rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2009-09-16
rok: 2009
data dokumentu: 2009-09-16
rok: 2009
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO/UZP1234/09
KIO/UZP1234/09
KIO/UZP 1238/09
KIO/UZP 1240/09
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Barbara Bettman Członkowie: Magdalena Grabarczyk, Marek Koleśnikow Protokolant: Paulina Zalewska
Przewodniczący: Barbara Bettman Członkowie: Magdalena Grabarczyk, Marek Koleśnikow Protokolant: Paulina Zalewska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
14 września 2009 r. w Warszawie odwołań
skierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 września
2009 r. do łącznego rozpoznania,
wniesionych przez:
A. Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań
B. WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa
C. SEKA S.A., ul. Paca 37, 04-836 Warszawa
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, ul.
Pańska 81/83, 00-834 Warszawa protestów:
A. Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznańz dnia 3
sierpnia 2009 r.
B. WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa z dnia 30 lipca
2009 r.
C. SEKA S.A., ul. Paca 37, 04-836 Warszawa z dnia 30 lipca 2009 r.
przy udziale Konsorcjum Wykonawców: FIRMA 2000 Sp. z o.o., Policy & Action Group
Uniconsult Sp. z o.o., z siedzibą lidera ul. Marconich 9 lok. 19, 02-954 Warszawa,
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
14 września 2009 r. w Warszawie odwołań
skierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 września
2009 r. do łącznego rozpoznania,
wniesionych przez:
A. Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań
B. WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa
C. SEKA S.A., ul. Paca 37, 04-836 Warszawa
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, ul.
Pańska 81/83, 00-834 Warszawa protestów:
A. Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznańz dnia 3
sierpnia 2009 r.
B. WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa z dnia 30 lipca
2009 r.
C. SEKA S.A., ul. Paca 37, 04-836 Warszawa z dnia 30 lipca 2009 r.
przy udziale Konsorcjum Wykonawców: FIRMA 2000 Sp. z o.o., Policy & Action Group
Uniconsult Sp. z o.o., z siedzibą lidera ul. Marconich 9 lok. 19, 02-954 Warszawa,
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie odwołujących:
A. Doradztwa Gospodarczego DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań i nakazuje
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego A.
B. WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa i nakazuje
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego B.
Nakazuje unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty oraz nakazuje
powtórzenie czynności badania, oceny i wyboru oferty najkorzystniejszej.
2. Oddala odwołanie Odwołującego C - SEKA S.A., ul. Paca 37, 04- 836 Warszawa.
2. Kosztami postępowania obciąża Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, ul.
Pańska 81/83, 00-834 Warszawa oraz SEKA S.A., ul. Paca 37, 04-836 Warszawa
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 462 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt dwa złote zero groszy) z
kwoty wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A
koszty w wysokości 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta
osiemdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., ul. Towarowa 35,
61-896 Poznań;
B
koszty w wysokości 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta
osiemdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) z kwoty wpisu
uiszczonego przez WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832
Warszawa;
C.
koszty w wysokości 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta
osiemdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) z kwoty wpisu
uiszczonego przez SEKA S.A., ul. Paca 37, 04- 836 Warszawa.
2)
dokonaćwpłaty kwoty 6 574 zł 00 gr. (słownie: sześćtysięcy pięćset
siedemdziesiąt cztery złote zero grosze), stanowiącej uzasadnione koszty
strony , w tym:
A
kwoty 5 087 zł 33 gr. (słownie: pięćtysięcy osiemdziesiąt siedem złotych
trzydzieści trzy grosze) przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości,
ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa na rzecz Doradztwa Gospodarczego
DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań, stanowiącej uzasadnione
koszty strony z tytułu wpisu od odwołania oraz zastępstwa przez
pełnomocnika;
B
kwoty 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta osiemdziesiąt siedem
złotych trzydzieści trzy grosze) przez Polską
Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości, ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa na rzecz WYG
International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa, stanowiącej
uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu od odwołania;
3)
dokonaćwpłaty kwoty 00 zł 00 gr. (słownie: xxx) na rzecz Urzędu Zamówień
Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP, w tym
4)
dokonaćzwrotu kwoty 40 538 zł 01 gr. (słownie: czterdzieści tysięcy pięćset
trzydzieści osiem złotych siedem groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz odwołujących się, w tym:
A
kwoty 13 512 zł 67 gr. (słownie: trzynaście tysięcy pięćset dwanaście złotych
sześćdziesiąt siedem groszy) na rzecz Doradztwo Gospodarcze DGA S.A.,
ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań;
B
kwoty 13 512 zł 67 gr. (słownie: trzynaście tysięcy pięćset dwanaście złotych
sześćdziesiąt siedem groszy) na rzecz WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa;
C kwoty 13 512 zł 67 gr. (słownie trzynaście tysięcy pięćset dwanaście złotych
sześćdziesiąt siedem groszy) na rzecz SEKA S.A., ul. Paca 37, 04- 836
Warszawie.
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego na usługi szkoleniowo - doradcze w ramach projektu „Szkolenia z zakresu
zarządzaniaśrodowiskiem.” ( Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich Nr 2009/S 95-
136709 z 19.05.2009 r.), prowadzonym przez PolskąAgencjęRozwoju Przedsiębiorczości z
Warszawy, zamawiający przyjął,że zachodzi podejrzenie podania przez wykonawców,
którzy złożyli oferty rażąco niskich cen, odbiegających od ustalonej wartości szacunkowej
zamówienia. W tych okolicznościach zamawiający wezwał wszystkich wykonawców w trybie
art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2007
r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr 220, poz. 1420, Nr 227, poz. 1505, z
2009 r. Nr 19, poz. 101) do udzielenia wyjaśnieńdotyczących elementów oferty, mających
wpływ na wysokośćceny.
W wyniku analizy udzielonych wyjaśnieńodnoszących siędo podanych cen ofertowych oraz
przeprowadzonego badania ofert, zamawiający uznał za niepodlegające odrzuceniu, oferty
złożone przez:
1. ECORYS Polska Sp. z o.o., EKORYS Nederland B.V. oraz przyznał punktację(do 40
pkt) za cenę: 32,28, za udział procentowy części A budżetu w całej wartości budżetu (do 60
pkt) 50,73; łącznie 83,01;
2. konsorcjum FIRMA 2000 Sp. z o.o. i PAG Uniconsult Sp. z o.o. za cenę40 pkt, za udział
procentowy 60 pkt, razem 100 pkt.
Zamawiający wykluczył wykonawcęSEKA S.A., podając,że wymagał doświadczenia w
zakresie wykonania dwóch usług szkoleniowych o określonej wartości, natomiast
wykonawca ten udokumentował jednąusługę. W przypadku drugiej z wykazanych usług, w
przekonaniu zamawiającego, zlecającymi byli poszczególni beneficjenci, a zamawiający
jedynie finansował realizacjędanego projektu szkoleniowego. Zamawiający uznał również,że wykonawca ten złożył ofertęz rażąco niskąceną– podlegającąodrzuceniu, z tych
względów przyjął, iżwzywanie wykonawcy do uzupełnienia dokumentu potwierdzającego
wymagane doświadczenie, jest bezprzedmiotowe.
Pozostałe oferty: F5 Konsulting Sp. z o.o.; WYG International Sp. z o.o.; Doradztwo
Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna, zamawiający odrzucił, przyjmującże zawierająone
rażącąniskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia, zaśzłożone wyjaśnienia uznał za
nieprzekonujące i nie poparte dowodami.
Jako najkorzystniejszą, zamawiający ocenił ofertęzłożonąprzez konsorcjum FIRMA 2000
Sp. z o.o. i Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o., zatem wybrał tęofertędo realizacji
zamówienia.
Na opisane wyżej czynności zamawiającego, o których wykonawcy zostali powiadomieni
pismem doręczonym dnia 24 lipca 2009 r. zostały wniesione protesty, a następnie
odwołania zarzucające zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówieńpublicznych.
A)
w dniu 3 sierpnia 2009 r. przez Doradztwo Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna z
Poznania, zwany dalej równieżodwołującym A,
B)
w dniu 30 lipca 2009 r. przez WYG International Sp. z o.o. z Warszawy, zwany dalej
równieżodwołującym B,
C)
w dniu 30 lipca 2009 r. przez SEKA S.A. z Warszawy, zwany dalej również
odwołującym C.
Odwołujący A - Doradztwo Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna zarzucił zmawiającemu
naruszenie przepisów Prawa zamówieńpublicznych, tj.:
1) art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z art. 90 ust. 1 ustawy przez ich bezpodstawne
zastosowanie;
2) art. 7 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy przez
nieuprawnione i sprzeczne z przepisami odrzucenie oferty odwołującego jako zawierającej
rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia, oraz błędnąocenęwyjaśnień;
3) art. 91 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 3 ustawy przez wybór oferty niebędącej ofertą
najkorzystniejsząw rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy;
4) art. 90 ust. 1-3 w związku z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy oraz art. 7 ust. 1 ustawy przez brak
właściwego uzasadnienia faktycznego i prawnego w zawiadomieniu wykonawcy o
odrzuceniu oferty;
5) art. 7 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy oraz przepisami
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane. (Dz. U. Nr 87 poz. 605 ze zm.), przez nieuprawnione
domaganie sięw treści wezwania do złożenia wyjaśnieńdotyczących czynników mających
wpływ na wysokośćceny wraz z dowodami w postaci dokumentów uzasadniających
zaproponowanącenę;
6) art. 90 ust. 1 ustawy przez zwrócenie siędo wykonawcy o złożenie wyjaśnieńz
uchybieniem formy wskazanej tym przepisem;
7) naruszenie art. 146 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy przez usiłowanie dokonania wyboru oferty z
rażącym naruszeniem prawa;
8) naruszenie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r., Nr 14, poz. 114 ze zm.);
9) naruszenie art. 5 k.c., art. 58 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 14 ustawy przez bezprawne
dokonanie czynności sprzecznej z ustawąlub mającej na celu jej obejście;
10) złamanie art. 22 w związku z art. 8 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), która stanowi,że ograniczenia wolności
działalności gospodarczej sądopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względów na
ważny interes publiczny.
W związku z powyższym wniósł o:
1) unieważnienie czynności zamawiającego odrzucenia oferty;
2) unieważnienie czynności zamawiającego wyboru oferty konsorcjum Firma 2000 Sp. z
o.o., Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o.,
3) dokonanie ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego A;
4) uznanie, iżoferta odwołującego A jest najkorzystniejsza.
W uzasadnieniu zarzutów protestu, odwołujący A podnosił, iżzostał wezwany przez
zamawiającego do udzielenia wyjaśnieńdotyczących czynników mających wpływ na
wysokośćzaproponowanej ceny (łącznej) oraz wskazanie dowodów tj. dokumentów
uzasadniających zaproponowanąprzez wykonawcęcenę. W odpowiedzi na wymienione
wezwanie odwołujący w piśmie z dnia 18 czerwca 2009 r. szeroko uzasadnił przyjętąprzez
siebie kalkulacje, Do pisma tego dołączył dowody w postaci listów referencyjnych
potwierdzających wysoki profesjonalizm oraz posiadanie znacznego doświadczenia w
zakresie przeprowadzania szkoleńw szczególności związanych z problematykązarządzaniaśrodowiskiem. Uzasadniając swoje stanowisko w zakresie podstaw odrzucenia oferty
odwołującego A, zamawiający ograniczył sięjedynie do stwierdzenia,że wyjaśnienia uznał
za niewystarczające i nieświadczące w sposób bezsporny, iżzaproponowana cena nie jest
rażąco niska, co nie stanowi wypełnienia obowiązku pełnego uzasadnienia podjętych
czynności. Analizując przedłożone oferty, odwołujący doszedł do wniosku, iżłączna cena
jego oferty nie była ofertą, co do której można stawiaćzarzut rażąco niskiej ceny. Zatem
oferta odwołującego A powinna zostaćwybrana jako najkorzystniejsza, przy uwzględnieniu
zasadności odrzucenia oferty wykonawcy WYG International Sp. z o.o. Szacunkowa
wartośćusługi, określona przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu wynosiła
6.138.315,44 zł. W opinii odwołującego A, złożone przez niego wyjaśniania w odniesieniu
do wysokości ceny, wskazująna to, iżzaproponowana cena pozostaje adekwatna do
przedmiotu zamówienia. Zanegował podstawy stawiania zarzutu rażącego niskiej ceny
oferty, kiedy wysokośćtej ceny sięga 80,15% wartości szacowanej przez zamawiającego.
Wskazał na powszechne zmiany rynkowo – gospodarcze, zaistniałe między dokonaniem
szacunku przez zamawiającego, a złożeniem oferty przez wykonawcę, notujące spadek cen,
stąd należało przyjąć,że oferta odwołującego A zawiera cenęrynkową.
Odwołujący A wywodził, iżzmawiający odrzuca ofertęjeżeli zawiera ona rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia. Z kolei art. 90 Pzp określa, iżzamawiający w
celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia,
zwraca sięw formie pisemnej do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokośćceny. Jednocześnie
zamawiający, oceniając wyjaśnienia, winien braćpod uwagęobiektywne czynniki, w
szczególności zaś: oszczędnośćmetody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania
techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla
wykonawcy, oryginalnośćprojektu wykonawcy. Ust. 3 art. 90 Pzp upoważnia do odrzucenia
oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnieńlub jeżeli dokonana ocena wyjaśnieńwraz z
dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do
przedmiotu zamówienia. Ustawa oraz dyrektywy, będące podstawąwprowadzenia cytowanej
normy, nie precyzująpojęcia "rażąco niskiej ceny". W tej sytuacji, opierając sięna wykładni
językowej, należałoby przyjąć,że użyty zwrot oznacza ofertęz cenąniewiarygodnie niską,
znacząco odbiegająca od cen rynkowych. Taka cena może wskazywaćna fakt realizacji
zamówienia poniżej kosztów ponoszonych przez wykonawcę. Powyższe rozumowanie
potwierdza wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 września 2002 r. (V Ca 1020/02),
Sąd ten stwierdził,że "kwota 1 zł, jako odpowiadająca miesięcznemu kosztowi zarządzania
obiektami i wynagrodzenia zarządcy (...) jest oczywiście nierealna z punktu widzenia logiki i
doświadczeniażyciowego i racjonalności decyzji ekonomicznych przedsiębiorców."
Obowiązek odrzucenia takiej oferty jest spowodowany więc z jednej strony obawąo
nienależyte wykonanie zamówienia, z drugiej zaśbrakiem zgody na zachowania
wykonawców, które godząw uczciwąkonkurencję. Dokonując badania ofert, zamawiający w
celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z cenąrażąco niską, powinien cenęzaproponowaną
w ofercie w pierwszej kolejności odnieśćdo ustalonej przez siebie wartości zamówienia,
uwzględniając różnice spowodowana zawarciem w cenie kwoty podatku VAT. Wynika to
wprost z brzmienia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, zgodnie z którym cenęodnosi siędo
przedmiotu zamówienia. Do ustalenia, czy cena zawarta w ofercie jest rzeczywiście ceną
rażąco niską, a oferta powinna byćodrzucona, muszązostaćwypełnione dyspozycje
przepisu art. 90 ust. 1-3 Pzp. Zgodnie z jednolitymi poglądami doktryny zwrócenie sięprzez
zamawiającego do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień(art. 90 Pzp) jest uprawnione jedynie
w sytuacji, gdy za rażąco niskąmoże byćuznana cena oferty złożonej w toku postępowania
o udzielenie zamówienia. Jednocześnie z powyższego stwierdzenia słusznie wyprowadzane
jest stwierdzenie,że nie jest uzasadnionym zwracanie siędo wykonawcy w trybie
przedmiotowego przepisu o uzasadnienie kalkulacji poszczególnych cen jednostkowych
oferty, nawet jeśli ceny te skalkulowano na bardzo niskim poziomie, ale np. z racji wyższych
cen w innych elementach oferty, taki sposób kalkulacji nie powoduje,że cena oferty jest
rażąco niska. Odwołujący powołał sięna orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej oraz
Zespołu Arbitrów, tj. wyrok z dnia 23 maja 2006 r. (sygn. UZP/ZO/0-1463/06), w którym
Zespół Arbitrów wskazał,że "nie jest uzasadnione zwracanie sięprzez zamawiającego o
wyjaśnienie kalkulacji poszczególnych cen jednostkowych oferty, nawet jeśli skalkulowano je
na bardzo niskim poziomie", wyrok z dnia 13 maja 2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 403/08) oraz
11 sierpnia 2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 765/08), w których Izba potwierdziła zakres
stosowania art. 90 ust. 1 ustawy, jak równieżprzesłanki uzasadniające zwrócenie sięprzez
zamawiającego o udzielenie wyjaśnień, do których należy koniecznośćustalenia, czy
złożona w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny. Wskazał,że w orzecznictwie KIO w sposób jednoznaczny wyjaśniono,że punktem odniesienia dla oceny, czy cena jest rażąco niska, jest jej porównanie z
wartościązamówienia powiększonąo wysokośćpodatku od towarów i usług. Porównanie
oferty odwołującego z pozostałymi ofertami, oraz kalkulacjami zamawiającego, prowadzi do
wniosku,że oferta wykonawcy Doradztwo Gospodarcze DGA SA nie zawiera rażąco niskiej
ceny. Odwołujący A zaznaczył, iżoferta ostatecznie uznana za najkorzystniejszą, podaje
cenęna niższym poziomie niżoferta DGA S.A. Mimo,że zamawiający określając cenęjako
rażąco niskąmiał na względzie cenęcałościową, to z daleko idącej ostrożności odwołujący
A odniósł siędo wysokości ceny cząstkowej dotyczącej budżetu B, którąuzasadnił
dysponowaniem własną, profesjonalnąkadrąeksperckąi nie korzystaniem z usług
podwykonawców w tym zakresie. Nadto wynagrodzenie tych osób nie jest określone
wyłącznie obsługątego jednego projektu. Okolicznośćta wpływa na stwierdzenie,że
odwołujący A posiada optymalne zasoby ludzkie i sprzętowe, Zdobyte przez lata
doświadczenie pozwoliło na wypracowanie modelu systemów szkoleniowych. Oznacza to,że niewielka cześćdedykowanego systemu tworzona jest od podstaw. W większości
wykorzystywane sągotowe i sprawdzone komponenty, które sąjedynie przystosowywane do
konkretnych potrzeb. W oparciu o ten schemat odwołujący A oszacował cenęoferty
złożonej w przedmiotowym postępowaniu. Odwołujący A przywołał poglądy doktryny i
orzecznictwa, dotyczące problematyki rażąco niskich cen ofert. Za rażąco niskącenęmoże
byćuznana cena, która jest niewiarygodna, nierealistyczna, ale odnosząca siędo całej
oferty (wyrok z dnia 6 sierpnia 2008 r., sygn. akt KIO/UZP 760/08, w którego sentencji
wskazano,że o rażąco niskiej cenie nie stanowiąskładowe części ceny, ale cena całkowita
oferty brutto). Podobne wypowiada sięna str. 305 w "Prawo zamówieńpublicznych.
Komentarz" Warszawa 2007 r., pod redakcja T. Czajkowskiego. Do zbieżnych wniosków
doszedł także Sąd Okręgowy w Poznaniu w postanowieniu z dnia 17 stycznia 2006 roku
(sygn. akt: II Ca 2194/05) wskazując,że "choćby nawet cena części oferty mogła być
uznana za rażąco niską, tożądnąmiarąnie czyni to rażąco niskiej ceny całej oferty."
Zamawiający nie może zatem opieraćsięwybiórczo na poszczególnych elementach
kalkulacyjnych, stanowiących części składowe ceny. (tak tez wyrok KIO z dnia 12 lutego
2009 roku sygn. akt: KIO/UZP 126/09). Podobnie wypowiedziała sięKIO w wyroku z dnia 6
lutego 2009 roku (sygn. KIO/UZP 109/09), w którym wyraźnie podkreślono,że oceniając
czy oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej należy braćpod uwagęceny całkowite oferty, a
nie ceny jednostkowe. Nawet jeżeli pewne części oferty czy pewna usługa mogłaby by być
uznana za rażąco niską, to nie skutkuje to jednak koniecznościąodrzucenia oferty jako
oferującej cenęrażąco niską.” Przywołał równieżorzeczenia wydane w sprawach
oznaczonych sygnaturami KIO/UZP 790/08 i KIO/UZP 794/08, gdzie podano, iżkonieczność
przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w trybie art. 90 ust. 1 i 2 Pzp zachodzi gdy:
1) szacunkowa wartośćprzedmiotu zamówienia powiększona o podatek od towarów i
usług przygotowana przez zamawiającego jest znacznie wyższa niżzaoferowana przez
wykonawcęcena brutto,
2) porównanie z innymi ofertami wskazuje znaczne różnice w wysokości cen,
3) wartośćoferty znacznie odbiega od cen rynkowych.
Zamawiający nie wskazał,że cena całej oferty odbiega od cen rynkowych lub innych
złożonych ofert, jak również, aby wartośćprzedmiotu zamówienia przygotowana przez
zamawiającego była znacznie wyższa niżoferowana przez odwołującego A. Zaoferowana
cena daje mu realne możliwości wykonania usług objętych zamówieniem i nie odbiega od
cen na tego typu usługi na rynku. W złożonych wyjaśnieniach, zaznaczał,że posiada
wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla niego, do których
zaliczył posiadanie stałego zespołu pracowników tworzących odrębny departament,
zajmujący sięzagadnieniami zbieżnymi z przedmiotem zamówienia, dysponowanie znaczną
częściągotowych własnych materiałów szkoleniowych, w zakresie zaśsamego
zarządzania ma gotowy system informatyczny. Zamawiający nie wziął także pod uwagę
faktu,że ilośći wartośćświadczonych usług pozwala odwołującemu na stopniowe
obniżanie kosztów stałych (zjawisko skali),że ugruntowana pozycja na rynku pozwala mu
nie odczuwaćdolegliwych skutków obecnego kryzysu w stopniu, który by wymuszał
podnoszenie cen i kosztów,że wieloletnie doświadczenie i stabilnośćfinansowa pozwala na
rzetelne szacowanie kosztów projektu, a jednocześnie na wyeliminowanie niepewności
skutkującej zawyżaniem kosztów "na wszelki wypadek". Dalej za istotne uznał,że na etapie
weryfikacji i oceny oferty zamawiający winien także weryfikowaćswoje szacunki ze względu
na tendencje cenowe na rynku usług o charakterze niematerialnym, intelektualnym, które są
„niewymierne'' i obecnie ich ceny mająsilnątendencjęspadkową. Zmniejsza siętakże
kalkulacjęplanowanego zysku, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Doktryna
i orzecznictwo, dotyczące zamówieńpublicznych przy ocenie zarzutu rażąco niskiej ceny
stoi na stanowisku (wyrok KIO/UZP 1492/08),że dla uznania, iżcena jest rażąco niska -
konieczne jest wykazanie, przy określonym przedmiocie zamówienia,że nie jest możliwe
wykonanie zamówienia za oferowanącenę, bez ryzyka ponoszenia strat przez wykonawcę.
Zgodnie z wyrokiem KIO (KIO/UZP 226/08) za ofertęz cenąrażąco niskąmoże byćuznana
taka oferta, której realizacja nie pozwala na utrzymanie rentowności wykonawcy, naraża
wykonawcęna straty, realizowania zadania poniżej kosztów, a fakt taki nie ma miejsca,
czego dowodzi treśćoferty oraz złożone zamawiającemu wyjaśnienie. Odwołujący A
podkreślił, iżuznanie zamawiającego, ceny oferty za rażąco niską, nie może mieć
charakteru quasi uznania dowolnego, arbitralnego, z jakim mamy do czynienia w niniejszym
przypadku. Czynności zamawiającego, który dysponujeśrodkami publicznymi pozostająw
sprzeczności z zasadąochrony zaufania obywateli do stanowionego prawa oraz z zasadą
pewności prawa. Powyższe zasady sąkonsekwencjązawartego w art. 2 Konstytucji
stwierdzenia, iżRzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym,
urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Takie rozumienie zasady zaufania
obywatela do państwa i stanowionego przez niego prawa oraz bezpieczeństwa prawnego
jednostki stało siętrwałąliniąorzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu z
dnia 2 marca 1993 r. (TK 9/92) Trybunał stwierdził, iż"pewnośćprawa oznacza nie tyle
stabilnośćprzepisów prawa (...) co możliwośćprzewidywania działańpaństwa i
związanych z nimi zachowańobywateli. Przewidywalnośćdziałańpaństwa gwarantuje
zaufanie do ustawodawcy i do stanowionego przez niego prawa" (OTK w 1993 r., cz. I, poz.
6, s. 70), zaśw orzeczeniu z 24 maja 1994 r. (TK 1/94) Trybunał, odwołując siędo
orzecznictwa Sądu Najwyższego (IPR 1/91 oraz I PRN 34/91) eksponuje wynikający z
zasady zaufania w stosunkach miedzy obywatelem a państwem, niezbędnego dla
zapewnienia bezpieczeństwa prawnego jednostki, obowiązku lojalnego postępowania
państwa wobec jednostki (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2000 r.,
P 3/00, OTK 2000/5/138). Uzasadniając pod względem prawnym i faktycznym swoje
stanowisko w zakresie zasadności odrzucenia oferty odwołującego A, zamawiający
ograniczył sięjedynie, do przywołania podstawy prawnej odrzucenia oferty, powołując sięna
art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, jednocześnie przedstawiając
jedynie stan faktyczny i przebieg postępowania. W zakresie merytorycznej oceny złożonych
wyjaśnieństwierdzono jedynie,że sąone niewystarczające i nie wykazująw sposób
bezsporny, iżzaproponowana cena nie jest rażąco niska. W związku z powyższym
zamawiający uznał,że oferta złożona przez odwołującego A podlega odrzuceniu zgodnie z
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, ponieważzawiera rażąco niskącenę. Zamawiający nie odniósł się
do złożonych wyjaśnień, nie ocenił argumentów w zakresie zaistnienia wyjątkowo
sprzyjających warunków wykonywania zamówienia, Nie wskazał jakim wyjaśnieniom nie dał
wiary i które z przedstawionych wyjaśnieńuznał za niewystarczające, a przede wszystkim
zaśdlaczego uznał,że oferta Doradztwa Gospodarczego DGA S.A. zawiera rażąco niską
cenę, skoro jest ona wyższa od ceny zaproponowanej przez konkurentów, których oferty z
tej przyczyny nie zostały odrzucone. Z uwagi zatem na fakt bezsporny,że ta cena nie była
najniższa (była nawet wyższa - obiektywnie od oferty ostatecznie uznanej za
najkorzystniejszą) zarzucił,że uzasadnienie nie jest należyte i nie odnosi siędo sytuacji
odwołującego A. W tym teżwzględzie uzasadnienie nie sprostało wymogom stawianym art.
92 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 1 Pzp, przez faktyczny brak możliwości kontroli decyzji
zamawiającego. Wykonawca bowiem nie ma koniecznej wiedzy jaki proces myślowy
kierował zamawiającym do stwierdzenia,że oferta opiewająca na cenę4 920 075,00 zł.
(oferta odwołującego) jest rażąco niska w porównaniu z ofertąwygrywającą, tj. opiewającą
na kwotę4 202 950,00 zł. oraz w stosunku do ceny szacunkowej określonej w ogłoszeniu o
zamówieniu 6 138 315,44 zł. Takie postępowanie w ocenie odwołującego A, w sposób
oczywisty narusza zasady Prawa zamówieńpublicznych, w tym zasadęrównego
traktowanie i uczciwej konkurencji, albowiem uniemożliwia wykonawcy podnoszenie
zarzutówściśle opierających sięna przesłankach przyjętych przez zamawiającego, które
winny wynikaćz art. 90 ust. 2 Pzp. Lakonicznośćkwestionowanego uzasadnienia skłoniła
odwołującego A do domniemania, iżzamawiający albo w ogóle zaniechał oceny złożonych
wyjaśnieńalbo dokonał tej oceny w sposób nienależyty. Jak wskazująpoglądy orzecznictwa
w tym zakresie "tylko wtedy, gdy Zamawiający wykaże rażące zaniżenie ceny w stosunku do
czynników obiektywnych i odrzuci ofertęmożna mówićo zachowaniu wymagań
przewidzianych w art. 90 ust. 1-3 Pzp, "(tak wyrok KIO z dnia 2 kwietnia 2008 r. sygn. akt:
KIO/UZP 273/08). Tym samym, w sytuacji kiedy wykonawca złożył obszerne wyjaśniania,
które obiektywnie mogąstanowićdla zamawiającego podstawędo oceny w zakresie
istnienia rażąco niskiej ceny, to na zamawiającym spoczywa ciężar dowodzenia faktu
istnienia tej rażąco niskiej ceny, (tak teżwypowiedział sięwyrok Zespołu Arbitrów z dnia 31
sierpnia 2005 roku sygn. UZP/ZO/O-2355/07 - w którym powołano sięna dyspozycje art. 6
K.c. w zakresie rozkładu ciężaru dowodu). Zamawiający nie odniósł siędożadnego
argumentu wykonawcy stawianego w przesłanych wyjaśnieniach. Nadto w wezwaniu do
wyjaśnienia czynników mających wpływ na wysokośćceny, zamawiający domagał się
dokumentów uzasadniających zaproponowanącenę. Wświetle przepisów Pzp oraz
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich możeżądaćzamawiając od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane, takieżądanie, w opinii odwołującego A, należało uznaćza
niedopuszczalne. Art. 90 ust. 3 Pzp stanowi jedynie o dowodach, nie wspominając o tym,że
mająto byćwyłącznie dokumenty. Złożone wyjaśnienia szczegółowe, (do których
zamawiający w ogóle sięnie odniósł) oraz załączone referencje, w pełni winny rozwiać
jakiekolwiek wątpliwości. Celem postępowania wyjaśniającego jest wyeliminowanie z
postępowania wykonawców niewiarygodnych z uwagi na proponowane ceny. Cel ten może
byćzrealizowany jedynie na podstawie prawdziwych i rzetelnych wyjaśnieńwykonawcy, do
których mogąbyćzałączone dowody. Podstawowym zabezpieczeniem rzetelności
przedkładanych wyjaśnieńjest odpowiedzialnośćwykonawcy za ich treść. Odwołujący A
zwrócił uwagęna rolęodpowiedzialności karnej wykonawcy za czyn zabroniony z art. 297 §
1 Kodeksu karnego, tj. za przedłożenie nierzetelnego oświadczenia mającego istotne
znaczenie dla uzyskania zamówienia publicznego. Z art. 90 ust. 2 Pzp nie wynika expressis
verbis obowiązek przedłożenia dowodów wraz z wyjaśnieniami, w konsekwencji nie wynika
prawo zamawiającego dożądania dowodów, potwierdzających wyjaśnienia wykonawcy,
natomiast wykonawca, udzielając wyjaśnień, może takie dowody złożyć, a wówczas
zamawiający będzie zobowiązany, oceniając wyjaśnienia, wziąćpod uwagęich podparcie
stosownym dowodem (tak m.in. W. Dzierżanowski, Komentarz do art. 90 ustawy z
29.1.2004 r. Prawo zamówieńpublicznych Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163), LEX/el.
2007). Dalej odwołujący A wywodził, iżz art. 90 ust. 3 Pzp wynika, iżpodstawęodrzucenia
oferty, bez jej ostatecznej merytorycznej oceny, stanowi jedynie brak złożenia wyjaśnień, a
nie dowodów, Podstawęodrzucenia oferty należy rozpatrywaćw korelacji z art. 89 ust. 1 pkt
4 Pzp, z którego wynika, iżzamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia. Przedmiotowa podstawa odrzucenia opiera się
na założeniu,że oferta zawiera rażąco niskącenę, a więc dochodzi tu do pozytywnego
potwierdzenia tego stanu rzeczy na podstawie ustaleńfaktycznych, poczynionych na bazie
materiału dowodowego zebranego w postępowaniu. Stosownie do art. 90 ust. 3 Pzp
zamawiający obowiązany jest odrzucićofertę, gdy wykonawca nie złożył wyjaśnień, albo
jeżeli dokonana ocena wyjaśnieńwraz z dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta
zawiera rażąco niskącenę. Gdy wykonawca złożył wyczerpujące wyjaśnienia, które
obiektywnie mogądla zamawiającego stanowićpodstawędo oceny w zakresie istnienia
rażąco niskiej ceny, należy zdaniem odwołującego A, wówczas przyjąć,że zgodnie z art. 6
K c., to na zamawiającym ciąży obowiązek udowodnienia faktu istnienia rażąco niskiej ceny.
Brak było zanegowania przez zamawiającego,że przedstawione czynniki nie mająwpływu
na wysokośćceny oferty, w kierunku redukcji wysokości tej ceny. W przypadku zatem, gdy
zamawiający, mimo otrzymanych wyjaśnień, dalej ma wątpliwości co do ceny oferty,
zdaniem odwołującego A, winien ponownie zwrócićsięo wyjaśnienie interesujących go
elementów tej oferty. Ostatecznie wskazał,że art. 90 ust. 1 Pzp nakazuje, w sytuacjach
podejrzenia oferowania usługi za rażąco niskącenę, zwrócenie siędo wykonawcy w formie
pisemnej o wyjaśnienie tej okoliczności. Zgodnie z treściąart. 78 § 1 K.c. do zachowania
pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na
dokumencie obejmującym treśćoświadczenia woli. Przesłanie pisma faksem w dniu 16
czerwca 2009 r. wymogu tego nie spełnia, z czego wywiódł wniosek,że nie został
skutecznie wezwany do złożenia stosownych wyjaśnień. Pogląd ten znajduje także oparcie
w piśmiennictwie ( Jerzy Pieróg Prawo zamówieńpublicznych. Komentarz wyd. 9 z 2009 r.
wyd. C.H.BECK str. 308 Nb. 3 oraz wyrok Sadu Najwyższego z dnia 23 listopada 2007 r.
sygn. akt: IV CSK 228/07 stwierdzający,że "przesłanie treści oświadczenia woli faksem
spełnia jedynie warunki uprawdopodobnienia za pomocąpisma"). Wobec powyższego,
podążając za treściąart. 58 § 1 K.c., odwołujący A stwierdził, iż"czynnośćprawna
sprzeczna z prawem alba mająca na celu obejście ustawy jest nieważna." Wświetle art. 5
k.c. nie można czynićze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno -
gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. W
konkluzji odwołujący A podtrzymał stawiane zarzuty i wnioski.
Odwołujący B - WYG International Sp. z o.o. zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust 1 ustawy Pzp przez niezachowanie zasady równego traktowania wykonawców;
2) art. 89 ust 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust 3 ustawy Pzp przez błędnąocenęzłożonych
wyjaśnieńw zakresie zaproponowanej ceny;
3) art. 90 ust 3 ustawy Pzp przez uznanie,że oferta zawiera rażąco niskącenę;
4) art. 92 ust 1 pkt 2 Pzp przez zaniechanie przekazania odwołującemu B informacji o
faktycznych przyczynach odrzucenia jego oferty, tj. uznania ceny za rażąco niską, co
uniemożliwia prawidłowe skorzystanie ześrodków ochrony prawnej.
Odwołujący B wniósł o:
1) przekazanie pełnego wymaganego prawem uzasadnienia odrzucenia oferty;
2) unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3) unieważnienie czynności odrzucenia złożonej oferty;
4) powtórzenie czynności badania i oceny ofert;
5) dokonanie czynności ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu zarzutów protestu odwołujący B powołał sięna doznany uszczerbek
interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia. Podał,że pismem z dnia 19 czerwca 2009 r.
złożył stosowne wyjaśnienia, które zostały zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
Zamawiający nie uznał wyjaśnieńza wystarczające i na podstawie art. 89 ust 1 pkt 4 w
związku z art. 90 ust 3 ustawy Pzp odrzucił ofertę. Stosownie do art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy
Pzp, zamawiający odrzuca ofertęjeżeli zawiera rażąco niskącenęw stosunku do
przedmiotu zamówienia. Przed odrzuceniem oferty powinien wezwaćwykonawcędo
stosownych wyjaśnień, o których mowa w art. art. 90 ust. 1 Pzp. Taki tryb został
zastosowany. Jednakże w treści pisma informującego o odrzuceniu oferty, zamawiający nie
podał, jakim wyjaśnieniom nie dał wiary i które uznał za niewystarczające i dlaczego uznał,że oferta odwołującego B zawiera rażąco niskącenę. Tym samym, zdaniem odwołującego
B do chwili uzyskania wymaganego prawem uzasadnienia czynności odrzucenia oferty
(zgodnie z art. 92 ust 1 pkt 2 Pzp), nie ma on możliwości złożenia protestu na wszystkie
czynności i zaniechania zamawiającego, związane z odrzuceniem oferty. Odwołujący B
podkreślił, iżjego wyjaśnienia zawierająwszystkie elementy, o których mowa w art. 90 ust 2
ustawy Pzp i wskazująw sposób bezsporny,że zaoferowana cena za realizacjęprzedmiotu
zamówienia nie jest rażąco niska. Zamawiający zaniechał oceny szeroko złożonych
wyjaśnieńlub ocenił je uchybiając przepisom, w szczególności nie ocenił ich treści pod
kątem widzenia 90 ust 2 ustawy Pzp, tj. oszczędności metody wykonania zamówienia,
wybranych rozwiązańtechnicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania
zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu oraz wpływu pomocy
publicznej, udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. Podkreślił, iżzłożył wyczerpujące
wyjaśnienia wskazujące,że zaoferowana cena nie jest rażąco niska z uwzględnieniem
wszystkich czynników, które miały wpływ na zaproponowanącenę. Odwołujący B przytoczył
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej i Zespołów Arbitrów wskazujące,że ustalenie
rażąco niskiej ceny dotyczy ceny oferty w całości, a nie poszczególnych jej składników.
Odwołujący B podkreślał, iżw przypadku przedstawienia wyjaśnieńodnoszących siędo
podejrzenia ceny rażąco niskiej to na zamawiającym spoczywa obowiązek udowodnienia,że wyjaśnienia te nie usuwająwątpliwości, iżoferta winna byćodrzucona. Pogląd taki wynika
np. z wyroku Zespołu Arbitrów z 31.8.2005 r. (UZP/ZO/0-2355/05), który wskazuje, iż
zamawiający winien podaćargumenty faktyczne, gdyżnie jest wystarczające powołanie się
na treśćart. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówieńpublicznych,
stwierdzające jedynie,że złożona oferta zawiera rażąco niskącenę. W przedmiotowym
postępowaniu doszło w ocenie odwołującego B do naruszenia przez zamawiającego art. 90
ust 3 ustawy Pzp, gdyżwżaden sposób zamawiający zarzucając złożenie oferty
zawierającej rażąco niskącenęnie zanegował twierdzeńwykonawcy, iżwymienione w
wyjaśnieniu czynniki cenotwórcze obiektywnie wpływająna poziom ceny oferty lub mogą
obiektywnie redukowaćgo w stopniu przyjętym w kalkulacji. W podsumowaniu podtrzymał
przedstawione zarzuty i wnioski.
Odwołujący C – wykonawca SEKA S.A. W proteście zarzucił zamawiającemu
naruszenie przepisów:
1) art. 7 ust. 1 Pzp przez dokonanie oceny ofert z uchybieniem zasadzie równego
traktowania wykonawców i zastosowaniem niejednakowych kryteriów przy ocenie zarzutu
rażąco niskiej ceny postawionego poszczególnym wykonawcom, którzy złożyli oferty w
postępowaniu;
2) art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp przez przyjęcie, iżodwołujący C nie złożył wymaganych w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia dokumentów na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu;
3) art. 26 ust. 3 Pzp przez nie wezwanie do złożenia we wskazanym przez zamawiającego
terminie wymaganych dokumentów, braku faktycznych i prawnych podstaw do takiego
zaniechania;
4) art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp przez odrzucenie oferty nie zawierającej rażąco niskiej ceny;
5) art. 90 ust. 3 Pzp przez przyjęcie,że złożone przez odwołującego C wyjaśnienia co do
zarzutu rażąco niskiej ceny potwierdzająten zarzut;
6) art. 91 ust. 1 Pzp przez dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty z naruszeniem
kryteriów oceny ofert określonych w SIWZ
Odwołujący C - wniósł o:
1) powtórzenie czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej;
2) przywrócenie go do udziału w postępowaniu i dokonanie wyboru złożonej oferty jako
najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu zarzutów protestu podał,że został wykluczony z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, z uzasadnieniem, iżnie spełnił wymogu określonego w §
5 ust. 1 SIWZ dotyczącego posiadania doświadczenia niezbędnego do wykonania
przedmiotowego zamówienia. Zdaniem zamawiającego nie zaistniały przesłanki do
wezwania odwołującego C do uzupełnienia brakujących lub błędnych dokumentów na
podstawie art. 26 ust. 3 Pzp, wobec uznania,że złożona oferta zawiera rażąco niskącenę.
Odwołujący C powołał sięna uszczerbek interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia.
Podkreślił, iżjego oferta jako ważna i zawierająca najniższącenę, która wraz z punktacją
uzyskanąza drugie kryterium, powinna zostaćwybrana jako najkorzystniejsza. Zamawiający
uznał złożone szczegółowe wyjaśnienia za niewystarczające i nie wykazujące w sposób
bezsporny, iżzaproponowana przez odwołującego C cena nie jest rażąco niska. Dokonał
zatem oceny wyjaśnieńsposób arbitralny i odrzucił je, ograniczając sięjedynie do ogólnych
stwierdzeń, nie przedstawił jakiegokolwiek zarzutu w stosunku do którejkolwiek z pozycji
wyjaśnieńprzedłożonych przez odwołującego C, czy teżdo całości kalkulacji ceny
ofertowej. Postępowanie takie, w ocenie odwołującego C stanowi jednoznaczne naruszenie
art. 90 ust. 3 Pzp, który pozwala zamawiającemu na odrzucenie oferty wykonawcy tylko
wtedy, gdy dokonana ocena wyjaśnieńpotwierdza,że oferta zawiera rażąco niskącenę. W
przedmiotowej sprawie stanowisko zamawiającego odnośnie wyjaśnień, takiej oceny nie
zawiera, a zatem brak było podstaw do odrzucenia oferty odwołującego C z uwagi na nie
spełnienie przesłanki ustawowej, zawartej w art. 90 ust. 3 Pzp. Wskazał,że zamawiający
naruszył art. 7 ust. 1 Pzp, ponieważstawiając zarzut rażąco niskiej ceny ofercie
odwołującego, jednocześnie dokonał wyboru jako oferty najkorzystniejszej, zawierającej
cenęwyższątylko o 4.16% niżcena zaproponowana przez odwołującego C. Dodał,że za
rażąco niskązamawiający uznał równieżcenęzawartąw ofercie jednego z wykonawców
biorących udział w przedmiotowym postępowaniu, która była wyższa niżcena w ofercie
uznanej za najkorzystniejszą. Takie postępowanie, w opinii odwołującego Cświadczy o
nierównym traktowaniu wykonawców biorących udział w przedmiotowym postępowaniu i
całkowitym nie zrozumieniu istoty zarzutu rażąco niskiej ceny. Wprawdzie zarzut rażąco
niskiej ceny należy odnosićdo możliwości zrealizowania przedmiotu zamówienia, to jednak
ze względu na sposób postępowania zamawiającego, nie można pomijaćwysokości cen
ofertowych zaproponowanych przez poszczególnych wykonawców. Zamawiający uznał
bowiem,że przedmiotowe zamówienie można wykonaćza 4 202 950,00 zł., a nie można go
wykonaćza 4 034 838,40 zł. czyli za kwotęo 168 111,60 zł. niższą, co daje różnicęrzędu
zaledwie kilkudziesięciu złotych na jednąszkolonąosobę. Podkreślił, iżnie istniejąi nie
zostały przez zamawiającego wskazaneżadne racjonalne przesłanki pozwalające stwierdzić,
iżnie jest możliwe wykonanie przedmiotowego zamówienia publicznego za zaproponowaną
cenę. Reasumując, zarzucił,że wszelkie działania zamawiającego w zakresie
rozpoznawania zarzutu rażąco niskiej ceny miały na celu nieuprawnione promowanie
wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą. Wobec braku przesłanek
do stawiania zarzutu rażąco niskiej ceny wobec oferty odwołującego C, uznał iżbrak było
równieżfaktycznych i prawnych podstaw do odrzucenia jego oferty. W konsekwencji
zamawiający był zobligowany, w przypadku uznania za niewystarczające lub błędne
dokumentów złożonych w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu,
do wezwania odwołującego C do uzupełnienia tych dokumentów w wyznaczonym terminie,
a zaniechanie takich działaństanowi naruszenie art. 26 ust. 3 Pzp. Niezależnie od
powyższego odwołujący C podniósł,że dokonana przez zamawiającego ocena
dokumentów, potwierdzających spełnienie warunków w udziału w postępowaniu była błędna.
Zgodnie z postanowieniami SIWZ wymagane doświadczenie wykonawców, ubiegających
sięo udzielenie zamówienia publicznego miało dotyczyćzrealizowania dwóch usług
szkoleniowych lub szkoleniowo-doradczych dla przedsiębiorców i ich pracowników
określonej wartości i dla określonej liczby osób. Nie ma zatem wątpliwości,że adresatem
szkoleńobjętych przedmiotowym zamówieniem nie jest zamawiający tylko osoby trzecie. W
konsekwencji wymagane doświadczenie ma dotyczyćrealizacji szkoleńna rzecz
przedsiębiorców i ich pracowników. Zamawiający zarzuca,że jedynie jedno szkolenie z
przedłożonego wykazu (poz. 1) zrealizowane na rzecz zamawiającego spełnia wymogi
postawione w SIWZ. Pozostałe nie spełniają, bądźwymogu wartościowego (poz. 4), bądź
nie były usługami w rozumieniu Pzp (poz. 2-3). Zamawiający stoi na stanowisku,że w
przypadku realizacji projektów finansowanych ześrodków pochodzących z Unii
Europejskiej, gdzie beneficjent jest w całości autorem warunków realizacyjnych
(merytorycznych), nie mamy do czynienia ze zleceniem. Beneficjent jest rozliczany z
finansowo-rzeczowych postępów realizacji projektu, a nie ma merytorycznego nadzoru nad
realizacjązamówienia. Odwołujący C nie zgodził sięze stanowiskiem zamawiającego,
ponieważusługi wymienione w poz. 2-3 wykazu były równieżzrealizowane na rzecz
zamawiającego, stąd posiada on szczegółowąwiedzęo zasadach na jakich były
wykonywane te usługi, Nie może zatem twierdzić,że nie jest mu znana treśćumowy o
dofinansowanie projektu w ramach sektorowego programu operacyjnego rozwój zasobów
ludzkich 2004-2006. Z treści tej umowy wynika,że nadzór sprawowany nad wykonawcą
usługi ma równieżcharakter merytoryczny. Ponadto ewentualne różnice w wykonywaniu
usług wymienionych w poz. 1 oraz poz. 2-3 wykazu nie mająistotnego znaczenia, ze
względu na wymogi dotyczące doświadczeniażądanego od wykonawców w przedmiotowym
postępowaniu. Potwierdził to równieżsam zamawiający wystawiając odwołującemu C
referencje odnośnie trzech usług wymienionych w poz. 1-3 wykazu. Zaznaczył, iż
praktycznie jednobrzmiąca treśćtych referencji wskazuje,że zamawiający nie różnicował
doświadczenia wynikającego z realizacji usług szkoleniowych prowadzonych w ramach
poszczególnych projektów. Okoliczności te wskazują, zdaniem odwołującego C na
niezasadnośćzastrzeżeńzamawiającego, co do usług wykazanych w celu potwierdzenia
spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Za niezasadne uznał także twierdzenie
zamawiającego o nie spełnieniu definicji usługi przez usługi wymienione w poz. 2-3 wykazu,
albowiem definicja zawarta w art. 2 pkt 10 Pzp, jest wystarczająco szeroka, by znalazły sięw
niej usługi wykonywane przez odwołującego C. Ponadto by potwierdzićdoświadczenie
niezbędne do wykonania zamówienia, wykonawca nie musi wykazywaćusług realizowanych
w trybie zamówienia publicznego. Wystarczającym jest potwierdzenie faktu wykonywania
usług danego rodzaju, wartości i wielkości, co odwołujący C uznał za spełnione. W
podsumowaniu stwierdził, iżprzedstawiona argumentacja poświadcza,że w przedmiotowym
postępowaniu zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem
obowiązujących go kryteriów oceny ofert.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 3 sierpnia 2009 r. do postępowania wywołanego
wniesionymi protestami przystąpił w dniu 5 sierpnia 2009 r. wybrany wykonawca
konsorcjum: Firma 2000 Sp. z o.o. oraz Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o., który
poparł stanowisko zamawiającego, wnosząc jednocześnie o utrzymanie czynności wyboru
jego oferty do realizacji zamówienia. Powołał sięna interes prawny gdyżuwzględnienie
protestów pozbawia go możliwości uzyskania zamówienia. Przytoczył poglądy orzecznictwa
w odniesieniu do problematyki rażąco niskiej ceny oferty, polemizując z twierdzeniami
ponoszonymi w protestach. Ponadto podał wyliczonąprzez siebie punktacjęcałkowitą
oceny złożonych ofert według kryteriów SIWZ.
W odniesieniu do protestu odwołującego A Doradztwo Gospodarcze DGA SA,
przystępujący stwierdził, iżtwierdzenia odwołującego A sąniespójne i wzajemnie się
wykluczają. Oferta odwołującego A nie może zostaćwybrana, bo zajmuje drugąpozycję.
Przystępujący stwierdził, iżodwołujący A nie może wykorzystywaćmateriałów, które tworzył
na potrzeby innych postępowańz racji przeniesienia praw autorskich. Zdaniem
przystępującego, zamawiający nie był zobowiązany podawaćuzasadnienia decyzji o
odrzuceniu oferty odwołującego A, z tej przyczyny iżwyjaśnienia zostały objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa.
W odniesieniu do protestu odwołującego B - WYG International Sp. z o. o.,
przystępujący stwierdził,że uzasadnienie odrzucenia oferty zostało należycie przedstawione.
Przygotowanie wyjaśnieńz uwzględnieniem normy art. 90 ust. 2 Pzp, nie jest wystarczające,
albowiem przepis ten przez użycie wyrazu „w szczególności” odnosi siędo okoliczności nie
tylko w nim wymienionych.
W odniesieniu do protestu odwołującego C - SEKA S.A., przystępujący stwierdził, iż
zamawiający uznał,że przedmiotowego zamówienia nie można wykonaćza cenęoferowaną
przez przystępującego – 4 202 950,00 zł. ani za cenępodanąprzez odwołującego C –
4 034 838,00 zł. Dopiero należyte wyjaśnienia wraz z załączonymi dokumentami
potwierdziły,że przystępujący jest w stanie zrealizowaćusługęza wskazanącenę, natomiast
wyjaśnienia złożone przez odwołującego C, tej okoliczności nie potwierdziły, zatem
bezprzedmiotowe, w ocenie przystępującego było wzywanie do uzupełnienia błędnych
dokumentów, złożonych przez odwołującego C.
Pismami doręczonymi dnia 13 sierpnia 2009 r. zamawiający oddalił wniesione
protesty, podtrzymał argumentacjęprzywołanąw zawiadomieniu o odrzuceniu ofert,
wymienił wykonawców, którzy złożyli oferty wraz z podaniem proponowanych cen. Powołał
sięna okoliczność, iżbezpośrednio przed otwarciem ofert podał kwotęjakązamierzał
przeznaczyćna realizacjęzamówienia. Kwota ta - 6 138 315,44 zł. widniała w protokole z
postępowania, udostępnionym wykonawcom oraz w opublikowanym ogłoszeniu o
zamówieniu, zatem zarzuty w zakresie wadliwego oszacowania przedmiotu zamówienia
uznał za spóźnione, tak samo jak zarzuty odnoszące siędo samej czynności wezwania do
złożenia wyjaśnień. Przedstawił równieżprzebieg postępowania, wyjaśnił, iżz uwagi na
zanotowane różnice odbiegające o co najmniej 15% od wartości szacunkowej, wzywał
wykonawców do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90 ust. 1 Pzp. W przekonaniu
zamawiającego kwestięrażąco niskiej ceny należy odnosićdo wartości szacunkowej
zamówienia, a nie do cen ofertowych wszystkich wykonawców. Zamawiający przytoczył
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej oraz Sądów Okręgowych na poparcie swoich
twierdzeń. Podkreślił, iżciężar dowodu wykazania,że cena oferty nie jest rażąco niska
spoczywa na wykonawcy, do którego zżądaniem wyjaśnienia elementów oferty mających
wpływ na wysokośćceny, zwróci sięzamawiający. Dodał,że art. 90 ustawy Pzp ma na celu
zabezpieczaćzamawiającego przed ryzykiem niewykonania lub nienależytego wykonania
zamówienia. Z tego względu ma on prawo nie przyjąćwyjaśnień, o ile uzna je za
niewystarczające. Zaznaczył,że z przytoczonego orzecznictwa, między innymi z wyroku
Sądu Okręgowego w Warszawie sygn. akt V Ca 1112/04 z 22 czerwca 2004 r. - z art. 90 ust.
3 Pzp wynika, iżzamawiający podejmuje decyzjęco do rażąco niskiej ceny nie tylko na
podstawie wyjaśnieńwykonawcy, lecz równieżna podstawie dowodów. Przyznał,że
protesty zostały wniesione w terminie, a wykonawcy wykazali interes prawny, jako
materialnoprawnąprzesłankęwarunkującąkorzystanie ześrodków ochrony prawnej.
Zamawiający zaprzeczył zarzutom naruszenia wskazanych w protestach przepisów ustawy
Prawo zamówieńpublicznych.
Poza ogólnymi wywodami, wyżej przytoczonymi, zawartymi we wszystkich
rozstrzygnięciach, podał następującąargumentację.
W odniesieniu do zarzutów protestu wniesionego przez odwołującego A - Doradztwo
Gospodarcze DGA S.A., zamawiający stwierdził, iżprzedstawionych wyjaśnieńnie można
uznaćza wyczerpujące, między innymi dlatego,że odwołujący A nie przedstawiłżadnych
kalkulacji ceny, zwłaszcza w zakresie komponentu B i C oraz nie załączyłżądnych dowodów
uzasadniających zaproponowanącenę. Podniósł, iżnie ma obowiązku wskazywania, którym
wyjaśnieniom odmówił wiarygodności. Wyjaśnienia nie były kompletne, nie odnosiły siędo
całości przedmiotu zamówienia, a ponadto nie zostały złożone dowody na potwierdzenie
prawdziwości złożonych wyjaśnień. Zamawiającyżądał „dokumentów,” mając na myśli
„dowody,” z czego wynika, iżnie uchybił przepisom rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów. Zamawiający nie zgodził sięz argumentacjąodwołującego Doradztwo
Gospodarcze DGA S.A.,że prócz porównania proponowanych cen do wartości szacunkowej
winien także porównywaćceny ofertowe wykonawców. Zarzut niewłaściwej formy, to jest
wezwania do złożenia wyjaśnieńdrogątelefaksową, a nie w korespondencji pisemnej,
został uznany za spóźniony.
W odniesieniu do zarzutów protestu wniesionego przez odwołującego B - WYG
International Sp. z o.o. zamawiający stwierdził, iżnie została przedstawiona kalkulacja
komponentu B oraz nie zostały załączoneżadne dowody uzasadniające oferowanącenę.
Zamawiający ocenił, iżzłożone wyjaśnienia były zbyt ogólnikowe i niekonkretne, zatem ich
przyjęcie naruszyłoby art. 90 ust. 2 Pzp. Podkreślił, iżpodał uzasadnienie prawne i faktyczne
odrzucenia oferty odwołującego B, a nie ma obowiązku udowadnienia wykonawcy,że
proponowana cena jest rażąco niska.
W odniesieniu do zarzutów protestu odwołującego C - SEKA S.A. zamawiający
stwierdził, iżzostało przedłożone pismo przewodnie z załączonątabelką, przez nikogo nie
podpisaną. Niewystarczające jest przedstawienie jakichkolwiek wyjaśnień. Wykonawcy winni
złożyćwyjaśnienia odpowiednio umotywowane, potwierdzające,że zaoferowana cena nie
jest dumpingowa, wraz z wykazaniem dowodami. Samych wyjaśnieńnie można uznaćza
obiektywne, gdyżsąskładane przed podmiot jak najbardziej zainteresowany w sprawie.
Wykonawca SEKA S.A. nie złożył wyjaśnień- jakie czynniki miały wpływ na zaproponowaną
cenę, np. czy ma on wynegocjowane szczególne rabaty z kontrahentami czy teżz
podwykonawcami. Zamawiający podtrzymał stanowisko, iżodwołujący SEKA S.A. nie spełnił
warunków udziału w postępowaniu, gdyżw poz. 2-3 wykazu wskazał realizacjęprojektów
”samodzielny księgowy bilansista” i „kurs dla specjalistów personalnych i działu kadr” oraz
załączył pisma wystawione przez samego zamawiającego, potwierdzające należyte i
rzetelne wykonanie projektu. Zdaniem zamawiającego, poświadczenie to nie może być
traktowane jako referencje, gdyżz pism tych wynika tylko i wyłącznie,że SEKA S.A.
zrealizowała projekt, a nie usługęszkoleniową. Nie wynika,że wymieniony wykonawca w
ramach projektu przeprowadził szkolenia oraz,że zrobił to należycie. Przedmiotem umów
było określenie zasad przyznaniaśrodków finansowych, zaśszkolenia były wykonywane na
podstawie odrębnych umów zawartych bezpośrednio z przedsiębiorcami delegującymi
swoich pracowników i tylko tym przedsiębiorcom należy przypisaćmiano zamawiających,
którzy jedynie byli władni potwierdzić, iżusługi szkoleniowe przeprowadzone zostały
należycie.
W posumowaniu rozstrzygnięćprotestów, zmawiający stwierdził, iżpowody
odrzucenia ofert protestujących wykonawców podał w powiadomieniu z dnia 24 lipca 2009 r.
wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym podjętych czynności, zatem nie jest
zobowiązany udowadniaćwykonawcom, których oferty zostały odrzucone,że cena przez
nich zaoferowana jest rażąco niska. Zamawiający utrzymywał,że nie miałżądnych podstaw
do uznania, iżkwestionowane oferty nie zawierająrażąco niskiej ceny, zatem był
zobowiązany uznaćje za podlegające odrzuceniu. We własnej ocenie, nie naruszył
przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4, art. 90 ust. 3 oraz art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Zdaniem
zamawiającego, skoro wezwał wszystkich wykonawców do wyjaśnieńdotyczących ceny ich
ofert, tym samym wykazał, iżrówno traktował wszystkich uczestników przetargu, zgodnie z
regułami art. 7 ust. 1 Pzp. W wyniku przeprowadzonej oceny złożonych wyjaśnieńuznał, iż
tylko dwóch wykonawców wyjaśniło prawidłowośći rzetelnośćzaoferowanej ceny,
przedstawiając na to dowody. Zamawiający wywodził, iżzarzut dotyczący wyboru
najkorzystniejszej oferty nie został skonkretyzowany, albowiem, protestujący wykonawcy
poprzestali na przytoczeniu treści przepisu art. 91 ust. 1 Pzp, a nie przedstawili uzasadnienia
faktycznego, wobec czego podnosił, iżdo tak przedstawionego zarzutu nie jest w stanie się
odnieść. Wybór oferty konsorcjum FIRMA 2000 Spółka z o. o. i „Policy & Action Group
Uniconsult” Spółka z o. o., jako nie podlegającej odrzuceniu, uznał za właściwy.
Zamawiający dodał,że nie miał obowiązku wskazywać, którym wyjaśnieniom wykonawców
dał wiarę, a którym jej odmówił. W przekonaniu zamawiającego wystarczyło dla odrzucenia
ofert, iżwyjaśnienia nie były kompletne, nie odnosiły sięw całości do przedmiotu zamówienia
oraz nie zostały poparte dowodami dla wykazania prawdziwości złożonych wyjaśnień.
W dniu 21 sierpnia 2008 r. zostało wniesione odwołanie przez odwołującego A -
Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., z kopiąprzekazanązamawiającemu w tym samym
terminie, w którym zarzuty protestu zostały podtrzymane w całości, wrazżądaniami
nakazania zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego A;
2. unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
3. przeprowadzenia ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego A;
Ponadto odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i orzeczenie zwrotu poniesionych
kosztów postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu odwołania, odwołujący A ponowił całąargumentacjęprotestu oraz dodał
i szczególnie podkreślił, iżzamawiający zarzucił ofercie odwołującego (łączna cena
4 920 075,00 zł. rażąco niskącenę, po czym dokonał wyboru oferty konsorcjum FIRMA
2000 Spółka z o. o. i „Policy & Action Group Uniconsult” Spółka z o. o., którego cena
4 202 950,00 zł. była jeszcze niższa ażo kwotę717 125,00 zł. W opinii Odwołującego A,
wskazane wady postępowania skutkowały bezpodstawnym odrzuceniem złożonej oferty oraz
wywarły wpływ na wynik postępowania przez wybór wykonawcy, którego oferta nie była
najkorzystniejszą
według kryteriów określonych specyfikacjąistotnych
warunków
zamówienia.
W dniu 21 sierpnia 2008 r. zostało wniesione odwołanie przez odwołującego B –
WYG International Sp. z o.o., z kopiąprzekazanązamawiającemu w tym samym terminie, w
którym zarzuty protestu zostały podtrzymane w całości wraz zżądaniem nakazania
zamawiającemu:
1) podania pełnego uzasadnienia odrzucenia oferty odwołującego B;
2) unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
3) unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego B;
4) powtórzenie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odnosząc siędo stanowiska zamawiającego w rozstrzygnięciu protestu, odwołujący B
ponowił argumentacjęprotestu i dodatkowo podał,że zamawiający nie uzasadnił jakim
wyjaśnieniom w odniesieniu do zarzutu niskiej ceny odmówił wiarygodności i dlaczego uznał,że złożona oferta zawiera rażąco niskącenę. W opinii odwołującego B złożone wyjaśnienia
zawierająwszystkie elementy, o których mowa w art. 90 ust. 2 Pzp i wskazująw sposób
bezsporny,że zaoferowana cena za realizacjęprzedmiotu zamówienia nie jest rażąco niska.
Działania zamawiającegoświadcząo zaniechaniu analizy złożonych wyjaśnieńi oceny ich
treści w zestawieniu z przesłankami określonymi w art. 90 ust. 2 Pzp. Zamawiający
zarzucając odwołującemu B podanie rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu
zamówienia nie zanegował twierdzeńwykazujących, iżwymienione czynniki cenotwórcze
wpływająna cenęoferty.
W dniu 21 sierpnia 2008 r. zostało wniesione odwołanie przez odwołującego C -
SEKA S.A., z kopiąprzekazanązamawiającemu w tym samym terminie, w którym zarzuty
protestu zostały podtrzymane w całości wraz z wnioskami o nakazanie zamawiającemu:
2) unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
3) unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego C;
4) powtórzenie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej.
Ponadto odwołujący C wniósł o przyznanie kosztów postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu argumentacja protestu została ponowiona. Odwołujący C podkreślił, iż
wadliwe było oszacowanie kosztów realizacji zamówienia przez zamawiającego. Stawiany
zarzut ma charakter subiektywny, albowiem o cenie rynkowejświadczy wyrównany poziom
oferowanych cen. Zastosowane stawki w opinii odwołującego C odzwierciedlająrynkowy
poziom cen, bez jakichkolwiek rabatów. Wystarczające było zdaniem odwołującego C
przedstawienie szczegółowej kalkulacji ceny, która stanowiła załącznik do pisma
przewodniego podpisanego przez osobęuprawnionąi reprezentującąwykonawcę. W opinii
odwołującego C, brak było podstaw do wysuwania zarzutów, iżzaproponowana cena
uniemożliwia osiągnięcie zysku. Korzyściąprzynoszącązysk, jest równieżmożliwość
finansowania ponoszonych kosztów własnych, a zysk został skalkulowany w części B
wynagrodzenia. Za wskazanąkwotę, da sięzrealizowaćzamówienie, co zamawiający
przyznał per facta concludentia, wybierając ofertęwykonawcy, która zawiera cenęwyższą
jedynie o 4, 16%. Odwołujący C podtrzymał argumentacjęuzasadnienia protestu, w
odniesieniu do zarzucanego zaniechania wezwania uzupełnienia dokumentu, tj. wykazu
obejmującego doświadczenie w zakresie prowadzenia usług szkoleniowych. Jednocześnie
odwołujący C, nie zgodził sięz twierdzeniami zamawiającego, iżprzedstawione usługi
szkoleniowe, w poz.2 – 3 nie mogąstanowićpotwierdzenia nabytego doświadczenia, bez
względu na czyjąrzecz były one wykonywane. Należyte wykonanie przedmiotowych szkoleń
potwierdził sam zamawiający w ramach czynnośćnadzoru nad ich wykonywaniem, a fakt
realizacji szkoleńnie jest sporny.
W dniu 9 września 2009 r. do postępowańodwoławczych po stronie zamawiającego
przystąpił wykonawca wybrany konsorcjum: FIRMA 2000 Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnościąi „Policy & Action Group Uniconsult” Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, który wniósł o oddalenie wniesionych odwołań, ponowił argumentacjęiżądania podnoszone w przystąpieniu do postępowań, wywołanych wniesieniem protestów.
Kopie przystąpieńzostały przekazane stronom przed otwarciem posiedzenia Izby.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, iżnie zachodząpodstawy do odrzucenia
wniesionych odwołańw oparciu o art. 187 ust. 4 Pzp.
Izba postanowiła dopuścićkonsorcjum: FIRMA 2000 Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnościąi „Policy & Action Group Uniconsult” Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnościąjako przystępującego w sprawie wszystkich rozpoznawanych łącznie
odwołań, z oznaczeniem tego przystąpienia po stronie zamawiającego.
Według zgodnego oświadczenia stron, okres związania ofertą, wynoszący na
podstawie § 8 SIWZ - 60 dni, jeszcze nie upłynął, a oferty pozostająnadal zabezpieczone
wadium.
Krajowa Izba Odwoławcza dopuściła i przeprowadziła dowody: z ogłoszenia o
zamówieniu, ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia, protokołu postępowania,
wszystkich złożonych ofert, wezwańo wyjaśnienie elementów oferty mających wpływ na
wysokośćceny, udzielonych wyjaśnieńprzez wszystkich wezwanych wykonawców, pism
stron i przystępującego, złożonych w postępowaniu protestacyjno – odwoławczym.
Wobec zgodnego stanowiska stron oraz przystępującego,że pojęcie rażąco niskiej
ceny może byćodnoszone do ceny całkowitej oferty, a nie do kalkulacji jej składowych
czynników, Izba uznała za bezprzedmiotowe złożone jako dowód w sprawie pisma
odwołującego A z dnia 11.09.2009 r. podające elementy kalkulacyjne ceny oferty, oraz
stawki dzienne za szkolenia i koszty zarządzającego usługąna podstawie realizacji
wybranych projektów. Z tej samej przyczyny, Izba nie uwzględniła dowodów w postaci
wyciągów z budżetu projektu bliżej nieoznaczonych usług w odniesieniu do kosztów
zarządzania projektem, złożonych przez zamawiającego. Przeprowadzanie dowodu z
zestawienia cen ofert usług szkoleniowo doradczych, dotyczących innych projektów
finansowanych z budżetu PARP z uwzględnieniem ich zakresu, jak w złożonych
specyfikacjach istotnych warunków zamówienia, Izba uznała za przekraczające potrzeby
dowodowe niniejszego postępowania, albowiem okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy zostały ustalone innymiśrodkami dowodowymi.
Ponadto Izba rozważyła stanowiska reprezentantów i pełnomocników stron oraz
przystępującego, przedstawione do protokołu rozprawy.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając sprawęw granicach zarzutów protestów,
(podtrzymanych w odwołaniu i na rozprawie), jak stanowi art. 191 ust. 3 Pzp, ustaliła co
następuje.
Z druku ZP – 12 wynika, iżoferty złożyli następujący wykonawcy:
1. Doradztwo Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna z Poznania;
2. WYG International Sp. z o.o. z Warszawy;
3. SEKA S.A. z Warszawy;
4. FIRMA 2000 Spółka z ograniczonąodpowiedzialnościąi „Policy & Action Group
Uniconsult” Spółka z ograniczonąodpowiedzialnością;
5. ECORYS Polska i ECORYS Nederland B.V;
6. F5 Konsulting Sp. o. o.
Zamawiający oszacował wartośćzamówienia na kwotę6 138 315,44 zł. Na otwarciu ofert
zamawiający podał tękwotę, jako taką, którązamierza przeznaczyćna realizację
zamówienia, przy uwzględnieniu obowiązujących zasad opodatkowania tej usługi podatkiem
VAT. Wymieniona okolicznośćpozostawała bezsporna.
Ceny ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu kształtująsięnastępująco:
Doradztwo Gospodarcze DGA S. A. - 4 920 075,00 zł., w tym części:
A: 3 834 885,00;
B: 641 700,00;
C: 443 490,00
SEKA S.A.- 4 034 838,40 zł, w tym części:
A 2 683 060,00;
B: 984 975,00;
C: 366 803,40
FIRMA 2000 Sp. z o.o. i PAG Sp. z o.o. 4 202 950,00 zł., w tym części:
A: 2 681 650,00;
B: 1 221 300,00;
C: 300 000,00
ECORYS Polska i ECORYS Nederland B.V - 5 207 895,00 zł., w tym części:
A: 2 809 450,00;
B: 1 925 000,00;
C: 473 445,00
F5 Konsulting Sp. z o.o. – 4 285 950, w tym części;
A: 2 395 125,00;
B: 1 504 200,00;
C: 389 625,00
WYG International Sp. z o.o.- 2 869 055,05 zł., w tym części:
A: 2 840 155,00;
B: 6 900,00;
C: 22 000,05
W odniesieniu do oferowanych cen, zamawiający wystosował wezwanie z dnia 16 czerwca
2009 r. adresowane do wszystkich uczestników postępowania, Wezwanie to miało
następującątreść: Na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (…) zamawiający zwraca sięo udzielenie wyjaśnieńdotyczących
czynników mających wpływ na wysokośćzaproponowanej przez Państwa ceny (…) brutto za
wykonanie zamówienia w postępowaniu (….) oraz wskazanie dowodów, tj. dokumentów
uzasadniających zaproponowanąprzez wykonawcęcenę. Nie przesłanie wyjaśnieńw
wyznaczonym terminie do 19 czerwca 2009 r.), będzie stanowiło podstawędo odrzucenia
przez zamawiającego Państwa oferty zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp.
W § 11 SIWZ – sposób obliczenia ceny, zamawiający wymagał złożenia formularza
ofertowego według wzoru załącznika nr 3 – kosztorysu ofertowego, obejmującego cztery
pozycje:
1. całkowitącenębrutto za realizacjęzamówienia częśćA+ częśćB+ częśćC budżetu, w
tym:
2. częśćA budżetu nie mniej niż45% całkowitej ceny brutto – zwrot wydatków (określonych
we wniosku o płatność) za szkolenia i doradztwo, objętej regułami pomocy publicznej,
3. częśćB budżetu – wynagrodzenie za realizacjęosobodni szkoleniowych, obejmujące
pozostałe wydatki;
4. częśćC budżetu wynagrodzenie stałe za promocję(nie więcej niż10% sumy kwot A i B.
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do umowy, działania szkoleniowe obejmują:
Komponent 1
a) zrealizowanych zostanie co najmniej 4500 osobodni szkoleniowych,
b) szkolenie ukończy co najmniej 1500 osób, z co najmniej 500 MMSP,
komponent 2
działania szkoleniowe;
a) zrealizowanych zostanie co najmniej 900 osobodni szkoleniowych,
b) szkolenia ukończy co najmniej 450 osób ze 100 przedsiębiorstw,
działania doradcze:
a) zrealizowane zostanie co najmniej 100 h doradztwa,
b) z usługi doradztwa skorzysta co najmniej 100 przedsiębiorstw.
Komponent 3
Działania szkoleniowe:
a) co najmniej 1500 osobodni szkoleniowych;
b) szkolenie ukończy co najmniej co najmniej 1500 osób z 500 przedsiębiorstw,
c) co najmniej 80% uczestników szkoleńmusząstanowićprzedstawiciele MMSP,
zrealizowanych zostanie co najmniej 1000 h doradztwa dla co najmniej 100
przedsiębiorstw.
Jako kryteria oceny ofert zamawiający przyjął w § 12 SIWZ:
1. cenęogólnąoferty z liczbąpunktów wagowych 40;
2. udział procentowy części A budżetu w całej wartości budżetu 60 punktów wagowych.
Zgodnie z § 5 SIWZ wykonawca miał podaćcenęusługi łącznie oraz w rozbiciu na:
1) całkowitącenębrutto za realizacjęzamówienia;
2) częśćA budżetu – zwrot wydatków za szkolenia i doradztwo, który obejmuje wydatki na
kadrę, wyżywienie, podróże i zakwaterowanie oraz inne wydatki bieżące, w tym na materiały
szkoleniowe,
3) częśćB wynagrodzenie za realizacjęosobodni szkoleniowych, obejmujące pozostałe
wydatki w związku z realizacjąumowy.
4) częśćC wynagrodzenie za promocję.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w wzorze umowy oraz załączniku nr 1 do
umowy „Zakres zadańwykonawcy” nie zostały zawarteściśle określone standardyświadczenia usług szkoleniowych wraz z wykorzystywanąbaząlokalową, noclegowąiżywieniową, np. w odniesieniu do kategorii hotelu czy wyznaczenia stawekżywieniowych.
Nie został równieżsprecyzowany, oprócz doświadczenia zawodowego, status wykształcenia
trenerów i doradców. Akceptacja osób przedstawionych na wymienione stanowiska oraz
programów szkoleniowych, ma następowaćpo zawarciu umowy. Wykonawca miał
samodzielnie przyjąći skalkulować, jakieśrodki pozyska od uczestników szkoleń.
W odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, wykonawcy w złożonych wyjaśnieniach
z dnia 19 czerwca 2009 r. podali:
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
1. konsorcjum: Firma 2000 Sp. z o.o., PAG Uniconsult Sp. z o.o. zadeklarowała
wykonanie usługi zgodnie ze standardami, podała jednostkowy koszt osobodnia
szkoleniowego i doradczego, zamieściła przykładowe ceny szkoleńprowadzonych na terenie
całej Polski, oraz analizęporównawcząusług hotelarskich i cateringowych dla szkoleń
wymagających zakwaterowania uczestników. Wymieniła wydatki związane z realizacją
umowy i sposób ich kalkulowania. Przedstawiła elementy kalkulacyjne kosztu pozycji
wynagrodzenie stałe za promocje. Przedstawiła kosztorys oferty cenowej, zawierający 19
pozycji, wraz z podsumowaniem w kwocie ceny oferty. Do wyjaśnieńzałączyła np. cenniki
ogłoszeńprasowych, wydruki ze stron internetowych oferowanych szkoleń, ceny usług
wybranych hoteli: noclegowych i gastronomicznych, umowy najmu lokalu, umowy o pracę.
Przedstawione wyjaśnienie odnosi siędo sposobu skalkulowania ceny oferty. Złożone
dokumenty, to w większości ogólnodostępne cenniki, materiały reklamowe i informacyjne.
Wykonawca - konsorcjum Firma 2000 Sp. z o.o. nie uzasadniała wysokości ceny swojej
oferty,
warunkamiświadczenia
tego
rodzaju
usługi,
dostępnymi
w
sposób
zindywidualizowany. Z czego wynika, iżza podanącenęprzedmiotowa usługa szkoleniowa
jest możliwa do realizacji, z uwzględnieniem ogólnej oferty rynkowej w odniesieniu do jej
części składowych. Zamawiający przyjął wyjaśnienia i dokumenty za odpowiednie.
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
2. wykonawca ECORYS Polska Sp. z o.o. ECORYS Nederland BV przedstawił
wybrane elementy kalkulacyjne ceny swojej oferty. Nie przedstawił kosztorysu z wyliczeniem
ceny oferty. Do wyjaśnieńdołączył ogólnie dostępne materiały np. dotyczące cen usług
hotelowych i gastronomicznych. Zamawiający przyjął wyjaśnienia i dokumenty za
odpowiednie.
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
3. odwołujący A - Doradztwo Gospodarcze DGA S. A. przedstawił wyjaśnienie, w
którym podał jako okoliczności mające wpływ na wysokośćzaoferowanej ceny:
dysponowanie własnąbaząfirm zainteresowanych szkoleniami, wstępne porozumienia z
podwykonawcami usług, z uwzględnieniem wynegocjowanych cen w kalkulacji ceny
ofertowej, korzystne stawki wynajmu sal, noclegów, wyżywienia, druku materiałów z racji
długotrwałej współpracy, dużąskalędziałalności pozwalającąna optymalizacjękosztów,
własny system zarządzania usługąszkoleniową, prowadzenie promocji ukierunkowanej na
firmy zainteresowane wiedząz zakresu ochronyśrodowiska. Podał elementy kalkulacyjne
elementów składowych ceny oferty. Do wyjaśnieńodwołujący A załączył referencje
udzielone przez różne podmioty, w zakresie usług szkoleniowych w związku z ochronąśrodowiska. Izba stwierdza,że odwołujący A określił obiektywne czynniki, dostępne w
sposób zindywidualizowany, które mogąwpływaćna wysokośćceny oferty, w kierunku
pomniejszenia kosztówświadczenia oferowanej usługi. Zamawiający nie uwzględnił
wyjaśnień.
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
4. odwołujący B - WYG International Sp. z o.o. podał elementy kalkulacyjne ceny
oferty. Jako przewagi konkurencyjne wskazał dysponowanie baządanych znacznej liczby
przedsiębiorców
zainteresowanych
uczestnictwem
w
szkoleniach,
zaplanowaną
koncentracjąprac, zabezpieczeniem kwoty ryzyka związanego z realizacjąprojektu. Do
wyjaśnieńnie dołączonożądnych innych materiałów informacyjnych, czy dokumentów.
Zamawiający nie przyjął wyjaśnień.
5. odwołujący C - SEKA S.A. przy piśmie przewodnim z dnia 18 czerwca 2009 r.
podpisanym przez pełnomocnika, przedstawił niepodpisany załącznik zawierający
zestawienie kosztów uzasadniających zaproponowanąprzez wykonawcęcenęza wykonanie
zamówienia. Odwołujący C nie złożyłżadnego omówienia do złożonego kosztorysu.
Zamawiający nie uwzględnił wyjaśnień.
W odniesieniu do spraw o sygnaturach KIO/UZP 1234/09 i KIO/UZP/1238/09 Izba zważyła
co następuje.
Izba podziela stanowisko zamawiającego,że decyzjęo zastosowaniu procedury
wyjaśniania rażąco niskiej ceny zasadnie łączył z rozbieżnościami wartości szacunkowej
przedmiotu zamówienia i cen podanych w ofertach. Stanowiska stron były zgodne z
poglądem potwierdzonym w licznie cytowanych orzeczeniach,że badanie oferty w celu
potwierdzenia bądźwykluczenia rażąco niskiej ceny należy odnosićdo ceny całkowitej
ustalonej za przedmiot zamówienia. Nie jest jednak dopuszczalne formułowanie wniosków,
iżcena oferty jest zaniżona w stosunku do przedmiotu zamówienia i koniecznych kosztów i
nakładów do jego prawidłowej realizacji, wyłącznie z racji rozbieżności z wartością
szacunkową, czyli jedynie w oparciu o kryterium arytmetyczne. Wyrok ETS z dnia 22
czerwca 1989 r. w sprawie 103/88 („Fratelli Constanzo”) stwierdza, iżpaństwa członkowskie
mogąwymagać, aby oferty przetargowe były analizowane w przypadku podejrzenia rażąco
niskich cen, nie tylko wtedy, gdy w sposób oczywisty przedstawiająrażąco niskie ceny.
Natomiast nie jest zasadne odrzucanie ofert, jedynie według kryterium arytmetycznego.
Ponadto Izba miała na uwadze,że wartośćszacunkowa została ustalona w oparciu ceny
szkoleńprowadzonych od 2006 r.
Zamawiający był zobowiązany przeprowadzićproceduręweryfikacyjną, określonąw
ustawie Pzp, umożliwiając uczestnikom postępowania złożenie wyjaśnień. Zdaniem Izby, w
ramach
prowadzenia
wymienionej
procedury,
obowiązkiem
zamawiającego
było
skorzystanie z wszelkich możliwychśrodków dowodowych, które mogłyby ewentualność
podania rażąco niskich cen przez wykonawców, potwierdzićbądźwykluczyć. Takimi
dowodami sąmiędzy innymi, ceny ofert złożonych w postępowaniu. Trudno bowiem założyć,że wszyscy uczestnicy, składająoferty nie tylko nie pozwalające na osiągnięcie zysku, ale
wręcz generujące straty. Z tych względówśredni poziom oferowanych cen, z reguły
odpowiada tendencjom i cenom rynkowym. Z racji charakteru działalności zamawiającego,
gdzie w większości był zlecającym szkolenia, którymi wykonawcy wykazująsięjako swoim
doświadczeniem zawodowym, zamawiający miał możliwośćporównania, za jakie ceny były
realizowane poprzednie szkolenia o zbliżonym przedmiocie i wielkości. Powinien także
uwzględnićaktualne uwarunkowania rynkowe w zakresie kształtowania sięcen usług
szkoleniowych, doradczych (ich części składowych), w tym znaczne nasilenie konkurencji w
odniesieniu do usług niematerialnych oraz zmniejszenie sięoczekiwańwykonawców , co do
osiąganych zysków, (pełnomocnicy zamawiającego, potwierdzili, iżnastąpiło przesycenie
rynku usługami szkoleniowymi). Powinien także braćpod uwagę, ewentualny spadek cen
usług częściowych, składających sięnaświadczenie kompleksowe, objęte opisem
przedmiotu zamówienia. Tego rodzaju analizy zamawiający nie przeprowadził, ograniczył się
jedynie do oceny wyjaśnień, w oderwaniu od innych dostępnych dowodów. Dokumentacja
postępowaniaświadczy, iżbrak byłościsłych wymagań, odnośnie standardówświadczenia
usługi, w zakresie jej elementów składowych. Z tego może sięwywodzićzarówno różnica w
oszacowaniu kosztów usługi, jak i różnice w cenach ofert, które wyłączając ofertęz najniższą
ceną2 869 055,05 zł. i z najwyższąceną5 207 895,00 zł. można uznaćza w miarę
wyrównane. Ponadto wykonawcy mogli założyćzróżnicowane wielkości pozyskania wkładów
od uczestników szkoleńoraz zakładany zysk, kalkulowany w części B i C budżetu. Nie został
podanyścisły rozdział kosztów w części A i B budżetu. Budżet w części B obejmuje wydatki
nie udokumentowane i nie objęte budżetem A, co równieżmogło byćprzyczynąróżnic
kalkulacyjnych, tak w ujęciu rzeczowym, jak i wartościowym. Stąd wywodzenie przez
zamawiającego,że wskazane przez niego elementy kalkulacyjne ceny ofert wykonawców są
zaniżone i nie oddająrzeczywistych kosztów realizacji np. w odniesieniu do kosztu
zarządzania projektem, nie znajduje podstaw. Należy równieżmiećna uwadze,że różnice
cenowe sąnaturalnym elementem konkurencji w postępowaniach przetargowych. Izba
podzieliła racje odwołujących,że obowiązkiem zamawiającego, określonym w art. 92 ust. i
pkt 2 Pzp było pełne podanie uzasadnienia faktycznego i prawnego podjętej czynności
odrzucenia oferty. Nie wyczerpuje dyspozycji tej normy stwierdzenie, iżocena złożonych
wyjaśnieńwraz z dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta zawiera rażąco niskącenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający jest zobowiązany szczegółowo ocenić
wyjaśnienia, dotyczące zarzutu rażąco niskiej ceny i daćim wyraz w uzasadnieniu, jeżeli
uznaje,że oferta wykonawcy zasługuje na odrzucenie przy uwzględnieniu wszelkich innych
dowodów i znanych okoliczności. W przeciwnym bowiem wypadku, działania zamawiającego
należy uznaćza dowolne – arbitralne i wybiórcze, co stanowi ewidentne naruszenie zasady
równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji. Nie stanowi
uzasadnienia dla enigmatycznego uzasadnienia i przytoczenia treści przepisu stanowiącego
powołanądla podjętej czynności podstawęprawną, nawet sytuacja, gdy uczestnicy
zastrzegli tajnośćswoich ofert, czy wyjaśnień. Zamawiający ma możliwośćoceny, czy
złożone dokumenty, a także wyjaśnienia wyczerpujądefinicjętajemnicy przedsiębiorstwa
oraz ich odtajnienia, jeżeli złożone dokumenty nie majątakiego charakteru. W ocenie Izby,
nie stanowiątajemnicy materiały reklamowe hoteli, cenniki, wydruki ze stron internetowych,
chociażby z tej przyczyny,że sąone wręcz szeroko rozpowszechniane. Zamawiający miał
możliwośćprzedstawienia wykonawcom, których oferty odrzucił pełnego uzasadnienia, a
pominięcia treści utajnionej jedynie w pismach kierowanych do innych uczestników
postępowania. Ponadto identyczne lakoniczne uzasadnienie, odwołujący zawarł w informacji
o odrzuceniu oferty wykonawcy SEKA S.A., której tajnośćnie została zastrzeżona.
Zasadniczym dowodem, przemawiającym za tym,że cena oferty odwołującego A
doradztwo Gospodarcze DGA S.A, nie jest rażąco niska, jest fakt,że zamawiający wybrał do
realizacji zamówienia ofertękonsorcjum: FIRMA 2000 Sp. z o.o. i PAG Uniconsult Sp. z
o.o. o kwotę717 125,00 zł. tańsząod oferty odwołującego A. Oznacza to, racjonalnie
rozumując, iżzamawiający ocenił,że należyte wykonanie przedmiotowego zamówienia za
cenę4 202 950,00 zł. jest możliwe, w sytuacji, gdy wybrany wykonawca nawet nie
powoływał sięna okoliczności wymienione w art. 90 ust. 2 Pzp, iżsąmu obiektywnie
dostępne indywidualnie takie czynniki, które pozwalająna redukcjękosztów w większym
stopniu, niżjest to osiągalne dla konkurentów. Wykonawca wybrany wykazywał jedynie ceny
elementów składowych usługi, funkcjonujące na rynku i na ich podstawie zestawił kosztorys
ofertowy. Prowadzi to do logicznego wniosku, iżza podobnącenędo wybranej oferty
równieżinni wykonawcy, byli zdolni wykonaćzamówienie. W tych okolicznościach nie
można uznaćza przekonujących twierdzeńzamawiającego,że jeden wykonawca może
wykonaćprzedmiotowąusługęza danącenę, a dla innego będzie to nieosiągalne. Izba
uwzględniła okoliczność,że wybrany wykonawca konsorcjum: FIRMA 2000 Sp. z o. o. i PAG
Uniconsult Sp. z o.o. w swoim wyjaśnieniu, wskazywał na poziom cen rynkowych
elementów usługi szkoleniowej. Tak jak podano wyżej, różnice mogąsięponadto wywodzićz
braku precyzyjnego określenia standardów usługi. Dla przykładu rynkowe ceny usług
hotelowych czy gastronomicznych wykazująznaczne zróżnicowanie, stąd inna będzie
kalkulacja wykonawcy, który w cenie oferty uwzględni jedynie minimalny poziomświadczonej
usługi, a inna gdy wykonawca ujął w cenie wyższąkategorięhoteli. To samo odnosi siędo
pozyskania kadry trenerskiej, doradczej ze statusem naukowym i innym, co ma bezpośredni
wpływ na wysokośćopłacanych wynagrodzeń. Wykonawca wybrany nie uzasadniał
wysokości ceny swojej oferty, warunkamiświadczenia tego rodzaju usługi, dostępnymi jemu
w sposób zindywidualizowany. Z czego wynika, iżza podanącenęprzedmiotowa usługa
szkoleniowa jest możliwa do realizacji, z uwzględnieniem ogólnej oferty rynkowej w
odniesieniu do jej części składowych. Zdaniem Izby ceny ofert nie sąrażąco niskie.
Zamówienie jest możliwe do realizacji, za podane ceny, gdyżwynika to z przedstawionych
dowodów, cenników, stawek rynkowych za usługi wchodzące w skład i skalkulowane w cenie
oferty (zamieszczonych np. w wyjaśnieniach wybranego wykonawcy). Ustalenia te odnoszą
sięrównieżdo ceny oferty odwołującego B - WYG International Sp. z o. o. Z porównania
ceny usługi w poz. 1 wykazu doświadczenia zawodowego tego wykonawcy, wynika, iżza
cenęoferty brutto 6 035 000,00 zł wykonał on opisanąusługęszkoleniowąi doradczą
„Zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw branży elektronicznej” dla 5400 - 5500 osób,
co stanowi ponad dwukrotnie więcej przeszkolonych osób jak w niniejszym postępowaniu i
dowodzi, zdolności wykonawcy, do zrealizowania zamówienia za podanąw ofercie cenę, w
sposób właściwy. Zamawiający dysponował informacjami dotyczącymi cen i zakresuświadczonych usług szkoleniowych, albowiem udzielał przedmiotowych zamówień. Zdaniem
Izby, wiedza ta powinna zostaćwykorzystana do ustalenia czy oferowana cena jest rzetelna,
pozwala na wykonanie zamówienia w sposób należyty. Przy czym należy miećna uwadze,że odwołujący B powoływał sięnie tylko na poziom cen rynkowych, ale wyjaśniał,że sąmu
indywidualnie dostępne czynniki, pozwalające na redukcjęzaoferowanej ceny, np. projekt
zakładający koncentracjęprowadzonych szkoleń.
Wezwanie wszystkich wykonawców do złożenia wyjaśnieńw odniesieniu do ceny
oferty, nawet wykonawcy EKORYS Sp. z o.o., którego oferta podawała cenęokoło 10%
niższąod wartości szacunkowej, nieświadczy o równym traktowaniu wykonawców. O
zachowaniu zasady równego traktowania wykonawców i przestrzeganiu prowadzenia
postępowania według reguł uczciwej konkurencji,świadczy natomiast sposób potraktowania
i oceny złożonych przez wykonawców wyjaśnieńi przedstawionych dokumentów.
Z tych względów zabiegi interpretacyjne zamawiającego,że liczy sięjedynie autorytatywna
jego własna ocena złożonych przez wykonawców wyjaśnień, w zupełnym oderwaniu od
innych dowodów i okoliczności danej sprawy, faktów powszechnie znanych, nie mogą
znaleźćaprobaty ze strony Izby. Zatem przez brak pełnego uzasadnienia zaskarżonych
czynności, zamawiający naruszył przepisy art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Izba podzieliła także pogląd odwołującego A, iżart. 90 ust 2 Pzp odnosi siędo
czynników obiektywnych, lecz także dostępnych wykonawcy w sposób zindywidualizowany.
Właśnie na takie elementy w swoim wyjaśnieniu wskazał odwołujący A i odwołujący B.
Nawet jeżeli wykonawca przenosi prawa autorskie do utworu na zlecającego szkolenie, to
zakładając, iżpewne ramowe rozwiązania sąwspólne, to nabyte doświadczenie przy
konstruowaniu programów szkoleńdedykowanych, stanowi ułatwienie chociażby
przekładające sięna czas poświęcony na ich opracowanie. Izba podzieliła także pogląd
odwołującego A, iżprzepis art. 90 ust. 2 Pzp mówi o ocenie dowodów, jeżeli zostanąone
złożone wraz z wyjaśnieniami i na ich poparcie. Nie oznacza to,że zamawiający może takich
dowodów bezwzględnie wymagać, gdyżprzepis art. 90 ust. 1 Pzp mówi jedynie o wezwaniu
do złożenia wyjaśnień. Nawet gdy zamawiający wbrew kategorycznej treści przepisu,
wymagał złożenia dowodów i z faktu tego wywodził swoje prawo do odrzucenia oferty, to
praktyka taka, mimoże nie została objęta odrębnymi protestami wykonawców, nie czyni
prawa. Zdaniem Izby, liczy sięjedynie dyspozycja normy prawnej, dla przyjęcia, iż
wykonawca nie złożył wymaganych wyjaśnieńw odniesieniu do zarzutu rażąco niskiej ceny.
Izba stwierdza,że wyjaśnienia złożone przez odwołującego A – Doradztwo Gospodarcze
DGA S.A. oraz odwołującego B - WYG International Sp. z o.o. były właściwe podawały
elementy kalkulacyjne ceny oferty oraz odpowiadały wskazaniom, jakie zawiera art. 90 ust. 2
Pzp. Zamawiający nie miał podstaw do oceny, iżsąto jedynie ogólniki, frazesy pozbawione
istotnej treści informacyjnej. Podobnej treści wyjaśnienia złożył wykonawca ECORYS Polska
Sp. z o.o. i ECORYS Nederland BV, (którego oferta zawierała najwyższącenę, lecz niższą
od oszacowania) i zamawiający przyjął wyjaśnienia tego wykonawcy za odpowiednie. Izba
podziela pogląd zamawiającego,że ciężar dowodu, iżcena oferty nie jest rażąco niska
obciąża wykonawcęwezwanego do wyjaśnień. Z chwilązłożenia takich wyjaśnień,
stanowiących oświadczenie wykonawcy składające sięna treśćoferty, to zamawiający
winien wykazać, iżsąone obiektywnie rzecz ujmując, niewiarygodne, a swoje twierdzenia
należycie i w sposób pełny uzasadnić. Zgodnie z wyrokiem SO w Warszawie z 5 stycznia
2007 r. sygn. akt V Ca 2214/06, zamawiający zobowiązany jest do odrzucenia oferty, jeżeli
potencjalny wykonawca nie złoży wyjaśnień, oraz gdy ocena wyjaśnieńi innych dowodów
potwierdzi, iżoferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia.
Oceny wyjaśnieńdokonuje sięzgodnie z ogólnymi zasadami rządzącymi ocenądowodów, to
jest z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy, zasad doświadczeniażyciowego i
poprawnego rozumowania. Oznacza to, iżna zamawiającym ciąży obowiązek odpowiednio
wnikliwej analizy wyjaśnień. Z przedstawionych względów Izba uznaje,że zarówno
wyjaśnienia złożone przez odwołującego A – Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., jak i
odwołującego B – WYG International Sp. z o.o., w kontekście innych dowodów; z treści
wszystkich ofert i udzielonych wyjaśnień, wiedzy zamawiającego w odniesieniu do cen
wymienionych usług, powinny zostaćprzyjęte za odpowiednie. Izba analizując wyjaśnienia
złożone przez wykonawcęEKORYS Polska i EKORYS Nederland B.V. ustaliła, iż
wyjaśnienia jakie zostały przedstawione przez wymienionego wykonawcęnie odbiegająod
innych zakwestionowanych, a mimo tego zamawiający uznał je za wystarczające. Ponadto
treśćpostanowieńart. 90 ust. 1 i 3 Pzp, prowadzi do wniosku, iżzamawiający może jedynie
wezwaćwykonawcędo złożenia wyjaśnień. To czy wykonawca przedstawi dowody,
potwierdzające jego oświadczenia stanowi wyłącznie uprawnienie wykonawcy. Należy mieć
na względzie, iżścisłe udokumentowanie i udowodnienie np. przy pomocy przedstawienia
analiz rynkowych, czy audytu, dokładnego skosztorysowania ceny oferty, w ramach
zakreślonego czasu na złożenie wyjaśnień(w tym przypadku od 16 do 19 czerwca 2009 r.),
byłoby zadaniem niewykonalnym. Postępowanie dowodowe wykazało, iżzamawiający
naruszył przepisy art. 90 ust. 1-3 Pzp, przezżądanie przedstawienia dowodów dla
wykazania, iżcena oferty nie jest rażąco niska, przez wadliwąocenęzłożonych wyjaśnień
oraz przez pominięcie przy dokonanej ocenie całokształtu dowodów, które były mu dostępne
i winny byćbrane pod uwagęprzy ustaleniach, które legły u podstaw skarżonych czynności.
Jak Izba wskazała wcześniej, warunek obligatoryjnego przedstawienia dowodów, mimo jego
nie zaskarżenia w terminie ustawowym, uznaje za niezastrzeżony. W prowadzonym
postępowaniu doszło do naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 przez bezzasadne odrzucenie ofert
odwołującego A i B, a. w konsekwencji także naruszenia zasad rządzących postępowaniem
o udzielenie zamówienia publicznego, określonych art. 7 ust. 1 i 3 Pzp, równego traktowania
wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji oraz prowadzenia postępowania zgodnie z
wytycznymi tej ustawy. Ponadto zamawiający naruszył art. 90 ust. 1 Pzp przez wybór oferty,
nie będącej najkorzystniejszą. Zamawiający, wobec odrzucenia ofert, nie dokonywał oceny
ofert odwołującego A i B w oparciu o kryteria. Kryterium wyboru oferty, nie stanowi jedynie
cena, aby można było stwierdzić, czy oferta odwołującego A i odwołującego B ma szansęna
jej wybór. Izba nie może zastępowaćzamawiającego w czynnościach, do których jest
wyłącznie uprawniony i dokonywania wyliczenia punktacji za zamawiającego, dlatego teżna
etapie rozstrzygania niniejszej sprawy, Izba uznała, iżinteres prawny odwołujących A i B nie
został wykluczony. Z tych względów Izba orzekła jak w sentencji.
W sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1240/09, Izba podtrzymuje argumentację
przytoczonąw uzasadnieniu do spraw o sygn. akt KIO/UZP 1234/09 i KIO/UZP/1238/09.
Izba nie podzieliła stanowiska odwołującego C - SEKA S.A., co braku podstaw
wykluczenia wykonawcy z postępowania i odrzucenia złożonej oferty. Zgodnie z SIWZ § 5
ust. 1 pkt 2 zamawiający wymagał wykazu usług, według wzoru załącznika nr 2. W
odpowiedzi na pytanie 7 do SIWZ, zamawiający wyjaśnił, iżjako usługęnależy rozumieć
jedno zlecenie, jednąumowę. Tej definicji nie spełnia suma umów zawieranych z jednym lub
z wieloma podmiotami. Okolicznośćbezspornąstanowi,że wymagane były co najmniej 2
usługi szkoleniowe, o podanym zakresie i wartości, wykonane w okresie ostatnich trzech lat
przed wszczęciem postępowania. Odwołujący C wykazał jednąusługęspełniającąłącznie
wszystkie warunki. Nie zaprzeczył teżw trakcie rozprawy twierdzeniom zamawiającego,że
umowy w odniesieniu szkoleńz poz. 2 wykazu doświadczenia zawodowego, były zawierana
z poszczególnymi przedsiębiorcami, zamawiający natomiast dofinansowywał przedmiotowe
szkolenia. W tych okolicznościach wykluczenie odwołującego C z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, znajduje uzasadnienie. Wymieniony wykonawca,
wzywany do złożenia wyjaśnieńw odniesieniu do ceny, podał elementy kalkulacyjne
składające sięna cenęoferty, ale jedynie w liczbach, nie wskazującżadnego dla nich
uzasadnienia w formie omówienia. Nawet gdyby przyjąć, iżz samego faktu porównania ceny
oferty wybranego wykonawcy, innych ofert i ceny oferty odwołującego C, wynikaże jest ona
porównywalna, zatem należy zakładaćjej realność, to na przeszkodzie takiemu uznaniu w
oparciu o inne dowody w sprawie, stoi fakt,że wymieniony załącznik – kalkulacja ceny
oferty nie został przez nikogo podpisany, nie zawiera teżżadnych danych identyfikujących
podmiot wystawiający. Podpisane pismo przewodnie jest odrębnym dokumentem nie
zespolonym trwale z załącznikiem. Wyjaśnienia składane w trybie art. 90 ust. 1 Pzp odnoszą
siędo ceny, stanowiącej treśćoferty, zatem powinny one zostaćw całości objęte podpisem
wykonawcy, lub upoważnionego pełnomocnika. Z tych względów Izba przyjęła, iż
wyjaśnienie ceny oferty nie zostało skutecznie złożone, a czynnośćzamawiającego uznania
oferty, za podlegającąodrzuceniu znajduje uzasadnienie w treści art. 90 ust. 3 Pzp. W
wymienionych okolicznościach, nakazywanie wezwania wykonawcy do uzupełnienia
dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 Pzp w celu ponownego dokonywanie oceny
doświadczenia zawodowego odwołującego C, dla wykazania spełnienia warunków
podmiotowych, Izba uznała za bezprzedmiotowe i nie dopuszczalne, zatem orzekła jak w
sentencji.
Izba na podstawie art. 191 ust. 1 i 1a uwzględniała odwołanie odwołującego A i B, na
podstawie art. 191 ust. 2 pkt 1 i 2 nakazała unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego A i B oraz
nakazała powtórzenie czynności oceny ofert i wyboru oferty.
W oparciu o art. 191 ust. 1 Pzp Izba oddaliła odwołanie odwołującego C.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na postawie art. 191 ust. 6 i 7 Pzp.
Z tytułu uzasadnionych kosztów zastępstwa przez pełnomocnika, Izba orzekła na podstawie
złożonego rachunku, stosownie do § 4 ust. 1 pkt 2b rozporządzenia z dnia 9 lipca 2007 r.
Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr
128, poz. 886 ze zm.) na rzecz odwołującego A - Doradztwa Gospodarczego DGA S.A.
kwotę3 600 zł 00 gr.
Na rzecz odwołującego B - WYG International Sp. z o.o. Izba nie przyznała kosztów z tytułu
zastępstwa przez pełnomocnika, gdyżpełnomocnictwo zostało wystawione dla Pani
MałgorzatyŚledziewskiej, natomiast złożony rachunek na kwotę3 600,00 zł. brutto został
wystawiony przez Bestway Sp. z o.o., ul. Puławska 100, 02-620 Warszawa, która nie została
ustanowiona pełnomocnikiem odwołującego B w niniejszej sprawie.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok/postanowienie* - w
terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu ZamówieńPublicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.................................
Członkowie:
……………………….
………………………..
1. Uwzględnia odwołanie odwołujących:
A. Doradztwa Gospodarczego DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań i nakazuje
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego A.
B. WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa i nakazuje
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego B.
Nakazuje unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty oraz nakazuje
powtórzenie czynności badania, oceny i wyboru oferty najkorzystniejszej.
2. Oddala odwołanie Odwołującego C - SEKA S.A., ul. Paca 37, 04- 836 Warszawa.
2. Kosztami postępowania obciąża Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, ul.
Pańska 81/83, 00-834 Warszawa oraz SEKA S.A., ul. Paca 37, 04-836 Warszawa
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 462 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt dwa złote zero groszy) z
kwoty wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A
koszty w wysokości 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta
osiemdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., ul. Towarowa 35,
61-896 Poznań;
B
koszty w wysokości 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta
osiemdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) z kwoty wpisu
uiszczonego przez WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832
Warszawa;
C.
koszty w wysokości 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta
osiemdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) z kwoty wpisu
uiszczonego przez SEKA S.A., ul. Paca 37, 04- 836 Warszawa.
2)
dokonaćwpłaty kwoty 6 574 zł 00 gr. (słownie: sześćtysięcy pięćset
siedemdziesiąt cztery złote zero grosze), stanowiącej uzasadnione koszty
strony , w tym:
A
kwoty 5 087 zł 33 gr. (słownie: pięćtysięcy osiemdziesiąt siedem złotych
trzydzieści trzy grosze) przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości,
ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa na rzecz Doradztwa Gospodarczego
DGA S.A., ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań, stanowiącej uzasadnione
koszty strony z tytułu wpisu od odwołania oraz zastępstwa przez
pełnomocnika;
B
kwoty 1 487 zł 33 gr. (słownie: jeden tysiąc czterysta osiemdziesiąt siedem
złotych trzydzieści trzy grosze) przez Polską
Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości, ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa na rzecz WYG
International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa, stanowiącej
uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu od odwołania;
3)
dokonaćwpłaty kwoty 00 zł 00 gr. (słownie: xxx) na rzecz Urzędu Zamówień
Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP, w tym
4)
dokonaćzwrotu kwoty 40 538 zł 01 gr. (słownie: czterdzieści tysięcy pięćset
trzydzieści osiem złotych siedem groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz odwołujących się, w tym:
A
kwoty 13 512 zł 67 gr. (słownie: trzynaście tysięcy pięćset dwanaście złotych
sześćdziesiąt siedem groszy) na rzecz Doradztwo Gospodarcze DGA S.A.,
ul. Towarowa 35, 61-896 Poznań;
B
kwoty 13 512 zł 67 gr. (słownie: trzynaście tysięcy pięćset dwanaście złotych
sześćdziesiąt siedem groszy) na rzecz WYG International Sp. z o.o., ul. śelazna 28/30, 00-832 Warszawa;
C kwoty 13 512 zł 67 gr. (słownie trzynaście tysięcy pięćset dwanaście złotych
sześćdziesiąt siedem groszy) na rzecz SEKA S.A., ul. Paca 37, 04- 836
Warszawie.
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego na usługi szkoleniowo - doradcze w ramach projektu „Szkolenia z zakresu
zarządzaniaśrodowiskiem.” ( Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich Nr 2009/S 95-
136709 z 19.05.2009 r.), prowadzonym przez PolskąAgencjęRozwoju Przedsiębiorczości z
Warszawy, zamawiający przyjął,że zachodzi podejrzenie podania przez wykonawców,
którzy złożyli oferty rażąco niskich cen, odbiegających od ustalonej wartości szacunkowej
zamówienia. W tych okolicznościach zamawiający wezwał wszystkich wykonawców w trybie
art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2007
r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr 220, poz. 1420, Nr 227, poz. 1505, z
2009 r. Nr 19, poz. 101) do udzielenia wyjaśnieńdotyczących elementów oferty, mających
wpływ na wysokośćceny.
W wyniku analizy udzielonych wyjaśnieńodnoszących siędo podanych cen ofertowych oraz
przeprowadzonego badania ofert, zamawiający uznał za niepodlegające odrzuceniu, oferty
złożone przez:
1. ECORYS Polska Sp. z o.o., EKORYS Nederland B.V. oraz przyznał punktację(do 40
pkt) za cenę: 32,28, za udział procentowy części A budżetu w całej wartości budżetu (do 60
pkt) 50,73; łącznie 83,01;
2. konsorcjum FIRMA 2000 Sp. z o.o. i PAG Uniconsult Sp. z o.o. za cenę40 pkt, za udział
procentowy 60 pkt, razem 100 pkt.
Zamawiający wykluczył wykonawcęSEKA S.A., podając,że wymagał doświadczenia w
zakresie wykonania dwóch usług szkoleniowych o określonej wartości, natomiast
wykonawca ten udokumentował jednąusługę. W przypadku drugiej z wykazanych usług, w
przekonaniu zamawiającego, zlecającymi byli poszczególni beneficjenci, a zamawiający
jedynie finansował realizacjędanego projektu szkoleniowego. Zamawiający uznał również,że wykonawca ten złożył ofertęz rażąco niskąceną– podlegającąodrzuceniu, z tych
względów przyjął, iżwzywanie wykonawcy do uzupełnienia dokumentu potwierdzającego
wymagane doświadczenie, jest bezprzedmiotowe.
Pozostałe oferty: F5 Konsulting Sp. z o.o.; WYG International Sp. z o.o.; Doradztwo
Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna, zamawiający odrzucił, przyjmującże zawierająone
rażącąniskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia, zaśzłożone wyjaśnienia uznał za
nieprzekonujące i nie poparte dowodami.
Jako najkorzystniejszą, zamawiający ocenił ofertęzłożonąprzez konsorcjum FIRMA 2000
Sp. z o.o. i Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o., zatem wybrał tęofertędo realizacji
zamówienia.
Na opisane wyżej czynności zamawiającego, o których wykonawcy zostali powiadomieni
pismem doręczonym dnia 24 lipca 2009 r. zostały wniesione protesty, a następnie
odwołania zarzucające zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówieńpublicznych.
A)
w dniu 3 sierpnia 2009 r. przez Doradztwo Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna z
Poznania, zwany dalej równieżodwołującym A,
B)
w dniu 30 lipca 2009 r. przez WYG International Sp. z o.o. z Warszawy, zwany dalej
równieżodwołującym B,
C)
w dniu 30 lipca 2009 r. przez SEKA S.A. z Warszawy, zwany dalej również
odwołującym C.
Odwołujący A - Doradztwo Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna zarzucił zmawiającemu
naruszenie przepisów Prawa zamówieńpublicznych, tj.:
1) art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z art. 90 ust. 1 ustawy przez ich bezpodstawne
zastosowanie;
2) art. 7 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy przez
nieuprawnione i sprzeczne z przepisami odrzucenie oferty odwołującego jako zawierającej
rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia, oraz błędnąocenęwyjaśnień;
3) art. 91 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 3 ustawy przez wybór oferty niebędącej ofertą
najkorzystniejsząw rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy;
4) art. 90 ust. 1-3 w związku z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy oraz art. 7 ust. 1 ustawy przez brak
właściwego uzasadnienia faktycznego i prawnego w zawiadomieniu wykonawcy o
odrzuceniu oferty;
5) art. 7 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy oraz przepisami
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane. (Dz. U. Nr 87 poz. 605 ze zm.), przez nieuprawnione
domaganie sięw treści wezwania do złożenia wyjaśnieńdotyczących czynników mających
wpływ na wysokośćceny wraz z dowodami w postaci dokumentów uzasadniających
zaproponowanącenę;
6) art. 90 ust. 1 ustawy przez zwrócenie siędo wykonawcy o złożenie wyjaśnieńz
uchybieniem formy wskazanej tym przepisem;
7) naruszenie art. 146 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy przez usiłowanie dokonania wyboru oferty z
rażącym naruszeniem prawa;
8) naruszenie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r., Nr 14, poz. 114 ze zm.);
9) naruszenie art. 5 k.c., art. 58 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 14 ustawy przez bezprawne
dokonanie czynności sprzecznej z ustawąlub mającej na celu jej obejście;
10) złamanie art. 22 w związku z art. 8 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), która stanowi,że ograniczenia wolności
działalności gospodarczej sądopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względów na
ważny interes publiczny.
W związku z powyższym wniósł o:
1) unieważnienie czynności zamawiającego odrzucenia oferty;
2) unieważnienie czynności zamawiającego wyboru oferty konsorcjum Firma 2000 Sp. z
o.o., Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o.,
3) dokonanie ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego A;
4) uznanie, iżoferta odwołującego A jest najkorzystniejsza.
W uzasadnieniu zarzutów protestu, odwołujący A podnosił, iżzostał wezwany przez
zamawiającego do udzielenia wyjaśnieńdotyczących czynników mających wpływ na
wysokośćzaproponowanej ceny (łącznej) oraz wskazanie dowodów tj. dokumentów
uzasadniających zaproponowanąprzez wykonawcęcenę. W odpowiedzi na wymienione
wezwanie odwołujący w piśmie z dnia 18 czerwca 2009 r. szeroko uzasadnił przyjętąprzez
siebie kalkulacje, Do pisma tego dołączył dowody w postaci listów referencyjnych
potwierdzających wysoki profesjonalizm oraz posiadanie znacznego doświadczenia w
zakresie przeprowadzania szkoleńw szczególności związanych z problematykązarządzaniaśrodowiskiem. Uzasadniając swoje stanowisko w zakresie podstaw odrzucenia oferty
odwołującego A, zamawiający ograniczył sięjedynie do stwierdzenia,że wyjaśnienia uznał
za niewystarczające i nieświadczące w sposób bezsporny, iżzaproponowana cena nie jest
rażąco niska, co nie stanowi wypełnienia obowiązku pełnego uzasadnienia podjętych
czynności. Analizując przedłożone oferty, odwołujący doszedł do wniosku, iżłączna cena
jego oferty nie była ofertą, co do której można stawiaćzarzut rażąco niskiej ceny. Zatem
oferta odwołującego A powinna zostaćwybrana jako najkorzystniejsza, przy uwzględnieniu
zasadności odrzucenia oferty wykonawcy WYG International Sp. z o.o. Szacunkowa
wartośćusługi, określona przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu wynosiła
6.138.315,44 zł. W opinii odwołującego A, złożone przez niego wyjaśniania w odniesieniu
do wysokości ceny, wskazująna to, iżzaproponowana cena pozostaje adekwatna do
przedmiotu zamówienia. Zanegował podstawy stawiania zarzutu rażącego niskiej ceny
oferty, kiedy wysokośćtej ceny sięga 80,15% wartości szacowanej przez zamawiającego.
Wskazał na powszechne zmiany rynkowo – gospodarcze, zaistniałe między dokonaniem
szacunku przez zamawiającego, a złożeniem oferty przez wykonawcę, notujące spadek cen,
stąd należało przyjąć,że oferta odwołującego A zawiera cenęrynkową.
Odwołujący A wywodził, iżzmawiający odrzuca ofertęjeżeli zawiera ona rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia. Z kolei art. 90 Pzp określa, iżzamawiający w
celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia,
zwraca sięw formie pisemnej do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokośćceny. Jednocześnie
zamawiający, oceniając wyjaśnienia, winien braćpod uwagęobiektywne czynniki, w
szczególności zaś: oszczędnośćmetody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania
techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla
wykonawcy, oryginalnośćprojektu wykonawcy. Ust. 3 art. 90 Pzp upoważnia do odrzucenia
oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnieńlub jeżeli dokonana ocena wyjaśnieńwraz z
dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do
przedmiotu zamówienia. Ustawa oraz dyrektywy, będące podstawąwprowadzenia cytowanej
normy, nie precyzująpojęcia "rażąco niskiej ceny". W tej sytuacji, opierając sięna wykładni
językowej, należałoby przyjąć,że użyty zwrot oznacza ofertęz cenąniewiarygodnie niską,
znacząco odbiegająca od cen rynkowych. Taka cena może wskazywaćna fakt realizacji
zamówienia poniżej kosztów ponoszonych przez wykonawcę. Powyższe rozumowanie
potwierdza wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 września 2002 r. (V Ca 1020/02),
Sąd ten stwierdził,że "kwota 1 zł, jako odpowiadająca miesięcznemu kosztowi zarządzania
obiektami i wynagrodzenia zarządcy (...) jest oczywiście nierealna z punktu widzenia logiki i
doświadczeniażyciowego i racjonalności decyzji ekonomicznych przedsiębiorców."
Obowiązek odrzucenia takiej oferty jest spowodowany więc z jednej strony obawąo
nienależyte wykonanie zamówienia, z drugiej zaśbrakiem zgody na zachowania
wykonawców, które godząw uczciwąkonkurencję. Dokonując badania ofert, zamawiający w
celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z cenąrażąco niską, powinien cenęzaproponowaną
w ofercie w pierwszej kolejności odnieśćdo ustalonej przez siebie wartości zamówienia,
uwzględniając różnice spowodowana zawarciem w cenie kwoty podatku VAT. Wynika to
wprost z brzmienia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, zgodnie z którym cenęodnosi siędo
przedmiotu zamówienia. Do ustalenia, czy cena zawarta w ofercie jest rzeczywiście ceną
rażąco niską, a oferta powinna byćodrzucona, muszązostaćwypełnione dyspozycje
przepisu art. 90 ust. 1-3 Pzp. Zgodnie z jednolitymi poglądami doktryny zwrócenie sięprzez
zamawiającego do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień(art. 90 Pzp) jest uprawnione jedynie
w sytuacji, gdy za rażąco niskąmoże byćuznana cena oferty złożonej w toku postępowania
o udzielenie zamówienia. Jednocześnie z powyższego stwierdzenia słusznie wyprowadzane
jest stwierdzenie,że nie jest uzasadnionym zwracanie siędo wykonawcy w trybie
przedmiotowego przepisu o uzasadnienie kalkulacji poszczególnych cen jednostkowych
oferty, nawet jeśli ceny te skalkulowano na bardzo niskim poziomie, ale np. z racji wyższych
cen w innych elementach oferty, taki sposób kalkulacji nie powoduje,że cena oferty jest
rażąco niska. Odwołujący powołał sięna orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej oraz
Zespołu Arbitrów, tj. wyrok z dnia 23 maja 2006 r. (sygn. UZP/ZO/0-1463/06), w którym
Zespół Arbitrów wskazał,że "nie jest uzasadnione zwracanie sięprzez zamawiającego o
wyjaśnienie kalkulacji poszczególnych cen jednostkowych oferty, nawet jeśli skalkulowano je
na bardzo niskim poziomie", wyrok z dnia 13 maja 2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 403/08) oraz
11 sierpnia 2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 765/08), w których Izba potwierdziła zakres
stosowania art. 90 ust. 1 ustawy, jak równieżprzesłanki uzasadniające zwrócenie sięprzez
zamawiającego o udzielenie wyjaśnień, do których należy koniecznośćustalenia, czy
złożona w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny. Wskazał,że w orzecznictwie KIO w sposób jednoznaczny wyjaśniono,że punktem odniesienia dla oceny, czy cena jest rażąco niska, jest jej porównanie z
wartościązamówienia powiększonąo wysokośćpodatku od towarów i usług. Porównanie
oferty odwołującego z pozostałymi ofertami, oraz kalkulacjami zamawiającego, prowadzi do
wniosku,że oferta wykonawcy Doradztwo Gospodarcze DGA SA nie zawiera rażąco niskiej
ceny. Odwołujący A zaznaczył, iżoferta ostatecznie uznana za najkorzystniejszą, podaje
cenęna niższym poziomie niżoferta DGA S.A. Mimo,że zamawiający określając cenęjako
rażąco niskąmiał na względzie cenęcałościową, to z daleko idącej ostrożności odwołujący
A odniósł siędo wysokości ceny cząstkowej dotyczącej budżetu B, którąuzasadnił
dysponowaniem własną, profesjonalnąkadrąeksperckąi nie korzystaniem z usług
podwykonawców w tym zakresie. Nadto wynagrodzenie tych osób nie jest określone
wyłącznie obsługątego jednego projektu. Okolicznośćta wpływa na stwierdzenie,że
odwołujący A posiada optymalne zasoby ludzkie i sprzętowe, Zdobyte przez lata
doświadczenie pozwoliło na wypracowanie modelu systemów szkoleniowych. Oznacza to,że niewielka cześćdedykowanego systemu tworzona jest od podstaw. W większości
wykorzystywane sągotowe i sprawdzone komponenty, które sąjedynie przystosowywane do
konkretnych potrzeb. W oparciu o ten schemat odwołujący A oszacował cenęoferty
złożonej w przedmiotowym postępowaniu. Odwołujący A przywołał poglądy doktryny i
orzecznictwa, dotyczące problematyki rażąco niskich cen ofert. Za rażąco niskącenęmoże
byćuznana cena, która jest niewiarygodna, nierealistyczna, ale odnosząca siędo całej
oferty (wyrok z dnia 6 sierpnia 2008 r., sygn. akt KIO/UZP 760/08, w którego sentencji
wskazano,że o rażąco niskiej cenie nie stanowiąskładowe części ceny, ale cena całkowita
oferty brutto). Podobne wypowiada sięna str. 305 w "Prawo zamówieńpublicznych.
Komentarz" Warszawa 2007 r., pod redakcja T. Czajkowskiego. Do zbieżnych wniosków
doszedł także Sąd Okręgowy w Poznaniu w postanowieniu z dnia 17 stycznia 2006 roku
(sygn. akt: II Ca 2194/05) wskazując,że "choćby nawet cena części oferty mogła być
uznana za rażąco niską, tożądnąmiarąnie czyni to rażąco niskiej ceny całej oferty."
Zamawiający nie może zatem opieraćsięwybiórczo na poszczególnych elementach
kalkulacyjnych, stanowiących części składowe ceny. (tak tez wyrok KIO z dnia 12 lutego
2009 roku sygn. akt: KIO/UZP 126/09). Podobnie wypowiedziała sięKIO w wyroku z dnia 6
lutego 2009 roku (sygn. KIO/UZP 109/09), w którym wyraźnie podkreślono,że oceniając
czy oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej należy braćpod uwagęceny całkowite oferty, a
nie ceny jednostkowe. Nawet jeżeli pewne części oferty czy pewna usługa mogłaby by być
uznana za rażąco niską, to nie skutkuje to jednak koniecznościąodrzucenia oferty jako
oferującej cenęrażąco niską.” Przywołał równieżorzeczenia wydane w sprawach
oznaczonych sygnaturami KIO/UZP 790/08 i KIO/UZP 794/08, gdzie podano, iżkonieczność
przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w trybie art. 90 ust. 1 i 2 Pzp zachodzi gdy:
1) szacunkowa wartośćprzedmiotu zamówienia powiększona o podatek od towarów i
usług przygotowana przez zamawiającego jest znacznie wyższa niżzaoferowana przez
wykonawcęcena brutto,
2) porównanie z innymi ofertami wskazuje znaczne różnice w wysokości cen,
3) wartośćoferty znacznie odbiega od cen rynkowych.
Zamawiający nie wskazał,że cena całej oferty odbiega od cen rynkowych lub innych
złożonych ofert, jak również, aby wartośćprzedmiotu zamówienia przygotowana przez
zamawiającego była znacznie wyższa niżoferowana przez odwołującego A. Zaoferowana
cena daje mu realne możliwości wykonania usług objętych zamówieniem i nie odbiega od
cen na tego typu usługi na rynku. W złożonych wyjaśnieniach, zaznaczał,że posiada
wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla niego, do których
zaliczył posiadanie stałego zespołu pracowników tworzących odrębny departament,
zajmujący sięzagadnieniami zbieżnymi z przedmiotem zamówienia, dysponowanie znaczną
częściągotowych własnych materiałów szkoleniowych, w zakresie zaśsamego
zarządzania ma gotowy system informatyczny. Zamawiający nie wziął także pod uwagę
faktu,że ilośći wartośćświadczonych usług pozwala odwołującemu na stopniowe
obniżanie kosztów stałych (zjawisko skali),że ugruntowana pozycja na rynku pozwala mu
nie odczuwaćdolegliwych skutków obecnego kryzysu w stopniu, który by wymuszał
podnoszenie cen i kosztów,że wieloletnie doświadczenie i stabilnośćfinansowa pozwala na
rzetelne szacowanie kosztów projektu, a jednocześnie na wyeliminowanie niepewności
skutkującej zawyżaniem kosztów "na wszelki wypadek". Dalej za istotne uznał,że na etapie
weryfikacji i oceny oferty zamawiający winien także weryfikowaćswoje szacunki ze względu
na tendencje cenowe na rynku usług o charakterze niematerialnym, intelektualnym, które są
„niewymierne'' i obecnie ich ceny mająsilnątendencjęspadkową. Zmniejsza siętakże
kalkulacjęplanowanego zysku, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Doktryna
i orzecznictwo, dotyczące zamówieńpublicznych przy ocenie zarzutu rażąco niskiej ceny
stoi na stanowisku (wyrok KIO/UZP 1492/08),że dla uznania, iżcena jest rażąco niska -
konieczne jest wykazanie, przy określonym przedmiocie zamówienia,że nie jest możliwe
wykonanie zamówienia za oferowanącenę, bez ryzyka ponoszenia strat przez wykonawcę.
Zgodnie z wyrokiem KIO (KIO/UZP 226/08) za ofertęz cenąrażąco niskąmoże byćuznana
taka oferta, której realizacja nie pozwala na utrzymanie rentowności wykonawcy, naraża
wykonawcęna straty, realizowania zadania poniżej kosztów, a fakt taki nie ma miejsca,
czego dowodzi treśćoferty oraz złożone zamawiającemu wyjaśnienie. Odwołujący A
podkreślił, iżuznanie zamawiającego, ceny oferty za rażąco niską, nie może mieć
charakteru quasi uznania dowolnego, arbitralnego, z jakim mamy do czynienia w niniejszym
przypadku. Czynności zamawiającego, który dysponujeśrodkami publicznymi pozostająw
sprzeczności z zasadąochrony zaufania obywateli do stanowionego prawa oraz z zasadą
pewności prawa. Powyższe zasady sąkonsekwencjązawartego w art. 2 Konstytucji
stwierdzenia, iżRzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym,
urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Takie rozumienie zasady zaufania
obywatela do państwa i stanowionego przez niego prawa oraz bezpieczeństwa prawnego
jednostki stało siętrwałąliniąorzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu z
dnia 2 marca 1993 r. (TK 9/92) Trybunał stwierdził, iż"pewnośćprawa oznacza nie tyle
stabilnośćprzepisów prawa (...) co możliwośćprzewidywania działańpaństwa i
związanych z nimi zachowańobywateli. Przewidywalnośćdziałańpaństwa gwarantuje
zaufanie do ustawodawcy i do stanowionego przez niego prawa" (OTK w 1993 r., cz. I, poz.
6, s. 70), zaśw orzeczeniu z 24 maja 1994 r. (TK 1/94) Trybunał, odwołując siędo
orzecznictwa Sądu Najwyższego (IPR 1/91 oraz I PRN 34/91) eksponuje wynikający z
zasady zaufania w stosunkach miedzy obywatelem a państwem, niezbędnego dla
zapewnienia bezpieczeństwa prawnego jednostki, obowiązku lojalnego postępowania
państwa wobec jednostki (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2000 r.,
P 3/00, OTK 2000/5/138). Uzasadniając pod względem prawnym i faktycznym swoje
stanowisko w zakresie zasadności odrzucenia oferty odwołującego A, zamawiający
ograniczył sięjedynie, do przywołania podstawy prawnej odrzucenia oferty, powołując sięna
art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, jednocześnie przedstawiając
jedynie stan faktyczny i przebieg postępowania. W zakresie merytorycznej oceny złożonych
wyjaśnieństwierdzono jedynie,że sąone niewystarczające i nie wykazująw sposób
bezsporny, iżzaproponowana cena nie jest rażąco niska. W związku z powyższym
zamawiający uznał,że oferta złożona przez odwołującego A podlega odrzuceniu zgodnie z
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, ponieważzawiera rażąco niskącenę. Zamawiający nie odniósł się
do złożonych wyjaśnień, nie ocenił argumentów w zakresie zaistnienia wyjątkowo
sprzyjających warunków wykonywania zamówienia, Nie wskazał jakim wyjaśnieniom nie dał
wiary i które z przedstawionych wyjaśnieńuznał za niewystarczające, a przede wszystkim
zaśdlaczego uznał,że oferta Doradztwa Gospodarczego DGA S.A. zawiera rażąco niską
cenę, skoro jest ona wyższa od ceny zaproponowanej przez konkurentów, których oferty z
tej przyczyny nie zostały odrzucone. Z uwagi zatem na fakt bezsporny,że ta cena nie była
najniższa (była nawet wyższa - obiektywnie od oferty ostatecznie uznanej za
najkorzystniejszą) zarzucił,że uzasadnienie nie jest należyte i nie odnosi siędo sytuacji
odwołującego A. W tym teżwzględzie uzasadnienie nie sprostało wymogom stawianym art.
92 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 1 Pzp, przez faktyczny brak możliwości kontroli decyzji
zamawiającego. Wykonawca bowiem nie ma koniecznej wiedzy jaki proces myślowy
kierował zamawiającym do stwierdzenia,że oferta opiewająca na cenę4 920 075,00 zł.
(oferta odwołującego) jest rażąco niska w porównaniu z ofertąwygrywającą, tj. opiewającą
na kwotę4 202 950,00 zł. oraz w stosunku do ceny szacunkowej określonej w ogłoszeniu o
zamówieniu 6 138 315,44 zł. Takie postępowanie w ocenie odwołującego A, w sposób
oczywisty narusza zasady Prawa zamówieńpublicznych, w tym zasadęrównego
traktowanie i uczciwej konkurencji, albowiem uniemożliwia wykonawcy podnoszenie
zarzutówściśle opierających sięna przesłankach przyjętych przez zamawiającego, które
winny wynikaćz art. 90 ust. 2 Pzp. Lakonicznośćkwestionowanego uzasadnienia skłoniła
odwołującego A do domniemania, iżzamawiający albo w ogóle zaniechał oceny złożonych
wyjaśnieńalbo dokonał tej oceny w sposób nienależyty. Jak wskazująpoglądy orzecznictwa
w tym zakresie "tylko wtedy, gdy Zamawiający wykaże rażące zaniżenie ceny w stosunku do
czynników obiektywnych i odrzuci ofertęmożna mówićo zachowaniu wymagań
przewidzianych w art. 90 ust. 1-3 Pzp, "(tak wyrok KIO z dnia 2 kwietnia 2008 r. sygn. akt:
KIO/UZP 273/08). Tym samym, w sytuacji kiedy wykonawca złożył obszerne wyjaśniania,
które obiektywnie mogąstanowićdla zamawiającego podstawędo oceny w zakresie
istnienia rażąco niskiej ceny, to na zamawiającym spoczywa ciężar dowodzenia faktu
istnienia tej rażąco niskiej ceny, (tak teżwypowiedział sięwyrok Zespołu Arbitrów z dnia 31
sierpnia 2005 roku sygn. UZP/ZO/O-2355/07 - w którym powołano sięna dyspozycje art. 6
K.c. w zakresie rozkładu ciężaru dowodu). Zamawiający nie odniósł siędożadnego
argumentu wykonawcy stawianego w przesłanych wyjaśnieniach. Nadto w wezwaniu do
wyjaśnienia czynników mających wpływ na wysokośćceny, zamawiający domagał się
dokumentów uzasadniających zaproponowanącenę. Wświetle przepisów Pzp oraz
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich możeżądaćzamawiając od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane, takieżądanie, w opinii odwołującego A, należało uznaćza
niedopuszczalne. Art. 90 ust. 3 Pzp stanowi jedynie o dowodach, nie wspominając o tym,że
mająto byćwyłącznie dokumenty. Złożone wyjaśnienia szczegółowe, (do których
zamawiający w ogóle sięnie odniósł) oraz załączone referencje, w pełni winny rozwiać
jakiekolwiek wątpliwości. Celem postępowania wyjaśniającego jest wyeliminowanie z
postępowania wykonawców niewiarygodnych z uwagi na proponowane ceny. Cel ten może
byćzrealizowany jedynie na podstawie prawdziwych i rzetelnych wyjaśnieńwykonawcy, do
których mogąbyćzałączone dowody. Podstawowym zabezpieczeniem rzetelności
przedkładanych wyjaśnieńjest odpowiedzialnośćwykonawcy za ich treść. Odwołujący A
zwrócił uwagęna rolęodpowiedzialności karnej wykonawcy za czyn zabroniony z art. 297 §
1 Kodeksu karnego, tj. za przedłożenie nierzetelnego oświadczenia mającego istotne
znaczenie dla uzyskania zamówienia publicznego. Z art. 90 ust. 2 Pzp nie wynika expressis
verbis obowiązek przedłożenia dowodów wraz z wyjaśnieniami, w konsekwencji nie wynika
prawo zamawiającego dożądania dowodów, potwierdzających wyjaśnienia wykonawcy,
natomiast wykonawca, udzielając wyjaśnień, może takie dowody złożyć, a wówczas
zamawiający będzie zobowiązany, oceniając wyjaśnienia, wziąćpod uwagęich podparcie
stosownym dowodem (tak m.in. W. Dzierżanowski, Komentarz do art. 90 ustawy z
29.1.2004 r. Prawo zamówieńpublicznych Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163), LEX/el.
2007). Dalej odwołujący A wywodził, iżz art. 90 ust. 3 Pzp wynika, iżpodstawęodrzucenia
oferty, bez jej ostatecznej merytorycznej oceny, stanowi jedynie brak złożenia wyjaśnień, a
nie dowodów, Podstawęodrzucenia oferty należy rozpatrywaćw korelacji z art. 89 ust. 1 pkt
4 Pzp, z którego wynika, iżzamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia. Przedmiotowa podstawa odrzucenia opiera się
na założeniu,że oferta zawiera rażąco niskącenę, a więc dochodzi tu do pozytywnego
potwierdzenia tego stanu rzeczy na podstawie ustaleńfaktycznych, poczynionych na bazie
materiału dowodowego zebranego w postępowaniu. Stosownie do art. 90 ust. 3 Pzp
zamawiający obowiązany jest odrzucićofertę, gdy wykonawca nie złożył wyjaśnień, albo
jeżeli dokonana ocena wyjaśnieńwraz z dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta
zawiera rażąco niskącenę. Gdy wykonawca złożył wyczerpujące wyjaśnienia, które
obiektywnie mogądla zamawiającego stanowićpodstawędo oceny w zakresie istnienia
rażąco niskiej ceny, należy zdaniem odwołującego A, wówczas przyjąć,że zgodnie z art. 6
K c., to na zamawiającym ciąży obowiązek udowodnienia faktu istnienia rażąco niskiej ceny.
Brak było zanegowania przez zamawiającego,że przedstawione czynniki nie mająwpływu
na wysokośćceny oferty, w kierunku redukcji wysokości tej ceny. W przypadku zatem, gdy
zamawiający, mimo otrzymanych wyjaśnień, dalej ma wątpliwości co do ceny oferty,
zdaniem odwołującego A, winien ponownie zwrócićsięo wyjaśnienie interesujących go
elementów tej oferty. Ostatecznie wskazał,że art. 90 ust. 1 Pzp nakazuje, w sytuacjach
podejrzenia oferowania usługi za rażąco niskącenę, zwrócenie siędo wykonawcy w formie
pisemnej o wyjaśnienie tej okoliczności. Zgodnie z treściąart. 78 § 1 K.c. do zachowania
pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na
dokumencie obejmującym treśćoświadczenia woli. Przesłanie pisma faksem w dniu 16
czerwca 2009 r. wymogu tego nie spełnia, z czego wywiódł wniosek,że nie został
skutecznie wezwany do złożenia stosownych wyjaśnień. Pogląd ten znajduje także oparcie
w piśmiennictwie ( Jerzy Pieróg Prawo zamówieńpublicznych. Komentarz wyd. 9 z 2009 r.
wyd. C.H.BECK str. 308 Nb. 3 oraz wyrok Sadu Najwyższego z dnia 23 listopada 2007 r.
sygn. akt: IV CSK 228/07 stwierdzający,że "przesłanie treści oświadczenia woli faksem
spełnia jedynie warunki uprawdopodobnienia za pomocąpisma"). Wobec powyższego,
podążając za treściąart. 58 § 1 K.c., odwołujący A stwierdził, iż"czynnośćprawna
sprzeczna z prawem alba mająca na celu obejście ustawy jest nieważna." Wświetle art. 5
k.c. nie można czynićze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno -
gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. W
konkluzji odwołujący A podtrzymał stawiane zarzuty i wnioski.
Odwołujący B - WYG International Sp. z o.o. zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust 1 ustawy Pzp przez niezachowanie zasady równego traktowania wykonawców;
2) art. 89 ust 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust 3 ustawy Pzp przez błędnąocenęzłożonych
wyjaśnieńw zakresie zaproponowanej ceny;
3) art. 90 ust 3 ustawy Pzp przez uznanie,że oferta zawiera rażąco niskącenę;
4) art. 92 ust 1 pkt 2 Pzp przez zaniechanie przekazania odwołującemu B informacji o
faktycznych przyczynach odrzucenia jego oferty, tj. uznania ceny za rażąco niską, co
uniemożliwia prawidłowe skorzystanie ześrodków ochrony prawnej.
Odwołujący B wniósł o:
1) przekazanie pełnego wymaganego prawem uzasadnienia odrzucenia oferty;
2) unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3) unieważnienie czynności odrzucenia złożonej oferty;
4) powtórzenie czynności badania i oceny ofert;
5) dokonanie czynności ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu zarzutów protestu odwołujący B powołał sięna doznany uszczerbek
interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia. Podał,że pismem z dnia 19 czerwca 2009 r.
złożył stosowne wyjaśnienia, które zostały zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
Zamawiający nie uznał wyjaśnieńza wystarczające i na podstawie art. 89 ust 1 pkt 4 w
związku z art. 90 ust 3 ustawy Pzp odrzucił ofertę. Stosownie do art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy
Pzp, zamawiający odrzuca ofertęjeżeli zawiera rażąco niskącenęw stosunku do
przedmiotu zamówienia. Przed odrzuceniem oferty powinien wezwaćwykonawcędo
stosownych wyjaśnień, o których mowa w art. art. 90 ust. 1 Pzp. Taki tryb został
zastosowany. Jednakże w treści pisma informującego o odrzuceniu oferty, zamawiający nie
podał, jakim wyjaśnieniom nie dał wiary i które uznał za niewystarczające i dlaczego uznał,że oferta odwołującego B zawiera rażąco niskącenę. Tym samym, zdaniem odwołującego
B do chwili uzyskania wymaganego prawem uzasadnienia czynności odrzucenia oferty
(zgodnie z art. 92 ust 1 pkt 2 Pzp), nie ma on możliwości złożenia protestu na wszystkie
czynności i zaniechania zamawiającego, związane z odrzuceniem oferty. Odwołujący B
podkreślił, iżjego wyjaśnienia zawierająwszystkie elementy, o których mowa w art. 90 ust 2
ustawy Pzp i wskazująw sposób bezsporny,że zaoferowana cena za realizacjęprzedmiotu
zamówienia nie jest rażąco niska. Zamawiający zaniechał oceny szeroko złożonych
wyjaśnieńlub ocenił je uchybiając przepisom, w szczególności nie ocenił ich treści pod
kątem widzenia 90 ust 2 ustawy Pzp, tj. oszczędności metody wykonania zamówienia,
wybranych rozwiązańtechnicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania
zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu oraz wpływu pomocy
publicznej, udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. Podkreślił, iżzłożył wyczerpujące
wyjaśnienia wskazujące,że zaoferowana cena nie jest rażąco niska z uwzględnieniem
wszystkich czynników, które miały wpływ na zaproponowanącenę. Odwołujący B przytoczył
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej i Zespołów Arbitrów wskazujące,że ustalenie
rażąco niskiej ceny dotyczy ceny oferty w całości, a nie poszczególnych jej składników.
Odwołujący B podkreślał, iżw przypadku przedstawienia wyjaśnieńodnoszących siędo
podejrzenia ceny rażąco niskiej to na zamawiającym spoczywa obowiązek udowodnienia,że wyjaśnienia te nie usuwająwątpliwości, iżoferta winna byćodrzucona. Pogląd taki wynika
np. z wyroku Zespołu Arbitrów z 31.8.2005 r. (UZP/ZO/0-2355/05), który wskazuje, iż
zamawiający winien podaćargumenty faktyczne, gdyżnie jest wystarczające powołanie się
na treśćart. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówieńpublicznych,
stwierdzające jedynie,że złożona oferta zawiera rażąco niskącenę. W przedmiotowym
postępowaniu doszło w ocenie odwołującego B do naruszenia przez zamawiającego art. 90
ust 3 ustawy Pzp, gdyżwżaden sposób zamawiający zarzucając złożenie oferty
zawierającej rażąco niskącenęnie zanegował twierdzeńwykonawcy, iżwymienione w
wyjaśnieniu czynniki cenotwórcze obiektywnie wpływająna poziom ceny oferty lub mogą
obiektywnie redukowaćgo w stopniu przyjętym w kalkulacji. W podsumowaniu podtrzymał
przedstawione zarzuty i wnioski.
Odwołujący C – wykonawca SEKA S.A. W proteście zarzucił zamawiającemu
naruszenie przepisów:
1) art. 7 ust. 1 Pzp przez dokonanie oceny ofert z uchybieniem zasadzie równego
traktowania wykonawców i zastosowaniem niejednakowych kryteriów przy ocenie zarzutu
rażąco niskiej ceny postawionego poszczególnym wykonawcom, którzy złożyli oferty w
postępowaniu;
2) art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp przez przyjęcie, iżodwołujący C nie złożył wymaganych w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia dokumentów na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu;
3) art. 26 ust. 3 Pzp przez nie wezwanie do złożenia we wskazanym przez zamawiającego
terminie wymaganych dokumentów, braku faktycznych i prawnych podstaw do takiego
zaniechania;
4) art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp przez odrzucenie oferty nie zawierającej rażąco niskiej ceny;
5) art. 90 ust. 3 Pzp przez przyjęcie,że złożone przez odwołującego C wyjaśnienia co do
zarzutu rażąco niskiej ceny potwierdzająten zarzut;
6) art. 91 ust. 1 Pzp przez dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty z naruszeniem
kryteriów oceny ofert określonych w SIWZ
Odwołujący C - wniósł o:
1) powtórzenie czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej;
2) przywrócenie go do udziału w postępowaniu i dokonanie wyboru złożonej oferty jako
najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu zarzutów protestu podał,że został wykluczony z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, z uzasadnieniem, iżnie spełnił wymogu określonego w §
5 ust. 1 SIWZ dotyczącego posiadania doświadczenia niezbędnego do wykonania
przedmiotowego zamówienia. Zdaniem zamawiającego nie zaistniały przesłanki do
wezwania odwołującego C do uzupełnienia brakujących lub błędnych dokumentów na
podstawie art. 26 ust. 3 Pzp, wobec uznania,że złożona oferta zawiera rażąco niskącenę.
Odwołujący C powołał sięna uszczerbek interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia.
Podkreślił, iżjego oferta jako ważna i zawierająca najniższącenę, która wraz z punktacją
uzyskanąza drugie kryterium, powinna zostaćwybrana jako najkorzystniejsza. Zamawiający
uznał złożone szczegółowe wyjaśnienia za niewystarczające i nie wykazujące w sposób
bezsporny, iżzaproponowana przez odwołującego C cena nie jest rażąco niska. Dokonał
zatem oceny wyjaśnieńsposób arbitralny i odrzucił je, ograniczając sięjedynie do ogólnych
stwierdzeń, nie przedstawił jakiegokolwiek zarzutu w stosunku do którejkolwiek z pozycji
wyjaśnieńprzedłożonych przez odwołującego C, czy teżdo całości kalkulacji ceny
ofertowej. Postępowanie takie, w ocenie odwołującego C stanowi jednoznaczne naruszenie
art. 90 ust. 3 Pzp, który pozwala zamawiającemu na odrzucenie oferty wykonawcy tylko
wtedy, gdy dokonana ocena wyjaśnieńpotwierdza,że oferta zawiera rażąco niskącenę. W
przedmiotowej sprawie stanowisko zamawiającego odnośnie wyjaśnień, takiej oceny nie
zawiera, a zatem brak było podstaw do odrzucenia oferty odwołującego C z uwagi na nie
spełnienie przesłanki ustawowej, zawartej w art. 90 ust. 3 Pzp. Wskazał,że zamawiający
naruszył art. 7 ust. 1 Pzp, ponieważstawiając zarzut rażąco niskiej ceny ofercie
odwołującego, jednocześnie dokonał wyboru jako oferty najkorzystniejszej, zawierającej
cenęwyższątylko o 4.16% niżcena zaproponowana przez odwołującego C. Dodał,że za
rażąco niskązamawiający uznał równieżcenęzawartąw ofercie jednego z wykonawców
biorących udział w przedmiotowym postępowaniu, która była wyższa niżcena w ofercie
uznanej za najkorzystniejszą. Takie postępowanie, w opinii odwołującego Cświadczy o
nierównym traktowaniu wykonawców biorących udział w przedmiotowym postępowaniu i
całkowitym nie zrozumieniu istoty zarzutu rażąco niskiej ceny. Wprawdzie zarzut rażąco
niskiej ceny należy odnosićdo możliwości zrealizowania przedmiotu zamówienia, to jednak
ze względu na sposób postępowania zamawiającego, nie można pomijaćwysokości cen
ofertowych zaproponowanych przez poszczególnych wykonawców. Zamawiający uznał
bowiem,że przedmiotowe zamówienie można wykonaćza 4 202 950,00 zł., a nie można go
wykonaćza 4 034 838,40 zł. czyli za kwotęo 168 111,60 zł. niższą, co daje różnicęrzędu
zaledwie kilkudziesięciu złotych na jednąszkolonąosobę. Podkreślił, iżnie istniejąi nie
zostały przez zamawiającego wskazaneżadne racjonalne przesłanki pozwalające stwierdzić,
iżnie jest możliwe wykonanie przedmiotowego zamówienia publicznego za zaproponowaną
cenę. Reasumując, zarzucił,że wszelkie działania zamawiającego w zakresie
rozpoznawania zarzutu rażąco niskiej ceny miały na celu nieuprawnione promowanie
wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą. Wobec braku przesłanek
do stawiania zarzutu rażąco niskiej ceny wobec oferty odwołującego C, uznał iżbrak było
równieżfaktycznych i prawnych podstaw do odrzucenia jego oferty. W konsekwencji
zamawiający był zobligowany, w przypadku uznania za niewystarczające lub błędne
dokumentów złożonych w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu,
do wezwania odwołującego C do uzupełnienia tych dokumentów w wyznaczonym terminie,
a zaniechanie takich działaństanowi naruszenie art. 26 ust. 3 Pzp. Niezależnie od
powyższego odwołujący C podniósł,że dokonana przez zamawiającego ocena
dokumentów, potwierdzających spełnienie warunków w udziału w postępowaniu była błędna.
Zgodnie z postanowieniami SIWZ wymagane doświadczenie wykonawców, ubiegających
sięo udzielenie zamówienia publicznego miało dotyczyćzrealizowania dwóch usług
szkoleniowych lub szkoleniowo-doradczych dla przedsiębiorców i ich pracowników
określonej wartości i dla określonej liczby osób. Nie ma zatem wątpliwości,że adresatem
szkoleńobjętych przedmiotowym zamówieniem nie jest zamawiający tylko osoby trzecie. W
konsekwencji wymagane doświadczenie ma dotyczyćrealizacji szkoleńna rzecz
przedsiębiorców i ich pracowników. Zamawiający zarzuca,że jedynie jedno szkolenie z
przedłożonego wykazu (poz. 1) zrealizowane na rzecz zamawiającego spełnia wymogi
postawione w SIWZ. Pozostałe nie spełniają, bądźwymogu wartościowego (poz. 4), bądź
nie były usługami w rozumieniu Pzp (poz. 2-3). Zamawiający stoi na stanowisku,że w
przypadku realizacji projektów finansowanych ześrodków pochodzących z Unii
Europejskiej, gdzie beneficjent jest w całości autorem warunków realizacyjnych
(merytorycznych), nie mamy do czynienia ze zleceniem. Beneficjent jest rozliczany z
finansowo-rzeczowych postępów realizacji projektu, a nie ma merytorycznego nadzoru nad
realizacjązamówienia. Odwołujący C nie zgodził sięze stanowiskiem zamawiającego,
ponieważusługi wymienione w poz. 2-3 wykazu były równieżzrealizowane na rzecz
zamawiającego, stąd posiada on szczegółowąwiedzęo zasadach na jakich były
wykonywane te usługi, Nie może zatem twierdzić,że nie jest mu znana treśćumowy o
dofinansowanie projektu w ramach sektorowego programu operacyjnego rozwój zasobów
ludzkich 2004-2006. Z treści tej umowy wynika,że nadzór sprawowany nad wykonawcą
usługi ma równieżcharakter merytoryczny. Ponadto ewentualne różnice w wykonywaniu
usług wymienionych w poz. 1 oraz poz. 2-3 wykazu nie mająistotnego znaczenia, ze
względu na wymogi dotyczące doświadczeniażądanego od wykonawców w przedmiotowym
postępowaniu. Potwierdził to równieżsam zamawiający wystawiając odwołującemu C
referencje odnośnie trzech usług wymienionych w poz. 1-3 wykazu. Zaznaczył, iż
praktycznie jednobrzmiąca treśćtych referencji wskazuje,że zamawiający nie różnicował
doświadczenia wynikającego z realizacji usług szkoleniowych prowadzonych w ramach
poszczególnych projektów. Okoliczności te wskazują, zdaniem odwołującego C na
niezasadnośćzastrzeżeńzamawiającego, co do usług wykazanych w celu potwierdzenia
spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Za niezasadne uznał także twierdzenie
zamawiającego o nie spełnieniu definicji usługi przez usługi wymienione w poz. 2-3 wykazu,
albowiem definicja zawarta w art. 2 pkt 10 Pzp, jest wystarczająco szeroka, by znalazły sięw
niej usługi wykonywane przez odwołującego C. Ponadto by potwierdzićdoświadczenie
niezbędne do wykonania zamówienia, wykonawca nie musi wykazywaćusług realizowanych
w trybie zamówienia publicznego. Wystarczającym jest potwierdzenie faktu wykonywania
usług danego rodzaju, wartości i wielkości, co odwołujący C uznał za spełnione. W
podsumowaniu stwierdził, iżprzedstawiona argumentacja poświadcza,że w przedmiotowym
postępowaniu zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem
obowiązujących go kryteriów oceny ofert.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 3 sierpnia 2009 r. do postępowania wywołanego
wniesionymi protestami przystąpił w dniu 5 sierpnia 2009 r. wybrany wykonawca
konsorcjum: Firma 2000 Sp. z o.o. oraz Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o., który
poparł stanowisko zamawiającego, wnosząc jednocześnie o utrzymanie czynności wyboru
jego oferty do realizacji zamówienia. Powołał sięna interes prawny gdyżuwzględnienie
protestów pozbawia go możliwości uzyskania zamówienia. Przytoczył poglądy orzecznictwa
w odniesieniu do problematyki rażąco niskiej ceny oferty, polemizując z twierdzeniami
ponoszonymi w protestach. Ponadto podał wyliczonąprzez siebie punktacjęcałkowitą
oceny złożonych ofert według kryteriów SIWZ.
W odniesieniu do protestu odwołującego A Doradztwo Gospodarcze DGA SA,
przystępujący stwierdził, iżtwierdzenia odwołującego A sąniespójne i wzajemnie się
wykluczają. Oferta odwołującego A nie może zostaćwybrana, bo zajmuje drugąpozycję.
Przystępujący stwierdził, iżodwołujący A nie może wykorzystywaćmateriałów, które tworzył
na potrzeby innych postępowańz racji przeniesienia praw autorskich. Zdaniem
przystępującego, zamawiający nie był zobowiązany podawaćuzasadnienia decyzji o
odrzuceniu oferty odwołującego A, z tej przyczyny iżwyjaśnienia zostały objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa.
W odniesieniu do protestu odwołującego B - WYG International Sp. z o. o.,
przystępujący stwierdził,że uzasadnienie odrzucenia oferty zostało należycie przedstawione.
Przygotowanie wyjaśnieńz uwzględnieniem normy art. 90 ust. 2 Pzp, nie jest wystarczające,
albowiem przepis ten przez użycie wyrazu „w szczególności” odnosi siędo okoliczności nie
tylko w nim wymienionych.
W odniesieniu do protestu odwołującego C - SEKA S.A., przystępujący stwierdził, iż
zamawiający uznał,że przedmiotowego zamówienia nie można wykonaćza cenęoferowaną
przez przystępującego – 4 202 950,00 zł. ani za cenępodanąprzez odwołującego C –
4 034 838,00 zł. Dopiero należyte wyjaśnienia wraz z załączonymi dokumentami
potwierdziły,że przystępujący jest w stanie zrealizowaćusługęza wskazanącenę, natomiast
wyjaśnienia złożone przez odwołującego C, tej okoliczności nie potwierdziły, zatem
bezprzedmiotowe, w ocenie przystępującego było wzywanie do uzupełnienia błędnych
dokumentów, złożonych przez odwołującego C.
Pismami doręczonymi dnia 13 sierpnia 2009 r. zamawiający oddalił wniesione
protesty, podtrzymał argumentacjęprzywołanąw zawiadomieniu o odrzuceniu ofert,
wymienił wykonawców, którzy złożyli oferty wraz z podaniem proponowanych cen. Powołał
sięna okoliczność, iżbezpośrednio przed otwarciem ofert podał kwotęjakązamierzał
przeznaczyćna realizacjęzamówienia. Kwota ta - 6 138 315,44 zł. widniała w protokole z
postępowania, udostępnionym wykonawcom oraz w opublikowanym ogłoszeniu o
zamówieniu, zatem zarzuty w zakresie wadliwego oszacowania przedmiotu zamówienia
uznał za spóźnione, tak samo jak zarzuty odnoszące siędo samej czynności wezwania do
złożenia wyjaśnień. Przedstawił równieżprzebieg postępowania, wyjaśnił, iżz uwagi na
zanotowane różnice odbiegające o co najmniej 15% od wartości szacunkowej, wzywał
wykonawców do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90 ust. 1 Pzp. W przekonaniu
zamawiającego kwestięrażąco niskiej ceny należy odnosićdo wartości szacunkowej
zamówienia, a nie do cen ofertowych wszystkich wykonawców. Zamawiający przytoczył
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej oraz Sądów Okręgowych na poparcie swoich
twierdzeń. Podkreślił, iżciężar dowodu wykazania,że cena oferty nie jest rażąco niska
spoczywa na wykonawcy, do którego zżądaniem wyjaśnienia elementów oferty mających
wpływ na wysokośćceny, zwróci sięzamawiający. Dodał,że art. 90 ustawy Pzp ma na celu
zabezpieczaćzamawiającego przed ryzykiem niewykonania lub nienależytego wykonania
zamówienia. Z tego względu ma on prawo nie przyjąćwyjaśnień, o ile uzna je za
niewystarczające. Zaznaczył,że z przytoczonego orzecznictwa, między innymi z wyroku
Sądu Okręgowego w Warszawie sygn. akt V Ca 1112/04 z 22 czerwca 2004 r. - z art. 90 ust.
3 Pzp wynika, iżzamawiający podejmuje decyzjęco do rażąco niskiej ceny nie tylko na
podstawie wyjaśnieńwykonawcy, lecz równieżna podstawie dowodów. Przyznał,że
protesty zostały wniesione w terminie, a wykonawcy wykazali interes prawny, jako
materialnoprawnąprzesłankęwarunkującąkorzystanie ześrodków ochrony prawnej.
Zamawiający zaprzeczył zarzutom naruszenia wskazanych w protestach przepisów ustawy
Prawo zamówieńpublicznych.
Poza ogólnymi wywodami, wyżej przytoczonymi, zawartymi we wszystkich
rozstrzygnięciach, podał następującąargumentację.
W odniesieniu do zarzutów protestu wniesionego przez odwołującego A - Doradztwo
Gospodarcze DGA S.A., zamawiający stwierdził, iżprzedstawionych wyjaśnieńnie można
uznaćza wyczerpujące, między innymi dlatego,że odwołujący A nie przedstawiłżadnych
kalkulacji ceny, zwłaszcza w zakresie komponentu B i C oraz nie załączyłżądnych dowodów
uzasadniających zaproponowanącenę. Podniósł, iżnie ma obowiązku wskazywania, którym
wyjaśnieniom odmówił wiarygodności. Wyjaśnienia nie były kompletne, nie odnosiły siędo
całości przedmiotu zamówienia, a ponadto nie zostały złożone dowody na potwierdzenie
prawdziwości złożonych wyjaśnień. Zamawiającyżądał „dokumentów,” mając na myśli
„dowody,” z czego wynika, iżnie uchybił przepisom rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów. Zamawiający nie zgodził sięz argumentacjąodwołującego Doradztwo
Gospodarcze DGA S.A.,że prócz porównania proponowanych cen do wartości szacunkowej
winien także porównywaćceny ofertowe wykonawców. Zarzut niewłaściwej formy, to jest
wezwania do złożenia wyjaśnieńdrogątelefaksową, a nie w korespondencji pisemnej,
został uznany za spóźniony.
W odniesieniu do zarzutów protestu wniesionego przez odwołującego B - WYG
International Sp. z o.o. zamawiający stwierdził, iżnie została przedstawiona kalkulacja
komponentu B oraz nie zostały załączoneżadne dowody uzasadniające oferowanącenę.
Zamawiający ocenił, iżzłożone wyjaśnienia były zbyt ogólnikowe i niekonkretne, zatem ich
przyjęcie naruszyłoby art. 90 ust. 2 Pzp. Podkreślił, iżpodał uzasadnienie prawne i faktyczne
odrzucenia oferty odwołującego B, a nie ma obowiązku udowadnienia wykonawcy,że
proponowana cena jest rażąco niska.
W odniesieniu do zarzutów protestu odwołującego C - SEKA S.A. zamawiający
stwierdził, iżzostało przedłożone pismo przewodnie z załączonątabelką, przez nikogo nie
podpisaną. Niewystarczające jest przedstawienie jakichkolwiek wyjaśnień. Wykonawcy winni
złożyćwyjaśnienia odpowiednio umotywowane, potwierdzające,że zaoferowana cena nie
jest dumpingowa, wraz z wykazaniem dowodami. Samych wyjaśnieńnie można uznaćza
obiektywne, gdyżsąskładane przed podmiot jak najbardziej zainteresowany w sprawie.
Wykonawca SEKA S.A. nie złożył wyjaśnień- jakie czynniki miały wpływ na zaproponowaną
cenę, np. czy ma on wynegocjowane szczególne rabaty z kontrahentami czy teżz
podwykonawcami. Zamawiający podtrzymał stanowisko, iżodwołujący SEKA S.A. nie spełnił
warunków udziału w postępowaniu, gdyżw poz. 2-3 wykazu wskazał realizacjęprojektów
”samodzielny księgowy bilansista” i „kurs dla specjalistów personalnych i działu kadr” oraz
załączył pisma wystawione przez samego zamawiającego, potwierdzające należyte i
rzetelne wykonanie projektu. Zdaniem zamawiającego, poświadczenie to nie może być
traktowane jako referencje, gdyżz pism tych wynika tylko i wyłącznie,że SEKA S.A.
zrealizowała projekt, a nie usługęszkoleniową. Nie wynika,że wymieniony wykonawca w
ramach projektu przeprowadził szkolenia oraz,że zrobił to należycie. Przedmiotem umów
było określenie zasad przyznaniaśrodków finansowych, zaśszkolenia były wykonywane na
podstawie odrębnych umów zawartych bezpośrednio z przedsiębiorcami delegującymi
swoich pracowników i tylko tym przedsiębiorcom należy przypisaćmiano zamawiających,
którzy jedynie byli władni potwierdzić, iżusługi szkoleniowe przeprowadzone zostały
należycie.
W posumowaniu rozstrzygnięćprotestów, zmawiający stwierdził, iżpowody
odrzucenia ofert protestujących wykonawców podał w powiadomieniu z dnia 24 lipca 2009 r.
wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym podjętych czynności, zatem nie jest
zobowiązany udowadniaćwykonawcom, których oferty zostały odrzucone,że cena przez
nich zaoferowana jest rażąco niska. Zamawiający utrzymywał,że nie miałżądnych podstaw
do uznania, iżkwestionowane oferty nie zawierająrażąco niskiej ceny, zatem był
zobowiązany uznaćje za podlegające odrzuceniu. We własnej ocenie, nie naruszył
przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4, art. 90 ust. 3 oraz art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Zdaniem
zamawiającego, skoro wezwał wszystkich wykonawców do wyjaśnieńdotyczących ceny ich
ofert, tym samym wykazał, iżrówno traktował wszystkich uczestników przetargu, zgodnie z
regułami art. 7 ust. 1 Pzp. W wyniku przeprowadzonej oceny złożonych wyjaśnieńuznał, iż
tylko dwóch wykonawców wyjaśniło prawidłowośći rzetelnośćzaoferowanej ceny,
przedstawiając na to dowody. Zamawiający wywodził, iżzarzut dotyczący wyboru
najkorzystniejszej oferty nie został skonkretyzowany, albowiem, protestujący wykonawcy
poprzestali na przytoczeniu treści przepisu art. 91 ust. 1 Pzp, a nie przedstawili uzasadnienia
faktycznego, wobec czego podnosił, iżdo tak przedstawionego zarzutu nie jest w stanie się
odnieść. Wybór oferty konsorcjum FIRMA 2000 Spółka z o. o. i „Policy & Action Group
Uniconsult” Spółka z o. o., jako nie podlegającej odrzuceniu, uznał za właściwy.
Zamawiający dodał,że nie miał obowiązku wskazywać, którym wyjaśnieniom wykonawców
dał wiarę, a którym jej odmówił. W przekonaniu zamawiającego wystarczyło dla odrzucenia
ofert, iżwyjaśnienia nie były kompletne, nie odnosiły sięw całości do przedmiotu zamówienia
oraz nie zostały poparte dowodami dla wykazania prawdziwości złożonych wyjaśnień.
W dniu 21 sierpnia 2008 r. zostało wniesione odwołanie przez odwołującego A -
Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., z kopiąprzekazanązamawiającemu w tym samym
terminie, w którym zarzuty protestu zostały podtrzymane w całości, wrazżądaniami
nakazania zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego A;
2. unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
3. przeprowadzenia ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego A;
Ponadto odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i orzeczenie zwrotu poniesionych
kosztów postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu odwołania, odwołujący A ponowił całąargumentacjęprotestu oraz dodał
i szczególnie podkreślił, iżzamawiający zarzucił ofercie odwołującego (łączna cena
4 920 075,00 zł. rażąco niskącenę, po czym dokonał wyboru oferty konsorcjum FIRMA
2000 Spółka z o. o. i „Policy & Action Group Uniconsult” Spółka z o. o., którego cena
4 202 950,00 zł. była jeszcze niższa ażo kwotę717 125,00 zł. W opinii Odwołującego A,
wskazane wady postępowania skutkowały bezpodstawnym odrzuceniem złożonej oferty oraz
wywarły wpływ na wynik postępowania przez wybór wykonawcy, którego oferta nie była
najkorzystniejszą
według kryteriów określonych specyfikacjąistotnych
warunków
zamówienia.
W dniu 21 sierpnia 2008 r. zostało wniesione odwołanie przez odwołującego B –
WYG International Sp. z o.o., z kopiąprzekazanązamawiającemu w tym samym terminie, w
którym zarzuty protestu zostały podtrzymane w całości wraz zżądaniem nakazania
zamawiającemu:
1) podania pełnego uzasadnienia odrzucenia oferty odwołującego B;
2) unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
3) unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego B;
4) powtórzenie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odnosząc siędo stanowiska zamawiającego w rozstrzygnięciu protestu, odwołujący B
ponowił argumentacjęprotestu i dodatkowo podał,że zamawiający nie uzasadnił jakim
wyjaśnieniom w odniesieniu do zarzutu niskiej ceny odmówił wiarygodności i dlaczego uznał,że złożona oferta zawiera rażąco niskącenę. W opinii odwołującego B złożone wyjaśnienia
zawierająwszystkie elementy, o których mowa w art. 90 ust. 2 Pzp i wskazująw sposób
bezsporny,że zaoferowana cena za realizacjęprzedmiotu zamówienia nie jest rażąco niska.
Działania zamawiającegoświadcząo zaniechaniu analizy złożonych wyjaśnieńi oceny ich
treści w zestawieniu z przesłankami określonymi w art. 90 ust. 2 Pzp. Zamawiający
zarzucając odwołującemu B podanie rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu
zamówienia nie zanegował twierdzeńwykazujących, iżwymienione czynniki cenotwórcze
wpływająna cenęoferty.
W dniu 21 sierpnia 2008 r. zostało wniesione odwołanie przez odwołującego C -
SEKA S.A., z kopiąprzekazanązamawiającemu w tym samym terminie, w którym zarzuty
protestu zostały podtrzymane w całości wraz z wnioskami o nakazanie zamawiającemu:
2) unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
3) unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego C;
4) powtórzenie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej.
Ponadto odwołujący C wniósł o przyznanie kosztów postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu argumentacja protestu została ponowiona. Odwołujący C podkreślił, iż
wadliwe było oszacowanie kosztów realizacji zamówienia przez zamawiającego. Stawiany
zarzut ma charakter subiektywny, albowiem o cenie rynkowejświadczy wyrównany poziom
oferowanych cen. Zastosowane stawki w opinii odwołującego C odzwierciedlająrynkowy
poziom cen, bez jakichkolwiek rabatów. Wystarczające było zdaniem odwołującego C
przedstawienie szczegółowej kalkulacji ceny, która stanowiła załącznik do pisma
przewodniego podpisanego przez osobęuprawnionąi reprezentującąwykonawcę. W opinii
odwołującego C, brak było podstaw do wysuwania zarzutów, iżzaproponowana cena
uniemożliwia osiągnięcie zysku. Korzyściąprzynoszącązysk, jest równieżmożliwość
finansowania ponoszonych kosztów własnych, a zysk został skalkulowany w części B
wynagrodzenia. Za wskazanąkwotę, da sięzrealizowaćzamówienie, co zamawiający
przyznał per facta concludentia, wybierając ofertęwykonawcy, która zawiera cenęwyższą
jedynie o 4, 16%. Odwołujący C podtrzymał argumentacjęuzasadnienia protestu, w
odniesieniu do zarzucanego zaniechania wezwania uzupełnienia dokumentu, tj. wykazu
obejmującego doświadczenie w zakresie prowadzenia usług szkoleniowych. Jednocześnie
odwołujący C, nie zgodził sięz twierdzeniami zamawiającego, iżprzedstawione usługi
szkoleniowe, w poz.2 – 3 nie mogąstanowićpotwierdzenia nabytego doświadczenia, bez
względu na czyjąrzecz były one wykonywane. Należyte wykonanie przedmiotowych szkoleń
potwierdził sam zamawiający w ramach czynnośćnadzoru nad ich wykonywaniem, a fakt
realizacji szkoleńnie jest sporny.
W dniu 9 września 2009 r. do postępowańodwoławczych po stronie zamawiającego
przystąpił wykonawca wybrany konsorcjum: FIRMA 2000 Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnościąi „Policy & Action Group Uniconsult” Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, który wniósł o oddalenie wniesionych odwołań, ponowił argumentacjęiżądania podnoszone w przystąpieniu do postępowań, wywołanych wniesieniem protestów.
Kopie przystąpieńzostały przekazane stronom przed otwarciem posiedzenia Izby.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, iżnie zachodząpodstawy do odrzucenia
wniesionych odwołańw oparciu o art. 187 ust. 4 Pzp.
Izba postanowiła dopuścićkonsorcjum: FIRMA 2000 Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnościąi „Policy & Action Group Uniconsult” Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnościąjako przystępującego w sprawie wszystkich rozpoznawanych łącznie
odwołań, z oznaczeniem tego przystąpienia po stronie zamawiającego.
Według zgodnego oświadczenia stron, okres związania ofertą, wynoszący na
podstawie § 8 SIWZ - 60 dni, jeszcze nie upłynął, a oferty pozostająnadal zabezpieczone
wadium.
Krajowa Izba Odwoławcza dopuściła i przeprowadziła dowody: z ogłoszenia o
zamówieniu, ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia, protokołu postępowania,
wszystkich złożonych ofert, wezwańo wyjaśnienie elementów oferty mających wpływ na
wysokośćceny, udzielonych wyjaśnieńprzez wszystkich wezwanych wykonawców, pism
stron i przystępującego, złożonych w postępowaniu protestacyjno – odwoławczym.
Wobec zgodnego stanowiska stron oraz przystępującego,że pojęcie rażąco niskiej
ceny może byćodnoszone do ceny całkowitej oferty, a nie do kalkulacji jej składowych
czynników, Izba uznała za bezprzedmiotowe złożone jako dowód w sprawie pisma
odwołującego A z dnia 11.09.2009 r. podające elementy kalkulacyjne ceny oferty, oraz
stawki dzienne za szkolenia i koszty zarządzającego usługąna podstawie realizacji
wybranych projektów. Z tej samej przyczyny, Izba nie uwzględniła dowodów w postaci
wyciągów z budżetu projektu bliżej nieoznaczonych usług w odniesieniu do kosztów
zarządzania projektem, złożonych przez zamawiającego. Przeprowadzanie dowodu z
zestawienia cen ofert usług szkoleniowo doradczych, dotyczących innych projektów
finansowanych z budżetu PARP z uwzględnieniem ich zakresu, jak w złożonych
specyfikacjach istotnych warunków zamówienia, Izba uznała za przekraczające potrzeby
dowodowe niniejszego postępowania, albowiem okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy zostały ustalone innymiśrodkami dowodowymi.
Ponadto Izba rozważyła stanowiska reprezentantów i pełnomocników stron oraz
przystępującego, przedstawione do protokołu rozprawy.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając sprawęw granicach zarzutów protestów,
(podtrzymanych w odwołaniu i na rozprawie), jak stanowi art. 191 ust. 3 Pzp, ustaliła co
następuje.
Z druku ZP – 12 wynika, iżoferty złożyli następujący wykonawcy:
1. Doradztwo Gospodarcze DGA Spółka Akcyjna z Poznania;
2. WYG International Sp. z o.o. z Warszawy;
3. SEKA S.A. z Warszawy;
4. FIRMA 2000 Spółka z ograniczonąodpowiedzialnościąi „Policy & Action Group
Uniconsult” Spółka z ograniczonąodpowiedzialnością;
5. ECORYS Polska i ECORYS Nederland B.V;
6. F5 Konsulting Sp. o. o.
Zamawiający oszacował wartośćzamówienia na kwotę6 138 315,44 zł. Na otwarciu ofert
zamawiający podał tękwotę, jako taką, którązamierza przeznaczyćna realizację
zamówienia, przy uwzględnieniu obowiązujących zasad opodatkowania tej usługi podatkiem
VAT. Wymieniona okolicznośćpozostawała bezsporna.
Ceny ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu kształtująsięnastępująco:
Doradztwo Gospodarcze DGA S. A. - 4 920 075,00 zł., w tym części:
A: 3 834 885,00;
B: 641 700,00;
C: 443 490,00
SEKA S.A.- 4 034 838,40 zł, w tym części:
A 2 683 060,00;
B: 984 975,00;
C: 366 803,40
FIRMA 2000 Sp. z o.o. i PAG Sp. z o.o. 4 202 950,00 zł., w tym części:
A: 2 681 650,00;
B: 1 221 300,00;
C: 300 000,00
ECORYS Polska i ECORYS Nederland B.V - 5 207 895,00 zł., w tym części:
A: 2 809 450,00;
B: 1 925 000,00;
C: 473 445,00
F5 Konsulting Sp. z o.o. – 4 285 950, w tym części;
A: 2 395 125,00;
B: 1 504 200,00;
C: 389 625,00
WYG International Sp. z o.o.- 2 869 055,05 zł., w tym części:
A: 2 840 155,00;
B: 6 900,00;
C: 22 000,05
W odniesieniu do oferowanych cen, zamawiający wystosował wezwanie z dnia 16 czerwca
2009 r. adresowane do wszystkich uczestników postępowania, Wezwanie to miało
następującątreść: Na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (…) zamawiający zwraca sięo udzielenie wyjaśnieńdotyczących
czynników mających wpływ na wysokośćzaproponowanej przez Państwa ceny (…) brutto za
wykonanie zamówienia w postępowaniu (….) oraz wskazanie dowodów, tj. dokumentów
uzasadniających zaproponowanąprzez wykonawcęcenę. Nie przesłanie wyjaśnieńw
wyznaczonym terminie do 19 czerwca 2009 r.), będzie stanowiło podstawędo odrzucenia
przez zamawiającego Państwa oferty zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp.
W § 11 SIWZ – sposób obliczenia ceny, zamawiający wymagał złożenia formularza
ofertowego według wzoru załącznika nr 3 – kosztorysu ofertowego, obejmującego cztery
pozycje:
1. całkowitącenębrutto za realizacjęzamówienia częśćA+ częśćB+ częśćC budżetu, w
tym:
2. częśćA budżetu nie mniej niż45% całkowitej ceny brutto – zwrot wydatków (określonych
we wniosku o płatność) za szkolenia i doradztwo, objętej regułami pomocy publicznej,
3. częśćB budżetu – wynagrodzenie za realizacjęosobodni szkoleniowych, obejmujące
pozostałe wydatki;
4. częśćC budżetu wynagrodzenie stałe za promocję(nie więcej niż10% sumy kwot A i B.
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do umowy, działania szkoleniowe obejmują:
Komponent 1
a) zrealizowanych zostanie co najmniej 4500 osobodni szkoleniowych,
b) szkolenie ukończy co najmniej 1500 osób, z co najmniej 500 MMSP,
komponent 2
działania szkoleniowe;
a) zrealizowanych zostanie co najmniej 900 osobodni szkoleniowych,
b) szkolenia ukończy co najmniej 450 osób ze 100 przedsiębiorstw,
działania doradcze:
a) zrealizowane zostanie co najmniej 100 h doradztwa,
b) z usługi doradztwa skorzysta co najmniej 100 przedsiębiorstw.
Komponent 3
Działania szkoleniowe:
a) co najmniej 1500 osobodni szkoleniowych;
b) szkolenie ukończy co najmniej co najmniej 1500 osób z 500 przedsiębiorstw,
c) co najmniej 80% uczestników szkoleńmusząstanowićprzedstawiciele MMSP,
zrealizowanych zostanie co najmniej 1000 h doradztwa dla co najmniej 100
przedsiębiorstw.
Jako kryteria oceny ofert zamawiający przyjął w § 12 SIWZ:
1. cenęogólnąoferty z liczbąpunktów wagowych 40;
2. udział procentowy części A budżetu w całej wartości budżetu 60 punktów wagowych.
Zgodnie z § 5 SIWZ wykonawca miał podaćcenęusługi łącznie oraz w rozbiciu na:
1) całkowitącenębrutto za realizacjęzamówienia;
2) częśćA budżetu – zwrot wydatków za szkolenia i doradztwo, który obejmuje wydatki na
kadrę, wyżywienie, podróże i zakwaterowanie oraz inne wydatki bieżące, w tym na materiały
szkoleniowe,
3) częśćB wynagrodzenie za realizacjęosobodni szkoleniowych, obejmujące pozostałe
wydatki w związku z realizacjąumowy.
4) częśćC wynagrodzenie za promocję.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w wzorze umowy oraz załączniku nr 1 do
umowy „Zakres zadańwykonawcy” nie zostały zawarteściśle określone standardyświadczenia usług szkoleniowych wraz z wykorzystywanąbaząlokalową, noclegowąiżywieniową, np. w odniesieniu do kategorii hotelu czy wyznaczenia stawekżywieniowych.
Nie został równieżsprecyzowany, oprócz doświadczenia zawodowego, status wykształcenia
trenerów i doradców. Akceptacja osób przedstawionych na wymienione stanowiska oraz
programów szkoleniowych, ma następowaćpo zawarciu umowy. Wykonawca miał
samodzielnie przyjąći skalkulować, jakieśrodki pozyska od uczestników szkoleń.
W odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, wykonawcy w złożonych wyjaśnieniach
z dnia 19 czerwca 2009 r. podali:
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
1. konsorcjum: Firma 2000 Sp. z o.o., PAG Uniconsult Sp. z o.o. zadeklarowała
wykonanie usługi zgodnie ze standardami, podała jednostkowy koszt osobodnia
szkoleniowego i doradczego, zamieściła przykładowe ceny szkoleńprowadzonych na terenie
całej Polski, oraz analizęporównawcząusług hotelarskich i cateringowych dla szkoleń
wymagających zakwaterowania uczestników. Wymieniła wydatki związane z realizacją
umowy i sposób ich kalkulowania. Przedstawiła elementy kalkulacyjne kosztu pozycji
wynagrodzenie stałe za promocje. Przedstawiła kosztorys oferty cenowej, zawierający 19
pozycji, wraz z podsumowaniem w kwocie ceny oferty. Do wyjaśnieńzałączyła np. cenniki
ogłoszeńprasowych, wydruki ze stron internetowych oferowanych szkoleń, ceny usług
wybranych hoteli: noclegowych i gastronomicznych, umowy najmu lokalu, umowy o pracę.
Przedstawione wyjaśnienie odnosi siędo sposobu skalkulowania ceny oferty. Złożone
dokumenty, to w większości ogólnodostępne cenniki, materiały reklamowe i informacyjne.
Wykonawca - konsorcjum Firma 2000 Sp. z o.o. nie uzasadniała wysokości ceny swojej
oferty,
warunkamiświadczenia
tego
rodzaju
usługi,
dostępnymi
w
sposób
zindywidualizowany. Z czego wynika, iżza podanącenęprzedmiotowa usługa szkoleniowa
jest możliwa do realizacji, z uwzględnieniem ogólnej oferty rynkowej w odniesieniu do jej
części składowych. Zamawiający przyjął wyjaśnienia i dokumenty za odpowiednie.
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
2. wykonawca ECORYS Polska Sp. z o.o. ECORYS Nederland BV przedstawił
wybrane elementy kalkulacyjne ceny swojej oferty. Nie przedstawił kosztorysu z wyliczeniem
ceny oferty. Do wyjaśnieńdołączył ogólnie dostępne materiały np. dotyczące cen usług
hotelowych i gastronomicznych. Zamawiający przyjął wyjaśnienia i dokumenty za
odpowiednie.
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
3. odwołujący A - Doradztwo Gospodarcze DGA S. A. przedstawił wyjaśnienie, w
którym podał jako okoliczności mające wpływ na wysokośćzaoferowanej ceny:
dysponowanie własnąbaząfirm zainteresowanych szkoleniami, wstępne porozumienia z
podwykonawcami usług, z uwzględnieniem wynegocjowanych cen w kalkulacji ceny
ofertowej, korzystne stawki wynajmu sal, noclegów, wyżywienia, druku materiałów z racji
długotrwałej współpracy, dużąskalędziałalności pozwalającąna optymalizacjękosztów,
własny system zarządzania usługąszkoleniową, prowadzenie promocji ukierunkowanej na
firmy zainteresowane wiedząz zakresu ochronyśrodowiska. Podał elementy kalkulacyjne
elementów składowych ceny oferty. Do wyjaśnieńodwołujący A załączył referencje
udzielone przez różne podmioty, w zakresie usług szkoleniowych w związku z ochronąśrodowiska. Izba stwierdza,że odwołujący A określił obiektywne czynniki, dostępne w
sposób zindywidualizowany, które mogąwpływaćna wysokośćceny oferty, w kierunku
pomniejszenia kosztówświadczenia oferowanej usługi. Zamawiający nie uwzględnił
wyjaśnień.
Zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa.
4. odwołujący B - WYG International Sp. z o.o. podał elementy kalkulacyjne ceny
oferty. Jako przewagi konkurencyjne wskazał dysponowanie baządanych znacznej liczby
przedsiębiorców
zainteresowanych
uczestnictwem
w
szkoleniach,
zaplanowaną
koncentracjąprac, zabezpieczeniem kwoty ryzyka związanego z realizacjąprojektu. Do
wyjaśnieńnie dołączonożądnych innych materiałów informacyjnych, czy dokumentów.
Zamawiający nie przyjął wyjaśnień.
5. odwołujący C - SEKA S.A. przy piśmie przewodnim z dnia 18 czerwca 2009 r.
podpisanym przez pełnomocnika, przedstawił niepodpisany załącznik zawierający
zestawienie kosztów uzasadniających zaproponowanąprzez wykonawcęcenęza wykonanie
zamówienia. Odwołujący C nie złożyłżadnego omówienia do złożonego kosztorysu.
Zamawiający nie uwzględnił wyjaśnień.
W odniesieniu do spraw o sygnaturach KIO/UZP 1234/09 i KIO/UZP/1238/09 Izba zważyła
co następuje.
Izba podziela stanowisko zamawiającego,że decyzjęo zastosowaniu procedury
wyjaśniania rażąco niskiej ceny zasadnie łączył z rozbieżnościami wartości szacunkowej
przedmiotu zamówienia i cen podanych w ofertach. Stanowiska stron były zgodne z
poglądem potwierdzonym w licznie cytowanych orzeczeniach,że badanie oferty w celu
potwierdzenia bądźwykluczenia rażąco niskiej ceny należy odnosićdo ceny całkowitej
ustalonej za przedmiot zamówienia. Nie jest jednak dopuszczalne formułowanie wniosków,
iżcena oferty jest zaniżona w stosunku do przedmiotu zamówienia i koniecznych kosztów i
nakładów do jego prawidłowej realizacji, wyłącznie z racji rozbieżności z wartością
szacunkową, czyli jedynie w oparciu o kryterium arytmetyczne. Wyrok ETS z dnia 22
czerwca 1989 r. w sprawie 103/88 („Fratelli Constanzo”) stwierdza, iżpaństwa członkowskie
mogąwymagać, aby oferty przetargowe były analizowane w przypadku podejrzenia rażąco
niskich cen, nie tylko wtedy, gdy w sposób oczywisty przedstawiająrażąco niskie ceny.
Natomiast nie jest zasadne odrzucanie ofert, jedynie według kryterium arytmetycznego.
Ponadto Izba miała na uwadze,że wartośćszacunkowa została ustalona w oparciu ceny
szkoleńprowadzonych od 2006 r.
Zamawiający był zobowiązany przeprowadzićproceduręweryfikacyjną, określonąw
ustawie Pzp, umożliwiając uczestnikom postępowania złożenie wyjaśnień. Zdaniem Izby, w
ramach
prowadzenia
wymienionej
procedury,
obowiązkiem
zamawiającego
było
skorzystanie z wszelkich możliwychśrodków dowodowych, które mogłyby ewentualność
podania rażąco niskich cen przez wykonawców, potwierdzićbądźwykluczyć. Takimi
dowodami sąmiędzy innymi, ceny ofert złożonych w postępowaniu. Trudno bowiem założyć,że wszyscy uczestnicy, składająoferty nie tylko nie pozwalające na osiągnięcie zysku, ale
wręcz generujące straty. Z tych względówśredni poziom oferowanych cen, z reguły
odpowiada tendencjom i cenom rynkowym. Z racji charakteru działalności zamawiającego,
gdzie w większości był zlecającym szkolenia, którymi wykonawcy wykazująsięjako swoim
doświadczeniem zawodowym, zamawiający miał możliwośćporównania, za jakie ceny były
realizowane poprzednie szkolenia o zbliżonym przedmiocie i wielkości. Powinien także
uwzględnićaktualne uwarunkowania rynkowe w zakresie kształtowania sięcen usług
szkoleniowych, doradczych (ich części składowych), w tym znaczne nasilenie konkurencji w
odniesieniu do usług niematerialnych oraz zmniejszenie sięoczekiwańwykonawców , co do
osiąganych zysków, (pełnomocnicy zamawiającego, potwierdzili, iżnastąpiło przesycenie
rynku usługami szkoleniowymi). Powinien także braćpod uwagę, ewentualny spadek cen
usług częściowych, składających sięnaświadczenie kompleksowe, objęte opisem
przedmiotu zamówienia. Tego rodzaju analizy zamawiający nie przeprowadził, ograniczył się
jedynie do oceny wyjaśnień, w oderwaniu od innych dostępnych dowodów. Dokumentacja
postępowaniaświadczy, iżbrak byłościsłych wymagań, odnośnie standardówświadczenia
usługi, w zakresie jej elementów składowych. Z tego może sięwywodzićzarówno różnica w
oszacowaniu kosztów usługi, jak i różnice w cenach ofert, które wyłączając ofertęz najniższą
ceną2 869 055,05 zł. i z najwyższąceną5 207 895,00 zł. można uznaćza w miarę
wyrównane. Ponadto wykonawcy mogli założyćzróżnicowane wielkości pozyskania wkładów
od uczestników szkoleńoraz zakładany zysk, kalkulowany w części B i C budżetu. Nie został
podanyścisły rozdział kosztów w części A i B budżetu. Budżet w części B obejmuje wydatki
nie udokumentowane i nie objęte budżetem A, co równieżmogło byćprzyczynąróżnic
kalkulacyjnych, tak w ujęciu rzeczowym, jak i wartościowym. Stąd wywodzenie przez
zamawiającego,że wskazane przez niego elementy kalkulacyjne ceny ofert wykonawców są
zaniżone i nie oddająrzeczywistych kosztów realizacji np. w odniesieniu do kosztu
zarządzania projektem, nie znajduje podstaw. Należy równieżmiećna uwadze,że różnice
cenowe sąnaturalnym elementem konkurencji w postępowaniach przetargowych. Izba
podzieliła racje odwołujących,że obowiązkiem zamawiającego, określonym w art. 92 ust. i
pkt 2 Pzp było pełne podanie uzasadnienia faktycznego i prawnego podjętej czynności
odrzucenia oferty. Nie wyczerpuje dyspozycji tej normy stwierdzenie, iżocena złożonych
wyjaśnieńwraz z dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta zawiera rażąco niskącenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający jest zobowiązany szczegółowo ocenić
wyjaśnienia, dotyczące zarzutu rażąco niskiej ceny i daćim wyraz w uzasadnieniu, jeżeli
uznaje,że oferta wykonawcy zasługuje na odrzucenie przy uwzględnieniu wszelkich innych
dowodów i znanych okoliczności. W przeciwnym bowiem wypadku, działania zamawiającego
należy uznaćza dowolne – arbitralne i wybiórcze, co stanowi ewidentne naruszenie zasady
równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji. Nie stanowi
uzasadnienia dla enigmatycznego uzasadnienia i przytoczenia treści przepisu stanowiącego
powołanądla podjętej czynności podstawęprawną, nawet sytuacja, gdy uczestnicy
zastrzegli tajnośćswoich ofert, czy wyjaśnień. Zamawiający ma możliwośćoceny, czy
złożone dokumenty, a także wyjaśnienia wyczerpujądefinicjętajemnicy przedsiębiorstwa
oraz ich odtajnienia, jeżeli złożone dokumenty nie majątakiego charakteru. W ocenie Izby,
nie stanowiątajemnicy materiały reklamowe hoteli, cenniki, wydruki ze stron internetowych,
chociażby z tej przyczyny,że sąone wręcz szeroko rozpowszechniane. Zamawiający miał
możliwośćprzedstawienia wykonawcom, których oferty odrzucił pełnego uzasadnienia, a
pominięcia treści utajnionej jedynie w pismach kierowanych do innych uczestników
postępowania. Ponadto identyczne lakoniczne uzasadnienie, odwołujący zawarł w informacji
o odrzuceniu oferty wykonawcy SEKA S.A., której tajnośćnie została zastrzeżona.
Zasadniczym dowodem, przemawiającym za tym,że cena oferty odwołującego A
doradztwo Gospodarcze DGA S.A, nie jest rażąco niska, jest fakt,że zamawiający wybrał do
realizacji zamówienia ofertękonsorcjum: FIRMA 2000 Sp. z o.o. i PAG Uniconsult Sp. z
o.o. o kwotę717 125,00 zł. tańsząod oferty odwołującego A. Oznacza to, racjonalnie
rozumując, iżzamawiający ocenił,że należyte wykonanie przedmiotowego zamówienia za
cenę4 202 950,00 zł. jest możliwe, w sytuacji, gdy wybrany wykonawca nawet nie
powoływał sięna okoliczności wymienione w art. 90 ust. 2 Pzp, iżsąmu obiektywnie
dostępne indywidualnie takie czynniki, które pozwalająna redukcjękosztów w większym
stopniu, niżjest to osiągalne dla konkurentów. Wykonawca wybrany wykazywał jedynie ceny
elementów składowych usługi, funkcjonujące na rynku i na ich podstawie zestawił kosztorys
ofertowy. Prowadzi to do logicznego wniosku, iżza podobnącenędo wybranej oferty
równieżinni wykonawcy, byli zdolni wykonaćzamówienie. W tych okolicznościach nie
można uznaćza przekonujących twierdzeńzamawiającego,że jeden wykonawca może
wykonaćprzedmiotowąusługęza danącenę, a dla innego będzie to nieosiągalne. Izba
uwzględniła okoliczność,że wybrany wykonawca konsorcjum: FIRMA 2000 Sp. z o. o. i PAG
Uniconsult Sp. z o.o. w swoim wyjaśnieniu, wskazywał na poziom cen rynkowych
elementów usługi szkoleniowej. Tak jak podano wyżej, różnice mogąsięponadto wywodzićz
braku precyzyjnego określenia standardów usługi. Dla przykładu rynkowe ceny usług
hotelowych czy gastronomicznych wykazująznaczne zróżnicowanie, stąd inna będzie
kalkulacja wykonawcy, który w cenie oferty uwzględni jedynie minimalny poziomświadczonej
usługi, a inna gdy wykonawca ujął w cenie wyższąkategorięhoteli. To samo odnosi siędo
pozyskania kadry trenerskiej, doradczej ze statusem naukowym i innym, co ma bezpośredni
wpływ na wysokośćopłacanych wynagrodzeń. Wykonawca wybrany nie uzasadniał
wysokości ceny swojej oferty, warunkamiświadczenia tego rodzaju usługi, dostępnymi jemu
w sposób zindywidualizowany. Z czego wynika, iżza podanącenęprzedmiotowa usługa
szkoleniowa jest możliwa do realizacji, z uwzględnieniem ogólnej oferty rynkowej w
odniesieniu do jej części składowych. Zdaniem Izby ceny ofert nie sąrażąco niskie.
Zamówienie jest możliwe do realizacji, za podane ceny, gdyżwynika to z przedstawionych
dowodów, cenników, stawek rynkowych za usługi wchodzące w skład i skalkulowane w cenie
oferty (zamieszczonych np. w wyjaśnieniach wybranego wykonawcy). Ustalenia te odnoszą
sięrównieżdo ceny oferty odwołującego B - WYG International Sp. z o. o. Z porównania
ceny usługi w poz. 1 wykazu doświadczenia zawodowego tego wykonawcy, wynika, iżza
cenęoferty brutto 6 035 000,00 zł wykonał on opisanąusługęszkoleniowąi doradczą
„Zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw branży elektronicznej” dla 5400 - 5500 osób,
co stanowi ponad dwukrotnie więcej przeszkolonych osób jak w niniejszym postępowaniu i
dowodzi, zdolności wykonawcy, do zrealizowania zamówienia za podanąw ofercie cenę, w
sposób właściwy. Zamawiający dysponował informacjami dotyczącymi cen i zakresuświadczonych usług szkoleniowych, albowiem udzielał przedmiotowych zamówień. Zdaniem
Izby, wiedza ta powinna zostaćwykorzystana do ustalenia czy oferowana cena jest rzetelna,
pozwala na wykonanie zamówienia w sposób należyty. Przy czym należy miećna uwadze,że odwołujący B powoływał sięnie tylko na poziom cen rynkowych, ale wyjaśniał,że sąmu
indywidualnie dostępne czynniki, pozwalające na redukcjęzaoferowanej ceny, np. projekt
zakładający koncentracjęprowadzonych szkoleń.
Wezwanie wszystkich wykonawców do złożenia wyjaśnieńw odniesieniu do ceny
oferty, nawet wykonawcy EKORYS Sp. z o.o., którego oferta podawała cenęokoło 10%
niższąod wartości szacunkowej, nieświadczy o równym traktowaniu wykonawców. O
zachowaniu zasady równego traktowania wykonawców i przestrzeganiu prowadzenia
postępowania według reguł uczciwej konkurencji,świadczy natomiast sposób potraktowania
i oceny złożonych przez wykonawców wyjaśnieńi przedstawionych dokumentów.
Z tych względów zabiegi interpretacyjne zamawiającego,że liczy sięjedynie autorytatywna
jego własna ocena złożonych przez wykonawców wyjaśnień, w zupełnym oderwaniu od
innych dowodów i okoliczności danej sprawy, faktów powszechnie znanych, nie mogą
znaleźćaprobaty ze strony Izby. Zatem przez brak pełnego uzasadnienia zaskarżonych
czynności, zamawiający naruszył przepisy art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Izba podzieliła także pogląd odwołującego A, iżart. 90 ust 2 Pzp odnosi siędo
czynników obiektywnych, lecz także dostępnych wykonawcy w sposób zindywidualizowany.
Właśnie na takie elementy w swoim wyjaśnieniu wskazał odwołujący A i odwołujący B.
Nawet jeżeli wykonawca przenosi prawa autorskie do utworu na zlecającego szkolenie, to
zakładając, iżpewne ramowe rozwiązania sąwspólne, to nabyte doświadczenie przy
konstruowaniu programów szkoleńdedykowanych, stanowi ułatwienie chociażby
przekładające sięna czas poświęcony na ich opracowanie. Izba podzieliła także pogląd
odwołującego A, iżprzepis art. 90 ust. 2 Pzp mówi o ocenie dowodów, jeżeli zostanąone
złożone wraz z wyjaśnieniami i na ich poparcie. Nie oznacza to,że zamawiający może takich
dowodów bezwzględnie wymagać, gdyżprzepis art. 90 ust. 1 Pzp mówi jedynie o wezwaniu
do złożenia wyjaśnień. Nawet gdy zamawiający wbrew kategorycznej treści przepisu,
wymagał złożenia dowodów i z faktu tego wywodził swoje prawo do odrzucenia oferty, to
praktyka taka, mimoże nie została objęta odrębnymi protestami wykonawców, nie czyni
prawa. Zdaniem Izby, liczy sięjedynie dyspozycja normy prawnej, dla przyjęcia, iż
wykonawca nie złożył wymaganych wyjaśnieńw odniesieniu do zarzutu rażąco niskiej ceny.
Izba stwierdza,że wyjaśnienia złożone przez odwołującego A – Doradztwo Gospodarcze
DGA S.A. oraz odwołującego B - WYG International Sp. z o.o. były właściwe podawały
elementy kalkulacyjne ceny oferty oraz odpowiadały wskazaniom, jakie zawiera art. 90 ust. 2
Pzp. Zamawiający nie miał podstaw do oceny, iżsąto jedynie ogólniki, frazesy pozbawione
istotnej treści informacyjnej. Podobnej treści wyjaśnienia złożył wykonawca ECORYS Polska
Sp. z o.o. i ECORYS Nederland BV, (którego oferta zawierała najwyższącenę, lecz niższą
od oszacowania) i zamawiający przyjął wyjaśnienia tego wykonawcy za odpowiednie. Izba
podziela pogląd zamawiającego,że ciężar dowodu, iżcena oferty nie jest rażąco niska
obciąża wykonawcęwezwanego do wyjaśnień. Z chwilązłożenia takich wyjaśnień,
stanowiących oświadczenie wykonawcy składające sięna treśćoferty, to zamawiający
winien wykazać, iżsąone obiektywnie rzecz ujmując, niewiarygodne, a swoje twierdzenia
należycie i w sposób pełny uzasadnić. Zgodnie z wyrokiem SO w Warszawie z 5 stycznia
2007 r. sygn. akt V Ca 2214/06, zamawiający zobowiązany jest do odrzucenia oferty, jeżeli
potencjalny wykonawca nie złoży wyjaśnień, oraz gdy ocena wyjaśnieńi innych dowodów
potwierdzi, iżoferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia.
Oceny wyjaśnieńdokonuje sięzgodnie z ogólnymi zasadami rządzącymi ocenądowodów, to
jest z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy, zasad doświadczeniażyciowego i
poprawnego rozumowania. Oznacza to, iżna zamawiającym ciąży obowiązek odpowiednio
wnikliwej analizy wyjaśnień. Z przedstawionych względów Izba uznaje,że zarówno
wyjaśnienia złożone przez odwołującego A – Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., jak i
odwołującego B – WYG International Sp. z o.o., w kontekście innych dowodów; z treści
wszystkich ofert i udzielonych wyjaśnień, wiedzy zamawiającego w odniesieniu do cen
wymienionych usług, powinny zostaćprzyjęte za odpowiednie. Izba analizując wyjaśnienia
złożone przez wykonawcęEKORYS Polska i EKORYS Nederland B.V. ustaliła, iż
wyjaśnienia jakie zostały przedstawione przez wymienionego wykonawcęnie odbiegająod
innych zakwestionowanych, a mimo tego zamawiający uznał je za wystarczające. Ponadto
treśćpostanowieńart. 90 ust. 1 i 3 Pzp, prowadzi do wniosku, iżzamawiający może jedynie
wezwaćwykonawcędo złożenia wyjaśnień. To czy wykonawca przedstawi dowody,
potwierdzające jego oświadczenia stanowi wyłącznie uprawnienie wykonawcy. Należy mieć
na względzie, iżścisłe udokumentowanie i udowodnienie np. przy pomocy przedstawienia
analiz rynkowych, czy audytu, dokładnego skosztorysowania ceny oferty, w ramach
zakreślonego czasu na złożenie wyjaśnień(w tym przypadku od 16 do 19 czerwca 2009 r.),
byłoby zadaniem niewykonalnym. Postępowanie dowodowe wykazało, iżzamawiający
naruszył przepisy art. 90 ust. 1-3 Pzp, przezżądanie przedstawienia dowodów dla
wykazania, iżcena oferty nie jest rażąco niska, przez wadliwąocenęzłożonych wyjaśnień
oraz przez pominięcie przy dokonanej ocenie całokształtu dowodów, które były mu dostępne
i winny byćbrane pod uwagęprzy ustaleniach, które legły u podstaw skarżonych czynności.
Jak Izba wskazała wcześniej, warunek obligatoryjnego przedstawienia dowodów, mimo jego
nie zaskarżenia w terminie ustawowym, uznaje za niezastrzeżony. W prowadzonym
postępowaniu doszło do naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 przez bezzasadne odrzucenie ofert
odwołującego A i B, a. w konsekwencji także naruszenia zasad rządzących postępowaniem
o udzielenie zamówienia publicznego, określonych art. 7 ust. 1 i 3 Pzp, równego traktowania
wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji oraz prowadzenia postępowania zgodnie z
wytycznymi tej ustawy. Ponadto zamawiający naruszył art. 90 ust. 1 Pzp przez wybór oferty,
nie będącej najkorzystniejszą. Zamawiający, wobec odrzucenia ofert, nie dokonywał oceny
ofert odwołującego A i B w oparciu o kryteria. Kryterium wyboru oferty, nie stanowi jedynie
cena, aby można było stwierdzić, czy oferta odwołującego A i odwołującego B ma szansęna
jej wybór. Izba nie może zastępowaćzamawiającego w czynnościach, do których jest
wyłącznie uprawniony i dokonywania wyliczenia punktacji za zamawiającego, dlatego teżna
etapie rozstrzygania niniejszej sprawy, Izba uznała, iżinteres prawny odwołujących A i B nie
został wykluczony. Z tych względów Izba orzekła jak w sentencji.
W sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1240/09, Izba podtrzymuje argumentację
przytoczonąw uzasadnieniu do spraw o sygn. akt KIO/UZP 1234/09 i KIO/UZP/1238/09.
Izba nie podzieliła stanowiska odwołującego C - SEKA S.A., co braku podstaw
wykluczenia wykonawcy z postępowania i odrzucenia złożonej oferty. Zgodnie z SIWZ § 5
ust. 1 pkt 2 zamawiający wymagał wykazu usług, według wzoru załącznika nr 2. W
odpowiedzi na pytanie 7 do SIWZ, zamawiający wyjaśnił, iżjako usługęnależy rozumieć
jedno zlecenie, jednąumowę. Tej definicji nie spełnia suma umów zawieranych z jednym lub
z wieloma podmiotami. Okolicznośćbezspornąstanowi,że wymagane były co najmniej 2
usługi szkoleniowe, o podanym zakresie i wartości, wykonane w okresie ostatnich trzech lat
przed wszczęciem postępowania. Odwołujący C wykazał jednąusługęspełniającąłącznie
wszystkie warunki. Nie zaprzeczył teżw trakcie rozprawy twierdzeniom zamawiającego,że
umowy w odniesieniu szkoleńz poz. 2 wykazu doświadczenia zawodowego, były zawierana
z poszczególnymi przedsiębiorcami, zamawiający natomiast dofinansowywał przedmiotowe
szkolenia. W tych okolicznościach wykluczenie odwołującego C z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, znajduje uzasadnienie. Wymieniony wykonawca,
wzywany do złożenia wyjaśnieńw odniesieniu do ceny, podał elementy kalkulacyjne
składające sięna cenęoferty, ale jedynie w liczbach, nie wskazującżadnego dla nich
uzasadnienia w formie omówienia. Nawet gdyby przyjąć, iżz samego faktu porównania ceny
oferty wybranego wykonawcy, innych ofert i ceny oferty odwołującego C, wynikaże jest ona
porównywalna, zatem należy zakładaćjej realność, to na przeszkodzie takiemu uznaniu w
oparciu o inne dowody w sprawie, stoi fakt,że wymieniony załącznik – kalkulacja ceny
oferty nie został przez nikogo podpisany, nie zawiera teżżadnych danych identyfikujących
podmiot wystawiający. Podpisane pismo przewodnie jest odrębnym dokumentem nie
zespolonym trwale z załącznikiem. Wyjaśnienia składane w trybie art. 90 ust. 1 Pzp odnoszą
siędo ceny, stanowiącej treśćoferty, zatem powinny one zostaćw całości objęte podpisem
wykonawcy, lub upoważnionego pełnomocnika. Z tych względów Izba przyjęła, iż
wyjaśnienie ceny oferty nie zostało skutecznie złożone, a czynnośćzamawiającego uznania
oferty, za podlegającąodrzuceniu znajduje uzasadnienie w treści art. 90 ust. 3 Pzp. W
wymienionych okolicznościach, nakazywanie wezwania wykonawcy do uzupełnienia
dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 Pzp w celu ponownego dokonywanie oceny
doświadczenia zawodowego odwołującego C, dla wykazania spełnienia warunków
podmiotowych, Izba uznała za bezprzedmiotowe i nie dopuszczalne, zatem orzekła jak w
sentencji.
Izba na podstawie art. 191 ust. 1 i 1a uwzględniała odwołanie odwołującego A i B, na
podstawie art. 191 ust. 2 pkt 1 i 2 nakazała unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego A i B oraz
nakazała powtórzenie czynności oceny ofert i wyboru oferty.
W oparciu o art. 191 ust. 1 Pzp Izba oddaliła odwołanie odwołującego C.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na postawie art. 191 ust. 6 i 7 Pzp.
Z tytułu uzasadnionych kosztów zastępstwa przez pełnomocnika, Izba orzekła na podstawie
złożonego rachunku, stosownie do § 4 ust. 1 pkt 2b rozporządzenia z dnia 9 lipca 2007 r.
Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr
128, poz. 886 ze zm.) na rzecz odwołującego A - Doradztwa Gospodarczego DGA S.A.
kwotę3 600 zł 00 gr.
Na rzecz odwołującego B - WYG International Sp. z o.o. Izba nie przyznała kosztów z tytułu
zastępstwa przez pełnomocnika, gdyżpełnomocnictwo zostało wystawione dla Pani
MałgorzatyŚledziewskiej, natomiast złożony rachunek na kwotę3 600,00 zł. brutto został
wystawiony przez Bestway Sp. z o.o., ul. Puławska 100, 02-620 Warszawa, która nie została
ustanowiona pełnomocnikiem odwołującego B w niniejszej sprawie.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok/postanowienie* - w
terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu ZamówieńPublicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.................................
Członkowie:
……………………….
………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
