rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-06-04
rok: 2012
data dokumentu: 2012-06-04
rok: 2012
sygnatury akt.:
KIO 1029/12
KIO 1029/12
KIO 1031/12
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2012 r. w Warszawie odwołańwniesionych
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 maja 2012 r. przez Odwołujących:
A. MARVEL Sp. z o. o., ul.Żelazna 7, 90-332 Łódź(postępowanie sygn. akt KIO 1029/12),
B. Fleet Center Sp. z o.o., ul. 3 Maja 1/3, 93-408 Łódź(postępowanie sygn. akt
KIO 1031/12),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Wojewódzki Ośrodek Ruchu
Drogowego w Łodzi, ul. Smutna 28, 91-729 Łódź,
przy udziale Wykonawcy - Auto Broker Sp. z o.o., ul. Mełgiewska 10, 20-209 Lublin,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 1031/12, po stronie Odwołującego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 maja 2012 r. przez Odwołujących:
A. MARVEL Sp. z o. o., ul.Żelazna 7, 90-332 Łódź(postępowanie sygn. akt KIO 1029/12),
B. Fleet Center Sp. z o.o., ul. 3 Maja 1/3, 93-408 Łódź(postępowanie sygn. akt
KIO 1031/12),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Wojewódzki Ośrodek Ruchu
Drogowego w Łodzi, ul. Smutna 28, 91-729 Łódź,
przy udziale Wykonawcy - Auto Broker Sp. z o.o., ul. Mełgiewska 10, 20-209 Lublin,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 1031/12, po stronie Odwołującego
orzeka:
1. Uwzględnia oba odwołania i nakazuje Zamawiającemu powtórzenie badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Wojewódzki Ośrodek Ruchu
Drogowego w Łodzi, ul. Smutna 28, 91-729 Łódź, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15.000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczonąprzez Odwołujących: MARVEL
Sp. z o. o., ul.Żelazna 7, 90-332 Łódźoraz Fleet Center Sp. z o.o., ul. 3 Maja 1/3, 93-408
Łódź, tytułem wpisów od odwołań;
2.2. zasądza od Zamawiającego - Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Łodzi,
ul. Smutna 28, 91-729 Łódź, na rzecz Odwołujących: MARVEL Sp. z o. o., ul.Żelazna 7,
90-332 Łódźoraz Fleet Center Sp. z o.o., ul. 3 Maja 1/3, 93-408 Łódź, kwotęłącznie
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącąkoszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisów od odwołań.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Łodzi.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 1029/12 i 1031/12
U z a s a d n i e n i e
I. Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Łodzi (zwany dalej Zamawiającym), prowadzi
postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego na usługęnajmu bez limitu kilometrów,
nie więcej niż25 samochodów osobowych z pakietem ubezpieczeńOC AC i NNW,
Assistance przeznaczonych do egzaminowania na kat. B prawa jazdy – wraz z demontażem
i
montażem
urządzeń
rejestrujących
obraz
i
dźwięk
(stanowiących
własność
Zamawiającego).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie ZamówieńPublicznych
z dnia 10 kwietnia 2012 r., poz. 113346 i Zamawiający zamieścił specyfikacjęistotnych
warunków zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie
prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (t. j. – Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759;
dalej: Prawo zamówieńpublicznych).
W dniu 21 maja 2012 r. Marvel Sp. z o.o. (sygn. akt KIO 1029/12) i Fleet Center Sp.
z o.o. (sygn. akt KIO 1031/12), dalej zwani Odwołującymi, wnieśli odwołania, w których
zakwestionowali prawidłowośćodrzucenia własnych ofert z postępowania.
W postępowaniu odwoławczym sygn. akt KIO 1029/12 Odwołujący zarzucał
Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 89 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych, poprzez przyjęcie,że złożona przez
Zamawiającego oferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia;
2) art. 89 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówieńpublicznych, poprzez przyjęcie,że złożenie przez
Odwołującego oferty stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji mimo braku wykazania istnienia
przesłanek zaistnienia takiego czynu, a w szczególności przesłanki działania celu eliminacji
innych przedsiębiorców z rynku;
3) art. 90 ust. 2 i 3 Prawa zamówieńpublicznych poprzez uznanie,że zagwarantowana na
podstawie zawartej umowy z podmiotem trzecim cena nabycia pojazdu stanowiącego
uprzednio przedmiot najmu w ramach udzielanego zamówienia nie może byćobiektywnym
czynnikiem stanowiącym podstawędo ustalania wartości ceny ofertowej w stosunku do
przedmiotu zamówienia objętego niniejszym postępowaniem.
4) art. 91 ust. 1 oraz art. 93 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych, przez unieważnienie
postępowania pomimo,że oferta odwołującego jest ofertąnajkorzystniejsząi mieści się
w kwocie jakązamawiający przeznaczył na realizacjęzamówienia.
Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności odrzucenia oferty złożonej w postępowaniu przez Marvel sp.
z o.o. oraz
2.
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania;
3.
powtórzenia przez Zamawiającego czynności badania ofert z uwzględnieniem oferty
złożonej przez Marvel sp. z o.o. oferty w przedmiotowym postępowaniu oraz wyboru
najkorzystniejszej oferty.
Odwołujący uzasadniał podniesione przez siebie zarzuty następująco: W decyzji
o odrzuceniu oferty Odwołującego Zamawiający wskazał,że „złożone wyjaśnienia Wykonawcy
Marvel sp. z o.o. wskazująjednoznacznie, iżpokrycie kosztów realizacji usługi nie nastąpi
z kwoty, jakązaoferował Wykonawca Marvel sp. z o.o. w ofercie, lecz pokrycie kosztów
nastąpi z kwoty, jakąWykonawca uzyska z różnicy pomiędzy wartościąrezydualną
samochodu KIA Rio po 9-11 miesiącach eksploatacji, a cenązakupu nowego auta
zaproponowanąprzez producenta, pomniejszonąo rabat. Stwierdzenia wyrażone przez
Wykonawcę, wskazujące na fakt, iżwysokośćwartości rezydualnej samochodu spowoduje,że
końcowy wynik operacji będzie korzystny (…), nie mogąbyćuznane za właściwe.
W procedurze istotne bowiem sąrelacje kosztów do ceny, która przysługuje Wykonawcy za
wykonanieświadczenia". W związku z tym Zamawiający uznał,że złożona przez
Odwołującego oferta zawierała rażąco niskącenę, co stanowiło podstawędo jej odrzucenia
(ast. 89 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych). Następnie zaśZamawiający wskazał,że
„Nadto z uzyskanych wyjaśnieńwynika, iżWykonawca dopuścił sięczynu nieuczciwej
konkurencji w zakresie cen, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 pkt. 1 ustawy 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Definicja,
wyraźnie stanowi, iżczynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom
dostępu do rynku, w szczególności przez zaproponowanie cenyświadczenia, niższej niż
koszty jego wykonania, jakie faktycznie poniesie Wykonawca." To z kolei stanowiło odrębną
podstawędo odrzucenia oferty tj. art. 89 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówieńpublicznych.
Przedstawione przez Zamawiającego rozumowanie prowadzące do odrzucenia oferty
Odwołującego jest obarczone zdaniem Odwołującego licznymi błędami i brakiem zrozumienia
istoty sprawy, a także zasad funkcjonowania rynku wynajmu pojazdów samochodowych oraz
sposobu kalkulowania kosztów związanych z prowadzeniem takiego przedsięwzięcia.
Przede wszystkim w odwołaniu podnoszono,że w złożonych przez siebie
wyjaśnieniach Odwołujący nie odwoływał siędo kryteriów wartości rezydualnej pojazdów
objętych umową. Przez pojęcie wartości rezydualnej rozumiećnależy cenę, na jakąmoże
liczyćwłaściciel samochodu, sprzedając go po upływie założonego czasu eksploatacji.
W przedmiotowym postępowaniu Odwołujący w złożonych przez siebie wyjaśnieniach
wskazał,że „ze względu na wymagany w SIWZ okres wynajmu jednego pojazdu (od 9 do 11
miesięcy) oraz udzielonąprzez Importera prolongatęterminu płatności 365 dni (kopia
oświadczenia Importera w załączniku) Wykonawca Marvel w trakcie okresu wynajmu nie
przewiduje kosztów finansowania zakupu pojazdów. Zapłata do Importera nastąpi po
sprzedaży pojazdów po okresie wynajmu lecz nie później niżw 12 miesiącu. Wykonawca
w celu zapewnienia sprawnej odsprzedaży pojazdów użytych do wynajmu zawarł stosowną
umowęz firmąPHU ANCA (kopia umowy w załączniku), gwarantując sobie tym samym
zachowanie założonej ceny odsprzedaży ( 30 325,00 PLN netto co daje 37 299,75 PLN brutto
za sztukę) jak równieżterminu zapłaty (do 14 dni od daty wystawienia FV sprzedaży pojazdów
po okresie wynajmu)". Przedmiotowy stan rzeczy wskazuje zatem jednoznacznie,że
kalkulacja ceny sporządzona przez Odwołującego nie odwołuje siędo potencjalnych korzyści,
jakie mógłby on odnieśćw wyniku tzw. odsprzedaży pojazdów objętych umowa najmu
z WORD po zakończeniu okresu ich używania, ale do konkretnych kwot wynikających
z zawartych przez siebie uprzednio umów z konkretnym kontrahentem. Załączona do
wyjaśnieńumowa zawarta z PHU ANCA z siedzibąw Warszawie jednoznacznie wskazuje,że
Odwołującemu
przysługuje
prawo
do
złożenia
oświadczenia
o
charakterze
prawokształtującym, w następstwie którego dochodzi do zawarcia umowy zbycia pojazdu, na
mocy której Odwołujący uzyska konkretnie opisanąkwotętj. 30.325,00 zł z tytułu ceny
pojazdu. Złożone przez Odwołującego wyjaśnienia z dnia 7 maja 2012 r. spełniały powyższe
kryteria, Odwołujący oprócz wyjaśnieńzałączył stosowne dowody w postaci odpisów umów
cywilnoprawnych i ofert, z których wynikała kalkulacja przedłożonej ceny zaśZamawiający
odniósł sięjedynie do teoretycznych rozważańdotyczących wartości rezydualnej pojazdu. Jak
wskazuje KIO w wyroku z dnia 9 stycznia 2012 r. (sygn. akt KIO 2771/11) „Cenąrażąco niską
jest cena niepokrywająca wydatków wykonawcy związanych z realizacjązamówienia, cena
nierealna w relacji do cen rynkowych podobnych zamówień, cena niewiarygodna, oderwana
od realiów rynkowych, za którąwykonanie należyte zamówienia nie jest możliwe".
Jak wskazał Odwołujący, potwierdzając prawdziwośćtego twierdzenia przez
przedłożenie oświadczenia Kia Motors Polska sp. z o.o. z dnia 30 kwietnia 2012 r., podmiot
ten udzielił Odwołującemu rabatu na zakup pojazdu w wysokości 30% w stosunku do ceny
detalicznej, a ponadto udzielił mu odroczonego terminu płatności o długości 365 dni od dnia
wydania pojazdu. To zaśoznacza,że przez okres trwania umowy w odniesieniu do danego
pojazdu Odwołujący nie ponosiłbyżadnych ciężarów związanych z uiszczeniem ceny za
pojazd, zaśzapłata nastąpiłaby ostatecznie dopiero po uzyskaniu ceny z tytułu zbycia pojazdu
na rzecz PHU ANCA. Okres wynajmu pojazdu przez Zamawiającego miał wynosićmax. 11
miesięcy a następnie Odwołujący zbywał pojazd osobie trzeciej za co cena miała zostać
uzyskana w terminie 14 dni od wystawienia faktury VAT.
Odwołujący zatem podnosił,że wykazał szczególne korzystne warunki sprzyjające realizacji
niniejszego zamówienia (w omawianym przypadku warunki kupna pojazdu od importera -
wysokośćrabatu, odległośćterminu płatności a także zawarcie kontraktu z nabywcąpojazdu
po okresie jego najmu przez Zamawiającego).
W postępowaniu odwoławczym sygn. akt KIO 1031/12 Odwołujący zarzucał
Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1)
art. 89 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych poprzez sprzeczne z przepisami
prawa odrzucenie oferty Odwołującego jako zawierającej (rzekomo) rażąco niskącenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2)
art. 90 ust. 2 Prawa zamówieńpublicznych poprzez dokonanie przez Zamawiającego
sprzecznej z przepisami prawa oceny wyjaśnieńOdwołującego dotyczących elementów oferty
Odwołującego mających wpływ na wysokośćzaoferowanej ceny, w tym przede wszystkim
sprzeczne z przepisami prawa pominięcie przy dokonaniu przedmiotowej oceny wskazanych
w wyjaśnieniu Odwołującego obiektywnych czynników w postaci sprzyjających warunków
wykonywania zamówienia dostępnych dla Odwołującego;
3)
art. 90 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych poprzez sprzeczne z przepisami prawa
uznanie, iżzłożone przez Odwołującego wyjaśnienia dotyczące elementów oferty
Odwołującego, mających wpływ na wysokośćzaoferowanej ceny oraz dostarczone przez
Odwołującego dowody potwierdzają(rzekomo), iżoferta Odwołującego zawiera rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia; a w konsekwencji
4)
przeprowadzenie przetargu z rażącym naruszeniem Prawa zamówieńpublicznych,
w tym z rażącym naruszeniem art. 93 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych.
W związku z tym,że interes (w tym interes prawny) Odwołującego doznał jego
zdaniem oczywistego uszczerbku w wyniku uchybieńi naruszeńdokonanych przez
Zamawiającego, Odwołującyżądał:
1) unieważnienia czynności polegającej na odrzuceniu oferty Fleet Center Sp. z o.o.; oraz
2) ponownego - tym razem prawidłowego - dokonania oceny złożonych ofert i wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący uzasadniał swoje zarzuty następująco: zgodnie z treściązłożonych przez
Odwołującego wyjaśnień: „Jednostkowa cena pojazdu Suzuki Swift zaoferowana przez
Wykonawcęobejmuje wszystkie koszty, jakie poniesie Wykonawca w związku z realizacja
zamówienia i wynika z następującego wyliczenia:
a)
cena zakupu samochodu przez Wykonawcę(która to cena obejmuje także dodatkowe
wyposażenie wraz z robocizną, dostarczenie do Zamawiającego, załadunek i rozładunek,
ubezpieczenia i rejestrację, koszt przeglądów gwarancyjnych) - 24.199,00 zł brutto;
b)
cena wynajmu samochodu Zamawiającemu przez okres 12 miesięcy - 693,72 zł
brutto;
c)
zysk Wykonawcy na każdym samochodzie - 693,72 zł brutto;
W związku z powyższym podnosił,że zaoferowana Odwołującemu cena zakupu pojazdów
obejmuje nie tylko same pojazdy, ale także dodatkowe wyposażenie wraz z robocizna
(adaptacja, montażi demontażurządzeńrejestrujących obraz i dźwięk. oznakowanie pojazdu,
wymiana ogumienia), dostarczenie do Zamawiającego, załadunek i rozładunek,
ubezpieczenia i rejestrację, przeglądy, tj. wszystkie elementy wskazane w pkt 15.1.2. SIWZ,
w oparciu o które miała zostaćskalkulowana cena. Na dowód powyższych okoliczności
Odwołujący przedłożył ofertęzakupu przedmiotowych pojazdów otrzymanąod Folwark
Arkadiusz Grzywna, Wojciech Grzywna Sp. z o.o.;
Biorąc powyższe pod uwagęOdwołujący podnosił, iżjego zdaniem absurdalnym w tej sytuacji
jest twierdzenie Zamawiającego, iżdo odrzucenia oferty Odwołującego doszło, gdyż
Odwołujący „nie wykazał jak kształtująsięw jego przypadku koszty wykonania zamówieniaświadczenia niepieniężnego, których rodzaje Zamawiający wyszczególnił w pkt 15.1.2.
SIWZ". Oczywistym jest bowiem, co wynika i z wyjaśnieńOdwołującego i z treści
przedłożonej przez Odwołującego oferty zakupu pojazdów, iżOdwołujący przedmiotowych
kosztów nie będzie ponosił, gdyżwszystkie elementy wskazane w pkt 15.1.2. SIWZ objęte są
jużcena zakupu pojazdów;
W konsekwencji Odwołujący twierdził, iżbez znaczenia dla niniejszej sprawy
pozostaje przywołane przez Zamawiającego orzeczenie sygn. akt KIO 39/11 z dnia
19 stycznia 2011 roku, zgodnie z którym Zamawiający miał prawo oczekiwać,że złożone
wyjaśnienie wykaże jednoznacznie, iżpokrycie kosztów realizacji usługi nastąpi z kwoty, jaką
Wykonawca zaproponuje w swojej ofercie. Odwołujący, nabywając pojazd ze wszystkim
elementami wskazanymi w pkt 15.1.2. SIWZ, nie będzie jużbowiem ponosiłżadnych kosztów
realizacji usługi, a całośćkwoty czynszu stanowićbędzie jego zysk z tytułu najmu.
Odwołujący przypominał, iżogłoszony przez WORD przetarg dotyczy najmu 25 samochodów
osobowych. Oczywistym jest natomiast,że po upływie okresu najmu pojazdy te będąmogły
zostaćprzez Odwołującego zbyte, co może uczynićwykonanie zamówienia tym bardziej
atrakcyjnym ekonomicznie. Okolicznośćta stanowi jedynie dodatkowy element atrakcyjności
wykonania zamówienia dla Odwołującego (który wynegocjował z Przedsiębiorstwem
Handlowo Usługowym „MAT" Rafał Wojtaszek atrakcyjnąjednostkowącenęodsprzedaży
używanego pojazdu po 12 miesiącach, czego dowodem jest załączona do wyjaśnień
Odwołującego umowa przedwstępna sprzedaży w tym zakresie) i nie może wżaden sposób
powodowaćodrzucenia oferty Odwołującego na tej podstawie.
Biorąc pod uwagęprzedstawione wyżej okoliczności Odwołujący twierdził,że
przedstawiona przez niego kalkulacja ceny jednostkowej pojazdu wynika przede wszystkim
ze sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla Odwołującego.
Zaoferowana przez Odwołującego cena jest możliwa przede wszystkim dlatego,że
Odwołujący podszedł do przygotowania swojej oferty w sposób bardzo profesjonalny i
kompleksowy. Odwołujący wynegocjował bowiem, aby cena zakupu przez niego
samochodów zawierała jużwszystkie elementy wymagane przez SIWZ, a nadto
wynegocjował równieżwarunki, na podstawie których będzie następnie odsprzedawał
samochody zwracane przez WORD.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniu.
Do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 1031/12 po stronie Odwołującego zgłosił
przystąpienie Auto Broker Sp. z o.o. (dalej: Przystępujący).
II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Obu Odwołującym przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust.
1 Prawa zamówieńpublicznych, bowiem mająinteres w uzyskaniu danego zamówienia
i mogąponieśćszkodęw wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa
zamówieńpublicznych - jeżeli podniesione przez nich zarzuty by siępotwierdziły, ich oferty
zostałaby ponownie przebadane w ramach badania i oceny ofert, a jeden z nich uzyskałby
przedmiotowe zamówienie.
Izba uznała,że Przystępujący skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego
sygn. akt KIO 1031/12 po stronie Odwołującego, ponieważzgłosił przystąpienie
w wymaganym terminie i wykazał interes w rozstrzygnięciu odwołania na korzyśćStrony, po
której przystępuje. Przystępujący mianowicie wskazał,że jest dealerem marki samochodu
zaoferowanej w postępowaniu przez Odwołującego, i dzięki jego wygranej (i w konsekwencji
uzyskania przez niego zamówienia) pozycja marki zostanie wzmocniona. Izba stwierdziła,że
,,interes”, o którym mowa w art. 185 ust. 2 zd. pierwsze Prawa zamówieńpublicznych, nie
został przez ustawodawcęwżaden sposób dookreślony (przykładowo jako interes prawny,
czy interes w uzyskaniu zamówienia w przedmiotowym postępowaniu), a więc wystarczy
wyłączne wykazanie ,,interesu w uzyskaniu rozstrzygnięcia (…)”. Zatem w ocenie Izby
zgłaszający przystąpienie może siępowoływaćna jakikolwiek interes, w tym również
faktyczny, związany z rozstrzygnięciem postępowania na korzyśćstrony, po której
przystępuje. Dlatego Izba stwierdziła,że korzyśćPrzystępującego wynikająca z potencjalnej
możliwości wzmocnienia pozycji oferowanej przez niego marki przez uzyskanie
przedmiotowego zamówienia przez wykonawcę, który złożył ofertękonkurencyjną, jest
wystarczająca dla wykazania interesu w przystąpieniu. W konsekwencji Izba uznała,że
Przystępujący skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego, stając sięuczestnikiem postępowania odwoławczego zgodnie z art. 185
ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych.
Po zapoznaniu sięz dokumentacjąpostępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza zważyła, co następuje: oba odwołania zasługująna uwzględnienie.
Izba ustaliła, co następuje:
1. Przedmiotem zamówienia jest usługa najmu bez limitu kilometrów, nie więcej niżsamochodów
osobowych
z
pakietem
ubezpieczeń
OC
AC
i
NNW,
Assistance przeznaczonych do egzaminowania na kat. B prawa jazdy – wraz z demontażem
i
montażem
urządzeń
rejestrujących
obraz
i
dźwięk
(stanowiących
własność
Zamawiającego). Dostarczane samochody musząbyćfabrycznie nowe, kompletne, wolne od
wad konstrukcyjnych, materiałowych, wykonawczych i prawnych; Zamawiający wymaga
w okresie trwania umowy czterokrotnej wymiany samochodów na nowe, tej samej marki
i modelu, bez istotnych zmian konstrukcyjnych wraz z wymianąogumienia odpowiednio na
sezon zimowy lub letni, w odstępach czasowych od 9 do 11 miesięcy licząc od dat dostaw.
Każdy z dostarczanych samochodów przeznaczonych do egzaminowania na kategorięB
prawa jazdy musi byćdostosowany do zamontowania urządzeńrejestrujących obraz
i dźwięk z przebiegu egzaminów, stanowiących własnośćZamawiającego. Każdorazowego
(tj. przy każdej wymianie samochodów) montażu i demontażu urządzeńrejestrujących obraz
i dźwięk z przebiegu egzaminów dokonuje Wykonawca (strona 2, pkt 2 SIWZ, kopia
w aktach sprawy).
2. Zamawiający wartośćzamówienia oszacował na kwotę432 000 zł na podstawie badania
rynku (protokół druk ZP-PN pkt 3, oświadczenie Zamawiającego na rozprawie). Wbrew
protokołowi postępowania, w decyzji o odrzuceniu ofert Zamawiający podał,że oszacował
wartośćzamówienia na kwotę360 000 zł netto (tj.442 800 brutto). Tymczasem zgodnie z art.
32 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych, podstawąustalenia wartości zamówienia jest
całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług.
3. W SIWZ w pkt 15.1 podano sposób obliczenia ceny:
15.1. CENA
15.1.1. Przy kalkulacji ceny oferty powinny zostaćuwzględnione wszystkie koszty, które
poniesie Wykonawca w związku z realizacjązamówienia, zgodnie z zakresem zamówienia
określonym w SIWZ i postanowieniami wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 3 do
Formularza oferty.
15.1.2. Wykonawca zobowiązany jest skalkulowaćcenęoferty tak, aby obejmowała
wszystkie koszty, jakie Wykonawca poniesie przy realizacji zamówienia, w tym
w szczególności koszty:
15.1.2.1. najmu samochodów oraz należny podatek od towarów i usług VAT,
15.1.2.2. transportu do siedziby Zamawiającego;
15.1.2.3. wszelkich załadunków i rozładunków;
15.1.2.4. adaptacji pojazdu na potrzeby egzaminowania (dodatkowe wyposażenie tj.: pedały
sterujące na miejscu pasażera, dodatkowe lusterka, oznakowanie, dodatkowe kontrolkiświateł i kierunkowskazów, itp.),
15.1.2.5. montażu i demontażu urządzeńrejestrujących obraz i dźwięk począwszy od
pierwszej dostawy samochodów,
15.1.2.6. przeglądu,
15.1.2.7. ubezpieczenia OC, AC, NNW i Assistance
15.1.2.8. rejestracji pojazdu i związanego z nim dodatkowego przeglądu w stacji
diagnostycznej (adaptacja pojazdu z pkt 15.1.2.4),
15.1.2.9. sezonowej wymiany ogumienia,
15.1.2.10. każdorazowego oznakowania samochodu foliąsamoprzylepnąwg załączonego
projektu (zał. nr 2 do projektu umowy)
15.1.3. Wykonawca podaje cenęw złotych polskich zaokrąglonądo pełnych groszy.
15.1.4. Podana cena powinna obejmowaćpełen przedmiot i zakres usług objętych
przedmiotem zamówienia. Podana cena ma charakter ryczałtowy i obejmuje wszystkie
koszty związane z realizacjąprzedmiotu Zamówienia.
4. W postępowaniu złożono 8 ofert z następującymi cenami (w kolejności od najtańszej do
najdroższej oferty):
- 14,76 zł,
- 1 476,00 zł,
- 69 372,00 zł (oferta Odwołującego w postępowaniu sygn. akt KIO 1031/12),
- 116 604,00 zł (oferta Odwołującego w postępowaniu sygn. akt KIO 1029/12),
- 249 444,00 zł,
- 262 728,00 zł,
- 361 620,00 zł,
- 2 509 200,00 zł.
Cena nie była jedynym kryterium oceny ofert (drugim kryterium był ,,czas reakcji” z wagą
10%), jednak ta okolicznośćnie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia zarzutów podnoszonych
w obu odwołaniach.
5. Zamawiający wezwał siedmiu wykonawców, spośród ośmiu, którzy złożyli oferty (poza
wykonawcą, który złożył ofertęz ceną2 509 200,00 zł) do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90
ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych. Wezwanie miało charakter ogólny, mianowicie
Zamawiający wskazał, iż,,zwraca sięz prośbąo udzielenie wyjaśnieńdotyczących
elementów oferty, mających wpływ na wysokośćceny, zgodnie z art. 90 ust. 1 Prawa
zamówieńpublicznych”.
6. Obaj Odwołujący złożyli wyjaśnienia w wyznaczonym terminie. Wyjaśnienia opierały sięna
podobnym mechanizmie kalkulacyjnym: Odwołujący wyliczając koszt najmu uwzględnili
koszt globalny całej operacji związanej z realizacjązamówienia: koszt nabycia samochodów
pod najem, a równieżkoszt ich odsprzedaży. Wyjaśnienia zawierająszczegółowe kalkulacje,
którym Zamawiający nie zarzucił błędów matematycznych ani logicznych. Wyjaśnienia obu
Odwołujących różniąsięzasadniczo jednym elementem: Odwołujący Fleet Center zamierza
kupićw celu najmu Zamawiającemu samochody już,,gotowe”, tj. dostosowane do
szczególnych potrzeb Zamawiającego (uwzgledniające wszelkie wymogi samochodów
egzaminacyjnych i posiadająceżądany pakiet ubezpieczeń), natomiast Odwołujący Marvel
sam dostosuje zakupione samochody do oczekiwańZamawiającego i je ubezpieczy.
Dodatkowo Odwołujący Marvel nabędzie samochody z bardzo szczególnym, korzystnym
terminem płatności (odroczenie płatności o 365 dni). Obaj Odwołujący dołączyli do wyjaśnień
dowody na poparcie oświadczeńzawartych w wyjaśnieniach (potwierdzenie ceny zakupu
i sprzedaży samochodów, terminu płatności).
Zamawiający na rozprawie oświadczył,że pozostali wykonawcy, którzy złożyli wyjaśnienia,
ich tok opierali na analogicznych mechanizmach, co obaj Odwołujący: bądźzamierzająoni
kupićjużdostosowane samochody, bądźkupiąsamochody, które dostosująsami,
a następnie – odsprzedadząpodmiotom trzecim.
Zamawiający nie kwestionował ani rzetelności wyjaśnieńzłożonych wyjaśnień, ani
rzetelności dołączonych do nich dokumentów – w tym złożonych przez obu Odwołujących.
7. Zamawiający odrzucił 7 ofert (poza ofertąz ceną2 509 200,00 zł) z powodu rażąco niskiej
ceny (jeden z wykonawców – który zaoferował cenę361 620,00 zł nie złożyłżadnych
wyjaśnień), i w konsekwencji unieważnił postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4
Prawa zamówieńpublicznych. Obaj Odwołujący zostali odrzuceni z powołaniem sięna takie
same podstawy faktycznie i prawne:
W uzasadnieniu podjętej przez siebie decyzji Zamawiający wskazał,że „złożone wyjaśnienia
Wykonawcy Marvel sp. z o.o. wskazująjednoznacznie, iżpokrycie kosztów realizacji usługi nie
nastąpi z kwoty jakązaoferował Wykonawca Marvel sp. z o.o. w ofercie lecz pokrycie kosztów
nastąpi z kwoty jakąWykonawca uzyska z różnicy pomiędzy wartościąrezydualnąsamochodu
KIA Rio po 9-11 miesiącach eksploatacji, a cenązakupu nowego auta zaproponowanąprzez
producenta, pomniejszonąo rabat. Stwierdzenia wyrażone przez Wykonawcę, wskazujące na
fakt, iżwysokośćwartości rezydualnej samochodu spowoduje,że końcowy wynik operacji
będzie korzystny, wświetle cyt. powyżej wyroku, nie mogąbyćuznane za właściwe.
W procedurze istotne bowiem sąrelacje kosztów do ceny, która przysługuje Wykonawcy za
wykonanieświadczenia". W związku z tym Zamawiający uznał,że złożona przez
Odwołującego oferta zawierała rażąco niskącenęco zaśstanowi podstawędo jej odrzucenia
(ast. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy). Następnie zaśZamawiający wskazał,że „Nadto z uzyskanych
wyjaśnieńwynika, iżWykonawca dopuścił sięczynu nieuczciwej konkurencji w zakresie cen,
zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 pkt. 1 ustawy 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Decyzja o odrzuceniu oferty
Odwołującego Fleet Center została sformułowana analogicznie – z tym,że w odniesieniu do
niego Zamawiający podniósł,że wykonawca nie udowodnił,że zaproponowana przez niego
cena nie jest rażąco niska, ponieważnie wykazał, jak kształtująsięw jego przypadku koszty
wykonania zamówienia, które wyszczególniono w pkt 15.1.2 SIWZ, a zdaniem Zamawiającego
nie można zaakceptowaćwyjaśnienia,że koszty te sąelementem ceny zakupu pojazdów
przeznaczonych do udostępnienia Zamawiającemu. Nie można równieżwedług Zamawiając
ego braćpod uwagękorzystanej ceny odsprzedaży samochodów.
Na podstawie powyższych ustaleńizba zważyła, co następuje: oba odwołania są
uzasadnione.
Zamawiający podając w SIWZ sposób obliczenia ceny, określił, iżkoszt dostosowania
pojazdów miał byćjednym z elementów ceny (cena miała obejmować,,w szczególności”
koszty dostosowania pojazdów i ubezpieczenia, a nie ,,wyłącznie”). Izba nie widzi przeszkód,
aby w niniejszym postępowaniu, ze względu na postanowienia SIWZ i charakter przedmiotu
zamówienia, odmówićOdwołującym prawo do kalkulacji ceny za przedmiot zamówienia
w taki sposób, który będzie obejmował całkowity realny koszt udostępnienia samochodów
Zamawiającemu. Odwołujący nie trudniąsięwynajmem samochodów, które należałoby
dostosowaćdo potrzeb Zamawiającego – gdyby tak było, to rzeczywiście jedynym realnym
kosztem byłoby dla nich przygotowanie samochodów do oczekiwańZamawiającego.
Odwołujący na rozprawie zauważyli,że w takim wypadku koszty te i tak by przewyższyły
szacowanąprzez Zamawiającego wartośćprzedmiotu zamówienia, czemu Zamawiający nie
zaprzeczył.
Izba podziela wyrażony w doktrynie pogląd, iż„Wykonawca, składając wyjaśnienia
odnoszące siędo ceny oferty, powinien wskazać, co spowodowało możliwośćobniżenia ceny
(...). Oceniając wyjaśnienia, zamawiający może uznaćza właściwy taki sposób ukształtowania
ceny, który wynika z powodów o obiektywnym charakterze. Za takie należy uznać
uwarunkowania, które sązgodne z prawem i nie naruszajązasad uczciwej konkurencji. Jest
przy tym zobowiązany wziąćpod uwagęwszystkie czynniki wymienione w art. 90 ust. 2
(oszczędnośćmetody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo
sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność
projektu wykonawcy, wpływ pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów), ale równieżinne czynniki, na które wskaże wykonawca, a które bez zakłócania
uczciwej konkurencji wpłynęły na wysokośćceny w złożonej ofercie" (tak: W. Dzierżanowski,
Komentarz do art. 90 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych [w:] M.
Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamówieńpublicznych. Komentarz,
LEX, 2010, wyd. IV). W ocenie Izby obaj Odwołujący złożyli wyczerpujące wyjaśnienia,
odpowiadające wymogom Prawa zamówieńpublicznych i wezwaniu Zamawiającego (które
miało charakter bardzo ogólny).
Obaj Odwołujący zamierzająnabyćsamochody, które będąprzedmiotem najmu,
a następnie – po zakończeniu okresu najmu – je odsprzedadzą. W ramach 4-letniej umowy
będąwynajmowane partie 25 samochodów przez okres od 9 do 11 miesięcy, więc
samochody jużużywane przez Zamawiającego będąsprzedawane w trakcie trwającej
umowy, a Zamawiający będzie otrzymywał nowe. Trudno znaleźćpowód, dla którego
w takiej sytuacji Odwołujący nie mogliby bilansowaćkosztów kupna i sprzedaży
samochodów z kosztem ich dostosowania do potrzeb Zamawiającego – dopiero taki bilans
kosztów jest rzeczywistym kosztem udostępnienia pojazdów w ramach realizacji przedmiotu
zamówienia. Zamawiający wymagał w SIWZ jedynie uwzględnienia w cenie kosztów
dostosowania samochodów do jego potrzeb – a taki wymóg obaj Odwołujący spełnili. O tym,że taki sposób postępowania jest przyjęty,świadczy równieżzachowanie innych
wykonawców w postępowaniu (według oświadczenia Zamawiającego na rozprawie, inni
wykonawcy, którzy składali wyjaśnienia w trybie art. 90 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych,
opisywali kalkulacje ceny w sposób analogiczny do kalkulacji Odwołujących).
Izba nie dopatrzyła sięrównieżw postępowaniu Odwołujących znamion czynu
nieuczciwej konkurencji. Odwołujący złożyli ofertęz cenątrzeciąi czwartąw rankingu ofert.
Zamawiający prowadząc proceduręwyjaśniającąna ogólnym poziomie, rzeczywiście nie
wyjaśnił, dlaczego w postępowaniu ceny tak bardzo sięod siebie różniły. Niezależnie od
powyższego, mimo różnicy w cenach, badając jedynie złożone przez Odwołujących
wyjaśnienia (będące reakcjąna ogólne wezwanie do wyjaśnień) trudno siędopatrzyć
znamion czynu nieuczciwej konkurencji.
Izba nie badała pozostałych oświadczeńinnych wykonawców biorących udział
w postępowaniu, bowiem rozpatruje odwołania tylko w granicach postawionych w nich
zarzutów (art. 192 ust. 7 Prawa zamówieńpublicznych), a zatem rozstrzygnięcie również
dotyczy wyłącznie Odwołujących.
Izba nie rozpatrywała zarzutów, podnoszonych przez obu Odwołujących na
rozprawie, a odnoszących siędo ofert konkurencyjnych – nie były one podniesione
w odwołaniach, a nawet gdyby były – to i tak nie mógł by zostaćrozpatrzone ze względu na
okoliczność,że wartośćpostępowania ustalono na kwotęponiżej tzw. progów w unijnych,
a więc odwołanie może dotyczyćwyłącznie czynności wymienionych w przepisie art. 180 ust.
2 Prawa zamówieńpublicznych. Tym samym Izba nie mogła teżrozpatrywaćsamoistnie
zarzutu dotyczącego bezpodstawnego unieważnienia postępowania – jednak skoro Izba
nakazała powtórzenie badania i oceny ofert, oczywiste jest,że unieważnienie postępowania
na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 było co najmniej przedwczesne.
Wobec powyższych okoliczności Izba stwierdziła,że doszło do naruszenia art. 89 ust.
1 pkt 3 i 4 Prawa zamówieńpublicznych, naruszenia te miały wpływ na wynik postępowania,
i Zamawiający powinien powtórzyćczynnośćbadania i oceny ofert z udziałem ofert obu
Odwołujących, dlatego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówieńpublicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
1. Uwzględnia oba odwołania i nakazuje Zamawiającemu powtórzenie badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Wojewódzki Ośrodek Ruchu
Drogowego w Łodzi, ul. Smutna 28, 91-729 Łódź, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15.000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczonąprzez Odwołujących: MARVEL
Sp. z o. o., ul.Żelazna 7, 90-332 Łódźoraz Fleet Center Sp. z o.o., ul. 3 Maja 1/3, 93-408
Łódź, tytułem wpisów od odwołań;
2.2. zasądza od Zamawiającego - Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Łodzi,
ul. Smutna 28, 91-729 Łódź, na rzecz Odwołujących: MARVEL Sp. z o. o., ul.Żelazna 7,
90-332 Łódźoraz Fleet Center Sp. z o.o., ul. 3 Maja 1/3, 93-408 Łódź, kwotęłącznie
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącąkoszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisów od odwołań.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Łodzi.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 1029/12 i 1031/12
U z a s a d n i e n i e
I. Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Łodzi (zwany dalej Zamawiającym), prowadzi
postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego na usługęnajmu bez limitu kilometrów,
nie więcej niż25 samochodów osobowych z pakietem ubezpieczeńOC AC i NNW,
Assistance przeznaczonych do egzaminowania na kat. B prawa jazdy – wraz z demontażem
i
montażem
urządzeń
rejestrujących
obraz
i
dźwięk
(stanowiących
własność
Zamawiającego).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie ZamówieńPublicznych
z dnia 10 kwietnia 2012 r., poz. 113346 i Zamawiający zamieścił specyfikacjęistotnych
warunków zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie
prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (t. j. – Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759;
dalej: Prawo zamówieńpublicznych).
W dniu 21 maja 2012 r. Marvel Sp. z o.o. (sygn. akt KIO 1029/12) i Fleet Center Sp.
z o.o. (sygn. akt KIO 1031/12), dalej zwani Odwołującymi, wnieśli odwołania, w których
zakwestionowali prawidłowośćodrzucenia własnych ofert z postępowania.
W postępowaniu odwoławczym sygn. akt KIO 1029/12 Odwołujący zarzucał
Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 89 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych, poprzez przyjęcie,że złożona przez
Zamawiającego oferta zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu zamówienia;
2) art. 89 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówieńpublicznych, poprzez przyjęcie,że złożenie przez
Odwołującego oferty stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji mimo braku wykazania istnienia
przesłanek zaistnienia takiego czynu, a w szczególności przesłanki działania celu eliminacji
innych przedsiębiorców z rynku;
3) art. 90 ust. 2 i 3 Prawa zamówieńpublicznych poprzez uznanie,że zagwarantowana na
podstawie zawartej umowy z podmiotem trzecim cena nabycia pojazdu stanowiącego
uprzednio przedmiot najmu w ramach udzielanego zamówienia nie może byćobiektywnym
czynnikiem stanowiącym podstawędo ustalania wartości ceny ofertowej w stosunku do
przedmiotu zamówienia objętego niniejszym postępowaniem.
4) art. 91 ust. 1 oraz art. 93 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych, przez unieważnienie
postępowania pomimo,że oferta odwołującego jest ofertąnajkorzystniejsząi mieści się
w kwocie jakązamawiający przeznaczył na realizacjęzamówienia.
Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności odrzucenia oferty złożonej w postępowaniu przez Marvel sp.
z o.o. oraz
2.
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania;
3.
powtórzenia przez Zamawiającego czynności badania ofert z uwzględnieniem oferty
złożonej przez Marvel sp. z o.o. oferty w przedmiotowym postępowaniu oraz wyboru
najkorzystniejszej oferty.
Odwołujący uzasadniał podniesione przez siebie zarzuty następująco: W decyzji
o odrzuceniu oferty Odwołującego Zamawiający wskazał,że „złożone wyjaśnienia Wykonawcy
Marvel sp. z o.o. wskazująjednoznacznie, iżpokrycie kosztów realizacji usługi nie nastąpi
z kwoty, jakązaoferował Wykonawca Marvel sp. z o.o. w ofercie, lecz pokrycie kosztów
nastąpi z kwoty, jakąWykonawca uzyska z różnicy pomiędzy wartościąrezydualną
samochodu KIA Rio po 9-11 miesiącach eksploatacji, a cenązakupu nowego auta
zaproponowanąprzez producenta, pomniejszonąo rabat. Stwierdzenia wyrażone przez
Wykonawcę, wskazujące na fakt, iżwysokośćwartości rezydualnej samochodu spowoduje,że
końcowy wynik operacji będzie korzystny (…), nie mogąbyćuznane za właściwe.
W procedurze istotne bowiem sąrelacje kosztów do ceny, która przysługuje Wykonawcy za
wykonanieświadczenia". W związku z tym Zamawiający uznał,że złożona przez
Odwołującego oferta zawierała rażąco niskącenę, co stanowiło podstawędo jej odrzucenia
(ast. 89 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych). Następnie zaśZamawiający wskazał,że
„Nadto z uzyskanych wyjaśnieńwynika, iżWykonawca dopuścił sięczynu nieuczciwej
konkurencji w zakresie cen, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 pkt. 1 ustawy 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Definicja,
wyraźnie stanowi, iżczynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom
dostępu do rynku, w szczególności przez zaproponowanie cenyświadczenia, niższej niż
koszty jego wykonania, jakie faktycznie poniesie Wykonawca." To z kolei stanowiło odrębną
podstawędo odrzucenia oferty tj. art. 89 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówieńpublicznych.
Przedstawione przez Zamawiającego rozumowanie prowadzące do odrzucenia oferty
Odwołującego jest obarczone zdaniem Odwołującego licznymi błędami i brakiem zrozumienia
istoty sprawy, a także zasad funkcjonowania rynku wynajmu pojazdów samochodowych oraz
sposobu kalkulowania kosztów związanych z prowadzeniem takiego przedsięwzięcia.
Przede wszystkim w odwołaniu podnoszono,że w złożonych przez siebie
wyjaśnieniach Odwołujący nie odwoływał siędo kryteriów wartości rezydualnej pojazdów
objętych umową. Przez pojęcie wartości rezydualnej rozumiećnależy cenę, na jakąmoże
liczyćwłaściciel samochodu, sprzedając go po upływie założonego czasu eksploatacji.
W przedmiotowym postępowaniu Odwołujący w złożonych przez siebie wyjaśnieniach
wskazał,że „ze względu na wymagany w SIWZ okres wynajmu jednego pojazdu (od 9 do 11
miesięcy) oraz udzielonąprzez Importera prolongatęterminu płatności 365 dni (kopia
oświadczenia Importera w załączniku) Wykonawca Marvel w trakcie okresu wynajmu nie
przewiduje kosztów finansowania zakupu pojazdów. Zapłata do Importera nastąpi po
sprzedaży pojazdów po okresie wynajmu lecz nie później niżw 12 miesiącu. Wykonawca
w celu zapewnienia sprawnej odsprzedaży pojazdów użytych do wynajmu zawarł stosowną
umowęz firmąPHU ANCA (kopia umowy w załączniku), gwarantując sobie tym samym
zachowanie założonej ceny odsprzedaży ( 30 325,00 PLN netto co daje 37 299,75 PLN brutto
za sztukę) jak równieżterminu zapłaty (do 14 dni od daty wystawienia FV sprzedaży pojazdów
po okresie wynajmu)". Przedmiotowy stan rzeczy wskazuje zatem jednoznacznie,że
kalkulacja ceny sporządzona przez Odwołującego nie odwołuje siędo potencjalnych korzyści,
jakie mógłby on odnieśćw wyniku tzw. odsprzedaży pojazdów objętych umowa najmu
z WORD po zakończeniu okresu ich używania, ale do konkretnych kwot wynikających
z zawartych przez siebie uprzednio umów z konkretnym kontrahentem. Załączona do
wyjaśnieńumowa zawarta z PHU ANCA z siedzibąw Warszawie jednoznacznie wskazuje,że
Odwołującemu
przysługuje
prawo
do
złożenia
oświadczenia
o
charakterze
prawokształtującym, w następstwie którego dochodzi do zawarcia umowy zbycia pojazdu, na
mocy której Odwołujący uzyska konkretnie opisanąkwotętj. 30.325,00 zł z tytułu ceny
pojazdu. Złożone przez Odwołującego wyjaśnienia z dnia 7 maja 2012 r. spełniały powyższe
kryteria, Odwołujący oprócz wyjaśnieńzałączył stosowne dowody w postaci odpisów umów
cywilnoprawnych i ofert, z których wynikała kalkulacja przedłożonej ceny zaśZamawiający
odniósł sięjedynie do teoretycznych rozważańdotyczących wartości rezydualnej pojazdu. Jak
wskazuje KIO w wyroku z dnia 9 stycznia 2012 r. (sygn. akt KIO 2771/11) „Cenąrażąco niską
jest cena niepokrywająca wydatków wykonawcy związanych z realizacjązamówienia, cena
nierealna w relacji do cen rynkowych podobnych zamówień, cena niewiarygodna, oderwana
od realiów rynkowych, za którąwykonanie należyte zamówienia nie jest możliwe".
Jak wskazał Odwołujący, potwierdzając prawdziwośćtego twierdzenia przez
przedłożenie oświadczenia Kia Motors Polska sp. z o.o. z dnia 30 kwietnia 2012 r., podmiot
ten udzielił Odwołującemu rabatu na zakup pojazdu w wysokości 30% w stosunku do ceny
detalicznej, a ponadto udzielił mu odroczonego terminu płatności o długości 365 dni od dnia
wydania pojazdu. To zaśoznacza,że przez okres trwania umowy w odniesieniu do danego
pojazdu Odwołujący nie ponosiłbyżadnych ciężarów związanych z uiszczeniem ceny za
pojazd, zaśzapłata nastąpiłaby ostatecznie dopiero po uzyskaniu ceny z tytułu zbycia pojazdu
na rzecz PHU ANCA. Okres wynajmu pojazdu przez Zamawiającego miał wynosićmax. 11
miesięcy a następnie Odwołujący zbywał pojazd osobie trzeciej za co cena miała zostać
uzyskana w terminie 14 dni od wystawienia faktury VAT.
Odwołujący zatem podnosił,że wykazał szczególne korzystne warunki sprzyjające realizacji
niniejszego zamówienia (w omawianym przypadku warunki kupna pojazdu od importera -
wysokośćrabatu, odległośćterminu płatności a także zawarcie kontraktu z nabywcąpojazdu
po okresie jego najmu przez Zamawiającego).
W postępowaniu odwoławczym sygn. akt KIO 1031/12 Odwołujący zarzucał
Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1)
art. 89 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych poprzez sprzeczne z przepisami
prawa odrzucenie oferty Odwołującego jako zawierającej (rzekomo) rażąco niskącenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2)
art. 90 ust. 2 Prawa zamówieńpublicznych poprzez dokonanie przez Zamawiającego
sprzecznej z przepisami prawa oceny wyjaśnieńOdwołującego dotyczących elementów oferty
Odwołującego mających wpływ na wysokośćzaoferowanej ceny, w tym przede wszystkim
sprzeczne z przepisami prawa pominięcie przy dokonaniu przedmiotowej oceny wskazanych
w wyjaśnieniu Odwołującego obiektywnych czynników w postaci sprzyjających warunków
wykonywania zamówienia dostępnych dla Odwołującego;
3)
art. 90 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych poprzez sprzeczne z przepisami prawa
uznanie, iżzłożone przez Odwołującego wyjaśnienia dotyczące elementów oferty
Odwołującego, mających wpływ na wysokośćzaoferowanej ceny oraz dostarczone przez
Odwołującego dowody potwierdzają(rzekomo), iżoferta Odwołującego zawiera rażąco niską
cenęw stosunku do przedmiotu zamówienia; a w konsekwencji
4)
przeprowadzenie przetargu z rażącym naruszeniem Prawa zamówieńpublicznych,
w tym z rażącym naruszeniem art. 93 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych.
W związku z tym,że interes (w tym interes prawny) Odwołującego doznał jego
zdaniem oczywistego uszczerbku w wyniku uchybieńi naruszeńdokonanych przez
Zamawiającego, Odwołującyżądał:
1) unieważnienia czynności polegającej na odrzuceniu oferty Fleet Center Sp. z o.o.; oraz
2) ponownego - tym razem prawidłowego - dokonania oceny złożonych ofert i wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący uzasadniał swoje zarzuty następująco: zgodnie z treściązłożonych przez
Odwołującego wyjaśnień: „Jednostkowa cena pojazdu Suzuki Swift zaoferowana przez
Wykonawcęobejmuje wszystkie koszty, jakie poniesie Wykonawca w związku z realizacja
zamówienia i wynika z następującego wyliczenia:
a)
cena zakupu samochodu przez Wykonawcę(która to cena obejmuje także dodatkowe
wyposażenie wraz z robocizną, dostarczenie do Zamawiającego, załadunek i rozładunek,
ubezpieczenia i rejestrację, koszt przeglądów gwarancyjnych) - 24.199,00 zł brutto;
b)
cena wynajmu samochodu Zamawiającemu przez okres 12 miesięcy - 693,72 zł
brutto;
c)
zysk Wykonawcy na każdym samochodzie - 693,72 zł brutto;
W związku z powyższym podnosił,że zaoferowana Odwołującemu cena zakupu pojazdów
obejmuje nie tylko same pojazdy, ale także dodatkowe wyposażenie wraz z robocizna
(adaptacja, montażi demontażurządzeńrejestrujących obraz i dźwięk. oznakowanie pojazdu,
wymiana ogumienia), dostarczenie do Zamawiającego, załadunek i rozładunek,
ubezpieczenia i rejestrację, przeglądy, tj. wszystkie elementy wskazane w pkt 15.1.2. SIWZ,
w oparciu o które miała zostaćskalkulowana cena. Na dowód powyższych okoliczności
Odwołujący przedłożył ofertęzakupu przedmiotowych pojazdów otrzymanąod Folwark
Arkadiusz Grzywna, Wojciech Grzywna Sp. z o.o.;
Biorąc powyższe pod uwagęOdwołujący podnosił, iżjego zdaniem absurdalnym w tej sytuacji
jest twierdzenie Zamawiającego, iżdo odrzucenia oferty Odwołującego doszło, gdyż
Odwołujący „nie wykazał jak kształtująsięw jego przypadku koszty wykonania zamówieniaświadczenia niepieniężnego, których rodzaje Zamawiający wyszczególnił w pkt 15.1.2.
SIWZ". Oczywistym jest bowiem, co wynika i z wyjaśnieńOdwołującego i z treści
przedłożonej przez Odwołującego oferty zakupu pojazdów, iżOdwołujący przedmiotowych
kosztów nie będzie ponosił, gdyżwszystkie elementy wskazane w pkt 15.1.2. SIWZ objęte są
jużcena zakupu pojazdów;
W konsekwencji Odwołujący twierdził, iżbez znaczenia dla niniejszej sprawy
pozostaje przywołane przez Zamawiającego orzeczenie sygn. akt KIO 39/11 z dnia
19 stycznia 2011 roku, zgodnie z którym Zamawiający miał prawo oczekiwać,że złożone
wyjaśnienie wykaże jednoznacznie, iżpokrycie kosztów realizacji usługi nastąpi z kwoty, jaką
Wykonawca zaproponuje w swojej ofercie. Odwołujący, nabywając pojazd ze wszystkim
elementami wskazanymi w pkt 15.1.2. SIWZ, nie będzie jużbowiem ponosiłżadnych kosztów
realizacji usługi, a całośćkwoty czynszu stanowićbędzie jego zysk z tytułu najmu.
Odwołujący przypominał, iżogłoszony przez WORD przetarg dotyczy najmu 25 samochodów
osobowych. Oczywistym jest natomiast,że po upływie okresu najmu pojazdy te będąmogły
zostaćprzez Odwołującego zbyte, co może uczynićwykonanie zamówienia tym bardziej
atrakcyjnym ekonomicznie. Okolicznośćta stanowi jedynie dodatkowy element atrakcyjności
wykonania zamówienia dla Odwołującego (który wynegocjował z Przedsiębiorstwem
Handlowo Usługowym „MAT" Rafał Wojtaszek atrakcyjnąjednostkowącenęodsprzedaży
używanego pojazdu po 12 miesiącach, czego dowodem jest załączona do wyjaśnień
Odwołującego umowa przedwstępna sprzedaży w tym zakresie) i nie może wżaden sposób
powodowaćodrzucenia oferty Odwołującego na tej podstawie.
Biorąc pod uwagęprzedstawione wyżej okoliczności Odwołujący twierdził,że
przedstawiona przez niego kalkulacja ceny jednostkowej pojazdu wynika przede wszystkim
ze sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla Odwołującego.
Zaoferowana przez Odwołującego cena jest możliwa przede wszystkim dlatego,że
Odwołujący podszedł do przygotowania swojej oferty w sposób bardzo profesjonalny i
kompleksowy. Odwołujący wynegocjował bowiem, aby cena zakupu przez niego
samochodów zawierała jużwszystkie elementy wymagane przez SIWZ, a nadto
wynegocjował równieżwarunki, na podstawie których będzie następnie odsprzedawał
samochody zwracane przez WORD.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniu.
Do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 1031/12 po stronie Odwołującego zgłosił
przystąpienie Auto Broker Sp. z o.o. (dalej: Przystępujący).
II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Obu Odwołującym przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust.
1 Prawa zamówieńpublicznych, bowiem mająinteres w uzyskaniu danego zamówienia
i mogąponieśćszkodęw wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa
zamówieńpublicznych - jeżeli podniesione przez nich zarzuty by siępotwierdziły, ich oferty
zostałaby ponownie przebadane w ramach badania i oceny ofert, a jeden z nich uzyskałby
przedmiotowe zamówienie.
Izba uznała,że Przystępujący skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego
sygn. akt KIO 1031/12 po stronie Odwołującego, ponieważzgłosił przystąpienie
w wymaganym terminie i wykazał interes w rozstrzygnięciu odwołania na korzyśćStrony, po
której przystępuje. Przystępujący mianowicie wskazał,że jest dealerem marki samochodu
zaoferowanej w postępowaniu przez Odwołującego, i dzięki jego wygranej (i w konsekwencji
uzyskania przez niego zamówienia) pozycja marki zostanie wzmocniona. Izba stwierdziła,że
,,interes”, o którym mowa w art. 185 ust. 2 zd. pierwsze Prawa zamówieńpublicznych, nie
został przez ustawodawcęwżaden sposób dookreślony (przykładowo jako interes prawny,
czy interes w uzyskaniu zamówienia w przedmiotowym postępowaniu), a więc wystarczy
wyłączne wykazanie ,,interesu w uzyskaniu rozstrzygnięcia (…)”. Zatem w ocenie Izby
zgłaszający przystąpienie może siępowoływaćna jakikolwiek interes, w tym również
faktyczny, związany z rozstrzygnięciem postępowania na korzyśćstrony, po której
przystępuje. Dlatego Izba stwierdziła,że korzyśćPrzystępującego wynikająca z potencjalnej
możliwości wzmocnienia pozycji oferowanej przez niego marki przez uzyskanie
przedmiotowego zamówienia przez wykonawcę, który złożył ofertękonkurencyjną, jest
wystarczająca dla wykazania interesu w przystąpieniu. W konsekwencji Izba uznała,że
Przystępujący skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego, stając sięuczestnikiem postępowania odwoławczego zgodnie z art. 185
ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych.
Po zapoznaniu sięz dokumentacjąpostępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza zważyła, co następuje: oba odwołania zasługująna uwzględnienie.
Izba ustaliła, co następuje:
1. Przedmiotem zamówienia jest usługa najmu bez limitu kilometrów, nie więcej niżsamochodów
osobowych
z
pakietem
ubezpieczeń
OC
AC
i
NNW,
Assistance przeznaczonych do egzaminowania na kat. B prawa jazdy – wraz z demontażem
i
montażem
urządzeń
rejestrujących
obraz
i
dźwięk
(stanowiących
własność
Zamawiającego). Dostarczane samochody musząbyćfabrycznie nowe, kompletne, wolne od
wad konstrukcyjnych, materiałowych, wykonawczych i prawnych; Zamawiający wymaga
w okresie trwania umowy czterokrotnej wymiany samochodów na nowe, tej samej marki
i modelu, bez istotnych zmian konstrukcyjnych wraz z wymianąogumienia odpowiednio na
sezon zimowy lub letni, w odstępach czasowych od 9 do 11 miesięcy licząc od dat dostaw.
Każdy z dostarczanych samochodów przeznaczonych do egzaminowania na kategorięB
prawa jazdy musi byćdostosowany do zamontowania urządzeńrejestrujących obraz
i dźwięk z przebiegu egzaminów, stanowiących własnośćZamawiającego. Każdorazowego
(tj. przy każdej wymianie samochodów) montażu i demontażu urządzeńrejestrujących obraz
i dźwięk z przebiegu egzaminów dokonuje Wykonawca (strona 2, pkt 2 SIWZ, kopia
w aktach sprawy).
2. Zamawiający wartośćzamówienia oszacował na kwotę432 000 zł na podstawie badania
rynku (protokół druk ZP-PN pkt 3, oświadczenie Zamawiającego na rozprawie). Wbrew
protokołowi postępowania, w decyzji o odrzuceniu ofert Zamawiający podał,że oszacował
wartośćzamówienia na kwotę360 000 zł netto (tj.442 800 brutto). Tymczasem zgodnie z art.
32 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych, podstawąustalenia wartości zamówienia jest
całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług.
3. W SIWZ w pkt 15.1 podano sposób obliczenia ceny:
15.1. CENA
15.1.1. Przy kalkulacji ceny oferty powinny zostaćuwzględnione wszystkie koszty, które
poniesie Wykonawca w związku z realizacjązamówienia, zgodnie z zakresem zamówienia
określonym w SIWZ i postanowieniami wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 3 do
Formularza oferty.
15.1.2. Wykonawca zobowiązany jest skalkulowaćcenęoferty tak, aby obejmowała
wszystkie koszty, jakie Wykonawca poniesie przy realizacji zamówienia, w tym
w szczególności koszty:
15.1.2.1. najmu samochodów oraz należny podatek od towarów i usług VAT,
15.1.2.2. transportu do siedziby Zamawiającego;
15.1.2.3. wszelkich załadunków i rozładunków;
15.1.2.4. adaptacji pojazdu na potrzeby egzaminowania (dodatkowe wyposażenie tj.: pedały
sterujące na miejscu pasażera, dodatkowe lusterka, oznakowanie, dodatkowe kontrolkiświateł i kierunkowskazów, itp.),
15.1.2.5. montażu i demontażu urządzeńrejestrujących obraz i dźwięk począwszy od
pierwszej dostawy samochodów,
15.1.2.6. przeglądu,
15.1.2.7. ubezpieczenia OC, AC, NNW i Assistance
15.1.2.8. rejestracji pojazdu i związanego z nim dodatkowego przeglądu w stacji
diagnostycznej (adaptacja pojazdu z pkt 15.1.2.4),
15.1.2.9. sezonowej wymiany ogumienia,
15.1.2.10. każdorazowego oznakowania samochodu foliąsamoprzylepnąwg załączonego
projektu (zał. nr 2 do projektu umowy)
15.1.3. Wykonawca podaje cenęw złotych polskich zaokrąglonądo pełnych groszy.
15.1.4. Podana cena powinna obejmowaćpełen przedmiot i zakres usług objętych
przedmiotem zamówienia. Podana cena ma charakter ryczałtowy i obejmuje wszystkie
koszty związane z realizacjąprzedmiotu Zamówienia.
4. W postępowaniu złożono 8 ofert z następującymi cenami (w kolejności od najtańszej do
najdroższej oferty):
- 14,76 zł,
- 1 476,00 zł,
- 69 372,00 zł (oferta Odwołującego w postępowaniu sygn. akt KIO 1031/12),
- 116 604,00 zł (oferta Odwołującego w postępowaniu sygn. akt KIO 1029/12),
- 249 444,00 zł,
- 262 728,00 zł,
- 361 620,00 zł,
- 2 509 200,00 zł.
Cena nie była jedynym kryterium oceny ofert (drugim kryterium był ,,czas reakcji” z wagą
10%), jednak ta okolicznośćnie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia zarzutów podnoszonych
w obu odwołaniach.
5. Zamawiający wezwał siedmiu wykonawców, spośród ośmiu, którzy złożyli oferty (poza
wykonawcą, który złożył ofertęz ceną2 509 200,00 zł) do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90
ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych. Wezwanie miało charakter ogólny, mianowicie
Zamawiający wskazał, iż,,zwraca sięz prośbąo udzielenie wyjaśnieńdotyczących
elementów oferty, mających wpływ na wysokośćceny, zgodnie z art. 90 ust. 1 Prawa
zamówieńpublicznych”.
6. Obaj Odwołujący złożyli wyjaśnienia w wyznaczonym terminie. Wyjaśnienia opierały sięna
podobnym mechanizmie kalkulacyjnym: Odwołujący wyliczając koszt najmu uwzględnili
koszt globalny całej operacji związanej z realizacjązamówienia: koszt nabycia samochodów
pod najem, a równieżkoszt ich odsprzedaży. Wyjaśnienia zawierająszczegółowe kalkulacje,
którym Zamawiający nie zarzucił błędów matematycznych ani logicznych. Wyjaśnienia obu
Odwołujących różniąsięzasadniczo jednym elementem: Odwołujący Fleet Center zamierza
kupićw celu najmu Zamawiającemu samochody już,,gotowe”, tj. dostosowane do
szczególnych potrzeb Zamawiającego (uwzgledniające wszelkie wymogi samochodów
egzaminacyjnych i posiadająceżądany pakiet ubezpieczeń), natomiast Odwołujący Marvel
sam dostosuje zakupione samochody do oczekiwańZamawiającego i je ubezpieczy.
Dodatkowo Odwołujący Marvel nabędzie samochody z bardzo szczególnym, korzystnym
terminem płatności (odroczenie płatności o 365 dni). Obaj Odwołujący dołączyli do wyjaśnień
dowody na poparcie oświadczeńzawartych w wyjaśnieniach (potwierdzenie ceny zakupu
i sprzedaży samochodów, terminu płatności).
Zamawiający na rozprawie oświadczył,że pozostali wykonawcy, którzy złożyli wyjaśnienia,
ich tok opierali na analogicznych mechanizmach, co obaj Odwołujący: bądźzamierzająoni
kupićjużdostosowane samochody, bądźkupiąsamochody, które dostosująsami,
a następnie – odsprzedadząpodmiotom trzecim.
Zamawiający nie kwestionował ani rzetelności wyjaśnieńzłożonych wyjaśnień, ani
rzetelności dołączonych do nich dokumentów – w tym złożonych przez obu Odwołujących.
7. Zamawiający odrzucił 7 ofert (poza ofertąz ceną2 509 200,00 zł) z powodu rażąco niskiej
ceny (jeden z wykonawców – który zaoferował cenę361 620,00 zł nie złożyłżadnych
wyjaśnień), i w konsekwencji unieważnił postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4
Prawa zamówieńpublicznych. Obaj Odwołujący zostali odrzuceni z powołaniem sięna takie
same podstawy faktycznie i prawne:
W uzasadnieniu podjętej przez siebie decyzji Zamawiający wskazał,że „złożone wyjaśnienia
Wykonawcy Marvel sp. z o.o. wskazująjednoznacznie, iżpokrycie kosztów realizacji usługi nie
nastąpi z kwoty jakązaoferował Wykonawca Marvel sp. z o.o. w ofercie lecz pokrycie kosztów
nastąpi z kwoty jakąWykonawca uzyska z różnicy pomiędzy wartościąrezydualnąsamochodu
KIA Rio po 9-11 miesiącach eksploatacji, a cenązakupu nowego auta zaproponowanąprzez
producenta, pomniejszonąo rabat. Stwierdzenia wyrażone przez Wykonawcę, wskazujące na
fakt, iżwysokośćwartości rezydualnej samochodu spowoduje,że końcowy wynik operacji
będzie korzystny, wświetle cyt. powyżej wyroku, nie mogąbyćuznane za właściwe.
W procedurze istotne bowiem sąrelacje kosztów do ceny, która przysługuje Wykonawcy za
wykonanieświadczenia". W związku z tym Zamawiający uznał,że złożona przez
Odwołującego oferta zawierała rażąco niskącenęco zaśstanowi podstawędo jej odrzucenia
(ast. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy). Następnie zaśZamawiający wskazał,że „Nadto z uzyskanych
wyjaśnieńwynika, iżWykonawca dopuścił sięczynu nieuczciwej konkurencji w zakresie cen,
zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 pkt. 1 ustawy 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Decyzja o odrzuceniu oferty
Odwołującego Fleet Center została sformułowana analogicznie – z tym,że w odniesieniu do
niego Zamawiający podniósł,że wykonawca nie udowodnił,że zaproponowana przez niego
cena nie jest rażąco niska, ponieważnie wykazał, jak kształtująsięw jego przypadku koszty
wykonania zamówienia, które wyszczególniono w pkt 15.1.2 SIWZ, a zdaniem Zamawiającego
nie można zaakceptowaćwyjaśnienia,że koszty te sąelementem ceny zakupu pojazdów
przeznaczonych do udostępnienia Zamawiającemu. Nie można równieżwedług Zamawiając
ego braćpod uwagękorzystanej ceny odsprzedaży samochodów.
Na podstawie powyższych ustaleńizba zważyła, co następuje: oba odwołania są
uzasadnione.
Zamawiający podając w SIWZ sposób obliczenia ceny, określił, iżkoszt dostosowania
pojazdów miał byćjednym z elementów ceny (cena miała obejmować,,w szczególności”
koszty dostosowania pojazdów i ubezpieczenia, a nie ,,wyłącznie”). Izba nie widzi przeszkód,
aby w niniejszym postępowaniu, ze względu na postanowienia SIWZ i charakter przedmiotu
zamówienia, odmówićOdwołującym prawo do kalkulacji ceny za przedmiot zamówienia
w taki sposób, który będzie obejmował całkowity realny koszt udostępnienia samochodów
Zamawiającemu. Odwołujący nie trudniąsięwynajmem samochodów, które należałoby
dostosowaćdo potrzeb Zamawiającego – gdyby tak było, to rzeczywiście jedynym realnym
kosztem byłoby dla nich przygotowanie samochodów do oczekiwańZamawiającego.
Odwołujący na rozprawie zauważyli,że w takim wypadku koszty te i tak by przewyższyły
szacowanąprzez Zamawiającego wartośćprzedmiotu zamówienia, czemu Zamawiający nie
zaprzeczył.
Izba podziela wyrażony w doktrynie pogląd, iż„Wykonawca, składając wyjaśnienia
odnoszące siędo ceny oferty, powinien wskazać, co spowodowało możliwośćobniżenia ceny
(...). Oceniając wyjaśnienia, zamawiający może uznaćza właściwy taki sposób ukształtowania
ceny, który wynika z powodów o obiektywnym charakterze. Za takie należy uznać
uwarunkowania, które sązgodne z prawem i nie naruszajązasad uczciwej konkurencji. Jest
przy tym zobowiązany wziąćpod uwagęwszystkie czynniki wymienione w art. 90 ust. 2
(oszczędnośćmetody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo
sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność
projektu wykonawcy, wpływ pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów), ale równieżinne czynniki, na które wskaże wykonawca, a które bez zakłócania
uczciwej konkurencji wpłynęły na wysokośćceny w złożonej ofercie" (tak: W. Dzierżanowski,
Komentarz do art. 90 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych [w:] M.
Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamówieńpublicznych. Komentarz,
LEX, 2010, wyd. IV). W ocenie Izby obaj Odwołujący złożyli wyczerpujące wyjaśnienia,
odpowiadające wymogom Prawa zamówieńpublicznych i wezwaniu Zamawiającego (które
miało charakter bardzo ogólny).
Obaj Odwołujący zamierzająnabyćsamochody, które będąprzedmiotem najmu,
a następnie – po zakończeniu okresu najmu – je odsprzedadzą. W ramach 4-letniej umowy
będąwynajmowane partie 25 samochodów przez okres od 9 do 11 miesięcy, więc
samochody jużużywane przez Zamawiającego będąsprzedawane w trakcie trwającej
umowy, a Zamawiający będzie otrzymywał nowe. Trudno znaleźćpowód, dla którego
w takiej sytuacji Odwołujący nie mogliby bilansowaćkosztów kupna i sprzedaży
samochodów z kosztem ich dostosowania do potrzeb Zamawiającego – dopiero taki bilans
kosztów jest rzeczywistym kosztem udostępnienia pojazdów w ramach realizacji przedmiotu
zamówienia. Zamawiający wymagał w SIWZ jedynie uwzględnienia w cenie kosztów
dostosowania samochodów do jego potrzeb – a taki wymóg obaj Odwołujący spełnili. O tym,że taki sposób postępowania jest przyjęty,świadczy równieżzachowanie innych
wykonawców w postępowaniu (według oświadczenia Zamawiającego na rozprawie, inni
wykonawcy, którzy składali wyjaśnienia w trybie art. 90 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych,
opisywali kalkulacje ceny w sposób analogiczny do kalkulacji Odwołujących).
Izba nie dopatrzyła sięrównieżw postępowaniu Odwołujących znamion czynu
nieuczciwej konkurencji. Odwołujący złożyli ofertęz cenątrzeciąi czwartąw rankingu ofert.
Zamawiający prowadząc proceduręwyjaśniającąna ogólnym poziomie, rzeczywiście nie
wyjaśnił, dlaczego w postępowaniu ceny tak bardzo sięod siebie różniły. Niezależnie od
powyższego, mimo różnicy w cenach, badając jedynie złożone przez Odwołujących
wyjaśnienia (będące reakcjąna ogólne wezwanie do wyjaśnień) trudno siędopatrzyć
znamion czynu nieuczciwej konkurencji.
Izba nie badała pozostałych oświadczeńinnych wykonawców biorących udział
w postępowaniu, bowiem rozpatruje odwołania tylko w granicach postawionych w nich
zarzutów (art. 192 ust. 7 Prawa zamówieńpublicznych), a zatem rozstrzygnięcie również
dotyczy wyłącznie Odwołujących.
Izba nie rozpatrywała zarzutów, podnoszonych przez obu Odwołujących na
rozprawie, a odnoszących siędo ofert konkurencyjnych – nie były one podniesione
w odwołaniach, a nawet gdyby były – to i tak nie mógł by zostaćrozpatrzone ze względu na
okoliczność,że wartośćpostępowania ustalono na kwotęponiżej tzw. progów w unijnych,
a więc odwołanie może dotyczyćwyłącznie czynności wymienionych w przepisie art. 180 ust.
2 Prawa zamówieńpublicznych. Tym samym Izba nie mogła teżrozpatrywaćsamoistnie
zarzutu dotyczącego bezpodstawnego unieważnienia postępowania – jednak skoro Izba
nakazała powtórzenie badania i oceny ofert, oczywiste jest,że unieważnienie postępowania
na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 było co najmniej przedwczesne.
Wobec powyższych okoliczności Izba stwierdziła,że doszło do naruszenia art. 89 ust.
1 pkt 3 i 4 Prawa zamówieńpublicznych, naruszenia te miały wpływ na wynik postępowania,
i Zamawiający powinien powtórzyćczynnośćbadania i oceny ofert z udziałem ofert obu
Odwołujących, dlatego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówieńpublicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
