rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2017-05-23
rok: 2017
data dokumentu: 2017-05-23
rok: 2017
sygnatury akt.:
KIO 923/17
KIO 923/17
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 maja 2017 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 maja 2017 r. przez wykonawcę – AG-
Complex sp. z o.o. ul. Płytowa 14 (03-046 Warszawa) w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego – Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka ul. Modlińska
197 (03-122 Warszawa),
przy udziale wykonawcy - T. Ś. TESTA, ul. Wańkowicza 4/116, (02-798 Warszawa),
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 maja 2017 r. przez wykonawcę – AG-
Complex sp. z o.o. ul. Płytowa 14 (03-046 Warszawa) w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego – Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka ul. Modlińska
197 (03-122 Warszawa),
przy udziale wykonawcy - T. Ś. TESTA, ul. Wańkowicza 4/116, (02-798 Warszawa),
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu:
1) unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy - T. Ś. TESTA z
Warszawy;
2) unieważnienie czynności odrzucenia na podstawie art. 89 ust.1 pkt 4 w zw. z art. 90
ust.3 ustawy – Prawo zamówień publicznych oferty wnoszącego odwołanie - AG-
Complex sp. z o.o. z Warszawy;
3) ponowne badanie oferty wnoszącego odwołanie i ocenę niepodlegających odrzuceniu
ofert zgodnie z kryteriami oceny określonymi w SIWZ.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego -
Miasto Stołeczne Warszawa
Dzielnica Białołęka ul. Modlińska 197 (03-122 Warszawa)i:
1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15. 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AG-
Complex sp. z o.o. ul. Płytowa 14 (03-046 Warszawa) tytułem wpisu od odwołania,
2) zasądza od zamawiającego - Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka ul.
Modlińska 197 (03-122 Warszawa) na rzecz wnoszącego odwołanie - AG-Complex
sp. z o.o. ul. Płytowa 14 (03-046 Warszawa) kwotę 18.600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt: KIO 923/17
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione przez wykonawcę AG - Complex Sp. z o. o. z Warszawy
[Odwołujący] w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest „Utrzymanie zieleni parkowej,
zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych, miejsc pamięci i nieurządzonych terenów
zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Suplemencie Dz. Urz. UE w dniu
18/01/2017 pod nr 2017/S 012- 017752. Zdaniem wnoszącego odwołanie, Zamawiający –
Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka naruszył przepisy ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.] [ustawa Pzp] w
zakresie:
1) art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp z uwagi na brak wyczerpującego uzasadnienia odrzucenia oferty
Odwołującego,
2) art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp z uwagi na odrzucenie oferty Odwołującego
w sytuacji, gdy dokonana przez Zamawiającego ocena wyjaśnień rażąco niskiej ceny jest
nieprawidłowa, albowiem oferta Odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku
do przedmiotu zamówienia,
3) art. 91 ust 1 Pzp z uwagi na wybór oferty wykonawcy: T. Ś. TESTA Urządzanie i
Pielęgnacja Zieleni w sytuacji, gdy oferta Odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny a
po ocenie oferty Odwołującego, oferta ta przedstawia najkorzystniejszy bilans w kryteriach
oceny ofert określonych w SIWZ,
4) art. 7 ust. 1 Pzp z uwagi na naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców w przedmiotowym postępowaniu.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1) powtórzenie czynności badania oferty Odwołującego,
2) dokonanie czynności oceny ważnych ofert zgodnie z kryteriami oceny ofert określonymi w
SIWZ na podstawie art. 91 ust. 1 Pzp,
3) dokonanie wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej w przedmiotowym
postępowaniu.
Stwierdził, że Odwołujący posiada interes do wnoszenia środków ochrony prawnej zgodnie z
art. 179 ust 1 Pzp, albowiem z uwagi na wskazane w niniejszym odwołaniu naruszenia
przepisów ustawy, nieudzielenie przedmiotowego zamówienia Odwołującemu prowadzi do
powstania szkody po jego stronie w postaci utraconych korzyści, z jakimi wiąże się
uzyskanie zamówienia, bowiem oferta Odwołującego przedstawia najwyższą liczbę punktów
w kryteriach oceny ofert, a zatem jest ofertą najkorzystniejszą, którą powinien Zamawiający
wybrać w niniejszym postępowaniu.
W uzasadnieniu zarzutów podał w szczególności:
W postępowaniu zostało złożonych siedem ofert, w tym Odwołującego z ceną 923.438,95 zł
- pierwsze kryterium – oraz z „Czasem reakcji na zgłoszenie” – drugie kryterium – 4 godz.
Zamawiający – zgodnie ze specyfikacją - oceniał oferty w tych dwóch kryteriach oceny:
Kryterium nr 1 — Cena — waga 60% oraz Kryterium nr 2 - Czas reakcji na zgłoszenie -
waga 40%. Stosownie do treści SIWZ (str. 19) wybór oferty najkorzystniejszej poprzedzony
został aukcją elektroniczną przeprowadzoną w dniu 17.03.2017 r. W toku aukcji
elektronicznej jedynym licytowanym kryterium oceny ofert była cena brutto za realizację
przedmiotowego zamówienia. W wyniku aukcji elektronicznej Odwołujący złożył ofertę
cenową: 395.000,00 zł. W dniu 28.04.2017 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty
wykonawcy T. Ś. Testa Urządzanie i Pielęgnacja Zieleni, z ceną 552.758,59 zł jako
najkorzystniejszą, jednocześnie informując o odrzuceniu oferty Odwołującego na podstawie
art. 89 ust. 4 w zw. z art. 90 ust 3 Pzp.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 92 ust.1 pkt 3 Pzp podał:
W informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający uzasadniając odrzucenie
oferty Odwołującego wskazał, że:
1) Poddał szczegółowej analizie wyjaśnienia Wykonawcy (...) w szczególności stawki za usługi
mające największy wpływ na cenę przedmiotu zamówienia tj. stawki w zakresie koszenia
mechanicznego trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów jeleni wraz
Z opróżnianiem koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennej wygrabiania liści z trawników na
terenie parków, placów zabaw, terenach zieleni.
2) Dokonał porównania cen jednostkowych odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym
zakresie
dla
umów
realizowanych
w
Dzielnicy
Białołęka,
w
postępowaniach
przyprowadzonych na rynku warszawskim (w Dziełkach Ursynów, Ursus) na rok 2017 r. o
podobnym zakresie - stawki zaproponowane przez Wykonawcę AG- Complex Sp. z o.o. w
przedmiotowym
postępowaniu,
były
znacznie
niższe
(25-300%)
od
stawek
zaproponowanych w ww postępowaniach.
3) Na podstawie złożonych przez wykonawcę wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych
poszczególnych usługą które obejmował przedmiot zamówienia, w porównaniu z cenami
ofert złożonymi przez innych uczestników przetargu, cenami ofert złożonych przez
wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na Rynu warszawski, cenami ofert
w postępowaniach przetargowych o podobnym przedmiocie zrealizowanych na podstawie
umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016 r. oraz w doniesieniu do wzrostu kosztów pracy w
roku 2017 r. (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę (...) — Zamawiający uznał, iż
cena oferty jest rażąco niska w stosunku do wartości zamówienia, jak i do średniej
arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Zdaniem wykonawcy, brak jest chociażby dwóch konkretnych przykładów wraz z podaniem
podstawowych elementów cenotwórczych - cena jednostkowa, okres realizacji zamówienia,
założenia do kosztów osobowych oraz ilości zamawianych usług po danej cenie. Powyższe
uniemożliwia weryfikację Odwołującego, jakie dane Zamawiający przeciwstawiał i co
konkretnie przesądziło o tym, że Zamawiający podjął decyzję o odrzuceniu oferty
Odwołującego. Uzasadnienie odrzucenia oferty powinno umożliwiać zweryfikowanie przez
wykonawcę, którego oferta została odrzucona - toku rozumowania zamawiającego. Wskazał
na orzecznictwo Krajowej izby Odwoławczej (KIO 918/13).
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z 90 ust. 3 Pzp podał:
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, Zamawiający odrzuca ofertę, która zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający odrzuca również ofertę,
jeżeli Wykonawca nie złoży wyjaśnień w wyznaczonym terminie albo, jeżeli dokonana ocena
wyjaśnień potwierdza, ze oferta zawiera rażąco niska cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 90 ust. 3 Pzp). Dalej
podał, że „Zgodnie z ustalonym w orzecznictwie, jak i doktrynie nurtem w zakresie badania
ceny oferty pod kątem uznania ceny za rażąco niskiej, Zamawiający dokonując badania ofert
w celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z ceną rażąco niska, powinien cenę
zaproponowaną w ofercie odnieść do ustalonej przez siebie wartości zamówienia
(powiększoną o podatek VAT), jak również do cen innych ofert, z uwzględnieniem specyfiki
zamówienia”. Wskazał, że zaoferowana cena za realizację zamówienia jest niższa o 37,32%
od średniej ceny ofert złożonych w toku aukcji elektronicznej (średnia cena ofert, które
złożyły postąpienia w toku aukcji wynosi 630 210,86 zł). Cena oferty Odwołującego jest,
zatem porównywalna z cenami rynkowymi. Wykonawca podkreślił, że Zamawiający w dniu
21.03.2017 r. wezwał Odwołującego na podstawie art. 90 ust 1a Pzp do złożenia wyjaśnień,
w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na
wysokość ceny. Zamawiający wezwał do złożenia szczegółowych wyjaśnień oraz wskazał,że Wykonawca winien wykazać, jakie cenniki (upusty, rozwiązania techniczne,
technologiczne, organizacyjne) spowodowały obniżenie ceny oraz w jakim stopniu wskazane
przez mego elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak również przedstawić dowody
(koszty zakupu materiałów, urządzeń pracy, obsługi umowy, ubezpieczeń itp.) na
potwierdzenie zaistnienia okoliczności obniżenia ceny przez Wykonawcą. Zamawiający
wskazał również, że wyjaśnienia oraz dowody i wyliczenia ceny za wykonanie przedmiotu
zamówienia powinny zawierać m.in.:
1) szczegółowe wyjaśnienia cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem
czynników oraz dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w
formularzu cenowym złożonym wraz z ofertą w dniu 24.02.2017 r.
2) koszty zatrudnienia pracowników biorących udział w poszczególnych pracach np.
mechanicznym koszeniu, wygrabianiu liści, pielęgnacji i wycinaniu drzew, cięciach
technicznych drzew, skierowanych do realizacji przedmiotu zamówienia/w szczególności
koszty zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, 2
osób świadczących pracę związaną z wykonywaniem czynności w trakcie realizacji
przedmiotu umowy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (1 pracownik do
wykonania czynności: pielenia, sadzenia, grabienia, 1 pracownik do wykonania czynności
mechanicznej ścinki drzew),
3) koszty utrzymania i eksploatacji maszyn i urządzeń niezbędnych do realizacji
przedmiotowego zamówienia: ciągniki z kosiarkami, podnośnik koszowy do pielęgnacji i
wycinki drzew, pilarki spalinowe, kosiarki (koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów,
konserwacji, amortyzacji itp.) przypadające na realizację przedmiotowego zamówienia,
4) koszty związane z wiosennym i letnim sadzeniem roślin sezonowych, w tym koszty
robocizny i koszty materiału roślinnego,
5) koszty związane z mulczowaniem korą krzewów, bylin, pnączy, traw rabatowych w
parkach, na placach zabaw, na zieleńcu przed urzędem dzielnicy w rozbiciu na koszty
robocizny i koszty materiału,
6) koszty związane z wykonaniem trzebieży selektywnej drzew i krzewów w rozbiciu na
koszty robocizny, użycia sprzętu lub narzędzi, koszty transportu i utylizacji urobku,
7) koszty utylizacji i transportu odpadów pochodzących ze sprzątania oraz utylizacji masy
zielonej z podaniem stawki na transport i utylizację 1 tony (Mg) odpadów,
8) pozostałe koszty Wykonawcy (np. koszty polisy ubezpieczenia).
Odwołujący w dniu 27.03.2017 r. złożył wyjaśnienia. Złożenie wyjaśnień zostało
poprzedzone
uzasadnieniem
zastrzeżenia
informacji
stanowiących
tajemnicę
przedsiębiorstwa. Odwołujący w wyjaśnieniach dot. rażąco niskiej ceny wskazał, że: (….)
[Informacja stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstwa]. (….). Zamawiający w dniu 28.03.2017 r.
wezwał Odwołującego do udzielenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny wskazując, że ponownie wzywa do złożenia zestawienia cen
poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów, które
miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w formularzu cenowym złożonym wraz z
ofertą w dniu 24.02.2017 r. w tym kosztów związanych z zakupem kory do mulczowania,
roślin sezonowych przewidzianych do sadzenia w okresie wiosennym i letnim. Odwołujący w
dniu 03.04.2017 r. złożył
wyjaśnienia. (…) [Informacja stanowiąca tajemnicę
przedsiębiorstwa]. (….).
Wskazując na cel wyjaśnień oraz orzecznictwo KIO i Sądów Okręgowych wykonawca
stwierdził, że wyjaśnienia wykonawcy są szczegółowe oraz wystarczające do uznania, że nie
zaoferował rażąco niskiej ceny. Odwołujący wskazał wartości, które uwzględnił przy
kalkulacji ceny, i które są czytelne i rzeczowe. Spójne ze złożonymi wyjaśnieniami. Przyjęte
przez Odwołującego stawki są stawkami realnymi wynikającymi z przepisów prawa
(wynagrodzenia osobowe) oraz zawartych umów z kontrahentami (wywóz odpadów).
Odwołujący przedstawił konkretne dane, — co umożliwia ocenę zasadności przyjętych
wartości. Wskazał, że dowodami przedstawionymi przez Odwołującego są szczegółowe
kalkulacje, które w sposób bezpośredni uszczegóławiają czynniki, umożliwiające
zastosowanie czynników cenotwórczych na określonym poziomie. Podkreślił, że na etapie
składania ofert żaden wykonawca nie ma szczegółowej wiedzy, kiedy i jakie czynności
będzie wykonywał, kalkulacja dotyczy umowy w sprawie zamówienia publicznego, która
jeszcze nie została zawarta i zawiera szacunek wyliczony w oparciu o planowane koszty i
szacunkowe ilości określone przez Zamawiającego. Nie jest możliwe dokładne określenie
poszczególnych składników kosztów: materiałów czy kosztów eksploatacyjnych sprzętu, jak
również ich dokładna wycena, co uzasadnia uznanie za wystarczające zaplanowanie tych
kosztów w orientacyjnej, racjonalnej wysokości - tak też uczynił Odwołujący. Kalkulacja jest
zawsze dostosowana do konkretnego zamówienia, bowiem każde zamówienie jest inne i
wymaga przyjęcia innej metodologii obliczenia ceny. Doświadczenie Odwołującego pozwala
jedynie zaplanować te koszty w orientacyjnej, racjonalnej wysokości. Faktyczne koszty
realizacji zamówienia będą znane nie wcześniej niż po zakończeniu realizacji zamówienia.
Doświadczenie wykonawcy zdobyte po realizacji konkretnego zamówienia, może jednym
razem skutkować przyjęciem większych stawek, za drugim - ich obniżeniem. Odwołujący
stwierdził, że Zamawiający na etapie oceny wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny może
zakwestionować metodologię wyliczenia ceny lub uznać, że jest ona spójna. W omawiamy
przypadku, Zamawiający nie zakwestionował przyjętej metodologii obliczenia ceny, nie
wskazał, które z przyjętych przez Odwołującego konkretnych czynników cenotwórczych są
nierealne np. ilości pracowników, czy udziału sprzętu w realizacji zamówienia czy też wycena
i udział materiałów w cenie realizacji zamówienia. Zamawiający nie wykazał również, że
cena, jaką zaoferował Odwołujący jest niższa niż całkowity koszt wykonania zamówienia —
brak jest chociażby jednego takiego przykładu. Zamawiający nie zarzucił Odwołującemu
pominięcia w wycenie jakiegokolwiek elementu opisu przedmiotu zamówienia czy warunków
świadczenia usług wynikających wprost ze wzoru umowy. Zamawiający nie zakwestionował
wysokości zysku, który Odwołujący wykazał. Wreszcie, Zamawiający nie wskazał, że jakiś
element ryzyka został pominięty w kalkulacji ceny przedstawionej przez Odwołującego.
Zamawiający nie wskazał, że jakikolwiek element cenotwórczy został uwzględniony w
zaniżonej, nierealnej cenie. Dodatkowo wskazał, że w latach poprzednich:
1) w 2015 r. w postępowaniu o tożsamym przedmiocie zamówienia: „Utrzymanie zieleni
parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja
zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy” Zamawiający udzielił
Wykonawcy - Testa T. Ś. zamówienia, które w stosunku do wartości szacunkowej było
znacznie niższe. Wartość szacunkowa zamówienia określona przez Zamawiającego
wynosiła 597.557,62 zł. brutto. Wartość oferty Testa T. Ś. przed przystąpieniem do aukcji
wynosiła 797.537,57 zł. brutto, zaś cena po aukcji i wartość udzielonego zamówienia
wynosiła 399.092,78 zł. brutto. Z powyższego zestawienia wynika, że różnice cenowe były
znaczne i wówczas Zamawiający nie kwestionował, że zaproponowana cena jest rażąco
niska i nie odrzucił z tego powodu oferty.
2) w 2013 r. w postępowaniu o tożsamym przedmiocie zamówienia: „Utrzymanie zieleni
parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja
zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy” Zamawiający udzielił
Wykonawcy - Testa T. Ś. zamówienia, które w stosunku do wartości szacunkowej było
znacznie niższe. Wartość szacunkowa zamówienia stanowiła kwotę 1.336.071,28 zł.
Wartość oferty Testa T. Ś. przed przystąpieniem do aukcji wynosiła 1.140.877,32 zł.
brutto, zaś cena po aukcji i wartość udzielonego zamówienia wynosiła 805.000,00 zł.
brutto., co po przeliczeniu usługi na wartość roczną daje kwotę 402.500,00 zł. Z
powyższego zestawienia wynika, że różnice cenowe były znaczne i wówczas
Zamawiający nie kwestionował, że zaproponowana cena jest rażąco niska i nie odrzucił z
tego powodu oferty. Podkreślił, że zaproponowana wówczas cena 402.500 zł. jest
zbliżona do ceny zaproponowanej przez Odwołującego w niniejszym postępowaniu.
Trudno, zatem mówić o nierealności rynkowej zaproponowanej przez Odwołującego ceny.
3) w 2011 r. w postępowaniu o tożsamym przedmiocie zamówienia: „Utrzymanie zieleni
parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja
zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy” Zamawiający udzielił
Wykonawcy — Testa T. Ś. zamówienia, które w stosunku do wartości szacunkowej było
znacznie niższe. Wartość szacunkowa zamówienia określona przez Zamawiającego
wynosiła 1.009.963,88 zł. brutto. Wartość oferty Testa T. Ś. przed przystąpieniem do
aukcji wynosiła 988.558,24 zł. brutto, zaś cena po aukcji i wartość udzielonego
zamówienia wynosiła 490.000 zł. brutto., co po przeliczeniu usługi na wartość roczną daje
kwotę 245.000,00 zł. Z powyższego zestawienia wynika, że różnice cenowe były znaczne
i wówczas Zamawiający nie kwestionował, że zaproponowana cena jest rażąco niska i nie
odrzucił z tego powodu oferty. Należy również podkreślić, iż zaproponowana wówczas
cena 245.000 zł. jest zdecydowanie niższa od ceny zaproponowanej przez Odwołującego
w niniejszym postępowaniu. Trudno, zatem mówić o nierealności rynkowej
zaproponowanej przez Odwołującego ceny.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 91 ust. 1 Pzp podał:
Oferta Odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny oraz przedstawia najkorzystniejszy
bilans w kryteriach oceny ofert określonych w SIWZ. Dokonane przez Zamawiającego
czynności: 1) odrzucenie oferty Odwołującego oraz 2) wybór oferty wykonawcy - T. Ś.
TESTA Urządzanie i Pielęgnacja Zieleni są nieprawidłowe. Podkreślił, że Zamawiający
zobowiązany jest do takiego działania oraz korzystania z praw, jakie przypisuje mu PZP,
które to działanie doprowadzi do obiektywnie najkorzystniejszego rozstrzygnięcia
postępowania a jego działanie zapewni jednocześnie poszanowanie zasad PZP oraz
interesów uczestników procesu udzielania zamówień publicznych. Zamawiający poprzez
odrzucenie oferty Odwołującego a przez to - zaniechanie wyboru oferty Odwołującego, jako
najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu, naruszył podstawowe zasady PZP, w
szczególności w zakresie równego traktowania wykonawców.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie wskazując w
szczególności:
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 92 ust.1 pkt 3 ustawy Pzp podał, że w
zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty (28.04.2017r.) opisał wnioski z
przeprowadzonej analizy wyjaśnień Wykonawców na okoliczność możliwości wystąpienia
rażąco niskiej ceny oferty złożonej w toku aukcji elektronicznej, w zakresie:
a) szczegółowej analizie wyjaśnienia Odwołującego z dnia 27.03.2017r oraz wyjaśnienia
uzupełniające z dnia 03.04.2017r., w szczególności stawki za usługi mające największy
wpływ na cenę przedmiotu zamówienia, tj. stawki w zakresie koszenia mechanicznego
trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz z opróżnianiem
koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego wygrabiania liści z trawników na terenie
parków, placów zabaw, terenach zieleni,
b) porównania cen jednostkowych odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym
zakresie dla umów realizowanych w Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach prowadzonych
na rynku warszawskim, po przeprowadzonych postępowaniach przetargowych na rok 2017.
Zarówno w umowach (B1A/KŚ/B/K/3/2/40/16, BIA/KŚ/B/lll/3/3/125/15) zrealizowanych w
roku 2015 i 2016 na obszarze Dzielnicy Białołęka, jak również w postępowaniach
przeprowadzonych na rynku warszawskim {w dzielnicach Ursynów, Ursus) na rok 2017r. o
podobnym zakresie gdzie stawki zaproponowane przez Odwołującego w przedmiotowym
postępowaniu, były znacznie niższe (25%-300%) od stawek zaproponowanych w ww
postępowaniach,
c) w odniesieniu do złożonych przez Odwołującego wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych
poszczególnych usług, które obejmował przedmiot zamówienia, w porównaniu z cenami
zaproponowanymi przez innych uczestników przetargu, cenami ofert złożonych przez
wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na rynku warszawskim, cenami
ofert postępowań przetargowych o podobnym przedmiocie zrealizowanych na podstawie
umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016, oraz w odniesieniu do wzrostu kosztów pracy w
roku 2017r., (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy
z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456
ze zm.) - Zamawiający uznał, iż cena oferty jest rażąco niska w stosunku do wartości
zamówienia jaki i do średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert. Zdaniem
Zamawiającego, zawiadomienie z dnia 28.04.2017r. zawierało wszystkie przyczyny oraz
czynności jakie legły u podstaw odrzucenia oferty Odwołującego na okoliczność rażąco
niskiej ceny złożonej oferty. Brak w uzasadnieniu przytoczenia konkretnych cen oraz
szczegółowych wskaźników procentowych wynikała z faktu, iż wszystkie wyjaśnienia
składane przez Odwołującego oraz innych Wykonawców, na okoliczność badania oferty pod
kątem rażąco niskiej ceny zostały w całości utajnione. Na dzień wyboru najkorzystniejszej
oferty (28.04.2017r.) wszystkie wyjaśnienia i dowody dotyczące rażąco niskiej ceny złożonej
oferty złożone przez Wykonawców: AG - COMPLEX sp. z o.o. (pismo Wykonawcy z dnia
27.03.20l7r., 03.04.2017r.), T. Ś. TESTA Urządzanie i Pielęgnacja Zieleni (pismo
Wykonawcy z dnia 27.03.2017r.), PARTNER D.A. (pismo Wykonawcy z dnia
23.03.2017r.31.03.2017r), z ich woli pozostawały w całość utajnione jako tajemnica
przedsiębiorstwa. Zamawiający nie mógł zatem uwzględnić w treści Zawiadomienia o
wyborze najkorzystniejszej oferty (pismo z dnia 28.04.2017r.) konkretnych wartości,
kalkulacji i obliczeń dokonanych na podstawie dokumentacji złożonych przez Wykonawców
w toku wyjaśnień rażąco niskich cen złożonych ofert. W związku z powyższym, Zamawiający
przeprowadził procedurę odtajnienia, tj: w dniu 05.05.2017r. wystąpił z wnioskiem o
wyjaśnienia zasadności zastrzeżenia, informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa dot.
Wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny złożonych ofert. Wykonawcy złożyli odpowiedzi,
w tym AG - COMPLEX sp. z o.o. który odtajnił jedynie formularz cenowy (sporządzony na
wzór - zał.nr 2 do SIWZ) złożony po aukcji. Wykonawcy T. Ś. TESTA Urządzanie i
Pielęgnacja Zieleni oraz PARTNER D.A. odmówili odtajnienia jakichkolwiek
dokumentów stanowiących wyjaśnienie rażąco niskiej ceny złożonej ofertą. Zamawiający
dokonał ponownej analizy założonych dokumentów i w konsekwencji na podstawie art. art. 8
ust.1 oraz ust. 3 oraz art. 96 ust. 3 ustawy Pzp, w dniu 16.05.2017 r.” Zamawiający odtajnił
wyjaśnienia wykonawców, a w przypadku AG-COMPLEX sp. z o.o w zakresie: formularz
cenowy (sporządzony na wzór - zał.nr 2 do SIWZ) złożony po aukcji, zgodnie z wolą
Wykonawcy - pismo z dnia 08.05.2017r., pismo Wykonawcy z dnia 27 marca 2017r., pismo
Wykonawcy z dnia 03 kwietnia 2017r. oraz umowy: nr UD-XVII-WOŚ-B/tti/3/3-17-2016-1241;
UD-XVII-WOŚ~OŚ-BM/3/2-18-2016-1242; nr 718/2014; umowa nr 47/13, w których stroną
był Odwołujący. W związku z powyższym Zamawiający odtajnił również w całości protokół
członków komisji wydziału merytorycznego.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp
stwierdził, że wywód Odwołującego oparty jest na błędnym wnioskowaniu, albowiem:
1. Cena za realizację zamówienia Odwołującego jest niższa o 52,18% od średniej
arytmetycznej złożonych ofert.
2. W przedmiotowym postępowaniu wynagrodzenie wykonawcy nie jest wynagrodzeniem
ryczałtowym. Będzie obliczone na podstawie cen jednostkowych wyszczególnionych w
formularzu cenowym, tak więc Zamawiający zobowiązany był do przeprowadzenia analizy
pod kontem rażąco niskiej ceny, odnosząc się do cen jednostkowych zawartych w
formularzach cenowych. Zgodnie z zapisami wzoru umowy (zał. nr 9 do SIWZ), podstawą do
wystawienia faktury oraz wypłaty wynagrodzenia wykonawcy są kosztorysy powykonawcze
obejmujące rzeczywiste obmiary robót i ceny jednostkowe oraz protokoły odbioru podpisane
i zaakceptowane przez strony umowy. Wskazał na wyroki KIO i podał, że w wyjaśnieniach z
dnia 27.03.201 7r., Odwołujący udowadnia Zamawiającemu, iż cyt.,.."jest przedsiębiorcą
zajmującym się i specjalizującym m. in. w wykonywaniu prac związanych z utrzymaniem
czystości terenów publicznych. (....) W związku z tym posiadamy bardzo dobrą znajomość
specyfiki przedmiotu zamówienia.". Jest to niekonsekwencja, której Zamawiający nie rozumie
i która potwierdza słuszność podjętej decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego na
okoliczność rażąco niskiej ceny złożonej oferty, gdyż na etapie składania oferty Odwołujący
nie wie, kiedy i jakie czynności będzie wykonywał i ile będą kosztowały, a w konsekwencji
jaka cena będzie gwarantowała odpowiedni przychód dający choć minimalny zysk. (Tym
bardziej, że pozostali wykonawcy wezwani na tę samą okoliczność złożenia
szczegółowych wyjaśnień i dowodów, przedstawili Zamawiającemu szczegółowe wyliczenia
poszczególnych cen jednostkowych wraz z potwierdzającymi je dowodami). Powyższe
potwierdza postępowanie prowadzone przez Zamawiającego w roku 2016 dotyczące
„Pielęgnację zieleni niskiej i utrzymanie czystości wzdłuż dróg gminnych, uporządkowanie i
pielęgnacja miejsc pamięci, terenów rekreacyjnych, ekologicznej ścieżki edukacyjnej na
terenie Dzielnicy Białołęka przeprowadzonym w 2016r." nr sprawy UD-II-
WZP.271.ll.2016.MLU/PNzAU-u,
w
którym
Zamawiający
dokonał
wyboru
jako
najkorzystniejszej oferty Odwołującego, po uprzednim wyczerpaniu procedury na podstawie
art. 90 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, a następnie w dniu wyznaczonym na
podpisanie umowy Odwołujący odmówił jej podpisania przesyłając Zamawiającemu
informację, cyt. „W odpowiedzi na Państwa e-maila z dnia 20.04.2016r., w nawiązaniu do
naszych wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny oraz wyboru naszej oferty, jako
najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu, uprzejmie informujemy, iż po ponownej i
dokładnej analizie kosztów wykonania niniejszego zamówienia, jesteśmy zmuszeni do
podjęcia decyzji o odstąpieniu od podpisania umowy po stawkach zaproponowanych po
przeprowadzonej aukcji elektronicznej, gdyż nie zagwarantuje to naszej firmie osiągnięcia
należytego przychodu". W związku z powyższym Zamawiający w dniu 21.03.2017r. wezwał
Odwołującego na podstawie art. 90 ust. la PZP do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na wysokość ceny.
Zamawiający szczegółowo określił zakres swojego wezwania podając, że Wykonawca
winien wykazać, jakie czynniki (upusty, rozwiązania techniczne, technologiczne,
organizacyjne) spowodowały obniżenie ceny oraz w jakim stopniu wskazane przez niego
elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak również przedstawić dowody (koszty zakupu
materiałów, urządzeń pracy, obsługi umowy, ubezpieczeń itp.) na potwierdzenie zaistnienia
okoliczności obniżenia ceny przez Wykonawcę. „Wyjaśnienia oraz dowody i wyliczenia ceny
za wykonanie przedmiotu zamówienia powinny zawierać m.in.: 1)szczegółowe wyjaśnienia
cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów,
które miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w formularzu cenowym złożonym
wraz z oferta w dniu 24.02.2017 r.; 2) koszty zatrudnienia pracowników biorących udział w
poszczególnych pracach np. mechanicznym koszeniu, wygrabianiu liści, pielęgnacji i
wycinaniu drzew, cięciach technicznych drzew, skierowanych do realizacji przedmiotu
zamówienia, w szczególności koszty zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym
wymiarze czasu pracy, 2 osób świadczących pracę związaną z wykonywaniem czynności w
trakcie realizacji przedmiotu umowy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może
być niższa od minimalnego wynagrodzenia za prace ustalonego na podstawie art. 2 ust. 1
ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prace (1 pracownik
do wykonania czynności: pielenia, sadzenia, grabienia, 1 pracownik do wykonania czynności
mechanicznej ścinki drzew); 3) koszty utrzymania i eksploatacji maszyn i urządzeń
niezbędnych do realizacji przedmiotowego zamówienia: ciągniki z kosiarkami, podnośnik
koszowy do pielęgnacji i wycinki drzew, pilarki spalinowe, kosiarki (koszty paliwa,
ubezpieczenia, przeglądów, konserwacji, amortyzacji itp.) przypadające na realizację
przedmiotowego zamówienia; 4) koszty związane z wiosennym i letnim sadzeniem roślin
sezonowych, w tym koszty robocizny i koszty materiału roślinnego; 5) koszty związane z
mulczowaniem korą krzewów, bylin, pnączy, traw rabatowych w parkach, na placach zabaw,
na zieleńcu przed urzędem dzielnicy w rozbiciu na koszty robocizny i koszty materiału; 6)
koszty związane z wykonaniem trzebieży selektywnej drzew i krzewów w rozbiciu na koszty
robocizny, użycia sprzętu lub narzędzi, koszty transportu i utylizacji urobku, 7)koszty
utylizacji i transportu odpadów pochodzących ze sprzątania oraz utylizacji masy zielonej z
podaniem stawki na transport i utylizację 1 tony (Mg) odpadów; 8) pozostałe koszty
Wykonawcy (np. koszty polisy ubezpieczenia). Wyjaśnienia Wykonawcy oraz dowody i
wyliczenia ceny powinny być jak najbardziej szczegółowe i powinny zawierać wszystkie
aspekty mające wpływ na cenę, tak aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego jej
wyliczenia”.
W odpowiedzi na to wezwanie Odwołujący przesłał w dniu 27.03.2017r.
Zamawiającemu wyjaśnienia wraz dowodami, które odnosiły się do ogólnej ceny za
realizację przedmiotu zamówienia. Odwołujący do wyjaśnień załączył kalkulację, która
również nie obejmowała dyspozycji Zamawiającego tj. przedstawienia formularza cenowego
ze szczegółowym wyjaśnieniem cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z
podaniem czynników oraz dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie. Jego zdaniem,
Odwołujący potwierdził w odwołaniu str. 7-8, w części opatrzonej klauzulą tajemnicę
przedsiębiorstwa pisząc, że do wyjaśnień załączył szczegółowy kosztorys składający się na
realizację całego zamówienia, a do poszczególnych pozycji kosztowych dopisał zdanie
Zamawiający mógł tym samym samodzielnie przeliczyć koszty i ustalić, czy w kalkulacji
znajdują się jakiekolwiek błędy. Wobec powyższego w dniu 28.03.2017r. Zamawiający
ponownie wystąpił do Odwołującego o złożenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny wskazując, że ponownie wzywa do złożenia zestawienia
cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów,
które miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w formularzu cenowym złożonym
wraz z ofertą w dniu 24.02.2017 r. w tym kosztów związanych z zakupem kory do
mulczowania, roślin sezonowych przewidzianych do sadzenia w okresie wiosennym i letnim.
W odpowiedzi na wezwanie w dniu 03.04.2017r, Odwołujący złożył wyjaśnienia w których
ponownie odniósł do ceny za realizację całego zamówienia i do procentowego udziału
poszczególnych kosztów w całości zamówienia. Do wyjaśnień załączył również, formularz
cenowy po aukcji, bez podania szczegółowej kalkulacji cen poszczególnych pozycji
formularz cenowego oraz oferty i faktury od kontrahentów z którymi współpracuje. W
wyjaśnieniach Odwołujący zaznaczył, że przygotowując kalkulację zakładał konkretny udział
procentowy materiałów i na tych wyliczeniach opierał swoją wycenę, zaznaczył, że na tym
etapie przedmiotowego zamówienia nie jest dla Odwołującego możliwe określenie
ostatecznych upustów i przedłożenia dowodów zakupu konkretnych materiałów jakie będą
użyte do realizacji tego zamówienia. Odwołujący wskazał również, że posiada na stanie
magazynowym część materiałów zakupionych wcześniej, stąd zdaniem Odwołującego,
możliwe było również ujęcie ich w wycenie praktycznie w kosztach zerowych. Potwierdza to
również sam Odwołujący w Odwołaniu str. 8-9, w części opatrzonej klauzulą tajemnicę
przedsiębiorstwa. Zamawiający dokonał analizy i porównania cen ofert złożonych w
przedmiotowym postępowaniu odniósł je również do wartości zamówienia {powiększonej o
podatek VAT) oraz średniej arytmetycznej złożonych ofert. Następnie dokonał pełnej analizy
cen jednostkowych zaoferowanych w zakresie poszczególnych zadań i czynności, ze
szczególnym uwzględnieniem cen, które mają znaczący wpływ na ostateczną cenę oferty
(porównanie stawek AG Complex Sp. z o.o., Testa T. Ś., Partner D.A. - zawartych w
formularzach cenowych złożonych na wezwanie Zamawiającego po aukcji elektronicznej ) tj:
koszenie mechaniczne z wygrabianiem i wywozem pokosu; sprzątanie terenu parków,
placów zabaw, terenów zieleni; wiosennego wygrabiania liści i zanieczyszczeń z trawników
w parkach placów zabaw, terenów zieleni. Następnie pogłębił analizę dotyczącą cen
jednostkowych dokonując porównania z cenami jednostkowymi obowiązującymi na rynku
warszawskim (ceny jednostkowe z formularzach cenowych obowiązujące w umowach u
innych Zamawiających) dla postępowań o podobnym zakresie, które obejmowały tożsame
zadania i czynności występujące u Zamawiającego (Utrzymanie parków i zieleńców na
terenie Dzielnicy Ursus. St. Warszawy w zakresie zieleni i czystości od dnia podpisania
umowy do 31.12.2017r. znak sprawy UD-XI-ZZP.271.40.WOŚ.2016; Utrzymanie zieleni
parkowej Dzielnicy Ursynów - z podziałem na zadania: Zadanie 1: Park im. R. D.; Zadanie 2:
Park im. J. P. II; Zadanie 3: Park im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK, znak sprawy KZP-
XII.271.63.2016; Utrzymanie i konserwacja zieleni parków, skwerów, zieleńców, terenów
zielni oraz zieleni przyulicznej w Dzielnicy Wola m. st. Warszawy - Obszar I, II, III, umowa nr
UD-XVII-WOŚ-OŚ-B/lll/3/3-17-2016-1241, umowa nr UD-XVII-WOŚ-OŚ~B/|||/3/2-18-2016-
1242 z dnia 01.09.2016r. - umowa na którą powołuje się Odwołujący w złożonych
wyjaśnieniach z dnia 27.03.2017r., dotyczących rażąco niskiej ceny). Zamawiający
przeanalizował również ceny jednostkowe z postępowania prowadzonego w roku 2016 na
„Pielęgnację zieleni niskiej i utrzymanie czystości wzdłuż dróg gminnych, uporządkowanie i
pielęgnacja miejsc pamięci, terenów rekreacyjnych, ekologicznej ścieżki edukacyjnej na
terenie
Dzielnicy
Białołęka
przeprowadzonym
w
2016
r."
(nr
sprawy:
UD~ll~WZP.271.ll.2016.MLU/PNzAU-u, w którym Zamawiający dokonał wyboru jako
najkorzystniejszej oferty Odwołującego, po uprzednim wyczerpaniu procedury na podstawie
art. 90 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, a następnie w dniu wyznaczonym na
podpisanie umowy Odwołujący odmówił jej podpisania. Odnosząc się do stawek za prace,
których dotyczy zawiadomienie z dnia 28.04.2017 r. Zamawiający podał:
1) Stawki dotyczące koszenia mechanicznego trawników wraz ze zgrabieniem i
usunięciem pokosu w parkach, na zieleńcach, placach zabaw, terenach rekreacyjnych,
wokół miejsc pamięci oraz niezagospodarowanych terenach zieleni, które są znacznie
zaniżone w stosunku do stawek innych Wykonawców. Zarówno w stosunku do cen innych
wykonawców z przedmiotowego postępowania o ok. 24% i aż 46% w stosunku do
uśrednionych cen rynkowych warszawskich, jednocześnie na tym samym poziomie co cena
zaoferowana przez Odwołującego w postępowaniu w roku 2016, w którym to Odwołujący
odmówił podpisania umowy ze względu na zbyt niską kalkulację ceny. Zatem biorąc pod
uwagę powyższe oraz aktualny wzrost kosztów pracy, podyktowany wynagrodzeniem nie
niższym od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z 10
października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze
zm.), dodatkowo brak w przekazanych przez Odwołującego wyjaśnieniach szczegółowego
wyliczenia cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz
dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie, Zamawiający stwierdził, iż zaproponowane
stawki jednostkowe za koszenie mechaniczne 1 ha trawników są zdecydowanie zbyt niskie i
nie gwarantują Zamawiającemu, wykonania zadania przez Odwołującego.
2) Stawki dotyczące posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz
z opróżnianiem koszy na śmieci, które są znacznie zaniżone w stosunku do stawek innych
Wykonawców. Zarówno w stosunku do cen innych wykonawców z przedmiotowego
postępowania o ok. 57% i 70% w stosunku do uśrednionych cen rynkowych warszawskich i
dodatkowo niższe o ok. 25% od ceny zaoferowanej przez Odwołującego w postępowaniu w
roku 2016, w którym to Odwołujący odmówił podpisania umowy ze względu na zbyt niską
kalkulację ceny. Za jednorazowe posprzątanie l ha terenu parku Henrykowskiego oraz na
terenów rekreacyjnych przy ul. Strumykowej, Picassa, Ceramicznej, Magicznej,
Myśliborskiej, wraz z opróżnianiem koszy na śmieci oraz interwencyjne posprzątanie w/w
terenów Odwołujący zaoferował cenę w wysokości 15 zł, podczas gdy kolejni Wykonawcy
Partner i Testa przedstawili stawki na poziomie 30-40zł., na rynku warszawskim obowiązują
ceny w przedziale od 30,00 zł do 60,00 zł za ha. Natomiast, za jednorazowe posprzątanie 1
ha terenu placów zabaw, siłowni, plaży z opróżnieniem koszy na śmieci, AG-Comp!ex Sp. z
o.o. przedstawił cenę 12,04 zł, natomiast Partner i Testa przedstawili stawki na poziomie 30-
40zł.
Należy w tym miejscu również podkreślić, że zadanie polega na sprzątnięciu terenu parków,
zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych wraz z opróżnieniem koszy na śmieci,
natomiast u większości Zamawiających czynność opróżniania koszy jest dodatkowo płatna.
Cena za opróżnienie jednego kosza w zależności od Zamawiającego wacha się od 1,5 zł do
4,69 zł. I tak, z umów podpisanych przez Urząd m. st. Warszawy Dzielnica Białołęka w 2016
r. wynika, że Wykonawca Partner w zrealizowanej w 2016 r. umowie BIA/KŚ/B/i 1/3/2/40/16
na pielęgnację zieleni niskiej i utrzymanie czystości wzdłuż dróg gminnych, uporządkowanie i
pielęgnacja miejsc pamięci, terenów rekreacyjnych, ekologicznej ścieżki edukacyjnej na
terenie Dzielnicy Białołęka (postępowanie w którym Odwołujący odmówił podpisania umowy
ze względu na zbyt niską kalkulację ceny) zaoferował stawkę za opróżnienie 1 szt. kosza
przyulicznego, w wysokości 4,50 zł. Jednocześnie, w ramach umowy BIS/KŚ/B/I i
t/1/5/44/2016 realizowanej w 2016r. obejmującej roboty porządkowe na terenie Dzielnicy
Białołęka m. st. Warszawy w zakresie opróżniania i zakupu koszy ulicznych, usuwania
podłych zwierząt, sprzątania niezagospodarowanych terenów, w tym likwidacji dzikich
wysypisk odpadów, za opróżnienie 1 szt. kosza przyulicznego, ten sam Wykonawca Partner
zaoferował stawkę w wysokości 4,69 zł. Zatem biorąc pod uwagę powyższe oraz aktualny
wzrost kosztów pracy, podyktowany wynagrodzeniem nie niższym od minimalnego
wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze zm.), dodatkowo brak w
przekazanych przez Odwołującego wyjaśnieniach szczegółowego wyliczenia cen
poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów, które
miały wpływ na ich obniżenie, Zamawiający stwierdził, iż zaproponowane stawki jednostkowe
za sprzątanie 1 ha terenu parku, placu zabaw, zieleńców wraz z opróżnianiem koszy naśmieci są zdecydowanie zbyt niskie i nie gwarantują Zamawiającemu wykonania zadania
przez Odwołującego.
3) Stawki dotyczące wiosennego wygrabiania liści i zanieczyszczeń z trawników w
parkach, placów zabaw, terenach zieleni są znacznie niższe od stawek podanych przez
innych Wykonawców oraz stawek obowiązujących na rynku warszawskim. Stawki
zaproponowane przez Odwołującego w przedmiotowym postępowaniu są niższe średnio o
ok. 74% od cen rynkowych warszawskich oraz o ok. 60% od cen w przedmiotowym
postępowaniu i wyższe o ok 16% od ceny z oferty Odwołującego z roku 2016. Za wiosenne
wygrabienie liści i zanieczyszczeń z trawników na terenie parku Henrykowskiego, z terenów
rekreacyjnych przy ul. Strumykowej, Picassa, Magicznej, Myśliborskiej oraz placów zabaw i
zieleńców zgodnie z załącznikiem nr 1 do protokołu, AG-Complex Sp. z o.o. zaoferował cenę
w wysokości ISO zł, podczas gdy kolejni Wykonawcy Partner i Testa przedstawili stawki na
poziomie 450-500 zł. Wykonawca Testa w 2016r. (umowa BIA/KŚ/B/ill/3/3/125/15 na
utrzymanie zieleni parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz
pielęgnację zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka) w wysokości 400 zł, za
wiosenne wygrabienie liści i zanieczyszczeń z 1 ha parków, placów zabaw, zieleńców.
Wykonawca AG Adendron sp. j. w dzielnicy Ursus w postępowaniu z 2017r. na utrzymanie
parków i zieleńców na terenie Dzielnicy Ursus, za wiosenne wygrabienie liści i
zanieczyszczeń z trawników przedstawił cenę w wysokości 1000 zł/ ha. Biorąc pod uwagę
fakt, że wiosenne wygrabianie liści z trawników wiąże się z wygrabianiem innych
zanieczyszczeń pozimowych (zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w S1WZ),
których na początku sezonu wiosennego jest dużo, co wiąże się z większymi kosztami
związanymi z załadunkiem, wywozem oraz utylizacją masy organicznej i odpadów, dowodzi
Zamawiającemu, że zaoferowana przez Wykonawcę AG -Complex Sp. z o.o. stawka nie
została obliczona z należytą starannością i przedstawia rażąco niską cenę. Zatem biorąc pod
uwagę powyższe oraz aktualny wzrost kosztów pracy, podyktowany wynagrodzeniem nie
niższym od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze
zm.), dodatkowo brak w przekazanych przez Odwołującego wyjaśnieniach szczegółowego
wyliczenia cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz
dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie, Zamawiający stwierdził, iż zaoferowana cena
jednostkowa w zakresie wiosennego wygrabiania liści i zanieczyszczeń z trawników w
parkach placów zabaw, terenów zieleni za 1 ha są zdecydowanie zbyt niskie i nie gwarantują
Zamawiającemu wykonania zadania przez Odwołującego. Dodatkowo, zwrócił uwagę, na
zmianę przepisów od 1 stycznia 2017r. (ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze zm.) dotyczące wzrostu minimalnego
wynagrodzenia osób pracujących na umowę o pracę oraz wzrostu stawki minimalnej stawki
godzinowej dla osób pracujących na umowach zlecenia oraz fakt, że Odwołujący pomimo to
zaproponował stawki za wykonanie usług tj. za usługę sprzątanie terenu parków, placów
zabaw, terenów zieleni, koszenie, na tym samym poziomie cen lub niższym co ceny
zaoferowane w przetargu nieograniczonym z aukcja elektroniczną z 2016 r. , w którym
odmówił podpisania umowy argumentując to zbyt niskimi stawkami a w konsekwencji
brakiem należytego przychodu. Powyższe ma potwierdzać, że ceny zaproponowane przez
Odwołującego pozostają na poziomie zagrażającym należyte wykonacie przedmiotu
zamówienia. Zamawiający zwrócił również uwagę, iż w przedmiotowym postępowaniu
wartość oferty Odwołującego (395 000,00 zł) - pomimo zwiększenia zakresu przedmiotu
zamówienia (wskazano poniżej) oraz płacy minimalnej, pozostaje na poziomie ceny oferty
najkorzystniejszej (399.092,78 zł) wybranej w przetargu nieograniczonym z przeprowadzoną
aukcją elektroniczną na „Utrzymanie zieleni parkowej, zieleńców, placów zabaw i
nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy
Białołęka m.st. Warszawy" na rok 2016. Zwiększenie zakresu przedmiotowego zamówienia
w stosunku do zamówienia z roku 2016 obejmuje: - zwiększenie powierzchni o 2,2547 ha tj.
3,58%, tj. w stosunku do 2016r. o nowy park przy ul. Myśliborskiej, plac zabaw przy ul.Żywicznej, tereny rekreacyjne w tym siłownie plenerowe przy ul. Aluzyjnej i Ostródzkiej,
plażę nad Wisłą oraz miejsca pamięci, które wymagają przez cały czas trwania umowy
regularnego sprzątania i opróżniania koszy na śmieci z częstotliwością 4 razy w tygodniu,
koszenia z częstotliwością 5 razy w ciągu sezonu, wiosennego i jesiennego wygrabiania liści
z trawników, całorocznego prowadzenia prac pielęgnacyjnych drzew, krzewów oraz
utrzymania pozostałej zieleni, wywozu wiatrołomów, zanieczyszczeń gabarytowych oraz
utrzymania elementów małej architektury; - zwiększenie częstotliwości sprzątania i
opróżniania koszy na śmieci we wszystkich parkach i placach zabaw do 4 razy w tygodniu (w
roku 2016 - 3 razy w tygodniu); - zwiększenie częstotliwości sprzątania i opróżniania koszy
na śmieci na zieleńcach na 2 razy w miesiącu (w roku 2016 -1 raz w miesiącu); -
zwiększenie ilości drzew do pielęgnacji, cięć technicznych; - zwiększenia powierzchni
nasadzeń roślin sezonowych wiosną oraz dwukrotnie latem z 32m do 60m2 oraz w donicach
o 14 szt.
W podsumowaniu stwierdził, że z przeprowadzonej analizy wynika, że cena oferty
Odwołującego w stosunku do wartości zamówienia (cena Odwołującego odbiega od
kolejnego z Wykonawców o 28.54%); średniej arytmetycznej złożonych ofert (cena
odwołującego odbiega o 52,18%) od uśrednionych cen jednostkowych zaoferowanych przez
innych wykonawców w przedmiotowym postępowaniu nawet o 74% a uśrednionych cen
jednostkowych obowiązujących na rynku warszawskim nawet o 70%. Ze złożonych przez
Odwołującego wyjaśnień wynika, iż nie dokonał szczegółowej kalkulacji poszczególnych cen
formularz cenowego. Nie wykazał szczególnych obiektywnych okoliczności pozwalających
tylko Odwołującemu na obniżenie ceny za realizację zamówienia, które uprawdopodobniłyby,że ceny przez niego zaoferowane można uznać za ceny rynkowe, gwarantujące realizacje
zamówienia. W związku z powyższym Zamawiający uznał, iż cena oferty na którą składają
się ceny jednostkowe za poszczególne zadania i czynności, jest ceną rażąco niską w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Wskazał na orzecznictwo KIO i orzecznictwo sądowe
podnosząc, że (…) zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy i jest
wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w celu uzyskania
zamówienia zaproponuje cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania
zamówienia lub spowoduje jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem jakości czy
też terminowości wykonania przedmiotu zamówienia. W takim przypadku dyspozycja art. 89
ust. 1 pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia”.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 91 ust. 1 Pzp podał, że w świetle przedstawionych
wyjaśnień i dowodów na okoliczność rażąco niskiej ceny Odwołujący nie udowodnił, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a wybór oferty wykonawcy T. Ś. TESTA po
przeprowadzonej uprzednio procedurze badania oferty na podstawie art. 90 ust.1a Pzp, jest
prawidłowy. W świetle powyższego także niezasadny jest zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp.
Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu wykazał się należytą staranność przy badaniu
rażąco niskich cen w ofertach poprzez przeprowadzoną analizę opisaną powyżej. Uwzględnił
przy tym zasadę logiki, zdrowego rozsądku i doświadczenia oraz kierując się
obowiązującymi przepisami prawa wynikającego z udzielania zamówień publicznych jak i z
prawa finansów publicznych. Wybór firmy T. Ś. TESTA jako najkorzystniejszej, i uznanie jej
za wykonawcę wiarygodnego do wykonania przedmiotowego zamówienia, jest działaniem
całkowicie zgodnym z obowiązującym Zamawiającego prawem. Zamawiający wykazuje,
bezwzględne przestrzeganie zasad realizowania dochodów i dokonywania wydatków w
sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z
danych nakładów, jak również w sposób umożliwiający terminową realizację zadań. W
przedmiotowym postępowaniu wszyscy biorący udział wykonawcy zostali potraktowani w
sposób równy, zgodnie z określonymi wymogami określonymi w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (SIWZ).
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpił wykonawca T.Ś. TESTA z Warszawy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą, wnosząc o
oddalenie odwołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba nie uwzględniła wniosku Odwołującego złożonego w piśmie z dnia 23 maja br po
zamknięciu rozprawy w dniu 22 maja br o jej ponowne otwarcie celem przeprowadzenia
uzupełniających wniosków dowodowych. Jako uzasadnienie wniosku wykonawca podał, że
„W trakcie rozprawy zamawiający przedstawiając argumentację w zakresie rażąco niskiej
ceny prezentował dane które mogły wprowadzić (…) w błąd”. Powyższe odniósł do stawki za
usługę koszenia, stwierdzając, że kluczowa wartość dla tych prac wynika z tabeli 3 i jej
poz.1 i 4, gdzie zastosowano stawkę odpowiednio 500 zł i 520 zł, co stanowi odpowiednik
dla stosowanych przez Odwołującego stawek w umowach z Zakładem Oczyszczania Miast,
a nie wskazywanej przez Zamawiającego stawki 450 zł, która dotyczy usługi z tabeli nr 1
odnoszącej się do parku Henrykowskiego. Ta okoliczność miałaby powodować konieczność
ponownego otwarcia rozprawy i wyjaśnienie wskazanych wątpliwości. Zgodnie z art. 191
ust.3 ustawy Pzp: „Izba otwiera na nowo zamkniętą rozprawę, jeżeli po jej zamknięciu
ujawniono okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia odwołania”. Okoliczności na które
powołuje się Odwołujący były wykonawcy znane bo dotyczą przecież jego oferty, i stawki na
które wskazuje niewątpliwie zostały podane w tabeli 3 w pozycji 1 i 4 [Pielęgnacja zieleni na
zieleńcach i placach zabaw i terenach nieurządzonych] będącej elementem „Szczegółowej
kalkulacji cen – kosztorys po aukcji”, która została przedłożona pod pozycją 1 jako załącznik
do wyjaśnień z dnia 3.04.2017 r. W tym przypadku możemy mówić co najwyżej o nie
powołaniu tej okoliczności w toku postępowania dowodowego przez Odwołującego, a nie o
nagannym działaniu Zamawiającego wprowadzającym w błąd, także wykonawcę, w celu
uzyskania dla siebie korzystnego rozstrzygnięcia. Izba zwraca uwagę, że zgodnie z
dyrektywą z art. 190 ust.1 ustawy Pzp: „Strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są
obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i
uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy”.
Ponadto zgodnie z ust.1a: „Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny,
spoczywa na: 1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem
postępowania odwoławczego (…).
Rozpoznając zarzut braku wyczerpującego uzasadnienia odrzucenia oferty
Odwołującego, Izba miała na uwadze treść zawiadomienia z dnia 28 kwietnia br i jego punkt
II ppkt 2 dotyczący oferty wykonawcy AG- Complex Sp. z o.o. W tym zawiadomieniu
Zamawiający podał:
„Uzasadnienie prawne: na podstawie art. 89 ust 4 Pzp, w związku z art 90 ust 3 Pzp,
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, ze oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Uzasadnienie faktyczne: W dniu 21.03.2017r. na podstawie art. 90 ust. 1a ustawy - Prawo
zamówień publicznych (…) Zamawiający wezwał Wykonawcę do złożenia wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na wysokość
ceny. W dniu 27.03.2017r. Wykonawca złożył wyjaśnienia, które w całości utajnił jako
tajemnica przedsiębiorstwa. W związku z brakiem szczegółowych kalkulacji poszczególnych
usług wchodzących w zakres zamówienia, o które wnosił Zamawiający - w dniu 28.03.2017r.
ponownie wezwano Wykonawcę do udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny. W dniu 03.04.2017r., Wykonawca złożył wyjaśnienia.
Zamawiający poddał szczegółowej analizie wyjaśnienia Wykonawcy z dnia 27.03.2017r. oraz
wyjaśnienia uzupełniające z dnia 03.04.2017r., w szczególności stawki za usługi mające
największy wpływ na cenę przedmiotu zamówienia, tj. stawki w zakresie koszenia
mechanicznego trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz
z opróżnianiem koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego wygrabiania liści z trawników
na terenie parków, placów zabaw, terenach zieleni. Dokonał porównania cen jednostkowych
odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym zakresie dla umów realizowanych w
Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach prowadzonych na rynku warszawskim, po
przeprowadzonych postępowaniach przetargowych na rok 2017. Zarówno w umowach
(BIA/KŚ/B/ll/3/2/40/16, BIA/KŚ/B/lll/3/3/125/15) zrealizowanych w roku 2015 i 2016 na
obszarze Dzielnicy Białołęka, jak również w postępowaniach przeprowadzonych na rynku
warszawskim (w dzielnicach Ursynów, Ursus) na rok 2017r. o podobnym zakresie – stawki
zaproponowane przez Wykonawcę AG - COMPLEX sp. z o.o. w przedmiotowym
postępowaniu, były znacznie niższe (25%-300%) od stawek zaproponowanych w ww
postępowaniach.
Na podstawie złożonych przez Wykonawcę wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych
poszczególnych usług, które obejmował przedmiot zamówienia, w porównaniu z cenami
ofert złożonymi przez innych uczestników przetargu, cenami ofert złożonych przez
wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na rynku warszawskim, cenami
ofert postępowań przetargowych o podobnym przedmiocie zrealizowanych na podstawie
umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016, oraz w odniesieniu do wzrostu kosztów pracy w
roku 2017r., (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy
z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456
ze zm.) - Zamawiający uznał, iż cena oferty jest rażąco niska w stosunku do wartości
zamówienia jak i do średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert”.
Izba stwierdza, że pismo z dnia 28 kwietnia 2017 r. informujące o wyborze
najkorzystniejszej oferty oraz o ofertach odrzuconych i podstawach ich odrzucenia, w tym
oferty Odwołującego, zostało skierowane do wszystkich zainteresowanych wykonawców.
Przyczyny odrzucenia, zdaniem Izby, zostały wskazane na tyle konkretnie na ile pozwalał na
to stan faktyczny sprawy. Podstawy odrzucenia oferty Odwołującego związane z ustaleniami
na okoliczność rażąco niskiej ceny, odnosiły się bowiem do okoliczności zastrzeżonych
przez wykonawcę, jako tajemnica przedsiębiorstwa. Zatem wskazywany przez wykonawcę
brak przytoczenia w uzasadnieniu konkretnych cen oraz szczegółowych wskaźników
procentowych mógł wynikać z faktu zastrzeżenia w wyjaśnieniach wszystkich informacji jako
tajemnica przedsiębiorstwa. Z tego też powodu, także okoliczności badania oferty pod kątem
rażąco niskiej ceny zostały przez Zamawiającego „utajnione”. Podobną zasadę, z uwagi na
analogiczny stan faktyczny wynikający z zastrzeżenia wyjaśnień jako tajemnica
przedsiębiorstwa, Zamawiający zastosował do oferty wykonawcy GNOM. Oczywiście
Zamawiający mógł zindywidualizować te okoliczności kierując informację co do ustaleń w
zakresie zastrzeżonym do danego wykonawcy, jednakże wobec braku szczegółowych
wymagań w art. 92 ust.1 pkt 3 Pzp, co do uzasadnienia faktycznego kwestionowanej
czynności, należało uznać, że zawiadomienie o wyborze z dnia 28.04.2017 r. w jego punkcie
II.2 zawierało informację o przyczynach oraz czynnościach jakie zdecydowały o podstawach
odrzucenia oferty Odwołującego z powodu ustaleń na okoliczność rażąco niskiej ceny oferty.
Z tego też względu zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp podlegał oddaleniu.
Izba dodatkowo zwraca uwagę, że w treści zawiadomienia popełniono omyłkę, co do
podstawy prawnej wskazując na art. 89 ust. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp którą Odwołujący
konsekwentnie i słusznie skorygował (bez komentarza) w odwołaniu wskazując w miejsce
art. 89 ust.4 Pzp jego ust.1 pkt 4, który stanowi o odrzuceniu oferty, jeśli: „zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (...). Wskazany ust.4 dotyczy
innych okoliczności niż stan faktyczny sprawy, a mianowicie: „W przypadku gdy opis
przedmiotu zamówienia odnosi się do norm, europejskich ocen technicznych, specyfikacji
technicznych i systemów referencji technicznych, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 oraz
ust. 3, zamawiający nie może odrzucić oferty tylko dlatego, że roboty budowlane, dostawy
lub usługi będące przedmiotem oferty nie są zgodne z normami, europejskimi ocenami
technicznymi, specyfikacjami technicznymi i systemami referencji technicznych, do których
się ona odnosi, jeżeli wykonawca udowodni w ofercie, w szczególności za pomocą środków,
o których mowa w art. 30b ust. 1, że proponowane rozwiązania w równoważnym stopniu
spełniają wymagania określone w opisie przedmiotu zamówienia”.
Rozpoznając zarzut niezasadnego odrzucenia oferty Odwołującego, Izba miała na
uwadze następujące okoliczności.
Przedmiotem zamówienia w tym postępowaniu „Utrzymanie zieleni parkowej,
zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych, miejsc pamięci i nieurządzonych terenów
zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy” i
jak podano w opisie w Ogłoszeniu o zamówieniu [podobnie w SIWZ] Zakres prac obejmuje w
szczególności: „1. pielęgnację zieleni niskiej (trawniki, skupiny krzewów, różanki, rośliny
jednoroczne) 2. pielęgnację zieleni wysokiej, 3. sadzenie drzew, krzewów i roślin
jednorocznych, 4. utrzymywanie czystości, 5. odśnieżanie alejek, schodów, 6. wykonywanie
drobnych napraw elementów małej architektury, 7. likwidację zagrożenia jakie stanowią
złamane lub uszkodzone drzewa. Szczegółowy zakres przedmiotu zamówienia określony
został w załącznikach: nr 1 (formularz cenowy), nr 2: Wykaz terenów objętych zamówieniem,
nr 3: Warunki techniczne wykonania zamówienia, nr 4: Technologia wykonania zamówienia”.
Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 90 ust.1a ustawy Pzp wraz z
wyjaśnieniami z dnia 27.03.2017 r. – jak podał w Wykazie załączników – przedłożył:
Kalkulację szczegółową, odnoszącą się do Tabel 1- 4 oraz Kalkulację szczegółową - dodatkową dla
wybranych pozycji kosztorysu z Tabeli 1 i tabeli 3 oraz Wyliczenie wartości poszczególnych
czynników kosztowych – Utylizacja i Wywóz. Z kolei w uzupełnieniu z dnia 3.04.2017 załączył
Formularz cenowy - Szczegółową kalkulację cen - kosztorys po aukcji. Przedstawiał także z
wyjaśnieniami dowody m.in. w postaci ofert oraz faktur zakupu.
Zamawiający w uzasadnieniu faktycznym decyzji o odrzuceniu oferty AG - Complex
sp. z o.o. nie zakwestionował udzielonych wyjaśnień wykonawcy z dnia 27.03.2017 r. oraz
wyjaśnień uzupełniających z dnia 03.04.2017 r. Jak podał w zawiadomieniu te wyjaśnienia
poddał szczegółowej analizie, (…) w szczególności stawki za usługi mające największy
wpływ na cenę przedmiotu zamówienia, tj. stawki w zakresie koszenia mechanicznego
trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz z opróżnianiem
koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego wygrabiania liści z trawników na terenie
parków, placów zabaw, terenach zieleni. Dokonał porównania cen jednostkowych
odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym zakresie dla umów realizowanych w
Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach prowadzonych na rynku warszawskim, po
przeprowadzonych postępowaniach przetargowych na rok 2017. Zarówno w umowach
(BIA/KŚ/B/ll/3/2/40/16, BIA/KŚ/B/lll/3/3/125/15) zrealizowanych w roku 2015 i 2016 na
obszarze Dzielnicy Białołęka, jak również w postępowaniach przeprowadzonych na rynku
warszawskim (w dzielnicach Ursynów, Ursus) na rok 2017r. o podobnym zakresie – stawki
zaproponowane przez Wykonawcę AG - COMPLEX sp. z o.o. w przedmiotowym
postępowaniu, były znacznie niższe (25%-300%) od stawek zaproponowanych w ww.
postępowaniach”. W konkluzji podał, że „Na podstawie złożonych przez Wykonawcę
wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych poszczególnych usług, które obejmował przedmiot
zamówienia, w porównaniu z cenami ofert złożonymi przez innych uczestników przetargu,
cenami ofert złożonych przez wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na
rynku warszawskim, cenami ofert postępowań przetargowych o podobnym przedmiocie
zrealizowanych na podstawie umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016, oraz w odniesieniu
do wzrostu kosztów pracy w roku 2017r., (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę
ustalonego na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze zm.) - Zamawiający uznał, iż cena oferty jest rażąco
niska w stosunku do wartości zamówienia jak i do średniej arytmetycznej wszystkich
złożonych ofert”.
Wobec takiej argumentacji Izba zgodziła się z Odwołującym, że oceniając wyjaśnienia
w zakresie rażąco niskiej ceny Zamawiający nie zakwestionował przyjętej metodologii
obliczenia ceny. Nie wskazał również konkretnych czynników cenotwórczych, przyjętych
przez Odwołującego, które są nierealne. Przykładowo, nie kwestionował przyjętej ilości
pracowników czy udziału sprzętu w realizacji zamówienia, czy też wyceny i udziału
materiałów w cenie realizacji zamówienia. Zamawiający nie wykazał również, że cena, jaką
zaoferował Odwołujący jest niższa niż całkowity koszt wykonania zamówienia — brak jest
chociażby jednego takiego przykładu, że jakikolwiek element cenotwórczy w
kwestionowanych stawkach nie został uwzględniony. Zamawiający nie zarzucił
Odwołującemu pominięcia w wycenie jakiegokolwiek elementu opisu przedmiotu zamówienia
czy warunków świadczenia usług wynikających z dokumentacji postępowania [załączników
do SIWZ: Formularz cenowy, Warunki techniczne wykonania zamówienia, Technologia
wykonania zamówienia]. Zamawiający także nie zakwestionował wysokości zysku, który
Odwołujący wykazał w wyjaśnieniach. Wreszcie, Zamawiający nie wskazał, że jakiś element
ryzyka został pominięty w kalkulacji ceny przedstawionej przez Odwołującego.
Twierdzenia kluczowe, co do podstaw odrzucenia oferty [jak wskazano w
zawiadomieniu z dnia 28.04.2017 r.] oparte zostały na stawkach podanych w ofercie w
zakresie: „koszenia mechanicznego trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw,
terenów zieleni wraz z opróżnianiem koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego
wygrabiania liści z trawników na terenie parków, placów zabaw, terenach zieleni i
dokonanym porównaniu cen jednostkowych odpowiednich usług w postępowaniach o
podobnym zakresie dla umów realizowanych w Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach
prowadzonych
na
rynku
warszawskim,
po
przeprowadzonych
postępowaniach
przetargowych na rok 2017”.
Zdaniem Izby, Zamawiający wbrew jego zapewnieniom, że poddał szczegółowej
analizie wyjaśnienia z dnia 27.03.2017 r. i uzupełniające z dnia 3.04.2017 r. w szczególności
stawki na usługi mające największy wpływ na cenę przedmiotu zamówienia (…) nie wykazał,że dokonywał takiej analizy. Z ustaleń Izby wynika bowiem, że czynność oceny realności
wskazywanych stawek sprowadzała się do porównania cen jednostkowych odpowiednich
usług w postępowaniach o podobnym zakresie dla umów realizowanych w Dzielnicy
Białołęka, w postępowaniach prowadzonych na rynku warszawskim, po przeprowadzonych
postępowaniach przetargowych na rok 2017. Także w odpowiedzi na odwołanie wskazywał
na okoliczności z innych przetargów nie podając, z jakiego faktycznego [nie
hipotetycznego], powodu uznaje, że cena ta nie została obliczona z należytą starannością i,
która to cena nie zagwarantuje wykonania zadania. W argumentacji w toku rozprawy nie
wskazując jednocześnie dowodów, że te czynności za oferowane stawki nie będą mogły
zostać wykonane zgodnie z warunkami i technologią ich wykonania podkreślał tylko, że
zadanie takie jak koszenie mechaniczny trawników wymaga szczególnej staranności,
zgodnie z opisem SIWZ, podobnie czynność opróżniania koszy, czy wiosenne wygrabianie
liści i zanieczyszczeń trawników, podobnie sadzenie drzew liściastych bez materiału
roślinnego. Izba zwraca również uwagę, że w uzasadnieniu faktycznym decyzji Zamawiający
nie wskazał jak te stawki wpływają na końcową wartość zamówienia, w sytuacji gdy
utrzymanie zieleni parkowej, zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych, miejsc
pamięci i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze
Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy w poprzednim okresie 2015/2017 przez firmę Testa – co
podnosił na rozprawie - było realizowane za cenę wyższą o 4 tys. zł [Protokół z dnia
21.04.2017 r. - 399.092,03 zł]. W tym przypadku w zawiadomieniu z dnia 28.04.2017 r.
zwracał tylko uwagę na wzrost kosztów pracy w roku 2017r. (wzrost minimalnego
wynagrodzenia za pracę) w sytuacji gdy wykonawca w przedkładanych kalkulacjach odnosił
się do aktualnie obowiązującej stawki wynagrodzenia. Argumentacja podnoszona na
rozprawie [i w odpowiedzi na odwołanie] odnośnie rozszerzonego zakresu prac w stosunku
do roku 2016 (o dodatkowe tereny oraz zwiększoną częstotliwość ich wykonywania) nie
została podana w zawiadomieniu. Nie zostało także wykazane, że cena nie gwarantuje
wykonania zamówienia z tego powodu, że wykonawca w kalkulacjach cenowych nie
uwzględnił – co nie zostało również udowodnione - rzeczywistego zakresu objętego
zamówieniem na rok 2017.
Z ustaleń wynika także, że istotną okolicznością - wyrażoną w Protokole z
posiedzenia z dnia 21 kwietnia 2017 r. przez Komisję Przetargową oraz podnoszoną także
na rozprawie przed KIO – wpływającą na ustalenie Zamawiającego, że cena oferty jest
rażąco niska, i która nie pozwoli na realizację zamówienia - była odmowa zawarcia umowy
w roku 2016 z powodów, że „(…) Wykonawca odstąpił od podpisania w/w umowy informując, że po ponownej i dokładnej analizie kosztów wykonania niniejszego zamówienia, jest
zmuszony do podjęcia decyzji o odstąpieniu od podpisania umowy po stawkach
zaproponowanych po przeprowadzonej aukcji elektronicznej, gdyż nie zagwarantuje
to firmie osiągnięcia należytego przychodu”. Zamawiający podał, że z tego względu dokonał
analizy jednostkowych stawek zaoferowanych przez Wykonawcę AG-Complex w zakresie
zadań, które jego zdaniem mają znaczący wpływ na końcową wartość tego zamówienia oraz
porównał ceny jednostkowe obowiązujące na rynku i oferowane przez innych wykonawców.
Powyższa okoliczność oraz wynik tych porównań zadecydowały o podstawie odrzucenia
oferty AG- Complex.
W tych okolicznościach Izba uznała, że zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z
art. 90 ust. 3 Pzp, albowiem wskazywane przez zamawiającego okoliczności, także te w
zawiadomieniu z dnia 28.04.2017 r. nie mogły stanowić w stanie faktycznym sprawy
samoistnej i bezpośredniej przyczyny odrzucenia oferty Odwołującego, a tym samym
podlega uwzględnieniu podnoszony w odwołaniu zarzut naruszenia art. 91 ust 1 Pzp oraz
art. 7 ust.1 ustawy Pzp w związku z wyborem jako najkorzystniejszej oferty Testa.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.).
………………………………
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu:
1) unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy - T. Ś. TESTA z
Warszawy;
2) unieważnienie czynności odrzucenia na podstawie art. 89 ust.1 pkt 4 w zw. z art. 90
ust.3 ustawy – Prawo zamówień publicznych oferty wnoszącego odwołanie - AG-
Complex sp. z o.o. z Warszawy;
3) ponowne badanie oferty wnoszącego odwołanie i ocenę niepodlegających odrzuceniu
ofert zgodnie z kryteriami oceny określonymi w SIWZ.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego -
Miasto Stołeczne Warszawa
Dzielnica Białołęka ul. Modlińska 197 (03-122 Warszawa)i:
1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15. 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AG-
Complex sp. z o.o. ul. Płytowa 14 (03-046 Warszawa) tytułem wpisu od odwołania,
2) zasądza od zamawiającego - Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka ul.
Modlińska 197 (03-122 Warszawa) na rzecz wnoszącego odwołanie - AG-Complex
sp. z o.o. ul. Płytowa 14 (03-046 Warszawa) kwotę 18.600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt: KIO 923/17
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione przez wykonawcę AG - Complex Sp. z o. o. z Warszawy
[Odwołujący] w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest „Utrzymanie zieleni parkowej,
zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych, miejsc pamięci i nieurządzonych terenów
zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Suplemencie Dz. Urz. UE w dniu
18/01/2017 pod nr 2017/S 012- 017752. Zdaniem wnoszącego odwołanie, Zamawiający –
Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka naruszył przepisy ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.] [ustawa Pzp] w
zakresie:
1) art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp z uwagi na brak wyczerpującego uzasadnienia odrzucenia oferty
Odwołującego,
2) art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp z uwagi na odrzucenie oferty Odwołującego
w sytuacji, gdy dokonana przez Zamawiającego ocena wyjaśnień rażąco niskiej ceny jest
nieprawidłowa, albowiem oferta Odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku
do przedmiotu zamówienia,
3) art. 91 ust 1 Pzp z uwagi na wybór oferty wykonawcy: T. Ś. TESTA Urządzanie i
Pielęgnacja Zieleni w sytuacji, gdy oferta Odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny a
po ocenie oferty Odwołującego, oferta ta przedstawia najkorzystniejszy bilans w kryteriach
oceny ofert określonych w SIWZ,
4) art. 7 ust. 1 Pzp z uwagi na naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców w przedmiotowym postępowaniu.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1) powtórzenie czynności badania oferty Odwołującego,
2) dokonanie czynności oceny ważnych ofert zgodnie z kryteriami oceny ofert określonymi w
SIWZ na podstawie art. 91 ust. 1 Pzp,
3) dokonanie wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej w przedmiotowym
postępowaniu.
Stwierdził, że Odwołujący posiada interes do wnoszenia środków ochrony prawnej zgodnie z
art. 179 ust 1 Pzp, albowiem z uwagi na wskazane w niniejszym odwołaniu naruszenia
przepisów ustawy, nieudzielenie przedmiotowego zamówienia Odwołującemu prowadzi do
powstania szkody po jego stronie w postaci utraconych korzyści, z jakimi wiąże się
uzyskanie zamówienia, bowiem oferta Odwołującego przedstawia najwyższą liczbę punktów
w kryteriach oceny ofert, a zatem jest ofertą najkorzystniejszą, którą powinien Zamawiający
wybrać w niniejszym postępowaniu.
W uzasadnieniu zarzutów podał w szczególności:
W postępowaniu zostało złożonych siedem ofert, w tym Odwołującego z ceną 923.438,95 zł
- pierwsze kryterium – oraz z „Czasem reakcji na zgłoszenie” – drugie kryterium – 4 godz.
Zamawiający – zgodnie ze specyfikacją - oceniał oferty w tych dwóch kryteriach oceny:
Kryterium nr 1 — Cena — waga 60% oraz Kryterium nr 2 - Czas reakcji na zgłoszenie -
waga 40%. Stosownie do treści SIWZ (str. 19) wybór oferty najkorzystniejszej poprzedzony
został aukcją elektroniczną przeprowadzoną w dniu 17.03.2017 r. W toku aukcji
elektronicznej jedynym licytowanym kryterium oceny ofert była cena brutto za realizację
przedmiotowego zamówienia. W wyniku aukcji elektronicznej Odwołujący złożył ofertę
cenową: 395.000,00 zł. W dniu 28.04.2017 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty
wykonawcy T. Ś. Testa Urządzanie i Pielęgnacja Zieleni, z ceną 552.758,59 zł jako
najkorzystniejszą, jednocześnie informując o odrzuceniu oferty Odwołującego na podstawie
art. 89 ust. 4 w zw. z art. 90 ust 3 Pzp.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 92 ust.1 pkt 3 Pzp podał:
W informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający uzasadniając odrzucenie
oferty Odwołującego wskazał, że:
1) Poddał szczegółowej analizie wyjaśnienia Wykonawcy (...) w szczególności stawki za usługi
mające największy wpływ na cenę przedmiotu zamówienia tj. stawki w zakresie koszenia
mechanicznego trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów jeleni wraz
Z opróżnianiem koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennej wygrabiania liści z trawników na
terenie parków, placów zabaw, terenach zieleni.
2) Dokonał porównania cen jednostkowych odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym
zakresie
dla
umów
realizowanych
w
Dzielnicy
Białołęka,
w
postępowaniach
przyprowadzonych na rynku warszawskim (w Dziełkach Ursynów, Ursus) na rok 2017 r. o
podobnym zakresie - stawki zaproponowane przez Wykonawcę AG- Complex Sp. z o.o. w
przedmiotowym
postępowaniu,
były
znacznie
niższe
(25-300%)
od
stawek
zaproponowanych w ww postępowaniach.
3) Na podstawie złożonych przez wykonawcę wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych
poszczególnych usługą które obejmował przedmiot zamówienia, w porównaniu z cenami
ofert złożonymi przez innych uczestników przetargu, cenami ofert złożonych przez
wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na Rynu warszawski, cenami ofert
w postępowaniach przetargowych o podobnym przedmiocie zrealizowanych na podstawie
umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016 r. oraz w doniesieniu do wzrostu kosztów pracy w
roku 2017 r. (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę (...) — Zamawiający uznał, iż
cena oferty jest rażąco niska w stosunku do wartości zamówienia, jak i do średniej
arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Zdaniem wykonawcy, brak jest chociażby dwóch konkretnych przykładów wraz z podaniem
podstawowych elementów cenotwórczych - cena jednostkowa, okres realizacji zamówienia,
założenia do kosztów osobowych oraz ilości zamawianych usług po danej cenie. Powyższe
uniemożliwia weryfikację Odwołującego, jakie dane Zamawiający przeciwstawiał i co
konkretnie przesądziło o tym, że Zamawiający podjął decyzję o odrzuceniu oferty
Odwołującego. Uzasadnienie odrzucenia oferty powinno umożliwiać zweryfikowanie przez
wykonawcę, którego oferta została odrzucona - toku rozumowania zamawiającego. Wskazał
na orzecznictwo Krajowej izby Odwoławczej (KIO 918/13).
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z 90 ust. 3 Pzp podał:
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, Zamawiający odrzuca ofertę, która zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający odrzuca również ofertę,
jeżeli Wykonawca nie złoży wyjaśnień w wyznaczonym terminie albo, jeżeli dokonana ocena
wyjaśnień potwierdza, ze oferta zawiera rażąco niska cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 90 ust. 3 Pzp). Dalej
podał, że „Zgodnie z ustalonym w orzecznictwie, jak i doktrynie nurtem w zakresie badania
ceny oferty pod kątem uznania ceny za rażąco niskiej, Zamawiający dokonując badania ofert
w celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z ceną rażąco niska, powinien cenę
zaproponowaną w ofercie odnieść do ustalonej przez siebie wartości zamówienia
(powiększoną o podatek VAT), jak również do cen innych ofert, z uwzględnieniem specyfiki
zamówienia”. Wskazał, że zaoferowana cena za realizację zamówienia jest niższa o 37,32%
od średniej ceny ofert złożonych w toku aukcji elektronicznej (średnia cena ofert, które
złożyły postąpienia w toku aukcji wynosi 630 210,86 zł). Cena oferty Odwołującego jest,
zatem porównywalna z cenami rynkowymi. Wykonawca podkreślił, że Zamawiający w dniu
21.03.2017 r. wezwał Odwołującego na podstawie art. 90 ust 1a Pzp do złożenia wyjaśnień,
w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na
wysokość ceny. Zamawiający wezwał do złożenia szczegółowych wyjaśnień oraz wskazał,że Wykonawca winien wykazać, jakie cenniki (upusty, rozwiązania techniczne,
technologiczne, organizacyjne) spowodowały obniżenie ceny oraz w jakim stopniu wskazane
przez mego elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak również przedstawić dowody
(koszty zakupu materiałów, urządzeń pracy, obsługi umowy, ubezpieczeń itp.) na
potwierdzenie zaistnienia okoliczności obniżenia ceny przez Wykonawcą. Zamawiający
wskazał również, że wyjaśnienia oraz dowody i wyliczenia ceny za wykonanie przedmiotu
zamówienia powinny zawierać m.in.:
1) szczegółowe wyjaśnienia cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem
czynników oraz dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w
formularzu cenowym złożonym wraz z ofertą w dniu 24.02.2017 r.
2) koszty zatrudnienia pracowników biorących udział w poszczególnych pracach np.
mechanicznym koszeniu, wygrabianiu liści, pielęgnacji i wycinaniu drzew, cięciach
technicznych drzew, skierowanych do realizacji przedmiotu zamówienia/w szczególności
koszty zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, 2
osób świadczących pracę związaną z wykonywaniem czynności w trakcie realizacji
przedmiotu umowy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (1 pracownik do
wykonania czynności: pielenia, sadzenia, grabienia, 1 pracownik do wykonania czynności
mechanicznej ścinki drzew),
3) koszty utrzymania i eksploatacji maszyn i urządzeń niezbędnych do realizacji
przedmiotowego zamówienia: ciągniki z kosiarkami, podnośnik koszowy do pielęgnacji i
wycinki drzew, pilarki spalinowe, kosiarki (koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów,
konserwacji, amortyzacji itp.) przypadające na realizację przedmiotowego zamówienia,
4) koszty związane z wiosennym i letnim sadzeniem roślin sezonowych, w tym koszty
robocizny i koszty materiału roślinnego,
5) koszty związane z mulczowaniem korą krzewów, bylin, pnączy, traw rabatowych w
parkach, na placach zabaw, na zieleńcu przed urzędem dzielnicy w rozbiciu na koszty
robocizny i koszty materiału,
6) koszty związane z wykonaniem trzebieży selektywnej drzew i krzewów w rozbiciu na
koszty robocizny, użycia sprzętu lub narzędzi, koszty transportu i utylizacji urobku,
7) koszty utylizacji i transportu odpadów pochodzących ze sprzątania oraz utylizacji masy
zielonej z podaniem stawki na transport i utylizację 1 tony (Mg) odpadów,
8) pozostałe koszty Wykonawcy (np. koszty polisy ubezpieczenia).
Odwołujący w dniu 27.03.2017 r. złożył wyjaśnienia. Złożenie wyjaśnień zostało
poprzedzone
uzasadnieniem
zastrzeżenia
informacji
stanowiących
tajemnicę
przedsiębiorstwa. Odwołujący w wyjaśnieniach dot. rażąco niskiej ceny wskazał, że: (….)
[Informacja stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstwa]. (….). Zamawiający w dniu 28.03.2017 r.
wezwał Odwołującego do udzielenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny wskazując, że ponownie wzywa do złożenia zestawienia cen
poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów, które
miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w formularzu cenowym złożonym wraz z
ofertą w dniu 24.02.2017 r. w tym kosztów związanych z zakupem kory do mulczowania,
roślin sezonowych przewidzianych do sadzenia w okresie wiosennym i letnim. Odwołujący w
dniu 03.04.2017 r. złożył
wyjaśnienia. (…) [Informacja stanowiąca tajemnicę
przedsiębiorstwa]. (….).
Wskazując na cel wyjaśnień oraz orzecznictwo KIO i Sądów Okręgowych wykonawca
stwierdził, że wyjaśnienia wykonawcy są szczegółowe oraz wystarczające do uznania, że nie
zaoferował rażąco niskiej ceny. Odwołujący wskazał wartości, które uwzględnił przy
kalkulacji ceny, i które są czytelne i rzeczowe. Spójne ze złożonymi wyjaśnieniami. Przyjęte
przez Odwołującego stawki są stawkami realnymi wynikającymi z przepisów prawa
(wynagrodzenia osobowe) oraz zawartych umów z kontrahentami (wywóz odpadów).
Odwołujący przedstawił konkretne dane, — co umożliwia ocenę zasadności przyjętych
wartości. Wskazał, że dowodami przedstawionymi przez Odwołującego są szczegółowe
kalkulacje, które w sposób bezpośredni uszczegóławiają czynniki, umożliwiające
zastosowanie czynników cenotwórczych na określonym poziomie. Podkreślił, że na etapie
składania ofert żaden wykonawca nie ma szczegółowej wiedzy, kiedy i jakie czynności
będzie wykonywał, kalkulacja dotyczy umowy w sprawie zamówienia publicznego, która
jeszcze nie została zawarta i zawiera szacunek wyliczony w oparciu o planowane koszty i
szacunkowe ilości określone przez Zamawiającego. Nie jest możliwe dokładne określenie
poszczególnych składników kosztów: materiałów czy kosztów eksploatacyjnych sprzętu, jak
również ich dokładna wycena, co uzasadnia uznanie za wystarczające zaplanowanie tych
kosztów w orientacyjnej, racjonalnej wysokości - tak też uczynił Odwołujący. Kalkulacja jest
zawsze dostosowana do konkretnego zamówienia, bowiem każde zamówienie jest inne i
wymaga przyjęcia innej metodologii obliczenia ceny. Doświadczenie Odwołującego pozwala
jedynie zaplanować te koszty w orientacyjnej, racjonalnej wysokości. Faktyczne koszty
realizacji zamówienia będą znane nie wcześniej niż po zakończeniu realizacji zamówienia.
Doświadczenie wykonawcy zdobyte po realizacji konkretnego zamówienia, może jednym
razem skutkować przyjęciem większych stawek, za drugim - ich obniżeniem. Odwołujący
stwierdził, że Zamawiający na etapie oceny wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny może
zakwestionować metodologię wyliczenia ceny lub uznać, że jest ona spójna. W omawiamy
przypadku, Zamawiający nie zakwestionował przyjętej metodologii obliczenia ceny, nie
wskazał, które z przyjętych przez Odwołującego konkretnych czynników cenotwórczych są
nierealne np. ilości pracowników, czy udziału sprzętu w realizacji zamówienia czy też wycena
i udział materiałów w cenie realizacji zamówienia. Zamawiający nie wykazał również, że
cena, jaką zaoferował Odwołujący jest niższa niż całkowity koszt wykonania zamówienia —
brak jest chociażby jednego takiego przykładu. Zamawiający nie zarzucił Odwołującemu
pominięcia w wycenie jakiegokolwiek elementu opisu przedmiotu zamówienia czy warunków
świadczenia usług wynikających wprost ze wzoru umowy. Zamawiający nie zakwestionował
wysokości zysku, który Odwołujący wykazał. Wreszcie, Zamawiający nie wskazał, że jakiś
element ryzyka został pominięty w kalkulacji ceny przedstawionej przez Odwołującego.
Zamawiający nie wskazał, że jakikolwiek element cenotwórczy został uwzględniony w
zaniżonej, nierealnej cenie. Dodatkowo wskazał, że w latach poprzednich:
1) w 2015 r. w postępowaniu o tożsamym przedmiocie zamówienia: „Utrzymanie zieleni
parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja
zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy” Zamawiający udzielił
Wykonawcy - Testa T. Ś. zamówienia, które w stosunku do wartości szacunkowej było
znacznie niższe. Wartość szacunkowa zamówienia określona przez Zamawiającego
wynosiła 597.557,62 zł. brutto. Wartość oferty Testa T. Ś. przed przystąpieniem do aukcji
wynosiła 797.537,57 zł. brutto, zaś cena po aukcji i wartość udzielonego zamówienia
wynosiła 399.092,78 zł. brutto. Z powyższego zestawienia wynika, że różnice cenowe były
znaczne i wówczas Zamawiający nie kwestionował, że zaproponowana cena jest rażąco
niska i nie odrzucił z tego powodu oferty.
2) w 2013 r. w postępowaniu o tożsamym przedmiocie zamówienia: „Utrzymanie zieleni
parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja
zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy” Zamawiający udzielił
Wykonawcy - Testa T. Ś. zamówienia, które w stosunku do wartości szacunkowej było
znacznie niższe. Wartość szacunkowa zamówienia stanowiła kwotę 1.336.071,28 zł.
Wartość oferty Testa T. Ś. przed przystąpieniem do aukcji wynosiła 1.140.877,32 zł.
brutto, zaś cena po aukcji i wartość udzielonego zamówienia wynosiła 805.000,00 zł.
brutto., co po przeliczeniu usługi na wartość roczną daje kwotę 402.500,00 zł. Z
powyższego zestawienia wynika, że różnice cenowe były znaczne i wówczas
Zamawiający nie kwestionował, że zaproponowana cena jest rażąco niska i nie odrzucił z
tego powodu oferty. Podkreślił, że zaproponowana wówczas cena 402.500 zł. jest
zbliżona do ceny zaproponowanej przez Odwołującego w niniejszym postępowaniu.
Trudno, zatem mówić o nierealności rynkowej zaproponowanej przez Odwołującego ceny.
3) w 2011 r. w postępowaniu o tożsamym przedmiocie zamówienia: „Utrzymanie zieleni
parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja
zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy” Zamawiający udzielił
Wykonawcy — Testa T. Ś. zamówienia, które w stosunku do wartości szacunkowej było
znacznie niższe. Wartość szacunkowa zamówienia określona przez Zamawiającego
wynosiła 1.009.963,88 zł. brutto. Wartość oferty Testa T. Ś. przed przystąpieniem do
aukcji wynosiła 988.558,24 zł. brutto, zaś cena po aukcji i wartość udzielonego
zamówienia wynosiła 490.000 zł. brutto., co po przeliczeniu usługi na wartość roczną daje
kwotę 245.000,00 zł. Z powyższego zestawienia wynika, że różnice cenowe były znaczne
i wówczas Zamawiający nie kwestionował, że zaproponowana cena jest rażąco niska i nie
odrzucił z tego powodu oferty. Należy również podkreślić, iż zaproponowana wówczas
cena 245.000 zł. jest zdecydowanie niższa od ceny zaproponowanej przez Odwołującego
w niniejszym postępowaniu. Trudno, zatem mówić o nierealności rynkowej
zaproponowanej przez Odwołującego ceny.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 91 ust. 1 Pzp podał:
Oferta Odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny oraz przedstawia najkorzystniejszy
bilans w kryteriach oceny ofert określonych w SIWZ. Dokonane przez Zamawiającego
czynności: 1) odrzucenie oferty Odwołującego oraz 2) wybór oferty wykonawcy - T. Ś.
TESTA Urządzanie i Pielęgnacja Zieleni są nieprawidłowe. Podkreślił, że Zamawiający
zobowiązany jest do takiego działania oraz korzystania z praw, jakie przypisuje mu PZP,
które to działanie doprowadzi do obiektywnie najkorzystniejszego rozstrzygnięcia
postępowania a jego działanie zapewni jednocześnie poszanowanie zasad PZP oraz
interesów uczestników procesu udzielania zamówień publicznych. Zamawiający poprzez
odrzucenie oferty Odwołującego a przez to - zaniechanie wyboru oferty Odwołującego, jako
najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu, naruszył podstawowe zasady PZP, w
szczególności w zakresie równego traktowania wykonawców.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie wskazując w
szczególności:
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 92 ust.1 pkt 3 ustawy Pzp podał, że w
zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty (28.04.2017r.) opisał wnioski z
przeprowadzonej analizy wyjaśnień Wykonawców na okoliczność możliwości wystąpienia
rażąco niskiej ceny oferty złożonej w toku aukcji elektronicznej, w zakresie:
a) szczegółowej analizie wyjaśnienia Odwołującego z dnia 27.03.2017r oraz wyjaśnienia
uzupełniające z dnia 03.04.2017r., w szczególności stawki za usługi mające największy
wpływ na cenę przedmiotu zamówienia, tj. stawki w zakresie koszenia mechanicznego
trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz z opróżnianiem
koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego wygrabiania liści z trawników na terenie
parków, placów zabaw, terenach zieleni,
b) porównania cen jednostkowych odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym
zakresie dla umów realizowanych w Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach prowadzonych
na rynku warszawskim, po przeprowadzonych postępowaniach przetargowych na rok 2017.
Zarówno w umowach (B1A/KŚ/B/K/3/2/40/16, BIA/KŚ/B/lll/3/3/125/15) zrealizowanych w
roku 2015 i 2016 na obszarze Dzielnicy Białołęka, jak również w postępowaniach
przeprowadzonych na rynku warszawskim {w dzielnicach Ursynów, Ursus) na rok 2017r. o
podobnym zakresie gdzie stawki zaproponowane przez Odwołującego w przedmiotowym
postępowaniu, były znacznie niższe (25%-300%) od stawek zaproponowanych w ww
postępowaniach,
c) w odniesieniu do złożonych przez Odwołującego wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych
poszczególnych usług, które obejmował przedmiot zamówienia, w porównaniu z cenami
zaproponowanymi przez innych uczestników przetargu, cenami ofert złożonych przez
wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na rynku warszawskim, cenami
ofert postępowań przetargowych o podobnym przedmiocie zrealizowanych na podstawie
umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016, oraz w odniesieniu do wzrostu kosztów pracy w
roku 2017r., (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy
z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456
ze zm.) - Zamawiający uznał, iż cena oferty jest rażąco niska w stosunku do wartości
zamówienia jaki i do średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert. Zdaniem
Zamawiającego, zawiadomienie z dnia 28.04.2017r. zawierało wszystkie przyczyny oraz
czynności jakie legły u podstaw odrzucenia oferty Odwołującego na okoliczność rażąco
niskiej ceny złożonej oferty. Brak w uzasadnieniu przytoczenia konkretnych cen oraz
szczegółowych wskaźników procentowych wynikała z faktu, iż wszystkie wyjaśnienia
składane przez Odwołującego oraz innych Wykonawców, na okoliczność badania oferty pod
kątem rażąco niskiej ceny zostały w całości utajnione. Na dzień wyboru najkorzystniejszej
oferty (28.04.2017r.) wszystkie wyjaśnienia i dowody dotyczące rażąco niskiej ceny złożonej
oferty złożone przez Wykonawców: AG - COMPLEX sp. z o.o. (pismo Wykonawcy z dnia
27.03.20l7r., 03.04.2017r.), T. Ś. TESTA Urządzanie i Pielęgnacja Zieleni (pismo
Wykonawcy z dnia 27.03.2017r.), PARTNER D.A. (pismo Wykonawcy z dnia
23.03.2017r.31.03.2017r), z ich woli pozostawały w całość utajnione jako tajemnica
przedsiębiorstwa. Zamawiający nie mógł zatem uwzględnić w treści Zawiadomienia o
wyborze najkorzystniejszej oferty (pismo z dnia 28.04.2017r.) konkretnych wartości,
kalkulacji i obliczeń dokonanych na podstawie dokumentacji złożonych przez Wykonawców
w toku wyjaśnień rażąco niskich cen złożonych ofert. W związku z powyższym, Zamawiający
przeprowadził procedurę odtajnienia, tj: w dniu 05.05.2017r. wystąpił z wnioskiem o
wyjaśnienia zasadności zastrzeżenia, informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa dot.
Wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny złożonych ofert. Wykonawcy złożyli odpowiedzi,
w tym AG - COMPLEX sp. z o.o. który odtajnił jedynie formularz cenowy (sporządzony na
wzór - zał.nr 2 do SIWZ) złożony po aukcji. Wykonawcy T. Ś. TESTA Urządzanie i
Pielęgnacja Zieleni oraz PARTNER D.A. odmówili odtajnienia jakichkolwiek
dokumentów stanowiących wyjaśnienie rażąco niskiej ceny złożonej ofertą. Zamawiający
dokonał ponownej analizy założonych dokumentów i w konsekwencji na podstawie art. art. 8
ust.1 oraz ust. 3 oraz art. 96 ust. 3 ustawy Pzp, w dniu 16.05.2017 r.” Zamawiający odtajnił
wyjaśnienia wykonawców, a w przypadku AG-COMPLEX sp. z o.o w zakresie: formularz
cenowy (sporządzony na wzór - zał.nr 2 do SIWZ) złożony po aukcji, zgodnie z wolą
Wykonawcy - pismo z dnia 08.05.2017r., pismo Wykonawcy z dnia 27 marca 2017r., pismo
Wykonawcy z dnia 03 kwietnia 2017r. oraz umowy: nr UD-XVII-WOŚ-B/tti/3/3-17-2016-1241;
UD-XVII-WOŚ~OŚ-BM/3/2-18-2016-1242; nr 718/2014; umowa nr 47/13, w których stroną
był Odwołujący. W związku z powyższym Zamawiający odtajnił również w całości protokół
członków komisji wydziału merytorycznego.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp
stwierdził, że wywód Odwołującego oparty jest na błędnym wnioskowaniu, albowiem:
1. Cena za realizację zamówienia Odwołującego jest niższa o 52,18% od średniej
arytmetycznej złożonych ofert.
2. W przedmiotowym postępowaniu wynagrodzenie wykonawcy nie jest wynagrodzeniem
ryczałtowym. Będzie obliczone na podstawie cen jednostkowych wyszczególnionych w
formularzu cenowym, tak więc Zamawiający zobowiązany był do przeprowadzenia analizy
pod kontem rażąco niskiej ceny, odnosząc się do cen jednostkowych zawartych w
formularzach cenowych. Zgodnie z zapisami wzoru umowy (zał. nr 9 do SIWZ), podstawą do
wystawienia faktury oraz wypłaty wynagrodzenia wykonawcy są kosztorysy powykonawcze
obejmujące rzeczywiste obmiary robót i ceny jednostkowe oraz protokoły odbioru podpisane
i zaakceptowane przez strony umowy. Wskazał na wyroki KIO i podał, że w wyjaśnieniach z
dnia 27.03.201 7r., Odwołujący udowadnia Zamawiającemu, iż cyt.,.."jest przedsiębiorcą
zajmującym się i specjalizującym m. in. w wykonywaniu prac związanych z utrzymaniem
czystości terenów publicznych. (....) W związku z tym posiadamy bardzo dobrą znajomość
specyfiki przedmiotu zamówienia.". Jest to niekonsekwencja, której Zamawiający nie rozumie
i która potwierdza słuszność podjętej decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego na
okoliczność rażąco niskiej ceny złożonej oferty, gdyż na etapie składania oferty Odwołujący
nie wie, kiedy i jakie czynności będzie wykonywał i ile będą kosztowały, a w konsekwencji
jaka cena będzie gwarantowała odpowiedni przychód dający choć minimalny zysk. (Tym
bardziej, że pozostali wykonawcy wezwani na tę samą okoliczność złożenia
szczegółowych wyjaśnień i dowodów, przedstawili Zamawiającemu szczegółowe wyliczenia
poszczególnych cen jednostkowych wraz z potwierdzającymi je dowodami). Powyższe
potwierdza postępowanie prowadzone przez Zamawiającego w roku 2016 dotyczące
„Pielęgnację zieleni niskiej i utrzymanie czystości wzdłuż dróg gminnych, uporządkowanie i
pielęgnacja miejsc pamięci, terenów rekreacyjnych, ekologicznej ścieżki edukacyjnej na
terenie Dzielnicy Białołęka przeprowadzonym w 2016r." nr sprawy UD-II-
WZP.271.ll.2016.MLU/PNzAU-u,
w
którym
Zamawiający
dokonał
wyboru
jako
najkorzystniejszej oferty Odwołującego, po uprzednim wyczerpaniu procedury na podstawie
art. 90 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, a następnie w dniu wyznaczonym na
podpisanie umowy Odwołujący odmówił jej podpisania przesyłając Zamawiającemu
informację, cyt. „W odpowiedzi na Państwa e-maila z dnia 20.04.2016r., w nawiązaniu do
naszych wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny oraz wyboru naszej oferty, jako
najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu, uprzejmie informujemy, iż po ponownej i
dokładnej analizie kosztów wykonania niniejszego zamówienia, jesteśmy zmuszeni do
podjęcia decyzji o odstąpieniu od podpisania umowy po stawkach zaproponowanych po
przeprowadzonej aukcji elektronicznej, gdyż nie zagwarantuje to naszej firmie osiągnięcia
należytego przychodu". W związku z powyższym Zamawiający w dniu 21.03.2017r. wezwał
Odwołującego na podstawie art. 90 ust. la PZP do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na wysokość ceny.
Zamawiający szczegółowo określił zakres swojego wezwania podając, że Wykonawca
winien wykazać, jakie czynniki (upusty, rozwiązania techniczne, technologiczne,
organizacyjne) spowodowały obniżenie ceny oraz w jakim stopniu wskazane przez niego
elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak również przedstawić dowody (koszty zakupu
materiałów, urządzeń pracy, obsługi umowy, ubezpieczeń itp.) na potwierdzenie zaistnienia
okoliczności obniżenia ceny przez Wykonawcę. „Wyjaśnienia oraz dowody i wyliczenia ceny
za wykonanie przedmiotu zamówienia powinny zawierać m.in.: 1)szczegółowe wyjaśnienia
cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów,
które miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w formularzu cenowym złożonym
wraz z oferta w dniu 24.02.2017 r.; 2) koszty zatrudnienia pracowników biorących udział w
poszczególnych pracach np. mechanicznym koszeniu, wygrabianiu liści, pielęgnacji i
wycinaniu drzew, cięciach technicznych drzew, skierowanych do realizacji przedmiotu
zamówienia, w szczególności koszty zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym
wymiarze czasu pracy, 2 osób świadczących pracę związaną z wykonywaniem czynności w
trakcie realizacji przedmiotu umowy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może
być niższa od minimalnego wynagrodzenia za prace ustalonego na podstawie art. 2 ust. 1
ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prace (1 pracownik
do wykonania czynności: pielenia, sadzenia, grabienia, 1 pracownik do wykonania czynności
mechanicznej ścinki drzew); 3) koszty utrzymania i eksploatacji maszyn i urządzeń
niezbędnych do realizacji przedmiotowego zamówienia: ciągniki z kosiarkami, podnośnik
koszowy do pielęgnacji i wycinki drzew, pilarki spalinowe, kosiarki (koszty paliwa,
ubezpieczenia, przeglądów, konserwacji, amortyzacji itp.) przypadające na realizację
przedmiotowego zamówienia; 4) koszty związane z wiosennym i letnim sadzeniem roślin
sezonowych, w tym koszty robocizny i koszty materiału roślinnego; 5) koszty związane z
mulczowaniem korą krzewów, bylin, pnączy, traw rabatowych w parkach, na placach zabaw,
na zieleńcu przed urzędem dzielnicy w rozbiciu na koszty robocizny i koszty materiału; 6)
koszty związane z wykonaniem trzebieży selektywnej drzew i krzewów w rozbiciu na koszty
robocizny, użycia sprzętu lub narzędzi, koszty transportu i utylizacji urobku, 7)koszty
utylizacji i transportu odpadów pochodzących ze sprzątania oraz utylizacji masy zielonej z
podaniem stawki na transport i utylizację 1 tony (Mg) odpadów; 8) pozostałe koszty
Wykonawcy (np. koszty polisy ubezpieczenia). Wyjaśnienia Wykonawcy oraz dowody i
wyliczenia ceny powinny być jak najbardziej szczegółowe i powinny zawierać wszystkie
aspekty mające wpływ na cenę, tak aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego jej
wyliczenia”.
W odpowiedzi na to wezwanie Odwołujący przesłał w dniu 27.03.2017r.
Zamawiającemu wyjaśnienia wraz dowodami, które odnosiły się do ogólnej ceny za
realizację przedmiotu zamówienia. Odwołujący do wyjaśnień załączył kalkulację, która
również nie obejmowała dyspozycji Zamawiającego tj. przedstawienia formularza cenowego
ze szczegółowym wyjaśnieniem cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z
podaniem czynników oraz dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie. Jego zdaniem,
Odwołujący potwierdził w odwołaniu str. 7-8, w części opatrzonej klauzulą tajemnicę
przedsiębiorstwa pisząc, że do wyjaśnień załączył szczegółowy kosztorys składający się na
realizację całego zamówienia, a do poszczególnych pozycji kosztowych dopisał zdanie
Zamawiający mógł tym samym samodzielnie przeliczyć koszty i ustalić, czy w kalkulacji
znajdują się jakiekolwiek błędy. Wobec powyższego w dniu 28.03.2017r. Zamawiający
ponownie wystąpił do Odwołującego o złożenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny wskazując, że ponownie wzywa do złożenia zestawienia
cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów,
które miały wpływ na ich obniżenie wobec cen podanych w formularzu cenowym złożonym
wraz z ofertą w dniu 24.02.2017 r. w tym kosztów związanych z zakupem kory do
mulczowania, roślin sezonowych przewidzianych do sadzenia w okresie wiosennym i letnim.
W odpowiedzi na wezwanie w dniu 03.04.2017r, Odwołujący złożył wyjaśnienia w których
ponownie odniósł do ceny za realizację całego zamówienia i do procentowego udziału
poszczególnych kosztów w całości zamówienia. Do wyjaśnień załączył również, formularz
cenowy po aukcji, bez podania szczegółowej kalkulacji cen poszczególnych pozycji
formularz cenowego oraz oferty i faktury od kontrahentów z którymi współpracuje. W
wyjaśnieniach Odwołujący zaznaczył, że przygotowując kalkulację zakładał konkretny udział
procentowy materiałów i na tych wyliczeniach opierał swoją wycenę, zaznaczył, że na tym
etapie przedmiotowego zamówienia nie jest dla Odwołującego możliwe określenie
ostatecznych upustów i przedłożenia dowodów zakupu konkretnych materiałów jakie będą
użyte do realizacji tego zamówienia. Odwołujący wskazał również, że posiada na stanie
magazynowym część materiałów zakupionych wcześniej, stąd zdaniem Odwołującego,
możliwe było również ujęcie ich w wycenie praktycznie w kosztach zerowych. Potwierdza to
również sam Odwołujący w Odwołaniu str. 8-9, w części opatrzonej klauzulą tajemnicę
przedsiębiorstwa. Zamawiający dokonał analizy i porównania cen ofert złożonych w
przedmiotowym postępowaniu odniósł je również do wartości zamówienia {powiększonej o
podatek VAT) oraz średniej arytmetycznej złożonych ofert. Następnie dokonał pełnej analizy
cen jednostkowych zaoferowanych w zakresie poszczególnych zadań i czynności, ze
szczególnym uwzględnieniem cen, które mają znaczący wpływ na ostateczną cenę oferty
(porównanie stawek AG Complex Sp. z o.o., Testa T. Ś., Partner D.A. - zawartych w
formularzach cenowych złożonych na wezwanie Zamawiającego po aukcji elektronicznej ) tj:
koszenie mechaniczne z wygrabianiem i wywozem pokosu; sprzątanie terenu parków,
placów zabaw, terenów zieleni; wiosennego wygrabiania liści i zanieczyszczeń z trawników
w parkach placów zabaw, terenów zieleni. Następnie pogłębił analizę dotyczącą cen
jednostkowych dokonując porównania z cenami jednostkowymi obowiązującymi na rynku
warszawskim (ceny jednostkowe z formularzach cenowych obowiązujące w umowach u
innych Zamawiających) dla postępowań o podobnym zakresie, które obejmowały tożsame
zadania i czynności występujące u Zamawiającego (Utrzymanie parków i zieleńców na
terenie Dzielnicy Ursus. St. Warszawy w zakresie zieleni i czystości od dnia podpisania
umowy do 31.12.2017r. znak sprawy UD-XI-ZZP.271.40.WOŚ.2016; Utrzymanie zieleni
parkowej Dzielnicy Ursynów - z podziałem na zadania: Zadanie 1: Park im. R. D.; Zadanie 2:
Park im. J. P. II; Zadanie 3: Park im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK, znak sprawy KZP-
XII.271.63.2016; Utrzymanie i konserwacja zieleni parków, skwerów, zieleńców, terenów
zielni oraz zieleni przyulicznej w Dzielnicy Wola m. st. Warszawy - Obszar I, II, III, umowa nr
UD-XVII-WOŚ-OŚ-B/lll/3/3-17-2016-1241, umowa nr UD-XVII-WOŚ-OŚ~B/|||/3/2-18-2016-
1242 z dnia 01.09.2016r. - umowa na którą powołuje się Odwołujący w złożonych
wyjaśnieniach z dnia 27.03.2017r., dotyczących rażąco niskiej ceny). Zamawiający
przeanalizował również ceny jednostkowe z postępowania prowadzonego w roku 2016 na
„Pielęgnację zieleni niskiej i utrzymanie czystości wzdłuż dróg gminnych, uporządkowanie i
pielęgnacja miejsc pamięci, terenów rekreacyjnych, ekologicznej ścieżki edukacyjnej na
terenie
Dzielnicy
Białołęka
przeprowadzonym
w
2016
r."
(nr
sprawy:
UD~ll~WZP.271.ll.2016.MLU/PNzAU-u, w którym Zamawiający dokonał wyboru jako
najkorzystniejszej oferty Odwołującego, po uprzednim wyczerpaniu procedury na podstawie
art. 90 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, a następnie w dniu wyznaczonym na
podpisanie umowy Odwołujący odmówił jej podpisania. Odnosząc się do stawek za prace,
których dotyczy zawiadomienie z dnia 28.04.2017 r. Zamawiający podał:
1) Stawki dotyczące koszenia mechanicznego trawników wraz ze zgrabieniem i
usunięciem pokosu w parkach, na zieleńcach, placach zabaw, terenach rekreacyjnych,
wokół miejsc pamięci oraz niezagospodarowanych terenach zieleni, które są znacznie
zaniżone w stosunku do stawek innych Wykonawców. Zarówno w stosunku do cen innych
wykonawców z przedmiotowego postępowania o ok. 24% i aż 46% w stosunku do
uśrednionych cen rynkowych warszawskich, jednocześnie na tym samym poziomie co cena
zaoferowana przez Odwołującego w postępowaniu w roku 2016, w którym to Odwołujący
odmówił podpisania umowy ze względu na zbyt niską kalkulację ceny. Zatem biorąc pod
uwagę powyższe oraz aktualny wzrost kosztów pracy, podyktowany wynagrodzeniem nie
niższym od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z 10
października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze
zm.), dodatkowo brak w przekazanych przez Odwołującego wyjaśnieniach szczegółowego
wyliczenia cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz
dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie, Zamawiający stwierdził, iż zaproponowane
stawki jednostkowe za koszenie mechaniczne 1 ha trawników są zdecydowanie zbyt niskie i
nie gwarantują Zamawiającemu, wykonania zadania przez Odwołującego.
2) Stawki dotyczące posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz
z opróżnianiem koszy na śmieci, które są znacznie zaniżone w stosunku do stawek innych
Wykonawców. Zarówno w stosunku do cen innych wykonawców z przedmiotowego
postępowania o ok. 57% i 70% w stosunku do uśrednionych cen rynkowych warszawskich i
dodatkowo niższe o ok. 25% od ceny zaoferowanej przez Odwołującego w postępowaniu w
roku 2016, w którym to Odwołujący odmówił podpisania umowy ze względu na zbyt niską
kalkulację ceny. Za jednorazowe posprzątanie l ha terenu parku Henrykowskiego oraz na
terenów rekreacyjnych przy ul. Strumykowej, Picassa, Ceramicznej, Magicznej,
Myśliborskiej, wraz z opróżnianiem koszy na śmieci oraz interwencyjne posprzątanie w/w
terenów Odwołujący zaoferował cenę w wysokości 15 zł, podczas gdy kolejni Wykonawcy
Partner i Testa przedstawili stawki na poziomie 30-40zł., na rynku warszawskim obowiązują
ceny w przedziale od 30,00 zł do 60,00 zł za ha. Natomiast, za jednorazowe posprzątanie 1
ha terenu placów zabaw, siłowni, plaży z opróżnieniem koszy na śmieci, AG-Comp!ex Sp. z
o.o. przedstawił cenę 12,04 zł, natomiast Partner i Testa przedstawili stawki na poziomie 30-
40zł.
Należy w tym miejscu również podkreślić, że zadanie polega na sprzątnięciu terenu parków,
zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych wraz z opróżnieniem koszy na śmieci,
natomiast u większości Zamawiających czynność opróżniania koszy jest dodatkowo płatna.
Cena za opróżnienie jednego kosza w zależności od Zamawiającego wacha się od 1,5 zł do
4,69 zł. I tak, z umów podpisanych przez Urząd m. st. Warszawy Dzielnica Białołęka w 2016
r. wynika, że Wykonawca Partner w zrealizowanej w 2016 r. umowie BIA/KŚ/B/i 1/3/2/40/16
na pielęgnację zieleni niskiej i utrzymanie czystości wzdłuż dróg gminnych, uporządkowanie i
pielęgnacja miejsc pamięci, terenów rekreacyjnych, ekologicznej ścieżki edukacyjnej na
terenie Dzielnicy Białołęka (postępowanie w którym Odwołujący odmówił podpisania umowy
ze względu na zbyt niską kalkulację ceny) zaoferował stawkę za opróżnienie 1 szt. kosza
przyulicznego, w wysokości 4,50 zł. Jednocześnie, w ramach umowy BIS/KŚ/B/I i
t/1/5/44/2016 realizowanej w 2016r. obejmującej roboty porządkowe na terenie Dzielnicy
Białołęka m. st. Warszawy w zakresie opróżniania i zakupu koszy ulicznych, usuwania
podłych zwierząt, sprzątania niezagospodarowanych terenów, w tym likwidacji dzikich
wysypisk odpadów, za opróżnienie 1 szt. kosza przyulicznego, ten sam Wykonawca Partner
zaoferował stawkę w wysokości 4,69 zł. Zatem biorąc pod uwagę powyższe oraz aktualny
wzrost kosztów pracy, podyktowany wynagrodzeniem nie niższym od minimalnego
wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze zm.), dodatkowo brak w
przekazanych przez Odwołującego wyjaśnieniach szczegółowego wyliczenia cen
poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz dowodów, które
miały wpływ na ich obniżenie, Zamawiający stwierdził, iż zaproponowane stawki jednostkowe
za sprzątanie 1 ha terenu parku, placu zabaw, zieleńców wraz z opróżnianiem koszy naśmieci są zdecydowanie zbyt niskie i nie gwarantują Zamawiającemu wykonania zadania
przez Odwołującego.
3) Stawki dotyczące wiosennego wygrabiania liści i zanieczyszczeń z trawników w
parkach, placów zabaw, terenach zieleni są znacznie niższe od stawek podanych przez
innych Wykonawców oraz stawek obowiązujących na rynku warszawskim. Stawki
zaproponowane przez Odwołującego w przedmiotowym postępowaniu są niższe średnio o
ok. 74% od cen rynkowych warszawskich oraz o ok. 60% od cen w przedmiotowym
postępowaniu i wyższe o ok 16% od ceny z oferty Odwołującego z roku 2016. Za wiosenne
wygrabienie liści i zanieczyszczeń z trawników na terenie parku Henrykowskiego, z terenów
rekreacyjnych przy ul. Strumykowej, Picassa, Magicznej, Myśliborskiej oraz placów zabaw i
zieleńców zgodnie z załącznikiem nr 1 do protokołu, AG-Complex Sp. z o.o. zaoferował cenę
w wysokości ISO zł, podczas gdy kolejni Wykonawcy Partner i Testa przedstawili stawki na
poziomie 450-500 zł. Wykonawca Testa w 2016r. (umowa BIA/KŚ/B/ill/3/3/125/15 na
utrzymanie zieleni parkowej, zieleńców, placów zabaw i nieurządzonych terenów zieleni oraz
pielęgnację zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka) w wysokości 400 zł, za
wiosenne wygrabienie liści i zanieczyszczeń z 1 ha parków, placów zabaw, zieleńców.
Wykonawca AG Adendron sp. j. w dzielnicy Ursus w postępowaniu z 2017r. na utrzymanie
parków i zieleńców na terenie Dzielnicy Ursus, za wiosenne wygrabienie liści i
zanieczyszczeń z trawników przedstawił cenę w wysokości 1000 zł/ ha. Biorąc pod uwagę
fakt, że wiosenne wygrabianie liści z trawników wiąże się z wygrabianiem innych
zanieczyszczeń pozimowych (zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w S1WZ),
których na początku sezonu wiosennego jest dużo, co wiąże się z większymi kosztami
związanymi z załadunkiem, wywozem oraz utylizacją masy organicznej i odpadów, dowodzi
Zamawiającemu, że zaoferowana przez Wykonawcę AG -Complex Sp. z o.o. stawka nie
została obliczona z należytą starannością i przedstawia rażąco niską cenę. Zatem biorąc pod
uwagę powyższe oraz aktualny wzrost kosztów pracy, podyktowany wynagrodzeniem nie
niższym od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze
zm.), dodatkowo brak w przekazanych przez Odwołującego wyjaśnieniach szczegółowego
wyliczenia cen poszczególnych pozycji formularza cenowego z podaniem czynników oraz
dowodów, które miały wpływ na ich obniżenie, Zamawiający stwierdził, iż zaoferowana cena
jednostkowa w zakresie wiosennego wygrabiania liści i zanieczyszczeń z trawników w
parkach placów zabaw, terenów zieleni za 1 ha są zdecydowanie zbyt niskie i nie gwarantują
Zamawiającemu wykonania zadania przez Odwołującego. Dodatkowo, zwrócił uwagę, na
zmianę przepisów od 1 stycznia 2017r. (ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze zm.) dotyczące wzrostu minimalnego
wynagrodzenia osób pracujących na umowę o pracę oraz wzrostu stawki minimalnej stawki
godzinowej dla osób pracujących na umowach zlecenia oraz fakt, że Odwołujący pomimo to
zaproponował stawki za wykonanie usług tj. za usługę sprzątanie terenu parków, placów
zabaw, terenów zieleni, koszenie, na tym samym poziomie cen lub niższym co ceny
zaoferowane w przetargu nieograniczonym z aukcja elektroniczną z 2016 r. , w którym
odmówił podpisania umowy argumentując to zbyt niskimi stawkami a w konsekwencji
brakiem należytego przychodu. Powyższe ma potwierdzać, że ceny zaproponowane przez
Odwołującego pozostają na poziomie zagrażającym należyte wykonacie przedmiotu
zamówienia. Zamawiający zwrócił również uwagę, iż w przedmiotowym postępowaniu
wartość oferty Odwołującego (395 000,00 zł) - pomimo zwiększenia zakresu przedmiotu
zamówienia (wskazano poniżej) oraz płacy minimalnej, pozostaje na poziomie ceny oferty
najkorzystniejszej (399.092,78 zł) wybranej w przetargu nieograniczonym z przeprowadzoną
aukcją elektroniczną na „Utrzymanie zieleni parkowej, zieleńców, placów zabaw i
nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy
Białołęka m.st. Warszawy" na rok 2016. Zwiększenie zakresu przedmiotowego zamówienia
w stosunku do zamówienia z roku 2016 obejmuje: - zwiększenie powierzchni o 2,2547 ha tj.
3,58%, tj. w stosunku do 2016r. o nowy park przy ul. Myśliborskiej, plac zabaw przy ul.Żywicznej, tereny rekreacyjne w tym siłownie plenerowe przy ul. Aluzyjnej i Ostródzkiej,
plażę nad Wisłą oraz miejsca pamięci, które wymagają przez cały czas trwania umowy
regularnego sprzątania i opróżniania koszy na śmieci z częstotliwością 4 razy w tygodniu,
koszenia z częstotliwością 5 razy w ciągu sezonu, wiosennego i jesiennego wygrabiania liści
z trawników, całorocznego prowadzenia prac pielęgnacyjnych drzew, krzewów oraz
utrzymania pozostałej zieleni, wywozu wiatrołomów, zanieczyszczeń gabarytowych oraz
utrzymania elementów małej architektury; - zwiększenie częstotliwości sprzątania i
opróżniania koszy na śmieci we wszystkich parkach i placach zabaw do 4 razy w tygodniu (w
roku 2016 - 3 razy w tygodniu); - zwiększenie częstotliwości sprzątania i opróżniania koszy
na śmieci na zieleńcach na 2 razy w miesiącu (w roku 2016 -1 raz w miesiącu); -
zwiększenie ilości drzew do pielęgnacji, cięć technicznych; - zwiększenia powierzchni
nasadzeń roślin sezonowych wiosną oraz dwukrotnie latem z 32m do 60m2 oraz w donicach
o 14 szt.
W podsumowaniu stwierdził, że z przeprowadzonej analizy wynika, że cena oferty
Odwołującego w stosunku do wartości zamówienia (cena Odwołującego odbiega od
kolejnego z Wykonawców o 28.54%); średniej arytmetycznej złożonych ofert (cena
odwołującego odbiega o 52,18%) od uśrednionych cen jednostkowych zaoferowanych przez
innych wykonawców w przedmiotowym postępowaniu nawet o 74% a uśrednionych cen
jednostkowych obowiązujących na rynku warszawskim nawet o 70%. Ze złożonych przez
Odwołującego wyjaśnień wynika, iż nie dokonał szczegółowej kalkulacji poszczególnych cen
formularz cenowego. Nie wykazał szczególnych obiektywnych okoliczności pozwalających
tylko Odwołującemu na obniżenie ceny za realizację zamówienia, które uprawdopodobniłyby,że ceny przez niego zaoferowane można uznać za ceny rynkowe, gwarantujące realizacje
zamówienia. W związku z powyższym Zamawiający uznał, iż cena oferty na którą składają
się ceny jednostkowe za poszczególne zadania i czynności, jest ceną rażąco niską w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Wskazał na orzecznictwo KIO i orzecznictwo sądowe
podnosząc, że (…) zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy i jest
wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w celu uzyskania
zamówienia zaproponuje cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania
zamówienia lub spowoduje jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem jakości czy
też terminowości wykonania przedmiotu zamówienia. W takim przypadku dyspozycja art. 89
ust. 1 pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia”.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 91 ust. 1 Pzp podał, że w świetle przedstawionych
wyjaśnień i dowodów na okoliczność rażąco niskiej ceny Odwołujący nie udowodnił, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a wybór oferty wykonawcy T. Ś. TESTA po
przeprowadzonej uprzednio procedurze badania oferty na podstawie art. 90 ust.1a Pzp, jest
prawidłowy. W świetle powyższego także niezasadny jest zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp.
Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu wykazał się należytą staranność przy badaniu
rażąco niskich cen w ofertach poprzez przeprowadzoną analizę opisaną powyżej. Uwzględnił
przy tym zasadę logiki, zdrowego rozsądku i doświadczenia oraz kierując się
obowiązującymi przepisami prawa wynikającego z udzielania zamówień publicznych jak i z
prawa finansów publicznych. Wybór firmy T. Ś. TESTA jako najkorzystniejszej, i uznanie jej
za wykonawcę wiarygodnego do wykonania przedmiotowego zamówienia, jest działaniem
całkowicie zgodnym z obowiązującym Zamawiającego prawem. Zamawiający wykazuje,
bezwzględne przestrzeganie zasad realizowania dochodów i dokonywania wydatków w
sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z
danych nakładów, jak również w sposób umożliwiający terminową realizację zadań. W
przedmiotowym postępowaniu wszyscy biorący udział wykonawcy zostali potraktowani w
sposób równy, zgodnie z określonymi wymogami określonymi w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (SIWZ).
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpił wykonawca T.Ś. TESTA z Warszawy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą, wnosząc o
oddalenie odwołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba nie uwzględniła wniosku Odwołującego złożonego w piśmie z dnia 23 maja br po
zamknięciu rozprawy w dniu 22 maja br o jej ponowne otwarcie celem przeprowadzenia
uzupełniających wniosków dowodowych. Jako uzasadnienie wniosku wykonawca podał, że
„W trakcie rozprawy zamawiający przedstawiając argumentację w zakresie rażąco niskiej
ceny prezentował dane które mogły wprowadzić (…) w błąd”. Powyższe odniósł do stawki za
usługę koszenia, stwierdzając, że kluczowa wartość dla tych prac wynika z tabeli 3 i jej
poz.1 i 4, gdzie zastosowano stawkę odpowiednio 500 zł i 520 zł, co stanowi odpowiednik
dla stosowanych przez Odwołującego stawek w umowach z Zakładem Oczyszczania Miast,
a nie wskazywanej przez Zamawiającego stawki 450 zł, która dotyczy usługi z tabeli nr 1
odnoszącej się do parku Henrykowskiego. Ta okoliczność miałaby powodować konieczność
ponownego otwarcia rozprawy i wyjaśnienie wskazanych wątpliwości. Zgodnie z art. 191
ust.3 ustawy Pzp: „Izba otwiera na nowo zamkniętą rozprawę, jeżeli po jej zamknięciu
ujawniono okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia odwołania”. Okoliczności na które
powołuje się Odwołujący były wykonawcy znane bo dotyczą przecież jego oferty, i stawki na
które wskazuje niewątpliwie zostały podane w tabeli 3 w pozycji 1 i 4 [Pielęgnacja zieleni na
zieleńcach i placach zabaw i terenach nieurządzonych] będącej elementem „Szczegółowej
kalkulacji cen – kosztorys po aukcji”, która została przedłożona pod pozycją 1 jako załącznik
do wyjaśnień z dnia 3.04.2017 r. W tym przypadku możemy mówić co najwyżej o nie
powołaniu tej okoliczności w toku postępowania dowodowego przez Odwołującego, a nie o
nagannym działaniu Zamawiającego wprowadzającym w błąd, także wykonawcę, w celu
uzyskania dla siebie korzystnego rozstrzygnięcia. Izba zwraca uwagę, że zgodnie z
dyrektywą z art. 190 ust.1 ustawy Pzp: „Strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są
obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i
uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy”.
Ponadto zgodnie z ust.1a: „Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny,
spoczywa na: 1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem
postępowania odwoławczego (…).
Rozpoznając zarzut braku wyczerpującego uzasadnienia odrzucenia oferty
Odwołującego, Izba miała na uwadze treść zawiadomienia z dnia 28 kwietnia br i jego punkt
II ppkt 2 dotyczący oferty wykonawcy AG- Complex Sp. z o.o. W tym zawiadomieniu
Zamawiający podał:
„Uzasadnienie prawne: na podstawie art. 89 ust 4 Pzp, w związku z art 90 ust 3 Pzp,
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, ze oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Uzasadnienie faktyczne: W dniu 21.03.2017r. na podstawie art. 90 ust. 1a ustawy - Prawo
zamówień publicznych (…) Zamawiający wezwał Wykonawcę do złożenia wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na wysokość
ceny. W dniu 27.03.2017r. Wykonawca złożył wyjaśnienia, które w całości utajnił jako
tajemnica przedsiębiorstwa. W związku z brakiem szczegółowych kalkulacji poszczególnych
usług wchodzących w zakres zamówienia, o które wnosił Zamawiający - w dniu 28.03.2017r.
ponownie wezwano Wykonawcę do udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny. W dniu 03.04.2017r., Wykonawca złożył wyjaśnienia.
Zamawiający poddał szczegółowej analizie wyjaśnienia Wykonawcy z dnia 27.03.2017r. oraz
wyjaśnienia uzupełniające z dnia 03.04.2017r., w szczególności stawki za usługi mające
największy wpływ na cenę przedmiotu zamówienia, tj. stawki w zakresie koszenia
mechanicznego trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz
z opróżnianiem koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego wygrabiania liści z trawników
na terenie parków, placów zabaw, terenach zieleni. Dokonał porównania cen jednostkowych
odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym zakresie dla umów realizowanych w
Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach prowadzonych na rynku warszawskim, po
przeprowadzonych postępowaniach przetargowych na rok 2017. Zarówno w umowach
(BIA/KŚ/B/ll/3/2/40/16, BIA/KŚ/B/lll/3/3/125/15) zrealizowanych w roku 2015 i 2016 na
obszarze Dzielnicy Białołęka, jak również w postępowaniach przeprowadzonych na rynku
warszawskim (w dzielnicach Ursynów, Ursus) na rok 2017r. o podobnym zakresie – stawki
zaproponowane przez Wykonawcę AG - COMPLEX sp. z o.o. w przedmiotowym
postępowaniu, były znacznie niższe (25%-300%) od stawek zaproponowanych w ww
postępowaniach.
Na podstawie złożonych przez Wykonawcę wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych
poszczególnych usług, które obejmował przedmiot zamówienia, w porównaniu z cenami
ofert złożonymi przez innych uczestników przetargu, cenami ofert złożonych przez
wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na rynku warszawskim, cenami
ofert postępowań przetargowych o podobnym przedmiocie zrealizowanych na podstawie
umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016, oraz w odniesieniu do wzrostu kosztów pracy w
roku 2017r., (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy
z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456
ze zm.) - Zamawiający uznał, iż cena oferty jest rażąco niska w stosunku do wartości
zamówienia jak i do średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert”.
Izba stwierdza, że pismo z dnia 28 kwietnia 2017 r. informujące o wyborze
najkorzystniejszej oferty oraz o ofertach odrzuconych i podstawach ich odrzucenia, w tym
oferty Odwołującego, zostało skierowane do wszystkich zainteresowanych wykonawców.
Przyczyny odrzucenia, zdaniem Izby, zostały wskazane na tyle konkretnie na ile pozwalał na
to stan faktyczny sprawy. Podstawy odrzucenia oferty Odwołującego związane z ustaleniami
na okoliczność rażąco niskiej ceny, odnosiły się bowiem do okoliczności zastrzeżonych
przez wykonawcę, jako tajemnica przedsiębiorstwa. Zatem wskazywany przez wykonawcę
brak przytoczenia w uzasadnieniu konkretnych cen oraz szczegółowych wskaźników
procentowych mógł wynikać z faktu zastrzeżenia w wyjaśnieniach wszystkich informacji jako
tajemnica przedsiębiorstwa. Z tego też powodu, także okoliczności badania oferty pod kątem
rażąco niskiej ceny zostały przez Zamawiającego „utajnione”. Podobną zasadę, z uwagi na
analogiczny stan faktyczny wynikający z zastrzeżenia wyjaśnień jako tajemnica
przedsiębiorstwa, Zamawiający zastosował do oferty wykonawcy GNOM. Oczywiście
Zamawiający mógł zindywidualizować te okoliczności kierując informację co do ustaleń w
zakresie zastrzeżonym do danego wykonawcy, jednakże wobec braku szczegółowych
wymagań w art. 92 ust.1 pkt 3 Pzp, co do uzasadnienia faktycznego kwestionowanej
czynności, należało uznać, że zawiadomienie o wyborze z dnia 28.04.2017 r. w jego punkcie
II.2 zawierało informację o przyczynach oraz czynnościach jakie zdecydowały o podstawach
odrzucenia oferty Odwołującego z powodu ustaleń na okoliczność rażąco niskiej ceny oferty.
Z tego też względu zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp podlegał oddaleniu.
Izba dodatkowo zwraca uwagę, że w treści zawiadomienia popełniono omyłkę, co do
podstawy prawnej wskazując na art. 89 ust. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp którą Odwołujący
konsekwentnie i słusznie skorygował (bez komentarza) w odwołaniu wskazując w miejsce
art. 89 ust.4 Pzp jego ust.1 pkt 4, który stanowi o odrzuceniu oferty, jeśli: „zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (...). Wskazany ust.4 dotyczy
innych okoliczności niż stan faktyczny sprawy, a mianowicie: „W przypadku gdy opis
przedmiotu zamówienia odnosi się do norm, europejskich ocen technicznych, specyfikacji
technicznych i systemów referencji technicznych, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 oraz
ust. 3, zamawiający nie może odrzucić oferty tylko dlatego, że roboty budowlane, dostawy
lub usługi będące przedmiotem oferty nie są zgodne z normami, europejskimi ocenami
technicznymi, specyfikacjami technicznymi i systemami referencji technicznych, do których
się ona odnosi, jeżeli wykonawca udowodni w ofercie, w szczególności za pomocą środków,
o których mowa w art. 30b ust. 1, że proponowane rozwiązania w równoważnym stopniu
spełniają wymagania określone w opisie przedmiotu zamówienia”.
Rozpoznając zarzut niezasadnego odrzucenia oferty Odwołującego, Izba miała na
uwadze następujące okoliczności.
Przedmiotem zamówienia w tym postępowaniu „Utrzymanie zieleni parkowej,
zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych, miejsc pamięci i nieurządzonych terenów
zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy” i
jak podano w opisie w Ogłoszeniu o zamówieniu [podobnie w SIWZ] Zakres prac obejmuje w
szczególności: „1. pielęgnację zieleni niskiej (trawniki, skupiny krzewów, różanki, rośliny
jednoroczne) 2. pielęgnację zieleni wysokiej, 3. sadzenie drzew, krzewów i roślin
jednorocznych, 4. utrzymywanie czystości, 5. odśnieżanie alejek, schodów, 6. wykonywanie
drobnych napraw elementów małej architektury, 7. likwidację zagrożenia jakie stanowią
złamane lub uszkodzone drzewa. Szczegółowy zakres przedmiotu zamówienia określony
został w załącznikach: nr 1 (formularz cenowy), nr 2: Wykaz terenów objętych zamówieniem,
nr 3: Warunki techniczne wykonania zamówienia, nr 4: Technologia wykonania zamówienia”.
Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 90 ust.1a ustawy Pzp wraz z
wyjaśnieniami z dnia 27.03.2017 r. – jak podał w Wykazie załączników – przedłożył:
Kalkulację szczegółową, odnoszącą się do Tabel 1- 4 oraz Kalkulację szczegółową - dodatkową dla
wybranych pozycji kosztorysu z Tabeli 1 i tabeli 3 oraz Wyliczenie wartości poszczególnych
czynników kosztowych – Utylizacja i Wywóz. Z kolei w uzupełnieniu z dnia 3.04.2017 załączył
Formularz cenowy - Szczegółową kalkulację cen - kosztorys po aukcji. Przedstawiał także z
wyjaśnieniami dowody m.in. w postaci ofert oraz faktur zakupu.
Zamawiający w uzasadnieniu faktycznym decyzji o odrzuceniu oferty AG - Complex
sp. z o.o. nie zakwestionował udzielonych wyjaśnień wykonawcy z dnia 27.03.2017 r. oraz
wyjaśnień uzupełniających z dnia 03.04.2017 r. Jak podał w zawiadomieniu te wyjaśnienia
poddał szczegółowej analizie, (…) w szczególności stawki za usługi mające największy
wpływ na cenę przedmiotu zamówienia, tj. stawki w zakresie koszenia mechanicznego
trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw, terenów zieleni wraz z opróżnianiem
koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego wygrabiania liści z trawników na terenie
parków, placów zabaw, terenach zieleni. Dokonał porównania cen jednostkowych
odpowiednich usług w postępowaniach o podobnym zakresie dla umów realizowanych w
Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach prowadzonych na rynku warszawskim, po
przeprowadzonych postępowaniach przetargowych na rok 2017. Zarówno w umowach
(BIA/KŚ/B/ll/3/2/40/16, BIA/KŚ/B/lll/3/3/125/15) zrealizowanych w roku 2015 i 2016 na
obszarze Dzielnicy Białołęka, jak również w postępowaniach przeprowadzonych na rynku
warszawskim (w dzielnicach Ursynów, Ursus) na rok 2017r. o podobnym zakresie – stawki
zaproponowane przez Wykonawcę AG - COMPLEX sp. z o.o. w przedmiotowym
postępowaniu, były znacznie niższe (25%-300%) od stawek zaproponowanych w ww.
postępowaniach”. W konkluzji podał, że „Na podstawie złożonych przez Wykonawcę
wyjaśnień i dowodów cen jednostkowych poszczególnych usług, które obejmował przedmiot
zamówienia, w porównaniu z cenami ofert złożonymi przez innych uczestników przetargu,
cenami ofert złożonych przez wykonawców w przetargach o podobnym zakresie usług na
rynku warszawskim, cenami ofert postępowań przetargowych o podobnym przedmiocie
zrealizowanych na podstawie umów w Dzielnicy Białołęka w roku 2016, oraz w odniesieniu
do wzrostu kosztów pracy w roku 2017r., (wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę
ustalonego na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (Dz.U. z 2016r., poz. 1456 ze zm.) - Zamawiający uznał, iż cena oferty jest rażąco
niska w stosunku do wartości zamówienia jak i do średniej arytmetycznej wszystkich
złożonych ofert”.
Wobec takiej argumentacji Izba zgodziła się z Odwołującym, że oceniając wyjaśnienia
w zakresie rażąco niskiej ceny Zamawiający nie zakwestionował przyjętej metodologii
obliczenia ceny. Nie wskazał również konkretnych czynników cenotwórczych, przyjętych
przez Odwołującego, które są nierealne. Przykładowo, nie kwestionował przyjętej ilości
pracowników czy udziału sprzętu w realizacji zamówienia, czy też wyceny i udziału
materiałów w cenie realizacji zamówienia. Zamawiający nie wykazał również, że cena, jaką
zaoferował Odwołujący jest niższa niż całkowity koszt wykonania zamówienia — brak jest
chociażby jednego takiego przykładu, że jakikolwiek element cenotwórczy w
kwestionowanych stawkach nie został uwzględniony. Zamawiający nie zarzucił
Odwołującemu pominięcia w wycenie jakiegokolwiek elementu opisu przedmiotu zamówienia
czy warunków świadczenia usług wynikających z dokumentacji postępowania [załączników
do SIWZ: Formularz cenowy, Warunki techniczne wykonania zamówienia, Technologia
wykonania zamówienia]. Zamawiający także nie zakwestionował wysokości zysku, który
Odwołujący wykazał w wyjaśnieniach. Wreszcie, Zamawiający nie wskazał, że jakiś element
ryzyka został pominięty w kalkulacji ceny przedstawionej przez Odwołującego.
Twierdzenia kluczowe, co do podstaw odrzucenia oferty [jak wskazano w
zawiadomieniu z dnia 28.04.2017 r.] oparte zostały na stawkach podanych w ofercie w
zakresie: „koszenia mechanicznego trawników, posprzątania terenu parków, placów zabaw,
terenów zieleni wraz z opróżnianiem koszy ulicznych oraz wiosennego i jesiennego
wygrabiania liści z trawników na terenie parków, placów zabaw, terenach zieleni i
dokonanym porównaniu cen jednostkowych odpowiednich usług w postępowaniach o
podobnym zakresie dla umów realizowanych w Dzielnicy Białołęka, w postępowaniach
prowadzonych
na
rynku
warszawskim,
po
przeprowadzonych
postępowaniach
przetargowych na rok 2017”.
Zdaniem Izby, Zamawiający wbrew jego zapewnieniom, że poddał szczegółowej
analizie wyjaśnienia z dnia 27.03.2017 r. i uzupełniające z dnia 3.04.2017 r. w szczególności
stawki na usługi mające największy wpływ na cenę przedmiotu zamówienia (…) nie wykazał,że dokonywał takiej analizy. Z ustaleń Izby wynika bowiem, że czynność oceny realności
wskazywanych stawek sprowadzała się do porównania cen jednostkowych odpowiednich
usług w postępowaniach o podobnym zakresie dla umów realizowanych w Dzielnicy
Białołęka, w postępowaniach prowadzonych na rynku warszawskim, po przeprowadzonych
postępowaniach przetargowych na rok 2017. Także w odpowiedzi na odwołanie wskazywał
na okoliczności z innych przetargów nie podając, z jakiego faktycznego [nie
hipotetycznego], powodu uznaje, że cena ta nie została obliczona z należytą starannością i,
która to cena nie zagwarantuje wykonania zadania. W argumentacji w toku rozprawy nie
wskazując jednocześnie dowodów, że te czynności za oferowane stawki nie będą mogły
zostać wykonane zgodnie z warunkami i technologią ich wykonania podkreślał tylko, że
zadanie takie jak koszenie mechaniczny trawników wymaga szczególnej staranności,
zgodnie z opisem SIWZ, podobnie czynność opróżniania koszy, czy wiosenne wygrabianie
liści i zanieczyszczeń trawników, podobnie sadzenie drzew liściastych bez materiału
roślinnego. Izba zwraca również uwagę, że w uzasadnieniu faktycznym decyzji Zamawiający
nie wskazał jak te stawki wpływają na końcową wartość zamówienia, w sytuacji gdy
utrzymanie zieleni parkowej, zieleńców, placów zabaw, terenów rekreacyjnych, miejsc
pamięci i nieurządzonych terenów zieleni oraz pielęgnacja zieleni wysokiej na obszarze
Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy w poprzednim okresie 2015/2017 przez firmę Testa – co
podnosił na rozprawie - było realizowane za cenę wyższą o 4 tys. zł [Protokół z dnia
21.04.2017 r. - 399.092,03 zł]. W tym przypadku w zawiadomieniu z dnia 28.04.2017 r.
zwracał tylko uwagę na wzrost kosztów pracy w roku 2017r. (wzrost minimalnego
wynagrodzenia za pracę) w sytuacji gdy wykonawca w przedkładanych kalkulacjach odnosił
się do aktualnie obowiązującej stawki wynagrodzenia. Argumentacja podnoszona na
rozprawie [i w odpowiedzi na odwołanie] odnośnie rozszerzonego zakresu prac w stosunku
do roku 2016 (o dodatkowe tereny oraz zwiększoną częstotliwość ich wykonywania) nie
została podana w zawiadomieniu. Nie zostało także wykazane, że cena nie gwarantuje
wykonania zamówienia z tego powodu, że wykonawca w kalkulacjach cenowych nie
uwzględnił – co nie zostało również udowodnione - rzeczywistego zakresu objętego
zamówieniem na rok 2017.
Z ustaleń wynika także, że istotną okolicznością - wyrażoną w Protokole z
posiedzenia z dnia 21 kwietnia 2017 r. przez Komisję Przetargową oraz podnoszoną także
na rozprawie przed KIO – wpływającą na ustalenie Zamawiającego, że cena oferty jest
rażąco niska, i która nie pozwoli na realizację zamówienia - była odmowa zawarcia umowy
w roku 2016 z powodów, że „(…) Wykonawca odstąpił od podpisania w/w umowy informując, że po ponownej i dokładnej analizie kosztów wykonania niniejszego zamówienia, jest
zmuszony do podjęcia decyzji o odstąpieniu od podpisania umowy po stawkach
zaproponowanych po przeprowadzonej aukcji elektronicznej, gdyż nie zagwarantuje
to firmie osiągnięcia należytego przychodu”. Zamawiający podał, że z tego względu dokonał
analizy jednostkowych stawek zaoferowanych przez Wykonawcę AG-Complex w zakresie
zadań, które jego zdaniem mają znaczący wpływ na końcową wartość tego zamówienia oraz
porównał ceny jednostkowe obowiązujące na rynku i oferowane przez innych wykonawców.
Powyższa okoliczność oraz wynik tych porównań zadecydowały o podstawie odrzucenia
oferty AG- Complex.
W tych okolicznościach Izba uznała, że zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z
art. 90 ust. 3 Pzp, albowiem wskazywane przez zamawiającego okoliczności, także te w
zawiadomieniu z dnia 28.04.2017 r. nie mogły stanowić w stanie faktycznym sprawy
samoistnej i bezpośredniej przyczyny odrzucenia oferty Odwołującego, a tym samym
podlega uwzględnieniu podnoszony w odwołaniu zarzut naruszenia art. 91 ust 1 Pzp oraz
art. 7 ust.1 ustawy Pzp w związku z wyborem jako najkorzystniejszej oferty Testa.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.).
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 86/17 z dnia 2017-12-01
- Sygn. akt KIO 1077/17 z dnia 2017-06-13
- Sygn. akt KIO 888/17 z dnia 2017-06-08
- Sygn. akt KIO 896/17 z dnia 2017-06-07
- Sygn. akt KIO 880/17, KIO 881/17 z dnia 2017-05-30
