rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-05-13
rok: 2011
data dokumentu: 2011-05-13
rok: 2011
Powiązane tematy:
- specyfikacja istotnych warunków zamówienia - wyjaśnienia, pytania do siwz
- uzupełnianie oświadczeń, dokumentów, pełnomocnictw
- warunki udziału w postępowaniu o udzielnie zamówienia publicznego - poleganie na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów (art. 26 ust. 2b)
sygnatury akt.:
KIO 926/11
KIO 926/11
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Paweł Trojan Członkowie: Justyna Tomkowska, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Łukasz Listkiewicz
Przewodniczący: Paweł Trojan Członkowie: Justyna Tomkowska, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 maja 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29.04.2011 r. przez wykonawcęREMONDIS
Tarnowskie Góry Spółka z o.o., ul. Nakielska 1-3, 42-600 Tarnowskie Góry w
postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Miasto Opole, Rynek – Ratusz, 45-015
Opole w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Interwencyjne porządkowanie terenów
zieleni” (znak IM.PZP. II 3412-33/10)
przy udziale wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o., ul. Dworska 2B, 45-752 Opole
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania wszczętego wskutek wniesienia
odwołania po stronie Zamawiającego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29.04.2011 r. przez wykonawcęREMONDIS
Tarnowskie Góry Spółka z o.o., ul. Nakielska 1-3, 42-600 Tarnowskie Góry w
postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Miasto Opole, Rynek – Ratusz, 45-015
Opole w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Interwencyjne porządkowanie terenów
zieleni” (znak IM.PZP. II 3412-33/10)
przy udziale wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o., ul. Dworska 2B, 45-752 Opole
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania wszczętego wskutek wniesienia
odwołania po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, nakazuje powtórzenie czynności badania i oceny oferty
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. z uwzględnieniem wytycznych wyrażonych w
uzasadnieniu niniejszego orzeczenia,
2. kosztami postępowania w wysokości 18 600,00 (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych i zero groszy) obciąża Miasto Opole, Rynek – Ratusz, 45-015 Opole i nakazuje:
1) zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 15 000 zł 00
gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego
przez wykonawcęREMONDIS Tarnowskie Góry Spółka z o.o., ul. Nakielska 1-3,
42-600 Tarnowskie Góry,
2) dokonaćwpłaty kwoty 18 600,00 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych i zero groszy) przez Miasto Opole, Rynek – Ratusz, 45-015 Opole na
rzecz REMONDIS Tarnowskie Góry Spółka z o.o., ul. Nakielska 1-3, 42-600
Tarnowskie Góry stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz zastępstwa przed KrajowąIzbąOdwoławczą.
3. Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Opolu.
Przewodniczący:
………………………
Członkowie:
………………………
………………………
U z a s a d n i e n i e
do wyroku z dnia 13 maja 2011 r. w sprawie KIO 926/11
Zamawiający – Miasto Opole, Rynek-Ratusz, 45-015 Opole prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Interwencyjne
porządkowanie terenów zieleni” (znak IM.PZP. II 3412-33/10).
Szacunkowa wartośćzamówienia jest większa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W dniu 01.03.2011 r. Zamawiający przekazał do publikacji ogłoszenie Urzędowi
Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
Ogłoszenie zostało opublikowane w suplemencie do Dz. U. UE z dnia 04.03.2011 r.
Nr ogłoszenia 2011/S 44-072788.
Przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte przez Zamawiającego w dniu
04.03.2011 r. poprzez zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu w miejscu publicznie
dostępnym w siedzibie Zamawiającego oraz na stronie internetowej.
W dniu 20.04.2011 r. Zamawiający przekazał Odwołującemu informacjęo wyborze
oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący w dniu 29.04.2011 r. złożył odwołanie od czynności Zamawiającego –
Miasto Opole obejmujących wybór jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Turhand-Ret
Spółka z o.o. i zaskarżonej czynności zarzucił:
• naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 24 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, polegające na nie
wykluczeniu w toku postępowania Turhand - Ret Spółka z o.o. z tytułu nie przedłożenia
dokumentów potwierdzających spełnienie warunków opisanych przez Zamawiającego w
instrukcji dla wykonawców i w konsekwencji nie spełnienia tych warunków mimo złożenia
oświadczenia tej treści.
• naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, polegające na nie
odrzuceniu w toku postępowania oferty Turhand-Ret Spółka z o.o., tj. wykonawcy, który
winien byćwykluczony z procedury ubiegania sięo udzielenie zamówienia publicznego,
• naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp, polegające na nie
wezwaniu Turhand - Ret Spółka z o.o. do uzupełnienia oferty o dokumenty potwierdzające
spełnienie warunku posiadania doświadczenia i wiedzy przez podmiot udostępniający oraz
dokumentu potwierdzającego udostępnienie potencjału wykonawcy ubiegającemu sięo
udzielenie zamówienia i nie wyjaśnienie powstałych wątpliwości związanych z przedłożonymi
wcześniej dokumentami w tym zakresie.
W związku z powyższym Odwołujący sięwniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu wykluczenie i w konsekwencji odrzucenie oferty złożonej przez
Turhand-Ret Spółka z o. o. w oparciu o art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 w związku z art.: 89 ust. 1 pkt 5
ustawy Pzp oraz obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania w tym kosztami
reprezentacji, zgodnie z przedłożonym spisem kosztów.
Jednocześnie, z ostrożności procesowej Odwołujący wniósł, na wypadek nie
uwzględnienia wniosku dotyczącego wykluczenia i w konsekwencji odrzucenia oferty
złożonej przez Turhand-Ret Spółka z o.o., o nakazanie Zamawiającemu wszczęcia
postępowania wyjaśniającego, w odniesieniu do treści dokumentów złożonych przez
Turhand - Ret Spółka z o.o. celem potwierdzenia spełnienia warunku posiadania wiedzy i
doświadczenia oraz wezwania wspomnianej Spółki do uzupełnienia oferty o dokumenty
potwierdzające spełnienie warunku posiadania doświadczenia i wiedzy oraz dokumentu
potwierdzającego faktyczne udostępnienie potencjału w powyższym zakresie wykonawcy
ubiegającemu sięo udzielenie zamówienia i powołującemu sięna ten potencjał, jak również
okazanie dokumentu potwierdzającego jego udział w realizacji przedmiotu zamówienia
potwierdzającego de facto udostępnienie.
Odwołujący w uzasadnieniu wskazał, iżMiasto Opole wszczęło postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego pn.: „Interwencyjne porządkowanie terenów zieleni". Na
mocy pisma z dnia 18.04.2011 r., oznaczonego nr: IM.PZP II 3412 - 33/10, Zamawiający
poinformował
odwołującego,że
w
toku
postępowania
przetargowego
jw.,
za
najkorzystniejsząuznano ofertęzłożonąprzez Turhand-Ret Spółka z o. o. z siedzibąw
Opolu przy ul. Dworskiej 2B .
W ocenie Odwołującego rozstrzygnięcie Zamawiającego w tym względzie jest
nieprawidłowe i sprzeczne z postanowieniami ustawy Pzp.
I. Odwołujący wskazał,że Zamawiający w rozdziale pn.: WARUNKI UDZIAŁU W
POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIENIA TYCH
WARUNKÓW, w pkt 4 IDW, wymagał od wykonawców ubiegających sięo udzielenie
zamówienia potwierdzenia faktu dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do
wykonania zamówienia tj. dostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąlinią
telefonicznąi telefonem komórkowym, gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działań
naprawczych:
1) usuwania wiatrołomów najpóźniej w ciągu 1 godziny od zgłoszenia konieczności ich
usuwania,
2) wykonywania pozostałych prac objętych umowąnajpóźniej w ciągu 1 dnia po otrzymaniu
informacji od „Zamawiającego" - Wydziału OchronyŚrodowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta
Opola lub po otrzymaniu zgłoszenia od Straży Miejskiej w Opolu.
W związku z powyższym, w ocenie Odwołującego, każdorazowo, celem
potwierdzenia spełnienia wspomnianego warunku, wykonawca zobowiązany był przedłożyć
w ofercie oświadczenie w formie wykazu potencjału technicznego niezbędnego do realizacji
zamówienia wraz z informacjąo podstawie dysponowania tymi zasobami. Zgodnie z wolą
Zamawiającego, warunek miał byćuznany za spełniony w sytuacji, gdy wykonawca wykaże
siędostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem
komórkowym, gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych (rozdział pn.:
WYKAZ OŚWIADCZEŃI DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆWYKONAWCY W
CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ
NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART 24 UST I PRAWA, pkt 4.1 IDW).
W uzasadnieniu Odwołujący podniósł, iżjednocześnie w IDW wskazano,że wykonawca
może polegaćna wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do
wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od
charakteru prawnego łączącego go z nimi stosunków. W takiej sytuacji wykonawca
zobowiązany jest udowodnićZamawiającemu, iżbędzie dysponował zasobami niezbędnymi
do realizacji zamówienia, w szczególności, przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie
tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z
nich przy wykonywaniu zamówienia ( art. 26 ust.2b Pzp). W przypadku takim, wykonawca
ubiegający sięo udzielenie zamówienia, w celu wykazania potencjału technicznego, który
udostępni mu inny podmiot, zobowiązany był załączyćdo oferty pisemne zobowiązanie o
jego udostępnieniu, wystawione przez podmiot udostępniający.
Odwołujący wskazał,że w złożonej przez siebie ofercie, Turhand - Ret Spółka z o.o.,
powołała sięna potencjał podmiotu trzeciego wskazując jedynie,że dysponuje dostępem do
wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem komórkowym,
gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych (wykaz dot. dysponowania
potencjałem technicznym) nie przedkładając jednak stosownego oświadczenie podmiotu
trzeciego o oddaniu potencjału do dysponowania.
Odwołujący wskazał ponadto, iżna mocy pisma z dnia 13.04.2011 r. oznaczonego
numerem IM.PZP II 3412 - 33/10, Zamawiający, w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, wezwał
wspomnianego wykonawcędo uzupełnienia oferty o oświadczenie podmioty trzeciego o
oddaniu potencjału do dyspozycji. W odpowiedzi, Turhand - Ret Spółka z o.o., w oparciu o
pismo z dnia 15.04.2011 r., oznaczone OP/2070/2011, przedłożyła oświadczenie TTI
INVENTEL S.A. w likwidacji z siedzibąw Opolu przy ul. Dworskiej 2B z dnia 08.04.2011 r. o
oddaniu do dyspozycji niezbędnego potencjału technicznego w związku z realizacją
zamówienia pn.: „Interwencyjne porządkowanie terenów zieleni".
W ocenie Odwołującego z treści przywołanego oświadczenia wżaden sposób nie
wynika, jaki potencjał udostępnia podmiot trzeci - wżaden sposób nie został on
zidentyfikowany. Jak wskazał Odwołujący posłużono sięjedynie zwrotem niezbędny
potencjał, który w tym przypadku stanowi także inne wyposażenie, jak np.: piły i wobec braku
możliwości stwierdzenia, co udostępnia podmiot trzeci, nie jest możliwym ocena, czy
rzeczywiście wskazany przez wykonawcępotencjał podmiotu trzeciego, pozostaje
rzeczywiście do jego dyspozycji. Okolicznośćtę. Zdaniem Odwołującego, ocenićnależy w
kategoriach nie dołożenia przez wykonawcęnależytej staranności, bowiem to na nim ciąży
obowiązek dowiedzenia dysponowania potencjałem.
Mając na uwadze fakt,że Zamawiający zwrócił sięjużdo wspomnianego Wykonawcy
o uzupełnienie oferty o stosowne oświadczenie w tym zakresie, przywołując stanowisko
doktryny oraz jednolite i utrwalone orzecznictwo Zespołów Arbitrów oraz Krajowej Izby
Odwoławczej, Odwołujący stwierdził,że Miasto Opole utraciło możliwośćuzupełnienia oferty,
co do tej kwestii po raz wtóry, bowiem w każdym przypadku, z dobrodziejstwa art. 26 ust. 3
Pzp, skorzystaćmożna jedynie raz.
W tym stanie rzeczy, zdaniem Odwołującego, uznaćnależy,że Turhand - Ret Spółka
z o.o. nie spełniło wymogu Zamawiającego w zakresie posiadania potencjału technicznego,
w związku z czym wykonawca ten winien byćwykluczony z postępowania na podstawie art.
24 ust. 2 pkt 4 Pzp, przy jednoczesnym uwzględnieniu przesłanki z art. 24 ust. 2 pkt 3
przywołanej ustawy, bowiem składając oświadczenie oznaczonej treści, złożył nieprawdziwe
informacje mające wpływ na wynik prowadzonego postępowania (vide wyrok KIO z
10.06.2009 r. sygn. akt: 666/09, 667/09, 668/09, 669/09, z 12.10.2009 r., sygn. akt: 1223/09
oraz 06.08.2010 r., sygn. akt: 1578/10). W konsekwencji; oferta Turhand - Ret Spółka z o.o.
winna byćodrzucona w toku postępowania, w oparciu o art.: 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
II. W dalszej części uzasadnienia zostało wskazane,że Zamawiający w rozdziale pn.:
WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA
OCENY SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW, w pkt 2 IDW, wymagał od wykonawców
ubiegających sięo udzielenie zamówienia faktu posiadania wiedzy i doświadczenia tj.
wykazania,że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonywali lub wykonująusługi
na łącznąkwotęminimum 300 000,00 zł. w zakresie porządkowania terenów/utrzymania
czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew.
W związku z powyższym, zdaniem Odwołującego, każdorazowo, celem
potwierdzenia spełnienia wspomnianego warunku, wykonawca zobowiązany był przedłożyć
w ofercie oświadczenie, w formie wykazu usług wykonanych lub wykonywanych w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert postępowania, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu,
dat wykonania i odbiorców oraz załączeniem do wykazu dokumentów potwierdzających ich
należyte wykonanie. Zgodnie z woląZamawiającego, warunek miał byćuznany za spełniony
w sytuacji, gdy wykonawca wykaże wykonanie lub wykonywanie usług na łącznąkwotę
minimum 300 000,00 zł. w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia
trawników,
wycinki/pielęgnacji
drzew
(rozdział
pn.:
WYKAZ
OŚWIADCZEŃ
I
DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆWYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA
SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ NIEPODLEGANIA
WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART. 24 UST 1 PRAWA, pkt 2.1 IDW).
Jednocześnie wskazano,że wykonawca może polegaćna wiedzy i doświadczeniu,
potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach
finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączącego go z nimi
stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnićZamawiającemu, iż
będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności
przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do
dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia
W przypadku takim, wykonawca ubiegający sięo udzielenie zamówienia, w celu wykazania
potencjału technicznego, który udostępni mu inny podmiot, zobowiązany był załączyćdo
oferty pisemne zobowiązanie o jego udostępnieniu, wystawione przez podmiot
udostępniający. Powołując sięna doświadczenie innego podmiotu, wykonawca zobowiązany
był powołaćsięna jego udział w wykonywaniu części zamówienia. W tym, celu należało
określićczęśćzamówienia, której wykonanie zostanie powierzone temu podmiotowi (patrz
formularz Oferta Przetargowa p. 7).
Odwołujący wskazał, iżTurhand - Ret Spółka z o.o., w złożonym w ofercie wykazie
wykonanych/wykonywanych usług, powołała sięna potencjał podmioty trzeciego. Wnikliwa
analiza tego dokumentu oraz przedłożonych referencji budzi jednak sporo wątpliwości co do
faktu potwierdzenia spełnienia warunku postawionego przez Zamawiającego.
Odwołujacy podniósł,że Zamawiający wymagał doświadczenia w zakresie
„porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji
drzew", podczas gdy z treści oferty Turhand - Ret Spółka z o.o., nie wynika wprost, aby
podmiot ten legitymował siętakim doświadczeniem. W pozycji 1 wykazu, wskazano
sprzątanie w rejonie I Opola, w ramach którego, jak wynika z przedstawionych referencji,
wykonywano usługi utrzymania czystości budynków i terenów zielonych (klatki schodowe,
piwnice, strychy i suszarnie, chodniki, podwórza, drogi i zieleń). W pozycji 2, wskazano
koszenie trawników w rejonie II i III Opola, co potwierdzono stosownymi referencjami. W tym
stanie rzeczy nie jest możliwe, w ocenie Odwołującego, bez wyjaśnienia tej kwestii,
jednoznaczne ustalenie, czy wspomniany Wykonawca posiada wymagane doświadczenie i
czy zakresświadczonych usług jest tożsamy z zakresem określonym w warunku.
Zdaniem Odwołującego kolejnąkwestią, to czasświadczenia wspomnianych usług.
Zamawiający wymagał, aby wykonawcy wykazali,że w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, wykonywali lub wykonująusługi „porządkowania terenów/utrzymania czystości,
koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew". W pozycji 1 wykazu, wskazano na
czasookres od 01.01.2007 r .do 30.06.2008 r. Z faktu tego, zdaniem Odwołującego, wynika
jednoznacznie,że usługęświadczono w zakreślonym w IDW terminie jedynie prze okres 2
miesięcy, która to okolicznośćprzekłada sięna drugączęśćpostawionego warunku; aby
wartośćusługi potwierdzającej doświadczenie opiewała łącznie na równowartośćminimum
300 000,00 zł. w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników,
wycinki/pielęgnacji. Skoro usługaświadczona była de facto przez okres 2 miesięcy, to w
ocenie odwołującego nie można jej przyporządkowywaćwartości przypisanej całemu
kontraktowi. Warunek ten nie będzie także spełniony w przypadku zsumowania wartości
części wynagrodzenia za usługęz pozycji 1 i wynagrodzenia wskazanego za wykonanie
usługi z pozycji 2 wykazu. W tym stanie rzeczy nie jest możliwe stwierdzenie,że oferta
Turhand - Ret Spółka z o.o. czyni zadośćwymaganiom Zamawiającego w tym zakresie.
W uzasadnieniu zostało ponadto podniesione,że Turhand - Ret Spółka z o.o.
powołując sięna potencjał podmiotów trzecich w zakresie wiedzy i doświadczenia, złożył
jedynie ich oświadczenie w zakresie oddania go do dyspozycji, natomiast wżaden sposób
nie wskazano udziału tych podmiotów w realizacji przedmiotu zamówienia mimo,że było to
konieczne, na co wskazuje doktryna i orzecznictwo. Odwołujący podniósł także,że
Zamawiający wymagał, aby określićczęśćzamówienia, której wykonanie zostanie
powierzone podmiotowi udostępniającemu. W przypadku powoływania sięi korzystania z
doświadczenia i wiedzy podmiotu trzeciego, które to elementy stanowiąbezwzględnie
składniki przedsiębiorstwa w znaczeniu podmiotowym, nie będzie możliwe ich udostępnienie
bez faktycznego zaangażowania w realizacjęzamówienia podmiotu legitymującego się
wiedząi doświadczeniem. Uczestnictwo to stanie siękonieczne i może przybraćdowolną
formę; współpracy, doradztwa, konsultacji, umowy lojalnościowej czy teżpodwykonawstwa.
Zdaniem Odwołującego zgodnie z utrwalonym jużstanowiskiem doktryny, potwierdzonym
jednolitym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej w tym zakresie (KIO/UZP 1333/10,
KIO/UZP 790/10, KIO/UZP 786/10; KIO/UZP 878/10); niewystarczającym będzie w
przypadku wykonawcy powołującego sięna wiedzęi doświadczenie innego podmiotu
przedłożenie jedynie zobowiązania podmiotu trzeciego o udostępnieniu zasobów. W sytuacji
takiej zobowiązany będzie przedłożyćdokument w dowolnej formie, potwierdzający jego
udział w realizacji zamówienia. Sam fakt złożenia przez wykonawcęzobowiązania czy
informacji o oddaniu do dyspozycji zasobów, bez wskazania uczestnictwa podmiotu
udostępniającego w wykonaniu zamówienia, zdaniem Odwołującego, Zamawiający będzie
musiał potraktowaćjako okolicznośćbraku udowodnienia przez wykonawcęfaktu
dysponowania odpowiednim zasobem.
W ocenie Odwołującego każdorazowo, gdy wykonawca będzie korzystał, nawet w
najmniejszym stopniu, z zasobów innego podmiotu, będzie zobowiązany przedłożyć
zamawiającemu dokument lub dokumenty obejmujące oświadczenie o fakcie korzystania z
zasobów innego podmiotu. Jak wskazał Odwołujący w tym zakresie zgodny jest w swoich
opiniach zarówno Urząd ZamówieńPublicznych jak i Krajowa Izba odwoławcza, czemu dała
wyraz w licznych uzasadnieniach do wydawanych orzeczeń(KIO/UZP 766/09, KIO/UZP
639/09, KIO/UZP 659/09, KIO/UZP 2558/10).
Zdaniem
Odwołującego
niezbywalnym
uprawnieniem
każdego
wykonawcy
uczestniczącego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jest powoływanie
sięna udostępnienie mu przez podmiot trzeci, na okres realizacji przedmiotu zamówienia,
zasobów niezbędnych do jego wykonania. Z prawnego punktu widzenia; bez znaczenia
pozostaje fakt wzajemnych relacji wykonawcy i udostępniającego. Podmioty te, mocą
własnej woli, w granicach określonych min.: zasadąswobody umów, mogądowolnie określić
wzajemne prawa i obowiązki. W takich przypadkach tytułem prawnym do powoływania się
przez wykonawcęna zasoby innego podmiotu będzie jego zobowiązanie do faktycznego tj.:
rzeczywistego udostępnienia tego zasobu wykonawcy ubiegającemu sięo udzielenie
zamówienia.
Jak zostało wskazane w dalszej części uzasadnienia istotnym z punktu widzenia
systemu zamówieńpublicznych jest zagadnienie obowiązku i sposobu dowiedzenia przez
wykonawcęfaktu dysponowania zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia. W tym
zakresie Ustawodawca przyjął zasadęogólną, zgodnie z którąciężar udowodnienia faktu
spoczywa na osobie (podmiocie), która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Wspomniany
obowiązek wynika nie tylko z literalnego brzmienia art: 26 ust.: 2b, ale równieżz dyspozycji
art.: 14 ustawy w związku z art.: 6 kc, który odsyła do uregulowańkodeksowych w
odniesieniu do czynności podejmowanych przez strony postępowania w przypadku braku
odrębnej regulacji ustawowej w tym zakresie (lex specialis). Tak więc, wykonawca
powołujący sięna potencjał i zasoby innych podmiotów, na mocy ustawy, został
zobowiązany do dowiedzenia faktu rzeczywistego dysponowania nimi przez okres realizacji
przedmiotu zamówienia. Krajowa Izba Odwoławcza, analizując treśćart.: 26 ust. 2b w ujęciu
systemowym - na tle pozostałych przepisów ustawy, w swej interpretacji, zdaniem
Odwołującego, poszła jednak dalej. W uzasadnieniu wyroku w sprawie KIO/UZP 878/10
uznała za konieczne, aby wymóg udowodnienia faktu dysponowania zasobami na wypadek
korzystania z pomocy innych podmiotów winien był wyraźnie określony przez
zamawiającego w ogłoszeniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z
treściątego uzasadnienia: „(...)Art. 26 ust. 2a stanowi, bowiemże Wykonawca czyni to: „(..)
nażądanie zamawiającego i w zakresie przez niego wskazanym (....)". Nie można bowiem
domniemywać,że istniejąjeszcze inne warunki, nie podane w ogłoszeniu, czy teżSIWZ. W
konsekwencji opisując warunki udziału w postępowaniu zamawiający powinien zastrzec,że
gdy Wykonawca zamierza polegaćna zdolnościach podmiotów trzecich, musi udowodnić, w
drodze wybranych przez siebieśrodków dowodowych, fakt dysponowania takimi zasobami
na czas realizacji zamówienia. Na zasadzie analogii należy wskazać,że równieżobowiązek
złożenia oświadczenie o spełnianiu warunków o których mowa w art. 22 ust. I Pzp mimo,że
wynika bezpośrednio z ort. 44 Pzp wymaga stosownego wskazania w ogłoszeniu o
zamówieniu oraz SIWZ. Dodatkowo, Izba zauważa,że zgodnie z art. 26 ust. I i 2 w zw. z art..
26 ust. 2 b Pzp, Zamawiający jest zobowiązany dożądania od Wykonawców dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu powyżej „progów unijnych ",
czyli dowodów stosownie do treści art. 26 ust. 2 b Pzp i jedynie uprawniony do takiego
zachowania w postępowaniu poniżej „progów unijnych(...) ". W ocenie Odwołującego w
istocie wykładnia wskazanych przepisów wprost wskazuje na ich nierozerwalnąwięźi
koniecznośćłącznej ich interpretacji. Dysponowanie wskazanymi w przepisie art.: 22 ust.: 2b
zasobami musi byćjednoznaczne i nie może byćprzedmiotem domniemania
zamawiającego. Jak wskazano w uzasadnieniu odwołania teza taka jednoznacznie wynika z
doktryny oraz orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej. Zgodnie z treściąuzasadnienia do
wyroku w sprawie KIO/UZP 1333/10: „Cytowany przepis wymaga zatem udowodnienia przez
wykonawcęzamierzającego skorzystaćz zasobów należących do innego podmiotu,że
będzie nimi dysponował, wskazując jako przykładowy sposób tego udowodnienia
przedłożenie pisemnego zobowiązania innego podmiotu do oddania do dyspozycji tych
zasobów". Odwołujący podniósł, iżidentyczne stanowisko zajęła Izba w sprawie KIO/UZP
1288/10. Zasadnicząkwestięstanowi konieczności faktycznego udowodnienia przez
wykonawcęfaktu dysponowania zasobami podmiotów trzecich. Ustawodawca w art.: 26 ust.:
2b nie determinuje metody czy teżsposobu dowiedzenia tego; jedyne co czyni, to tytułem
przykładu, na co wskazuje użyty zwrot w szczególności, wskazuje jednąz dopuszczalnych
form w postaci pisemnego zobowiązania podmiotu oddającego do dyspozycji swoje zasoby i
potencjał. Jak wskazał Odwołujący Krajowa Izba Odwoławcza w orzeczeniu wydanym w
sprawie KIO/UZP 922/10, powołując sięna wykładnięsystemową, podkreśliła znaczenie
pisemnego charakter zobowiązania podmiotu trzeciego i uzasadniała,że: „Obowiązek
prawny nałożony na wykonawcęprzedstawienia Zamawiającemu pisemnego zobowiązania
podmiotu trzeciego, który będzie udostępniał zasoby wykonawcy, ma zabezpieczać
Zamawiającego i interes publiczny przed działaniami wykonawców, którzy z naruszeniem
prawa chcieliby uzyskaćzamówienie.". W ocenie Odwołującego z literalnego brzmienia
przepisu wyraźnie jednak wynika,że w tym zakresie pozostawiono wykonawcom daleko
idącąswobodę, która jednakże doznawaćbędzie ograniczeńwynikających z przyjętych
pomiędzy wykonawcąa udostępniającym relacji prawnych oraz charakteru udostępnianej
sfery. Zdaniem Odwołującego stanowisko to potwierdziła Izba min.: w uzasadnieniu do
wyroku w sprawie KIO/UZP 1333/10. Wobec powyższego wykonawca, stosownie do
okoliczność, tytułem potwierdzenia dysponowaniem zasobem podmiotów trzecich będzie
uprawniony do przedłożenia zamawiającemu bądźto wspomnianego pisemnego
zobowiązania podmiotu trzeciego, o ile będzie ono wystarczające lub innego dokumentu, z
treści którego wynikaćbędzie,że wykonawcy oddano do dyspozycji niezbędne zasoby na
okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia. Wspomniane dokumenty przybiorą
różnąformęumów nazwanych lub nienazwanych, stosownie do woli umawiających sięstron
i przyjętych zasad współpracy.
Treśćdokumentu lub dokumentów potwierdzających okolicznośćposługiwania się
przez wykonawcęzasobami podmiotu trzeciego, niezależnie od jego formy i wzajemnych
relacji pomiędzy nimi, każdorazowo, zdaniem Odwołującego, zawieraćmusi przynajmniej
minimalne dane pozwalające na identyfikacjęsamych stron, zakresu udostępnienia oraz jego
podstawę, zasady współpracy w związku z udostępnieniem oraz cel i czas udostępnienia
oraz oświadczenie wykonawcy o zamiarze skorzystania z zasobów innego podmiotu w
związku z realizacja przedmiotu objętego postępowaniem. W uzasadnieniu zostało ponadto
wskazane,że podzielićnależy stanowisko, zgodnie z którym na etapie kwalifikacji i wyboru
oferty, wykonawcy mogąprzedstawićumowy przedwstępne zawarte z podmiotami trzecimi.
W przypadku wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy powołującego sięna cudze
zasoby, zamawiającemu, najpóźniej w dniu zawarcia umowy, winny byćprzez niego
przedstawione umowy o udostępnienie, które wcześniej zostały przyrzeczone. W przypadku
ich nie przedstawienia należy rozważyć, czy nie zachodzi okolicznośćniemożności
skutecznego zawarcia umowy z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
Odwołujący wskazał na marginesie wskazał,że w rzeczonym postępowaniu, w
przypadku oferty Turhand - Ret Spółka z o.o. referencje dla jednego z podmiotów
udostępniających potencjał w zakresie wiedzy i doświadczenie wydał sam Wykonawca
ubiegający sięo udzielenie zamówienia.
Tytułem podsumowania Odwołujący stwierdził,że Turhand - Ret Spółka z o.o., nie
potwierdził spełnienia warunku posiadania wiedzy i doświadczenia, bowiem nie przedstawił
dokumentów, z treści których wynikałoby,że czyni mu zadość. Okazane dokumenty
zawierająinformacje niewystarczające dla pozytywnej weryfikacji w tym zakresie, ponadto
ich treśćwinna budzićuzasadnione wątpliwości, które rozwiaćmożna jedynie w drodze
postępowania wyjaśniającego. W tym stanie rzeczy, w ocenie Odwołującego, za
uzasadnione uznaćnależy stanowisko, zgodnie z którym Zamawiający winien powstałe
wątpliwości wyjaśnićw trybie art. 26 ust.4 pzp, natomiast w związku z faktem nie
przedstawienia przez Turhand - Ret Spółka z o. o. dokumentów potwierdzających
okolicznośćwykonania lub wykonywania, w okresie ostatnich trzech lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy to w tym okresie,
usługi na łącznąkwotęminimum 300 000,00 zł. w zakresie porządkowania
terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew, wezwaćjądo
uzupełnienia oferty w oparciu o art. 24 ust. 3 pzp. Jak wskazał Odwołujący we wspomnianej
ofercie zabrakło równieżdokumentu określającego zasady udostępnienia potencjału
Wykonawcy przez podmiot trzeci i współpracy tych podmiotów w procesie realizacji
przedmiotu zamówienia. W tym zakresie złożona oferta równieżwymaga uzupełnienia we
wspomnianym trybie.
W uzasadnieniu zostało podniesione,że ogół wspomnianych wyżej argumentów
wskazuje na naruszenie przez Zamawiającego przywołanych na wstępie postanowień
ustawy Prawo zamówieńpublicznych a podniesioneżądania czyni w tych okolicznościach
zasadnymi.
Odwołujący wskazał na okoliczność,że postępowanie w sprawie o udzielenie
zamówienia publicznego jest postępowaniem o wysoce sformalizowanym charakterze,
wobec czego brak w nim miejsca na dowolnośćdziałańpo stronie Zamawiającego (wyrok
Sądu Okręgowego w Warszawie z 22.07.2005 r., sygn. akt: V Ca 592/05).
W tym stanie rzeczy, zdaniem Odwołującego, odwołanie zasługuje na uwzględnienie
a odwołujący wnosi jak w sentencji. Jednocześnie Remondis Tarnowskie Góry Spółka z o. o.
oświadcza,że ma interes prawny w złożeniu niniejszegośrodka odwoławczego w związku z
możliwościąuzyskania zamówienia objętego postępowaniem, bowiem w wyniku naruszenia
przywołanych wyżej przepisów, jego interes prawny doznał uszczerbku w możliwości
ubiegania sięo zamówieni i w konsekwencji faktycznie pozbawiając go możliwości jego
realizacji.
W dniu 29.04.2011 r. Zamawiający przekazał wykonawcom informacjęo wniesieniu
odwołania wezwał ich do zgłoszenia przystąpienia do postępowania wszczętego wskutek
wniesienia odwołania.
W dniu 11.04.2011 r. swoje przystąpienie do postępowania wszczętego wskutek
wniesienia odwołania po stronie Zamawiającego zgłosił wykonawca Turhand-Ret Spółka z
o.o. i wniósł o oddalenie odwołania.
Przystępujący wskazał m.in., iżZamawiający w wezwaniu z dnia 13.04.2011 r.
wskazał,że zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby w postaci bazy technicznej
należało złożyćw związku z brakującym zobowiązaniem podmiotu trzeciego, który
udostępnił bazętechnicznąz wolna liniątelefonicznąwraz z telefonem komórkowym. W
odniesieniu do kwestionowanego przez Odwołującego faktu spełnienia warunku w zakresie
wiedzy i doświadczenia wskazał, iżzgodnie z wymogami Zamawiającego przedłożył w
ofercie wszystkie dokumenty, które wskazująna spełnienie tego warunku. Ponadto podniósł,
iżw pkt 7 formularza ofertowego wskazał, jako podwykonawcęZakład Usług porządkowych
„ŁAD II” z udziałem w realizacji zamówienia poprzez wskazanie pkt 12-16 oferty
przetargowej (formularza cenowego) oraz Zakład Usługowo-Handlowy „ART” wraz z
udziałem w realizacji poprzez wskazanie pkt 1 oferty przetargowej (formularza cenowego).
Na etapie rozprawy Zamawiający przedłożył pismo zawierające odpowiedźna
odwołanie i wniósł o jego oddalenie.
Izba ustaliła,że podstawąwniesienia odwołania była czynnośćZamawiającego
polegająca na wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o.
wskutek zaniechania wykluczenia tego wykonawcy z postępowania i w konsekwencji
odrzucenia złożonej przez niego oferty.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu rozprawy
w przedmiotowej sprawie, na podstawie zebranego materiału dowodowego, w tym po
zapoznaniu się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
w tym w szczególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, treścią SIWZ,
ofertą złożoną w postępowaniu przez Przystępującego, jak również po zapoznaniu się z
odwołaniem,
odpowiedzią
Zamawiającego
na
odwołanie,
stanowiskiem
Przystępującego i Zamawiającego, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk
stron złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy ustalił i zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła,że wobec wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, którego dotyczy rozpoznawane przez Izbęodwołanie,
po dniu 29 stycznia 2010 r., tj. po dniu wejścia wżycie przepisów ustawy z dnia 2 grudnia
2009 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 223, poz. 1778), do rozpoznawania niniejszej sprawy odwoławczej mają
zastosowanie przepisy ustawy Pzp w brzmieniu nadanym ww. ustawąnowelizującą.
W drugiej kolejności Izba ustaliła,że nie została wypełnionażadna z przesłanek,
o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła,że wypełniono materialnoprawnąprzesłankęinteresu
w uzyskaniu zamówienia, określonąw art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zdaniem Izby Odwołujący
wykazał, iżw przypadku uwzględnienia odwołania i nakazania wykluczenie wykonawcy
Turhand-Ret Spółka z o.o. i odrzucenie złożonej przez niego oferty ma on szansęna
uzyskanie przedmiotowego zamówienia, gdyżzłożona przez Odwołującego oferta znajduje
sięna drugiej pozycji w oparciu o kryteria oceny ofert.
Odwołanie, wobec nie stwierdzenia braków formalnych oraz w związku
z uiszczeniem przez odwołującego wpisu, podlega rozpoznaniu.
W tzreciej kolejności Izba ustaliła, iżdo postępowania wywołanego odwołaniem
skutecznie przystąpił po stronie Odwołującego działając na podstawie art. 185 ust. 2 ustawy
wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, nadesłanej przez Zamawiającego do akt sprawy w kopii
potwierdzonej za zgodnośćz oryginałem, w tym w szczególności z treści ogłoszenia o
zamówieniu, treści SIWZ, oferty złożonej przez Przystępującego w postępowaniu,
korespondencji prowadzonej pomiędzy Zamawiającym a wykonawcami ubiegającymi sięo
udzielenie zamówienia oraz ze stanowisk stron złożonych ustnie do protokołu w trakcie
rozprawy.
Biorąc pod uwagęzgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu skład orzekający Izby stwierdził,że odwołanie zasługuje na
uwzględnienie.
I. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego
art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 24 ust. 3 i 4 ustawy Pzp na skutek zaniechania wykluczenia
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. z tytułu nie przedłożenia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków opisanych przez Zamawiającego w IDW i w
konsekwencji nie spełnienia tych warunków oraz naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art.
89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp na skutek nie odrzucenia w toku postępowania oferty wykonawcy
Turhand-Ret Spółka z o.o. Izba uznała, iżnie zasługuje on na uwzględnienie.
Skład orzekający Izby dokonał następujących ustaleńfaktycznych w odniesieniu do ww.
zarzutu.
W odniesieniu do powyższego zarzutu Izba ustaliła, iżZamawiający w Instrukcji dla
Wykonawców w rozdziale zatytułowanym „WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ
OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW”, w pkt 4
wymagał od wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia potwierdzenia faktu
dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do wykonania zamówienia tj.
dostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem
komórkowym gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych:
1) usuwania wiatrołomów najpóźniej w ciągu 1 godziny od zgłoszenia konieczności ich
usuwania,
2) wykonywania pozostałych prac objętych umowąnajpóźniej w ciągu 1 dnia po otrzymaniu
informacji od „Zamawiającego" - Wydziału OchronyŚrodowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta
Opola lub po otrzymaniu zgłoszenia od Straży Miejskiej w Opolu.
Jednocześnie w IDW Zamawiający wskazał,że wykonawca może polegaćna wiedzy
i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub
zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnegołą
czącego go z nimi stosunków. W takiej sytuacji, zdaniem Odwołującego, wykonawca
zobowiązany jest udowodnićZamawiającemu, iżbędzie dysponował zasobami niezbędnymi
do realizacji zamówienia, w szczególności, przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie
tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z
nich przy wykonywaniu zamówienia (art. 26 ust.2b Pzp).
Następnie Izba ustaliła, iżZamawiający w dziale IDW zatytułowanym „WYKAZ
OŚWIADCZEŃI DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆWYKONAWCY W CELU
POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ
NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART 24 UST I PRAWA” w pkt 4
(Dysponowanie potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia)
w ppkt 4.1. wskazał,że: „W celu potwierdzenia spełnienia warunku dysponowania
potencjałem technicznym niezbędnym do realizacji zamówienia Zamawiającyżąda złożenia
oświadczenia w formie wykazu potencjału technicznego niezbędnego do realizacji
zamówienia wraz z informacjąo podstawie dysponowania tymi zasobami. (…). W przypadku
wykazania ww. potencjału technicznego, który udostępni inny podmiot, Wykonawca do
wykazu załącza pisemne zobowiązanie do jego udostępnienia, wystawione przez podmiot
udostępniający”.
Jak ustalono w oparciu o dokumentacjępostępowania wykonawca Turhand-Ret
Spółka w złożonej w postępowaniu ofercie na str. 24 przedłożył dokument zatytułowany
„Wykaz narzędzi, wyposażenia zakładu i urządzeńtechnicznych”, gdzie jako adres bazy
technicznej została wskazana siedziba wykonawcy, tj. Turhand-Ret Spółka z o.o., ul.
Dworska 2B, 45-752 Opole, zaśjako podstawa dysponowania została wskazana – umowa
najmu.
W dalszej kolejności Izba ustaliła, iżZamawiający pismem z dnia 13.04.2011 r.
wezwał wykonawcęTurhand-Ret Spółka z o.o. do złożenia wyjaśnieńlub uzupełnienia
dokumentów wskazując,że wykonawca wykazał dysponowanie bazątechnicznąz wolną
liniątelefonicznąi telefonem komórkowym gwarantującązabezpieczenia i podjęcie działań
naprawczych na podstawie umowy najmu. W dalszej części wezwania Zamawiający
podniósł, iżw ofercie brak jest pisemnego zobowiązania do jej udostępnienia wystawionego
przez podmiot udostępniający. Zamawiający wyznaczył wykonawcy termin na złożenia
dokumentu do dnia 15.04.2011 r.
Przystępujący – Turhand-Ret Spółka z o.o. wraz z pismem z dnia 15.04.2011 r.
przedłożył zobowiązanie do oddania do dyspozycji Przystępującego w ramach
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego niezbędnych zasobów
na okres korzystania z nich przy wykonywania zamówienia wystawione przez TTI INVENTEL
S.A. w likwidacji z siedzibąw Opolu, ul. Dworska 2B podpisane przez Ludwika Graczyka -
Prezesa Zarządu w zakresie potencjału technicznego.
Izba w odniesieniu do argumentacji Odwołującego w zakresie powyższego zarzutu
stwierdziła, iżnie podlega kwestionowaniu fakt, iżto na wykonawcy, który ubiega sięo
udzielenie zamówienia ciąży obowiązek wykazania,że spełnia on warunki udziału w
postępowaniu. Powyższe wynika z normy prawnej wyrażonej w art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy
Pzp. Z analogicznąsytuacjąmamy do czynienia w przypadku skorzystania przez wykonawcę
z dobrodziejstw jakie daje instytucja unormowana w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. W takiej
sytuacji wykonawca zobowiązany jest udowodnić, iżbędzie dysponował zasobami
niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne
zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres
korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia.
Zgodnie z warunkiem zawartym w pkt 4 IDW Zamawiającyżądał „potwierdzenia faktu
dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do wykonania zamówienia tj.
dostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem
komórkowym gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych”. Za
dysponowanie należy uznaćpewien stan faktyczny mający swojeźródło w określonym
stosunku prawnym, jak równieżmoże ono byćniezależne od takiego stosunku. Zgodnie z
definicjązawartąw „Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” Władysława
Kopalińskiego (wydanie ósme, Warszawa 1971 r., Wiedza Powszechna) pod pojęciem
dysponowania należy rozumiećrozporządzanie czymśwedług uznania, wydawanie poleceń
(od łacińskiego disponere, tj. układać, dzielić, porządkować). Pojęcie to należy utożsamićz
cywilistycznąinstytucjąposiadania uregulowanąw art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z powyższym
przepisem posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto niąfaktycznie włada jak właściciel
(posiadacz samoistny), jak i ten, kto niąfaktycznie włada jak użytkownik, zastawnik,
najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy sięokreślone władztwo nad
cudząrzeczą(posiadacz zależny). Zatem oba te pojęcia odnosząsiędo władztwa nad
rzeczą. I w takim znaczeniu należy traktowaćpojęcie „dysponowanie odpowiednim
potencjałem technicznym” użyte przez Zamawiającego w Instrukcji dla Wykonawców.
Izba w składzie rozpatrującym niniejsze odwołanie podzieliła stanowisko
Przystępującego wyrażone w zgłoszeniu przystąpienia do postępowania wszczętego
wskutek wniesienia odwołania,że z treści wezwania z dnia 13.04.2011 r. wynika,że
wykonawca ten winien uzupełnićzobowiązanie w związku z brakującym zobowiązaniem
podmiotu trzeciego, który udostępnił Przystępującemu bazętechnicznąz wolnąlinią
telefonicznąwraz z telefonem komórkowym. Tym samym, w ocenie Izby, dokumenty te
należy odczytywaćłącznie. Biorąc zatem pod uwagęwykaz znajdujący sięw ofercie
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. oraz wezwanie Zamawiającego z dnia 13.04.2011 r.
nie zachodzi wątpliwośćdo którego z zasobów odnosi sięuzupełnione przez
Przystępującego zobowiązanie wystawione przez TTI INVENTEL S.A. w likwidacji z siedzibą
w Opolu, ul. Dworska 2B. Siedziba tego podmiotu jest bowiem tożsama z siedzibąsamego
Przystępującego ujawniona w aktualnym odpisie KRS, jak równieżz miejscem położenia
wskazanej w ofercie bazy technicznej. Wszakże w dołączonym do oferty wykazie
Przystępujący jako podstawędysponowania bazątechnicznąwskazał umowęnajmu.
Izba w oparciu o dostarczonąprzez Zamawiającego dokumentacjępostępowania
ustaliła, iżmiejsce położenia wskazanej przez wykonawcęTurhand-Ret Spółka z o.o. bazy
technicznej jest tożsame z siedzibątego podmiotu, co jednoznacznie wynika z aktualnego
odpisu KRS z dnia 14.03.2011 r. (str. 5 oferty) oraz złożonego na str. 24 oferty wykazu
narzędzi, wyposażenia zakładu i urządzeńtechnicznych.
Powyższa okoliczność, tj. fakt, iżzarówno podmiot uzupełniający swoje zasoby (TTI
INVENTEL S.A.), jak równieżsam Przystępujący (Turhand-Ret Spółka z o.o.) jako miejsce
siedziby wskazująmiasto Opole, zaśadresem siedziby jest ulica Dworska 2B - miejsce
położenia bazy technicznej nie jest okolicznościąpozbawionąprawnego znaczenia. Zgodnie
z art. 19b ust. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (teks
jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 z późn. zm.) w przypadku, o którym mowa w ust.
1 (wraz z wnioskiem o wpis lub zmianęwpisu w rejestrze przedsiębiorców), do wniosku o
pierwszy wpis do rejestru przedsiębiorców wnioskodawca dołącza w szczególności umowę
spółki oraz dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z lokalu lub nieruchomości,
w których znajduje sięjego siedziba. Zgodnie zaśz art. 17 ust. 1 ww. ustawy domniemywa
się,że dane wpisane do Rejestru sąprawdziwe.
Jak wynika z analizy Instrukcji Dla Wykonawców celem wykazania dysponowaniażądanym przez Zamawiającego potencjałem technicznych każdy wykonawca winien
przedłożyćwraz z ofertą, w przypadku powoływania sięna dysponowanie zasobami
podmiotu trzeciego, oświadczenie w formie wykazu potencjału technicznego niezbędnego do
realizacji zamówienia wraz z informacjąo podstawie dysponowania tymi zasobami oraz
pisemnego
zobowiązania
do
jego
udostępnienia,
wystawionego
przez
podmiot
udostępniający.
W ocenie Izby wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. spełnił wymogi Zamawiającego
sprecyzowane w Instrukcji dla Wykonawców. W dołączonym przez Przystępującego na str.
24 oferty wykazie została zawarta informacja o adresie położenia bazy technicznej, jak
równieżzostała zawarta informacja o podstawie dysponowania tym zasobem (umowa
najmu). Jednocześnie na skutek uzupełnienia zobowiązania podmiotu trzeciego został
spełniony drugi z wymóg, tj. Przystępujący uczynił zadośćżądaniu Zamawiającego
wyrażonemu w wezwaniu z dnia 13.04.2011 r., aby do oferty dołączyćpisemne
zobowiązanie do jego udostępnieniu wystawione przez podmiot udostępniający.
Nie ulega zatem wątpliwości, iżłączna analiza dostarczonych przez Przystępującego
dokumentów (pierwotnie wraz z ofertą) oraz uzupełnionych na skutek wezwania
Zamawiającego pozwala na ustalanie, iżPrzystępujący posiada prawo dysponowania bazą
technicznąna podstawie umowy najmu, które to prawo wynika z zawartego pomiędzy
Przystępującym a podmiotem trzecim pisemnego zobowiązania udostępnienia tego zasobu
na okres realizacji przedmiotu zamówienia.
.
Wobec powyższego Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia wskazanych powyżej
zarzutów i nakazania Zamawiającemu z powyższych względów wykluczenia z postępowania
wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. i w konsekwencji odrzucenia złożonej przez tego
wykonawcęoferty, tudzieżewentualnie o wezwanie do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 26 ust.
4 ustawy Pzp.
W zakresie wskazanego w odwołaniu zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 w związku z
art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp Izba wskazuje, iżOdwołujący w treści odwołania
wskazał szereg przesłanek faktycznych uzasadniających naruszenie wskazanych powyżej
przepisów ustawy Pzp. W odniesieniu do powyższego Izba wskazuje naścisłe powiązanie
podniesionych w odwołaniu zarzutów z ich podstawąfaktyczną, która powoduje, iżzarzuty te
nie mogąbyćrozpatrywane przez Izbęw oderwaniu od ich podstawy, która jednocześnie
stanowi podstawęfaktycznąrozstrzygnięcia w zakresie niniejszego zarzutu. Tym samym
każda z podstaw faktycznych winna byćrozpatrywana odrębnie.
II. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust.
1 i 3 w związku z art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp na skutek zaniechania wezwania
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. do uzupełnienia oferty o dokumenty potwierdzające
spełnienie warunku posiadania doświadczenia i wiedzy przez podmiot udostępniający oraz
dokumentu potwierdzającego udostępnienie potencjału wykonawcy ubiegającemu sięo
udzielenie zamówienia i nie wyjaśnienie powstałych wątpliwości związanych z przełożonymi
wcześniej dokumentami Izba uznała, iżnie zasługuje on na uwzględnienie.
Skład orzekający Izby dokonał następujących ustaleńfaktycznych w odniesieniu do
ww. zarzutu.
Po pierwsze Izba ustaliła, iżZamawiający w w Instrukcji dla Wykonawców w rozdziale
zatytułowanym „WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU
DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW”, w pkt 2 wskazał, iżwymaga
aby wykonawcy w zakresie posiadania wiedzy i doświadczenia wykazali sięw okresie
ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy – w tym okresie, wykonywał lub wykonuje usługi na łączna kwotę
minimum 300 000,00 zł, w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia
trawników, wycinki/pielęgnacji drzew.
Po drugie Izba ustaliła,że Zamawiający w Instrukcji Dla Wykonawców w dziale
zatytułowanym „WYKAZ OŚWIADCZEŃI DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆ
WYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W
POSTĘPOWANIU ORAZ NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART 24 UST
I PRAWA” w pkt 2 (Niezbędna wiedza i doświadczenie) w ppkt 2.1. wskazał,że: „W celu
potwierdzenia spełnienie warunku posiadania wiedzy i doświadczenia do wykonania
zamówienia Zamawiającyżąda złożenia oświadczenia w formie wykazu usług wykonanych
lub wykonywanych w okresie ostatnich trzech lat przed upływem termin składania ofert
postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, z
podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz załączeniem do wykazu
dokumentów potwierdzających ich należyte wykonanie”. Następnie Zamawiający określił, iż
warunek ten zostanie uznany za spełniony jeżeli wykonawca wykaże wykonanie lub
wykonywanie usług na łączna kwotęminimum 300 000,00 zł w zakresie porządkowania
terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew. W przypadku
wykazania doświadczenia, które udostępni inny podmiot Wykonawca do wykazu załącza
pisemne zobowiązanie do udostępnienia tego doświadczenia wystawione przez podmiot
udostępniający. Zamawiający w powyższym punkcie dookreślił również, iż: „Posługując się
doświadczeniem innego podmiotu Wykonawca winien powołaćsięna jego udział w
wykonywaniu części zamówienia. W tym celu należy określićczęśćzamówienia, której
wykonanie zostanie powierzone temu podmiotowi (patrz formularz Oferta Przetargowa p. 7)”.
Na podstawie ogłoszenia o zamówieniu (sekcja IV, pkt 3.4.), Instrukcji dla Wykonawców
(str. 14) oraz protokołu postępowania (Druk ZP-PN pkt 7) Izba ustaliła,że termin składania
ofert upłynął dnia 11.04.2011 r.
Następnie Izba ustaliła,że wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. w złożonej przez
siebie ofercie na str. 17 przedłożył dokument zatytułowany „Wykaz usług wykonanych w
okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert (a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie)” w którym wskazał w pozycji nr 1
usługęktórej przedmiotem było sprzątanie w rejonie I miasta Opola zrealizowanąna rzecz
Gminy Opole w okresie od dnia 01.01.2007 – 30.06.2007 r. o wartości 306.090,54 zł oraz w
okresie 01.03.2010 r. – 31.12.2010 r. o wartości 165.633,50 zł. W drugiej pozycji wskazał
usługę, której przedmiotem było koszenie trawników w rejonie II i III zrealizowanąna rzecz
Gminy Opole w okresie 30.04.2009 r. – 31.12.2009 r. o wartości 54.000,00 zł. Na str. 18 i 19
oferty zostały przedłożone zobowiązania do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na
okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia na rzecz Turhand-Ret Spółka z o.o. w
ramach przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w zakresie
wiedzy i doświadczenia odpowiednio przez następujące podmioty: Zakład Usług
Porządkowych ”ŁAD II” Alicja Broszkowska, ul. Ozimska 17/1, 45-057 Opole (str. 18 oferty)
oraz Zakład Usługowo-Handlowy „ART” Joanna Opalacz-Honczek, ul. Wróblińska 25A, 45-
022 Kępa.
Izba ponadto ustaliła, iżna str. 20-23 oferty wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o.
przedłożył listy referencyjne potwierdzające,że usługi wskazane w wykazie usług zostały
wykonane należycie.
Na str. 20 oferty został dołączony list referencyjny z dnia 22.01.2008 r., który został
wystawiony przez Turhand-Ret Spółka z o.o. na rzecz Zakładu Usług Porządkowych ŁAD, z
którego wynika iżten ostatni wykonał w okresie od 01.01.2007 r. – 30.06.2008 r. usługi
polegające na utrzymaniu w czystości budynków i terenów Gminy Opole na podstawie
umowy Nr 227/2006 z dnia 23.11.2006 o wartości 306.090,54 zł brutto.
Na str. 21 oferty został dołączony list referencyjny z dnia 17.12.2010 r., który został
wystawiony przez Turhand-Ret Spółka z o.o. na rzecz Zakładu Usług Porządkowych ŁAD, z
którego wynika iżten ostatni wykonał w okresie od 01.03.2010 r. – 31.12.2010 r. usługi
polegające na utrzymaniu w czystości budynków i terenów Gminy Opole na podstawie
umowy Nr 22/2010 z dnia 25.02.2010 o wartości 163.633,50 zł brutto.
Izba ustaliła również, iżwykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. w pkt 7 formularza
ofertowego (str. 4 oferty) wskazał podmioty, którym zamierza powierzyćwykonanie części
zamówienia. Dla czynności wskazanych w pkt 12-16 oferty przetargowej (formularz cenowy)
został wskazany Zakład Usług Porządkowych „ŁAD II” Alicja Broszkowska, zaśdla czynności
wskazanych w pkt 1 oferty przetargowej (formularz cenowy) został wskazany Zakład
Usługowo-Handlowy „ART” Joanna Opalacz-Honczek.
1. W odniesieniu do podniesieniowego w odwołaniu zarzutu, iżz treści oferty
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. nie wynika wprost, iżwykonawca ten legitymuje się
doświadczeniem w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia
trawników, wycinki/pielęgnacji drzew Izba uznała,że nie zasługuje on na uwzględnienie.
Na wstępie należy wskazać,że o faktycznej tożsamości przedmiotowej wskazanych
przez wykonawcęusług z czynnościami składającymi sięna przedmiot zamówienia nieświadczy sama tożsamośćnazewnictwa użytego w poszczególnych dokumentach, zaś
miejsce ich wykonywania (tereny zielone – pomieszczenia budynków) nie zawsze
dyskwalifikująwykazane przez wykonawcęusługi. O adekwatności wykazanych usług z
przedmiotem zamówienia decydująw pierwszej kolejności postanowienia SIWZ, zaśw
przypadku wątpliwości lub rozbieżności interpretacyjnych zasady wykładni oświadczeńwoli.
Zatem, jak zostało to wyżej wskazane, o uznaniu, iżwykazane usługi potwierdzają
spełnienie warunku udziału w postępowaniu decyduje ich charakter oraz sformułowane przez
Zamawiającego w SIWZżądanie w postaci warunku.
Izba ustaliła, iżZamawiający w Instrukcji dla Wykonawców nie wskazał, iżwykazane
usługi musząbyćtożsame z przedmiotem zamówienia. Określił, iżwinny one obejmować
porządkowanie terenów/utrzymanie czystości, koszenie trawników, wycinkę/pielęgnację
drzew. Należy zauważyć, iżOdwołujący ocenęzakresu przedmiotowego wskazanych przez
Przystępującego usług dokonał w oparciu o dołączone listy referencyjne. Tym samym Izba
uznała, iżz ich treści nie sposób wywieść,że wskazane przez Przystępującego usługi nie
obejmowały czynności wskazanych enumeratywnie w treści Instrukcji dla Wykonawców
precyzującej warunki w zakresie wymaganej wiedzy i doświadczenia. Należy w tym miejscu
wskazać, iżpojęcia porządkowanie terenu/utrzymanie czystości sąpojęciami bardzo
pojemnymi. Sposób ich ujęcia w treści warunku wskazuje,że mamy w tym wypadku do
czynienia z alternatywą(sumąlogiczną).
Wobec powyższego Izba w składzie rozpatrującym niniejsze odwołanie uznała, iżz
załączonych listów referencyjnych wynika,że usługi wskazane w pkt 1 wykazu usług
zawartego na str. 17 oferty wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. obejmujączynności
porządkowania terenów/utrzymania czystości, zaśusługi wskazane w pkt 2 powyższego
wykazu obejmujączynności koszenia trawników oraz wycinki/pielęgnacji drzew. Z
przedłożonych listów referencyjnych wynika bowiem, iżusługi te obejmowały sprzątanie
klatek schodowych, piwnic strychów oraz suszarni, jak równieżutrzymanie czystości
chodników, podwórek, dróg i zieleńcy w rejonie I miasta Opola (zrealizowanych przez Zakład
Usług Porządkowych ŁAD II), jak równieżwycinkęi przycinkędrzew oraz koszenie
trawników i przycinanieżywopłotów (zrealizowanych przez Zakład Usługowo-Handlowy
ART).
Tym samym, w ocenie Izby, usługi wskazane w wykazie usług znajdującym sięw ofercie
wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. potwierdzająpod względem przedmiotowym
spełnienie przez tego wykonawcęwarunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia.
2. W odniesieniu do kwestionowanego przez Odwołującego okresu realizacji usług
wykazanych w wykazie dołączonym do oferty wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. Izba
uznała, iżzarzut naruszenia wskazanych w odwołaniu przepisów nie zasługuje na
uwzględnienie w oparciu o powyższąprzesłankę.
Należy na wstępie wskazać, iżza utrwalone zarówno w orzecznictwie, jak również
ugruntowane w piśmiennictwie należy uznaćstanowisko,że za spełniające warunek w
zakresie wymaganej wiedzy i doświadczenia traktuje sięusługi zakończone (zrealizowane)
lub realizowane we wskazanym przez Zamawiającego okresie. Celem wykazania spełnienia
warunku nie jest konieczne rozpoczęcie i zakończenie realizacji usługi w wymaganym
okresie. Na powyższe wskazuje fakt, iżza prawidłowo wykonaną, a więc należycie
zrealizowanąusługęuznaje siętaką, która została zakończona i odebrana – a czynności te
mieszcząsięw okresie wskazanym przez Zamawiającego w SIWZ.
Po pierwsze należy wskazać, iżOdwołujący swojąargumentacjęopiera na błędnym
założeniu, iżza spełniające warunek udziału w postępowania w zakresie wymaganej wiedzy
i doświadczenia zostanąuznane jedynie usługi, które rozpoczęły sięi zakończyły w okresie 3
lat przed upływem terminu składania ofert. Wynika to z faktu, iżOdwołujący w treści
odwołania w zakresie usługi realizowanej w okresie 01.01.2007 r. – 30.06.2008 r. wykazuje,
iżusługętęrealizowano wżądanym przez Zamawiającego okresie jedynie przez okres 2
miesięcy i tym samym wywodzi, iżnie można zaliczyćwartości całego kontraktu.
Izba wskazuje, iżsposób rozumienia warunku determinowany jest przez treść
rozporządzenia wykonawczego wydanego w oparciu o art. 25 ust. 2 ustawy Pzp. Zatem
powyższe założenie stoi w sprzeczności z uregulowaniami rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. z
2009 r. Nr 226, poz. 1817) jak równieżz utrwalonym poglądem doktryny i orzecznictwa. Jak
wynika z § 1 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia zamawiający, w celu wykazania spełniania
przez wykonawcęwarunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, możeżądaćm.in.
wykazu wykonanych, a w przypadkuświadczeńokresowych lub ciągłych również
wykonywanych, dostaw lub usług (…) z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i
odbiorców (…). Oznacza to, iżwskazane w wykazie usługi winny byćwykonane – a więc
zakończone w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert – nie zaś
rozpoczęte i zakończone w tym okresie. Ponadto wykonawca winien wskazaćdaty
wykonania, nie zaśrozpoczęcia i zakończenia, bądźteżdaty wykonywania. Takie
rozumienie powyższego zapisu wynika z jego literalnej treści, jak równieżz utrwalonego w
tym zakresie orzecznictwa. Oznacza to,że dla wykazania doświadczenia należy wykazaćsię
wykonaniem w ciągu ostatnich trzech latach usługi, która mogła rozpocząćsięwcześniej niż
w ciągu ostatnich 3 lat. Biorąc pod uwagępowyższe twierdzenia należy wskazać, iż
przywołane przez Odwołującego dowody w postaci wykazu usług zawartego w ofercie
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. nie sposób uznaćza wskazujące na naruszenie przez
Zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp, gdyż
dowodzona przez Odwołującego teza jest oparta na błędnym założeniu.
Zamawiający termin składania ofert określił na dzień11.04.2011 r. a więc 3 letni okres,
w trakcie którego winny zakończyćsięlub byćrealizowane usługi obejmował czas od dnia
11.04.2008 do dnia 11.04.2011 r. Biorąc pod uwagętreśćwykazu zawartego na str. 17 oferty
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. wszystkie wskazane w powyższym wykazie usługi
zostały zakończone w wymaganym przez Zamawiającego czasookresie.
Wobec powyższego Izba uznała, iżzarzut naruszenia powyższych przepisów w oparciu
o wskazane wyżej przesłanki faktyczne nie zasługuje na uwzględnienie.
3. W odniesieniu do wskazanego przez Odwołującego braku określenia w ofercie
wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. udziału podmiotów udostępniających swój potencjał w
realizacji przedmiotu zamówienia Izba uznała, iżzarzut naruszenia wskazanych w odwołaniu
przepisów nie zasługuje na uwzględnienie w oparciu o powyższąprzesłankę.
Po pierwsze Odwołujący wskazał, iżna koniecznośćwskazania udziału podmiotów
udostępniających swój potencjał w realizacji przedmiotu zamówienia wskazuje doktryna i
orzecznictwo. Odwołujący w ramach tego zarzutu nie odnosi siędo postanowieńSIWZ oraz
Instrukcji dla Wykonawców, jak równieżzałączników do tychże dokumentów. Nie odnosi się
w ramach powyższego zarzutu równieżdo najistotniejszego dokumentu jakim jest formularz
cenowo-ofertowy dołączony do oferty wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o.
Odwołujący wskazał w uzasadnieniu odwołania, iżzgodnie z utrwalonym już
stanowiskiem
doktryny,
potwierdzonym
jednolitym
orzecznictwem
Krajowej
Izby
Odwoławczej w tym zakresie niewystarczającym będzie, w przypadku wykonawcy
powołującego sięna wiedzęi doświadczenie innego podmiotu, przedłożenie jedynie
zobowiązania podmiotu trzeciego do udostępnienia zasobów. Zadaniem Odwołującego w
sytuacji takiej zobowiązany będzie przedłożyćdokument w dowolnej formie, potwierdzający
jego udział w realizacji zamówienia.
W odniesieniu do powyższych twierdzeńskład orzekający Izby wskazuje, iżw
odniesieniu do instytucji uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp brak jest, wbrew
twierdzeniom Odwołującego, w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej jednolitego
stanowiska. Jedna z linii orzeczniczych stoi za stanowiskiem, iżcelem wykazania spełnienia
warunku udziału w postępowaniu wystarczające jest przedłożenie dowolnego dokumentu
wskazującego, iżpodmiot trzeci udostępnia wykonawcy ubiegającemu sięo udzielenie
zamówienia publicznego swoje zasoby. W ramach drugiego poglądu w takim wypadku,
celem zapewnienia ochrony interesów podmiotu zamawiającego, konieczne jest wykazanie
w jakiejkolwiek formie udział tego podmiotu w części lub całości zamówienia. Odwołujący
skłania siędo najdalej idącego z poglądów, z którego wynika iżwykonawca winien jużna
etapie postępowania o udzielnie zamówienia publicznego określićramy tejże współpracy i
przedstawićdokument potwierdzający udział takiego podmiotu w realizacji przedmiotu
zamówienia, tj. umów nazwanych lub nienazwanych (np. w postaci umowy przedwstępnej).
W ocenie Odwołującego treśćdokumentów każdorazowo zawieraćmusi przynajmniej
minimalne dane pozwalające na identyfikacjęsamych stron, zakresu udostępniania oraz jego
podstawę, zasady współpracy w związku z udostępnianiem oraz cel i czas udostępniania, jak
równieżoświadczenie wykonawcy o zamiarze skorzystania z zasobów innego podmiotu w
związku z realizacjąprzedmiotu objętego postępowaniem (str. 8 odwołania). W tym zakresie
Odwołujący określa szczegółowe wymogi dla dowodów, które mająpotwierdzaćspełnienie
przez wykonawcęwarunków udziału w postępowaniu z zastosowaniem instytucji
uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
Izba w składzie rozpatrującym niniejsze odwołanie wskazuje, iżpostulat
Odwołującego, aby do oferty wykonawcy zostały dołączone dokumenty wskazujące na
charakter więzi pomiędzy wykonawcąkorzystającym z zasobów innego podmiotu to takieżądnie stoi w sprzeczności z treściąnormy prawnej wyrażonej w zdaniu pierwszym art. 26
ust. 2b ustawy Pzp, który stanowi,że: „Wykonawca może polegaćna wiedzy i
doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub
zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących
go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić
zamawiającemu,że będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w
szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania
mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu
zamówieniu”.
W odniesieniu do powyższego przepisu należy wskazaćna wstępie, iżz punktu
widzenia skuteczności polegania na zasobach innych podmiotów bez znaczenia pozostaje
fakt, jakiego rodzaju charakter prawny wzajemnych stosunków łączy wykonawcę
z podmiotami, na których zasobach on polega. Z punktu widzenia skuteczności złożonego
przez podmiot trzeci zobowiązania bez znaczenia sąprawne relacje podmiotów związanych
stosunkiem mającym swojeźródło w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
W zakresie udowodnienia zamawiającemu,że wykonawca będzie dysponował
zasobami innych podmiotów w zasadzie za wystarczające należy uznaćsamo zobowiązanie
złożone przez takie podmioty i wykazanie przez wykonawcę,że podmioty te dysponują
faktycznie zasobami, które zobowiązująsięudostępnićna okres realizacji zamówienia.
Istotne znaczenie w kwestii oceny skuteczności takiego zobowiązania na etapie
badania przez zamawiającego spełnienia warunków udziału w postępowaniu w ramach
postępowania o udzielnie zamówienia publicznego ma użycie w art. 26 ust. 2b zdanie drugie
ustawy Pzp zwrotu „(…) będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia
(…)”. Użycie w tym wypadku przez ustawodawcętrybu przypuszczającego wskazuje, iżdo
faktycznej możliwości rozporządzania udostępnianymi przez inny podmiot zasobami ma
dojśćdopiero na etapie wykonania zamówienia.
Tym samym na etapie ubiegania sięo udzielenie zamówienia publicznego poza
formalnym przyrzeczeniem oddania do dyspozycji niezbędnych do realizacji przedmiotu
zamówienia zasobów, zawartym w oświadczeniu lub innego rodzaju pisemnej deklaracji,
brak jest konieczności wykazania przez wykonawcę, iżjużna tym etapie dysponuje on
faktycznie tymi zasobami w sposób zapewniający jego zdolnośćrealizacji zamówienia.
Wszakże istotąinstytucji uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp jest rozszerzenie kręgu
podmiotów spełniających warunki udziału w postępowaniu, bez konieczności zaciągania
przez te podmioty jużna etapie ubiegania sięo zamówienia publiczne wiążących
zobowiązań. Dopiero wybór oferty najkorzystniejszej i zawarcie umowy w sprawie
zamówienia publicznego powodują, iżzachodzi koniecznośćzapewnienia przez podmiot,
któremu udzielono zamówienia, realnej zdolności do realizacji przedmiotu zamówienia.
śądanie Odwołującego dookreślenia i sprecyzowania stosunku prawnego łączącego
wykonawcęi podmiot udostępniający swoje zasoby zostało wprost wyłączone przez
ustawodawcęjako irrelewantna okolicznośćumożliwiająca skorzystanie z powyższej
instytucji prawnej.
Zatem jeżeli sam ustawodawca daje wprost wykonawcy prawo do skorzystania z
instytucji unormowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp niezależnie od charakteru stosunków
prawnych łączących wykonawcęz tym podmiotem (mogących miećprzykładowo postać
współpracy, konsultacji, podwykonawstwa, joint venture) to uzależnianie prawa skorzystania
z tejże konstrukcji na etapie ubiegania sięo zamówienie, mającej na celu wykazanie
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, od takiego wymogu, tj. przedstawienia
dokumentu obrazującego stosunek zobowiązaniowy tych podmiotów jest działaniem
pozbawionym podstaw prawnych. Zatem postulat Odwołującego,że w takiej sytuacji
konieczne jest przedłożenie w dowolnej formie innego, poza samym zobowiązaniem
podmiotu trzeciego, dokumentu potwierdzającego jego udział w realizacji zamówienia nie
może zasługiwaćna uwzględnienie. Jako przykładowe formy Odwołujący wskazał w
uzasadnieniu odwołania (str. 6) umowy współpracy, doradztwa, konsultacji, umowy
lojalnościowej czy teżpodwykonawstwa. Odwołujący podniósł równieżw uzasadnieniu (str.
7), iżz literalnego brzmienia przepisu wyraźnie jednak wynika,że w tym zakresie
pozostawiono wykonawcom daleko idąca swobodę, która jednakże doznawaćbędzie
ograniczeńwynikających z przyjętych pomiędzy wykonawcąa udostępniającym relacji
prawnych oraz charakteru udostępnianej sfery.
Izba w odniesieniu do powyższego stanowiska wskazuje, iżrelacje prawne istniejące
pomiędzy wykonawcąa podmiotem udostępniającym swoje zasoby nie mająwpływu na
możliwośćskorzystania z instytucji uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. Trudno sobie
równieżwyobrazićsytuację, gdy charakter udostępnionych zasobów stawiałby przed
wykonawcąwyższe wymagania dowodowe w tym zakresie.
Biorąc pod uwagępowyższe należy wskazać, iżpo pierwsze Zamawiający nieżądał,
poza samym zobowiązaniem, przedłożenia innych dokumentów wskazujących na charakter
więzi pomiędzy wykonawcąa podmiotem udostępniającym swoje zasoby. Po drugie
Przystępujący dołączył wraz z oferta wymagane przez Zamawiającego zobowiązanie, wykaz
wykonanych usług wraz z dokumentami potwierdzającymi ich należytąrealizacjęoraz
wskazał udział podmiotów udostępniających swojąwiedzęw realizacji poszczególnych
części zamówienia.
Należy jednoznacznie wskazać, iżZamawiającyżądał od wykonawców, oprócz
zobowiązania innego podmiotu, równieżkonieczności powołania sięna jego udział w
wykonywaniu poszczególnych części zamówienia. W tym celu Zamawiającyżądał określenia
części zamówienia, której wykonanie zostanie powierzone temu podmiotowi odsyłające w tej
materii do pkt 7 formularza ofertowego.
W ocenie Izby wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. uczynił zadośćżądaniom
Zamawiającego dołączając zobowiązania podmiotów udostępniających swoje zasoby w
zakresie wiedzy i doświadczenia, dołączając wykaz usług i listy referencyjne wystawione na
rzecz wskazanych powyżej podmiotów, jak równieżprecyzując w pkt 7 formularza
ofertowego zakres czynności, które zamierza im powierzyćdo wykonania jako
podwykonawcom w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia.
Tym samy Izba uznała, iżzarzut ten nie zasługuje na uwzględnienie.
III. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust.
1 w związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp na skutek zaniechania wezwania wykonawcy
Turhand-Ret Spółka z o.o. do złożenia wyjaśnieńw zakresie wątpliwości związanych z
przełożonymi wraz z ofertądokumentami Izba uznała, iżzasługuje on na uwzględnienie.
Izba dokonała w zakresie powyższego zarzutu analogicznych ustaleń, jak w zakresie
zarzutu opisanego w pkt II niniejszego odwołania.
Izba wskazuje na wstępie, iżzarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 w
związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp dotyczący zaniechania wezwania wykonawcy
Truhand-Ret Spółka z o.o. w związku z wątpliwościami dotyczącymi wartości i czasu
realizacji usług wskazanych na potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia był przedmiotem odwołania. Wobec powyższego Izba nie
uwzględniła podniesionych przez Zamawiającego i Przystępującego wniosków, aby pominąć
powyższy zarzut i pozostawićgo bez rozpoznania. Odwołujący podtrzymał na rozprawie
powyższy zarzut wskazując jedynie jakie okoliczności przemawiająza jego uwzględnieniem,
w tym wskazał na okoliczność,że data wystawienia referencji znajdujących sięna str. 20 i 21
oferty Przystępującego jest wcześniejsza niżdata zakończenia realizacji usługi i wobec
powyższego zachodzi wątpliwość, dla jakiej wartości usług zostało potwierdzone ich należyte
wykonanie.
Zdaniem Izby wskazane przez Odwołującego okoliczności mogąbudzićuzasadnione
wątpliwości w przedmiocie oceny spełnienia przez Przystępującego warunków udziału w
postępowaniu. Izba podzieliła w tym zakresie stanowisko Odwołującego, który wskazał, iżw
szczególności zachodzi wątpliwość, czy potwierdzone listami referencyjnymi na dzieńich
wystawienia usługi obejmująswojąwartościązakres prac wymagany przez Zamawiającego,
tj. o łącznej wartości 300.000,00 zł.
W odniesieniu do powyższego zarzutu Izba wskazuje, iżpostępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego cechuje jawnośćoraz pisemność. Powyższe zasady, wyrażone w
art. 8 ust. 1 oraz art. 9 ust. 1 ustawy Pzp, stojąna przeszkodzie uznania podniesionego
przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie oraz w toku rozprawy argumentu, iżten
ostatni posiada wiedzęna temat realizacji wskazanych przez Przystępującego usług, gdyż
zarówno Turhand-Ret Spółka z o.o., jak równieżZGM w Bytomiu działały jako pełnomocnicy
Zamawiającego. Wiedza Zamawiającego na temat okoliczności związanych z przebiegiem
realizacji usług zleconych poszczególnym wykonawcom nie jest wiedząpowszechnąi nie
zwalnia Zamawiającego z konieczności wykazania w toku konkretnego postępowania wobec
innych jego uczestników faktów mających istotne znaczenie dla wyniku tego postępowania.
Przeciwne działanie stanowiłoby rażące odstępstwo od zasady jawności i pisemności
postępowania. Powoduje to również, iżZamawiający winien w celu wyjaśnienia i
udokumentowania czynności wyjaśniania wątpliwości wystąpićdo wykonawcy Turhand-Ret
Spółka z o.o. z wnioskiem na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, zaśw przypadku braku
wyjaśnienia istniejących wątpliwości wezwaćdo uzupełnienia dokumentów na podstawie art.
26 ust. 3 ustawy Pzp.
Wszakże w toku rozprawy Przystępujący potwierdził, iżwartości wskazane w listach
referencyjnych znajdujących sięna str. 20 i 21 nie dotycząokresu z dnia wystawienia
referencji, lecz obejmująwartośćcałej umowy.
Należy wskazać, co wynika ze stanowiska Zamawiającego podniesionego w odpowiedzi
na odwołanie, iżzarówno Zamawiający, jak równieżPrzystępujący posiadająwiedzęco do
wartości i sposobu realizacji umów wskazanych przez Przystępującego w wykazie
znajdującym sięna str. 17 oferty oraz potwierdzonych listami referencyjnymi znajdującymi
sięna str. 20-23. Wiedza takąnie dysponująpozostali wykonawcy ubiegający sięo
udzielenie zamówienia publicznego, w tym Odwołujący. Oznacza to, iżZamawiający
naruszył zasadęrównego traktowania wykonawców wyrażonąw art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Powyższe przemawia za uznaniem, iżw przedmiotowym postępowaniu doszło, na skutek
naruszenia art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, równieżdo naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Wobec faktu, iżIzba stwierdziła naruszenie art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp wskazaćnależy,
iżwpływ na stwierdzenie naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp mająmotywy jakimi kierował
sięZamawiający odstępując od obowiązku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień.
Zamawiający podniósł bowiem, iżdysponuje wiedządotyczącązamówieńwskazanych
przez Przystępującego na potwierdzenie warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia. Biorąc
pod uwagęwskazane w pkt III uzasadnienie dla uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 26
ust. 3 i 4 ustawy Pzp należy wskazać, iżnie sposób byłoby uznaćza realizacjęnorm
wyrażonych w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp różnicowanie sytuacji wykonawców, którzy posiadają
wiedzęw tym zakresie, od sytuacji wykonawców którzy takiej wiedzy nie posiadają.
Stawianie na uprzywilejowanej pozycji wykonawców, którzy realizowali na rzecz
Zamawiającego określone usługi i odstąpienie od stosowania instytucji uregulowanej w art.
26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp tylko dlatego,że wiedza taka jest dostępna równieżZamawiającemu
stanowiłoby naruszenie zasady równego traktowania podmiotów znajdujących sięw
identycznej sytuacji, tj. takich podmiotów których celem jest uzyskanie zamówienia i prawo
weryfikacji oferty konkurencyjnej pod względem jej poprawności i zgodności z
postanowieniami SIWZ.
W ocenie Izby wykładnia celowościowa normy prawnej wyrażonej w art. 26 ust. 3
ustawy Pzp przemawia za tym, aby hipotezątej normy prawnej objąćkażdąsytuację, która
powoduje,że wykonawca na skutek nie dołączenia dokumentów nie wykazał spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, zaśhipoteząnormy prawnej wyrażonej w art. 26 ust. 4
ustawy Pzp należy objąćkażdąsytuację, w której dokumenty dołączone do oferty nie
wskazują, iżwykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu. Wszakże ocena ofert w
toku postępowania dokonywana jest przez podmioty zamawiające w oparciu o treśćoferty i
dokumenty do niej dołączone, nie zaśw oparciu o posiadanąprzez Zamawiającego wiedzę,
która nie jest wiedząpowszechnie dostępnąi którąnie dysponująpozostali uczestnicy
postępowania przetargowego.
Tym samym Izba uznała, iżprzedstawione wyżej okoliczności wskazują, iżpotwierdził
siępodniesiony przez Odwołującego zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 w
związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp.
Podyktowane jest to faktem, iżw odniesieniu do dokumentów potwierdzających
spełnienie warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia Zamawiający nie prowadził wobec
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. postępowania wyjaśniającego, jak równieżnie
korzystał z instytucji uregulowanej w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Izba wskazuje, iżZamawiający wykonując niniejsze orzeczenie zobligowany jest do
wezwania na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. do
złożenia wyjaśnieńw zakresie dokumentów potwierdzających spełnienie warunku wiedzy i
doświadczenia lub w zależności od wyników powyższej czynności zobowiązany jest do
wezwania wykonawcy na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia dokumentów
w powyższym zakresie. Alternatywnie Zamawiający może dokonaćzadośćpowyższemu
jednączynnościąi pozostawićwykonawcy swobodęw możliwości skorzystania z
którejkolwiek instytucji (art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp) w celu wykazania spełniania warunków
udziału w postępowaniu.
Na marginesie należy wskazać, w odniesieniu do wskazanego przez Odwołującego
faktu, iżreferencje dla jednego z podmiotów udostępniających swój potencjał w zakresie
wiedzy i doświadczenia wydał sam Przystępujący,że okolicznośćta nie powoduje baku
możliwości posłużenia siętakim dokumentem w postępowaniu. O powyższym fakcie
decydująjednak określone okoliczności, w tym specyficzne relacje pomiędzy
poszczególnymi podmiotami. Jak wskazał sam Zamawiający w toku rozprawy oraz w
dopowiedzi na odwołanie wystawcy przedmiotowych listów referencyjnych, tj. Turhand-Ret
Spółka z o.o. oraz ZGM w Bytomiu działali jako pełnomocnicy Zamawiającego, zaś
pośrednim zleceniodawcątychże usług był sam Zamawiający.
Istotąreferencji jest potwierdzenie należytego wykonania usługi. W ocenie Izby nic nie
stoi na przeszkodzie, aby referencje te wystawił sam wykonawca, jeżeli był bezpośrednim
zleceniodawcąusług realizowanych przez inne podmioty.
Dokument taki jest oświadczeniem wiedzy podmiotu, który jest jego wystawcąi
dokumentuje on pewien stan faktyczny mający na celu potwierdzenie należytego wykonania
określonego zobowiązania. Tym samym jeżeli w dołączonym przez wykonawcęTurhand-Ret
Spółka z o.o. wraz z ofertąwykazie zostały ujęte pewne usługi zrealizowane przez Zakład
Usług Porządkowych ŁAD II, jak równieżZakład Usługowo-Handlowy ART to potwierdzić
należyte zrealizowanie tychże usług może podmiot bezpośrednio je zlecający.
Ponadto na marginesie należy równieżwskazać, w odniesieniu do twierdzeń
Odwołującego podniesionych w toku rozprawy, iżnie jest konieczne użycie w treści listu
referencyjnego zwrotu „należycie wykonane” aby uznaćtaki dokument za właściwy i
spełniający wymogi rozporządzenia wykonawczego wydanego w oparciu o art. 25 ust. 2
ustawy Pzp. Z treści referencji znajdujących sięna str. 20 i 21 oferty wykonawcy Tuehand-
Ret Spółka z o.o. wynika, iżujęte tam usługi wykonano zgodnie z umową. Wobec
powyższego jeżeli jedna ze stron stosunku zobowiązaniowego potwierdza wykonanieświadczenia zgodnie z treściądanego stosunku mamy do czynienia z należytym
wykonaniem zobowiązania, w rozumieniu art. 354 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Kodeks cywilny, który stanowi,że dłużnik powinien wykonaćzobowiązanie zgodnie z jego
treścią(…).
IV. W zakresie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 3 ustawy Pzp Izba wskazuje, iżnie zasługuje on
na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy Pzp zamówienia udziela sięwyłącznie wykonawcy
wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
Izba ustaliła, iżw ramach przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego nie doszło do udzielenia zamówienia któremukolwiek wykonawcy, gdyżnie
doszło do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego.
W niniejszym postępowaniu doszło do wyboru oferty najkorzystniejszej w rozumieniu
art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, której to czynności nie należy utożsamiaćz udzieleniem
zamówienia w rozumieniu art. 7 ust. 3 ustawy Pzp.
Tym samym nie sposób wskazać, iżdoszło do wyczerpania hipotezy normy prawnej
uregulowanej w art. 7 ust. 3 ustawy Pzp i nie tym samym nie doszło do naruszenia
uregulowanego w powyższym przepisie zakazu.
Zgodnie z treściąart. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli
stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może miećistotny wpływ na
wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Wobec powyższego stwierdzenie przez Izbę
naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp
powoduje, iżw przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza normy
prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp, orzeczono jak
w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem postanowieńrozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) w tym w szczególności § 5 ust. 2
pkt 1 oraz § 5 ust. 4.
Izba uwzględniła wnioskowane przez Odwołującego koszty wynagrodzenia
pełnomocnika w wysokości wskazanej w § 3 pkt 2 lit. b ww. rozporządzenia.
Przewodniczący:
……………………
Członkowie:
…………………….
…………………….
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, nakazuje powtórzenie czynności badania i oceny oferty
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. z uwzględnieniem wytycznych wyrażonych w
uzasadnieniu niniejszego orzeczenia,
2. kosztami postępowania w wysokości 18 600,00 (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych i zero groszy) obciąża Miasto Opole, Rynek – Ratusz, 45-015 Opole i nakazuje:
1) zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 15 000 zł 00
gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego
przez wykonawcęREMONDIS Tarnowskie Góry Spółka z o.o., ul. Nakielska 1-3,
42-600 Tarnowskie Góry,
2) dokonaćwpłaty kwoty 18 600,00 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych i zero groszy) przez Miasto Opole, Rynek – Ratusz, 45-015 Opole na
rzecz REMONDIS Tarnowskie Góry Spółka z o.o., ul. Nakielska 1-3, 42-600
Tarnowskie Góry stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz zastępstwa przed KrajowąIzbąOdwoławczą.
3. Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Opolu.
Przewodniczący:
………………………
Członkowie:
………………………
………………………
U z a s a d n i e n i e
do wyroku z dnia 13 maja 2011 r. w sprawie KIO 926/11
Zamawiający – Miasto Opole, Rynek-Ratusz, 45-015 Opole prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Interwencyjne
porządkowanie terenów zieleni” (znak IM.PZP. II 3412-33/10).
Szacunkowa wartośćzamówienia jest większa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W dniu 01.03.2011 r. Zamawiający przekazał do publikacji ogłoszenie Urzędowi
Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
Ogłoszenie zostało opublikowane w suplemencie do Dz. U. UE z dnia 04.03.2011 r.
Nr ogłoszenia 2011/S 44-072788.
Przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte przez Zamawiającego w dniu
04.03.2011 r. poprzez zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu w miejscu publicznie
dostępnym w siedzibie Zamawiającego oraz na stronie internetowej.
W dniu 20.04.2011 r. Zamawiający przekazał Odwołującemu informacjęo wyborze
oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący w dniu 29.04.2011 r. złożył odwołanie od czynności Zamawiającego –
Miasto Opole obejmujących wybór jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Turhand-Ret
Spółka z o.o. i zaskarżonej czynności zarzucił:
• naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 24 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, polegające na nie
wykluczeniu w toku postępowania Turhand - Ret Spółka z o.o. z tytułu nie przedłożenia
dokumentów potwierdzających spełnienie warunków opisanych przez Zamawiającego w
instrukcji dla wykonawców i w konsekwencji nie spełnienia tych warunków mimo złożenia
oświadczenia tej treści.
• naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, polegające na nie
odrzuceniu w toku postępowania oferty Turhand-Ret Spółka z o.o., tj. wykonawcy, który
winien byćwykluczony z procedury ubiegania sięo udzielenie zamówienia publicznego,
• naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp, polegające na nie
wezwaniu Turhand - Ret Spółka z o.o. do uzupełnienia oferty o dokumenty potwierdzające
spełnienie warunku posiadania doświadczenia i wiedzy przez podmiot udostępniający oraz
dokumentu potwierdzającego udostępnienie potencjału wykonawcy ubiegającemu sięo
udzielenie zamówienia i nie wyjaśnienie powstałych wątpliwości związanych z przedłożonymi
wcześniej dokumentami w tym zakresie.
W związku z powyższym Odwołujący sięwniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu wykluczenie i w konsekwencji odrzucenie oferty złożonej przez
Turhand-Ret Spółka z o. o. w oparciu o art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 w związku z art.: 89 ust. 1 pkt 5
ustawy Pzp oraz obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania w tym kosztami
reprezentacji, zgodnie z przedłożonym spisem kosztów.
Jednocześnie, z ostrożności procesowej Odwołujący wniósł, na wypadek nie
uwzględnienia wniosku dotyczącego wykluczenia i w konsekwencji odrzucenia oferty
złożonej przez Turhand-Ret Spółka z o.o., o nakazanie Zamawiającemu wszczęcia
postępowania wyjaśniającego, w odniesieniu do treści dokumentów złożonych przez
Turhand - Ret Spółka z o.o. celem potwierdzenia spełnienia warunku posiadania wiedzy i
doświadczenia oraz wezwania wspomnianej Spółki do uzupełnienia oferty o dokumenty
potwierdzające spełnienie warunku posiadania doświadczenia i wiedzy oraz dokumentu
potwierdzającego faktyczne udostępnienie potencjału w powyższym zakresie wykonawcy
ubiegającemu sięo udzielenie zamówienia i powołującemu sięna ten potencjał, jak również
okazanie dokumentu potwierdzającego jego udział w realizacji przedmiotu zamówienia
potwierdzającego de facto udostępnienie.
Odwołujący w uzasadnieniu wskazał, iżMiasto Opole wszczęło postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego pn.: „Interwencyjne porządkowanie terenów zieleni". Na
mocy pisma z dnia 18.04.2011 r., oznaczonego nr: IM.PZP II 3412 - 33/10, Zamawiający
poinformował
odwołującego,że
w
toku
postępowania
przetargowego
jw.,
za
najkorzystniejsząuznano ofertęzłożonąprzez Turhand-Ret Spółka z o. o. z siedzibąw
Opolu przy ul. Dworskiej 2B .
W ocenie Odwołującego rozstrzygnięcie Zamawiającego w tym względzie jest
nieprawidłowe i sprzeczne z postanowieniami ustawy Pzp.
I. Odwołujący wskazał,że Zamawiający w rozdziale pn.: WARUNKI UDZIAŁU W
POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIENIA TYCH
WARUNKÓW, w pkt 4 IDW, wymagał od wykonawców ubiegających sięo udzielenie
zamówienia potwierdzenia faktu dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do
wykonania zamówienia tj. dostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąlinią
telefonicznąi telefonem komórkowym, gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działań
naprawczych:
1) usuwania wiatrołomów najpóźniej w ciągu 1 godziny od zgłoszenia konieczności ich
usuwania,
2) wykonywania pozostałych prac objętych umowąnajpóźniej w ciągu 1 dnia po otrzymaniu
informacji od „Zamawiającego" - Wydziału OchronyŚrodowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta
Opola lub po otrzymaniu zgłoszenia od Straży Miejskiej w Opolu.
W związku z powyższym, w ocenie Odwołującego, każdorazowo, celem
potwierdzenia spełnienia wspomnianego warunku, wykonawca zobowiązany był przedłożyć
w ofercie oświadczenie w formie wykazu potencjału technicznego niezbędnego do realizacji
zamówienia wraz z informacjąo podstawie dysponowania tymi zasobami. Zgodnie z wolą
Zamawiającego, warunek miał byćuznany za spełniony w sytuacji, gdy wykonawca wykaże
siędostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem
komórkowym, gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych (rozdział pn.:
WYKAZ OŚWIADCZEŃI DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆWYKONAWCY W
CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ
NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART 24 UST I PRAWA, pkt 4.1 IDW).
W uzasadnieniu Odwołujący podniósł, iżjednocześnie w IDW wskazano,że wykonawca
może polegaćna wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do
wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od
charakteru prawnego łączącego go z nimi stosunków. W takiej sytuacji wykonawca
zobowiązany jest udowodnićZamawiającemu, iżbędzie dysponował zasobami niezbędnymi
do realizacji zamówienia, w szczególności, przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie
tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z
nich przy wykonywaniu zamówienia ( art. 26 ust.2b Pzp). W przypadku takim, wykonawca
ubiegający sięo udzielenie zamówienia, w celu wykazania potencjału technicznego, który
udostępni mu inny podmiot, zobowiązany był załączyćdo oferty pisemne zobowiązanie o
jego udostępnieniu, wystawione przez podmiot udostępniający.
Odwołujący wskazał,że w złożonej przez siebie ofercie, Turhand - Ret Spółka z o.o.,
powołała sięna potencjał podmiotu trzeciego wskazując jedynie,że dysponuje dostępem do
wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem komórkowym,
gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych (wykaz dot. dysponowania
potencjałem technicznym) nie przedkładając jednak stosownego oświadczenie podmiotu
trzeciego o oddaniu potencjału do dysponowania.
Odwołujący wskazał ponadto, iżna mocy pisma z dnia 13.04.2011 r. oznaczonego
numerem IM.PZP II 3412 - 33/10, Zamawiający, w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, wezwał
wspomnianego wykonawcędo uzupełnienia oferty o oświadczenie podmioty trzeciego o
oddaniu potencjału do dyspozycji. W odpowiedzi, Turhand - Ret Spółka z o.o., w oparciu o
pismo z dnia 15.04.2011 r., oznaczone OP/2070/2011, przedłożyła oświadczenie TTI
INVENTEL S.A. w likwidacji z siedzibąw Opolu przy ul. Dworskiej 2B z dnia 08.04.2011 r. o
oddaniu do dyspozycji niezbędnego potencjału technicznego w związku z realizacją
zamówienia pn.: „Interwencyjne porządkowanie terenów zieleni".
W ocenie Odwołującego z treści przywołanego oświadczenia wżaden sposób nie
wynika, jaki potencjał udostępnia podmiot trzeci - wżaden sposób nie został on
zidentyfikowany. Jak wskazał Odwołujący posłużono sięjedynie zwrotem niezbędny
potencjał, który w tym przypadku stanowi także inne wyposażenie, jak np.: piły i wobec braku
możliwości stwierdzenia, co udostępnia podmiot trzeci, nie jest możliwym ocena, czy
rzeczywiście wskazany przez wykonawcępotencjał podmiotu trzeciego, pozostaje
rzeczywiście do jego dyspozycji. Okolicznośćtę. Zdaniem Odwołującego, ocenićnależy w
kategoriach nie dołożenia przez wykonawcęnależytej staranności, bowiem to na nim ciąży
obowiązek dowiedzenia dysponowania potencjałem.
Mając na uwadze fakt,że Zamawiający zwrócił sięjużdo wspomnianego Wykonawcy
o uzupełnienie oferty o stosowne oświadczenie w tym zakresie, przywołując stanowisko
doktryny oraz jednolite i utrwalone orzecznictwo Zespołów Arbitrów oraz Krajowej Izby
Odwoławczej, Odwołujący stwierdził,że Miasto Opole utraciło możliwośćuzupełnienia oferty,
co do tej kwestii po raz wtóry, bowiem w każdym przypadku, z dobrodziejstwa art. 26 ust. 3
Pzp, skorzystaćmożna jedynie raz.
W tym stanie rzeczy, zdaniem Odwołującego, uznaćnależy,że Turhand - Ret Spółka
z o.o. nie spełniło wymogu Zamawiającego w zakresie posiadania potencjału technicznego,
w związku z czym wykonawca ten winien byćwykluczony z postępowania na podstawie art.
24 ust. 2 pkt 4 Pzp, przy jednoczesnym uwzględnieniu przesłanki z art. 24 ust. 2 pkt 3
przywołanej ustawy, bowiem składając oświadczenie oznaczonej treści, złożył nieprawdziwe
informacje mające wpływ na wynik prowadzonego postępowania (vide wyrok KIO z
10.06.2009 r. sygn. akt: 666/09, 667/09, 668/09, 669/09, z 12.10.2009 r., sygn. akt: 1223/09
oraz 06.08.2010 r., sygn. akt: 1578/10). W konsekwencji; oferta Turhand - Ret Spółka z o.o.
winna byćodrzucona w toku postępowania, w oparciu o art.: 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
II. W dalszej części uzasadnienia zostało wskazane,że Zamawiający w rozdziale pn.:
WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA
OCENY SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW, w pkt 2 IDW, wymagał od wykonawców
ubiegających sięo udzielenie zamówienia faktu posiadania wiedzy i doświadczenia tj.
wykazania,że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonywali lub wykonująusługi
na łącznąkwotęminimum 300 000,00 zł. w zakresie porządkowania terenów/utrzymania
czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew.
W związku z powyższym, zdaniem Odwołującego, każdorazowo, celem
potwierdzenia spełnienia wspomnianego warunku, wykonawca zobowiązany był przedłożyć
w ofercie oświadczenie, w formie wykazu usług wykonanych lub wykonywanych w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert postępowania, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu,
dat wykonania i odbiorców oraz załączeniem do wykazu dokumentów potwierdzających ich
należyte wykonanie. Zgodnie z woląZamawiającego, warunek miał byćuznany za spełniony
w sytuacji, gdy wykonawca wykaże wykonanie lub wykonywanie usług na łącznąkwotę
minimum 300 000,00 zł. w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia
trawników,
wycinki/pielęgnacji
drzew
(rozdział
pn.:
WYKAZ
OŚWIADCZEŃ
I
DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆWYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA
SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ NIEPODLEGANIA
WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART. 24 UST 1 PRAWA, pkt 2.1 IDW).
Jednocześnie wskazano,że wykonawca może polegaćna wiedzy i doświadczeniu,
potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach
finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączącego go z nimi
stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnićZamawiającemu, iż
będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności
przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do
dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia
W przypadku takim, wykonawca ubiegający sięo udzielenie zamówienia, w celu wykazania
potencjału technicznego, który udostępni mu inny podmiot, zobowiązany był załączyćdo
oferty pisemne zobowiązanie o jego udostępnieniu, wystawione przez podmiot
udostępniający. Powołując sięna doświadczenie innego podmiotu, wykonawca zobowiązany
był powołaćsięna jego udział w wykonywaniu części zamówienia. W tym, celu należało
określićczęśćzamówienia, której wykonanie zostanie powierzone temu podmiotowi (patrz
formularz Oferta Przetargowa p. 7).
Odwołujący wskazał, iżTurhand - Ret Spółka z o.o., w złożonym w ofercie wykazie
wykonanych/wykonywanych usług, powołała sięna potencjał podmioty trzeciego. Wnikliwa
analiza tego dokumentu oraz przedłożonych referencji budzi jednak sporo wątpliwości co do
faktu potwierdzenia spełnienia warunku postawionego przez Zamawiającego.
Odwołujacy podniósł,że Zamawiający wymagał doświadczenia w zakresie
„porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji
drzew", podczas gdy z treści oferty Turhand - Ret Spółka z o.o., nie wynika wprost, aby
podmiot ten legitymował siętakim doświadczeniem. W pozycji 1 wykazu, wskazano
sprzątanie w rejonie I Opola, w ramach którego, jak wynika z przedstawionych referencji,
wykonywano usługi utrzymania czystości budynków i terenów zielonych (klatki schodowe,
piwnice, strychy i suszarnie, chodniki, podwórza, drogi i zieleń). W pozycji 2, wskazano
koszenie trawników w rejonie II i III Opola, co potwierdzono stosownymi referencjami. W tym
stanie rzeczy nie jest możliwe, w ocenie Odwołującego, bez wyjaśnienia tej kwestii,
jednoznaczne ustalenie, czy wspomniany Wykonawca posiada wymagane doświadczenie i
czy zakresświadczonych usług jest tożsamy z zakresem określonym w warunku.
Zdaniem Odwołującego kolejnąkwestią, to czasświadczenia wspomnianych usług.
Zamawiający wymagał, aby wykonawcy wykazali,że w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, wykonywali lub wykonująusługi „porządkowania terenów/utrzymania czystości,
koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew". W pozycji 1 wykazu, wskazano na
czasookres od 01.01.2007 r .do 30.06.2008 r. Z faktu tego, zdaniem Odwołującego, wynika
jednoznacznie,że usługęświadczono w zakreślonym w IDW terminie jedynie prze okres 2
miesięcy, która to okolicznośćprzekłada sięna drugączęśćpostawionego warunku; aby
wartośćusługi potwierdzającej doświadczenie opiewała łącznie na równowartośćminimum
300 000,00 zł. w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników,
wycinki/pielęgnacji. Skoro usługaświadczona była de facto przez okres 2 miesięcy, to w
ocenie odwołującego nie można jej przyporządkowywaćwartości przypisanej całemu
kontraktowi. Warunek ten nie będzie także spełniony w przypadku zsumowania wartości
części wynagrodzenia za usługęz pozycji 1 i wynagrodzenia wskazanego za wykonanie
usługi z pozycji 2 wykazu. W tym stanie rzeczy nie jest możliwe stwierdzenie,że oferta
Turhand - Ret Spółka z o.o. czyni zadośćwymaganiom Zamawiającego w tym zakresie.
W uzasadnieniu zostało ponadto podniesione,że Turhand - Ret Spółka z o.o.
powołując sięna potencjał podmiotów trzecich w zakresie wiedzy i doświadczenia, złożył
jedynie ich oświadczenie w zakresie oddania go do dyspozycji, natomiast wżaden sposób
nie wskazano udziału tych podmiotów w realizacji przedmiotu zamówienia mimo,że było to
konieczne, na co wskazuje doktryna i orzecznictwo. Odwołujący podniósł także,że
Zamawiający wymagał, aby określićczęśćzamówienia, której wykonanie zostanie
powierzone podmiotowi udostępniającemu. W przypadku powoływania sięi korzystania z
doświadczenia i wiedzy podmiotu trzeciego, które to elementy stanowiąbezwzględnie
składniki przedsiębiorstwa w znaczeniu podmiotowym, nie będzie możliwe ich udostępnienie
bez faktycznego zaangażowania w realizacjęzamówienia podmiotu legitymującego się
wiedząi doświadczeniem. Uczestnictwo to stanie siękonieczne i może przybraćdowolną
formę; współpracy, doradztwa, konsultacji, umowy lojalnościowej czy teżpodwykonawstwa.
Zdaniem Odwołującego zgodnie z utrwalonym jużstanowiskiem doktryny, potwierdzonym
jednolitym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej w tym zakresie (KIO/UZP 1333/10,
KIO/UZP 790/10, KIO/UZP 786/10; KIO/UZP 878/10); niewystarczającym będzie w
przypadku wykonawcy powołującego sięna wiedzęi doświadczenie innego podmiotu
przedłożenie jedynie zobowiązania podmiotu trzeciego o udostępnieniu zasobów. W sytuacji
takiej zobowiązany będzie przedłożyćdokument w dowolnej formie, potwierdzający jego
udział w realizacji zamówienia. Sam fakt złożenia przez wykonawcęzobowiązania czy
informacji o oddaniu do dyspozycji zasobów, bez wskazania uczestnictwa podmiotu
udostępniającego w wykonaniu zamówienia, zdaniem Odwołującego, Zamawiający będzie
musiał potraktowaćjako okolicznośćbraku udowodnienia przez wykonawcęfaktu
dysponowania odpowiednim zasobem.
W ocenie Odwołującego każdorazowo, gdy wykonawca będzie korzystał, nawet w
najmniejszym stopniu, z zasobów innego podmiotu, będzie zobowiązany przedłożyć
zamawiającemu dokument lub dokumenty obejmujące oświadczenie o fakcie korzystania z
zasobów innego podmiotu. Jak wskazał Odwołujący w tym zakresie zgodny jest w swoich
opiniach zarówno Urząd ZamówieńPublicznych jak i Krajowa Izba odwoławcza, czemu dała
wyraz w licznych uzasadnieniach do wydawanych orzeczeń(KIO/UZP 766/09, KIO/UZP
639/09, KIO/UZP 659/09, KIO/UZP 2558/10).
Zdaniem
Odwołującego
niezbywalnym
uprawnieniem
każdego
wykonawcy
uczestniczącego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jest powoływanie
sięna udostępnienie mu przez podmiot trzeci, na okres realizacji przedmiotu zamówienia,
zasobów niezbędnych do jego wykonania. Z prawnego punktu widzenia; bez znaczenia
pozostaje fakt wzajemnych relacji wykonawcy i udostępniającego. Podmioty te, mocą
własnej woli, w granicach określonych min.: zasadąswobody umów, mogądowolnie określić
wzajemne prawa i obowiązki. W takich przypadkach tytułem prawnym do powoływania się
przez wykonawcęna zasoby innego podmiotu będzie jego zobowiązanie do faktycznego tj.:
rzeczywistego udostępnienia tego zasobu wykonawcy ubiegającemu sięo udzielenie
zamówienia.
Jak zostało wskazane w dalszej części uzasadnienia istotnym z punktu widzenia
systemu zamówieńpublicznych jest zagadnienie obowiązku i sposobu dowiedzenia przez
wykonawcęfaktu dysponowania zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia. W tym
zakresie Ustawodawca przyjął zasadęogólną, zgodnie z którąciężar udowodnienia faktu
spoczywa na osobie (podmiocie), która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Wspomniany
obowiązek wynika nie tylko z literalnego brzmienia art: 26 ust.: 2b, ale równieżz dyspozycji
art.: 14 ustawy w związku z art.: 6 kc, który odsyła do uregulowańkodeksowych w
odniesieniu do czynności podejmowanych przez strony postępowania w przypadku braku
odrębnej regulacji ustawowej w tym zakresie (lex specialis). Tak więc, wykonawca
powołujący sięna potencjał i zasoby innych podmiotów, na mocy ustawy, został
zobowiązany do dowiedzenia faktu rzeczywistego dysponowania nimi przez okres realizacji
przedmiotu zamówienia. Krajowa Izba Odwoławcza, analizując treśćart.: 26 ust. 2b w ujęciu
systemowym - na tle pozostałych przepisów ustawy, w swej interpretacji, zdaniem
Odwołującego, poszła jednak dalej. W uzasadnieniu wyroku w sprawie KIO/UZP 878/10
uznała za konieczne, aby wymóg udowodnienia faktu dysponowania zasobami na wypadek
korzystania z pomocy innych podmiotów winien był wyraźnie określony przez
zamawiającego w ogłoszeniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z
treściątego uzasadnienia: „(...)Art. 26 ust. 2a stanowi, bowiemże Wykonawca czyni to: „(..)
nażądanie zamawiającego i w zakresie przez niego wskazanym (....)". Nie można bowiem
domniemywać,że istniejąjeszcze inne warunki, nie podane w ogłoszeniu, czy teżSIWZ. W
konsekwencji opisując warunki udziału w postępowaniu zamawiający powinien zastrzec,że
gdy Wykonawca zamierza polegaćna zdolnościach podmiotów trzecich, musi udowodnić, w
drodze wybranych przez siebieśrodków dowodowych, fakt dysponowania takimi zasobami
na czas realizacji zamówienia. Na zasadzie analogii należy wskazać,że równieżobowiązek
złożenia oświadczenie o spełnianiu warunków o których mowa w art. 22 ust. I Pzp mimo,że
wynika bezpośrednio z ort. 44 Pzp wymaga stosownego wskazania w ogłoszeniu o
zamówieniu oraz SIWZ. Dodatkowo, Izba zauważa,że zgodnie z art. 26 ust. I i 2 w zw. z art..
26 ust. 2 b Pzp, Zamawiający jest zobowiązany dożądania od Wykonawców dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu powyżej „progów unijnych ",
czyli dowodów stosownie do treści art. 26 ust. 2 b Pzp i jedynie uprawniony do takiego
zachowania w postępowaniu poniżej „progów unijnych(...) ". W ocenie Odwołującego w
istocie wykładnia wskazanych przepisów wprost wskazuje na ich nierozerwalnąwięźi
koniecznośćłącznej ich interpretacji. Dysponowanie wskazanymi w przepisie art.: 22 ust.: 2b
zasobami musi byćjednoznaczne i nie może byćprzedmiotem domniemania
zamawiającego. Jak wskazano w uzasadnieniu odwołania teza taka jednoznacznie wynika z
doktryny oraz orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej. Zgodnie z treściąuzasadnienia do
wyroku w sprawie KIO/UZP 1333/10: „Cytowany przepis wymaga zatem udowodnienia przez
wykonawcęzamierzającego skorzystaćz zasobów należących do innego podmiotu,że
będzie nimi dysponował, wskazując jako przykładowy sposób tego udowodnienia
przedłożenie pisemnego zobowiązania innego podmiotu do oddania do dyspozycji tych
zasobów". Odwołujący podniósł, iżidentyczne stanowisko zajęła Izba w sprawie KIO/UZP
1288/10. Zasadnicząkwestięstanowi konieczności faktycznego udowodnienia przez
wykonawcęfaktu dysponowania zasobami podmiotów trzecich. Ustawodawca w art.: 26 ust.:
2b nie determinuje metody czy teżsposobu dowiedzenia tego; jedyne co czyni, to tytułem
przykładu, na co wskazuje użyty zwrot w szczególności, wskazuje jednąz dopuszczalnych
form w postaci pisemnego zobowiązania podmiotu oddającego do dyspozycji swoje zasoby i
potencjał. Jak wskazał Odwołujący Krajowa Izba Odwoławcza w orzeczeniu wydanym w
sprawie KIO/UZP 922/10, powołując sięna wykładnięsystemową, podkreśliła znaczenie
pisemnego charakter zobowiązania podmiotu trzeciego i uzasadniała,że: „Obowiązek
prawny nałożony na wykonawcęprzedstawienia Zamawiającemu pisemnego zobowiązania
podmiotu trzeciego, który będzie udostępniał zasoby wykonawcy, ma zabezpieczać
Zamawiającego i interes publiczny przed działaniami wykonawców, którzy z naruszeniem
prawa chcieliby uzyskaćzamówienie.". W ocenie Odwołującego z literalnego brzmienia
przepisu wyraźnie jednak wynika,że w tym zakresie pozostawiono wykonawcom daleko
idącąswobodę, która jednakże doznawaćbędzie ograniczeńwynikających z przyjętych
pomiędzy wykonawcąa udostępniającym relacji prawnych oraz charakteru udostępnianej
sfery. Zdaniem Odwołującego stanowisko to potwierdziła Izba min.: w uzasadnieniu do
wyroku w sprawie KIO/UZP 1333/10. Wobec powyższego wykonawca, stosownie do
okoliczność, tytułem potwierdzenia dysponowaniem zasobem podmiotów trzecich będzie
uprawniony do przedłożenia zamawiającemu bądźto wspomnianego pisemnego
zobowiązania podmiotu trzeciego, o ile będzie ono wystarczające lub innego dokumentu, z
treści którego wynikaćbędzie,że wykonawcy oddano do dyspozycji niezbędne zasoby na
okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia. Wspomniane dokumenty przybiorą
różnąformęumów nazwanych lub nienazwanych, stosownie do woli umawiających sięstron
i przyjętych zasad współpracy.
Treśćdokumentu lub dokumentów potwierdzających okolicznośćposługiwania się
przez wykonawcęzasobami podmiotu trzeciego, niezależnie od jego formy i wzajemnych
relacji pomiędzy nimi, każdorazowo, zdaniem Odwołującego, zawieraćmusi przynajmniej
minimalne dane pozwalające na identyfikacjęsamych stron, zakresu udostępnienia oraz jego
podstawę, zasady współpracy w związku z udostępnieniem oraz cel i czas udostępnienia
oraz oświadczenie wykonawcy o zamiarze skorzystania z zasobów innego podmiotu w
związku z realizacja przedmiotu objętego postępowaniem. W uzasadnieniu zostało ponadto
wskazane,że podzielićnależy stanowisko, zgodnie z którym na etapie kwalifikacji i wyboru
oferty, wykonawcy mogąprzedstawićumowy przedwstępne zawarte z podmiotami trzecimi.
W przypadku wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy powołującego sięna cudze
zasoby, zamawiającemu, najpóźniej w dniu zawarcia umowy, winny byćprzez niego
przedstawione umowy o udostępnienie, które wcześniej zostały przyrzeczone. W przypadku
ich nie przedstawienia należy rozważyć, czy nie zachodzi okolicznośćniemożności
skutecznego zawarcia umowy z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
Odwołujący wskazał na marginesie wskazał,że w rzeczonym postępowaniu, w
przypadku oferty Turhand - Ret Spółka z o.o. referencje dla jednego z podmiotów
udostępniających potencjał w zakresie wiedzy i doświadczenie wydał sam Wykonawca
ubiegający sięo udzielenie zamówienia.
Tytułem podsumowania Odwołujący stwierdził,że Turhand - Ret Spółka z o.o., nie
potwierdził spełnienia warunku posiadania wiedzy i doświadczenia, bowiem nie przedstawił
dokumentów, z treści których wynikałoby,że czyni mu zadość. Okazane dokumenty
zawierająinformacje niewystarczające dla pozytywnej weryfikacji w tym zakresie, ponadto
ich treśćwinna budzićuzasadnione wątpliwości, które rozwiaćmożna jedynie w drodze
postępowania wyjaśniającego. W tym stanie rzeczy, w ocenie Odwołującego, za
uzasadnione uznaćnależy stanowisko, zgodnie z którym Zamawiający winien powstałe
wątpliwości wyjaśnićw trybie art. 26 ust.4 pzp, natomiast w związku z faktem nie
przedstawienia przez Turhand - Ret Spółka z o. o. dokumentów potwierdzających
okolicznośćwykonania lub wykonywania, w okresie ostatnich trzech lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy to w tym okresie,
usługi na łącznąkwotęminimum 300 000,00 zł. w zakresie porządkowania
terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew, wezwaćjądo
uzupełnienia oferty w oparciu o art. 24 ust. 3 pzp. Jak wskazał Odwołujący we wspomnianej
ofercie zabrakło równieżdokumentu określającego zasady udostępnienia potencjału
Wykonawcy przez podmiot trzeci i współpracy tych podmiotów w procesie realizacji
przedmiotu zamówienia. W tym zakresie złożona oferta równieżwymaga uzupełnienia we
wspomnianym trybie.
W uzasadnieniu zostało podniesione,że ogół wspomnianych wyżej argumentów
wskazuje na naruszenie przez Zamawiającego przywołanych na wstępie postanowień
ustawy Prawo zamówieńpublicznych a podniesioneżądania czyni w tych okolicznościach
zasadnymi.
Odwołujący wskazał na okoliczność,że postępowanie w sprawie o udzielenie
zamówienia publicznego jest postępowaniem o wysoce sformalizowanym charakterze,
wobec czego brak w nim miejsca na dowolnośćdziałańpo stronie Zamawiającego (wyrok
Sądu Okręgowego w Warszawie z 22.07.2005 r., sygn. akt: V Ca 592/05).
W tym stanie rzeczy, zdaniem Odwołującego, odwołanie zasługuje na uwzględnienie
a odwołujący wnosi jak w sentencji. Jednocześnie Remondis Tarnowskie Góry Spółka z o. o.
oświadcza,że ma interes prawny w złożeniu niniejszegośrodka odwoławczego w związku z
możliwościąuzyskania zamówienia objętego postępowaniem, bowiem w wyniku naruszenia
przywołanych wyżej przepisów, jego interes prawny doznał uszczerbku w możliwości
ubiegania sięo zamówieni i w konsekwencji faktycznie pozbawiając go możliwości jego
realizacji.
W dniu 29.04.2011 r. Zamawiający przekazał wykonawcom informacjęo wniesieniu
odwołania wezwał ich do zgłoszenia przystąpienia do postępowania wszczętego wskutek
wniesienia odwołania.
W dniu 11.04.2011 r. swoje przystąpienie do postępowania wszczętego wskutek
wniesienia odwołania po stronie Zamawiającego zgłosił wykonawca Turhand-Ret Spółka z
o.o. i wniósł o oddalenie odwołania.
Przystępujący wskazał m.in., iżZamawiający w wezwaniu z dnia 13.04.2011 r.
wskazał,że zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby w postaci bazy technicznej
należało złożyćw związku z brakującym zobowiązaniem podmiotu trzeciego, który
udostępnił bazętechnicznąz wolna liniątelefonicznąwraz z telefonem komórkowym. W
odniesieniu do kwestionowanego przez Odwołującego faktu spełnienia warunku w zakresie
wiedzy i doświadczenia wskazał, iżzgodnie z wymogami Zamawiającego przedłożył w
ofercie wszystkie dokumenty, które wskazująna spełnienie tego warunku. Ponadto podniósł,
iżw pkt 7 formularza ofertowego wskazał, jako podwykonawcęZakład Usług porządkowych
„ŁAD II” z udziałem w realizacji zamówienia poprzez wskazanie pkt 12-16 oferty
przetargowej (formularza cenowego) oraz Zakład Usługowo-Handlowy „ART” wraz z
udziałem w realizacji poprzez wskazanie pkt 1 oferty przetargowej (formularza cenowego).
Na etapie rozprawy Zamawiający przedłożył pismo zawierające odpowiedźna
odwołanie i wniósł o jego oddalenie.
Izba ustaliła,że podstawąwniesienia odwołania była czynnośćZamawiającego
polegająca na wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o.
wskutek zaniechania wykluczenia tego wykonawcy z postępowania i w konsekwencji
odrzucenia złożonej przez niego oferty.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu rozprawy
w przedmiotowej sprawie, na podstawie zebranego materiału dowodowego, w tym po
zapoznaniu się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
w tym w szczególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, treścią SIWZ,
ofertą złożoną w postępowaniu przez Przystępującego, jak również po zapoznaniu się z
odwołaniem,
odpowiedzią
Zamawiającego
na
odwołanie,
stanowiskiem
Przystępującego i Zamawiającego, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk
stron złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy ustalił i zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła,że wobec wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, którego dotyczy rozpoznawane przez Izbęodwołanie,
po dniu 29 stycznia 2010 r., tj. po dniu wejścia wżycie przepisów ustawy z dnia 2 grudnia
2009 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 223, poz. 1778), do rozpoznawania niniejszej sprawy odwoławczej mają
zastosowanie przepisy ustawy Pzp w brzmieniu nadanym ww. ustawąnowelizującą.
W drugiej kolejności Izba ustaliła,że nie została wypełnionażadna z przesłanek,
o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła,że wypełniono materialnoprawnąprzesłankęinteresu
w uzyskaniu zamówienia, określonąw art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zdaniem Izby Odwołujący
wykazał, iżw przypadku uwzględnienia odwołania i nakazania wykluczenie wykonawcy
Turhand-Ret Spółka z o.o. i odrzucenie złożonej przez niego oferty ma on szansęna
uzyskanie przedmiotowego zamówienia, gdyżzłożona przez Odwołującego oferta znajduje
sięna drugiej pozycji w oparciu o kryteria oceny ofert.
Odwołanie, wobec nie stwierdzenia braków formalnych oraz w związku
z uiszczeniem przez odwołującego wpisu, podlega rozpoznaniu.
W tzreciej kolejności Izba ustaliła, iżdo postępowania wywołanego odwołaniem
skutecznie przystąpił po stronie Odwołującego działając na podstawie art. 185 ust. 2 ustawy
wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, nadesłanej przez Zamawiającego do akt sprawy w kopii
potwierdzonej za zgodnośćz oryginałem, w tym w szczególności z treści ogłoszenia o
zamówieniu, treści SIWZ, oferty złożonej przez Przystępującego w postępowaniu,
korespondencji prowadzonej pomiędzy Zamawiającym a wykonawcami ubiegającymi sięo
udzielenie zamówienia oraz ze stanowisk stron złożonych ustnie do protokołu w trakcie
rozprawy.
Biorąc pod uwagęzgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu skład orzekający Izby stwierdził,że odwołanie zasługuje na
uwzględnienie.
I. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego
art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 24 ust. 3 i 4 ustawy Pzp na skutek zaniechania wykluczenia
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. z tytułu nie przedłożenia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków opisanych przez Zamawiającego w IDW i w
konsekwencji nie spełnienia tych warunków oraz naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art.
89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp na skutek nie odrzucenia w toku postępowania oferty wykonawcy
Turhand-Ret Spółka z o.o. Izba uznała, iżnie zasługuje on na uwzględnienie.
Skład orzekający Izby dokonał następujących ustaleńfaktycznych w odniesieniu do ww.
zarzutu.
W odniesieniu do powyższego zarzutu Izba ustaliła, iżZamawiający w Instrukcji dla
Wykonawców w rozdziale zatytułowanym „WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ
OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW”, w pkt 4
wymagał od wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia potwierdzenia faktu
dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do wykonania zamówienia tj.
dostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem
komórkowym gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych:
1) usuwania wiatrołomów najpóźniej w ciągu 1 godziny od zgłoszenia konieczności ich
usuwania,
2) wykonywania pozostałych prac objętych umowąnajpóźniej w ciągu 1 dnia po otrzymaniu
informacji od „Zamawiającego" - Wydziału OchronyŚrodowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta
Opola lub po otrzymaniu zgłoszenia od Straży Miejskiej w Opolu.
Jednocześnie w IDW Zamawiający wskazał,że wykonawca może polegaćna wiedzy
i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub
zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnegołą
czącego go z nimi stosunków. W takiej sytuacji, zdaniem Odwołującego, wykonawca
zobowiązany jest udowodnićZamawiającemu, iżbędzie dysponował zasobami niezbędnymi
do realizacji zamówienia, w szczególności, przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie
tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z
nich przy wykonywaniu zamówienia (art. 26 ust.2b Pzp).
Następnie Izba ustaliła, iżZamawiający w dziale IDW zatytułowanym „WYKAZ
OŚWIADCZEŃI DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆWYKONAWCY W CELU
POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ
NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART 24 UST I PRAWA” w pkt 4
(Dysponowanie potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia)
w ppkt 4.1. wskazał,że: „W celu potwierdzenia spełnienia warunku dysponowania
potencjałem technicznym niezbędnym do realizacji zamówienia Zamawiającyżąda złożenia
oświadczenia w formie wykazu potencjału technicznego niezbędnego do realizacji
zamówienia wraz z informacjąo podstawie dysponowania tymi zasobami. (…). W przypadku
wykazania ww. potencjału technicznego, który udostępni inny podmiot, Wykonawca do
wykazu załącza pisemne zobowiązanie do jego udostępnienia, wystawione przez podmiot
udostępniający”.
Jak ustalono w oparciu o dokumentacjępostępowania wykonawca Turhand-Ret
Spółka w złożonej w postępowaniu ofercie na str. 24 przedłożył dokument zatytułowany
„Wykaz narzędzi, wyposażenia zakładu i urządzeńtechnicznych”, gdzie jako adres bazy
technicznej została wskazana siedziba wykonawcy, tj. Turhand-Ret Spółka z o.o., ul.
Dworska 2B, 45-752 Opole, zaśjako podstawa dysponowania została wskazana – umowa
najmu.
W dalszej kolejności Izba ustaliła, iżZamawiający pismem z dnia 13.04.2011 r.
wezwał wykonawcęTurhand-Ret Spółka z o.o. do złożenia wyjaśnieńlub uzupełnienia
dokumentów wskazując,że wykonawca wykazał dysponowanie bazątechnicznąz wolną
liniątelefonicznąi telefonem komórkowym gwarantującązabezpieczenia i podjęcie działań
naprawczych na podstawie umowy najmu. W dalszej części wezwania Zamawiający
podniósł, iżw ofercie brak jest pisemnego zobowiązania do jej udostępnienia wystawionego
przez podmiot udostępniający. Zamawiający wyznaczył wykonawcy termin na złożenia
dokumentu do dnia 15.04.2011 r.
Przystępujący – Turhand-Ret Spółka z o.o. wraz z pismem z dnia 15.04.2011 r.
przedłożył zobowiązanie do oddania do dyspozycji Przystępującego w ramach
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego niezbędnych zasobów
na okres korzystania z nich przy wykonywania zamówienia wystawione przez TTI INVENTEL
S.A. w likwidacji z siedzibąw Opolu, ul. Dworska 2B podpisane przez Ludwika Graczyka -
Prezesa Zarządu w zakresie potencjału technicznego.
Izba w odniesieniu do argumentacji Odwołującego w zakresie powyższego zarzutu
stwierdziła, iżnie podlega kwestionowaniu fakt, iżto na wykonawcy, który ubiega sięo
udzielenie zamówienia ciąży obowiązek wykazania,że spełnia on warunki udziału w
postępowaniu. Powyższe wynika z normy prawnej wyrażonej w art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy
Pzp. Z analogicznąsytuacjąmamy do czynienia w przypadku skorzystania przez wykonawcę
z dobrodziejstw jakie daje instytucja unormowana w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. W takiej
sytuacji wykonawca zobowiązany jest udowodnić, iżbędzie dysponował zasobami
niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne
zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres
korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia.
Zgodnie z warunkiem zawartym w pkt 4 IDW Zamawiającyżądał „potwierdzenia faktu
dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do wykonania zamówienia tj.
dostępem do wyposażonej bazy technicznej z wolnąliniątelefonicznąi telefonem
komórkowym gwarantującązabezpieczenie i podjęcie działańnaprawczych”. Za
dysponowanie należy uznaćpewien stan faktyczny mający swojeźródło w określonym
stosunku prawnym, jak równieżmoże ono byćniezależne od takiego stosunku. Zgodnie z
definicjązawartąw „Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” Władysława
Kopalińskiego (wydanie ósme, Warszawa 1971 r., Wiedza Powszechna) pod pojęciem
dysponowania należy rozumiećrozporządzanie czymśwedług uznania, wydawanie poleceń
(od łacińskiego disponere, tj. układać, dzielić, porządkować). Pojęcie to należy utożsamićz
cywilistycznąinstytucjąposiadania uregulowanąw art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z powyższym
przepisem posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto niąfaktycznie włada jak właściciel
(posiadacz samoistny), jak i ten, kto niąfaktycznie włada jak użytkownik, zastawnik,
najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy sięokreślone władztwo nad
cudząrzeczą(posiadacz zależny). Zatem oba te pojęcia odnosząsiędo władztwa nad
rzeczą. I w takim znaczeniu należy traktowaćpojęcie „dysponowanie odpowiednim
potencjałem technicznym” użyte przez Zamawiającego w Instrukcji dla Wykonawców.
Izba w składzie rozpatrującym niniejsze odwołanie podzieliła stanowisko
Przystępującego wyrażone w zgłoszeniu przystąpienia do postępowania wszczętego
wskutek wniesienia odwołania,że z treści wezwania z dnia 13.04.2011 r. wynika,że
wykonawca ten winien uzupełnićzobowiązanie w związku z brakującym zobowiązaniem
podmiotu trzeciego, który udostępnił Przystępującemu bazętechnicznąz wolnąlinią
telefonicznąwraz z telefonem komórkowym. Tym samym, w ocenie Izby, dokumenty te
należy odczytywaćłącznie. Biorąc zatem pod uwagęwykaz znajdujący sięw ofercie
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. oraz wezwanie Zamawiającego z dnia 13.04.2011 r.
nie zachodzi wątpliwośćdo którego z zasobów odnosi sięuzupełnione przez
Przystępującego zobowiązanie wystawione przez TTI INVENTEL S.A. w likwidacji z siedzibą
w Opolu, ul. Dworska 2B. Siedziba tego podmiotu jest bowiem tożsama z siedzibąsamego
Przystępującego ujawniona w aktualnym odpisie KRS, jak równieżz miejscem położenia
wskazanej w ofercie bazy technicznej. Wszakże w dołączonym do oferty wykazie
Przystępujący jako podstawędysponowania bazątechnicznąwskazał umowęnajmu.
Izba w oparciu o dostarczonąprzez Zamawiającego dokumentacjępostępowania
ustaliła, iżmiejsce położenia wskazanej przez wykonawcęTurhand-Ret Spółka z o.o. bazy
technicznej jest tożsame z siedzibątego podmiotu, co jednoznacznie wynika z aktualnego
odpisu KRS z dnia 14.03.2011 r. (str. 5 oferty) oraz złożonego na str. 24 oferty wykazu
narzędzi, wyposażenia zakładu i urządzeńtechnicznych.
Powyższa okoliczność, tj. fakt, iżzarówno podmiot uzupełniający swoje zasoby (TTI
INVENTEL S.A.), jak równieżsam Przystępujący (Turhand-Ret Spółka z o.o.) jako miejsce
siedziby wskazująmiasto Opole, zaśadresem siedziby jest ulica Dworska 2B - miejsce
położenia bazy technicznej nie jest okolicznościąpozbawionąprawnego znaczenia. Zgodnie
z art. 19b ust. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (teks
jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 z późn. zm.) w przypadku, o którym mowa w ust.
1 (wraz z wnioskiem o wpis lub zmianęwpisu w rejestrze przedsiębiorców), do wniosku o
pierwszy wpis do rejestru przedsiębiorców wnioskodawca dołącza w szczególności umowę
spółki oraz dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z lokalu lub nieruchomości,
w których znajduje sięjego siedziba. Zgodnie zaśz art. 17 ust. 1 ww. ustawy domniemywa
się,że dane wpisane do Rejestru sąprawdziwe.
Jak wynika z analizy Instrukcji Dla Wykonawców celem wykazania dysponowaniażądanym przez Zamawiającego potencjałem technicznych każdy wykonawca winien
przedłożyćwraz z ofertą, w przypadku powoływania sięna dysponowanie zasobami
podmiotu trzeciego, oświadczenie w formie wykazu potencjału technicznego niezbędnego do
realizacji zamówienia wraz z informacjąo podstawie dysponowania tymi zasobami oraz
pisemnego
zobowiązania
do
jego
udostępnienia,
wystawionego
przez
podmiot
udostępniający.
W ocenie Izby wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. spełnił wymogi Zamawiającego
sprecyzowane w Instrukcji dla Wykonawców. W dołączonym przez Przystępującego na str.
24 oferty wykazie została zawarta informacja o adresie położenia bazy technicznej, jak
równieżzostała zawarta informacja o podstawie dysponowania tym zasobem (umowa
najmu). Jednocześnie na skutek uzupełnienia zobowiązania podmiotu trzeciego został
spełniony drugi z wymóg, tj. Przystępujący uczynił zadośćżądaniu Zamawiającego
wyrażonemu w wezwaniu z dnia 13.04.2011 r., aby do oferty dołączyćpisemne
zobowiązanie do jego udostępnieniu wystawione przez podmiot udostępniający.
Nie ulega zatem wątpliwości, iżłączna analiza dostarczonych przez Przystępującego
dokumentów (pierwotnie wraz z ofertą) oraz uzupełnionych na skutek wezwania
Zamawiającego pozwala na ustalanie, iżPrzystępujący posiada prawo dysponowania bazą
technicznąna podstawie umowy najmu, które to prawo wynika z zawartego pomiędzy
Przystępującym a podmiotem trzecim pisemnego zobowiązania udostępnienia tego zasobu
na okres realizacji przedmiotu zamówienia.
.
Wobec powyższego Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia wskazanych powyżej
zarzutów i nakazania Zamawiającemu z powyższych względów wykluczenia z postępowania
wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. i w konsekwencji odrzucenia złożonej przez tego
wykonawcęoferty, tudzieżewentualnie o wezwanie do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 26 ust.
4 ustawy Pzp.
W zakresie wskazanego w odwołaniu zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 w związku z
art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp Izba wskazuje, iżOdwołujący w treści odwołania
wskazał szereg przesłanek faktycznych uzasadniających naruszenie wskazanych powyżej
przepisów ustawy Pzp. W odniesieniu do powyższego Izba wskazuje naścisłe powiązanie
podniesionych w odwołaniu zarzutów z ich podstawąfaktyczną, która powoduje, iżzarzuty te
nie mogąbyćrozpatrywane przez Izbęw oderwaniu od ich podstawy, która jednocześnie
stanowi podstawęfaktycznąrozstrzygnięcia w zakresie niniejszego zarzutu. Tym samym
każda z podstaw faktycznych winna byćrozpatrywana odrębnie.
II. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust.
1 i 3 w związku z art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp na skutek zaniechania wezwania
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. do uzupełnienia oferty o dokumenty potwierdzające
spełnienie warunku posiadania doświadczenia i wiedzy przez podmiot udostępniający oraz
dokumentu potwierdzającego udostępnienie potencjału wykonawcy ubiegającemu sięo
udzielenie zamówienia i nie wyjaśnienie powstałych wątpliwości związanych z przełożonymi
wcześniej dokumentami Izba uznała, iżnie zasługuje on na uwzględnienie.
Skład orzekający Izby dokonał następujących ustaleńfaktycznych w odniesieniu do
ww. zarzutu.
Po pierwsze Izba ustaliła, iżZamawiający w w Instrukcji dla Wykonawców w rozdziale
zatytułowanym „WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU
DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIENIA TYCH WARUNKÓW”, w pkt 2 wskazał, iżwymaga
aby wykonawcy w zakresie posiadania wiedzy i doświadczenia wykazali sięw okresie
ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy – w tym okresie, wykonywał lub wykonuje usługi na łączna kwotę
minimum 300 000,00 zł, w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia
trawników, wycinki/pielęgnacji drzew.
Po drugie Izba ustaliła,że Zamawiający w Instrukcji Dla Wykonawców w dziale
zatytułowanym „WYKAZ OŚWIADCZEŃI DOKUMENTÓW JAKIE MAJĄDOSTARCZYĆ
WYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIENIA WARUNKÓW UDZIAŁU W
POSTĘPOWANIU ORAZ NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART 24 UST
I PRAWA” w pkt 2 (Niezbędna wiedza i doświadczenie) w ppkt 2.1. wskazał,że: „W celu
potwierdzenia spełnienie warunku posiadania wiedzy i doświadczenia do wykonania
zamówienia Zamawiającyżąda złożenia oświadczenia w formie wykazu usług wykonanych
lub wykonywanych w okresie ostatnich trzech lat przed upływem termin składania ofert
postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, z
podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz załączeniem do wykazu
dokumentów potwierdzających ich należyte wykonanie”. Następnie Zamawiający określił, iż
warunek ten zostanie uznany za spełniony jeżeli wykonawca wykaże wykonanie lub
wykonywanie usług na łączna kwotęminimum 300 000,00 zł w zakresie porządkowania
terenów/utrzymania czystości, koszenia trawników, wycinki/pielęgnacji drzew. W przypadku
wykazania doświadczenia, które udostępni inny podmiot Wykonawca do wykazu załącza
pisemne zobowiązanie do udostępnienia tego doświadczenia wystawione przez podmiot
udostępniający. Zamawiający w powyższym punkcie dookreślił również, iż: „Posługując się
doświadczeniem innego podmiotu Wykonawca winien powołaćsięna jego udział w
wykonywaniu części zamówienia. W tym celu należy określićczęśćzamówienia, której
wykonanie zostanie powierzone temu podmiotowi (patrz formularz Oferta Przetargowa p. 7)”.
Na podstawie ogłoszenia o zamówieniu (sekcja IV, pkt 3.4.), Instrukcji dla Wykonawców
(str. 14) oraz protokołu postępowania (Druk ZP-PN pkt 7) Izba ustaliła,że termin składania
ofert upłynął dnia 11.04.2011 r.
Następnie Izba ustaliła,że wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. w złożonej przez
siebie ofercie na str. 17 przedłożył dokument zatytułowany „Wykaz usług wykonanych w
okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert (a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie)” w którym wskazał w pozycji nr 1
usługęktórej przedmiotem było sprzątanie w rejonie I miasta Opola zrealizowanąna rzecz
Gminy Opole w okresie od dnia 01.01.2007 – 30.06.2007 r. o wartości 306.090,54 zł oraz w
okresie 01.03.2010 r. – 31.12.2010 r. o wartości 165.633,50 zł. W drugiej pozycji wskazał
usługę, której przedmiotem było koszenie trawników w rejonie II i III zrealizowanąna rzecz
Gminy Opole w okresie 30.04.2009 r. – 31.12.2009 r. o wartości 54.000,00 zł. Na str. 18 i 19
oferty zostały przedłożone zobowiązania do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na
okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia na rzecz Turhand-Ret Spółka z o.o. w
ramach przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w zakresie
wiedzy i doświadczenia odpowiednio przez następujące podmioty: Zakład Usług
Porządkowych ”ŁAD II” Alicja Broszkowska, ul. Ozimska 17/1, 45-057 Opole (str. 18 oferty)
oraz Zakład Usługowo-Handlowy „ART” Joanna Opalacz-Honczek, ul. Wróblińska 25A, 45-
022 Kępa.
Izba ponadto ustaliła, iżna str. 20-23 oferty wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o.
przedłożył listy referencyjne potwierdzające,że usługi wskazane w wykazie usług zostały
wykonane należycie.
Na str. 20 oferty został dołączony list referencyjny z dnia 22.01.2008 r., który został
wystawiony przez Turhand-Ret Spółka z o.o. na rzecz Zakładu Usług Porządkowych ŁAD, z
którego wynika iżten ostatni wykonał w okresie od 01.01.2007 r. – 30.06.2008 r. usługi
polegające na utrzymaniu w czystości budynków i terenów Gminy Opole na podstawie
umowy Nr 227/2006 z dnia 23.11.2006 o wartości 306.090,54 zł brutto.
Na str. 21 oferty został dołączony list referencyjny z dnia 17.12.2010 r., który został
wystawiony przez Turhand-Ret Spółka z o.o. na rzecz Zakładu Usług Porządkowych ŁAD, z
którego wynika iżten ostatni wykonał w okresie od 01.03.2010 r. – 31.12.2010 r. usługi
polegające na utrzymaniu w czystości budynków i terenów Gminy Opole na podstawie
umowy Nr 22/2010 z dnia 25.02.2010 o wartości 163.633,50 zł brutto.
Izba ustaliła również, iżwykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. w pkt 7 formularza
ofertowego (str. 4 oferty) wskazał podmioty, którym zamierza powierzyćwykonanie części
zamówienia. Dla czynności wskazanych w pkt 12-16 oferty przetargowej (formularz cenowy)
został wskazany Zakład Usług Porządkowych „ŁAD II” Alicja Broszkowska, zaśdla czynności
wskazanych w pkt 1 oferty przetargowej (formularz cenowy) został wskazany Zakład
Usługowo-Handlowy „ART” Joanna Opalacz-Honczek.
1. W odniesieniu do podniesieniowego w odwołaniu zarzutu, iżz treści oferty
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. nie wynika wprost, iżwykonawca ten legitymuje się
doświadczeniem w zakresie porządkowania terenów/utrzymania czystości, koszenia
trawników, wycinki/pielęgnacji drzew Izba uznała,że nie zasługuje on na uwzględnienie.
Na wstępie należy wskazać,że o faktycznej tożsamości przedmiotowej wskazanych
przez wykonawcęusług z czynnościami składającymi sięna przedmiot zamówienia nieświadczy sama tożsamośćnazewnictwa użytego w poszczególnych dokumentach, zaś
miejsce ich wykonywania (tereny zielone – pomieszczenia budynków) nie zawsze
dyskwalifikująwykazane przez wykonawcęusługi. O adekwatności wykazanych usług z
przedmiotem zamówienia decydująw pierwszej kolejności postanowienia SIWZ, zaśw
przypadku wątpliwości lub rozbieżności interpretacyjnych zasady wykładni oświadczeńwoli.
Zatem, jak zostało to wyżej wskazane, o uznaniu, iżwykazane usługi potwierdzają
spełnienie warunku udziału w postępowaniu decyduje ich charakter oraz sformułowane przez
Zamawiającego w SIWZżądanie w postaci warunku.
Izba ustaliła, iżZamawiający w Instrukcji dla Wykonawców nie wskazał, iżwykazane
usługi musząbyćtożsame z przedmiotem zamówienia. Określił, iżwinny one obejmować
porządkowanie terenów/utrzymanie czystości, koszenie trawników, wycinkę/pielęgnację
drzew. Należy zauważyć, iżOdwołujący ocenęzakresu przedmiotowego wskazanych przez
Przystępującego usług dokonał w oparciu o dołączone listy referencyjne. Tym samym Izba
uznała, iżz ich treści nie sposób wywieść,że wskazane przez Przystępującego usługi nie
obejmowały czynności wskazanych enumeratywnie w treści Instrukcji dla Wykonawców
precyzującej warunki w zakresie wymaganej wiedzy i doświadczenia. Należy w tym miejscu
wskazać, iżpojęcia porządkowanie terenu/utrzymanie czystości sąpojęciami bardzo
pojemnymi. Sposób ich ujęcia w treści warunku wskazuje,że mamy w tym wypadku do
czynienia z alternatywą(sumąlogiczną).
Wobec powyższego Izba w składzie rozpatrującym niniejsze odwołanie uznała, iżz
załączonych listów referencyjnych wynika,że usługi wskazane w pkt 1 wykazu usług
zawartego na str. 17 oferty wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. obejmujączynności
porządkowania terenów/utrzymania czystości, zaśusługi wskazane w pkt 2 powyższego
wykazu obejmujączynności koszenia trawników oraz wycinki/pielęgnacji drzew. Z
przedłożonych listów referencyjnych wynika bowiem, iżusługi te obejmowały sprzątanie
klatek schodowych, piwnic strychów oraz suszarni, jak równieżutrzymanie czystości
chodników, podwórek, dróg i zieleńcy w rejonie I miasta Opola (zrealizowanych przez Zakład
Usług Porządkowych ŁAD II), jak równieżwycinkęi przycinkędrzew oraz koszenie
trawników i przycinanieżywopłotów (zrealizowanych przez Zakład Usługowo-Handlowy
ART).
Tym samym, w ocenie Izby, usługi wskazane w wykazie usług znajdującym sięw ofercie
wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. potwierdzająpod względem przedmiotowym
spełnienie przez tego wykonawcęwarunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia.
2. W odniesieniu do kwestionowanego przez Odwołującego okresu realizacji usług
wykazanych w wykazie dołączonym do oferty wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. Izba
uznała, iżzarzut naruszenia wskazanych w odwołaniu przepisów nie zasługuje na
uwzględnienie w oparciu o powyższąprzesłankę.
Należy na wstępie wskazać, iżza utrwalone zarówno w orzecznictwie, jak również
ugruntowane w piśmiennictwie należy uznaćstanowisko,że za spełniające warunek w
zakresie wymaganej wiedzy i doświadczenia traktuje sięusługi zakończone (zrealizowane)
lub realizowane we wskazanym przez Zamawiającego okresie. Celem wykazania spełnienia
warunku nie jest konieczne rozpoczęcie i zakończenie realizacji usługi w wymaganym
okresie. Na powyższe wskazuje fakt, iżza prawidłowo wykonaną, a więc należycie
zrealizowanąusługęuznaje siętaką, która została zakończona i odebrana – a czynności te
mieszcząsięw okresie wskazanym przez Zamawiającego w SIWZ.
Po pierwsze należy wskazać, iżOdwołujący swojąargumentacjęopiera na błędnym
założeniu, iżza spełniające warunek udziału w postępowania w zakresie wymaganej wiedzy
i doświadczenia zostanąuznane jedynie usługi, które rozpoczęły sięi zakończyły w okresie 3
lat przed upływem terminu składania ofert. Wynika to z faktu, iżOdwołujący w treści
odwołania w zakresie usługi realizowanej w okresie 01.01.2007 r. – 30.06.2008 r. wykazuje,
iżusługętęrealizowano wżądanym przez Zamawiającego okresie jedynie przez okres 2
miesięcy i tym samym wywodzi, iżnie można zaliczyćwartości całego kontraktu.
Izba wskazuje, iżsposób rozumienia warunku determinowany jest przez treść
rozporządzenia wykonawczego wydanego w oparciu o art. 25 ust. 2 ustawy Pzp. Zatem
powyższe założenie stoi w sprzeczności z uregulowaniami rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. z
2009 r. Nr 226, poz. 1817) jak równieżz utrwalonym poglądem doktryny i orzecznictwa. Jak
wynika z § 1 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia zamawiający, w celu wykazania spełniania
przez wykonawcęwarunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, możeżądaćm.in.
wykazu wykonanych, a w przypadkuświadczeńokresowych lub ciągłych również
wykonywanych, dostaw lub usług (…) z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i
odbiorców (…). Oznacza to, iżwskazane w wykazie usługi winny byćwykonane – a więc
zakończone w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert – nie zaś
rozpoczęte i zakończone w tym okresie. Ponadto wykonawca winien wskazaćdaty
wykonania, nie zaśrozpoczęcia i zakończenia, bądźteżdaty wykonywania. Takie
rozumienie powyższego zapisu wynika z jego literalnej treści, jak równieżz utrwalonego w
tym zakresie orzecznictwa. Oznacza to,że dla wykazania doświadczenia należy wykazaćsię
wykonaniem w ciągu ostatnich trzech latach usługi, która mogła rozpocząćsięwcześniej niż
w ciągu ostatnich 3 lat. Biorąc pod uwagępowyższe twierdzenia należy wskazać, iż
przywołane przez Odwołującego dowody w postaci wykazu usług zawartego w ofercie
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. nie sposób uznaćza wskazujące na naruszenie przez
Zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 26 ust. 2b i ust. 3 i 4 ustawy Pzp, gdyż
dowodzona przez Odwołującego teza jest oparta na błędnym założeniu.
Zamawiający termin składania ofert określił na dzień11.04.2011 r. a więc 3 letni okres,
w trakcie którego winny zakończyćsięlub byćrealizowane usługi obejmował czas od dnia
11.04.2008 do dnia 11.04.2011 r. Biorąc pod uwagętreśćwykazu zawartego na str. 17 oferty
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. wszystkie wskazane w powyższym wykazie usługi
zostały zakończone w wymaganym przez Zamawiającego czasookresie.
Wobec powyższego Izba uznała, iżzarzut naruszenia powyższych przepisów w oparciu
o wskazane wyżej przesłanki faktyczne nie zasługuje na uwzględnienie.
3. W odniesieniu do wskazanego przez Odwołującego braku określenia w ofercie
wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. udziału podmiotów udostępniających swój potencjał w
realizacji przedmiotu zamówienia Izba uznała, iżzarzut naruszenia wskazanych w odwołaniu
przepisów nie zasługuje na uwzględnienie w oparciu o powyższąprzesłankę.
Po pierwsze Odwołujący wskazał, iżna koniecznośćwskazania udziału podmiotów
udostępniających swój potencjał w realizacji przedmiotu zamówienia wskazuje doktryna i
orzecznictwo. Odwołujący w ramach tego zarzutu nie odnosi siędo postanowieńSIWZ oraz
Instrukcji dla Wykonawców, jak równieżzałączników do tychże dokumentów. Nie odnosi się
w ramach powyższego zarzutu równieżdo najistotniejszego dokumentu jakim jest formularz
cenowo-ofertowy dołączony do oferty wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o.
Odwołujący wskazał w uzasadnieniu odwołania, iżzgodnie z utrwalonym już
stanowiskiem
doktryny,
potwierdzonym
jednolitym
orzecznictwem
Krajowej
Izby
Odwoławczej w tym zakresie niewystarczającym będzie, w przypadku wykonawcy
powołującego sięna wiedzęi doświadczenie innego podmiotu, przedłożenie jedynie
zobowiązania podmiotu trzeciego do udostępnienia zasobów. Zadaniem Odwołującego w
sytuacji takiej zobowiązany będzie przedłożyćdokument w dowolnej formie, potwierdzający
jego udział w realizacji zamówienia.
W odniesieniu do powyższych twierdzeńskład orzekający Izby wskazuje, iżw
odniesieniu do instytucji uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp brak jest, wbrew
twierdzeniom Odwołującego, w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej jednolitego
stanowiska. Jedna z linii orzeczniczych stoi za stanowiskiem, iżcelem wykazania spełnienia
warunku udziału w postępowaniu wystarczające jest przedłożenie dowolnego dokumentu
wskazującego, iżpodmiot trzeci udostępnia wykonawcy ubiegającemu sięo udzielenie
zamówienia publicznego swoje zasoby. W ramach drugiego poglądu w takim wypadku,
celem zapewnienia ochrony interesów podmiotu zamawiającego, konieczne jest wykazanie
w jakiejkolwiek formie udział tego podmiotu w części lub całości zamówienia. Odwołujący
skłania siędo najdalej idącego z poglądów, z którego wynika iżwykonawca winien jużna
etapie postępowania o udzielnie zamówienia publicznego określićramy tejże współpracy i
przedstawićdokument potwierdzający udział takiego podmiotu w realizacji przedmiotu
zamówienia, tj. umów nazwanych lub nienazwanych (np. w postaci umowy przedwstępnej).
W ocenie Odwołującego treśćdokumentów każdorazowo zawieraćmusi przynajmniej
minimalne dane pozwalające na identyfikacjęsamych stron, zakresu udostępniania oraz jego
podstawę, zasady współpracy w związku z udostępnianiem oraz cel i czas udostępniania, jak
równieżoświadczenie wykonawcy o zamiarze skorzystania z zasobów innego podmiotu w
związku z realizacjąprzedmiotu objętego postępowaniem (str. 8 odwołania). W tym zakresie
Odwołujący określa szczegółowe wymogi dla dowodów, które mająpotwierdzaćspełnienie
przez wykonawcęwarunków udziału w postępowaniu z zastosowaniem instytucji
uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
Izba w składzie rozpatrującym niniejsze odwołanie wskazuje, iżpostulat
Odwołującego, aby do oferty wykonawcy zostały dołączone dokumenty wskazujące na
charakter więzi pomiędzy wykonawcąkorzystającym z zasobów innego podmiotu to takieżądnie stoi w sprzeczności z treściąnormy prawnej wyrażonej w zdaniu pierwszym art. 26
ust. 2b ustawy Pzp, który stanowi,że: „Wykonawca może polegaćna wiedzy i
doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub
zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących
go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić
zamawiającemu,że będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w
szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania
mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu
zamówieniu”.
W odniesieniu do powyższego przepisu należy wskazaćna wstępie, iżz punktu
widzenia skuteczności polegania na zasobach innych podmiotów bez znaczenia pozostaje
fakt, jakiego rodzaju charakter prawny wzajemnych stosunków łączy wykonawcę
z podmiotami, na których zasobach on polega. Z punktu widzenia skuteczności złożonego
przez podmiot trzeci zobowiązania bez znaczenia sąprawne relacje podmiotów związanych
stosunkiem mającym swojeźródło w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
W zakresie udowodnienia zamawiającemu,że wykonawca będzie dysponował
zasobami innych podmiotów w zasadzie za wystarczające należy uznaćsamo zobowiązanie
złożone przez takie podmioty i wykazanie przez wykonawcę,że podmioty te dysponują
faktycznie zasobami, które zobowiązująsięudostępnićna okres realizacji zamówienia.
Istotne znaczenie w kwestii oceny skuteczności takiego zobowiązania na etapie
badania przez zamawiającego spełnienia warunków udziału w postępowaniu w ramach
postępowania o udzielnie zamówienia publicznego ma użycie w art. 26 ust. 2b zdanie drugie
ustawy Pzp zwrotu „(…) będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia
(…)”. Użycie w tym wypadku przez ustawodawcętrybu przypuszczającego wskazuje, iżdo
faktycznej możliwości rozporządzania udostępnianymi przez inny podmiot zasobami ma
dojśćdopiero na etapie wykonania zamówienia.
Tym samym na etapie ubiegania sięo udzielenie zamówienia publicznego poza
formalnym przyrzeczeniem oddania do dyspozycji niezbędnych do realizacji przedmiotu
zamówienia zasobów, zawartym w oświadczeniu lub innego rodzaju pisemnej deklaracji,
brak jest konieczności wykazania przez wykonawcę, iżjużna tym etapie dysponuje on
faktycznie tymi zasobami w sposób zapewniający jego zdolnośćrealizacji zamówienia.
Wszakże istotąinstytucji uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp jest rozszerzenie kręgu
podmiotów spełniających warunki udziału w postępowaniu, bez konieczności zaciągania
przez te podmioty jużna etapie ubiegania sięo zamówienia publiczne wiążących
zobowiązań. Dopiero wybór oferty najkorzystniejszej i zawarcie umowy w sprawie
zamówienia publicznego powodują, iżzachodzi koniecznośćzapewnienia przez podmiot,
któremu udzielono zamówienia, realnej zdolności do realizacji przedmiotu zamówienia.
śądanie Odwołującego dookreślenia i sprecyzowania stosunku prawnego łączącego
wykonawcęi podmiot udostępniający swoje zasoby zostało wprost wyłączone przez
ustawodawcęjako irrelewantna okolicznośćumożliwiająca skorzystanie z powyższej
instytucji prawnej.
Zatem jeżeli sam ustawodawca daje wprost wykonawcy prawo do skorzystania z
instytucji unormowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp niezależnie od charakteru stosunków
prawnych łączących wykonawcęz tym podmiotem (mogących miećprzykładowo postać
współpracy, konsultacji, podwykonawstwa, joint venture) to uzależnianie prawa skorzystania
z tejże konstrukcji na etapie ubiegania sięo zamówienie, mającej na celu wykazanie
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, od takiego wymogu, tj. przedstawienia
dokumentu obrazującego stosunek zobowiązaniowy tych podmiotów jest działaniem
pozbawionym podstaw prawnych. Zatem postulat Odwołującego,że w takiej sytuacji
konieczne jest przedłożenie w dowolnej formie innego, poza samym zobowiązaniem
podmiotu trzeciego, dokumentu potwierdzającego jego udział w realizacji zamówienia nie
może zasługiwaćna uwzględnienie. Jako przykładowe formy Odwołujący wskazał w
uzasadnieniu odwołania (str. 6) umowy współpracy, doradztwa, konsultacji, umowy
lojalnościowej czy teżpodwykonawstwa. Odwołujący podniósł równieżw uzasadnieniu (str.
7), iżz literalnego brzmienia przepisu wyraźnie jednak wynika,że w tym zakresie
pozostawiono wykonawcom daleko idąca swobodę, która jednakże doznawaćbędzie
ograniczeńwynikających z przyjętych pomiędzy wykonawcąa udostępniającym relacji
prawnych oraz charakteru udostępnianej sfery.
Izba w odniesieniu do powyższego stanowiska wskazuje, iżrelacje prawne istniejące
pomiędzy wykonawcąa podmiotem udostępniającym swoje zasoby nie mająwpływu na
możliwośćskorzystania z instytucji uregulowanej w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. Trudno sobie
równieżwyobrazićsytuację, gdy charakter udostępnionych zasobów stawiałby przed
wykonawcąwyższe wymagania dowodowe w tym zakresie.
Biorąc pod uwagępowyższe należy wskazać, iżpo pierwsze Zamawiający nieżądał,
poza samym zobowiązaniem, przedłożenia innych dokumentów wskazujących na charakter
więzi pomiędzy wykonawcąa podmiotem udostępniającym swoje zasoby. Po drugie
Przystępujący dołączył wraz z oferta wymagane przez Zamawiającego zobowiązanie, wykaz
wykonanych usług wraz z dokumentami potwierdzającymi ich należytąrealizacjęoraz
wskazał udział podmiotów udostępniających swojąwiedzęw realizacji poszczególnych
części zamówienia.
Należy jednoznacznie wskazać, iżZamawiającyżądał od wykonawców, oprócz
zobowiązania innego podmiotu, równieżkonieczności powołania sięna jego udział w
wykonywaniu poszczególnych części zamówienia. W tym celu Zamawiającyżądał określenia
części zamówienia, której wykonanie zostanie powierzone temu podmiotowi odsyłające w tej
materii do pkt 7 formularza ofertowego.
W ocenie Izby wykonawca Turhand-Ret Spółka z o.o. uczynił zadośćżądaniom
Zamawiającego dołączając zobowiązania podmiotów udostępniających swoje zasoby w
zakresie wiedzy i doświadczenia, dołączając wykaz usług i listy referencyjne wystawione na
rzecz wskazanych powyżej podmiotów, jak równieżprecyzując w pkt 7 formularza
ofertowego zakres czynności, które zamierza im powierzyćdo wykonania jako
podwykonawcom w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia.
Tym samy Izba uznała, iżzarzut ten nie zasługuje na uwzględnienie.
III. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust.
1 w związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp na skutek zaniechania wezwania wykonawcy
Turhand-Ret Spółka z o.o. do złożenia wyjaśnieńw zakresie wątpliwości związanych z
przełożonymi wraz z ofertądokumentami Izba uznała, iżzasługuje on na uwzględnienie.
Izba dokonała w zakresie powyższego zarzutu analogicznych ustaleń, jak w zakresie
zarzutu opisanego w pkt II niniejszego odwołania.
Izba wskazuje na wstępie, iżzarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 w
związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp dotyczący zaniechania wezwania wykonawcy
Truhand-Ret Spółka z o.o. w związku z wątpliwościami dotyczącymi wartości i czasu
realizacji usług wskazanych na potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia był przedmiotem odwołania. Wobec powyższego Izba nie
uwzględniła podniesionych przez Zamawiającego i Przystępującego wniosków, aby pominąć
powyższy zarzut i pozostawićgo bez rozpoznania. Odwołujący podtrzymał na rozprawie
powyższy zarzut wskazując jedynie jakie okoliczności przemawiająza jego uwzględnieniem,
w tym wskazał na okoliczność,że data wystawienia referencji znajdujących sięna str. 20 i 21
oferty Przystępującego jest wcześniejsza niżdata zakończenia realizacji usługi i wobec
powyższego zachodzi wątpliwość, dla jakiej wartości usług zostało potwierdzone ich należyte
wykonanie.
Zdaniem Izby wskazane przez Odwołującego okoliczności mogąbudzićuzasadnione
wątpliwości w przedmiocie oceny spełnienia przez Przystępującego warunków udziału w
postępowaniu. Izba podzieliła w tym zakresie stanowisko Odwołującego, który wskazał, iżw
szczególności zachodzi wątpliwość, czy potwierdzone listami referencyjnymi na dzieńich
wystawienia usługi obejmująswojąwartościązakres prac wymagany przez Zamawiającego,
tj. o łącznej wartości 300.000,00 zł.
W odniesieniu do powyższego zarzutu Izba wskazuje, iżpostępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego cechuje jawnośćoraz pisemność. Powyższe zasady, wyrażone w
art. 8 ust. 1 oraz art. 9 ust. 1 ustawy Pzp, stojąna przeszkodzie uznania podniesionego
przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie oraz w toku rozprawy argumentu, iżten
ostatni posiada wiedzęna temat realizacji wskazanych przez Przystępującego usług, gdyż
zarówno Turhand-Ret Spółka z o.o., jak równieżZGM w Bytomiu działały jako pełnomocnicy
Zamawiającego. Wiedza Zamawiającego na temat okoliczności związanych z przebiegiem
realizacji usług zleconych poszczególnym wykonawcom nie jest wiedząpowszechnąi nie
zwalnia Zamawiającego z konieczności wykazania w toku konkretnego postępowania wobec
innych jego uczestników faktów mających istotne znaczenie dla wyniku tego postępowania.
Przeciwne działanie stanowiłoby rażące odstępstwo od zasady jawności i pisemności
postępowania. Powoduje to również, iżZamawiający winien w celu wyjaśnienia i
udokumentowania czynności wyjaśniania wątpliwości wystąpićdo wykonawcy Turhand-Ret
Spółka z o.o. z wnioskiem na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, zaśw przypadku braku
wyjaśnienia istniejących wątpliwości wezwaćdo uzupełnienia dokumentów na podstawie art.
26 ust. 3 ustawy Pzp.
Wszakże w toku rozprawy Przystępujący potwierdził, iżwartości wskazane w listach
referencyjnych znajdujących sięna str. 20 i 21 nie dotycząokresu z dnia wystawienia
referencji, lecz obejmująwartośćcałej umowy.
Należy wskazać, co wynika ze stanowiska Zamawiającego podniesionego w odpowiedzi
na odwołanie, iżzarówno Zamawiający, jak równieżPrzystępujący posiadająwiedzęco do
wartości i sposobu realizacji umów wskazanych przez Przystępującego w wykazie
znajdującym sięna str. 17 oferty oraz potwierdzonych listami referencyjnymi znajdującymi
sięna str. 20-23. Wiedza takąnie dysponująpozostali wykonawcy ubiegający sięo
udzielenie zamówienia publicznego, w tym Odwołujący. Oznacza to, iżZamawiający
naruszył zasadęrównego traktowania wykonawców wyrażonąw art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Powyższe przemawia za uznaniem, iżw przedmiotowym postępowaniu doszło, na skutek
naruszenia art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, równieżdo naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Wobec faktu, iżIzba stwierdziła naruszenie art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp wskazaćnależy,
iżwpływ na stwierdzenie naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp mająmotywy jakimi kierował
sięZamawiający odstępując od obowiązku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień.
Zamawiający podniósł bowiem, iżdysponuje wiedządotyczącązamówieńwskazanych
przez Przystępującego na potwierdzenie warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia. Biorąc
pod uwagęwskazane w pkt III uzasadnienie dla uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 26
ust. 3 i 4 ustawy Pzp należy wskazać, iżnie sposób byłoby uznaćza realizacjęnorm
wyrażonych w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp różnicowanie sytuacji wykonawców, którzy posiadają
wiedzęw tym zakresie, od sytuacji wykonawców którzy takiej wiedzy nie posiadają.
Stawianie na uprzywilejowanej pozycji wykonawców, którzy realizowali na rzecz
Zamawiającego określone usługi i odstąpienie od stosowania instytucji uregulowanej w art.
26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp tylko dlatego,że wiedza taka jest dostępna równieżZamawiającemu
stanowiłoby naruszenie zasady równego traktowania podmiotów znajdujących sięw
identycznej sytuacji, tj. takich podmiotów których celem jest uzyskanie zamówienia i prawo
weryfikacji oferty konkurencyjnej pod względem jej poprawności i zgodności z
postanowieniami SIWZ.
W ocenie Izby wykładnia celowościowa normy prawnej wyrażonej w art. 26 ust. 3
ustawy Pzp przemawia za tym, aby hipotezątej normy prawnej objąćkażdąsytuację, która
powoduje,że wykonawca na skutek nie dołączenia dokumentów nie wykazał spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, zaśhipoteząnormy prawnej wyrażonej w art. 26 ust. 4
ustawy Pzp należy objąćkażdąsytuację, w której dokumenty dołączone do oferty nie
wskazują, iżwykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu. Wszakże ocena ofert w
toku postępowania dokonywana jest przez podmioty zamawiające w oparciu o treśćoferty i
dokumenty do niej dołączone, nie zaśw oparciu o posiadanąprzez Zamawiającego wiedzę,
która nie jest wiedząpowszechnie dostępnąi którąnie dysponująpozostali uczestnicy
postępowania przetargowego.
Tym samym Izba uznała, iżprzedstawione wyżej okoliczności wskazują, iżpotwierdził
siępodniesiony przez Odwołującego zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 w
związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp.
Podyktowane jest to faktem, iżw odniesieniu do dokumentów potwierdzających
spełnienie warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia Zamawiający nie prowadził wobec
wykonawcy Turhand-Ret Spółka z o.o. postępowania wyjaśniającego, jak równieżnie
korzystał z instytucji uregulowanej w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Izba wskazuje, iżZamawiający wykonując niniejsze orzeczenie zobligowany jest do
wezwania na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp wykonawcy Truhand-Ret Spółka z o.o. do
złożenia wyjaśnieńw zakresie dokumentów potwierdzających spełnienie warunku wiedzy i
doświadczenia lub w zależności od wyników powyższej czynności zobowiązany jest do
wezwania wykonawcy na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia dokumentów
w powyższym zakresie. Alternatywnie Zamawiający może dokonaćzadośćpowyższemu
jednączynnościąi pozostawićwykonawcy swobodęw możliwości skorzystania z
którejkolwiek instytucji (art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp) w celu wykazania spełniania warunków
udziału w postępowaniu.
Na marginesie należy wskazać, w odniesieniu do wskazanego przez Odwołującego
faktu, iżreferencje dla jednego z podmiotów udostępniających swój potencjał w zakresie
wiedzy i doświadczenia wydał sam Przystępujący,że okolicznośćta nie powoduje baku
możliwości posłużenia siętakim dokumentem w postępowaniu. O powyższym fakcie
decydująjednak określone okoliczności, w tym specyficzne relacje pomiędzy
poszczególnymi podmiotami. Jak wskazał sam Zamawiający w toku rozprawy oraz w
dopowiedzi na odwołanie wystawcy przedmiotowych listów referencyjnych, tj. Turhand-Ret
Spółka z o.o. oraz ZGM w Bytomiu działali jako pełnomocnicy Zamawiającego, zaś
pośrednim zleceniodawcątychże usług był sam Zamawiający.
Istotąreferencji jest potwierdzenie należytego wykonania usługi. W ocenie Izby nic nie
stoi na przeszkodzie, aby referencje te wystawił sam wykonawca, jeżeli był bezpośrednim
zleceniodawcąusług realizowanych przez inne podmioty.
Dokument taki jest oświadczeniem wiedzy podmiotu, który jest jego wystawcąi
dokumentuje on pewien stan faktyczny mający na celu potwierdzenie należytego wykonania
określonego zobowiązania. Tym samym jeżeli w dołączonym przez wykonawcęTurhand-Ret
Spółka z o.o. wraz z ofertąwykazie zostały ujęte pewne usługi zrealizowane przez Zakład
Usług Porządkowych ŁAD II, jak równieżZakład Usługowo-Handlowy ART to potwierdzić
należyte zrealizowanie tychże usług może podmiot bezpośrednio je zlecający.
Ponadto na marginesie należy równieżwskazać, w odniesieniu do twierdzeń
Odwołującego podniesionych w toku rozprawy, iżnie jest konieczne użycie w treści listu
referencyjnego zwrotu „należycie wykonane” aby uznaćtaki dokument za właściwy i
spełniający wymogi rozporządzenia wykonawczego wydanego w oparciu o art. 25 ust. 2
ustawy Pzp. Z treści referencji znajdujących sięna str. 20 i 21 oferty wykonawcy Tuehand-
Ret Spółka z o.o. wynika, iżujęte tam usługi wykonano zgodnie z umową. Wobec
powyższego jeżeli jedna ze stron stosunku zobowiązaniowego potwierdza wykonanieświadczenia zgodnie z treściądanego stosunku mamy do czynienia z należytym
wykonaniem zobowiązania, w rozumieniu art. 354 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Kodeks cywilny, który stanowi,że dłużnik powinien wykonaćzobowiązanie zgodnie z jego
treścią(…).
IV. W zakresie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 3 ustawy Pzp Izba wskazuje, iżnie zasługuje on
na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy Pzp zamówienia udziela sięwyłącznie wykonawcy
wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
Izba ustaliła, iżw ramach przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego nie doszło do udzielenia zamówienia któremukolwiek wykonawcy, gdyżnie
doszło do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego.
W niniejszym postępowaniu doszło do wyboru oferty najkorzystniejszej w rozumieniu
art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, której to czynności nie należy utożsamiaćz udzieleniem
zamówienia w rozumieniu art. 7 ust. 3 ustawy Pzp.
Tym samym nie sposób wskazać, iżdoszło do wyczerpania hipotezy normy prawnej
uregulowanej w art. 7 ust. 3 ustawy Pzp i nie tym samym nie doszło do naruszenia
uregulowanego w powyższym przepisie zakazu.
Zgodnie z treściąart. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli
stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może miećistotny wpływ na
wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Wobec powyższego stwierdzenie przez Izbę
naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp
powoduje, iżw przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza normy
prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp, orzeczono jak
w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem postanowieńrozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) w tym w szczególności § 5 ust. 2
pkt 1 oraz § 5 ust. 4.
Izba uwzględniła wnioskowane przez Odwołującego koszty wynagrodzenia
pełnomocnika w wysokości wskazanej w § 3 pkt 2 lit. b ww. rozporządzenia.
Przewodniczący:
……………………
Członkowie:
…………………….
…………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
