rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-04-27
rok: 2011
data dokumentu: 2011-04-27
rok: 2011
sygnatury akt.:
KIO 795/11
KIO 795/11
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 kwietnia 2011 r. przez Radosława Romanowskiego,
prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
firmą
Firma-Usługowo-Handlowa
JOT
Romanowski Radosław, 97–500 Radomsko, ul. Piwna 1/9 od czynności podjętych w postępowaniu
prowadzonym przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., 35–055
Rzeszów, ul. Naruszewicza 18
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 kwietnia 2011 r. przez Radosława Romanowskiego,
prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
firmą
Firma-Usługowo-Handlowa
JOT
Romanowski Radosław, 97–500 Radomsko, ul. Piwna 1/9 od czynności podjętych w postępowaniu
prowadzonym przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., 35–055
Rzeszów, ul. Naruszewicza 18
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wykluczenia Odwołującego z
postępowania i unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz
powtórzenie czynności oceny oferty Odwołującego i wyboru oferty najkorzystniejszej.
2.
Kosztami postępowania obciąża Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z
o.o., 35–055 Rzeszów, ul. Naruszewicza 18:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez Radosława Romanowskiego,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Firma-Usługowo-Handlowa JOT
Romanowski Radosław”, 97–500 Radomsko, ul. Piwna 1/9, tytułem wpisu od
odwołania,
2.2 zasądza od Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., 35-055
Rzeszów, ul. Naruszewicza 18 na rzecz Radosława Romanowskiego, prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Firma-Usługowo-Handlowa JOT Romanowski
Radosław”, 97–500 Radomsko, ul. Piwna 1/9 kwotę17 000 zł 00 gr (słownie:
siedemnaście
tysięcy
złotych
zero
groszy),
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu od odwołania oraz uzasadnione
koszty strony, obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych (t.j.
Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Rzeszowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 795/11
UZASADNIENIE
Zamawiający prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „odbiór i zagospodarowanie
osadówściekowych wytwarzanych w oczyszczalniścieków dla miasta Rzeszowa". Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 28
stycznia 2011 r., pod nr 2011/S 19-030760.
Odwołujący wniósł odwołanie wobec:
1. czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania oraz odrzucenia oferty jego firmy,
pomimoże oferent wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz
przedstawił najkorzystniejsząofertę, co stanowi naruszenie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr
113, poz. 759 ze zm.), zwanej dalej „ustawąPzp”,
2. czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z tego
powodu,że cena oferty najkorzystniejszej przewyższa kwotę, którąZamawiający
zamierzał przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia podczas, gdy w wyniku właściwej
oceny oferty i wyboru oferty Odwołującego zaoferowana cena nie przewyższała kwoty
wskazanej przez Zamawiającego, co stanowi naruszenie art. 93 ust. 1 pkt 4 w zw. z art.
7 ustawy Pzp,
3. zaniechania wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień, dotyczących dokumentów
złożonych w zakresie ustalenia, czy potwierdzająone spełnianie warunków udziału w
postępowaniu, o stanowi naruszenie przepisu art. 26 ust 4 ustawy Pzp,
4.żądania od Odwołującego załączenia dokumentów w postaci map geodezyjnych, nie
wskazując, jakie warunki udziału w postępowaniu dokumenty te mająpotwierdzać, co
stanowi naruszenie przepisu art. 25 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 138 c ust 1 pkt 2 ustawy
Pzp.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności wykluczenia Odwołującego i unieważnienia postępowania oraz nakazanie dokonania
ponownej oceny ofert z ewentualnym wezwaniem do wyjaśnieńi wyboru oferty Odwołującego
jako najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podaje, iżw istocie do oferty nie
dołączył map geodezyjnych gruntów, na których majązostaćzastosowane komunalne osady w
celach określonych w art. 43 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach oraz (Dz. U. z 2010
r., Nr 185, poz. 1243 ze zm.) oraz programu odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych
osadówściekowych z uwzględnieniem okresu zimowego z dokładnym opisem sposobu
zagospodarowania oraz ze wskazaniem miejsca stosowania osadu. Jednakże na wezwanie
Zamawiającego, przy piśmie z dnia 18 marca 2011r. Odwołujący dostarczyłżądane
dokumenty. Ponadto, Odwołujący, zgodnie zżądaniem Zamawiającego, złożył stosowne
oświadczenie, w odpowiedzi na wezwanie do złożenia wyjaśnień. Pomimo wypełnienia przez
Odwołującego nałożonych na niego obowiązków, Zamawiający dokonując oceny ofert
wykluczył Odwołującego i wybrał jako najkorzystniejsząofertęzłożonąprzez wykonawców
wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Jarema Akryl oraz Euro - Moto - Trans Sp.
z o.o., ale z uwagi na fakt,że cena najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą
Zamawiający zamierza przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia, postępowanie zostało
unieważnione.
Dalej Odwołujący podniósł, iżpodstawądecyzji Zamawiającego było ustalenie,że
Odwołujący nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu, ponieważzłożone przez
niego, w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów, mapy geodezyjne zostały
poświadczone za zgodnośćz oryginałem w dacie wypadającej po terminie składania ofert. W
konsekwencji Zamawiający uznał,że przedłożone mapy nie potwierdzająspełniania przez
wykonawcęwarunków udziału w postępowaniu w dniu, w którym upłynął termin do składania
ofert.
Odwołujący podkreślił,że w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) nie
został wskazany warunek udziału postępowania, który mógłby byćpotwierdzony poprzez
złożenie map geodezyjnych. W konsekwencji doszło do wykluczenia Odwołującego z udziału w
postępowaniu bezżadnej podstawy prawnej, bowiem Odwołujący wykazał, za pomocą
załączonych do oferty dokumentów, fakt spełniania wszystkich warunków udziału w
postępowaniu. Zamawiający w pkt 10 SIWZ, zatytułowanym „Inne dokumenty potwierdzające
spełnianie warunków udziału w postępowaniu zgodnie z art. 138c ust 1 pkt 2 ustawy", nie
podał, jakie to warunki mająbyćspełnione, dlatego teżprzyjęta podstawa prawna wykluczenia
tj. 24 ust 2 pkt 4 ustawy Pzp, zdaniem Odwołującego, nie może miećzastosowania w niniejszej
sprawie.
Zgodnie z treściąart. 138c ust 1 pkt 2 ustawy Pzp, w odniesieniu do zamówień
sektorowych, Zamawiający ma poszerzonąmożliwośćżądania dokumentów na potwierdzenie
spełnienia warunków udziału w postępowania. Tak więc, poza dokumentami wymienionymi w
rozporządzeniu w sprawie rodzaju dokumentów jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, w postępowaniach prowadzonych w reżimie sektorowych, zamawiający może
domagaćsiędokumentów w rozporządzeniu nie wymienionych. Jednak uprawnienie to doznaje
jednego ograniczenia poprzez wskazanie,żeżądane dokumenty sąniezbędne do oceny
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, a contrario dokumenty, które nie sąniezbędne,
nie mogąbyćżądane.
W ocenie Odwołującego, brak wskazania konkretnej okolicznościświadczącej o
konieczności przedstawienia map geodezyjnych oraz nie podanie warunku, który za pomocą
tych dokumentów może byćpotwierdzony, winien skutkowaćuznaniem,że Zamawiający
dopuścił sięnaruszenia przepisów ustawy. W tej mierze Zamawiający nie może powoływaćsię
jedynie na przepis art. 138c ust. 1 ustawy Pzp, umożliwiający w zamówieniach sektorowychżądanie przedstawienia także innych dokumentów, niżokreślone w rozporządzeniu
wykonawczym, wydanym na podstawie art. 26 ust 4 ustawy Pzp, lecz niezbędnym było
wykazanie,żeżądany dokument winien potwierdzaćokolicznośćściśle związanąz
przedmiotem zamówienia. W przeciwnym razie doszło do nieuzasadnionego mnożenia
wymagań, prowadzących do naruszenia zasad uczciwej konkurencji. Takie stanowisko zostało
potwierdzone między innymi w orzeczeniu Zespołu Arbitrów z dnia 18 maja 2004 r., UZP/ZO/0-
652/04, LEX nr 195125. W niniejszym postępowaniu Zamawiający zażądał przedstawienia map
geodezyjnych nie wskazując nawet, jakie warunki mająone potwierdzać. O ile bowiem w
kontekście przepisów ustawy o odpadach można uznaćza uzasadnioneżądanie wykazania
tytułów prawnych do nieruchomości, poprzez przedłożenie umów dzierżawy, to jużżądanie
przedłożenia map, zdaniem Odwołującego, stanowi rażące naruszenie przepisów ustawy.
Jednocześnie niezależnie od powyższej argumentacji Odwołujący wskazuje,że
przedłożone mapy niewątpliwie potwierdzająstan faktyczny istniejący na gruntach na dzień
składania ofert. Oznaczenie geodezyjne działek odbywa sięza pomocąnumerów
geodezyjnych, które sąstałe i niezmienne. Jeżeli na skutek czynności geodezyjnych ulegają
zmianie powierzchnie działek, to wówczas dotychczasowe oznaczenie numeryczne jest
zastępowane nowym. Co więcej, na podstawie załączonych przez Odwołującego wypisów z
ewidencji gruntów, Zamawiający mógł bezżadnych wątpliwości ustalić, czy załączone mapy
odpowiadająswojątreściąstanowi sprzed daty składania ofert. Numery geodezyjne działek
znajdujące sięna ww. wypisach z ewidencji gruntów oraz numery działek znajdujące sięna
mapach pokrywająsię, zatem nie może budzićwątpliwości fakt,że uległy one zmianie.
Ponadto, zakwestionowana przez Zamawiającego data „potwierdzenia za zgodność” jest w
istocie datąwykonania materialno- technicznej czynności potwierdzenia kopii za zgodnośćz
oryginałem.śadna okolicznośćnie wskazuje na fakt,że załączone mapy nie były aktualne na
dzieńskładania ofert.
W ocenie Odwołującego, nie powinien budzićwątpliwości pogląd,że dokumenty
złożone w wyniku wezwania Zamawiającego, mogąbyćwystawione przez właściwy organ lub
wykonawcęprzed datą, w której upłynął termin składania wniosków lub ofert lub po tej dacie (w
tym równieżpo dacie wezwania do uzupełnienia). Winny jednak potwierdzaćspełnianie
warunków udziału w postępowaniu w dniu, w którym upłynął termin składania ofert.
Podtrzymując swoje stanowisko, co do braku podstaw dożądania map geodezyjnych,
Odwołujący wskazuje,że przedstawione mapy niewątpliwie odzwierciedlały stan faktyczny
istniejący na gruntach na dzieńskładania ofert, bowiem działki nie mogły zmienićswojego
położenia.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W pkt 10 SIWZ Zamawiający wymienił dokumenty potwierdzające spełnienie warunków
udziału w postępowaniu,żądane na podstawie art. 138c ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, stanowiąc, iż
w przypadku odzysku zgodnego z art. 43 ust. 1 ustawy o odpadach do oferty należy dołączyć:
1. wykaz gruntów, na których majązostaćzastosowane komunalne osady, w celach
określonych w art. 43 ust. 1 ustawy o odpadach oraz mapy geodezyjne,
2. tytuł własności gruntów, na których komunalne osadyściekowe mająbyćstosowane,
3. w przypadku, gdy stosowanie komunalnych osadówściekowych odbywaćsiębędzie na
gruntach dzierżawionych, należy dostarczyćkopięumowy dzierżawy, potwierdzonej „za
zgodnośćz oryginałem” oraz pisemnązgodęwłaściciela dzierżawionego gruntu na
stosowanie osadówściekowych,
4. oświadczenie Wykonawcy,że grunty wymienione w punkcie 1 nie sąobjęte zakazami w
myśl art. 43 ust. 6 ustawy o odpadach i spełniająwymagania § 2 pkt 4 i 5
rozporządzenia MinistraŚrodowiska z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych
osadówściekowych,
5. oświadczenie Wykonawcy,że grunty, na których mająbyćstosowane komunalne osadyściekowe znajdująsięna terenie województwa podkarpackiego,
6. program odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych osadówściekowych z
uwzględnieniem okresu zimowego z dokładnym opisem sposobu zagospodarowania
oraz ze wskazaniem miejsca stosowania osadu.
Pismem z dnia 14 marca 2011 r. Zamawiający wezwał Odwołującego, na podstawie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, do uzupełnienia następujących dokumentów, potwierdzających spełnienie
warunków udziału w postępowaniu:
1. map geodezyjnych dla działek o powierzchni 141,35 ha: w miejscowości Jedlicze –
110,43 ha, w miejscowości Wróblik Królewski – 19,94 ha, w miejscowości Haczów –
10,98 ha,
2. programu odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych osadówściekowych z
uwzględnieniem okresu zimowego z dokładnym opisem sposobu zagospodarowania
oraz ze wskazaniem miejsca stosowania osadu.
Ponadto, działając zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, Zamawiający wezwał do
wyjaśnienia treści oświadczenia złożonego do oferty poprzez wykazanie, czy grunty wskazane
w ofercie sąjedynymi gruntami, na które będąwywożone osady, a jeżeli tak, to czy zgodnie z
oświadczeniem, zostanązachowane wymogi określone przepisami ustawy o odpadach, w tym
dotrzymane zostanądopuszczalne dawki osadówściekowych stosowanych na gruntach.
Zamawiający poinformował jednocześnie Odwołującego, iżpowziął informację,że
wskazane przez Wykonawcęgrunty o powierzchni 110,43 ha położone w miejscowości
Jedlicze będąwykorzystywane przez tego Wykonawcędo celów stosowania osadów z innej
oczyszczalniścieków, a na działkach nr 940/1 we Wróbliku Królewskim i działkach nr 658, 665,
666 w Haczowie były jużstosowane osadyściekowe. W związku z tym, według
Zamawiającego, dojdzie do przekroczenia dopuszczalnej dawki osadów stosowanych na tych
gruntach. Zaś, zgodnie z wymogami cytowanej ustawy, do realizacji zamówienia kwalifikująsię
tylko wykazane w ofercie grunty o powierzchni 110,43 ha, położone w miejscowości Jedlicze.
Na pozostałe wskazane grunty Wykonawca nie przedłożył wymaganych dokumentów, gdyż
załączone do oferty umowy sązawarte z właścicielami gruntów na odbiór osadówściekowych
od Wykonawcy, co jest niedopuszczalne wświetle art. 43 ust. 1 pkt 1a ww. ustawy, gdyż
zgodnie z przywołanąregulacją, komunalne osadyściekowe mogąbyćprzekazywane
właścicielowi, dzierżawcy lub innej osobie władającej nieruchomością, na której mająbyć
zastosowane, wyłącznie przez wytwórcęosadów.
W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego (pismo z dnia 18 marca 2011 r.),
Odwołujący przedstawił mapy geodezyjne dla działek w miejscowości Jedlicze, Wróblik
Królewski,
Haczów,
wymienionych
przez
Zamawiającego
oraz
przedłożył
plan
zagospodarowania komunalnych osadówściekowych, złożył równieżwyjaśnienia. Odwołujący
oświadczył, iżkomunalne osadyściekowe o kodzie 19 08 05, powstające w OczyszczalnieŚcieków w Rzeszowie, zgodnie z treściąoświadczenia złożonego do oferty, będą
zagospodarowywane zgodnie z przepisami prawa, według rozporządzenia MinistraŚrodowiska
w sprawie komunalnych osadówściekowych z dnia 13 lipca 2010 r. Osady będą
zagospodarowane metodąodzysku R10, przyrodniczo zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 5 ustawy o
odpadach (do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i produkcji pasz), z zachowaniem
wymogów określonych przepisami ww. ustawy, w tym dotrzymane zostanądopuszczalne dawki
osadówściekowych stosowanych na gruntach. Jednocześnie Odwołujący podkreślił, iż
obsługuje wiele oczyszczalni m.in. w województwach: łódzkim,śląskim, podkarpackim,
małopolskim i sposób zagospodarowania osadówściekowych nie narusza wżaden sposób
wymogów ustawy o odpadach i rozporządzeńwykonawczych.
Ponadto, stosowanie do art. 26 ust. 4 ustawy Pzp Odwołujący wyjaśnił także,że grunty
wskazane w ofercie nie sąjedynymi gruntami, jakimi dysponuje w województwie podkarpackim,
na których mogąbyćużyte komunalne osadyściekowe z OczyszczalniŚcieków dla Miasta
Rzeszowa. Z uwagi na zakwestionowanie przez Zamawiającego wskazanych w ofercie
gruntów, tj. działek nr 940/1 we Wróbliku Królewskim i działek nr 658, 665, 666 w Haczowie
oraz zakwalifikowaniu do realizacji gruntów o powierzchni 110,43 ha, położonych w
miejscowości Jedlicze, Odwołujący przedstawił równieżwykaz dodatkowych gruntów, na
których mogąbyćzagospodarowane komunalne osadyściekowe, powstające w OczyszczalniŚcieków w Rzeszowie, spełniające wymagania SIWZ. W wykazie wskazano grunty o łącznej
powierzchni 226,66 ha, położone w miejscowościach: Jaszczew, Moderówka, Zgłobień, Wola
Zgłobieńska, Klęczany, dodatkowo Odwołujący przedstawił równieżmapy geodezyjne tych
gruntów, wypisy z rejestru gruntów i umowy o współpracy w zakresie prowadzenia produkcji
rolnej na tychże gruntach.
Pismem z dnia 6 kwietnia 2011 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o
wykluczeniu go z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp i uznaniu jego
oferty za odrzuconą, na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Pzp. W uzasadnieniu swojej decyzji
Zamawiający wskazał, iż„Wykonawca uzupełnił ofertę w wyznaczonym terminie o mapy
geodezyjne dla wskazanych działek, jednak terminy wystawienia map są późniejsze od dnia, w
którym upłynął termin składania ofert tj. 28.02.2011 r., w związku z czym nie mogą one zostać
uznane przez Zamawiającego, gdyż nie spełniają wymagań art. 26 ust. 3 ustawy Pzp”. Ponadto
Zamawiający poinformował, iż„zmiana lub wycofanie oferty możliwa jest jedynie, zgodnie z
dyspozycją art. 84 ust. 1 ustawy przed upływem terminu do składania ofert, w związku z czym
Zamawiający przy ocenie oferty nie mógł uwzględnić nowych gruntów przedłożonych przez
Wykonawcę pismem z dnia 18.03.2011 r.”
Jednocześnie Zamawiający poinformował, „
ż
e ze względu na fakt, iż cena
najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia, a nie ma możliwości zwiększenia tej kwoty do ceny
najkorzystniejszej oferty, przedmiotowe postępowanie zostało unieważnione na mocy art. 93
ust. 1 pkt 4 ustawy.”
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Zarzut naruszenia przepisu art. 25 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 138c ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
należy uznaćza spóźniony. Odwołujący kwestionując bowiem celowośćżądania map
geodezyjnych i zaniechanie sformułowania warunku udziału w postępowaniu, który za pomocą
rzeczonych map miałby byćpotwierdzony, w istocie swoje zarzuty kieruje do treści SIWZ i
ogłoszenia o zamówieniu. Tymczasem, zgodnie z przepisem art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp,
odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu, a jeżeli postępowanie jest prowadzone w
trybie przetargu nieograniczonego, także wobec postanowieńSIWZ, wnosi sięw terminie 10
dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia
SIWZ na stronie internetowej – jeżeli wartośćzamówienia jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Izba ustaliła, iż
wypełnione zostały przesłanki, o których mowa w przepisie art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, a
przy uwzględnieniu okoliczności, iżpublikacja ogłoszenia miała miejsce w dniu 28 stycznia
2011 r., odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ należało wnieśćdo dnia 7
lutego 2011 r. Niedotrzymanie powyższego terminu powoduje, iżOdwołujący traci możliwość
skutecznego domagania sięzbadania przez Izbęzarówno treści ogłoszenia o zamówieniu, jak i
postanowieńSIWZ. Zaniechanie podjęcia działańwściśle określonym terminie pozwala na
przyjęcie, iżOdwołujący godzi sięz treściąogłoszenia i postanowieniami SIWZ, a w
konsekwencji jest zobowiązany do wypełnienia wymogów tam wyrażonych. Oznacza to, iżw
niniejszym postępowaniu wymóg dostarczenia map geodezyjnych gruntów, na których mają
byćzagospodarowywane osady komunalne, jest wiążący i na obecnym etapie postępowania
nie podlega, z przyczyn, o których była mowa wyżej, weryfikacji. Wżadnym razie nie zasługuje
na ochronępostępowanie Odwołującego, który akceptuje postanowienia SIWZ do czasu, kiedy
spełnienieżądańZamawiającego nie budzi wątpliwości, a w sytuacji, w której Zamawiający
negatywnie ocenia ich spełnienie, podejmowane sąpróby wykazania braku podstaw do ich
sformułowania.
Słuszny natomiast okazał sięzarzut naruszenia przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza stoi na stanowisku, iżczynnośćwykluczenia Odwołującego z
postępowania była nieprawidłowa. Po pierwsze wskazaćnależy, iżIzba nie podziela
stanowiska Zamawiającego,że Odwołujący nie wykazał spełniania warunku udziału w
postępowaniu, bowiem przedłożył mapy geodezyjne wystawione po terminie składania ofert.
Zauważyćbowiem należy, iżprzepis art. 26 ust. 3 ustawy Pzp nakazuje Zamawiającemu
wezwania wykonawców do uzupełnienia dokumentów, których nie złożyli lub, które zawierają
błędy. Ustawodawca zatem nie ograniczył możliwości uzupełnienia dokumentów jedynie do
tych, które najpóźniej w dniu składania ofert zostały wystawione, a które z jakiśprzyczyn nie
zostały dołączone do oferty. Zatem, uzupełnienie może dotyczyćwszystkich brakujących
dokumentów, składanych na potwierdzenie warunków udziału w postępowaniu, z tym jedynie
zastrzeżeniem,że z przedmiotowych dokumentów musi wynikaćfakt spełniania warunku
udziału w postępowaniu, najpóźniej na dzieńskładania ofert. Przyjęcie stanowiska
przeciwnego, nie tylko nie miałoby oparcia wświetle art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, ale przeczyłoby
równieżintencji ustawodawcy, który stanowiąc powoływany przepis, dążył do stworzenia
możliwości „naprawienia” ofert w sytuacji, gdy jedynie okoliczności formalne a nie faktyczne
uzasadniająwykluczenie wykonawcy z postępowania. Pozyskiwanie więc dokumentów przez
wykonawców, uzupełnianych nażądanie zamawiającego, po terminie złożenia oferty jest jak
najbardziej dopuszczalne. Nie sposób bowiem zakładać, iżdokument, który nie został
dołączony do oferty znajdował sięw posiadaniu wykonawcy na dzieńskładania ofert. Jeśli
wykonawca takim dokumentem nie dysponuje, to może go uzyskaćw terminie wskazanym
przez zamawiającego do dokonania uzupełnień.
W niniejszym postępowaniu Odwołujący tak właśnie uczynił. Nie dołączył map
geodezyjnych, został przez Zamawiającego wezwany do ich uzupełnienia i przedstawił mapy,
które dla miejscowości Haczów i Wróblik Królewski zostały wydane przed terminem składania
ofert, zaśdla miejscowości Jedlicze zostały pozyskane w dniu 3 marca 2011 r. W tych
okolicznościach nie potwierdziło sięstanowisko Odwołującego, iżpodstawąwykluczenia
Odwołującego z postępowania jest okolicznośćprzedłożenia dla miejscowości Haczów i
Wróblik Królewski map geodezyjnych, wystawionych po dniu składania ofert, co Zamawiający
przyznał równieżna rozprawie. Zaś, co do terminu wystawienia mapy dla miejscowości Jedlicze
stwierdzićnależy, iżnie może on byćkwestionowany z przyczyn, o których była mowa wyżej.
Wświetle art. 26 ust. 3 ustawy Pzp istnieje bowiem możliwośćprzedstawienia dokumentu,
który został wydany po terminie składania ofert. Nie oznacza to jednak, jak twierdzi
Zamawiający,że data ta wskazuje jednocześnie, iżdopiero w tym terminie Odwołujący spełnił
warunek udziału w postępowaniu. Jest to absolutnie niedopuszczalne w sytuacji, w której
Odwołujący nie wiedział, jaki warunek ma potwierdzić. Nie mógł zatem złożyćoświadczenia o
spełnieniu warunku, który ten dokument miał potwierdzać, a jedynie możliwe było
przedstawienieżądanego dokumentu. Z całąstanowczościąpodkreślićnależy, iżZamawiający
nie może wyciągaćnegatywnych konsekwencji wobec wykonawcy z tej przyczyny, iżdziałania
wykonawcy nie idąw parze z intencjąZamawiającego, nie wyrażonąw SIWZ. Zaś, aktualność
tychże map Zamawiający mógł zweryfikowaćw oparciu o przedstawione przez Odwołującego
wypisy z rejestru gruntów. Niemniej jednak i w tym miejscu należy uczynićuwagę, iż
sformułowanie warunku udziału w postępowaniu i katalogu dokumentów, służących
potwierdzeniu jego spełniania jest instytucjąodrębnąod aktualności dokumentu. Zamawiający
zaśzdaje sięte dwie okoliczności w sposób nieuprawniony utożsamiać. Tymczasem, również
wymogów Zamawiającego, odnośnie terminu wydania map geodezyjnych na próżno szukaćw
SIWZ. Stąd teżw ocenie Izby, zarzut naruszenia przepisu art. 26 ust. 4 ustawy Pzp należy
uznaćza chybiony, skoro bowiem nie sformułowano warunku udziału w postępowaniu nie
sposóbżądaćwyjaśnieńodnoście tegożnieokreślonego warunku.
Podkreślenia wymaga również, iżstanowisko Zamawiającego charakteryzuje siędużą
niekonsekwencją, co oczywiście nie może wywoływaćnegatywnych skutków dla wykonawców.
Z jednej bowiem strony Zamawiający, w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów,żąda
przedstawienia map geodezyjnych dla miejscowości Jedlicze, Haczów i Wróblik Królewski, z
drugiej zaśstrony, w tym samym piśmie, wskazuje, iżgrunty położone w miejscowości Haczów
i Wróblik Królewski dla celów zagospodarowania osadówściekowych nie nadająsię.
Jednocześnie zaś, jak wynika z informacji o wykluczeniu Odwołującego z postępowania,
Zamawiający ocenia dostarczone mapy, dotyczące wszystkich wymienionych miejscowości i
błędnie stwierdza,że wszystkie mapy zostały wystawione po wymaganym terminie. Nadto, w
wezwaniu Zamawiający wskazuje, iżokreślone grunty nie będąmogły byćwykorzystywane i
jednocześnie uznaje za nieprawidłowe wskazanie przez Odwołującego nowych gruntów, które
spełniająwymagania Zamawiającego. Wewnętrznie sprzeczne stanowisko Zamawiającego z
pewnościąnie sprzyja prawidłowemu wykonaniu oczekiwańZamawiającego, jednakże błędy w
tym zakresie z pewnościąnie mogąobarczaćOdwołującego.
Reasumując, mapy geodezyjne zostały przedstawione przez Odwołującego zgodnie z
wezwaniem Zamawiającego, a data ich wydania (wystawienia) nie może byćutożsamiana z
datąspełnienia warunku udziału w postępowaniu tym bardziej,że warunek nie został
sprecyzowany. Fakt niezakwalifikowania gruntów położonych w miejscowości Haczów i Wróblik
Królewski nie wynika z informacji o wykluczeniu Odwołującego z postępowania, wręcz
przeciwnie, Zamawiający potwierdził, iżprzedmiotowe grunty nie mogąbyćwykorzystane na
potrzeby niniejszego postępowania z tej tylko przyczyny, iżnie przedstawiono odpowiednich
map geodezyjnych. W tym względzie, wiąże Zamawiającego podstawa faktyczna czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania podana w informacji o wykluczeniu Wykonawcy z
postępowania i w tym zakresie podlega badaniu przez Izbę. Posiłkowanie sięinformacją
zawartąwe wcześniejszych pismach Zamawiającego nie znajduje uzasadnienia, zważywszy
chociażby na przepis art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp.
Ewentualne wskazywanie przez Zamawiającego innych podstaw faktycznych
uzasadniających wykluczenie Odwołującego z postępowania nie podlega badaniu Izby, gdyż
nie zostały wyartykułowane jako przyczyna czynności wykluczenia z postępowania, wobec
której zostało wniesione odwołanie.
W niniejszym postępowaniu należy zwrócićjeszcze uwagęna kolejną, istotną
niekonsekwencjęZamawiającego. Skoro Zamawiający twierdził,że grunty położone w
miejscowości Haczów i Wróblik Królewski nie spełniająjego wymagańto powinien był nie
wzywaćdo uzupełnienia map geodezyjnych, dotyczących działek położonych w tychże
miejscowościach, ażądaćwskazania innych działek. Ponadto, z jednej strony Zamawiający stoi
na stanowisku, iżwskazanie nowych gruntów stoi w sprzeczności z dyspozycjąart. 84 ust. 1
ustawy Pzp, z drugiej zaśstrony na rozprawie oświadcza, iżgrunty te oceniał, ale nie kwalifikują
siędo wykonania zamówienia z powodu terminu wydania mapy (po terminie składania ofert).
Stąd też, w sytuacji, w której Odwołujący uzupełnił brakujące dokumenty i wskazał nowe grunty,
nieuprawnione jest twierdzenie Zamawiającego, wświetle art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, iżgrunty te
nie mogąbyćbrane pod uwagę. Stanowisko orzecznictwa w tym przedmiocie jest od lat
ugruntowane i sprowadza siędo twierdzenia, iżdokumenty zawierające błędy podlegają
uzupełnieniu, przy czym dopuszczalna jest wykładania, iżmożna przedstawićinny dokument, a
nie jedynie ten sam, ale jużnie zawierający błędów. Zaś, przepis art. 84 ustawy Pzp dotyczy
jedynie zakazu zmian, które nie dająsiępogodzićz treściąart. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Dowody przedstawione na rozprawie przez Odwołującego Izba uznała za nieprzydatne,
gdyżprzedmiotem sporu nie była okolicznośćterminu przyjęcia spornych map geodezyjnych do
zasobu geodezyjnego.
W tych okolicznościach czynnośćunieważnienia postępowania na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp należy uznaćza nieuzasadnioną. Skoro bowiem czynnośćwykluczenia
Odwołującego z postępowania obarczona jest błędem, a cena za realizacjęzamówienia
zaproponowana przez Odwołującego (1.187.136,00 zł) mieści sięw kwocie przeznaczonej
przez Zamawiającego na wykonanie zamówienia (2.091.000,00 zł), to brak podstaw do
unieważnienia postępowania z przyczyn podanych przez Zamawiającego.
Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp w zw. z § 3 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238), zaliczając do kosztów postępowania odwoławczego wpis od
odwołania w wysokości 15.000,00 zł oraz uzasadnione wynagrodzenie pełnomocnika
Odwołującego w kwocie 2.000,00 zł.
Przewodniczący:
………………………………
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wykluczenia Odwołującego z
postępowania i unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz
powtórzenie czynności oceny oferty Odwołującego i wyboru oferty najkorzystniejszej.
2.
Kosztami postępowania obciąża Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z
o.o., 35–055 Rzeszów, ul. Naruszewicza 18:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez Radosława Romanowskiego,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Firma-Usługowo-Handlowa JOT
Romanowski Radosław”, 97–500 Radomsko, ul. Piwna 1/9, tytułem wpisu od
odwołania,
2.2 zasądza od Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., 35-055
Rzeszów, ul. Naruszewicza 18 na rzecz Radosława Romanowskiego, prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Firma-Usługowo-Handlowa JOT Romanowski
Radosław”, 97–500 Radomsko, ul. Piwna 1/9 kwotę17 000 zł 00 gr (słownie:
siedemnaście
tysięcy
złotych
zero
groszy),
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu od odwołania oraz uzasadnione
koszty strony, obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych (t.j.
Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Rzeszowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 795/11
UZASADNIENIE
Zamawiający prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „odbiór i zagospodarowanie
osadówściekowych wytwarzanych w oczyszczalniścieków dla miasta Rzeszowa". Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 28
stycznia 2011 r., pod nr 2011/S 19-030760.
Odwołujący wniósł odwołanie wobec:
1. czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania oraz odrzucenia oferty jego firmy,
pomimoże oferent wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz
przedstawił najkorzystniejsząofertę, co stanowi naruszenie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr
113, poz. 759 ze zm.), zwanej dalej „ustawąPzp”,
2. czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z tego
powodu,że cena oferty najkorzystniejszej przewyższa kwotę, którąZamawiający
zamierzał przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia podczas, gdy w wyniku właściwej
oceny oferty i wyboru oferty Odwołującego zaoferowana cena nie przewyższała kwoty
wskazanej przez Zamawiającego, co stanowi naruszenie art. 93 ust. 1 pkt 4 w zw. z art.
7 ustawy Pzp,
3. zaniechania wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień, dotyczących dokumentów
złożonych w zakresie ustalenia, czy potwierdzająone spełnianie warunków udziału w
postępowaniu, o stanowi naruszenie przepisu art. 26 ust 4 ustawy Pzp,
4.żądania od Odwołującego załączenia dokumentów w postaci map geodezyjnych, nie
wskazując, jakie warunki udziału w postępowaniu dokumenty te mająpotwierdzać, co
stanowi naruszenie przepisu art. 25 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 138 c ust 1 pkt 2 ustawy
Pzp.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności wykluczenia Odwołującego i unieważnienia postępowania oraz nakazanie dokonania
ponownej oceny ofert z ewentualnym wezwaniem do wyjaśnieńi wyboru oferty Odwołującego
jako najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podaje, iżw istocie do oferty nie
dołączył map geodezyjnych gruntów, na których majązostaćzastosowane komunalne osady w
celach określonych w art. 43 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach oraz (Dz. U. z 2010
r., Nr 185, poz. 1243 ze zm.) oraz programu odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych
osadówściekowych z uwzględnieniem okresu zimowego z dokładnym opisem sposobu
zagospodarowania oraz ze wskazaniem miejsca stosowania osadu. Jednakże na wezwanie
Zamawiającego, przy piśmie z dnia 18 marca 2011r. Odwołujący dostarczyłżądane
dokumenty. Ponadto, Odwołujący, zgodnie zżądaniem Zamawiającego, złożył stosowne
oświadczenie, w odpowiedzi na wezwanie do złożenia wyjaśnień. Pomimo wypełnienia przez
Odwołującego nałożonych na niego obowiązków, Zamawiający dokonując oceny ofert
wykluczył Odwołującego i wybrał jako najkorzystniejsząofertęzłożonąprzez wykonawców
wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Jarema Akryl oraz Euro - Moto - Trans Sp.
z o.o., ale z uwagi na fakt,że cena najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą
Zamawiający zamierza przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia, postępowanie zostało
unieważnione.
Dalej Odwołujący podniósł, iżpodstawądecyzji Zamawiającego było ustalenie,że
Odwołujący nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu, ponieważzłożone przez
niego, w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów, mapy geodezyjne zostały
poświadczone za zgodnośćz oryginałem w dacie wypadającej po terminie składania ofert. W
konsekwencji Zamawiający uznał,że przedłożone mapy nie potwierdzająspełniania przez
wykonawcęwarunków udziału w postępowaniu w dniu, w którym upłynął termin do składania
ofert.
Odwołujący podkreślił,że w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) nie
został wskazany warunek udziału postępowania, który mógłby byćpotwierdzony poprzez
złożenie map geodezyjnych. W konsekwencji doszło do wykluczenia Odwołującego z udziału w
postępowaniu bezżadnej podstawy prawnej, bowiem Odwołujący wykazał, za pomocą
załączonych do oferty dokumentów, fakt spełniania wszystkich warunków udziału w
postępowaniu. Zamawiający w pkt 10 SIWZ, zatytułowanym „Inne dokumenty potwierdzające
spełnianie warunków udziału w postępowaniu zgodnie z art. 138c ust 1 pkt 2 ustawy", nie
podał, jakie to warunki mająbyćspełnione, dlatego teżprzyjęta podstawa prawna wykluczenia
tj. 24 ust 2 pkt 4 ustawy Pzp, zdaniem Odwołującego, nie może miećzastosowania w niniejszej
sprawie.
Zgodnie z treściąart. 138c ust 1 pkt 2 ustawy Pzp, w odniesieniu do zamówień
sektorowych, Zamawiający ma poszerzonąmożliwośćżądania dokumentów na potwierdzenie
spełnienia warunków udziału w postępowania. Tak więc, poza dokumentami wymienionymi w
rozporządzeniu w sprawie rodzaju dokumentów jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, w postępowaniach prowadzonych w reżimie sektorowych, zamawiający może
domagaćsiędokumentów w rozporządzeniu nie wymienionych. Jednak uprawnienie to doznaje
jednego ograniczenia poprzez wskazanie,żeżądane dokumenty sąniezbędne do oceny
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, a contrario dokumenty, które nie sąniezbędne,
nie mogąbyćżądane.
W ocenie Odwołującego, brak wskazania konkretnej okolicznościświadczącej o
konieczności przedstawienia map geodezyjnych oraz nie podanie warunku, który za pomocą
tych dokumentów może byćpotwierdzony, winien skutkowaćuznaniem,że Zamawiający
dopuścił sięnaruszenia przepisów ustawy. W tej mierze Zamawiający nie może powoływaćsię
jedynie na przepis art. 138c ust. 1 ustawy Pzp, umożliwiający w zamówieniach sektorowychżądanie przedstawienia także innych dokumentów, niżokreślone w rozporządzeniu
wykonawczym, wydanym na podstawie art. 26 ust 4 ustawy Pzp, lecz niezbędnym było
wykazanie,żeżądany dokument winien potwierdzaćokolicznośćściśle związanąz
przedmiotem zamówienia. W przeciwnym razie doszło do nieuzasadnionego mnożenia
wymagań, prowadzących do naruszenia zasad uczciwej konkurencji. Takie stanowisko zostało
potwierdzone między innymi w orzeczeniu Zespołu Arbitrów z dnia 18 maja 2004 r., UZP/ZO/0-
652/04, LEX nr 195125. W niniejszym postępowaniu Zamawiający zażądał przedstawienia map
geodezyjnych nie wskazując nawet, jakie warunki mająone potwierdzać. O ile bowiem w
kontekście przepisów ustawy o odpadach można uznaćza uzasadnioneżądanie wykazania
tytułów prawnych do nieruchomości, poprzez przedłożenie umów dzierżawy, to jużżądanie
przedłożenia map, zdaniem Odwołującego, stanowi rażące naruszenie przepisów ustawy.
Jednocześnie niezależnie od powyższej argumentacji Odwołujący wskazuje,że
przedłożone mapy niewątpliwie potwierdzająstan faktyczny istniejący na gruntach na dzień
składania ofert. Oznaczenie geodezyjne działek odbywa sięza pomocąnumerów
geodezyjnych, które sąstałe i niezmienne. Jeżeli na skutek czynności geodezyjnych ulegają
zmianie powierzchnie działek, to wówczas dotychczasowe oznaczenie numeryczne jest
zastępowane nowym. Co więcej, na podstawie załączonych przez Odwołującego wypisów z
ewidencji gruntów, Zamawiający mógł bezżadnych wątpliwości ustalić, czy załączone mapy
odpowiadająswojątreściąstanowi sprzed daty składania ofert. Numery geodezyjne działek
znajdujące sięna ww. wypisach z ewidencji gruntów oraz numery działek znajdujące sięna
mapach pokrywająsię, zatem nie może budzićwątpliwości fakt,że uległy one zmianie.
Ponadto, zakwestionowana przez Zamawiającego data „potwierdzenia za zgodność” jest w
istocie datąwykonania materialno- technicznej czynności potwierdzenia kopii za zgodnośćz
oryginałem.śadna okolicznośćnie wskazuje na fakt,że załączone mapy nie były aktualne na
dzieńskładania ofert.
W ocenie Odwołującego, nie powinien budzićwątpliwości pogląd,że dokumenty
złożone w wyniku wezwania Zamawiającego, mogąbyćwystawione przez właściwy organ lub
wykonawcęprzed datą, w której upłynął termin składania wniosków lub ofert lub po tej dacie (w
tym równieżpo dacie wezwania do uzupełnienia). Winny jednak potwierdzaćspełnianie
warunków udziału w postępowaniu w dniu, w którym upłynął termin składania ofert.
Podtrzymując swoje stanowisko, co do braku podstaw dożądania map geodezyjnych,
Odwołujący wskazuje,że przedstawione mapy niewątpliwie odzwierciedlały stan faktyczny
istniejący na gruntach na dzieńskładania ofert, bowiem działki nie mogły zmienićswojego
położenia.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W pkt 10 SIWZ Zamawiający wymienił dokumenty potwierdzające spełnienie warunków
udziału w postępowaniu,żądane na podstawie art. 138c ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, stanowiąc, iż
w przypadku odzysku zgodnego z art. 43 ust. 1 ustawy o odpadach do oferty należy dołączyć:
1. wykaz gruntów, na których majązostaćzastosowane komunalne osady, w celach
określonych w art. 43 ust. 1 ustawy o odpadach oraz mapy geodezyjne,
2. tytuł własności gruntów, na których komunalne osadyściekowe mająbyćstosowane,
3. w przypadku, gdy stosowanie komunalnych osadówściekowych odbywaćsiębędzie na
gruntach dzierżawionych, należy dostarczyćkopięumowy dzierżawy, potwierdzonej „za
zgodnośćz oryginałem” oraz pisemnązgodęwłaściciela dzierżawionego gruntu na
stosowanie osadówściekowych,
4. oświadczenie Wykonawcy,że grunty wymienione w punkcie 1 nie sąobjęte zakazami w
myśl art. 43 ust. 6 ustawy o odpadach i spełniająwymagania § 2 pkt 4 i 5
rozporządzenia MinistraŚrodowiska z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych
osadówściekowych,
5. oświadczenie Wykonawcy,że grunty, na których mająbyćstosowane komunalne osadyściekowe znajdująsięna terenie województwa podkarpackiego,
6. program odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych osadówściekowych z
uwzględnieniem okresu zimowego z dokładnym opisem sposobu zagospodarowania
oraz ze wskazaniem miejsca stosowania osadu.
Pismem z dnia 14 marca 2011 r. Zamawiający wezwał Odwołującego, na podstawie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, do uzupełnienia następujących dokumentów, potwierdzających spełnienie
warunków udziału w postępowaniu:
1. map geodezyjnych dla działek o powierzchni 141,35 ha: w miejscowości Jedlicze –
110,43 ha, w miejscowości Wróblik Królewski – 19,94 ha, w miejscowości Haczów –
10,98 ha,
2. programu odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych osadówściekowych z
uwzględnieniem okresu zimowego z dokładnym opisem sposobu zagospodarowania
oraz ze wskazaniem miejsca stosowania osadu.
Ponadto, działając zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, Zamawiający wezwał do
wyjaśnienia treści oświadczenia złożonego do oferty poprzez wykazanie, czy grunty wskazane
w ofercie sąjedynymi gruntami, na które będąwywożone osady, a jeżeli tak, to czy zgodnie z
oświadczeniem, zostanązachowane wymogi określone przepisami ustawy o odpadach, w tym
dotrzymane zostanądopuszczalne dawki osadówściekowych stosowanych na gruntach.
Zamawiający poinformował jednocześnie Odwołującego, iżpowziął informację,że
wskazane przez Wykonawcęgrunty o powierzchni 110,43 ha położone w miejscowości
Jedlicze będąwykorzystywane przez tego Wykonawcędo celów stosowania osadów z innej
oczyszczalniścieków, a na działkach nr 940/1 we Wróbliku Królewskim i działkach nr 658, 665,
666 w Haczowie były jużstosowane osadyściekowe. W związku z tym, według
Zamawiającego, dojdzie do przekroczenia dopuszczalnej dawki osadów stosowanych na tych
gruntach. Zaś, zgodnie z wymogami cytowanej ustawy, do realizacji zamówienia kwalifikująsię
tylko wykazane w ofercie grunty o powierzchni 110,43 ha, położone w miejscowości Jedlicze.
Na pozostałe wskazane grunty Wykonawca nie przedłożył wymaganych dokumentów, gdyż
załączone do oferty umowy sązawarte z właścicielami gruntów na odbiór osadówściekowych
od Wykonawcy, co jest niedopuszczalne wświetle art. 43 ust. 1 pkt 1a ww. ustawy, gdyż
zgodnie z przywołanąregulacją, komunalne osadyściekowe mogąbyćprzekazywane
właścicielowi, dzierżawcy lub innej osobie władającej nieruchomością, na której mająbyć
zastosowane, wyłącznie przez wytwórcęosadów.
W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego (pismo z dnia 18 marca 2011 r.),
Odwołujący przedstawił mapy geodezyjne dla działek w miejscowości Jedlicze, Wróblik
Królewski,
Haczów,
wymienionych
przez
Zamawiającego
oraz
przedłożył
plan
zagospodarowania komunalnych osadówściekowych, złożył równieżwyjaśnienia. Odwołujący
oświadczył, iżkomunalne osadyściekowe o kodzie 19 08 05, powstające w OczyszczalnieŚcieków w Rzeszowie, zgodnie z treściąoświadczenia złożonego do oferty, będą
zagospodarowywane zgodnie z przepisami prawa, według rozporządzenia MinistraŚrodowiska
w sprawie komunalnych osadówściekowych z dnia 13 lipca 2010 r. Osady będą
zagospodarowane metodąodzysku R10, przyrodniczo zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 5 ustawy o
odpadach (do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i produkcji pasz), z zachowaniem
wymogów określonych przepisami ww. ustawy, w tym dotrzymane zostanądopuszczalne dawki
osadówściekowych stosowanych na gruntach. Jednocześnie Odwołujący podkreślił, iż
obsługuje wiele oczyszczalni m.in. w województwach: łódzkim,śląskim, podkarpackim,
małopolskim i sposób zagospodarowania osadówściekowych nie narusza wżaden sposób
wymogów ustawy o odpadach i rozporządzeńwykonawczych.
Ponadto, stosowanie do art. 26 ust. 4 ustawy Pzp Odwołujący wyjaśnił także,że grunty
wskazane w ofercie nie sąjedynymi gruntami, jakimi dysponuje w województwie podkarpackim,
na których mogąbyćużyte komunalne osadyściekowe z OczyszczalniŚcieków dla Miasta
Rzeszowa. Z uwagi na zakwestionowanie przez Zamawiającego wskazanych w ofercie
gruntów, tj. działek nr 940/1 we Wróbliku Królewskim i działek nr 658, 665, 666 w Haczowie
oraz zakwalifikowaniu do realizacji gruntów o powierzchni 110,43 ha, położonych w
miejscowości Jedlicze, Odwołujący przedstawił równieżwykaz dodatkowych gruntów, na
których mogąbyćzagospodarowane komunalne osadyściekowe, powstające w OczyszczalniŚcieków w Rzeszowie, spełniające wymagania SIWZ. W wykazie wskazano grunty o łącznej
powierzchni 226,66 ha, położone w miejscowościach: Jaszczew, Moderówka, Zgłobień, Wola
Zgłobieńska, Klęczany, dodatkowo Odwołujący przedstawił równieżmapy geodezyjne tych
gruntów, wypisy z rejestru gruntów i umowy o współpracy w zakresie prowadzenia produkcji
rolnej na tychże gruntach.
Pismem z dnia 6 kwietnia 2011 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o
wykluczeniu go z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp i uznaniu jego
oferty za odrzuconą, na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Pzp. W uzasadnieniu swojej decyzji
Zamawiający wskazał, iż„Wykonawca uzupełnił ofertę w wyznaczonym terminie o mapy
geodezyjne dla wskazanych działek, jednak terminy wystawienia map są późniejsze od dnia, w
którym upłynął termin składania ofert tj. 28.02.2011 r., w związku z czym nie mogą one zostać
uznane przez Zamawiającego, gdyż nie spełniają wymagań art. 26 ust. 3 ustawy Pzp”. Ponadto
Zamawiający poinformował, iż„zmiana lub wycofanie oferty możliwa jest jedynie, zgodnie z
dyspozycją art. 84 ust. 1 ustawy przed upływem terminu do składania ofert, w związku z czym
Zamawiający przy ocenie oferty nie mógł uwzględnić nowych gruntów przedłożonych przez
Wykonawcę pismem z dnia 18.03.2011 r.”
Jednocześnie Zamawiający poinformował, „
ż
e ze względu na fakt, iż cena
najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia, a nie ma możliwości zwiększenia tej kwoty do ceny
najkorzystniejszej oferty, przedmiotowe postępowanie zostało unieważnione na mocy art. 93
ust. 1 pkt 4 ustawy.”
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Zarzut naruszenia przepisu art. 25 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 138c ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
należy uznaćza spóźniony. Odwołujący kwestionując bowiem celowośćżądania map
geodezyjnych i zaniechanie sformułowania warunku udziału w postępowaniu, który za pomocą
rzeczonych map miałby byćpotwierdzony, w istocie swoje zarzuty kieruje do treści SIWZ i
ogłoszenia o zamówieniu. Tymczasem, zgodnie z przepisem art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp,
odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu, a jeżeli postępowanie jest prowadzone w
trybie przetargu nieograniczonego, także wobec postanowieńSIWZ, wnosi sięw terminie 10
dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia
SIWZ na stronie internetowej – jeżeli wartośćzamówienia jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Izba ustaliła, iż
wypełnione zostały przesłanki, o których mowa w przepisie art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, a
przy uwzględnieniu okoliczności, iżpublikacja ogłoszenia miała miejsce w dniu 28 stycznia
2011 r., odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ należało wnieśćdo dnia 7
lutego 2011 r. Niedotrzymanie powyższego terminu powoduje, iżOdwołujący traci możliwość
skutecznego domagania sięzbadania przez Izbęzarówno treści ogłoszenia o zamówieniu, jak i
postanowieńSIWZ. Zaniechanie podjęcia działańwściśle określonym terminie pozwala na
przyjęcie, iżOdwołujący godzi sięz treściąogłoszenia i postanowieniami SIWZ, a w
konsekwencji jest zobowiązany do wypełnienia wymogów tam wyrażonych. Oznacza to, iżw
niniejszym postępowaniu wymóg dostarczenia map geodezyjnych gruntów, na których mają
byćzagospodarowywane osady komunalne, jest wiążący i na obecnym etapie postępowania
nie podlega, z przyczyn, o których była mowa wyżej, weryfikacji. Wżadnym razie nie zasługuje
na ochronępostępowanie Odwołującego, który akceptuje postanowienia SIWZ do czasu, kiedy
spełnienieżądańZamawiającego nie budzi wątpliwości, a w sytuacji, w której Zamawiający
negatywnie ocenia ich spełnienie, podejmowane sąpróby wykazania braku podstaw do ich
sformułowania.
Słuszny natomiast okazał sięzarzut naruszenia przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza stoi na stanowisku, iżczynnośćwykluczenia Odwołującego z
postępowania była nieprawidłowa. Po pierwsze wskazaćnależy, iżIzba nie podziela
stanowiska Zamawiającego,że Odwołujący nie wykazał spełniania warunku udziału w
postępowaniu, bowiem przedłożył mapy geodezyjne wystawione po terminie składania ofert.
Zauważyćbowiem należy, iżprzepis art. 26 ust. 3 ustawy Pzp nakazuje Zamawiającemu
wezwania wykonawców do uzupełnienia dokumentów, których nie złożyli lub, które zawierają
błędy. Ustawodawca zatem nie ograniczył możliwości uzupełnienia dokumentów jedynie do
tych, które najpóźniej w dniu składania ofert zostały wystawione, a które z jakiśprzyczyn nie
zostały dołączone do oferty. Zatem, uzupełnienie może dotyczyćwszystkich brakujących
dokumentów, składanych na potwierdzenie warunków udziału w postępowaniu, z tym jedynie
zastrzeżeniem,że z przedmiotowych dokumentów musi wynikaćfakt spełniania warunku
udziału w postępowaniu, najpóźniej na dzieńskładania ofert. Przyjęcie stanowiska
przeciwnego, nie tylko nie miałoby oparcia wświetle art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, ale przeczyłoby
równieżintencji ustawodawcy, który stanowiąc powoływany przepis, dążył do stworzenia
możliwości „naprawienia” ofert w sytuacji, gdy jedynie okoliczności formalne a nie faktyczne
uzasadniająwykluczenie wykonawcy z postępowania. Pozyskiwanie więc dokumentów przez
wykonawców, uzupełnianych nażądanie zamawiającego, po terminie złożenia oferty jest jak
najbardziej dopuszczalne. Nie sposób bowiem zakładać, iżdokument, który nie został
dołączony do oferty znajdował sięw posiadaniu wykonawcy na dzieńskładania ofert. Jeśli
wykonawca takim dokumentem nie dysponuje, to może go uzyskaćw terminie wskazanym
przez zamawiającego do dokonania uzupełnień.
W niniejszym postępowaniu Odwołujący tak właśnie uczynił. Nie dołączył map
geodezyjnych, został przez Zamawiającego wezwany do ich uzupełnienia i przedstawił mapy,
które dla miejscowości Haczów i Wróblik Królewski zostały wydane przed terminem składania
ofert, zaśdla miejscowości Jedlicze zostały pozyskane w dniu 3 marca 2011 r. W tych
okolicznościach nie potwierdziło sięstanowisko Odwołującego, iżpodstawąwykluczenia
Odwołującego z postępowania jest okolicznośćprzedłożenia dla miejscowości Haczów i
Wróblik Królewski map geodezyjnych, wystawionych po dniu składania ofert, co Zamawiający
przyznał równieżna rozprawie. Zaś, co do terminu wystawienia mapy dla miejscowości Jedlicze
stwierdzićnależy, iżnie może on byćkwestionowany z przyczyn, o których była mowa wyżej.
Wświetle art. 26 ust. 3 ustawy Pzp istnieje bowiem możliwośćprzedstawienia dokumentu,
który został wydany po terminie składania ofert. Nie oznacza to jednak, jak twierdzi
Zamawiający,że data ta wskazuje jednocześnie, iżdopiero w tym terminie Odwołujący spełnił
warunek udziału w postępowaniu. Jest to absolutnie niedopuszczalne w sytuacji, w której
Odwołujący nie wiedział, jaki warunek ma potwierdzić. Nie mógł zatem złożyćoświadczenia o
spełnieniu warunku, który ten dokument miał potwierdzać, a jedynie możliwe było
przedstawienieżądanego dokumentu. Z całąstanowczościąpodkreślićnależy, iżZamawiający
nie może wyciągaćnegatywnych konsekwencji wobec wykonawcy z tej przyczyny, iżdziałania
wykonawcy nie idąw parze z intencjąZamawiającego, nie wyrażonąw SIWZ. Zaś, aktualność
tychże map Zamawiający mógł zweryfikowaćw oparciu o przedstawione przez Odwołującego
wypisy z rejestru gruntów. Niemniej jednak i w tym miejscu należy uczynićuwagę, iż
sformułowanie warunku udziału w postępowaniu i katalogu dokumentów, służących
potwierdzeniu jego spełniania jest instytucjąodrębnąod aktualności dokumentu. Zamawiający
zaśzdaje sięte dwie okoliczności w sposób nieuprawniony utożsamiać. Tymczasem, również
wymogów Zamawiającego, odnośnie terminu wydania map geodezyjnych na próżno szukaćw
SIWZ. Stąd teżw ocenie Izby, zarzut naruszenia przepisu art. 26 ust. 4 ustawy Pzp należy
uznaćza chybiony, skoro bowiem nie sformułowano warunku udziału w postępowaniu nie
sposóbżądaćwyjaśnieńodnoście tegożnieokreślonego warunku.
Podkreślenia wymaga również, iżstanowisko Zamawiającego charakteryzuje siędużą
niekonsekwencją, co oczywiście nie może wywoływaćnegatywnych skutków dla wykonawców.
Z jednej bowiem strony Zamawiający, w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów,żąda
przedstawienia map geodezyjnych dla miejscowości Jedlicze, Haczów i Wróblik Królewski, z
drugiej zaśstrony, w tym samym piśmie, wskazuje, iżgrunty położone w miejscowości Haczów
i Wróblik Królewski dla celów zagospodarowania osadówściekowych nie nadająsię.
Jednocześnie zaś, jak wynika z informacji o wykluczeniu Odwołującego z postępowania,
Zamawiający ocenia dostarczone mapy, dotyczące wszystkich wymienionych miejscowości i
błędnie stwierdza,że wszystkie mapy zostały wystawione po wymaganym terminie. Nadto, w
wezwaniu Zamawiający wskazuje, iżokreślone grunty nie będąmogły byćwykorzystywane i
jednocześnie uznaje za nieprawidłowe wskazanie przez Odwołującego nowych gruntów, które
spełniająwymagania Zamawiającego. Wewnętrznie sprzeczne stanowisko Zamawiającego z
pewnościąnie sprzyja prawidłowemu wykonaniu oczekiwańZamawiającego, jednakże błędy w
tym zakresie z pewnościąnie mogąobarczaćOdwołującego.
Reasumując, mapy geodezyjne zostały przedstawione przez Odwołującego zgodnie z
wezwaniem Zamawiającego, a data ich wydania (wystawienia) nie może byćutożsamiana z
datąspełnienia warunku udziału w postępowaniu tym bardziej,że warunek nie został
sprecyzowany. Fakt niezakwalifikowania gruntów położonych w miejscowości Haczów i Wróblik
Królewski nie wynika z informacji o wykluczeniu Odwołującego z postępowania, wręcz
przeciwnie, Zamawiający potwierdził, iżprzedmiotowe grunty nie mogąbyćwykorzystane na
potrzeby niniejszego postępowania z tej tylko przyczyny, iżnie przedstawiono odpowiednich
map geodezyjnych. W tym względzie, wiąże Zamawiającego podstawa faktyczna czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania podana w informacji o wykluczeniu Wykonawcy z
postępowania i w tym zakresie podlega badaniu przez Izbę. Posiłkowanie sięinformacją
zawartąwe wcześniejszych pismach Zamawiającego nie znajduje uzasadnienia, zważywszy
chociażby na przepis art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp.
Ewentualne wskazywanie przez Zamawiającego innych podstaw faktycznych
uzasadniających wykluczenie Odwołującego z postępowania nie podlega badaniu Izby, gdyż
nie zostały wyartykułowane jako przyczyna czynności wykluczenia z postępowania, wobec
której zostało wniesione odwołanie.
W niniejszym postępowaniu należy zwrócićjeszcze uwagęna kolejną, istotną
niekonsekwencjęZamawiającego. Skoro Zamawiający twierdził,że grunty położone w
miejscowości Haczów i Wróblik Królewski nie spełniająjego wymagańto powinien był nie
wzywaćdo uzupełnienia map geodezyjnych, dotyczących działek położonych w tychże
miejscowościach, ażądaćwskazania innych działek. Ponadto, z jednej strony Zamawiający stoi
na stanowisku, iżwskazanie nowych gruntów stoi w sprzeczności z dyspozycjąart. 84 ust. 1
ustawy Pzp, z drugiej zaśstrony na rozprawie oświadcza, iżgrunty te oceniał, ale nie kwalifikują
siędo wykonania zamówienia z powodu terminu wydania mapy (po terminie składania ofert).
Stąd też, w sytuacji, w której Odwołujący uzupełnił brakujące dokumenty i wskazał nowe grunty,
nieuprawnione jest twierdzenie Zamawiającego, wświetle art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, iżgrunty te
nie mogąbyćbrane pod uwagę. Stanowisko orzecznictwa w tym przedmiocie jest od lat
ugruntowane i sprowadza siędo twierdzenia, iżdokumenty zawierające błędy podlegają
uzupełnieniu, przy czym dopuszczalna jest wykładania, iżmożna przedstawićinny dokument, a
nie jedynie ten sam, ale jużnie zawierający błędów. Zaś, przepis art. 84 ustawy Pzp dotyczy
jedynie zakazu zmian, które nie dająsiępogodzićz treściąart. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Dowody przedstawione na rozprawie przez Odwołującego Izba uznała za nieprzydatne,
gdyżprzedmiotem sporu nie była okolicznośćterminu przyjęcia spornych map geodezyjnych do
zasobu geodezyjnego.
W tych okolicznościach czynnośćunieważnienia postępowania na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp należy uznaćza nieuzasadnioną. Skoro bowiem czynnośćwykluczenia
Odwołującego z postępowania obarczona jest błędem, a cena za realizacjęzamówienia
zaproponowana przez Odwołującego (1.187.136,00 zł) mieści sięw kwocie przeznaczonej
przez Zamawiającego na wykonanie zamówienia (2.091.000,00 zł), to brak podstaw do
unieważnienia postępowania z przyczyn podanych przez Zamawiającego.
Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp w zw. z § 3 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238), zaliczając do kosztów postępowania odwoławczego wpis od
odwołania w wysokości 15.000,00 zł oraz uzasadnione wynagrodzenie pełnomocnika
Odwołującego w kwocie 2.000,00 zł.
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
