rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-12-08
rok: 2014
data dokumentu: 2014-12-08
rok: 2014
sygnatury akt.:
KIO 2479/14
KIO 2479/14
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 grudnia 2014 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 25 listopada 2014 r. przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w
Sokółce w postępowaniu prowadzonym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne z siedzibą
w Warszawie
przy udziale
wykonawcy: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „MARK-BUD” Sp. z
o.o. z siedzibą w Białymstoku zgłaszającego przystąpienie po stronie Zamawiającego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 25 listopada 2014 r. przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w
Sokółce w postępowaniu prowadzonym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne z siedzibą
w Warszawie
przy udziale
wykonawcy: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „MARK-BUD” Sp. z
o.o. z siedzibą w Białymstoku zgłaszającego przystąpienie po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie;
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Przedsiębiorstwo Produkcyjno
Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce i:
1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
10 000 zł 00 gr.
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z
siedzibą w Sokółce tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 984, 1047 i 1473 oraz z 2014 r., poz. 423, 768, 811,
915, 1146 i 1232) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Warszawie.
Przewodniczący:
……………………
Sygn. akt KIO 2479/14
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Centralne Biuro Antykorupcyjne z siedzibą w Warszawie
prowadzi w
trybie przetargu ograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.)
(zwanej dalej również „ustawą Pzp”), postępowanie o udzielenie zamówienia pn:
Przebudowa obiektu Delegatury CBA w Białymstoku przy ul. Gen. Władysława Andersa 46B.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Wykonawca - Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z
o.o. z siedzibą w Sokółce (zwany dalej: „Odwołującym”)
w dniu 25 listopada 2014 r. (data
wpływu do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej) złożył odwołanie na czynność odrzucenia
jego oferty z postępowania na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, z uwagi na jej
niezgodność z Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia (dalej zwanej: „SIWZ”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu w odwołaniu naruszenie art. 7 ust. 1 , 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Pzp oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp. W ocenie Odwołującego w SIWZ
Zamawiający wskazał alternatywny sposób sporządzania przez wykonawców ubiegających
się o przedmiotowe zamówienie publiczne, kosztorysu ofertowego. Wykonawcy mogli albo
przedłożyć wraz z ofertą kosztorys ofertowy sporządzony „metodą uproszczoną” wraz z
kalkulacjami cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto wskazanych w
kosztorysie ofertowym, albo kosztorys sporządzony metodą szczegółową w oparciu o
załączone do SIWZ przedmiary. W jego ocenie Odwołujący zdecydował się na wybór
pierwszej możliwości składając wraz z ofertą kosztorys ofertowy sporządzony „metodą
uproszczoną” wraz z kalkulacją cen jednostkowych. Według Odwołującego kalkulację cen
jednostkowych poszczególnych rodzajów robót, można wywieść z informacji zawartych w
dołączonych do oferty stronach tytułowych kosztorysów ofertowych. Ponadto do każdego
kosztorysu zestawienia zastosowanych materiałów jak również załączono płytę CD z
kosztorysami w formacie ath.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu:
1.
unieważnienia jego decyzji o wyborze jako najkorzystniejszej w przedmiotowym
postępowaniu o zamówienie publiczne oferty wykonawcy Przedsiębiorstwa Produkcyjno-
Usługowego „MARK-BUD” Sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku;
2.
unieważnienia decyzji Zamawiającego o odrzuceniu w przedmiotowym postępowaniu o
zamówienie publiczne oferty Odwołującego;
3.
dokonania w przedmiotowym postępowaniu o zamówienie publiczne, ponownej
czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej zgodnie z przepisami
ustawy Pzp i treścią SIWZ.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności treść ogłoszenia o zamówieniu oraz
postanowienia SIWZ, ofertę wykonawcy: Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo-
Handlowego „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce jak również oświadczenia i
stanowiska stron oraz uczestnika postępowania złożone w trakcie rozprawy, skład
orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje:
Odwołanie, wobec nie stwierdzenia na posiedzeniu niejawnym braków formalnych
oraz w związku z uiszczeniem przez Odwołującego wpisu, podlega rozpoznaniu.
Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący przekazał Zamawiającemu kopię niniejszego
odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do korzystania
ze środków ochrony prawnej, o których stanowi przepis art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła również, że wezwanie do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym
miało miejsce w dniu 26 listopada 2014 r.
Izba potwierdziła skuteczność przystąpienia do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego wykonawcy: Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego „MARK-
BUD” Sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku (zwanego dalej również: „Przystępującym MARK-
BUD”) zgłaszającego przystąpienie w dniu 28 listopada 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest „Przebudowa obiektu Delegatury CBA w Białymstoku
przy ul. Gen. Władysława Andersa 46B".
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawierała, między innymi, następujące
postanowienia:
VI. Wykaz oświadczeń lub dokumentów, jakie mają dostarczyć wykonawcy
1. wypełniony Formularz ofertowy (zalecaną treść formularza zawiera załącznik nr 1 do
SIWZ).
2. kosztorys ofertowy sporządzony metodą uproszczoną, w oparciu o załączone do SIWZ
przedmiary (wraz z kalkulacjami cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto -
wykazanych w kosztorysie ofertowym (Zamawiający zamiast przedstawienia kosztorysu
sporządzonego metodą uproszczoną wraz załączoną kalkulacją cen jednostkowych
poszczególnych rodzajów robót, dopuszcza złożenie kosztorysu sporządzonego metodą
szczegółową w oparciu o załączone do SIWZ przedmiary);
3. wykazy:
- zestawienie materiałów, w tym urządzeń i zestawienie sprzętu w ujęciu rodzajowym,
ilościowym i wartościowym;
4. kosztorys ofertowy w formie elektronicznej zapisany w formacie ath. (płyta CD
stanowiąca materiał pomocniczy).
XII. Opis sposobu obliczania ceny ofertowej oraz informacja o walucie, w jakiej będą
prowadzone rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą:
1. Przez łączną cenę oferty brutto należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1
ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. 2014 r., poz.
915).
2. Cena oferty stanowi cenę kosztorysową. Tak obliczona cena musi obejmować wszelkie
koszty poniesione przez Wykonawcę, w tym wycenę robót budowlanych wynikającą
bezpośrednio z kosztorysu ofertowego oraz podatek VAT.
3. Kosztorys ofertowy należy sporządzić metodą uproszczoną (Zamawiający dopuszcza
możliwość sporządzenia kosztorysu metodą szczegółową) na podstawie przedmiarów robót,
które stanowią załączniki do SIWZ.
4. Wykonawca zobowiązany jest do określenia wartości wszystkich pozycji występujących w
przedmiarze robót.
5. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić zmian do przedmiaru robót i kosztorysu
ofertowego.
6.
Wszystkie wartości określone w kosztorysie ofertowym należy określić w złotych
polskich z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.
7. Rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą dokonywane będą w złotych polskich.
8. Kalkulacje
szczegółowe
cen
jednostkowych
obliczane
wg
formuły:
C
k
= Ʃ L*(n*c+Kpj+Zj)+P
v
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Ck - cenę kosztorysową obiektów lub robót budowlanych,
L - ilość ustalonych jednostek przedmiarowych robót dla przyjętego poziomu agregacji,
n -jednostkowe nakłady rzeczowe,
c - ceny jednostkowe czynników produkcji,
Kpj - koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową robót,
Zj - zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową robót,
P
v
- podatek od towarów i usług (VAT).
Postanowienia wzoru umowy:
§1
1. Zamawiający zleca, a Wykonawca przyjmuje do wykonania przebudowę obiektu
Delegatury Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Białymstoku przy ulicy Gen. Władysława
Andersa 46B wraz z niezbędnymi pracami towarzyszącymi z wykorzystaniem materiałów
Wykonawcy, zgodnie z opisem technicznym - „Projektem budowlanym i wykonawczym"
stanowiącym załącznik nr 1 do umowy, „Specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru
robót budowlanych" stanowiącymi załącznik nr 2 do umowy oraz kosztorysem ofertowym
Wykonawcy stanowiącym załącznik nr 3 do umowy.
2. Przedmiotem umowy, poza robotami ujętymi w kosztorysie ofertowym objęte są:
a) roboty budowlane przewidziane w projekcie budowlanym i wykonawczym, a
nie wyszczególnione w przedmiarach robót,
b) roboty zamienne w stosunku do robót przewidzianych w dokumentacji technicznej.
3. Przedmiot umowy nie obejmuje:
a) nieprzewidzianych robót dodatkowych wykraczających poza określony w ust. 2 lit. a i b -
zamówienie dodatkowe,
b) wykonania robót objętych zamówieniem uzupełniającym.
4. Na wykonanie robót, o których mowa w ust. 2, Strony nie zawierają odrębnych umów na
podstawie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, a rozliczenie finansowe tych
robót następuje zgodnie z § 9 ust. 4 umowy.
5. Na wykonanie robót, o których mowa w ust. 3, Strony są zobowiązane zawrzeć odrębną
Umowę na podstawie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.
6. Strony uzgadniają, że realizacja umowy poza rokiem budżetowym 2014 uwarunkowana
będzie uzyskaniem przez Zamawiającego środków budżetowych w latach 2015, 2016, 2017
przeznaczonych na kontynuację realizacji przedmiotu niniejszej umowy.
7. W przypadku złożenia przez Zamawiającego pisemnego oświadczenia o braku środków
finansowych przeznaczonych na kontynuację realizacji niniejszej umowy w terminie
określonym w ust. 8 poniżej, Strony umowy dokonają stosownej modyfikacji treści umowy.
8. Zamawiający w przypadku wystąpienia przesłanek, o których mowa w ust. 7, przekaże
Wykonawcy pisemne oświadczenie nie później niż do dnia 28 lutego każdego roku
budżetowego.
§9
1. Strony ustalają za wykonanie przedmiotu umowy
wynagrodzenie kosztorysowe w
oparciu o
załączone do umowy kosztorysy ofertowe na kwotę netto: ....................................zł
(słownie:
.................................. 00/100), plus podatek VAT w stawce 23 % , tj. wynagrodzenie brutto
za
wykonanie umowy w wysokości ....................................... zł
.................................................................................................................. (słownie:
.............................................00/100), zgodnie ze złożoną ofertą, z zastrzeżeniem ust. 4.
2. Wartość wykonanych robót budowlanych i instalacyjnych zakresu podstawowego,
stanowiącego przedmiot umowy, określać będzie suma iloczynów ilości jednostek obmiaru
robót rzeczywiście wykonanych i odpowiednich cen jednostkowych zastosowanych w ofercie
Wykonawcy.
Zamawiający w toku postępowania o udzielenie zamówienia udzielał wykonawcom m. in.
odpowiedzi na zadawane pytania:
Pytanie nr 87
Zamawiający zastrzegł, że Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzać zmian do
przedmiarów robót i kosztorysu ofertowego. Czy oznacza to, że wykonawca nie może
zmieniać nakładów zużycia materiałów ilości roboczogodzin i pracy sprzętu, oraz
modyfikować nazw materiałów, łącznie z ich usuwaniem i dodawaniem w sytuacji gdy uznaże nie są wymagane lub nie zostały uwzględnione. Czy usunięcie chociażby jednego
materiału, lub jego dodanie, zmiana jego nazwy, zużycia, nakładów robocizny może
skutkować wykluczeniem oferty?
Odpowiedź
Zgodnie z zastrzeżeniem Zamawiającego zawartym w SIWZ, Oferent nie może zmieniać
nakładów: robocizny, zużycia materiałów, pracy sprzętu a tym samym kodu wyceny
wskazanych w przedmiarach. Kod wyceny określa technologię robót, nakłady jakie są
niezbędne do wykonania poszczególnego rodzaju prac. W celu nienaruszenia formuły
umożliwiającej
zapewnienie
parametru
porównywalności
ofert
składanych
przez
oferentów, Zamawiający podtrzymuje stanowisko w zakresie braku zgody na
samodzielne wprowadzanie zmian przez oferentów w zakresie przedmiarów jak i kodów
wyceny a w konsekwencji zmian nazwy materiałów, nakładów zużycia materiałów,
nakładów robocizny oraz rodzaju i norm czasu pracy sprzętu. Zgodnie z zasadami
swobodnego kształtowania ceny ofertowej przez oferentów, oferenci mają prawo do
takiego skonstruowania cen w zakresie i wysokości poszczególnych nakładów aby
zabezpieczały ich interes gospodarczy - bez potrzeby naruszania zapisów zawartych
udostępnionym przez Zamawiającego przedmiarze określającym nazwy, nakłady i normy'
zużycia. Wartości cenotwórcze poszczególnych nakładów udokumentują szczegółowe
kalkulacje cen jednostkowych, które zgodnie z warunkami SIWZ oferent załączy do
składanej oferty. W procedurze postępowania publicznego o wykonanie robót
budowlanych nie możliwe jest zaakceptowanie przez Zamawiającego elementu/
uznaniowości ze strony Oferenta w zakresie usuwania rodzajów materiałów, jeg
dodawania, zmian jego nazwy, zużycia, nakładów robocizny. W przypadku stwierdzeni
rażącego i istotnego błędu projektowego lub naruszenia zasad technologicznych w relacji'
przedmiar robót a projekt techniczny, Zamawiający dopuszcza możliwość dokonywania
korekt w ramach odrębnych procedur o ile Wykonawca robót dowiedzie zasadności, lecz
dopiero w fazie wykonawczej robót.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że zarówno Odwołujący: Przedsiębiorstwo
Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce jak również
wykonawca Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „MARK-BUD” Sp. z o.o. z siedzibą w
Białymstoku złożyli oferty w niniejszym postępowaniu.
Zamawiający w dniu 20 listopada 2014 r. dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty:
oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „MARK-BUD” Sp. z o.o. z
siedzibą w Białymstoku oraz odrzucił ofertę wykonawcy Przedsiębiorstwa Produkcyjno
Usługowo-Handlowego „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Pzp z uwagi, iż w złożonej przez wykonawcę ofercie znajduje się jedynie
kosztorys ofertowy sporządzony metodą uproszczoną wraz z zestawieniem materiałów i
sprzętu, brak jest natomiast kalkulacji szczegółowej cen jednostkowych poszczególnych
rodzajów robót netto wskazanych w kosztorysie ofertowym – co jest niezgodne z zapisami
SIWZ.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, oświadczenia
i stanowiska stron oraz uczestnika postępowania przedstawione podczas rozprawy, Izba
uznała, iż odwołanie jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzut Odwołującego - postawiony Zamawiającemu w przedmiocie naruszenia art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp (niezgodności treści oferty z SIWZ) wobec przedstawionej
argumentacji - należy uznać za niezasadny.
Krajowa Izba Odwoławcza oceniając zarzut odrzucenia oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo-Handlowego „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w
Sokółce z ww. postępowania - wzięła pod uwagę następujące okoliczności faktyczne oraz
prawne:
Po pierwsze należy zauważyć, że zgodnie z Rozdziałem XII pkt 2 SIWZ Zamawiający
przyjął, że cena oferty stanowi cenę kosztorysową. Powyższe konsekwentnie potwierdzały
postanowienia wzoru umowy m. in. zawarte w § 9 ust. 1. Ponadto kalkulacje szczegółowe
cen jednostkowych obliczane miały być zgodnie z przyjętym wzorem zawartym w pkt 7
Rozdziału XII SIWZ.
Ponadto zgodnie z postanowieniami Rozdziału VI kosztorys ofertowy sporządzony
metodą uproszczoną, w oparciu o załączone do SIWZ przedmiary miał zawierać kalkulacje
cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto - wykazanych w kosztorysie
ofertowym; Zamawiający zamiast przedstawienia kosztorysu sporządzonego metodą
uproszczoną wraz załączoną kalkulacją cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót,
dopuścił złożenie kosztorysu sporządzonego metodą szczegółową w oparciu o załączone do
SIWZ przedmiary.
Należy zauważyć, że z przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp wynika, iż
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Skład orzekający
Izby podziela utrwalony w doktrynie i orzecznictwie pogląd, iż zarówno treść SIWZ, jak i treść
oferty stanowią merytoryczne postanowienia oświadczeń woli odpowiednio: Zamawiającego,
który precyzuje swoje wymagania w SIWZ (wskazując jak ma wyglądać oferta i czego
wymaga), oraz wykonawcy, który składa ofertę według wymagań Zamawiającego w której
zobowiązuje się do wykonania świadczenia w razie wyboru złożonej przez siebie oferty jako
najkorzystniejszej. Wobec tego, co do zasady, to porównanie zaoferowanego przez
wykonawcę świadczenia z wymaganiami Zamawiającego zawartymi w SIWZ przesądzają o
tym, czy treść złożonej oferty odpowiada treści SIWZ – jest z nią zgodna.
Dodatkowo art. 82 ust. 3 ustawy Pzp zastrzega przy tym formę pisemną pod rygorem
nieważności dla oferty składanej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, a
zakres wymaganej treści oferty wynika z postanowień SIWZ, a zatem to Zamawiający
określa elementy, które są dla niego istotne – co zostało przez Zamawiającego określone w
Rozdziale VI pkt 2 SIWZ - i będą stanowiły podstawę do merytorycznej oceny zgodności
złożonych ofert z jego wymaganiami ujawnionymi w tym podstawowym dokumencie
postępowania.
W okolicznościach niniejszej sprawy w ocenie Krajowej Izby Odwoławczej treść
postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wskazuje, że istotnym dla
Zamawiającego – w przypadku sporządzenia przez wykonawcę kosztorysu ofertowego
metodą uproszczoną było załączenie również kalkulacji cen jednostkowych poszczególnych
rodzajów robót netto i miało ono istotne znaczenie w przedmiotowym postępowaniu,
zarówno dla porównywalności ofert złożonych, w celu dokonania ich oceny pod kątem
wyboru oferty najkorzystniejszej, jak i dla sposobu rozliczenia wykonanych robót na etapie
realizacji zamówienia. Zatem niezłożenie takiej kalkulacji – a jedynie jej domniemywanie ze
złożonych dokumentów powoduje, że oferta przewiduje inny zakres zamówienia, w związku
z pominięciem ww. kalkulacji, a złożone oferty nie byłyby porównywalne. Ponadto to
wykonawca – nie zaś Zamawiający, wbrew temu co twierdzi Odwołujący – zobowiązany jest
do rzetelnego przygotowania oferty, zgodnie z wymaganiami Zamawiającego; a
Zamawiający nie może domniemywać treści złożonej przez wykonawcę oferty.
Dodatkowo – nie można również podzielić stanowiska Odwołującego, że
Zamawiający w piśmie wskazującym na odrzucenie oferty Odwołującego (z dnia 20 listopada
2014 r.) nie zawarł podstaw faktycznych takiego odrzucenia. Zarówno zawarto w nim
uzasadnienie prawne – art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, jak również uzasadnienie faktyczne
wskazujące, że „w złożonej przez wykonawcę ofercie znajduje się jedynie kosztorys ofertowy
sporządzony metodą uproszczoną wraz z zestawieniem materiałów i sprzętu, brak jest
natomiast kalkulacji szczegółowej cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto
wskazanych w kosztorysie ofertowym” – co stanowiło merytoryczną treść złożonej oferty i w
konsekwencji powyższy brak spowodował jej niezgodność z SIWZ.
Konkludując Izba stwierdziła, że zarzuty podniesione przez Odwołującego nie
znajdują uzasadnienia w przedstawionym Izbie materiale dowodowym i biorąc pod rozwagę
całokształt okoliczności niniejszej sprawy Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia
przedmiotowego odwołania.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, na podstawie przepisu art. 192 ust. 1
ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania na
podstawie przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp, z uwzględnieniem przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
……………………
1. Oddala odwołanie;
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Przedsiębiorstwo Produkcyjno
Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce i:
1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
10 000 zł 00 gr.
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z
siedzibą w Sokółce tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 984, 1047 i 1473 oraz z 2014 r., poz. 423, 768, 811,
915, 1146 i 1232) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Warszawie.
Przewodniczący:
……………………
Sygn. akt KIO 2479/14
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Centralne Biuro Antykorupcyjne z siedzibą w Warszawie
prowadzi w
trybie przetargu ograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.)
(zwanej dalej również „ustawą Pzp”), postępowanie o udzielenie zamówienia pn:
Przebudowa obiektu Delegatury CBA w Białymstoku przy ul. Gen. Władysława Andersa 46B.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Wykonawca - Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z
o.o. z siedzibą w Sokółce (zwany dalej: „Odwołującym”)
w dniu 25 listopada 2014 r. (data
wpływu do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej) złożył odwołanie na czynność odrzucenia
jego oferty z postępowania na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, z uwagi na jej
niezgodność z Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia (dalej zwanej: „SIWZ”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu w odwołaniu naruszenie art. 7 ust. 1 , 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Pzp oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp. W ocenie Odwołującego w SIWZ
Zamawiający wskazał alternatywny sposób sporządzania przez wykonawców ubiegających
się o przedmiotowe zamówienie publiczne, kosztorysu ofertowego. Wykonawcy mogli albo
przedłożyć wraz z ofertą kosztorys ofertowy sporządzony „metodą uproszczoną” wraz z
kalkulacjami cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto wskazanych w
kosztorysie ofertowym, albo kosztorys sporządzony metodą szczegółową w oparciu o
załączone do SIWZ przedmiary. W jego ocenie Odwołujący zdecydował się na wybór
pierwszej możliwości składając wraz z ofertą kosztorys ofertowy sporządzony „metodą
uproszczoną” wraz z kalkulacją cen jednostkowych. Według Odwołującego kalkulację cen
jednostkowych poszczególnych rodzajów robót, można wywieść z informacji zawartych w
dołączonych do oferty stronach tytułowych kosztorysów ofertowych. Ponadto do każdego
kosztorysu zestawienia zastosowanych materiałów jak również załączono płytę CD z
kosztorysami w formacie ath.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu:
1.
unieważnienia jego decyzji o wyborze jako najkorzystniejszej w przedmiotowym
postępowaniu o zamówienie publiczne oferty wykonawcy Przedsiębiorstwa Produkcyjno-
Usługowego „MARK-BUD” Sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku;
2.
unieważnienia decyzji Zamawiającego o odrzuceniu w przedmiotowym postępowaniu o
zamówienie publiczne oferty Odwołującego;
3.
dokonania w przedmiotowym postępowaniu o zamówienie publiczne, ponownej
czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej zgodnie z przepisami
ustawy Pzp i treścią SIWZ.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności treść ogłoszenia o zamówieniu oraz
postanowienia SIWZ, ofertę wykonawcy: Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo-
Handlowego „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce jak również oświadczenia i
stanowiska stron oraz uczestnika postępowania złożone w trakcie rozprawy, skład
orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje:
Odwołanie, wobec nie stwierdzenia na posiedzeniu niejawnym braków formalnych
oraz w związku z uiszczeniem przez Odwołującego wpisu, podlega rozpoznaniu.
Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący przekazał Zamawiającemu kopię niniejszego
odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do korzystania
ze środków ochrony prawnej, o których stanowi przepis art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła również, że wezwanie do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym
miało miejsce w dniu 26 listopada 2014 r.
Izba potwierdziła skuteczność przystąpienia do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego wykonawcy: Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego „MARK-
BUD” Sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku (zwanego dalej również: „Przystępującym MARK-
BUD”) zgłaszającego przystąpienie w dniu 28 listopada 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest „Przebudowa obiektu Delegatury CBA w Białymstoku
przy ul. Gen. Władysława Andersa 46B".
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawierała, między innymi, następujące
postanowienia:
VI. Wykaz oświadczeń lub dokumentów, jakie mają dostarczyć wykonawcy
1. wypełniony Formularz ofertowy (zalecaną treść formularza zawiera załącznik nr 1 do
SIWZ).
2. kosztorys ofertowy sporządzony metodą uproszczoną, w oparciu o załączone do SIWZ
przedmiary (wraz z kalkulacjami cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto -
wykazanych w kosztorysie ofertowym (Zamawiający zamiast przedstawienia kosztorysu
sporządzonego metodą uproszczoną wraz załączoną kalkulacją cen jednostkowych
poszczególnych rodzajów robót, dopuszcza złożenie kosztorysu sporządzonego metodą
szczegółową w oparciu o załączone do SIWZ przedmiary);
3. wykazy:
- zestawienie materiałów, w tym urządzeń i zestawienie sprzętu w ujęciu rodzajowym,
ilościowym i wartościowym;
4. kosztorys ofertowy w formie elektronicznej zapisany w formacie ath. (płyta CD
stanowiąca materiał pomocniczy).
XII. Opis sposobu obliczania ceny ofertowej oraz informacja o walucie, w jakiej będą
prowadzone rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą:
1. Przez łączną cenę oferty brutto należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1
ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. 2014 r., poz.
915).
2. Cena oferty stanowi cenę kosztorysową. Tak obliczona cena musi obejmować wszelkie
koszty poniesione przez Wykonawcę, w tym wycenę robót budowlanych wynikającą
bezpośrednio z kosztorysu ofertowego oraz podatek VAT.
3. Kosztorys ofertowy należy sporządzić metodą uproszczoną (Zamawiający dopuszcza
możliwość sporządzenia kosztorysu metodą szczegółową) na podstawie przedmiarów robót,
które stanowią załączniki do SIWZ.
4. Wykonawca zobowiązany jest do określenia wartości wszystkich pozycji występujących w
przedmiarze robót.
5. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić zmian do przedmiaru robót i kosztorysu
ofertowego.
6.
Wszystkie wartości określone w kosztorysie ofertowym należy określić w złotych
polskich z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.
7. Rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą dokonywane będą w złotych polskich.
8. Kalkulacje
szczegółowe
cen
jednostkowych
obliczane
wg
formuły:
C
k
= Ʃ L*(n*c+Kpj+Zj)+P
v
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Ck - cenę kosztorysową obiektów lub robót budowlanych,
L - ilość ustalonych jednostek przedmiarowych robót dla przyjętego poziomu agregacji,
n -jednostkowe nakłady rzeczowe,
c - ceny jednostkowe czynników produkcji,
Kpj - koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową robót,
Zj - zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową robót,
P
v
- podatek od towarów i usług (VAT).
Postanowienia wzoru umowy:
§1
1. Zamawiający zleca, a Wykonawca przyjmuje do wykonania przebudowę obiektu
Delegatury Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Białymstoku przy ulicy Gen. Władysława
Andersa 46B wraz z niezbędnymi pracami towarzyszącymi z wykorzystaniem materiałów
Wykonawcy, zgodnie z opisem technicznym - „Projektem budowlanym i wykonawczym"
stanowiącym załącznik nr 1 do umowy, „Specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru
robót budowlanych" stanowiącymi załącznik nr 2 do umowy oraz kosztorysem ofertowym
Wykonawcy stanowiącym załącznik nr 3 do umowy.
2. Przedmiotem umowy, poza robotami ujętymi w kosztorysie ofertowym objęte są:
a) roboty budowlane przewidziane w projekcie budowlanym i wykonawczym, a
nie wyszczególnione w przedmiarach robót,
b) roboty zamienne w stosunku do robót przewidzianych w dokumentacji technicznej.
3. Przedmiot umowy nie obejmuje:
a) nieprzewidzianych robót dodatkowych wykraczających poza określony w ust. 2 lit. a i b -
zamówienie dodatkowe,
b) wykonania robót objętych zamówieniem uzupełniającym.
4. Na wykonanie robót, o których mowa w ust. 2, Strony nie zawierają odrębnych umów na
podstawie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, a rozliczenie finansowe tych
robót następuje zgodnie z § 9 ust. 4 umowy.
5. Na wykonanie robót, o których mowa w ust. 3, Strony są zobowiązane zawrzeć odrębną
Umowę na podstawie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.
6. Strony uzgadniają, że realizacja umowy poza rokiem budżetowym 2014 uwarunkowana
będzie uzyskaniem przez Zamawiającego środków budżetowych w latach 2015, 2016, 2017
przeznaczonych na kontynuację realizacji przedmiotu niniejszej umowy.
7. W przypadku złożenia przez Zamawiającego pisemnego oświadczenia o braku środków
finansowych przeznaczonych na kontynuację realizacji niniejszej umowy w terminie
określonym w ust. 8 poniżej, Strony umowy dokonają stosownej modyfikacji treści umowy.
8. Zamawiający w przypadku wystąpienia przesłanek, o których mowa w ust. 7, przekaże
Wykonawcy pisemne oświadczenie nie później niż do dnia 28 lutego każdego roku
budżetowego.
§9
1. Strony ustalają za wykonanie przedmiotu umowy
wynagrodzenie kosztorysowe w
oparciu o
załączone do umowy kosztorysy ofertowe na kwotę netto: ....................................zł
(słownie:
.................................. 00/100), plus podatek VAT w stawce 23 % , tj. wynagrodzenie brutto
za
wykonanie umowy w wysokości ....................................... zł
.................................................................................................................. (słownie:
.............................................00/100), zgodnie ze złożoną ofertą, z zastrzeżeniem ust. 4.
2. Wartość wykonanych robót budowlanych i instalacyjnych zakresu podstawowego,
stanowiącego przedmiot umowy, określać będzie suma iloczynów ilości jednostek obmiaru
robót rzeczywiście wykonanych i odpowiednich cen jednostkowych zastosowanych w ofercie
Wykonawcy.
Zamawiający w toku postępowania o udzielenie zamówienia udzielał wykonawcom m. in.
odpowiedzi na zadawane pytania:
Pytanie nr 87
Zamawiający zastrzegł, że Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzać zmian do
przedmiarów robót i kosztorysu ofertowego. Czy oznacza to, że wykonawca nie może
zmieniać nakładów zużycia materiałów ilości roboczogodzin i pracy sprzętu, oraz
modyfikować nazw materiałów, łącznie z ich usuwaniem i dodawaniem w sytuacji gdy uznaże nie są wymagane lub nie zostały uwzględnione. Czy usunięcie chociażby jednego
materiału, lub jego dodanie, zmiana jego nazwy, zużycia, nakładów robocizny może
skutkować wykluczeniem oferty?
Odpowiedź
Zgodnie z zastrzeżeniem Zamawiającego zawartym w SIWZ, Oferent nie może zmieniać
nakładów: robocizny, zużycia materiałów, pracy sprzętu a tym samym kodu wyceny
wskazanych w przedmiarach. Kod wyceny określa technologię robót, nakłady jakie są
niezbędne do wykonania poszczególnego rodzaju prac. W celu nienaruszenia formuły
umożliwiającej
zapewnienie
parametru
porównywalności
ofert
składanych
przez
oferentów, Zamawiający podtrzymuje stanowisko w zakresie braku zgody na
samodzielne wprowadzanie zmian przez oferentów w zakresie przedmiarów jak i kodów
wyceny a w konsekwencji zmian nazwy materiałów, nakładów zużycia materiałów,
nakładów robocizny oraz rodzaju i norm czasu pracy sprzętu. Zgodnie z zasadami
swobodnego kształtowania ceny ofertowej przez oferentów, oferenci mają prawo do
takiego skonstruowania cen w zakresie i wysokości poszczególnych nakładów aby
zabezpieczały ich interes gospodarczy - bez potrzeby naruszania zapisów zawartych
udostępnionym przez Zamawiającego przedmiarze określającym nazwy, nakłady i normy'
zużycia. Wartości cenotwórcze poszczególnych nakładów udokumentują szczegółowe
kalkulacje cen jednostkowych, które zgodnie z warunkami SIWZ oferent załączy do
składanej oferty. W procedurze postępowania publicznego o wykonanie robót
budowlanych nie możliwe jest zaakceptowanie przez Zamawiającego elementu/
uznaniowości ze strony Oferenta w zakresie usuwania rodzajów materiałów, jeg
dodawania, zmian jego nazwy, zużycia, nakładów robocizny. W przypadku stwierdzeni
rażącego i istotnego błędu projektowego lub naruszenia zasad technologicznych w relacji'
przedmiar robót a projekt techniczny, Zamawiający dopuszcza możliwość dokonywania
korekt w ramach odrębnych procedur o ile Wykonawca robót dowiedzie zasadności, lecz
dopiero w fazie wykonawczej robót.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że zarówno Odwołujący: Przedsiębiorstwo
Produkcyjno Usługowo-Handlowe „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce jak również
wykonawca Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „MARK-BUD” Sp. z o.o. z siedzibą w
Białymstoku złożyli oferty w niniejszym postępowaniu.
Zamawiający w dniu 20 listopada 2014 r. dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty:
oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „MARK-BUD” Sp. z o.o. z
siedzibą w Białymstoku oraz odrzucił ofertę wykonawcy Przedsiębiorstwa Produkcyjno
Usługowo-Handlowego „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w Sokółce na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 2 ustawy Pzp z uwagi, iż w złożonej przez wykonawcę ofercie znajduje się jedynie
kosztorys ofertowy sporządzony metodą uproszczoną wraz z zestawieniem materiałów i
sprzętu, brak jest natomiast kalkulacji szczegółowej cen jednostkowych poszczególnych
rodzajów robót netto wskazanych w kosztorysie ofertowym – co jest niezgodne z zapisami
SIWZ.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, oświadczenia
i stanowiska stron oraz uczestnika postępowania przedstawione podczas rozprawy, Izba
uznała, iż odwołanie jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzut Odwołującego - postawiony Zamawiającemu w przedmiocie naruszenia art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp (niezgodności treści oferty z SIWZ) wobec przedstawionej
argumentacji - należy uznać za niezasadny.
Krajowa Izba Odwoławcza oceniając zarzut odrzucenia oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo-Handlowego „GENEO” Sp. z o.o. z siedzibą w
Sokółce z ww. postępowania - wzięła pod uwagę następujące okoliczności faktyczne oraz
prawne:
Po pierwsze należy zauważyć, że zgodnie z Rozdziałem XII pkt 2 SIWZ Zamawiający
przyjął, że cena oferty stanowi cenę kosztorysową. Powyższe konsekwentnie potwierdzały
postanowienia wzoru umowy m. in. zawarte w § 9 ust. 1. Ponadto kalkulacje szczegółowe
cen jednostkowych obliczane miały być zgodnie z przyjętym wzorem zawartym w pkt 7
Rozdziału XII SIWZ.
Ponadto zgodnie z postanowieniami Rozdziału VI kosztorys ofertowy sporządzony
metodą uproszczoną, w oparciu o załączone do SIWZ przedmiary miał zawierać kalkulacje
cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto - wykazanych w kosztorysie
ofertowym; Zamawiający zamiast przedstawienia kosztorysu sporządzonego metodą
uproszczoną wraz załączoną kalkulacją cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót,
dopuścił złożenie kosztorysu sporządzonego metodą szczegółową w oparciu o załączone do
SIWZ przedmiary.
Należy zauważyć, że z przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp wynika, iż
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Skład orzekający
Izby podziela utrwalony w doktrynie i orzecznictwie pogląd, iż zarówno treść SIWZ, jak i treść
oferty stanowią merytoryczne postanowienia oświadczeń woli odpowiednio: Zamawiającego,
który precyzuje swoje wymagania w SIWZ (wskazując jak ma wyglądać oferta i czego
wymaga), oraz wykonawcy, który składa ofertę według wymagań Zamawiającego w której
zobowiązuje się do wykonania świadczenia w razie wyboru złożonej przez siebie oferty jako
najkorzystniejszej. Wobec tego, co do zasady, to porównanie zaoferowanego przez
wykonawcę świadczenia z wymaganiami Zamawiającego zawartymi w SIWZ przesądzają o
tym, czy treść złożonej oferty odpowiada treści SIWZ – jest z nią zgodna.
Dodatkowo art. 82 ust. 3 ustawy Pzp zastrzega przy tym formę pisemną pod rygorem
nieważności dla oferty składanej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, a
zakres wymaganej treści oferty wynika z postanowień SIWZ, a zatem to Zamawiający
określa elementy, które są dla niego istotne – co zostało przez Zamawiającego określone w
Rozdziale VI pkt 2 SIWZ - i będą stanowiły podstawę do merytorycznej oceny zgodności
złożonych ofert z jego wymaganiami ujawnionymi w tym podstawowym dokumencie
postępowania.
W okolicznościach niniejszej sprawy w ocenie Krajowej Izby Odwoławczej treść
postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wskazuje, że istotnym dla
Zamawiającego – w przypadku sporządzenia przez wykonawcę kosztorysu ofertowego
metodą uproszczoną było załączenie również kalkulacji cen jednostkowych poszczególnych
rodzajów robót netto i miało ono istotne znaczenie w przedmiotowym postępowaniu,
zarówno dla porównywalności ofert złożonych, w celu dokonania ich oceny pod kątem
wyboru oferty najkorzystniejszej, jak i dla sposobu rozliczenia wykonanych robót na etapie
realizacji zamówienia. Zatem niezłożenie takiej kalkulacji – a jedynie jej domniemywanie ze
złożonych dokumentów powoduje, że oferta przewiduje inny zakres zamówienia, w związku
z pominięciem ww. kalkulacji, a złożone oferty nie byłyby porównywalne. Ponadto to
wykonawca – nie zaś Zamawiający, wbrew temu co twierdzi Odwołujący – zobowiązany jest
do rzetelnego przygotowania oferty, zgodnie z wymaganiami Zamawiającego; a
Zamawiający nie może domniemywać treści złożonej przez wykonawcę oferty.
Dodatkowo – nie można również podzielić stanowiska Odwołującego, że
Zamawiający w piśmie wskazującym na odrzucenie oferty Odwołującego (z dnia 20 listopada
2014 r.) nie zawarł podstaw faktycznych takiego odrzucenia. Zarówno zawarto w nim
uzasadnienie prawne – art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, jak również uzasadnienie faktyczne
wskazujące, że „w złożonej przez wykonawcę ofercie znajduje się jedynie kosztorys ofertowy
sporządzony metodą uproszczoną wraz z zestawieniem materiałów i sprzętu, brak jest
natomiast kalkulacji szczegółowej cen jednostkowych poszczególnych rodzajów robót netto
wskazanych w kosztorysie ofertowym” – co stanowiło merytoryczną treść złożonej oferty i w
konsekwencji powyższy brak spowodował jej niezgodność z SIWZ.
Konkludując Izba stwierdziła, że zarzuty podniesione przez Odwołującego nie
znajdują uzasadnienia w przedstawionym Izbie materiale dowodowym i biorąc pod rozwagę
całokształt okoliczności niniejszej sprawy Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia
przedmiotowego odwołania.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, na podstawie przepisu art. 192 ust. 1
ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania na
podstawie przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp, z uwzględnieniem przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
……………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
