rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-02-26
rok: 2014
data dokumentu: 2014-02-26
rok: 2014
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 246/14
KIO 246/14
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lutego 2014 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 lutego 2014 r. przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 27, 33-
100 Tarnów w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego - Gminę Dobczyce, ul.
Rynek 26, 32-410 Dobczyce,
przy udziale wykonawcy
Sanitex Sp. z o.o., Tryńcza 120, 37-204 Tryńcza, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 lutego 2014 r. przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 27, 33-
100 Tarnów w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego - Gminę Dobczyce, ul.
Rynek 26, 32-410 Dobczyce,
przy udziale wykonawcy
Sanitex Sp. z o.o., Tryńcza 120, 37-204 Tryńcza, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty
wykonawcy Sanitex sp. z o.o. z Tryńczy oraz czynności odrzucenia oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwa Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o. z Tarnowa i nakazuje
ponowne badanie i ocenę ofert z udziałem wnoszącego odwołanie wykonawcy;
2. kosztami postępowania obciąża
Gminę Dobczyce, ul. Rynek 26, 32-410 Dobczyce i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia
tysięcy
złotych
zero
groszy)
uiszczoną
przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 27,
33-100 Tarnów tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od
Gminy Dobczyce, ul. Rynek 26, 32-410 Dobczyce na rzecz wykonawcy
Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 27,
33-100 Tarnów kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero
groszy),
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego
poniesione
z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z e zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący: ............................................................
Sygn. akt: KIO 246/14
Uzasadnienie
Postępowanie prowadzone jest przez Zamawiającego – Gminę Dobczyce na podstawie
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze
zm.) [ustawa Pzp), w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest „Budowa
kanalizacji sanitarnej w miejscowości Dobczyce, Kornatka, Brzezowa."
Wnoszący odwołanie wykonawca Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD" sp. z
o.o. [Odwołujący] stwierdził, że zgodnie z informacją Zamawiającego w SIWZ wartość
zamówienia nie przekracza kwoty określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 11
ust. 8 ustawy Pzp oraz podał, że o okolicznościach stanowiących podstawę odwołania
wykonawcy dowiedział się z Informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty otrzymanej 3
lutego 2014 r.
W odwołaniu wykonawca podniósł zarzut naruszenia art. 89 pkt 1 podpunkt 4 ustawy Pzp z
uwagi na odrzucenie jego oferty w sytuacji, gdy nie zawiera ona rażąco niskiej ceny w
stosunku do przedmiotu zamówienia oraz art. 90 pkt. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 tej ustawy Pzp z
uwagi na odrzucenie oferty wykonawcy, jako zawierającej rażąco niską cenę w sytuacji, gdy
wykonawca wyjaśnił powody, dla których cena ofertowa jest niska. Zdaniem wykonawcy
naruszony został także art. 90 pkt. 2 ustawy Pzp z uwagi na brak oceny wyjaśnień
wykonawcy, co do zaoferowanej ceny i nieuwzględnienie wskazanych przez niego
czynników mających wpływ na wysokość ceny tj. fakt posiadania własnej bazy sprzętów oraz
pracowników, brak uzasadnienia, dlaczego wykonawca nie jest w stanie wykonać
zamówienia za zaoferowaną cenę przy okolicznościach znanych Zamawiającemu w toku
postępowania i wyjaśnień, co powodowało, że Odwołujący nie załączył do wyjaśnień i
dowodów na poparcie swoich twierdzeń, mimo, że takie dowody były załączone do oferty:
np. dokumenty dotyczące dysonowania sprzętem, czy dokument dotyczący średniorocznego
zatrudnienia u wykonawcy.
Podał także, że interes Odwołującego został naruszony w niniejszym postępowaniu, z uwagi
na fakt, iż w przypadku, gdyby zarzuty wykonawcy potwierdziły się, jego oferta powinna
zostać wybrana, jako najkorzystniejsza, albowiem oferta firmy z najniższą ceną- DROGOP-2
sp. z o.o. została odrzucona.
Wykonawca podał, że o okolicznościach stanowiących podstawę odwołania dowiedział się z
informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty otrzymanej 3 lutego 2014 roku. W związku z
powyższym wniósł o unieważnienie czynności wyboru oferty wykonawcy SANITEX sp. z o.o.,
unieważnienia czynności odrzucenia oferty PIS „INSBUD" sp. z o.o. i dokonanie ponownego
badania i oceny ofert oraz nakazanie wyboru oferty PIS, INSBUD jako najkorzystniejszej
W uzasadnieniu odwołania w szczególności podał, że (…) Spółka PIS INSBUD sp. z o.o. od
kilkunastu lat świadczy usługi w branży sanitarnej, w 90 % pozyskując zamówienia w
przetargach publicznych. Na przestrzeni ostatnich 20 lat Spółka zrealizowała kilkadziesiąt
zadań obejmujących wykonanie kanalizacji sanitarnych w ramach postępowań o udzielenie
zamówienia publicznego, wszystkie zrealizowała należycie, zgodnie z umową i sztuką
budowlaną oraz terminowo. Nie było przypadku, aby Spółka nie wykonała kontraktu z
powodu niedoszacowania zadania, a ni też z żadnego innego powodu.” Powołał się także na
złożone wyjaśnienia w wyniku wezwania Zamawiającego z dnia 22 stycznia 2014 r. oraz
złożone dowody - wybrane referencje za ostatnie 5 lat, rachunki zysków i strat wykonawcy za
2010, 2011 i 2012 r., aktualne zatrudnienie u wykonawcy z uwzględnieniem miejsca
zamieszkania pracowników, wykaz posiadanego sprzętu i wykaz zatrudnionych pracowników
oraz oferty na materiały wycenione w kosztorysie [zastrzegając te oferty, jako tajemnicę
przedsiębiorstwa]. Wykonawca podkreślił, że Zamawiający zaniechał wszechstronnej oceny
czynników mających wpływ na wysokość zaoferowanej przez wykonawcę ceny i wyjaśnień
wykonawcy, zarzut błędnego założenia przez Zamawiającego, że zaoferowana przez
wykonawcę cena jest rażąco niską ceną. Wskazał także na brak uzasadnienia przez
Zamawiającego, dlaczego zaoferowana przez wykonawcę cena jest rażąco niską ceną, oraz
zwrócił uwagę na naruszenie uczciwej konkurencji przez Zamawiającego z uwagi na
zrównanie niskiej ceny stanowiącej przejaw dozwolonej i pożądanej konkurencji rynkowej z
rażąco nisko ceną, a także zakwestionował stanowisko Zamawiającego, co do braku
dowodów załączonych do wyjaśnień, co miało te wyjaśnienia czynić bezprzedmiotowymi.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpił
wykonawca Sanitex sp. z o.o. z Tryńczy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą,
wnosząc o oddalenie odwołania. Powołując się na orzecznictwo Krajowej Izby jak i sądowe,
w szczególności podał, że wyjaśnienia powinny być szczegółowe i powinny zawierać
wszystkie aspekty mające wpływ na cenę, tak, aby nie pozostawiały wątpliwości, co do
prawidłowego jej wyliczenia oraz, że lista czynników podana w art. 90 ust.2 ustawy Pzp jest
listą przykładową – nie stanowi zbioru zamkniętego tych czynników. Zwracając także uwagę,że Odwołujący jest profesjonalistą uczestniczącym od wielu lat w postępowaniach o
zamówienie publiczne złożył niedostateczne wyjaśnienia, które w okolicznościach
faktycznych sprawy niemiały przede wszystkim merytorycznego charakteru.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, wnosząc o jego oddalenie stwierdził w
szczególności, że ustalona przez niego wartość szacunkowa została ustalona na podstawie
kosztorysu inwestorskiego na łączną kwotę po uwzględnieniu podatku VAT na
12.118.713,49 zł. Kosztorys inwestorski sporządzony został zgodnie ze wskaźnikami
cenotwórczymi wymaganymi przepisami rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia
18.05.2004 r., podkreślając, że przyjęte wskaźniki były niższe od publikowanych przez
SEKOCENBUD za II kwartał 2013 r. dla Regionu Małopolskiego. Jego zdaniem tak ustalona
realna wartość mogła stać się punktem odniesienia dla oceny i ustalenia czy podane w
ofertach ceny nie są rażąco niskie. Dalej podał, że zapytanie w trybie art. 90 ust.1 ustawy
Pzp skierował do wszystkich wykonawców, których oferty stanowiły poniżej 30 % wartości
szacunkowej i które odbiegały cenowo od pozostałych ofert i stwierdził, że z tą chwilą to na
Odwołującym spoczywał obowiązek udowodnienia okoliczności barku rażąco niskiej ceny.
Powołując się na orzecznictwo, stwierdził, że wbrew twierdzeniom Odwołującego nie miał
obowiązku weryfikować dokumentów załączonych do oferty w celu uwiarygodnienia
wyjaśnień wykonawcy w zakresie sprzętu i pracowników. W konkluzji wskazał na brak
wyjaśnień wystarczająco szczegółowych, umotywowanych oraz przekonywujących, że cena
nie jest rażąco niska. Stwierdził także, że (…) pominięcie w wyjaśnieniach elementów
oczekiwanych przez zamawiającego, przy jednoczesnym złożeniu wyjaśnień niepełnych,
ogólnikowych, nierozpraszających wątpliwości leżących u podstaw wezwania, pociąga za
sobą sankcję w postaci odrzucenia oferty.”
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega uwzględnieniu w związku z art.192 ust.2 ustawy Pzp.
Tak jak ustaliła Izba przedmiotem tego zamówienia są roboty budowlane, których wartość
została określona na kwotę netto 9 852 612 zł, jednakże Ogłoszenie o tym zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE [oraz na stronie internetowej
zamawiającego i w jego siedzibie]. Na posiedzeniu Zamawiający wyjaśnił, że przedmiot
zamówienia, który dotyczy to postępowanie pn. „Budowa kanalizacji sanitarnej w
miejscowości Dobczyce, Kornatka, Brzezowa" - jest tylko częścią dużej inwestycji, której
realizacja została rozpoczęta w roku 2010. Podał także, że wartość całego zadania
inwestycyjnego oszacowana została na kwotę 33 841 875, 10 zł i Zamawiający przewiduje
realizację dalszego etapu, stąd dla tej inwestycji zastosował procedurę ustaloną dla
zamówień o wartości równej lub przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Uwzględniając powyższe ustalenia Izba stwierdziła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu,
albowiem przede wszystkim zostało wniesione w terminie i ponadto do tego odwołania nie
ma zastosowania przepis art. 180 ust.2 ustawy Pzp, albowiem zawarta w nim regulacja
dotyczy zamówień o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Izba – po dokonaniu niezbędnych korekt, stosując - zgodnie z rozporządzeniem w sprawie
"Zasad techniki prawodawczej” - jednostki redakcyjne przewidziane dla ustawy, ustaliła, że w
odwołaniu podniesiony został zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 punkt 4 ustawy Pzp oraz art.
90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 tej ustawy Pzp, a także art. 90 ust.2 tej ustawy z uwagi na
odrzucenie oferty wykonawcy, jako zawierającej rażąco niską cenę.
Rozpoznając następnie zarzuty podniesione w odwołaniu Izba w pierwszej kolejności
stwierdziła, że w zawiadomieniu z dnia 6.02.2014 r. w pkt 2 [str 2] Zamawiający powołał art.
90 ust.1 ustawy Pzp, wskazując na jego pismo z dnia 22.01.14 r. w którym wystąpił do
wykonawcy o szczegółowe „wyjaśnienie powodów zaproponowania tak niskiej ceny”. Dalej
podał, że wykonawca w odpowiedzi [pismo z dnia 24.01.14] poinformował „o posiadaniu
bardzo dużej bazy sprzętowej oraz zatrudnieniu dużej ilości pracowników nie przedstawiającżadnych dokumentów, umów, dowodów”. W związku z powyższym Zamawiający powołał się
na art. 90 ust.2 ustawy Pzp i jego treść stwierdzając ponownie, że „Wykonawca poza
krótkimi stwierdzeniami o posiadaniu sprzętu i ludzi, nie poparł swojego twierdzenia żadnymi
umowami z kontrahentami, korespondencją, zaproponowanymi przez podwykonawców
atrakcyjnymi warunkami, wyliczeniami czy kalkulacjami.” Zamawiający informując o decyzji
jaką musi podjąć dokonując wyjaśnień, w konkluzji stwierdził, że (…) odrzuca ofertę
Wykonawcy, ponieważ oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia”. Dalej powtórzył argumentację, co do braku dowodów oraz stwierdził, że
„Zamawiający nie może uznać oświadczenia Wykonawcy za wystarczające i gwarantujące
wykonanie zamówienia w wymaganym czasie i za zaproponowaną cenę”.
Izba mając na uwadze art. 92 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp podnosi, że w zawiadomieniu o
odrzuceniu oferty należy wskazać nie tylko uzasadnienie faktyczne ale i prawne, polegające
na określeniu przepisu ustawy Pzp na podstawie którego dana czynność została oparta. W
tym przypadku taki przepis [możliwy art. 90 ust.3 lub/i 89 ust.1 pkt 4 ustawy Pzp], jako
podstawa prawna odrzucenia oferty wykonawcy nie został w zawiadomieniu z dnia
6.02.2014 r. podany.
Mając na uwadze okoliczności faktyczne sprawy, Izba w pierwszej kolejności stwierdza, że
treść wezwania [z dnia 22.01.2014 r.] skierowana do Odwołującego nie precyzuje, które
elementy jego oferty uzasadniały wątpliwości Zamawiającego, co do ceny przedstawionej w
ofercie. W tym przypadku Zamawiający przytoczył wyłącznie ustawowe regulacje nie
wypełniając przepisów treścią własnych żądań poprzez, co w tym przypadku mogło
skutkować brakiem możliwości złożenia przez wykonawcę wyjaśnień, co do zaoferowanej
ceny, w zakresie oczekiwanym przez Zamawiającego.
W tym miejscu Izba stwierdza, że wykonawca, wbrew twierdzeniom Zamawiającego,
udzielając wyjaśnień [z dnia 24.01.14] nie posłużył się ogólnym oświadczeniem, lecz wskazał
na posiadaną bardzo dużą bazę sprzętową oraz na zatrudnienie dużej ilości pracowników i
które to dane wynikały z treści oferty wykonawcy.
W zawiadomieniu o odrzuceniu oferty [z dnia 3.02.2014 r.] Zamawiający wskazał m.in. na
brak wyjaśnień wystarczająco szczegółowych oraz brak dowodów takich jak umowy z
kontrahentami,
informacji
o
atrakcyjnych
warunkach
zaproponowanych
przez
podwykonawców, wyliczeń czy kalkulacji.
Izba zauważa, że zgodnie z oświadczeniem wykonawcy [pkt 6 Formularza oferty] roboty
objęte zamówieniem mają być zrealizowane bez udziału podwykonawców, a uwzględniając
powyższe wyjaśnienia Izba stwierdza, że odrzucenie oferty Odwołującego na tym etapie
postępowania w związku z treścią zapytania z dnia 22.01. 2014 r. oraz udzielonymi
wyjaśnieniami z dnia 24.01.2014 r. nie było zasadne.
Izba stwierdza także, że Zamawiający przyznał, że podstawą odrzucenia oferty
Odwołującego nie był brak wyjaśnień, ale brak wystarczająco szczegółowych,
umotywowanych oraz przekonywujących wyjaśnień, oraz brak dowodów, że cena nie jest
rażąco niska, co w sytuacji braku przejrzystości wezwania nie pozwala uznać, że decyzja
Zamawiającego o odrzuceniu oferty Odwołującego oparta na takich okolicznościach była
uzasadniona.
Izba zauważa również, że ustawodawca nie zobowiązał wykonawców w sposób
bezwzględny do przedstawienia dowodów na poparcie twierdzeń składanych w
wyjaśnieniach i tym samym brak dowodów, wobec treści wezwania z dnia 22.01.2014 r. w
tym postępowaniu, nie może też stanowić, w tym stanie faktycznym, uzasadnionej podstawy
odrzucenia oferty wykonawcy w związku z art. 90 ust.2 ustawy Pzp.
Ponadto w wezwaniu z dnia 22.01.2014 r. Zamawiający nie postawił ofercie Odwołującego
wprost zarzutu rażąco niskiej ceny, albowiem w wezwaniu skierowanym do wykonawcy z
powołaniem na art. 90 ustawy, żądał jedynie szczegółowych wyjaśnień, co do „powodów
zaproponowania tak niskiej ceny”. Mając zatem na uwadze przepis art. 90 ustawy Pzp, Izba
stwierdza, że przy wykładni i stosowaniu tego przepisu należy brać pod uwagę, że jego
celem jest obiektywne wyjaśnienie, czy cena oferty nie jest rażąco niska, a nie ustalenie
podstaw oferowanej ceny, która wzbudza wątpliwość Zamawiającego, z uwagi na jej niską
wysokość.
Zdaniem Izby, wyjaśnienia w wymaganym zakresie zostały złożone przez wykonawcę, a ich
treść nie potwierdzała, że oferta zawiera rażąco niską cenę i zgodnie z treścią wezwania
wykonawca poinformował o okolicznościach wpływających na wysokość zaproponowanej
ceny.
W konkluzji Izba stwierdza, że w przedmiotowej sprawie, wobec treści wezwania, jak i
udzielonego dotychczas wyjaśnienia oraz dokumentów załączonych do oferty, Zamawiający
nie mógł zaniechać kontynuowania procedury z art. 90 ust.1 ustawy Pzp, zwracając się o
złożenie wyjaśnień, dotyczących wskazanych przez niego elementów oferty, w
szczególności, gdy dotychczas uzyskane wyjaśnienia uznał za niedostateczne z uwagi na
ich – jak podał w zawiadomieniu - niewystarczającą szczegółowość oraz na brak dowodów,
w sytuacji, gdy wymagania podane w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty nie wynikały z
treści wezwania.
W tym stanie rzeczy, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku sprawy na
podstawie przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp, uwzględniając przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
…………………………………………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty
wykonawcy Sanitex sp. z o.o. z Tryńczy oraz czynności odrzucenia oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwa Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o. z Tarnowa i nakazuje
ponowne badanie i ocenę ofert z udziałem wnoszącego odwołanie wykonawcy;
2. kosztami postępowania obciąża
Gminę Dobczyce, ul. Rynek 26, 32-410 Dobczyce i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia
tysięcy
złotych
zero
groszy)
uiszczoną
przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 27,
33-100 Tarnów tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od
Gminy Dobczyce, ul. Rynek 26, 32-410 Dobczyce na rzecz wykonawcy
Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD” Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 27,
33-100 Tarnów kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero
groszy),
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego
poniesione
z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z e zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący: ............................................................
Sygn. akt: KIO 246/14
Uzasadnienie
Postępowanie prowadzone jest przez Zamawiającego – Gminę Dobczyce na podstawie
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze
zm.) [ustawa Pzp), w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest „Budowa
kanalizacji sanitarnej w miejscowości Dobczyce, Kornatka, Brzezowa."
Wnoszący odwołanie wykonawca Przedsiębiorstwo Instalacji Sanitarnych „INSBUD" sp. z
o.o. [Odwołujący] stwierdził, że zgodnie z informacją Zamawiającego w SIWZ wartość
zamówienia nie przekracza kwoty określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 11
ust. 8 ustawy Pzp oraz podał, że o okolicznościach stanowiących podstawę odwołania
wykonawcy dowiedział się z Informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty otrzymanej 3
lutego 2014 r.
W odwołaniu wykonawca podniósł zarzut naruszenia art. 89 pkt 1 podpunkt 4 ustawy Pzp z
uwagi na odrzucenie jego oferty w sytuacji, gdy nie zawiera ona rażąco niskiej ceny w
stosunku do przedmiotu zamówienia oraz art. 90 pkt. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 tej ustawy Pzp z
uwagi na odrzucenie oferty wykonawcy, jako zawierającej rażąco niską cenę w sytuacji, gdy
wykonawca wyjaśnił powody, dla których cena ofertowa jest niska. Zdaniem wykonawcy
naruszony został także art. 90 pkt. 2 ustawy Pzp z uwagi na brak oceny wyjaśnień
wykonawcy, co do zaoferowanej ceny i nieuwzględnienie wskazanych przez niego
czynników mających wpływ na wysokość ceny tj. fakt posiadania własnej bazy sprzętów oraz
pracowników, brak uzasadnienia, dlaczego wykonawca nie jest w stanie wykonać
zamówienia za zaoferowaną cenę przy okolicznościach znanych Zamawiającemu w toku
postępowania i wyjaśnień, co powodowało, że Odwołujący nie załączył do wyjaśnień i
dowodów na poparcie swoich twierdzeń, mimo, że takie dowody były załączone do oferty:
np. dokumenty dotyczące dysonowania sprzętem, czy dokument dotyczący średniorocznego
zatrudnienia u wykonawcy.
Podał także, że interes Odwołującego został naruszony w niniejszym postępowaniu, z uwagi
na fakt, iż w przypadku, gdyby zarzuty wykonawcy potwierdziły się, jego oferta powinna
zostać wybrana, jako najkorzystniejsza, albowiem oferta firmy z najniższą ceną- DROGOP-2
sp. z o.o. została odrzucona.
Wykonawca podał, że o okolicznościach stanowiących podstawę odwołania dowiedział się z
informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty otrzymanej 3 lutego 2014 roku. W związku z
powyższym wniósł o unieważnienie czynności wyboru oferty wykonawcy SANITEX sp. z o.o.,
unieważnienia czynności odrzucenia oferty PIS „INSBUD" sp. z o.o. i dokonanie ponownego
badania i oceny ofert oraz nakazanie wyboru oferty PIS, INSBUD jako najkorzystniejszej
W uzasadnieniu odwołania w szczególności podał, że (…) Spółka PIS INSBUD sp. z o.o. od
kilkunastu lat świadczy usługi w branży sanitarnej, w 90 % pozyskując zamówienia w
przetargach publicznych. Na przestrzeni ostatnich 20 lat Spółka zrealizowała kilkadziesiąt
zadań obejmujących wykonanie kanalizacji sanitarnych w ramach postępowań o udzielenie
zamówienia publicznego, wszystkie zrealizowała należycie, zgodnie z umową i sztuką
budowlaną oraz terminowo. Nie było przypadku, aby Spółka nie wykonała kontraktu z
powodu niedoszacowania zadania, a ni też z żadnego innego powodu.” Powołał się także na
złożone wyjaśnienia w wyniku wezwania Zamawiającego z dnia 22 stycznia 2014 r. oraz
złożone dowody - wybrane referencje za ostatnie 5 lat, rachunki zysków i strat wykonawcy za
2010, 2011 i 2012 r., aktualne zatrudnienie u wykonawcy z uwzględnieniem miejsca
zamieszkania pracowników, wykaz posiadanego sprzętu i wykaz zatrudnionych pracowników
oraz oferty na materiały wycenione w kosztorysie [zastrzegając te oferty, jako tajemnicę
przedsiębiorstwa]. Wykonawca podkreślił, że Zamawiający zaniechał wszechstronnej oceny
czynników mających wpływ na wysokość zaoferowanej przez wykonawcę ceny i wyjaśnień
wykonawcy, zarzut błędnego założenia przez Zamawiającego, że zaoferowana przez
wykonawcę cena jest rażąco niską ceną. Wskazał także na brak uzasadnienia przez
Zamawiającego, dlaczego zaoferowana przez wykonawcę cena jest rażąco niską ceną, oraz
zwrócił uwagę na naruszenie uczciwej konkurencji przez Zamawiającego z uwagi na
zrównanie niskiej ceny stanowiącej przejaw dozwolonej i pożądanej konkurencji rynkowej z
rażąco nisko ceną, a także zakwestionował stanowisko Zamawiającego, co do braku
dowodów załączonych do wyjaśnień, co miało te wyjaśnienia czynić bezprzedmiotowymi.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpił
wykonawca Sanitex sp. z o.o. z Tryńczy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą,
wnosząc o oddalenie odwołania. Powołując się na orzecznictwo Krajowej Izby jak i sądowe,
w szczególności podał, że wyjaśnienia powinny być szczegółowe i powinny zawierać
wszystkie aspekty mające wpływ na cenę, tak, aby nie pozostawiały wątpliwości, co do
prawidłowego jej wyliczenia oraz, że lista czynników podana w art. 90 ust.2 ustawy Pzp jest
listą przykładową – nie stanowi zbioru zamkniętego tych czynników. Zwracając także uwagę,że Odwołujący jest profesjonalistą uczestniczącym od wielu lat w postępowaniach o
zamówienie publiczne złożył niedostateczne wyjaśnienia, które w okolicznościach
faktycznych sprawy niemiały przede wszystkim merytorycznego charakteru.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, wnosząc o jego oddalenie stwierdził w
szczególności, że ustalona przez niego wartość szacunkowa została ustalona na podstawie
kosztorysu inwestorskiego na łączną kwotę po uwzględnieniu podatku VAT na
12.118.713,49 zł. Kosztorys inwestorski sporządzony został zgodnie ze wskaźnikami
cenotwórczymi wymaganymi przepisami rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia
18.05.2004 r., podkreślając, że przyjęte wskaźniki były niższe od publikowanych przez
SEKOCENBUD za II kwartał 2013 r. dla Regionu Małopolskiego. Jego zdaniem tak ustalona
realna wartość mogła stać się punktem odniesienia dla oceny i ustalenia czy podane w
ofertach ceny nie są rażąco niskie. Dalej podał, że zapytanie w trybie art. 90 ust.1 ustawy
Pzp skierował do wszystkich wykonawców, których oferty stanowiły poniżej 30 % wartości
szacunkowej i które odbiegały cenowo od pozostałych ofert i stwierdził, że z tą chwilą to na
Odwołującym spoczywał obowiązek udowodnienia okoliczności barku rażąco niskiej ceny.
Powołując się na orzecznictwo, stwierdził, że wbrew twierdzeniom Odwołującego nie miał
obowiązku weryfikować dokumentów załączonych do oferty w celu uwiarygodnienia
wyjaśnień wykonawcy w zakresie sprzętu i pracowników. W konkluzji wskazał na brak
wyjaśnień wystarczająco szczegółowych, umotywowanych oraz przekonywujących, że cena
nie jest rażąco niska. Stwierdził także, że (…) pominięcie w wyjaśnieniach elementów
oczekiwanych przez zamawiającego, przy jednoczesnym złożeniu wyjaśnień niepełnych,
ogólnikowych, nierozpraszających wątpliwości leżących u podstaw wezwania, pociąga za
sobą sankcję w postaci odrzucenia oferty.”
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega uwzględnieniu w związku z art.192 ust.2 ustawy Pzp.
Tak jak ustaliła Izba przedmiotem tego zamówienia są roboty budowlane, których wartość
została określona na kwotę netto 9 852 612 zł, jednakże Ogłoszenie o tym zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE [oraz na stronie internetowej
zamawiającego i w jego siedzibie]. Na posiedzeniu Zamawiający wyjaśnił, że przedmiot
zamówienia, który dotyczy to postępowanie pn. „Budowa kanalizacji sanitarnej w
miejscowości Dobczyce, Kornatka, Brzezowa" - jest tylko częścią dużej inwestycji, której
realizacja została rozpoczęta w roku 2010. Podał także, że wartość całego zadania
inwestycyjnego oszacowana została na kwotę 33 841 875, 10 zł i Zamawiający przewiduje
realizację dalszego etapu, stąd dla tej inwestycji zastosował procedurę ustaloną dla
zamówień o wartości równej lub przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Uwzględniając powyższe ustalenia Izba stwierdziła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu,
albowiem przede wszystkim zostało wniesione w terminie i ponadto do tego odwołania nie
ma zastosowania przepis art. 180 ust.2 ustawy Pzp, albowiem zawarta w nim regulacja
dotyczy zamówień o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Izba – po dokonaniu niezbędnych korekt, stosując - zgodnie z rozporządzeniem w sprawie
"Zasad techniki prawodawczej” - jednostki redakcyjne przewidziane dla ustawy, ustaliła, że w
odwołaniu podniesiony został zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 punkt 4 ustawy Pzp oraz art.
90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 tej ustawy Pzp, a także art. 90 ust.2 tej ustawy z uwagi na
odrzucenie oferty wykonawcy, jako zawierającej rażąco niską cenę.
Rozpoznając następnie zarzuty podniesione w odwołaniu Izba w pierwszej kolejności
stwierdziła, że w zawiadomieniu z dnia 6.02.2014 r. w pkt 2 [str 2] Zamawiający powołał art.
90 ust.1 ustawy Pzp, wskazując na jego pismo z dnia 22.01.14 r. w którym wystąpił do
wykonawcy o szczegółowe „wyjaśnienie powodów zaproponowania tak niskiej ceny”. Dalej
podał, że wykonawca w odpowiedzi [pismo z dnia 24.01.14] poinformował „o posiadaniu
bardzo dużej bazy sprzętowej oraz zatrudnieniu dużej ilości pracowników nie przedstawiającżadnych dokumentów, umów, dowodów”. W związku z powyższym Zamawiający powołał się
na art. 90 ust.2 ustawy Pzp i jego treść stwierdzając ponownie, że „Wykonawca poza
krótkimi stwierdzeniami o posiadaniu sprzętu i ludzi, nie poparł swojego twierdzenia żadnymi
umowami z kontrahentami, korespondencją, zaproponowanymi przez podwykonawców
atrakcyjnymi warunkami, wyliczeniami czy kalkulacjami.” Zamawiający informując o decyzji
jaką musi podjąć dokonując wyjaśnień, w konkluzji stwierdził, że (…) odrzuca ofertę
Wykonawcy, ponieważ oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia”. Dalej powtórzył argumentację, co do braku dowodów oraz stwierdził, że
„Zamawiający nie może uznać oświadczenia Wykonawcy za wystarczające i gwarantujące
wykonanie zamówienia w wymaganym czasie i za zaproponowaną cenę”.
Izba mając na uwadze art. 92 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp podnosi, że w zawiadomieniu o
odrzuceniu oferty należy wskazać nie tylko uzasadnienie faktyczne ale i prawne, polegające
na określeniu przepisu ustawy Pzp na podstawie którego dana czynność została oparta. W
tym przypadku taki przepis [możliwy art. 90 ust.3 lub/i 89 ust.1 pkt 4 ustawy Pzp], jako
podstawa prawna odrzucenia oferty wykonawcy nie został w zawiadomieniu z dnia
6.02.2014 r. podany.
Mając na uwadze okoliczności faktyczne sprawy, Izba w pierwszej kolejności stwierdza, że
treść wezwania [z dnia 22.01.2014 r.] skierowana do Odwołującego nie precyzuje, które
elementy jego oferty uzasadniały wątpliwości Zamawiającego, co do ceny przedstawionej w
ofercie. W tym przypadku Zamawiający przytoczył wyłącznie ustawowe regulacje nie
wypełniając przepisów treścią własnych żądań poprzez, co w tym przypadku mogło
skutkować brakiem możliwości złożenia przez wykonawcę wyjaśnień, co do zaoferowanej
ceny, w zakresie oczekiwanym przez Zamawiającego.
W tym miejscu Izba stwierdza, że wykonawca, wbrew twierdzeniom Zamawiającego,
udzielając wyjaśnień [z dnia 24.01.14] nie posłużył się ogólnym oświadczeniem, lecz wskazał
na posiadaną bardzo dużą bazę sprzętową oraz na zatrudnienie dużej ilości pracowników i
które to dane wynikały z treści oferty wykonawcy.
W zawiadomieniu o odrzuceniu oferty [z dnia 3.02.2014 r.] Zamawiający wskazał m.in. na
brak wyjaśnień wystarczająco szczegółowych oraz brak dowodów takich jak umowy z
kontrahentami,
informacji
o
atrakcyjnych
warunkach
zaproponowanych
przez
podwykonawców, wyliczeń czy kalkulacji.
Izba zauważa, że zgodnie z oświadczeniem wykonawcy [pkt 6 Formularza oferty] roboty
objęte zamówieniem mają być zrealizowane bez udziału podwykonawców, a uwzględniając
powyższe wyjaśnienia Izba stwierdza, że odrzucenie oferty Odwołującego na tym etapie
postępowania w związku z treścią zapytania z dnia 22.01. 2014 r. oraz udzielonymi
wyjaśnieniami z dnia 24.01.2014 r. nie było zasadne.
Izba stwierdza także, że Zamawiający przyznał, że podstawą odrzucenia oferty
Odwołującego nie był brak wyjaśnień, ale brak wystarczająco szczegółowych,
umotywowanych oraz przekonywujących wyjaśnień, oraz brak dowodów, że cena nie jest
rażąco niska, co w sytuacji braku przejrzystości wezwania nie pozwala uznać, że decyzja
Zamawiającego o odrzuceniu oferty Odwołującego oparta na takich okolicznościach była
uzasadniona.
Izba zauważa również, że ustawodawca nie zobowiązał wykonawców w sposób
bezwzględny do przedstawienia dowodów na poparcie twierdzeń składanych w
wyjaśnieniach i tym samym brak dowodów, wobec treści wezwania z dnia 22.01.2014 r. w
tym postępowaniu, nie może też stanowić, w tym stanie faktycznym, uzasadnionej podstawy
odrzucenia oferty wykonawcy w związku z art. 90 ust.2 ustawy Pzp.
Ponadto w wezwaniu z dnia 22.01.2014 r. Zamawiający nie postawił ofercie Odwołującego
wprost zarzutu rażąco niskiej ceny, albowiem w wezwaniu skierowanym do wykonawcy z
powołaniem na art. 90 ustawy, żądał jedynie szczegółowych wyjaśnień, co do „powodów
zaproponowania tak niskiej ceny”. Mając zatem na uwadze przepis art. 90 ustawy Pzp, Izba
stwierdza, że przy wykładni i stosowaniu tego przepisu należy brać pod uwagę, że jego
celem jest obiektywne wyjaśnienie, czy cena oferty nie jest rażąco niska, a nie ustalenie
podstaw oferowanej ceny, która wzbudza wątpliwość Zamawiającego, z uwagi na jej niską
wysokość.
Zdaniem Izby, wyjaśnienia w wymaganym zakresie zostały złożone przez wykonawcę, a ich
treść nie potwierdzała, że oferta zawiera rażąco niską cenę i zgodnie z treścią wezwania
wykonawca poinformował o okolicznościach wpływających na wysokość zaproponowanej
ceny.
W konkluzji Izba stwierdza, że w przedmiotowej sprawie, wobec treści wezwania, jak i
udzielonego dotychczas wyjaśnienia oraz dokumentów załączonych do oferty, Zamawiający
nie mógł zaniechać kontynuowania procedury z art. 90 ust.1 ustawy Pzp, zwracając się o
złożenie wyjaśnień, dotyczących wskazanych przez niego elementów oferty, w
szczególności, gdy dotychczas uzyskane wyjaśnienia uznał za niedostateczne z uwagi na
ich – jak podał w zawiadomieniu - niewystarczającą szczegółowość oraz na brak dowodów,
w sytuacji, gdy wymagania podane w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty nie wynikały z
treści wezwania.
W tym stanie rzeczy, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku sprawy na
podstawie przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp, uwzględniając przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
…………………………………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
