rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-08-05
rok: 2021
data dokumentu: 2021-08-05
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 1972/21
KIO 1972/21
Komisja w składzie:
0: Anna Chudzik, Przemysław Dzierzędzki, Przewodnicząca: Danuta Dziubińska Protokolant: Piotr Cegłowski
0: Anna Chudzik, Przemysław Dzierzędzki, Przewodnicząca: Danuta Dziubińska Protokolant: Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2021 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 lipca 2021 r. przez wykonawcę Serwis
Pojazdów
Szynowych
Spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością
Sp
ółka
komandytowa, Lisi Ogon, ul. Szczec
ińska 15-19, 86-005 Łochowo, w postępowaniu
prowadzonym
przez
"Koleje
Mazowieckie
-
KM"
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa,
przy udziale
wykonawców zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie z
amawiającego:
A. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S
półka Akcyjna, ul. Zygmunta Augusta 11, 85-
082 Bydgoszcz,
B. Public Transport Service Sp
ółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Al. Solidarności
75/26, 00-090 Warszawa,
C.
Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego "Mińsk Mazowiecki" Spółka Akcyjna, ul.
Gen. K. Sosnkowskiego 34, 05-
300 Mińsk Mazowiecki
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 lipca 2021 r. przez wykonawcę Serwis
Pojazdów
Szynowych
Spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością
Sp
ółka
komandytowa, Lisi Ogon, ul. Szczec
ińska 15-19, 86-005 Łochowo, w postępowaniu
prowadzonym
przez
"Koleje
Mazowieckie
-
KM"
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa,
przy udziale
wykonawców zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie z
amawiającego:
A. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S
półka Akcyjna, ul. Zygmunta Augusta 11, 85-
082 Bydgoszcz,
B. Public Transport Service Sp
ółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Al. Solidarności
75/26, 00-090 Warszawa,
C.
Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego "Mińsk Mazowiecki" Spółka Akcyjna, ul.
Gen. K. Sosnkowskiego 34, 05-
300 Mińsk Mazowiecki
orzeka:
1.
Umarza postępowanie w zakresie zarzutów oznaczonych w odwołaniu numerem: 1, 2 i
5, wobec ich wycofania przez Odwołującego oraz oddala odwołanie w zakresie
pozostałych zarzutów odwołania;
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża odwołującego: Serwis Pojazdów
Szynowych
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, ul.
Szczecińska 15-19 86-065 Lisi Ogon, i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego: „Koleje Mazowieckie - KM"
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa
kwotę 3 651 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt jeden złotych
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty skarbowej od pełnomocnictw w kwocie 51
złotych.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………….
Członkowie:
……………………………….
……………………………….
Sygn. akt: KIO 1972/21
U z a s a d n i e n i e
"Koleje Mazowieckie -
KM" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi na podstawie ustawy z 11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) dalej: „Pzp” postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego o wartości zamówienia przekraczającej progi unijne pn.
„Wykonanie napraw w poziomie utrzymania P4 16 EZT EN76”, numer referencyjny:
MWZ7
i.27.34.2021. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 21 czerwca 2021 r. w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 2021/S 118-311353. Specyfikacja warunków
zamówienia (dalej: „SWZ”) została opublikowanej na stronie internetowej Zamawiającego 21
czerwca 2021 r.
Wy
konawca Serwis Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. Sp. k. (dalej: „Odwołujący”)
wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu oraz SWZ, częściowo zmienionej w
ramach w
yjaśnień SWZ z 30 czerwca 2021 r. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu
naruszenie art. 16 pkt 1 -
3 Pzp poprzez naruszenie zasady nakazującej prowadzenie
postępowania w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe
traktowanie wykonawców oraz w sposób przejrzysty i proporcjonalny, a także naruszenie
innych
pozostających w związku z art. 16 pkt 1 - 3 Pzp przepisów, tj.:
1. art. 112 ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 4 Pzp poprzez
ich nieprawidłowe zastosowanie i
u
stanowienie warunków udziału w postępowaniu w sposób, który uniemożliwia udział w
p
ostępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego wykonania zamówienia, poprzez
ustanowienie nieproporcjonalnego do przedmiotu zamówienia oraz naruszającego równe
traktowanie wykonawców i uczciwą konkurencję warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej opisanego w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit, a) tiret 1 SWZ oraz
w sekcji III pkt 111.1 .3) ust. 1 pkt 1 tiret 1 Ogłoszenia o zamówieniu poprzez postawienie
wymogu dysponowania
doświadczeniem, polegającym na wykonaniu należycie co
najmniej jednej
usługi obejmującej wykonanie w okresie kolejnych dwunastu miesięcy
przynajmniej trzech napraw elektrycznych zespołów trakcyjnych w poziomie utrzymania
P4 lub wyższym, przynajmniej czteroczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych, w
terminie nie przekraczającym 80 dni kalendarzowych dla każdego pojedynczego
elektrycznego zespołu trakcyjnego,
2. art. 112 ust. 1 w zw. art. 137 ust. 1, 2 oraz 4 Pzp w zw. z art. 362 Pzp poprzez ich
nieprawidłowe zastosowanie i dokonanie 30.06.2021 r. modyfikacji warunków udziału w
p
ostępowaniu w sposób, który ponownie uniemożliwia udział w postępowaniu
wykonawcom zdolnym do należytego wykonania zamówienia, poprzez ustanowienie
ponownie nieproporcjonalnego do przedmiotu zamówienia (oraz naruszającego równe
traktowanie wykonawców i uczciwą konkurencję) warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej opisanego w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit, a) tiret 2 SWZ oraz
w sekcji III pkt III. 1.3) ust. 1 pkt 1 tiret 2 Ogłoszenia o zamówieniu poprzez postawienie
wymogu dysponowania doświadczeniem polegającym na wykonaniu należycie co
najmniej
jednej usługi obejmującej wykonanie przynajmniej jednej naprawy pojazdu
kolejoweg
o z napędem, służącego do przewozu pasażerów (z przedziałem pasażerskim)
w poziomie utrzymania P5, w terminie nie przekraczającym 100 dni kalendarzowych,
3.
art. 99 ust. 4 Pzp poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na ustanowieniu
w ramach opis
u przedmiotu zamówienia (w rozdziale III ust. 7 SWZ oraz w S 1 ust. 2
Załącznika nr 8 do SWZ - Projektowanych postanowień umowy (dalej również: „PPU"I)
wymogu, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę posiadającego
wdrożony system zarządzania jakością w oparciu m.in. o standard ISO TS (IRIS), który
uniemożliwia udział w Postępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego wykonania
zamówienia (mogący utrudniać uczciwą konkurencję i równe traktowanie wykonawców),
ponieważ Zamawiający nie określił w ramach Opisu Przedmiotu Zamówienia (zawartego
w SWZ i PPU), żadnych wymogów jakościowych dotyczących przebiegu procesu
przeprowadzania czynności, których rezultat został objęty przedmiotem zamówienia, ani
nie dopuścił jednocześnie samodzielnego legitymowania się wdrożeniem innych,
równoważnych do RIS standardów lub norm zarządzania jakością (w szczególności ISO
9001 czy MMS - Maintenance Manage
ment System; co prawda Zamawiający nakazał
legitymowanie się wdrożeniem system zarządzania jakością w oparciu o ISO 9001,
jednakże wyłącznie łącznie z legitymowaniem się wdrożeniem system zarządzania
jakością w oparciu ISO TS (IRIS),
4. art. 99 ust. 5 w zw. z ust. 4 Pzp
poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na
ustanowieniu w ramach opisu przedmiotu zamówienia (w rozdziale III ust, 7 SWZ oraz w
S 1 ust. 2 PPU) wymogu, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę
posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu m.in. o standard ISO TS
(RS), który uniemożliwia udział w Postępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego
wykonania zamówienia (mogący utrudniać uczciwą konkurencję i równe traktowanie
wykonawców) oraz jest nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, ze względu na
niedopuszczenie przez Zamawiającego jednoczesnego samodzielnego legitymowania
się wdrożeniem innych, równoważnych do IRIS standardów lub norm zarządzania
jakością (w szczególności ISO 9001 czy MMS - Maintenance Management System), co
prawda Zamawiający nakazał legitymowanie się wdrożeniem system zarządzania
jakością w oparciu ISO 9001, jednakże wyłącznie łącznie z legitymowaniem się
wdrożeniem systemu zarządzania jakością w oparciu ISO TS,
5. art. 99 ust 4 Pzp poprzez dokon
anie opisu przedmiotu zamówienia oraz określenie
postanowień PPU w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję ze względu określenie
w rozdziale V ust. 2 SWZ oraz sekcji 11.2.4) ust. 6 Ogłoszenia o zamówieniu ze względu
na postawienie wymogu wykonania naprawy w poziomie utrzymania P4 wraz z pracami
dodatkowymi i modyfikacjami każdego elektrycznego zespołu trakcyjnego, w terminie nie
dłuższym niż 70 dni kalendarzowych, licząc od dnia przekazania elektrycznego zespołu
trakcyjnego do naprawy - co w konsekwencji
doprowadziło do postawienia w zakresie
przedmiotu zamówienia wymogów nie znajdujących odzwierciedlenia w obiektywnie
uzasadnionych potrzebach Zamawiającego i realiach rynku objętego przedmiotowym
zamówieniem, a zatem będzie skutkowało nieporównywalnością złożonych ofert i w
konsekwencji niegospodarnym wydatkowaniem środków publicznych, oraz innych
przepisów wskazanych w treści uzasadnienia.
Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:
1. dokonania zmiany warunku doty
czącego zdolności technicznej lub zawodowej, opisanego
w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit a) SVVZ oraz w sekcji III pkt 111.1 .3) ust. 1 pkt 1
Og
łoszenia o zamówieniu poprzez ustalenie treści ww. warunku w następujący sposób.
„Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, ze w okresie
ostatnich trzech lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
-
wykonał należycie naprawy co najmniej trzech elektrycznych zespołów trakcyjnych w
po
ziomie utrzymania P4 lub wyższym w ramach co najmniej jednej umowy, lub
-
wykonał należycie co najmniej jedną usługę obejmującą wykonanie przynajmniej
jednej naprawy pojazdu kolejowego z napędem, służącego do przewozu pasażerów
(z przedziałem pasażerskim) w poziomie utrzymania P5. ” z uwzględnieniem dalszych
konsekwencji powyższych zmian,
względnie, w przypadku nie podzielenia przez Krajową Izbę Odwoławczą powyższych
wniosków, Odwołujący wnosi o dokonania zmiany warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej, opisanego w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit. a) SWZ oraz w
sekcji III pkt 111.1 .3) ust. pkt Ogłoszenia o zamówieniu poprzez ustalenie treści ww.
warunku w następujący sposób.
„Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, ze w okresie
ostatnich trzech lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
-
wykonał należycie naprawy co najmniej trzech elektrycznych zespołów trakcyjnych w
poziomie utrzymania P4 lub wyższym w ramach co najmniej jednej umowy w terminie
nie
przekraczającym 100 dni kalendarzowych dla każdego pojedynczego
elektrycznego zespołu trakcyjnego, lub
-
wykon
ał należycie co najmniej jedną usługę obejmującą wykonanie przynajmniej
jednej naprawy pojaz
du kolejowego z napędem, służącego do przewozu pasażerów
(z przedziałem pasażerskim) w poziomie utrzymania P5 w terminie nie
przekraczającym 230 dni kalendarzowych,”
z uwzględnieniem dalszych konsekwencji powyższych zmian,
2. dokonanie modyfikacj
i wymogu określonego rozdziale III ust. 7 SWZ oraz w S 1 ust, 2
PPU poprzez dopuszczenie
wykazania się samodzielnym wdrożeniem przez
wykonawców innego standardu zarządzania jakością niż ISO TS (IRIS) (w szczególności
ISO 9001 lub MMS - Maintenance Management System). a w konsekwencji:
1)
zmianę treści postanowienia rozdziału III ust. 7 SWZ: 7. Zamawiający wymaga, aby
przedmiot zamówienia był świadczony przez Wykonawcę posiadającego wdrożony
system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO TS (IRIS) lub inny
równoważny standard zarządzania jakością (np. ISO 9001 lub MMS - Maintenance
Management System)."
2) zmianę treści postanowienia sekcji S 1 ust. 2 PPU: Wykonawca oświadcza, że
posiada wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO TS (IRIS)
lub inny równoważny standard zarządzania jakością (np. ISO 9001 lub MMS -
Maintenance Management System),
”
3)
z uwzględnieniem dalszych konsekwencji powyższych zmian, w szczególności
opisania
i podania zasad oceny spełnienia i uznawania równoważności certyfikatów.
3. dokonanie modyfikacji w
ymogu określonego rozdziale V ust, 2 SWZ oraz sekcji 11.2.4)
ust. 6 O
głoszenia o zamówieniu poprzez zastąpienie ww. postanowień postanowieniem o
następującej treści:
Zamawiający wymaga wykonania naprawy w poziomie utrzymania P4 wraz z pracami
dodatkowymi i
modyfikacjami każdego elektrycznego zespołu trakcyjnego, w terminie nie
dłuższym niż 120 dni kalendarzowych, licząc od dnia przekazania elektrycznego zespołu
trakcyjnego do naprawy,
z uwzględnieniem dalszych konsekwencji powyższych zmian, w
szczególności poprzez dostosowanie do ww. maksymalnego terminu realizacji
zamówienia punktacji kryterium oceny nr 2 - „Terminu wykonania usług”, określonej w
rozdziale XVI ust. 2 pkt 2:
„wg kryterium Twn - Termin wykonania naprawy P4 każdego elektrycznego zespołu
trakcyjnego wraz z pracami dodatkowymi i modyfikacją Oferty będą oceniane wg zasad
określonych w tabeli:
Terminy wykonania naprawy każdego elektrycznego zespołu trakcyjnego wraz z pracami
dodatkowymi i
modyfikacją
Punkty
120 dni kalendarzowych
0
118 dni kalendarzowych
1
116 dni kalendarzowych
3
114 dni kalendarzowych
5
112 dni kalendarzowych
7
110 dni kalendarzowych
10
108 dni kalendarzowych
13
106 dni kalendarzowych
16
104 dni kalendarzowych
20
102 dni kalendarzowych
25
100 dni kalendarzowych i mniej 30
W uzasadnieniu,
Odwołujący przedstawił argumentację na poparcie postawionych
zarzutów. W odniesieniu do zarzutów nr 1 i nr 2 odwołania, dotyczących naruszenia art. 112
ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 4 ustawy Pzp oraz naruszenia art. 112 ust. 1 w zw. art. 137 ust. 1,
2 oraz 4 Pzp w zw. z art. 362 ustawy Pzp oraz zarzutu nr 5 dotycz
ącego naruszenia art. 99
ust. 4 Pzp
przez określenie wadliwego terminu realizacji naprawy jednego pojazdu,
Odwołujący w przytoczył stosowne postanowienia SWZ i podał powody, dla których uznaje je
za wadliwe. W podsumowaniu pierwszych dwóch zarzutów Odwołujący stwierdził, że obecna
treść warunku udziału w postepowaniu określona w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit. a) tiret 1 i
tiret 2 SWZ oraz w sekcji III pkt 1 11,1 ust, 1 pkt 1 tiret 1 i tiret 2 Og
łoszenia o zamówieniu w
sposób nieuzasadniony narusza przepisy art. 112 ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 4 Pzp oraz art.
112 ust. 1 w zw. art
. 137 ust. fi, 2 oraz 4 Pzp w zw. z art. 362 Pzp poprzez ich nieprawidłowe
zastosowanie i ustanowienie warunków udziału w postepowaniu w sposób, który
uniemożliwia udział w postępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego wykonania
zamówienia. W uzasadnieniu zarzut nr 5 Odwołujący stwierdził m.in., że w panujących
realiach rynkowych dokonanie pojedynczych napraw w terminie nie dłuższym niż 70 dni
kalendarzowych jest istotnie utrudnione,
a wręcz niemożliwe, ponadto wymóg ten nie jest
uzasadniony obiektywnymi po
trzebami Zamawiającego.
Uzasadniając zarzuty nr 3 i nr 4 dotyczące naruszenia art. 99 ust. 4 oraz art. 99 ust. 5
w zw. ust. 4 Pzp,
Odwołujący m.in. podał, że Zamawiający postawił następujący wymóg, aby
przedmiot zamówienia był świadczony przez Wykonawcę posiadającego wdrożony system
zarządzania jakością w oparciu o standard ISO-9001 i ISO TS (IRIS). W ramach Pzp umowy
o świadczenie usług mogą stanowić zarówno umowy starannego działania, jak i umowy
rezultatu. Z tym ostatnim przypadkiem mamy do czynienia w
okolicznościach sprawy.
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie naprawy 4 poziomu utrzymania elektrycznych
zespołów trakcyjnych. Przedmiotem umowy będzie zatem osiągnięcie konkretnego rezultatu
w postaci naprawionych zgodnie z 4 poziomem utrzymania elektrycznych zespołów
trakcyjnych, zatem efekt w postaci odnowionych, w pełni sprawnych zespołów. Tegu typu
umowę w reżimie Pzp należy odróżnić od świadczenia usług starannego działania, jak
chociażby świadczenia usług sprzątania, których celem nie jest otrzymanie na sam koniec
umowy (np. po 2 latach) czystych pomieszczeń przez Zamawiającego, ale staranne działanie
wykonawcy w celu utrzyma
nia czystości pomieszczeń przez cały okres obowiązywania
umowy. W okoli
cznościach przedmiotowego postępowania kwestia prawidłowego procesu
świadczenia czynności przez wykonawcę nie będzie miała znaczenia, jeżeli na koniec nie
otrzyma
w pełni odnowionych i sprawnych zespołów trakcyjnych.
Następnie Odwołujący podał, że certyfikaty IRIS (ISO/TS 22163) przyznawane są
firmom i instytucjom działającym na rynku kolejowym, w tym m.in. operatorom sieci
kolejowych, producentom i dostawcom pojazdów szynowych. Wdrażanie standardu RS
przez organizacje działające w branży kolejowej może stanowić sposób na doskonalenie
dotychczasowego systemu zarządzania opartego o wymagania ISO 9001. Wdrożenie
powyższego standardu zarządzania jakością wiąże się zatem z wymaganiami dokumentacji
dotyczącymi kwalifikacji Wykonawcy w prowadzeniu podobnych prac utrzymaniowych.
Jednocześnie, realizacja usługi w systemie zarządzania nie oznacza wprost spełnienia
wymagań przez tę usługę lub przedmiot tej usługi (w tym przypadku pojazd kolejowy),
bowiem nie zastępuje kontroli jakości. Ze względu na określenie przez Zamawiającego
wymogów zgodnie z treścią rozdziału III ust. 7 SWZ oraz § 1 ust. 2 PPU doszło do
naruszenia art. 99 ust. 4 oraz art. 99 ust. 5 w zw. z ust. 4 Pzp, ponieważ powyższe wymogi
są nieadekwatne i nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia, a ponadto w
okolicznościach sprawy nie dopuszczono zastosowania rozwiązań równoważnych z
oczekiwanymi przez Zamawiającego, podczas gdy na rynku napraw pojazdów szynowych
istnieją inne normy i standardy wdrażane w ramach systemu zarządzania jakości,
gwarantujące samodzielnie należytą jakość realizacji zamówienia.
Odwołujący zauważył, że zakres prac objętych przedmiotowym zamówieniem został
określony w ramach § 2 PPU oraz dokumentach wymienionych w ramach załączników do
PPU. Zamawiający w treści żadnego z ww. dokumentów nie odnosi się do wymagań
dotyczących jakości procesu wykonywanych prac, mających bezpośrednie odzwierciedlenie
w IRIS,
zatem nie postawił żadnych konkretnych wymagań dotyczących sposobu
przeprowadzenia procesu wykonywania
czynności objętych przedmiotem zamówienia. Na
marginesie
Odwołujący wskazał, że to wykonane prace (a nie sposób/proces i jakość ich
wykonywania) mają być zgodne z dokumentami załączonymi do SWZ. Przedmiotem
zamówienia test bowiem osiągniecie konkretnego rezultatu w postaci dostarczenia
Zamawiającemu w pełni sprawnych elektrycznych zespołów trakcyjnych a nie starannego
działania przy procesie realizacji przedmiotowych usług. Skoro w opisie przedmiotu
zamówienia Zamawiający określił wyłącznie oczekiwania, co do rezultatu przeprowadzonych
prac, stawianie wymogów dotyczących jakości procesu przeprowadzania tych prac, należy
uznać za nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Zamawiający w celu zagwarantowania
sobie wysokiej j
akości procesu przeprowadzonych w ramach zamówienia czynności mógł
wyłącznie sprecyzować wymagania dotyczące oczekiwanego skutku takich prac tj. rezultatu
wykonanej umowy. Zamawiający nie może przy tym formułować wymogów nieodnoszących
się do przedmiotu zamówienia. Na marginesie Odwołujący podał, że w przypadku, gdy
Zamawiający oczekiwał wykonywania zadań na podstawie wymagań dotyczących jakości
przebiegu prac powinien takie wymagania wprost określić w opisie przedmiotu zamówienia w
formie konkretnych post
anowień, nie zaś odwoływać się ogólnie do bardzo rozbudowanego
standardu, nie wyszczeg
ólniając z niego konkretnych treści/wymagań. Powyższe jest o tyle
istotne, że IRIS zawiera bardzo szeroki zakres wymagań (zwłaszcza fakultatywnych)
odnoszących się do podmiotów o różnym charakterze (operatorów sieci kolejowej,
producentów i dostawców pojazdów szynowych czy podmiotów świadczących naprawy ww.
pojazdów) podczas, gdy Zamawiający nie sprecyzował jakich konkretnych wymagań na
podstawie certyfikatu oc
zekuje, z jakiego powodu oczekuje spełnienia takich wymogów oraz
w jaki sposób jest to podyktowane treścią opisu przedmiotu zamówienia czy Projektu
umowy.
Odwołujący wskazał również, że Zamawiający stawiając wymóg wdrożenia standardu
IRIS, powinien dopuścić możliwość legitymowania się wdrożeniem przez wykonawców
innymi, samodzielnymi i równoważnymi względem IRIS normami lub standardami,
dotyczącymi jakości procesu realizacji czynności objętych przedmiotem zamówienia. Na
rynku istnieją i funkcjonują inne normy oraz standardy jakości zapewniające możliwość
przeprowadzenia procesu realizacji zamówienia z zachowaniem wymogów jakościowych
adekwatnych do przedmiotu zamówienia (takich jak ISO 9001 czy MMS - Maintenance
Management System).
Zamawiający nakazał legitymowaniem się wdrożeniem system
zarządzania jakością w oparciu o ISO 9001, jednakże wyłącznie łącznie z legitymowaniem
się wdrożeniem systemu zarządzania jakością w oparciu ISO TS (IRIS). Tymczasem
wdrożenie systemu zarządzania jakością na podstawie standardu ISO 9001 powinno zostać
dopuszczone j
ako samodzielne rozwiązanie/system względem IRIS. Powyższe potwierdzają
postanowienia dokumentacji innych postepowań na realizację podobnych napraw EZT m.in.
postanowienie rozdziału VI ust. 3 pkt 5 SWZ postępowania pn. „Wykonanie usługi przeglądu
trzeciego poziomu utrzymania (poszerzony) P3
dziewięciu „pojazdów ezt 35we wraz z
pracami dodatkowymi” prowadzonego przez SKM w Warszawie. (Dowód: SWZ
postępowania prowadzonego przez SKM w Warszawie). Równoważność standardów
wynikających z IRIS z innymi normami lub standardami dotyczącymi zarządzaniem jakością
pr
ocesu realizacji czynności objętych przedmiotem zamówienia została potwierdzona w
opi
nii prawnej sporządzonej na potrzeby innego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego o bardzo zbliżonym przedmiocie zamówienia pn. „Wykonanie czynności
czwartego p
oziomu utrzymania (P4) i prac dodatkowych dla pięciu elektrycznych zespołów
trakcyjnych (EZT) typu 32WE serii EN77 0 numerach inwentarzowych 001 , 002, 003, 004 i
005”. (Dowód: opinia prawna z 09.12.2020 r.). Postawienie przez Zamawiającego wymogu
dotyczącego legitymowania się łącznym wdrożeniem dwóch niezależnych i równoważnych
standardów jakościowych, podczas gdy należy je uznawać za samodzielne standardy
równoważne, świadczy zdaniem Odwołującego o bezzasadnym ograniczeniu konkurencji w
postępowaniu.
W podsumowaniu Odwołujący podał, że treść wymogów określonych w rozdziale III
ust. 7 SWZ oraz S 1 ust. 2 PPU w sposób nieuzasadniony narusza przepisy art. 99 ust. 4
oraz art. 99 ust. 5 w zw. z ust. 4 Pzp
poprzez ustanowienie wymogów nieproporcjonalnych
do przedmiotu
zamówienia. które niezasadnie uniemożliwiają udział w postępowaniu
wykonawcom zdolnym do należytego wykonania zamówienia, jak również poprzez
ustanowienie wymogów bez dopuszczenia rozwiązań równoważnych zapewniających
prawidłową realizację zamówienia.
Pismem z 2 sierpnia 2021 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc o
jego oddalenie w całości.
W uzasadnieniu swojego stanowiska odnośnie zarzutów nr 3 i 4 Zamawiający podał
m.in., że certyfikat ISO TS 22163 (IRIS) nie jest równoważny z wskazanymi przez
Odwołującego certyfikatami. Jest rozszerzeniem certyfikatu ISO 9001 dostosowanym do
specyfiki bran
ży kolejowej i stawia dużo wyższe wymagania przed podmiotem ubiegającym
się o przyznanie tego certyfikatu, jednocześnie gwarantując wysoką jakość wykonywanych
usług, co potwierdza załączona do pisma ekspertyza dotycząca równoważności Certyfikatów
ISO 9001 oraz MMS versus IRIS
. Ponadto nie jest to standard, który byłby niemożliwy do
uzyskania. W samej Polsce system IRIS jest
stosowany przez kilkadziesiąt podmiotów, co
oznacza, że wymóg posiadania przez wykonawcę tego certyfikatu nie ogranicza konkurencji.
Zamawiający podkreślił, że podmiot posiadający odpowiednie wdrożenie systemu
zarządzania jakością gwarantuje wykonanie prac przy zachowaniu reguł zarzadzania
jakością, minimalizując w ten sposób ryzyko nieprawidłowego wykonania umowy i
gwarantując, że proces wykonywania prac będzie przebiegał zgodnie z normami
usankcjonowanymi certyfikatem. Jest to szczególnie ważne w procesie napraw EZT poziomu
P4, które służą do przewozu pasażerów. Zamawiający, jako przewoźnik, musi przedsiębrać
jak najbardziej rygorystyczne kroki w celu zapewnienia, że eksploatowane przez niego
pojazdy będą utrzymywane w jak najwyższym standardzie, także przez powierzenie ich
napraw podmiotom wdrażającym jak najwyższe standardy jakości, bowiem musi zapewnić
odpowiednią jakość i bezpieczeństwo zleconych czynności przeglądowych i naprawczych.
Zamawiający zaznaczył: „Podkreślenia wymaga fakt, że są to wymagania specyficzne
wyłącznie dla systemów zarzadzania zgodnych z IRIS, a podobne kryteria i obowiązki
nakładane na przedsiębiorstwa nie występują w jakimkolwiek innym systemie zarzadzania
stosowanym w kolejnictwie. Dodatkowo, sposób zarządzania przedsiębiorstwem i
realizowanymi przez niego procesami, które maj bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo, jest
audytowany przez niezależne międzynarodowe jednostki, których autorzy musza posiadać
wiedzę i udokumentowane doświadczenie. Tak złożona i wymagająca procedura
audyt
owania nie jest spotykana przy potwierdzaniu spełniania wymagań normy ISO 9001,
czy dla potwierdzenia
spełniania wymagań stawianych podmiotom odpowiedzialnym za
utrzymanie z systemem MMS”. Dla wykonania przedmiotu zamówienia, ważne jest aby
osiągnąć właściwy rezultat w zakresie naprawy P4, który ma trwały charakter. Do tego
kluczowe jest jej wykonanie przy zachowaniu odpowiednio wysokich standardów wykonania,
co gwarantuje posiadanie przez wykonawcę certyfikatu IRIS.
Następnie Zamawiający przywołał art. 106 ust. 1 ustawy Pzp i wskazał, że wymóg
posiadania przez wykonawcę certyfikatu IRIS został przez niego określony jako warunek
przedmiotowy, został on odniesiony do sposobu wykonania przedmiotu zamówienia, który
powinien zostać zrealizowany z zachowaniem standardów w zakresie jakości,
niezawodności i bezpieczeństwa technicznego zgodnie m.in. z IRIS. Jako podmiot
świadczący usługi publicznego przewozu pasażerskiego nie może przyjmować na siebie
ryzyka w zakresie dopuszczenia świadczenia usług na poziomie P4 z pominięciem procedur
przewidzianych w IRIS, co może skutkować katastrofą w ruchu lądowym
Z zachowaniem wymogów ustawowych wykonawcy: Public Transport Service sp. z
o.o., Z
akłady Naprawcze Taboru Kolejowego „Mińsk Mazowiecki” S.A. i Pojazdy Szynowe
PESA B
ydgoszcz S.A. zgłosili przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego, stając się jego uczestnikami.
Pismem z 30 lipca 2021 r. Przystępujący Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego
„Mińsk Mazowiecki” S.A. (dalej: „Przystępujący ZNTK”) przedstawił swoje stanowisko w
sprawie wnosząc o oddalenie odwołania. Odnośnie zarzutów nr 3 i 4 Przystępujący ZNTK
podał m.in., że wymóg, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę
posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO 9001 i ISO
TS (IRIS) jest w pełni uzasadniony przedmiotem zamówienia, jak również zasadami
bezpieczeństwa w ruchu kolejowym. Ponadto pomiędzy systemem IRIS a systemami
wskazanymi przez Odwołującego nie zachodzi równoważność. ISO TS 22163:2017(IRIS)
jest międzynarodowym standardem przemysłu kolejowego, służącym do oceny i certyfikacji
podmiotów działających na rynku kolejowym, w celu wykazania stosowania i zachowania
przez te podmioty określonych i odpowiednich standardów dotyczących jakości i
bezpieczeństwa realizowanych usług czy produkowanych elementów lub kompletnych
pojazdów szynowych. Standard ten stał się oficjalną normą w branży kolejowej, a jego
wdrożenie i stosowanie pozwala na zapewnienie jakości, niezawodności i bezpieczeństwa
technicznego zarówno w procesie produkcji, jak i eksploatacji oraz utrzymania pojazdów
kolejowych.
System IRIS powstał w oparciu o normę ISO 9001, która została uzupełniona i
uszczegółowiona o wymagania właściwe dla branży kolejowej. Natomiast wskazywany przez
Odwołującego system Maintenance Management System (MMS) nie jest nawet systemem
zarzadzania jakością, lecz systemem certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie
pojazdów kolejowych, wynikający nie z dobrowolnie stosowanej przez wykonawcę normy czy
wprowadzonych i utrzymywanych standardów, ale wymagany treścią przepisów
powszechnie obowiązujących, tj. Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/779 z
16 maja 2019 r.,
które zastąpiło Rozporządzenie Komisji (UE) nr 445/2011 z 10 maja 2011 r.
Rozporządzenie to określa 167 wymagań w zakresie zarzadzania utrzymaniem podczas, gdy
norma IRIS zawiera ich 316, co oznacza, że ww. rozporządzenie obejmuje jedynie 51%
wymagań, jakie stawia ISO TS 22163:2017 (IRIS).
Powołując się na załączoną do pisma Ekspertyzę techniczną dotyczącą oceny
równoważności Certyfikatów ISO 9001 oraz MMS versus IRIS (ISO/TS 22163), sporządzoną
27 maja 2021 r. przez T
ŰV SŰD Polska, Przystępujący wskazał, że system IRIS w
przeciwieństwie do normy ISO 9001, jest normą branżową. Norma ISO 9001, ze względu na
ogólność wymagań i nieuwzględnienie specyfiki, nie jest wystarczająca dla specyficznych
branż. Norma ISO 9001 to jedynie 38,2% wymagań, jakie stawia ISO/TS 22163:2017 (IRIS),
pozostałe 61,7% są to specyficzne, dodatkowe wymagania kolejowe, które musi uwzględniać
firma z bran
ży kolejowej w realizacji systemu jakości, aby zapewnić odpowiedni poziom
świadczonych usług.
Na posiedzeniu Odwołujący cofnął zarzuty oznaczone numerami 1, 2 i 5. W związku z
tym w tym zakresi
e postępowanie zostało umorzone.
Na rozprawie Odwołujący podtrzymał stanowisko zaprezentowane w odwołaniu w
zakresie zarzutów nr 3 i 4. Zamawiający i Przystępujący ZNTK podtrzymali swoje stanowiska
wyrażone w złożonych pismach.
Krajowa
Izba
Odwoławcza
rozpoznając
na
rozprawie
odwołania,
uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz
stanowiska Stron
i Przystępującego, a także zgromadzone dowody, ustaliła i zważyła
co następuje:
Odwołania nie zawierają braków formalnych. Wpisy w prawidłowej wysokości zostały
wniesione w ustawowym terminie. N
ie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Wykazując swoje uprawnienie do skorzystania ze środków ochrony prawnej
Odwołujący wskazał m.in., że wymogi stawiane przez Zamawiającego w Ogłoszeniu o
zamówieniu i SWZ zostały sformułowane w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami
Pzp, a ponadto ograniczają w sposób bezpodstawny możliwość Odwołującego złożenia
oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W przypadku potwierdzenia się
zarzutów wskazanych w treści odwołania oraz ewentualnego uchylenia czynności i
zaniechań Zamawiającego poprzez zmianę treści Ogłoszenia o zamówieniu oraz SWZ,
Odwołujący ma szansę złożyć ofertę w postępowaniu i potencjalnie je wygrać, uzyskując
przedmiotowe zamówienie. Wskutek niezgodnych z przepisami działań Zamawiającego,
Odwołujący może ponieść szkodę, gdyż w obecnym brzmieniu wymogów, nie ma on szans
na uzyskanie przedmiotowego zamówienia. Szkodą po stronie wykonawców oraz
Odwołującego jest nieuzasadnione potrzebami Zamawiającego uniemożliwienie złożenia
oferty, co prowadzi do powstania szkody po stronie Odwołującego w postaci utraty korzyści,
z jakimi wiązać się może uzyskanie zamówienia.
W ocenie Izby Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do skorzystania w
przedmiotowym postępowaniu ze środków ochrony prawnej. Zostały wypełnione przesłanki,
o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Odwołujący jest zainteresowany złożeniem
oferty w post
ępowaniu i pozyskaniem zamówienia, a zakwestionowane postanowienia SWZ
mu to uniemożliwiają. W przypadku potwierdzenia się zarzutów odwołania miałby szansę
uzyskać zamówienie i osiągnąć korzyści z tym związane.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania złożonej przez Zamawiającego
oraz ww. dowody
załączone do pism Odwołującego, Zamawiającego i Przystępującego oraz
złożone na posiedzeniu przez Odwołującego w postaci:
opinii prawnej z 30 lipca 2021 r. oraz
opinii
Ośrodka Certyfikacji Transportu Politechniki Warszawskiej z 9 grudnia 2020 r.
Następnie Izba ustaliła, co następuje:
Stosownie do rozdziału III ust. 1 i 3 SWZ: 1.Przedmiotem zamówienia jest wykonanie
napraw na poziomie utrzymania P4 szesnastu elektryczn
ych zespołów trakcyjnych (EZT)
serii EN76 wraz z pracami dodatkowymi i modyfikacjami.
3. Szczegółowy opis, zakres oraz
sposób realizacji przedmiotu zamówienia określają Projektowane postanowienia umowy,
stanowiące załącznik nr 8 do SWZ oraz załączniki do Projektowanych postanowień umowy.
W ramach opisu przedmiotu zamówienia w rozdziale III ust. 7 SWZ Zamawiający
postawił wymóg: „Zamawiający wymaga, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez
Wykonawcę posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard
ISO-9001 i ISO TS (IRIS)
”
Zgodnie z ust. 4 rozdziału III SWZ: 4. We wszystkich zapisach SWZ oraz jej
załącznikach, w których Zamawiający odwołuje się do norm, ocen technicznych, specyfikacji
technicznych i systemów referencji technicznych, zgodnie z art. 101 ust. 4 ustawy Pzp,
dopuszcza zastosowanie rozwiązań równoważnych, normom, ocenom technicznym,
specyfikacjom technicznym i systemom referencji technicznych, wskazanym w SWZ i
załącznikach. W przypadku zastosowania rozwiązań równoważnych Wykonawca
zobowiązany jest do wykazania w formie pisemnej równoważności zaoferowanych
parametrów technicznych w odniesieniu do przedmiotu zamówienia.
W
§ 1 ust. 2 Projektowanych postanowień umowy (PPU) zawarte zostało następujące
postanowienie umowne:
„Wykonawca oświadcza, że posiada wdrożony system zarządzania
jakością w oparciu o standard ISO-9001 i ISO TS (IRIS)”
W
§ 2 ust. 1 – 5 PPU zostało określone:
1 . W zakres naprawy w poziomie utrzymania P4 wchodzi zespół czynności niezbędnych do
u
zyskania stanu technicznego i parametrów technicznych określonych w przepisach i
warunkach technicznych odbioru dla danej serii EZT i rodzaju naprawy.
2.
Zakres Naprawy w poziomie utrzymania P4, zgodnie z obowiązującą „Dokumentacją
Systemu
Utrzymania elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 22PVE — EN76” Nr DSU
22WE 0130-1 podzielono na:
1) prace wykonywane zawsze podczas każdej naprawy o zakresie obejmującym
szczegółowe sprawdzenie stanu technicznego przewidzianych w dokumentacji
podzespołów i zespołów połączone z ich częściowym demontażem z pojazdu,
planowane wymiany podzespołów i zespołów oraz naprawy zespołów i podzespołów
wykonywane w wyspecjalizowanych warsztatach (zakres podstawowy, stały),
2)
prace wykraczające poza stały zakres naprawy (zwane pracami dodatkowymi), czyli
prace konieczne do wykonania w czasie naprawy dla uzyskania stanu technicznego
określonego w przepisach i warunkach technicznego odbioru, lecz nie występujące w
każdej naprawie EZT, aby zapewniały prawidłową eksploatację lub inne nieprzewidziane
prace w zależności od potrzeb lub wskazane i zaakceptowane przez Zamawiającego np.:
wymiana kół monoblokowych, wymiana tarcz hamulcowych. Wykaz prac zaliczanych do
grupy prac wykraczających poza stały zakres naprawy oraz zestawienie oferowanych
cen jednostkowych za wykonanie tych prac stanowi załącznik nr 2 do umowy.
3)
uzupełnienie braków, tj. zespołów, podzespołów i elementów konstrukcyjnych oraz
elementów wyposażenia, których brakuje w pojeździe w porównaniu do rozwiązań
zawartych w dokumentacji konstrukcyjnej pojazdu.
3.
Zamawiający wymaga, aby w stałym zakresie naprawy, w trakcie wykonywanych napraw
w poziomie utrzymania P4 elektrycznych zespołów trakcyjnych, Wykonawca wykonał
wszystkie prace wyszczególnione w dokumentacji systemu utrzymania, oraz wykonał
inne czynności — zgodne z DTR producentów poszczególnych elementów pojazdów,
ewentualnie niewyszczególnione w dokumentacji systemu utrzymania.
4.
Zamawiający wymaga, aby Wykonawca wykonał inne czynności zgodne z DTR
producentów poszczególnych elementów pojazdów, ewentualnie niewyszczególnione w
dokumentacji systemu utrzymania.
5.
W ramach przedmiotu umowy, Wykonawca wykona we wszystkich pojazdach poniższe
prace modyfikacyjne:
1) montaż kamer monitoringu odbieraków prądu wraz ze zmianą oprogramowania systemu
monitoringu pojazdu i dostarczeniem bezterminowych licencji oraz oprogramowania do
zgrywania zapisów monitoringu (system monitoringu pojazdu powinien zapewniać
stabilność pracy w przypadku braku zasilania),
2) mon
taż gniazda zasilania stacjonarnego pojazdu — po jednym z każdej strony pojazdu,
w miejscu uzgodnionym z Zamawiającym,
3)
wdrożenie trybu parking zapewniającego przynajmniej poniższe funkcjonalności:
a)
załączenie funkcji parking powinno nastąpić automatycznie po zdjęciu aktywacji kabiny
albo za pomocą przycisku i zdjęcia aktywacji, pojazd powinien stać pod prądem na
obydwu odbierakach,
b)
wyłączenie funkcji parking powinno nastąpić po aktywowaniu pojazdu w kabinie
maszynisty,
c) funkcja parking powinna zap
ewniać możliwość grzania i chłodzenia pojazdu w
uzgodnionym z Zamawiającym zakresie, pracę oświetlenia w funkcji „NOC” (do
uzgodnienia) oraz załączenie oświetlenia czoła pociągu sygnałem PC5,
d)
po zaniku napięcia pojazd z funkcją parking powinien podjąć próbę trzykrotnego
uruchomienia w odstępach czasowych (np. I minuta, 5 minut, 10 minut do uzgodnienia),
a jeżeli trzecia próba nie powiedzie się, pojazd powinien wyłączyć się.
4)
wdrożenie funkcji przeniesienia napięcia między ezt,
5)
wymiana żarówek/reflektorów na LED,
6)
wymiana urządzeń do podgrzewania/chłodzenia w kabinie maszynisty,
7)
wymiana drzwi miedzy kabiną, a przedziałem maszynowym
8)
modyfikacja systemu informacji pasażerskiej polegająca na stałym podtrzymaniu
systemu BIOS (obecnie po rozładowaniu baterii w Vbox ww. system nie uruchamia się),
9)
dodanie pojazdów do aplikacji dyspozytorskiej Consel z uwzględnieniem wybranych
sygnałów CAN,
10) modyfikacja obwodu spryskiwacza szyb czołowych (dostęp wewnątrz kabiny).
Stosownie do
§ 4 ust. 5 - 8 PPU:
5.
Wykonawca zobowiązuje się, aby EZT typu 22 WE - EN 76 po wykonanej naprawie w
poziomie utrzymania P4 były kompatybilne między sobą. Kompatybilność oznacza, że EZT
będą zapewniać możliwość połączenia elektrycznego, mechanicznego i pneumatycznego, z
uzys
kaniem pełnej funkcjonalności użytkowej między sobą. Połączenie elektryczne między
EZT będzie zapewniać w sytuacjach awaryjnych przeniesienie napięcia i umożliwiać
sterowanie drugiego EZT przy uszkodzonej przetwornicy i baterii.
6. Podczas wykonywania napraw w poziomie utrzymania P4 EZT
— w ramach stałego zakresu
naprawy, Wykonawca zobowiązuje się również do:
1) wykonania wszystkich czynności przewidzianych dla poziomu utrzymania P4 EZT zgodnie z
„Dokumentacją Systemu Utrzymania Elektrycznego Zespołu Trakcyjnego typu 22WE —
EN76”Nr DSU 22WE 0130-1,
2)
wymiany na nowe wszystkich elementów uznanych za normalia. Za normalia uznaje się takie
elementy połączeń rozłącznych zespołów i podzespołów taboru, które w czasie naprawy
podlegają demontażowi i nie kwalifikują się do ponownego wykorzystania tj.: podkładki,
śruby, wkręty, blachowkręty, nakrętki, zawleczki, sworznie, pierścienie uszczelniające (tzw.
Simmeringi), pierścienie uszczelniające o przekroju kołowym (tzw. O-ringi), pozostałe
uszczelnienia, pierścienie osadcze sprężyste (tzw. Segera), wszelkie osłony elektryczne (np.
przewodów NN, WN, miechy doprowadzające powietrze do chłodzenia silników trakcyjnych),
elementy gumowe zawieszeń maszyn elektrycznych, sprężarek itp.,
3) wykonania naprawy EZT, zgodnie z doku
mentacjami: Systemu Utrzymania, techniczną,
konstrukcyjną, technologiczną oraz Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru (WTW i
O) po naprawie, a także odpowiednimi Polskimi Normami, Europejskimi Normami, Normami
Branżowymi i Zakładowymi, obowiązującymi w okresie trwania umowy. Zamawiający
wyklucza stosowanie materiałów, produktów chemicznych, petrochemicznych i innych
niezgodnych z obowiązującymi normami w zakresie objętym przedmiotem umowy.
Zestawienie obowiązujących dokumentów i przepisów w zakresie napraw elektrycznych
zespołów trakcyjnych stanowi załącznik nr 5 do umowy,
4) wykonania
prób i badań wszystkich urządzeń podlegających dozorowi technicznemu,
zgodnie z przepisami Transportowego Dozoru Technicznego (TDT) zapewniających
eksploatację ww. urządzeń do następnej naprawy okresowej,
5) wykonania w trakcie napraw w poziomie utrzymani
a P4 elektrycznych zespołów trakcyjnych
wszystkich badań i prób przewidzianych w obowiązujących w okresie trwania umowy
przepisach, instrukcjach i dokumentach, wyszczególnionych w załączniku nr 5 do umowy,
6)
wykonania próby szczelności układu pneumatycznego pojazdu na stanowisku z wydrukiem
komputerowym
— protokół z próby szczelności zostanie przekazany Zamawiającemu.
7.
Wykonawca zobowiązuje się do udostępnienia do wglądu przedstawicielom Zamawiającego
wszelkiej dokumentacji technicznej i technologiczne
j niezbędnej do oceny prawidłowości
wykonania naprawy.
8. W przypadku dokonywania zmian konstrukcyjnych w trakcie realizacji przedmiotu umowy,
Wykonawca zobowiązuje się do wprowadzenia poprawek do posiadanej dokumentacji i
przekazania Zamawiającemu w formie pisemnej i elektronicznej. Ponadto w przypadku
konieczności dokonania procesu oceny znaczenia zmiany, obowiązek ten spoczywa na
Wykonawcy. Wykonawca udziela na rzecz Zamawiającego niewyłącznej, bezterminowej
licencji do dokumentacji technicznej i technol
ogicznej w pełnym zakresie do celów
obsługowo-eksploatacyjnych, naprawczych, utrzymaniowych oraz przy kolejnych naprawach
okresowych i modyfikacjach, z możliwością udzielenia dalszej licencji innym podmiotom
świadczącym usługi dla Zamawiającego, wyłącznie w odniesieniu do pojazdów będących
przedmiotem tej umowy. Wykonawca przekaże Zamawiającemu katalog wszystkich
podzespołów, elementów i części zamiennych wraz z wykazem producentów, rysunkami itp.
Wynagrodzenie, o którym mowa w 9 ust. 3 umowy obejmuje wynagrodzenie za udzielenie
licencji, o której mowa powyżej.
Izba zważyła co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Nie potwierdziły się bowiem zarzuty
odwołania w granicach których Izba orzeka.
Zdaniem Odwołującego naruszenie przepisów art. 99 ust. 4 oraz art. 99 ust. 5 w zw.
ust. 4 ustawy Pzp (zarzuty nr 3 i 4)
nastąpiło poprzez określenie przez Zamawiającego
wymogów zgodnie z treścią rozdziału III ust. 7 SWZ oraz S 1 ust. 2 PPU, które są
nieadekwatne i nieproporcjonalne do przedmiotu z
amówienia, a ponadto w okolicznościach
sprawy nie dopuszczono zastosowania rozwiązań równoważnych z oczekiwanymi przez
Zamawiającego, podczas gdy na rynku napraw pojazdów szynowych istnieją inne normy i
standardy wdrażane w ramach systemu zarządzania jakości, gwarantujące samodzielnie
należytą jakość realizacji zamówienia.
Stosownie do art. 99 ust. 4 i 5 ustawy Pzp:
4. Przedmiotu zamówienia nie można
opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, w szczególności przez
wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu,
który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli
mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub
produktów. 5. Przedmiot zamówienia można opisać przez wskazanie znaków towarowych,
patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub
usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli zamawiający nie może opisać
przedmiotu
zamówienia w wystarczająco precyzyjny i zrozumiały sposób, a wskazaniu takiemu
towarzyszą wyrazy ,,lub równoważny''.
Z
powyżej przedstawionych przepisów wynika, że nawiązują one do przepisu art. 16
pkt 1 ustawy Pzp
i służą realizacji zasady uczciwej konkurencji. Zauważenia w tym zakresie
wymaga, że opis przedmiotu zamówienia, nie może prowadzić do sztucznego,
nieuzasadnionego rzeczywistymi potrzebami zmawiającego ograniczenia konkurencji w
postępowaniu. W związku z tym w przypadku zarzutów odwołania, co do prawidłowości
opisu przedmiotu zamówienia, badaniu Izby podlega czy kwestionowane postanowienia
specyfikacji warunków zamówienia, zawierającej opis przedmiotu zamówienia i wymagań
zamawiającego w tym zakresie, które np. eliminują wykonawcę z udziału w postępowaniu, są
zamawiającemu niezbędne do zrealizowania rzeczywistych potrzeb związanych z realizacją
nałożonych na niego zadań.
W okolicznościach analizowanej sprawy badaniu Izby podlega wymóg
Zamawiającego, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę
posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO-9001 i ISO
TS (IRIS), oraz
zasadność żądania Odwołującego dopuszczenia, aby wykonawca zamiast
ww. systemu posiadał inny, jego zdaniem, równoważny standard zarzadzania jakością (np.
ISO 9001 lub MMS).
Jak wskazano powyższej, przedmiotem zamówienia jest wykonanie napraw na
poziomie utrzymania P4 szesnastu elektrycznych zespołów trakcyjnych określonej serii wraz
z pracami dodatkowymi i modyfikacjami, w tym jak wynika z PPU wykonania naprawy EZT,
zgodnie z dokumentacjami: Systemu Utrzymania, techniczną, konstrukcyjną, technologiczną
oraz Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru (WTW i O) po naprawie, a także
odpowiednimi Polskimi Norm
ami, Europejskimi Normami, Normami Branżowymi i
Zakładowymi, obowiązującymi w okresie trwania umowy. Zgodzić się zatem należy z
Odwołującym, że przedmiot zamówienia obejmuje usługi, w wyniku których ma nastąpić
naprawa
elektrycznych zespołów trakcyjnych, zatem ma nastąpić efekt w postaci
odnowionych, w pełni sprawnych zespołów. Nie można natomiast podzielić stanowiska
Odwołującego, że kwestia prawidłowego procesu świadczenia czynności w procesie
naprawy
przez wykonawcę, nie będzie miała znaczenia.
Jak zostało ustalone certyfikat IRIS (ISO/TS 22163) jest standardem branżowym,
gwarantującym najwyższy poziom zarzadzania jakością w branży kolejowej. Nie jest to
kwestia sporna. Jak sam Odwołujący wskazał, wdrażanie standardu IRS przez organizacje
działające w branży kolejowej może stanowić sposób na doskonalenie dotychczasowego
systemu zarządzania opartego o wymagania ISO 9001. Zdaniem Odwołującego w
okolicznościach przedmiotowego postępowania wystarczające jest jednak posiadanie przez
wykonawcę certyfikatu ISO 9001 lub MMS, które w jego ocenie, są certyfikatami
równoważnymi w stosunku do certyfikatu IRIS. Odwołujący nie wykazał jednak tej
równoważności, w tym, że certyfikat MMS jest certyfikatem zarządzania jakością. Jak
natomiast wskazali Zamawiający i Przystępujący system Maintenance Management System
(M
MS) nie jest systemem zarzadzania jakością, lecz systemem certyfikacji podmiotów
odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów kolejowych, wymagany przez powszechnie
obowiązujące przepisy prawa, a nie wynikający z dobrowolnie stosowanej przez wykonawcę
normy, cz
y wprowadzonych i utrzymywanych standardów.
Zauważenia wymaga, że na rozprawie Odwołujący przyznał, że certyfikaty ISI 9001 i
IRIS różnią się miedzy sobą, że certyfikat IRIS jest certyfikatem wyższego rzędu, chodzi
natomiast o to, że Zamawiający, ani w opisie przedmiotu zamówienia ani w odpowiedzi na
odwołanie nie przedstawił argumentacji, że certyfikat IRIS jest wymagany dla wykonania
oczekiwanego przez niego
przedmiotu zamówienia.
W ocenie Izby stanowisko Odwołującego nie znajduje potwierdzenia.
Wbrew ocenie Odwołującego Zamawiający wykazał, że posiadanie przez wykonawcę
certyfikatu IRIS jest podyktowane jego uzasadnionymi potrzebami
, w tym względami
bezpieczeństwa pasażerów, co wiąże się z prawidłowym i trwałym efektem dokonanych
napraw.
Jak wynika z powyżej przedstawionych postanowień SWZ w zakres prac wchodzą
prace
wymagające zachowania przy ich realizacji wysokich standardów, w tym w zakresie
zarzadzania jakością. Chodzi bowiem o skomplikowane naprawy, przy których wymagane
jes
t nie tylko zarządzanie jakością, zapewnienie wysokiej jakości usług, ale też obniżenie
kosztów usług, oraz zapewnienie bezpieczeństwa pasażerów. Certyfikat ISO 9001 nie daje
takiego standardu.
Jak wynika z opinii OCT złożonej przez Odwołującego, standard IRIS (od
ang. International Railway Industry Standard) stanowi uszczegółowienie wymagań normy
ISO 9001 wynikające ze specyfiki działań przemysłu transportu kolejowego, kładący nacisk
na zarzadza
nie projektami przez multidyscyplinarny zespół specjalistów i zapewnienie
bezpieczeństwa towarom i pasażerom. Standard IRIS zawiera w sobie wszystkie wymagania
ISO 9001 i bazuje na tej samej strukturze wymagań. Jednocześnie, tam, gdzie uznano to za
stosown
e uzupełniono te wymagania o dodatkowe, głównie związane z zarzadzaniem
projektami, zwiększonymi wymogami w zakresie dokumentowania działań, nadzorowaniem
wyposażenia kontrolno-pomiarowego, uwzględnieniem zasad zarzadzania rykiem itp. Dzięki
temu
podkreślono wagę zarzadzania projektami, ryzykiem, uwzględnienia aspektów
bezpieczeństwa itp.
Ponadto
Zamawiający stwierdził, że system certyfikacji IRIS wg normy ISO/TS
22163:2017
ustanawia standard w zakresie wzrostu jakości w sektorze kolejnictwa,
zwiększając wydajność przy jednoczesnej redukcji kosztów, co może przekładać się na cenę
oferty.
IRIS określany jest jako narzędzie będące odpowiedzią na wyzwania z którymi mierzą
się przedsiębiorstwa kolejowe w związku ze wzrostem konkurencyjności na tym rynku.
Certyf
ikat ten posiadają podmioty realizujące usługi na najwyższym poziomie
bezpieczeństwa i jakości. W pkt 8.8 certyfikatu IRIS jest mowa o cyklu życia produktu, czego
norma ISO 9001 nie zapewnia.
Nie jest sporne, że certyfikat ISO 9001 odnosi się do systemu zarządzania jakością
w różnych branżach, natomiast certyfikat IRIS dotyczy branży kolejowej i jest do niej
dedykowany.
Zamawiający realizuje usługi publicznego transportu zbiorowego, gdzie jest
wymagany najwyższy standard usług. Zgodzić się zatem należy z Zamawiającym, że
żądanie jedynie certyfikatu ISO 9001, zważywszy na specyfikę przedmiotu zamówienia
byłoby niewystarczające, podobnie jak żądanie jedynie certyfikatu MMS, które jak wynika z
powyżej przedstawionych pisemnych stanowisk Zamawiającego i Przystępującego ZNTK,
popartych powołaną przez nich ekspertyzą, nie jest równoważny w stosunku do certyfikatu
IRIS i nie jest systemem zarządzania jakością, stanowi bowiem jedynie powielenie regulacji
ww.
rozporządzenia Unii Europejskiej. Jak wynika z ekspertyzy złożonej przez
Przystępującego ZNTK system zarzadzania jakością zbudowany na podstawie wymagań
ISO/RS 22163:2017 automatycznie obliguje do nadzoru nad specyficznymi wymaganiami
kolejowymi,
niewystępującymi w innych branżach, mającymi bezpośredni wpływ na
produkcję, modernizowanie, naprawę i eksploatację pojazdów kolejowych. Korzyści z
posiadania tego certyfikatu dotyczą m.in. zapewnienia jakości w łańcuch dostaw,
niezawodności, dostępności, utrzymania, bezpieczeństwa.
Oceniając zarzuty dotyczące postanowień SWZ Izba bierze pod uwagę również treść
żądań zmiany kwestionowanych w odwołaniu postanowień. W sytuacji, gdy w sprawie
zostało wykazane, że żądanie przez Zamawiającego, aby wykonawca posiadał certyfikat
IRIS, jest uzasadnione jego rzeczywistymi potrzebami, a Odwołujący nie wykazał
równoważności certyfikatów ISO 9001 i MMS z certyfikatem IRIS, jak też nie wykazał, iż
posiadanie jednego z wskazywanych przez niego certyfikatów tj. ISO 9001 lub MMS, będzie
wystarczające dla należytego wykonania całego przedmiotu zamówienia, należy uznać, że
zarzut naruszenia ww. przepisów nie znalazł potwierdzenia. Nie zostało wykazane, aby
Zamawiający wprowadzając wymóg posiadania przez wykonawcę certyfikatu IRIS uczynił to
bez uzasadnienia jego zobiektywizowanymi potrzebami.
Nie zostało także wykazane, aby żądanie posiadania przez wykonawców certyfikatu
IRIS było nadmiarowe. Nie jest sporne, że przedmiot zamówienia obejmuje szereg
skomplikowanych i powiązanych czynności, że służy on transportowi pasażerskiemu, z czym
wiąże się konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. W związku z
tym wykonanie tego przedmiotu wymaga wysokiego standardu jego wykonania m.in. poprzez
właściwe zorganizowanie działań, zapewnienie identyfikacji ryzyk i stosowania określonych
procedur reagowania na odchylenia (niezgodności), co zapewnia system IRIS. Zgodzić się
należy zatem ze stanowiskiem Przystępującego ZNTK, że wymagania Zamawiającego są
adekwatne i zasadne dla napraw na poziomie P4. Certyfikacja IRIS daje pewność, że
naprawa
będzie wykonana zgodnie z wymaganiami Zamawiającego, zawiera bowiem
procedurę certyfikacji i audytu. Nadto pozostaje w związku z wskazanym w opisie
przedmiotu zam
ówienia odniesieniem do dokumentacji systemu utrzymania oraz zakresem
napraw. Jak wynika z pkt 8.2.2.1-1 oraz pkt 8.2.5-1
opinii złożonej przez Odwołującego, w
odniesieniu do wskazanych tam branżowych szczegółów, Odwołujący zaznaczył, iż norma
ISO 9001 przedstawionych tam wymogów nie spełnia. W związku z tym żądanie
Odwołującego usunięcia posiadania przez wykonawców certyfikatu IRIS, oznacza
przeniesienie na Zamawiającego ryzyka związanego z dopuszczeniem do udziału w
postępowaniu podmiotu, który nie posiada szczególnej dla branży procedury, w sytuacji gdy
na
prawa na poziomie P4 polega między innymi na rozłożeniu na części pojazdu i jego
złożeniu.
Nie można w związku z tym podzielić stanowiska Odwołującego, z którego wynika, że
Zamawiający określił wyłącznie oczekiwania, co do rezultatu przeprowadzonych prac, a
zatem
stawianie wymogów dotyczących jakości procesu przeprowadzania tych prac, należy
uznać za nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Zostało bowiem wykazane, ze specyfika
przedmiotu zamówienia dla zapewnienia oczekiwanego efektu wymaga wysokich
standardów w procesie jego realizacji. Ponadto zwraca uwagę brak konsekwencji w
stanowisku Odwołującego, który kwestionując wymóg posiadania przez wykonawców
certyfi
katu IRIS, którego nie posiada, stwierdza, że stawianie wymogów dotyczących jakości
przeprowadzania prac jest nieadekwatne do przedmiotu zamówienia, a jednocześnie uznaje
za uzasadniony wymóg posiadania certyfikatu ISO 9001, który posiada i uznaje za
równoważny do certyfikatu IRIS oraz żąda, aby wykonawca mógł legitymować się tylko tym
certyfikatem.
Nie można także uznać za zasadne przedstawionego na marginesie stanowiska
Odwołującego, z którego wynika, że o wadliwości żądania posiadania przez wykonawców
ce
rtyfikatu IRIS świadczy to, że Zamawiający odwoływał się ogólnie do rozbudowanego
standardu, nie wyszczególniając z niego konkretnych treści/wymagań, nie podając celu w
jakim go wymaga.
Jak wynika z opinii OCT złożonej przez Odwołującego, typowymi
powodem
żądania certyfikatu systemu zarzadzania jest potrzeba zapewnienia realizacji
usług w sposób powtarzalny i zgodny z wymaganiami. Oznacza to, że cel wymagania, aby
wykonawcy posiadali certyfikat systemu zarzadzania jest wiadomy.
W ocenie Izby
Zamawiający, będący podmiotem świadczącym usługi publicznego
przewozu pasażerskiego, ma prawo oczekiwać, że świadczenie usług na poziome P4 będzie
następowało według przewidzianych dla branży kolejowej standardów, tym bardziej, że na
rynku występują podmioty, które posiadają certyfikat IRIS i w związku z tym konkurencja w
postępowaniu może zostać zapewniona.
Zgodnie z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp,
Izba uwzględnia odwołanie w
całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub
może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, konkursu lub
systemu kwalifikowania wykonawców.
W analizowanej sprawie nie stwierdzono takiego naruszenia przepisów ustawy Pzp,
co musiało skutkować oddaleniem odwołania. Mając powyższe na uwadze, na podstawie
art. 553 zdanie pierwsze ustawy Pzp, orzeczono jak w pkt 1 sentencji.
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp,
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego.
W analizowanej sprawie
odpowiedzialność za wynik postępowania w całości
Odwołujący. W związku z tym stosownie do art. 557 i art. 575 ustawy Pzp oraz § 5 pkt 1 i 2
lit. b i d
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), koszty
postępowania obciążają Odwołującego
Wobec
powyższego, o kosztach postępowania orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………….………..
Członkowie:
………………….………..
………………….………..
1.
Umarza postępowanie w zakresie zarzutów oznaczonych w odwołaniu numerem: 1, 2 i
5, wobec ich wycofania przez Odwołującego oraz oddala odwołanie w zakresie
pozostałych zarzutów odwołania;
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża odwołującego: Serwis Pojazdów
Szynowych
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, ul.
Szczecińska 15-19 86-065 Lisi Ogon, i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego: „Koleje Mazowieckie - KM"
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa
kwotę 3 651 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt jeden złotych
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty skarbowej od pełnomocnictw w kwocie 51
złotych.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………….
Członkowie:
……………………………….
……………………………….
Sygn. akt: KIO 1972/21
U z a s a d n i e n i e
"Koleje Mazowieckie -
KM" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi na podstawie ustawy z 11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) dalej: „Pzp” postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego o wartości zamówienia przekraczającej progi unijne pn.
„Wykonanie napraw w poziomie utrzymania P4 16 EZT EN76”, numer referencyjny:
MWZ7
i.27.34.2021. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 21 czerwca 2021 r. w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 2021/S 118-311353. Specyfikacja warunków
zamówienia (dalej: „SWZ”) została opublikowanej na stronie internetowej Zamawiającego 21
czerwca 2021 r.
Wy
konawca Serwis Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. Sp. k. (dalej: „Odwołujący”)
wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu oraz SWZ, częściowo zmienionej w
ramach w
yjaśnień SWZ z 30 czerwca 2021 r. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu
naruszenie art. 16 pkt 1 -
3 Pzp poprzez naruszenie zasady nakazującej prowadzenie
postępowania w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe
traktowanie wykonawców oraz w sposób przejrzysty i proporcjonalny, a także naruszenie
innych
pozostających w związku z art. 16 pkt 1 - 3 Pzp przepisów, tj.:
1. art. 112 ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 4 Pzp poprzez
ich nieprawidłowe zastosowanie i
u
stanowienie warunków udziału w postępowaniu w sposób, który uniemożliwia udział w
p
ostępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego wykonania zamówienia, poprzez
ustanowienie nieproporcjonalnego do przedmiotu zamówienia oraz naruszającego równe
traktowanie wykonawców i uczciwą konkurencję warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej opisanego w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit, a) tiret 1 SWZ oraz
w sekcji III pkt 111.1 .3) ust. 1 pkt 1 tiret 1 Ogłoszenia o zamówieniu poprzez postawienie
wymogu dysponowania
doświadczeniem, polegającym na wykonaniu należycie co
najmniej jednej
usługi obejmującej wykonanie w okresie kolejnych dwunastu miesięcy
przynajmniej trzech napraw elektrycznych zespołów trakcyjnych w poziomie utrzymania
P4 lub wyższym, przynajmniej czteroczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych, w
terminie nie przekraczającym 80 dni kalendarzowych dla każdego pojedynczego
elektrycznego zespołu trakcyjnego,
2. art. 112 ust. 1 w zw. art. 137 ust. 1, 2 oraz 4 Pzp w zw. z art. 362 Pzp poprzez ich
nieprawidłowe zastosowanie i dokonanie 30.06.2021 r. modyfikacji warunków udziału w
p
ostępowaniu w sposób, który ponownie uniemożliwia udział w postępowaniu
wykonawcom zdolnym do należytego wykonania zamówienia, poprzez ustanowienie
ponownie nieproporcjonalnego do przedmiotu zamówienia (oraz naruszającego równe
traktowanie wykonawców i uczciwą konkurencję) warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej opisanego w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit, a) tiret 2 SWZ oraz
w sekcji III pkt III. 1.3) ust. 1 pkt 1 tiret 2 Ogłoszenia o zamówieniu poprzez postawienie
wymogu dysponowania doświadczeniem polegającym na wykonaniu należycie co
najmniej
jednej usługi obejmującej wykonanie przynajmniej jednej naprawy pojazdu
kolejoweg
o z napędem, służącego do przewozu pasażerów (z przedziałem pasażerskim)
w poziomie utrzymania P5, w terminie nie przekraczającym 100 dni kalendarzowych,
3.
art. 99 ust. 4 Pzp poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na ustanowieniu
w ramach opis
u przedmiotu zamówienia (w rozdziale III ust. 7 SWZ oraz w S 1 ust. 2
Załącznika nr 8 do SWZ - Projektowanych postanowień umowy (dalej również: „PPU"I)
wymogu, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę posiadającego
wdrożony system zarządzania jakością w oparciu m.in. o standard ISO TS (IRIS), który
uniemożliwia udział w Postępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego wykonania
zamówienia (mogący utrudniać uczciwą konkurencję i równe traktowanie wykonawców),
ponieważ Zamawiający nie określił w ramach Opisu Przedmiotu Zamówienia (zawartego
w SWZ i PPU), żadnych wymogów jakościowych dotyczących przebiegu procesu
przeprowadzania czynności, których rezultat został objęty przedmiotem zamówienia, ani
nie dopuścił jednocześnie samodzielnego legitymowania się wdrożeniem innych,
równoważnych do RIS standardów lub norm zarządzania jakością (w szczególności ISO
9001 czy MMS - Maintenance Manage
ment System; co prawda Zamawiający nakazał
legitymowanie się wdrożeniem system zarządzania jakością w oparciu o ISO 9001,
jednakże wyłącznie łącznie z legitymowaniem się wdrożeniem system zarządzania
jakością w oparciu ISO TS (IRIS),
4. art. 99 ust. 5 w zw. z ust. 4 Pzp
poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na
ustanowieniu w ramach opisu przedmiotu zamówienia (w rozdziale III ust, 7 SWZ oraz w
S 1 ust. 2 PPU) wymogu, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę
posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu m.in. o standard ISO TS
(RS), który uniemożliwia udział w Postępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego
wykonania zamówienia (mogący utrudniać uczciwą konkurencję i równe traktowanie
wykonawców) oraz jest nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, ze względu na
niedopuszczenie przez Zamawiającego jednoczesnego samodzielnego legitymowania
się wdrożeniem innych, równoważnych do IRIS standardów lub norm zarządzania
jakością (w szczególności ISO 9001 czy MMS - Maintenance Management System), co
prawda Zamawiający nakazał legitymowanie się wdrożeniem system zarządzania
jakością w oparciu ISO 9001, jednakże wyłącznie łącznie z legitymowaniem się
wdrożeniem systemu zarządzania jakością w oparciu ISO TS,
5. art. 99 ust 4 Pzp poprzez dokon
anie opisu przedmiotu zamówienia oraz określenie
postanowień PPU w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję ze względu określenie
w rozdziale V ust. 2 SWZ oraz sekcji 11.2.4) ust. 6 Ogłoszenia o zamówieniu ze względu
na postawienie wymogu wykonania naprawy w poziomie utrzymania P4 wraz z pracami
dodatkowymi i modyfikacjami każdego elektrycznego zespołu trakcyjnego, w terminie nie
dłuższym niż 70 dni kalendarzowych, licząc od dnia przekazania elektrycznego zespołu
trakcyjnego do naprawy - co w konsekwencji
doprowadziło do postawienia w zakresie
przedmiotu zamówienia wymogów nie znajdujących odzwierciedlenia w obiektywnie
uzasadnionych potrzebach Zamawiającego i realiach rynku objętego przedmiotowym
zamówieniem, a zatem będzie skutkowało nieporównywalnością złożonych ofert i w
konsekwencji niegospodarnym wydatkowaniem środków publicznych, oraz innych
przepisów wskazanych w treści uzasadnienia.
Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:
1. dokonania zmiany warunku doty
czącego zdolności technicznej lub zawodowej, opisanego
w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit a) SVVZ oraz w sekcji III pkt 111.1 .3) ust. 1 pkt 1
Og
łoszenia o zamówieniu poprzez ustalenie treści ww. warunku w następujący sposób.
„Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, ze w okresie
ostatnich trzech lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
-
wykonał należycie naprawy co najmniej trzech elektrycznych zespołów trakcyjnych w
po
ziomie utrzymania P4 lub wyższym w ramach co najmniej jednej umowy, lub
-
wykonał należycie co najmniej jedną usługę obejmującą wykonanie przynajmniej
jednej naprawy pojazdu kolejowego z napędem, służącego do przewozu pasażerów
(z przedziałem pasażerskim) w poziomie utrzymania P5. ” z uwzględnieniem dalszych
konsekwencji powyższych zmian,
względnie, w przypadku nie podzielenia przez Krajową Izbę Odwoławczą powyższych
wniosków, Odwołujący wnosi o dokonania zmiany warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej, opisanego w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit. a) SWZ oraz w
sekcji III pkt 111.1 .3) ust. pkt Ogłoszenia o zamówieniu poprzez ustalenie treści ww.
warunku w następujący sposób.
„Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, ze w okresie
ostatnich trzech lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
-
wykonał należycie naprawy co najmniej trzech elektrycznych zespołów trakcyjnych w
poziomie utrzymania P4 lub wyższym w ramach co najmniej jednej umowy w terminie
nie
przekraczającym 100 dni kalendarzowych dla każdego pojedynczego
elektrycznego zespołu trakcyjnego, lub
-
wykon
ał należycie co najmniej jedną usługę obejmującą wykonanie przynajmniej
jednej naprawy pojaz
du kolejowego z napędem, służącego do przewozu pasażerów
(z przedziałem pasażerskim) w poziomie utrzymania P5 w terminie nie
przekraczającym 230 dni kalendarzowych,”
z uwzględnieniem dalszych konsekwencji powyższych zmian,
2. dokonanie modyfikacj
i wymogu określonego rozdziale III ust. 7 SWZ oraz w S 1 ust, 2
PPU poprzez dopuszczenie
wykazania się samodzielnym wdrożeniem przez
wykonawców innego standardu zarządzania jakością niż ISO TS (IRIS) (w szczególności
ISO 9001 lub MMS - Maintenance Management System). a w konsekwencji:
1)
zmianę treści postanowienia rozdziału III ust. 7 SWZ: 7. Zamawiający wymaga, aby
przedmiot zamówienia był świadczony przez Wykonawcę posiadającego wdrożony
system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO TS (IRIS) lub inny
równoważny standard zarządzania jakością (np. ISO 9001 lub MMS - Maintenance
Management System)."
2) zmianę treści postanowienia sekcji S 1 ust. 2 PPU: Wykonawca oświadcza, że
posiada wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO TS (IRIS)
lub inny równoważny standard zarządzania jakością (np. ISO 9001 lub MMS -
Maintenance Management System),
”
3)
z uwzględnieniem dalszych konsekwencji powyższych zmian, w szczególności
opisania
i podania zasad oceny spełnienia i uznawania równoważności certyfikatów.
3. dokonanie modyfikacji w
ymogu określonego rozdziale V ust, 2 SWZ oraz sekcji 11.2.4)
ust. 6 O
głoszenia o zamówieniu poprzez zastąpienie ww. postanowień postanowieniem o
następującej treści:
Zamawiający wymaga wykonania naprawy w poziomie utrzymania P4 wraz z pracami
dodatkowymi i
modyfikacjami każdego elektrycznego zespołu trakcyjnego, w terminie nie
dłuższym niż 120 dni kalendarzowych, licząc od dnia przekazania elektrycznego zespołu
trakcyjnego do naprawy,
z uwzględnieniem dalszych konsekwencji powyższych zmian, w
szczególności poprzez dostosowanie do ww. maksymalnego terminu realizacji
zamówienia punktacji kryterium oceny nr 2 - „Terminu wykonania usług”, określonej w
rozdziale XVI ust. 2 pkt 2:
„wg kryterium Twn - Termin wykonania naprawy P4 każdego elektrycznego zespołu
trakcyjnego wraz z pracami dodatkowymi i modyfikacją Oferty będą oceniane wg zasad
określonych w tabeli:
Terminy wykonania naprawy każdego elektrycznego zespołu trakcyjnego wraz z pracami
dodatkowymi i
modyfikacją
Punkty
120 dni kalendarzowych
0
118 dni kalendarzowych
1
116 dni kalendarzowych
3
114 dni kalendarzowych
5
112 dni kalendarzowych
7
110 dni kalendarzowych
10
108 dni kalendarzowych
13
106 dni kalendarzowych
16
104 dni kalendarzowych
20
102 dni kalendarzowych
25
100 dni kalendarzowych i mniej 30
W uzasadnieniu,
Odwołujący przedstawił argumentację na poparcie postawionych
zarzutów. W odniesieniu do zarzutów nr 1 i nr 2 odwołania, dotyczących naruszenia art. 112
ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 4 ustawy Pzp oraz naruszenia art. 112 ust. 1 w zw. art. 137 ust. 1,
2 oraz 4 Pzp w zw. z art. 362 ustawy Pzp oraz zarzutu nr 5 dotycz
ącego naruszenia art. 99
ust. 4 Pzp
przez określenie wadliwego terminu realizacji naprawy jednego pojazdu,
Odwołujący w przytoczył stosowne postanowienia SWZ i podał powody, dla których uznaje je
za wadliwe. W podsumowaniu pierwszych dwóch zarzutów Odwołujący stwierdził, że obecna
treść warunku udziału w postepowaniu określona w rozdziale VII ust. 2 pkt 4) lit. a) tiret 1 i
tiret 2 SWZ oraz w sekcji III pkt 1 11,1 ust, 1 pkt 1 tiret 1 i tiret 2 Og
łoszenia o zamówieniu w
sposób nieuzasadniony narusza przepisy art. 112 ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 4 Pzp oraz art.
112 ust. 1 w zw. art
. 137 ust. fi, 2 oraz 4 Pzp w zw. z art. 362 Pzp poprzez ich nieprawidłowe
zastosowanie i ustanowienie warunków udziału w postepowaniu w sposób, który
uniemożliwia udział w postępowaniu wykonawcom zdolnym do należytego wykonania
zamówienia. W uzasadnieniu zarzut nr 5 Odwołujący stwierdził m.in., że w panujących
realiach rynkowych dokonanie pojedynczych napraw w terminie nie dłuższym niż 70 dni
kalendarzowych jest istotnie utrudnione,
a wręcz niemożliwe, ponadto wymóg ten nie jest
uzasadniony obiektywnymi po
trzebami Zamawiającego.
Uzasadniając zarzuty nr 3 i nr 4 dotyczące naruszenia art. 99 ust. 4 oraz art. 99 ust. 5
w zw. ust. 4 Pzp,
Odwołujący m.in. podał, że Zamawiający postawił następujący wymóg, aby
przedmiot zamówienia był świadczony przez Wykonawcę posiadającego wdrożony system
zarządzania jakością w oparciu o standard ISO-9001 i ISO TS (IRIS). W ramach Pzp umowy
o świadczenie usług mogą stanowić zarówno umowy starannego działania, jak i umowy
rezultatu. Z tym ostatnim przypadkiem mamy do czynienia w
okolicznościach sprawy.
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie naprawy 4 poziomu utrzymania elektrycznych
zespołów trakcyjnych. Przedmiotem umowy będzie zatem osiągnięcie konkretnego rezultatu
w postaci naprawionych zgodnie z 4 poziomem utrzymania elektrycznych zespołów
trakcyjnych, zatem efekt w postaci odnowionych, w pełni sprawnych zespołów. Tegu typu
umowę w reżimie Pzp należy odróżnić od świadczenia usług starannego działania, jak
chociażby świadczenia usług sprzątania, których celem nie jest otrzymanie na sam koniec
umowy (np. po 2 latach) czystych pomieszczeń przez Zamawiającego, ale staranne działanie
wykonawcy w celu utrzyma
nia czystości pomieszczeń przez cały okres obowiązywania
umowy. W okoli
cznościach przedmiotowego postępowania kwestia prawidłowego procesu
świadczenia czynności przez wykonawcę nie będzie miała znaczenia, jeżeli na koniec nie
otrzyma
w pełni odnowionych i sprawnych zespołów trakcyjnych.
Następnie Odwołujący podał, że certyfikaty IRIS (ISO/TS 22163) przyznawane są
firmom i instytucjom działającym na rynku kolejowym, w tym m.in. operatorom sieci
kolejowych, producentom i dostawcom pojazdów szynowych. Wdrażanie standardu RS
przez organizacje działające w branży kolejowej może stanowić sposób na doskonalenie
dotychczasowego systemu zarządzania opartego o wymagania ISO 9001. Wdrożenie
powyższego standardu zarządzania jakością wiąże się zatem z wymaganiami dokumentacji
dotyczącymi kwalifikacji Wykonawcy w prowadzeniu podobnych prac utrzymaniowych.
Jednocześnie, realizacja usługi w systemie zarządzania nie oznacza wprost spełnienia
wymagań przez tę usługę lub przedmiot tej usługi (w tym przypadku pojazd kolejowy),
bowiem nie zastępuje kontroli jakości. Ze względu na określenie przez Zamawiającego
wymogów zgodnie z treścią rozdziału III ust. 7 SWZ oraz § 1 ust. 2 PPU doszło do
naruszenia art. 99 ust. 4 oraz art. 99 ust. 5 w zw. z ust. 4 Pzp, ponieważ powyższe wymogi
są nieadekwatne i nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia, a ponadto w
okolicznościach sprawy nie dopuszczono zastosowania rozwiązań równoważnych z
oczekiwanymi przez Zamawiającego, podczas gdy na rynku napraw pojazdów szynowych
istnieją inne normy i standardy wdrażane w ramach systemu zarządzania jakości,
gwarantujące samodzielnie należytą jakość realizacji zamówienia.
Odwołujący zauważył, że zakres prac objętych przedmiotowym zamówieniem został
określony w ramach § 2 PPU oraz dokumentach wymienionych w ramach załączników do
PPU. Zamawiający w treści żadnego z ww. dokumentów nie odnosi się do wymagań
dotyczących jakości procesu wykonywanych prac, mających bezpośrednie odzwierciedlenie
w IRIS,
zatem nie postawił żadnych konkretnych wymagań dotyczących sposobu
przeprowadzenia procesu wykonywania
czynności objętych przedmiotem zamówienia. Na
marginesie
Odwołujący wskazał, że to wykonane prace (a nie sposób/proces i jakość ich
wykonywania) mają być zgodne z dokumentami załączonymi do SWZ. Przedmiotem
zamówienia test bowiem osiągniecie konkretnego rezultatu w postaci dostarczenia
Zamawiającemu w pełni sprawnych elektrycznych zespołów trakcyjnych a nie starannego
działania przy procesie realizacji przedmiotowych usług. Skoro w opisie przedmiotu
zamówienia Zamawiający określił wyłącznie oczekiwania, co do rezultatu przeprowadzonych
prac, stawianie wymogów dotyczących jakości procesu przeprowadzania tych prac, należy
uznać za nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Zamawiający w celu zagwarantowania
sobie wysokiej j
akości procesu przeprowadzonych w ramach zamówienia czynności mógł
wyłącznie sprecyzować wymagania dotyczące oczekiwanego skutku takich prac tj. rezultatu
wykonanej umowy. Zamawiający nie może przy tym formułować wymogów nieodnoszących
się do przedmiotu zamówienia. Na marginesie Odwołujący podał, że w przypadku, gdy
Zamawiający oczekiwał wykonywania zadań na podstawie wymagań dotyczących jakości
przebiegu prac powinien takie wymagania wprost określić w opisie przedmiotu zamówienia w
formie konkretnych post
anowień, nie zaś odwoływać się ogólnie do bardzo rozbudowanego
standardu, nie wyszczeg
ólniając z niego konkretnych treści/wymagań. Powyższe jest o tyle
istotne, że IRIS zawiera bardzo szeroki zakres wymagań (zwłaszcza fakultatywnych)
odnoszących się do podmiotów o różnym charakterze (operatorów sieci kolejowej,
producentów i dostawców pojazdów szynowych czy podmiotów świadczących naprawy ww.
pojazdów) podczas, gdy Zamawiający nie sprecyzował jakich konkretnych wymagań na
podstawie certyfikatu oc
zekuje, z jakiego powodu oczekuje spełnienia takich wymogów oraz
w jaki sposób jest to podyktowane treścią opisu przedmiotu zamówienia czy Projektu
umowy.
Odwołujący wskazał również, że Zamawiający stawiając wymóg wdrożenia standardu
IRIS, powinien dopuścić możliwość legitymowania się wdrożeniem przez wykonawców
innymi, samodzielnymi i równoważnymi względem IRIS normami lub standardami,
dotyczącymi jakości procesu realizacji czynności objętych przedmiotem zamówienia. Na
rynku istnieją i funkcjonują inne normy oraz standardy jakości zapewniające możliwość
przeprowadzenia procesu realizacji zamówienia z zachowaniem wymogów jakościowych
adekwatnych do przedmiotu zamówienia (takich jak ISO 9001 czy MMS - Maintenance
Management System).
Zamawiający nakazał legitymowaniem się wdrożeniem system
zarządzania jakością w oparciu o ISO 9001, jednakże wyłącznie łącznie z legitymowaniem
się wdrożeniem systemu zarządzania jakością w oparciu ISO TS (IRIS). Tymczasem
wdrożenie systemu zarządzania jakością na podstawie standardu ISO 9001 powinno zostać
dopuszczone j
ako samodzielne rozwiązanie/system względem IRIS. Powyższe potwierdzają
postanowienia dokumentacji innych postepowań na realizację podobnych napraw EZT m.in.
postanowienie rozdziału VI ust. 3 pkt 5 SWZ postępowania pn. „Wykonanie usługi przeglądu
trzeciego poziomu utrzymania (poszerzony) P3
dziewięciu „pojazdów ezt 35we wraz z
pracami dodatkowymi” prowadzonego przez SKM w Warszawie. (Dowód: SWZ
postępowania prowadzonego przez SKM w Warszawie). Równoważność standardów
wynikających z IRIS z innymi normami lub standardami dotyczącymi zarządzaniem jakością
pr
ocesu realizacji czynności objętych przedmiotem zamówienia została potwierdzona w
opi
nii prawnej sporządzonej na potrzeby innego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego o bardzo zbliżonym przedmiocie zamówienia pn. „Wykonanie czynności
czwartego p
oziomu utrzymania (P4) i prac dodatkowych dla pięciu elektrycznych zespołów
trakcyjnych (EZT) typu 32WE serii EN77 0 numerach inwentarzowych 001 , 002, 003, 004 i
005”. (Dowód: opinia prawna z 09.12.2020 r.). Postawienie przez Zamawiającego wymogu
dotyczącego legitymowania się łącznym wdrożeniem dwóch niezależnych i równoważnych
standardów jakościowych, podczas gdy należy je uznawać za samodzielne standardy
równoważne, świadczy zdaniem Odwołującego o bezzasadnym ograniczeniu konkurencji w
postępowaniu.
W podsumowaniu Odwołujący podał, że treść wymogów określonych w rozdziale III
ust. 7 SWZ oraz S 1 ust. 2 PPU w sposób nieuzasadniony narusza przepisy art. 99 ust. 4
oraz art. 99 ust. 5 w zw. z ust. 4 Pzp
poprzez ustanowienie wymogów nieproporcjonalnych
do przedmiotu
zamówienia. które niezasadnie uniemożliwiają udział w postępowaniu
wykonawcom zdolnym do należytego wykonania zamówienia, jak również poprzez
ustanowienie wymogów bez dopuszczenia rozwiązań równoważnych zapewniających
prawidłową realizację zamówienia.
Pismem z 2 sierpnia 2021 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc o
jego oddalenie w całości.
W uzasadnieniu swojego stanowiska odnośnie zarzutów nr 3 i 4 Zamawiający podał
m.in., że certyfikat ISO TS 22163 (IRIS) nie jest równoważny z wskazanymi przez
Odwołującego certyfikatami. Jest rozszerzeniem certyfikatu ISO 9001 dostosowanym do
specyfiki bran
ży kolejowej i stawia dużo wyższe wymagania przed podmiotem ubiegającym
się o przyznanie tego certyfikatu, jednocześnie gwarantując wysoką jakość wykonywanych
usług, co potwierdza załączona do pisma ekspertyza dotycząca równoważności Certyfikatów
ISO 9001 oraz MMS versus IRIS
. Ponadto nie jest to standard, który byłby niemożliwy do
uzyskania. W samej Polsce system IRIS jest
stosowany przez kilkadziesiąt podmiotów, co
oznacza, że wymóg posiadania przez wykonawcę tego certyfikatu nie ogranicza konkurencji.
Zamawiający podkreślił, że podmiot posiadający odpowiednie wdrożenie systemu
zarządzania jakością gwarantuje wykonanie prac przy zachowaniu reguł zarzadzania
jakością, minimalizując w ten sposób ryzyko nieprawidłowego wykonania umowy i
gwarantując, że proces wykonywania prac będzie przebiegał zgodnie z normami
usankcjonowanymi certyfikatem. Jest to szczególnie ważne w procesie napraw EZT poziomu
P4, które służą do przewozu pasażerów. Zamawiający, jako przewoźnik, musi przedsiębrać
jak najbardziej rygorystyczne kroki w celu zapewnienia, że eksploatowane przez niego
pojazdy będą utrzymywane w jak najwyższym standardzie, także przez powierzenie ich
napraw podmiotom wdrażającym jak najwyższe standardy jakości, bowiem musi zapewnić
odpowiednią jakość i bezpieczeństwo zleconych czynności przeglądowych i naprawczych.
Zamawiający zaznaczył: „Podkreślenia wymaga fakt, że są to wymagania specyficzne
wyłącznie dla systemów zarzadzania zgodnych z IRIS, a podobne kryteria i obowiązki
nakładane na przedsiębiorstwa nie występują w jakimkolwiek innym systemie zarzadzania
stosowanym w kolejnictwie. Dodatkowo, sposób zarządzania przedsiębiorstwem i
realizowanymi przez niego procesami, które maj bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo, jest
audytowany przez niezależne międzynarodowe jednostki, których autorzy musza posiadać
wiedzę i udokumentowane doświadczenie. Tak złożona i wymagająca procedura
audyt
owania nie jest spotykana przy potwierdzaniu spełniania wymagań normy ISO 9001,
czy dla potwierdzenia
spełniania wymagań stawianych podmiotom odpowiedzialnym za
utrzymanie z systemem MMS”. Dla wykonania przedmiotu zamówienia, ważne jest aby
osiągnąć właściwy rezultat w zakresie naprawy P4, który ma trwały charakter. Do tego
kluczowe jest jej wykonanie przy zachowaniu odpowiednio wysokich standardów wykonania,
co gwarantuje posiadanie przez wykonawcę certyfikatu IRIS.
Następnie Zamawiający przywołał art. 106 ust. 1 ustawy Pzp i wskazał, że wymóg
posiadania przez wykonawcę certyfikatu IRIS został przez niego określony jako warunek
przedmiotowy, został on odniesiony do sposobu wykonania przedmiotu zamówienia, który
powinien zostać zrealizowany z zachowaniem standardów w zakresie jakości,
niezawodności i bezpieczeństwa technicznego zgodnie m.in. z IRIS. Jako podmiot
świadczący usługi publicznego przewozu pasażerskiego nie może przyjmować na siebie
ryzyka w zakresie dopuszczenia świadczenia usług na poziomie P4 z pominięciem procedur
przewidzianych w IRIS, co może skutkować katastrofą w ruchu lądowym
Z zachowaniem wymogów ustawowych wykonawcy: Public Transport Service sp. z
o.o., Z
akłady Naprawcze Taboru Kolejowego „Mińsk Mazowiecki” S.A. i Pojazdy Szynowe
PESA B
ydgoszcz S.A. zgłosili przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego, stając się jego uczestnikami.
Pismem z 30 lipca 2021 r. Przystępujący Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego
„Mińsk Mazowiecki” S.A. (dalej: „Przystępujący ZNTK”) przedstawił swoje stanowisko w
sprawie wnosząc o oddalenie odwołania. Odnośnie zarzutów nr 3 i 4 Przystępujący ZNTK
podał m.in., że wymóg, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę
posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO 9001 i ISO
TS (IRIS) jest w pełni uzasadniony przedmiotem zamówienia, jak również zasadami
bezpieczeństwa w ruchu kolejowym. Ponadto pomiędzy systemem IRIS a systemami
wskazanymi przez Odwołującego nie zachodzi równoważność. ISO TS 22163:2017(IRIS)
jest międzynarodowym standardem przemysłu kolejowego, służącym do oceny i certyfikacji
podmiotów działających na rynku kolejowym, w celu wykazania stosowania i zachowania
przez te podmioty określonych i odpowiednich standardów dotyczących jakości i
bezpieczeństwa realizowanych usług czy produkowanych elementów lub kompletnych
pojazdów szynowych. Standard ten stał się oficjalną normą w branży kolejowej, a jego
wdrożenie i stosowanie pozwala na zapewnienie jakości, niezawodności i bezpieczeństwa
technicznego zarówno w procesie produkcji, jak i eksploatacji oraz utrzymania pojazdów
kolejowych.
System IRIS powstał w oparciu o normę ISO 9001, która została uzupełniona i
uszczegółowiona o wymagania właściwe dla branży kolejowej. Natomiast wskazywany przez
Odwołującego system Maintenance Management System (MMS) nie jest nawet systemem
zarzadzania jakością, lecz systemem certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie
pojazdów kolejowych, wynikający nie z dobrowolnie stosowanej przez wykonawcę normy czy
wprowadzonych i utrzymywanych standardów, ale wymagany treścią przepisów
powszechnie obowiązujących, tj. Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/779 z
16 maja 2019 r.,
które zastąpiło Rozporządzenie Komisji (UE) nr 445/2011 z 10 maja 2011 r.
Rozporządzenie to określa 167 wymagań w zakresie zarzadzania utrzymaniem podczas, gdy
norma IRIS zawiera ich 316, co oznacza, że ww. rozporządzenie obejmuje jedynie 51%
wymagań, jakie stawia ISO TS 22163:2017 (IRIS).
Powołując się na załączoną do pisma Ekspertyzę techniczną dotyczącą oceny
równoważności Certyfikatów ISO 9001 oraz MMS versus IRIS (ISO/TS 22163), sporządzoną
27 maja 2021 r. przez T
ŰV SŰD Polska, Przystępujący wskazał, że system IRIS w
przeciwieństwie do normy ISO 9001, jest normą branżową. Norma ISO 9001, ze względu na
ogólność wymagań i nieuwzględnienie specyfiki, nie jest wystarczająca dla specyficznych
branż. Norma ISO 9001 to jedynie 38,2% wymagań, jakie stawia ISO/TS 22163:2017 (IRIS),
pozostałe 61,7% są to specyficzne, dodatkowe wymagania kolejowe, które musi uwzględniać
firma z bran
ży kolejowej w realizacji systemu jakości, aby zapewnić odpowiedni poziom
świadczonych usług.
Na posiedzeniu Odwołujący cofnął zarzuty oznaczone numerami 1, 2 i 5. W związku z
tym w tym zakresi
e postępowanie zostało umorzone.
Na rozprawie Odwołujący podtrzymał stanowisko zaprezentowane w odwołaniu w
zakresie zarzutów nr 3 i 4. Zamawiający i Przystępujący ZNTK podtrzymali swoje stanowiska
wyrażone w złożonych pismach.
Krajowa
Izba
Odwoławcza
rozpoznając
na
rozprawie
odwołania,
uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz
stanowiska Stron
i Przystępującego, a także zgromadzone dowody, ustaliła i zważyła
co następuje:
Odwołania nie zawierają braków formalnych. Wpisy w prawidłowej wysokości zostały
wniesione w ustawowym terminie. N
ie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Wykazując swoje uprawnienie do skorzystania ze środków ochrony prawnej
Odwołujący wskazał m.in., że wymogi stawiane przez Zamawiającego w Ogłoszeniu o
zamówieniu i SWZ zostały sformułowane w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami
Pzp, a ponadto ograniczają w sposób bezpodstawny możliwość Odwołującego złożenia
oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W przypadku potwierdzenia się
zarzutów wskazanych w treści odwołania oraz ewentualnego uchylenia czynności i
zaniechań Zamawiającego poprzez zmianę treści Ogłoszenia o zamówieniu oraz SWZ,
Odwołujący ma szansę złożyć ofertę w postępowaniu i potencjalnie je wygrać, uzyskując
przedmiotowe zamówienie. Wskutek niezgodnych z przepisami działań Zamawiającego,
Odwołujący może ponieść szkodę, gdyż w obecnym brzmieniu wymogów, nie ma on szans
na uzyskanie przedmiotowego zamówienia. Szkodą po stronie wykonawców oraz
Odwołującego jest nieuzasadnione potrzebami Zamawiającego uniemożliwienie złożenia
oferty, co prowadzi do powstania szkody po stronie Odwołującego w postaci utraty korzyści,
z jakimi wiązać się może uzyskanie zamówienia.
W ocenie Izby Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do skorzystania w
przedmiotowym postępowaniu ze środków ochrony prawnej. Zostały wypełnione przesłanki,
o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Odwołujący jest zainteresowany złożeniem
oferty w post
ępowaniu i pozyskaniem zamówienia, a zakwestionowane postanowienia SWZ
mu to uniemożliwiają. W przypadku potwierdzenia się zarzutów odwołania miałby szansę
uzyskać zamówienie i osiągnąć korzyści z tym związane.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania złożonej przez Zamawiającego
oraz ww. dowody
załączone do pism Odwołującego, Zamawiającego i Przystępującego oraz
złożone na posiedzeniu przez Odwołującego w postaci:
opinii prawnej z 30 lipca 2021 r. oraz
opinii
Ośrodka Certyfikacji Transportu Politechniki Warszawskiej z 9 grudnia 2020 r.
Następnie Izba ustaliła, co następuje:
Stosownie do rozdziału III ust. 1 i 3 SWZ: 1.Przedmiotem zamówienia jest wykonanie
napraw na poziomie utrzymania P4 szesnastu elektryczn
ych zespołów trakcyjnych (EZT)
serii EN76 wraz z pracami dodatkowymi i modyfikacjami.
3. Szczegółowy opis, zakres oraz
sposób realizacji przedmiotu zamówienia określają Projektowane postanowienia umowy,
stanowiące załącznik nr 8 do SWZ oraz załączniki do Projektowanych postanowień umowy.
W ramach opisu przedmiotu zamówienia w rozdziale III ust. 7 SWZ Zamawiający
postawił wymóg: „Zamawiający wymaga, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez
Wykonawcę posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard
ISO-9001 i ISO TS (IRIS)
”
Zgodnie z ust. 4 rozdziału III SWZ: 4. We wszystkich zapisach SWZ oraz jej
załącznikach, w których Zamawiający odwołuje się do norm, ocen technicznych, specyfikacji
technicznych i systemów referencji technicznych, zgodnie z art. 101 ust. 4 ustawy Pzp,
dopuszcza zastosowanie rozwiązań równoważnych, normom, ocenom technicznym,
specyfikacjom technicznym i systemom referencji technicznych, wskazanym w SWZ i
załącznikach. W przypadku zastosowania rozwiązań równoważnych Wykonawca
zobowiązany jest do wykazania w formie pisemnej równoważności zaoferowanych
parametrów technicznych w odniesieniu do przedmiotu zamówienia.
W
§ 1 ust. 2 Projektowanych postanowień umowy (PPU) zawarte zostało następujące
postanowienie umowne:
„Wykonawca oświadcza, że posiada wdrożony system zarządzania
jakością w oparciu o standard ISO-9001 i ISO TS (IRIS)”
W
§ 2 ust. 1 – 5 PPU zostało określone:
1 . W zakres naprawy w poziomie utrzymania P4 wchodzi zespół czynności niezbędnych do
u
zyskania stanu technicznego i parametrów technicznych określonych w przepisach i
warunkach technicznych odbioru dla danej serii EZT i rodzaju naprawy.
2.
Zakres Naprawy w poziomie utrzymania P4, zgodnie z obowiązującą „Dokumentacją
Systemu
Utrzymania elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 22PVE — EN76” Nr DSU
22WE 0130-1 podzielono na:
1) prace wykonywane zawsze podczas każdej naprawy o zakresie obejmującym
szczegółowe sprawdzenie stanu technicznego przewidzianych w dokumentacji
podzespołów i zespołów połączone z ich częściowym demontażem z pojazdu,
planowane wymiany podzespołów i zespołów oraz naprawy zespołów i podzespołów
wykonywane w wyspecjalizowanych warsztatach (zakres podstawowy, stały),
2)
prace wykraczające poza stały zakres naprawy (zwane pracami dodatkowymi), czyli
prace konieczne do wykonania w czasie naprawy dla uzyskania stanu technicznego
określonego w przepisach i warunkach technicznego odbioru, lecz nie występujące w
każdej naprawie EZT, aby zapewniały prawidłową eksploatację lub inne nieprzewidziane
prace w zależności od potrzeb lub wskazane i zaakceptowane przez Zamawiającego np.:
wymiana kół monoblokowych, wymiana tarcz hamulcowych. Wykaz prac zaliczanych do
grupy prac wykraczających poza stały zakres naprawy oraz zestawienie oferowanych
cen jednostkowych za wykonanie tych prac stanowi załącznik nr 2 do umowy.
3)
uzupełnienie braków, tj. zespołów, podzespołów i elementów konstrukcyjnych oraz
elementów wyposażenia, których brakuje w pojeździe w porównaniu do rozwiązań
zawartych w dokumentacji konstrukcyjnej pojazdu.
3.
Zamawiający wymaga, aby w stałym zakresie naprawy, w trakcie wykonywanych napraw
w poziomie utrzymania P4 elektrycznych zespołów trakcyjnych, Wykonawca wykonał
wszystkie prace wyszczególnione w dokumentacji systemu utrzymania, oraz wykonał
inne czynności — zgodne z DTR producentów poszczególnych elementów pojazdów,
ewentualnie niewyszczególnione w dokumentacji systemu utrzymania.
4.
Zamawiający wymaga, aby Wykonawca wykonał inne czynności zgodne z DTR
producentów poszczególnych elementów pojazdów, ewentualnie niewyszczególnione w
dokumentacji systemu utrzymania.
5.
W ramach przedmiotu umowy, Wykonawca wykona we wszystkich pojazdach poniższe
prace modyfikacyjne:
1) montaż kamer monitoringu odbieraków prądu wraz ze zmianą oprogramowania systemu
monitoringu pojazdu i dostarczeniem bezterminowych licencji oraz oprogramowania do
zgrywania zapisów monitoringu (system monitoringu pojazdu powinien zapewniać
stabilność pracy w przypadku braku zasilania),
2) mon
taż gniazda zasilania stacjonarnego pojazdu — po jednym z każdej strony pojazdu,
w miejscu uzgodnionym z Zamawiającym,
3)
wdrożenie trybu parking zapewniającego przynajmniej poniższe funkcjonalności:
a)
załączenie funkcji parking powinno nastąpić automatycznie po zdjęciu aktywacji kabiny
albo za pomocą przycisku i zdjęcia aktywacji, pojazd powinien stać pod prądem na
obydwu odbierakach,
b)
wyłączenie funkcji parking powinno nastąpić po aktywowaniu pojazdu w kabinie
maszynisty,
c) funkcja parking powinna zap
ewniać możliwość grzania i chłodzenia pojazdu w
uzgodnionym z Zamawiającym zakresie, pracę oświetlenia w funkcji „NOC” (do
uzgodnienia) oraz załączenie oświetlenia czoła pociągu sygnałem PC5,
d)
po zaniku napięcia pojazd z funkcją parking powinien podjąć próbę trzykrotnego
uruchomienia w odstępach czasowych (np. I minuta, 5 minut, 10 minut do uzgodnienia),
a jeżeli trzecia próba nie powiedzie się, pojazd powinien wyłączyć się.
4)
wdrożenie funkcji przeniesienia napięcia między ezt,
5)
wymiana żarówek/reflektorów na LED,
6)
wymiana urządzeń do podgrzewania/chłodzenia w kabinie maszynisty,
7)
wymiana drzwi miedzy kabiną, a przedziałem maszynowym
8)
modyfikacja systemu informacji pasażerskiej polegająca na stałym podtrzymaniu
systemu BIOS (obecnie po rozładowaniu baterii w Vbox ww. system nie uruchamia się),
9)
dodanie pojazdów do aplikacji dyspozytorskiej Consel z uwzględnieniem wybranych
sygnałów CAN,
10) modyfikacja obwodu spryskiwacza szyb czołowych (dostęp wewnątrz kabiny).
Stosownie do
§ 4 ust. 5 - 8 PPU:
5.
Wykonawca zobowiązuje się, aby EZT typu 22 WE - EN 76 po wykonanej naprawie w
poziomie utrzymania P4 były kompatybilne między sobą. Kompatybilność oznacza, że EZT
będą zapewniać możliwość połączenia elektrycznego, mechanicznego i pneumatycznego, z
uzys
kaniem pełnej funkcjonalności użytkowej między sobą. Połączenie elektryczne między
EZT będzie zapewniać w sytuacjach awaryjnych przeniesienie napięcia i umożliwiać
sterowanie drugiego EZT przy uszkodzonej przetwornicy i baterii.
6. Podczas wykonywania napraw w poziomie utrzymania P4 EZT
— w ramach stałego zakresu
naprawy, Wykonawca zobowiązuje się również do:
1) wykonania wszystkich czynności przewidzianych dla poziomu utrzymania P4 EZT zgodnie z
„Dokumentacją Systemu Utrzymania Elektrycznego Zespołu Trakcyjnego typu 22WE —
EN76”Nr DSU 22WE 0130-1,
2)
wymiany na nowe wszystkich elementów uznanych za normalia. Za normalia uznaje się takie
elementy połączeń rozłącznych zespołów i podzespołów taboru, które w czasie naprawy
podlegają demontażowi i nie kwalifikują się do ponownego wykorzystania tj.: podkładki,
śruby, wkręty, blachowkręty, nakrętki, zawleczki, sworznie, pierścienie uszczelniające (tzw.
Simmeringi), pierścienie uszczelniające o przekroju kołowym (tzw. O-ringi), pozostałe
uszczelnienia, pierścienie osadcze sprężyste (tzw. Segera), wszelkie osłony elektryczne (np.
przewodów NN, WN, miechy doprowadzające powietrze do chłodzenia silników trakcyjnych),
elementy gumowe zawieszeń maszyn elektrycznych, sprężarek itp.,
3) wykonania naprawy EZT, zgodnie z doku
mentacjami: Systemu Utrzymania, techniczną,
konstrukcyjną, technologiczną oraz Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru (WTW i
O) po naprawie, a także odpowiednimi Polskimi Normami, Europejskimi Normami, Normami
Branżowymi i Zakładowymi, obowiązującymi w okresie trwania umowy. Zamawiający
wyklucza stosowanie materiałów, produktów chemicznych, petrochemicznych i innych
niezgodnych z obowiązującymi normami w zakresie objętym przedmiotem umowy.
Zestawienie obowiązujących dokumentów i przepisów w zakresie napraw elektrycznych
zespołów trakcyjnych stanowi załącznik nr 5 do umowy,
4) wykonania
prób i badań wszystkich urządzeń podlegających dozorowi technicznemu,
zgodnie z przepisami Transportowego Dozoru Technicznego (TDT) zapewniających
eksploatację ww. urządzeń do następnej naprawy okresowej,
5) wykonania w trakcie napraw w poziomie utrzymani
a P4 elektrycznych zespołów trakcyjnych
wszystkich badań i prób przewidzianych w obowiązujących w okresie trwania umowy
przepisach, instrukcjach i dokumentach, wyszczególnionych w załączniku nr 5 do umowy,
6)
wykonania próby szczelności układu pneumatycznego pojazdu na stanowisku z wydrukiem
komputerowym
— protokół z próby szczelności zostanie przekazany Zamawiającemu.
7.
Wykonawca zobowiązuje się do udostępnienia do wglądu przedstawicielom Zamawiającego
wszelkiej dokumentacji technicznej i technologiczne
j niezbędnej do oceny prawidłowości
wykonania naprawy.
8. W przypadku dokonywania zmian konstrukcyjnych w trakcie realizacji przedmiotu umowy,
Wykonawca zobowiązuje się do wprowadzenia poprawek do posiadanej dokumentacji i
przekazania Zamawiającemu w formie pisemnej i elektronicznej. Ponadto w przypadku
konieczności dokonania procesu oceny znaczenia zmiany, obowiązek ten spoczywa na
Wykonawcy. Wykonawca udziela na rzecz Zamawiającego niewyłącznej, bezterminowej
licencji do dokumentacji technicznej i technol
ogicznej w pełnym zakresie do celów
obsługowo-eksploatacyjnych, naprawczych, utrzymaniowych oraz przy kolejnych naprawach
okresowych i modyfikacjach, z możliwością udzielenia dalszej licencji innym podmiotom
świadczącym usługi dla Zamawiającego, wyłącznie w odniesieniu do pojazdów będących
przedmiotem tej umowy. Wykonawca przekaże Zamawiającemu katalog wszystkich
podzespołów, elementów i części zamiennych wraz z wykazem producentów, rysunkami itp.
Wynagrodzenie, o którym mowa w 9 ust. 3 umowy obejmuje wynagrodzenie za udzielenie
licencji, o której mowa powyżej.
Izba zważyła co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Nie potwierdziły się bowiem zarzuty
odwołania w granicach których Izba orzeka.
Zdaniem Odwołującego naruszenie przepisów art. 99 ust. 4 oraz art. 99 ust. 5 w zw.
ust. 4 ustawy Pzp (zarzuty nr 3 i 4)
nastąpiło poprzez określenie przez Zamawiającego
wymogów zgodnie z treścią rozdziału III ust. 7 SWZ oraz S 1 ust. 2 PPU, które są
nieadekwatne i nieproporcjonalne do przedmiotu z
amówienia, a ponadto w okolicznościach
sprawy nie dopuszczono zastosowania rozwiązań równoważnych z oczekiwanymi przez
Zamawiającego, podczas gdy na rynku napraw pojazdów szynowych istnieją inne normy i
standardy wdrażane w ramach systemu zarządzania jakości, gwarantujące samodzielnie
należytą jakość realizacji zamówienia.
Stosownie do art. 99 ust. 4 i 5 ustawy Pzp:
4. Przedmiotu zamówienia nie można
opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, w szczególności przez
wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu,
który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli
mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub
produktów. 5. Przedmiot zamówienia można opisać przez wskazanie znaków towarowych,
patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub
usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli zamawiający nie może opisać
przedmiotu
zamówienia w wystarczająco precyzyjny i zrozumiały sposób, a wskazaniu takiemu
towarzyszą wyrazy ,,lub równoważny''.
Z
powyżej przedstawionych przepisów wynika, że nawiązują one do przepisu art. 16
pkt 1 ustawy Pzp
i służą realizacji zasady uczciwej konkurencji. Zauważenia w tym zakresie
wymaga, że opis przedmiotu zamówienia, nie może prowadzić do sztucznego,
nieuzasadnionego rzeczywistymi potrzebami zmawiającego ograniczenia konkurencji w
postępowaniu. W związku z tym w przypadku zarzutów odwołania, co do prawidłowości
opisu przedmiotu zamówienia, badaniu Izby podlega czy kwestionowane postanowienia
specyfikacji warunków zamówienia, zawierającej opis przedmiotu zamówienia i wymagań
zamawiającego w tym zakresie, które np. eliminują wykonawcę z udziału w postępowaniu, są
zamawiającemu niezbędne do zrealizowania rzeczywistych potrzeb związanych z realizacją
nałożonych na niego zadań.
W okolicznościach analizowanej sprawy badaniu Izby podlega wymóg
Zamawiającego, aby przedmiot zamówienia był świadczony przez wykonawcę
posiadającego wdrożony system zarządzania jakością w oparciu o standard ISO-9001 i ISO
TS (IRIS), oraz
zasadność żądania Odwołującego dopuszczenia, aby wykonawca zamiast
ww. systemu posiadał inny, jego zdaniem, równoważny standard zarzadzania jakością (np.
ISO 9001 lub MMS).
Jak wskazano powyższej, przedmiotem zamówienia jest wykonanie napraw na
poziomie utrzymania P4 szesnastu elektrycznych zespołów trakcyjnych określonej serii wraz
z pracami dodatkowymi i modyfikacjami, w tym jak wynika z PPU wykonania naprawy EZT,
zgodnie z dokumentacjami: Systemu Utrzymania, techniczną, konstrukcyjną, technologiczną
oraz Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru (WTW i O) po naprawie, a także
odpowiednimi Polskimi Norm
ami, Europejskimi Normami, Normami Branżowymi i
Zakładowymi, obowiązującymi w okresie trwania umowy. Zgodzić się zatem należy z
Odwołującym, że przedmiot zamówienia obejmuje usługi, w wyniku których ma nastąpić
naprawa
elektrycznych zespołów trakcyjnych, zatem ma nastąpić efekt w postaci
odnowionych, w pełni sprawnych zespołów. Nie można natomiast podzielić stanowiska
Odwołującego, że kwestia prawidłowego procesu świadczenia czynności w procesie
naprawy
przez wykonawcę, nie będzie miała znaczenia.
Jak zostało ustalone certyfikat IRIS (ISO/TS 22163) jest standardem branżowym,
gwarantującym najwyższy poziom zarzadzania jakością w branży kolejowej. Nie jest to
kwestia sporna. Jak sam Odwołujący wskazał, wdrażanie standardu IRS przez organizacje
działające w branży kolejowej może stanowić sposób na doskonalenie dotychczasowego
systemu zarządzania opartego o wymagania ISO 9001. Zdaniem Odwołującego w
okolicznościach przedmiotowego postępowania wystarczające jest jednak posiadanie przez
wykonawcę certyfikatu ISO 9001 lub MMS, które w jego ocenie, są certyfikatami
równoważnymi w stosunku do certyfikatu IRIS. Odwołujący nie wykazał jednak tej
równoważności, w tym, że certyfikat MMS jest certyfikatem zarządzania jakością. Jak
natomiast wskazali Zamawiający i Przystępujący system Maintenance Management System
(M
MS) nie jest systemem zarzadzania jakością, lecz systemem certyfikacji podmiotów
odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów kolejowych, wymagany przez powszechnie
obowiązujące przepisy prawa, a nie wynikający z dobrowolnie stosowanej przez wykonawcę
normy, cz
y wprowadzonych i utrzymywanych standardów.
Zauważenia wymaga, że na rozprawie Odwołujący przyznał, że certyfikaty ISI 9001 i
IRIS różnią się miedzy sobą, że certyfikat IRIS jest certyfikatem wyższego rzędu, chodzi
natomiast o to, że Zamawiający, ani w opisie przedmiotu zamówienia ani w odpowiedzi na
odwołanie nie przedstawił argumentacji, że certyfikat IRIS jest wymagany dla wykonania
oczekiwanego przez niego
przedmiotu zamówienia.
W ocenie Izby stanowisko Odwołującego nie znajduje potwierdzenia.
Wbrew ocenie Odwołującego Zamawiający wykazał, że posiadanie przez wykonawcę
certyfikatu IRIS jest podyktowane jego uzasadnionymi potrzebami
, w tym względami
bezpieczeństwa pasażerów, co wiąże się z prawidłowym i trwałym efektem dokonanych
napraw.
Jak wynika z powyżej przedstawionych postanowień SWZ w zakres prac wchodzą
prace
wymagające zachowania przy ich realizacji wysokich standardów, w tym w zakresie
zarzadzania jakością. Chodzi bowiem o skomplikowane naprawy, przy których wymagane
jes
t nie tylko zarządzanie jakością, zapewnienie wysokiej jakości usług, ale też obniżenie
kosztów usług, oraz zapewnienie bezpieczeństwa pasażerów. Certyfikat ISO 9001 nie daje
takiego standardu.
Jak wynika z opinii OCT złożonej przez Odwołującego, standard IRIS (od
ang. International Railway Industry Standard) stanowi uszczegółowienie wymagań normy
ISO 9001 wynikające ze specyfiki działań przemysłu transportu kolejowego, kładący nacisk
na zarzadza
nie projektami przez multidyscyplinarny zespół specjalistów i zapewnienie
bezpieczeństwa towarom i pasażerom. Standard IRIS zawiera w sobie wszystkie wymagania
ISO 9001 i bazuje na tej samej strukturze wymagań. Jednocześnie, tam, gdzie uznano to za
stosown
e uzupełniono te wymagania o dodatkowe, głównie związane z zarzadzaniem
projektami, zwiększonymi wymogami w zakresie dokumentowania działań, nadzorowaniem
wyposażenia kontrolno-pomiarowego, uwzględnieniem zasad zarzadzania rykiem itp. Dzięki
temu
podkreślono wagę zarzadzania projektami, ryzykiem, uwzględnienia aspektów
bezpieczeństwa itp.
Ponadto
Zamawiający stwierdził, że system certyfikacji IRIS wg normy ISO/TS
22163:2017
ustanawia standard w zakresie wzrostu jakości w sektorze kolejnictwa,
zwiększając wydajność przy jednoczesnej redukcji kosztów, co może przekładać się na cenę
oferty.
IRIS określany jest jako narzędzie będące odpowiedzią na wyzwania z którymi mierzą
się przedsiębiorstwa kolejowe w związku ze wzrostem konkurencyjności na tym rynku.
Certyf
ikat ten posiadają podmioty realizujące usługi na najwyższym poziomie
bezpieczeństwa i jakości. W pkt 8.8 certyfikatu IRIS jest mowa o cyklu życia produktu, czego
norma ISO 9001 nie zapewnia.
Nie jest sporne, że certyfikat ISO 9001 odnosi się do systemu zarządzania jakością
w różnych branżach, natomiast certyfikat IRIS dotyczy branży kolejowej i jest do niej
dedykowany.
Zamawiający realizuje usługi publicznego transportu zbiorowego, gdzie jest
wymagany najwyższy standard usług. Zgodzić się zatem należy z Zamawiającym, że
żądanie jedynie certyfikatu ISO 9001, zważywszy na specyfikę przedmiotu zamówienia
byłoby niewystarczające, podobnie jak żądanie jedynie certyfikatu MMS, które jak wynika z
powyżej przedstawionych pisemnych stanowisk Zamawiającego i Przystępującego ZNTK,
popartych powołaną przez nich ekspertyzą, nie jest równoważny w stosunku do certyfikatu
IRIS i nie jest systemem zarządzania jakością, stanowi bowiem jedynie powielenie regulacji
ww.
rozporządzenia Unii Europejskiej. Jak wynika z ekspertyzy złożonej przez
Przystępującego ZNTK system zarzadzania jakością zbudowany na podstawie wymagań
ISO/RS 22163:2017 automatycznie obliguje do nadzoru nad specyficznymi wymaganiami
kolejowymi,
niewystępującymi w innych branżach, mającymi bezpośredni wpływ na
produkcję, modernizowanie, naprawę i eksploatację pojazdów kolejowych. Korzyści z
posiadania tego certyfikatu dotyczą m.in. zapewnienia jakości w łańcuch dostaw,
niezawodności, dostępności, utrzymania, bezpieczeństwa.
Oceniając zarzuty dotyczące postanowień SWZ Izba bierze pod uwagę również treść
żądań zmiany kwestionowanych w odwołaniu postanowień. W sytuacji, gdy w sprawie
zostało wykazane, że żądanie przez Zamawiającego, aby wykonawca posiadał certyfikat
IRIS, jest uzasadnione jego rzeczywistymi potrzebami, a Odwołujący nie wykazał
równoważności certyfikatów ISO 9001 i MMS z certyfikatem IRIS, jak też nie wykazał, iż
posiadanie jednego z wskazywanych przez niego certyfikatów tj. ISO 9001 lub MMS, będzie
wystarczające dla należytego wykonania całego przedmiotu zamówienia, należy uznać, że
zarzut naruszenia ww. przepisów nie znalazł potwierdzenia. Nie zostało wykazane, aby
Zamawiający wprowadzając wymóg posiadania przez wykonawcę certyfikatu IRIS uczynił to
bez uzasadnienia jego zobiektywizowanymi potrzebami.
Nie zostało także wykazane, aby żądanie posiadania przez wykonawców certyfikatu
IRIS było nadmiarowe. Nie jest sporne, że przedmiot zamówienia obejmuje szereg
skomplikowanych i powiązanych czynności, że służy on transportowi pasażerskiemu, z czym
wiąże się konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. W związku z
tym wykonanie tego przedmiotu wymaga wysokiego standardu jego wykonania m.in. poprzez
właściwe zorganizowanie działań, zapewnienie identyfikacji ryzyk i stosowania określonych
procedur reagowania na odchylenia (niezgodności), co zapewnia system IRIS. Zgodzić się
należy zatem ze stanowiskiem Przystępującego ZNTK, że wymagania Zamawiającego są
adekwatne i zasadne dla napraw na poziomie P4. Certyfikacja IRIS daje pewność, że
naprawa
będzie wykonana zgodnie z wymaganiami Zamawiającego, zawiera bowiem
procedurę certyfikacji i audytu. Nadto pozostaje w związku z wskazanym w opisie
przedmiotu zam
ówienia odniesieniem do dokumentacji systemu utrzymania oraz zakresem
napraw. Jak wynika z pkt 8.2.2.1-1 oraz pkt 8.2.5-1
opinii złożonej przez Odwołującego, w
odniesieniu do wskazanych tam branżowych szczegółów, Odwołujący zaznaczył, iż norma
ISO 9001 przedstawionych tam wymogów nie spełnia. W związku z tym żądanie
Odwołującego usunięcia posiadania przez wykonawców certyfikatu IRIS, oznacza
przeniesienie na Zamawiającego ryzyka związanego z dopuszczeniem do udziału w
postępowaniu podmiotu, który nie posiada szczególnej dla branży procedury, w sytuacji gdy
na
prawa na poziomie P4 polega między innymi na rozłożeniu na części pojazdu i jego
złożeniu.
Nie można w związku z tym podzielić stanowiska Odwołującego, z którego wynika, że
Zamawiający określił wyłącznie oczekiwania, co do rezultatu przeprowadzonych prac, a
zatem
stawianie wymogów dotyczących jakości procesu przeprowadzania tych prac, należy
uznać za nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Zostało bowiem wykazane, ze specyfika
przedmiotu zamówienia dla zapewnienia oczekiwanego efektu wymaga wysokich
standardów w procesie jego realizacji. Ponadto zwraca uwagę brak konsekwencji w
stanowisku Odwołującego, który kwestionując wymóg posiadania przez wykonawców
certyfi
katu IRIS, którego nie posiada, stwierdza, że stawianie wymogów dotyczących jakości
przeprowadzania prac jest nieadekwatne do przedmiotu zamówienia, a jednocześnie uznaje
za uzasadniony wymóg posiadania certyfikatu ISO 9001, który posiada i uznaje za
równoważny do certyfikatu IRIS oraz żąda, aby wykonawca mógł legitymować się tylko tym
certyfikatem.
Nie można także uznać za zasadne przedstawionego na marginesie stanowiska
Odwołującego, z którego wynika, że o wadliwości żądania posiadania przez wykonawców
ce
rtyfikatu IRIS świadczy to, że Zamawiający odwoływał się ogólnie do rozbudowanego
standardu, nie wyszczególniając z niego konkretnych treści/wymagań, nie podając celu w
jakim go wymaga.
Jak wynika z opinii OCT złożonej przez Odwołującego, typowymi
powodem
żądania certyfikatu systemu zarzadzania jest potrzeba zapewnienia realizacji
usług w sposób powtarzalny i zgodny z wymaganiami. Oznacza to, że cel wymagania, aby
wykonawcy posiadali certyfikat systemu zarzadzania jest wiadomy.
W ocenie Izby
Zamawiający, będący podmiotem świadczącym usługi publicznego
przewozu pasażerskiego, ma prawo oczekiwać, że świadczenie usług na poziome P4 będzie
następowało według przewidzianych dla branży kolejowej standardów, tym bardziej, że na
rynku występują podmioty, które posiadają certyfikat IRIS i w związku z tym konkurencja w
postępowaniu może zostać zapewniona.
Zgodnie z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp,
Izba uwzględnia odwołanie w
całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub
może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, konkursu lub
systemu kwalifikowania wykonawców.
W analizowanej sprawie nie stwierdzono takiego naruszenia przepisów ustawy Pzp,
co musiało skutkować oddaleniem odwołania. Mając powyższe na uwadze, na podstawie
art. 553 zdanie pierwsze ustawy Pzp, orzeczono jak w pkt 1 sentencji.
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp,
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego.
W analizowanej sprawie
odpowiedzialność za wynik postępowania w całości
Odwołujący. W związku z tym stosownie do art. 557 i art. 575 ustawy Pzp oraz § 5 pkt 1 i 2
lit. b i d
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), koszty
postępowania obciążają Odwołującego
Wobec
powyższego, o kosztach postępowania orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………….………..
Członkowie:
………………….………..
………………….………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3624/21 z dnia 2022-01-10
- Sygn. akt KIO 3659/21 z dnia 2021-12-30
- Sygn. akt KIO 3555/21 z dnia 2021-12-20
- Sygn. akt KIO 3522/21 z dnia 2021-12-16
- Sygn. akt KIO 3499/21 z dnia 2021-12-13
