rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-10-26
rok: 2010
data dokumentu: 2010-10-26
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO 2218/10
KIO 2218/10
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu w dniu 22 października 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego w dniu 11 października 2010 r. przez F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand
Czuba & Waldemar Czuba, 33–180 Gromnik, Chojnik 88 w postępowaniu prowadzonym
przez Gmina Biecz, 38–340 Biecz, ul. Rynek 1,
przy udziale – Konsorcjum: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych i Drogowych w
Krośnie S.A., 38-400 Krosno, ul. Grodzka 26 (lider konsorcjum), Przedsiębiorstwo
Kamieniarskie „Wolski” Kazimierz Wolski, 34-440 Kluszkowce, ul. Przemysłowa 10 i
„WOD–BUD” Śleziak Sp. J., 38-340 Biecz, Korczyna 230/2, (adres lidera konsorcjum
38–400 Krosno, ul. Grodzka 26), zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego,
wniesionego w dniu 11 października 2010 r. przez F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand
Czuba & Waldemar Czuba, 33–180 Gromnik, Chojnik 88 w postępowaniu prowadzonym
przez Gmina Biecz, 38–340 Biecz, ul. Rynek 1,
przy udziale – Konsorcjum: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych i Drogowych w
Krośnie S.A., 38-400 Krosno, ul. Grodzka 26 (lider konsorcjum), Przedsiębiorstwo
Kamieniarskie „Wolski” Kazimierz Wolski, 34-440 Kluszkowce, ul. Przemysłowa 10 i
„WOD–BUD” Śleziak Sp. J., 38-340 Biecz, Korczyna 230/2, (adres lidera konsorcjum
38–400 Krosno, ul. Grodzka 26), zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego,
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba &
Waldemar Czuba, 33–180 Gromnik, Chojnik 88 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 10.000 zł 00 gr
(słownie: dziesięćtysięcy złotych zero groszy) stanowiące wpis od odwołania
uiszczony przez F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba & Waldemar
Czuba, 33–180 Gromnik, Chojnik 88,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 563,00 zł 00 gr (słownie: pięćset sześćdziesiąt trzy złote zero
groszy) przez F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba & Waldemar Czuba,
33–180 Gromnik, Chojnik 88 na rzecz Gmina Biecz, 38–340 Biecz, ul. Rynek 1,
stanowiącej
zwrot uzasadnionych kosztów strony poniesionych w związku z
dojazdem pełnomocników na posiedzenie Izby i rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Nowym Sączu.
Przewodniczący:
……………………………
U z a s a d n i e n i e
Odwołujący F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba & Waldemar Czuba, Chojnik 88
wniósł na podstawie art. 180 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień
publicznych, zwanej w skrócie ustawąPzp, odwołanie od czynności zamawiającego Miasto
Biecz polegającej na odrzuceniu oferty.
Przedstawił zarzuty:
- nieprawne odrzucenie oferty odwołującego z uwagi na rażąco niskącenę,
- uznanie oferty odwołującego jako sprzecznej z postanowieniami siwz.
Określiłżądanie - uwzględnienie odwołania.
W uzasadnieniu odwołania podał,że jest uczestnikiem postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, prowadzonego przez zamawiającego Burmistrza Miasta Biecz.
Pismem z dnia 27 września 20010r. znak IZP.341-12/10 zamawiający wezwał odwołującego
do złożenia wyjaśnieńdotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokośćceny
oraz złożenia wyjaśnieńco do treści oferty. Wątpliwości zamawiającego wzbudzał sposób
wyliczenia ceny.śądał także przedłożenia wyjaśnieńdotyczących elementów oferty - dla
wszystkich pozostałych zadań, które mająprzełożenie na ostateczną(sumę) cenę
ryczałtowąnetto. Odwołujący podniósł,że mimo, iżzamawiający w sentencji przesłanego
pisma powoływał sięna art. 90 ustawy Pzp, to jednakże z treści pisma wynikało,że chodzi o
uzasadnienie sposobu wyliczenia ceny, z uwagi na niezgodnośćsumowania na
poszczególnych zadaniach w przedłożonym do oferty załączniku. Odwołujący odpowiedział
zamawiającemu pismem z dnia 1 października 2010 r. wskazując,że zarzut skierowany do
odwołującego dotyczący zaproponowanej ceny ryczałtowej za wykonanie całości
zamówienia jako rażąco niskiej jest niesłuszny, gdyżcena rażąco niska to cena
nierealistyczna, nieadekwatna do zakresu i kosztów prac składających sięna dany przedmiot
zamówienia, zakładająca wykonanie zadania poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim
wypadku należałoby stwierdzić,że nie jest to cena rynkowa, tj. nie występująca na rynku. W
takim ujęciu cena zaproponowana przez odwołującego nie jest cenąrażąco niską. Ponadto,
odwołujący wskazał w odniesieniu do kwestii wyjaśnienia treści złożonego załącznika,że
ostateczna zaproponowana cena ryczałtowa po zsumowaniu głównych cen za poszczególne
zadania nie ulega zmianie, a brak wypełnienia wartości na podpozycjach załącznika, nie
może stanowićprzesłanki odrzucenia oferty z powodu opisanej w siwz ceny ryczałtowej.
Podał,że zamawiający pismem z dnia 6 października 2010r. znak: IZP.341-12/10 odrzucił
ofertęodwołującego uznając przedłożone wyjaśnienia jako niewystarczające. Uzasadnił
stanowisko tym m.in.,że z porównania ceny oferty odwołującego z wartościąkosztorysu
inwestorskiego oraz cenąpodanąprzez drugiego wykonawcę, cena odwołującego jest
rażąco niska. Stwierdził ponadto,że zaniżenie ceny oferty odwołującego jest „widoczne
gołym okiem i oczywiste”.
Odwołujący podniósł,że wielokrotnie w orzecznictwie wskazywano, iżcena rażąco niska to
cena, która przy zachowaniu reguł rynkowych powoduje,że wykonanie zamówienia byłoby
nieopłacalne dla wykonawcy. Rażąco niska cena jest więc niewiarygodna i oderwana
całkowicie od realiów rynkowych.
Powołał sięna wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach, orzecznictwo Zespołów Arbitrów i
KIO.
Podał, biorąc pod uwagępowyższe, iżstwierdzenie zamawiającego,że oferta odwołującego
jest rażąco niska jest bezprawne, a tym samym odrzucenie oferty odwołującego jest
czynnościąwadliwą.
Podniósł,że oferta jest tańsza o blisko 1 900 000 zł od drugiej w kolejności oferty i,że
zamawiający jako podmiot gospodarującyśrodkami publicznymi jest zobowiązany do ich
racjonalnego wydatkowania. Stąd, wybór oferty znacznie droższej, jest przejawem
niegospodarności zamawiającego.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie podtrzymał swoje stanowisko odnośnie odrzucenia
oferty odwołującego i wniósł o oddalenie odwołania. Uznał,że oferta zawiera rażąco niską
cenęoraz błędy w obliczeniu ceny, których nie można poprawići które stanowiąo
niezgodności treści oferty z treściąsiwz (rozdział XIX pkt 5-9 siwz w związku z § 8 wzoru
umowy).
Wskazał błędy w sumowania wartości zadańnr 6 i 10. Przedstawił zestawienie wartości
zadańwg załącznika nr 13 złożonego wraz z ofertąi załącznika nr 13 złożonego w wyniku
wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień. Z zestawienia wynika różnica w zakresie
zadania nr 6 (wartośćrazem zadanie 6 - 385 039,39 zł brutto, wartośćpo poprawionym
zsumowaniu 913 472,46 zł) i zadania nr 10A (w pierwotnym załączniku nie podano wartości
razem roboty budowlane, w poprawionym załączniku podano wartośćrazem roboty
budowlane 81 740 zł).
Podniósł również,że odwołujący składając ponownie załącznik nr 13 zmienił ofertę
naruszając tym przepis art. 87 ust.1 ustawy Pzp. Zwrócił uwagęna różnice w cenie dwóch
złożonych ofert oraz różnicęceny oferty w stosunku do wartości zamówienia. Uznał,że
odpowiedźodwołującego nie stanowi wyjaśnień, gdyżnie spełnia przesłanek wynikających z
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. Powołał sięna orzecznictwo Sądów Okręgowych - w Warszawie i
Częstochowie, Zespołu Arbitrów i KIO.
Przystępujący w piśmie pod nazwąpismo procesowe - argumentacja przystępującego podał,że wyjaśnienia złożone przez odwołującego zmusiły zamawiającego do odrzucenia jego
oferty. Uznał,że wezwanie zamawiającego do złożenia wyjaśnieńbyło zrozumiałe i
jednoznaczne, a odwołujący składając wyjaśnienia dokonał niedozwolonej zmiany swojej
oferty, czym bezpośrednio naruszył art. 82 ust. 1 ustawy Pzp (złożenie kolejnej oferty ze
zmienionym kosztorysem załączonym do wyjaśnień).
Wskazał,że zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp - zamawiający, oceniając wyjaśnienia, bierze pod
uwagęobiektywne czynniki, w szczególności oszczędnośćmetody wykonania zamówienia,
wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia
dostępne dla wykonawcy, oryginalnośćprojektu wykonawcy oraz wpływ pomocy publicznej.
Odwołujący nie wskazał nażaden z przykładowo podanych aspektów, ale złożył nowy
kosztorys - nowąofertę. Pismo wraz z załączonym nowym kosztorysem nie stanowi
wyjaśnieńw rozumieniu art. 90 ust. 2 Pzp - w wyniku czego stwierdził,że zamawiający nie
miał wyboru i był zobowiązany do odrzucenia oferty wykonawcy, w związku z brzmieniem
art. 90 ust. 3 Pzp. Powołał sięna wyroki Sądu Okręgowego w Warszawie i orzecznictwo
KIO. Podkreślił,że wyjaśnienia złożone przez odwołującego stanowiły niedozwolonązmianę
oferty oraz podstawędo uznania rażąco niskiej ceny.
Analizując pierwotnątreśćzałącznika nr 13 pod nazwą„Zestawienie wartości oferty
wynagrodzenia ryczałtowego” przystępujący stwierdził,że o rażąco niskiej cenieświadczy
podana przykładowo wycena niektórych robót.
1. Zadanie nr 10, CzęśćA: Roboty budowlane, pkt 1 „Alejki z kostki granitowej”.
Dokumentacja techniczna obejmuje wykonanie zakresu robót na powierzchni 730m
2
:
Odwołujący zaoferował wykonanie robót za kwotę17.500 złotych (netto).
Tymczasem sam koszt zakupu i dostawy kostki granitowej o wymaganych parametrach oraz
w ilościach określonych w dokumentacji projektowej i przedmiarze robót stanowiącym
materiał pomocniczo-informacyjny, wynosi powyżej 60 tysięcy złotych (netto). Dla
zobrazowania,że różnice w cenach materiałów zaoferowanych przez uczestników
postępowania musząbyćnieznaczne, podkreślił, iżjedynym miejscem w Polsce, skąd
można pozyskaćten materiał, sąokolice Strzegomia, przy czym ceny oferowane przez jego
producentów sąniemal identyczne.
Dodatkowo podniósł,że odwołujący powinien przewidziećrównieżw cenie oferty koszty
zakupu i dostawy kruszywa oraz podsypki cementowo piaskowej na wykonanie określonych
w projekcie technicznym warstw podbudowy, niezbędnych robót rozbiórkowych (w tym koszt
wywozu i utylizacji gruzu) oraz koszty pracy sprzętu i wynagrodzenia zatrudnionych
pracowników. Uznał w związku z powyższym,że niemożliwe jest wykonanie wskazanego
elementu robót za kwotę17.500,00 złotych (netto). Dla wykazania różnicy cenowej pomiędzy
obiema ofertami podał,że wartośćdla tego elementu prac zaoferowana przez
przystępującego wyniosła 158.084,40 zł (netto).
2. Zadanie nr 10 CzęśćA : Roboty budowlane, pkt. 4 „Obrzeża trawnikowe granitowe przy
alejkach, chodnikach i schodach terenowych”.
Dokumentacja techniczna przewiduje ułożenie obrzeży trawnikowych z granitu na długości
2.060,00 mb, gdzie należało uwzględnićzgodnie z dokumentacjątechnicznąoraz
przedmiarem robót stanowiącym materiał pomocniczo-informacyjny, odpowiedni zakres prac.
Odwołujący zaoferował wykonanie szerokiego zakresu robót za cenę2.000,00 złotych netto,
gdy jedynie sam koszt zakupu i dostawy materiału granitowego na wykonanie obrzeży
wynosi powyżej 160.000,00 PLN (netto).
Zatem, koszt wykonania 1 mb obrzeża granitowego wraz z kosztem zakupu i dostawy
pozostałych materiałów, pracąludzkąoraz wynajmem sprzętu (przy założeniuże wykonane
zostanąwszystkie roboty towarzyszące), wynosi w ofercie odwołującego poniżej 1,00
złotego (netto), co w ocenie przystępującego jest nierealne.
Podkreślił jak w pierwszym przykładzie,że jedynym miejscem w Polsce, skąd można
pozyskaćniezbędny materiał sąokolice Strzegomia. Wskazał również,że ceny oferowane
przez producentów sąporównywalne.
Wartośćpodanego elementu w ofercie przystępującego wyniosła 306.484,48 zł netto.
3. Zadanie nr 10, CzęśćA. Roboty budowlane, pkt 6 „Urządzenia placu zabaw i rekreacji”.
Odwołujący zaoferował wykonanie zakresu prac objętych dokumentacjąprojektowąza kwotę
10.000 złotych (netto).
Przystępujący ustalił,że sam koszt zakupu oraz montażu altany drewnianej wynosi powyżej
21.000,00, a łączny koszt wszystkich urządzeńpowyżej 90.000,00 zł (netto), bez
wykazywania innych występujących robót towarzyszących np. czyszczenia głazów
granitowych wraz z kosztem realizacji nadruków. Uznał,że niemożliwe jest wykonanie robót
za kwotę10.000 złotych (netto). Wartośćtego elementu w ofercie przystępującego wyniosła
107.4450,00 zł netto.
Wniósł o dopuszczenie dowodu z cenników obowiązujących na rynku budowlanym w
zakresie przedmiotowego postępowania - przedstawionych na rozprawie. Podkreślił,że ceny
zaoferowane przez odwołującego sąnierealne równieżz punku logicznej oceny,
doświadczeniażyciowego i racjonalności decyzji ekonomicznych przedsiębiorcy.
Reasumując uznał,że oferta odwołującego została zmieniona w wyniku złożonych
wyjaśnień, co czyni niemożliwym ustalenie treści oświadczenia woli, jakie odwołujący złożył
w celu zawarcia umowy. Stwierdził,że na podstawie oferty odwołującego i złożonych
wyjaśnieńnie jest możliwe zawarcie umowy, a tym bardziej jej wykonanie.
Skład orzekający KIO ustalił,że przedmiotem zamówienia sąroboty budowlane pod nazwą
„Rewitalizacja układu staromiejskiego miasta Biecz dla rozwoju produktu turystycznego -
częśćI, etap 2”, o wartości mniejszej niżkwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Przedmiotem odwołania jest odrzucenie oferty
odwołującego.
Zamawiający wezwał odwołującego pismem z dnia 27 września 2010 r. znak: IZP.341-12/10
do złożenia wyjaśnień, na podstawie art. 87 ust.1 i art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, w przedmiocie
sumowania zadańnr 6 i 10 w „Zestawieniu wartości oferty wynagrodzenia ryczałtowego”,
sporządzonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 13 do siwz oraz wyjaśnienia ceny
oferty w związku z wątpliwościami, czy cena nie jest rażąco niska. Odwołujący złożył w dniu
1 października 2010 r. załącznik nr 13, w którym w miejsce brakującego sumowania zadania
nr 6 i omyłkowo dokonanego sumowania w zadaniu nr 10, wstawił prawidłowo zsumowane
kwoty.
Nie wyjaśnił natomiast elementów mających wpływ na wysokośćceny oferty. Przedstawił
swoje stanowisko w zakresie pojęcia rażąco niskiej ceny oraz podał,że zamawiający przy
ryczałtowej cenie oferty nie jest uprawniony dożądania wyjaśnień.
Zamawiający odrzucił ofertęodwołującego (pismo z dnia 6 października 2010r. znak: IZP.
341-12/10) na podstawie art. 90 ust. 3 i art. 89 ust.1 pkt 4 oraz art. 89 ust.1 pkt 2 w zw. z art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp (niezłożenie wyjaśnieńna wezwanie zamawiającego w
przedmiocie rażąco niskiej ceny oferty i uznanie jej za rażąco niską, sprzecznośćtreści
oferty z treściąsiwz w związku z błędem w obliczeniu ceny oferty).
Skład orzekający KIO zważył, co następuje.
Odwołujący posiada interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp wnosząc odwołanie,
gdyżjego oferta jest tańsza od oferty wybranej (złożono tylko dwie oferty w postępowaniu).
Odwołanie nie może byćjednak uwzględnione, pomimo wykazania niezasadności
odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z pkt 6 ust. 1 tego artykułu, z
powodu niezgodności treści oferty z treściąsiwz w związku z błędem w obliczeniu ceny
oferty.
W tym zakresie odwołujący został wezwany do złożenia wyjaśnieńw przedmiocie
sumowania ceny oferty w zadaniach nr 6 i 10. Nie ulega wątpliwości,że sumowanie podane
w załączniku nr 13 złożonym wraz z ofertąbyło nieprawidłowe. Odwołujący składając
załącznik z prawidłowo dokonanym sumowaniem cen w zadaniach nr 6 i 10 i wyjaśniając w
piśmie omyłkę, złożył w istocie wymagane wyjaśnienia. Z porównania kwot podanych w
załączniku nr 13 złożonym wraz z ofertąi podanych w załączniku złożonym na wezwanie,
wynika,że omyłki w obliczeniu ceny oferty zostały wyjaśnione, co zostało przyznane przez
zamawiającego na rozprawie.
Skład orzekający nie podziela stanowiska zamawiającego i przystępującego,że złożenie
ponownie załącznika nr 13 stanowi nieuprawnionączynnośćodwołującego polegającąna
zmianie treści oferty wraz ze zmianąceny. Z zestawienia porównawczego obu załączników
sporządzonego przez zamawiającego, zamieszczonego w piśmie o odrzuceniu oferty i w
piśmie złożonym jako odpowiedźna odwołanie wynika,że zmieniony załącznik dotyczy
wyłącznie sumowania wartości zadania nr 6 i 10. Forma wyjaśnieńnie została określona
przez zamawiającego w wezwaniu, podanie więc prawidłowo zsumowanych części,
niezależnie od formy, nie może byćuznane jako niedopuszczalne wświetle art. 87 ust. 1
ustawy Pzp. Na podstawie złożonego załącznika zamawiający był zobowiązany do
poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej w ofercie.
Nie potwierdził sięzaśzarzut odwołującego odnośnie bezpodstawności odrzucenia oferty z
powodu niezłożenia wyjaśnieńdotyczących ceny oferty i w konsekwencji tego braku uznania
ceny za rażąco niską.
Odwołujący nie podważył w odwołaniu zarzutu zamawiającego odnośnie odrzucenia oferty z
powodu niezłożenia wyjaśnieńlecz wykazywał,że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp zobowiązuje zamawiającego do wszczęcia procedury
wyjaśniania ceny oferty w razie podejrzenia rażąco niskiej ceny. Istotnie, ustawa Pzp nie
zawiera definicji rażąco niskiej ceny. Z orzecznictwa i doktryny, w tym stanowiska UZP
(opinie prawne) wynika,że w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niskącenęnależy
odnieśćcenęoferty do wartości przedmiotu zamówienia, cen pozostałych ofert złożonych w
postępowaniu, a także cen rynkowych dotyczących danego rodzaju zamówienia. Niezależnie
od stanowiska odwołującego w zakresie podejrzenia rażąco niskiej ceny oferty, miał on
obowiązek, zgodnie w wezwaniem zamawiającego, do złożenia wymaganych wyjaśnieńw
przedmiocie elementów oferty mających wpływ na wysokośćceny. Zamawiający
jednoznacznie określił w wezwaniu w jakim zakresie oczekuje wyjaśnień, wyznaczył termin
na ich udzielenie oraz wskazał przepis zobowiązujący do odrzucenia oferty w razie
niezłożenia wyjaśnień(art. 90 ust. 3 ustawy Pzp). Brak wymaganych wyjaśnień
odwołującego (ograniczono stanowisko do kwestionowania uprawnieńzamawiającego w
zakresieżądania wyjaśnieńoraz wskazywano na interpretacjępojęcia rażąco niskiej ceny),
stanowi samo w sobie podstawęodrzucenia oferty na mocy art. 90 ust. 3 ustawy Pzp,
niezależnie, czy w istocie cena oferty jest rzeczywiście rażąco niska, czy teżnie.
Z tego powodu, w ocenie składu orzekającego, nie ma znaczenia w sprawie złożone przez
odwołującego na rozprawie zestawienie cen ofert z innych postępowańo udzielenie
zamówieńpublicznych, w których odwołujący uczestniczył.
Zamawiający i przystępujący, w szczególności na podstawie przedłożonych cen obrzeży
granitowych, wykazali, przy braku skutecznej przeciwnej argumentacji odwołującego,że
cena oferty odwołującego (5 482 880,67 zł) budzi wątpliwości co do jej wysokości
adekwatnej do przedmiotu zamówienia (kosztorys inwestorski 8 212 560,00 zł), cen
rynkowych (wskazywana m.in. cena granitu) oraz ceny wybranej oferty (7 427 970,02 zł).
Odwołujący zobowiązany był więc do złożenia wyjaśnieńzgodnie z wezwaniem
zamawiającego.
Reasumując powyższe ustalenia, skład orzekający KIO oddalił odwołanie na podstawie art.
192 ust. 1 ustawy Pzp, gdyżmimo wykazania braku podstaw do odrzucenia oferty z powodu
niezgodności treści oferty z treściąsiwz i błędu w obliczeniu ceny (art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6
ustawy Pzp), odwołujący nie wykazał,że odrzucenie oferty na podstawie art. 90 ust. 3
ustawy Pzp z powodu niezłożenia wyjaśnieńna wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp
(odwołujący nie zakwestionował w odwołaniu tej przyczyny odrzucenia oferty), jest
niezasadne. Podważał jedynie uznanie ceny oferty za rażąco niską(art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Pzp). Nie udowodnił,że odrzucenie oferty stanowi nieuprawnionączynność
zamawiającego. Zatem, nie może miećzastosowanie art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp, stosownie do wyniku sprawy. Do kosztów postępowania zaliczono wpis od odwołania
oraz kwotę563 zł stanowiącąuzasadnione koszty zamawiającego związane z dojazdem
pełnomocników na posiedzenie i rozprawęIzby – zgodnie z § 3 pkt 1 lit. a i pkt 2 lit. a oraz §
5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący
……………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba &
Waldemar Czuba, 33–180 Gromnik, Chojnik 88 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 10.000 zł 00 gr
(słownie: dziesięćtysięcy złotych zero groszy) stanowiące wpis od odwołania
uiszczony przez F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba & Waldemar
Czuba, 33–180 Gromnik, Chojnik 88,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 563,00 zł 00 gr (słownie: pięćset sześćdziesiąt trzy złote zero
groszy) przez F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba & Waldemar Czuba,
33–180 Gromnik, Chojnik 88 na rzecz Gmina Biecz, 38–340 Biecz, ul. Rynek 1,
stanowiącej
zwrot uzasadnionych kosztów strony poniesionych w związku z
dojazdem pełnomocników na posiedzenie Izby i rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Nowym Sączu.
Przewodniczący:
……………………………
U z a s a d n i e n i e
Odwołujący F.H.U. „FEWATERM” Sp. J. Ferdynand Czuba & Waldemar Czuba, Chojnik 88
wniósł na podstawie art. 180 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień
publicznych, zwanej w skrócie ustawąPzp, odwołanie od czynności zamawiającego Miasto
Biecz polegającej na odrzuceniu oferty.
Przedstawił zarzuty:
- nieprawne odrzucenie oferty odwołującego z uwagi na rażąco niskącenę,
- uznanie oferty odwołującego jako sprzecznej z postanowieniami siwz.
Określiłżądanie - uwzględnienie odwołania.
W uzasadnieniu odwołania podał,że jest uczestnikiem postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, prowadzonego przez zamawiającego Burmistrza Miasta Biecz.
Pismem z dnia 27 września 20010r. znak IZP.341-12/10 zamawiający wezwał odwołującego
do złożenia wyjaśnieńdotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokośćceny
oraz złożenia wyjaśnieńco do treści oferty. Wątpliwości zamawiającego wzbudzał sposób
wyliczenia ceny.śądał także przedłożenia wyjaśnieńdotyczących elementów oferty - dla
wszystkich pozostałych zadań, które mająprzełożenie na ostateczną(sumę) cenę
ryczałtowąnetto. Odwołujący podniósł,że mimo, iżzamawiający w sentencji przesłanego
pisma powoływał sięna art. 90 ustawy Pzp, to jednakże z treści pisma wynikało,że chodzi o
uzasadnienie sposobu wyliczenia ceny, z uwagi na niezgodnośćsumowania na
poszczególnych zadaniach w przedłożonym do oferty załączniku. Odwołujący odpowiedział
zamawiającemu pismem z dnia 1 października 2010 r. wskazując,że zarzut skierowany do
odwołującego dotyczący zaproponowanej ceny ryczałtowej za wykonanie całości
zamówienia jako rażąco niskiej jest niesłuszny, gdyżcena rażąco niska to cena
nierealistyczna, nieadekwatna do zakresu i kosztów prac składających sięna dany przedmiot
zamówienia, zakładająca wykonanie zadania poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim
wypadku należałoby stwierdzić,że nie jest to cena rynkowa, tj. nie występująca na rynku. W
takim ujęciu cena zaproponowana przez odwołującego nie jest cenąrażąco niską. Ponadto,
odwołujący wskazał w odniesieniu do kwestii wyjaśnienia treści złożonego załącznika,że
ostateczna zaproponowana cena ryczałtowa po zsumowaniu głównych cen za poszczególne
zadania nie ulega zmianie, a brak wypełnienia wartości na podpozycjach załącznika, nie
może stanowićprzesłanki odrzucenia oferty z powodu opisanej w siwz ceny ryczałtowej.
Podał,że zamawiający pismem z dnia 6 października 2010r. znak: IZP.341-12/10 odrzucił
ofertęodwołującego uznając przedłożone wyjaśnienia jako niewystarczające. Uzasadnił
stanowisko tym m.in.,że z porównania ceny oferty odwołującego z wartościąkosztorysu
inwestorskiego oraz cenąpodanąprzez drugiego wykonawcę, cena odwołującego jest
rażąco niska. Stwierdził ponadto,że zaniżenie ceny oferty odwołującego jest „widoczne
gołym okiem i oczywiste”.
Odwołujący podniósł,że wielokrotnie w orzecznictwie wskazywano, iżcena rażąco niska to
cena, która przy zachowaniu reguł rynkowych powoduje,że wykonanie zamówienia byłoby
nieopłacalne dla wykonawcy. Rażąco niska cena jest więc niewiarygodna i oderwana
całkowicie od realiów rynkowych.
Powołał sięna wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach, orzecznictwo Zespołów Arbitrów i
KIO.
Podał, biorąc pod uwagępowyższe, iżstwierdzenie zamawiającego,że oferta odwołującego
jest rażąco niska jest bezprawne, a tym samym odrzucenie oferty odwołującego jest
czynnościąwadliwą.
Podniósł,że oferta jest tańsza o blisko 1 900 000 zł od drugiej w kolejności oferty i,że
zamawiający jako podmiot gospodarującyśrodkami publicznymi jest zobowiązany do ich
racjonalnego wydatkowania. Stąd, wybór oferty znacznie droższej, jest przejawem
niegospodarności zamawiającego.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie podtrzymał swoje stanowisko odnośnie odrzucenia
oferty odwołującego i wniósł o oddalenie odwołania. Uznał,że oferta zawiera rażąco niską
cenęoraz błędy w obliczeniu ceny, których nie można poprawići które stanowiąo
niezgodności treści oferty z treściąsiwz (rozdział XIX pkt 5-9 siwz w związku z § 8 wzoru
umowy).
Wskazał błędy w sumowania wartości zadańnr 6 i 10. Przedstawił zestawienie wartości
zadańwg załącznika nr 13 złożonego wraz z ofertąi załącznika nr 13 złożonego w wyniku
wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień. Z zestawienia wynika różnica w zakresie
zadania nr 6 (wartośćrazem zadanie 6 - 385 039,39 zł brutto, wartośćpo poprawionym
zsumowaniu 913 472,46 zł) i zadania nr 10A (w pierwotnym załączniku nie podano wartości
razem roboty budowlane, w poprawionym załączniku podano wartośćrazem roboty
budowlane 81 740 zł).
Podniósł również,że odwołujący składając ponownie załącznik nr 13 zmienił ofertę
naruszając tym przepis art. 87 ust.1 ustawy Pzp. Zwrócił uwagęna różnice w cenie dwóch
złożonych ofert oraz różnicęceny oferty w stosunku do wartości zamówienia. Uznał,że
odpowiedźodwołującego nie stanowi wyjaśnień, gdyżnie spełnia przesłanek wynikających z
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. Powołał sięna orzecznictwo Sądów Okręgowych - w Warszawie i
Częstochowie, Zespołu Arbitrów i KIO.
Przystępujący w piśmie pod nazwąpismo procesowe - argumentacja przystępującego podał,że wyjaśnienia złożone przez odwołującego zmusiły zamawiającego do odrzucenia jego
oferty. Uznał,że wezwanie zamawiającego do złożenia wyjaśnieńbyło zrozumiałe i
jednoznaczne, a odwołujący składając wyjaśnienia dokonał niedozwolonej zmiany swojej
oferty, czym bezpośrednio naruszył art. 82 ust. 1 ustawy Pzp (złożenie kolejnej oferty ze
zmienionym kosztorysem załączonym do wyjaśnień).
Wskazał,że zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp - zamawiający, oceniając wyjaśnienia, bierze pod
uwagęobiektywne czynniki, w szczególności oszczędnośćmetody wykonania zamówienia,
wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia
dostępne dla wykonawcy, oryginalnośćprojektu wykonawcy oraz wpływ pomocy publicznej.
Odwołujący nie wskazał nażaden z przykładowo podanych aspektów, ale złożył nowy
kosztorys - nowąofertę. Pismo wraz z załączonym nowym kosztorysem nie stanowi
wyjaśnieńw rozumieniu art. 90 ust. 2 Pzp - w wyniku czego stwierdził,że zamawiający nie
miał wyboru i był zobowiązany do odrzucenia oferty wykonawcy, w związku z brzmieniem
art. 90 ust. 3 Pzp. Powołał sięna wyroki Sądu Okręgowego w Warszawie i orzecznictwo
KIO. Podkreślił,że wyjaśnienia złożone przez odwołującego stanowiły niedozwolonązmianę
oferty oraz podstawędo uznania rażąco niskiej ceny.
Analizując pierwotnątreśćzałącznika nr 13 pod nazwą„Zestawienie wartości oferty
wynagrodzenia ryczałtowego” przystępujący stwierdził,że o rażąco niskiej cenieświadczy
podana przykładowo wycena niektórych robót.
1. Zadanie nr 10, CzęśćA: Roboty budowlane, pkt 1 „Alejki z kostki granitowej”.
Dokumentacja techniczna obejmuje wykonanie zakresu robót na powierzchni 730m
2
:
Odwołujący zaoferował wykonanie robót za kwotę17.500 złotych (netto).
Tymczasem sam koszt zakupu i dostawy kostki granitowej o wymaganych parametrach oraz
w ilościach określonych w dokumentacji projektowej i przedmiarze robót stanowiącym
materiał pomocniczo-informacyjny, wynosi powyżej 60 tysięcy złotych (netto). Dla
zobrazowania,że różnice w cenach materiałów zaoferowanych przez uczestników
postępowania musząbyćnieznaczne, podkreślił, iżjedynym miejscem w Polsce, skąd
można pozyskaćten materiał, sąokolice Strzegomia, przy czym ceny oferowane przez jego
producentów sąniemal identyczne.
Dodatkowo podniósł,że odwołujący powinien przewidziećrównieżw cenie oferty koszty
zakupu i dostawy kruszywa oraz podsypki cementowo piaskowej na wykonanie określonych
w projekcie technicznym warstw podbudowy, niezbędnych robót rozbiórkowych (w tym koszt
wywozu i utylizacji gruzu) oraz koszty pracy sprzętu i wynagrodzenia zatrudnionych
pracowników. Uznał w związku z powyższym,że niemożliwe jest wykonanie wskazanego
elementu robót za kwotę17.500,00 złotych (netto). Dla wykazania różnicy cenowej pomiędzy
obiema ofertami podał,że wartośćdla tego elementu prac zaoferowana przez
przystępującego wyniosła 158.084,40 zł (netto).
2. Zadanie nr 10 CzęśćA : Roboty budowlane, pkt. 4 „Obrzeża trawnikowe granitowe przy
alejkach, chodnikach i schodach terenowych”.
Dokumentacja techniczna przewiduje ułożenie obrzeży trawnikowych z granitu na długości
2.060,00 mb, gdzie należało uwzględnićzgodnie z dokumentacjątechnicznąoraz
przedmiarem robót stanowiącym materiał pomocniczo-informacyjny, odpowiedni zakres prac.
Odwołujący zaoferował wykonanie szerokiego zakresu robót za cenę2.000,00 złotych netto,
gdy jedynie sam koszt zakupu i dostawy materiału granitowego na wykonanie obrzeży
wynosi powyżej 160.000,00 PLN (netto).
Zatem, koszt wykonania 1 mb obrzeża granitowego wraz z kosztem zakupu i dostawy
pozostałych materiałów, pracąludzkąoraz wynajmem sprzętu (przy założeniuże wykonane
zostanąwszystkie roboty towarzyszące), wynosi w ofercie odwołującego poniżej 1,00
złotego (netto), co w ocenie przystępującego jest nierealne.
Podkreślił jak w pierwszym przykładzie,że jedynym miejscem w Polsce, skąd można
pozyskaćniezbędny materiał sąokolice Strzegomia. Wskazał również,że ceny oferowane
przez producentów sąporównywalne.
Wartośćpodanego elementu w ofercie przystępującego wyniosła 306.484,48 zł netto.
3. Zadanie nr 10, CzęśćA. Roboty budowlane, pkt 6 „Urządzenia placu zabaw i rekreacji”.
Odwołujący zaoferował wykonanie zakresu prac objętych dokumentacjąprojektowąza kwotę
10.000 złotych (netto).
Przystępujący ustalił,że sam koszt zakupu oraz montażu altany drewnianej wynosi powyżej
21.000,00, a łączny koszt wszystkich urządzeńpowyżej 90.000,00 zł (netto), bez
wykazywania innych występujących robót towarzyszących np. czyszczenia głazów
granitowych wraz z kosztem realizacji nadruków. Uznał,że niemożliwe jest wykonanie robót
za kwotę10.000 złotych (netto). Wartośćtego elementu w ofercie przystępującego wyniosła
107.4450,00 zł netto.
Wniósł o dopuszczenie dowodu z cenników obowiązujących na rynku budowlanym w
zakresie przedmiotowego postępowania - przedstawionych na rozprawie. Podkreślił,że ceny
zaoferowane przez odwołującego sąnierealne równieżz punku logicznej oceny,
doświadczeniażyciowego i racjonalności decyzji ekonomicznych przedsiębiorcy.
Reasumując uznał,że oferta odwołującego została zmieniona w wyniku złożonych
wyjaśnień, co czyni niemożliwym ustalenie treści oświadczenia woli, jakie odwołujący złożył
w celu zawarcia umowy. Stwierdził,że na podstawie oferty odwołującego i złożonych
wyjaśnieńnie jest możliwe zawarcie umowy, a tym bardziej jej wykonanie.
Skład orzekający KIO ustalił,że przedmiotem zamówienia sąroboty budowlane pod nazwą
„Rewitalizacja układu staromiejskiego miasta Biecz dla rozwoju produktu turystycznego -
częśćI, etap 2”, o wartości mniejszej niżkwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Przedmiotem odwołania jest odrzucenie oferty
odwołującego.
Zamawiający wezwał odwołującego pismem z dnia 27 września 2010 r. znak: IZP.341-12/10
do złożenia wyjaśnień, na podstawie art. 87 ust.1 i art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, w przedmiocie
sumowania zadańnr 6 i 10 w „Zestawieniu wartości oferty wynagrodzenia ryczałtowego”,
sporządzonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 13 do siwz oraz wyjaśnienia ceny
oferty w związku z wątpliwościami, czy cena nie jest rażąco niska. Odwołujący złożył w dniu
1 października 2010 r. załącznik nr 13, w którym w miejsce brakującego sumowania zadania
nr 6 i omyłkowo dokonanego sumowania w zadaniu nr 10, wstawił prawidłowo zsumowane
kwoty.
Nie wyjaśnił natomiast elementów mających wpływ na wysokośćceny oferty. Przedstawił
swoje stanowisko w zakresie pojęcia rażąco niskiej ceny oraz podał,że zamawiający przy
ryczałtowej cenie oferty nie jest uprawniony dożądania wyjaśnień.
Zamawiający odrzucił ofertęodwołującego (pismo z dnia 6 października 2010r. znak: IZP.
341-12/10) na podstawie art. 90 ust. 3 i art. 89 ust.1 pkt 4 oraz art. 89 ust.1 pkt 2 w zw. z art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp (niezłożenie wyjaśnieńna wezwanie zamawiającego w
przedmiocie rażąco niskiej ceny oferty i uznanie jej za rażąco niską, sprzecznośćtreści
oferty z treściąsiwz w związku z błędem w obliczeniu ceny oferty).
Skład orzekający KIO zważył, co następuje.
Odwołujący posiada interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp wnosząc odwołanie,
gdyżjego oferta jest tańsza od oferty wybranej (złożono tylko dwie oferty w postępowaniu).
Odwołanie nie może byćjednak uwzględnione, pomimo wykazania niezasadności
odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z pkt 6 ust. 1 tego artykułu, z
powodu niezgodności treści oferty z treściąsiwz w związku z błędem w obliczeniu ceny
oferty.
W tym zakresie odwołujący został wezwany do złożenia wyjaśnieńw przedmiocie
sumowania ceny oferty w zadaniach nr 6 i 10. Nie ulega wątpliwości,że sumowanie podane
w załączniku nr 13 złożonym wraz z ofertąbyło nieprawidłowe. Odwołujący składając
załącznik z prawidłowo dokonanym sumowaniem cen w zadaniach nr 6 i 10 i wyjaśniając w
piśmie omyłkę, złożył w istocie wymagane wyjaśnienia. Z porównania kwot podanych w
załączniku nr 13 złożonym wraz z ofertąi podanych w załączniku złożonym na wezwanie,
wynika,że omyłki w obliczeniu ceny oferty zostały wyjaśnione, co zostało przyznane przez
zamawiającego na rozprawie.
Skład orzekający nie podziela stanowiska zamawiającego i przystępującego,że złożenie
ponownie załącznika nr 13 stanowi nieuprawnionączynnośćodwołującego polegającąna
zmianie treści oferty wraz ze zmianąceny. Z zestawienia porównawczego obu załączników
sporządzonego przez zamawiającego, zamieszczonego w piśmie o odrzuceniu oferty i w
piśmie złożonym jako odpowiedźna odwołanie wynika,że zmieniony załącznik dotyczy
wyłącznie sumowania wartości zadania nr 6 i 10. Forma wyjaśnieńnie została określona
przez zamawiającego w wezwaniu, podanie więc prawidłowo zsumowanych części,
niezależnie od formy, nie może byćuznane jako niedopuszczalne wświetle art. 87 ust. 1
ustawy Pzp. Na podstawie złożonego załącznika zamawiający był zobowiązany do
poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej w ofercie.
Nie potwierdził sięzaśzarzut odwołującego odnośnie bezpodstawności odrzucenia oferty z
powodu niezłożenia wyjaśnieńdotyczących ceny oferty i w konsekwencji tego braku uznania
ceny za rażąco niską.
Odwołujący nie podważył w odwołaniu zarzutu zamawiającego odnośnie odrzucenia oferty z
powodu niezłożenia wyjaśnieńlecz wykazywał,że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp zobowiązuje zamawiającego do wszczęcia procedury
wyjaśniania ceny oferty w razie podejrzenia rażąco niskiej ceny. Istotnie, ustawa Pzp nie
zawiera definicji rażąco niskiej ceny. Z orzecznictwa i doktryny, w tym stanowiska UZP
(opinie prawne) wynika,że w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niskącenęnależy
odnieśćcenęoferty do wartości przedmiotu zamówienia, cen pozostałych ofert złożonych w
postępowaniu, a także cen rynkowych dotyczących danego rodzaju zamówienia. Niezależnie
od stanowiska odwołującego w zakresie podejrzenia rażąco niskiej ceny oferty, miał on
obowiązek, zgodnie w wezwaniem zamawiającego, do złożenia wymaganych wyjaśnieńw
przedmiocie elementów oferty mających wpływ na wysokośćceny. Zamawiający
jednoznacznie określił w wezwaniu w jakim zakresie oczekuje wyjaśnień, wyznaczył termin
na ich udzielenie oraz wskazał przepis zobowiązujący do odrzucenia oferty w razie
niezłożenia wyjaśnień(art. 90 ust. 3 ustawy Pzp). Brak wymaganych wyjaśnień
odwołującego (ograniczono stanowisko do kwestionowania uprawnieńzamawiającego w
zakresieżądania wyjaśnieńoraz wskazywano na interpretacjępojęcia rażąco niskiej ceny),
stanowi samo w sobie podstawęodrzucenia oferty na mocy art. 90 ust. 3 ustawy Pzp,
niezależnie, czy w istocie cena oferty jest rzeczywiście rażąco niska, czy teżnie.
Z tego powodu, w ocenie składu orzekającego, nie ma znaczenia w sprawie złożone przez
odwołującego na rozprawie zestawienie cen ofert z innych postępowańo udzielenie
zamówieńpublicznych, w których odwołujący uczestniczył.
Zamawiający i przystępujący, w szczególności na podstawie przedłożonych cen obrzeży
granitowych, wykazali, przy braku skutecznej przeciwnej argumentacji odwołującego,że
cena oferty odwołującego (5 482 880,67 zł) budzi wątpliwości co do jej wysokości
adekwatnej do przedmiotu zamówienia (kosztorys inwestorski 8 212 560,00 zł), cen
rynkowych (wskazywana m.in. cena granitu) oraz ceny wybranej oferty (7 427 970,02 zł).
Odwołujący zobowiązany był więc do złożenia wyjaśnieńzgodnie z wezwaniem
zamawiającego.
Reasumując powyższe ustalenia, skład orzekający KIO oddalił odwołanie na podstawie art.
192 ust. 1 ustawy Pzp, gdyżmimo wykazania braku podstaw do odrzucenia oferty z powodu
niezgodności treści oferty z treściąsiwz i błędu w obliczeniu ceny (art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6
ustawy Pzp), odwołujący nie wykazał,że odrzucenie oferty na podstawie art. 90 ust. 3
ustawy Pzp z powodu niezłożenia wyjaśnieńna wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp
(odwołujący nie zakwestionował w odwołaniu tej przyczyny odrzucenia oferty), jest
niezasadne. Podważał jedynie uznanie ceny oferty za rażąco niską(art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Pzp). Nie udowodnił,że odrzucenie oferty stanowi nieuprawnionączynność
zamawiającego. Zatem, nie może miećzastosowanie art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp, stosownie do wyniku sprawy. Do kosztów postępowania zaliczono wpis od odwołania
oraz kwotę563 zł stanowiącąuzasadnione koszty zamawiającego związane z dojazdem
pełnomocników na posiedzenie i rozprawęIzby – zgodnie z § 3 pkt 1 lit. a i pkt 2 lit. a oraz §
5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący
……………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
