującego za
stosowanie przepisów ww. ustawy w zakresie związania interpretacją podatkową, całkowicie
pomijając przy tym przekazane przez odwołującego uzasadnienie.
Odwołujący nie kwestionuje faktu, iż prawidłowe ustalenie stawki podatku VAT należy
do obowiązków Wykonawcy. W przypadku zastosowania innej stawki VAT, niż stawka
podstawowa, Wykonawca winien wykazać podstawę stosowania innej preferencyjnej stawki
podatkowej lub możliwość stosowania zwolnień podatkowych, np. przedstawiając w tym celu
wyjaśnienia bądź indywidualną decyzję IS. Takie stanowisko przyjęła Krajowa Izba
odwoławcza w wyroku z 13 sierpnia 2021 r. (sygn. akt KIO 2079/21), a odwołujący stosowne
wyjaśnienia wraz z właściwą interpretacją Zamawiającemu przedłożył.
Mając na uwadze powyższe, zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Prawo
zam
ówień publicznych należy uznać za w pełni dowiedziony ponieważ zamawiający nie
wskazał żadnej okoliczności, jaka przemawiałaby za przyjęciem takiego stanowiska w
przedmiotowym postępowaniu.
Odwołujący podniósł również, iż formułując tak lakoniczne uzasadnienie odrzucenia
oferty odwołującego zamawiający uchybił również postanowieniom art. 253 ust. 1 ustawy
Pzp
. Przywołany przepis nakłada na zamawiającego obowiązek poinformowania
wykonawców o odrzuceniu ofert wskazując przy tym uzasadnienie faktyczne i prawne. Jak
wynika zarówno z szerokiego orzecznictwa Izby, jak i z pragmatyki prawa zamówień
publicznych, przedmiotowy obowiązek stanowi i przejrzystości działań zamawiającego.
Bezsporne jest, iż wykonawca winien oczekiwać od zamawiającego takiego uzasadnienia
swojej decyzji
– zwłaszcza w tak istotnej kwestii, jak odrzucenie oferty – po to, aby w
przyszłych postępowaniach takowego błędu nie popełniać. Jeżeli zatem sam zamawiający
nie jest w stanie obiektywnie, na gruncie przedmiotowego postępowania, uzasadnić swojej
własnej decyzji w zakresie odrzucenia oferty, to uzasadnione wątpliwości budzi również sam
fakt odrzucenia oferty, który swoje podstawy znajduje wg. zamawiającego w realiach
zupełnie innego postępowania. Zamawiający mylnie również przyjmuje, iż w jakikolwiek
sposób i w jakimkolwiek zakresie jest związany treścią wyroku Krajowej Izby Odwoławczej
wydanym w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16. Zarówno w orzecznictwie, jak i w samej
ustawie Pzp
próżno szukać przepisu, który taki obowiązek na zamawiającego by nakładał.
Uzasadniając z kolei zarzut naruszenia art. 16 pkt 1 ustawy Pzp przez prowadzenie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób uchybiający zasadom
równego traktowania wykonawców, Odwołujący wskazał, iż do obowiązków zamawiającego
na
leży przestrzeganie ww. zasady, a podejmowane przez zamawiającego czynności
jednoznacznie wskazują na ich naruszenie.
Odwołujący podkreślił, że równe traktowanie jest jedną z podstawowych zasad
państwa prawa. Na niej opierają się, z niej są wywodzone prawa i obowiązki osób i
podmiotów przede wszystkim wobec państwa, ale także wobec siebie nawzajem. Zasada ta
została wprost wyrażona w art. 32 Konstytucji RP zgodnie z którym wszyscy są wobec prawa
równi. Rozumienie zasady równości jest utrwalone w orzecznictwie zarówno Krajowej Izby
Odwoławczej, jak i sądów powszechnych, i nie budzi wątpliwości. Polega ono na tym, iż
podmioty znajdujące się w takiej samej lub podobnej sytuacji należy traktować tak samo,
natomiast podmioty znajdujące się w sytuacji odmiennej należy traktować odmiennie.
Również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje na konieczność
przestrzegania tak rozumianej zasady równego traktowania. Niedopuszczalne jest bowiem
czynienie różnic między podmiotami prawnymi państw członkowskich, które znajdują się w
tożsamych sytuacjach, albo równoprawne ich traktowanie, gdy znajdują się w sytuacjach
różnych, chyba, że znajduje to obiektywne uzasadnienie (por. wyrok Europejskiego
Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 października 1980 r., sygn. akt C-147/79). Z uwagi na
charakter orzecznictwa TSUE, wyrok odnosi się wprost do podmiotów z różnych państw
członkowskich, niemniej sformułowana w nim zasada ma również znaczenie w przypadku
wykonawców pochodzących z tego samego państwa (por. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z 15 listopada 2012 r., sygn. akt KIO 2424/12).
W ocenie Odwołującego Zamawiający błędnie przyjął, iż wszyscy wykonawcy
składający ofertę w przedmiotowym postepowaniu znajdują się w identycznej sytuacji
podmiotowej, a w związku z tym należy ich traktować w ten sam sposób.
Zdaniem Odwołującego Zamawiający całkowicie pominął fakt, iż odwołujący znajduje
się w odmiennej sytuacji, ponieważ posiada on wiążącą i nieuchyloną interpretacje w
zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku od towarów i usług nawet w
sytuacji gdy odwołujący nie świadczy bezpośrednio usługi szkoleniowej, a zapewnia jedynie
usługi nierozerwalnie, ściśle związane z przedmiotowym szkoleniem, jak ma to miejsce w
przedmiotowym zamówieniu.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający winien był odnieść się szczegółowo do
przedłożonych przez odwołującego wyjaśnień, a nie bezrefleksyjnie odwoływać się wyroku
Krajowej Izby Odwoławczej z 30 czerwca 2016 r. (sygn. akt KIO 1044/16), który został
wydany przy innym stanie faktycznym
, co nie podlega co do zasady dalszej dyskusji, gdyż
Izba nie rozpatruje podczas jednej rozprawy postanowień lub sentencji podjętych w innych
sprawach.
Powyższe działania Zamawiającego świadczą zdaniem Odwołującego o nierównym
traktowaniu wykonawców, a także o naruszeniu przez zamawiającego zasady uczciwej
konkurencji, tj. fundamentalnych zasad regulujących sferę udzielania zamówień publicznych.
24 kwietnia 2022 r. wykonawca J. G.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
J. G. G.
Fordewind z siedzibą w Rynie (dalej: „Przystępujący”) skutecznie zgłosił
przystąpienie do postępowania odwoławczego w charakterze uczestnika postępowania w
zakresie części 1, po stronie Zamawiającego.
W odpowi
edzi na odwołanie złożonej pismem z 29 kwietnia 2022 r. Zamawiający
wniósł o oddalenie odwołania.
Zamawiający wskazał, że w jego ocenie podniesione zarzuty są lakoniczne i
całkowicie niezasadne. Zgodnie z art. 516 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, odwołanie zawiera
zwięzłe przedstawienie zarzutów. Odwołanie nie może mieć charakteru ogólnego. Odwołanie
powinno więc zawierać konkretne zarzuty, nakierowane na uwzględnienie odpowiadających
im żądań, jak również wskazywać okoliczności faktyczne i prawne, które pozwalają na
dokonanie oceny zasadności tych zarzutów (wyr. KIO z 17.3.2016 r., KIO 330/16, Legalis).
Przez zarzut należy rozumieć zaskarżenie okoliczności (przyczyn), z powodu których
wykonawca zaskarża czynność zamawiającego. Precyzyjne sformułowanie zarzutów i ich
należyte uzasadnienie jest bardzo ważne, bowiem w świetle art. 555 ustawy Pzp, Izba nie
może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. W związku z powyższym,
zdaniem Zamawiającego, nie powinien podlegać ocenie Krajowej Izbie Odwoławczej zarzut
naruszenia art. 253 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż nie został prawidłowo sformułowany, a jedynie
ubocznie został podniesiony w uzasadnieniu odwołania. Odwołujący ma obowiązek postawić
konkretne zarzuty w zakresie niezgodności z prawem czynności Zamawiającego, które
następnie ma obowiązek udowodnić.
Następnie Zamawiający wskazał, że w jego ocenie Odwołujący lakonicznie podnosi
zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp, przez jego błędne zastosowanie w
przedmiotowym postępowaniu. Właściwe podniesienie zarzutów w treści odwołania pełni w
postępowaniu odwoławczym istotne i różne funkcje. Pozwala na zaskarżenie określonej
czynności lub zaniechania dokonania czynności przez zamawiającego, umożliwia
zamawiającemu podjęcie decyzji w kwestii ewentualnego uwzględnienia odwołania, jak
również umożliwia zamawiającemu i uczestnikom postępowania przygotowanie argumentacji
i dowodów na odparcie tez wskazanych w odwołaniu. Przede wszystkim zaś zakreśla
granice rozpoznania sprawy przez KIO. Dlatego też właściwe sformułowanie zarzutów i ich
odpowiednie uzasadnienie jest kluczowe. Wykonawca, wnosząc odwołanie, ma obowiązek
precyzyjnego wyrażenia swoich zastrzeżeń wobec czynności lub zaniechań zamawiającego,
co oznacza konieczność określenia nie tylko podstawy prawnej zarzutu i żądania, lecz także
podstawy faktycznej
– na tyle precyzyjnie, aby umożliwić stronie przeciwnej odniesienie się
do tych zarzutów, a KIO – ocenę ich zasadności.
Z ostrożności procesowej w przypadku, gdyby Izba uznała prawidłowość
podniesionych
zarzutów, Zamawiający wskazał, że w przedmiotowym postępowaniu
Zamawiający w dokumentach zamówienia szczegółowo i precyzyjnie opisał przedmiot
zamówienia, którym jest wykonanie kompleksowej usługi gastronomiczno-hotelarsko-
konferencyjnej w trzech różnych terminach, stanowiących trzy oddzielne zadania częściowe.
Wykonawca, składając ofertę przetargową zobowiązany został do podania jednej, łącznej
ceny ryczałtowej brutto, na którą składa się łączna ryczałtowa cena netto i kwota podatku od
towarów i usług VAT. Formularz cenowy, stanowiący załącznik nr 1 do SWZ został tak
skonstruowany, że w sposób jednoznaczny wskazywał na powinność określenia łącznej
ceny ryczałtowej za realizację przedmiotu zamówienia, ale także ceny netto, kwoty podatku
VAT oraz ceny brutto
w rozbiciu na poszczególne 3 zadania. Zamawiający podkreślił, że nie
wskazał wymaganej stawki podatku VAT, pozostawiając to do określenia przez
Wykonawców zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Zdaniem
Zamawiającego niczego nie pozostawił on dowolności i działał w tym zakresie całkowicie
zgodnie z przepisami ustawy Pzp.
Zamawiający wskazał, że w załączniku Nr 7a do SWZ Zamawiający precyzyjnie
opisał wymagania odnośnie obiektu hotelowego, usługi gastronomicznej, usługi
konferencyjnej w zakres
ie zadania Nr 1. Identyczny opis przedmiotu zamówienia był
określony w załączniku 7 b dla zadania nr 2 i w załączniku nr 7 c dla zadania nr 3. Przedmiot
zamówienia został również precyzyjnie określony w ogłoszeniu o zamówieniu i SWZ za
pomocą kodów słownika CPV: Kod główny: 55120000-7 Usługi hotelarskie w zakresie
spotkań i konferencji. Kod dodatkowy: 55300000-3 Usługi restauracyjne i dotyczące
podawania posiłków.
Przedmiot zamówienia w żadnym wypadku nie obejmował usług szkoleniowych, które
wchodzą w zakres zupełnie innych usług (80000000-4 Usługi edukacyjne i szkoleniowe).
Zgodnie z przyjętą nomenklaturą usługą szkoleniową jest specjalistyczne działanie
świadczone przez osoby o wysokich kompetencjach merytorycznych i dydaktycznych,
mająca na celu nabycie, potwierdzenie lub wzrost wiedzy, umiejętności lub kompetencji
społecznych usługobiorcy, w tym przygotowującą do uzyskania kwalifikacji lub pozwalającą
na jego rozwój
W trakcie postępowania nikt z wykonawców nie zgłosił zapytania do treści ogłoszenia
o zamówieniu i treści SWZ.
Następnie Zamawiający wyjaśnił, że po otwarciu ofert okazało się, że Wykonawcy dla
obliczenia łącznej ceny ofertowej brutto zastosowali różne stawki podatku VAT, a
Odwołujący jako jedyny przy obliczaniu ceny ryczałtowej brutto w każdym zadaniu
zastosował zwolnienie z podatku VAT. Do wykonawców, którzy zastosowali obniżoną stawkę
podatku VAT Zamawiający skierował wezwanie do wyjaśnienia treści oferty w tym zakresie.
Do firmy PLATON Zarządzenie i Finanse Sp. z o. o. Zamawiający skierował wezwanie do
złożenia wyjaśnień m. in. w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT. W celu oceny
zgodności oferty z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, Zamawiający wskazał na
konieczność uzasadnienia zastosowanego zwolnienia z podatku VAT.
Odwołujący wskazał, że na powyższe wezwanie w dniu 14 kwietnia 2022 r.
Odwołujący złożył pisemną odpowiedź. W odpowiedzi swej ustosunkował się w następujący
sposób: „informujemy, iż zgodnie z art 43 ust 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT, nasza firma
korzysta ze
zwolnienia podatkowego w związku ze świadczeniem usług ściśle związanych z
wykonywaniem szkoleń/kursów (podkreślenie Zamawiającego) finansowanych ze środków
publicznych. Dotyczy to także przypadków, gdy nie wykonujemy bezpośrednio usług
kształcenia i szkolenia w danym zamówieniu. Zgodnie z przedmiotem zamówienia
Przedmiotem zamówienia jest Wykonanie trzech usług gastronomiczno-hotelarsko-
konferencyjnych na potrzeby szkolenia w ramach realizacji Projektu nr PL/2020/PR/0112
POWER ON
– podniesienie kompetencji Policji w zakresie wsparcia ofiar przestępstw. W
odpowiedzi odwołujący powołał się na Interpretację Indywidualną ILPP1/443 752/13-4/AI
wydaną przez Ministra Finansów - Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada
2013 r., jako wykładni prawnej dla naszej jednostki oraz wydaną 08.10.2015 roku decyzję nr
0201- 15-
005228 Izby Skarbowej we Wrocławiu w postępowaniu kontrolnym w przedmiocie
stosowania zwolnienia przedmiotowego naszej jednostki w zakresie art 43 ust 1 pkt 29 lit. c
ustawy o VAT. Stąd kwota netto jest równa kwocie brutto zamówienia.” W udzielonej
odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, Odwołujący nie przedłożył ww. indywidulanej
interpretacji podatkową MF, ani decyzji Izby Skarbowej we Wrocławiu.
Zamawiający
wskazał,
że
Odwołujący
podkreśla,
przez
wytłuszczenie
poszczególnych haseł, fakt iż zamawiane usługi mają bezpośredni związek z organizacją
szkolenia oraz podnoszeniem kwalifikacji. Z powyższym stanowiskiem Zamawiający się nie
zgodził, a zaprezentowana przez PLATON Zarządzenie i Finanse Sp. z o. o. opinia nasuwa
wniosek o możliwości nadużycia w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT. W
szczególności dlatego, że przedmiotem zamówienia nie są usługi zorganizowania szkolenia
czy przeprowadzenia warsztatów podwyższających kompetencje funkcjonariuszy i
pracowników Policji, a Zamawiający oczekuje kompleksowej usługi gastronomiczno-
hotelarsko-
konferencyjnej, a więc związanej z zapleczem technicznym (wyżywienie,
zakwaterowanie, sala konferencyjna) docelowych warsztatów. Zamawiający sam
przeprowadzi szkolenie, określił jego tematykę i formułę zajęć, we własnym zakresie
nawiąże współpracę z kadrą szkoleniową, wyspecjalizowaną w zakresie wiktymologii,
zorganizuje materiały szkoleniowe i promocyjne oraz opracuje wyniki konferencji. Z
powyższych względów jednoznacznie wynika, że w sprawie tej nie zachodzi zwolnienie
określone w art. 43 pkt 29 lit. c ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
tj. „zwalnia się od podatku: usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania
zawo
dowego finansowane w całości ze środków publicznych”. Zapewnienie usługi
wyżywienia, zakwaterowania oraz udzielenia sali konferencyjnej nie spełnia definicji usług
kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.
Zamawiający nie zgodził się również z twierdzeniem Wykonawcy zawartym w
odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnienia treści oferty, jakoby: „nasza jednostka jest
podatnikiem podatku VAT i to ona ma obowiązek stosować właściwą stawkę opodatkowania.
To naszą jednostkę organy podatkowe ewentualnie pociągną do odpowiedzialności z tego
tytułu i to jego od tej odpowiedzialności zwalnia interpretacja indywidualna wydana przez
Ministra Finansów.” Zamawiający wskazał, że jest gospodarzem postępowania o udzielenie
zamówienia i to Zamawiający kształtuje reguły udzielenia zamówienia, to na nim ciąży
obowiązek stania na straży przestrzegania obowiązujących przepisów prawa w procesie
ubiegania się o zamówienie. Zamawiający wskazał, że jest szczególnym podmiotem bo
statio fisci Skarbu Państwa - Komendantem Wojewódzkim Policji. Zamawiający jako
profesjonalny podmiot narzuca standardy i wymogi prowadzonego postępowania tak, by w
przyszłości uniknąć ewentualnych sporów sądowych w tym także roszczeń uzupełniających
o dopłatę nieuiszczonego podatku VAT na skutek niepoprawnie zastosowanego zwolnienia.
Obowiązkiem Zamawiającego jest bowiem opłata całkowitej wartości faktury za zamówione
usługi.
Zdaniem Zamawiającego na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że choć
odwołujący powołuje się na Indywidualną Interpretację ILPP1/443 752/13-4/AI wydaną przez
Ministra Finansów – Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada 2013 r., oraz
wydaną 08.10.2015 roku decyzję nr 0201- 15-005228 Izby Skarbowej we Wrocławiu w
postępowaniu kontrolnym w przedmiocie stosowania zwolnienia w zakresie art 43 ust 1 pkt
29 lit. c ustawy o VAT to nie przedkłada tych stanowisk do akt sprawy, tym samym
uniemożliwiając zapoznanie się z ich treścią oraz przeanalizowanie poprawności jego
twierdzeń. Tak więc choć wywodzi skutki prawne z określonych dokumentów, to nie czyni
zadość ciążącemu na obowiązkowi dowodowemu. Jednocześnie Zamawiający wskazał, że
są również odmienne od przedstawionej przez Odwołującego indywidulane interpretacje
podatkowe zgodnie z którymi opodatkowaniu 23 % stawką VAT podlega kompleksowa
usługa świadczona w ramach pakietu konferencyjnego (z dnia 14 listopada 2012 r. Izba
Skarbowa w Warszawie z dnia 14.11.2012 r. sygn. akt IPPP2/443-1095/12-2/KOM). W
powyższej interpretacji wskazano, że zasadniczo każde świadczenie dla celów
opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i
niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu
widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.
Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika
na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie
gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te
świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów
ustawy o podatku od towarów i usług. W trakcie postępowania odwoławczego to Odwołujący
kwestionuje podjęte przez Zamawiającego decyzje w zakresie oceny ofert i wykonawców w
postępowaniu, nie zgadza się z podjętymi czynnościami lub zaniechaniem określonych
działań, zatem w myśl art. 534 w zw. z art. 537 ustawy Pzp to na odwołującym ciąży
obowiązek dowiedzenia, że stanowisko Zamawiającego jest nieprawidłowe. W wyroku Sądu
Okręgowego w Poznaniu z dnia 19 marca 2009 roku sygn. akt X Ga 32/09, wskazano że
ciężar udowodnienia twierdzenia spoczywa na tym uczestniku postępowania, który przytacza
twierdzenie o istnieniu danego faktu, a nie na uczestniku, który twierdzeniu temu zaprzecza
(...).
Odwołujący zarzuca Zamawiającemu, że w uzasadnieniu odrzucenia oferty powołał
się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO 1044/16. W analogicznej sprawie
Krajowa Izba Odwoławcza pod sygnaturą akt: KIO 1044/16 wydała w trzyosobowym składzie
wyrok z dnia 30 czerwca 2016 r. w którym oddaliła odwołanie podmiotu PLATON
Zarządzenie i Finanse Sp. z o. o. W ramach tego postępowania ustalono, że w obrocie
prawnym funkcjonuje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
od
nosząca się do następującego (analogicznego do niniejszej sprawy) stanu faktycznego
„Wnioskodawca planuje prowadzenie szkoleń specjalistycznych i warsztatów. W tym celu
Wnioskodawca będzie zawierał umowy z wykonawcami na dostarczenie usług hotelarskich,
ga
stronomicznych oraz konferencyjnych (zabezpieczenie sali i obsługa) niezbędnych do
realizacji przedmiotowych szkoleń. Z uwagi na specyfikę i tematykę szkoleń prelegentami
będą funkcjonariusze/ pracownicy Policji (w ramach obowiązków służbo-wych), wobec czego
wynagrodzenie dla wykonawcy będzie obejmowało usługę noclegową, wy-żywienie,
wynajem sali konferencyjnej. Usługa wykonywania przez wykonawców nie będzie
obejmować prowadzenia szkoleń, a tylko zapewnienie uczestnikom noclegów, wyżywienia i
Sali konferenc
yjnej. W związku z tym zadano następujące pytanie: prośbę o wydanie
indywidualnej opinii w zakresie braku możliwości, w aspekcie obowiązujących przepisów,
zastosowania stawki zwolnionej z VAT na dostawę przedmiotowych usług. Organ podatkowy
udzielił odpowiedzi, że w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy
w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe. (…) W sprawie
pod sygnaturą KIO 1044/16 badając w/w zapytanie przedstawione przez zamawiającego
Izba stwierdziła, że pytanie to dotyczy braku możliwości stosowania stawki zwolnionej dla
usługi nie obejmującej prowadzenia szkolenia, a tylko zapewnienie uczestnikom noclegów,
wyżywienia i sali konferencyjnej. Tym samym pytanie to jest związane z przedmiotem
zamówienia, który dotyczy świadczenia usług hotelarskich, gastronomicznych i
konferencyjnych. Krajowa Izba Odwoławcza, w uzasadnieniu wyroku podkreśliła, że zgodnie
z art. 110 k.p.a organ wydając decyzję jest nią związany od chwili jej doręczenia, co jednak
nie ozna
cza zasady związania organu administracji publicznej decyzją wydaną przez inny
organ administracji publicznej lub wyrokiem sądowym. Oceniając charakter wydanej decyzji
ma ona znaczenie i wartość dla postępowań kontrolnych prowadzonych u Odwołującego,
natom
iast nie służy udowodnieniu okoliczności mających istotne znaczenie dla
rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, gdyż ocena przez zamawiającego prawidłowości
obliczenia ceny w zakresie zastosowanej stawki VAT na potrzeby postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, nie jest tożsama z wydaniem decyzji administracyjnej w konkretnej
sprawie podatkowej, ani nie ma rozstrzygającego znaczenia w sferze zobowiązań
podatkowych odwołującego.
Zatem udzielona odpowiedź o braku możliwości zastosowania zwolnienia jako
prawidłowej ocenie prawnej pozwala Izbie na ustalenie, że w przedmiotowej sprawie pod
sygnaturą KIO 1044/16 Zamawiający zgodnie ze zgromadzonym materiałem dowodowym
ocenił, że zastosowanie stawki zwolnionej było nieprawidłowe w świetle art. 43 ust. 1 pkt. 29
lit. c ustawy o VAT.”
Zamawiający uznał, że możliwość zastosowania zwolnienia z podatku VAT na usługi
gastronomiczno-hotelarsko-
konferencyjne przez Odwołującego się została już dogłębnie
zbadana w analogicznej sprawie przez KIO, od tego czasu nie zmi
eniły się przepisy
podatkowe w tym zakresie, a Odwołujący w dalszym ciągu powołuje się na te same decyzje
administracyjne. W związku z powyższym Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty
jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny odwołał się do znanego przecież Odwołującemu
orzeczenia KIO w takiej samej sytuacji faktycznej. Sytuacja podmiotowa Odwołującego nie
odbiega od sytuacji innych wykonawców w postępowaniu w zakresie obowiązków
podatkowych.
Odnosząc się do powołanego w odwołaniu wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
13 sierpnia 2021 r. sygn. akt KIO 2079/21 na okoliczność, że w przypadku zastosowania
innej stawki VAT, niż stawka podstawowa, wykonawca winien wykazać podstawę
stosowania innej -
preferencyjnej stawki podatkowej lub możliwość stosowania zwolnień
podatkowych (np. przedstawiając w tym celu wyjaśnienia bądź indywidualną decyzję US,
Zmawiający wskazał, że w jego ocenie powoływanie się na powyższe jest niewłaściwe, gdyż
taka teza została przedstawiona jako zarzut przez firmę ubiegająca się udzielenie
zamówienia ZP/05/2021, i powyższy zarzut nie został uwzględniony gdyż w Krajowa Izba
Odwoławcza, wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2021 r. oddaliła odwołanie.
W ocenie Zamawiającego, oferta Odwołującego zawierała błąd w obliczeniu ceny,
w
ynikający z zastosowania przez niego zwolnienia z podatku VAT, a w konsekwencji jego
oferta podlegała odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 10 Pzp. Zgodnie z Uchwałą
Sądu Najwyższego z 20 października 2011 r. (sygn. akt: III CZP 52/ 11) „Określenie w
ofercie ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług
stanowi błąd w obliczeniu ceny, jeżeli nie ma ustawowych przesłanek wystąpienia omyłki
(art. 89 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych). Sąd Najwyższy wskazał, że określenie w ofercie ceny brutto z
uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług stanowi błąd w obliczeniu
ceny, jeżeli brak jest ustawowych przesłanek wystąpienia omyłki (w aktualnym stanie
prawnym art. 226 ust. 1 pkt 10 w zw. art. 223 ust. 2 pkt 3 Pzp).
Odwołujący czyni zarzut Zamawiającemu, że „mylnie również przyjmuje, iż w
jakikolwiek sposób i w jakimkolwiek zakresie jest związany treścią wyroku Krajowej Izby
Odwoławczej wy-danym w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16. Zarówno w orzecznictwie, jak i
w samej ustawie PZP próżno szukać przepisu, który taki obowiązek na zamawiającego by
nakładał”. Komenda Wojewódzka Policji w Olsztynie, jako Zamawiający publiczny, na
bieżąco śledzi i analizuje orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej i w pełni korzysta z jej
dorobku w zakresie interpretacji i stosowania Prawa zamówień publicznych.
Odnosząc się do naruszenia art. 16 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp przez prowadzenie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób uchybiający zasadom
równego traktowania, Zamawiający wskazał, że w ocenie Odwołującego, Zamawiający
błędnie przyjął, iż wszyscy wykonawcy składający ofertę w przedmiotowym postępowaniu
znajdują się w identycznej sytuacji podmiotowej, a w związku z tym należy ich traktować w
ten sam sposób. Odwołujący zarzuca, że Zamawiający całkowicie pominął fakt, iż
Odwołujący znajduje się w odmiennej sytuacji, ponieważ posiada on wiążącą i nieuchyloną
interpretację w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku od towarów i usług
nawet w sytuacji gdy odwołujący nie świadczy bezpośrednio usługi szkoleniowej, a zapewnia
jedynie usługi nierozerwalnie, ściśle związane z przedmiotowym szkoleniem, jak ma to
miejsca w przedmiotowym zamówieniu. W uzasadnieniu Odwołujący wskazuje także na
naruszeniu przez Zamawiającego zasady uczciwej konkurencji. Powyższy zarzut jest
niezasadny, gdyż zgodnie z art. 16 ustawy Pzp Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; przejrzysty; proporcjonalny. Zasada
równego traktowania wykonawców oznacza jednakowe traktowanie wykonawców na każdym
etapie postępowania, bez stosowania przywilejów i środków dyskryminujących wykonawców
ze względu na ich właściwości. Jej przestrzeganie polega na stosowaniu jednej miary do
wszystkich wykonawców znajdujących się w tej samej lub podobnej sytuacji. Wskazywane
warunki lub kryteria uczestnictwa w postępowaniu nie powinny więc preferować jedynie
niektórych podmiotów. Wszyscy wykonawcy powinni mieć zapewniony równy dostęp do
istotnych dla postępowania informacji w jednakowym czasie, dokonywanie oceny warunków
oraz oceny ofert powinno następować według wcześniej sprecyzowanych i znanych
wykonawcom kryteriów, na podstawie dokumentów przedłożonych we wniosku o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu i ofercie, nie zaś na podstawie innej wiedzy
zamawiającego. Zgodnie z orzecznictwem błędem w obliczeniu ceny jest nieprawidłowe
określenie przez Wykonawcę stawki VAT. Stawka podatku VAT jest elementem
cenotwórczym. Aby oferty złożone w postępowaniu mogły być porównywalne, m.in. ceny
ofertowe muszą być obliczone z zastosowaniem tych samych reguł, a w tym z
zastosowaniem tych samy
ch stawek VAT, które są istotnym elementem kalkulacji ceny
oferty. (wyrok KIO z dnia 26.01.2022 r. sygn. akt KIO 44/22).
Zamawiający wskazał, że w
przedmiotowym postępowaniu, Zamawiający realizuje usługi szkoleniowe we własnym
zakresie, a ich wynagrodzenie
będzie obejmować wyłącznie zapewnienie uczestnikom
noclegów, wyżywienia i sali konferencyjnej. Oznacza to jednoznacznie, że dla nabywanych
przez Zamawiającego towarów i usług znajdują zastosowanie stawki podatku właściwe dla
tych konkretnie nabywanych tow
arów i usług, a nie stawki podatku od towarów i usług
właściwe dla usług szkoleniowych, które nie są przedmiotem nabycia od kontrahentów.
Wyjątkiem od powyższego może być zwolnienie podmiotowe określone w ustawie z dnia 11
marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, co nie wystąpiło w niniejszym postępowaniu.
Dlatego to Zamawiający stosując zasadę równego traktowania wykonawców, w informacji o
wyniku postępowania z dnia 15 kwietnia 2022 r. podał, że odrzucił ofertę Odwołującego,
gdyż zawiera błąd w obliczeniu ceny. W ocenie zamawiającego, brak jest podstaw do
zastosowania przez Wykonawcę zwolnienia podatkowego VAT na przedmiotowe
zamówienie, jednocześnie odesłano do wyroku KIO z dnia 30 czerwca 2016 r. (sygn. akt
1044/16) w analogicznej sprawie w stosunku do
Odwołującego. Mając na względzie
powyższe należy zauważyć, że także w niniejszej sprawie Zamawiający poprawnie ocenił
złożone przez Odwołującego dokumenty i prawidłowo ustalił, że Odwołujący nie ma prawa
do zastosowania zwolnienia z podatku VAT na oferowa
ne usługi. Zamawiający prawidłowo
przyjął, że zastosowanie zwolnienia z podatku VAT stanowi błąd w obliczeniu ceny.
Skutkiem tego stanu faktycznego było prawidłowe zastosowanie przez Zamawiającego art.
226 ust. 1 pkt. 10 ustawy Pzp wobec oferty Odwołującego i odrzucenie jej w postępowaniu.
Zamawiający zatem równo potraktował wykonawców nie dopuszczając do oceny ofert
podlegających odrzuceniu. W konsekwencji należy obalić zarzut Odwołującego jakoby w
postępowaniu tym doszło do nierównego potraktowania wykonawców. Samo nieczynienie
zadość oczekiwaniom Wykonawcy nie stanowi nierównego traktowania.
Mając na uwadze powyższe wnoszę o oddalenie odwołania w całości jako
nieudowodnionego i bezzasadnego.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron złożone na piśmie i podane do protokołu
rozprawy ustaliła, co następuje.
Odwołującemu zgodnie z treścią w art. 505 ustawy Pzp przysługują środki ochrony
prawnej, ponieważ ubiega się o to zamówienie publiczne.
Izba u
znała, że Przystępujący skutecznie zgłosił swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Odwołanie zostało rozpoznane w granicach zawartych w nim zarzutów (art. 555
ustawy Pzp), podtrzymanych na rozprawie z uwzględnieniem zasady kontradyktoryjności
postępowania (art. 534 ust. 1 ustawy Pzp). Rozpoznając przedmiotowe odwołanie Izba miała
na uwadze treść akt postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia 30
grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2453)).
Izba ustaliła następujące okoliczności faktyczne jako istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy.
Jak wynika z treści SWZ pkt 33 „Sposób obliczenia ceny”, Zamawiający nie wskazał
wysokości stawki podatku VAT, jaka wykonawcy byliby zobowiązani zastosować w tym
postepowaniu. Obowiązek określenia stawki podatku VAT spoczywał na wykonawcach.
Jest okolicznością między Stronami bezsporną, że Odwołujący, składając ofertę w
tym postępowaniu zastosował zwolnienie z podatku VAT.
Pismem z 12 kwietnia 2022 r. Zamawiający wezwał Odwołującego w trybie art. 223
ust. 1 ustawy Pzp do wyjaśnienia treści złożonej oferty m.in. co do zastosowanego w ofercie
zwolnienia z podatku VAT. Zamawiający wezwał Odwołującego do wskazania podstawy
zastosowanego zwolnienia z podatku.
W odpowiedzi udzielonej pismem z 14 kwietnia 2022 r. Odwołujący wyjaśnił, że
korzysta ze zwolnienia podatkowego w związku ze świadczeniem usług ściśle związanych z
wykonywaniem szkoleń/kursów/finansowanych ze środków publicznych. Jako podstawę
prawną Odwołujący podał art. 43 ust. 1 pkt 29 lit c ustawy o VAT. Odwołujący wyjaśnił, że
zwolnienie to dotyczy także przypadków, gdy nie wykonuje on bezpośrednio usług
kształcenia i szkolenia w danym zamówieniu. Odwołujący wskazał, że na powyższe posiada
Interpretacj
ę indywidualną ILPP1/433 752/13-4/AI wydaną przez Ministra Finansów –
Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada 2013 r. oraz wydaną 8
października 2015 r. decyzję nr 0201-15-005228 Izby Skarbowej we Wrocławiu w
postępowaniu kontrolnym w przedmiocie stosowania zwolnienia przedmiotowego w zakresie
art. 43 ust. 1 pkt 29 lit c ustawy o VAT.
Jak wynika z informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej z 15 kwietnia 2022 r., pkt
6) odrzucenie oferty Odwołującego w zadaniu nr 1, 2 i 3 nastąpiło na podstawie art. 226 ust.
1 pkt 10) ustawy Pzp z następującym uzasadnieniem: „brak jest podstaw do zastosowania
przez Wykonawcę zwolnienia podatkowego VAT na przedmiotowe zamówienie. Podobne
stanowisko zostało zajęte przez KIO w wyroku 1044/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. Odmienne
stanowisko Zamawiającego naruszałoby zasadę zachowania uczciwej konkurencji równego
traktowania.”
Izba zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje na treść przepisów ustawy Pzp, będących
podstawą orzekania w przedmiotowej sprawie.
art. 253 ust. 1 ustawy Pzp
1. Niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający informuje równocześnie
wykonawców, którzy złożyli oferty, o:
1) wyborze
najkorzystniejszej oferty, podając nazwę albo imię i nazwisko, siedzibę albo
miejsce zamieszkania, jeżeli jest miejscem wykonywania działalności wykonawcy, którego
ofertę wybrano, oraz nazwy albo imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania,
jeżeli są miejscami wykonywania działalności wykonawców, którzy złożyli oferty, a także
punktację przyznaną ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łączną punktację,
2) wykonawcach, których oferty zostały odrzucone
-
podając uzasadnienie faktyczne i prawne.
art. 226 ust. 1 pkt 10) ustawy Pzp
1.
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu;
art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w
sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
Odwołanie podlegało uwzględnieniu, ponieważ potwierdził się zarzut naruszenia art.
253 ust. 1 ustawy Pzp
, tj. słusznie podniósł Odwołujący, że uzasadnienie decyzji z 15
kwietnia 2022 r. o odrzuceni
u oferty Odwołującego zostało sfomułowanie w sposób
lakoniczny, a Zamawiający powodów odrzucenia oferty Odwołującego w tym postępowaniu
upatruje w realiach innej sprawy odwoławczej nie odnosząc się w sposób obiektywny do
realiów przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia. Nie ma przy tym
znaczenia, że zarzut ten został podniesiony w treści uzasadnienia odwołania a nie w jego
petitum.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, że zasadność czynności odrzucenia oferty
podlega ocenie Izby w kontekście okoliczności faktycznych i prawnych przedstawionych
przez zamawiającego w uzasadnieniu tej czynności. Zgodnie z art. 253 ust. 1 pkt 2 ustawy
Pzp, niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający informuje równocześnie
wykonawców, którzy złożyli oferty, o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone –
podając uzasadnienie faktyczne i prawne. Przepis ten stanowi realizację zasad
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, takich jak jawność postępowania oraz
równe traktowanie wykonawców i zachowanie uczciwej konkurencji i nakłada na
zamawiającego obowiązek zakomunikowania wykonawcom, dlaczego uznał, że dana oferta
podlega odrzuceniu, a po stronie wykonawcy kształtuje prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej
wiedzy na temat przyczyn odrzucenia oferty.
Ma to doniosłe znaczenie uwzględniając
okoliczność, że na podstawie informacji przekazanej zgodnie z ww. przepisem wykonawca
po pierwsze podejmuje decyzję, czy skorzystać ze środków ochrony prawnej, a po drugie –
jakie zarzuty sformułować w odwołaniu i w jaki sposób polemizować ze stanowiskiem
zamawiającego. Uzasadnienie faktyczne zawiadomienia o odrzuceniu oferty powinno wobec
tego
wyczerpująco obrazować, jakie przyczyny legły u podstaw decyzji zamawiającego, tak
aby wykonawca, gdy oceny zamawiającego nie podziela, mógł się do wskazanych przez
zamawiającego uchybień odnieść. W związku z powyższym zasadność zarzutów odwołania
kwestionujących czynność odrzucenia oferty może być oceniana wyłącznie w zakresie tych
okoliczności, które zostały przez zamawiającego przedstawione jako uzasadniające
odrzucenie oferty.
Z tych względów ocena kwestionowanej czynności Zamawiającego
dokonywana przez Izbę nie może więc wykraczać poza uzasadnienie przedstawione przez
zamawiającego i polegać na badaniu istnienia podstaw do odrzucenia oferty w szerszym
aspekcie.
W rozpoznawanej sprawie Zamawiający podał uzasadnienie odrzucenia oferty, które
nie spełnia powyższych standardów. Zamawiający, uzasadniając tę czynność, ograniczył się
do
odwołania do ustaleń Izby poczynionych w wyroku z 30 czerwca 2016 r. sygn. akt KIO
1044/16
, jednakże bez odniesienia tez tam zawartych do okoliczności tego postępowania.
Zamawiający wskazał w uzasadnieniu bowiem tylko: „Podobne stanowisko zostało zajęte
przez KIO w wyroku 1044/16 z dnia 30 czerwca 2016 r.”. Zamawiający nawet nie powołał
stanowiska Izby, na którym opiera słuszność swojej decyzji, to nastąpiło dopiero w
odpowiedzi na odwołanie. Argumentacja zawarta przez Zamawiającego w odpowiedzi na
odwołanie jest znacznie bardziej obszerna od tej wskazanej w decyzji uzasadniającej
odrzucenie oferty z 15 kwietnia 2022 r. i zdecydowanie wykracza poza okoliczności
faktyczne tam wskazane, z tego powodu nie mogła zostać wzięta przez Izbę pod uwagę.
Samo natomiast odwołanie się przez Zamawiającego w uzasadnieniu czynności odrzucenia
ofert odwołującego z 15 kwietnia 2022 r. również nie może być uznane za wystarczające z
następujących powodów. Po pierwsze, Zamawiający nie wyjaśnił w decyzji z 15 kwietnia
2022 r., dlaczego mimo odmienności stanu faktycznego obu spraw polegającej na tym, że w
postępowaniu w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16 Zamawiający, którym była Komenda
Główna Policji z siedzibą w Warszawie, jako dowód przedstawił wydaną na jego rzecz
indywidualną interpretację podatkową odnoszącą się do postępowania o udzielenie
zamówienia, którego dotyczyła sprawa odwoławcza KIO 1044/16, zasadnym jest przełożenie
ustaleń i rozstrzygnięcia Izby w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16 na realia tego
postępowania. Po drugie, w konsekwencji powyższego nie sposób z uzasadnienia decyzji o
odrzuceniu oferty Odwołującego dowiedzieć się dlaczego zdaniem Zamawiającego w tym
postępowaniu adekwatne jest zastosowanie dokonanej tam oceny złożonych dowodów
nawet jeśli są to te same dowody, na które Odwołujący powołał się w tym postępowaniu. W
tym miejscu Izba wskazuje, że to Zamawiający powinien ocenić złożone mu wyjaśnienia i
dowody, a nie powoływać się na ich ocenę dokonaną przez innym podmiot w innym
postepowaniu, w odmiennym stanie faktycznym.
Następnie słusznie Odwołujący podniósł, że
Zamawiający w ogólnie pominął udzielone przez Odwołującego wyjaśnienia z 14 kwietnia
2022 r. Zamawiający bowiem w żaden sposób nie odniósł się do ich treści w decyzji o
odrzuceniu oferty Odwołującego.
Powyższe przesądziło o uwzględnieniu odwołania, ponieważ w ocenie Izby
wyczerpujące uzasadnienie czynności z 15 kwietnia 2022 r. w zakresie w jakim odnosi się
ona do Odwołującego nastąpiło dopiero w odpowiedzi na odwołanie.
W tym miejscu Izba podkreśla, że nie jest rolą Izby wyręczanie Zamawiającego w
prowadzeniu postępowania, a ocenia czynności zamawiającego bądź zaniechania podjęcia
przez niego czynności, do których ustawa go obowiązuje, w postępowaniu o udzielnie
zamówienia. Odwołanie zostało uwzględnione w całości, jednak w tym miejscu podkreślić
należy, że zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10) i art. 16 ust. 1 ustawy Pzp został
uwzględniony w konsekwencji uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 253 ust. 1 ustawy Pzp.
Z
uwagi na fakt, iż Izba nie prowadzi postępowania za Zamawiającego, rozpoznając
przedmiotowe odwołanie Izba nie poczyniła ustalenia co do tego, czy Zamawiający zasadnie
uznał że oferta Odwołującego zawierała błąd w obliczeniu ceny skoro Zamawiający samej
czynności odrzucenia oferty Odwołującego nie dokonał w sposób prawidłowy bowiem nie
spełniała ona wymogów art. 253 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Złożone przez Odwołującego
dowody nie przesądziły wobec tego o uwzględnieniu odwołania ani nie zostały poddane
ocenie przez Izbę z uwagi na podstawę uwzględnienia odwołania, którą było naruszenie art.
253 ust. 1 ustawy pkt 2 ustawy Pzp.
Zatem w okolicznościach sprawy zasadnym było
nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz
czynności odrzucenia oferty Odwołującego i nakazanie ponownego badania i oceny ofert, w
ramach której to czynności Zamawiający powinien dokonać oceny oferty Odwołującego wraz
z udzielonymi wyjaśnieniami z uwzględnieniem materiału dowodowego, którym Zamawiający
dysponuje.
W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.
O kosztach
postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze
zm.) oraz § 7 ust. 1 w związku § 5 pkt 1 i 2 lit b) w związku z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Minis
trów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………..…
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej w zadaniu 1, 2, 3, unieważnienie czynności odrzucenia
oferty O
dwołującego w zadaniu 1, 2, 3 oraz ponowne badanie i ocenę ofert.
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Zamawiającego i:
2.1.
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych, zero groszy) uiszczoną przez
O
dwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych, zero groszy), stanowiącą koszt poniesiony przez
Odwołującego z tytułu zastępstwa przed Izbą.
2.2.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł 00 gr
(słownie: jedenaście tysięcy sto złotych, zero groszy), stanowiącą zwrot kosztów
poniesionych przez
Odwołującego z tytułu uiszczonego wpisu oraz kosztów
zastępstwa przed Izbą.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019), tj. z dnia 18 maja 2021 r. (Dz.U. z
2021 r. poz. 1129) , na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia -
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1084/22
UZASADNIENIE
Komenda
Wojewódzka Policji w Olsztynie, (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie
podstawowym, na podstawie art. 275 ust. 1 ustawy Pzp
postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na dostawę pn.: „Wykonanie trzech usług gastronomiczno-
hotelarsko-konferencyjnych na potrzeby szkolenia w ramach realizacji Projektu nr
PL/2020/PR/0112 POWER ON
– podniesienie kompetencji Policji w zakresie wsparcia ofiar
przestępstw w terminach 26-28 kwietnia 2022 r., 10-12 maja 2022 r. i 17-19 maja 2022 r.” w
części I, II i III (znak sprawy: Z-t-P/4/2022).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
z 29 marca 2022 r. roku pod numerem 2022/BZP 00101299/01.
Przedmiotowe postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest prowadzone
na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019
r. poz. 2019 ze zm.), tj. z dnia 18 maja 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129), dalej jako „ustawa
Pzp”.
W postępowaniu tym wykonawca Platon, Zarządzanie i Finanse spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Wysokiej (dalej: „Odwołujący”) 20 kwietnia 2022 roku złożył
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wobec:
• odrzucenia oferty Odwołującego w części I, II i III, jako tej, która zawiera błąd w
obliczeniu ceny
• naruszenia zasady równego traktowania wykonawców ubiegających się o
zamówienie publiczne.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
Pzp:
1) art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp
, przez jego błędne zastosowanie w przedmiotowym
postępowaniu;
2) art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
przez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób uchybiający zasadom równego traktowania wykonawców.
W
związku z powyższymi zarzutami, Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:
1)
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z 15 kwietnia 2022 r.
2)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego dokonanej z 15 kwietnia br.
3)
przeprowadzenie czynności badania i oceny ofert, a także dokonania wyboru
najkorzystniejszej oferty w przedmiotowym postępowaniu z uwzględnieniem oferty
Odwołującego;
4)
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm określonych w
stosownych przepisach.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu niniejszego
odwołania. Odwołujący jest wykonawcą biorącym udział w tym postępowaniu o udzielenie
zamówienia. W wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Odwołujący
może ponieść szkodę.
Następnie Odwołujący wskazał, że 15 kwietnia br. Zamawiający przekazał
wykonawcom
informacj
ę o odrzuceniu oferty Odwołującego oraz o wyborze
najkorzystniejszej oferty w przedmiotowym postępowaniu, wskazując jako podstawę prawną
czynności odrzucenia oferty odwołującego art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy PZP, tj. podnosząc
zarzut, iż oferta odwołującego zawiera błąd w obliczeniu ceny poprzez zastosowanie przez
odwołującego niewłaściwej – zdaniem odwołującego – stawki podatku od towarów i usług
(podatku VAT).
Odwołujący wyjaśnił, że Zamawiający formułując uzasadnienie faktyczne powyższej
czynności wskazał, iż „w ocenie zamawiającego brak jest podstaw do zastosowania przez
wykonawcę zwolnienia podatkowego VAT na przedmiotowe zamówienie. Podobne
stanowisko zostało zajęte przez Kio w wyroku 1044/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. Odmienne
stanowisko zamawiającego naruszałoby zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców”.
W ocenie Odwołującego powyższa retoryka zamawiającego jest całkowicie sprzeczna
z doktryną prawa zamówień publicznych, a także uchybia przepisom ustawy Pzp,
nakazującym zamawiającemu przeprowadzenie rzetelnego badania i oceny ofert. Zdaniem
Odwołującego wszczynając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego,
zamawiający de facto zobowiązuje się do zawarcia z wykonawcą, którego oferta, zgodnie z
przewidzianą procedurą udzielania zamówień, będzie ofertą najkorzystniejszą, umowy, a
wykonawcy przysługuje w stosunku do zamawiającego takie roszczenie wyrażające się m.in.
możliwością żądania wydania przez sąd orzeczenia, o którym mowa w art. 64 ustawy z 23
kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Ogłoszenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest więc w ocenie
Odwołującego porównywane ze złożeniem przyrzeczenie publicznego, o którym mowa w art.
919 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny ze wskazaniem, że przyrzeczenia tego
należy dotrzymać.
Zamawiający nie może zatem odrzucić oferty wykonawcy wyłącznie z tego powodu, iż
w jego subiektywnej opinii „zachodzi ryzyko” naruszenia pryncypialnych zasad systemu
zamówień publicznych, jedynie dlatego że w całkowicie innej i niezwiązanej z
przedmiotowym postępowaniem sprawie Krajowa Izba Odwoławcza wydała postanowienie
niekorzystne dla O
dwołującego. Odwołujący podkreślił, że Zamawiający całkowicie pomija
fakt, iż cytowane przez niego orzeczenie nie rozstrzygało meritum sporu w kontekście wagi,
jaką dla odwołującego miała korzystna dla niego interpretacja podatkowa. W cytowanym
wyroku Izba pominęła fakt, iż wykonawca – dla zachowania ochrony – winien postępować
konsekwentnie, zgodnie z treścią przedmiotowej interpretacji.
Nie można również, zdaniem Odwołującego, pomijać faktu, iż centralizacja
administracji skarbowej, której celem jest ujednolicenie orzecznictwa podatkowego nastąpiła
po wydaniu interpretacji na której oparła się Izba w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16. Nie
może zatem dziwić, iż dwaj wnioskodawcy otrzymali odmienne interpretacje podobnego
stanu faktycznego.
Zdaniem Odwołującego nie może to stanowić na niekorzyść Odwołującego w obecnie
prowadzonym postępowaniu. Co więcej nie może zastąpić rzetelnego badania i oceny ofert.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż Zamawiający nie wskazał co w jego opinii stanowi o
błędzie w obliczeniu ceny. Nie przedstawił również żadnego argumentu potwierdzającego
jego stanowisko, poza blankietowym stwierdzeniem, iż w jego ocenie brak jest podstaw do
zastosowania przedmiotowego zwolnienia. Zamawiający nie podjął nawet polemiki z
argumentacją odwołującego przedstawioną w odpowiedzi na wezwanie do złożenia
wyjaśnień, nie wskazał co w jego opinii stanowi o owym „braku podstaw”.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający zdaje się również całkowicie pomijać
stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w uchwale z dnia 20 października 2011 r. (sygn. akt
III CZP 52/11), zgodnie z którym o porównywalności ofert w zakresie zaproponowanej ceny
można mówić dopiero wówczas, gdy określone w ofertach ceny, mające być przedmiotem
porównywania, zostały obliczone z zachowaniem tych samych reguł. Zakres obowiązków
kontrolnych zamawiającego i kształt nakazanych ustawą, ujętych chronologicznie, kolejnych
jego obow
iązków, warunkowany jest treścią dokumentacji zamówienia.
Odwołujący, odnosząc się do stanowiska Zamawiającego, z którego wynika, że
„zamawiający nie wskazał w dokumentach zamówienia stawki podatku Vat, co nie oznacza,
że pozostawił wykonawcom dowolność w tym zakresie. Wykonawcy zobowiązani są
zastosować się do przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.”, wskazanego w
informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 15 kwietnia br.
, wskazał, że nie sposób
nie odnieść wrażenia, iż Zamawiający – odrzucając ofertę Odwołującego – uczynił wbrew
powyższemu stanowisku. Z jednej strony zobowiązał wykonawców do poszanowania
przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a z drugiej strony ukarał Odwołującego za
stosowanie przepisów ww. ustawy w zakresie związania interpretacją podatkową, całkowicie
pomijając przy tym przekazane przez odwołującego uzasadnienie.
Odwołujący nie kwestionuje faktu, iż prawidłowe ustalenie stawki podatku VAT należy
do obowiązków Wykonawcy. W przypadku zastosowania innej stawki VAT, niż stawka
podstawowa, Wykonawca winien wykazać podstawę stosowania innej preferencyjnej stawki
podatkowej lub możliwość stosowania zwolnień podatkowych, np. przedstawiając w tym celu
wyjaśnienia bądź indywidualną decyzję IS. Takie stanowisko przyjęła Krajowa Izba
odwoławcza w wyroku z 13 sierpnia 2021 r. (sygn. akt KIO 2079/21), a odwołujący stosowne
wyjaśnienia wraz z właściwą interpretacją Zamawiającemu przedłożył.
Mając na uwadze powyższe, zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Prawo
zam
ówień publicznych należy uznać za w pełni dowiedziony ponieważ zamawiający nie
wskazał żadnej okoliczności, jaka przemawiałaby za przyjęciem takiego stanowiska w
przedmiotowym postępowaniu.
Odwołujący podniósł również, iż formułując tak lakoniczne uzasadnienie odrzucenia
oferty odwołującego zamawiający uchybił również postanowieniom art. 253 ust. 1 ustawy
Pzp
. Przywołany przepis nakłada na zamawiającego obowiązek poinformowania
wykonawców o odrzuceniu ofert wskazując przy tym uzasadnienie faktyczne i prawne. Jak
wynika zarówno z szerokiego orzecznictwa Izby, jak i z pragmatyki prawa zamówień
publicznych, przedmiotowy obowiązek stanowi i przejrzystości działań zamawiającego.
Bezsporne jest, iż wykonawca winien oczekiwać od zamawiającego takiego uzasadnienia
swojej decyzji
– zwłaszcza w tak istotnej kwestii, jak odrzucenie oferty – po to, aby w
przyszłych postępowaniach takowego błędu nie popełniać. Jeżeli zatem sam zamawiający
nie jest w stanie obiektywnie, na gruncie przedmiotowego postępowania, uzasadnić swojej
własnej decyzji w zakresie odrzucenia oferty, to uzasadnione wątpliwości budzi również sam
fakt odrzucenia oferty, który swoje podstawy znajduje wg. zamawiającego w realiach
zupełnie innego postępowania. Zamawiający mylnie również przyjmuje, iż w jakikolwiek
sposób i w jakimkolwiek zakresie jest związany treścią wyroku Krajowej Izby Odwoławczej
wydanym w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16. Zarówno w orzecznictwie, jak i w samej
ustawie Pzp
próżno szukać przepisu, który taki obowiązek na zamawiającego by nakładał.
Uzasadniając z kolei zarzut naruszenia art. 16 pkt 1 ustawy Pzp przez prowadzenie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób uchybiający zasadom
równego traktowania wykonawców, Odwołujący wskazał, iż do obowiązków zamawiającego
na
leży przestrzeganie ww. zasady, a podejmowane przez zamawiającego czynności
jednoznacznie wskazują na ich naruszenie.
Odwołujący podkreślił, że równe traktowanie jest jedną z podstawowych zasad
państwa prawa. Na niej opierają się, z niej są wywodzone prawa i obowiązki osób i
podmiotów przede wszystkim wobec państwa, ale także wobec siebie nawzajem. Zasada ta
została wprost wyrażona w art. 32 Konstytucji RP zgodnie z którym wszyscy są wobec prawa
równi. Rozumienie zasady równości jest utrwalone w orzecznictwie zarówno Krajowej Izby
Odwoławczej, jak i sądów powszechnych, i nie budzi wątpliwości. Polega ono na tym, iż
podmioty znajdujące się w takiej samej lub podobnej sytuacji należy traktować tak samo,
natomiast podmioty znajdujące się w sytuacji odmiennej należy traktować odmiennie.
Również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje na konieczność
przestrzegania tak rozumianej zasady równego traktowania. Niedopuszczalne jest bowiem
czynienie różnic między podmiotami prawnymi państw członkowskich, które znajdują się w
tożsamych sytuacjach, albo równoprawne ich traktowanie, gdy znajdują się w sytuacjach
różnych, chyba, że znajduje to obiektywne uzasadnienie (por. wyrok Europejskiego
Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 października 1980 r., sygn. akt C-147/79). Z uwagi na
charakter orzecznictwa TSUE, wyrok odnosi się wprost do podmiotów z różnych państw
członkowskich, niemniej sformułowana w nim zasada ma również znaczenie w przypadku
wykonawców pochodzących z tego samego państwa (por. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z 15 listopada 2012 r., sygn. akt KIO 2424/12).
W ocenie Odwołującego Zamawiający błędnie przyjął, iż wszyscy wykonawcy
składający ofertę w przedmiotowym postepowaniu znajdują się w identycznej sytuacji
podmiotowej, a w związku z tym należy ich traktować w ten sam sposób.
Zdaniem Odwołującego Zamawiający całkowicie pominął fakt, iż odwołujący znajduje
się w odmiennej sytuacji, ponieważ posiada on wiążącą i nieuchyloną interpretacje w
zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku od towarów i usług nawet w
sytuacji gdy odwołujący nie świadczy bezpośrednio usługi szkoleniowej, a zapewnia jedynie
usługi nierozerwalnie, ściśle związane z przedmiotowym szkoleniem, jak ma to miejsce w
przedmiotowym zamówieniu.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający winien był odnieść się szczegółowo do
przedłożonych przez odwołującego wyjaśnień, a nie bezrefleksyjnie odwoływać się wyroku
Krajowej Izby Odwoławczej z 30 czerwca 2016 r. (sygn. akt KIO 1044/16), który został
wydany przy innym stanie faktycznym
, co nie podlega co do zasady dalszej dyskusji, gdyż
Izba nie rozpatruje podczas jednej rozprawy postanowień lub sentencji podjętych w innych
sprawach.
Powyższe działania Zamawiającego świadczą zdaniem Odwołującego o nierównym
traktowaniu wykonawców, a także o naruszeniu przez zamawiającego zasady uczciwej
konkurencji, tj. fundamentalnych zasad regulujących sferę udzielania zamówień publicznych.
24 kwietnia 2022 r. wykonawca J. G.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
J. G. G.
Fordewind z siedzibą w Rynie (dalej: „Przystępujący”) skutecznie zgłosił
przystąpienie do postępowania odwoławczego w charakterze uczestnika postępowania w
zakresie części 1, po stronie Zamawiającego.
W odpowi
edzi na odwołanie złożonej pismem z 29 kwietnia 2022 r. Zamawiający
wniósł o oddalenie odwołania.
Zamawiający wskazał, że w jego ocenie podniesione zarzuty są lakoniczne i
całkowicie niezasadne. Zgodnie z art. 516 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, odwołanie zawiera
zwięzłe przedstawienie zarzutów. Odwołanie nie może mieć charakteru ogólnego. Odwołanie
powinno więc zawierać konkretne zarzuty, nakierowane na uwzględnienie odpowiadających
im żądań, jak również wskazywać okoliczności faktyczne i prawne, które pozwalają na
dokonanie oceny zasadności tych zarzutów (wyr. KIO z 17.3.2016 r., KIO 330/16, Legalis).
Przez zarzut należy rozumieć zaskarżenie okoliczności (przyczyn), z powodu których
wykonawca zaskarża czynność zamawiającego. Precyzyjne sformułowanie zarzutów i ich
należyte uzasadnienie jest bardzo ważne, bowiem w świetle art. 555 ustawy Pzp, Izba nie
może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. W związku z powyższym,
zdaniem Zamawiającego, nie powinien podlegać ocenie Krajowej Izbie Odwoławczej zarzut
naruszenia art. 253 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż nie został prawidłowo sformułowany, a jedynie
ubocznie został podniesiony w uzasadnieniu odwołania. Odwołujący ma obowiązek postawić
konkretne zarzuty w zakresie niezgodności z prawem czynności Zamawiającego, które
następnie ma obowiązek udowodnić.
Następnie Zamawiający wskazał, że w jego ocenie Odwołujący lakonicznie podnosi
zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp, przez jego błędne zastosowanie w
przedmiotowym postępowaniu. Właściwe podniesienie zarzutów w treści odwołania pełni w
postępowaniu odwoławczym istotne i różne funkcje. Pozwala na zaskarżenie określonej
czynności lub zaniechania dokonania czynności przez zamawiającego, umożliwia
zamawiającemu podjęcie decyzji w kwestii ewentualnego uwzględnienia odwołania, jak
również umożliwia zamawiającemu i uczestnikom postępowania przygotowanie argumentacji
i dowodów na odparcie tez wskazanych w odwołaniu. Przede wszystkim zaś zakreśla
granice rozpoznania sprawy przez KIO. Dlatego też właściwe sformułowanie zarzutów i ich
odpowiednie uzasadnienie jest kluczowe. Wykonawca, wnosząc odwołanie, ma obowiązek
precyzyjnego wyrażenia swoich zastrzeżeń wobec czynności lub zaniechań zamawiającego,
co oznacza konieczność określenia nie tylko podstawy prawnej zarzutu i żądania, lecz także
podstawy faktycznej
– na tyle precyzyjnie, aby umożliwić stronie przeciwnej odniesienie się
do tych zarzutów, a KIO – ocenę ich zasadności.
Z ostrożności procesowej w przypadku, gdyby Izba uznała prawidłowość
podniesionych
zarzutów, Zamawiający wskazał, że w przedmiotowym postępowaniu
Zamawiający w dokumentach zamówienia szczegółowo i precyzyjnie opisał przedmiot
zamówienia, którym jest wykonanie kompleksowej usługi gastronomiczno-hotelarsko-
konferencyjnej w trzech różnych terminach, stanowiących trzy oddzielne zadania częściowe.
Wykonawca, składając ofertę przetargową zobowiązany został do podania jednej, łącznej
ceny ryczałtowej brutto, na którą składa się łączna ryczałtowa cena netto i kwota podatku od
towarów i usług VAT. Formularz cenowy, stanowiący załącznik nr 1 do SWZ został tak
skonstruowany, że w sposób jednoznaczny wskazywał na powinność określenia łącznej
ceny ryczałtowej za realizację przedmiotu zamówienia, ale także ceny netto, kwoty podatku
VAT oraz ceny brutto
w rozbiciu na poszczególne 3 zadania. Zamawiający podkreślił, że nie
wskazał wymaganej stawki podatku VAT, pozostawiając to do określenia przez
Wykonawców zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Zdaniem
Zamawiającego niczego nie pozostawił on dowolności i działał w tym zakresie całkowicie
zgodnie z przepisami ustawy Pzp.
Zamawiający wskazał, że w załączniku Nr 7a do SWZ Zamawiający precyzyjnie
opisał wymagania odnośnie obiektu hotelowego, usługi gastronomicznej, usługi
konferencyjnej w zakres
ie zadania Nr 1. Identyczny opis przedmiotu zamówienia był
określony w załączniku 7 b dla zadania nr 2 i w załączniku nr 7 c dla zadania nr 3. Przedmiot
zamówienia został również precyzyjnie określony w ogłoszeniu o zamówieniu i SWZ za
pomocą kodów słownika CPV: Kod główny: 55120000-7 Usługi hotelarskie w zakresie
spotkań i konferencji. Kod dodatkowy: 55300000-3 Usługi restauracyjne i dotyczące
podawania posiłków.
Przedmiot zamówienia w żadnym wypadku nie obejmował usług szkoleniowych, które
wchodzą w zakres zupełnie innych usług (80000000-4 Usługi edukacyjne i szkoleniowe).
Zgodnie z przyjętą nomenklaturą usługą szkoleniową jest specjalistyczne działanie
świadczone przez osoby o wysokich kompetencjach merytorycznych i dydaktycznych,
mająca na celu nabycie, potwierdzenie lub wzrost wiedzy, umiejętności lub kompetencji
społecznych usługobiorcy, w tym przygotowującą do uzyskania kwalifikacji lub pozwalającą
na jego rozwój
W trakcie postępowania nikt z wykonawców nie zgłosił zapytania do treści ogłoszenia
o zamówieniu i treści SWZ.
Następnie Zamawiający wyjaśnił, że po otwarciu ofert okazało się, że Wykonawcy dla
obliczenia łącznej ceny ofertowej brutto zastosowali różne stawki podatku VAT, a
Odwołujący jako jedyny przy obliczaniu ceny ryczałtowej brutto w każdym zadaniu
zastosował zwolnienie z podatku VAT. Do wykonawców, którzy zastosowali obniżoną stawkę
podatku VAT Zamawiający skierował wezwanie do wyjaśnienia treści oferty w tym zakresie.
Do firmy PLATON Zarządzenie i Finanse Sp. z o. o. Zamawiający skierował wezwanie do
złożenia wyjaśnień m. in. w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT. W celu oceny
zgodności oferty z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, Zamawiający wskazał na
konieczność uzasadnienia zastosowanego zwolnienia z podatku VAT.
Odwołujący wskazał, że na powyższe wezwanie w dniu 14 kwietnia 2022 r.
Odwołujący złożył pisemną odpowiedź. W odpowiedzi swej ustosunkował się w następujący
sposób: „informujemy, iż zgodnie z art 43 ust 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT, nasza firma
korzysta ze
zwolnienia podatkowego w związku ze świadczeniem usług ściśle związanych z
wykonywaniem szkoleń/kursów (podkreślenie Zamawiającego) finansowanych ze środków
publicznych. Dotyczy to także przypadków, gdy nie wykonujemy bezpośrednio usług
kształcenia i szkolenia w danym zamówieniu. Zgodnie z przedmiotem zamówienia
Przedmiotem zamówienia jest Wykonanie trzech usług gastronomiczno-hotelarsko-
konferencyjnych na potrzeby szkolenia w ramach realizacji Projektu nr PL/2020/PR/0112
POWER ON
– podniesienie kompetencji Policji w zakresie wsparcia ofiar przestępstw. W
odpowiedzi odwołujący powołał się na Interpretację Indywidualną ILPP1/443 752/13-4/AI
wydaną przez Ministra Finansów - Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada
2013 r., jako wykładni prawnej dla naszej jednostki oraz wydaną 08.10.2015 roku decyzję nr
0201- 15-
005228 Izby Skarbowej we Wrocławiu w postępowaniu kontrolnym w przedmiocie
stosowania zwolnienia przedmiotowego naszej jednostki w zakresie art 43 ust 1 pkt 29 lit. c
ustawy o VAT. Stąd kwota netto jest równa kwocie brutto zamówienia.” W udzielonej
odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, Odwołujący nie przedłożył ww. indywidulanej
interpretacji podatkową MF, ani decyzji Izby Skarbowej we Wrocławiu.
Zamawiający
wskazał,
że
Odwołujący
podkreśla,
przez
wytłuszczenie
poszczególnych haseł, fakt iż zamawiane usługi mają bezpośredni związek z organizacją
szkolenia oraz podnoszeniem kwalifikacji. Z powyższym stanowiskiem Zamawiający się nie
zgodził, a zaprezentowana przez PLATON Zarządzenie i Finanse Sp. z o. o. opinia nasuwa
wniosek o możliwości nadużycia w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT. W
szczególności dlatego, że przedmiotem zamówienia nie są usługi zorganizowania szkolenia
czy przeprowadzenia warsztatów podwyższających kompetencje funkcjonariuszy i
pracowników Policji, a Zamawiający oczekuje kompleksowej usługi gastronomiczno-
hotelarsko-
konferencyjnej, a więc związanej z zapleczem technicznym (wyżywienie,
zakwaterowanie, sala konferencyjna) docelowych warsztatów. Zamawiający sam
przeprowadzi szkolenie, określił jego tematykę i formułę zajęć, we własnym zakresie
nawiąże współpracę z kadrą szkoleniową, wyspecjalizowaną w zakresie wiktymologii,
zorganizuje materiały szkoleniowe i promocyjne oraz opracuje wyniki konferencji. Z
powyższych względów jednoznacznie wynika, że w sprawie tej nie zachodzi zwolnienie
określone w art. 43 pkt 29 lit. c ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
tj. „zwalnia się od podatku: usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania
zawo
dowego finansowane w całości ze środków publicznych”. Zapewnienie usługi
wyżywienia, zakwaterowania oraz udzielenia sali konferencyjnej nie spełnia definicji usług
kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.
Zamawiający nie zgodził się również z twierdzeniem Wykonawcy zawartym w
odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnienia treści oferty, jakoby: „nasza jednostka jest
podatnikiem podatku VAT i to ona ma obowiązek stosować właściwą stawkę opodatkowania.
To naszą jednostkę organy podatkowe ewentualnie pociągną do odpowiedzialności z tego
tytułu i to jego od tej odpowiedzialności zwalnia interpretacja indywidualna wydana przez
Ministra Finansów.” Zamawiający wskazał, że jest gospodarzem postępowania o udzielenie
zamówienia i to Zamawiający kształtuje reguły udzielenia zamówienia, to na nim ciąży
obowiązek stania na straży przestrzegania obowiązujących przepisów prawa w procesie
ubiegania się o zamówienie. Zamawiający wskazał, że jest szczególnym podmiotem bo
statio fisci Skarbu Państwa - Komendantem Wojewódzkim Policji. Zamawiający jako
profesjonalny podmiot narzuca standardy i wymogi prowadzonego postępowania tak, by w
przyszłości uniknąć ewentualnych sporów sądowych w tym także roszczeń uzupełniających
o dopłatę nieuiszczonego podatku VAT na skutek niepoprawnie zastosowanego zwolnienia.
Obowiązkiem Zamawiającego jest bowiem opłata całkowitej wartości faktury za zamówione
usługi.
Zdaniem Zamawiającego na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że choć
odwołujący powołuje się na Indywidualną Interpretację ILPP1/443 752/13-4/AI wydaną przez
Ministra Finansów – Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada 2013 r., oraz
wydaną 08.10.2015 roku decyzję nr 0201- 15-005228 Izby Skarbowej we Wrocławiu w
postępowaniu kontrolnym w przedmiocie stosowania zwolnienia w zakresie art 43 ust 1 pkt
29 lit. c ustawy o VAT to nie przedkłada tych stanowisk do akt sprawy, tym samym
uniemożliwiając zapoznanie się z ich treścią oraz przeanalizowanie poprawności jego
twierdzeń. Tak więc choć wywodzi skutki prawne z określonych dokumentów, to nie czyni
zadość ciążącemu na obowiązkowi dowodowemu. Jednocześnie Zamawiający wskazał, że
są również odmienne od przedstawionej przez Odwołującego indywidulane interpretacje
podatkowe zgodnie z którymi opodatkowaniu 23 % stawką VAT podlega kompleksowa
usługa świadczona w ramach pakietu konferencyjnego (z dnia 14 listopada 2012 r. Izba
Skarbowa w Warszawie z dnia 14.11.2012 r. sygn. akt IPPP2/443-1095/12-2/KOM). W
powyższej interpretacji wskazano, że zasadniczo każde świadczenie dla celów
opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i
niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu
widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.
Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika
na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie
gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te
świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów
ustawy o podatku od towarów i usług. W trakcie postępowania odwoławczego to Odwołujący
kwestionuje podjęte przez Zamawiającego decyzje w zakresie oceny ofert i wykonawców w
postępowaniu, nie zgadza się z podjętymi czynnościami lub zaniechaniem określonych
działań, zatem w myśl art. 534 w zw. z art. 537 ustawy Pzp to na odwołującym ciąży
obowiązek dowiedzenia, że stanowisko Zamawiającego jest nieprawidłowe. W wyroku Sądu
Okręgowego w Poznaniu z dnia 19 marca 2009 roku sygn. akt X Ga 32/09, wskazano że
ciężar udowodnienia twierdzenia spoczywa na tym uczestniku postępowania, który przytacza
twierdzenie o istnieniu danego faktu, a nie na uczestniku, który twierdzeniu temu zaprzecza
(...).
Odwołujący zarzuca Zamawiającemu, że w uzasadnieniu odrzucenia oferty powołał
się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO 1044/16. W analogicznej sprawie
Krajowa Izba Odwoławcza pod sygnaturą akt: KIO 1044/16 wydała w trzyosobowym składzie
wyrok z dnia 30 czerwca 2016 r. w którym oddaliła odwołanie podmiotu PLATON
Zarządzenie i Finanse Sp. z o. o. W ramach tego postępowania ustalono, że w obrocie
prawnym funkcjonuje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
od
nosząca się do następującego (analogicznego do niniejszej sprawy) stanu faktycznego
„Wnioskodawca planuje prowadzenie szkoleń specjalistycznych i warsztatów. W tym celu
Wnioskodawca będzie zawierał umowy z wykonawcami na dostarczenie usług hotelarskich,
ga
stronomicznych oraz konferencyjnych (zabezpieczenie sali i obsługa) niezbędnych do
realizacji przedmiotowych szkoleń. Z uwagi na specyfikę i tematykę szkoleń prelegentami
będą funkcjonariusze/ pracownicy Policji (w ramach obowiązków służbo-wych), wobec czego
wynagrodzenie dla wykonawcy będzie obejmowało usługę noclegową, wy-żywienie,
wynajem sali konferencyjnej. Usługa wykonywania przez wykonawców nie będzie
obejmować prowadzenia szkoleń, a tylko zapewnienie uczestnikom noclegów, wyżywienia i
Sali konferenc
yjnej. W związku z tym zadano następujące pytanie: prośbę o wydanie
indywidualnej opinii w zakresie braku możliwości, w aspekcie obowiązujących przepisów,
zastosowania stawki zwolnionej z VAT na dostawę przedmiotowych usług. Organ podatkowy
udzielił odpowiedzi, że w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy
w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe. (…) W sprawie
pod sygnaturą KIO 1044/16 badając w/w zapytanie przedstawione przez zamawiającego
Izba stwierdziła, że pytanie to dotyczy braku możliwości stosowania stawki zwolnionej dla
usługi nie obejmującej prowadzenia szkolenia, a tylko zapewnienie uczestnikom noclegów,
wyżywienia i sali konferencyjnej. Tym samym pytanie to jest związane z przedmiotem
zamówienia, który dotyczy świadczenia usług hotelarskich, gastronomicznych i
konferencyjnych. Krajowa Izba Odwoławcza, w uzasadnieniu wyroku podkreśliła, że zgodnie
z art. 110 k.p.a organ wydając decyzję jest nią związany od chwili jej doręczenia, co jednak
nie ozna
cza zasady związania organu administracji publicznej decyzją wydaną przez inny
organ administracji publicznej lub wyrokiem sądowym. Oceniając charakter wydanej decyzji
ma ona znaczenie i wartość dla postępowań kontrolnych prowadzonych u Odwołującego,
natom
iast nie służy udowodnieniu okoliczności mających istotne znaczenie dla
rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, gdyż ocena przez zamawiającego prawidłowości
obliczenia ceny w zakresie zastosowanej stawki VAT na potrzeby postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, nie jest tożsama z wydaniem decyzji administracyjnej w konkretnej
sprawie podatkowej, ani nie ma rozstrzygającego znaczenia w sferze zobowiązań
podatkowych odwołującego.
Zatem udzielona odpowiedź o braku możliwości zastosowania zwolnienia jako
prawidłowej ocenie prawnej pozwala Izbie na ustalenie, że w przedmiotowej sprawie pod
sygnaturą KIO 1044/16 Zamawiający zgodnie ze zgromadzonym materiałem dowodowym
ocenił, że zastosowanie stawki zwolnionej było nieprawidłowe w świetle art. 43 ust. 1 pkt. 29
lit. c ustawy o VAT.”
Zamawiający uznał, że możliwość zastosowania zwolnienia z podatku VAT na usługi
gastronomiczno-hotelarsko-
konferencyjne przez Odwołującego się została już dogłębnie
zbadana w analogicznej sprawie przez KIO, od tego czasu nie zmi
eniły się przepisy
podatkowe w tym zakresie, a Odwołujący w dalszym ciągu powołuje się na te same decyzje
administracyjne. W związku z powyższym Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty
jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny odwołał się do znanego przecież Odwołującemu
orzeczenia KIO w takiej samej sytuacji faktycznej. Sytuacja podmiotowa Odwołującego nie
odbiega od sytuacji innych wykonawców w postępowaniu w zakresie obowiązków
podatkowych.
Odnosząc się do powołanego w odwołaniu wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
13 sierpnia 2021 r. sygn. akt KIO 2079/21 na okoliczność, że w przypadku zastosowania
innej stawki VAT, niż stawka podstawowa, wykonawca winien wykazać podstawę
stosowania innej -
preferencyjnej stawki podatkowej lub możliwość stosowania zwolnień
podatkowych (np. przedstawiając w tym celu wyjaśnienia bądź indywidualną decyzję US,
Zmawiający wskazał, że w jego ocenie powoływanie się na powyższe jest niewłaściwe, gdyż
taka teza została przedstawiona jako zarzut przez firmę ubiegająca się udzielenie
zamówienia ZP/05/2021, i powyższy zarzut nie został uwzględniony gdyż w Krajowa Izba
Odwoławcza, wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2021 r. oddaliła odwołanie.
W ocenie Zamawiającego, oferta Odwołującego zawierała błąd w obliczeniu ceny,
w
ynikający z zastosowania przez niego zwolnienia z podatku VAT, a w konsekwencji jego
oferta podlegała odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 10 Pzp. Zgodnie z Uchwałą
Sądu Najwyższego z 20 października 2011 r. (sygn. akt: III CZP 52/ 11) „Określenie w
ofercie ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług
stanowi błąd w obliczeniu ceny, jeżeli nie ma ustawowych przesłanek wystąpienia omyłki
(art. 89 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych). Sąd Najwyższy wskazał, że określenie w ofercie ceny brutto z
uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług stanowi błąd w obliczeniu
ceny, jeżeli brak jest ustawowych przesłanek wystąpienia omyłki (w aktualnym stanie
prawnym art. 226 ust. 1 pkt 10 w zw. art. 223 ust. 2 pkt 3 Pzp).
Odwołujący czyni zarzut Zamawiającemu, że „mylnie również przyjmuje, iż w
jakikolwiek sposób i w jakimkolwiek zakresie jest związany treścią wyroku Krajowej Izby
Odwoławczej wy-danym w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16. Zarówno w orzecznictwie, jak i
w samej ustawie PZP próżno szukać przepisu, który taki obowiązek na zamawiającego by
nakładał”. Komenda Wojewódzka Policji w Olsztynie, jako Zamawiający publiczny, na
bieżąco śledzi i analizuje orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej i w pełni korzysta z jej
dorobku w zakresie interpretacji i stosowania Prawa zamówień publicznych.
Odnosząc się do naruszenia art. 16 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp przez prowadzenie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób uchybiający zasadom
równego traktowania, Zamawiający wskazał, że w ocenie Odwołującego, Zamawiający
błędnie przyjął, iż wszyscy wykonawcy składający ofertę w przedmiotowym postępowaniu
znajdują się w identycznej sytuacji podmiotowej, a w związku z tym należy ich traktować w
ten sam sposób. Odwołujący zarzuca, że Zamawiający całkowicie pominął fakt, iż
Odwołujący znajduje się w odmiennej sytuacji, ponieważ posiada on wiążącą i nieuchyloną
interpretację w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku od towarów i usług
nawet w sytuacji gdy odwołujący nie świadczy bezpośrednio usługi szkoleniowej, a zapewnia
jedynie usługi nierozerwalnie, ściśle związane z przedmiotowym szkoleniem, jak ma to
miejsca w przedmiotowym zamówieniu. W uzasadnieniu Odwołujący wskazuje także na
naruszeniu przez Zamawiającego zasady uczciwej konkurencji. Powyższy zarzut jest
niezasadny, gdyż zgodnie z art. 16 ustawy Pzp Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; przejrzysty; proporcjonalny. Zasada
równego traktowania wykonawców oznacza jednakowe traktowanie wykonawców na każdym
etapie postępowania, bez stosowania przywilejów i środków dyskryminujących wykonawców
ze względu na ich właściwości. Jej przestrzeganie polega na stosowaniu jednej miary do
wszystkich wykonawców znajdujących się w tej samej lub podobnej sytuacji. Wskazywane
warunki lub kryteria uczestnictwa w postępowaniu nie powinny więc preferować jedynie
niektórych podmiotów. Wszyscy wykonawcy powinni mieć zapewniony równy dostęp do
istotnych dla postępowania informacji w jednakowym czasie, dokonywanie oceny warunków
oraz oceny ofert powinno następować według wcześniej sprecyzowanych i znanych
wykonawcom kryteriów, na podstawie dokumentów przedłożonych we wniosku o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu i ofercie, nie zaś na podstawie innej wiedzy
zamawiającego. Zgodnie z orzecznictwem błędem w obliczeniu ceny jest nieprawidłowe
określenie przez Wykonawcę stawki VAT. Stawka podatku VAT jest elementem
cenotwórczym. Aby oferty złożone w postępowaniu mogły być porównywalne, m.in. ceny
ofertowe muszą być obliczone z zastosowaniem tych samych reguł, a w tym z
zastosowaniem tych samy
ch stawek VAT, które są istotnym elementem kalkulacji ceny
oferty. (wyrok KIO z dnia 26.01.2022 r. sygn. akt KIO 44/22).
Zamawiający wskazał, że w
przedmiotowym postępowaniu, Zamawiający realizuje usługi szkoleniowe we własnym
zakresie, a ich wynagrodzenie
będzie obejmować wyłącznie zapewnienie uczestnikom
noclegów, wyżywienia i sali konferencyjnej. Oznacza to jednoznacznie, że dla nabywanych
przez Zamawiającego towarów i usług znajdują zastosowanie stawki podatku właściwe dla
tych konkretnie nabywanych tow
arów i usług, a nie stawki podatku od towarów i usług
właściwe dla usług szkoleniowych, które nie są przedmiotem nabycia od kontrahentów.
Wyjątkiem od powyższego może być zwolnienie podmiotowe określone w ustawie z dnia 11
marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, co nie wystąpiło w niniejszym postępowaniu.
Dlatego to Zamawiający stosując zasadę równego traktowania wykonawców, w informacji o
wyniku postępowania z dnia 15 kwietnia 2022 r. podał, że odrzucił ofertę Odwołującego,
gdyż zawiera błąd w obliczeniu ceny. W ocenie zamawiającego, brak jest podstaw do
zastosowania przez Wykonawcę zwolnienia podatkowego VAT na przedmiotowe
zamówienie, jednocześnie odesłano do wyroku KIO z dnia 30 czerwca 2016 r. (sygn. akt
1044/16) w analogicznej sprawie w stosunku do
Odwołującego. Mając na względzie
powyższe należy zauważyć, że także w niniejszej sprawie Zamawiający poprawnie ocenił
złożone przez Odwołującego dokumenty i prawidłowo ustalił, że Odwołujący nie ma prawa
do zastosowania zwolnienia z podatku VAT na oferowa
ne usługi. Zamawiający prawidłowo
przyjął, że zastosowanie zwolnienia z podatku VAT stanowi błąd w obliczeniu ceny.
Skutkiem tego stanu faktycznego było prawidłowe zastosowanie przez Zamawiającego art.
226 ust. 1 pkt. 10 ustawy Pzp wobec oferty Odwołującego i odrzucenie jej w postępowaniu.
Zamawiający zatem równo potraktował wykonawców nie dopuszczając do oceny ofert
podlegających odrzuceniu. W konsekwencji należy obalić zarzut Odwołującego jakoby w
postępowaniu tym doszło do nierównego potraktowania wykonawców. Samo nieczynienie
zadość oczekiwaniom Wykonawcy nie stanowi nierównego traktowania.
Mając na uwadze powyższe wnoszę o oddalenie odwołania w całości jako
nieudowodnionego i bezzasadnego.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron złożone na piśmie i podane do protokołu
rozprawy ustaliła, co następuje.
Odwołującemu zgodnie z treścią w art. 505 ustawy Pzp przysługują środki ochrony
prawnej, ponieważ ubiega się o to zamówienie publiczne.
Izba u
znała, że Przystępujący skutecznie zgłosił swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Odwołanie zostało rozpoznane w granicach zawartych w nim zarzutów (art. 555
ustawy Pzp), podtrzymanych na rozprawie z uwzględnieniem zasady kontradyktoryjności
postępowania (art. 534 ust. 1 ustawy Pzp). Rozpoznając przedmiotowe odwołanie Izba miała
na uwadze treść akt postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia 30
grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2453)).
Izba ustaliła następujące okoliczności faktyczne jako istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy.
Jak wynika z treści SWZ pkt 33 „Sposób obliczenia ceny”, Zamawiający nie wskazał
wysokości stawki podatku VAT, jaka wykonawcy byliby zobowiązani zastosować w tym
postepowaniu. Obowiązek określenia stawki podatku VAT spoczywał na wykonawcach.
Jest okolicznością między Stronami bezsporną, że Odwołujący, składając ofertę w
tym postępowaniu zastosował zwolnienie z podatku VAT.
Pismem z 12 kwietnia 2022 r. Zamawiający wezwał Odwołującego w trybie art. 223
ust. 1 ustawy Pzp do wyjaśnienia treści złożonej oferty m.in. co do zastosowanego w ofercie
zwolnienia z podatku VAT. Zamawiający wezwał Odwołującego do wskazania podstawy
zastosowanego zwolnienia z podatku.
W odpowiedzi udzielonej pismem z 14 kwietnia 2022 r. Odwołujący wyjaśnił, że
korzysta ze zwolnienia podatkowego w związku ze świadczeniem usług ściśle związanych z
wykonywaniem szkoleń/kursów/finansowanych ze środków publicznych. Jako podstawę
prawną Odwołujący podał art. 43 ust. 1 pkt 29 lit c ustawy o VAT. Odwołujący wyjaśnił, że
zwolnienie to dotyczy także przypadków, gdy nie wykonuje on bezpośrednio usług
kształcenia i szkolenia w danym zamówieniu. Odwołujący wskazał, że na powyższe posiada
Interpretacj
ę indywidualną ILPP1/433 752/13-4/AI wydaną przez Ministra Finansów –
Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada 2013 r. oraz wydaną 8
października 2015 r. decyzję nr 0201-15-005228 Izby Skarbowej we Wrocławiu w
postępowaniu kontrolnym w przedmiocie stosowania zwolnienia przedmiotowego w zakresie
art. 43 ust. 1 pkt 29 lit c ustawy o VAT.
Jak wynika z informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej z 15 kwietnia 2022 r., pkt
6) odrzucenie oferty Odwołującego w zadaniu nr 1, 2 i 3 nastąpiło na podstawie art. 226 ust.
1 pkt 10) ustawy Pzp z następującym uzasadnieniem: „brak jest podstaw do zastosowania
przez Wykonawcę zwolnienia podatkowego VAT na przedmiotowe zamówienie. Podobne
stanowisko zostało zajęte przez KIO w wyroku 1044/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. Odmienne
stanowisko Zamawiającego naruszałoby zasadę zachowania uczciwej konkurencji równego
traktowania.”
Izba zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje na treść przepisów ustawy Pzp, będących
podstawą orzekania w przedmiotowej sprawie.
art. 253 ust. 1 ustawy Pzp
1. Niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający informuje równocześnie
wykonawców, którzy złożyli oferty, o:
1) wyborze
najkorzystniejszej oferty, podając nazwę albo imię i nazwisko, siedzibę albo
miejsce zamieszkania, jeżeli jest miejscem wykonywania działalności wykonawcy, którego
ofertę wybrano, oraz nazwy albo imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania,
jeżeli są miejscami wykonywania działalności wykonawców, którzy złożyli oferty, a także
punktację przyznaną ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łączną punktację,
2) wykonawcach, których oferty zostały odrzucone
-
podając uzasadnienie faktyczne i prawne.
art. 226 ust. 1 pkt 10) ustawy Pzp
1.
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu;
art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w
sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
Odwołanie podlegało uwzględnieniu, ponieważ potwierdził się zarzut naruszenia art.
253 ust. 1 ustawy Pzp
, tj. słusznie podniósł Odwołujący, że uzasadnienie decyzji z 15
kwietnia 2022 r. o odrzuceni
u oferty Odwołującego zostało sfomułowanie w sposób
lakoniczny, a Zamawiający powodów odrzucenia oferty Odwołującego w tym postępowaniu
upatruje w realiach innej sprawy odwoławczej nie odnosząc się w sposób obiektywny do
realiów przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia. Nie ma przy tym
znaczenia, że zarzut ten został podniesiony w treści uzasadnienia odwołania a nie w jego
petitum.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, że zasadność czynności odrzucenia oferty
podlega ocenie Izby w kontekście okoliczności faktycznych i prawnych przedstawionych
przez zamawiającego w uzasadnieniu tej czynności. Zgodnie z art. 253 ust. 1 pkt 2 ustawy
Pzp, niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający informuje równocześnie
wykonawców, którzy złożyli oferty, o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone –
podając uzasadnienie faktyczne i prawne. Przepis ten stanowi realizację zasad
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, takich jak jawność postępowania oraz
równe traktowanie wykonawców i zachowanie uczciwej konkurencji i nakłada na
zamawiającego obowiązek zakomunikowania wykonawcom, dlaczego uznał, że dana oferta
podlega odrzuceniu, a po stronie wykonawcy kształtuje prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej
wiedzy na temat przyczyn odrzucenia oferty.
Ma to doniosłe znaczenie uwzględniając
okoliczność, że na podstawie informacji przekazanej zgodnie z ww. przepisem wykonawca
po pierwsze podejmuje decyzję, czy skorzystać ze środków ochrony prawnej, a po drugie –
jakie zarzuty sformułować w odwołaniu i w jaki sposób polemizować ze stanowiskiem
zamawiającego. Uzasadnienie faktyczne zawiadomienia o odrzuceniu oferty powinno wobec
tego
wyczerpująco obrazować, jakie przyczyny legły u podstaw decyzji zamawiającego, tak
aby wykonawca, gdy oceny zamawiającego nie podziela, mógł się do wskazanych przez
zamawiającego uchybień odnieść. W związku z powyższym zasadność zarzutów odwołania
kwestionujących czynność odrzucenia oferty może być oceniana wyłącznie w zakresie tych
okoliczności, które zostały przez zamawiającego przedstawione jako uzasadniające
odrzucenie oferty.
Z tych względów ocena kwestionowanej czynności Zamawiającego
dokonywana przez Izbę nie może więc wykraczać poza uzasadnienie przedstawione przez
zamawiającego i polegać na badaniu istnienia podstaw do odrzucenia oferty w szerszym
aspekcie.
W rozpoznawanej sprawie Zamawiający podał uzasadnienie odrzucenia oferty, które
nie spełnia powyższych standardów. Zamawiający, uzasadniając tę czynność, ograniczył się
do
odwołania do ustaleń Izby poczynionych w wyroku z 30 czerwca 2016 r. sygn. akt KIO
1044/16
, jednakże bez odniesienia tez tam zawartych do okoliczności tego postępowania.
Zamawiający wskazał w uzasadnieniu bowiem tylko: „Podobne stanowisko zostało zajęte
przez KIO w wyroku 1044/16 z dnia 30 czerwca 2016 r.”. Zamawiający nawet nie powołał
stanowiska Izby, na którym opiera słuszność swojej decyzji, to nastąpiło dopiero w
odpowiedzi na odwołanie. Argumentacja zawarta przez Zamawiającego w odpowiedzi na
odwołanie jest znacznie bardziej obszerna od tej wskazanej w decyzji uzasadniającej
odrzucenie oferty z 15 kwietnia 2022 r. i zdecydowanie wykracza poza okoliczności
faktyczne tam wskazane, z tego powodu nie mogła zostać wzięta przez Izbę pod uwagę.
Samo natomiast odwołanie się przez Zamawiającego w uzasadnieniu czynności odrzucenia
ofert odwołującego z 15 kwietnia 2022 r. również nie może być uznane za wystarczające z
następujących powodów. Po pierwsze, Zamawiający nie wyjaśnił w decyzji z 15 kwietnia
2022 r., dlaczego mimo odmienności stanu faktycznego obu spraw polegającej na tym, że w
postępowaniu w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16 Zamawiający, którym była Komenda
Główna Policji z siedzibą w Warszawie, jako dowód przedstawił wydaną na jego rzecz
indywidualną interpretację podatkową odnoszącą się do postępowania o udzielenie
zamówienia, którego dotyczyła sprawa odwoławcza KIO 1044/16, zasadnym jest przełożenie
ustaleń i rozstrzygnięcia Izby w sprawie o sygn. akt KIO 1044/16 na realia tego
postępowania. Po drugie, w konsekwencji powyższego nie sposób z uzasadnienia decyzji o
odrzuceniu oferty Odwołującego dowiedzieć się dlaczego zdaniem Zamawiającego w tym
postępowaniu adekwatne jest zastosowanie dokonanej tam oceny złożonych dowodów
nawet jeśli są to te same dowody, na które Odwołujący powołał się w tym postępowaniu. W
tym miejscu Izba wskazuje, że to Zamawiający powinien ocenić złożone mu wyjaśnienia i
dowody, a nie powoływać się na ich ocenę dokonaną przez innym podmiot w innym
postepowaniu, w odmiennym stanie faktycznym.
Następnie słusznie Odwołujący podniósł, że
Zamawiający w ogólnie pominął udzielone przez Odwołującego wyjaśnienia z 14 kwietnia
2022 r. Zamawiający bowiem w żaden sposób nie odniósł się do ich treści w decyzji o
odrzuceniu oferty Odwołującego.
Powyższe przesądziło o uwzględnieniu odwołania, ponieważ w ocenie Izby
wyczerpujące uzasadnienie czynności z 15 kwietnia 2022 r. w zakresie w jakim odnosi się
ona do Odwołującego nastąpiło dopiero w odpowiedzi na odwołanie.
W tym miejscu Izba podkreśla, że nie jest rolą Izby wyręczanie Zamawiającego w
prowadzeniu postępowania, a ocenia czynności zamawiającego bądź zaniechania podjęcia
przez niego czynności, do których ustawa go obowiązuje, w postępowaniu o udzielnie
zamówienia. Odwołanie zostało uwzględnione w całości, jednak w tym miejscu podkreślić
należy, że zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10) i art. 16 ust. 1 ustawy Pzp został
uwzględniony w konsekwencji uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 253 ust. 1 ustawy Pzp.
Z
uwagi na fakt, iż Izba nie prowadzi postępowania za Zamawiającego, rozpoznając
przedmiotowe odwołanie Izba nie poczyniła ustalenia co do tego, czy Zamawiający zasadnie
uznał że oferta Odwołującego zawierała błąd w obliczeniu ceny skoro Zamawiający samej
czynności odrzucenia oferty Odwołującego nie dokonał w sposób prawidłowy bowiem nie
spełniała ona wymogów art. 253 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Złożone przez Odwołującego
dowody nie przesądziły wobec tego o uwzględnieniu odwołania ani nie zostały poddane
ocenie przez Izbę z uwagi na podstawę uwzględnienia odwołania, którą było naruszenie art.
253 ust. 1 ustawy pkt 2 ustawy Pzp.
Zatem w okolicznościach sprawy zasadnym było
nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz
czynności odrzucenia oferty Odwołującego i nakazanie ponownego badania i oceny ofert, w
ramach której to czynności Zamawiający powinien dokonać oceny oferty Odwołującego wraz
z udzielonymi wyjaśnieniami z uwzględnieniem materiału dowodowego, którym Zamawiający
dysponuje.
W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.
O kosztach
postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze
zm.) oraz § 7 ust. 1 w związku § 5 pkt 1 i 2 lit b) w związku z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Minis
trów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………..…
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1965/22 z dnia 2022-08-09
- Sygn. akt KIO 1895/22 z dnia 2022-08-09
- Sygn. akt KIO 1602/22 z dnia 2022-07-07
- Sygn. akt KIO 1581/22 z dnia 2022-07-06
- Sygn. akt KIO 1575/22 z dnia 2022-06-30
