KIO 1279/13

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Małgorzata Stręciwilk Członkowie: Ewa Sikorska, Robert Skrzeszewski Protokolant: Mateusz Michalec

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 11 i 19 czerwca 2013 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 maja 2013 r. przez
wykonawcę REMONDIS Sanitech Poznań Sp. z o.o., ul. Górecka 104, 61-483 Poznań
w postępowaniu prowadzonym przez Związek Międzygminny „Gospodarka Odpadami
Aglomeracji Poznańskiej", ul. św. Michała 43, 61-119 Poznań

orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę REMONDIS Sanitech Poznań
Sp. z o.o., ul. Górecka 104, 61-483 Poznań i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę
REMONDIS Sanitech Poznań Sp. z o.o., ul. Górecka 104, 61-483 Poznań
tytułem wpisu od odwołania.
2.2.
zasądza od wykonawcy REMONDIS Sanitech Poznań Sp. z o.o.,
ul. Górecka 104, 61-483 Poznań na rzecz: Związku Międzygminnego
„Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej", ul. św. Michała 43,
61-119 Poznań kwotę: 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.

Przewodniczący:
…………………………

Członkowie:
…………………………

…………………………

Sygn. akt: KIO 1279/13

U z a s a d n i e n i e

Związek Międzygminny „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej" (dalej:
„Zamawiający”) prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na: „Odbiór i transport odpadów komunalnych zmieszanych
i zielonych oraz odbiór i zagospodarowanie odpadów zbieranych selektywnie
z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych położonych na terenie Związku
Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej””. Postępowanie to
prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. t.j. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), zwanej dalej: „ustawa Pzp”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
UE z dnia 18 maja 2013 r. pod nr 2013/S 096-163919.
W postępowaniu tym wykonawca Remondis Sanitech Poznań Sp. z o.o. (dalej:
„Odwołujący”) w dniu 28 maja 2013 r. złożył odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej. Kopia odwołania została przekazana Zamawiającemu w tej samej dacie.
Izba po przeprowadzeniu czynności formalno prawnych związanych z wniesionym
odwołaniem skierowała je do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron, a
następnie na rozprawie. Posiedzenie oraz rozprawa w przedmiotowej sprawie odbyły się
w dniach 11 i 19 czerwca 2013 r.
Uwzględniając pisma złożone w sprawie odwołania oraz oświadczenia złożone
w trakcie rozprawy Izba ustaliła następujące stanowiska stron postępowania odwoławczego:

I. Stanowisko Odwołującego

Odwołujący zaskarżonym postanowieniom Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (dalej: „SIWZ”) oraz treści ogłoszenia o zamówieniu zarzucił naruszenie:
1. art. 6d ust. 4 ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach (dalej: „u.c.p.g.”) w zw. art. 29 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp oraz art. 353(1) k.c. w zw. z art. 14 ustawy Pzp, poprzez niejednoznaczne,
niewyczerpujące i nieuwzględniające wszystkich wymagań i okoliczności mających

wpływ na sporządzenie oferty, dokonanie opisu przedmiotu zamówienia,
w szczególności w zakresie:
a. zaniechania podania maksymalnej ilości odpadów komunalnych do odbioru
i zagospodarowania, których wykonawcy będą zobowiązani w ramach umowy, w tym z
podziałem na frakcje odpadów komunalnych zbieranych selektywnie,
b. zaniechania podania maksymalnej ilości i pojemności pojemników, jakie wykonawcy
zobowiązani są zapewnić w trakcie realizacji umowy,
c. zaniechania podania maksymalnej ilości worków typu „big bag", jakie wykonawcy
zobowiązani są zapewnić w trakcie realizacji umowy,
d. nie wskazania w Opisie Przedmiotu Zamówienia sposobu przebiegu granic pomiędzy
poszczególnymi sektorami, w ramach których będzie realizowany przedmiot
zamówienia,
e. zobowiązania wykonawców do uzyskania zgody właścicieli nieruchomości na
ustawienie pojemników na ich terenie, w tym m. in. poprzez uzyskanie zgody na
zajęcie pasa drogowego, nadto w sytuacji, gdy w odniesieniu do drugiego ze
wskazanych obowiązków Zamawiający nie podaje maksymalnej ilość zgód na zajęcie
pasa drogowego, jakie będą niezbędne do prawidłowego wykonania przedmiotu
umowy oraz danych niezbędnych do skalkulowania opłat z tego tytułu,
f. zobowiązania
wykonawcy
do
stosowania
technologii
wymiany
informacji
w standardzie 125 UNIQUE, w sytuacji, gdy standard ten nie gwarantuje prawidłowego
odczytu numeru pojemnika,
g. nałożenia na wykonawców nierealnych i niemożliwych do dochowania terminów na
zrealizowanie obowiązków związanych z oznakowaniem pojemników, opracowaniem
harmonogramów
odbioru
odpadów
komunalnych
oraz
dostarczenia
tych
harmonogramów właścicielom nieruchomości,
h. nałożenia na wykonawców absolutnej odpowiedzialności za wybór usługodawcy GPS
oraz prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS w sytuacji, gdy Zamawiający m. in. nie
precyzuje granic geograficznych sektora, co jednocześnie narusza zasady swobody
umów wyrażonej w art. 353 (1) k.c. w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp,
co jednocześnie wiąże się z przerzuceniem na wykonawców całości ryzyka gospodarczego
związanego z niedoszacowaniem przez Zamawiającego ilości odpadów powstających
w gminie, zmianami w strukturze tych odpadów, czy zmianami w zakresie ilości
nieruchomości i mieszkańców gminy, struktury gospodarstw domowych, a także
wymaganych nakładów na zakup pojemników i worków typu „big bag",

co z kolei zaprzecza zasadzie równości stron stosunku zobowiązaniowego, w szczególności
w świetle kalkulacji ceny ofertowej (pkt 13 SIWZ), przyjętego wynagrodzenia ryczałtowego
(pkt 13.4 SIWZ i pkt 8.1.4. wzorca umowy) i ograniczonej możliwości zmiany umowy (pkt 18
SIWZ oraz pkt 18.2 wzoru umowy).
Według Odwołującego taki opis przedmiotu zamówienia utrudnia nadto uczciwą
konkurencję.
2. art. 22 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 22 ust. 4 ustawy Pzp oraz art. 22 ust. 5 ustawy
Pzp, polegające na ustanowieniu warunków udziału w postępowaniu oraz dokonaniu
opisu sposobu oceny spełniania tych warunków w sposób nie związany
z przedmiotem zamówienia oraz do niego nieproporcjonalny m.in. poprzez
dopuszczenie możliwości wykazania się przez wykonawców tym samym potencjałem
dla kilku części zamówienia, co z kolei powoduje, że wykonawcy nie muszą
dysponować w sposób realny potencjałem niezbędnym do wykazania spełnienia
warunków, a tym samym tak postawione warunki nie pozwalają na zweryfikowanie
rzeczywistej zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia w zakresie:
− posiadania zezwoleń niezbędnych do realizacji zamówienia;
− posiadania wiedzy i doświadczenia;
− dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia;
− sytuacji ekonomicznej i finansowej.
W oparciu o przedstawione zarzuty Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu
dokonania stosownej modyfikacji SIWZ oraz odpowiednio ogłoszenia o zamówieniu poprzez:
1. doprecyzowanie Opisu Przedmiotu Zamówienia w taki sposób, aby wykonawcy mogli
ustalić rzeczywisty zakres zlecanej usługi i w ślad za tym skalkulować jej koszty, m.in.
poprzez:
a. wskazanie w pkt VII.4 Zał. nr 10 do SIWZ maksymalnej ilości odpadów komunalnych
objętych przedmiotem zamówienia z uwzględnieniem poszczególnych frakcji odpadów
zbieranych w sposób selektywny,
b. podanie w załączniku nr 12 do SIWZ - Wykaz nieruchomości wraz z pojemnikami w
dotychczasowym systemie gospodarowania odpadami z podziałem na poszczególne
sektory - ilości oraz pojemności pojemników dla wszystkich nieruchomości objętych
przedmiotem zamówienia,
c. podanie w załączniku nr 12 do SIWZ - Wykaz nieruchomości wraz z pojemnikami w
dotychczasowym systemie gospodarowania odpadami z podziałem na poszczególne

sektory - ilości worków typu „big bag", których dostawa jest objęta przedmiotem
zamówienia,
d. podanie w załączniku nr 11 do SIWZ granic geograficznych poszczególnych sektorów,
e. doprecyzowanie, że w ramach przedmiotu zamówienia obowiązkiem wykonawców
będzie jedynie umieszczenie pojemników, kontenerów na odpady w miejscach
wskazanym przez właściciela nieruchomości, względnie poprzez określenie
maksymalnej ilości zgód na zajęcie pasa drogowego, które w ramach przedmiotu
zamówienia będzie musiał uzyskać wykonawca ze wskazaniem danych niezbędnych
do oszacowania kosztów z tym związanych,
f. dopuszczenie możliwości zastosowania przez wykonawców technologii wymiany
informacji np. w standardzie 134 FDX/HDX B,
g. urealnienie
terminów
realizacji
obowiązków
związanych
ze
sporządzaniem
harmonogramów i wykonaniem oznakowania pojemników,
h. rezygnacji z absolutnej odpowiedzialności wykonawców za należyte funkcjonowanie
sytemu GPS i wprowadzenie okoliczności ekskulpujących wykonawcę od tej
odpowiedzialności,

2. ustanowienie warunków udziału w postępowaniu oraz dokonanie opisu sposobu oceny
spełniania warunków w sposób związany z przedmiotem zamówienia oraz do niego
proporcjonalny, w tym pozwalający na zweryfikowanie zdolności wykonawcy do
należytego wykonania zamówienia, a nadto wyrażający się w konieczności żądania
potencjału odrębnie dla każdej części zamówienia, a w konsekwencji w razie ubiegania
się o kilka części zamówienia, żądania od wykonawców multiplikowania potencjału,
w zakresie:
− posiadania zezwoleń niezbędnych do realizacji zamówienia;
− posiadania wiedzy i doświadczenia;
− dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia oraz formy ich zatrudnienia;
− sytuacji ekonomicznej i finansowej, w sposób wskazany w uzasadnieniu.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał na następujące okoliczności:

I. a)
Co do zarzutu, iż Zamawiający nie określił w SIWZ maksymalnej ilości
odpadów komunalnych objętych przedmiotem zamówienia Odwołujący podkreślił, że
Zamawiający w SIWZ podał szacunkowe ilości odpadów komunalnych będących
przedmiotem usługi odbioru i zagospodarowania z podziałem na odpady zmieszane oraz

zbierane w sposób selektywny (łącznie). Podkreślił, że podane informacje, na co
Zamawiający wskazał zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu, jak i w kilku miejscach opisu
przedmiotu zamówienia, w szczególności w pkt VII.4 Zał. nr 10, mają jednak charakter
„szacunkowy", „orientacyjny”, „przewidywany". Zamawiający wskazał w SIWZ, iż usługa
objęta przedmiotem zamówienia obejmuje wszystkie odpady zebrane i Zamawiający żąda w
przywołanym pkt VII.4 Zał. nr 10 „prawidłowego oszacowania ilości opadów objętych
przedmiotem zamówienia". Zamawiający – zdaniem Odwołującego - nie określił też w SIWZ
maksymalnej ilości odpadów komunalnych objętych przedmiotem zamówienia. Powyższe w
jego ocenie jest równoznaczne z przerzuceniem na wykonawcę całego ryzyka
gospodarczego związanego z niedoszacowaniem przez Zamawiającego ilości odpadów
komunalnych wytwarzanych na terenie GOAP. Wniosek taki potwierdza również
wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu zamówienia, które ma charakter ryczałtowy
(pkt 13.4 SIWZ oraz wzorzec umowy). Tak więc faktyczna ilość odpadów komunalnych do
odebrania i zagospodarowania w ramach umowy za umówione wynagrodzenie ryczałtowe
jest nieznana, tj. nie wiadomo na podstawie analiz rynku, założeń WPGO, o ile może
zwiększyć się ilość odpadów komunalnych w stosunku do szacunków podanych przez
Zamawiającego w SIWZ oraz, jak może się kształtować struktura odpadów zbieranych
selektywnie, skoro w tym zakresie Zamawiający nie podaje nawet danych szacunkowych.
Odwołujący również zwrócił uwagę na okoliczność, iż ilość odpadów determinuje ujęte
w oferowanej cenie ryczałtowej koszty zagospodarowania odpadów komunalnych zebranych
selektywnie, które są skrajnie różne, w szczególności wobec zakazu mieszania odpadów
(art. 9e ust. 2 u.c.p.g. oraz art. 11 ustawy o odpadach) i związanej z tym konieczności
zapewnienia odbioru poszczególnych frakcji odpadów komunalnych różnymi pojazdami, jak
również ilość pojemników do dostarczenia przez wykonawcę w trakcie realizacji umowy. Bez
wiedzy odnośnie maksymalnych ilości odpadów komunalnych, w tym odpadów
poszczególnych frakcji zbieranych selektywnie, zdaniem Odwołującego, wykonawca nie jest
w stanie sporządzić oferty obejmującej odbiór i zagospodarowanie wszystkich odpadów
komunalnych przewidzianych w Opisie Przedmiotu Zamówienia w sposób gwarantujący
porównywalność ofert złożonych w niniejszym postępowaniu. Na potwierdzenie swojego
stanowiska przywołał orzecznictwo KIO (wyrok KIO z dnia 16.01.2013 r., sygn. akt KIO
2941/12), jak również Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 4.10.2001 r., sygn. I CKN 328/99).
W związku z powyższym Odwołujący podkreślił, że, Zamawiający winien w SIWZ
doprecyzować zakres i rozmiar usług objętych ryczałtem, tj. procent, o jaki maksymalnie
może wzrosnąć ilość odpadów w trakcie trwania umowy w odniesieniu do szacunków
przyjętych przez Zamawiającego w SIWZ. Zapis taki nie tylko czynić będzie zadość

wymaganiom przepisu art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp, ale pozwoli na otrzymanie
przez Zamawiającego ofert porównywalnych.

I. b)
Co do zarzutu, iż Zamawiający nie podał ilości oraz pojemności pojemników
dla nieruchomości Odwołujący wskazał na wymogi SIWZ określone w pkt 2.4 SIWZ (Części
II.1.5 Ogłoszenia o zamówieniu) nałożone na wykonawców co do gromadzenia odpadów.
W tym zakresie podkreślił, że Zamawiający jednocześnie określił, że „rodzaj, pojemność,
liczba oraz oznakowanie pojemników, kontenerów oraz worków muszą być zgodne
z Regulaminem, Załącznikami do SIWZ oraz deklaracjami złożonymi przez właścicieli
nieruchomości." Pomimo powyższego Zamawiający nie wskazał ilości pojemników, które ma
dostarczyć wykonawca w trakcie realizacji umowy, zastrzegając w uwadze poczynionej przy
pkt 2.8 SIWZ, że wszelkie podawane w SIWZ dane odnośnie ilości i pojemności pojemników
mają wyłącznie charakter „informacyjny" i „szacunkowy". Wskazał też, że w załączniku nr 12
do SIWZ „Wykazie nieruchomości wraz z pojemnikami w dotychczasowym systemie
gospodarowania odpadami z podziałem na poszczególne sektory" Zamawiający podał
wprost, że w odniesieniu do 44% przypadków nie dysponuje żadnymi - a więc nawet
szacunkowymi - informacjami odnośnie ilości i pojemności pojemników, co – zdaniem
Odwołującego - oznacza to, że spośród 117 840 wszystkich lokalizacji punktów odbioru
odpadów podanych przez Zamawiającego, wskazana adnotacja dotyczy aż 51 262
lokalizacji. Odwołujący podkreślił, że rodzaj i minimalną pojemność pojemników
przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, warunki
rozmieszczania tych pojemników i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym,
porządkowym i technicznym, określa uchwała nr N/I/30/2013 Zgromadzenia Związku
Międzygminnego „Gospodarki Odpadami Aglomeracji Poznańskiej" z dnia 12 marca 2013 r.
w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku w zakresie gospodarowania
odpadami komunalnymi na obszarze gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego
„Gospodarki Odpadami Aglomeracji Poznańskiej", w której w § 2 określono szczegółowe
wymagania dotyczące pojemności pojemników dla poszczególnych rodzajów nieruchomości.
Podkreślił, że wskazane tam „normatywy", by możliwe było skalkulowanie kosztów
wykonania przedmiotu umowy, zestawić należy z danymi odnoszącymi się do specyfiki
danego sektora (np. przy budynkach użyteczności publicznej z danymi odnośnie liczby
interesantów odwiedzających te budynki), a więc z danymi, którymi nie dysponują
wykonawcy biorący udział w niniejszym postępowaniu. Na tej zasadzie, Zamawiający chcąc
umożliwić wykonawcom skalkulowanie w cenie ofertowej w pełni ryzyka, jakie może wiązać
z realizacją zamówienia, powinien podać ilość oraz pojemność pojemników dla

nieruchomości. Na potwierdzenie swojego stanowiska Odwołujący przywołał orzecznictwo
Krajowej Izby Odwoławczej (wyrok z dnia 11.02.2013 r., sygn. akt KIO 159/13 i wyrok z dnia
16.01.2013 r., sygn. akt KIO 2941/12).

I. c)
Co do zarzutu, iż Zamawiający zaniechał podania maksymalnej ilości worków
typu „big bag", jakie wykonawcy zobowiązani są zapewnić w trakcie realizacji umowy
Odwołujący wskazał na pkt 6.3.1 wzoru umowy, stanowiącego załącznik nr 13 do SIWZ,
stosownie do którego wykonawca zobowiązany jest do dostarczania posiadaczom
nieruchomości worków typu „big bag" przeznaczonych do zbierania odpadów zielonych.
Wskazał, że w SIWZ nie określono jednak ani ilości worków tego typu, które w ramach
przedmiotu zamówienia trzeba będzie dostarczyć mieszkańcom gmin, ani nie podano -
chociażby szacunkowej - liczby mieszkańców, którzy będą gromadzić odpady zielone
w workach tego typu. Brak jest również informacji co do sposobu i terminu przekazania
wykonawcy przez Zamawiającego powyższych danych. W jego ocenie wykonawca nie jest
przez to w stanie skalkulować kosztów dostarczenia mieszkańcom odpowiedniej ilości
worków, co przekłada się na niemożność należytego oszacowania ceny ofertowej, a takie
działanie Zamawiającego stwarza ryzyko, że każdy z wykonawców ubiegających się
o uzyskanie przedmiotowego zamówienia - wobec braku danych w SIWZ - skalkuluje cenę
ofertową za dostawę tych worków w oparciu o odmienne, przyjęte przez siebie dane, przez
co oferty złożone w tym postępowaniu będą nieporównywalne, a co za tym idzie
niemożliwym stanie się wybór najkorzystniejszej oferty bez naruszenia art. 29 ust. 1 i art. 7
ust. 1 ustawy Pzp. Na potwierdzenie swojego stanowiska Odwołujący przywołał
orzecznictwo KIO (wyrok z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. akt: KIO 2549/11 oraz wyrok z dnia
27 grudnia 2011 r., sygn. akt: KIO 2649/11).

I. d)
Co do zarzutu, iż Zamawiający nie doprecyzował w SIWZ sposobu przebiegu
granic pomiędzy poszczególnymi sektorami, w ramach których będzie realizowany przedmiot
zamówienia Odwołujący przywołał pkt 3 SIWZ, gdzie Zamawiający wskazał, że uchwałą nr
VI/29/2013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego Gospodarka Odpadami Aglomeracji
Poznańskiej z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie podziału obszaru Związku Międzygminnego
„Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej" na sektory odbioru odpadów
komunalnych, teren Związku został podzielony na 23 sektory szczegółowo opisane
w Załączniku nr 10 do SIWZ. Pomimo tej deklaracji, według Odwołującego, Zamawiający
w Załączniku nr 10 do SIWZ nie opisał szczegółowo sektorów, tj. nie zawarł danych
odnośnie przebiegu granic pomiędzy poszczególnymi sektorami. Przywołał ponadto pkt VII

pkt 1 - Charakterystyka sektorów - załącznika nr 10 do SIWZ - Szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia, gdzie Zamawiający opisał jedynie „powierzchnię" sektorów wskazując, jakie
osiedla lub gminy wchodzą w skład poszczególnych sektorów, np. dla sektora I wskazał, że
będzie to Fabianowo - Kotowo, Górczyn, Grunwald Południe bez obszaru spółdzielni
mieszkaniowej, Grunwald Północ, Junikowo bez obszaru spółdzielni mieszkaniowej,
Kwiatowe, Stary Grunwald. Przywołał też załącznik nr 12 - Wykaz nieruchomości wraz
z pojemnikami w dotychczasowym systemie gospodarowania odpadami z podziałem na
poszczególne sektory, gdzie Zamawiający wskazał adresy nieruchomości z podziałem na
poszczególne sektory, niemniej w tym załączniku zdaniem Odwołującego nie ma mowy
o „geograficznym" przebiegu granic pomiędzy poszczególnymi sektorami. Odwołujący
zwrócił uwagę na postanowienia pkt 11.2.1 ppkt XXIV, gdzie Zamawiający wprowadził
określone kary umowne od wykonawcy za każdy przypadek odebrania odpadów
komunalnych z sektora Związku, innego niż sektor objęty umową. Powyższe – jego zdaniem
- jest sprzeczne z postanowieniami art. 29 ustawy Pzp oraz z art. 483 k.c. w zw. 3531 k.c,
powołując się w tym zakresie na stanowisko doktryny oraz orzecznictwo sądów
powszechnych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 września 2010 r., sygn.
akt V ACa 267/10, publ.). Zwrócił uwagę na okoliczność, iż określenie przez Zamawiającego
w niniejszym postępowaniu, że każde odebranie odpadów z sektora nieobjętego
przedmiotem umowy będzie skutkować naliczeniem kary umownej bez względu jakiej ilości
odebranych odpadów ono dotyczy oraz bez wskazania w sposób jednoznaczny, jaki obszar
obejmuje dany sektor, bezwzględnie prowadzi do nieuprawnionego wzbogacenia
Zamawiającego i stanowi wykorzystanie przez niego silniejszej pozycji i tym samym narusza
w art. art. 483 k.c., art. 353 (1) k.c. w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp.

I. e)
Co do zarzutu, iż Zamawiający zobowiązał wykonawców do uzyskania zgody
właścicieli nieruchomości na ustawienie pojemników na ich terenie, w tym m. in. poprzez
uzyskanie zgody na zajęcie pasa drogowego Odwołujący wskazał na zapisy pkt 2.4 SIWZ.
Podkreślił, że tak określony zakres obowiązków spoczywających na wykonawcy jest
nieprecyzyjny i sprzeczny z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Przywołał § 7 uchwały
nr VI/34/2013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Gospodarki Odpadami Aglomeracji
Poznańskiej" z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu
świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczaną przez właściciela
nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, zgodnie z którym
Zamawiający w ramach opłaty wyposaża nieruchomości w pojemniki, worki bądź kontenery

do gromadzenia odpadów komunalnych. W ramach tak określonego zakresu, w jakim
Zamawiający przejął na siebie obowiązki ciążące na właścicielach nieruchomości, zdaniem
Odwołującego, nie leży „wyręczenie" właściciela nieruchomości w ustaleniu i przygotowaniu
miejsca, w którym pojemniki mają być umieszczone. Tak określony obowiązek - w świetle
zapisów wskazanego powyżej Regulaminu i przepisów prawa budowlanego – w jego ocenie
- spoczywa nadal na właścicielu danej nieruchomości. Na tej zasadzie, dla Odwołującego
niezrozumiałym jest obciążenie wykonawcy w niniejszym postępowaniu obowiązkiem
uzyskiwania zgody właściciela na umiejscowienie pojemnika na danej nieruchomości, czy
obowiązkiem uzyskiwania dodatkowych zgód w tym zakresie od podmiotów trzecich -
zarządów dróg. Obowiązek wykonawcy może - w realiach niniejszej sprawy oraz w świetle
obowiązujących regulacji prawnych - ograniczać się do obowiązku umieszczenia pojemnika
w miejscu wskazanym przez właściciela nieruchomości. Podkreślił też, że aby możliwe było
oszacowanie przez wykonawcę przedmiotu zamówienia kosztów oraz ryzyka związanego
z należytym wykonaniem obowiązku w zakresie „uzyskania wymaganego prawem
zezwolenia na zajęcie pasa" konieczne jest posiadanie przez wykonawcę wiedzy odnośnie
tego, z jaką maksymalną ilością zajęć pasa drogowego może on mieć do czynienia w toku
wykonywania umowy oraz danych niezbędnych do tego, by ustalić z jakimi kosztami z tego
tytułu może mieć do czynienia, a więc m. in. maksymalnej powierzchni, której zajęcia te
mogą dotyczyć. Przywołał art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 260), zgodnie z którym zajęcie pasa drogowego na
cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga
zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Za zajęcie pasa drogowego -
zgodnie z art. 40 ust. 3 ww. ustawy - pobiera się opłatę, która w omawianym przypadku
(art. 40 ust. 6 ww. ustawy) ustalana będzie jako iloczyn liczby metrów kwadratowych
powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego albo
powierzchni reklamy, liczby dni zajmowania pasa drogowego i stawki opłaty za zajęcie 1 m
2

pasa drogowego. Stawka opłaty za zajęcie pasa drogowego również jest zróżnicowana i
zależy m. in. od kategorii drogi, której pas drogowy zostaje zajęty, procentowej wielkości
zajmowanej szerokości jezdni, czy rodzaju zajęcia pasa drogowego. Powyższe – jego
zdaniem - wskazuje, że wykonawca składając w niniejszym postępowaniu ofertę przyjmuje
na siebie zobowiązanie do uzyskania bliżej nie określonej przez Zamawiającego ilości
decyzji administracyjnych odnoszących się do zajęcia pasa drogowego oraz do poniesienia
związanych z tym kosztów, których - również z uwagi na brak jakichkolwiek danych w tym
zakresie w SIWZ nie można oszacować w sposób chociażby przybliżony, co powoduje, że

opis przedmiotu zamówienia jest w niniejszym postępowaniu niejednoznaczny, co z kolei
prowadzić może do nieporównywalności ofert.

I. f)
Co do zarzutu, iż Zamawiający zobowiązał wykonawców do stosowania
technologii wymiany informacji w standardzie 125 UNIQUE, w sytuacji, gdy standard ten nie
gwarantuje prawidłowego odczytu numeru pojemnika Odwołujący przywołał pkt 1.3.1.2.
załącznika nr 11 do SIWZ, zgodnie z którym system radiowej identyfikacji pojemników musi
pracować w oparciu o identyfikatory pracujące na częstotliwości ok. 125 kHz (np. typu 125
kHz UNIQUE). W ocenie Odwołującego, taki opis przedmiotu zamówienia nie uwzględnia
wszystkich okoliczności mających wpływ na sposób wykonania zamówienia i sporządzenia
oferty, przede wszystkim co do tego, że:
1.
Standard 125 UNIQUE nie gwarantuje prawidłowego odczytu numeru pojemnika
w odróżnieniu np. standardu stosowanego w wielu krajach Europy w gospodarce odpadami
obowiązuje - standard 134 FDX/HDX, który minimalizuje ryzyko błędnego odczytu, a różnice
między obydwoma systemami polegają na tym, że:
-
Standard
125
UNIQUE
nie
posiada
sumy
CRC
(sumy
kontrolnej),
co powoduje, że łatwo odczytać błędnie numer taga (transpondera).
- Standard 134 FDX/HDX B posiada sumę CRC (sumy kontrolnej), która gwarantuje,
że odczytany numer taga (transpondera) jest prawidłowy.
2.
Standard 125 UNIQUE jest powszechnie stosowany do różnorodnych systemów
wymiany informacji (np. systemy kontroli dostępu), tzw. tagi (różnego rodzaju transpondery
i chipy) tego standardy są ogólnie dostępne, a taka powszechna dostępność zwiększa
ryzyko błędnego odczytu (odbiornik znajdujący się na śmieciarce, może odczytać numer
taga nie zamontowanego na pojemniku, a służącego do innego celu),
3.
Standard 125 UNIQUE niesie ze sobą problem z odczytem pojemników metalowych
(pkt 1.3.1.3) oraz pojemników podziemnych typu MOLOK.
Zwrócił uwagę na to, że Zamawiający w SIWZ w tym zakresie przewidział kary
umowne np.: za odbiór pojemnika spoza sektora (25 000 zł za każdy przypadek) lub za tzw.
zmieszanie odpadów zbieranych selektywnie z odpadami zmieszanymi (10 000 zł za każdy
przypadek). Według niego zasadne jest co najmniej dopuszczenie przez Zamawiającego
możliwości zastosowania innego standardu transmisji danych - standardu 134 FDX/HDX B -
jako rozwiązania równoważnego.

I. g)
Co do zarzutu, iż Zamawiający nałożył na wykonawców nierealne i niemożliwe
do dochowania terminy na zrealizowanie obowiązków związanych z oznakowaniem

pojemników, opracowaniem harmonogramów odbioru odpadów komunalnych oraz
dostarczenia tych harmonogramów w wersji papierowej właścicielom nieruchomości
Odwołujący przywołał pkt 4 SIWZ, zgodnie z którym na wykonawców zostały nałożone
określone obowiązki co do spełniania świadczenia z zakresu przedmiotu zamówienia
w określonych terminach (nie później niż 3 dni przed rozpoczęciem świadczenia usługi
odbioru odpadów - zapewnienie oznakowanych pojemników, kontenerów oraz dostarczenie
pierwszej partii oznakowanych worków na teren wszystkich nieruchomości objętych
systemem gospodarowania odpadami komunalnymi oraz nie później niż 5 dni przed
rozpoczęciem świadczenia usługi odbioru odpadów - dostarczenie właścicielom
nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych, z których wykonawca będzie odbierał
odpady komunalne, harmonogramu odbioru odpadów komunalnych). Wskazał też na pkt
3.5.1.(i) wzoru umowy - załącznika 13 do SIWZ, zgodnie z którym wykonawca zobowiązany
będzie także do przedstawienia Zamawiającemu do akceptacji w terminie 18 dni przed
„Dniem rozpoczęcia" (tj. w 39 dniu po podpisaniu umowy) harmonogramu odbioru odpadów
komunalnych. W ocenie Odwołującego, taki sposób określenia obowiązków umownych oraz
ich wzajemnych relacji powoduje, że termin ich wykonania jest niemożliwy do dochowania.
Zamawiający wyznacza wykonawcy terminy przygotowania pojemników (inwentaryzacja,
oznakowanie i wprowadzenie do bazy danych wszystkich pojemników na terenie GOAP -
117 tys. adresów) w czasie 8 tygodni, podczas gdy dopiero w 6 tygodniu Zamawiający
zakłada przesłanie do wykonawcy wszystkich informacji, które będą konieczne do wykonania
tego zadania (załącznik 11. pkt 3.1. - do 3. 4. I pkt 4.1. oraz SIWZ pkt. 4.b), w tym danych
o ilości i lokalizacji pojemników objętych przedmiotem zamówienia. W tej sytuacji wykonawca
w ocenie Odwołującego będzie miał jedynie 2 tygodnie dla wykonanie wskazanego
zobowiązania, co przy skali przedsięwzięcia jest obiektywnie niemożliwe. Oceny tej sytuacji
nie zmienia, zdaniem Odwołującego, fakt, iż Zamawiający do 14 dni od dnia podpisania
umowy przekaże wykonawcy część danych, skoro dane te będą tylko wstępną, szacunkową
inwentaryzacją. W tym zakresie wskazał też na karę umowną za każdy dzień zwłoki
w wyposażeniu nieruchomości w oznakowane pojemniki.
Co do harmonogramu odbioru odpadów komunalnych Zamawiający w pkt 3.5.1.(i)
umowy - załącznika 13 do SIWZ wymaga, aby wykonawcy dostarczyli mu do akceptacji ten
harmonogram na 18 dni przed „Dniem rozpoczęcia" (tj. w 39 dniu po podpisaniu umowy),
ustanawiając jednocześnie karę umowną w wysokości 1000 zł za każdy dzień zwłoki
w przekazaniu Zamawiającemu harmonogramu do akceptacji. Wskazał też na pkt II. 3.3.
i 3.4. załącznika 11 do SIWZ gdzie podano, że Zamawiający przekaże wykonawcom
w 6 tygodniu (najpóźniej do 42 dnia po podpisaniu umowy) informacje co do adresów

poszczególnych MGO, unikalnych identyfikatorów klientów (właścicieli nieruchomości),
kodów czipów zamontowanych na pojemnikach Częstotliwości odbioru odpadów, ilości,
pojemności i przeznaczenie pojemników znajdujących się w MGO, współrzędnych
geograficznych każdego zinwentaryzowanego pojemnika. Podkreślił, że po otrzymaniu tych
danych, wykonawca musi wgrać je do systemu informatycznego i utworzyć pełną bazy
danych MGO i pojemników, na co zgodnie z punktem II. 3.4. załącznika 11 ma 2 tygodnie -
7 i 8 tydzień po podpisaniu umowy, co oznacza to, że proces tworzenia bazy danych
zakończy się po 8 tygodniach od dnia podpisania umowy. Według Odwołującego posiadania
pełnej bazy danych, zawierającej wszystkie wymienione informacje, jest zaś warunkiem
koniecznym do rozpoczęcia pracy nad opracowaniem harmonogramu odbioru odpadów - nie
można bowiem opracować harmonogramu odpadów, nie znając: częstotliwości odbioru
odpadów i przeznaczenia pojemnika – te informacje Zamawiający przekaże wykonawcom
w 42 dniu po podpisaniu umowy - 3 dni po terminie, w którym wymaga przekazania
harmonogramu odbioru do akceptacji. Wcześniejsza znajomość adresów MGO oraz ilości
i pojemności pojemników - które to informacje Zamawiający prześle wcześniej wykonawcy
do aktualizacji, nie umożliwia opracowania harmonogramu odbioru odpadów. Powyższe,
w ocenie Odwołującego, oznacza to, że Zamawiający zgodnie z opisanymi przez siebie
wymaganiami, nakazuje przygotować wykonawcom harmonogram odbioru na 3 dni przed
terminem przekazania przez Zamawiającego wszystkich niezbędnych informacji, do
stworzenia bazy danych, umożliwiającej rozpoczęcie prac nad przygotowaniem tego
harmonogramu. W świetle powyższego w jego ocenie niemożliwym jest dochowanie przez
wykonawcę
obowiązku
dostarczenia
właścicielom
nieruchomości
harmonogramu
w oczekiwanym przez Zamawiającego terminie. Zamawiający w tym zakresie nie udostępnia
wykonawcy adresów imiennych właścicieli nieruchomości, niezbędnych do skutecznego
przekazania harmonogramów, a sam adres ustawienia pojemnika udostępniony przez
Zamawiającego jest w tym zakresie jego zdaniem niewystarczający. Według niego jedyną
możliwością potwierdzenia otrzymania harmonogramu przez adresata jest przesłanie
harmonogramu listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, a koszt wysłania takich listów
do właścicieli nieruchomości jest znaczny, zawyży na koszty funkcjonowania systemu.
Dodatkowo – jak podkreślił - przy przyjęciu, że harmonogramy mają być przesłane imiennie
każdemu właścicielowi nieruchomości, zasadny jest zarzut naruszenia w ten sposób
przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r.
Nr 101 poz. 926, zwanej dalej „u.d.o"). Przywołał w tym zakresie art. 23 tej ustawy
stwierdzając, że w przypadku wykonawcy odbierającego odpady na podstawie
znowelizowanej ustawy u.c.p.g. żadna z okoliczności wskazanych w tym przepisie nie

zachodzi. W szczególności jego zdaniem nie może on powołać się na art. 23 pkt 2 u.d.o.,
albowiem wykonywanie obowiązku określonego przez Zamawiającego pkt 3.5.5 wzoru
umowy nie jest „niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku
wynikającego z przepisu prawa". Według niego wykonanie nałożonych przez Zamawiającego
określonych w pkt 3.5.5 wzoru umowy nie może być przez wykonawcę w ogóle
zrealizowane. Powyższe zapisy w ocenie Odwołującego naruszają w art. 483 k.c.,
art. 353 (1) k.c. w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp. Z uwagi na brak precyzyjnego określenia
przedmiotu zamówienia, a także zmieniające się warunki o charakterze logistycznym jego
zdaniem wykonawca nie będzie w stanie ustalić w zakreślonym przez Zamawiającego
terminie harmonogramu odbioru odpadów, dlatego też ustalenie kary umownej na poziomie
1.000 zł będzie prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia Zamawiającego, a przez to
będzie sprzeczne z art. 483 k.c.

I. h)
Co do zarzutu nałożenie na wykonawcę absolutnej odpowiedzialności za
wybór usługodawcy GPS oraz prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS Odwołujący
wskazał, że powyższe narusza zasady swobody umów wyrażonej w art. 353 (1) k.c.
w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp. Przywołał treść załącznika nr 11 do SIWZ, zgodnie
z którym wykonawca jest zobowiązany do wyposażenia pojazdów w system nawigacji GPS,
zaś dane z tego systemu mają być przekazywane Zamawiającemu celem ich wprowadzenia
do oprogramowania Zamawiającego - Moduł Kontrolujący Systemu Identyfikacji (MKSI) -
umożliwiającego zarządzenie nimi (pkt 2.1.1 załącznika nr 11 do SIWZ). Przywołał pkt 2.1.9.
załącznika nr 11 do SIWZ, gdzie Zamawiający określił, że „Odpowiedzialność za wybór
usługodawcy GPS oraz prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS ponosi Wykonawca.
Awaria u usługodawcy GPS będzie traktowana jako zawiniona przez Wykonawcę."
Odwołujący wskazał też, że zgodnie z pkt 11.2.2 załącznika nr 13 do SIWZ - wzór umowy
Zamawiający nałożył na wykonawcę z tego tytułu określone kary umowne. Powyższe
postanowienia jego zdaniem naruszają zasady swobody umów wyrażonej w art. 353 (1) k.c.
w zw. z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp, jak również są niemożliwe do pogodzenia z zasadą
określoności przedmiotu zamówienia wyrażoną w art. 29 ustawy Pzp. Podkreślił, że
prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS nie jest zależne jedynie od podejmowanych przez
wykonawcę działań, ale także od wielu innych czynników, na które nie będzie miał on nigdy
wpływu, takich jak działanie siły wyższej (uniemożliwiający nawiązanie łączności
satelitarnej), działania wynikające z wyłącznej winy Zamawiającego lub osoby trzeciej
(odpowiedzialnej za zapewnienie łączności satelitarnej). W tym przypadku Zamawiający
wprowadza – jego zdaniem - odpowiedzialność absolutną wykonawcy, który będzie na

zasadach określonych przez Zamawiającego odpowiadał za wybór usługodawcy GPS oraz
prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS w każdej sytuacji. Powyższe – zdaniem
Odwołującego - narusza zasady swobody umów wyrażonej w art. 353 (1) k.c. w zw.
z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp. Podkreślił, że zapisy umowy, których cel lub treść narusza
zasady współżycia społecznego, będą nieważne w całości lub w części zgodnie z art. 58 § 1
i 3 k.c. wskutek przekroczenia granic swobody umów wskazanych w art. 3531 k.c.,
przywołując na poparcie swojej argumentacji wyrok z dnia 25 maja 2011 r., II CSK 528/10
Sądu Najwyższego.

II.
Odwołujący, kwestionując dokonany przez Zamawiającego opis sposobu
dokonania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, oparł się na brzmieniu
przepisów art. 22 ust. 1 i 4 oraz 5 ustawy Pzp. Powołał się na realność spełniania warunków
udziału w postępowaniu pod kątem właściwej realizacji przedmiotu zamówienia. Według
niego postawienie zbyt małych wymagań przy ocenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu sprzeciwia się narzuconemu przez przepisy Pzp obowiązkowi
Zamawiającego rzetelnego badania zdolności wykonawców do realizacji danego
zamówienia. Tu powołał się na stanowisko doktryny, informacje zawarte na stronie
internetowej UZP, uzasadnienie do projektu ustawy wprowadzającej w życie art. 22 ust. 5
ustawy Pzp oraz orzecznictwo wspólnotowe (orzeczenie Trybunału z dnia 2 grudnia 1999 r.
w sprawie C- 176/98 Holst Italia SpA przeciwko Comune di Cagliari). Według niego warunki
ustanowione w niniejszym postępowaniu oraz opis sposobu dokonania oceny ich spełniania
nie pozwalają na zweryfikowanie zdolności wykonawcy do należytego wykonania
udzielanego zamówienia.
Na poparcie swojej argumentacji o rzeczywistym dysponowaniu potencjałem
niezbędnym do realizacji zamówienia Odwołujący wskazał również na orzecznictwo KIO
(wyrok z dnia 10 października 2012 r., sygn. akt: KIO 2081/12; KIO 2082/12 oraz wyrok
z dnia 26 lutego 2013 r., sygn. akt: KIO 297/13; KIO 300/13), jak również orzecznictwo
sądowe (wyrok Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 7 kwietnia 2009 r., sygn. akt III Ca
88/09).

II. a)
Co do zarzutu braku wymagań w zakresie zezwoleń niezbędnych do realizacji
zamówienia Odwołujący powołał się na rozdział 3 ust. 2.1 pkt 2 SIWZ, zgodnie z którym
przedmiot zamówienia obejmuje nie tylko odbiór, ale i zagospodarowanie odpadów
zebranych selektywnie, zaś odpady zebrane selektywnie zostaną poddane odzyskowi.
Zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 u.o. prowadzenie przetwarzania odpadów, przy czym przez

przetwarzanie rozumie się procesy odzysku lub unieszkodliwiania, w tym przygotowanie
poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie (art. 3 ust. 1 pkt 3 u.o.), wymaga uzyskania
zezwolenia. Podmiot prowadzący zagospodarowanie odpadów zbieranych selektywnie może
również posiadać zezwolenie na odzysk odpadów wydane na podstawie przepisów ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (przywołał art. 232 ust. 2 u.o.). Podkreślił, że
Zamawiający nie wymaga jednak przedłożenia przez wykonawców na potwierdzenie
spełniania warunków udziału w postępowaniu zezwolenia na przetwarzanie odpadów,
względnie zezwolenia na ich odzysk. Zgodnie z treścią rozdziału 5 Załącznika nr 10
„Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia" do SIWZ wykonawca zobowiązany jest posiadać
bazę magazynowo-transportową, co – zdaniem Odwołującego - jest równoznaczne z tym, że
na jej terenie będzie odbywać się magazynowanie odpadów. Zamawiający jego zdaniem
powinien zatem zobowiązać wykonawców do przedłożenia - w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu - zezwolenia na zbieranie odpadów. Przywołał tutaj art. 3
ust. 1 pkt 5 u.o. oraz art. 3 ust. 1 pkt 34 u.o. i art. 41 ust. 1 u.o. Podkreślił również na
poparcie swojej argumentacji, że konieczność sformułowania przez zamawiających warunku
posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów w przetargach na odbiór i zagospodarowanie
odpadów potwierdza orzecznictwo Izby (wyrok KIO z dnia 29 marca 2013 r., sygn. akt: KIO
559/13; 560/13; 561/13; 562/13). Podniósł, że posiadanie przez wykonawcę zezwolenia na
zbieranie odpadów jest szczególnie istotne z punktu widzenia przechodzenia
odpowiedzialności za gospodarowanie odpadami, przywołał art. 27 ust. 3 u.o. oraz art. 27
ust. 4 u.o. Zwrócił też uwagę, że wśród rodzajów odbieranych odpadów komunalnych
zbieranych selektywnie Zamawiający wskazał zużyty sprzęt elektroniczny i elektroniczny, a
nie zobowiązał on jednocześnie wykonawców do przedłożenia - na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu - wpisu do rejestru prowadzonego przez właściwego
Marszałka
województwa
w
zakresie
zbierania
zużytego
sprzętu
elektrycznego
i elektronicznego, tymczasem zgodnie z art. 37 pkt 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2005r. nr 180, poz. 1495, z późn.
zm.) zbierający zużyty sprzęt jest obowiązany do uzyskania wpisu do rejestru, a stosownie
do art. 50 ust. 1 pkt 3 podmioty zbierające zużyty sprzęt są wpisywane do rejestru przez
właściwego Marszałka województwa. W związku z powyższym Odwołujący wniósł
o nakazanie Zamawiającemu uzupełnienie wykazu oświadczeń oraz dokumentów, jakie mają
dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu,
o:
-
zezwolenie na przetwarzanie odpadów, względnie zezwolenie na odzysk odpadów,
-
zezwolenie na zbieranie odpadów,

-
wpis do rejestru prowadzonego przez właściwego Marszałka województwa
w zakresie zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

II. b) Co do zarzutu dotyczącego wiedzy i doświadczenia Odwołujący przywołał
pkt 5.2 SIWZ (części III 2.3. Ogłoszenia o zamówieniu), gdzie Zamawiający opisał ten
warunek. Jednocześnie Zamawiający określił tam, że w przypadku składania oferty na więcej
niż jedną część zamówienia, Zamawiający uzna, że wykonawca spełnia warunek dotyczący
doświadczenia, jeżeli wykaże spełnienie warunku w odniesieniu do tej z części, na które
złożono ofertę, dla której wymagana jest największa masa odpadów. Według Odwołującego
określony przez Zamawiającego w powyższy sposób warunek umożliwia przejęcie przez
podmiot odbierający odpady odpowiedzialność za obszar niewspółmiernie wielki w stosunku
do jego dotychczasowych doświadczeń. Postawiony przez Zamawiającego warunek pozwala
na realizację usługi odbioru odpadów w ilości 111 395,84 Mg/rok, podmiotowi, który wykaże
się doświadczeniem w odbiorze w ilości 6 000 Mg/rok, a więc podmiotowi, który nigdy nie
realizował usługi nawet w przybliżonej skali.

II. c) Co do zarzutu odnoszącego się do potencjału technicznego wykonawcy
Odwołujący wskazał na brzmienie pkt 5.3 ppkt a) SIWZ (części III 2.3. Ogłoszenia
o zamówieniu), gdzie Zamawiający dokonał opisu warunku. Zdaniem Odwołującego
określony przez Zamawiającego warunek umożliwia przejęcie przez podmiot odbierający
odpady odpowiedzialność za obszar niewspółmiernie wielki w stosunku do posiadanego
przez niego potencjału, np. do złożenia oferty na 19 sektorów, zamieszkiwanych przez
ponad 550 tys. mieszkańców i wytwarzających ponad 224 tys. Mg odpadów w ciągu roku,
wystarczy wg Zamawiającego w sumie 11 pojazdów do odbioru odpadów, a do złożenia
oferty na 3 sektory, liczące ok. 72 tys. mieszkańców i wytwarzających ok. 29 tys. Mg
odpadów rocznie, potrzeba wg Zamawiającego aż 25 pojazdów do odbioru odpadów.
Powyższe - w ocenie Odwołującego nie weryfikuje potencjału wykonawcy i jego możliwości
w zakresie realizacji zamówienia. Pozwala na jego realizację przez podmioty, które w żaden
sposób nie gwarantują jego prawidłowe wykonanie, w szczególności w ujęciu zbyt niskich
wymagań Zamawiającego w zakresie zdolności finansowej i ekonomicznej wykonawcy. Tak
postawione warunki nie dają jego zdaniem gwarancji, że wykonawca będzie zdolny przed
rozpoczęciem świadczenia usług powiększyć tabor niezbędny do obsługi przedmiotu
zamówienia, co z kolei zagraża sprawnemu odbiorowi odpadów z obszaru objętego
przedmiotem zamówienia i w konsekwencji może spowodować zagrożenie sanitarno-
epidemiologiczne na obszarze GOAP.

II. d) Co do zarzutu odnoszącego się do potencjału wykonawcy w zakresie osób
zdolnych do wykonania zamówienia Odwołujący przywołał pkt 5.3 ppkt b) SIWZ (części III
2.3. Ogłoszenia o zamówieniu), gdzie Zamawiający opisał wskazany warunek. Zdaniem
Odwołującego określony przez Zamawiającego warunek umożliwia przejęcie przez podmiot
odbierający odpady odpowiedzialność za obszar niewspółmiernie wielki w stosunku do
posiadanego przez niego potencjału w zakresie dysponowania osobami zdolnymi do
wykonania zamówienia. Wskazał na zapisy SIWZ dotyczące sposobu realizacji przedmiotu
zamówienia, gdzie Zamawiający wymaga określonej liczby zatrudnionych pracowników,
liczba ta – jego zdaniem - nie jest adekwatna do zakresu zadań przewidzianych do realizacji
w ramach poszczególnych sektorów. śądanie Zamawiającego w tym zakresie zdaniem
Odwołującego winno być urealnione, uwzględniające nie tylko ilość osób niezbędnych do
obsługi danego pojazdu, ale uwzględniające konieczność pracy zmianowej, przepisów BHP,
kadrę administrującą i nadzorującą. Jego zdaniem jedynym logicznie spójny sposobem
ustalenia wymagań dotyczących niezbędnego zatrudnienia w przypadku złożenia oferty na
kilka sektorów, jest konieczność sumowania wymagań Zamawiającego dla poszczególnych
sektorów objętych ofertą. Według niego Zamawiający nie dookreślił również w opisie oceny
spełniania przedmiotowego warunku pojęcia „zatrudnienie", prowadząc po raz kolejny do
obniżenia wymagań w odniesieniu do wykonawców ubiegających się o przedmiotowe
zamówienie. Zamawiający jego zdaniem winien doprecyzować kwestionowany warunek
udziału w postępowaniu także poprzez wskazanie, że wymagane średnioroczne zatrudnienie
(liczba zatrudnionych osób) odnosi się wyłącznie do osób zatrudnionych na podstawie
umowy o pracę, zaś obecne brzmienie SIWZ może prowadzić do błędnego uznania, że
przez „osoby zatrudnione" należy także rozumieć zatrudnionych w oparciu o umowy
cywilnoprawne (umowa o dzieło, umowa zlecenia), czy świadczących na rzecz wykonawcy
usługi w ramach wykonywanej działalności gospodarczej. Odwołujący zwrócił uwagę na
pojęcie „zatrudnienia", które jest charakterystyczne dla stosunku pracy nawiązanego na
podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę
zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t. j. Dz. U z 1998 r. nr 21,
poz. 94, z późn. zm.). Do umowy o dzieło oraz umowy zlecenia stosuje się natomiast
przepisy kodeksu cywilnego. Odwołujący odwołał się również do przepisów ustawy z dnia 20
kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2008 r. nr 69,
poz. 415, z późn. zm.), gdzie w art. 2 ust. 1 pkt 43 wskazuje się, że pojęcie „zatrudnienie"
oznacza wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz

umowy o pracę nakładczą. Swoim zakresem nie obejmuje ono zatem umów
cywilnoprawnych.

II. e) Co do zarzutu odnoszącego się do zdolności ekonomicznej i finansowej
wykonawcy Odwołujący przywołał pkt 5.4 SIWZ (części III.2.2 Ogłoszenia o zamówieniu),
gdzie Zamawiający opisał ten warunek. Tak opisany warunek, zdaniem Odwołującego, nie
pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Poznania i całego obszaru
GOAP. Nie pozwalają bowiem one na zagwarantowanie płynności finansowej przez podmiot
odbierający odpady przez cały czas trwania umowy. Podkreślił, że płynność finansowa
podmiotu odbierającej odpady powinna być zapewniona nie tylko w podstawowym okresie
świadczenia usługi (miesiąc), ale także w okresie następujących po nim. Tutaj przywołał
zapisy pkt 8.2.1 projektu umowy, wskazujące na płatność wynagrodzenia. Według niego,
podmiot odbierający odpady powinien zapewniać płynność finansową przez co najmniej 67
dni, zaś określone przez Zamawiającego w SIWZ oraz ogłoszeniu o zamówieniu warunki
udziału takiego wymagania nie stawiają. Wręcz przeciwnie, określając, że spełnieniem
warunku będzie wykazanie się środkami finansowymi lub zdolnością kredytową na kwotę
stanowiącą sumę kwot wymaganych dla części (sektorów), na które wykonawca składa
ofertę, umożliwiają one realizację zamówienia przez podmioty, które nie są w stanie
zagwarantować, iż będą spełniać na bieżąco swoje zobowiązania wobec kontrahentów.

W toku rozprawy Odwołujący złożył oświadczenie o niepodtrzymywaniu części
zarzutów odwołania dotyczących:
1)
braku określenia w SIWZ maksymalnej ilości odpadów komunalnych objętych
przedmiotem zamówienia (pkt I lit. a) odwołania);
2)
braku podania maksymalnej ilości worków typu „big bag”, jakie wykonawcy
zobowiązani są zapewnić w trakcie realizacji umowy (pkt I lit. c) odwołania);
3)
zobowiązanie przez Zamawiającego wykonawców do uzyskania zgody właścicieli
nieruchomości na ustawienie pojemników na ich terenie, w tym m.in. poprzez
uzyskanie zgody na zajęcie pasa drogowego (pkt I lit. e) odwołania);
4)
zobowiązanie przez Zamawiającego wykonawców do stosowania technologii wymiany
informacji w standardzie 125 UNIQUE, w sytuacji gdy standard ten nie gwarantuje
prawidłowego odczytu numeru pojemnika (pkt I lit. f) odwołania);
5)
braku wymagań w zakresie zezwoleń niezbędnych do realizacji zamówienia, w tym
zakresie Odwołujący podtrzymał wyłącznie zarzut co do żądania zezwolenia na

zbieranie odpadów, sprzęt i żądanie dokumentów wpisu do rejestru w zakresie
zbierania sprzętu elektronicznego (pkt II lit. a) odwołania);
6)
braku opisu warunku wiedzy i doświadczenia wykonawców (pkt II lit. b) odwołania);
7)
braku opisu warunku potencjału technicznego wykonawcy (pkt II lit. c) odwołania);
8)
opisu warunku potencjału wykonawcy w zakresie osób zdolnych do wykonania
zamówienia, w tym zakresie Odwołujący podtrzymał zarzut wyłącznie, co do pojęcia
„zatrudnienia” w opisie warunku (pkt II lit. d) odwołania);
9)
opisu warunku zdolności ekonomicznej i finansowej wykonawcy (pkt II lit. e)
odwołania).
W pozostałym zakresie Odwołujący odwołanie podtrzymał, w tym również co do
argumentacji podnoszonej w odwołaniu.

Jako dowody w sprawie wniósł:
1) regulamin utrzymania czystości i porządku przyjęty uchwałą numer VI/30/2013 z dnia
12 marca 2013 r.;
2) uchwałę numer VII/39/2013 z 28 marca 2013 r. w sprawie wzoru deklaracji;
3) materiał fotograficzny co do nieprecyzyjnych zapisów SIWZ w zakresie granic
pomiędzy poszczególnymi sektorami (adresy: ul. Bełchatowska 5a-b, ul. Jawornicka
5, ul. Przepiórcza 21-39, ul. Palacza 76-82, ul. Palacza 120 i 122, ul. Zamenhofa 63,
Osiedle Piastowskie, Osiedle Orła Białego, ul. Ślężańska, ul. Piłsudskiego 98,
Osiedle Armii Krajowej, ul. Pawia);
4) wykaz adresów z GeoPoz;
5) uchwałę numer VI/29/2013 z 12 marca 2013 r. o podziale obszaru na sektory odbioru
odpadów komunalnych;
6) harmonogram operacji, które należy wykonać w ramach wdrożenia umowy
w przygotowany przez Odwołującego w oparciu o wymogi SIWZ;
7) projekt przykładowej umowy o świadczeniu usługi monitorowania z powołaniem na jej
§ 6 ust. 12 litera a) i b) co do ograniczenia odpowiedzialności za określone szkody
wynikłe z określonych okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności dostawca
usługi na rzecz podmiotu, z którym ta umowa jest zawierana w tym przypadku
umowa z wykonawcą;
8) wyciąg z dokumentu zamieszczonego na stronie internetowej Ministerstwa Obrony
Narodowej rządu USA z września 2008 r. w wersji anglojęzycznej wraz
z tłumaczeniem na język polski – strony: V, 11, 21 i 22;

9) wystąpienie Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność Odwołującego do Prezydenta
Miasta Poznań z dnia 26 lutego 2013 r. co do konieczności zatrudniania w oparciu
o umowę o pracę osób wykonujących określone czynności w zakresie odbioru
odpadów komunalnych;
10) odpowiedź udzieloną KZ NSZZ Solidarność Odwołującego przez Urząd Miasta
Poznań - pismo z dnia 26 marca 2013 r.;
11) wyciąg z Krajowej Strategii Zatrudnienia z lat 2007 – 2013 r. strona tytułowa oraz
strony 35, 36 i 67, wskazując na promocję zatrudnienia;
12) wyciąg załącznika do uchwały numer 138/12 Rady Ministrów z 28 sierpnia 2012 r.
wraz z projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach dla pracowników
i przedsiębiorców na rzecz ochrony miejsc pracy związanych z łagodzeniem skutków
spowolnienia gospodarczego lub kryzysu ekonomicznego, wskazując na promocję
zatrudnienia;
13) mapę sektorów odbioru odpadów komunalnych obszaru Związku Międzygminnego
Gospodarką Odpadami Aglomeracji Poznańskiej, która stanowi odzwierciedlenie
mapy z załącznika numer dwa do uchwały numer VI/29/2013;
14) powiększenie przedłożonej mapy w zakresie spornych - o wątpliwych granicach –
sektorów;
15) mapę jednostek pomocniczych miasta Poznań z GeoPoz;
16) zmodyfikowany harmonogram operacji przygotowany przez Odwołującego w oparciu
o terminy i czynności zakładane przez Zamawiającego;
17) przykładowa nalepka identyfikująca pojemniki na odbiór odpadów;
18) proponowany przez Odwołującego harmonogram operacji przewidujący urealnione
terminy dla prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia;
19) dwie oferty producentów transponderów firmy CTRACE oraz firmy EL GPS Sp. z o.o.;
20) materiał poglądowy dla zobrazowania całego procesu znakowania pojemników;
21) materiał poglądowy co do znakowania pojemników – czas wykonania;
22) zdjęcia pojemników;
23) oferta handlowa firmy SCHAEFFER co do różnych cen pojemników;
24) uchwała numer VI/31/2013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego z 12 marca
2013 r. co do ustalenia opłaty oraz stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności
z przywołaniem § 3 ust. 2 tej uchwały.

II. Stanowisko Zamawiającego

Zamawiający w piśmie z dnia 7 czerwca 2013 r. złożył odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o:

1) oddalenie odwołania z uwagi na bezzasadność podniesionych w nim zarzutów;
2) zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego zwrotu kosztów
postępowania, w tym kosztów zastępstwa, zgodnie z fakturą przedstawioną na
rozprawie.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podkreślił, że w dniu 7 czerwca 2013 r. zmienił
treść SIWZ, publikując zmienioną SIWZ na swojej stronie internetowej. Wskazał, że
opublikowane przez niego zmiany SIWZ dotyczą w głównej mierze kwestii podniesionych
w odwołaniu, zaś nowe postanowienia SIWZ odpowiadają niemalże w całości wnioskom
odwołania - tym samym w jego ocenie zarzuty odwołania stały się w tym zakresie
bezprzedmiotowe i nie zasługują na uwzględnienie.
Zamawiający wskazał, że w całości uwzględnił wnioski Odwołującego i dokonał
zmiany SIWZ co do:
a) wskazania maksymalnej ilości odpadów komunalnych objętych przedmiotem
zamówienia z uwzględnieniem poszczególnych frakcji odpadów zbieranych w sposób
selektywny;
b) podania ilości oraz pojemności pojemników dla wszystkich nieruchomości objętych
przedmiotem zamówienia, jak również ilości worków typu „big bag" objętych
zamówieniem;
c) podania granic geograficznych poszczególnych sektorów;
d) doprecyzowania, że obowiązkiem wykonawców będzie jedynie umieszczenie
pojemników i kontenerów na odpady w miejscach wskazanych przez właściciela
nieruchomości;
e) dopuszczenia możliwości zastosowania przez wykonawców technologii wymiany
informacji w standardzie 134 FDX/HDX B;
f) urealnienia terminów realizacji obowiązków związanych ze sporządzaniem
harmonogramów i wykonaniem oznakowania pojemników.
W tym zakresie wprowadzone przez niego zmiany w SIWZ polegały na tym, że:
a) doprecyzował dane o szacunkowej ilości odpadów komunalnych zmieszanych oraz
selektywnych objętych zamówieniem w poszczególnych sektorach przedstawione

w tabeli nr 4 Załącznika nr 10 do SIWZ, rozbijając również dane dotyczące odpadów
selektywnych na poszczególne frakcje (dodał dwie nowe tabele nr 4a oraz 4b
w Załączniku nr 10 do SIWZ) oraz jednocześnie wyraźnie wskazał, że te właśnie
dane stanowią maksymalny wolumen odpadów objętych przedmiotem zamówienia,
zaś umowa ulega rozwiązaniu w całości lub w części (odpowiednio do odbioru
odpadów komunalnych zmieszanych lub selektywnych) w razie wyczerpania ww.
maksymalnego wolumenu odpadów komunalnych;
b) dodał w załączniku nr 10 do SIWZ nową tabelę nr 4c określającą szacunkową liczbę
pojemników objętych zamówieniem w poszczególnych sektorach, wskazując
jednocześnie, że określa ona maksymalną pojemność pojemników i kontenerów,
do której zapewnienia będzie zobowiązany wykonawca w ramach zamówienia
(z zastrzeżeniem, że wykonawca w ramach realizacji zamówienia może stosować
także pojemniki i kontenery zgodne z SIWZ o pojemności innej niż wskazane w ww.
tabeli)
c) sprecyzował, że jeżeli chodzi o worki „big bag" na odpady zielone, to w ramach
zamówienia wykonawca jest zobowiązany do dostarczenia jednego takiego worka na
jeden tysiąc miejsc gromadzenia odpadów znajdujących się w danym sektorze;
d) sprecyzował w SIWZ, iż granice poszczególnych sektorów określa uchwała
dotycząca ich powołania, zaś granice poszczególnych osiedli wschodzących w skład
danego sektora określają szczegółowo uchwały Rady Miejskiej Poznania powołujące
jednostki pomocnicze (osiedla) - dodatkowo Zamawiający wyjaśnił, że chociaż brak
było takiego wniosku w odwołaniu, to zmniejszył on wysokość kary umownej
przewidzianej za każdy przypadek odebrania odpadów komunalnych z sektora
innego niż objęty umową z 25.000 zł do 1.000 zł;
e) zrezygnował z nakładania na wykonawców obowiązku uzyskania zezwolenia na
zajęcie pasa drogowego, wykreślając odpowiednie postanowienie SIWZ, które taki
obowiązek wprowadzało;
f) w miejsce dotychczasowego wymogu, aby system radiowej identyfikacji pojemników
pracował w oparciu o identyfikatory pracujące „w częstotliwości ok. 125 kHz (np. typu
125 kHz UNIQUE)" wprowadził wymóg pracy ww. identyfikatorów „w częstotliwości
134,2 kHz, gwarantujący w większym stopniu prawidłowy odczyt numeru pojemnika;
g) wydłużył termin rozpoczęcia świadczenia usług odbioru odpadów z dotychczasowych
8 tygodni od dnia podpisania umowy do 10 tygodni od dnia podpisania umowy, co
przy pozostawieniu dotychczasowych terminów dotyczących budowy bazy danych
i wprowadzania danych o punktach gromadzenia odpadów do systemu wykonawcy

powoduje znaczne wydłużenie terminu na przygotowanie przez wykonawcę projektu
harmonogramu odbioru odpadów (który to projekt należy przedłożyć Zamawiającemu
18 dni przed rozpoczęciem świadczenia usługi odbioru odpadów) oraz dostarczenia
go mieszkańcom (co powinno nastąpić nie później niż 5 dni przed rozpoczęciem
odbioru odpadów) - jednocześnie Zamawiający zwrócił uwagę, iż wbrew błędnym
twierdzeniom zawartym w odwołaniu, Zamawiający nigdy nie wymagał, aby
wykonawca
dostarczył
harmonogram
imiennie
oznaczonemu
właścicielowi
nieruchomości i za jego potwierdzeniem;
h) wydłużył
termin
oznaczenia
pojemników
i
kontenerów
w
Transpondery
z dotychczasowych 5 tygodni do 7 tygodni od dnia podpisania umowy - jednocześnie
Zamawiający zwrócił uwagę, iż zgodnie z dotychczasowym pkt 4.2. Załącznika nr 11
do SIWZ „w przypadku, gdy w/w terminie nie zostaną oznaczone pojemniki lub
kontenery przez Wykonawcę z powodu braku możliwości dostępu do pojemnika lub
kontenera albo jego braku, Wykonawca oznaczy pojemniki lub kontenery najpóźniej
w dniu przypadającym na odbiór odpadów z MGO, w którym pojemnik lub kontener
Transpondera jest dostępny dla Wykonawcy"; Zamawiający przewidział ponadto karę
umowną jedynie za zwłokę w wyposażeniu nieruchomości w oznakowane pojemniki -
brak jest kary za niewyposażenie pojemnika w Transponder w ww. terminie 7 tygodni
od dnia podpisania umowy.
Wobec powyższego, według niego całkowicie bezprzedmiotowe stały się zarzuty
Odwołującego dotyczące niewyczerpującego i uniemożliwiającego złożenie oferty opisu
przedmiotu zamówienia. Opis przedmiotu zamówienia dokonany przez Zamawiającego
według niego odpowiada wymogom z art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp - jest on wyczerpujący
i jednoznaczny, uwzględnia wszystkie wymagana i okoliczności mogące mieć wpływ na
sporządzenie oferty z zachowaniem pełnej konkurencji. Nie istnieje również ryzyko złożenia
przez wykonawców ofert nieporównywalnych, gdyż wszyscy wykonawcy dysponują
precyzyjnymi danymi dotyczącymi przedmiotu zamówienia, ustalonymi przez Zamawiającego
z należytą starannością zarówno w zakresie maksymalnego wolumenu odpadów
(zmieszanych i selektywnych z rozbiciem tych ostatnich na poszczególne frakcje) objętych
zamówieniem, jak i w zakresie pojemników i worków typu „big bag", co za tym idzie,
wykonawcy mogą bez problemu oszacować wszelkie biznesowe ryzyka związane
z realizacją zamówienia, uwzględniając je w zaoferowanej cenie. Nie zachodzą zatem w jego
ocenie przypadki, o których mowa w orzeczeniach przywołanych przez Odwołującego
w odwołaniu.

Zamawiający wskazał też na wnioski odwołania, które zostały częściowo przez niego
uwzględnione. Podkreślił, że zmieniając w dniu 7 czerwca 2013 r. treść SIWZ dokonał
również modyfikacji opisu sposobu oceny warunków udziału w postępowaniu dotyczących
doświadczenia oraz potencjału osobowego i technicznego w sytuacji składania przez
jednego wykonawcę oferty na więcej niż jedną część zamówienia. Podkreślił, że
w zmienionej SIWZ przyjął, że w razie składania oferty na więcej niż jedną część
zamówienia, wykonawca musi wykazać, że:
a) posiada
doświadczenie
odpowiadające
sumie
mas
odebranych
odpadów
komunalnych, wymaganych dla części, na które składana jest oferta;
b) dysponuje liczbą pojazdów określonego rodzaju odpowiadającą sumie pojazdów
wymaganych dla części, na które składana jest oferta;
c) posiada średnioroczne zatrudnienie w ww. okresie odpowiadające sumie liczby
zatrudnionych osób wymaganych dla części, na które wykonawca składa ofertę.
Powyższa zmiana SIWZ według Zamawiającego odpowiada w pełni wnioskom
odwołania o wprowadzenie wymogu sumowania przez Zamawiającego potencjałów
wymaganych dla poszczególnych sektorów, których dotyczy oferta.
W ocenie Zamawiającego za całkowicie bezzasadne uznać należało dalsze wnioski
odwołania i zarzuty czynione Zamawiającemu w zakresie:
a) wprowadzenia dodatkowego wymogu dotyczącego wykazania się doświadczeniem
w odebraniu odpadów o łącznej masie nie mniejszej niż 80 tyś Mg odpadów rocznie,
w razie składania oferty na wszystkie 23 części (sektory);
b) podwyższenia
wymagań
dotyczących
poziomu
zatrudnienia
stawianych
poszczególnym sektorom, zgodnie tabelą przedstawioną w załączeniu do odwołania
z jednoczesnym zastrzeżeniem, że wymagane średnioroczne zatrudnienie odnosi się
wyłącznie do osób zatrudnionych na umowę o pracę;
c) zwiększenia o ok. 47% wymagań finansowych stawianych wykonawcom
w poszczególnych częściach (sektorach);
d) wprowadzenia wymogu posiadania przez wykonawców zezwolenia na przetwarzanie
odpadów (względnie na odzysk) oraz zezwolenia na zbieranie odpadów i wpisu do
rejestru prowadzonego przez właściwego Marszałka województwa w zakresie
zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Tego rodzaju żądania Odwołującego zdaniem Zamawiającego są nieuprawnione
w świetle przepisów ustawy Pzp i nie mogą zasługiwać na uwzględnienie. Podkreślił, że to
podmiot zamawiający jest podmiotem wyłącznie uprawnionym do podjęcia decyzji, o tym czy
stawiać warunki dotyczące uprawnień, doświadczenia, potencjału technicznego i osobowego

oraz zdolności ekonomiczno -finansowej (tj. opisywać sposób oceny warunków, o których
mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp), a jeżeli tak to ewentualnie na jakim poziomie. Podkreślił,
że na taki kierunek rozumienia opisu warunków z art. 22 ust. 1 ustawy Pzp wskazuje
stanowisko doktryny oraz Prezes Zamówień Publicznych powołując się na opinie
zamieszczone na stronie internetowej UZP. Podniósł, że Zamawiający podlega w tym
zakresie kontroli jedynie pod kątem tego, czy stawiane przez niego warunki są związane
z zamówieniem oraz proporcjonalne do przedmiotu zamówienia (art. 22 ust. 4 ustawy Pzp),
a także czy nie naruszają podstawowych zasad wynikających z art. 7 ustawy Pzp, a te
kryteria – jego zdaniem - zostały w niniejszym przetargu spełnione. Zwrócił uwagę, że
Odwołujący błędnie interpretuje art. 22 ust. 4 oraz ust. 5 ustawy Pzp, a przywołane przez
niego orzecznictwo KIO jest nierelewantne dla oceny sprawy. Odwołujący – jego zdaniem -
błędnie twierdzi, że opisane w SIWZ warunki udziału w postępowaniu nie są adekwatne
(proporcjonalne) do przedmiotu zamówienia, a to żądania Odwołującego dążą do określenia
warunków nieadekwatnych do przedmiotu zamówienia, naruszając zasady określone w art. 7
ustawie Pzp. Według niego postawione warunki odpowiadają też w pełni dyspozycji przepisu
art. 22 ust. 5 ustawy Pzp, gdyż ich celem jest właśnie weryfikacja wykonawców do
należytego
wykonania
udzielanego
zamówienia,
z
zastrzeżeniem
konieczności
dopuszczenia do postępowania wszystkich wykonawców zdolnych do jego wykonania. Jego
zdaniem żądania Odwołującego nie mają nic wspólnego z troską o zapewnienie należytej
realizacji zamówienia, lecz w sposób oczywisty i sprzeczny z przepisami ustawy Pzp dążą
do ograniczenia konkurencji w przetargu prowadzonym przez Zamawiającego, zwiększając
tym samym szanse Odwołującego na wygraną. śądając nie tylko sumowania potencjałów
wymaganych dla poszczególnych części zamówienia, lecz również podwyższenia wymogów
dotyczących doświadczenia, zatrudnienia oraz zdolności finansowej, Odwołujący dąży de
facto do tego, aby Zamawiający wymagał od wykonawców już na etapie przetargu
wykazaniem się dokładnie takim potencjałem, jaki będzie niezbędny do wykonania
zamówienia, co jest nieuprawnione i sprzeczne z przepisami ustawy Pzp, w tym
z wielokrotnie przywoływaną przez samego Odwołującego zasadą kreowania warunków
związanych z przedmiotem zamówienia i do niego proporcjonalnych. Zamawiający
podkreślił, że w tym kontekście nierelewantne dla oceny sprawy pozostają orzeczenia
przywołane w odwołaniu, które potwierdzają jedynie, iż wykonawcy zobowiązani są do
udowodnienia, że w sposób realny dysponują przedstawianymi w ofercie zasobami
(własnymi lub cudzymi). Jest bowiem oczywiste, że obowiązek taki znajduje zastosowanie
w granicach warunków postawionych przez zamawiającego - takie też podejście przyjął
Zamawiający w niniejszym postępowaniu, który żąda od wykonawców określonych

dokumentów potwierdzających realne dysponowanie przez nich np. potencjałem
technicznym (pojazdy do odbioru odpadów), czy też osobowym (średnioroczne zatrudnienie)
w granicach warunków określonych w SIWZ.
Z przyczyn wskazanych powyżej Zamawiający nie uwzględnił wniosków odwołania
dotyczących:
1) podwyższenia warunków stawianych wykonawcom w poszczególnych częściach
zamówienia;
2) ograniczenia wymogu dotyczącego średniorocznego zatrudnienia wyłącznie do
zatrudnienia „na podstawie umowy o pracę" (zwłaszcza, że przepisy ustawy Pzp nie
wprowadzają pojęcia zatrudnienia);
3) w zakresie żądania od wykonawców zezwolenia na przetwarzania odpadów
(względnie na odzysk) oraz zezwolenia na zbieranie odpadów.
Zamawiający podkreślił, że nie żąda od wykonawców posiadania ww. zezwoleń, gdyż
wbrew błędnym twierdzeniom Odwołującego nie są one niezbędne do wykonania
zamówienia objętego niniejszym postępowaniem, którego przedmiotem jest odbiór odpadów
komunalnych zmieszanych oraz odbiór i zagospodarowanie odpadów zbieranych
selektywnie. Co do zezwolenia na przetwarzanie odpadów/zezwolenie na odzysk, to
Zamawiający wyjaśnił, że nie wymaga w SIWZ (w opisie przedmiotu zamówienia), aby
wykonawca osobiście przetwarzał odpady selektywne/poddawał je odzyskowi. Zatem
zagospodarowanie odpadów zebranych selektywnie opisane przez Zamawiającego nie
wymaga posiadania przez odbierającego odpady zezwolenia na przetwarzanie odpadów
i nałożenie na każdego wykonawcę obowiązku posiadania odnośnego zezwolenia
ograniczyłoby krąg podmiotów, które mogłyby uczestniczyć w przetargu. Według
Zamawiającego wymóg posiadania odnośnego zezwolenia wykraczałby zaś poza niezbędne
minimum oczekiwań stawianych wszystkim potencjalnym podmiotom zainteresowanym
udziałem w przetargu. Z tych samych względów Zamawiający nie żądał, aby wykonawcy
posiadali wpis do rejestru prowadzonego przez właściwego Marszałka województwa
w zakresie zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zwłaszcza, że
zbiórka tego rodzaju problemowych odpadów ma się odbyć maksymalnie dwa razy w czasie
realizacji zamówienia. Co do zezwolenia na zbieranie odpadów Zamawiający podkreślił, że
realizacja przedmiotu zamówienia nie jest immanentnie związana z koniecznością
magazynowania odpadów, czynność ta może, ale nie musi mieć miejsca w ramach odbioru
i zagospodarowania odpadów przez podmiot wyłoniony w przetargu, jest to uzależnione od
pragmatyki biznesowej odbierającego, jako że to do niego należy prawo określenia w jakim
rytmie odbierane odpady będą transportowane do miejsc przetwarzania. Z samego faktu

posiadania bazy określanej jako „baza magazynowo-transportowa" – jego zdaniem - nie
wynika jeszcze konieczność (ani tym bardziej obowiązek) magazynowania tam odpadów,
odbierający może także przekazywać odpady do odpowiednich instalacji na bieżąco, bez ich
tymczasowego magazynowania. Przedmiotem zamówienia zaś objęte jest (oprócz odbioru)
zagospodarowanie odpadów zbieranych w sposób selektywny, co nie jest równoznaczne
z ich zbieraniem w rozumieniu ustawy o odpadach. Na potwierdzenie swojego stanowiska
przywołał wyrok KIO z dnia 8 kwietnia 2013 r. (sygn. akt: KIO 644/13, 647/13, 648/13,
658/13). Z tych też względów, Zamawiający poprzestał na żądaniu od wykonawców wpisu do
rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9c ustawy o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach oraz zezwolenia na transport odpadów (lub wpisu do rejestru,
o których mowa w art. 233 ust. 2 ustawy o odpadach).
W ocenie Zamawiającego jako nie zasługujący na uwzględnienie pozostaje ostatni
z zarzutów zawartych w odwołaniu, jakoby Zamawiający - naruszając zasadę swobody
umów - wprowadził absolutną odpowiedzialności wykonawcy za wybór usługodawcy GPS
oraz prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS. Zamawiający wyjaśnił, że zgodnie
z pkt 2.1.9. Załącznika nr 11 do SIWZ Zamawiający wprowadził odpowiedzialność
wykonawcy za działania innego podmiotu (usługodawcy GPS), jednakże nie zmienił zasady
odpowiedzialności tego innego podmiotu, który nadal odpowiada na zasadzie winy.
Powyższe oznacza, że postanowienia te należy interpretować w ten sposób, że jeżeli awaria
u usługodawcy GPS będzie przez niego zawiniona to wykonawca nie może uwolnić się od
odpowiedzialności wyborem profesjonalisty - tj. nawet jeżeli wykonawca wybrał na
usługodawcę GPS podmiot profesjonalny, to odpowiada wobec Zamawiający w sytuacji, gdy
awaria u usługodawcy będzie przez usługodawcę zawiniona. Podkreślił, że celem
Zamawiającego nie jest w żadnym wypadku karanie wykonawcy za okoliczności działania
siły wyższej.

W toku rozprawy Zamawiający podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Wniósł
również pismo procesowe z dnia 18 czerwca 2013 r., w którym także podtrzymał swoją
argumentację co do niezasadności zarzutów odwołania.
Jako dowody w sprawie Zamawiający, oprócz dokumentacji z postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego w toku rozprawy wniósł:
1) wykaz danych adresowych w poszczególnych sektorach odbioru odpadów wraz
z mapkami ze strony internetowej GeoPoz z zaznaczeniem, że dane te zostały
zamieszczone na tej stronie w dniu 17 kwietnia 2013 r. (15 stron);

2) materiał poglądowy w postaci przykładowych wzorów harmonogramów odbioru
odpadów komunalnych dla innych postępowań

Krajowa
Izba
Odwoławcza,
rozpoznając
złożone
odwołanie
na
rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak również
stanowiska stron postępowania, zaprezentowane na piśmie i ustnie do protokołu posiedzenia
i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek ustawowych, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, a skutkujących
odrzuceniem odwołania w całości.

W drugiej kolejności Izba ustaliła również, że Odwołujący ma interes w złożeniu
odwołania. Odwołujący, podnosząc zarzuty wobec określonych postanowień SIWZ oraz
treści ogłoszenia o zamówieniu, wskazuje na wprowadzenie ograniczeń w złożeniu przez
niego oferty w postępowaniu, co utrudni mu dostęp do zamówienia. Powyższe stanowi
wypełnienie przesłanki materialnoprawnej, o której mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.

Izba jako materiał dowodowy w sprawie przyjęła dokumentację z postępowania
o zamówienie publiczne przesłaną do akt sprawy przez Zamawiającego w kopii
potwierdzonej za zgodność z oryginałem oraz załącznik numer 12 do SIWZ w wersji
elektronicznej udostępniony w toku rozprawy, jak również wszystkie dokumenty i materiały
przedłożone w toku rozprawy przez strony postępowania odwoławczego i załączone do
odwołania i pism procesowych, jak również stanowiska i oświadczenia stron postępowania
odwoławczego złożone w toku tego postępowania.

Izba, rozpoznając odwołanie w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu,
uznała, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnosząc się do zarzutu nie podania ilości oraz pojemności pojemników dla
nieruchomości Izba uznała zarzut odwołania za zasadny. W ocenie Izby brak określenia
w pierwotnej treści SIWZ ilości oraz pojemności pojemników wymaganych w niniejszym
postępowaniu stanowi naruszenie dyspozycji art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym to
przepisem opis przedmiotu zamówienia powinien być jednoznaczny i wyczerpujący
z uwzględnieniem wszystkich wymagań i okoliczności, które mogą mieć wpływ na
sporządzenie oferty przez wykonawców. W związku jednak z modyfikacją SIWZ dokonaną
przez Zamawiającego w dniu 7 czerwca 2013 r., uwzględniając dyspozycję art. 192 ust. 2
ustawy Pzp, Izba stwierdziła, że potwierdzenie się zarzutu nie może stanowić podstawy do
uwzględniania odwołania bowiem przywołane naruszenie SIWZ nie ma wpływu na wynik
postępowania. Odwołujący pomimo wprowadzenia do postanowień SIWZ określonych
zapisów odnoszących się do przywołanego zarzutu odwołania w dalszym ciągu w toku
rozprawy podtrzymywał ten zarzut.
W ocenie Izby postanowienia zmodyfikowanej SIWZ we wskazanym zakresie
stanowią wypełnienie dyspozycji art. 29 ust. 1 ustawy Pzp i pozwalają wykonawcom na
prawidłowe przygotowanie oferty i oszacowanie w tym zakresie swojego ryzyka
gospodarczego związanego z planowaną w ramach tego zamówienia dostawą pojemników
dla nieruchomości.
Zamawiający, dokonując modyfikacji postanowień SIWZ przede wszystkim dokonał
skreślenia postanowień pkt VII. 4 i 5 Załącznika nr 10 do SIWZ. Co do pojemników istotne
znaczenie w tym zakresie mogły mieć postanowienia zawarte w pkt VII.5 Załącznika nr 10 do
SIWZ, zgodnie z którym Zamawiający oczekiwał od wykonawców dostarczenia pojemników
z uwzględnieniem rzeczywistych, a więc bieżących, powstających w toku realizacji
przedmiotu zamówienia, potrzeb nieruchomości, również w przypadku gdy potrzeby te
okazałyby się wyższe czy niższe niż szacunkowe dane udostępnione wykonawcom przez
Zamawiającego. Zamawiający zastrzegł tam, że wykonawcy w takim przypadku nie
przysługiwałoby z tego tytułu żadne roszczenie względem Zamawiającego. Wskazane
postanowienie SIWZ, przy jednoczesnym braku określenia jakichkolwiek informacji w SIWZ
odnośnie zapotrzebowania na pojemniki do odbioru odpadów, prowadziłoby do możliwości
skalkulowania swoich ofert przez poszczególnych wykonawców w postępowaniu w oparciu
o dowolne wyznaczniki. Wykonawcy w takiej sytuacji nie uzyskali od Zamawiającego
wystarczających informacji dotyczących opisu przedmiotu zamówienia co do wszystkich
okoliczności związanych z jego realizacją, a mających znaczenie dla sporządzenia oferty.
Jednakże wykreślenie przez Zamawiającego modyfikacją SIWZ z dnia 7 czerwca 2013 r.
wskazanych postanowień SIWZ, w tym przede wszystkim pkt VII.5 Załącznika nr 10 do

SIWZ, z jednoczesnym wprowadzeniem do SIWZ postanowień Tabeli nr 4c, wskazującej na
szacunkową liczbę wymaganych w postępowaniu pojemników o pojemności 1,1 m
3
na
terenie zabudowy zwartej oraz 0,12 m
3
na terenie zabudowy rozproszonej przeznaczonych
do zbierania odpadów komunalnych w poszczególnych sektorach, stanowi – zdaniem Izby –
o wypełnieniu dyspozycji art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający z jednej bowiem strony
określił ilości pojemników co do zakresu wymaganej przez siebie pojemności dla
poszczególnych sektorów, czego w pierwotnej treści SIWZ w ogóle nie było, z drugiej zaś
strony wykreślił wątpliwe dla wykonawców postanowienia SIWZ, wskazujące na brak
możliwości dochodzenia od Zamawiającego roszczeń związanych z przekroczeniem granic
szacunku Zamawiającego. Tym samym zatem określone przez Zamawiającego w SIWZ
szacunkowe ilości wymaganych pojemników nie mają już znaczenia jedynie informacji
dodatkowych dla wykonawców, a stanowią opis przez Zamawiającego pewnej części
przedmiotu zamówienia - dostawy pojemników objętej niniejszym zamówieniem.
Wykonawca, dysponując wiedzą na temat potrzeb Zamawiającego co do pojemności
pojemników, uwzględniając również w tym względzie postanowienia pkt II.6 Załącznika nr 10
do SIWZ odwołującego się do postanowień Regulaminu utrzymania czystości i porządku
w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi na obszarze gmin wchodzących
w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej
(przyjęty uchwałą nr VI/30 2013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego z dnia 12 marca
2013 r.) oraz informacją na temat ilości tych pojemników dla poszczególnych sektorów jest
w stanie prawidłowo przygotować ofertę w tym zakresie w niniejszym postępowaniu.
Odnosząc się do wskazanego zarzutu zauważyć również należy, że Zamawiający w wyniku
przywołanej modyfikacji SIWZ wprowadził również istotne zmiany w pkt 3 ppkt 2.4 lit. a) i b) -
Opis przedmiotu zamówienia - bezpośrednio w treści SIWZ. W wyniku modyfikacji tego
punktu SIWZ Zamawiający wskazał na obowiązek zapewnienia pojemników w celu
prawidłowej realizacji usługi, ale z zastrzeżeniem limitów dotyczących pojemników
i kontenerów określonych przez Zamawiającego w SIWZ. Tym samym zatem wiążący dla
wykonawcy w tym postępowaniu jako górna granica zakresu przedmiotu zamówienia jest
określony przez Zamawiającego limit pojemników określony w SIWZ. Do przywołanego limitu
pojemników odnoszą się również postanowienia zmodyfikowanego wzoru umowy (załącznik
do SIWZ) w pkt 6.1.1 (wyznaczający obowiązek wykonawcy) oraz w pkt 8.1.4 (odnoszący się
do wynagrodzenia umownego).

Odnosząc się do zarzutu niedoprecyzowania w SIWZ sposobu przebiegu granic
pomiędzy poszczególnymi sektorami, w ramach których będzie realizowany przedmiot

zamówienia Izba uznała go za niezasadny. Odwołujący przywołany zarzut podnosił przede
wszystkim w kontekście ustalenia przez Zamawiającego określonych kar umownych z tytułu
odbioru odpadów komunalnych z sektora Związku innego niż sektor objęty umową. Izba
ustaliła, że Zamawiający w postanowieniach SIWZ w pkt 2.1.2 oraz w pkt 3 SIWZ określił, że
przedmiot zamówienia został podzielony na 23 części, z których każda odpowiada jednemu
sektorowi. Sektory te zostały w sposób szczegółowy określone w Załączniku nr 10 do SIWZ.
Zamawiający w tabeli nr 3 z tego załącznika dokonał charakterystyki sektorów wchodzących
skład obszaru działalności Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji
Poznańskiej”, gdzie wskazał oprócz nazwy sektor również dookreślenie Osiedla / Gminy,
wchodzących w skład tego sektora. Podstawą podziału przez Zamawiającego obszaru,
którego dotyczy przedmiotowe zamówienie była również uchwała nr VI/29/2013
Zgromadzenia Związku Międzygminnego z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie podziału
obszaru Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej” na
sektory odbioru odpadów komunalnych. W uchwale tej w załączniku nr 1 określono wykaz
Osiedli i Gmin wchodzących w skład danego sektora. W załączniku nr 2 do uchwały
określono mapę, która wedle § 2 tej uchwały określa szczegółowy zakres terytorialny
oznaczenia wszystkich 23 sektorów odbioru odpadów komunalnych oraz przebieg ich granic.
W ramach niektórych sektorów, jak np. w przypadku pierwszego sektora, Zamawiający
dokonał wydzielenia pewnych obszarów z sektora, np. „Grunwald Południe bez obszaru
spółdzielni mieszkaniowej”. Powyższe – jak wykazywał w toku rozprawy Odwołujący – było
niejasne dla wykonawców w kontekście ustalenia granic danego obszaru, skoro
Zamawiający nie dookreślił co oznacza obszar spółdzielni. Zarówno Odwołujący, jak
i Zamawiający wykazywali się w toku postępowania odwoławczego wykazami nieruchomości
(adresami) określonymi w wykazie internetowym GeoPoz (Odwołujący, wskazując na mniej
szczegółowe dane tam zawarte wykazywał niewystarczający zakres informacji tam
zawartych, Zamawiający zaś, powołując się na bardziej szczegółowe dane, wskazywał na
odpowiedni zakres informacji zawartych w tym wykazie dla wykonawców zainteresowanych
ubieganiem się o niniejsze zamówienie). Izba ustaliła również, że w załączniku nr 12 do
SIWZ Zamawiający wskazał szczegółowy wykaz nieruchomości wraz z pojemnikami
w dotychczasowym systemie gospodarowania odpadami w podziale na poszczególne
sektory.
Biorąc powyższe pod uwagę Izba stwierdziła, że opis przedmiotu zamówienia we
wskazanym zakresie nie prowadził do naruszenia art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. Izba uznała, że
wykonawca w oparciu o przywołane postanowienia SIWZ, dodatkowo z odwołaniem się do
aktów prawa miejscowego, dysponuje podstawą do ustalenia, z jakich terenów wchodzących

w zakres określonego sektora będzie on miał obowiązek dokonywać odbioru odpadów.
Zgodzić należy się z Odwołującym, że mapa stanowiąca załącznik nr 2 do przywołanej
uchwały nr VI/29/2013 – biorąc pod uwagę niekwestionowane przez Zamawiającego, a
przedstawione przez Odwołującego jako dowody w sprawie odwzorowania tej mapy - nie
była dość szczegółowa. Powyższe wykazał Odwołujący, przedkładając w toku rozprawy
wskazaną mapę wraz z jej powiększeniem co do spornych obszarów – w taki sposób, aby
umożliwić dokładne odzwierciedlenie granic wydzielonych sektorów. Wskazana mapa
stanowiła jednak jeden z kilku wyznaczników obszaru poszczególnych sektorów
przewidzianych
dla
opisu
przedmiotu
zamówienia
w
niniejszym
postępowaniu.
Pierwszorzędne znaczenie w tym zakresie miały postanowienia SIWZ z określeniem Osiedli
i Gmin wchodzących w zakres sektora wraz z załącznikiem nr 1 do uchwały Nr VI/29/2013, a
także Tabela nr 3 z Załącznika nr 10 do SIWZ. Przywołane regulacje wskazywały wprost,
jakie Osiedla czy Gminy wchodzą w skład danego sektora. Regulacje te również
przewidywały w niektórych sytuacjach wyłączenia z obszaru konkretnego sektora
określonego obszaru – spółdzielni. Istotne znaczenie w tym zakresie ma również Załącznik
nr 12 do SIWZ, który określa szczegółowe adresy poszczególnych nieruchomości
wchodzących w obszar danego sektora. Tak więc przywołane adresy wyznaczają w sposób
szczegółowy granice określonych sektorów. Podobny wykaz znajduje się również
w przedłożonym przez Zamawiającego przy piśmie procesowym z dnia 18 czerwca 2013 r.
wykazie nieruchomości dla poszczególnych przykładowych obszarów wykazu GeoPoz.
Odwołujący podniósł, że gdyby podobny wykaz został określony przez Zamawiającego
w SIWZ powyższe wyczerpywałoby oczekiwania Odwołującego co do modyfikacji opisu
przedmiotu zamówienia we wskazanym zakresie. Wykaz ten – w ocenie Izby - wprost nie
może stanowić odniesienia do oceny prawidłowości opisu przedmiotu zamówienia z uwagi
na to, że Zamawiający w postanowieniach SIWZ nie odwoływał się do niego jako wiążącego
dokumentu, w którym opisał cześć sposobu realizacji przedmiotu zamówienia dla
wykonawców. Z tych też względów Izba uznała za bezprzedmiotowy w niniejszej sprawie ten
dokument, jak i wykaz z GeoPoz przedłożony przez Odwołującego. Niezależnie jednak od
powyższego podobne dane adresowe, gdzie dokonano przyporządkowania konkretnego
adresu konkretnej nieruchomości, z której mają być odprowadzane odpady, zostały
określone przez Zamawiającego w Załączniku nr 12 do SIWZ. Powyższe – zdaniem Izby –
pozwala wykonawcom na określenie zakresu sektora – zakres ten wyznaczają konkretne
nieruchomości. Tym samym również wydzielenie z konkretnego sektora obszaru określonej
spółdzielni wyznacza granice sektora poprzez wyszczególnienie w Załączniku nr 12
konkretnych adresów nieruchomości wchodzących w zakres danego sektora.

Uwzględniając powyższe Izba uznała, że Zamawiający w tym przedmiocie nie
dopuścił się naruszenia przepisów ustawy Pzp, w tym w szczególności zarzucanego
Zamawiającemu naruszenia art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. Co do naruszenia przepisów Kodeksu
cywilnego Izba nie mogła stwierdzić ich naruszenia, bowiem zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp środki ochrony prawnej, w tym odwołania, mogą być wnoszone i tym w konsekwencji
oceniane przez Izbę jedynie co do naruszenia przepisów ustawy Pzp.

Co do zarzutu nałożenia przez Zamawiającego na wykonawców nierealnych
i niemożliwych do dochowania terminów na zrealizowanie obowiązków związanych
z oznakowaniem pojemników, opracowaniem harmonogramów odbioru odpadów
komunalnych oraz dostarczenia tych harmonogramów w wersji papierowej właścicielom
nieruchomości Izba uznała, że zarzut nie potwierdził się.
Odwołujący kwestionował ustalone przez Zamawiającego terminy realizacji
przedmiotu zamówienia. Pierwotnie postanowienia SIWZ w pkt 4 przewidywały termin
realizacji zamówienia dla każdej części do dnia 31 grudnia 2014 r., przy czym wprowadzono
również szczegółowe, pośrednie terminy:
a) od pierwszego dnia następującego po upływie 8 tygodni od dnia podpisania umowy
miało nastąpić rozpoczęcie świadczenia usług odbioru odpadów rozumiane jako
dzień, od którego wykonawca odpowiada za odbiór odpadów;
b) nie później niż w terminie 3 miesięcy od zawarcia umowy miało nastąpić zapewnienie
pełnej funkcjonalności systemów rejestracji zdarzeń oraz wymiany informacji;
c) nie później niż 3 dni przed rozpoczęciem świadczenia usług odbioru odpadów miało
nastąpić zapewnienie oznakowanych pojemników, kontenerów oraz dostarczenie
pierwszej partii oznakowanych worków na teren wszystkich nieruchomości objętych
systemem gospodarowania odpadami komunalnymi;
d) nie później niż 5 dni przed rozpoczęciem świadczenia usług odbioru odpadów miało
nastąpić
dostarczenie
właścicielom
nieruchomości
zamieszkałych
i niezamieszkałych, z których wykonawca będzie odbierał odpady komunalne
harmonogramu odbioru odpadów komunalnych.
Jednocześnie też w postanowieniach wzoru umowy (pkt 3.5.1.(i)) Zamawiający
zastrzegł, że wykonawca zobowiązany jest przedstawić mu do akceptacji projekt
harmonogramu odbioru odpadów komunalnych nie później niż 18 dni przed dniem
rozpoczęcia świadczenia usługi (8 tygodni od podpisania umowy).
Postanowienia te modyfikacją SIWZ z dnia 7 czerwca 2013 r. zostały przez
Zamawiającego zmienione. Zmodyfikowaniu uległ zasadniczy termin przewidziany w pkt 4

lit. a) SIWZ, tj. termin rozpoczęcia świadczenia usług odbioru odpadów, który wydłużono
z 8 do 10 tygodni od dnia podpisania umowy.
Pomimo powyższego Odwołujący podtrzymał w toku rozprawy przed Izbą swój
zarzut, wskazując przede wszystkim na okoliczność, iż nie jest możliwe dotrzymanie terminu
rozpoczęcia świadczenia usługi przez wykonawcę przy założeniu okresu 10 tygodni od dnia
podpisania umowy, jak również terminu na przekazanie Zamawiającemu harmonogramu
usług, uwzględniając przede wszystkim okoliczność, iż niezbędne do prawidłowej realizacji
przedmiotu zamówienia dane takie jak: adresy poszczególnych posesji, unikalne
identyfikatory właścicieli nieruchomości, położenie geograficzne oraz ilość i pojemność
pojemników Zamawiający przekaże wykonawcom zbyt późno i będą one jeszcze podlegały
jego weryfikacji a – zdaniem Odwołującego – niemożliwe jest równoczesne podejmowanie
czynności przez wykonawcę związanych z rozpoczęciem świadczenia usługi odbioru
odpadów w sytuacji braku szybkiego przekazania danych od Zamawiającego. Odwołujący na
tę okoliczność przedłożył Izbie sporządzone przez siebie harmonogramy realizacji
poszczególnych działań (operacji), które należy – zgodnie z postanowieniami SIWZ –
wykonać przed rozpoczęciem świadczenia usługi odbioru odpadów (10 tygodni od
podpisania umowy). Odwołujący przedstawił również propozycję własnego harmonogramu
realizacji poszczególnych operacji przed rozpoczęciem odbioru odpadów z uwzględnieniem
takiego ukształtowania kolejności podejmowanych czynności, aby możliwe było – w jego
ocenie - dochowanie terminu 10 tygodni. Odwołujący wskazał tutaj przede wszystkim na
konieczność przedłożenia wykonawcy przez Zamawiającego w ciągu jednego (pierwszego)
dnia od podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego wszystkich informacji
istotnych z punktu widzenia świadczenia usługi objętej przedmiotem zamówienia (adresy
poszczególnych posesji, unikalne identyfikatory właścicieli nieruchomości, położenie
geograficzne posesji, ilość, pojemność oraz przeznaczenie pojemników), bez późniejszej
możliwości weryfikacji tych danych przez Zamawiającego.
Izba, dokonując oceny tych materiałów przygotowanych przez Odwołującego
stwierdziła w pierwszej kolejności, że Odwołujący założył maksymalny czas na wykonywanie
poszczególnych czynności przed rozpoczęciem świadczenia usługi przez wykonawcę,
zwłaszcza, jeśli chodzi o czynności leżące po stronie Zamawiającego. Jednak nawet przy
przyjęciu takiego założenia oraz założenia, że wykonawca nie będzie mógł podejmować
poszczególnych czynności równocześnie, obiektywnie realne jest dotrzymanie wydłużonego
przez Zamawiającego terminu rozpoczęcia świadczenia usługi – 10 tygodni po podpisaniu
umowy, przy podjęciu zintensyfikowanych działań organizacyjnych i zaangażowaniu
niezbędnego potencjału kadrowego i technicznego po stronie wykonawcy. Odwołujący

w toku rozprawy wskazywał m.in. na konieczność oddelegowania do oznakowania
pojemników w transpondery oraz nalepki określonej ilości osób. Wskazywał też na
konieczność zakupu określonych urządzeń elektronicznych, przy pomocy których ma
nastąpić identyfikacja pojemników. Powyższe okoliczności związane są z indywidualnym
podejściem Odwołującego do realizacji przedmiotu zamówienia. Są to okoliczności
organizacyjne danego przedsiębiorcy i jego podejścia biznesowego do realizacji
przedmiotowego zadania. Powyższe jednak nie stanowi obiektywnych okoliczności
uniemożliwiających w ogóle zrealizowanie tego zadania w terminach przewidzianych przez
Zamawiającego. Nie wykluczone bowiem jest, że przy przyjęciu innych rozwiązań
organizacyjnych możliwe byłoby także po stronie Odwołującego prawidłowe wykonanie
czynności związanych z rozpoczęciem świadczenia usługi odbioru odpadów w terminie 10
tygodni od podpisania umowy. Nie zostało przez Odwołującego - zdaniem Izby – wykazane
w sposób obiektywny, że terminy przywołane przez Zamawiającego w SIWZ są nierealne.
Istotne jednak z punktu widzenia uznania za niezasadny tego zarzutu odwołania
przez Izbę było ustalenie, że Odwołujący podniósł ten zarzut wyłącznie w kontekście
naruszenia przepisów Kodeksu cywilnego. Odwołujący wskazał przede wszystkim, poprzez
przepis odsyłający ustawy Pzp (art. 139 ust. 1 ustawy Pzp), na naruszenie przepisów
Kodeksu cywilnego (art. 483 K.c i 353 (1) K.c.), wykazując przede wszystkim nierówność
stron stosunku zobowiązaniowego. Powyższe naruszenia – w ocenie Izby – nie podlegają
ocenie Izby w trybie rozpoznawania środków ochrony prawnej. Odwołujący nie wykazał
w tym zakresie naruszenia przepisów ustawy Pzp, np. związanych z opisem przedmiotu
zamówienia, czy nierównym traktowaniem wykonawców ubiegających się o zamówienia, czy
naruszeniem
uczciwej
konkurencji
w
postępowaniu.
Tymczasem
w
przypadku
rozpoznawania środków ochrony prawnej przewidzianych w ustawie Pzp (odwołanie
i skarga) w świetle art. 179 ust. 1 ustawy Pzp istotne jest wykazanie naruszenia przepisów
ustawy Pzp, a nie samoistnie przepisów Kodeksu cywilnego, czy przepisów ustawy
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Z tych też względów zarzut należało uznać za
niezasadny. Uwzględniając powyższe przywołane na tę okoliczność przez Odwołującego
dowody (oferty zakupu pojemników i transponderów, materiały poglądowe dotyczące czasu
wykonania oznakowania pojemników, odnoszące się do procesu oznakowania pojemników,
zdjęcia) nie mogły mieć dla Izby znaczenia.

Odnosząc się do zarzutu nałożenia na wykonawcę absolutnej odpowiedzialności za
wybór usługodawcy GPS oraz prawidłowe funkcjonowanie systemu GPS, które – zdaniem

Odwołującego – narusza zasady swobody umów wyrażonej w art. 353 (1) K.C. w zw.
z art. 139 ust. 1 ustawy Pzp Izba uznała że zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący w tym zakresie kwestionował przede wszystkim zapis pkt 2.1.9
Załącznika nr 11 do SIWZ, gdzie Zamawiający określił zasady odpowiedzialności wykonawcy
za wybór usługodawcy GPS. Zamawiający wskazał tam, że awaria u usługodawcy GPS
będzie traktowana jako zawiniona przez wykonawcę. Odwołujący wskazywał tutaj również na
kary umowne przewidziane w tym zakresie przez Zamawiającego.
Izba oddaliła wskazany zarzut, opierając się na argumentacji przyjętej powyżej przy
rozpoznawaniu poprzedniego zarzutu. W tym również przypadku Odwołujący nie wykazał,
wskazując na określone zapisy SIWZ, naruszenia przepisów ustawy Pzp przez
Zamawiającego. Podstawą opisanego zarzutu odwołania jest naruszenie art. 353 (1) K.c.
wskazanego także poprzez przepis odsyłający ustawy Pzp (art. 139 ust. 1 ustawy Pzp).
Ocena naruszenia zasady swobody umów i równości stron stosunku cywilnoprawnego w tym
kontekście - przy rozpoznawaniu środków ochrony prawnej - nie leży w kompetencji Izby.
Wskazywany przy okazji podnoszenia tego zarzutu przepis art. 29 ustawy Pzp nie został
w żaden sposób opisany przez Odwołującego. Odwołujący nie wykazał, w jaki sposób
określone postanowienia SIWZ mogłyby mieć wpływ na naruszenie tego przepisu ustawy
Pzp. W treści odwołania przepis ten został jedynie w sposób gołosłowny przywołany przez
Odwołującego, tymczasem główny zarzut odwołania sprowadza się do oceny konkretnych
wymogów związanych z realizacją przedmiotu umowy nałożonych na wykonawcę
w określony sposób i z przewidzianymi w tym zakresie karami umownymi w przypadku nie
wywiązywania się przez niego z tego obowiązku. Powyższe, w ocenie Izby, związane jest
wyłącznie z oceną prawidłowości realizacji przedmiotu zamówienia w przyszłości, a nie
z naruszeniem przepisów ustawy Pzp związanych z procedurą ubiegania się o zamówienie
przez wykonawców na równych zasadach i w warunkach konkurencyjności. Tym samym –
zdaniem Izby – zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie. W związku z powyższym
przywołane na tę okoliczność przez Odwołującego dowody (wyciąg ze strony internetowej
rządu USA, przykładowa umowa o świadczenie usług monitorowania) nie mogły mieć dla
Izby znaczenia.

Co do zarzutu braku opisu przez Zamawiającego wymagań w zakresie niezbędnym
do realizacji zamówienia Izba uznała, że zarzut ten nie potwierdził się. Izba rozpoznawała
wskazany zarzut, biorąc pod uwagę jego ograniczenie wprowadzone oświadczeniem
złożonym przez Odwołującego w toku rozprawy o niepodtrzymywaniu części zarzutów
odwołania. Tym samym wskazany zarzut odwołania ostał się jedynie, co do braku żądania

przez Zamawiającego zezwolenia na zbieranie odpadów oraz wpisu do rejestru
prowadzonego przez właściwego Marszałka województwa w zakresie zbierania zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Odwołujący domaga się w ramach tego zarzutu odwołania wprowadzenia
w niniejszym postępowaniu weryfikacji wykonawców w ramach oceny spełniania warunków
udziału w postępowaniu pod kątem posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów i wpisu do
rejestru prowadzonego przez właściwego Marszałka województwa w zakresie zbierania
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Izba, dokonując oceny tego zarzutu
stwierdziła, że Zamawiający nie wprowadzając w tym zakresie żadnych wymogów nie
dopuścił się naruszenia przepisów ustawy Pzp. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 22 ust. 4
ustawy Pzp warunki udziału w postępowaniu określone w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, w tym
również warunek posiadania określonych uprawnień do wykonywania danej działalności,
podlegają dookreśleniu przez Zamawiającego (opis sposobu dokonania oceny spełniania
warunków udziału w postępowaniu). Zamawiający dokonując opisu tych warunków ma tutaj
pewną swobodę – może stwierdzić, że dla określonego przedmiotu zamówienia istotna jest
weryfikacja potencjału technicznego wykonawców, a dla innego zamówienia istotny będzie
potencjał osobowy, czy finansowy lub ekonomiczny. Zamawiający może również uznać za
zasadne opisanie wszystkich warunków, o których mowa w przywołanym przepisie ustawy
Pzp. Zamawiający dokonując opisu warunków może także uznać, że w danym przypadku
niezbędne jest wykazanie się przez wykonawców określonymi uprawnieniami, w innym zaś
przypadku te uprawniania nie będą dla niego istotne. Z punktu widzenia zatem oceny
legalności działań Zamawiającego przy opisie warunków udziału w postępowaniu ważna jest
ocena tego opisu pod kątem związania z przedmiotem zamówienia (a nie tożsamości) oraz
proporcjonalności do tego przedmiotu zamówienia. W świetle przepisów ustawy Pzp nie
można postawić Zamawiającemu zarzutu nieracjonalności opisu warunków, prowadzących
np. do niegospodarności, w sytuacji gdy Zamawiający dokona opisu warunków zamówienia
na zbyt niskim poziomie. W świetle regulacji ustawy Pzp opis warunków zamówienia
podlegający zaskarżeniu w trybie odwoławczym to opis, który prowadzi do dyskryminacji czy
nierównego traktowania wykonawców w postępowaniu poprzez wprowadzenie warunków na
poziomie wykraczającym poza dyspozycję art. 22 ust. 4 ustawy Pzp (warunek niezwiązany z
przedmiotem zamówienia, nadmierny, preferujący określone podmioty, czy też
dyskryminujący inne).
Brak żądania przez Zamawiającego od wykonawców określonych uprawnień w żaden
sposób nie wpływa na sytuację Odwołującego się wykonawcy w postępowaniu - nie
pozbawia, czy też nie ogranicza mu szans na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.

Domaganie się od Zamawiającego opisu dodatkowych, zaostrzających granice ubiegania się
o zamówienie, warunków nie narusza interesu Odwołującego w ubieganiu się o niniejsze
zamówienie, a ponadto nie narusza przepisów ustawy Pzp. Przywoływanie w tym zakresie
naruszenia przepisów innych ustaw nie podlega ocenie Izby w świetle dyspozycji art. 179
ust. 1 ustawy Pzp, jak podniesiono powyżej w odniesieniu do wcześniej opisywanych
zarzutów odwołania. Tym samym zarzut odwołania należało uznać za niezasadny.

Co do zarzutu dotyczącego potencjału wykonawcy w zakresie osób zdolnych do
wykonania zamówienia Izba uznała, że zarzut ten nie potwierdził się. Izba rozpoznawała
wskazany zarzut, biorąc pod uwagę jego ograniczenie wprowadzone oświadczeniem
złożonym przez Odwołującego w toku rozprawy o niepodtrzymywaniu części zarzutów
odwołania. Tym samym wskazany zarzut odwołania ostał się jedynie co do braku
odpowiedniego dookreślenia przez Zamawiającego w ramach opisanego warunku udziału w
postępowaniu pojęcia „zatrudnienia”.
Odnosząc się do tego zarzutu Izba uznała go za niezasadny. Odwołujący
zakwestionował opis warunku udziału w postępowaniu wprowadzony przez Zamawiającego
w SIWZ w pkt 5.3 ppkt b) SIWZ, który znajduje swoje odzwierciedlenie - co do dokumentów
żądanych na potwierdzenie spełniania warunku - w § 1 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajówe) dokumentów, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokument mogą być składane
(Dz. U. poz. 231), mającego zastosowanie do niniejszego postępowania o zamówienie
publiczne. W świetle tej regulacji Zamawiający może żądać od wykonawców oświadczenia
na temat wielkości średnio rocznego zatrudnienia u wykonawcy usług lub robót budowlanych
oraz liczebności personelu kierowniczego w określonym czasie. Użyte tam pojęcie
„zatrudnienia” nie występuje z określeniem „na podstawie stosunku pracy”. Warto również
przywołać tutaj art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, zgodnie z którym o zamówienie może
ubiegać się wykonawca dysponujący odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia. Przepis posługuje się w tym zakresie pojęciem:
„dysponowanie” potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Przepis ten nie wskazuje zatem na obowiązek wykazywania się przez wykonawców
określonymi osobami jedynie w oparciu o stosunek pracy. Jakkolwiek stosunek zatrudnienia
w oparciu o przepisy Kodeksu pracy chroni w sposób najlepszy prawa pracownicze Izba
w tym zakresie nie jest uprawniona do oceny tych kwestii pod kątem zasady słuszności, czy
jakichkolwiek względów społecznych. Tym samym zatem przywołane na tę okoliczność
przez Odwołującego dowody (wystąpienie Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność”

i udzielona w tym zakresie odpowiedź ze strony Urzędu Miasta, czy dokumenty rządowe
wskazujące na promocję zatrudniania w oparciu o stosunek pracy) nie mogły mieć dla Izby
znaczenia. Izba ocenia zachowania podmiotu zamawiającego w postępowaniu pod kątem
legalności tych działań i oceny ich zgodności z przepisami ustawy Pzp.
Tym samym zatem Odwołujący, domagając się od Zamawiającego zaostrzenia
warunku, co mogłoby powodować ograniczenie konkurencji w tym zamówieniu, nie wykazał
z jednej strony ani uszczerbku w swoim interesie związanym z uzyskaniem niniejszego
zamówienia publicznego, ani też naruszenia przepisów ustawy Pzp.
W tym zakresie pozostaje również aktualna argumentacja przywołana powyżej
w odniesieniu do zarzutu związanego z brakiem opisu w SIWZ warunku dotyczącego
dysponowania konkretnymi uprawieniami przez wykonawców.

Izba nie rozpoznała pozostałych zarzutów odwołania, które nie zostały przez
Odwołującego w toku rozpraw podtrzymane.

Izba nie uwzględniła przy podjęciu przedmiotowego rozstrzygnięcia stanowisk
w sprawie złożonych jako załączniki do protokołu, tak przez Odwołującego (pismo datowane
na 28 maja 2013 r. z wpływem do Izby w dniu 20 czerwca 2013 r.), jak i przez
Zamawiającego (pismo z dnia 20 czerwca 2013 r. z wpływem w tej dacie do Izby) jako że
pisma te zostały złożone przez strony postępowania odwoławczego po zamknięciu rozprawy.
Izba nie stwierdziła również, aby okoliczności przywołane we wskazanej korespondencji
mogły stanowić podstawę do podjęcia czynności, o których mowa w art. 191 ust. 3 ustawy
Pzp, tj. otwarcia na nowo zamkniętej rozprawy.

Biorąc powyższe pod uwagę Izba stwierdziła, że przywołane w odwołaniu naruszenie
określonych przepisów ustawy Pzp nie potwierdziło się, z zastrzeżeniem oceny zarzutu
braku określenia ilości i pojemności pojemników dla nieruchomości, gdzie Izba stwierdziła
naruszenie przepisów ustawy Pzp pozostające bez wpływu na wynik postępowania w świetle
dokonanej przez Zamawiającego modyfikacji postanowień SIWZ w dniu 7 czerwca 2013 r.
Powyższe zgodnie z art. 192 ust. 2 ustawy Pzp nie mogło jednak skutkować uwzględnieniem
odwołania.
Mając powyższe na uwadze i działając na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze
ustawy Pzp orzeczono jak w sentencji.

Orzekając o kosztach postępowania Izba oparła się na art. 192 ust. 9 oraz 10 ustawy Pzp.
W oparciu o wskazane przepisy obciążyła nimi Odwołującego, stosownie do wyniku
postępowania. Wśród kosztów postępowania odwoławczego Izba uwzględniła stosownie do
regulacji zawartej w § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym w sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) –
koszty wpisu uiszczonego przez Odwołującego w kwocie 15 000 zł oraz – stosownie do § 3
pkt 2) lit. b) wskazanego rozporządzenia – koszty wynagrodzenia pełnomocnika
Zamawiającego w kwocie 3 600 zł.

Przewodniczący:
………………………

Członkowie: :
………………………

………………………

Wcześniejsze orzeczenia:

Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

Najnowsze orzeczenia

Najnowsze przetargi

Najnowsze wyniki przetargów

Kodeksy

Pokaż wszystkie