rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2016-09-22
rok: 2016
data dokumentu: 2016-09-22
rok: 2016
sygnatury akt.:
KIO 1672/16
KIO 1672/16
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2016 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 września 2016 r. przez
wykonawcę
ENVIROTECH Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Poznaniu w
postępowaniu prowadzonym przez
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Zespolony w Szczecinie
przy udziale wykonawców:
W.B. i H.B., zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie
zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 września 2016 r. przez
wykonawcę
ENVIROTECH Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Poznaniu w
postępowaniu prowadzonym przez
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Zespolony w Szczecinie
przy udziale wykonawców:
W.B. i H.B., zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu –
Samodzielnemu Publicznemu
Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w Szczecinie – unieważnienie czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty, unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego
ENVIROTECH Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Poznaniu i unieważnienie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
2. Kosztami postępowania obciąża
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Zespolony w Szczecinie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
ENVIROTECH Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Poznaniu tytułem
wpisu od odwołania.
2.2. zasądza od
Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego
w Szczecinie na rzecz ENVIROTECH Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Poznaniu kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie: jedenaście tysięcy sto złotych),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), na niniejszy wyrok,
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w
Szczecinie.
………………………………
Sygn. akt: KIO 1672/16
Uzasadnienie
Zamawiający - Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie –
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na przebudowę i modernizację
głębinowego ujęcia wody wraz ze stacją uzdatniania wody i hydrofornią oraz zewnętrznej
instalacji wodociągowej, sieci kanalizacyjnej, sanitarnej i deszczowej w Samodzielnym
Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Szczecinie.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu 7 września 2016 roku wykonawca ENVIROTECH Sp. z o.o. w Poznaniu
(dalej: odwołujący) wniósł odwołanie od czynności podjętych i zaniechanych przez
zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu, postępowaniu polegających na:
-
bezpodstawnym odrzuceniu oferty odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2
ustawy P.z.p.,
-
zaniechaniu dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty złożonej przez odwołującego,
która to oferta nie podlegała odrzuceniu oraz przedstawiała najkorzystniejszy bilans ceny i
innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący podniósł, że jego interes prawny i faktyczny we wniesieniu niniejszego
odwołania związany jest z okolicznością faktyczną, iż złożył w przedmiotowym postępowaniu
ważną i niepodlegającą odrzuceniu ofertę, a jednocześnie oferta ta, przedstawiając
najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia,
była ofertą najkorzystniejszą. Cena oferty wynosiła 307.500,00 zł brutto, natomiast
zaoferowany termin płatności za realizację przedmiotu zamówienia (licząc od daty
dostarczenia faktury) wynosił 21 dni. Tymczasem to oferta spółki FASADA s.c. W.B., H.B. z
siedzibą w Szczecinie uzyskała największą liczbę punktów (100 pkt., w tym 93 pkt. w
kryterium „cena" oraz 7 pkt. w kryterium „termin płatności"), przy czym oferta ta zawierała
cenę znacznie wyższą aniżeli zaproponował odwołujący (429.270,00 zł brutto). Według
odwołującego - przy zastosowanych przez zamawiającego kryteriach oceny ofert (cena:
93%, termin płatności - 7%) - to oferta złożona przez odwołującego winna była zostać
wybrana jako najkorzystniejsza.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy P.z.p., poprzez jego wadliwe zastosowanie, skutkujące
dokonaniem bezpodstawnego odrzucenia oferty odwołującego pomimo tego, iż oferta ta była
w pełni zgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia (s.i.w.z.) i jako taka nie
podlegała odrzuceniu,
2) art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 ustawy P.z.p., poprzez dokonanie wadliwego wyboru
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Wykonawcę - FASADA s.c. W.B., H.B., z
pominięciem oferty odwołującego, która nie podlegała odrzuceniu i przedstawiała
najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów dotyczących przedmiotu zamówienia, które
to pominięcie stanowiło naruszenie zasady równego traktowania wykonawców oraz
zachowania uczciwej konkurencji;
W związku z odwołujący wniósł o:
1)
unieważnienie czynności zamawiającego, polegającej na wyborze najkorzystniejszej
oferty złożonej przez spółkę FASADA s.c. W.B. oraz H.B.,
2)
nakazanie zamawiającemu dokonania ponownej oceny i badania ofert w celu wyboru
oferty najkorzystniejszej w postępowaniu złożonej przez odwołującego - zgodnie z
przepisami prawa oraz specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
W uzasadnieniu odwołujący wskazał, że w dniu 02.09.2016 roku otrzymał
zawiadomienie o wyniku postępowania, z której powziął informację o podjętej przez
zamawiającego czynności związanej z wyborem najkorzystniejszej oferty złożonej przez
spółkę FASADA s.c. W.B., H.B., z siedzibą w Szczecinie. Jednocześnie z zawiadomienia
odwołujący dowiedział się o odrzuceniu jego oferty, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy
P.z.p. W jego ocenie. rozstrzygnięcie zamawiającego okazuje się być wadliwe i jako takie
podlega zaskarżeniu.
Odwołujący podniósł, że z treści zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty
wynika, że „Złożona przez Wykonawcę oferta wskazuje w formularzu ofertowym płatność
przelewem za realizację przedmiotu zamówienia w terminie 21 dni od daty prawidłowo
sporządzonej faktury, po uprzednim końcowym odbiorze przedmiotu zamówienia.
Zamawiający zgodnie z ogłoszeniem o zamówieniu publicznym oraz specyfikacją istotnych
warunków zamówienia (rozdział XIII Opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował
przy wyborze oferty, wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert),
przyjął następujące kryterium wyboru oferty najkorzystniejszej: cena - 93% i termin płatności
- 7% wskazując, że maksymalny termin płatności to 60 dni, a minimalny termin to 30 dni. W
związku z powyższym Zamawiający odrzuca ofertę Wykonawcy na podstawie art. 89 ust 1
pkt. 2 ustawy Pzp, ponieważ jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia”.
Odwołujący podniósł, że iż w treści s.i.w.z. w żadnym miejscu zamawiający nie
sprecyzował on ograniczenia co do minimalnego terminu płatności. Na stronie 11 s.i.w.z.
(rozdział XIII) wskazane jest jedynie, iż „maksymalny termin płatności - 60 dni, minimalny
termin dostawy - 30 dni".
W ocenie odwołującego, w błędzie pozostaje zatem zamawiający, twierdząc, iż
sformułował w treści SIWZ jednoznaczny wymóg co do minimalnego terminu płatności.
Oznacza to, że wykonawcy biorący udział w postępowaniu - w świetle zapisów s.i.w.z. -
dysponowali pełną swobodą w zakresie wskazywania minimalnego terminu płatności.
Jedynym faktycznym ograniczeniem była pełna świadomość, iż najwyżej punktowane będą
oferty zawierające najdłuższy termin płatności za realizację przedmiotu zamówienia.
Niewątpliwie jednak nie doszło do niezgodności oferty złożonej przez odwołującego z treścią
s.i.w.z., co stanowiło podstawę odrzucenia tejże oferty z przedmiotowego postępowania.
Odwołujący podniósł, że – nawet jeżeli w przedmiotowym postępowaniu doszło do
omyłki ze strony zamawiającego, który być może zamiast wprowadzenia minimalnego
terminu dostawy zamierzał wprowadzić ograniczenie co do minimalnego terminu płatności za
realizację zamówienia - nie ulega wątpliwości, iż tego nie uczynił i taka omyłka nie może
skutkować żadnymi negatywnymi konsekwencjami wobec wykonawców biorących udział w
postępowaniu. W świetle ugruntowanego stanowiska w orzecznictwie - wszelkie nieścisłości i
niejasności s.i.w.z. należy interpretować na korzyść wykonawców. Takie stanowisko wyraziła
Krajowa Izba Odwoławcza m.in. w następujących wyrokach: z dnia 29 sierpnia 2008 r., sygn.
akt: KIO/UZP 844/08, w wyroku z 17 grudnia 2007 r., sygn. akt: KIO/UZP 1404/07, czy też w
wyroku z dnia 11 września 2014 r. (sygn. akt: KIO 1786/14). W ocenie odwołującego
zamawiający naruszył przepis art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p., statuującego zasadę
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, jak również art. 7
ust. 3 ustawy P.z.p. w brzmieniu: „Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu
zgodnie z przepisami ustawy”.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 września 2016 roku wniósł o
oddalenie odwołania.
Zamawiający podniósł, że pod wzorem obrazującym sposób przyznania punktów w
kryterium „termin płatności" znalazła się dodatkowa uwaga: „maksymalny termin płatności -
60 dni, minimalny termin dostawy-30 dni."
W ocenie Zamawiającego, nie ma wątpliwości, że poza ceną zamawiający
zastosował, jako drugie kryterium z wagą 7% - termin płatności, wyznaczając jednocześnie
granice, w których mogą, składając oferty, poruszać się Wykonawcy - te granice to
maksymalnie 60 i minimalnie 30 dni.
Zamawiający przyznał, że w uwadze umieszczonej pod wzorem wskazującym sposób
przyznania punktów za kryterium „termin płatności" użyto omyłkowo sformułowania
„minimalny termin dostawy - 30 dni", ale w oparciu o analizę całości zapisów dotyczących
kryteriów, zarówno zawartych w ogłoszeniu jak i s.i.w.z., w ocenie zamawiającego oczywiste
jest, że mamy do czynienia z omyłką i, że wskazane zostały przez niego granice dotyczące
zarówno minimalnej jak i maksymalnej ilości dni, w zakresie kryterium „termin płatności".
Nie sposób, w ocenie zamawiającego, przyjąć, że skoro w ogłoszeniu oraz
przywołanych wyżej zapisach s.i.w.z., opisujących całościowo sposób oceny oferty przy
pomocy kryterium „termin płatności", zamawiający określił maksymalny dopuszczalny termin,
natomiast nie określił, minimalnego dopuszczalnego terminu, z powodu użycia omyłkowo
sformułowania „minimalny termin dostawy - 30 dni". Dostawa nie mu tu bowiem żadnego
logicznego uzasadnienia ani zastosowania, stąd jest oczywiste, że chodziło o termin
płatności , nie dostawy. Tym samym, w niniejszym postępowaniu, na potrzeby oceny
kryterium „termin płatności" zostały przez zamawiającego określone granice wskazujące
zarówno minimalny jak i maksymalny termin płatności, w tej sytuacji nie można poddać oferty
odwołującego badaniu przy pomocy kryteriów oceny ofert, jako że wskazana w treści oferty
ilość 21 dni, nie mieściła się w tych granicach, tym samym, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy P.z.p. ofertę odwołującego należało odrzucić jako sprzeczną z siwz.
W ocenie zamawiającego niedopuszczalne jest dokonanie ponownej oceny i badania
ofert w celu dokonanie wyboru jego oferty. Realizując to żądanie zamawiający musiałby
ofertę z 21-dniowym terminem płatności, poddać ocenie przy pomocy kryterium „termin
płatności" tak jak to uczynił z ofertą przystępującego, który zaproponował termin płatności
dłuższy, jednak mieszczący się w wyznaczonych granicach, rozumiejąc opis kryterium
zgodnie z intencją zamawiającego. Postępowanie takie byłoby nieprawidłowe, naruszałby
bowiem w ocenie zamawiającego wyrażoną w art. 7 ustawy P.z.p. zasadę równego
traktowania i uczciwej konkurencji, poprzez uprzywilejowanie jednego z wykonawców - w
tym przypadku odwołującego. Niezależnie od powyższego, w ocenie zamawiającego, nie jest
możliwe również poddanie oferty odwołującego ocenie i przyznanie mu np. „0" pkt. za
kryterium „termin płatności", ponieważ s.i.w.z. nie zawiera żadnych dodatkowych zapisów
dotyczących sposobu postępowania, w przypadku gdy wykonawcy zaproponują termin
krótszy niż minimalny, np. zapisów, z których wynikałoby, że otrzymają w takim przypadku „
0" punktów.
W ocenie zamawiającego, odwołujący świadomie, nie zaś omyłkowo, wskazał taki
termin w ofercie. Wyklucza to zatem ewentualne rozważenie uznania tego terminu jako
omyki w rozumieniu art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy P.z.p., i poprawienia go przez
zamawiającego, niezależnie od tego, że odwołujący nie domaga się nakazania takiego
działania zamawiającemu.
Przystępujący do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego wniósł o
oddalenie odwołania. Wskazał, że odwołujący rozumie „minimalny termin dostawy" czysto
literalnie i w oderwaniu od pozostałych zapisów s.i.w.z., a w szczególności rozdziału XIII ust.
1 s.i.w.z.. Inaczej mówiąc, odwołujący stara się wyłożyć zwrot „minimalny termin dostawy",
tak jakby nie funkcjonował on w ramach s.i.w.z. stworzonej na potrzeby przeprowadzenia
postępowania o udzielenie konkretnego zamówienia publicznego (które wszakże nie jest
zamówieniem dotyczącym dostaw). Co więcej, odwołujący interpretuje zwrot „minimalny
termin dostawy", tak jakby nie był on częścią rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z., którego funkcja, a
w konsekwencji kompleksowa treść powinna być jednoznaczna i nie ulegać wątpliwości.
Powyższy zabieg interpretacyjny jest oczywiście tylko wstępem do całkowitego wykluczenia
zwrotu „minimalny termin dostawy" przy interpretacji treści rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z..
Ponadto przystępujący stwierdził, że odwołujący interpretuje rozdział XIII ust. 1
s.i.w.z., pomijając fragment interpretowanego tekstu. Inaczej mówiąc, odwołujący
przeprowadza wykładnię rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z. tak, jakby nie było w nim mowy o
„minimalnym terminie dostawy". Takie stanowisko odwołującego lekceważy fakt, że cały
rozdział XIII ust. 1 s.i.w.z. posiada określoną funkcję, a każdy z jego elementów jest istotny z
punktu widzenia celu, który to postanowienie s.i.w.z. ma spełniać.
W ocenie przystępującego, efektem przedstawionych powyżej wadliwych technik
interpretacyjnych, sprowadzających się do wybiórczej interpretacji s.i.w.z., jest całkowicie
nieracjonalna wykładnia rozdziału XIII ust. 1 SIWZ.
Przystępujący podniósł, że wprawdzie w rozdziale XIII ust. 1 s.i.w.z. mowa jest o
minimalnym terminie „dostawy", nie ulega jednak wątpliwości, że pojęcie „dostawy" użyte
zostało w tym miejscu w efekcie pomyłki o oczywistym charakterze. Odwołujący - zarzucając
zamawiającemu naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
- celowo przemilcza kontekst treściowy, w jakim użyto zwrotu „minimalny termin „dostawy", a
w szczególności fakt, że rozdział XIII ust. 1 s.i.w.z. określa „sposób przyznania punktów w
kryterium termin płatności". Co więcej, w treści tego fragmentu s.i.w.z. pojęcie „terminu
płatności" występuje aż czterokrotnie, a o „dostawie" w innych zapisach s.i.w.z. nie ma w
ogóle mowy, co zresztą zrozumiałe w świetle przedmiotu zamówienia,
W ocenie odwołującego, trafne jest w tym stanie rzeczy stanowisko zamawiającego,
zgodnie z którym zapisy s.i.w.z. wprowadzają wymóg określenia w ofercie minimalnego
termin płatności nie krótszego jak 30 dni. Za przedstawionym w tym miejscu sposobem
rozumienia zapisu „minimalny termin dostawy - 30 dni" przemawia przede wszystkim
usytuowanie tego sformułowania w strukturze s.i.w.z., a to w ust. 1 rozdziału XIII, na wstępie
którego wyraźnie jest przecież mowa, iż traktuje on o terminie płatności. Jeżeli intencją
zamawiającego byłoby kierowanie się przy wyborze oferty kryterium terminu dostawy (co w
postępowaniu dotyczącym usług byłoby niezrozumiałe), wówczas z pewnością okoliczność
ta zostałaby odnotowana w innych jeszcze zapisach s.i.w.z.
W konsekwencji zaproponowana przez odwołującego wykładnia (zgodnie z którą,
wykonawcy dysponowali pełną swobodą w zakresie wskazywania minimalnego terminu
płatności, zaś ich jedynym ograniczeniem była świadomość, iż najwyżej punktowane będą
oferty zawierające najdłuższy termin płatności) jest zwyczajnie irracjonalna i jako taka nie
zasługuje na akceptację. Przystępujący wskazał, że s.i.w.z. jest dokumentem kierowanym
nie do przeciętnego odbiorcy, lecz do odbiorcy, od którego można wymagać odpowiednio
wyższego poziomu wiedzy i doświadczenia z zakresu prawa zamówień publicznych. Jest to
istotne o tyle, że prawidłowe rozumienie rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z. w zakresie minimalnego
terminu płatności nie powinno nastręczać żadnych trudności osobie posiadającej choćby
elementarne doświadczenie życiowe oraz umiejętność czytania ze zrozumieniem. Nie
sposób jest więc bronić stanowiska o jakichkolwiek niejasnościach w treści s.i.w.z., taki
przypadek zaistniałby bowiem wyłącznie wtedy, gdyby nie można było wymagać od
wykonawców, by treść s.i.w.z. zrozumieli zgodnie z intencją jej autora. W niniejszej sprawie
intencja ta była tymczasem aż nadto czytelna, tym bardziej dla osób posiadających
doświadczenie zawodowe i wiedzę o stosowanych przez zamawiających opisach kryteriów i
sposobu oceny ofert. Wiedzą taką i doświadczeniem odwołujący niewątpliwie dysponuje.
Przystępujący stwierdził, że odwołujący nietrafnie powołuje się również na zasady
równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego. Wbrew temu, co twierdzi odwołujący, zasady te wskazują, że przy
interpretowaniu s.i.w.z. należy co do zasady stosować literalną wykładnię jej treści
(wykładnia obiektywna), co nie oznacza jednak wcale, iż bez znaczenia w procesie
interpretacji pozostają zamiar i cel zamawiającego (wykładnia subiektywna). Wobec tego
przy wykładni znaczenia postanowień s.i.w.z. należy - co oczywiste - kierować się zwykłym
znaczeniem słów, wyrażeń i zwrotów przy użyciu reguł gramatycznych, znaczeniowych i
logicznych. Niezależnie jednak od rezultatów interpretacji językowej, s.i.w.z. należy zawsze
poddać jeszcze jednej fazie wykładni, o której odwołujący zdaje się zapominać.
Nieodłącznym i koniecznym etapem egzegezy tekstów prawnych jest bowiem także
wykładnia celowościowa. W przypadku s.i.w.z. interpretacja ta musi być związana z
przedmiotem zamówienia i do niego proporcjonalna, a przede wszystkim zgodna z
intencjami zamawiającego, wynikającymi wprost z całokształtu materiałów postępowania o
udzielenie zamówienia (tak m.in.: wyrok KIO z dnia 12 stycznia 2015 r., sygn. akt KIO
2784/14).
Przystępujący podniósł, że odwołujący nie skorzystał z prawa przewidzianego w art.
38 ust. 1 ustawy P.z.p. i nie zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści
rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z.
Przystępujący stwierdził też, iż w rozpoznawanej sytuacji brak jest możliwości
zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 1 ani art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy P.z.p. Zaznaczył, że prawo
do poprawienia treści oferty ograniczone jest jedynie do omyłek a nie celowych działań. Już
sama treść odwołania wskazuje tymczasem, iż odwołujący określił termin płatności w pełni
intencjonalnie, wychodząc z założenia, że s.i.w.z. nie określa minimalnego terminu płatności.
Określenie terminu płatności na 21 dni nie może być również omyłką pisarską w rozumieniu
art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy P.z.p. Omyłki tego rodzaju wynikiem przeoczenia lub innej wady
procesu myślowo-redakcyjnego, nigdy zaś uchybienia merytorycznego (tak: wyrok KIO z
dnia 30.09.2014 r., KIO 1891/14). Oczywista omyłka pisarska ma ponadto tę cechę, iż jest
„oczywista", a co za tym idzie zamawiający jest w stanie zastąpić określone sformułowanie z
oferty innym „oczywistym" sformułowaniem. Możliwości takiej zamawiający w przedmiotowej
sprawie nie miał, musiałby bowiem poprawić wskazany w ofercie termin płatności na jeden z
trzydziestu jeden dopuszczanych przez s.i.w.z. terminów (od 30 do 60 dni), z których
przecież każdy jest równie „oczywisty". Określenie terminu płatności na 21 dni nie było także
inną omyłką, niepowodującą istotnych zmian w treści oferty. Zgodnie z utrwalonym
orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, oceniając „istotność" wprowadzanej zmiany do
oferty należy wziąć pod uwagę wartość (wielkość) zmienianego elementu oferty w stosunku
do całej jej treści. Zatem, jeśli ewentualna zmiana treści oferty miałaby dotyczyć kluczowego
dla całego postępowania elementu, który z istoty rzeczy podlega odrębnej ocenie (zgodnie z
rozdziałem Xlii s.i.w.z.), nie można wówczas niezgodności takiej zakwalifikować jako
nieistotnej, nie powodującej zmiany w treści oferty. Dlatego uznać należy, że minimalny
termin płatności stanowi istotny element treści oferty składanej w przedmiotowym
postępowaniu (por. wyrok KIO z dnia 19.102009 roku sygn. KIO UZP 1320/09).
Przystępujący stwierdził, że oferta odwołującego jest niezgodna z treścią rozdziału
XIII ust. 1 SIWZ, co pociągnęło za sobą konieczność jej odrzucenia. Zamawiający nie miał
przy tym możliwości dokonania interpretacji oferty na korzyść jej zgodności ze s.i.w.z. z
dwóch niezależnych od siebie względów. Po pierwsze, odwołujący zaakceptował wprawdzie
treść projektu umowy (zob. pkt 9 oferty), w projekcie tym nie określono jednak minimalnego
terminu płatności (zob. § 5 ust. 13). Po drugie, w orzecznictwie Krajowej Izby odwoławczej
słusznie wskazuje się, że nie można dać pierwszeństwa ogólnej deklaracji wykonawcy
ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego (jak w pkt. 9 oferty), wobec
jednoznacznej i odmiennej treści oferty złożonej w postępowaniu (tak: wyrok KIO z dnia
19.10.2009 r., KIO/UZP 1320/09).
Izba ustaliła, co następuje:
W treści ogłoszenia o zamówieniu sekcja IV : procedura pkt IV.2.1) Kryteria oceny
ofert, zamawiający wskazał, iż w przedmiotowym postępowaniu kryteriami będzie cena z
wagą - 93, oraz termin płatności z wagą - 7.
Kryteria te zostały odzwierciedlone również w s.i.w.z. w rozdziale XIII zatytułowanym -
„Opis kryteriów, którymi Zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty, wraz z
podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert".
W s.i.w.z. kryteria te zostały określone następująco : cena - 93 % oraz termin
płatności - 7%.
Dodatkowo wskazano przy pomocy wzorów, sposób przyznania punktów w obu
kryteriach. W przypadku kryterium „termin płatności" wskazano w liczniku : termin płatności w
ofercie ocenianej a w mianowniku: najdłuższy termin płatności, wartości te następnie miały
być przemnożone przez 7.
Pod wzorem obrazującym sposób przyznania punktów w kryterium „termin
płatności" znalazła się dodatkowa uwaga: „maksymalny termin płatności - 60 dni, minimalny
termin dostawy-30 dni."
Złożona przez odwołującego oferta wskazuje w formularzu ofertowym płatność
przelewem za realizację przedmiotu zamówienia w terminie 21 dni od daty prawidłowo
sporządzonej faktury, po uprzednim końcowym odbiorze przedmiotu zamówienia.
W dniu 2 września 2016 roku zamawiający poinformował odwołującego o wyborze
jako najkorzystniejszej oferty przystępującego. Jednocześnie zamawiający poinformował
odwołującego o odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy P.z.p.
Zamawiający wskazał, co następuje:
„Złożona przez Wykonawcę oferta wskazuje w formularzu ofertowym płatność
przelewem za realizację przedmiotu zamówienia w terminie 21 dni od daty prawidłowo
sporządzonej faktury, po uprzednim końcowym odbiorze przedmiotu zamówienia.
Zamawiający zgodnie z ogłoszeniem o zamówieniu publicznym oraz specyfikacją istotnych
warunków zamówienia (rozdział XIII Opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował
przy wyborze oferty, wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert),
przyjął następujące kryterium wyboru oferty najkorzystniejszej: cena - 93% i termin płatności
- 7% wskazując, że maksymalny termin płatności to 60 dni, a minimalny termin to 30 dni. W
związku z powyższym Zamawiający odrzuca ofertę Wykonawcy na podstawie art. 89 ust 1
pkt. 2 ustawy Pzp, ponieważ jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia”.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Zastosowanie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 P.z.p. jako podstawy odrzucenia oferty
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego znajduje szerokie
omówienie w doktrynie, jak też orzecznictwie sądów okręgowych i Izby. Reasumując
opisywane tam interpretacje normy wynikającej z ww. przepisu wskazać należy, iż rzeczona
niezgodność treści oferty z s.i.w.z. ma mieć charakter zasadniczy i nieusuwalny (ze względu
na zastrzeżenie obowiązku poprawienia oferty wynikające z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
P.z.p.); dotyczyć powinna sfery niezgodności zobowiązania zamawianego w s.i.w.z. oraz
zobowiązania oferowanego w ofercie, tudzież polegać może na sporządzeniu i
przedstawieniu oferty w sposób niezgodny z wymaganiami s.i.w.z. (z zaznaczeniem, iż
chodzi tu o wymagania s.i.w.z. dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia
zobowiązania/świadczenia ofertowego, a więc wymagania, co do treści oferty, a nie
wymagania co do jej formy również tradycyjnie zamieszczane w s.i.w.z.); a także możliwe
być winno wskazanie i wykazanie na czym konkretnie niezgodność ta polega – co i w jaki
sposób w ofercie nie jest zgodne z konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi
fragmentami czy normami s.i.w.z.
Ogólnie wskazać tu należy, podzielając w tym zakresie stanowisko Krajowej Izby
Odwoławczej wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 maja 2010 r., sygn. akt KIO
868/10, iż specyfikacja istotnych warunków zamówienia, od momentu jej udostępnienia, jest
wiążąca dla zamawiającego – jest on obowiązany do przestrzegania warunków w niej
umieszczonych. Jak wskazuje art. 70
1
§ 3 Kodeksu cywilnego, jest to zobowiązanie, zgodnie
z którym organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty,
zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z
postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu. Z uwagi na to, że obok
ogłoszenia, zamawiający konkretyzuje warunki przetargu zarówno odnośnie zamówienia
(umowy), jak i prowadzenia postępowania w specyfikacji, to s.i.w.z. należy uznać za warunki
przetargu w rozumieniu K.c. Udostępnienie s.i.w.z. jest zatem czynnością prawną
powodującą powstanie zobowiązania po stronie zamawiającego, który jest związany swoim
oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia postępowania i kształtu zobowiązania
wykonawcy wymienionych w s.i.w.z. Zaznaczyć przy tym należy, iż co do zasady, dla oparcia
i wyprowadzenia konsekwencji prawnych z norm s.i.w.z., jej postanowienia winny być
sformułowane w sposób precyzyjny i jasny. Precyzyjne i jasne formułowanie warunków
przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe egzekwowanie jest jedną z podstawowych
gwarancji, czy wręcz warunkiem sine qua non, realizacji zasady uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
Z powyższego wynika, że czynność odrzucenia oferty z powodu niezgodności jej
treści z treścią s.i.w.z. jest możliwa jedynie wówczas, gdy – po pierwsze – istnieje jasne i
oczywiste postanowienie s.i.w.z. i – po drugie – treść oferty jest z tym postanowieniem
niezgodna. W przedmiotowej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia. Zamawiający
odrzucił ofertę odwołującego z powodu rzekomej niezgodności nie z treścią s.i.w.z., ale z jej
domniemanym brzmieniem. Zarówno w odpowiedzi na odwołanie, jak i w oświadczeniu
złożonym podczas rozprawy, zamawiający przyznał, że w treści specyfikacji popełnił błąd,
określając minimalny termin dostawy, zamiast płatności. Zarówno on, jak i przystępujący,
podnosili wszakże, że odwołujący winien ustalić prawidłowe brzmienie specyfikacji na
podstawie kontekstu oraz wykładni logicznej treści specyfikacji.
Z powyższym stanowiskiem nie sposób się zgodzić. To na zamawiającym, jako
profesjonalnym uczestniku obrotu, ciąży obowiązek prawidłowego i precyzyjnego
sporządzenia dokumentacji postępowania, w tym specyfikacji istotnych warunków
zamówienia. Konsekwencje niewłaściwego przygotowania specyfikacji nie mogą obciążać
wykonawcy, który się do nich dostosował. Zamawiający natomiast, na etapie oceny ofert, nie
jest uprawniony do zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia czy
nadawania jej zapisom innego znaczenia niż wynikająca z ich oczywistego brzmienia.
Postanowienia specyfikacji są dla niego wiążące i wyłącznie na ich podstawie może on
oceniać treść złożonych ofert. Możliwość zmiany specyfikacji istotnych warunków
zamówienia jest określona przepisami art. 36 ust. 4 i następne ustawy Pzp i może mieć
miejsce wyłącznie przed upływem terminu składania ofert.
Stwierdzić zatem należy, że zamawiający ocenił ofertę odwołującego niezgodnie z
zasadami, które sam określił w s.i.w.z., przez co naruszył zarówno art. 91 ust. 1 ustawy
P.z.p., jak i określone w art. 7 ust. 1 zasady prowadzenia postępowania z zapewnieniem
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem wyrażanym wielokrotnie w orzecznictwie
Krajowej Izby Odwoławczej i sądów powszechnych (zob. np. wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 24 października 2014 roku, sygn. akt: KIO 2076/14), wszelkie
wątpliwości interpretacyjne postanowień specyfikacji muszą być rozstrzygane na korzyść
wykonawcy. Skład Izby orzekający w niniejszej sprawie popiera to stanowisko i się z nim
identyfikuje. Podkreślić należy, że wykonawcy, działając w zaufaniu do racjonalności działań
zamawiającego, kalkulują ofertę i konstruują jej treść na podstawie zasad wyrażonych w
s.i.w.z. Nie mniej istotny jest fakt, że złożenie oferty w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, rodzi lub może rodzić poważne skutki w sferze stosunków
cywilnoprawnych wykonawcy. Należy zatem założyć, że jego oferta jest wynikiem głębokich
analiz i konsekwencją istotnych decyzji prawnych i biznesowych. Przyjęcie, że zamawiający
może zmienić treść specyfikacji powołując się na błąd lub omyłkę, godziłoby w
bezpieczeństwo obrotu oraz prowadziłoby do niebezpiecznej i niepożądanej praktyki
pozwalającej na zmiany specyfikacji z naruszeniem zasad określonych art. 36 ust. 4 ustawy
Pzp. Stanowisko to jest o tyle istotne, że wykonawcy biorący udział w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego, nie mają obowiązku badać zasadności ani racjonalności
działań zamawiającego przy konstruowaniu treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
W ocenie Izby brak jest również podstaw do przyjęcia, że zamawiający jest uprawniony
do poprawienia oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej w s.i.w.z., stosując per
analogiam zasady przewidziane dla poprawiania takich omyłek w złożonych ofertach. Izba
stoi na stanowisku, iż, gdyby ustawodawca dopuścił możliwość poprawiania oczywistych
omyłek w treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawarłby taką regulację w
ustawie P.z.p. Podkreślić należy, że czynność poprawienia omyłki w ofercie jest
uregulowana przepisem art. 87 ust. 2 ustawy P.z.p., natomiast nie ma w ustawie P.z.p.
analogicznego przepisu dotyczącego specyfikacji.
Popełniony przez zamawiającego błąd w opisie jednego z kryteriów oceny ofert
powoduje jednakże, iż złożone w postępowaniu oferty nie są względem siebie
porównywalne. Podkreślić należy, że poddany analizie nieprawidłowy zapis specyfikacji mógł
prowadzić do co najmniej dwóch interpretacji – wykonawcy mogli bądź uznać, że wymóg w
zakresie 21 dni dotyczy minimalnego okresu płatności, bądź też – tak jak to zrobił odwołujący
– mogli stwierdzić, że zapis ten, jako dotyczący innego rodzaju zamówienia, w ogóle nie
obowiązuje. Ocena ofert sporządzonych w oparciu o odmienne interpretacje postanowień
specyfikacji w zakresie kryterium oceny ofert jest zatem niemożliwa.
Tym samym stwierdzić należy, że przedmiotowe postępowanie obarczone jest
niemożliwą do usunięcia wadą, uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego. Dlatego też Izba nakazała zamawiającemu
unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 93 ust.
1 pkt 7 ustawy P.z.p.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak na wstępie.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 P.z.p.,
stosownie do wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
................................
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu –
Samodzielnemu Publicznemu
Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w Szczecinie – unieważnienie czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty, unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego
ENVIROTECH Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Poznaniu i unieważnienie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
2. Kosztami postępowania obciąża
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Zespolony w Szczecinie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
ENVIROTECH Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Poznaniu tytułem
wpisu od odwołania.
2.2. zasądza od
Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego
w Szczecinie na rzecz ENVIROTECH Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Poznaniu kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie: jedenaście tysięcy sto złotych),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), na niniejszy wyrok,
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w
Szczecinie.
………………………………
Sygn. akt: KIO 1672/16
Uzasadnienie
Zamawiający - Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie –
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na przebudowę i modernizację
głębinowego ujęcia wody wraz ze stacją uzdatniania wody i hydrofornią oraz zewnętrznej
instalacji wodociągowej, sieci kanalizacyjnej, sanitarnej i deszczowej w Samodzielnym
Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Szczecinie.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu 7 września 2016 roku wykonawca ENVIROTECH Sp. z o.o. w Poznaniu
(dalej: odwołujący) wniósł odwołanie od czynności podjętych i zaniechanych przez
zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu, postępowaniu polegających na:
-
bezpodstawnym odrzuceniu oferty odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2
ustawy P.z.p.,
-
zaniechaniu dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty złożonej przez odwołującego,
która to oferta nie podlegała odrzuceniu oraz przedstawiała najkorzystniejszy bilans ceny i
innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący podniósł, że jego interes prawny i faktyczny we wniesieniu niniejszego
odwołania związany jest z okolicznością faktyczną, iż złożył w przedmiotowym postępowaniu
ważną i niepodlegającą odrzuceniu ofertę, a jednocześnie oferta ta, przedstawiając
najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia,
była ofertą najkorzystniejszą. Cena oferty wynosiła 307.500,00 zł brutto, natomiast
zaoferowany termin płatności za realizację przedmiotu zamówienia (licząc od daty
dostarczenia faktury) wynosił 21 dni. Tymczasem to oferta spółki FASADA s.c. W.B., H.B. z
siedzibą w Szczecinie uzyskała największą liczbę punktów (100 pkt., w tym 93 pkt. w
kryterium „cena" oraz 7 pkt. w kryterium „termin płatności"), przy czym oferta ta zawierała
cenę znacznie wyższą aniżeli zaproponował odwołujący (429.270,00 zł brutto). Według
odwołującego - przy zastosowanych przez zamawiającego kryteriach oceny ofert (cena:
93%, termin płatności - 7%) - to oferta złożona przez odwołującego winna była zostać
wybrana jako najkorzystniejsza.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy P.z.p., poprzez jego wadliwe zastosowanie, skutkujące
dokonaniem bezpodstawnego odrzucenia oferty odwołującego pomimo tego, iż oferta ta była
w pełni zgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia (s.i.w.z.) i jako taka nie
podlegała odrzuceniu,
2) art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 ustawy P.z.p., poprzez dokonanie wadliwego wyboru
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Wykonawcę - FASADA s.c. W.B., H.B., z
pominięciem oferty odwołującego, która nie podlegała odrzuceniu i przedstawiała
najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów dotyczących przedmiotu zamówienia, które
to pominięcie stanowiło naruszenie zasady równego traktowania wykonawców oraz
zachowania uczciwej konkurencji;
W związku z odwołujący wniósł o:
1)
unieważnienie czynności zamawiającego, polegającej na wyborze najkorzystniejszej
oferty złożonej przez spółkę FASADA s.c. W.B. oraz H.B.,
2)
nakazanie zamawiającemu dokonania ponownej oceny i badania ofert w celu wyboru
oferty najkorzystniejszej w postępowaniu złożonej przez odwołującego - zgodnie z
przepisami prawa oraz specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
W uzasadnieniu odwołujący wskazał, że w dniu 02.09.2016 roku otrzymał
zawiadomienie o wyniku postępowania, z której powziął informację o podjętej przez
zamawiającego czynności związanej z wyborem najkorzystniejszej oferty złożonej przez
spółkę FASADA s.c. W.B., H.B., z siedzibą w Szczecinie. Jednocześnie z zawiadomienia
odwołujący dowiedział się o odrzuceniu jego oferty, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy
P.z.p. W jego ocenie. rozstrzygnięcie zamawiającego okazuje się być wadliwe i jako takie
podlega zaskarżeniu.
Odwołujący podniósł, że z treści zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty
wynika, że „Złożona przez Wykonawcę oferta wskazuje w formularzu ofertowym płatność
przelewem za realizację przedmiotu zamówienia w terminie 21 dni od daty prawidłowo
sporządzonej faktury, po uprzednim końcowym odbiorze przedmiotu zamówienia.
Zamawiający zgodnie z ogłoszeniem o zamówieniu publicznym oraz specyfikacją istotnych
warunków zamówienia (rozdział XIII Opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował
przy wyborze oferty, wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert),
przyjął następujące kryterium wyboru oferty najkorzystniejszej: cena - 93% i termin płatności
- 7% wskazując, że maksymalny termin płatności to 60 dni, a minimalny termin to 30 dni. W
związku z powyższym Zamawiający odrzuca ofertę Wykonawcy na podstawie art. 89 ust 1
pkt. 2 ustawy Pzp, ponieważ jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia”.
Odwołujący podniósł, że iż w treści s.i.w.z. w żadnym miejscu zamawiający nie
sprecyzował on ograniczenia co do minimalnego terminu płatności. Na stronie 11 s.i.w.z.
(rozdział XIII) wskazane jest jedynie, iż „maksymalny termin płatności - 60 dni, minimalny
termin dostawy - 30 dni".
W ocenie odwołującego, w błędzie pozostaje zatem zamawiający, twierdząc, iż
sformułował w treści SIWZ jednoznaczny wymóg co do minimalnego terminu płatności.
Oznacza to, że wykonawcy biorący udział w postępowaniu - w świetle zapisów s.i.w.z. -
dysponowali pełną swobodą w zakresie wskazywania minimalnego terminu płatności.
Jedynym faktycznym ograniczeniem była pełna świadomość, iż najwyżej punktowane będą
oferty zawierające najdłuższy termin płatności za realizację przedmiotu zamówienia.
Niewątpliwie jednak nie doszło do niezgodności oferty złożonej przez odwołującego z treścią
s.i.w.z., co stanowiło podstawę odrzucenia tejże oferty z przedmiotowego postępowania.
Odwołujący podniósł, że – nawet jeżeli w przedmiotowym postępowaniu doszło do
omyłki ze strony zamawiającego, który być może zamiast wprowadzenia minimalnego
terminu dostawy zamierzał wprowadzić ograniczenie co do minimalnego terminu płatności za
realizację zamówienia - nie ulega wątpliwości, iż tego nie uczynił i taka omyłka nie może
skutkować żadnymi negatywnymi konsekwencjami wobec wykonawców biorących udział w
postępowaniu. W świetle ugruntowanego stanowiska w orzecznictwie - wszelkie nieścisłości i
niejasności s.i.w.z. należy interpretować na korzyść wykonawców. Takie stanowisko wyraziła
Krajowa Izba Odwoławcza m.in. w następujących wyrokach: z dnia 29 sierpnia 2008 r., sygn.
akt: KIO/UZP 844/08, w wyroku z 17 grudnia 2007 r., sygn. akt: KIO/UZP 1404/07, czy też w
wyroku z dnia 11 września 2014 r. (sygn. akt: KIO 1786/14). W ocenie odwołującego
zamawiający naruszył przepis art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p., statuującego zasadę
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, jak również art. 7
ust. 3 ustawy P.z.p. w brzmieniu: „Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu
zgodnie z przepisami ustawy”.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 września 2016 roku wniósł o
oddalenie odwołania.
Zamawiający podniósł, że pod wzorem obrazującym sposób przyznania punktów w
kryterium „termin płatności" znalazła się dodatkowa uwaga: „maksymalny termin płatności -
60 dni, minimalny termin dostawy-30 dni."
W ocenie Zamawiającego, nie ma wątpliwości, że poza ceną zamawiający
zastosował, jako drugie kryterium z wagą 7% - termin płatności, wyznaczając jednocześnie
granice, w których mogą, składając oferty, poruszać się Wykonawcy - te granice to
maksymalnie 60 i minimalnie 30 dni.
Zamawiający przyznał, że w uwadze umieszczonej pod wzorem wskazującym sposób
przyznania punktów za kryterium „termin płatności" użyto omyłkowo sformułowania
„minimalny termin dostawy - 30 dni", ale w oparciu o analizę całości zapisów dotyczących
kryteriów, zarówno zawartych w ogłoszeniu jak i s.i.w.z., w ocenie zamawiającego oczywiste
jest, że mamy do czynienia z omyłką i, że wskazane zostały przez niego granice dotyczące
zarówno minimalnej jak i maksymalnej ilości dni, w zakresie kryterium „termin płatności".
Nie sposób, w ocenie zamawiającego, przyjąć, że skoro w ogłoszeniu oraz
przywołanych wyżej zapisach s.i.w.z., opisujących całościowo sposób oceny oferty przy
pomocy kryterium „termin płatności", zamawiający określił maksymalny dopuszczalny termin,
natomiast nie określił, minimalnego dopuszczalnego terminu, z powodu użycia omyłkowo
sformułowania „minimalny termin dostawy - 30 dni". Dostawa nie mu tu bowiem żadnego
logicznego uzasadnienia ani zastosowania, stąd jest oczywiste, że chodziło o termin
płatności , nie dostawy. Tym samym, w niniejszym postępowaniu, na potrzeby oceny
kryterium „termin płatności" zostały przez zamawiającego określone granice wskazujące
zarówno minimalny jak i maksymalny termin płatności, w tej sytuacji nie można poddać oferty
odwołującego badaniu przy pomocy kryteriów oceny ofert, jako że wskazana w treści oferty
ilość 21 dni, nie mieściła się w tych granicach, tym samym, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy P.z.p. ofertę odwołującego należało odrzucić jako sprzeczną z siwz.
W ocenie zamawiającego niedopuszczalne jest dokonanie ponownej oceny i badania
ofert w celu dokonanie wyboru jego oferty. Realizując to żądanie zamawiający musiałby
ofertę z 21-dniowym terminem płatności, poddać ocenie przy pomocy kryterium „termin
płatności" tak jak to uczynił z ofertą przystępującego, który zaproponował termin płatności
dłuższy, jednak mieszczący się w wyznaczonych granicach, rozumiejąc opis kryterium
zgodnie z intencją zamawiającego. Postępowanie takie byłoby nieprawidłowe, naruszałby
bowiem w ocenie zamawiającego wyrażoną w art. 7 ustawy P.z.p. zasadę równego
traktowania i uczciwej konkurencji, poprzez uprzywilejowanie jednego z wykonawców - w
tym przypadku odwołującego. Niezależnie od powyższego, w ocenie zamawiającego, nie jest
możliwe również poddanie oferty odwołującego ocenie i przyznanie mu np. „0" pkt. za
kryterium „termin płatności", ponieważ s.i.w.z. nie zawiera żadnych dodatkowych zapisów
dotyczących sposobu postępowania, w przypadku gdy wykonawcy zaproponują termin
krótszy niż minimalny, np. zapisów, z których wynikałoby, że otrzymają w takim przypadku „
0" punktów.
W ocenie zamawiającego, odwołujący świadomie, nie zaś omyłkowo, wskazał taki
termin w ofercie. Wyklucza to zatem ewentualne rozważenie uznania tego terminu jako
omyki w rozumieniu art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy P.z.p., i poprawienia go przez
zamawiającego, niezależnie od tego, że odwołujący nie domaga się nakazania takiego
działania zamawiającemu.
Przystępujący do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego wniósł o
oddalenie odwołania. Wskazał, że odwołujący rozumie „minimalny termin dostawy" czysto
literalnie i w oderwaniu od pozostałych zapisów s.i.w.z., a w szczególności rozdziału XIII ust.
1 s.i.w.z.. Inaczej mówiąc, odwołujący stara się wyłożyć zwrot „minimalny termin dostawy",
tak jakby nie funkcjonował on w ramach s.i.w.z. stworzonej na potrzeby przeprowadzenia
postępowania o udzielenie konkretnego zamówienia publicznego (które wszakże nie jest
zamówieniem dotyczącym dostaw). Co więcej, odwołujący interpretuje zwrot „minimalny
termin dostawy", tak jakby nie był on częścią rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z., którego funkcja, a
w konsekwencji kompleksowa treść powinna być jednoznaczna i nie ulegać wątpliwości.
Powyższy zabieg interpretacyjny jest oczywiście tylko wstępem do całkowitego wykluczenia
zwrotu „minimalny termin dostawy" przy interpretacji treści rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z..
Ponadto przystępujący stwierdził, że odwołujący interpretuje rozdział XIII ust. 1
s.i.w.z., pomijając fragment interpretowanego tekstu. Inaczej mówiąc, odwołujący
przeprowadza wykładnię rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z. tak, jakby nie było w nim mowy o
„minimalnym terminie dostawy". Takie stanowisko odwołującego lekceważy fakt, że cały
rozdział XIII ust. 1 s.i.w.z. posiada określoną funkcję, a każdy z jego elementów jest istotny z
punktu widzenia celu, który to postanowienie s.i.w.z. ma spełniać.
W ocenie przystępującego, efektem przedstawionych powyżej wadliwych technik
interpretacyjnych, sprowadzających się do wybiórczej interpretacji s.i.w.z., jest całkowicie
nieracjonalna wykładnia rozdziału XIII ust. 1 SIWZ.
Przystępujący podniósł, że wprawdzie w rozdziale XIII ust. 1 s.i.w.z. mowa jest o
minimalnym terminie „dostawy", nie ulega jednak wątpliwości, że pojęcie „dostawy" użyte
zostało w tym miejscu w efekcie pomyłki o oczywistym charakterze. Odwołujący - zarzucając
zamawiającemu naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
- celowo przemilcza kontekst treściowy, w jakim użyto zwrotu „minimalny termin „dostawy", a
w szczególności fakt, że rozdział XIII ust. 1 s.i.w.z. określa „sposób przyznania punktów w
kryterium termin płatności". Co więcej, w treści tego fragmentu s.i.w.z. pojęcie „terminu
płatności" występuje aż czterokrotnie, a o „dostawie" w innych zapisach s.i.w.z. nie ma w
ogóle mowy, co zresztą zrozumiałe w świetle przedmiotu zamówienia,
W ocenie odwołującego, trafne jest w tym stanie rzeczy stanowisko zamawiającego,
zgodnie z którym zapisy s.i.w.z. wprowadzają wymóg określenia w ofercie minimalnego
termin płatności nie krótszego jak 30 dni. Za przedstawionym w tym miejscu sposobem
rozumienia zapisu „minimalny termin dostawy - 30 dni" przemawia przede wszystkim
usytuowanie tego sformułowania w strukturze s.i.w.z., a to w ust. 1 rozdziału XIII, na wstępie
którego wyraźnie jest przecież mowa, iż traktuje on o terminie płatności. Jeżeli intencją
zamawiającego byłoby kierowanie się przy wyborze oferty kryterium terminu dostawy (co w
postępowaniu dotyczącym usług byłoby niezrozumiałe), wówczas z pewnością okoliczność
ta zostałaby odnotowana w innych jeszcze zapisach s.i.w.z.
W konsekwencji zaproponowana przez odwołującego wykładnia (zgodnie z którą,
wykonawcy dysponowali pełną swobodą w zakresie wskazywania minimalnego terminu
płatności, zaś ich jedynym ograniczeniem była świadomość, iż najwyżej punktowane będą
oferty zawierające najdłuższy termin płatności) jest zwyczajnie irracjonalna i jako taka nie
zasługuje na akceptację. Przystępujący wskazał, że s.i.w.z. jest dokumentem kierowanym
nie do przeciętnego odbiorcy, lecz do odbiorcy, od którego można wymagać odpowiednio
wyższego poziomu wiedzy i doświadczenia z zakresu prawa zamówień publicznych. Jest to
istotne o tyle, że prawidłowe rozumienie rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z. w zakresie minimalnego
terminu płatności nie powinno nastręczać żadnych trudności osobie posiadającej choćby
elementarne doświadczenie życiowe oraz umiejętność czytania ze zrozumieniem. Nie
sposób jest więc bronić stanowiska o jakichkolwiek niejasnościach w treści s.i.w.z., taki
przypadek zaistniałby bowiem wyłącznie wtedy, gdyby nie można było wymagać od
wykonawców, by treść s.i.w.z. zrozumieli zgodnie z intencją jej autora. W niniejszej sprawie
intencja ta była tymczasem aż nadto czytelna, tym bardziej dla osób posiadających
doświadczenie zawodowe i wiedzę o stosowanych przez zamawiających opisach kryteriów i
sposobu oceny ofert. Wiedzą taką i doświadczeniem odwołujący niewątpliwie dysponuje.
Przystępujący stwierdził, że odwołujący nietrafnie powołuje się również na zasady
równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego. Wbrew temu, co twierdzi odwołujący, zasady te wskazują, że przy
interpretowaniu s.i.w.z. należy co do zasady stosować literalną wykładnię jej treści
(wykładnia obiektywna), co nie oznacza jednak wcale, iż bez znaczenia w procesie
interpretacji pozostają zamiar i cel zamawiającego (wykładnia subiektywna). Wobec tego
przy wykładni znaczenia postanowień s.i.w.z. należy - co oczywiste - kierować się zwykłym
znaczeniem słów, wyrażeń i zwrotów przy użyciu reguł gramatycznych, znaczeniowych i
logicznych. Niezależnie jednak od rezultatów interpretacji językowej, s.i.w.z. należy zawsze
poddać jeszcze jednej fazie wykładni, o której odwołujący zdaje się zapominać.
Nieodłącznym i koniecznym etapem egzegezy tekstów prawnych jest bowiem także
wykładnia celowościowa. W przypadku s.i.w.z. interpretacja ta musi być związana z
przedmiotem zamówienia i do niego proporcjonalna, a przede wszystkim zgodna z
intencjami zamawiającego, wynikającymi wprost z całokształtu materiałów postępowania o
udzielenie zamówienia (tak m.in.: wyrok KIO z dnia 12 stycznia 2015 r., sygn. akt KIO
2784/14).
Przystępujący podniósł, że odwołujący nie skorzystał z prawa przewidzianego w art.
38 ust. 1 ustawy P.z.p. i nie zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści
rozdziału XIII ust. 1 s.i.w.z.
Przystępujący stwierdził też, iż w rozpoznawanej sytuacji brak jest możliwości
zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 1 ani art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy P.z.p. Zaznaczył, że prawo
do poprawienia treści oferty ograniczone jest jedynie do omyłek a nie celowych działań. Już
sama treść odwołania wskazuje tymczasem, iż odwołujący określił termin płatności w pełni
intencjonalnie, wychodząc z założenia, że s.i.w.z. nie określa minimalnego terminu płatności.
Określenie terminu płatności na 21 dni nie może być również omyłką pisarską w rozumieniu
art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy P.z.p. Omyłki tego rodzaju wynikiem przeoczenia lub innej wady
procesu myślowo-redakcyjnego, nigdy zaś uchybienia merytorycznego (tak: wyrok KIO z
dnia 30.09.2014 r., KIO 1891/14). Oczywista omyłka pisarska ma ponadto tę cechę, iż jest
„oczywista", a co za tym idzie zamawiający jest w stanie zastąpić określone sformułowanie z
oferty innym „oczywistym" sformułowaniem. Możliwości takiej zamawiający w przedmiotowej
sprawie nie miał, musiałby bowiem poprawić wskazany w ofercie termin płatności na jeden z
trzydziestu jeden dopuszczanych przez s.i.w.z. terminów (od 30 do 60 dni), z których
przecież każdy jest równie „oczywisty". Określenie terminu płatności na 21 dni nie było także
inną omyłką, niepowodującą istotnych zmian w treści oferty. Zgodnie z utrwalonym
orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, oceniając „istotność" wprowadzanej zmiany do
oferty należy wziąć pod uwagę wartość (wielkość) zmienianego elementu oferty w stosunku
do całej jej treści. Zatem, jeśli ewentualna zmiana treści oferty miałaby dotyczyć kluczowego
dla całego postępowania elementu, który z istoty rzeczy podlega odrębnej ocenie (zgodnie z
rozdziałem Xlii s.i.w.z.), nie można wówczas niezgodności takiej zakwalifikować jako
nieistotnej, nie powodującej zmiany w treści oferty. Dlatego uznać należy, że minimalny
termin płatności stanowi istotny element treści oferty składanej w przedmiotowym
postępowaniu (por. wyrok KIO z dnia 19.102009 roku sygn. KIO UZP 1320/09).
Przystępujący stwierdził, że oferta odwołującego jest niezgodna z treścią rozdziału
XIII ust. 1 SIWZ, co pociągnęło za sobą konieczność jej odrzucenia. Zamawiający nie miał
przy tym możliwości dokonania interpretacji oferty na korzyść jej zgodności ze s.i.w.z. z
dwóch niezależnych od siebie względów. Po pierwsze, odwołujący zaakceptował wprawdzie
treść projektu umowy (zob. pkt 9 oferty), w projekcie tym nie określono jednak minimalnego
terminu płatności (zob. § 5 ust. 13). Po drugie, w orzecznictwie Krajowej Izby odwoławczej
słusznie wskazuje się, że nie można dać pierwszeństwa ogólnej deklaracji wykonawcy
ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego (jak w pkt. 9 oferty), wobec
jednoznacznej i odmiennej treści oferty złożonej w postępowaniu (tak: wyrok KIO z dnia
19.10.2009 r., KIO/UZP 1320/09).
Izba ustaliła, co następuje:
W treści ogłoszenia o zamówieniu sekcja IV : procedura pkt IV.2.1) Kryteria oceny
ofert, zamawiający wskazał, iż w przedmiotowym postępowaniu kryteriami będzie cena z
wagą - 93, oraz termin płatności z wagą - 7.
Kryteria te zostały odzwierciedlone również w s.i.w.z. w rozdziale XIII zatytułowanym -
„Opis kryteriów, którymi Zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty, wraz z
podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert".
W s.i.w.z. kryteria te zostały określone następująco : cena - 93 % oraz termin
płatności - 7%.
Dodatkowo wskazano przy pomocy wzorów, sposób przyznania punktów w obu
kryteriach. W przypadku kryterium „termin płatności" wskazano w liczniku : termin płatności w
ofercie ocenianej a w mianowniku: najdłuższy termin płatności, wartości te następnie miały
być przemnożone przez 7.
Pod wzorem obrazującym sposób przyznania punktów w kryterium „termin
płatności" znalazła się dodatkowa uwaga: „maksymalny termin płatności - 60 dni, minimalny
termin dostawy-30 dni."
Złożona przez odwołującego oferta wskazuje w formularzu ofertowym płatność
przelewem za realizację przedmiotu zamówienia w terminie 21 dni od daty prawidłowo
sporządzonej faktury, po uprzednim końcowym odbiorze przedmiotu zamówienia.
W dniu 2 września 2016 roku zamawiający poinformował odwołującego o wyborze
jako najkorzystniejszej oferty przystępującego. Jednocześnie zamawiający poinformował
odwołującego o odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy P.z.p.
Zamawiający wskazał, co następuje:
„Złożona przez Wykonawcę oferta wskazuje w formularzu ofertowym płatność
przelewem za realizację przedmiotu zamówienia w terminie 21 dni od daty prawidłowo
sporządzonej faktury, po uprzednim końcowym odbiorze przedmiotu zamówienia.
Zamawiający zgodnie z ogłoszeniem o zamówieniu publicznym oraz specyfikacją istotnych
warunków zamówienia (rozdział XIII Opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował
przy wyborze oferty, wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert),
przyjął następujące kryterium wyboru oferty najkorzystniejszej: cena - 93% i termin płatności
- 7% wskazując, że maksymalny termin płatności to 60 dni, a minimalny termin to 30 dni. W
związku z powyższym Zamawiający odrzuca ofertę Wykonawcy na podstawie art. 89 ust 1
pkt. 2 ustawy Pzp, ponieważ jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia”.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Zastosowanie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 P.z.p. jako podstawy odrzucenia oferty
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego znajduje szerokie
omówienie w doktrynie, jak też orzecznictwie sądów okręgowych i Izby. Reasumując
opisywane tam interpretacje normy wynikającej z ww. przepisu wskazać należy, iż rzeczona
niezgodność treści oferty z s.i.w.z. ma mieć charakter zasadniczy i nieusuwalny (ze względu
na zastrzeżenie obowiązku poprawienia oferty wynikające z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
P.z.p.); dotyczyć powinna sfery niezgodności zobowiązania zamawianego w s.i.w.z. oraz
zobowiązania oferowanego w ofercie, tudzież polegać może na sporządzeniu i
przedstawieniu oferty w sposób niezgodny z wymaganiami s.i.w.z. (z zaznaczeniem, iż
chodzi tu o wymagania s.i.w.z. dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia
zobowiązania/świadczenia ofertowego, a więc wymagania, co do treści oferty, a nie
wymagania co do jej formy również tradycyjnie zamieszczane w s.i.w.z.); a także możliwe
być winno wskazanie i wykazanie na czym konkretnie niezgodność ta polega – co i w jaki
sposób w ofercie nie jest zgodne z konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi
fragmentami czy normami s.i.w.z.
Ogólnie wskazać tu należy, podzielając w tym zakresie stanowisko Krajowej Izby
Odwoławczej wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 maja 2010 r., sygn. akt KIO
868/10, iż specyfikacja istotnych warunków zamówienia, od momentu jej udostępnienia, jest
wiążąca dla zamawiającego – jest on obowiązany do przestrzegania warunków w niej
umieszczonych. Jak wskazuje art. 70
1
§ 3 Kodeksu cywilnego, jest to zobowiązanie, zgodnie
z którym organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty,
zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z
postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu. Z uwagi na to, że obok
ogłoszenia, zamawiający konkretyzuje warunki przetargu zarówno odnośnie zamówienia
(umowy), jak i prowadzenia postępowania w specyfikacji, to s.i.w.z. należy uznać za warunki
przetargu w rozumieniu K.c. Udostępnienie s.i.w.z. jest zatem czynnością prawną
powodującą powstanie zobowiązania po stronie zamawiającego, który jest związany swoim
oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia postępowania i kształtu zobowiązania
wykonawcy wymienionych w s.i.w.z. Zaznaczyć przy tym należy, iż co do zasady, dla oparcia
i wyprowadzenia konsekwencji prawnych z norm s.i.w.z., jej postanowienia winny być
sformułowane w sposób precyzyjny i jasny. Precyzyjne i jasne formułowanie warunków
przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe egzekwowanie jest jedną z podstawowych
gwarancji, czy wręcz warunkiem sine qua non, realizacji zasady uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
Z powyższego wynika, że czynność odrzucenia oferty z powodu niezgodności jej
treści z treścią s.i.w.z. jest możliwa jedynie wówczas, gdy – po pierwsze – istnieje jasne i
oczywiste postanowienie s.i.w.z. i – po drugie – treść oferty jest z tym postanowieniem
niezgodna. W przedmiotowej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia. Zamawiający
odrzucił ofertę odwołującego z powodu rzekomej niezgodności nie z treścią s.i.w.z., ale z jej
domniemanym brzmieniem. Zarówno w odpowiedzi na odwołanie, jak i w oświadczeniu
złożonym podczas rozprawy, zamawiający przyznał, że w treści specyfikacji popełnił błąd,
określając minimalny termin dostawy, zamiast płatności. Zarówno on, jak i przystępujący,
podnosili wszakże, że odwołujący winien ustalić prawidłowe brzmienie specyfikacji na
podstawie kontekstu oraz wykładni logicznej treści specyfikacji.
Z powyższym stanowiskiem nie sposób się zgodzić. To na zamawiającym, jako
profesjonalnym uczestniku obrotu, ciąży obowiązek prawidłowego i precyzyjnego
sporządzenia dokumentacji postępowania, w tym specyfikacji istotnych warunków
zamówienia. Konsekwencje niewłaściwego przygotowania specyfikacji nie mogą obciążać
wykonawcy, który się do nich dostosował. Zamawiający natomiast, na etapie oceny ofert, nie
jest uprawniony do zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia czy
nadawania jej zapisom innego znaczenia niż wynikająca z ich oczywistego brzmienia.
Postanowienia specyfikacji są dla niego wiążące i wyłącznie na ich podstawie może on
oceniać treść złożonych ofert. Możliwość zmiany specyfikacji istotnych warunków
zamówienia jest określona przepisami art. 36 ust. 4 i następne ustawy Pzp i może mieć
miejsce wyłącznie przed upływem terminu składania ofert.
Stwierdzić zatem należy, że zamawiający ocenił ofertę odwołującego niezgodnie z
zasadami, które sam określił w s.i.w.z., przez co naruszył zarówno art. 91 ust. 1 ustawy
P.z.p., jak i określone w art. 7 ust. 1 zasady prowadzenia postępowania z zapewnieniem
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem wyrażanym wielokrotnie w orzecznictwie
Krajowej Izby Odwoławczej i sądów powszechnych (zob. np. wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 24 października 2014 roku, sygn. akt: KIO 2076/14), wszelkie
wątpliwości interpretacyjne postanowień specyfikacji muszą być rozstrzygane na korzyść
wykonawcy. Skład Izby orzekający w niniejszej sprawie popiera to stanowisko i się z nim
identyfikuje. Podkreślić należy, że wykonawcy, działając w zaufaniu do racjonalności działań
zamawiającego, kalkulują ofertę i konstruują jej treść na podstawie zasad wyrażonych w
s.i.w.z. Nie mniej istotny jest fakt, że złożenie oferty w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, rodzi lub może rodzić poważne skutki w sferze stosunków
cywilnoprawnych wykonawcy. Należy zatem założyć, że jego oferta jest wynikiem głębokich
analiz i konsekwencją istotnych decyzji prawnych i biznesowych. Przyjęcie, że zamawiający
może zmienić treść specyfikacji powołując się na błąd lub omyłkę, godziłoby w
bezpieczeństwo obrotu oraz prowadziłoby do niebezpiecznej i niepożądanej praktyki
pozwalającej na zmiany specyfikacji z naruszeniem zasad określonych art. 36 ust. 4 ustawy
Pzp. Stanowisko to jest o tyle istotne, że wykonawcy biorący udział w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego, nie mają obowiązku badać zasadności ani racjonalności
działań zamawiającego przy konstruowaniu treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
W ocenie Izby brak jest również podstaw do przyjęcia, że zamawiający jest uprawniony
do poprawienia oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej w s.i.w.z., stosując per
analogiam zasady przewidziane dla poprawiania takich omyłek w złożonych ofertach. Izba
stoi na stanowisku, iż, gdyby ustawodawca dopuścił możliwość poprawiania oczywistych
omyłek w treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawarłby taką regulację w
ustawie P.z.p. Podkreślić należy, że czynność poprawienia omyłki w ofercie jest
uregulowana przepisem art. 87 ust. 2 ustawy P.z.p., natomiast nie ma w ustawie P.z.p.
analogicznego przepisu dotyczącego specyfikacji.
Popełniony przez zamawiającego błąd w opisie jednego z kryteriów oceny ofert
powoduje jednakże, iż złożone w postępowaniu oferty nie są względem siebie
porównywalne. Podkreślić należy, że poddany analizie nieprawidłowy zapis specyfikacji mógł
prowadzić do co najmniej dwóch interpretacji – wykonawcy mogli bądź uznać, że wymóg w
zakresie 21 dni dotyczy minimalnego okresu płatności, bądź też – tak jak to zrobił odwołujący
– mogli stwierdzić, że zapis ten, jako dotyczący innego rodzaju zamówienia, w ogóle nie
obowiązuje. Ocena ofert sporządzonych w oparciu o odmienne interpretacje postanowień
specyfikacji w zakresie kryterium oceny ofert jest zatem niemożliwa.
Tym samym stwierdzić należy, że przedmiotowe postępowanie obarczone jest
niemożliwą do usunięcia wadą, uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego. Dlatego też Izba nakazała zamawiającemu
unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 93 ust.
1 pkt 7 ustawy P.z.p.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak na wstępie.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 P.z.p.,
stosownie do wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
................................
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1498/16 z dnia 2016-11-21
- Sygn. akt KIO 1773/16 z dnia 2016-10-11
- Sygn. akt KIO 1805/16 z dnia 2016-10-10
- Sygn. akt KIO 1786/16 z dnia 2016-10-07
- Sygn. akt KIO 1594/16, KIO 1603/16, KIO 1616/16, KIO 1617/16 z dnia 2016-09-30
