rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-06-22
rok: 2012
data dokumentu: 2012-06-22
rok: 2012
sygnatury akt.:
KIO 1186/12
KIO 1186/12
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2012 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 czerwca 2012 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia Wielobranżowe
Przedsiębiorstwo Inwestycyjne „WUDIMEX” Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie,
42-200 Częstochowa, ul. Armii Krajowej 60/62 (pełnomocnik konsorcjum),
EKOCENTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług Ekologicznych Sp. z o.o. z siedzibąwe
Wrocławiu, 54-434 Wrocław w postępowaniu prowadzonym przez Miejski Zarząd Dróg
i Transportu w Częstochowie, 42-217 Częstochowa, ul. Popiełuszki 4/6,
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 czerwca 2012 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia Wielobranżowe
Przedsiębiorstwo Inwestycyjne „WUDIMEX” Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie,
42-200 Częstochowa, ul. Armii Krajowej 60/62 (pełnomocnik konsorcjum),
EKOCENTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług Ekologicznych Sp. z o.o. z siedzibąwe
Wrocławiu, 54-434 Wrocław w postępowaniu prowadzonym przez Miejski Zarząd Dróg
i Transportu w Częstochowie, 42-217 Częstochowa, ul. Popiełuszki 4/6,
orzeka:
1.uwzględnia odwołanie i nakazuje: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, ponowne badanie i ocenę ofert oraz odrzucenie oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR” z siedzibą w Lublińcu przy
ul. Częstochowskiej 6/4,
2.kosztami postępowania obciąża Miejski Zarząd Dróg i Transportu w Częstochowie,
42-217 Częstochowa, ul. Popiełuszki 4/6 i:
1.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia
Wielobranżowe
Przedsiębiorstwo Inwestycyjne „WUDIMEX” Sp. z o.o. z siedzibą
w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, ul.
Armii Krajowej 60/62
(pełnomocnik konsorcjum), EKOCENTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług
Ekologicznych Sp. z o.o. z siedzibąwe Wrocławiu, 54-434 Wrocław tytułem
wpisu od odwołania,
1.2.
zasądza od Miejskiego Zarządu Dróg i Transportu w Częstochowie,
42-217 Częstochowa, ul. Popiełuszki 4/6 na rzecz wykonawców wspólnie
ubiegających sięo udzielenie zamówienia Wielobranżowego Przedsiębiorstwa
Inwestycyjnego „WUDIMEX” Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie,
42-200 Częstochowa, ul. Armii Krajowej 60/62 (pełnomocnik konsorcjum)
i EKOCENTRUM – Wrocławskiego Ośrodka Usług Ekologicznych Sp. z o.o.
z siedzibąwe Wrocławiu, 54-434 Wrocław kwotę18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysiące tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącąkoszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Częstochowie.
Przewodniczący: ………...……
Sygn. akt: KIO 1186/12
U z a s a d n i e n i e
Miejski Zarząd Dróg i Transportu w Częstochowie, zwany dalej „zamawiającym”,
działając na podstawie przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawąPzp”,
prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na
„Świadczenie usług związanych z pełnieniem funkcji Inżyniera Kontraktu oraz nadzór i
rozliczenie robót przy realizacji Projektu pod nazwąBudowa Północnego Korytarza w
Częstochowie. Etap II od ulicyśw. Brata Alberta do ulicy Makuszyńskiego”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 29 lutego 2012 r., nr 2012/S 41-066958.
W dniu 28 maja 2012 r. (pismem z tej samej daty) zamawiający poinformował
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia, tj. Wielobranżowe
Przedsiębiorstwo Inwestycyjne „WUDIMEKS” Sp. z o.o. z siedzibąw Częstochowie i
EKOCEMTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług Ekologicznych Sp. z o.o. z siedzibąwe
Wrocławiu, zwanych dalej „odwołującym”, o wyborze oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „GRA-MAR” z siedzibąw Lublińcu, zwanego dalej „wykonawcąGRA-MAR”,
jako najkorzystniejszej.
W dniu 8 czerwca 2012 r. (pismem z dnia 5 czerwca 2012 r.) odwołujący wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu
6 czerwca 2012 r.) wobec czynności polegających na naruszeniu:
1.
art. 89 ust. 1 pkt 4) ustawy Pzp poprzez nie odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR
z powodu rażąco niskiej ceny;
2.
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez nie odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR z
powodu nie złożenia wyjaśnieńzaoferowanej ceny;
3.
art. 89 ust. 1 pkt 2 i art. 24 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 24 ust. 4 ustawy Pzp poprzez
nie odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR mimo jej niezgodności z SIWZ (ofertę
złożyło Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR" z siedzibąul. Częstochowska
6/4, 42-700 Lubliniec firma nie ujawniona w CEIDG a zaświadczenie z Zakładu
UbezpieczeńSpołecznych i urzędu skarbowego sąwystawione na GRATI IWONA).
Jednocześnie odwołujący wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania w całości,
2. unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
3. dokonanie ponownego badania i oceny ofert,
4. odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał m.in., iżzamawiający, działając na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wezwał wykonawcęGRA-MAR do złożenia wyjaśnień
dotyczących elementów ceny zawartej w ofercie mających wpływ na jej wysokość. W
odpowiedzi na powyższe wykonawca ten złożył pismo zawierające wyjaśnienie elementów
zaoferowanej ceny. Jednak informacje zawarte w przedmiotowym piśmie sąogólne i nie
poparteżadnymi wyliczeniami, kalkulacjami wyjściowymi, ocenąpracochłonności itp.
Zamawiający powinien uznać,że wykonawca GRA-MAR nie złożył wyjaśnieńi zastosować
tryb ustalony w art. 90 ust. 3 ustawy Pzp odrzucićofertętego wykonawcy.
Odnośnie drugiego zarzutu odwołujący podniósł, iżw przedmiotowym postępowaniu
ofertęzłożyło Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR" z siedzibąw Lublińcu - firma nie
ujawniona w CEIDG. Natomiast zaświadczenia z ZUS i urzędu skarbowego sąwystawione
na innąfirmęa mianowicie IwonęGrati, a tym samym nie potwierdzają,że składający ofertę
nie ma zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz czy nie zalega z
podatkiem. Fakt ten stanowi podstawędo wykluczenia tego wykonawcy i odrzucenia
złożonej przez niego oferty (art. 24 ust. 1 pkt 3 oraz art. 24 ust. 4 ustawy Pzp).
Uwzględniając dokumentacjęz przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, treśćogłoszenia o zamówieniu, treśćSIWZ, złożone oferty, jak
równieżbiorąc pod uwagęoświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas rozprawy,
skład orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iżnie została
wypełnionażadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak równieżstwierdziła,że wypełniono
przesłanki istnienia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iżodwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzut dotyczący naruszenia art. 90 ust. 3 i 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp
potwierdził się
Izba ustaliła, iżzamawiający wartośćszacunkowązamówienia ustalił w dniu
„02/02/2012 r.” na podstawie Zeszytu Sekocenbud nr 16/2009 (1125) zawierającego
wskaźniki cenowe na prace przygotowawcze, projektowe i obsługęinwestorskąkoszt
Inzyniera Kontraktu według wymagańFIDIC to 3,5 – 5,5% wartości robót budowlanych.
Zamawiający, podczas otwarcia ofert w dniu 16 kwietnia 2012 r., podał kwotę
650.000,00 zł brutto jako kwotę, którąprzeznaczył na sfinansowanie przedmiotowego
zamówienia.
Wykonawca GRA-MAR w złożonej ofercie zaoferował realizacjęcałości przedmiotu
zamówienia za cenęw wysokości 79.950,00 zł brutto (cena netto – 65.000,00 zł netto) (str. 3
oferty).
Pismem z dnia 8 maja 2012 r. zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp, celem ustalenia czy cena oferty wykonawcy GRA-MAR zawiera rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia wezwał tego wykonawcędo złożenia wyjaśnień
czy w cenie oferty zostały uwzględnione wszystkie wymagania określone we wskazanych
elementach objętych SIWZ oraz wszelkie koszty, jakie poniesie wykonawca z tytułu należytej
oraz zgodnej z obowiązującymi przepisami realizacji przedmiotu zamówienia. Jednocześnie
wskazując, iżprosi o uzasadnienie i wyjaśnienie wraz z odpowiednimi kalkulacjami.
Wykonawca GRA-MAR, pismem z dnia 14 maja 2012 r., oświadczył m.in., iżw
zaoferowanej cenie uwzględnił minimalny zysk, a wskazany w ofercie personel, stanowiący
zespół nadzoru inwestorskiego składa sięz osób mieszkających w obrębie przedmiotowej
inwestycji, w związku z czym do kwoty usługi nie wliczono kosztów delegacji, czy tez
zakwaterowania pracowników. Każdy z inspektorów posiada własnyśrodek transportu, a
także dysponuje urządzeniem telekomunikacyjnym, zestawem komputerowym i aparatem
cyfrowym.
W dniu 28 maja 2012 r. zamawiający dokonał wyboru oferty wykonawcy GRA-MAR
jako najkorzystniejszej.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp „zmawiający odrzuca ofertęwykonawcy (...) jeżeli
dokonana ocena wyjaśnieńwraz z dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta zawiera
rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia”. Z powyższego więc wynika, iż
wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnieńw zakresie rażąco niskiej ceny powinien
wykazaćco spowodowało obniżenie ceny oraz w jakim stopniu wskazane przez niego
elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak równieżprzedstawićdowody na potwierdzenie
zaistnienia podnoszonych okoliczności.
Zamawiający na realizacjętego zamówienia – jak wynika z protokołu postępowania
(druk ZP-1) - przeznaczył kwotę650.000,00 zł brutto. Jednak faktycznąkwotętego
zamówienia, jak następnie podniósł zamawiający na rozprawie, należy odnieśćdo kwoty
robót, dla których to ma byćświadczona usługa związana z pełnieniem funkcji Inżyniera
Kontraktu, a więc około 18.000.000,00 zł (to bowiem ta właśnie kwota stanowi kwotę
zaoferowanąprzez wykonawcę, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza w
postępowaniu na realizacjęrobót, na których ma byćświadczona przedmiotowa usługa).
Zamawiający, co jest bezsporne, powziął wątpliwości co do cen (pięciu z najniższych
cenowo ofert), w tym najniższej z zaoferowanych cen, tj. ceny wykonawcy GRA-MAR.
Wykonawca ten za realizacjęprzedmiotu zamówienia zaoferował bowiem kwotęnetto w
wysokości 65.000,00 zł oraz kwotębrutto w wysokości 79.950,00 zł. I niewątpliwie cena ta
znacznie odbiega nie tylko od pierwotnie oszacowanej kwoty zamówienia, ale także od
wartości kwot zaoferowanych w tym postępowaniu przez innych wykonawców (232.545,77 zł
brutto; 334.560,00 zł brutto; 487.178,40 zł brutto; 525.210,00 zł brutto i kwoty wyższe).Żaden z pozostałych wykonawców nie zaoferował ceny zbliżonej do ceny zaoferowanej
przez wykonawcęGRA-MAR. Niemniej jednak nawet cena odbiegająca od szacunkowej
wartości zamówienia, czy nawet cen innych wykonawców nie musi byćcenąrażąco niskąo
ile wezwany do wyjaśnieńwykonawca jest w stanie udowodnićprawdziwośćpodanych w
ofercie elementów cenotwórczych. To bowiem wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny zobowiązany jest wskazaćco spowodowało obniżenie ceny,
jak równieżw jakim stopniu wskazany czynnik wpłynął na jej obniżenie. Udzielone
wyjaśnienia mająbowiem potwierdzić, iżzłożona oferta jest rzetelnie przygotowana, a cena
prawidłowo oszacowana. Tymczasem wykonawca GRA-MAR udzielił tak ogólnikowych
wyjaśnień, iżmogłyby one dotyczyćniemal każdego dowolnie wybranego postępowania. W
swojej kalkulacji uwzględnił zysk, niemniej jednak – jak sam zresztąpodniósł – jest to zysk
minimalny (4.950,00 zł), stwierdzając następnie, iż„dużąwartościąsądla niego referencje,
które może uzyskaćza dobrze wykonanąusługę”. Wynagrodzenie jego personelu
ukształtowano w porozumieniu z osobami zainteresowanymi, jednocześnie przyjmując iż
czas pracy osób wchodzących w skład zespołu nadzoru dopasowany będzie do realnego
czasu pracy wykonawcy robót. A ponadto „do kwoty tej nie wliczono kosztów delegacji, czy
teżzakwaterowania pracowników”, gdyżosoby te mieszkająw obrębie inwestycji i „każdy z
inspektorów posiada własnyśrodek transportu, a także dysponuje urządzeniem
telekomunikacyjnym, zestawem komputerowym i aparatem cyfrowym”. Wykonawca ten nie
przedstawił jednakżadnych dowodów potwierdzających te okoliczności. Istotnie złożył on
wyjaśnienia, niemniej jednak zamawiający był zobowiązany dokonaćich oceny, a przede
wszystkim powinien był ustalić, czy mająone charakter czynników obiektywnych, sąspójne i
dostatecznie wyjaśniająpowstałe wątpliwości. Niedostateczne wyjaśnienia stanowiąbowiem
podstawęodrzucenia oferty, gdyżsame wyjaśnienia, a tym bardziej zawierające
niekonkretne i ogólnikowe stwierdzenia, a takich w niniejszym stanie faktycznym użył
wykonawca GRA-MAR, można uznaćza niezłożone (stanowisko takie zawarł SO w
Częstochowie w wyroku z dnia 12 sierpnia 2005 r., sygn. akt VI Ca 464/05) ponieważto na
wykonawcy spoczywa obowiązek złożenia wyczerpujących wyjaśnień.
Zamawiający, dokonując oceny wyjaśnieńwykonawcy (w oparciu o art. 90 ust. 2
ustawy Pzp) bierze pod uwagęobiektywne czynniki, w szczególności oszczędnośćmetody
wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowe sprzyjając warunki
wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalnośćprojektu wykonawcy oraz
wpływ pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. Zamawiający może
więc uznaćza właściwy taki sposób ukształtowania ceny, który wynika z powodów o
obiektywnym charakterze, a za takie uznaćnależy czynniki wskazane w art. 90 ust. 2 ustawy
Pzp, a których to wykonawca GRA-MAR niewątpliwie nie wskazał. Oczywiście mogąbyći
inne czynniki o ile zostanąwskazane przez wezwanego do złożenia wyjaśnieńwykonawcę, o
ile rzeczywiście wpłynęły na wysokośćzaoferowanej ceny. Takich czynników wykonawca
GRA-MAR niewątpliwie nie przedstawił. Natomiast to zamawiający, w sposób
nieuprawniony, dokonał oceny wyjaśnieńtego wykonawcy i to nie tylko w oparciu o ich treść,
ale także w oparciu o całądokumentacjępostępowania (wszystkie dokumenty pochodzące
od wykonawcy GRA-MAR). Podstawąoceny w tym trybie sąbowiem tylko i wyłącznie
wyjaśnienia udzielone przez wykonawcęwezwanego do ich złożenia. Rolązamawiającego
nie jest poszukiwanie argumentów potwierdzających stanowisko danego wykonawcy, ale ich
rzetelna ocena. Złożenie szczegółowych wyjaśnieńjest bowiem obowiązkiem wykonawcy.
Zaśzamawiający nie może z ich treści wywodzićokoliczności, które nie zostały tam podane.
W oparciu o powyższe należy więc stwierdzić, iżwykonawca GRA-MAR mimo,
wezwania do złożenia wyjaśnieńw zakresie rażąco niskiej ceny w sposób nie budzącyżadnych wątpliwości nie wykazał, iżzaoferowana przez niego cena nie jest cenąrażąco
niską, mimo iżto wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnieńw zakresie rażąco niskiej ceny
powinien przedstawićdowody na brak zaistnienia okoliczności wystąpienia rażąco niskiej
ceny. W niniejszym stanie faktycznym ocena wyjaśnieńzłożonych przez odwołującego
prowadzi do uznania,że oferta tego wykonawcy zawiera rażąco niskącenęw stosunku do
przedmiotu zamówienia. Tym samym zarzut ten potwierdził się.
Zarzut dotyczący naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 i art. 24 ust. 1 pkt 3 w zw. z art.
24 ust. 4 ustawy Pzp nie potwierdził się.
Izba ustaliła, iż– jak wynika z ze strony tytułowej, jak i formularza „Oferta”,
stanowiącego załącznik nr 7 do SIWZ (str. 3 oferty) – ofertęw przedmiotowym postępowaniu
złożyło
„Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe
„GRA-MAR”,
42-700
Lubliniec,
ulica
Częstochowska 6/4”. Oświadczenia, w imieniu wykonawcy składała „P.W. GRA-MAR
Właściciel mgr Iwona Grati”.
W załączeniu do oferty wykonawca ten złożył „aktualny odpis z właściwego rejestru
lub oświadczenie” – wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
Rzeczpospolitej Polskiej [www.firma.gov.pl], w treści którego w rubryce wskazującej „firma
przedsiębiorcy” wpisano „Iwona GRATI”.
Pismem z dnia 10 maja 2012 r. zamawiający wezwał wykonawcęGRA-MAR m.in. „do
wyjaśnienia dlaczego Pani Iwona Grati złożyła ofertępod nazwąfirmy Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „GRA-MAR”, która to nazwa nie została ujawniona w Centralnej Ewidencji i
Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej?”. Jako termin złożenia
wymaganych wyjaśnień, jak i dostarczenia stosownych oświadczeńi dokumentów
zamawiający wskazał 18 maja 2012 r.
W dniu 13 maja 2012 r. wpłynął do zamawiającego wydruk z Centralnej Ewidencji i
Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej, w treści którego w rubryce
wskazującej „firma przedsiębiorcy” wpisano „Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR”
Iwona GRATI”, a także wskazano szerszy w stosunku do dokumentu pierwotnie złożonego
zakres prowadzonej działalności gospodarczej.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Niewątpliwym jest, iżw niniejszym stanie faktycznym mamy do czynienia z osobą
fizyczną(IwonąGrati) prowadzącądziałalnośćgospodarczą, która zobowiązana jest –
zgodnie z obowiązującymi przepisami – do składania właściwym organom skarbowym i
ubezpieczeniowym odpowiednich dokumentów. I takie dokumenty zostały wraz z ofertą
złożone. Istotnie w treści oferty brak było dokumentu, z którego wynikałoby, iżIwona Grati
prowadzi działalnośćgospodarcząpod firmąPrzedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR”,
a – jak wynika z formularza oferty – to ta właśnie firma złożyła ofertę. Jednak w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp – w odpowiedzi na prawidłowe wezwanie zamawiającego – złożony został
wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej
Polskiej, w treści którego w rubryce wskazującej „firma przedsiębiorcy” wpisano
„Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR” Iwona GRATI”, Dokument ten zawiera
ponadto rozszerzony zakres prowadzonej działalności, a więc obejmujący także zakres tego
zamówienia, jak równieżdatęrozpoczęcia działalności, która jest zgodna z datązawartąna
pierwotnie złożonym dokumencie. Dlatego teżIzba uznała, iżzarzut ten nie potwierdził się.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz
§ 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do
wyniku postępowania, uwzględniając koszty wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w
wysokości 3.600,00 zł, stosownie do faktury złożonej do akt sprawy.
Przewodniczący: ……………
1.uwzględnia odwołanie i nakazuje: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, ponowne badanie i ocenę ofert oraz odrzucenie oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR” z siedzibą w Lublińcu przy
ul. Częstochowskiej 6/4,
2.kosztami postępowania obciąża Miejski Zarząd Dróg i Transportu w Częstochowie,
42-217 Częstochowa, ul. Popiełuszki 4/6 i:
1.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia
Wielobranżowe
Przedsiębiorstwo Inwestycyjne „WUDIMEX” Sp. z o.o. z siedzibą
w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, ul.
Armii Krajowej 60/62
(pełnomocnik konsorcjum), EKOCENTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług
Ekologicznych Sp. z o.o. z siedzibąwe Wrocławiu, 54-434 Wrocław tytułem
wpisu od odwołania,
1.2.
zasądza od Miejskiego Zarządu Dróg i Transportu w Częstochowie,
42-217 Częstochowa, ul. Popiełuszki 4/6 na rzecz wykonawców wspólnie
ubiegających sięo udzielenie zamówienia Wielobranżowego Przedsiębiorstwa
Inwestycyjnego „WUDIMEX” Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie,
42-200 Częstochowa, ul. Armii Krajowej 60/62 (pełnomocnik konsorcjum)
i EKOCENTRUM – Wrocławskiego Ośrodka Usług Ekologicznych Sp. z o.o.
z siedzibąwe Wrocławiu, 54-434 Wrocław kwotę18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysiące tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącąkoszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Częstochowie.
Przewodniczący: ………...……
Sygn. akt: KIO 1186/12
U z a s a d n i e n i e
Miejski Zarząd Dróg i Transportu w Częstochowie, zwany dalej „zamawiającym”,
działając na podstawie przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawąPzp”,
prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na
„Świadczenie usług związanych z pełnieniem funkcji Inżyniera Kontraktu oraz nadzór i
rozliczenie robót przy realizacji Projektu pod nazwąBudowa Północnego Korytarza w
Częstochowie. Etap II od ulicyśw. Brata Alberta do ulicy Makuszyńskiego”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 29 lutego 2012 r., nr 2012/S 41-066958.
W dniu 28 maja 2012 r. (pismem z tej samej daty) zamawiający poinformował
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia, tj. Wielobranżowe
Przedsiębiorstwo Inwestycyjne „WUDIMEKS” Sp. z o.o. z siedzibąw Częstochowie i
EKOCEMTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług Ekologicznych Sp. z o.o. z siedzibąwe
Wrocławiu, zwanych dalej „odwołującym”, o wyborze oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „GRA-MAR” z siedzibąw Lublińcu, zwanego dalej „wykonawcąGRA-MAR”,
jako najkorzystniejszej.
W dniu 8 czerwca 2012 r. (pismem z dnia 5 czerwca 2012 r.) odwołujący wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu
6 czerwca 2012 r.) wobec czynności polegających na naruszeniu:
1.
art. 89 ust. 1 pkt 4) ustawy Pzp poprzez nie odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR
z powodu rażąco niskiej ceny;
2.
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez nie odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR z
powodu nie złożenia wyjaśnieńzaoferowanej ceny;
3.
art. 89 ust. 1 pkt 2 i art. 24 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 24 ust. 4 ustawy Pzp poprzez
nie odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR mimo jej niezgodności z SIWZ (ofertę
złożyło Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR" z siedzibąul. Częstochowska
6/4, 42-700 Lubliniec firma nie ujawniona w CEIDG a zaświadczenie z Zakładu
UbezpieczeńSpołecznych i urzędu skarbowego sąwystawione na GRATI IWONA).
Jednocześnie odwołujący wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania w całości,
2. unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
3. dokonanie ponownego badania i oceny ofert,
4. odrzucenie oferty wykonawcy GRA-MAR
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał m.in., iżzamawiający, działając na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wezwał wykonawcęGRA-MAR do złożenia wyjaśnień
dotyczących elementów ceny zawartej w ofercie mających wpływ na jej wysokość. W
odpowiedzi na powyższe wykonawca ten złożył pismo zawierające wyjaśnienie elementów
zaoferowanej ceny. Jednak informacje zawarte w przedmiotowym piśmie sąogólne i nie
poparteżadnymi wyliczeniami, kalkulacjami wyjściowymi, ocenąpracochłonności itp.
Zamawiający powinien uznać,że wykonawca GRA-MAR nie złożył wyjaśnieńi zastosować
tryb ustalony w art. 90 ust. 3 ustawy Pzp odrzucićofertętego wykonawcy.
Odnośnie drugiego zarzutu odwołujący podniósł, iżw przedmiotowym postępowaniu
ofertęzłożyło Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR" z siedzibąw Lublińcu - firma nie
ujawniona w CEIDG. Natomiast zaświadczenia z ZUS i urzędu skarbowego sąwystawione
na innąfirmęa mianowicie IwonęGrati, a tym samym nie potwierdzają,że składający ofertę
nie ma zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz czy nie zalega z
podatkiem. Fakt ten stanowi podstawędo wykluczenia tego wykonawcy i odrzucenia
złożonej przez niego oferty (art. 24 ust. 1 pkt 3 oraz art. 24 ust. 4 ustawy Pzp).
Uwzględniając dokumentacjęz przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, treśćogłoszenia o zamówieniu, treśćSIWZ, złożone oferty, jak
równieżbiorąc pod uwagęoświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas rozprawy,
skład orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iżnie została
wypełnionażadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak równieżstwierdziła,że wypełniono
przesłanki istnienia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iżodwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzut dotyczący naruszenia art. 90 ust. 3 i 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp
potwierdził się
Izba ustaliła, iżzamawiający wartośćszacunkowązamówienia ustalił w dniu
„02/02/2012 r.” na podstawie Zeszytu Sekocenbud nr 16/2009 (1125) zawierającego
wskaźniki cenowe na prace przygotowawcze, projektowe i obsługęinwestorskąkoszt
Inzyniera Kontraktu według wymagańFIDIC to 3,5 – 5,5% wartości robót budowlanych.
Zamawiający, podczas otwarcia ofert w dniu 16 kwietnia 2012 r., podał kwotę
650.000,00 zł brutto jako kwotę, którąprzeznaczył na sfinansowanie przedmiotowego
zamówienia.
Wykonawca GRA-MAR w złożonej ofercie zaoferował realizacjęcałości przedmiotu
zamówienia za cenęw wysokości 79.950,00 zł brutto (cena netto – 65.000,00 zł netto) (str. 3
oferty).
Pismem z dnia 8 maja 2012 r. zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp, celem ustalenia czy cena oferty wykonawcy GRA-MAR zawiera rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia wezwał tego wykonawcędo złożenia wyjaśnień
czy w cenie oferty zostały uwzględnione wszystkie wymagania określone we wskazanych
elementach objętych SIWZ oraz wszelkie koszty, jakie poniesie wykonawca z tytułu należytej
oraz zgodnej z obowiązującymi przepisami realizacji przedmiotu zamówienia. Jednocześnie
wskazując, iżprosi o uzasadnienie i wyjaśnienie wraz z odpowiednimi kalkulacjami.
Wykonawca GRA-MAR, pismem z dnia 14 maja 2012 r., oświadczył m.in., iżw
zaoferowanej cenie uwzględnił minimalny zysk, a wskazany w ofercie personel, stanowiący
zespół nadzoru inwestorskiego składa sięz osób mieszkających w obrębie przedmiotowej
inwestycji, w związku z czym do kwoty usługi nie wliczono kosztów delegacji, czy tez
zakwaterowania pracowników. Każdy z inspektorów posiada własnyśrodek transportu, a
także dysponuje urządzeniem telekomunikacyjnym, zestawem komputerowym i aparatem
cyfrowym.
W dniu 28 maja 2012 r. zamawiający dokonał wyboru oferty wykonawcy GRA-MAR
jako najkorzystniejszej.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp „zmawiający odrzuca ofertęwykonawcy (...) jeżeli
dokonana ocena wyjaśnieńwraz z dostarczonymi dowodami potwierdza,że oferta zawiera
rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia”. Z powyższego więc wynika, iż
wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnieńw zakresie rażąco niskiej ceny powinien
wykazaćco spowodowało obniżenie ceny oraz w jakim stopniu wskazane przez niego
elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak równieżprzedstawićdowody na potwierdzenie
zaistnienia podnoszonych okoliczności.
Zamawiający na realizacjętego zamówienia – jak wynika z protokołu postępowania
(druk ZP-1) - przeznaczył kwotę650.000,00 zł brutto. Jednak faktycznąkwotętego
zamówienia, jak następnie podniósł zamawiający na rozprawie, należy odnieśćdo kwoty
robót, dla których to ma byćświadczona usługa związana z pełnieniem funkcji Inżyniera
Kontraktu, a więc około 18.000.000,00 zł (to bowiem ta właśnie kwota stanowi kwotę
zaoferowanąprzez wykonawcę, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza w
postępowaniu na realizacjęrobót, na których ma byćświadczona przedmiotowa usługa).
Zamawiający, co jest bezsporne, powziął wątpliwości co do cen (pięciu z najniższych
cenowo ofert), w tym najniższej z zaoferowanych cen, tj. ceny wykonawcy GRA-MAR.
Wykonawca ten za realizacjęprzedmiotu zamówienia zaoferował bowiem kwotęnetto w
wysokości 65.000,00 zł oraz kwotębrutto w wysokości 79.950,00 zł. I niewątpliwie cena ta
znacznie odbiega nie tylko od pierwotnie oszacowanej kwoty zamówienia, ale także od
wartości kwot zaoferowanych w tym postępowaniu przez innych wykonawców (232.545,77 zł
brutto; 334.560,00 zł brutto; 487.178,40 zł brutto; 525.210,00 zł brutto i kwoty wyższe).Żaden z pozostałych wykonawców nie zaoferował ceny zbliżonej do ceny zaoferowanej
przez wykonawcęGRA-MAR. Niemniej jednak nawet cena odbiegająca od szacunkowej
wartości zamówienia, czy nawet cen innych wykonawców nie musi byćcenąrażąco niskąo
ile wezwany do wyjaśnieńwykonawca jest w stanie udowodnićprawdziwośćpodanych w
ofercie elementów cenotwórczych. To bowiem wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny zobowiązany jest wskazaćco spowodowało obniżenie ceny,
jak równieżw jakim stopniu wskazany czynnik wpłynął na jej obniżenie. Udzielone
wyjaśnienia mająbowiem potwierdzić, iżzłożona oferta jest rzetelnie przygotowana, a cena
prawidłowo oszacowana. Tymczasem wykonawca GRA-MAR udzielił tak ogólnikowych
wyjaśnień, iżmogłyby one dotyczyćniemal każdego dowolnie wybranego postępowania. W
swojej kalkulacji uwzględnił zysk, niemniej jednak – jak sam zresztąpodniósł – jest to zysk
minimalny (4.950,00 zł), stwierdzając następnie, iż„dużąwartościąsądla niego referencje,
które może uzyskaćza dobrze wykonanąusługę”. Wynagrodzenie jego personelu
ukształtowano w porozumieniu z osobami zainteresowanymi, jednocześnie przyjmując iż
czas pracy osób wchodzących w skład zespołu nadzoru dopasowany będzie do realnego
czasu pracy wykonawcy robót. A ponadto „do kwoty tej nie wliczono kosztów delegacji, czy
teżzakwaterowania pracowników”, gdyżosoby te mieszkająw obrębie inwestycji i „każdy z
inspektorów posiada własnyśrodek transportu, a także dysponuje urządzeniem
telekomunikacyjnym, zestawem komputerowym i aparatem cyfrowym”. Wykonawca ten nie
przedstawił jednakżadnych dowodów potwierdzających te okoliczności. Istotnie złożył on
wyjaśnienia, niemniej jednak zamawiający był zobowiązany dokonaćich oceny, a przede
wszystkim powinien był ustalić, czy mająone charakter czynników obiektywnych, sąspójne i
dostatecznie wyjaśniająpowstałe wątpliwości. Niedostateczne wyjaśnienia stanowiąbowiem
podstawęodrzucenia oferty, gdyżsame wyjaśnienia, a tym bardziej zawierające
niekonkretne i ogólnikowe stwierdzenia, a takich w niniejszym stanie faktycznym użył
wykonawca GRA-MAR, można uznaćza niezłożone (stanowisko takie zawarł SO w
Częstochowie w wyroku z dnia 12 sierpnia 2005 r., sygn. akt VI Ca 464/05) ponieważto na
wykonawcy spoczywa obowiązek złożenia wyczerpujących wyjaśnień.
Zamawiający, dokonując oceny wyjaśnieńwykonawcy (w oparciu o art. 90 ust. 2
ustawy Pzp) bierze pod uwagęobiektywne czynniki, w szczególności oszczędnośćmetody
wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowe sprzyjając warunki
wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalnośćprojektu wykonawcy oraz
wpływ pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. Zamawiający może
więc uznaćza właściwy taki sposób ukształtowania ceny, który wynika z powodów o
obiektywnym charakterze, a za takie uznaćnależy czynniki wskazane w art. 90 ust. 2 ustawy
Pzp, a których to wykonawca GRA-MAR niewątpliwie nie wskazał. Oczywiście mogąbyći
inne czynniki o ile zostanąwskazane przez wezwanego do złożenia wyjaśnieńwykonawcę, o
ile rzeczywiście wpłynęły na wysokośćzaoferowanej ceny. Takich czynników wykonawca
GRA-MAR niewątpliwie nie przedstawił. Natomiast to zamawiający, w sposób
nieuprawniony, dokonał oceny wyjaśnieńtego wykonawcy i to nie tylko w oparciu o ich treść,
ale także w oparciu o całądokumentacjępostępowania (wszystkie dokumenty pochodzące
od wykonawcy GRA-MAR). Podstawąoceny w tym trybie sąbowiem tylko i wyłącznie
wyjaśnienia udzielone przez wykonawcęwezwanego do ich złożenia. Rolązamawiającego
nie jest poszukiwanie argumentów potwierdzających stanowisko danego wykonawcy, ale ich
rzetelna ocena. Złożenie szczegółowych wyjaśnieńjest bowiem obowiązkiem wykonawcy.
Zaśzamawiający nie może z ich treści wywodzićokoliczności, które nie zostały tam podane.
W oparciu o powyższe należy więc stwierdzić, iżwykonawca GRA-MAR mimo,
wezwania do złożenia wyjaśnieńw zakresie rażąco niskiej ceny w sposób nie budzącyżadnych wątpliwości nie wykazał, iżzaoferowana przez niego cena nie jest cenąrażąco
niską, mimo iżto wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnieńw zakresie rażąco niskiej ceny
powinien przedstawićdowody na brak zaistnienia okoliczności wystąpienia rażąco niskiej
ceny. W niniejszym stanie faktycznym ocena wyjaśnieńzłożonych przez odwołującego
prowadzi do uznania,że oferta tego wykonawcy zawiera rażąco niskącenęw stosunku do
przedmiotu zamówienia. Tym samym zarzut ten potwierdził się.
Zarzut dotyczący naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 i art. 24 ust. 1 pkt 3 w zw. z art.
24 ust. 4 ustawy Pzp nie potwierdził się.
Izba ustaliła, iż– jak wynika z ze strony tytułowej, jak i formularza „Oferta”,
stanowiącego załącznik nr 7 do SIWZ (str. 3 oferty) – ofertęw przedmiotowym postępowaniu
złożyło
„Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe
„GRA-MAR”,
42-700
Lubliniec,
ulica
Częstochowska 6/4”. Oświadczenia, w imieniu wykonawcy składała „P.W. GRA-MAR
Właściciel mgr Iwona Grati”.
W załączeniu do oferty wykonawca ten złożył „aktualny odpis z właściwego rejestru
lub oświadczenie” – wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
Rzeczpospolitej Polskiej [www.firma.gov.pl], w treści którego w rubryce wskazującej „firma
przedsiębiorcy” wpisano „Iwona GRATI”.
Pismem z dnia 10 maja 2012 r. zamawiający wezwał wykonawcęGRA-MAR m.in. „do
wyjaśnienia dlaczego Pani Iwona Grati złożyła ofertępod nazwąfirmy Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „GRA-MAR”, która to nazwa nie została ujawniona w Centralnej Ewidencji i
Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej?”. Jako termin złożenia
wymaganych wyjaśnień, jak i dostarczenia stosownych oświadczeńi dokumentów
zamawiający wskazał 18 maja 2012 r.
W dniu 13 maja 2012 r. wpłynął do zamawiającego wydruk z Centralnej Ewidencji i
Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej, w treści którego w rubryce
wskazującej „firma przedsiębiorcy” wpisano „Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR”
Iwona GRATI”, a także wskazano szerszy w stosunku do dokumentu pierwotnie złożonego
zakres prowadzonej działalności gospodarczej.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Niewątpliwym jest, iżw niniejszym stanie faktycznym mamy do czynienia z osobą
fizyczną(IwonąGrati) prowadzącądziałalnośćgospodarczą, która zobowiązana jest –
zgodnie z obowiązującymi przepisami – do składania właściwym organom skarbowym i
ubezpieczeniowym odpowiednich dokumentów. I takie dokumenty zostały wraz z ofertą
złożone. Istotnie w treści oferty brak było dokumentu, z którego wynikałoby, iżIwona Grati
prowadzi działalnośćgospodarcząpod firmąPrzedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR”,
a – jak wynika z formularza oferty – to ta właśnie firma złożyła ofertę. Jednak w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp – w odpowiedzi na prawidłowe wezwanie zamawiającego – złożony został
wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej
Polskiej, w treści którego w rubryce wskazującej „firma przedsiębiorcy” wpisano
„Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „GRA-MAR” Iwona GRATI”, Dokument ten zawiera
ponadto rozszerzony zakres prowadzonej działalności, a więc obejmujący także zakres tego
zamówienia, jak równieżdatęrozpoczęcia działalności, która jest zgodna z datązawartąna
pierwotnie złożonym dokumencie. Dlatego teżIzba uznała, iżzarzut ten nie potwierdził się.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz
§ 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do
wyniku postępowania, uwzględniając koszty wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w
wysokości 3.600,00 zł, stosownie do faktury złożonej do akt sprawy.
Przewodniczący: ……………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
