rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-09-07
rok: 2011
data dokumentu: 2011-09-07
rok: 2011
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1867/11
KIO 1867/11
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 września 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 sierpnia 2011 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia – Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Spółka Jawna
E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak z siedzibą w Opocznie oraz Stanisław Marczak
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F.U.H. „EKO-STAMAR” Stanisław
Marczak w postępowaniu prowadzonym przez Zespół Obsługi Placówek Oświatowych
w Końskich
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 sierpnia 2011 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia – Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Spółka Jawna
E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak z siedzibą w Opocznie oraz Stanisław Marczak
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F.U.H. „EKO-STAMAR” Stanisław
Marczak w postępowaniu prowadzonym przez Zespół Obsługi Placówek Oświatowych
w Końskich
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania i odrzucenia jego oferty, unieważnienie
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie czynności oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu, po uprzednim zastosowaniu
w stosunku do Odwołującego procedury określonej w art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych;
2. Kosztami postępowania obciąża Zespół Obsługi Placówek Oświatowych w Końskich i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę7.500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia
–
Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Spółka Jawna
E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak z siedzibą w Opocznie oraz Stanisław
Marczak prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F.U.H. „EKO-
STAMAR” Stanisław Marczak tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych w Końskich na rzecz
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia – Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Spółka Jawna
E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak z siedzibą w Opocznie oraz Stanisław
Marczak prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F.U.H. „EKO-
STAMAR” Stanisław Marczak kwotę11.487 zł 11 gr (słownie: jedenaście tysięcy
czterysta osiemdziesiąt siedem złotych jedenaście groszy) stanowiącąkoszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika oraz dojazdu na rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Kielcach.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 1867/11
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zespół Obsługi Placówek Oświatowych w Końskich – prowadzi
postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego na Dowóz i odwóz uczniów szkół
podstawowych, przedszkoli i gimnazjów z terenu Gminy Końskie.
W dniu 30 sierpnia 2011 r. wykonawcy wspólnie ubiegający sięo udzielenie
zamówienia – Konsorcjum: Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak”
Spółka Jawna E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak oraz Stanisław Marczak prowadzący
działalnośćgospodarcząpod firmąF.U.H. „EKO-STAMAR” Stanisław Marczak, wnieśli
odwołanie wobec czynności wykluczenia tego Konsorcjum z postępowania i odrzucenia jego
oferty, zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisów art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 2 pkt 3
i 4, art. 25 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 5 oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał,że przyczynąwykluczenia go z postępowania było niespełnienie
warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia. Zamawiający uznał,że załączone do oferty
Odwołującego dokumenty (umowy z Urzędem Marszałkowskim, zbiorcze zestawienia dopłat,
raporty kasowe) nie sądokumentami potwierdzającymi należyte wykonanie usług,
a ponadto,że referencje wydane przez Urząd Gminy Gielniów i Urząd Gminy Gowarczów nie
znajdująpotwierdzenia w wykazie usług przedstawionym przez wykonawcę.
Odwołujący wskazał,że w pkt 4.1.2. SIWZ Zamawiający postanowił, iżwarunek
posiadania wiedzy i doświadczenia uzna za spełniony, jeżeli wykonawca wykonał co
najmniej jednąusługępolegającąna dowozie o odwozie uczniów w roku szkolnym
o wartości min. 350 000 zł. Na potwierdzenie spełniania tego warunku wykonawcy
zobowiązani byli złożyćwykaz usług, wg wzoru określonego w załączniku nr 7 do SIWZ.
Odwołujący podniósł,że w załączniku nr 7 wykazał usługi z okresu 3 lat, poczynając
od 2008 r. i wskazywał w złożonych załącznikach udział procentowy poszczególnych grup
osobowych objętych zniżkowymi kosztami przewozów, w tym uczniów. Ponadto, na
wezwanie Zamawiającego Odwołujący złożył odpisy umów o realizacjęprzewozów z trzema
samorządami wojewódzkimi, a jakośćusług potwierdzili referencjami wójtowie dwóch gmin
(Gminy Gielniów i Gminy Gowarczów).
Zdaniem Odwołującego, spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia zostało wykazane prawidłowo, zgodnie z postanowieniami SIWZ.
Odwołujący podniósł dodatkowo,że oferta wybrana przez Zamawiającego nie
spełniała wymogów SIWZ w rozumieniu art. 24 ust. 2 pkt. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2 i 3,
bowiem oparta została na nieprawdziwych informacjach zawartych w załączniku nr 7,
zaliczających jako własne przewozy wykonane przez innego wykonawcę, nie biorącego
udziału w postępowaniu. Ponadto, niewskazanie przez wykonawcę, którego oferta została
wybrana,żadnego własnego pracownika orazżadnegośrodka transportu, wskazuje na
zamiar przekazania realizacji zamówienia publicznego na osobętrzecią, która nie została
wskazana jako podwykonawca.
Odwołujący podniósł,że Zamawiający naruszył art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 poprzez
wykluczenie go z postępowania, mimoże wykazał załącznikiem nr 7 do oferty oraz
złożonymi dokumentami potwierdzającymi wartośćwykonanych usług przewozowych
w oparciu o zawarte umowy z jednostkami samorządu wojewódzkiego (składając odpisy
umów za okres wymagany przez Zamawiającego z trzech lat wraz z referencjami
samorządów gminnych, na terenie których usługi sąświadczone). Jednocześnie Odwołujący
podniósł brak takiego wykazania przez wykonawcę, którego ofertęwybrano, stwierdzając,że
wskazana wartośćwykonanych usług dotyczyła nie wykonawcy uczestniczącego
w postępowaniu, a podmiotu, który zobowiązał sięudostępnićzasoby w postaciśrodków
transportu z obsługąi to nie za wymagany przez Zamawiającego okres 3 lat, a tylko z dwóch
lat (mimo prowadzonej działalności powyżej 3 lat).
Odwołujący zarzucił równieżZamawiającemu naruszenie art. 25 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez określenie warunków udziału w postępowaniu i wymagańco do oferowanych usług
w tym jakości i rodzaju autobusów i nierespektowanie ich w toku oceny ofert, której
dokonano bez zastosowania wymogu stawianego w SIWZ i ogłoszeniu, dotyczącego
zgodnościśrodków transportu z § 22 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia
2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu niezbędnego
wyposażenia (Dz. U. z 2003 r. Nr 32, poz. 262). Odwołujący podniósł,że w załączniku nr 6
do oferty wybranego wykonawcy nie ma wymaganych 10 pojazdów mających otwierane
drzwi zdalnie z siedzenia kierowcy, jak tego wymaga § 22 ust. 1 pkt 1 przywołanego
rozporządzenia, nie ma teżwskazania podstawy dysponowania pojazdami.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności oceny ofert
i dokonanie powtórzenia tej czynności.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający w punkcie 4.1.2. SIWZ postanowił,że warunek udziału w postępowaniu
w zakresie wiedzy i doświadczenia uzna warunek za spełniony jeżeli wykonawca wykonał co
najmniej jednąusługępolegającąna dowozie i odwozie uczniów w roku szkolnym o wartości
min. 350 000 zł. Na potwierdzenie spełnienia tego warunku wykonawcy zobowiązani byli (pkt
5.1.6. SIWZ) złożyćwykaz wykonanych usług, a w przypadku świadczeń okresowych lub
ciągłych również wykonywanych usług w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania
warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie,
sporządzony wg wzoru – załącznik nr 7. W załączniku zapisano,że do wykazu należy
załączyćdokumenty potwierdzające,że usługi zostały wykonane należycie, w formie
oryginału lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez wykonawcę.
Odwołujący na stronie 101 oferty przedstawił wykaz zrealizowanych przez jednego
z konsorcjantów (Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Sp. j.)
3 zadań, wskazując,że każde z nich obejmowało usługi na rzecz Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Mazowieckiego, Łódzkiego iŚwiętokrzyskiego oraz sprzedażindywidualną.
Wartośćzrealizowanych zadańwg wykazu wynosiła: poz. 1 – 385.804,36 zł, poz. 2 –
386.358,47 zł, poz. 3 – 446.991,07 zł. Do wykazu Odwołujący załączył kopie raportów
kasowych, zestawieńdopłat za przejazdy osób uprawnionych na podstawie ustawy z dnia 20
czerwca 1992 r. o uprawnienia ulgowych przejazdówśrodkami publicznego transportu
zbiorowego oraz dwa dokumenty referencyjne, wystawione przez Wójta Gminy Gielniów
i Wójta Gminy Gowarczów. W treści tych referencji potwierdza sięrealizacjęprzewozów
uczniów do szkół podstawowych na teren: Gminy Gielniów i powiatów: koneckiego
i przysuskiego, opoczyńskiego (referencje wystawione przez Wójta Gminy Gielniów) oraz
Gminy Gowarczów i powiatów koneckiego i opoczyńskiego (referencje wystawione przez
Wójta Gminy Gowarczów). W obydwu dokumentach stwierdzono,że: Terminowa, właściwie
zorganizowana sieć przewozów oraz niezawodny sprzęt przystosowany do przewozu
uczniów jest godna polecenia dla wszystkich zamawiających przewóz uczniów.
Ponadto Odwołujący przedstawił (str. 71 oferty), wykaz usług wykonanych przez
drugiego z konsorcjantów (Stanisława Marczaka). W wykazie tym wpisano wartośćzadania
(192.173,37 zł) a rubrykach dotyczących nazwy zadania i nazwy zamawiającego wpisano wg
załącznika. Do wykazu został załączony Rejestr dokumentów handlowych oraz cztery
dokumenty referencyjne wystawione przez dyrektorów szkół, kierownika biura PTTK
i kierownika biura TPD. Jak ustalono na rozprawie, wartośćusług wpisana do wykazu jest
sumąpojedynczych zleceń, głównie dotyczących wycieczek szkolnych i innych wyjazdów
uczniów.
Zamawiający w dniu 24 sierpnia 2011 r. wezwał Odwołującego, na podstawie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, do przedłożenia kserokopii umów na przewóz uczniów za okres wskazany
w załączniku nr 7 zawartych pomiędzy wykonawcąskładającym ofertęa usługobiorcami.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie wykonawca złożył kopie umów: z 21 lutego 2008 r.
z Samorządem WojewództwaŚwiętokrzyskiego, z 23 lutego 2010 r. z Samorządem
WojewództwaŚwiętokrzyskiego, z 18 lutego 2008 r. z Województwem Łódzkim, z 20 lutego
2008 r. z Województwem Mazowieckim oraz z 21 grudnia 2008 r. z Województwem
Mazowieckim.
W dniu 26 sierpnia 2011 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyniku
postępowania, wskazując,że oferta Odwołującego została odrzucona na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Zamawiający stwierdził,że wykonawca nie spełnił warunku
dotyczącego wiedzy i doświadczenia, wskazując,że załączone do oferty dokumenty: umowy
z Urzędem Marszałkowskim, zbiorcze zestawienia dopłat, raporty kasowe nie są
dokumentami potwierdzającymi należyte wykonanie usług. Ponadto referencje wydane przez
Urząd Gminy Gielniów, Urząd Gminy Gowarczów nie znajdują potwierdzenia w wykazie
usług przedstawionym przez wykonawcę.
Izba zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła,że Odwołujący spełnia określone art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki korzystania ześrodków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodowaćponiesienie
przez niego szkody, w postaci nieuzyskania zamówienia.
Izba nie rozpoznała podniesionych w odwołaniu zarzutów dotyczących zaniechania
wykluczenia z postępowania wykonawcy, którego oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza, ze względu na fakt,że przedmiotem zamówienia sąusługi, których
wartośćjest mniejsza niżkwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.
8 ustawy Pzp. W związku z powyższym, zgodnie z art. 180 ust. 2 ustawy Pzp,
w przedmiotowym postępowaniu odwołanie przysługuje wyłącznie wobec czynności
enumeratywnie wymienionych w tym przepisie, tj. wobec:
1) wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę,
2) opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
3) wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia,
4) odrzucenia oferty odwołującego.
Izba ustaliła,że Odwołujący nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu
w zakresie wiedzy i doświadczenia, nie przedłożył bowiem dokumentów, które
potwierdzałyby należyte wykonanie umów wykazanych na stronie 101 oferty.
Po pierwsze, załączone do oferty dokumenty finansowe mogąbyćzłożone najwyżej
na okoliczność,że umowa była realizowana, ale wżadnej mierze nie potwierdzają,że
została wykonana prawidłowo.
Po drugie, nietrafny jest argument Odwołującego,że sam fakt zawarcia umów na
dowóz uczniów potwierdza wiedzęi doświadczenie, ponieważich zawarcie jest możliwe
tylko pod warunkiem posiadania stosownych licencji i zezwoleń, do uzyskania których z kolei
niezbędne jest posiadanie stosownej wiedzy i doświadczenia. Podkreślićnależy,że
Zamawiający nie oczekiwał wykazania w jakikolwiek, dowolny sposób,że wykonawca
posiada wiedzęi doświadczenie w zakresie usług przewozu. W ramach swoich ustawowych
uprawnień, jako gospodarz postępowania, Zamawiający opisał sposób dokonywania oceny
spełniania tego warunku, jednoznacznie i wyraźnie stanowiąc, kiedy uzna warunek za
spełniony, a Odwołujący nie wykazał spełniania tego warunku w wymagany sposób. Zawarte
umowy, jakkolwiek mogąwskazywaćna posiadanie przez wykonawcęokreślonego poziomu
wiedzy i doświadczenia, na poziomie niezbędnego minimum koniecznego do uzyskania
licencji i zezwoleń, same w sobie potwierdzająjedynie fakt ich zawarcia, co nie ma nic
wspólnego z wykazaniem,że usługi nimi objęte zostały wykonane należycie.
Potwierdzeniem należytego wykonania umów nie sąrównieżprzedłożone referencje
wystawione przez wójtów gmin, którzy nie byli stronami umów. Z treści tych referencji nie
wynika, której z umów przedstawionych wykazie dotyczą. Ponadto, ich wystawcami są
podmioty, z którymi wykonawcy nie łączyłażadna umowa i którzy nie byli uprawnieni do
rozliczenia wykonawcy zeświadczonych usług i ich prawidłowości. Mimoże – co podnosił
Odwołujący – usługi przewozu były realizowane m.in. na terenie tych gmin, podmioty te nie
mogły miećwięc wystarczającej, kompleksowej wiedzy na temat pełnej realizacji umowy w
jej wszystkich aspektach. Referencje musząbyćwystawione przez podmiot, który ma wiedzę
na temat całościowego wykonania umowy, który był odbiorcąświadczonych usług i miał
prawo rozliczyćwykonawcęz prawidłowości ichświadczenia, a więc w zasadzie przez drugą
stronęumowy.
Równieżdokumenty dotyczące usług zrealizowanych przez drugiego z konsorcjantów
nie potwierdzająspełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy
i doświadczenia. Odwołujący przedstawił w tym zakresie zlecenia, które nawet po
zsumowanie nie osiągnęły wartości wymaganej w przez Zamawiającego w SIWZ.
Tymczasem, zgodnie z postanowieniami specyfikacji, Zamawiający wymagał, aby wartość
jednej usługi wynosiła co najmniej 350.000 zł. Wynika to wyraźnie ze sformułowania punktu
4.1.2 SIWZ, a przyjęcie możliwości sumowania pojedynczych usług o małej wartości byłoby
nieracjonalne. Nie można równieżzgodzićsięz twierdzeniami Odwołującego,że wartość
umów wykonanych przez poszczególnych członków konsorcjum – w celu wykazania się
realizacjąusługi o wartości co najmniej 350.000 zł – można sumować. Chociażistotą
wspólnego ubiegania sięprzez wykonawców o udzielenie zamówienia jest dopuszczenie
możliwości łączenia ich potencjałów, to teza prezentowana przez Odwołującego byłaby
sprzeczna z sensem i celem określenia wartości umowy, której wykonaniem ma się
legitymowaćwykonawca w celu wykazania spełniania warunku w zakresie wiedzy
i doświadczenia. W takim opisie warunków udziału w postępowaniu chodzi bowiem o to, aby
udzielićzamówienia wykonawcy, który legitymuje siędoświadczenie w realizacji zadań
o określonej skali i złożoności, co z kolei przekłada sięna ich wartość. Takim
doświadczeniem nie wykazuje siękonsorcjum, które sumuje wartośćzadańwykonanych
przez poszczególnych jego członków, gdyżżaden z nich nie wykonał zadania o wymaganej
przez Zamawiającego wartości.
Niemniej jednak, mimo ustalenia,że Odwołujący nie wykazał spełniania warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, Izba uznała,że czynność
wykluczenia Odwołującego z postępowania (a w konsekwencji odrzucenia jego oferty) była
co najmniej przedwczesna. Zamawiający ma obowiązek poprzedzićdecyzjęo wykluczeniu
wezwaniem do złożenia prawidłowych dokumentów, na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
W niniejszej sprawie Zamawiający wezwanie takie wystosował, jednakże nie było ono
prawidłowe. Mimoże Zamawiający w wyniku oceny złożonych ofert doszedł do wniosku,że
brakuje w ofercie Odwołującego dokumentów potwierdzających należyte wykonanie umów,
to nie wezwał wykonawcy do złożenia takich właśnie dokumentów, ale do złożenia umów,
które jak sam stwierdził, nie sąodpowiednimi dokumentami. Okolicznośćbłędnego
sformułowania wezwania została przez Zamawiającego przyznana na rozprawie. Ponieważ
Zamawiający ma – wynikający z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp – obowiązek wezwania
wykonawców, którzy nie złożyli wymaganych dokumentów, do ich złożenia, a obowiązek ten
można uznaćza wypełniony tylko w sytuacji prawidłowego sformułowania wezwania, Izba
nakazała ponowne wykonanie tej czynności, a po jej przeprowadzeniu, powtórzenie oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania i odrzucenia jego oferty, unieważnienie
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie czynności oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu, po uprzednim zastosowaniu
w stosunku do Odwołującego procedury określonej w art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych;
2. Kosztami postępowania obciąża Zespół Obsługi Placówek Oświatowych w Końskich i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę7.500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia
–
Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Spółka Jawna
E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak z siedzibą w Opocznie oraz Stanisław
Marczak prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F.U.H. „EKO-
STAMAR” Stanisław Marczak tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych w Końskich na rzecz
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia – Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Spółka Jawna
E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak z siedzibą w Opocznie oraz Stanisław
Marczak prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F.U.H. „EKO-
STAMAR” Stanisław Marczak kwotę11.487 zł 11 gr (słownie: jedenaście tysięcy
czterysta osiemdziesiąt siedem złotych jedenaście groszy) stanowiącąkoszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika oraz dojazdu na rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Kielcach.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 1867/11
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zespół Obsługi Placówek Oświatowych w Końskich – prowadzi
postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego na Dowóz i odwóz uczniów szkół
podstawowych, przedszkoli i gimnazjów z terenu Gminy Końskie.
W dniu 30 sierpnia 2011 r. wykonawcy wspólnie ubiegający sięo udzielenie
zamówienia – Konsorcjum: Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak”
Spółka Jawna E. Woźniak, M. Woźniak, W. Woźniak oraz Stanisław Marczak prowadzący
działalnośćgospodarcząpod firmąF.U.H. „EKO-STAMAR” Stanisław Marczak, wnieśli
odwołanie wobec czynności wykluczenia tego Konsorcjum z postępowania i odrzucenia jego
oferty, zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisów art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 2 pkt 3
i 4, art. 25 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 5 oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał,że przyczynąwykluczenia go z postępowania było niespełnienie
warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia. Zamawiający uznał,że załączone do oferty
Odwołującego dokumenty (umowy z Urzędem Marszałkowskim, zbiorcze zestawienia dopłat,
raporty kasowe) nie sądokumentami potwierdzającymi należyte wykonanie usług,
a ponadto,że referencje wydane przez Urząd Gminy Gielniów i Urząd Gminy Gowarczów nie
znajdująpotwierdzenia w wykazie usług przedstawionym przez wykonawcę.
Odwołujący wskazał,że w pkt 4.1.2. SIWZ Zamawiający postanowił, iżwarunek
posiadania wiedzy i doświadczenia uzna za spełniony, jeżeli wykonawca wykonał co
najmniej jednąusługępolegającąna dowozie o odwozie uczniów w roku szkolnym
o wartości min. 350 000 zł. Na potwierdzenie spełniania tego warunku wykonawcy
zobowiązani byli złożyćwykaz usług, wg wzoru określonego w załączniku nr 7 do SIWZ.
Odwołujący podniósł,że w załączniku nr 7 wykazał usługi z okresu 3 lat, poczynając
od 2008 r. i wskazywał w złożonych załącznikach udział procentowy poszczególnych grup
osobowych objętych zniżkowymi kosztami przewozów, w tym uczniów. Ponadto, na
wezwanie Zamawiającego Odwołujący złożył odpisy umów o realizacjęprzewozów z trzema
samorządami wojewódzkimi, a jakośćusług potwierdzili referencjami wójtowie dwóch gmin
(Gminy Gielniów i Gminy Gowarczów).
Zdaniem Odwołującego, spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia zostało wykazane prawidłowo, zgodnie z postanowieniami SIWZ.
Odwołujący podniósł dodatkowo,że oferta wybrana przez Zamawiającego nie
spełniała wymogów SIWZ w rozumieniu art. 24 ust. 2 pkt. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2 i 3,
bowiem oparta została na nieprawdziwych informacjach zawartych w załączniku nr 7,
zaliczających jako własne przewozy wykonane przez innego wykonawcę, nie biorącego
udziału w postępowaniu. Ponadto, niewskazanie przez wykonawcę, którego oferta została
wybrana,żadnego własnego pracownika orazżadnegośrodka transportu, wskazuje na
zamiar przekazania realizacji zamówienia publicznego na osobętrzecią, która nie została
wskazana jako podwykonawca.
Odwołujący podniósł,że Zamawiający naruszył art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 poprzez
wykluczenie go z postępowania, mimoże wykazał załącznikiem nr 7 do oferty oraz
złożonymi dokumentami potwierdzającymi wartośćwykonanych usług przewozowych
w oparciu o zawarte umowy z jednostkami samorządu wojewódzkiego (składając odpisy
umów za okres wymagany przez Zamawiającego z trzech lat wraz z referencjami
samorządów gminnych, na terenie których usługi sąświadczone). Jednocześnie Odwołujący
podniósł brak takiego wykazania przez wykonawcę, którego ofertęwybrano, stwierdzając,że
wskazana wartośćwykonanych usług dotyczyła nie wykonawcy uczestniczącego
w postępowaniu, a podmiotu, który zobowiązał sięudostępnićzasoby w postaciśrodków
transportu z obsługąi to nie za wymagany przez Zamawiającego okres 3 lat, a tylko z dwóch
lat (mimo prowadzonej działalności powyżej 3 lat).
Odwołujący zarzucił równieżZamawiającemu naruszenie art. 25 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez określenie warunków udziału w postępowaniu i wymagańco do oferowanych usług
w tym jakości i rodzaju autobusów i nierespektowanie ich w toku oceny ofert, której
dokonano bez zastosowania wymogu stawianego w SIWZ i ogłoszeniu, dotyczącego
zgodnościśrodków transportu z § 22 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia
2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu niezbędnego
wyposażenia (Dz. U. z 2003 r. Nr 32, poz. 262). Odwołujący podniósł,że w załączniku nr 6
do oferty wybranego wykonawcy nie ma wymaganych 10 pojazdów mających otwierane
drzwi zdalnie z siedzenia kierowcy, jak tego wymaga § 22 ust. 1 pkt 1 przywołanego
rozporządzenia, nie ma teżwskazania podstawy dysponowania pojazdami.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności oceny ofert
i dokonanie powtórzenia tej czynności.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający w punkcie 4.1.2. SIWZ postanowił,że warunek udziału w postępowaniu
w zakresie wiedzy i doświadczenia uzna warunek za spełniony jeżeli wykonawca wykonał co
najmniej jednąusługępolegającąna dowozie i odwozie uczniów w roku szkolnym o wartości
min. 350 000 zł. Na potwierdzenie spełnienia tego warunku wykonawcy zobowiązani byli (pkt
5.1.6. SIWZ) złożyćwykaz wykonanych usług, a w przypadku świadczeń okresowych lub
ciągłych również wykonywanych usług w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania
warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie,
sporządzony wg wzoru – załącznik nr 7. W załączniku zapisano,że do wykazu należy
załączyćdokumenty potwierdzające,że usługi zostały wykonane należycie, w formie
oryginału lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez wykonawcę.
Odwołujący na stronie 101 oferty przedstawił wykaz zrealizowanych przez jednego
z konsorcjantów (Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Bracia Woźniak” Sp. j.)
3 zadań, wskazując,że każde z nich obejmowało usługi na rzecz Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Mazowieckiego, Łódzkiego iŚwiętokrzyskiego oraz sprzedażindywidualną.
Wartośćzrealizowanych zadańwg wykazu wynosiła: poz. 1 – 385.804,36 zł, poz. 2 –
386.358,47 zł, poz. 3 – 446.991,07 zł. Do wykazu Odwołujący załączył kopie raportów
kasowych, zestawieńdopłat za przejazdy osób uprawnionych na podstawie ustawy z dnia 20
czerwca 1992 r. o uprawnienia ulgowych przejazdówśrodkami publicznego transportu
zbiorowego oraz dwa dokumenty referencyjne, wystawione przez Wójta Gminy Gielniów
i Wójta Gminy Gowarczów. W treści tych referencji potwierdza sięrealizacjęprzewozów
uczniów do szkół podstawowych na teren: Gminy Gielniów i powiatów: koneckiego
i przysuskiego, opoczyńskiego (referencje wystawione przez Wójta Gminy Gielniów) oraz
Gminy Gowarczów i powiatów koneckiego i opoczyńskiego (referencje wystawione przez
Wójta Gminy Gowarczów). W obydwu dokumentach stwierdzono,że: Terminowa, właściwie
zorganizowana sieć przewozów oraz niezawodny sprzęt przystosowany do przewozu
uczniów jest godna polecenia dla wszystkich zamawiających przewóz uczniów.
Ponadto Odwołujący przedstawił (str. 71 oferty), wykaz usług wykonanych przez
drugiego z konsorcjantów (Stanisława Marczaka). W wykazie tym wpisano wartośćzadania
(192.173,37 zł) a rubrykach dotyczących nazwy zadania i nazwy zamawiającego wpisano wg
załącznika. Do wykazu został załączony Rejestr dokumentów handlowych oraz cztery
dokumenty referencyjne wystawione przez dyrektorów szkół, kierownika biura PTTK
i kierownika biura TPD. Jak ustalono na rozprawie, wartośćusług wpisana do wykazu jest
sumąpojedynczych zleceń, głównie dotyczących wycieczek szkolnych i innych wyjazdów
uczniów.
Zamawiający w dniu 24 sierpnia 2011 r. wezwał Odwołującego, na podstawie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, do przedłożenia kserokopii umów na przewóz uczniów za okres wskazany
w załączniku nr 7 zawartych pomiędzy wykonawcąskładającym ofertęa usługobiorcami.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie wykonawca złożył kopie umów: z 21 lutego 2008 r.
z Samorządem WojewództwaŚwiętokrzyskiego, z 23 lutego 2010 r. z Samorządem
WojewództwaŚwiętokrzyskiego, z 18 lutego 2008 r. z Województwem Łódzkim, z 20 lutego
2008 r. z Województwem Mazowieckim oraz z 21 grudnia 2008 r. z Województwem
Mazowieckim.
W dniu 26 sierpnia 2011 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyniku
postępowania, wskazując,że oferta Odwołującego została odrzucona na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Zamawiający stwierdził,że wykonawca nie spełnił warunku
dotyczącego wiedzy i doświadczenia, wskazując,że załączone do oferty dokumenty: umowy
z Urzędem Marszałkowskim, zbiorcze zestawienia dopłat, raporty kasowe nie są
dokumentami potwierdzającymi należyte wykonanie usług. Ponadto referencje wydane przez
Urząd Gminy Gielniów, Urząd Gminy Gowarczów nie znajdują potwierdzenia w wykazie
usług przedstawionym przez wykonawcę.
Izba zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła,że Odwołujący spełnia określone art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki korzystania ześrodków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodowaćponiesienie
przez niego szkody, w postaci nieuzyskania zamówienia.
Izba nie rozpoznała podniesionych w odwołaniu zarzutów dotyczących zaniechania
wykluczenia z postępowania wykonawcy, którego oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza, ze względu na fakt,że przedmiotem zamówienia sąusługi, których
wartośćjest mniejsza niżkwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.
8 ustawy Pzp. W związku z powyższym, zgodnie z art. 180 ust. 2 ustawy Pzp,
w przedmiotowym postępowaniu odwołanie przysługuje wyłącznie wobec czynności
enumeratywnie wymienionych w tym przepisie, tj. wobec:
1) wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę,
2) opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
3) wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia,
4) odrzucenia oferty odwołującego.
Izba ustaliła,że Odwołujący nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu
w zakresie wiedzy i doświadczenia, nie przedłożył bowiem dokumentów, które
potwierdzałyby należyte wykonanie umów wykazanych na stronie 101 oferty.
Po pierwsze, załączone do oferty dokumenty finansowe mogąbyćzłożone najwyżej
na okoliczność,że umowa była realizowana, ale wżadnej mierze nie potwierdzają,że
została wykonana prawidłowo.
Po drugie, nietrafny jest argument Odwołującego,że sam fakt zawarcia umów na
dowóz uczniów potwierdza wiedzęi doświadczenie, ponieważich zawarcie jest możliwe
tylko pod warunkiem posiadania stosownych licencji i zezwoleń, do uzyskania których z kolei
niezbędne jest posiadanie stosownej wiedzy i doświadczenia. Podkreślićnależy,że
Zamawiający nie oczekiwał wykazania w jakikolwiek, dowolny sposób,że wykonawca
posiada wiedzęi doświadczenie w zakresie usług przewozu. W ramach swoich ustawowych
uprawnień, jako gospodarz postępowania, Zamawiający opisał sposób dokonywania oceny
spełniania tego warunku, jednoznacznie i wyraźnie stanowiąc, kiedy uzna warunek za
spełniony, a Odwołujący nie wykazał spełniania tego warunku w wymagany sposób. Zawarte
umowy, jakkolwiek mogąwskazywaćna posiadanie przez wykonawcęokreślonego poziomu
wiedzy i doświadczenia, na poziomie niezbędnego minimum koniecznego do uzyskania
licencji i zezwoleń, same w sobie potwierdzająjedynie fakt ich zawarcia, co nie ma nic
wspólnego z wykazaniem,że usługi nimi objęte zostały wykonane należycie.
Potwierdzeniem należytego wykonania umów nie sąrównieżprzedłożone referencje
wystawione przez wójtów gmin, którzy nie byli stronami umów. Z treści tych referencji nie
wynika, której z umów przedstawionych wykazie dotyczą. Ponadto, ich wystawcami są
podmioty, z którymi wykonawcy nie łączyłażadna umowa i którzy nie byli uprawnieni do
rozliczenia wykonawcy zeświadczonych usług i ich prawidłowości. Mimoże – co podnosił
Odwołujący – usługi przewozu były realizowane m.in. na terenie tych gmin, podmioty te nie
mogły miećwięc wystarczającej, kompleksowej wiedzy na temat pełnej realizacji umowy w
jej wszystkich aspektach. Referencje musząbyćwystawione przez podmiot, który ma wiedzę
na temat całościowego wykonania umowy, który był odbiorcąświadczonych usług i miał
prawo rozliczyćwykonawcęz prawidłowości ichświadczenia, a więc w zasadzie przez drugą
stronęumowy.
Równieżdokumenty dotyczące usług zrealizowanych przez drugiego z konsorcjantów
nie potwierdzająspełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy
i doświadczenia. Odwołujący przedstawił w tym zakresie zlecenia, które nawet po
zsumowanie nie osiągnęły wartości wymaganej w przez Zamawiającego w SIWZ.
Tymczasem, zgodnie z postanowieniami specyfikacji, Zamawiający wymagał, aby wartość
jednej usługi wynosiła co najmniej 350.000 zł. Wynika to wyraźnie ze sformułowania punktu
4.1.2 SIWZ, a przyjęcie możliwości sumowania pojedynczych usług o małej wartości byłoby
nieracjonalne. Nie można równieżzgodzićsięz twierdzeniami Odwołującego,że wartość
umów wykonanych przez poszczególnych członków konsorcjum – w celu wykazania się
realizacjąusługi o wartości co najmniej 350.000 zł – można sumować. Chociażistotą
wspólnego ubiegania sięprzez wykonawców o udzielenie zamówienia jest dopuszczenie
możliwości łączenia ich potencjałów, to teza prezentowana przez Odwołującego byłaby
sprzeczna z sensem i celem określenia wartości umowy, której wykonaniem ma się
legitymowaćwykonawca w celu wykazania spełniania warunku w zakresie wiedzy
i doświadczenia. W takim opisie warunków udziału w postępowaniu chodzi bowiem o to, aby
udzielićzamówienia wykonawcy, który legitymuje siędoświadczenie w realizacji zadań
o określonej skali i złożoności, co z kolei przekłada sięna ich wartość. Takim
doświadczeniem nie wykazuje siękonsorcjum, które sumuje wartośćzadańwykonanych
przez poszczególnych jego członków, gdyżżaden z nich nie wykonał zadania o wymaganej
przez Zamawiającego wartości.
Niemniej jednak, mimo ustalenia,że Odwołujący nie wykazał spełniania warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, Izba uznała,że czynność
wykluczenia Odwołującego z postępowania (a w konsekwencji odrzucenia jego oferty) była
co najmniej przedwczesna. Zamawiający ma obowiązek poprzedzićdecyzjęo wykluczeniu
wezwaniem do złożenia prawidłowych dokumentów, na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
W niniejszej sprawie Zamawiający wezwanie takie wystosował, jednakże nie było ono
prawidłowe. Mimoże Zamawiający w wyniku oceny złożonych ofert doszedł do wniosku,że
brakuje w ofercie Odwołującego dokumentów potwierdzających należyte wykonanie umów,
to nie wezwał wykonawcy do złożenia takich właśnie dokumentów, ale do złożenia umów,
które jak sam stwierdził, nie sąodpowiednimi dokumentami. Okolicznośćbłędnego
sformułowania wezwania została przez Zamawiającego przyznana na rozprawie. Ponieważ
Zamawiający ma – wynikający z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp – obowiązek wezwania
wykonawców, którzy nie złożyli wymaganych dokumentów, do ich złożenia, a obowiązek ten
można uznaćza wypełniony tylko w sytuacji prawidłowego sformułowania wezwania, Izba
nakazała ponowne wykonanie tej czynności, a po jej przeprowadzeniu, powtórzenie oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
