rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-07-02
rok: 2010
data dokumentu: 2010-07-02
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO/UZP 1215/10
KIO/UZP 1215/10
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Anna Chudzik Członkowie: Agnieszka Bartczak - śuraw, Bogdan Artymowicz Protokolant: Przemysław Śpiewak
Przewodniczący: Anna Chudzik Członkowie: Agnieszka Bartczak - śuraw, Bogdan Artymowicz Protokolant: Przemysław Śpiewak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 czerwca 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum: Iveco Magirus – FIREMAX, 02-495 Warszawa,
al. Jerozolimskie 224 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Przedsiębiorstwo
Państwowe "Porty Lotnicze", 00-906 Warszawa, ul. świrki i Wigury 1 protestu z dnia
28 maja 2010 r.
wniesionego przez Konsorcjum: Iveco Magirus – FIREMAX, 02-495 Warszawa,
al. Jerozolimskie 224 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Przedsiębiorstwo
Państwowe "Porty Lotnicze", 00-906 Warszawa, ul. świrki i Wigury 1 protestu z dnia
28 maja 2010 r.
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Konsorcjum: Iveco Magirus – FIREMAX, 02-495
Warszawa, al. Jerozolimskie 224
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy)
z kwoty wpisu
uiszczonego
przez Konsorcjum: Iveco Magirus – FIREMAX,
02-495 Warszawa, al. Jerozolimskie 224,
2)
dokonaćzwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięćtysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz Konsorcjum: Iveco Magirus –
FIREMAX, 02-495 Warszawa, al. Jerozolimskie 224.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” w Warszawie – prowadzi
postępowanie w trybie przetargu ograniczonego na Dostawę dwóch lotniskowych pojazdów
ratowniczo-gaśniczych dla Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
Konsorcjum: Iveco Magirus – Firemax złożyło protest na czynnośćZamawiającego
polegającąna wezwaniu, na podstawie § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 87, poz. 605
z późn. zm.), do przedłożenia oryginału lub potwierdzonej za zgodnośćz oryginałem kopii
referencji wystawionych przez Dyrektora Działu Wyposażenia Straży Pożarnej Shenyang.
W proteście Konsorcjum: Iveco Magirus – Firemax zarzuciło Zamawiającemu naruszenie
przepisów: art. 7, art. 51 ust 1 i 3 ustawy Pzp oraz § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćZamawiający od wykonawcy,
oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane. Wykonawca wniósł o unieważnienie
objętej protestem czynności Zamawiającego.
W uzasadnieniu protestu Wykonawca podniósł,że Zamawiający wezwał go do przedłożenia
oryginału lub notarialnie poświadczonej za zgodnośćz oryginałem kopii referencji w dniu
19 maja 2010 r., mimoże uprzednio, pismem z 29 stycznia 2010 r., poinformował
o spełnieniu przez niego warunków udziału w postępowaniu, a następnie, dnia 2 marca
2010 r. zaprosił go do składania ofert, coświadczy o zakończeniu etapu oceny wniosków.
Protestujący, z faktu poinformowania przez Zamawiającego o spełnianiu warunków udziału
w postępowaniu oraz zaproszenia do składania ofert wywodził,że został ostatecznie
dopuszczony do udziału w postępowaniu, zatem nie może byćpoddany ponownej ocenie
pod kątem spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Zdaniem Protestującego, wezwanie do przedłożenia dokumentu po zaproszeniu do złożenia
oferty w przetargu ograniczonym było działaniem nieuprawnionym i naruszającym uczciwą
konkurencję, bowiem zgodnie z przepisem art. 51 ust. 1 ustawy Pzp, zamawiający zaprasza
do składania ofert wykonawców, którzy spełnili warunki udziału w postępowaniu.
Zamawiający zaprosił Odwołującego siędo złożenia oferty, uznając tym samym, iżspełnia
on warunki udziału w postępowaniu, czego dowodem jest druk ZP- 16 Zbiorcza ocena
warunków udziału w postępowaniu. Ocena ta możliwa jest, zdaniem Odwołującego się,
jedynie na etapie analizy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu i wtedy też
powinno nastąpićewentualne wezwanie do uzupełnienia dokumentów, a jakakolwiek inna
interpretacja kłóciłaby sięz dynamikąi ekonomikąpostępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
Zakwalifikowanie
wykonawcy
do
następnego
etapu
postępowania
uniemożliwia, zdaniem Protestującego, kwestionowanie w toku dalszego postępowania
warunków podmiotowych dopuszczonego wykonawcy.
W proteście Wykonawca podniósł również, iżprzepis § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane, nakłada na
zamawiających obowiązek wyjaśnienia wątpliwości co do prawdziwości dokumentów
zawartych we wnioskach, a jednocześnie ogranicza uprawnienie dożądania oryginałów lub
notarialnie poświadczonych kopii dokumentów do sytuacji, gdy złożone przez wykonawców
kopie dokumentów sąnieczytelne lub budząwątpliwości co do ich prawdziwości.
Niezrozumiałe, zdaniem Protestującego, jest powzięcie przez Zamawiającego wątpliwości co
do spornego dokumentu po upływie 4 miesięcy od zawiadomienia o spełnianiu warunków
udziału w postępowaniu oraz 5 miesięcy po upływie terminu składania wniosków.
Po oddaleniu przez Zamawiającego protestu poprzez jego nierozstrzygnięcie, Konsorcjum:
Iveco Magirus – Firemax wniosło odwołanie, w którym podtrzymało przedstawione
w proteście zarzuty,żądania i argumentację.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod uwagę
stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z wymaganiem Zamawiającego zawartym w ogłoszeniu o zamówieniu (pkt III.2.3.
Zdolność techniczna), warunkiem udziału w postępowaniu było, aby wykonawcy w okresie
ostatnich 3 lat przed wszczęciem postępowania, a jeżeli okres działalności jest krótszy –
w tym okresie, wykonali dostawęprzynajmniej dwóch lotniskowych pojazdów ratowniczo-
gaśniczych wraz z zespołem gaśniczym na wysięgniku teleskopowym przegubowym oraz
przedłożyli dokumenty potwierdzające,że dostawy zostały wykonane należycie. W celu
potwierdzenia spełnienia powyższego warunku wykonawcy zobowiązani byli załączyćdo
oferty wykaz wykonanych dostaw z podaniem ich przedmiotu, daty wykonania i odbiorców.
Na potwierdzenie informacji zawartych w wykazie wykonawcy mieli obowiązek przedstawić
dokumenty potwierdzające,że dostawy zostały wykonane należycie.
Odwołujący się, we wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu z dnia 28 grudnia
2009 r., zamieścił wykaz dwóch dostaw wskazanych przez Zamawiającego pojazdów,
z których jedna zrealizowana została na rzecz straży pożarnej Międzynarodowego Portu
Lotniczego Wnukowo w Moskwie, druga – na rzecz straży pożarnej Shenyang Airport
(Chiny). Do powyższego wykazu Wykonawca załączył dokumenty potwierdzające realizację
wskazanych dostaw, w tym dostawy na rzecz Shenyang Airport – kopięListu referencyjnego
w języku angielskim wraz z tłumaczeniem na język polski sporządzonym przez tłumacza
przysięgłego. W treści powyższego dokumentu, wystawionego przez Dyrektora Działu
Wyposażenia Straży Pożarnej Shenyang, wskazano dostawcę(Iveco Magirus) oraz
przedmiot i wartośćdostawy i datęjej realizacji, bez stwierdzenia,że dostawa została
wykonana należycie.
W dniu 12 stycznia 2010 Zamawiający wezwał Odwołującego siędo uzupełnienia wniosku
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o wykaz wykonanych zamówieńwraz
z dokumentami potwierdzającymi, iżprzedstawione w wykazie zamówienia zostały
wykonane należycie. Zamawiający wskazał,że z dokumentu załączonego do wykazu,
dotyczącego dostawy lotniskowego pojazdu ratowniczo-gaśniczego na potrzeby Shenyang
Airport nie wynika, iżzamówienie zostało wykonane należycie.
Odwołujący sięprzedstawił Zamawiającemu w dniu 21 stycznia 2010 r. dokument pn.
Uzupełnienie do listu referencyjnego, wystawiony przez Dyrektora Działu Wyposażenia
Straży Pożarnej Shenyang, w którym stwierdza się,że dostawa została zrealizowana
zgodnie z umową i z największą starannością.
Zamawiający uznał powyższy dokument za spełniający wymagania, o czymświadczy
przekazanie Odwołującemu się, w dniu 29 stycznia 2010 r., informacji o spełnianiu warunków
udziału w postępowaniu, a następnie (2 marca 2010 r.) zaproszenie do składania ofert
(termin składania ofert został wyznaczony na dzień26 marca 2010 r.).
Pismem z dnia 15 kwietnia 2010 r. Protekta Sp. z o.o., powołując sięna ustalenia dokonane
przez Albert Ziegler GmbH & Co. KG (wykonawcębiorącego udział w przedmiotowym
postępowaniu), poinformowała Zamawiającego,że spółka Iveco Magirus nie dokonała
dostawy pojazdu dla lotniska w Shenyang, zatem przedłożona referencja jest nieprawdziwa.
Następnie, w dniu 21 kwietnia 2010 r., do Zamawiającego wpłynęło (za pośrednictwem
Protekta Sp. z o.o.) pismo wykonawcy Albert Ziegler GmbH & Co. KG, przedstawiające
informacje mająceświadczyćo tym,że wykazana przez Odwołującego siędostawa nie
została wykonana, a lotnisko w Shenyang nie wystawiło załączonych do oferty referencji.
W dniu 19 maja 2010 r. Zamawiający wezwał Odwołującego się, na podstawie § 4 ust. 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane, do
przedstawienia oryginału lub notarialnie poświadczonej za zgodnośćz oryginałem kopii
referencji wystawionych przez Dyrektora Działu Wyposażenia Straży Pożarnej Shenyang.
Zamawiający wyznaczył termin na uzupełnienie tego dokumentu do dnia 25 maja 2010 r.
Odwołujący się, w dniu 21 maja 2010 r., zwrócił siędo Zamawiającego z prośbą
o przedłużenie terminu do 28 maja 2010 r., wskazując,że potrzebny jest dłuższy czas na
przygotowanie odpowiedzi. Zamawiający pismem z dnia 24 maja 2010 r. wyraził zgodęna
przedłużenie terminu.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego się,że Zamawiający, poprzez dokonanie
objętej odwołaniem czynności naruszył przepisy art. 7 ustawy Pzp. Wezwanie do
przedłożenia oryginału dokumentu bądźjego notarialnie poświadczonej kopii, w sytuacji
otrzymania sygnałów o ewentualnym braku wiarygodności przedłożonej kopii, wżaden
sposób nie narusza zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Wątpliwości zaistniały bowiem tylko w odniesieniu do dokumentów przedłożonych przez
jednego wykonawcę, nie można więc czynićzarzutu z faktużądania oryginału lub notarialnie
poświadczonej kopii tylko od tego wykonawcy.
Nie można przy tym zgodzićsięz twierdzeniem Odwołującego się,że Zamawiający poprzez
dokonanie kwestionowanej czynności działał na rzecz wykonawcy sklasyfikowanego na
drugim miejscu. Zamawiający może i powinien dążyćdo ustalenia prawdy obiektywnej
w odniesieniu do faktów mających wpływ na wynik postępowania, niezależnie od tego, na
sytuacjęktórego z wykonawców wpłynie ona korzystnie.
Nie zasługuje równieżna uwzględnienie zarzut naruszenia art. 51 ust 1 i 3 ustawy Pzp oraz
§ 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
możeżądaćZamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyć
składane. W odniesieniu do przepisów art. 51 ust. 1 i 3 ustawy Pzp podkreślićnależy,że
w przedmiotowym postępowaniu nie doszło do stwierdzenia,że Odwołujący sięnie spełnia
warunków udziału w postępowaniu, nie może więc byćmowy o naruszenie powyższego
przepisu, który zobowiązuje do zaproszenia do składania ofert wykonawców, którzy spełniają
warunki udziału w postępowaniu. Nie wynika równieżz tych przepisów zakaz weryfikacji
prawdziwości składanych informacji po zaproszeniu do składania ofert.
Jeśli zaśchodzi o przepis § 4 ust. 2 przywołanego wyżej rozporządzenia, przepis ten określa
uprawnienie zamawiającego dożądania oryginału dokumentu lub jego notarialnie
poświadczonej kopii, ograniczając jednocześnie to uprawnienie wyłącznie do sytuacji, gdy
złożona przez wykonawcękopia dokumentu jest nieczytelna lub budzi wątpliwości co do jej
prawdziwości. Skoro kopia referencji złożonych przez Odwołującego sięwzbudziła
wątpliwości Zamawiającego, miał on prawo wświetle powyższego przepisu – niezależnie odźródła tych wątpliwości – zażądaćzłożenia oryginału lub poświadczonej notarialnie kopii.
Głównym zarzutem pod adresem Zamawiającego jest skorzystanie z tego uprawnienia po
dokonaniu weryfikacji podmiotowej polegającej na ocenie wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu – Odwołujący siępodnosi wygaśnięcie tego uprawnienia wraz
z przejściem do kolejnego etapu postępowania. Zatem dla rozstrzygnięcia przedmiotowej
sprawy konieczne jest ustalenie, czy uprawnienie Zamawiającego do weryfikowania
prawdziwości informacji mających wpływ na wynik postępowania jest ograniczone w czasie.
Przyznaćnależy,że procedura przetargu ograniczonego skonstruowana jest w taki sposób,
iżdzieli postępowanie na dwa etapy: etap oceny spełniania warunków podmiotowych,
a następnie – dla wykonawców, którzy te warunki spełniają– etap oceny ofert. Do składania
ofert zapraszani sątylko wykonawcy, którzy zostali ocenieni przez Zamawiającego jako
spełniający warunki podmiotowe. Jednakże taka konstrukcja procedury nie uprawnia –
zdaniem Izby – do wniosku,że bez względu na okoliczności ujawnione w późniejszych
fazach postępowania, Zamawiającemu nie wolno weryfikowaćdokumentów i informacji
mających wpływ na wynik postępowania, zamieszczonych we wnioskach o dopuszczenie do
udziału w przetargu ograniczonym, pod kątem ich prawdziwości.
Zamawiający, dysponując informacjami przedstawionymi we wniosku i uzupełnionymi
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp nie miał podstaw do stwierdzenia,że zachodząprzesłanki
do wykluczenia Odwołującego się, dlatego zaprosił go do składania ofert. Informacje
o ewentualnym braku wiarygodności przedstawionych referencji dotarły do Zamawiającego
po zaproszeniu do składania ofert i po ich złożeniu przez wykonawców, a po ich otrzymaniu
Zamawiający wezwał Odwołującego siędo przedłożenia oryginału lub notarialnie
poświadczonej kopii. Jak podkreślił Zamawiający na rozprawie przed KrajowąIzbą
Odwoławczą, wezwanie to nie przesądza wżaden sposób prawdziwości przedstawionych
informacji, zmierza jedynie do ich weryfikacji.
Dodaćprzy tym należy,że jeśli Odwołujący sięspełniał warunki udziału w postępowaniu na
dzieńskładania wniosków, to na każdym etapie postępowania może i – w związku
z wątpliwościami Zamawiającego – powinien to wykazać. Niezależnie bowiem od daty
dokonywania tej oceny, dotyczy ona zawsze stanu na dzieńskładania wniosków
o odpuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zaśstanu ulegającego zmianie w toku
postępowania. Jeśli więc na dzieńskładania wniosków wykonawca spełniał te warunki, to
kwestionowana czynnośćZamawiającego nie zaważy na jego sytuacji prawnej w tym
postępowaniu. Jeśli natomiast tych warunków nie spełniał, a wprowadził Zamawiającego
w błąd składając nieprawdziwe informacje – nie powinien braćudziału w postępowaniu
i uzyskaćzamówienia publicznego, niezależnie od tego, w którym jego momencie
okolicznośćta została ujawniona. Brak jest zatem podstaw do odmawiania Zamawiającemu
prawa dożądania dokumentu ze względu na zakwalifikowanie wykonawcy do drugiego
etapu postępowania.
Fakt,że informacje wywołujące wątpliwości co do wiarygodności referencji dotarły do
Zamawiającego po zaproszeniu do składania ofert, nie mógłby uzasadniaćjego bierności.
Przeciwnie, Zamawiający miał nie tylko prawo, ale i obowiązek poddaćte informacje ocenie,
ponieważod tej oceny zależy dalszy przebieg postępowania. Ewentualne złożenie przez
Odwołującego sięwraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu nieprawdziwych
informacji mających wpływ na wynik postępowania, byłoby wadąpostępowania
uniemożliwiającązawarcie ważnej umowy z tym Wykonawcą.
W sytuacji uzyskania informacji podważających wiarygodnośćprzedstawionych referencji po
zaproszeniu do składania ofert, Zamawiający miał do wyboru: prowadzenie postępowania
w taki sposób, jakby tych informacji nie otrzymał albo unieważnienie czynności zaproszenia
do składania ofert i wykluczenie wykonawcy, albo podjęcie działańw celu wyjaśnienia tych
wątpliwości. W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający wybrał tęostatniąmożliwość, co
zdaniem Izby jest prawidłowe. Biernośćzamawiającego byłaby nieusprawiedliwiona,
a podejmowanie decyzji o unieważnieniu czynności w celu wykluczenia wykonawcy mogło
okazaćsięprzedwczesne. Wobec tego próbęwyjaśnienia wątpliwości należy uznaćza
właściwe działanie, a tezę,że nie miał do tego prawa – za nieuzasadnioną. Złożenie przez
Odwołującego sięoryginału dokumentu, może usunąćwątpliwości Zamawiającego
i zapewnićo możliwości dokonania oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty lub
doprowadzićdo wniosku o konieczności dodatkowej weryfikacji lub dokonania innych
czynności.
Zamawiający musi dysponowaćmożliwościąupewnienia się,że prowadzone przez niego
postępowanie nie jest dotknięte wadąuniemożliwiającązawarcie ważnej umowy. Zanim
podejmie kolejne decyzje w postępowaniu ma obowiązek ustalićokoliczności, które mogą
skutkowaćkoniecznościąunieważnienia dokonanych czynności
czy teżcałego
postępowania.
Należy zatem stwierdzić,że Zamawiający na każdym etapie postępowania, zwłaszcza
w sytuacji zaistnienia jakichkolwiek wątpliwości co do prawdziwości złożonych informacji,
ma możliwośćich weryfikacji. Kwestionowana w przedmiotowym postępowaniu czynność
Zamawiającego była właśnie narzędziem tej weryfikacji.
Przyjęcie odmiennej interpretacji prowadziłoby do tego,że Zamawiający mając uzasadnione
wątpliwości, a nawet pewność,że w postępowaniu zostały złożone nieprawdziwe informacje,
bez względu na ujawnione okoliczności musiałby prowadzićpostępowanie z udziałem
wykonawcy, którego wątpliwości dotyczą, dokonaćwyboru najkorzystniejszej oferty
i zawrzećumowętylko dlatego,że zbyt późno pozyskał wiedzęo ich ewentualnej lub
faktycznej nieprawdziwości. Interpretacja taka, w ocenie Izby, jest niedopuszczalna. Może
siębowiem zdarzyć,że mimo rzetelnej analizy przedstawionych przez wykonawcę
dokumentów, okoliczności uzasadniające wątpliwości co do ich wiarygodności wyjdąna jaw
po dokonaniu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Ujawnienie tych
okoliczności i czas tego ujawnienia mogąbyćniezależne od podmiotu prowadzącego
postępowanie. Zamawiający musi więc miećmożliwośćwyjaśniania wątpliwości dotyczących
przedstawionych przez wykonawcęinformacji i dokumentów bez względu na zakończenie
poszczególnych etapów postępowania. Ustalenie wiarygodności składanych w postępowaniu
informacji jest wartościąnadrzędnąw stosunku dościsłego przyporządkowania określonych
czynności Zamawiającego do poszczególnych etapów procedury.
Wobec powyższego, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania odwoławczego, na
podstawie art. 191 ust. 7 ustawy Pzp.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Konsorcjum: Iveco Magirus – FIREMAX, 02-495
Warszawa, al. Jerozolimskie 224
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy)
z kwoty wpisu
uiszczonego
przez Konsorcjum: Iveco Magirus – FIREMAX,
02-495 Warszawa, al. Jerozolimskie 224,
2)
dokonaćzwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięćtysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz Konsorcjum: Iveco Magirus –
FIREMAX, 02-495 Warszawa, al. Jerozolimskie 224.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” w Warszawie – prowadzi
postępowanie w trybie przetargu ograniczonego na Dostawę dwóch lotniskowych pojazdów
ratowniczo-gaśniczych dla Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
Konsorcjum: Iveco Magirus – Firemax złożyło protest na czynnośćZamawiającego
polegającąna wezwaniu, na podstawie § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 87, poz. 605
z późn. zm.), do przedłożenia oryginału lub potwierdzonej za zgodnośćz oryginałem kopii
referencji wystawionych przez Dyrektora Działu Wyposażenia Straży Pożarnej Shenyang.
W proteście Konsorcjum: Iveco Magirus – Firemax zarzuciło Zamawiającemu naruszenie
przepisów: art. 7, art. 51 ust 1 i 3 ustawy Pzp oraz § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćZamawiający od wykonawcy,
oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane. Wykonawca wniósł o unieważnienie
objętej protestem czynności Zamawiającego.
W uzasadnieniu protestu Wykonawca podniósł,że Zamawiający wezwał go do przedłożenia
oryginału lub notarialnie poświadczonej za zgodnośćz oryginałem kopii referencji w dniu
19 maja 2010 r., mimoże uprzednio, pismem z 29 stycznia 2010 r., poinformował
o spełnieniu przez niego warunków udziału w postępowaniu, a następnie, dnia 2 marca
2010 r. zaprosił go do składania ofert, coświadczy o zakończeniu etapu oceny wniosków.
Protestujący, z faktu poinformowania przez Zamawiającego o spełnianiu warunków udziału
w postępowaniu oraz zaproszenia do składania ofert wywodził,że został ostatecznie
dopuszczony do udziału w postępowaniu, zatem nie może byćpoddany ponownej ocenie
pod kątem spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Zdaniem Protestującego, wezwanie do przedłożenia dokumentu po zaproszeniu do złożenia
oferty w przetargu ograniczonym było działaniem nieuprawnionym i naruszającym uczciwą
konkurencję, bowiem zgodnie z przepisem art. 51 ust. 1 ustawy Pzp, zamawiający zaprasza
do składania ofert wykonawców, którzy spełnili warunki udziału w postępowaniu.
Zamawiający zaprosił Odwołującego siędo złożenia oferty, uznając tym samym, iżspełnia
on warunki udziału w postępowaniu, czego dowodem jest druk ZP- 16 Zbiorcza ocena
warunków udziału w postępowaniu. Ocena ta możliwa jest, zdaniem Odwołującego się,
jedynie na etapie analizy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu i wtedy też
powinno nastąpićewentualne wezwanie do uzupełnienia dokumentów, a jakakolwiek inna
interpretacja kłóciłaby sięz dynamikąi ekonomikąpostępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
Zakwalifikowanie
wykonawcy
do
następnego
etapu
postępowania
uniemożliwia, zdaniem Protestującego, kwestionowanie w toku dalszego postępowania
warunków podmiotowych dopuszczonego wykonawcy.
W proteście Wykonawca podniósł również, iżprzepis § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane, nakłada na
zamawiających obowiązek wyjaśnienia wątpliwości co do prawdziwości dokumentów
zawartych we wnioskach, a jednocześnie ogranicza uprawnienie dożądania oryginałów lub
notarialnie poświadczonych kopii dokumentów do sytuacji, gdy złożone przez wykonawców
kopie dokumentów sąnieczytelne lub budząwątpliwości co do ich prawdziwości.
Niezrozumiałe, zdaniem Protestującego, jest powzięcie przez Zamawiającego wątpliwości co
do spornego dokumentu po upływie 4 miesięcy od zawiadomienia o spełnianiu warunków
udziału w postępowaniu oraz 5 miesięcy po upływie terminu składania wniosków.
Po oddaleniu przez Zamawiającego protestu poprzez jego nierozstrzygnięcie, Konsorcjum:
Iveco Magirus – Firemax wniosło odwołanie, w którym podtrzymało przedstawione
w proteście zarzuty,żądania i argumentację.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod uwagę
stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z wymaganiem Zamawiającego zawartym w ogłoszeniu o zamówieniu (pkt III.2.3.
Zdolność techniczna), warunkiem udziału w postępowaniu było, aby wykonawcy w okresie
ostatnich 3 lat przed wszczęciem postępowania, a jeżeli okres działalności jest krótszy –
w tym okresie, wykonali dostawęprzynajmniej dwóch lotniskowych pojazdów ratowniczo-
gaśniczych wraz z zespołem gaśniczym na wysięgniku teleskopowym przegubowym oraz
przedłożyli dokumenty potwierdzające,że dostawy zostały wykonane należycie. W celu
potwierdzenia spełnienia powyższego warunku wykonawcy zobowiązani byli załączyćdo
oferty wykaz wykonanych dostaw z podaniem ich przedmiotu, daty wykonania i odbiorców.
Na potwierdzenie informacji zawartych w wykazie wykonawcy mieli obowiązek przedstawić
dokumenty potwierdzające,że dostawy zostały wykonane należycie.
Odwołujący się, we wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu z dnia 28 grudnia
2009 r., zamieścił wykaz dwóch dostaw wskazanych przez Zamawiającego pojazdów,
z których jedna zrealizowana została na rzecz straży pożarnej Międzynarodowego Portu
Lotniczego Wnukowo w Moskwie, druga – na rzecz straży pożarnej Shenyang Airport
(Chiny). Do powyższego wykazu Wykonawca załączył dokumenty potwierdzające realizację
wskazanych dostaw, w tym dostawy na rzecz Shenyang Airport – kopięListu referencyjnego
w języku angielskim wraz z tłumaczeniem na język polski sporządzonym przez tłumacza
przysięgłego. W treści powyższego dokumentu, wystawionego przez Dyrektora Działu
Wyposażenia Straży Pożarnej Shenyang, wskazano dostawcę(Iveco Magirus) oraz
przedmiot i wartośćdostawy i datęjej realizacji, bez stwierdzenia,że dostawa została
wykonana należycie.
W dniu 12 stycznia 2010 Zamawiający wezwał Odwołującego siędo uzupełnienia wniosku
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o wykaz wykonanych zamówieńwraz
z dokumentami potwierdzającymi, iżprzedstawione w wykazie zamówienia zostały
wykonane należycie. Zamawiający wskazał,że z dokumentu załączonego do wykazu,
dotyczącego dostawy lotniskowego pojazdu ratowniczo-gaśniczego na potrzeby Shenyang
Airport nie wynika, iżzamówienie zostało wykonane należycie.
Odwołujący sięprzedstawił Zamawiającemu w dniu 21 stycznia 2010 r. dokument pn.
Uzupełnienie do listu referencyjnego, wystawiony przez Dyrektora Działu Wyposażenia
Straży Pożarnej Shenyang, w którym stwierdza się,że dostawa została zrealizowana
zgodnie z umową i z największą starannością.
Zamawiający uznał powyższy dokument za spełniający wymagania, o czymświadczy
przekazanie Odwołującemu się, w dniu 29 stycznia 2010 r., informacji o spełnianiu warunków
udziału w postępowaniu, a następnie (2 marca 2010 r.) zaproszenie do składania ofert
(termin składania ofert został wyznaczony na dzień26 marca 2010 r.).
Pismem z dnia 15 kwietnia 2010 r. Protekta Sp. z o.o., powołując sięna ustalenia dokonane
przez Albert Ziegler GmbH & Co. KG (wykonawcębiorącego udział w przedmiotowym
postępowaniu), poinformowała Zamawiającego,że spółka Iveco Magirus nie dokonała
dostawy pojazdu dla lotniska w Shenyang, zatem przedłożona referencja jest nieprawdziwa.
Następnie, w dniu 21 kwietnia 2010 r., do Zamawiającego wpłynęło (za pośrednictwem
Protekta Sp. z o.o.) pismo wykonawcy Albert Ziegler GmbH & Co. KG, przedstawiające
informacje mająceświadczyćo tym,że wykazana przez Odwołującego siędostawa nie
została wykonana, a lotnisko w Shenyang nie wystawiło załączonych do oferty referencji.
W dniu 19 maja 2010 r. Zamawiający wezwał Odwołującego się, na podstawie § 4 ust. 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane, do
przedstawienia oryginału lub notarialnie poświadczonej za zgodnośćz oryginałem kopii
referencji wystawionych przez Dyrektora Działu Wyposażenia Straży Pożarnej Shenyang.
Zamawiający wyznaczył termin na uzupełnienie tego dokumentu do dnia 25 maja 2010 r.
Odwołujący się, w dniu 21 maja 2010 r., zwrócił siędo Zamawiającego z prośbą
o przedłużenie terminu do 28 maja 2010 r., wskazując,że potrzebny jest dłuższy czas na
przygotowanie odpowiedzi. Zamawiający pismem z dnia 24 maja 2010 r. wyraził zgodęna
przedłużenie terminu.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego się,że Zamawiający, poprzez dokonanie
objętej odwołaniem czynności naruszył przepisy art. 7 ustawy Pzp. Wezwanie do
przedłożenia oryginału dokumentu bądźjego notarialnie poświadczonej kopii, w sytuacji
otrzymania sygnałów o ewentualnym braku wiarygodności przedłożonej kopii, wżaden
sposób nie narusza zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Wątpliwości zaistniały bowiem tylko w odniesieniu do dokumentów przedłożonych przez
jednego wykonawcę, nie można więc czynićzarzutu z faktużądania oryginału lub notarialnie
poświadczonej kopii tylko od tego wykonawcy.
Nie można przy tym zgodzićsięz twierdzeniem Odwołującego się,że Zamawiający poprzez
dokonanie kwestionowanej czynności działał na rzecz wykonawcy sklasyfikowanego na
drugim miejscu. Zamawiający może i powinien dążyćdo ustalenia prawdy obiektywnej
w odniesieniu do faktów mających wpływ na wynik postępowania, niezależnie od tego, na
sytuacjęktórego z wykonawców wpłynie ona korzystnie.
Nie zasługuje równieżna uwzględnienie zarzut naruszenia art. 51 ust 1 i 3 ustawy Pzp oraz
§ 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
możeżądaćZamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyć
składane. W odniesieniu do przepisów art. 51 ust. 1 i 3 ustawy Pzp podkreślićnależy,że
w przedmiotowym postępowaniu nie doszło do stwierdzenia,że Odwołujący sięnie spełnia
warunków udziału w postępowaniu, nie może więc byćmowy o naruszenie powyższego
przepisu, który zobowiązuje do zaproszenia do składania ofert wykonawców, którzy spełniają
warunki udziału w postępowaniu. Nie wynika równieżz tych przepisów zakaz weryfikacji
prawdziwości składanych informacji po zaproszeniu do składania ofert.
Jeśli zaśchodzi o przepis § 4 ust. 2 przywołanego wyżej rozporządzenia, przepis ten określa
uprawnienie zamawiającego dożądania oryginału dokumentu lub jego notarialnie
poświadczonej kopii, ograniczając jednocześnie to uprawnienie wyłącznie do sytuacji, gdy
złożona przez wykonawcękopia dokumentu jest nieczytelna lub budzi wątpliwości co do jej
prawdziwości. Skoro kopia referencji złożonych przez Odwołującego sięwzbudziła
wątpliwości Zamawiającego, miał on prawo wświetle powyższego przepisu – niezależnie odźródła tych wątpliwości – zażądaćzłożenia oryginału lub poświadczonej notarialnie kopii.
Głównym zarzutem pod adresem Zamawiającego jest skorzystanie z tego uprawnienia po
dokonaniu weryfikacji podmiotowej polegającej na ocenie wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu – Odwołujący siępodnosi wygaśnięcie tego uprawnienia wraz
z przejściem do kolejnego etapu postępowania. Zatem dla rozstrzygnięcia przedmiotowej
sprawy konieczne jest ustalenie, czy uprawnienie Zamawiającego do weryfikowania
prawdziwości informacji mających wpływ na wynik postępowania jest ograniczone w czasie.
Przyznaćnależy,że procedura przetargu ograniczonego skonstruowana jest w taki sposób,
iżdzieli postępowanie na dwa etapy: etap oceny spełniania warunków podmiotowych,
a następnie – dla wykonawców, którzy te warunki spełniają– etap oceny ofert. Do składania
ofert zapraszani sątylko wykonawcy, którzy zostali ocenieni przez Zamawiającego jako
spełniający warunki podmiotowe. Jednakże taka konstrukcja procedury nie uprawnia –
zdaniem Izby – do wniosku,że bez względu na okoliczności ujawnione w późniejszych
fazach postępowania, Zamawiającemu nie wolno weryfikowaćdokumentów i informacji
mających wpływ na wynik postępowania, zamieszczonych we wnioskach o dopuszczenie do
udziału w przetargu ograniczonym, pod kątem ich prawdziwości.
Zamawiający, dysponując informacjami przedstawionymi we wniosku i uzupełnionymi
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp nie miał podstaw do stwierdzenia,że zachodząprzesłanki
do wykluczenia Odwołującego się, dlatego zaprosił go do składania ofert. Informacje
o ewentualnym braku wiarygodności przedstawionych referencji dotarły do Zamawiającego
po zaproszeniu do składania ofert i po ich złożeniu przez wykonawców, a po ich otrzymaniu
Zamawiający wezwał Odwołującego siędo przedłożenia oryginału lub notarialnie
poświadczonej kopii. Jak podkreślił Zamawiający na rozprawie przed KrajowąIzbą
Odwoławczą, wezwanie to nie przesądza wżaden sposób prawdziwości przedstawionych
informacji, zmierza jedynie do ich weryfikacji.
Dodaćprzy tym należy,że jeśli Odwołujący sięspełniał warunki udziału w postępowaniu na
dzieńskładania wniosków, to na każdym etapie postępowania może i – w związku
z wątpliwościami Zamawiającego – powinien to wykazać. Niezależnie bowiem od daty
dokonywania tej oceny, dotyczy ona zawsze stanu na dzieńskładania wniosków
o odpuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zaśstanu ulegającego zmianie w toku
postępowania. Jeśli więc na dzieńskładania wniosków wykonawca spełniał te warunki, to
kwestionowana czynnośćZamawiającego nie zaważy na jego sytuacji prawnej w tym
postępowaniu. Jeśli natomiast tych warunków nie spełniał, a wprowadził Zamawiającego
w błąd składając nieprawdziwe informacje – nie powinien braćudziału w postępowaniu
i uzyskaćzamówienia publicznego, niezależnie od tego, w którym jego momencie
okolicznośćta została ujawniona. Brak jest zatem podstaw do odmawiania Zamawiającemu
prawa dożądania dokumentu ze względu na zakwalifikowanie wykonawcy do drugiego
etapu postępowania.
Fakt,że informacje wywołujące wątpliwości co do wiarygodności referencji dotarły do
Zamawiającego po zaproszeniu do składania ofert, nie mógłby uzasadniaćjego bierności.
Przeciwnie, Zamawiający miał nie tylko prawo, ale i obowiązek poddaćte informacje ocenie,
ponieważod tej oceny zależy dalszy przebieg postępowania. Ewentualne złożenie przez
Odwołującego sięwraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu nieprawdziwych
informacji mających wpływ na wynik postępowania, byłoby wadąpostępowania
uniemożliwiającązawarcie ważnej umowy z tym Wykonawcą.
W sytuacji uzyskania informacji podważających wiarygodnośćprzedstawionych referencji po
zaproszeniu do składania ofert, Zamawiający miał do wyboru: prowadzenie postępowania
w taki sposób, jakby tych informacji nie otrzymał albo unieważnienie czynności zaproszenia
do składania ofert i wykluczenie wykonawcy, albo podjęcie działańw celu wyjaśnienia tych
wątpliwości. W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający wybrał tęostatniąmożliwość, co
zdaniem Izby jest prawidłowe. Biernośćzamawiającego byłaby nieusprawiedliwiona,
a podejmowanie decyzji o unieważnieniu czynności w celu wykluczenia wykonawcy mogło
okazaćsięprzedwczesne. Wobec tego próbęwyjaśnienia wątpliwości należy uznaćza
właściwe działanie, a tezę,że nie miał do tego prawa – za nieuzasadnioną. Złożenie przez
Odwołującego sięoryginału dokumentu, może usunąćwątpliwości Zamawiającego
i zapewnićo możliwości dokonania oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty lub
doprowadzićdo wniosku o konieczności dodatkowej weryfikacji lub dokonania innych
czynności.
Zamawiający musi dysponowaćmożliwościąupewnienia się,że prowadzone przez niego
postępowanie nie jest dotknięte wadąuniemożliwiającązawarcie ważnej umowy. Zanim
podejmie kolejne decyzje w postępowaniu ma obowiązek ustalićokoliczności, które mogą
skutkowaćkoniecznościąunieważnienia dokonanych czynności
czy teżcałego
postępowania.
Należy zatem stwierdzić,że Zamawiający na każdym etapie postępowania, zwłaszcza
w sytuacji zaistnienia jakichkolwiek wątpliwości co do prawdziwości złożonych informacji,
ma możliwośćich weryfikacji. Kwestionowana w przedmiotowym postępowaniu czynność
Zamawiającego była właśnie narzędziem tej weryfikacji.
Przyjęcie odmiennej interpretacji prowadziłoby do tego,że Zamawiający mając uzasadnione
wątpliwości, a nawet pewność,że w postępowaniu zostały złożone nieprawdziwe informacje,
bez względu na ujawnione okoliczności musiałby prowadzićpostępowanie z udziałem
wykonawcy, którego wątpliwości dotyczą, dokonaćwyboru najkorzystniejszej oferty
i zawrzećumowętylko dlatego,że zbyt późno pozyskał wiedzęo ich ewentualnej lub
faktycznej nieprawdziwości. Interpretacja taka, w ocenie Izby, jest niedopuszczalna. Może
siębowiem zdarzyć,że mimo rzetelnej analizy przedstawionych przez wykonawcę
dokumentów, okoliczności uzasadniające wątpliwości co do ich wiarygodności wyjdąna jaw
po dokonaniu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Ujawnienie tych
okoliczności i czas tego ujawnienia mogąbyćniezależne od podmiotu prowadzącego
postępowanie. Zamawiający musi więc miećmożliwośćwyjaśniania wątpliwości dotyczących
przedstawionych przez wykonawcęinformacji i dokumentów bez względu na zakończenie
poszczególnych etapów postępowania. Ustalenie wiarygodności składanych w postępowaniu
informacji jest wartościąnadrzędnąw stosunku dościsłego przyporządkowania określonych
czynności Zamawiającego do poszczególnych etapów procedury.
Wobec powyższego, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania odwoławczego, na
podstawie art. 191 ust. 7 ustawy Pzp.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
