rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-09-26
rok: 2019
data dokumentu: 2019-09-26
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 1789/19
KIO 1789/19
Komisja w składzie:
0: Emilia Garbala, Magdalena Grabarczyk, Przewodnicząca: Dagmara Gałczewska - Romek Protokolant: Piotr Cegłowski
0: Emilia Garbala, Magdalena Grabarczyk, Przewodnicząca: Dagmara Gałczewska - Romek Protokolant: Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
25 września 2019 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 września 2019r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-
Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W. Sp. j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300
Piotrków Trybunalski w postępowaniu prowadzonym przez Skarb Państwa - Generalnego
Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie, w imieniu którego postępowanie
prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Łodzi, ul. Irysowa
2, 91-
857 Łódź,
przy udziale Saferoad Grawil Sp. z o. o., ul. Komunalna 7, 87-
800 Włocławek,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
25 września 2019 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 września 2019r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-
Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W. Sp. j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300
Piotrków Trybunalski w postępowaniu prowadzonym przez Skarb Państwa - Generalnego
Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie, w imieniu którego postępowanie
prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Łodzi, ul. Irysowa
2, 91-
857 Łódź,
przy udziale Saferoad Grawil Sp. z o. o., ul. Komunalna 7, 87-
800 Włocławek,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
orzeka:
1.
oddala odwołanie.
2.
kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych sp. z o.o. oraz
„DROMED" R., W. Sp. j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300 Piotrków Trybunalski i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-
Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W. Sp. j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300
Piotrków Trybunalski tytułem wpisu od odwołania.
2.2.
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W. Sp.
j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300 Piotrków Trybunalski na rzecz Skarbu Państwa -
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie, w imieniu
którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Łodzi, ul. Irysowa 2, 91-857 Łódź kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych), stanowiącą koszty wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie ze złożoną
do akt sprawy fakturą.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………….………
………………….……
………………………..
Uzasadnienie
Zamawiający - Skarb Państwa - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
w
Warszawie, w imieniu którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad Oddział w Łodzi - prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie
o udzielenie zamówienia na zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie woj. Łódzkiego
w latach 2019-
2023 (4 sezony) z podziałem na 4 części. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 19.06.2019r. pod poz. 2019/S
116-284939.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą
Pzp”.
W dniu 13
.09.2019r. Odwołujący - wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W.
Sp. j. -
wnieśli do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec następujących
czynności i zaniechań Zamawiającego naruszających ustawę Pzp w zakresie części 1
Postępowania (zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie rejonu w Opocznie):
1. zaniechania
odrzucenia oferty Saferoad Grawil sp. z o.o. mimo, iż analiza złożonych
przez tego wykonawcę wyjaśnień prowadzi do wniosku, że jego oferta jest niezgodna
z SIWZ albo zawiera rażąco niskie koszty i rażąco niską cenę;
2. zaniechania
odrzucenia oferty Saferoad Grawil pomimo tego, iż wykonawca ten nie
złożył kompletnych, wyczerpujących i precyzyjnych wyjaśnień jakie pozwalałyby
Zamawiającemu na rzetelną ocenę ceny ofertowej;
3. ewentualnie zaniechania prowadzenia dalsz
ego postępowania wyjaśniającego wobec
oferty Saferoad Grawil z uwagi na to, iż na podstawie do tej pory złożonych wyjaśnień
Zamawiający nie jest w stanie zweryfikować rzetelnie poprawności ceny zaoferowanej
przez tego wykonawcę.
4.
Odwołujący wskazał na naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 2 lub art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Saferoad Grawil
z uwagi na jej niezgodność ze specyfikacją istotnych warunków
zamówienia lub wystąpienie w niej rażąco niskiej ceny oraz rażąco niskich kosztów;
2. art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Saferoad Grawil
pomimo, że rzetelna ocena złożonych przez tego wykonawcą wyjaśnień prowadzi do
wniosku, że oferta zawiera rażąco niską cenę oraz rażąco niskie koszty;
3. ewentualnie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania Saferoad Grawil
do złożenia dalszych wyjaśnień celem wyeliminowania wątpliwości i nieścisłości
wynikających ze złożonych przez tego wykonawcę wyjaśnień;
4.
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez dokonanie oceny wyjaśnień złożonych przez Saferoad
Grawil z naruszeniem zasad uczciwej konkurencji, w sposób mało wnikliwy, przez co
wybra
na została oferta, która zawiera warunki naruszające uczciwe zasady
prowadzenia działalności gospodarczej.
W uzasadnieniu Odwołujący wskazał, że analiza złożonych wyjaśnień, w tym kalkulacji
szczegółowej, wskazuje, że oferta złożona przez Saferoad Grawil jest niezgodna z SIWZ oraz
zawiera rażąco niskie koszty. Zdaniem Odwołującego, same wyjaśnienia złożone przez
Saferoad Grawil nie umożliwiają Zamawiającemu dokonania rzetelnej oceny ceny ofertowej
oraz skalkulowanych kosztów z uwagi na ich ogólność. Czynniki wskazane przez Saferoad jak
np. wieloletnie doświadczenie, dysponowanie sprzętem, czy zasobami ludzkimi są elementami
powszechnymi, dostępnymi każdemu wykonawcy, który realizuje zamówienia tego typu,
a zatem nie mogą w żaden sposób przyczyniać się do obniżenia kosztów realizacji
zamówienia. Zasoby ludzkie, które zdaniem Saferoad Grawil wpływają na obniżenie kosztów,
w istocie są zasadniczym czynnikiem kosztowym w przedmiotowym zamówieniu, ponieważ
wynagrodzenia kierowców z uprawnieniami do prowadzenia pojazdów kategorii „C" znacznie
wzrosły. W wyjaśnieniach złożonych przez Saferoad zawarte są sprzeczności i cechuje je
niekonsekwencja, bowiem z jednej strony Saferoad wspomina o przeprowadzeniu
rozpoznania cenowego na lokalnym rynku, k
tóre pozwoliło temu wykonawcy na rzekome
przyjęcie realnych stawek, a z drugiej strony na stronie 2 wyjaśnień w punkcie 3 f i g
wykonawca wskazuje, iż koszty robocizny i sprzętu ustalone zostały w oparciu o dane
z
serwisu ORGBUD, który nie zawiera uszczegółowienia stawek nawet dla obszaru
województwa, a co dopiero dla rynku lokalnego, na którym ma być realizowane zamówienie.
T
reść wyjaśnień nie zawiera żadnych konkretnych informacji i danych dotyczących sposobu
ska
lkulowania ceny, przyjętych założeń i informacji o tym, w jaki sposób Saferoad Grawil
skalkulował koszty wykazane w kalkulacji szczegółowej. Załącznik nr 1 do wyjaśnień -
kalkulacja szczegółowa - oprócz samego kosztorysu zawiera również wstęp, na który jednakże
nie składa się nic więcej, oprócz orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej, a zatem nie są to
wyjaśnienia nacechowane konkretnością i odnoszące się do danego zamówienia. Tezy
orzecznicze są ze swej natury ogólne i o ile stanowić mogą wsparcie dla przedstawianej
argumentacji, o tyle nie są w stanie tej argumentacji zastępować.
Odwołujący zauważył, iż pozycjami generującymi największe koszty są te, które odnoszą się
do pracy sprzętu ZUD, a zatem należy szczególną uwagę zwrócić na poz. 1, 2, 3 także z uwagi
na
to, że na te pozycje przypada najwięcej jednostek obmiarowych - w sumie 225.000 km.
Kalkulacja w poz. 1 zawiera założenie, iż na obsługę 100.000 km przez solarkę Saferoad
Grawil przewiduje 1000 godzin pracy, a za godzinę pracy przyjęto stawkę 18,45 zł, przy czym
należy rozumieć, że jest to stawka zawierająca również koszt ubezpieczeń społecznych po
stronie pracodawcy. Przy takim założeniu, jeżeli Saferoad Grawil ujął w tej pozycji pracę jednej
solarki i jednego kierowcy, wówczas solarka powinna jeździć cały czas z prędkością 100 km/h.
Zdaniem Odwołującego, jest to założenie oczywiście niezgodne z postanowieniami Części II
Pkt 5.4.3 i 5.4.5 OPZ i w takim przypadku oferta Saferoad Grawil jest niezgodna z SIWZ,
a tym samym podlega odrzuceniu.
Jeśliby jednak kalkulacja Saferoad Grawil opierała się na założeniu, iż te 100.000 km w 1000
godzin będzie obsługiwane przez więcej, niż jednego kierowcę, wówczas podana stawka
18,45 zł za godzinę rozkładała się będzie odpowiednio na zakładaną ilość kierowców, a zatem
wynosić może 9,23 zł w przypadku wykorzystywania dwóch kierowców albo 6,15 zł
w przypadku trzech kierowców. Przy tego typu założeniach koszt robocizny podany przez
Saferoad Grawil staje się jednak rażąco niski. Przeciętne wynagrodzenie osiągane obecnie
przez kierowcę z uprawnieniami na kategorię „C" wynosi 4.500 zł brutto, a zatem z kosztami
ZUS pracodawcy jest to kwota 5.474,35 zł. Średnia ilość godzin pracy w miesiącu wynosi 168
godzin, a więc 5.474,35 : 168 = 32,59 zł za godzinę pracy. Stawka ta wskazuje, iż zakładane
przez Saferoad Grawil koszty robocizny są rażąco niskie nawet przy założeniu, że solarkę
obsługuje tylko jeden kierowca i jeździ na stałe z prędkością 100 km/h. Przy koszcie 18,45 zł
za roboc
zogodzinę Saferoad Grawil przyjmuje, iż będzie płacił kierowcy kwotę brutto (bez ZUS
pracodawcy) w wysokości ok. 2.600 zł, a zatem jedynie nieco większą od minimalnej płacy
obowiązującej obecnie w Polsce. Jest to założenie całkowicie nierealne, nierzeczywiste,
niemające odzwierciedlenia w otoczeniu gospodarczym, a to oznacza, iż Saferoad Grawil
przyjął do kalkulacji koszty bez żadnego rynkowego pokrycia. Zdaniem Odwołującego,
identyczną argumentację należy przyjąć do pozostałych kluczowych pozycji kalkulacji tj. poz.
2
– 4. Kluczowe pozycje kalkulacji 1-4 zawierają też niespójne założenia odnośnie czasu pracy
sprzętu i przypisanej do niego robocizny. W praktyce przyjmuje się, że jedna motogodzina
(m-g
) odpowiada 45 min. Przy założeniu poczynionym przez Saferoad Grawil, iż 100.000 km
zostanie przejechane w 5.000 m-
g, realny czas jakim ten wykonawca będzie dysponował
wynosi 3.750 godzin. Jeżeli 100.000 km ma zostać przejechane w 3.750 m-g, to 100 km
zost
anie pokonane w 3,75h a zatem prędkość pojazdu wyniesie 26,67 km/h. Prędkość ta jest
niespójna z prędkością przyjętą dla pojedynczego kierowcy, który ma podróżować
z prędkością 100 km/h. Aby zniwelować powyższą różnicę należałoby przyjąć, iż Saferoad
założył dla poz. 1 dla elementu robocizna wykorzystywanie 3,75 pracownika. W takim
jednakże przypadku podany przez Saferoad Grawil koszt robocizny na jednego pracownika za
godzinę wyniesie 4,92 zł z uwzględnieniem ZUS pracodawcy.
Te założenia prowadzą do wniosku, iż Saferoad przyjął do kalkulacji płacę na poziomie 826,56
zł miesięcznie z uwzględnieniem kosztów ZUS po stronie pracodawcy.
Odwołujący przedstawił w odwołaniu obliczenia globalne dla pozycji 1-8 kalkulacji
szczegółowej celem zobrazowania niedoszacowania kosztów wykazanych przez Saferoad.
Zgodnie z wykazem sprzętu znajdującym się w załączniku nr 3 do OPZ, Zamawiający
przewiduje używanie 6 nośników pod pługosolarki oraz 11 nośników pod pługi. W celu
zapewnienia zmianowo
ści i zastępowalności zespół służący do obsługi tych pojazdów
powinien liczyć przynajmniej 34 osoby (po dwie na każdą pługosolarkę i pług). Uwzględniając
rzeczywiste płace, jakie obecnie są wymagane i płacone operatorom tych pojazdów, suma
kosztów robocizny przypadających na cały czas trwania kontraktu wynosić musi 5.474,35 zł
(rzeczywisty koszt wynagrodzenia miesięcznego z ZUS pracodawcy) * 6 (czas trwania sezonu
zimowego) *
4 (ilość sezonów) * 34 (obsada pojazdów na dwie zmiany) = 4.467.071,74 zł.
Kwotę tę należy pomniejszyć o wynagrodzenie za pełnienie dyżurów wynoszące 480.000 zł, a
zatem różnica wyniesie 3.987.071,74 zł i jest to suma kosztów robocizny dla całego okresu
trwania umowy. Zauważyć należy, iż zdaniem Saferoad wszystkie koszty realizacji w okresie
4-
letnim zamkną się kwotą 4.785.946,20 zł, a na robociznę przyjął kwotę 619.216,68 zł.
Sumując wszystkie określone przez Zamawiającego długości odcinków pracy sprzętu ZUD
otrzymujemy w pozycjach 1-
8 łączną długość 303.000 km. Zatem jednostkowy koszt robocizny
przypadający na 1 km wyniesie 13,16 zł (3.987.071,74 zł: 303.000 km). W podsumowaniu
Odwołujący wskazał, że uwzględniając poczynione obliczenia wartość niedoszacowania
kosztów kalkulacji Saferoad Grawil w poz. 1-8 wraz z kosztami pośrednimi odpowiada kwocie
6 211
284,84 zł. Odwołujący przedstawił obliczenia globalne dla poz. 9-10 kalkulacji
szczegółowej celem zobrazowania niedoszacowania kosztów wykazanych przez Saferoad.
Zgodnie z wykazem sprzętu znajdującym się w załączniku nr 3 do OPZ, Zamawiający
przewiduje używanie 3 ładowarek, 3 równiarek oraz 2 spycharek. W celu zapewnienia
zmianowości i zastępowalności zespół służący do obsługi tych pojazdów powinien liczyć
przynajmniej 12 osób (po dwie na każdą ładowarkę i równiarkę). Uwzględniając rzeczywiste
płace, jakie obecnie są wymagane i płacone operatorom tych pojazdów, suma kosztów
robocizny przypadających na cały czas trwania kontraktu wynosić musi 4.266,30 zł
(rzeczywisty koszt wynagrodzenia miesięcznego z ZUS pracodawcy) * 6 (czas trwania sezonu
zimowego) * 4 (ilość sezonów) * 12 (obsada pojazdów na dwie zmiany) = 1.228.694,06 zł.
Kwotę tę należy pomniejszyć o wynagrodzenie za pełnienie dyżurów wynoszące 336.000 zł,
a zatem różnica wyniesie 892.694,06 zł i jest to suma kosztów robocizny dla całego okresu
trwania umowy.
Sumując wszystkie określone przez Zamawiającego godziny pracy sprzętu ZUD otrzymujemy
w pozycjach 9-
10 łączny wymiar 3.200 godzin. Zatem jednostkowy koszt robocizny
przypadający na 1 godzinę wyniesie 278,97 zł (892.694,06 zł: 3.200 godzin). Uwzględniając
powyższe obliczenia, wartość niedoszacowania kosztów w kalkulacji szczegółowej Saferoad
Grawil w pozycjach 9-
10 wynosi 1.397.734,54 zł.
W dalszej części odwołania Odwołujący wskazał, że kalkulacja szczegółowa Saferoad Grawil
zawier
a nieprawidłowości matematyczne, co świadczy o braku rzetelności i dokładności w jej
przygotowaniu. Odwołujący podał w odwołaniu szczegółowe pozycje, w których doszło do
nieprawidłowych wyliczeń.
Odwołujący przedstawił także tabelę zawierającą ceny jednostkowe Saferoad oraz średnią
cenę jednostkową ofert złożonych na wszystkie części postępowania dla kluczowych pozycji
formularza, wskazując, że Saferoad Grawil zaproponował najniższe ceny jednostkowe prawie
w każdej z kluczowych pozycji formularza.
Z ostrożności Odwołujący podniósł jako zarzut ewentualny brak wezwania Saferoad Grawil do
ponownych wyjaśnień.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
a.
unieważnienia czynności wyboru oferty Saferoad Grawil,
b. odrzucenia oferty Saferoad Grawil,
c.
ewentualnie wezwania Saferoad Grawil do złożenia dalszych wyjaśnień
Na podstawie dokumentacji akt sprawy oraz biorąc pod uwagę stanowiska stron
i uczestnika
postępowania zaprezentowane w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła
co następuje:
W pierwszej
kolejności ustalono, że odwołanie nie zawiera braków formalnych oraz
został uiszczony od niego wpis. Nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał przesłanki dla wniesienia odwołania określone
w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, tj. posiadanie
interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwość poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów Pzp.
Zamawiający złożył na posiedzeniu pisemną odpowiedź na odwołanie, wnosząc o oddalenie
odwołania oraz zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego zwrotu kosztów
postępowania odwoławczego. Zdaniem Zamawiającego przedstawione przez Saferoad Grawil
wyjaśnienia są kompletne i wyczerpujące, uwzględniają wszystkie dostrzeżone przez
Odwołującego elementy kosztotwórcze. Wskazywane przez Odwołującego błędy
matematyczne, polegające na różnicach cenowych w pozycjach i podpozycjach szczegółowej
kalkulacji cenowej polegają na zaokrągleniu groszy do pełnej wartości złotówki. Nie ma to
wpływu na prawidłowość dokonanych wyliczeń i jest wynikiem stosowania określonego
programu do dokonywania tego typu kalkulacji, który posiada swoje wewnętrzne założenia
i mechanizmy. Zamawiający argumentował, że Odwołujący oprócz zbyt niskiej stawki
godzinowej za robociznę kwestionuje de facto przyjęty jako założenie sposób realizacji
zamówienia. Zamawiający zwrócił uwagę, że zgodnie ze wzorem umowy, wykonawca otrzyma
wynagrodzenie za zrealizowane w danym miesiącu usługi, zgodnie z protokołem odbioru
usług. Oznacza to, że wskazane w formularzu ofertowym liczby godzin lub kilometrów, to
szacunek Zamawiającego niezbędny do ujęcia skali zamówienia. W konsekwencji, zdaniem
Zamawiającego, Saferoad Grawil w sposób prawidłowy przyjął za podstawę wyliczeń wartości
maksymalne wskazane w formularzu ofer
towym w liczbie kilometrów lub liczbie godzin.
Odwołujący w sposób nieprawidłowy odnosi swoje wyliczenia do motogodziny, co daje
nieprawidłowy wynik i nierealną prędkość pojazdu, podczas gdy podstawą rozliczenia jest
godzina i kilometr. Zamawiający wskazał także, że w formularzu ofertowym podał liczbę
jednostek sprzętu a nie liczbę operatorów. W kosztorysie ofertowym, stanowiącym podstawę
wyliczeń zgodnie z § 4 ust. 1 wzoru umowy, jednostki sprowadzają się do liczby kilometrów
lub liczby godzin, zaś wszystkie godziny i kilometry są zsumowane i nie mogą przekroczyć
maksymalnej wartości zobowiązania. Oznacza to, że przykładowo za 2 godziny pracy solarki
w trakcie których przejedzie ona 40km z uwzględnieniem stawki 15,80zł wykonawca otrzyma
632zł, gdyż rozliczenie następuje na podstawie liczby kilometrów. Podkreślił także, że
wykonawca nie ma obowiązku zatrudniania wszystkich pracowników na podstawie umowy o
pracę tylko w zawartej z Zamawiającym umowie, nie oczekuje, że pracownicy będą
wykonywać pracę wyłącznie na rzecz Zamawiającego w ramach umowy zawartej w wyniku
tego postępowania. Wskazał także, że kalkulacja ma charakter indywidulany, co przesądza iż
stawki dla każdego z wykonawców mogą być zróżnicowane.
Przystępujący, popierając stanowisko Zamawiającego, wniósł o oddalenie odwołania i złożył
wyjaśnienia do protokołu rozprawy.
Izba ustaliła, co następuje:
Odwołanie dotyczy zadania nr 1 obejmującego zimowe utrzymanie dróg krajowych na
terenie rejonu w Opocznie
. Wartość szacunkowa ustalona w dniu 25.03.2019r. przez
Zamawiającego wyniosła 15 691 838, 78zł. Wartość ta została ustalona jako średnia cena
ofert
, złożonych przez 4 wykonawców na całość przedmiotu zamówienia. (dowód: dokument
„Wartość szacunkowa zamówienia – w aktach sprawy).
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w zadaniu nr 1 złożono dwie oferty:
1.
Saferoad Grawil Sp. z o.o. z ceną 9 765 680,94zł
2.
Konsorcjum Przedsiębiorstwo Robót Drogowo- Mostowych sp. z o.o. oraz Dromed R.,
W.
Sp.j. z ceną 14 431 40, 42zł.
W dniu 31.07.2019r. Zamawiaj
ący zwrócił się do Saferoad Grawil sp. z o.o., na podstawie art.
90 ust. 1 ustawy Pzp, o złożenie wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny. Podał, że
w wyjaśnieniach należy wskazać elementy kalkulacji całości ceny oferty odnoszące się do
składowych części zamówienia, które Zamawiający wymienił w piśmie. Wykonawca Saferoad
Grawil sp. z o.o. przedstawił w wymaganym terminie wyjaśnienia, do których załączył
kalkulację szczegółową oraz dowody w postaci faktur i ofert współpracy od podwykonawców
i dostawców.
Oceniając przedstawione wyjaśnienia, Zamawiający uznał, że wykonawca potwierdził, że
zaproponowane przez niego ceny są cenami realnymi, w cenie oferty uwzględniono wszystkie
koszty, które zapewniają prawidłowe i należyte wykonanie przedmiotu zamówienia.
W protokole Prac Komisji Przetargowej z przeprowadzonego badania złożonych przez
wykonawców wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny (dowód: pismo z dnia 13.08.2019r.
w aktach)
, Zamawiający stwierdził, że kalkulacja kosztów została sporządzona na podstawie
dokumentacji przetargowej i zakłada, iż: koszty przeglądów, konserwacji i remontów pługów,
solarek i wytwornicy solanki oraz montażu z utrzymania systemu GPS zostały ustalone na
podstawie własnego doświadczenia wykonawcy z realizacji innych kontraktów, zawarto koszty
najmu oraz utrzymania dodatkowej bazy ZUD, nośniki będą w okresie sezonów ZUD
stacjonowały całodobowo na bazach ZUD, przekazany przez wykonawcę osprzęt ZUD
(solarki, pługi, posypywarki itp.) jest zamortyzowany, będzie przekazany z zakończonych
kontraktów, koszty pośrednie zawierają między innymi koszty nadzoru (koordynatora) oraz
koszty łączności, koszty robocizny zostały ustalone na podstawie średniej ceny serwisu
ORGBUD 2 kwartał 2019r., koszty sprzętu zostały ustalone na podstawie średniej ceny
serwisu ORGBUD 2 kwartał 2019r. (z wyłączeniem frezarki – sprzęt własny), koszty
materiałów zostały ustalone na podstawie cen rynkowych. Zamawiający wskazał, że przyjęta
do kalkulacji stawka robocizny na poziomie 18,45zł/rg i kosztów zakupu w wysokości 9% są
średnią stawką krajową publikowaną przez Informacyjny zestaw cen czynników produkcji
budowlanej
– II kwartał 2019r. praz Biuletyn Cenowy Budownictwa – II kw. 2019r. wyd.
ORGBUD Serwis. (pismo
W wyniku powyższych ustaleń, Zamawiający w dniu 3.09.2019r. poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej w zadaniu nr 1 oferty Saferoad Grawil Sp. z o.o.
Mając na uwadze powyższe, Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego co do zaniechania odrzucenia oferty
Saferoad Grawil sp. z o.o. zarówno z uwagi na to, że wykonawca ten nie złożył wyczerpujących
wyjaśnień co do elementów, mających wpływ na wysokość ceny jak również z uwagi na
niezgodność treści oferty z treścią siwz.
W ocenie Izby, z
łożone przez wykonawcę Saferoad Grawil sp. z o.o., w wyniku wezwania
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,
wyjaśnienia dotyczące elementów mających wpływ na
wysokość ceny są wyczerpujące, spójne i logiczne. Wykonawca przedstawił szczegółową
kalkulację kosztów oferty, obejmującą cały zakres przedmiotu zamówienia, załączył stosowne
dowody w postaci faktur na pracę sprzętu oraz oferty dostawców.
Na wstępie należy zauważyć, że wartość szacunkowa zamówienia publicznego ustalona dla
zadania nr 1 nie może stanowić adekwatnego punktu odniesienia przy ocenie kwestii
związanych z kalkulacją ceny oferty. Po pierwsze - wartość szacunkowa została ustalona jako
średnia cen ofert obejmująca wszystkie 4 zadania tego zamówienia publicznego, po drugie -
stawki zaoferowane
w jednej z ofert, uwzględnionej do wyliczenia wartości szacunkowej są
znacznie zawyżone w stosunku do pozostałych ofert (np. praca czynna nośnika z solarką
Zamawiającego – stawka w 3 ofertach od 15 -20zł, podczas gdy stawka w ofercie Bader Drog
sp. z o.o. sp.k
wynosi aż 60zł.). Przyjęcie do wyliczenia wartości szacunkowej zamówienia
oferty ze stawkami znacznie zawyżonymi w stosunku do pozostałych spowodowało zawyżenie
samej wartości szacunkowej, która z tych względów nie może być miarodajna przy ocenie
ceny rażąco niskiej.
Nie zasługuje na uznanie stanowisko Odwołującego, że zaproponowane w ofercie Saferoad
Grawil sp. z o.o.
koszty pracy sprzętu odbiegają znacznie od cen rynkowych i są kosztami
nierealnymi. W tym zakresie
Izba uznała za wiarygodne wyjaśnienia złożone przez
Przystępującego w toku rozprawy, z których wynika, że koszty pracy operatorów sprzętu
i koszty pracownicze, zostały ujęte nie tylko w pozycji dotyczącej roboczogodziny, jak
wskazuje Odwołujący, ale także w stawce za motogodzinę pracy sprzętu (m-g). Okoliczność
tę potwierdzają nie tylko wyjaśnienia Przystępującego, ale także złożone przez niego jako
dowód w sprawie oświadczenie z dnia 24.09.2019r. Orgbud Serwis Sp. z o.o. (Stowarzyszenie
Kosztorysantów Budowlanych - Rzeczoznawcy Kosztorysowego mgr inż. M. S.). W
oświadczeniu tym wskazano m.in, że „podane w cennikach ORGBUD ceny średnie
roboczogodziny (dotyczy również cennika za II kw. 2019r.) zawierają płace brutto pracownika
oraz koszty pracodawcy
” a cena pracy sprzętu podana w cennikach ORGBUD obejmuje pracę
jednostki sprzętowej wraz z kosztem obsługi operatora oraz kosztami jednorazowymi.
Przyjęcie tej tezy za słuszną czyni błędnym wyliczenia dokonane przez Odwołującego w treści
odwołania, które zakładają że Saferoad Grawil sp. z o.o. na obsługę 100tys. km przewiduje
1000 godz. pracy. W konsekwencji
niewłaściwie jest wyliczenie dotyczące wynagrodzenia
pracowników, ilości pracowników oraz prędkości, z jaką rzekomo będzie musiał poruszać się
pojazd
realizujący usługę.
Zauważyć też należy, że przedstawione w treści odwołania kalkulacje ceny są oparte na
dostępnych wyłącznie Odwołującemu cenach i przyjętych przez niego rozwiązaniach i nie
znajdują żadnego odniesienia do kalkulacji przedstawionej przez Saferoad Grawil Sp. z o.o.
Odwołujący wylicza stawkę robocizny na poziomie 13,16zł, sumując długość wszystkich
odcinków pracy sprzętu ZUD oraz uwzględniając przyjęte przez siebie stawki, jednak
wyliczenia ta nie znajduj
ą żadnego pokrycia w przyjętej przez Saferoad Grawil sp. z o.o.
stawce robocizny w wysokości 18,45zł, która jak wskazano wyżej, nie jest wyłączną pozycją,
w której ujęto koszty pracownicze. Przyjęta do kalkulacji oferty Saferoad Grawil Sp. z o.o.
stawka robocizny 18,45zł/rg jest średnią stawką krajową za II kwartał 2019r., publikowaną
przez Orgbud Serwis. Odwołujący nie zakwestionował, iż stawka ta jest stawką realną,
rynkową. Izba oddaliła jako nieprzydatne i zbędne dla rozstrzygnięcia sporu, złożone przez
Odwołującego kartoteki wynagrodzeń za pierwsze półrocze 2019r. oraz ogłoszenia o pracę
dla kierowców, w oparciu o które Odwołujący wskazywał na rynkowe wynagrodzenia dla
pracowników realizujących usługi. Wynagrodzenia ujęte w kartotekach dotyczą wynagrodzeń
przyjętych u Odwołującego i podobnie jak wynagrodzenia z ogłoszeń o pracę nie mają
żadnego związku z wynagrodzeniem przyjętym do kalkulacji ceny oferty Saferoad Grawil Sp.
z o.o.
Niezależnie od tego należy zauważyć, że część ogłoszeń o pracę dotyczy pracy za
granicą, stąd wysokie proponowane w nich wynagrodzenia, natomiast w tych, które dotyczą
pracy w kraju stawki wynagrodzenia zaczynają się już od 3500 zł, a więc niższych niż przyjął
Odwołujący w swoich wyliczeniach.
Zdaniem Izby,
Odwołujący nie wykazał, iż koszty oferty mające istotny wpływ na cenę
całkowitą oferty Saferoad są nierealne i nie jest możliwym zrealizowanie zamówienia za
zaoferowane stawki.
Samo porównanie stawek zaoferowanych przez wykonawców w tym
zadaniu nie oznacza, że cena oferty Saferoad Grawil sp. z o.o. jest ceną rażąco niską tj. taką
za którą nierealne jest należyte zrealizowanie zamówienia publicznego.
Odnośnie wskazywanych przez Odwołującego „błędów matematycznych” w złożonym przez
Saferoad Grawil sp. z o.o.
szczegółowym kosztorysie, zauważyć należy, że Odwołujący nie
sformułował w tym zakresie żadnego zarzutu, brak jakiejkolwiek podstawy prawnej. Podnosił
jedynie, że „błędy matematyczne” świadczą o braku rzetelności i dokładności w przygotowaniu
kalkulacji. W
ymienione przez Odwołującego rzekome „błędy matematyczne” wynikają głównie
z zaokrągleń do pełnych złotych i są wynikiem stosowania programu do kosztorysowania
NormaPro, który zawiera wewnętrzne formuły. Okoliczność tę potwierdzają złożone przez
Przystępującego „Ustawienia programu NormaPro wykorzystane do stworzenia kalkulacji
kosztów zimowego utrzymania dróg krajowych woj. łódzkiego w latach 2019-2023 – rejon
Opoczno”.
Podsumowując, w ocenie Izby, złożone przez Saferoad Grawil sp. z o.o. wyjaśnienia są
wyczerpujące i potwierdzają, że zaoferowana cena jest wiarygodna, realna i gwarantuje
należytą realizację całego zakresu przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego, określonymi w siwz.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 2,
§ 3 i § 5 ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (Dz. U. 2018 poz. 972).
Przewodniczący
……………….………
………………….……
………………………..
1.
oddala odwołanie.
2.
kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych sp. z o.o. oraz
„DROMED" R., W. Sp. j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300 Piotrków Trybunalski i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-
Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W. Sp. j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300
Piotrków Trybunalski tytułem wpisu od odwołania.
2.2.
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W. Sp.
j.,
ul. Południowa 17/19, 97-300 Piotrków Trybunalski na rzecz Skarbu Państwa -
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie, w imieniu
którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Łodzi, ul. Irysowa 2, 91-857 Łódź kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych), stanowiącą koszty wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie ze złożoną
do akt sprawy fakturą.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………….………
………………….……
………………………..
Uzasadnienie
Zamawiający - Skarb Państwa - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
w
Warszawie, w imieniu którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad Oddział w Łodzi - prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie
o udzielenie zamówienia na zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie woj. Łódzkiego
w latach 2019-
2023 (4 sezony) z podziałem na 4 części. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 19.06.2019r. pod poz. 2019/S
116-284939.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą
Pzp”.
W dniu 13
.09.2019r. Odwołujący - wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych sp. z o.o. oraz „DROMED" R., W.
Sp. j. -
wnieśli do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec następujących
czynności i zaniechań Zamawiającego naruszających ustawę Pzp w zakresie części 1
Postępowania (zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie rejonu w Opocznie):
1. zaniechania
odrzucenia oferty Saferoad Grawil sp. z o.o. mimo, iż analiza złożonych
przez tego wykonawcę wyjaśnień prowadzi do wniosku, że jego oferta jest niezgodna
z SIWZ albo zawiera rażąco niskie koszty i rażąco niską cenę;
2. zaniechania
odrzucenia oferty Saferoad Grawil pomimo tego, iż wykonawca ten nie
złożył kompletnych, wyczerpujących i precyzyjnych wyjaśnień jakie pozwalałyby
Zamawiającemu na rzetelną ocenę ceny ofertowej;
3. ewentualnie zaniechania prowadzenia dalsz
ego postępowania wyjaśniającego wobec
oferty Saferoad Grawil z uwagi na to, iż na podstawie do tej pory złożonych wyjaśnień
Zamawiający nie jest w stanie zweryfikować rzetelnie poprawności ceny zaoferowanej
przez tego wykonawcę.
4.
Odwołujący wskazał na naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 2 lub art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Saferoad Grawil
z uwagi na jej niezgodność ze specyfikacją istotnych warunków
zamówienia lub wystąpienie w niej rażąco niskiej ceny oraz rażąco niskich kosztów;
2. art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Saferoad Grawil
pomimo, że rzetelna ocena złożonych przez tego wykonawcą wyjaśnień prowadzi do
wniosku, że oferta zawiera rażąco niską cenę oraz rażąco niskie koszty;
3. ewentualnie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania Saferoad Grawil
do złożenia dalszych wyjaśnień celem wyeliminowania wątpliwości i nieścisłości
wynikających ze złożonych przez tego wykonawcę wyjaśnień;
4.
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez dokonanie oceny wyjaśnień złożonych przez Saferoad
Grawil z naruszeniem zasad uczciwej konkurencji, w sposób mało wnikliwy, przez co
wybra
na została oferta, która zawiera warunki naruszające uczciwe zasady
prowadzenia działalności gospodarczej.
W uzasadnieniu Odwołujący wskazał, że analiza złożonych wyjaśnień, w tym kalkulacji
szczegółowej, wskazuje, że oferta złożona przez Saferoad Grawil jest niezgodna z SIWZ oraz
zawiera rażąco niskie koszty. Zdaniem Odwołującego, same wyjaśnienia złożone przez
Saferoad Grawil nie umożliwiają Zamawiającemu dokonania rzetelnej oceny ceny ofertowej
oraz skalkulowanych kosztów z uwagi na ich ogólność. Czynniki wskazane przez Saferoad jak
np. wieloletnie doświadczenie, dysponowanie sprzętem, czy zasobami ludzkimi są elementami
powszechnymi, dostępnymi każdemu wykonawcy, który realizuje zamówienia tego typu,
a zatem nie mogą w żaden sposób przyczyniać się do obniżenia kosztów realizacji
zamówienia. Zasoby ludzkie, które zdaniem Saferoad Grawil wpływają na obniżenie kosztów,
w istocie są zasadniczym czynnikiem kosztowym w przedmiotowym zamówieniu, ponieważ
wynagrodzenia kierowców z uprawnieniami do prowadzenia pojazdów kategorii „C" znacznie
wzrosły. W wyjaśnieniach złożonych przez Saferoad zawarte są sprzeczności i cechuje je
niekonsekwencja, bowiem z jednej strony Saferoad wspomina o przeprowadzeniu
rozpoznania cenowego na lokalnym rynku, k
tóre pozwoliło temu wykonawcy na rzekome
przyjęcie realnych stawek, a z drugiej strony na stronie 2 wyjaśnień w punkcie 3 f i g
wykonawca wskazuje, iż koszty robocizny i sprzętu ustalone zostały w oparciu o dane
z
serwisu ORGBUD, który nie zawiera uszczegółowienia stawek nawet dla obszaru
województwa, a co dopiero dla rynku lokalnego, na którym ma być realizowane zamówienie.
T
reść wyjaśnień nie zawiera żadnych konkretnych informacji i danych dotyczących sposobu
ska
lkulowania ceny, przyjętych założeń i informacji o tym, w jaki sposób Saferoad Grawil
skalkulował koszty wykazane w kalkulacji szczegółowej. Załącznik nr 1 do wyjaśnień -
kalkulacja szczegółowa - oprócz samego kosztorysu zawiera również wstęp, na który jednakże
nie składa się nic więcej, oprócz orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej, a zatem nie są to
wyjaśnienia nacechowane konkretnością i odnoszące się do danego zamówienia. Tezy
orzecznicze są ze swej natury ogólne i o ile stanowić mogą wsparcie dla przedstawianej
argumentacji, o tyle nie są w stanie tej argumentacji zastępować.
Odwołujący zauważył, iż pozycjami generującymi największe koszty są te, które odnoszą się
do pracy sprzętu ZUD, a zatem należy szczególną uwagę zwrócić na poz. 1, 2, 3 także z uwagi
na
to, że na te pozycje przypada najwięcej jednostek obmiarowych - w sumie 225.000 km.
Kalkulacja w poz. 1 zawiera założenie, iż na obsługę 100.000 km przez solarkę Saferoad
Grawil przewiduje 1000 godzin pracy, a za godzinę pracy przyjęto stawkę 18,45 zł, przy czym
należy rozumieć, że jest to stawka zawierająca również koszt ubezpieczeń społecznych po
stronie pracodawcy. Przy takim założeniu, jeżeli Saferoad Grawil ujął w tej pozycji pracę jednej
solarki i jednego kierowcy, wówczas solarka powinna jeździć cały czas z prędkością 100 km/h.
Zdaniem Odwołującego, jest to założenie oczywiście niezgodne z postanowieniami Części II
Pkt 5.4.3 i 5.4.5 OPZ i w takim przypadku oferta Saferoad Grawil jest niezgodna z SIWZ,
a tym samym podlega odrzuceniu.
Jeśliby jednak kalkulacja Saferoad Grawil opierała się na założeniu, iż te 100.000 km w 1000
godzin będzie obsługiwane przez więcej, niż jednego kierowcę, wówczas podana stawka
18,45 zł za godzinę rozkładała się będzie odpowiednio na zakładaną ilość kierowców, a zatem
wynosić może 9,23 zł w przypadku wykorzystywania dwóch kierowców albo 6,15 zł
w przypadku trzech kierowców. Przy tego typu założeniach koszt robocizny podany przez
Saferoad Grawil staje się jednak rażąco niski. Przeciętne wynagrodzenie osiągane obecnie
przez kierowcę z uprawnieniami na kategorię „C" wynosi 4.500 zł brutto, a zatem z kosztami
ZUS pracodawcy jest to kwota 5.474,35 zł. Średnia ilość godzin pracy w miesiącu wynosi 168
godzin, a więc 5.474,35 : 168 = 32,59 zł za godzinę pracy. Stawka ta wskazuje, iż zakładane
przez Saferoad Grawil koszty robocizny są rażąco niskie nawet przy założeniu, że solarkę
obsługuje tylko jeden kierowca i jeździ na stałe z prędkością 100 km/h. Przy koszcie 18,45 zł
za roboc
zogodzinę Saferoad Grawil przyjmuje, iż będzie płacił kierowcy kwotę brutto (bez ZUS
pracodawcy) w wysokości ok. 2.600 zł, a zatem jedynie nieco większą od minimalnej płacy
obowiązującej obecnie w Polsce. Jest to założenie całkowicie nierealne, nierzeczywiste,
niemające odzwierciedlenia w otoczeniu gospodarczym, a to oznacza, iż Saferoad Grawil
przyjął do kalkulacji koszty bez żadnego rynkowego pokrycia. Zdaniem Odwołującego,
identyczną argumentację należy przyjąć do pozostałych kluczowych pozycji kalkulacji tj. poz.
2
– 4. Kluczowe pozycje kalkulacji 1-4 zawierają też niespójne założenia odnośnie czasu pracy
sprzętu i przypisanej do niego robocizny. W praktyce przyjmuje się, że jedna motogodzina
(m-g
) odpowiada 45 min. Przy założeniu poczynionym przez Saferoad Grawil, iż 100.000 km
zostanie przejechane w 5.000 m-
g, realny czas jakim ten wykonawca będzie dysponował
wynosi 3.750 godzin. Jeżeli 100.000 km ma zostać przejechane w 3.750 m-g, to 100 km
zost
anie pokonane w 3,75h a zatem prędkość pojazdu wyniesie 26,67 km/h. Prędkość ta jest
niespójna z prędkością przyjętą dla pojedynczego kierowcy, który ma podróżować
z prędkością 100 km/h. Aby zniwelować powyższą różnicę należałoby przyjąć, iż Saferoad
założył dla poz. 1 dla elementu robocizna wykorzystywanie 3,75 pracownika. W takim
jednakże przypadku podany przez Saferoad Grawil koszt robocizny na jednego pracownika za
godzinę wyniesie 4,92 zł z uwzględnieniem ZUS pracodawcy.
Te założenia prowadzą do wniosku, iż Saferoad przyjął do kalkulacji płacę na poziomie 826,56
zł miesięcznie z uwzględnieniem kosztów ZUS po stronie pracodawcy.
Odwołujący przedstawił w odwołaniu obliczenia globalne dla pozycji 1-8 kalkulacji
szczegółowej celem zobrazowania niedoszacowania kosztów wykazanych przez Saferoad.
Zgodnie z wykazem sprzętu znajdującym się w załączniku nr 3 do OPZ, Zamawiający
przewiduje używanie 6 nośników pod pługosolarki oraz 11 nośników pod pługi. W celu
zapewnienia zmianowo
ści i zastępowalności zespół służący do obsługi tych pojazdów
powinien liczyć przynajmniej 34 osoby (po dwie na każdą pługosolarkę i pług). Uwzględniając
rzeczywiste płace, jakie obecnie są wymagane i płacone operatorom tych pojazdów, suma
kosztów robocizny przypadających na cały czas trwania kontraktu wynosić musi 5.474,35 zł
(rzeczywisty koszt wynagrodzenia miesięcznego z ZUS pracodawcy) * 6 (czas trwania sezonu
zimowego) *
4 (ilość sezonów) * 34 (obsada pojazdów na dwie zmiany) = 4.467.071,74 zł.
Kwotę tę należy pomniejszyć o wynagrodzenie za pełnienie dyżurów wynoszące 480.000 zł, a
zatem różnica wyniesie 3.987.071,74 zł i jest to suma kosztów robocizny dla całego okresu
trwania umowy. Zauważyć należy, iż zdaniem Saferoad wszystkie koszty realizacji w okresie
4-
letnim zamkną się kwotą 4.785.946,20 zł, a na robociznę przyjął kwotę 619.216,68 zł.
Sumując wszystkie określone przez Zamawiającego długości odcinków pracy sprzętu ZUD
otrzymujemy w pozycjach 1-
8 łączną długość 303.000 km. Zatem jednostkowy koszt robocizny
przypadający na 1 km wyniesie 13,16 zł (3.987.071,74 zł: 303.000 km). W podsumowaniu
Odwołujący wskazał, że uwzględniając poczynione obliczenia wartość niedoszacowania
kosztów kalkulacji Saferoad Grawil w poz. 1-8 wraz z kosztami pośrednimi odpowiada kwocie
6 211
284,84 zł. Odwołujący przedstawił obliczenia globalne dla poz. 9-10 kalkulacji
szczegółowej celem zobrazowania niedoszacowania kosztów wykazanych przez Saferoad.
Zgodnie z wykazem sprzętu znajdującym się w załączniku nr 3 do OPZ, Zamawiający
przewiduje używanie 3 ładowarek, 3 równiarek oraz 2 spycharek. W celu zapewnienia
zmianowości i zastępowalności zespół służący do obsługi tych pojazdów powinien liczyć
przynajmniej 12 osób (po dwie na każdą ładowarkę i równiarkę). Uwzględniając rzeczywiste
płace, jakie obecnie są wymagane i płacone operatorom tych pojazdów, suma kosztów
robocizny przypadających na cały czas trwania kontraktu wynosić musi 4.266,30 zł
(rzeczywisty koszt wynagrodzenia miesięcznego z ZUS pracodawcy) * 6 (czas trwania sezonu
zimowego) * 4 (ilość sezonów) * 12 (obsada pojazdów na dwie zmiany) = 1.228.694,06 zł.
Kwotę tę należy pomniejszyć o wynagrodzenie za pełnienie dyżurów wynoszące 336.000 zł,
a zatem różnica wyniesie 892.694,06 zł i jest to suma kosztów robocizny dla całego okresu
trwania umowy.
Sumując wszystkie określone przez Zamawiającego godziny pracy sprzętu ZUD otrzymujemy
w pozycjach 9-
10 łączny wymiar 3.200 godzin. Zatem jednostkowy koszt robocizny
przypadający na 1 godzinę wyniesie 278,97 zł (892.694,06 zł: 3.200 godzin). Uwzględniając
powyższe obliczenia, wartość niedoszacowania kosztów w kalkulacji szczegółowej Saferoad
Grawil w pozycjach 9-
10 wynosi 1.397.734,54 zł.
W dalszej części odwołania Odwołujący wskazał, że kalkulacja szczegółowa Saferoad Grawil
zawier
a nieprawidłowości matematyczne, co świadczy o braku rzetelności i dokładności w jej
przygotowaniu. Odwołujący podał w odwołaniu szczegółowe pozycje, w których doszło do
nieprawidłowych wyliczeń.
Odwołujący przedstawił także tabelę zawierającą ceny jednostkowe Saferoad oraz średnią
cenę jednostkową ofert złożonych na wszystkie części postępowania dla kluczowych pozycji
formularza, wskazując, że Saferoad Grawil zaproponował najniższe ceny jednostkowe prawie
w każdej z kluczowych pozycji formularza.
Z ostrożności Odwołujący podniósł jako zarzut ewentualny brak wezwania Saferoad Grawil do
ponownych wyjaśnień.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
a.
unieważnienia czynności wyboru oferty Saferoad Grawil,
b. odrzucenia oferty Saferoad Grawil,
c.
ewentualnie wezwania Saferoad Grawil do złożenia dalszych wyjaśnień
Na podstawie dokumentacji akt sprawy oraz biorąc pod uwagę stanowiska stron
i uczestnika
postępowania zaprezentowane w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła
co następuje:
W pierwszej
kolejności ustalono, że odwołanie nie zawiera braków formalnych oraz
został uiszczony od niego wpis. Nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał przesłanki dla wniesienia odwołania określone
w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, tj. posiadanie
interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwość poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów Pzp.
Zamawiający złożył na posiedzeniu pisemną odpowiedź na odwołanie, wnosząc o oddalenie
odwołania oraz zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego zwrotu kosztów
postępowania odwoławczego. Zdaniem Zamawiającego przedstawione przez Saferoad Grawil
wyjaśnienia są kompletne i wyczerpujące, uwzględniają wszystkie dostrzeżone przez
Odwołującego elementy kosztotwórcze. Wskazywane przez Odwołującego błędy
matematyczne, polegające na różnicach cenowych w pozycjach i podpozycjach szczegółowej
kalkulacji cenowej polegają na zaokrągleniu groszy do pełnej wartości złotówki. Nie ma to
wpływu na prawidłowość dokonanych wyliczeń i jest wynikiem stosowania określonego
programu do dokonywania tego typu kalkulacji, który posiada swoje wewnętrzne założenia
i mechanizmy. Zamawiający argumentował, że Odwołujący oprócz zbyt niskiej stawki
godzinowej za robociznę kwestionuje de facto przyjęty jako założenie sposób realizacji
zamówienia. Zamawiający zwrócił uwagę, że zgodnie ze wzorem umowy, wykonawca otrzyma
wynagrodzenie za zrealizowane w danym miesiącu usługi, zgodnie z protokołem odbioru
usług. Oznacza to, że wskazane w formularzu ofertowym liczby godzin lub kilometrów, to
szacunek Zamawiającego niezbędny do ujęcia skali zamówienia. W konsekwencji, zdaniem
Zamawiającego, Saferoad Grawil w sposób prawidłowy przyjął za podstawę wyliczeń wartości
maksymalne wskazane w formularzu ofer
towym w liczbie kilometrów lub liczbie godzin.
Odwołujący w sposób nieprawidłowy odnosi swoje wyliczenia do motogodziny, co daje
nieprawidłowy wynik i nierealną prędkość pojazdu, podczas gdy podstawą rozliczenia jest
godzina i kilometr. Zamawiający wskazał także, że w formularzu ofertowym podał liczbę
jednostek sprzętu a nie liczbę operatorów. W kosztorysie ofertowym, stanowiącym podstawę
wyliczeń zgodnie z § 4 ust. 1 wzoru umowy, jednostki sprowadzają się do liczby kilometrów
lub liczby godzin, zaś wszystkie godziny i kilometry są zsumowane i nie mogą przekroczyć
maksymalnej wartości zobowiązania. Oznacza to, że przykładowo za 2 godziny pracy solarki
w trakcie których przejedzie ona 40km z uwzględnieniem stawki 15,80zł wykonawca otrzyma
632zł, gdyż rozliczenie następuje na podstawie liczby kilometrów. Podkreślił także, że
wykonawca nie ma obowiązku zatrudniania wszystkich pracowników na podstawie umowy o
pracę tylko w zawartej z Zamawiającym umowie, nie oczekuje, że pracownicy będą
wykonywać pracę wyłącznie na rzecz Zamawiającego w ramach umowy zawartej w wyniku
tego postępowania. Wskazał także, że kalkulacja ma charakter indywidulany, co przesądza iż
stawki dla każdego z wykonawców mogą być zróżnicowane.
Przystępujący, popierając stanowisko Zamawiającego, wniósł o oddalenie odwołania i złożył
wyjaśnienia do protokołu rozprawy.
Izba ustaliła, co następuje:
Odwołanie dotyczy zadania nr 1 obejmującego zimowe utrzymanie dróg krajowych na
terenie rejonu w Opocznie
. Wartość szacunkowa ustalona w dniu 25.03.2019r. przez
Zamawiającego wyniosła 15 691 838, 78zł. Wartość ta została ustalona jako średnia cena
ofert
, złożonych przez 4 wykonawców na całość przedmiotu zamówienia. (dowód: dokument
„Wartość szacunkowa zamówienia – w aktach sprawy).
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w zadaniu nr 1 złożono dwie oferty:
1.
Saferoad Grawil Sp. z o.o. z ceną 9 765 680,94zł
2.
Konsorcjum Przedsiębiorstwo Robót Drogowo- Mostowych sp. z o.o. oraz Dromed R.,
W.
Sp.j. z ceną 14 431 40, 42zł.
W dniu 31.07.2019r. Zamawiaj
ący zwrócił się do Saferoad Grawil sp. z o.o., na podstawie art.
90 ust. 1 ustawy Pzp, o złożenie wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny. Podał, że
w wyjaśnieniach należy wskazać elementy kalkulacji całości ceny oferty odnoszące się do
składowych części zamówienia, które Zamawiający wymienił w piśmie. Wykonawca Saferoad
Grawil sp. z o.o. przedstawił w wymaganym terminie wyjaśnienia, do których załączył
kalkulację szczegółową oraz dowody w postaci faktur i ofert współpracy od podwykonawców
i dostawców.
Oceniając przedstawione wyjaśnienia, Zamawiający uznał, że wykonawca potwierdził, że
zaproponowane przez niego ceny są cenami realnymi, w cenie oferty uwzględniono wszystkie
koszty, które zapewniają prawidłowe i należyte wykonanie przedmiotu zamówienia.
W protokole Prac Komisji Przetargowej z przeprowadzonego badania złożonych przez
wykonawców wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny (dowód: pismo z dnia 13.08.2019r.
w aktach)
, Zamawiający stwierdził, że kalkulacja kosztów została sporządzona na podstawie
dokumentacji przetargowej i zakłada, iż: koszty przeglądów, konserwacji i remontów pługów,
solarek i wytwornicy solanki oraz montażu z utrzymania systemu GPS zostały ustalone na
podstawie własnego doświadczenia wykonawcy z realizacji innych kontraktów, zawarto koszty
najmu oraz utrzymania dodatkowej bazy ZUD, nośniki będą w okresie sezonów ZUD
stacjonowały całodobowo na bazach ZUD, przekazany przez wykonawcę osprzęt ZUD
(solarki, pługi, posypywarki itp.) jest zamortyzowany, będzie przekazany z zakończonych
kontraktów, koszty pośrednie zawierają między innymi koszty nadzoru (koordynatora) oraz
koszty łączności, koszty robocizny zostały ustalone na podstawie średniej ceny serwisu
ORGBUD 2 kwartał 2019r., koszty sprzętu zostały ustalone na podstawie średniej ceny
serwisu ORGBUD 2 kwartał 2019r. (z wyłączeniem frezarki – sprzęt własny), koszty
materiałów zostały ustalone na podstawie cen rynkowych. Zamawiający wskazał, że przyjęta
do kalkulacji stawka robocizny na poziomie 18,45zł/rg i kosztów zakupu w wysokości 9% są
średnią stawką krajową publikowaną przez Informacyjny zestaw cen czynników produkcji
budowlanej
– II kwartał 2019r. praz Biuletyn Cenowy Budownictwa – II kw. 2019r. wyd.
ORGBUD Serwis. (pismo
W wyniku powyższych ustaleń, Zamawiający w dniu 3.09.2019r. poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej w zadaniu nr 1 oferty Saferoad Grawil Sp. z o.o.
Mając na uwadze powyższe, Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego co do zaniechania odrzucenia oferty
Saferoad Grawil sp. z o.o. zarówno z uwagi na to, że wykonawca ten nie złożył wyczerpujących
wyjaśnień co do elementów, mających wpływ na wysokość ceny jak również z uwagi na
niezgodność treści oferty z treścią siwz.
W ocenie Izby, z
łożone przez wykonawcę Saferoad Grawil sp. z o.o., w wyniku wezwania
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,
wyjaśnienia dotyczące elementów mających wpływ na
wysokość ceny są wyczerpujące, spójne i logiczne. Wykonawca przedstawił szczegółową
kalkulację kosztów oferty, obejmującą cały zakres przedmiotu zamówienia, załączył stosowne
dowody w postaci faktur na pracę sprzętu oraz oferty dostawców.
Na wstępie należy zauważyć, że wartość szacunkowa zamówienia publicznego ustalona dla
zadania nr 1 nie może stanowić adekwatnego punktu odniesienia przy ocenie kwestii
związanych z kalkulacją ceny oferty. Po pierwsze - wartość szacunkowa została ustalona jako
średnia cen ofert obejmująca wszystkie 4 zadania tego zamówienia publicznego, po drugie -
stawki zaoferowane
w jednej z ofert, uwzględnionej do wyliczenia wartości szacunkowej są
znacznie zawyżone w stosunku do pozostałych ofert (np. praca czynna nośnika z solarką
Zamawiającego – stawka w 3 ofertach od 15 -20zł, podczas gdy stawka w ofercie Bader Drog
sp. z o.o. sp.k
wynosi aż 60zł.). Przyjęcie do wyliczenia wartości szacunkowej zamówienia
oferty ze stawkami znacznie zawyżonymi w stosunku do pozostałych spowodowało zawyżenie
samej wartości szacunkowej, która z tych względów nie może być miarodajna przy ocenie
ceny rażąco niskiej.
Nie zasługuje na uznanie stanowisko Odwołującego, że zaproponowane w ofercie Saferoad
Grawil sp. z o.o.
koszty pracy sprzętu odbiegają znacznie od cen rynkowych i są kosztami
nierealnymi. W tym zakresie
Izba uznała za wiarygodne wyjaśnienia złożone przez
Przystępującego w toku rozprawy, z których wynika, że koszty pracy operatorów sprzętu
i koszty pracownicze, zostały ujęte nie tylko w pozycji dotyczącej roboczogodziny, jak
wskazuje Odwołujący, ale także w stawce za motogodzinę pracy sprzętu (m-g). Okoliczność
tę potwierdzają nie tylko wyjaśnienia Przystępującego, ale także złożone przez niego jako
dowód w sprawie oświadczenie z dnia 24.09.2019r. Orgbud Serwis Sp. z o.o. (Stowarzyszenie
Kosztorysantów Budowlanych - Rzeczoznawcy Kosztorysowego mgr inż. M. S.). W
oświadczeniu tym wskazano m.in, że „podane w cennikach ORGBUD ceny średnie
roboczogodziny (dotyczy również cennika za II kw. 2019r.) zawierają płace brutto pracownika
oraz koszty pracodawcy
” a cena pracy sprzętu podana w cennikach ORGBUD obejmuje pracę
jednostki sprzętowej wraz z kosztem obsługi operatora oraz kosztami jednorazowymi.
Przyjęcie tej tezy za słuszną czyni błędnym wyliczenia dokonane przez Odwołującego w treści
odwołania, które zakładają że Saferoad Grawil sp. z o.o. na obsługę 100tys. km przewiduje
1000 godz. pracy. W konsekwencji
niewłaściwie jest wyliczenie dotyczące wynagrodzenia
pracowników, ilości pracowników oraz prędkości, z jaką rzekomo będzie musiał poruszać się
pojazd
realizujący usługę.
Zauważyć też należy, że przedstawione w treści odwołania kalkulacje ceny są oparte na
dostępnych wyłącznie Odwołującemu cenach i przyjętych przez niego rozwiązaniach i nie
znajdują żadnego odniesienia do kalkulacji przedstawionej przez Saferoad Grawil Sp. z o.o.
Odwołujący wylicza stawkę robocizny na poziomie 13,16zł, sumując długość wszystkich
odcinków pracy sprzętu ZUD oraz uwzględniając przyjęte przez siebie stawki, jednak
wyliczenia ta nie znajduj
ą żadnego pokrycia w przyjętej przez Saferoad Grawil sp. z o.o.
stawce robocizny w wysokości 18,45zł, która jak wskazano wyżej, nie jest wyłączną pozycją,
w której ujęto koszty pracownicze. Przyjęta do kalkulacji oferty Saferoad Grawil Sp. z o.o.
stawka robocizny 18,45zł/rg jest średnią stawką krajową za II kwartał 2019r., publikowaną
przez Orgbud Serwis. Odwołujący nie zakwestionował, iż stawka ta jest stawką realną,
rynkową. Izba oddaliła jako nieprzydatne i zbędne dla rozstrzygnięcia sporu, złożone przez
Odwołującego kartoteki wynagrodzeń za pierwsze półrocze 2019r. oraz ogłoszenia o pracę
dla kierowców, w oparciu o które Odwołujący wskazywał na rynkowe wynagrodzenia dla
pracowników realizujących usługi. Wynagrodzenia ujęte w kartotekach dotyczą wynagrodzeń
przyjętych u Odwołującego i podobnie jak wynagrodzenia z ogłoszeń o pracę nie mają
żadnego związku z wynagrodzeniem przyjętym do kalkulacji ceny oferty Saferoad Grawil Sp.
z o.o.
Niezależnie od tego należy zauważyć, że część ogłoszeń o pracę dotyczy pracy za
granicą, stąd wysokie proponowane w nich wynagrodzenia, natomiast w tych, które dotyczą
pracy w kraju stawki wynagrodzenia zaczynają się już od 3500 zł, a więc niższych niż przyjął
Odwołujący w swoich wyliczeniach.
Zdaniem Izby,
Odwołujący nie wykazał, iż koszty oferty mające istotny wpływ na cenę
całkowitą oferty Saferoad są nierealne i nie jest możliwym zrealizowanie zamówienia za
zaoferowane stawki.
Samo porównanie stawek zaoferowanych przez wykonawców w tym
zadaniu nie oznacza, że cena oferty Saferoad Grawil sp. z o.o. jest ceną rażąco niską tj. taką
za którą nierealne jest należyte zrealizowanie zamówienia publicznego.
Odnośnie wskazywanych przez Odwołującego „błędów matematycznych” w złożonym przez
Saferoad Grawil sp. z o.o.
szczegółowym kosztorysie, zauważyć należy, że Odwołujący nie
sformułował w tym zakresie żadnego zarzutu, brak jakiejkolwiek podstawy prawnej. Podnosił
jedynie, że „błędy matematyczne” świadczą o braku rzetelności i dokładności w przygotowaniu
kalkulacji. W
ymienione przez Odwołującego rzekome „błędy matematyczne” wynikają głównie
z zaokrągleń do pełnych złotych i są wynikiem stosowania programu do kosztorysowania
NormaPro, który zawiera wewnętrzne formuły. Okoliczność tę potwierdzają złożone przez
Przystępującego „Ustawienia programu NormaPro wykorzystane do stworzenia kalkulacji
kosztów zimowego utrzymania dróg krajowych woj. łódzkiego w latach 2019-2023 – rejon
Opoczno”.
Podsumowując, w ocenie Izby, złożone przez Saferoad Grawil sp. z o.o. wyjaśnienia są
wyczerpujące i potwierdzają, że zaoferowana cena jest wiarygodna, realna i gwarantuje
należytą realizację całego zakresu przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego, określonymi w siwz.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 2,
§ 3 i § 5 ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (Dz. U. 2018 poz. 972).
Przewodniczący
……………….………
………………….……
………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2089/19 z dnia 2019-10-29
- Sygn. akt KIO 1752/19 z dnia 2019-10-01
- Sygn. akt KIO 1787/19 z dnia 2019-09-30
- Sygn. akt KIO 1768/19 z dnia 2019-09-30
- Sygn. akt KIO 1756/19 z dnia 2019-09-30
