rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-11-09
rok: 2011
data dokumentu: 2011-11-09
rok: 2011
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 2320/11
KIO 2320/11
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Barbara Bettman Członkowie: Agnieszka Bartczak - śuraw, Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Przemysław Łaciński
Przewodniczący: Barbara Bettman Członkowie: Agnieszka Bartczak - śuraw, Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Przemysław Łaciński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej dnia 26 października 2011 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie: Impel Cleaning Sp. z o. o. ul. Ślężna 118; 53-111 Wrocław, Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej ALBA Sp. z o. o. ul.
Bytkowska 15; 41-503 Chorzów, adres dla doręczeń ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gminę Zabrze - Jednostka Obsługi
Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu Targowa 2, 41 - 800 Zabrze, przy
udziale wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie:
- Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. z siedzibą w
Rudzie Śląskiej przy ul. Śmiłowickiej 24 oraz Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych
van Gansewinkel Górny Śląsk Sp. z o. o. z siedzibą w Rudzie Śląskiej przy ul. Piotra
Skargi 87, reprezentowany przez Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz
Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. ul. Śmiłowicka 24, 41-706 Ruda Śląska, zgłaszających
przystąpienie po stronie zamawiającego.
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej dnia 26 października 2011 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie: Impel Cleaning Sp. z o. o. ul. Ślężna 118; 53-111 Wrocław, Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej ALBA Sp. z o. o. ul.
Bytkowska 15; 41-503 Chorzów, adres dla doręczeń ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gminę Zabrze - Jednostka Obsługi
Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu Targowa 2, 41 - 800 Zabrze, przy
udziale wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie:
- Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. z siedzibą w
Rudzie Śląskiej przy ul. Śmiłowickiej 24 oraz Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych
van Gansewinkel Górny Śląsk Sp. z o. o. z siedzibą w Rudzie Śląskiej przy ul. Piotra
Skargi 87, reprezentowany przez Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz
Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. ul. Śmiłowicka 24, 41-706 Ruda Śląska, zgłaszających
przystąpienie po stronie zamawiającego.
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się
o zamówienie: Impel Cleaning Sp. z o. o. ul. Ślężna 118; 53-111 Wrocław,
Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej ALBA Sp. z o. o. ul. Bytkowska 15; 41-503
Chorzów, adres dla doręczeń ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław,
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez odwołującego: Impel
Cleaning Sp. z o. o. ul. Ślężna 118; 53-111 Wrocław, Przedsiębiorstwo Techniki
Sanitarnej ALBA Sp. z o. o ul. Bytkowska 15; 41-503 Chorzów, adres dla doręczeńul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław, tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący:……………………
…………………….
...…………………
Sygn. akt: KIO 2320/11
U z a s a d n i e n i e:
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego na "Utrzymanie czystości wewnętrznych powierzchni wspólnego
użytkowania i terenów zewnętrznych zabudowanych nieruchomości komunalnych będących
w zarządzaniu Jednostki Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu,"
ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 2011/S 109 -180383 z 8 czerwca
2011 r., w dniu 26 października 2011 r. w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia, zostało
wniesione odwołanie w formie elektronicznej zgodnie z postanowieniami art. 180 ust. 4
ustawy Prawo zamówieńpublicznych przez konsorcjum firm: Impel Cleaning Sp. z o.o. z
siedzibąwe Wrocławiu, Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej ALBA Sp. z o.o. z siedzibąw
Chorzowie, w kopii przekazane zamawiającemu w tym samym terminie.
Złożenie odwołania nastąpiło skutkiem powiadomienia w dniu 18 października 2011 r.
o odrzuceniu oferty odwołującego na część2 i 3 zamówienia i o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty konsorcjum firm: Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz
Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych van Gansewinkel
GórnyŚląsk Sp. z o.o. z siedzibąw RudzieŚląskiej.
Wobec podjętych czynności oraz zaniechania czynności, odwołujący zarzucił
zamawiającemu:
Gminie
Zabrze
-
Jednostka
Obsługi
Finansowej
Gospodarki
Nieruchomościami w Zabrzu naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 ze zm.), dalej zwanej Pzp, tj.
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, przez naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców przy czynności badania i oceny złożonych ofert i czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia,
2) art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy, przez bezpodstawne odrzucenie ofert odwołującego, w
zakresie części 2 i 3,
3) art. 91 ust 1 ustawy, przez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej, w zakresie części
nr 2 i 3 postępowania,
4) (z ostrożności procesowej) zarzucił równieżniezgodne z przepisem art. 87 ust. 2
ustawy Pzp zaniechanie poprawienia omyłek w ofertach odwołującego, w tym w
szczególności omyłek rachunkowych oraz innych omyłek polegających na
niezgodności ofert ze specyfikacjąistotnych warunków zamówienia, niepowodujących
istotnych zmian w ich treści, w zakresie części nr 2 i 3 postępowania.
Powołując sięna naruszenie swego interesu w uzyskaniu zamówienia, odwołujący
wnosił o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu:
1) uchylenia czynności wyboru oferty wykonawcy, konsorcjum: Wielobranżowy Zakład
Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. z siedzibąw RudzieŚląskiej oraz
Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o.,
2) dokonania ponownej oceny i wyboru najkorzystniejszych ofert z uwzględnieniem ofert
odwołującego, w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia,
3) z ostrożności procesowej równieżo nakazanie zamawiającemu poprawienia zgodnie
z art. 87 ust. 2 ustawy Pzp, omyłek w ofercie odwołującego w zakresie części nr 2 i 3
zamówienia.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów iżądańodwołujący podnosił,że z
przekazanego zawiadomienia o wyborze ofert najkorzystniejszych powziął informację, iż
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp, oferty przez niego złożone w zakresie
części nr 2 i 3 przedmiotowego postępowania, zostały odrzucone przez zamawiającego
gdyżodwołujący:
- przyjął nieprawidłowąstawkęVAT za sprzątanie i załadunek do kontenerów odpadów
wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania;
- nieprawidłowo dokonał obliczeńmatematycznych przy obliczaniu ceny.
W ocenie odwołującego, stanowisko zamawiającego jest bezpodstawne i nie
znajduje uzasadnienia w stanie faktycznym, gdyżczynnośćwyboru oferty
najkorzystniejszej, o której mowa powyżej dokonana została przez zamawiającego, w
wyniku wykonania wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 19 września 2011 r. (sygn.
akt: KIO 1934/11). Zgodnie z przywołanym wyrokiem zamawiającemu nakazane zostało
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej na zadania nr 2 i 3
przedmiotowego postępowania oraz unieważnienie czynności odrzucenia ofert
odwołującego złożonych w zakresie ww. części zamówienia, a także powtórzenie
czynności badania i oceny ofert na zadania nr 2 i 3 z uwzględnieniem oferty
odwołującego.
I. Odwołujący argumentował,że zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp,
zamawiający zobowiązany jest odrzucićofertęzawierającąbłędy w obliczeniu ceny.
Przywołane pojęcie „błędu w obliczaniu ceny," wświetle ostatniego orzecznictwa
Krajowej Izby Odwoławczej, definiowane jest jako „niepodlegająca poprawieniu omyłka
rachunkowa lub rzeczowa dotycząca sposobu wyceny przedmiotuświadczenia, podstaw
wyliczenia, objęcia obliczeniem wszystkich elementów, kompletności i poprawności
wyliczeń. Nie mieści się(w ocenie Izby) w tym pojęciuświadome i celowe zastosowanie
przez Wykonawcębędącego przedsiębiorcąprowadzącym profesjonalnądziałalność
gospodarczą, takiej a nie innej stawki podatku VAT, za której prawidłowośćwświetle
obowiązujących przepisów ponosi odpowiedzialność" (wyrok KIO z dnia 28 kwietnia 2010
r., sygn. akt KIO/UZP 629/10, wyrok KIO z dnia 31 maja 2010 r., sygn. akt KIO/UZP
887/10, sygn. akt KIO/UZP 905/10, wyrok KIO z dnia 18 czerwca 2010 r., sygn. akt
KIO/UZP 1053/10, wyrok KIO z dnia 7 lipca 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1280/10, wyrok
KIO z dnia 23 sierpnia 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1667/10, wyrok KIO z dnia 6 września
2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1779/10, wyrok KIO z dnia 20 października 2010 r., sygn. akt
KIO/UZP 2194/10, wyrok KIO z dnia 15 stycznia 2009, sygn. akt KIO/UZP 1514/08).
Za nie pozbawione znaczenia, uznał odwołujący równieżstanowisko Izby,
zgodne z którym „Zamawiający, który nie wydał jednoznacznych dyspozycji co do
sposobu obliczenia ceny ofertowej w zakresie naliczenia podatku, nie ma prawa na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, odrzucićoferty, w której cena została obliczona
w inny sposób, aniżeli zamawiający zakładał,że uznaje za zgodny z obowiązującymi
przepisami prawa podatkowego" (wyrok KIO z dnia 25 stycznia 2011, sygn. akt KIO
92/11).
W związku z powyższym, mając na uwadze,że zamawiający w treści SIWZ w
przedmiotowym postępowaniu nie wydał jednoznacznych dyspozycji co do sposobu
obliczenia ceny oferty, a ponadto „nie jest uprawniony do dokonywania wiążącej
interpretacji w zakresie właściwej stawki VAT, w inny sposób, aniżeli poprzez wyraźne
wskazanie sposobu obliczenia ceny w ofercie (...)," powtarzając za tezami wyroku Izby,
stwierdził,że „zamawiający” nie jest uprawniony do weryfikowania tej stawki w ofercie
wykonawcy, tak jak nie jest uprawniony do weryfikowania oświadczenia woli wykonania
zamówienia za wskazanącenęw innym zakresie, aniżeli wyznaczony przepisami art. 91
ustawy Pzp," (wyrok KIO z dnia 1 lutego 2011, sygn. akt KIO 125/11). Zgodnie ze
stanowiskiem Izby, „obowiązkiem zamawiających wynikającym z art. 36 ust. 1 pkt 12
ustawy Pzp jest ustalenie sposobu obliczenia ceny oferty, dla możliwości stwierdzenia
zaistnienia takiego błędu konieczne byłoby co najmniej stwierdzenie, iżwykonawca
obliczył cenęswojej oferty w sposób odmienny, niżwymagany w SIWZ. Niewystarczające
jest, w ocenie KIO, odwołanie do przepisu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dn. 5 lipca 2001 r. o
cenach, który nakazuje jedynie uwzględnienie w cenie kwoty podatku od towarów i usług
oraz podatku akcyzowego, jeśli na podstawie odrębnych przepisów sprzedażpodlega
obciążeniu takim podatkiem" (wyrok KIO z dnia 2 marca 2011, sygn. akt KIO 314/11).
Wskazywał, iżIzba, w wyroku z dnia 25 stycznia 2011, sygn. akt KIO 92/11
jednoznacznie podała,że jako wiążącądla wykonawców ubiegających sięo udzielenie
zamówienia publicznego można uznaćstawkępodatku VAT, wprost określonąi
narzuconąprzez zamawiającego w postanowieniach SIWZ. W związku z powyższym, z
uwagi na fakt,że w przedmiotowym postępowaniu nie określono w SIWZ,żadnych
dyspozycji dotyczących zastosowania przez wykonawców ubiegających sięo udzielenie
przedmiotowego zamówienia, określonej stawki podatku VAT, uznał odwołujący za
bezprawnączynnośćzamawiającego, polegającąna odrzuceniu jego oferty na podst. art.
89 ust. 1 pkt 6, z uwagi na przywołanąwyżej okoliczność.
Odwołujący jednocześnie podkreślał,że zastosowana do obliczenia ceny jego
ofert w postępowaniu, stawka podatku VAT, wskazana i przyjęta została prawidłowo tj.
zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. Przesłanki i
podstawy zastosowania przedmiotowych stawek podatku VAT wyjaśnione zostały przez
odwołującego, w wymaganej formie i terminie, nażądanie zamawiającego pismem z dnia
29 lipca 2011 r. Ponadto, poczytał za istotne,że przywołane w uzasadnieniu odrzucenia
oferty, wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądu Administracyjnego w Krakowie,
czy teżopinia kancelarii prawnej, nie znajdująanalogii w przedmiotowej sprawie,
ponieważusługa, która wykonywana będzie w wyniku udzielonego zamówienia, nie
będzie jednąusługąo charakterze kompleksowym, jak równieżz uwagi na fakt, iżw
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, zgodnie z ustalonym poglądem
orzecznictwa i doktryny, „Zamawiający nie jest uprawniony do dokonywania wiążącej
interpretacji w zakresie właściwej stawki podatku VAT, w inny sposób aniżeli przez
wskazanie sposobu obliczenia ceny w ofercie. W konsekwencji zamawiający nie jest
uprawniony do weryfikowania tej stawki w ofercie wykonawcy" (wyrok KIO z 6 maja 2011
r., sygn. akt KIO 874/11). Odwołujący dodatkowo podnosił,że przywołane przez
zamawiającego uzasadnienie dla obowiązku stosowania jednolitej stawki podatku VAT
dla usługi kompleksowej, nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sytuacji. Przyznał
jednocześnie,że w przypadkuświadczenia o charakterze kompleksowym, na które
składa sięczynnośćpodstawowa, której wykonanie było celem zawartej umowy oraz
czynności pomocnicze, które wykonanie umowy miały ułatwiaćlub teżbyćniezbędnymi
do jej wykonania, stosowaćnależy jednąstawkępodatku VAT. Powyższy pogląd
potwierdził ETS w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card
Protection Plan Ltd (CPP) v. Commissioners of Customs and Excise (Wielka Brytania).
Trybunał uznał,że „w celu ustalenia dla celów VAT, czyświadczenie usług obejmujące
kilka części składowych należy traktowaćjako jednoświadczenie, czy teżjako dwa lub
więcejświadczeńwycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąćpod uwagę
treśćartykułu 2(1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każdeświadczenie usług powinno być
traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iżświadczenie obejmujące z
ekonomicznego punktu widzenia jednąusługęnie powinno byćsztucznie dzielone, co
mogłoby prowadzićdo nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT.
Pojedynczeświadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jednąlub więcej części
składowych uznaje sięza usługęzasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy
traktuje sięjako usługi pomocnicze, do których stosuje sięte same zasady
opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługęnależy uznaćza usługępomocnicząw
stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie,
lecz jestśrodkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej." Ponadto, w
przedmiotowej kwestii - wyrokiem z dnia 2 maja 1996 r., w sprawie C-231/94 Faaborg-
Gelting Linen ETS orzekł,że „jeżeli transakcja składa sięz zespołuświadczeńi
czynności, należy wziąćpod uwagęwszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest
rozpatrywana transakcja celem określenia, po pierwsze, czy sąto dwa lub więcej niżdwaświadczenia odrębne, czy teżjednoliteświadczenie, a po drugie, czy w tym ostatnim
przypadku owo jednoliteświadczenie powinno zostaćzakwalifikowane jakoświadczenie
usługi." Mając powyższe na uwadze, jak równieżopis przedmiotu zamówienia, zawarty w
ogłoszeniu o zamówieniu jak i specyfikacji istotnych warunków zamówienia, usługę
stanowiącąmiędzy innymi przedmiot zamówienia – sprzątanie i załadunek do
kontenerów odpadów wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego
użytkowania, zdaniem odwołującego, należy uznać, nie jak twierdzi zamawiający, za
usługępomocniczą, ale usługęzasadniczą. Wywodził, iżwbrew przyjętej przez
zamawiającego tezie, istnieje możliwość,że w ramach jednej umowy,świadczonych jest
kilka usług, wśród których wyodrębnićmożna zarówno usługi charakterze zasadniczym
jak i pomocniczym. Zważywszy na okoliczność,że sprzątanie i załadunek do kontenerów
odpadów wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania, w
przedmiotowym postępowaniu, nie jest wyłącznieśrodkiem do lepszego wykorzystania
usługi, ale w myśl opisu dokonanego przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu
jak równieżspecyfikacji istotnych warunków zamówienia, stanowi cel sam w sobie, to w
ocenie odwołującego, nie może byćkwalifikowany jako usługa pomocnicza, dla której
stosowana jest jedna stawka podatku VAT - jak dla usługi zasadniczej. Podnosił, iż
argumenty zamawiającego o charakterze zamawianej w ramach przedmiotowego
zamówienia usługi, jakoświadczenia kompleksowego z zasady, podważa również
przyjęty przez ETS pogląd, zgodnie, z którym „nie ma określonych normatywnie
kryteriów, czy teżinnych wyznaczników, które pozwalałaby w sposób precyzyjny
wyznaczyćgranice pomiędzy przypadkami, gdy mamy do czynienia z kilkomaświadczeniami, które należy opodatkowaćodrębnie, a sytuacjąkiedy związek pomiędzy
tymiświadczeniami jest takścisły, iżnależy jużmówićo istnieniu jednegoświadczenia o
charakterze złożonym (kompleksowym), które powinno byćopodatkowane według
jednolitych zasad. Każda sytuacja powinna byćanalizowana indywidualnie z
uwzględnieniem charakterystycznych dla niej i istotnych elementów z punktu widzenia
rozpatrywania istnienia związku pomiędzy poszczególnymi czynnościami, i w tym
kontekście ewentualnego traktowania ich jako jednej gospodarczej całości (jednegoświadczenia)." W związku z powyższym, odwołujący uznał,że przyjęty przez niego
sposób opodatkowania jest prawidłowy.
II. Odnosząc siędo drugiego zarzutu wobec jego ofert, podnosił iżnie stanowi
podstawy, skutkującej odrzuceniem oferty na zasadzie postanowieńart. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp, „nieprawidłowe dokonanie obliczeńmatematycznych przy obliczaniu ceny."
Zgodnie z ustalonym poglądem orzecznictwa i doktryny, uznaje siębowiem,że błąd
rachunkowy, nie jest błędem w obliczeniu ceny. Przyjęto,że cechąodróżniającąbłąd
rachunkowy od błędu w obliczeniu ceny, jest m.in. możliwośćewentualnej poprawy tego
pierwszego na podst. art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp. Natomiast błąd w obliczeniu ceny,
jako polegający na nieprawidłowym założeniu zasadności zastosowania pewnych
standardów prawnych (wyrok KIO z 18 lutego 2011, sygn. akt KIO 232/11), poprawieniu
ulec nie może. Mając na względzie,że zamawiający jednoznacznie zakwalifikował
popełniony przez odwołującego błąd jako „matematyczny," a wiec innymi słowy
rachunkowy, bezsprzecznym zdaniem odwołującego jest, iżzobligowany był, zgodnie z
dyspozycjąart. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp dokonaćczynności poprawienia tegoż.
Podkreślał,że dokonanie ww. czynności poprawy, zgodnie z wykładniąjęzykową,
celowościowąoraz funkcjonalnąprzepisu art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, nie jest
uzależnione od woli, czy uznania zamawiającego, ale stanowi jego obowiązek, wprost
wynikający z przywołanego przepisu. Identyczne stanowisko, w przedmiotowej kwestii,
zaprezentowała KIO w wyroku z dnia 10 grudnia 2010 (KIO/UZP 2593/10): „zgodnie z
art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, Zamawiający jest obowiązany do poprawienia w ofercie
oczywistych omyłek rachunkowych i ze względu na użyty w przepisie tryb oznajmujący
nie jest to możliwość, jaka stoi przed Zamawiającym, ale obowiązek." Odwołujący,
podkreślał jednocześnie,że ustawa Pzp nie zawierażadnego ograniczenia co do
zakresu poprawy omyłek rachunkowych, a w szczególności nie uzależnia
dopuszczalności dokonania zmiany od skutków, które wywołane zostanąw treści oferty.
Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, zamawiający, zobowiązany jest dokonać
poprawy omyłki, choćby poprawa skutkowała nawet istotnązmianątreści oferty. Wobec
powyższego, odwołujący podnosił,że bezpodstawnym było odrzucenie na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, ofert złożonych przez niego w zakresie części 2 i 3
postępowania.
Odwołujący podkreślał okoliczność, iżzamawiający, jako alternatywnąpodstawę
prawnąodrzucenia jego ofert, wskazał równieżart. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, uzasadniając,że wykonawca przy wyliczeniu ceny zastosował dane niezawarte w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oraz nie dostosował wyliczeńdo opisu obliczenia ceny zgodnie ze
specyfikacjąistotnych warunków zamówienia tj. zastosował do obliczeńnie ułamek
zwykły ale ułamek dziesiętny tym samym czyniąc treśćoferty, treściąnieodpowiadającą
treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający, na podst. art. 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Pzp odrzuca ofertę, jeżeli jej treśćnie odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 rzeczonej ustawy.
Dla prawidłowego zastosowania powyższego przepisu, jak argumentował odwołujący,
niezbędnym jest ustalenie znaczenia użytych w powyższym tekście definicji „treśćoferty"
oraz „treśćspecyfikacji istotnych warunków zamówienia." Mając na względzie
jednoznaczne stanowisko doktryny oraz ugruntowane orzecznictwo Izby, stwierdził,że
pod pojęciem „treśćSIWZ" rozumie się„zawarty w opisie przedmiotu zamówienia opis
potrzeb i wymagańzamawiającego, które musząbyćzaspokojone w wyniku
postępowania o udzielenie zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą
starannościąumowy w sprawie zamówienia publicznego (KIO/UZP 883/08). „Treść
oferty" to „jednostronne zobowiązanie wykonawcy do wykonania oznaczonegoświadczenia, które zostanie zrealizowane na rzecz Zamawiającego, jeśli oferta złożona
przez wykonawcęzostanie uznana za najkorzystniejsząw postępowaniu i zostanie z nim
zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego" (KIO/UZP 883/08). Stąd też
wywodził,że decyzja zamawiającego o odrzuceniu oferty na podst. art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy prawo zamówieńpublicznych, musi miećuzasadnienie w merytorycznej ocenie
oferty (KIO/UZP 151/08; KIO/UZP 228/10; KIO 297/11). Zdaniem odwołującego,
zamawiający wyżej wymienionego merytorycznego uzasadnienia w odrzuceniu oferty nie
powołuje. Zamawiający, odrzucając oferty, nie wskazał na niezgodnośćzaoferowanego
przez konsorcjumświadczenia z rodzajem bądźzakresemświadczenia opisanym przez
JednostkęObsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Zamawiający jako faktycznąprzyczynęodrzucenia
oferty odwołującego podał wyłącznie okoliczność,że zaproponowana przez konsorcjum
cena obliczona została przy pomocy ułamka dziesiętnego a nie zwykłego. Tym samym, w
ocenie odwołującego, zamawiający jednoznacznie potwierdził,że zakres i rodzajświadczenia, do którego wykonywania, na mocy złożonego oświadczenia woli, jakim jest
oferta, zobowiązał sięodwołujący, jest tożsamy i odpowiada wymogom określonym w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a popełniony przez odwołującego błąd jest
błędem natury rachunkowej. Bezsprzecznym bowiem jest,że w matematyce przyjmuje
się, iżwartośćwyrażona byćmoże zarówno w ułamku dziesiętnym jak i zwykłym.
Powyższe potwierdza równieżokoliczność, iżsam zamawiający w uzasadnieniu
jednoznacznie wskazał, iżprzyczynąodrzucenia ofert jest przyjęty do obliczeńprzez
odwołującego rodzaj ułamka. Nadmienił ponadto,że zamawiający nie kwestionował
faktu,że zastosowany przez odwołującego do obliczeńułamek dziesiętny, odpowiada w
istocie wskazanemu w specyfikacji istotnych warunków zamówienia ułamkowi zwykłemu
17/30. Przywiodło to odwołującego do wniosków, iżzamawiający, wżaden sposób nie
wykazał jako podstawy odrzucenia ofert, sprzeczności zaoferowanegoświadczenia z
rodzajem, wielkościąlub teżparametrami wymaganymi zgodnie ze specyfikacjąistotnych
warunków zamówienia. Jako podstawęodrzucenia z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp podał
wyłącznie ewentualny błąd rachunkowy odwołującego w obliczeniu ceny oferty.
Zamawiający, w informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej stwierdził,że „nie był w
stanie, badając treśćoferty, jednoznacznie określićbłędu wykonawcy przy obliczeniu
ceny." Przywołane twierdzenie stoi jednak w jawnej sprzeczności, z pozostałymi
oświadczeniami zamawiającego, zawartymi w tej samej informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej. Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomości w Zabrzu
nazwała bowiem błąd odwołującego tj.: „Zamawiający dokładnie sprecyzował część
miesiąca 17/30 i nie dopuścił na tym etapie wyliczeńzmiany ułamka zwykłego na
dziesiętny, zaokrąglając go do dwóch miejsc po przecinku." W związku z powyższym,
uznał odwołujący,że przywołany błąd w jego ofercie, zgodnie z dyspozycjąart. 87 ust. 2
ustawy Pzp powinien zostaćprzez zamawiającego poprawiony. Odwołujący podnosił,że
nawet przyjmując, iżobliczenie ceny oferty przy użyciu ułamka dziesiętnego
odpowiadającego ułamkowi zwykłemu, w zakresie dotyczącym spornej wartości, było
niedopuszczalne, to nie może byćkwalifikowane jako niedbalstwo lub niestaranność,
skutkująca zwolnieniem zamawiającego od obowiązku dokonania czynności poprawy
takiej omyłki. Za istotne poczytał,że wbrew twierdzeniom zamawiającego, odwołujący nie
zastosował sposobu obliczenia ceny innego niżwskazany w SIWZ. Nie można bowiem
nazywać, innym niżokreślonym w SIWZ sposobem obliczenia ceny, przypadku, gdy
odmiennośćta polega zastosowaniu we wzorze podanym przez zamawiającego,
odpowiadającego ułamkowi zwykłemu ułamka dziesiętnego. Nadmienił,że w
matematyce uznaje się,że ułamek wyrażony byćmoże zarówno jako ułamek zwykły jak
teżjako ułamek dziesiętny.
Reasumując, stwierdził,że obliczając cenęofert, postąpił zgodnie z
instrukcjami określonymi w SIWZ, tj. zamawiający w Rozdziale 10 SIWZ, zażądał aby
wykonawca ubiegający sięo udzielenie przedmiotowego zamówienia ofertęzłożył na
załącznikach o treści zgodnej z załączonymi wzorami (rozdz. 10, pkt 10.5 SIWZ).
Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu, we wzorach
formularzy cenowych, opisanych w załącznikach A. l do SIWZ określiła podstawowe,
niezbędne dane do obliczenia ceny oferty, a także przedstawiła instrukcję, w myśl której
wykonawca, zobligowany był skalkulowaćcenęoferty, w zakresie odpowiednich części
przedmiotowego zamówienia. Zamawiający uszczegółowił powyższe informacje,
dotyczące sposobu obliczenia ceny, w skierowanych do wykonawców, wyjaśnieniach do
SIWZ. Odwołujący stwierdził,że wszystkie powyżej przywołane i wymienione informacje i
polecenia uwzględnił w złożonych przez siebie ofertach. Ponadto przyjmując nawet,że
użycie przez odwołującego do obliczeńułamka dziesiętnego skutkuje omyłkąw ofercie,
to zamawiający nie jest uprawniony z wymienionego powodu odrzucićtakiej oferty, ale w
myśl art. 87 ust. 2 ustawy Pzp winien jąpoprawić. Wobec powyższego, odwołujący
podnosił,że bezpodstawnym było odrzucenie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy
Pzp ofert złożonych przez niego w zakresie części 2 i 3 postępowania.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 27 października 2011 r. do postępowania
odwoławczego zgłosiło swoje przystąpienie pismem z dniu 28 października 2011 r., w kopii
przesłanym stronom - po stronie zamawiającego konsorcjum: Wielobranżowy Zakład
Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o., które wniosło o oddalenie odwołania i utrzymanie
czynności wyboru jego ofert na część2 i 3 zamówienia. Izba postanowiła dopuścićwybrane
konsorcjum do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów odwołania, do protokołu rozprawy potrzymał
stanowisko przedstawione w piśmie powiadamiającym o odrzuceniu oferty odwołującego na
część2 i 3 zamówienia z dnia 17 października 2011 r.
Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania w oparciu o postanowienia art.
189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (SIWZ) z załącznikami i wyjaśnieniami, oferty odwołującego,
oferty wykonawców: Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j.
oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o. wraz z
zapytaniami zamawiającego i wyjaśnieniami wykonawców do treści złożonych ofert, akt
sprawy sygn. KIO 1934/11. Ponadto Izba rozważyła stanowiska stron przedstawione w
złożonych pismach oraz do protokołu rozprawy.
Izba dopuściła wnioskowany przez odwołującego dowód z opinii doradcy
podatkowego Marzeny S. Izba nie dopuściła dowodu z ogłoszenia o zamówieniu Dz. Urz. UE
2010/S 105-159606 tego samego zamawiającego na usługi sprzątania oraz usługi sanitarne
na obszarach miejskich lub wiejskich oraz usługi powiązane – jako nie mającego znaczenia
dla rozstrzygnięcia sprawy.
Rozpatrując odwołanie w granicach podnoszonych zarzutów, stosownie do art. 192
ust. 7 ustawy Pzp, Izba ustaliła co następuje.
W opisie zamówienia w SIWZ zamawiający podzielił przedmiot zamówienia na 5 części.
Przedmiot zamówienia w 2 i 3 części obejmuje: Utrzymanie czystości wewnętrznych
powierzchni wspólnego użytkowania i terenów zewnętrznych zabudowanych nieruchomości
komunalnych będących w zarządzaniu Jednostki Obsługi Finansowej Gospodarki
Nieruchomościami, odpowiednio: Punkt Obsługi Mieszkańców 3 i Punkt Obsługi
Mieszkańców 4.
Zamawiający zapowiedział, iżprzy wyborze najkorzystniejszej oferty, kierowaćsiębędzie
kryterium najniższej ceny.
Punkt 12 SIWZ Opis sposobu obliczenia ceny.
Przez cenęnależy rozumiećdefinicjęzawartąw art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 lipca 2001
r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.).
Punkt 12.1. oferta musi zwieraćostatecznąsumarycznącenęobejmującąwszystkie koszty z
uwzględnieniem wszystkich opłat i podatków (także podatku od towarów i usług).
Punkt 12.3. cena jednoznacznie musi wynikaćz wyliczeńpodanych w formularzu ofertowym
poz. 1. Przy wypełnieniu formularza ofertowego wykonawca powinien wyliczyćpodatek VAT,
stosując zasady,że kwoty zaokrągla siędo pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5
grosza pomija się, a końcówki powyżej 0,5 grosza zaokrągla siędo jednego grosza.
W załączniku A do SIWZ wykonawca zobowiązany był podaćcenęcałkowitąbrutto, netto
oraz podatek VAT kwotowo wraz ze wskazaniem zastosowanej stawki, odpowiednio w
odniesieniu do każdej części zamówienia, na którąskładał ofertę.
W załączniku A 1 odpowiednio dla części 2 i 3 zamówienia zamawiający oznaczył wielkości
powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych do utrzymania czystości, ilośćmiesięcyświadczenia usługi określił na 24 i 17/30, wykonawca zobowiązany był podaćw tabeli nr 1
następujące dane: ceny jednostkowe za 1 m2 /1 miesiąc netto, ceny netto wynikające z
przemnożenia powierzchni, stawki netto i ilości miesięcy, stawki podatku VAT, wartość
podatku VAT oraz ceny brutto.
Natomiast w tabeli nr 2 wykonawca zobowiązany był podaćnastępujące dane: cenę
ryczałtowąnetto za załadowanie jednego kontenera o pojemności 7 m3, osobno dla
wewnętrznych powierzchni oraz terenów zewnętrznych. Cenęnetto za załadowanie jednego
kontenera należało przemnożyćprzez ilośćpodanych przez zamawiającego kontenerów
wyliczając cenęnetto, wartośćpodatku VAT według właściwej stawki oraz cenębrutto. Z
podsumowania wszystkich pozycji miała wynikaćcena ofertowa brutto podana w formularzu
oferty.
Czas realizacji zamówienia został oznaczony na okres od 14 stycznia 2012 do 30 stycznia
2014 r.
Na część2 i 3 zamówienia wpłynęły po 4 oferty.
Zamawiający odrzucił oferty trzech wykonawców w każdej ze wskazanych części
zamówienia, w tym oferty odwołującego.
Odwołujący zaoferował wykonanie przedmiotu zamówienia:
- na część2 za cenębrutto 408 646,86 zł, w tym VAT w kwocie 37 783,86 zł tj. według stawki
8% i 23%, cena netto 370 863,00 zł.
- na część3 za cenębrutto 544 166,86 zł, w tym VAT w kwocie 43 964,83 zł tj. według stawki
8% i 23%. Cena netto 500 202,03 zł.
Odwołujący przedstawił formularze cenowe dla części 2 i 3, gdzie dokonane wyliczenia
składająsięna cenęcałkowitąoferty.
Odwołujący zastosował następujące stawki VAT:
W zakresie części 2 i 3 zamówienia,
- sprzątanie powierzchni wewnętrznych - 23%, cena za załadowanie jednego kontenera dla
wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania – 8%,
- sprzątanie powierzchni zewnętrznych - 8%, cena za załadowanie jednego kontenera dla
zewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania – 8%.
Zamawiający wybrał na część2 i 3 zamówienia oferty konsorcjum: Wielobranżowy Zakład
Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o. z siedzibąw RudzieŚląskiej, które zaoferowało
wykonanie przedmiotu zamówienia:
- na część2 za cenębrutto 451 289, 76 zł, w tym VAT w kwocie 42 185,22 zł tj. według
stawki 8% i 23%,
- na część3 za cenębrutto 560 413,81 zł, w tym VAT w kwocie 51 271,65 zł tj. według stawki
8% i 23%.
Różnica jest taka pomiędzy ofertąodwołującego, a wybranego wykonawcy, w zakresie
zastosowanych stawek podatku VAT, iżwybrane konsorcjum w odniesieniu do części 2 i 3 w
zakresie ceny za sprzątanie odpadów wielkogabarytowych i załadowanie jednego kontenera
dla wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania przyjęło stawkępodatku VAT w
wysokości podstawowej 23%, a nie tak jak odwołujący w wysokości preferencyjnej 8%.
Uprzednio, pismami z 26 lipca 2011 r. zamawiający wezwał wykonawców do złożenia
wyjaśnieńna podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w odniesieniu do zastosowanych stawek
podatku VAT.
Wszyscy wykonawcy, którzy złożyli oferty, poza odwołującym, podali iżceny ich ofert zostały
wyliczone z zastosowaniem stawki podatku VAT w wysokości 23% w odniesieniu do
utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych oraz w odniesieniu do usuwania i
załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni
wspólnego użytkowania, jako usługi powiązanej. Natomiast do obliczenia ceny utrzymania
czystości terenów zewnętrznych, wykonawcy zastosowali stawkępodatku VAT 8% oraz w
odniesieniu do usługi usuwania i załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z
zewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania jako usługi powiązanej, zastosowali tą
samąstawkępodatku, tj. 8%.
Odwołujący, jako jedyny, zastosował natomiast dla oferowanej usługi usuwania i załadunku
do kontenera odpadów wielkogabarytowych zarówno z wewnętrznych jak i zewnętrznych
powierzchni wspólnego użytkowania, jednolitąstawkę8% podatku VAT.
Odwołujący został wezwany przez zamawiającego w dniu 23 i 25 sierpnia 2011 r. do złożenia
wyjaśnieńw trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w odniesieniu do sposobu wyliczenia pozycji
cenowych – przedstawienia matematycznego sposobu obliczenia ceny.
W pismach z dnia 25 i 28 sierpnia 2011 r. odwołujący przedstawił szczegółowy
matematyczny sposób wyliczenia ceny ofert na część2 i 3 zamówienia, gdzie podtrzymał
wyliczenia, iżcena brutto jego oferty wynosi:
- 408 646, 86 zł na część2,
- 544 166,86 zł na część3 zamówienia,
Pismem z dnia 30 sierpnia 2011 r. zamawiający powiadomił odwołującego o odrzuceniu jego
ofert na wymienione części zamówienia, ze względu na błąd w obliczeniu ceny – przyjęcie
nieprawidłowej stawki podatku VAT i dokonanie nieprawidłowych obliczeńmatematycznych.
Wyrokiem z dnia 19 września 2011 r. Krajowa Izba Odwoławcza w sprawie KIO 1934/11
uwzględniła odwołanie konsorcjum: Impel Cleaning Sp. z o.o. i Przedsiębiorstwo Techniki
Sanitarnej ALBA Sp. z o.o. i nakazała powtórzenie czynności oceny oraz wyboru ofert na
część2 i 3 zamówienia, bez merytorycznej oceny zarzutów, poza uwzględnieniem zarzutu
formalnego o braku dostatecznego uzasadnienia faktycznego kwestionowanych czynności.
W wyniku ponowienia czynności oceny ofert w zakresie części 2 i 3 zamówienia,
zamawiający ponownie wybrał oferty wykonawcy: Wielobranżowy Zakład Usługowy
Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van
Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o. z siedzibąw RudzieŚląskiej, odrzucił oferty
odwołującego z następującym uzasadnieniem w piśmie z dnia 17 października 2011 r.
Błąd w obliczeniu ceny, tj.
A) wykonawca przyjął nieprawidłowąstawkępodatku VAT za sprzątanie i załadunek do
kontenerów odpadów wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego
użytkowania. Powyższe czynności, których istota polega na usuwaniu odpadów
wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania łącznie ze
sprzątaniem miejsc, z których były odbierane odpady, winny byćsklasyfikowane pod
symbolem 81.21.10 (usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i obiektów
przemysłowych) klasyfikacji PKWiU 2008 obowiązującej do celów podatku VAT od 1 stycznia
2011 r.Świadczenie tych usług, jako niewskazanych w załączniku nr 3 do ustawy VAT objęte
jest podstawowąstawkąpodatkowątj. 23%.
Zamawiający uznał za błędnąstawkęVAT przyjętąprzez wykonawcędla powyższych
czynności, między innymi w oparciu o:
-
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 lipca 2006 r. (sygn. akt I FSK 945/05,
publikacja ONSAiWSA 2007/4/91), w którym zawarto stanowisko następujące (...) „przy
czynnościach o charakterze kompleksowym (...), na które składa sięczynnośćpodstawowa,
będąca celem umowy zawartej przez podatnika z klientem, a także czynności pomocnicze
niezbędne do wykonywania czynności podstawowej, ustalając właściwąstawkępodatku od
towarów i usług, należy przyjmowaćjednolita stawkędla całego kompleksu czynności, biorąc
pod uwagęcharakter czynności podstawowej.”
-
Wyrok Sądu Administracyjnego w Krakowie z 2 października 2008 r. (sygn. akt I
SA/Kr 1228/07 - „ (...) istnieje grupa usług o charakterze złożonym, w skład których może
wchodzićszereg innych, odrębnych usług. Pojedynczeświadczenie ma miejsce zwłaszcza
wtedy, gdy jednąlub więcej części składowych uznaje sięza usługęzasadniczą, podczas
gdy inny lub inne elementy traktuje sięjako usługi pomocnicze, do których stosuje sięte
same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługęnależy uznaćza usługę
pomocnicząw stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla podatnika celu
samego w sobie, lecz jestśrodkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.”
- wyrok KIO z dnia 15 października 2010 r. sygn. akt KIO 2138/10.
B) wykonawca nieprawidłowo dokonał obliczeńmatematycznych przy obliczeniu ceny.
Strony zgodnie przyznały,że w związku z wyliczeniem matematycznym zamawiającego, w
zakresie części 2 zamówienia:
Poz. 1 sprzątanie powierzchni wewnętrznych winna byćcena netto 53 094,73 zł, a podana
przez odwołującego wynosiła 53 101,94 zł,
Poz. 2 sprzątanie powierzchni zewnętrznych winna byćcena netto 260 728,82 zł, a podana
przez odwołującego wynosiła 260 764,20 zł,
części 3 zamówienia:
Poz. 1 sprzątanie powierzchni wewnętrznych cena netto 42 000,00 zł, a odwołującego
42 000,00 zł – taka sama,
Poz. 2 sprzątanie powierzchni zewnętrznych cena netto 14 000,00 zł, a odwołującego
14 000,00 zł – taka sama.
Izba zważyła co następuje.
Izba uznała,że odwołujący będąc uczestnikiem postępowania przetargowego,
posiadał legitymacjędo korzystania ześrodków ochrony prawnej. Zatem potwierdzenie się
podnoszonych zarzutów, iżnastąpiło naruszenie przez zamawiającego wskazanych
przepisów ustawy Prawo zamówieńpublicznych, mogłoby powodowaćszkodędla interesu
odwołującego.
Przechodząc do oceny zarzutów odwołania:
Ad. I. Należało miećna względzie,że ustawa Prawo zamówieńpublicznych w art. 2
pkt 1 zawiera definicjęceny, która odsyła wprost do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca
2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050, z późn. zm.). Na gruncie tej ustawy cena to
wartośćwyrażona w jednostkach pieniężnych, którąkupujący jest obowiązany zapłacić
przedsiębiorcy za towar lub usługę: w cenie uwzględnia siępodatek od towarów i usług oraz
podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedażtowaru (usługi)
podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Z
powyższego wynika,że definicja ustawowa ceny, posługuje sięcenąbrutto. Wślad za tym,
stosownie do przepisu art. 36 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, zamawiający zobowiązany jest do
określenia w SIWZ opisu sposobu obliczenia ceny. Opis ten wiąże wykonawców, przy
sporządzeniu oferty i zamawiającego w trakcie oceny. Jedynie oferty zawierające cenę
obliczonązgodnie ze sposobem wskazanym w SIWZ mogąbyćuznane za spełniające
wymagania i stanowićprzedmiot porównania przez zamawiającego w toku czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty. W sytuacji, w której zamawiającyżądał od wykonawców obliczenia
ceny poprzez wskazanie w formularzu cenowym podania stawek podatku VAT za
poszczególne elementy zamówienia - nie może budzićwątpliwości, iżwskazanie stawki
podatku mieściło sięw sposobie obliczenia ceny. Oczywistym jest, mimoże wykonawca jako
podatnik określa tąstawkę, to jednak nie może byćona dowolna, ale wynikająca z
obowiązujących przepisów prawa na dzieńupływu terminu składania ofert, stosowna dla
danego przedmiotu opodatkowania. Dyspozycje zamawiającego mające znaczenie dla
obliczenia ceny oferty, zostały podane na tyle w sposób jasny,że umożliwiały wykonawcom
złożenie poprawnych ofert. Przedmiot zamówienia dookreślono jako:
- powierzchnie przeznaczone do utrzymania czystości wewnętrznych powierzchni
wspólnego użytkowania,
- powierzchnie przeznaczone do utrzymania czystości terenów zewnętrznych
zabudowanych.
W odniesieniu do każdej z ww. powierzchni, wykonawca zobowiązany był zaoferować
sprzątanie i załadunek do kontenerów pojemności 7m3 odpadów wielkogabarytowych.
Zamawiający wymagał podania obowiązujących dla danych usług stawek podatku
VAT i obliczenia ceny oferty, a więc z zastosowaniem właściwych stawek tego podatku.
Izba podzieliła stanowisko zamawiającego oraz przystępującego w odniesieniu do
stawek podatku VAT, jakie znajdujązastosowanie do opodatkowania usługi stanowiącej
przedmiot zamówienia.
Zasady stosowania właściwych stawek w podatku od towarów i usług określone
zostały w ustawie z dnia 11 marca 2011 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54
poz. 535 z późn. zm.). Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 wyżej cytowanej ustawy,
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatneświadczenie
usług na terytorium kraju. Zaśzgodnie z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące
przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5 ustawy, wymienionych w klasyfikacjach
wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, sąidentyfikowane za pomocą
tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze
wydane na tej podstawie powołująsymbole statystyczne. Stosownie do przepisu art. 41 ust.
1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art.119 ust. 7, art.
120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach
wykonawczych, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami
obniżonymi. W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr
3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.
Zgodnie z art. 146a pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w okresie od
dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 31 grudnia 2013 roku, z zastrzeżeniem art. 146f:
-
stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%,
-
stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika
nr 3 do ustawy wynosi 8%.
Odnosząc powyższe do poszczególnych zakresów czynności stanowiących
przedmiot zamówienia opisanych w tabeli nr 1 i tabeli nr 2 załącznika A. l do SIWZ
„Formularz cenowy " należy stwierdzićże:
1. czynności wskazane w wierszu pierwszym tabeli nr 1 - „Powierzchnia przeznaczona do
utrzymania czystości wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania" - winny być
sklasyfikowane pod symbolem 81.21.10 (usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i
obiektów przemysłowych, klasyfikacja PKWiU z 2008 r. obowiązująca do celów podatku VAT
od 1 stycznia 2011 r.
Świadczenie tych usług, jako nie wykazanych w załączniku nr 3 do
ustawy VAT objęte jest podstawowąstawkąpodatkowątj. 23%,
2. czynności wykazane w wierszu drugim tabeli nr 1- „ Powierzchnia przeznaczona do
utrzymania czystości terenów zewnętrznych zabudowanych" - winny być
sklasyfikowane pod symbolami 81.29.12.0 (usługi zamiataniaśmieci i usuwaniaśniegu) oraz
81.30.10.0 (usługi związane z zagospodarowaniem terenów zieleni) klasyfikacji PKWiU z
2008 r. obowiązującej dla celów podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. Usługi te, jako wykazane
w pozycjach 174 i 176 załącznika nr 3 do ustawy o VAT korzystająz obniżonej, 8 % stawki
podatku VAT, którąnależy zastosowaćprzy ichświadczeniu,
3. czynności wskazane w wierszu pierwszym tabeli nr 2 – których istota polega na usuwaniu i
załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni
wspólnego użytkowania (np. meble, zużyty sprzęt AGD itp.) łącznie ze sprzątaniem
miejsc, z których odbierane były odpady, winny byćsklasyfikowane pod symbolem
81.21.10 (usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych)
klasyfikacji PKWiU z 2008 r. obowiązującej dla celów podatku VAT od 1 stycznia 2011 r.Świadczenie tych usług, jako nie wykazanych w załączniku nr 3 do ustawy VAT objęte jest
podstawowąstawkąpodatkowątj. 23%,
4. czynności wykazane w wierszu drugim tabeli nr 2, których istota polega na usuwaniu i
załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z terenów zewnętrznych (np.gruzu), łą
cznie ze sprzątaniem miejsc, z których były odbierane odpady - winny byćsklasyfikowane
pod symbolem 81.29.12.0 (usługi zamiataniaśmieci i usuwaniaśniegu) klasyfikacji PKWiU z
2008 r. obowiązującej dla celów podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. Usługi te, jako wykazane
w pozycji 174 załącznika nr 3 do ustawy o VAT korzystająz obniżonej, 8 %-owej stawki
podatku VAT, którąnależy zastosowaćprzy ichświadczeniu.
Z
godnie z punktem 7.3 zasad metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług
(PKWiU) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r.
(Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.), zaliczanie danego produktu do odpowiedniego
grupowania jest obowiązkiem producenta (usługodawcy). Wynika to z faktu,że właśnie
producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia
produktu (usługi) do właściwego grupowania PKWiU, w szczególności charakteruświadczonej usługi. Zawarta w aktach postępowania przetargowego opinia statystyczna
wydana w dniu 4 sierpnia 2010 roku (pismo znak: OK-5672/PKD-2311/2010 Urzędu
Statystycznego w Łodzi, potwierdza prawidłowośćzastosowanego przez zamawiającego
grupowania statystycznego, a co za tym idzie stawek VAT. W opinii tej wydanej w stanie
prawnym obowiązującym w roku 2010, w którym dla celów podatkowych miała zastosowanie
klasyfikacja PKWiU z 1997 roku, Urząd Statystyczny umieścił usługi wskazane powyżej w
punkcie 3 w grupowaniu 74.70.1 PKWiU 1997 (odpowiadające w PKWiU-2008 r. 81.21.10.0),
dla usług objętych w/w grupowaniem statystycznym do końca 2010 roku obowiązującąbyła
stawka VAT 22%, natomiast od 1 stycznia 2011 rokuświadczenie tych usług, jako nie
wykazanych w załączniku nr 3 do ustawy objęte jest podstawowąstawkąpodatkową23%. Z
kolei usługi wskazane powyżej w punkcie 4, Urząd Statystyczny umieścił w grupowaniu
90.03.13 -00 PKWiU 1997 (w PKWiU-2008 r. odpowiada mu grupowanie 81.29.12.0, które to
grupowanie było wymienione w poz.153 załącznika nr 3 do ustawy VAT w brzmieniu
obowiązującym w 2010 roku, a co za tym idzie usługi objęte w/w grupowaniem
statystycznym korzystały z obniżonej (7% do końca 2010 roku) stawki VAT. Obecnie jest to
pozycja 174 załącznika nr 3 ustawy o VAT, a usługi wykazane w tej pozycji korzystająw 2011
roku z obniżonej 8%-owej stawki VAT.
Przestawione wyżej stanowisko, Izba uznała za prawidłowe i potwierdzone
wiarygodnym dowodem w postaci przytaczanej wyżej opinii uprawnionego organu
statystycznego. Na uwzględnienie nie zasługiwał natomiast dowód przedstawiony przez
odwołującego - opinii doradcy podatkowego, „rekomendującej” stosowanie stawki 8%
podatku VAT od elementu usługi usuwania i załadunku do kontenera odpadów
wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania łącznie ze
sprzątaniem miejsc, z których odbierane były odpady, w oparciu o grupowanie kod PKWiU
38.21.2 tj. usługi związane z usuwaniem odpadów innych niżniebezpieczne, wymienionych
w pozycji 149 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług - jako nie
potwierdzony dokumentem urzędowym, ograniczający sięzaledwie do rekomendowania
danego stanowiska, z przytoczeniem odnośnych unormowań.
W związku z powyższym, zachodziły podstawy do uznania poglądów odwołującego,
iżmoże zastosowaćobniżonąstawkępodatku VAT dla wymienionego zakresu
opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy o podatku VAT w
oparciu o wykaz usług załącznika 3 do tej ustawy, gdzie w pozycji 149 wyszczególniono
usługi związane z usuwaniem odpadów innych niżniebezpieczne, o symbolu statystycznym
PKWiU 38.21.2 - za niewłaściwe. W ocenie Izby, w odniesieniu do usługi sprzątania i
załadunku do kontenerów pojemności 7m3 odpadów wielkogabarytowych z wewnętrznych
powierzchni wspólnego użytkowania, zastosowanie znajduje stawka VAT 23%, równieżz
tego względu, iżjest usługa subsydiarna, komplementarna w ramach usługi złożonej, gdzie
zasadnicze znaczenie ma utrzymanie czystości wewnętrznych powierzchni wspólnego
utrzymania, opodatkowane stawką23% co stanowi okolicznośćbezsporną. Zachodzi
bezpośredni związek ze sprzątaniem powierzchni wewnętrznych wspólnego użytkowania, a
gromadzeniem z nich odpadów, w tym wielkogabarytowych, jako elementem całej usługi.
Stąd zastosowanie znajduje stawka jakąobciążona jest usługa główna. Na okolicznośćtaką
wskazywał sam odwołujący przytaczając w uzasadnieniu odwołania stanowisko, iżw
przypadkuświadczenia o charakterze kompleksowym, na które składa sięczynność
podstawowa, której wykonanie było celem zawartej umowy oraz czynności pomocnicze,
które wykonanie umowy miały ułatwiaćlub teżbyćniezbędnymi do jej wykonania, stosować
należy jednąstawkępodatku VAT, przytaczając pogląd ETS w wyroku z dnia 25 lutego
1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) v. Commissioners of Customs
and Excise (Wielka Brytania), gdzie Trybunał uznał,że „w celu ustalenia dla celów VAT, czyświadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktowaćjako jednoświadczenie, czy teżjako dwa lub więcejświadczeńwycenianych odrębnie, należy przede
wszystkim wziąćpod uwagętreśćartykułu 2(1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każdeświadczenie usług powinno byćtraktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iżświadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jednąusługęnie powinno być
sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzićdo nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu
podatku VAT. Pojedynczeświadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jednąlub więcej
części składowych uznaje sięza usługęzasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy
traktuje sięjako usługi pomocnicze, do których stosuje sięte same zasady opodatkowania,
co do usługi zasadniczej.”
Stwierdzenie,że wykonawca obliczył cenęswojej oferty przy zastosowaniu błędnej
stawki podatku VAT, nie musi prowadzićautomatycznie do odrzucenia takiej oferty, w
oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp - jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny.
Skoro zgodnie z podanym nakazem ustawowym art. 36 ust. 1 pkt 12, zamawiający
podaje w SIWZ sposób obliczenia ceny oferty, to tym samym jest uprawniony, a zarazem
zobowiązany jest sprawdzić- czy oferty wykonawców spełniająte wymogi, w tym równieżw
odniesieniu do prawidłowości podanej stawki podatku VAT. Sam fakt określenia w ofertach
wykonawców odmiennych stawek VAT od tego samego przedmiotu opodatkowania może
prowadzićdo wniosku,że któraśz podanych stawek została oznaczona w niewłaściwej
wysokości. Przy tym widziećnależy,że zamawiający bada ofertępod względem poprawności
wobec wzorca podanego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, co obejmująjego
obowiązki.
Kwoty podatku VAT, w ofercie wykonawcy, winny wynikaćz zastosowania stawki
adekwatnej do przedmiotu i podstawy opodatkowania. Przepis § 14 ust. 1 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym
podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do
których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 nr
212 poz. 1337 z późn. zm.) w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku
bądźw jakiejkolwiek innej pozycji faktury, upoważnia podatnika do wystawienia faktury
korygującej. W przypadku pomyłki w określeniu stawki, zgodnie z rozporządzeniem
podatnikowi służy prawo wystawienia faktury korygującej i zeznania VAT – korekta.
Z uwagi na sposób podania ceny oferty, wymagany przepisem art. 2 pkt 1 ustawy Pzp
(powtarzany w SIWZ), który zobowiązuje wykonawców do podania ceny brutto, zawierającej
ceny netto, kwoty tego podatku, obliczonej według oznaczonej stawki, stąd bez względu na
to czy zamawiający poda określonąwysokośćstawki, zawsze według wymagańSIWZ
powinna zostaćokreślona stawka właściwa, tj. zgodna z przepisem ustawy o podatku od
towarów i usług dla danego przedmiotu opodatkowania. Podanie właściwej stawki podatku
VAT wywiera bowiem wpływ na rozliczenia podatkowe zamawiającego, zatem jest wyrazem
jego uzasadnionych potrzeb (określonych wprost odrębnymi przepisami ustawowymi) na
równi z innymi wymaganiami odnoszącymi sięnp. do strony przedmiotowej oferty.śaden
przepis ustawy nie upoważnia Izby do czynienia jakichkolwiek rozróżnieńz uwagi na
okoliczność, iżzamawiający mająróżny status jako podatnicy VAT.
Powyższe prowadzi do wniosku, iżpodanie w ofercie wykonawcy niewłaściwej stawki
podatku VAT stanowi w pierwszej kolejności niezgodnośćtreści tej oferty z treściąSIWZ.
Tak więc zachodzi równieżpodstawa do odrzucenia takiej oferty w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt
2 ustawy Pzp, z zastrzeżeniem jednakże art. 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy.
Skoro podanie niewłaściwej stawki podatku VAT, jak wywodzono wyżej, w ocenie
Izby, w pierwszej kolejności stanowi o niezgodności treści oferty z treściąspecyfikacji
istotnych warunków zamówienia, oznacza to,że dopuszczalna jest korekta w trybie art. 87
ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, przy zachowaniu warunków określonych tym przepisem, to znaczy w
zakresie niepowodującym istotnych zmian w treści oferty. Przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp ma charakter szczególny i obligatoryjny. Jego zastosowanie ma pierwszeństwo przed
art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Tak samo jak pierwszeństwo zastosowania ma art. 26 ust. 3
ustawy Pzp, czy 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, zanim zamawiający będzie mógł np. odrzucić
ofertę, w trybie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Aby zachodziły podstawy do zastosowania przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp
przez Izbę, tj. nakazania zamawiającemu poprawienia oferty, musi wystąpićprzyznana, czy
dopuszczana przez wykonawcęomyłka w tym zakresie. Odwołujący natomiast precyzując
swoje zarzuty, stwierdził, iżświadomie, celowo zastosował stawkępodatku VAT do obliczenia
ceny oferty, w zakresie elementu usługi usuwania i załadunku do kontenera odpadów
wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania łącznie ze
sprzątaniem miejsc, z których odbierane były odpady, z powierzchni wewnętrznych
wspólnego użytkowania w wysokości 8%. W tych okolicznościach, wbrew wyraźnemu
stanowisku odwołującego, nie zachodziły podstawy do ustalenia, iżpodanie wadliwej stawki
było wynikiem omyłki. Brak skorygowania tego rodzaju wadliwości oferty, prowadzi do błędu
w obliczeniu ceny i upoważnia zamawiającego do odrzucenia oferty w oparciu o art. 89 ust. 1
pkt 2 i pkt 6 ustawy Pzp.
Ad. II. Odnosząc siędo drugiego zarzutu odwołania, Izba podzieliła stanowisko
odwołującego, iżnie stanowi podstawy skutkującej odrzuceniem oferty w oparciu o art. 89
ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp, „nieprawidłowe dokonanie obliczeńmatematycznych przy
obliczaniu ceny." Zamawiający oznaczył okres realizacji umowy na okres od 14 stycznia
2012 r. do 30 stycznia 2014r., stąd w opisie obliczenia ceny i formularzach cenowych
znalazło sięokreślenie ilości miesięcy tj. 24 miesiące i 17/30 miesiąca. Błąd rachunkowy, nie
jest błędem w obliczeniu ceny, który stanowi przyczynęodrzucenia oferty na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Cechąodróżniającąbłąd rachunkowy od błędu w obliczeniu
ceny, jest m.in. możliwośćewentualnej poprawy tego pierwszego na podst. art. 87 ust. 2 pkt
2 ustawy Pzp. Mając na względzie,że zamawiający jednoznacznie zakwalifikował
popełniony przez odwołującego jako „błąd matematyczny," a wiec rachunkowy - wynikający z
wyliczeń, bezspornie zdaniem Izby, byłby zobligowany, zgodnie z dyspozycjąart. 87 ust. 2
pkt 2 ustawy Pzp dokonaćjego poprawy. Dokonanie wymienionej czynności poprawienia
błędu rachunkowego, zgodnie z imperatywnym charakterem przepisu art. 87 ust. 2 pkt 2
ustawy Pzp, nie jest uzależnione od woli, czy uznania zamawiającego, ale stanowi jego
obowiązek, wprost wynikający z przywołanej normy, co potwierdza orzecznictwo Krajowej
Izby Odwoławczej w tej kwestii – wyrok KIO z dnia 10 grudnia 2010 (KIO/UZP 2593/10):
„zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, Zamawiający jest obowiązany do poprawienia w
ofercie oczywistych omyłek rachunkowych i ze względu na użyty w przepisie tryb
oznajmujący nie jest to możliwość, jaka stoi przed Zamawiającym, ale obowiązek." Racjęma
odwołujący, podkreślając,że ustawa Pzp nie zawierażadnego ograniczenia co do zakresu
poprawy omyłek rachunkowych, a w szczególności nie uzależnia dopuszczalności dokonania
zmiany od skutków, które wywołane zostanąw treści oferty. Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 tej
ustawy, zamawiający, zobowiązany jest dokonaćpoprawy omyłki, choćby poprawa
skutkowała nawet istotnązmianątreści oferty w zakresie zmiany ceny brutto oferty.
Izba nie podzieliła stanowiska zamawiającego, iżskoro wykonawca przy wyliczeniu
ceny zastosował dane niezawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz nie
dostosował wyliczeńdo opisu obliczenia ceny zgodnie ze specyfikacjąistotnych warunków
zamówienia tj. zastosował do obliczeńnie ułamek zwykły ale ułamek dziesiętny, tym samym
uczynił w sposób nienaprawialny, treśćswojej oferty - nieodpowiadającątreści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Nie można bowiem nazywać, innym niżokreślonym w
SIWZ sposobem obliczenia ceny, przypadku, gdy odmiennośćta polega zastosowaniu we
wzorze podanym przez zamawiającego, odpowiadającego ułamkowi zwykłemu, ułamka
dziesiętnego.
Odwołujący przyznał, iżpopełnił błędy rachunkowe przy wyliczeniu cen swojej oferty.
Izba nie mogła jednak uznaćw tym zakresie zarzutów odwołującego, z uwagi na
uwarunkowania wprowadzone art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, pozwalające na uwzględnienie
odwołania, jeżeli zostało stwierdzone naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub
może miećistotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Skoro według
poczynionych wyżej ustaleń, za zasadne zostało uznane odrzucenie ofert odwołującego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i pkt 6 ustawy Pzp z uwagi na wadliwąstawkępodatku VAT -
nakazanie sprostowania popełnionych przez odwołującego omyłek rachunkowych byłoby
bezprzedmiotowe i pozbawione wpływu na wynik postępowania.
Postępowanie dowodowe wykazało, iżzarzuty naruszenia:
1) art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp, przez bezpodstawne odrzucenie przez
zamawiającego ofert odwołującego, w zakresie części 2 i 3 zamówienia, ze względu na
zastosowanąstawkępodatku VAT,
2) art. 91 ust 1 ustawy Pzp, przez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej, w zakresie
części nr 2 i 3 zamówienia,
3) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, przy czynności badania i oceny złożonych ofert i czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia, w konsekwencji
wykazania powyżej wymienionych uchybieńprzepisom ustawy Pzp,
– nie znalazły potwierdzenie, a stwierdzone naruszenie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp,
przez zaniechanie poprawienia omyłek rachunkowych w treści oferty odwołującego, nie
miało wpływu na wynik postępowania.
W tym stanie rzeczy Izba oddaliła odwołanie o czym orzekła na podstawie art. 192
ust.1 oraz ust. 2 ustawy Pzp. O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Izba obciążyła odwołującego kosztami postępowania i zaliczyła na poczet tych
kosztów uiszczony wpis od odwołania, stosownie do postanowień§ 3 pkt 1a rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:……………………
…………………….
……………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się
o zamówienie: Impel Cleaning Sp. z o. o. ul. Ślężna 118; 53-111 Wrocław,
Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej ALBA Sp. z o. o. ul. Bytkowska 15; 41-503
Chorzów, adres dla doręczeń ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław,
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez odwołującego: Impel
Cleaning Sp. z o. o. ul. Ślężna 118; 53-111 Wrocław, Przedsiębiorstwo Techniki
Sanitarnej ALBA Sp. z o. o ul. Bytkowska 15; 41-503 Chorzów, adres dla doręczeńul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław, tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący:……………………
…………………….
...…………………
Sygn. akt: KIO 2320/11
U z a s a d n i e n i e:
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego na "Utrzymanie czystości wewnętrznych powierzchni wspólnego
użytkowania i terenów zewnętrznych zabudowanych nieruchomości komunalnych będących
w zarządzaniu Jednostki Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu,"
ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 2011/S 109 -180383 z 8 czerwca
2011 r., w dniu 26 października 2011 r. w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia, zostało
wniesione odwołanie w formie elektronicznej zgodnie z postanowieniami art. 180 ust. 4
ustawy Prawo zamówieńpublicznych przez konsorcjum firm: Impel Cleaning Sp. z o.o. z
siedzibąwe Wrocławiu, Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej ALBA Sp. z o.o. z siedzibąw
Chorzowie, w kopii przekazane zamawiającemu w tym samym terminie.
Złożenie odwołania nastąpiło skutkiem powiadomienia w dniu 18 października 2011 r.
o odrzuceniu oferty odwołującego na część2 i 3 zamówienia i o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty konsorcjum firm: Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz
Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych van Gansewinkel
GórnyŚląsk Sp. z o.o. z siedzibąw RudzieŚląskiej.
Wobec podjętych czynności oraz zaniechania czynności, odwołujący zarzucił
zamawiającemu:
Gminie
Zabrze
-
Jednostka
Obsługi
Finansowej
Gospodarki
Nieruchomościami w Zabrzu naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 ze zm.), dalej zwanej Pzp, tj.
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, przez naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców przy czynności badania i oceny złożonych ofert i czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia,
2) art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy, przez bezpodstawne odrzucenie ofert odwołującego, w
zakresie części 2 i 3,
3) art. 91 ust 1 ustawy, przez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej, w zakresie części
nr 2 i 3 postępowania,
4) (z ostrożności procesowej) zarzucił równieżniezgodne z przepisem art. 87 ust. 2
ustawy Pzp zaniechanie poprawienia omyłek w ofertach odwołującego, w tym w
szczególności omyłek rachunkowych oraz innych omyłek polegających na
niezgodności ofert ze specyfikacjąistotnych warunków zamówienia, niepowodujących
istotnych zmian w ich treści, w zakresie części nr 2 i 3 postępowania.
Powołując sięna naruszenie swego interesu w uzyskaniu zamówienia, odwołujący
wnosił o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu:
1) uchylenia czynności wyboru oferty wykonawcy, konsorcjum: Wielobranżowy Zakład
Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. z siedzibąw RudzieŚląskiej oraz
Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o.,
2) dokonania ponownej oceny i wyboru najkorzystniejszych ofert z uwzględnieniem ofert
odwołującego, w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia,
3) z ostrożności procesowej równieżo nakazanie zamawiającemu poprawienia zgodnie
z art. 87 ust. 2 ustawy Pzp, omyłek w ofercie odwołującego w zakresie części nr 2 i 3
zamówienia.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów iżądańodwołujący podnosił,że z
przekazanego zawiadomienia o wyborze ofert najkorzystniejszych powziął informację, iż
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp, oferty przez niego złożone w zakresie
części nr 2 i 3 przedmiotowego postępowania, zostały odrzucone przez zamawiającego
gdyżodwołujący:
- przyjął nieprawidłowąstawkęVAT za sprzątanie i załadunek do kontenerów odpadów
wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania;
- nieprawidłowo dokonał obliczeńmatematycznych przy obliczaniu ceny.
W ocenie odwołującego, stanowisko zamawiającego jest bezpodstawne i nie
znajduje uzasadnienia w stanie faktycznym, gdyżczynnośćwyboru oferty
najkorzystniejszej, o której mowa powyżej dokonana została przez zamawiającego, w
wyniku wykonania wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 19 września 2011 r. (sygn.
akt: KIO 1934/11). Zgodnie z przywołanym wyrokiem zamawiającemu nakazane zostało
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej na zadania nr 2 i 3
przedmiotowego postępowania oraz unieważnienie czynności odrzucenia ofert
odwołującego złożonych w zakresie ww. części zamówienia, a także powtórzenie
czynności badania i oceny ofert na zadania nr 2 i 3 z uwzględnieniem oferty
odwołującego.
I. Odwołujący argumentował,że zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp,
zamawiający zobowiązany jest odrzucićofertęzawierającąbłędy w obliczeniu ceny.
Przywołane pojęcie „błędu w obliczaniu ceny," wświetle ostatniego orzecznictwa
Krajowej Izby Odwoławczej, definiowane jest jako „niepodlegająca poprawieniu omyłka
rachunkowa lub rzeczowa dotycząca sposobu wyceny przedmiotuświadczenia, podstaw
wyliczenia, objęcia obliczeniem wszystkich elementów, kompletności i poprawności
wyliczeń. Nie mieści się(w ocenie Izby) w tym pojęciuświadome i celowe zastosowanie
przez Wykonawcębędącego przedsiębiorcąprowadzącym profesjonalnądziałalność
gospodarczą, takiej a nie innej stawki podatku VAT, za której prawidłowośćwświetle
obowiązujących przepisów ponosi odpowiedzialność" (wyrok KIO z dnia 28 kwietnia 2010
r., sygn. akt KIO/UZP 629/10, wyrok KIO z dnia 31 maja 2010 r., sygn. akt KIO/UZP
887/10, sygn. akt KIO/UZP 905/10, wyrok KIO z dnia 18 czerwca 2010 r., sygn. akt
KIO/UZP 1053/10, wyrok KIO z dnia 7 lipca 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1280/10, wyrok
KIO z dnia 23 sierpnia 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1667/10, wyrok KIO z dnia 6 września
2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1779/10, wyrok KIO z dnia 20 października 2010 r., sygn. akt
KIO/UZP 2194/10, wyrok KIO z dnia 15 stycznia 2009, sygn. akt KIO/UZP 1514/08).
Za nie pozbawione znaczenia, uznał odwołujący równieżstanowisko Izby,
zgodne z którym „Zamawiający, który nie wydał jednoznacznych dyspozycji co do
sposobu obliczenia ceny ofertowej w zakresie naliczenia podatku, nie ma prawa na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, odrzucićoferty, w której cena została obliczona
w inny sposób, aniżeli zamawiający zakładał,że uznaje za zgodny z obowiązującymi
przepisami prawa podatkowego" (wyrok KIO z dnia 25 stycznia 2011, sygn. akt KIO
92/11).
W związku z powyższym, mając na uwadze,że zamawiający w treści SIWZ w
przedmiotowym postępowaniu nie wydał jednoznacznych dyspozycji co do sposobu
obliczenia ceny oferty, a ponadto „nie jest uprawniony do dokonywania wiążącej
interpretacji w zakresie właściwej stawki VAT, w inny sposób, aniżeli poprzez wyraźne
wskazanie sposobu obliczenia ceny w ofercie (...)," powtarzając za tezami wyroku Izby,
stwierdził,że „zamawiający” nie jest uprawniony do weryfikowania tej stawki w ofercie
wykonawcy, tak jak nie jest uprawniony do weryfikowania oświadczenia woli wykonania
zamówienia za wskazanącenęw innym zakresie, aniżeli wyznaczony przepisami art. 91
ustawy Pzp," (wyrok KIO z dnia 1 lutego 2011, sygn. akt KIO 125/11). Zgodnie ze
stanowiskiem Izby, „obowiązkiem zamawiających wynikającym z art. 36 ust. 1 pkt 12
ustawy Pzp jest ustalenie sposobu obliczenia ceny oferty, dla możliwości stwierdzenia
zaistnienia takiego błędu konieczne byłoby co najmniej stwierdzenie, iżwykonawca
obliczył cenęswojej oferty w sposób odmienny, niżwymagany w SIWZ. Niewystarczające
jest, w ocenie KIO, odwołanie do przepisu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dn. 5 lipca 2001 r. o
cenach, który nakazuje jedynie uwzględnienie w cenie kwoty podatku od towarów i usług
oraz podatku akcyzowego, jeśli na podstawie odrębnych przepisów sprzedażpodlega
obciążeniu takim podatkiem" (wyrok KIO z dnia 2 marca 2011, sygn. akt KIO 314/11).
Wskazywał, iżIzba, w wyroku z dnia 25 stycznia 2011, sygn. akt KIO 92/11
jednoznacznie podała,że jako wiążącądla wykonawców ubiegających sięo udzielenie
zamówienia publicznego można uznaćstawkępodatku VAT, wprost określonąi
narzuconąprzez zamawiającego w postanowieniach SIWZ. W związku z powyższym, z
uwagi na fakt,że w przedmiotowym postępowaniu nie określono w SIWZ,żadnych
dyspozycji dotyczących zastosowania przez wykonawców ubiegających sięo udzielenie
przedmiotowego zamówienia, określonej stawki podatku VAT, uznał odwołujący za
bezprawnączynnośćzamawiającego, polegającąna odrzuceniu jego oferty na podst. art.
89 ust. 1 pkt 6, z uwagi na przywołanąwyżej okoliczność.
Odwołujący jednocześnie podkreślał,że zastosowana do obliczenia ceny jego
ofert w postępowaniu, stawka podatku VAT, wskazana i przyjęta została prawidłowo tj.
zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. Przesłanki i
podstawy zastosowania przedmiotowych stawek podatku VAT wyjaśnione zostały przez
odwołującego, w wymaganej formie i terminie, nażądanie zamawiającego pismem z dnia
29 lipca 2011 r. Ponadto, poczytał za istotne,że przywołane w uzasadnieniu odrzucenia
oferty, wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądu Administracyjnego w Krakowie,
czy teżopinia kancelarii prawnej, nie znajdująanalogii w przedmiotowej sprawie,
ponieważusługa, która wykonywana będzie w wyniku udzielonego zamówienia, nie
będzie jednąusługąo charakterze kompleksowym, jak równieżz uwagi na fakt, iżw
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, zgodnie z ustalonym poglądem
orzecznictwa i doktryny, „Zamawiający nie jest uprawniony do dokonywania wiążącej
interpretacji w zakresie właściwej stawki podatku VAT, w inny sposób aniżeli przez
wskazanie sposobu obliczenia ceny w ofercie. W konsekwencji zamawiający nie jest
uprawniony do weryfikowania tej stawki w ofercie wykonawcy" (wyrok KIO z 6 maja 2011
r., sygn. akt KIO 874/11). Odwołujący dodatkowo podnosił,że przywołane przez
zamawiającego uzasadnienie dla obowiązku stosowania jednolitej stawki podatku VAT
dla usługi kompleksowej, nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sytuacji. Przyznał
jednocześnie,że w przypadkuświadczenia o charakterze kompleksowym, na które
składa sięczynnośćpodstawowa, której wykonanie było celem zawartej umowy oraz
czynności pomocnicze, które wykonanie umowy miały ułatwiaćlub teżbyćniezbędnymi
do jej wykonania, stosowaćnależy jednąstawkępodatku VAT. Powyższy pogląd
potwierdził ETS w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card
Protection Plan Ltd (CPP) v. Commissioners of Customs and Excise (Wielka Brytania).
Trybunał uznał,że „w celu ustalenia dla celów VAT, czyświadczenie usług obejmujące
kilka części składowych należy traktowaćjako jednoświadczenie, czy teżjako dwa lub
więcejświadczeńwycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąćpod uwagę
treśćartykułu 2(1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każdeświadczenie usług powinno być
traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iżświadczenie obejmujące z
ekonomicznego punktu widzenia jednąusługęnie powinno byćsztucznie dzielone, co
mogłoby prowadzićdo nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT.
Pojedynczeświadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jednąlub więcej części
składowych uznaje sięza usługęzasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy
traktuje sięjako usługi pomocnicze, do których stosuje sięte same zasady
opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługęnależy uznaćza usługępomocnicząw
stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie,
lecz jestśrodkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej." Ponadto, w
przedmiotowej kwestii - wyrokiem z dnia 2 maja 1996 r., w sprawie C-231/94 Faaborg-
Gelting Linen ETS orzekł,że „jeżeli transakcja składa sięz zespołuświadczeńi
czynności, należy wziąćpod uwagęwszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest
rozpatrywana transakcja celem określenia, po pierwsze, czy sąto dwa lub więcej niżdwaświadczenia odrębne, czy teżjednoliteświadczenie, a po drugie, czy w tym ostatnim
przypadku owo jednoliteświadczenie powinno zostaćzakwalifikowane jakoświadczenie
usługi." Mając powyższe na uwadze, jak równieżopis przedmiotu zamówienia, zawarty w
ogłoszeniu o zamówieniu jak i specyfikacji istotnych warunków zamówienia, usługę
stanowiącąmiędzy innymi przedmiot zamówienia – sprzątanie i załadunek do
kontenerów odpadów wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego
użytkowania, zdaniem odwołującego, należy uznać, nie jak twierdzi zamawiający, za
usługępomocniczą, ale usługęzasadniczą. Wywodził, iżwbrew przyjętej przez
zamawiającego tezie, istnieje możliwość,że w ramach jednej umowy,świadczonych jest
kilka usług, wśród których wyodrębnićmożna zarówno usługi charakterze zasadniczym
jak i pomocniczym. Zważywszy na okoliczność,że sprzątanie i załadunek do kontenerów
odpadów wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania, w
przedmiotowym postępowaniu, nie jest wyłącznieśrodkiem do lepszego wykorzystania
usługi, ale w myśl opisu dokonanego przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu
jak równieżspecyfikacji istotnych warunków zamówienia, stanowi cel sam w sobie, to w
ocenie odwołującego, nie może byćkwalifikowany jako usługa pomocnicza, dla której
stosowana jest jedna stawka podatku VAT - jak dla usługi zasadniczej. Podnosił, iż
argumenty zamawiającego o charakterze zamawianej w ramach przedmiotowego
zamówienia usługi, jakoświadczenia kompleksowego z zasady, podważa również
przyjęty przez ETS pogląd, zgodnie, z którym „nie ma określonych normatywnie
kryteriów, czy teżinnych wyznaczników, które pozwalałaby w sposób precyzyjny
wyznaczyćgranice pomiędzy przypadkami, gdy mamy do czynienia z kilkomaświadczeniami, które należy opodatkowaćodrębnie, a sytuacjąkiedy związek pomiędzy
tymiświadczeniami jest takścisły, iżnależy jużmówićo istnieniu jednegoświadczenia o
charakterze złożonym (kompleksowym), które powinno byćopodatkowane według
jednolitych zasad. Każda sytuacja powinna byćanalizowana indywidualnie z
uwzględnieniem charakterystycznych dla niej i istotnych elementów z punktu widzenia
rozpatrywania istnienia związku pomiędzy poszczególnymi czynnościami, i w tym
kontekście ewentualnego traktowania ich jako jednej gospodarczej całości (jednegoświadczenia)." W związku z powyższym, odwołujący uznał,że przyjęty przez niego
sposób opodatkowania jest prawidłowy.
II. Odnosząc siędo drugiego zarzutu wobec jego ofert, podnosił iżnie stanowi
podstawy, skutkującej odrzuceniem oferty na zasadzie postanowieńart. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp, „nieprawidłowe dokonanie obliczeńmatematycznych przy obliczaniu ceny."
Zgodnie z ustalonym poglądem orzecznictwa i doktryny, uznaje siębowiem,że błąd
rachunkowy, nie jest błędem w obliczeniu ceny. Przyjęto,że cechąodróżniającąbłąd
rachunkowy od błędu w obliczeniu ceny, jest m.in. możliwośćewentualnej poprawy tego
pierwszego na podst. art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp. Natomiast błąd w obliczeniu ceny,
jako polegający na nieprawidłowym założeniu zasadności zastosowania pewnych
standardów prawnych (wyrok KIO z 18 lutego 2011, sygn. akt KIO 232/11), poprawieniu
ulec nie może. Mając na względzie,że zamawiający jednoznacznie zakwalifikował
popełniony przez odwołującego błąd jako „matematyczny," a wiec innymi słowy
rachunkowy, bezsprzecznym zdaniem odwołującego jest, iżzobligowany był, zgodnie z
dyspozycjąart. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp dokonaćczynności poprawienia tegoż.
Podkreślał,że dokonanie ww. czynności poprawy, zgodnie z wykładniąjęzykową,
celowościowąoraz funkcjonalnąprzepisu art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, nie jest
uzależnione od woli, czy uznania zamawiającego, ale stanowi jego obowiązek, wprost
wynikający z przywołanego przepisu. Identyczne stanowisko, w przedmiotowej kwestii,
zaprezentowała KIO w wyroku z dnia 10 grudnia 2010 (KIO/UZP 2593/10): „zgodnie z
art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, Zamawiający jest obowiązany do poprawienia w ofercie
oczywistych omyłek rachunkowych i ze względu na użyty w przepisie tryb oznajmujący
nie jest to możliwość, jaka stoi przed Zamawiającym, ale obowiązek." Odwołujący,
podkreślał jednocześnie,że ustawa Pzp nie zawierażadnego ograniczenia co do
zakresu poprawy omyłek rachunkowych, a w szczególności nie uzależnia
dopuszczalności dokonania zmiany od skutków, które wywołane zostanąw treści oferty.
Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, zamawiający, zobowiązany jest dokonać
poprawy omyłki, choćby poprawa skutkowała nawet istotnązmianątreści oferty. Wobec
powyższego, odwołujący podnosił,że bezpodstawnym było odrzucenie na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, ofert złożonych przez niego w zakresie części 2 i 3
postępowania.
Odwołujący podkreślał okoliczność, iżzamawiający, jako alternatywnąpodstawę
prawnąodrzucenia jego ofert, wskazał równieżart. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, uzasadniając,że wykonawca przy wyliczeniu ceny zastosował dane niezawarte w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oraz nie dostosował wyliczeńdo opisu obliczenia ceny zgodnie ze
specyfikacjąistotnych warunków zamówienia tj. zastosował do obliczeńnie ułamek
zwykły ale ułamek dziesiętny tym samym czyniąc treśćoferty, treściąnieodpowiadającą
treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający, na podst. art. 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Pzp odrzuca ofertę, jeżeli jej treśćnie odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 rzeczonej ustawy.
Dla prawidłowego zastosowania powyższego przepisu, jak argumentował odwołujący,
niezbędnym jest ustalenie znaczenia użytych w powyższym tekście definicji „treśćoferty"
oraz „treśćspecyfikacji istotnych warunków zamówienia." Mając na względzie
jednoznaczne stanowisko doktryny oraz ugruntowane orzecznictwo Izby, stwierdził,że
pod pojęciem „treśćSIWZ" rozumie się„zawarty w opisie przedmiotu zamówienia opis
potrzeb i wymagańzamawiającego, które musząbyćzaspokojone w wyniku
postępowania o udzielenie zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą
starannościąumowy w sprawie zamówienia publicznego (KIO/UZP 883/08). „Treść
oferty" to „jednostronne zobowiązanie wykonawcy do wykonania oznaczonegoświadczenia, które zostanie zrealizowane na rzecz Zamawiającego, jeśli oferta złożona
przez wykonawcęzostanie uznana za najkorzystniejsząw postępowaniu i zostanie z nim
zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego" (KIO/UZP 883/08). Stąd też
wywodził,że decyzja zamawiającego o odrzuceniu oferty na podst. art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy prawo zamówieńpublicznych, musi miećuzasadnienie w merytorycznej ocenie
oferty (KIO/UZP 151/08; KIO/UZP 228/10; KIO 297/11). Zdaniem odwołującego,
zamawiający wyżej wymienionego merytorycznego uzasadnienia w odrzuceniu oferty nie
powołuje. Zamawiający, odrzucając oferty, nie wskazał na niezgodnośćzaoferowanego
przez konsorcjumświadczenia z rodzajem bądźzakresemświadczenia opisanym przez
JednostkęObsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Zamawiający jako faktycznąprzyczynęodrzucenia
oferty odwołującego podał wyłącznie okoliczność,że zaproponowana przez konsorcjum
cena obliczona została przy pomocy ułamka dziesiętnego a nie zwykłego. Tym samym, w
ocenie odwołującego, zamawiający jednoznacznie potwierdził,że zakres i rodzajświadczenia, do którego wykonywania, na mocy złożonego oświadczenia woli, jakim jest
oferta, zobowiązał sięodwołujący, jest tożsamy i odpowiada wymogom określonym w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a popełniony przez odwołującego błąd jest
błędem natury rachunkowej. Bezsprzecznym bowiem jest,że w matematyce przyjmuje
się, iżwartośćwyrażona byćmoże zarówno w ułamku dziesiętnym jak i zwykłym.
Powyższe potwierdza równieżokoliczność, iżsam zamawiający w uzasadnieniu
jednoznacznie wskazał, iżprzyczynąodrzucenia ofert jest przyjęty do obliczeńprzez
odwołującego rodzaj ułamka. Nadmienił ponadto,że zamawiający nie kwestionował
faktu,że zastosowany przez odwołującego do obliczeńułamek dziesiętny, odpowiada w
istocie wskazanemu w specyfikacji istotnych warunków zamówienia ułamkowi zwykłemu
17/30. Przywiodło to odwołującego do wniosków, iżzamawiający, wżaden sposób nie
wykazał jako podstawy odrzucenia ofert, sprzeczności zaoferowanegoświadczenia z
rodzajem, wielkościąlub teżparametrami wymaganymi zgodnie ze specyfikacjąistotnych
warunków zamówienia. Jako podstawęodrzucenia z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp podał
wyłącznie ewentualny błąd rachunkowy odwołującego w obliczeniu ceny oferty.
Zamawiający, w informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej stwierdził,że „nie był w
stanie, badając treśćoferty, jednoznacznie określićbłędu wykonawcy przy obliczeniu
ceny." Przywołane twierdzenie stoi jednak w jawnej sprzeczności, z pozostałymi
oświadczeniami zamawiającego, zawartymi w tej samej informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej. Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomości w Zabrzu
nazwała bowiem błąd odwołującego tj.: „Zamawiający dokładnie sprecyzował część
miesiąca 17/30 i nie dopuścił na tym etapie wyliczeńzmiany ułamka zwykłego na
dziesiętny, zaokrąglając go do dwóch miejsc po przecinku." W związku z powyższym,
uznał odwołujący,że przywołany błąd w jego ofercie, zgodnie z dyspozycjąart. 87 ust. 2
ustawy Pzp powinien zostaćprzez zamawiającego poprawiony. Odwołujący podnosił,że
nawet przyjmując, iżobliczenie ceny oferty przy użyciu ułamka dziesiętnego
odpowiadającego ułamkowi zwykłemu, w zakresie dotyczącym spornej wartości, było
niedopuszczalne, to nie może byćkwalifikowane jako niedbalstwo lub niestaranność,
skutkująca zwolnieniem zamawiającego od obowiązku dokonania czynności poprawy
takiej omyłki. Za istotne poczytał,że wbrew twierdzeniom zamawiającego, odwołujący nie
zastosował sposobu obliczenia ceny innego niżwskazany w SIWZ. Nie można bowiem
nazywać, innym niżokreślonym w SIWZ sposobem obliczenia ceny, przypadku, gdy
odmiennośćta polega zastosowaniu we wzorze podanym przez zamawiającego,
odpowiadającego ułamkowi zwykłemu ułamka dziesiętnego. Nadmienił,że w
matematyce uznaje się,że ułamek wyrażony byćmoże zarówno jako ułamek zwykły jak
teżjako ułamek dziesiętny.
Reasumując, stwierdził,że obliczając cenęofert, postąpił zgodnie z
instrukcjami określonymi w SIWZ, tj. zamawiający w Rozdziale 10 SIWZ, zażądał aby
wykonawca ubiegający sięo udzielenie przedmiotowego zamówienia ofertęzłożył na
załącznikach o treści zgodnej z załączonymi wzorami (rozdz. 10, pkt 10.5 SIWZ).
Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami w Zabrzu, we wzorach
formularzy cenowych, opisanych w załącznikach A. l do SIWZ określiła podstawowe,
niezbędne dane do obliczenia ceny oferty, a także przedstawiła instrukcję, w myśl której
wykonawca, zobligowany był skalkulowaćcenęoferty, w zakresie odpowiednich części
przedmiotowego zamówienia. Zamawiający uszczegółowił powyższe informacje,
dotyczące sposobu obliczenia ceny, w skierowanych do wykonawców, wyjaśnieniach do
SIWZ. Odwołujący stwierdził,że wszystkie powyżej przywołane i wymienione informacje i
polecenia uwzględnił w złożonych przez siebie ofertach. Ponadto przyjmując nawet,że
użycie przez odwołującego do obliczeńułamka dziesiętnego skutkuje omyłkąw ofercie,
to zamawiający nie jest uprawniony z wymienionego powodu odrzucićtakiej oferty, ale w
myśl art. 87 ust. 2 ustawy Pzp winien jąpoprawić. Wobec powyższego, odwołujący
podnosił,że bezpodstawnym było odrzucenie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy
Pzp ofert złożonych przez niego w zakresie części 2 i 3 postępowania.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 27 października 2011 r. do postępowania
odwoławczego zgłosiło swoje przystąpienie pismem z dniu 28 października 2011 r., w kopii
przesłanym stronom - po stronie zamawiającego konsorcjum: Wielobranżowy Zakład
Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o., które wniosło o oddalenie odwołania i utrzymanie
czynności wyboru jego ofert na część2 i 3 zamówienia. Izba postanowiła dopuścićwybrane
konsorcjum do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów odwołania, do protokołu rozprawy potrzymał
stanowisko przedstawione w piśmie powiadamiającym o odrzuceniu oferty odwołującego na
część2 i 3 zamówienia z dnia 17 października 2011 r.
Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania w oparciu o postanowienia art.
189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (SIWZ) z załącznikami i wyjaśnieniami, oferty odwołującego,
oferty wykonawców: Wielobranżowy Zakład Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j.
oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o. wraz z
zapytaniami zamawiającego i wyjaśnieniami wykonawców do treści złożonych ofert, akt
sprawy sygn. KIO 1934/11. Ponadto Izba rozważyła stanowiska stron przedstawione w
złożonych pismach oraz do protokołu rozprawy.
Izba dopuściła wnioskowany przez odwołującego dowód z opinii doradcy
podatkowego Marzeny S. Izba nie dopuściła dowodu z ogłoszenia o zamówieniu Dz. Urz. UE
2010/S 105-159606 tego samego zamawiającego na usługi sprzątania oraz usługi sanitarne
na obszarach miejskich lub wiejskich oraz usługi powiązane – jako nie mającego znaczenia
dla rozstrzygnięcia sprawy.
Rozpatrując odwołanie w granicach podnoszonych zarzutów, stosownie do art. 192
ust. 7 ustawy Pzp, Izba ustaliła co następuje.
W opisie zamówienia w SIWZ zamawiający podzielił przedmiot zamówienia na 5 części.
Przedmiot zamówienia w 2 i 3 części obejmuje: Utrzymanie czystości wewnętrznych
powierzchni wspólnego użytkowania i terenów zewnętrznych zabudowanych nieruchomości
komunalnych będących w zarządzaniu Jednostki Obsługi Finansowej Gospodarki
Nieruchomościami, odpowiednio: Punkt Obsługi Mieszkańców 3 i Punkt Obsługi
Mieszkańców 4.
Zamawiający zapowiedział, iżprzy wyborze najkorzystniejszej oferty, kierowaćsiębędzie
kryterium najniższej ceny.
Punkt 12 SIWZ Opis sposobu obliczenia ceny.
Przez cenęnależy rozumiećdefinicjęzawartąw art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 lipca 2001
r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.).
Punkt 12.1. oferta musi zwieraćostatecznąsumarycznącenęobejmującąwszystkie koszty z
uwzględnieniem wszystkich opłat i podatków (także podatku od towarów i usług).
Punkt 12.3. cena jednoznacznie musi wynikaćz wyliczeńpodanych w formularzu ofertowym
poz. 1. Przy wypełnieniu formularza ofertowego wykonawca powinien wyliczyćpodatek VAT,
stosując zasady,że kwoty zaokrągla siędo pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5
grosza pomija się, a końcówki powyżej 0,5 grosza zaokrągla siędo jednego grosza.
W załączniku A do SIWZ wykonawca zobowiązany był podaćcenęcałkowitąbrutto, netto
oraz podatek VAT kwotowo wraz ze wskazaniem zastosowanej stawki, odpowiednio w
odniesieniu do każdej części zamówienia, na którąskładał ofertę.
W załączniku A 1 odpowiednio dla części 2 i 3 zamówienia zamawiający oznaczył wielkości
powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych do utrzymania czystości, ilośćmiesięcyświadczenia usługi określił na 24 i 17/30, wykonawca zobowiązany był podaćw tabeli nr 1
następujące dane: ceny jednostkowe za 1 m2 /1 miesiąc netto, ceny netto wynikające z
przemnożenia powierzchni, stawki netto i ilości miesięcy, stawki podatku VAT, wartość
podatku VAT oraz ceny brutto.
Natomiast w tabeli nr 2 wykonawca zobowiązany był podaćnastępujące dane: cenę
ryczałtowąnetto za załadowanie jednego kontenera o pojemności 7 m3, osobno dla
wewnętrznych powierzchni oraz terenów zewnętrznych. Cenęnetto za załadowanie jednego
kontenera należało przemnożyćprzez ilośćpodanych przez zamawiającego kontenerów
wyliczając cenęnetto, wartośćpodatku VAT według właściwej stawki oraz cenębrutto. Z
podsumowania wszystkich pozycji miała wynikaćcena ofertowa brutto podana w formularzu
oferty.
Czas realizacji zamówienia został oznaczony na okres od 14 stycznia 2012 do 30 stycznia
2014 r.
Na część2 i 3 zamówienia wpłynęły po 4 oferty.
Zamawiający odrzucił oferty trzech wykonawców w każdej ze wskazanych części
zamówienia, w tym oferty odwołującego.
Odwołujący zaoferował wykonanie przedmiotu zamówienia:
- na część2 za cenębrutto 408 646,86 zł, w tym VAT w kwocie 37 783,86 zł tj. według stawki
8% i 23%, cena netto 370 863,00 zł.
- na część3 za cenębrutto 544 166,86 zł, w tym VAT w kwocie 43 964,83 zł tj. według stawki
8% i 23%. Cena netto 500 202,03 zł.
Odwołujący przedstawił formularze cenowe dla części 2 i 3, gdzie dokonane wyliczenia
składająsięna cenęcałkowitąoferty.
Odwołujący zastosował następujące stawki VAT:
W zakresie części 2 i 3 zamówienia,
- sprzątanie powierzchni wewnętrznych - 23%, cena za załadowanie jednego kontenera dla
wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania – 8%,
- sprzątanie powierzchni zewnętrznych - 8%, cena za załadowanie jednego kontenera dla
zewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania – 8%.
Zamawiający wybrał na część2 i 3 zamówienia oferty konsorcjum: Wielobranżowy Zakład
Usługowy Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
van Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o. z siedzibąw RudzieŚląskiej, które zaoferowało
wykonanie przedmiotu zamówienia:
- na część2 za cenębrutto 451 289, 76 zł, w tym VAT w kwocie 42 185,22 zł tj. według
stawki 8% i 23%,
- na część3 za cenębrutto 560 413,81 zł, w tym VAT w kwocie 51 271,65 zł tj. według stawki
8% i 23%.
Różnica jest taka pomiędzy ofertąodwołującego, a wybranego wykonawcy, w zakresie
zastosowanych stawek podatku VAT, iżwybrane konsorcjum w odniesieniu do części 2 i 3 w
zakresie ceny za sprzątanie odpadów wielkogabarytowych i załadowanie jednego kontenera
dla wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania przyjęło stawkępodatku VAT w
wysokości podstawowej 23%, a nie tak jak odwołujący w wysokości preferencyjnej 8%.
Uprzednio, pismami z 26 lipca 2011 r. zamawiający wezwał wykonawców do złożenia
wyjaśnieńna podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w odniesieniu do zastosowanych stawek
podatku VAT.
Wszyscy wykonawcy, którzy złożyli oferty, poza odwołującym, podali iżceny ich ofert zostały
wyliczone z zastosowaniem stawki podatku VAT w wysokości 23% w odniesieniu do
utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych oraz w odniesieniu do usuwania i
załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni
wspólnego użytkowania, jako usługi powiązanej. Natomiast do obliczenia ceny utrzymania
czystości terenów zewnętrznych, wykonawcy zastosowali stawkępodatku VAT 8% oraz w
odniesieniu do usługi usuwania i załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z
zewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania jako usługi powiązanej, zastosowali tą
samąstawkępodatku, tj. 8%.
Odwołujący, jako jedyny, zastosował natomiast dla oferowanej usługi usuwania i załadunku
do kontenera odpadów wielkogabarytowych zarówno z wewnętrznych jak i zewnętrznych
powierzchni wspólnego użytkowania, jednolitąstawkę8% podatku VAT.
Odwołujący został wezwany przez zamawiającego w dniu 23 i 25 sierpnia 2011 r. do złożenia
wyjaśnieńw trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w odniesieniu do sposobu wyliczenia pozycji
cenowych – przedstawienia matematycznego sposobu obliczenia ceny.
W pismach z dnia 25 i 28 sierpnia 2011 r. odwołujący przedstawił szczegółowy
matematyczny sposób wyliczenia ceny ofert na część2 i 3 zamówienia, gdzie podtrzymał
wyliczenia, iżcena brutto jego oferty wynosi:
- 408 646, 86 zł na część2,
- 544 166,86 zł na część3 zamówienia,
Pismem z dnia 30 sierpnia 2011 r. zamawiający powiadomił odwołującego o odrzuceniu jego
ofert na wymienione części zamówienia, ze względu na błąd w obliczeniu ceny – przyjęcie
nieprawidłowej stawki podatku VAT i dokonanie nieprawidłowych obliczeńmatematycznych.
Wyrokiem z dnia 19 września 2011 r. Krajowa Izba Odwoławcza w sprawie KIO 1934/11
uwzględniła odwołanie konsorcjum: Impel Cleaning Sp. z o.o. i Przedsiębiorstwo Techniki
Sanitarnej ALBA Sp. z o.o. i nakazała powtórzenie czynności oceny oraz wyboru ofert na
część2 i 3 zamówienia, bez merytorycznej oceny zarzutów, poza uwzględnieniem zarzutu
formalnego o braku dostatecznego uzasadnienia faktycznego kwestionowanych czynności.
W wyniku ponowienia czynności oceny ofert w zakresie części 2 i 3 zamówienia,
zamawiający ponownie wybrał oferty wykonawcy: Wielobranżowy Zakład Usługowy
Kazimierz Bartodziej i Wspólnicy Sp. j. oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van
Gansewinkel GórnyŚląsk Sp. z o.o. z siedzibąw RudzieŚląskiej, odrzucił oferty
odwołującego z następującym uzasadnieniem w piśmie z dnia 17 października 2011 r.
Błąd w obliczeniu ceny, tj.
A) wykonawca przyjął nieprawidłowąstawkępodatku VAT za sprzątanie i załadunek do
kontenerów odpadów wielkogabarytowych dla wewnętrznych powierzchni wspólnego
użytkowania. Powyższe czynności, których istota polega na usuwaniu odpadów
wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania łącznie ze
sprzątaniem miejsc, z których były odbierane odpady, winny byćsklasyfikowane pod
symbolem 81.21.10 (usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i obiektów
przemysłowych) klasyfikacji PKWiU 2008 obowiązującej do celów podatku VAT od 1 stycznia
2011 r.Świadczenie tych usług, jako niewskazanych w załączniku nr 3 do ustawy VAT objęte
jest podstawowąstawkąpodatkowątj. 23%.
Zamawiający uznał za błędnąstawkęVAT przyjętąprzez wykonawcędla powyższych
czynności, między innymi w oparciu o:
-
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 lipca 2006 r. (sygn. akt I FSK 945/05,
publikacja ONSAiWSA 2007/4/91), w którym zawarto stanowisko następujące (...) „przy
czynnościach o charakterze kompleksowym (...), na które składa sięczynnośćpodstawowa,
będąca celem umowy zawartej przez podatnika z klientem, a także czynności pomocnicze
niezbędne do wykonywania czynności podstawowej, ustalając właściwąstawkępodatku od
towarów i usług, należy przyjmowaćjednolita stawkędla całego kompleksu czynności, biorąc
pod uwagęcharakter czynności podstawowej.”
-
Wyrok Sądu Administracyjnego w Krakowie z 2 października 2008 r. (sygn. akt I
SA/Kr 1228/07 - „ (...) istnieje grupa usług o charakterze złożonym, w skład których może
wchodzićszereg innych, odrębnych usług. Pojedynczeświadczenie ma miejsce zwłaszcza
wtedy, gdy jednąlub więcej części składowych uznaje sięza usługęzasadniczą, podczas
gdy inny lub inne elementy traktuje sięjako usługi pomocnicze, do których stosuje sięte
same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługęnależy uznaćza usługę
pomocnicząw stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla podatnika celu
samego w sobie, lecz jestśrodkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.”
- wyrok KIO z dnia 15 października 2010 r. sygn. akt KIO 2138/10.
B) wykonawca nieprawidłowo dokonał obliczeńmatematycznych przy obliczeniu ceny.
Strony zgodnie przyznały,że w związku z wyliczeniem matematycznym zamawiającego, w
zakresie części 2 zamówienia:
Poz. 1 sprzątanie powierzchni wewnętrznych winna byćcena netto 53 094,73 zł, a podana
przez odwołującego wynosiła 53 101,94 zł,
Poz. 2 sprzątanie powierzchni zewnętrznych winna byćcena netto 260 728,82 zł, a podana
przez odwołującego wynosiła 260 764,20 zł,
części 3 zamówienia:
Poz. 1 sprzątanie powierzchni wewnętrznych cena netto 42 000,00 zł, a odwołującego
42 000,00 zł – taka sama,
Poz. 2 sprzątanie powierzchni zewnętrznych cena netto 14 000,00 zł, a odwołującego
14 000,00 zł – taka sama.
Izba zważyła co następuje.
Izba uznała,że odwołujący będąc uczestnikiem postępowania przetargowego,
posiadał legitymacjędo korzystania ześrodków ochrony prawnej. Zatem potwierdzenie się
podnoszonych zarzutów, iżnastąpiło naruszenie przez zamawiającego wskazanych
przepisów ustawy Prawo zamówieńpublicznych, mogłoby powodowaćszkodędla interesu
odwołującego.
Przechodząc do oceny zarzutów odwołania:
Ad. I. Należało miećna względzie,że ustawa Prawo zamówieńpublicznych w art. 2
pkt 1 zawiera definicjęceny, która odsyła wprost do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca
2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050, z późn. zm.). Na gruncie tej ustawy cena to
wartośćwyrażona w jednostkach pieniężnych, którąkupujący jest obowiązany zapłacić
przedsiębiorcy za towar lub usługę: w cenie uwzględnia siępodatek od towarów i usług oraz
podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedażtowaru (usługi)
podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Z
powyższego wynika,że definicja ustawowa ceny, posługuje sięcenąbrutto. Wślad za tym,
stosownie do przepisu art. 36 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, zamawiający zobowiązany jest do
określenia w SIWZ opisu sposobu obliczenia ceny. Opis ten wiąże wykonawców, przy
sporządzeniu oferty i zamawiającego w trakcie oceny. Jedynie oferty zawierające cenę
obliczonązgodnie ze sposobem wskazanym w SIWZ mogąbyćuznane za spełniające
wymagania i stanowićprzedmiot porównania przez zamawiającego w toku czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty. W sytuacji, w której zamawiającyżądał od wykonawców obliczenia
ceny poprzez wskazanie w formularzu cenowym podania stawek podatku VAT za
poszczególne elementy zamówienia - nie może budzićwątpliwości, iżwskazanie stawki
podatku mieściło sięw sposobie obliczenia ceny. Oczywistym jest, mimoże wykonawca jako
podatnik określa tąstawkę, to jednak nie może byćona dowolna, ale wynikająca z
obowiązujących przepisów prawa na dzieńupływu terminu składania ofert, stosowna dla
danego przedmiotu opodatkowania. Dyspozycje zamawiającego mające znaczenie dla
obliczenia ceny oferty, zostały podane na tyle w sposób jasny,że umożliwiały wykonawcom
złożenie poprawnych ofert. Przedmiot zamówienia dookreślono jako:
- powierzchnie przeznaczone do utrzymania czystości wewnętrznych powierzchni
wspólnego użytkowania,
- powierzchnie przeznaczone do utrzymania czystości terenów zewnętrznych
zabudowanych.
W odniesieniu do każdej z ww. powierzchni, wykonawca zobowiązany był zaoferować
sprzątanie i załadunek do kontenerów pojemności 7m3 odpadów wielkogabarytowych.
Zamawiający wymagał podania obowiązujących dla danych usług stawek podatku
VAT i obliczenia ceny oferty, a więc z zastosowaniem właściwych stawek tego podatku.
Izba podzieliła stanowisko zamawiającego oraz przystępującego w odniesieniu do
stawek podatku VAT, jakie znajdujązastosowanie do opodatkowania usługi stanowiącej
przedmiot zamówienia.
Zasady stosowania właściwych stawek w podatku od towarów i usług określone
zostały w ustawie z dnia 11 marca 2011 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54
poz. 535 z późn. zm.). Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 wyżej cytowanej ustawy,
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatneświadczenie
usług na terytorium kraju. Zaśzgodnie z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące
przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5 ustawy, wymienionych w klasyfikacjach
wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, sąidentyfikowane za pomocą
tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze
wydane na tej podstawie powołująsymbole statystyczne. Stosownie do przepisu art. 41 ust.
1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art.119 ust. 7, art.
120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach
wykonawczych, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami
obniżonymi. W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr
3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.
Zgodnie z art. 146a pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w okresie od
dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 31 grudnia 2013 roku, z zastrzeżeniem art. 146f:
-
stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%,
-
stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika
nr 3 do ustawy wynosi 8%.
Odnosząc powyższe do poszczególnych zakresów czynności stanowiących
przedmiot zamówienia opisanych w tabeli nr 1 i tabeli nr 2 załącznika A. l do SIWZ
„Formularz cenowy " należy stwierdzićże:
1. czynności wskazane w wierszu pierwszym tabeli nr 1 - „Powierzchnia przeznaczona do
utrzymania czystości wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania" - winny być
sklasyfikowane pod symbolem 81.21.10 (usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i
obiektów przemysłowych, klasyfikacja PKWiU z 2008 r. obowiązująca do celów podatku VAT
od 1 stycznia 2011 r.
Świadczenie tych usług, jako nie wykazanych w załączniku nr 3 do
ustawy VAT objęte jest podstawowąstawkąpodatkowątj. 23%,
2. czynności wykazane w wierszu drugim tabeli nr 1- „ Powierzchnia przeznaczona do
utrzymania czystości terenów zewnętrznych zabudowanych" - winny być
sklasyfikowane pod symbolami 81.29.12.0 (usługi zamiataniaśmieci i usuwaniaśniegu) oraz
81.30.10.0 (usługi związane z zagospodarowaniem terenów zieleni) klasyfikacji PKWiU z
2008 r. obowiązującej dla celów podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. Usługi te, jako wykazane
w pozycjach 174 i 176 załącznika nr 3 do ustawy o VAT korzystająz obniżonej, 8 % stawki
podatku VAT, którąnależy zastosowaćprzy ichświadczeniu,
3. czynności wskazane w wierszu pierwszym tabeli nr 2 – których istota polega na usuwaniu i
załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni
wspólnego użytkowania (np. meble, zużyty sprzęt AGD itp.) łącznie ze sprzątaniem
miejsc, z których odbierane były odpady, winny byćsklasyfikowane pod symbolem
81.21.10 (usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych)
klasyfikacji PKWiU z 2008 r. obowiązującej dla celów podatku VAT od 1 stycznia 2011 r.Świadczenie tych usług, jako nie wykazanych w załączniku nr 3 do ustawy VAT objęte jest
podstawowąstawkąpodatkowątj. 23%,
4. czynności wykazane w wierszu drugim tabeli nr 2, których istota polega na usuwaniu i
załadunku do kontenera odpadów wielkogabarytowych z terenów zewnętrznych (np.gruzu), łą
cznie ze sprzątaniem miejsc, z których były odbierane odpady - winny byćsklasyfikowane
pod symbolem 81.29.12.0 (usługi zamiataniaśmieci i usuwaniaśniegu) klasyfikacji PKWiU z
2008 r. obowiązującej dla celów podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. Usługi te, jako wykazane
w pozycji 174 załącznika nr 3 do ustawy o VAT korzystająz obniżonej, 8 %-owej stawki
podatku VAT, którąnależy zastosowaćprzy ichświadczeniu.
Z
godnie z punktem 7.3 zasad metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług
(PKWiU) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r.
(Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.), zaliczanie danego produktu do odpowiedniego
grupowania jest obowiązkiem producenta (usługodawcy). Wynika to z faktu,że właśnie
producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia
produktu (usługi) do właściwego grupowania PKWiU, w szczególności charakteruświadczonej usługi. Zawarta w aktach postępowania przetargowego opinia statystyczna
wydana w dniu 4 sierpnia 2010 roku (pismo znak: OK-5672/PKD-2311/2010 Urzędu
Statystycznego w Łodzi, potwierdza prawidłowośćzastosowanego przez zamawiającego
grupowania statystycznego, a co za tym idzie stawek VAT. W opinii tej wydanej w stanie
prawnym obowiązującym w roku 2010, w którym dla celów podatkowych miała zastosowanie
klasyfikacja PKWiU z 1997 roku, Urząd Statystyczny umieścił usługi wskazane powyżej w
punkcie 3 w grupowaniu 74.70.1 PKWiU 1997 (odpowiadające w PKWiU-2008 r. 81.21.10.0),
dla usług objętych w/w grupowaniem statystycznym do końca 2010 roku obowiązującąbyła
stawka VAT 22%, natomiast od 1 stycznia 2011 rokuświadczenie tych usług, jako nie
wykazanych w załączniku nr 3 do ustawy objęte jest podstawowąstawkąpodatkową23%. Z
kolei usługi wskazane powyżej w punkcie 4, Urząd Statystyczny umieścił w grupowaniu
90.03.13 -00 PKWiU 1997 (w PKWiU-2008 r. odpowiada mu grupowanie 81.29.12.0, które to
grupowanie było wymienione w poz.153 załącznika nr 3 do ustawy VAT w brzmieniu
obowiązującym w 2010 roku, a co za tym idzie usługi objęte w/w grupowaniem
statystycznym korzystały z obniżonej (7% do końca 2010 roku) stawki VAT. Obecnie jest to
pozycja 174 załącznika nr 3 ustawy o VAT, a usługi wykazane w tej pozycji korzystająw 2011
roku z obniżonej 8%-owej stawki VAT.
Przestawione wyżej stanowisko, Izba uznała za prawidłowe i potwierdzone
wiarygodnym dowodem w postaci przytaczanej wyżej opinii uprawnionego organu
statystycznego. Na uwzględnienie nie zasługiwał natomiast dowód przedstawiony przez
odwołującego - opinii doradcy podatkowego, „rekomendującej” stosowanie stawki 8%
podatku VAT od elementu usługi usuwania i załadunku do kontenera odpadów
wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania łącznie ze
sprzątaniem miejsc, z których odbierane były odpady, w oparciu o grupowanie kod PKWiU
38.21.2 tj. usługi związane z usuwaniem odpadów innych niżniebezpieczne, wymienionych
w pozycji 149 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług - jako nie
potwierdzony dokumentem urzędowym, ograniczający sięzaledwie do rekomendowania
danego stanowiska, z przytoczeniem odnośnych unormowań.
W związku z powyższym, zachodziły podstawy do uznania poglądów odwołującego,
iżmoże zastosowaćobniżonąstawkępodatku VAT dla wymienionego zakresu
opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy o podatku VAT w
oparciu o wykaz usług załącznika 3 do tej ustawy, gdzie w pozycji 149 wyszczególniono
usługi związane z usuwaniem odpadów innych niżniebezpieczne, o symbolu statystycznym
PKWiU 38.21.2 - za niewłaściwe. W ocenie Izby, w odniesieniu do usługi sprzątania i
załadunku do kontenerów pojemności 7m3 odpadów wielkogabarytowych z wewnętrznych
powierzchni wspólnego użytkowania, zastosowanie znajduje stawka VAT 23%, równieżz
tego względu, iżjest usługa subsydiarna, komplementarna w ramach usługi złożonej, gdzie
zasadnicze znaczenie ma utrzymanie czystości wewnętrznych powierzchni wspólnego
utrzymania, opodatkowane stawką23% co stanowi okolicznośćbezsporną. Zachodzi
bezpośredni związek ze sprzątaniem powierzchni wewnętrznych wspólnego użytkowania, a
gromadzeniem z nich odpadów, w tym wielkogabarytowych, jako elementem całej usługi.
Stąd zastosowanie znajduje stawka jakąobciążona jest usługa główna. Na okolicznośćtaką
wskazywał sam odwołujący przytaczając w uzasadnieniu odwołania stanowisko, iżw
przypadkuświadczenia o charakterze kompleksowym, na które składa sięczynność
podstawowa, której wykonanie było celem zawartej umowy oraz czynności pomocnicze,
które wykonanie umowy miały ułatwiaćlub teżbyćniezbędnymi do jej wykonania, stosować
należy jednąstawkępodatku VAT, przytaczając pogląd ETS w wyroku z dnia 25 lutego
1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) v. Commissioners of Customs
and Excise (Wielka Brytania), gdzie Trybunał uznał,że „w celu ustalenia dla celów VAT, czyświadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktowaćjako jednoświadczenie, czy teżjako dwa lub więcejświadczeńwycenianych odrębnie, należy przede
wszystkim wziąćpod uwagętreśćartykułu 2(1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każdeświadczenie usług powinno byćtraktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iżświadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jednąusługęnie powinno być
sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzićdo nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu
podatku VAT. Pojedynczeświadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jednąlub więcej
części składowych uznaje sięza usługęzasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy
traktuje sięjako usługi pomocnicze, do których stosuje sięte same zasady opodatkowania,
co do usługi zasadniczej.”
Stwierdzenie,że wykonawca obliczył cenęswojej oferty przy zastosowaniu błędnej
stawki podatku VAT, nie musi prowadzićautomatycznie do odrzucenia takiej oferty, w
oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp - jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny.
Skoro zgodnie z podanym nakazem ustawowym art. 36 ust. 1 pkt 12, zamawiający
podaje w SIWZ sposób obliczenia ceny oferty, to tym samym jest uprawniony, a zarazem
zobowiązany jest sprawdzić- czy oferty wykonawców spełniająte wymogi, w tym równieżw
odniesieniu do prawidłowości podanej stawki podatku VAT. Sam fakt określenia w ofertach
wykonawców odmiennych stawek VAT od tego samego przedmiotu opodatkowania może
prowadzićdo wniosku,że któraśz podanych stawek została oznaczona w niewłaściwej
wysokości. Przy tym widziećnależy,że zamawiający bada ofertępod względem poprawności
wobec wzorca podanego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, co obejmująjego
obowiązki.
Kwoty podatku VAT, w ofercie wykonawcy, winny wynikaćz zastosowania stawki
adekwatnej do przedmiotu i podstawy opodatkowania. Przepis § 14 ust. 1 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym
podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do
których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 nr
212 poz. 1337 z późn. zm.) w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku
bądźw jakiejkolwiek innej pozycji faktury, upoważnia podatnika do wystawienia faktury
korygującej. W przypadku pomyłki w określeniu stawki, zgodnie z rozporządzeniem
podatnikowi służy prawo wystawienia faktury korygującej i zeznania VAT – korekta.
Z uwagi na sposób podania ceny oferty, wymagany przepisem art. 2 pkt 1 ustawy Pzp
(powtarzany w SIWZ), który zobowiązuje wykonawców do podania ceny brutto, zawierającej
ceny netto, kwoty tego podatku, obliczonej według oznaczonej stawki, stąd bez względu na
to czy zamawiający poda określonąwysokośćstawki, zawsze według wymagańSIWZ
powinna zostaćokreślona stawka właściwa, tj. zgodna z przepisem ustawy o podatku od
towarów i usług dla danego przedmiotu opodatkowania. Podanie właściwej stawki podatku
VAT wywiera bowiem wpływ na rozliczenia podatkowe zamawiającego, zatem jest wyrazem
jego uzasadnionych potrzeb (określonych wprost odrębnymi przepisami ustawowymi) na
równi z innymi wymaganiami odnoszącymi sięnp. do strony przedmiotowej oferty.śaden
przepis ustawy nie upoważnia Izby do czynienia jakichkolwiek rozróżnieńz uwagi na
okoliczność, iżzamawiający mająróżny status jako podatnicy VAT.
Powyższe prowadzi do wniosku, iżpodanie w ofercie wykonawcy niewłaściwej stawki
podatku VAT stanowi w pierwszej kolejności niezgodnośćtreści tej oferty z treściąSIWZ.
Tak więc zachodzi równieżpodstawa do odrzucenia takiej oferty w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt
2 ustawy Pzp, z zastrzeżeniem jednakże art. 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy.
Skoro podanie niewłaściwej stawki podatku VAT, jak wywodzono wyżej, w ocenie
Izby, w pierwszej kolejności stanowi o niezgodności treści oferty z treściąspecyfikacji
istotnych warunków zamówienia, oznacza to,że dopuszczalna jest korekta w trybie art. 87
ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, przy zachowaniu warunków określonych tym przepisem, to znaczy w
zakresie niepowodującym istotnych zmian w treści oferty. Przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp ma charakter szczególny i obligatoryjny. Jego zastosowanie ma pierwszeństwo przed
art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Tak samo jak pierwszeństwo zastosowania ma art. 26 ust. 3
ustawy Pzp, czy 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, zanim zamawiający będzie mógł np. odrzucić
ofertę, w trybie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Aby zachodziły podstawy do zastosowania przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp
przez Izbę, tj. nakazania zamawiającemu poprawienia oferty, musi wystąpićprzyznana, czy
dopuszczana przez wykonawcęomyłka w tym zakresie. Odwołujący natomiast precyzując
swoje zarzuty, stwierdził, iżświadomie, celowo zastosował stawkępodatku VAT do obliczenia
ceny oferty, w zakresie elementu usługi usuwania i załadunku do kontenera odpadów
wielkogabarytowych z wewnętrznych powierzchni wspólnego użytkowania łącznie ze
sprzątaniem miejsc, z których odbierane były odpady, z powierzchni wewnętrznych
wspólnego użytkowania w wysokości 8%. W tych okolicznościach, wbrew wyraźnemu
stanowisku odwołującego, nie zachodziły podstawy do ustalenia, iżpodanie wadliwej stawki
było wynikiem omyłki. Brak skorygowania tego rodzaju wadliwości oferty, prowadzi do błędu
w obliczeniu ceny i upoważnia zamawiającego do odrzucenia oferty w oparciu o art. 89 ust. 1
pkt 2 i pkt 6 ustawy Pzp.
Ad. II. Odnosząc siędo drugiego zarzutu odwołania, Izba podzieliła stanowisko
odwołującego, iżnie stanowi podstawy skutkującej odrzuceniem oferty w oparciu o art. 89
ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp, „nieprawidłowe dokonanie obliczeńmatematycznych przy
obliczaniu ceny." Zamawiający oznaczył okres realizacji umowy na okres od 14 stycznia
2012 r. do 30 stycznia 2014r., stąd w opisie obliczenia ceny i formularzach cenowych
znalazło sięokreślenie ilości miesięcy tj. 24 miesiące i 17/30 miesiąca. Błąd rachunkowy, nie
jest błędem w obliczeniu ceny, który stanowi przyczynęodrzucenia oferty na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Cechąodróżniającąbłąd rachunkowy od błędu w obliczeniu
ceny, jest m.in. możliwośćewentualnej poprawy tego pierwszego na podst. art. 87 ust. 2 pkt
2 ustawy Pzp. Mając na względzie,że zamawiający jednoznacznie zakwalifikował
popełniony przez odwołującego jako „błąd matematyczny," a wiec rachunkowy - wynikający z
wyliczeń, bezspornie zdaniem Izby, byłby zobligowany, zgodnie z dyspozycjąart. 87 ust. 2
pkt 2 ustawy Pzp dokonaćjego poprawy. Dokonanie wymienionej czynności poprawienia
błędu rachunkowego, zgodnie z imperatywnym charakterem przepisu art. 87 ust. 2 pkt 2
ustawy Pzp, nie jest uzależnione od woli, czy uznania zamawiającego, ale stanowi jego
obowiązek, wprost wynikający z przywołanej normy, co potwierdza orzecznictwo Krajowej
Izby Odwoławczej w tej kwestii – wyrok KIO z dnia 10 grudnia 2010 (KIO/UZP 2593/10):
„zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, Zamawiający jest obowiązany do poprawienia w
ofercie oczywistych omyłek rachunkowych i ze względu na użyty w przepisie tryb
oznajmujący nie jest to możliwość, jaka stoi przed Zamawiającym, ale obowiązek." Racjęma
odwołujący, podkreślając,że ustawa Pzp nie zawierażadnego ograniczenia co do zakresu
poprawy omyłek rachunkowych, a w szczególności nie uzależnia dopuszczalności dokonania
zmiany od skutków, które wywołane zostanąw treści oferty. Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 tej
ustawy, zamawiający, zobowiązany jest dokonaćpoprawy omyłki, choćby poprawa
skutkowała nawet istotnązmianątreści oferty w zakresie zmiany ceny brutto oferty.
Izba nie podzieliła stanowiska zamawiającego, iżskoro wykonawca przy wyliczeniu
ceny zastosował dane niezawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz nie
dostosował wyliczeńdo opisu obliczenia ceny zgodnie ze specyfikacjąistotnych warunków
zamówienia tj. zastosował do obliczeńnie ułamek zwykły ale ułamek dziesiętny, tym samym
uczynił w sposób nienaprawialny, treśćswojej oferty - nieodpowiadającątreści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Nie można bowiem nazywać, innym niżokreślonym w
SIWZ sposobem obliczenia ceny, przypadku, gdy odmiennośćta polega zastosowaniu we
wzorze podanym przez zamawiającego, odpowiadającego ułamkowi zwykłemu, ułamka
dziesiętnego.
Odwołujący przyznał, iżpopełnił błędy rachunkowe przy wyliczeniu cen swojej oferty.
Izba nie mogła jednak uznaćw tym zakresie zarzutów odwołującego, z uwagi na
uwarunkowania wprowadzone art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, pozwalające na uwzględnienie
odwołania, jeżeli zostało stwierdzone naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub
może miećistotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Skoro według
poczynionych wyżej ustaleń, za zasadne zostało uznane odrzucenie ofert odwołującego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i pkt 6 ustawy Pzp z uwagi na wadliwąstawkępodatku VAT -
nakazanie sprostowania popełnionych przez odwołującego omyłek rachunkowych byłoby
bezprzedmiotowe i pozbawione wpływu na wynik postępowania.
Postępowanie dowodowe wykazało, iżzarzuty naruszenia:
1) art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp, przez bezpodstawne odrzucenie przez
zamawiającego ofert odwołującego, w zakresie części 2 i 3 zamówienia, ze względu na
zastosowanąstawkępodatku VAT,
2) art. 91 ust 1 ustawy Pzp, przez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej, w zakresie
części nr 2 i 3 zamówienia,
3) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, przy czynności badania i oceny złożonych ofert i czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie części nr 2 i 3 zamówienia, w konsekwencji
wykazania powyżej wymienionych uchybieńprzepisom ustawy Pzp,
– nie znalazły potwierdzenie, a stwierdzone naruszenie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp,
przez zaniechanie poprawienia omyłek rachunkowych w treści oferty odwołującego, nie
miało wpływu na wynik postępowania.
W tym stanie rzeczy Izba oddaliła odwołanie o czym orzekła na podstawie art. 192
ust.1 oraz ust. 2 ustawy Pzp. O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Izba obciążyła odwołującego kosztami postępowania i zaliczyła na poczet tych
kosztów uiszczony wpis od odwołania, stosownie do postanowień§ 3 pkt 1a rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:……………………
…………………….
……………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
