rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2008-11-28
rok: 2008
data dokumentu: 2008-11-28
rok: 2008
sygnatury akt.:
KIO/UZP 1288/08
KIO/UZP 1288/08
KIO/UZP 1320/08
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska Członkowie: Anna Packo, Małgorzata Rakowska Protokolant: Przemysław Śpiewak
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska Członkowie: Anna Packo, Małgorzata Rakowska Protokolant: Przemysław Śpiewak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 listopada 2008 r. w Warszawie odwołań
skierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
14 listopada 2008 r. do łącznego rozpoznania,
wniesionych przez:
A. MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18 (sygn. akt KIO UZP
1288/08) w dniu 7 listopada 2008 r.;
B. EIFFAGE BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676 Warszawa (sygn. akt
KIO UZP 1320/08) w dniu 13 listopada 2008 r.,
od
rozstrzygnięcia
przez
zamawiającego
-
Gminę
Kórnik,
62-035
Kórnik,
al. Niepodległości 1 protestów złożonych dn. 24 października 2008 r.;
przy udziale wykonawców:
- SKANSKA S.A., 01-518 Warszawa, ul. Gen. J. Zajączka 9, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawach
o sygn. akt KIO UZP 1288/08 i KIO/UZP 1320/08,
- EIFFAGE Budownictwo Mitex S.A., 02-676 Warszawa, ul. Postępu 5A, zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego sięw sprawie
o sygn. akt KIO/UZP 1288/08,
- MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawie o sygn.
akt KIO/UZP 1320/08,
- Bolesława Spochacza, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
,,Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Bolesław Spochacz”, 63-000 Środa Wielkopolska,
Ruszkowo 7a, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1320/08.
skierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
14 listopada 2008 r. do łącznego rozpoznania,
wniesionych przez:
A. MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18 (sygn. akt KIO UZP
1288/08) w dniu 7 listopada 2008 r.;
B. EIFFAGE BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676 Warszawa (sygn. akt
KIO UZP 1320/08) w dniu 13 listopada 2008 r.,
od
rozstrzygnięcia
przez
zamawiającego
-
Gminę
Kórnik,
62-035
Kórnik,
al. Niepodległości 1 protestów złożonych dn. 24 października 2008 r.;
przy udziale wykonawców:
- SKANSKA S.A., 01-518 Warszawa, ul. Gen. J. Zajączka 9, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawach
o sygn. akt KIO UZP 1288/08 i KIO/UZP 1320/08,
- EIFFAGE Budownictwo Mitex S.A., 02-676 Warszawa, ul. Postępu 5A, zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego sięw sprawie
o sygn. akt KIO/UZP 1288/08,
- MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawie o sygn.
akt KIO/UZP 1320/08,
- Bolesława Spochacza, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
,,Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Bolesław Spochacz”, 63-000 Środa Wielkopolska,
Ruszkowo 7a, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1320/08.
orzeka:
1. oddala obydwa odwołania,
2. kosztami postępowania obciąża odwołujących i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 064 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A
koszty w wysokości 2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote
zero groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez MIRBUD S.A., 96-100
Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18;
B
koszty w wysokości 2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote
zero
groszy)
z
kwoty
wpisu
uiszczonego
przez
EIFFAGE BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676 Warszawa;
2)
dokonaćzwrotu kwoty 55 936 zł 00 gr (słownie: pięćdziesiąt pięćtysięcy
dziewięćset trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz odwołujących się, w tym:
A
kwoty 37 968 zł 00 gr (słownie: trzydzieści siedem tysięcy dziewięćset
sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) na rzecz MIRBUD S.A., 96-100
Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18;
B
kwoty 17 968 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy dziewięćset
sześćdziesiąt
osiem
złotych
zero
groszy)
na
rzecz
EIFFAGE
BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676 Warszawa.
U z a s a d n i e n i e
W dniu 26.07.2008 r. Gmina Kórnik, Plac Niepodległości 1, 62-035 Kórnik (zwana
dalej Zamawiającym), ogłosiła postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego pn.
,,Budowa Centrum Rekreacji i Sportu w Kórniku z infrastrukturątowarzyszącą, przy
ul. Krasickiego w Kórniku” i w tym samym dniu zamieściła SpecyfikacjęIstotnych Warunków
Zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (Dz.U. z 2007 r., Nr 223, poz.1655 z późn. zm.; dalej: Prawo
zamówieńpublicznych).
Wartośćzamówienia oszacowano na 12 467 359,55 euro.
W dniu 17.10.2008 r. Zamawiający zawiadomił uczestników postępowania o wyborze oferty
najkorzystniejszej – za ofertęnajkorzystniejsza została uznana oferta złożona przez
SKANSKA S.A. z siedzibą00-518 Warszawa, ul. Gen. Zajączka 9.
KIO/UZP 1288/08
W dniu 24.10.2008 r. MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18,
sklasyfikowany jako drugi w rankingu cenowym ofert (dalej: Odwołujący MIRBUD) – złożył
protest, który Zamawiający rozstrzygnął w dniu 3.11.2008 r. poprzez jego oddalenie, w tym
samym dniu informując o swojej decyzji Odwołującego. Odwołujący w dniu 7.11.2008 r.
(wpływ bezpośredni) wniósł do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych odwołanie od
rozstrzygnięcia protestu, przekazując jednocześnie Zamawiającemu kopięodwołania.
Zarówno w proteście i odwołaniu, wnoszono o powtórnąocenęofert, odrzucenie oferty
Skanska SA, i wybór jako oferty najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
W proteście Odwołujący podniósł następujące zarzuty, podtrzymane równieżpóźniej
w odwołaniu:
1. Zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 24 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 22
ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1 ustawy poprzez nie
zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
w związku z zaniechaniem czynności wykluczenia Wykonawcy Skanska S.A.: Skanska
S.A. powinna zostaćwykluczona z postępowania, ponieważnie wykazała,że
zaproponowani przez niąkierownicy robót posiadająuprawnienia wymagane przez SIWZ
tzn. nie udokumentowała 5-letniego doświadczenia zawodowego Romana K., Marcina S.,
Grzegorza S. i Sebastiana S. Braków tych Zamawiający nie może uzupełnićw trybie art.
26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych, bowiem oferta Skanska S.A. podlega
odrzuceniu.
2. Zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa zamówień
publicznych, ponieważnie odrzucił oferty złożonej przez Skanska S.A., mimoże jej treść
nie odpowiada treści SIWZ, ponieważw kosztorysie ofertowym Skanska S.A. znajdują
siębłędy w zakresie ilości, jednostek miar, krotności oraz zmiany wobec zakresu
zamówienia (pominięcie pozycji bądźzmiany w ich opisie) w stosunku do wskazanych w
przedmiarach.
W ocenie Odwołującego, wynagrodzenie nie jest wynagrodzeniem ryczałtowym (lecz
ryczałtowo-ilościowe), a nawet gdyby było ryczałtowe – to błędy w kosztorysie ofertowym
sątego rodzaju,że czyniąofertęSkanska S.A. nieporównywalnąz innymi ofertami,
dlatego powinna byćona odrzucona.
3. Zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa zamówień
publicznych, ponieważnie odrzucił oferty złożonej przez Skanska S.A., mimoże jej treść
nie odpowiada treści SIWZ, ponieważw załączonym przez niądo oferty harmonogramie
rzeczowo-finansowym zawarte sąprzekroczenia limitów płatności określonych przez
Zamawiającego w SIWZ.
KIO/UZP 1320/08
W dniu 24.10.2008 r. EIFFAGE BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676
Warszawa, sklasyfikowany jako trzeci w rankingu cenowym ofert (dalej: Odwołujący MITEX)
– złożył protest, który Zamawiający rozstrzygnął w dniu 3.11.2008 r. poprzez jego oddalenie,
w tym samym dniu informując o swojej decyzji Odwołującego. Odwołujący w dniu 12.11.2008
r. nadał za pomocąoperatora prywatnego (TNT) odwołanie, przekazując jednocześnie
Zamawiającemu kopięodwołania. Do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych odwołanie od
rozstrzygnięcia protestu wpłynęło w dniu 13.11.2008 r., a więc z zachowaniem 10-dniowego
terminu, określonego przez art. 184 ust.2 Prawa zamówieńpublicznych.
Zarówno w proteście i odwołaniu, wnoszono o powtórnąocenęofert i odrzucenie oferty
Skanska S.A. i MIRBUD S.A.
W proteście Odwołujący podniósł następujące zarzuty, podtrzymane równieżpóźniej
w odwołaniu:
1. Oferty Skanska S.A. i MIRBUD S.A. powinny zostaćodrzucone na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 2 Prawa zamówieńpublicznych, ponieważich treśćnie odpowiada treści SIWZ,
jakoże załączone do ofert kosztorysy ofertowe nie odpowiadająprzedmiarom
załączonym do SIWZ bądźnie uwzględniono w nich modyfikacji SIWZ.
2. Oferta MIRBUD S.A. jest niezgodna z Prawem zamówieńpublicznych, i jako taka
powinna byćodrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówieńpublicznych,
ponieważnie została złożona w całości w formie pisemnej, bowiem załączone do oferty
kosztorysy nie sąpodpisane na każdej stronie.
Zamawiający oba protestu oddalił, wskazując,że nie ma podstaw do kwestionowania
sposobu obliczenia ceny (kosztorysów ofertowych), bowiem w SIWZ wskazano,że cena jest
cenąryczałtową, a kosztorysy majątylko charakter pomocniczy. Zamawiający nie dopatrzył
siępodstaw do wykluczenia Skanska S.A. z postępowania, bowiem w jego ocenie
z załączonych przez niądo oferty dokumentów wynika,że spełnia ona warunki udziału
w postępowaniu. W zakresie zarzutu dotyczącego harmonogramu złożonego wraz z ofertą
Skanska S.A., Zamawiający uznał, ze oferta tego wykonawcy nie jest sprzeczna z SIWZ,
ponieważwykonawca złożył oświadczenie,że akceptuje warunki płatności określone przez
Zamawiającego.
Do postępowańodwoławczych skutecznie przystąpili następujący wykonawcy:
- SKANSKA S.A., 01-518 Warszawa, ul. Gen. J. Zajączka 9, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawach
o sygn. akt KIO UZP 1288/08 i KIO/UZP 1320/08,
- EIFFAGE Budownictwo Mitex S.A., 02-676 Warszawa, ul. Postępu 5A, zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego sięw sprawie
o sygn. akt KIO/UZP 1288/08,
- MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawie o sygn.
akt KIO/UZP 1320/08,
- Bolesława Spochacza, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
,,Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Bolesław Spochacz”, 63-000 Środa Wielkopolska,
Ruszkowo 7a, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1320/08.
Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 187 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Po zapoznaniu sięz dokumentacjąpostępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: oba odwołania nie zasługująna uwzględnienie.
I. Izba na wstępie odniosła siędo zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień
publicznych, który został podniesiony w obu odwołaniach, bowiem Odwołujący Mirbud
z zasadności tego zarzutu wywodził,że nie można wezwaćwykonawcy Skanska S.A. do
ewentualnego uzupełnienia dokumentów (Odwołujący kwestionował wykazanie przez
Skanska S.A. iżdysponuje osobami posiadającymi uprawnienia w zakresie, jakie były
wymagane przez SIWZ) w trybie art. 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych, bowiem oferta
ta podlega odrzuceniu jako niezgodna z treściąSIWZ.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówieńpublicznych, podniesiony
w obu odwołaniach, wskazujący na niezgodnośćtreści złożonych ofert (załączonych do nich
kosztorysów ofertowych) z treściąSIWZ, Izba uznała za nieuzasadniony.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
1. Zamawiający w SIWZ określił w sposób jednoznaczny,że wynagrodzenie za wykonanie
przedmiotu umowy (i cena ofertowa) jest wynagrodzeniem ryczałtowym. Równocześnie
wskazał,że przedmiary (a więc równieżkosztorysy ofertowe) będąmiały charakter
wyłącznie pomocniczy.
Powyższe stanowisko potwierdzająpostanowienia SIWZ na stronie 9 (pkt 10 SIWZ
zatytułowany ,,Opis obliczenia ceny oferty”): ,,Należy podaćcenęryczałtową(cena
określona na cały przedmiot zamówienia). Przedmiary robót załączone do SIWZ stanowią
element pomocniczy do przygotowania oferty. Podstawądo wykonania oferty jest SIWZ oraz
dokumentacje techniczne. Do oferty należy dołączyćkosztorys ofertowy sporządzony
zgodnie z projektem budowlanym załączonym do SIWZ. Kosztorys ofertowy należy podzielić
na branże analogicznie jak przedmiary robót załączone do SIWZ. Wartośćrobót
budowlanych należy określićna podstawie kalkulacji szczegółowej sporządzonej na
podstawie projektu budowlanego z projektami branżowymi, przedmiaru robot, wizji lokalnej
wraz z podaniem danych wyjściowych do kosztorysowania tj.: stawki roboczogodziny
kosztorysowej, wskaźnika kosztów pośrednich, wskaźnika kosztów zakupu, wskaźnika
zysku, podatku VAT. Pozycje dla których nie zostanąokreślone ceny jednostkowe uważać
siębędzie,że zostały ujęte w wartości całkowitej przedmiotu zamówienia podanej
w ofercie.”
KonsekwencjąpostanowieńSIWZ odnośnie sposobu obliczenia ceny, były postanowienia
wzoru umowy – i tak, zgodnie z § 7 ust 3 i 4 wzoru umowy, ,,(...) wynagrodzenie
zryczałtowane obejmuje wszelkie koszty, związane z realizacjądzieła budowlanego, włącznie
z własnymi kosztami GW, jak równieżjego podwykonawców, wynikające zeświadczeń
opisanych w § 5 i obowiązków określonych w § 2-4. Wynagrodzenie zryczałtowane określone
w ust. 1 jest wynagrodzeniem niezmiennym przez cały okres realizacji Inwestycji.
W wynagrodzeniu
zawarte sąrównieżwszelkie koszty robót i materiałów budowlanych
niewyspecyfikowanych w dokumentacji przetargowej, niezbędnych dla wykonania całości Prac
budowlanych objętych niniejsząUmową, wynikających z wymogów sztuki budowlanej i
przepisów obowiązującego Prawa budowlanego.” W § 5 określono zakresświadczenia
wykonawcy, przy czym nie wszystkie elementy wymienione tamże miały pokrycie w
odpowiednich pozycjach przedmiarowych.
Od momentu opublikowania SIWZ do otwarcia ofert składano wiele pytańdo SIWZ,
dokumentacji projektowej oraz przedmiarów. Zamawiający w odpowiedzi na pytania
wykonawców udzielał skrupulatnych wskazówek, w jaki sposób należy przygotować
kosztorysy ofertowe – były to zarówno wskazówki o charakterze ogólnym (kosztorys należy
sporządzićmetodąkalkulacji szczegółowej), jak i o charakterze bardzo drobiazgowym –
odnośnie opisów poszczególnych pozycji, ilości czy krotności. Stopieńszczegółowości
odpowiedzi Zamawiającego był adekwatny do szczegółowości kierowanych do niego pytań.
Izba nie stwierdziła, aby odpowiedzi Zmawiającego (stanowiące modyfikacjęSIWZ)
w jakikolwiek sposób zmieniły jego pierwotne oświadczenie o charakterze wynagrodzenia.
Przeciwnie, Zamawiający konsekwentnie podtrzymywał (równieżna rozprawie),że
kosztorysy ofertowe będąmiały wyłącznie charakter pomocniczy. Nawet Odwołujący Mirbud
podniósł w trakcie rozprawy,że wykładnia postanowieńSIWZ (odnośnie pkt. 10 SIWZ i § 5
wzoru umowy) dokonywana przez Zamawiającego (równieżw trakcie rozprawy) powinna być
uznana za wykładnięautentyczną, w konsekwencji – jako zgodna z wykładniąjęzykową
postanowieńSIWZ – nie może byćzakwestionowana przez Izbę.
Ponadto z pism złożonych w postępowaniu odwoławczym, a także na rozprawie, ze
stanowisk uczestników postępowania wynikało, iżzaistniały rozbieżności w rozumieniu
udzielonych odpowiedzi, przy czym każdy z wykonawców twierdził,że to on zrozumiał
odpowiedźZamawiającego prawidłowo. Niesporna natomiast była okoliczność,że przy
niektórych pozycjach kosztorysu Zamawiający nie określił wyraźnie ilości, które należy
przyjąćdo wyliczeń, lecz zostawił dowolnośćwykonawcom.
Zamawiający musiał sobie zdawaćsprawęz niedoskonałości przedmiarów – stąd wybór
charakteru wynagrodzenia jako wynagrodzenia ryczałtowego. Równocześnie należy
zauważyć,że biorąc pod uwagęskalęprzedsięwzięcia, wykonawcy wycenili całość
przedmiotu zamówienia na podobnym poziomie, dlatego nie może byćkwestionowane, iż–
w danych okolicznościach przedmiot zamówienia został określony z należytąstarannością
i rzetelnie.
Przy wynagrodzeniu ryczałtowym ryzyko ewentualnego błędnego czy niedostatecznego
obliczenia ceny przerzucone jest na wykonawcę. Co prawda, brak definicji legalnej
,,wynagrodzenia ryczałtowego”, ale przyjmuje się,że ryczałtowe to takie wynagrodzenie,
które obejmuje wszelkie koszty związane z realizacjązamówienia; Zamawiający zamieścił
w SIWZ opis sposobu obliczenia ceny zgodny z powszechnym rozumieniem definicji
,,ryczałtu”.
Ewentualne nieścisłości w sporządzeniu kosztorysów ofertowych nie będąmiały wpływu ani
na wysokośćwynagrodzenia, ani na zakres przedmiotu zamówienia – zgodnie z art. 649
Kodeksu cywilnego, w razie wątpliwości poczytuje się, iżwykonawca podjął sięwszystkich
robót objętych projektem stanowiącym częśćskładowąumowy, jest to domniemane
rozszerzenie (rozwinięcie) obowiązków wykonawcy (wyrok SN z dnia 17 maja 2000 r., I CKN
728/98); zatem nie było podstaw do odrzucenia ofert Skanska S.A. i MIRBUD ze względu na
fakt,że niezgodnośćkosztorysów ofertowych z przedmiarami.
Reasumując powyższe ustalenia, Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
Prawa zamówieńpublicznych (KIO/UZP 1288/08, KIO/UZP 1320/08).
Ponadto Izba nie dopatrzyła sięzarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 1 Prawa
zamówieńpublicznych, jak zarzucał Odwołujący MIRBUD Zamawiającemu. Izba nie
stwierdziła, aby którakolwiek z zakwestionowanych przez Odwołującego ofert była niezgodna
z ustawą, zresztąOdwołujący wżaden sposób nie wykazał (nawet nie wskazał) podstaw do
takiej ewentualnej niezgodności.
II. Odwołujący Mirbud zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 24
ust. 2 pkt 3 w związku z art. 22 ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1
ustawy poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, w związku z zaniechaniem czynności wykluczenia Wykonawcy Skanska S.A.
(KIO/UZP 1288/08). Według Odwołującego, Skanska S.A. powinna zostaćwykluczona
z postępowania, ponieważnie wykazała,że zaproponowani przez niąkierownicy robót
posiadająuprawnienia wymagane przez SIWZ tzn. nie udokumentowała 5-letniego
doświadczenia zawodowego Romana K., Marcina S., Grzegorza S. i Sebastiana S.
Izba uznała zarzut ten za nieuzasadniony
Odwołujący zakwestionował jeden aspekt spełnienia wymogu w zakresie uprawnień
przez zaproponowanych przez Skanska S.A. kierowników robót we wszystkich branżach –
a mianowicie posiadania wymaganego okresu 5-letniego doświadczenia. Odwołujący
twierdził,że Zamawiający nie wymagał jedynie posiadania uprawnieńprzez określony czas,
który miałby upłynąćod daty ich wydania, ale wymagał udokumentowania okresu trwania
tego doświadczenia. Odwołujący wskazywał,że po uzyskaniu uprawnieńdana osoba wcale
nie musiała praktykowaćw zawodzie, zatem zasadne było oczekiwanie Zamawiającego,że
wykonawcy wykażąza pomocądokumentów fakt posiadania 5-letniego doświadczenia
rozumianego jako ,,praktykę”.
Jednak Izba w tym zakresie nie podzieliła argumentów Odwołującego.
Zgodnie z cz. I pkt 2, str. 3 SIWZ, wykonawcy ubiegający sięo udzielenie zamówienia
powinni wykazać, iż,,dysponująosobami zdolnymi do wykonania zamówienia w tym
w szczególności
pracownikami
posiadającymi
uprawnienia
budowlane
wymagane
przepisami ustawy – Prawo Budowlane oraz spełniających wymagania ustawy z dnia
15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów tj.: kierownik budowy posiadający uprawnienia budowlane do kierowania
robotami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń,
przynależący do Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, wymagane doświadczenie
zawodowe jako kierownik budowy minimum 5 lat liczone od momentu uzyskania uprawnień
budowlanych, wymagane udokumentowanie kierowanie budowąminimum jednego obiektu
sportowego o kubaturze min. 10.000 m
3
; (...)”
Analogicznie określono wymogi dla pozostałych branż.
W celu potwierdzenia spełniania niniejszego warunku Wykonawcy zobowiązani byli
przedłożyćwykaz osób, które będąuczestniczyćw wykonywaniu niniejszego zamówienia
z podaniem informacji w szczególności na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświadczenia
niezbędnych do wykonania zamówienia, a także zakresu wykonywanych przez nich
czynności według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do CZĘŚCI I SIWZ, a także załączyć
dokumenty potwierdzające posiadanie uprawnieńi aktualnych wpisów do właściwych izb
samorządowych.
Z postanowieńSIWZ wynikało zatem,że aby wykazaćsięspełnieniem warunku
udziału w postępowaniu, należało przedłożyć:
1) dokumenty potwierdzające uprawnienia w każdej z wymaganych branż, wydane nie
później, niż5-lat wstecz – jako potwierdzenie posiadania wymaganego doświadczenia
zawodowego jako kierownik budowy/robót minimum 5 lat liczone od momentu uzyskania
uprawnieńbudowlanych,
2) dokumenty poświadczające udział przy realizacji określonych obiektów – jako
potwierdzenie wymaganego kierowania określonąbudową/robotami.
Zamawiający wymagał bowiem wyłącznie określonego czasu posiadania uprawnień
i doświadczenia polegającego na kierowaniu budową/robotami (cz. I pkt 2, str. 3 SIWZ).
Takie dokumenty zostały przedłożone przez Skanska SA (strona 60-70 oferty Skanska SA).
Wobec powyższego nie ma podstaw, aby kwestionowaćwykazanie sięprzez Skanska SA
dysponowaniem osobami posiadającymi uprawnienia wymagane przez Zamawiającego.
Z SIWZ nie wynika bowiem, aby Zamawiający oczekiwał udokumentowania w jakikolwiek
sposób doświadczenia, poza przedłożeniem uprawnieńoraz dokumentów, iżosoby
zaproponowane jako kierownicy robót w poszczególnych branżach pełnili określone funkcje
przy realizacji obiektów uznanych przez Zamawiającego za odpowiadające przedmiotowi
zamówienia w zakresie każdej z branż.
Wobec powyższego, Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 24
ust. 2 pkt 3 w związku z art. 22 ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1
ustawy poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, w związku z zaniechaniem czynności wykluczenia Wykonawcy Skanska S.A.
(KIO/UZP 1288/08).
III. Odwołujący Mirbud zarzucił, iżZamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust.
1 pkt 1 i 2 Prawa zamówieńpublicznych, ponieważnie odrzucił oferty złożonej przez
Skanska S.A., mimoże jej treśćnie odpowiada treści SIWZ, ponieważw załączonym przez
niądo oferty harmonogramie rzeczowo-finansowym zawarte sąprzekroczenia limitów
płatności określonych przez Zamawiającego w SIWZ (KIO/UZP 1288/08).
Izba ustaliła,że w SIWZ zawarto następujące postanowienia odnośnie harmonogramu
rzeczowo finansowego i planu płatności: ,,Wykonawca przedłoży Zamawiającemu wraz
z dokumentami
ofertowymi
harmonogram
rzeczowo-finansowy
wykonania
robót.
Harmonogram powinien określać:
1) zakres i wielkośćprzewidzianych do wykonania w danym miesiącu robot,
w kolejności ich wykonywania;
2) wartośćelementów scalonych robót, mających byćprzedmiotem protokołów wykonania
częściowego;
3) kolejnośći daty wszelkich prób.
Wykonawca przedłoży Zamawiającemu wraz z dokumentami ofertowymi szczegółowy plan
płatności miesięcznych obejmujący wszelkie należności wykonawcy zgodnie z ofertą
(rozbicie ceny ofertowej na przewidywane płatności miesięczne) z uwzględnieniem limitów
płatności w danych latach realizacji inwestycji określonych we wzorze umowy zawartym
w CZĘŚCI II SWIZ”. (strona 7, rozdział ,,Wymagania techniczne i jakościowe”, w którym
zawarto ogólne wskazówki odnośnie sposobu wykonania przedmiotu zamówienia).
W oparciu o powyższe ustalenia, skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej stwierdził,
postanowienia SIWZ w zakresie odnoszącym siędo harmonogramu w ocenie Izby nie mają
charakteru stanowczego – znalazły sięw części SIWZ dotyczącej wymagańtechnicznych, co
wskazuje,że Zamawiający traktuje harmonogram jako dokument składany ,,wraz
z dokumentami ofertowymi”, a więc niejako – obok oferty (mimo iżzostał wymieniony wśród
dokumentów, które należy złożyćwraz z ofertą– str. 11 SIWZ). Wobec tego, gdyby nawet
wykonawcy nie złożyli takiego dokumentu w ogóle, trudno byłoby uargumentować
odrzucenie z tego powodu oferty. Oczywiście, przedłożony harmonogram – jeżeli jużzostał
załączony do oferty - powinien uwzględniaćlimity płatności z góry narzucone przez
Zmawiającego, jednak charakter tych limitów jest bezwzględny (nie było to kwestionowane
przez Strony), dlatego ewentualne uchybienia związane z przekroczeniem limitów
w harmonogramie złożonym wraz z ofertąprzez Skanska S.A (strona 71-74 oferty, w aktach
sprawy) nie mogąskutkowaćodrzuceniem oferty – wobec bezwzględnych limitów
określonych przez Zamawiającego, harmonogram nie stanowił w sensieścisłym treści oferty
wykonawcy. Z postanowieńSIWZ dotyczących przedłożenia harmonogramu wynika,że
określone przez Zamawiającego limity płatności były nienegocjowalne, a Zamawiający
oczekiwał wyłącznie orientacyjnego wskazania zakresu rzeczowego do miesięcznej realizacji
i wynikających z niego płatności – plan płatności (mógł byćzłożony jako osobny dokument
bądźłącznie z harmonogramem rzeczowym) miał zawierać,,rozbicie ceny ofertowej na
przewidywane płatności miesięczne”. Zamawiający wymagał, aby w formularzu ofertowym,
na pierwszej stronie, w pkt. 4, wykonawcy, zgodnie ze wzorem zamieszczonym w SIWZ,
złożyli oświadczenie o treści ,,Akceptujemy warunki płatności zgodnie z wymogami,
określonymi we wzorze umowy” – Skanska S.A. równieżzłożyła takie oświadczenie (strona
pierwsza oferty, w aktach sprawy). Okolicznośćta potwierdza stanowisko o bezwzględności
limitów płatności określonych przez Zamawiającego.
Reasumując, Izba uznała zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt
1 i 2 Prawa zamówieńpublicznych za nieuzasadniony.
IV. Odwołujący Mitex podniósł zarzut, opierający sięna stwierdzeniu, iżoferta MIRBUD S.A.
jest niezgodna z Prawem zamówieńpublicznych, i jako taka powinna byćodrzucona na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówieńpublicznych, ponieważnie została złożona
w całości w formie pisemnej, bowiem załączone do oferty kosztorysy nie sąpodpisane na
każdej stronie (KIO/UZP 1320/08). Zarzut ten Izba uznała za nieuzasadniony.
Odwołujący wżaden sposób nie kwestionował autentyczności złożonych przez MIRBUD
S.A. dokumentów, a jedynie sposób podpisania (wg Odwołującego podpis powinien byćna
każdej stronie). Odwołujący nie opisał szczegółowo swoich zastrzeżeńw tym zakresie. Izba
stwierdziła, na podstawie wyrywkowego (wobec obszerności dokumentacji) sprawdzenia
przedłożonych przez Zamawiającego kopii dokumentacji (np. tom IV oferty Mirbud,
,,Kosztorysy branża sanitarna”),że na stronach tytułowych kosztorysów rzeczywiście
zamieszczono wyłącznie pieczątkęfirmową, a brak podpisu czy parafy.
Zgodnie z art. 78 § 1 Kodeksu cywilnego, do zachowania pisemnej formy czynności prawnej
wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść
oświadczenia woli. Kosztorys ofertowy w okolicznościach niniejszej sprawy trudno traktować
jako osobne oświadczenie woli, ale tym bardziej w ocenie Izby nie ma przeszkód, aby
przywołany przepis stosowaćper analogiam – za wystarczający może byćuznany sam
podpis pod formularzem ofertowym; kosztorys ofertowy ma charakter pomocniczego
załącznika.
Biorąc pod uwagępowyższe stanowisko, Izba oddaliła zarzut naruszenia art.
89 ust. 1 pkt 1
Prawa zamówieńpublicznych.
Nie potwierdził sięrównieżpodnoszony przez Odwołującego Mirbud zarzut
naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Prawa zamówieńpublicznych (KIO/UZP 1288/08). W ocenie Izby
z czynności podjętych przez Zamawiającego nie wynika, aby traktował on wykonawców
w sposób zróżnicowany. Nierówne traktowanie wykonawców można byłoby stwierdzić
wówczas, gdyby przy identycznych (bądźbardzo podobnych) stanach faktycznych
dotyczących uczestników postępowania Zamawiający dokonał innych czynności, a taka
sytuacja w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie miała miejsca.
Na podstawie § 28 ust. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 października
2007 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań(Dz. U. z dnia 12
października 2007 r.) w sprawach sygn. akt. KIO/UZP 1288/08 i KIO/UZP 1320/08 wydano
wyrok łączny.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku postępowania odwoławczego na podstawie art.
191 ust. 6 i 7 Prawa zamówieńpublicznych.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
1. oddala obydwa odwołania,
2. kosztami postępowania obciąża odwołujących i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 064 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A
koszty w wysokości 2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote
zero groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez MIRBUD S.A., 96-100
Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18;
B
koszty w wysokości 2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote
zero
groszy)
z
kwoty
wpisu
uiszczonego
przez
EIFFAGE BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676 Warszawa;
2)
dokonaćzwrotu kwoty 55 936 zł 00 gr (słownie: pięćdziesiąt pięćtysięcy
dziewięćset trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz odwołujących się, w tym:
A
kwoty 37 968 zł 00 gr (słownie: trzydzieści siedem tysięcy dziewięćset
sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) na rzecz MIRBUD S.A., 96-100
Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18;
B
kwoty 17 968 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy dziewięćset
sześćdziesiąt
osiem
złotych
zero
groszy)
na
rzecz
EIFFAGE
BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676 Warszawa.
U z a s a d n i e n i e
W dniu 26.07.2008 r. Gmina Kórnik, Plac Niepodległości 1, 62-035 Kórnik (zwana
dalej Zamawiającym), ogłosiła postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego pn.
,,Budowa Centrum Rekreacji i Sportu w Kórniku z infrastrukturątowarzyszącą, przy
ul. Krasickiego w Kórniku” i w tym samym dniu zamieściła SpecyfikacjęIstotnych Warunków
Zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (Dz.U. z 2007 r., Nr 223, poz.1655 z późn. zm.; dalej: Prawo
zamówieńpublicznych).
Wartośćzamówienia oszacowano na 12 467 359,55 euro.
W dniu 17.10.2008 r. Zamawiający zawiadomił uczestników postępowania o wyborze oferty
najkorzystniejszej – za ofertęnajkorzystniejsza została uznana oferta złożona przez
SKANSKA S.A. z siedzibą00-518 Warszawa, ul. Gen. Zajączka 9.
KIO/UZP 1288/08
W dniu 24.10.2008 r. MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18,
sklasyfikowany jako drugi w rankingu cenowym ofert (dalej: Odwołujący MIRBUD) – złożył
protest, który Zamawiający rozstrzygnął w dniu 3.11.2008 r. poprzez jego oddalenie, w tym
samym dniu informując o swojej decyzji Odwołującego. Odwołujący w dniu 7.11.2008 r.
(wpływ bezpośredni) wniósł do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych odwołanie od
rozstrzygnięcia protestu, przekazując jednocześnie Zamawiającemu kopięodwołania.
Zarówno w proteście i odwołaniu, wnoszono o powtórnąocenęofert, odrzucenie oferty
Skanska SA, i wybór jako oferty najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
W proteście Odwołujący podniósł następujące zarzuty, podtrzymane równieżpóźniej
w odwołaniu:
1. Zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 24 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 22
ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1 ustawy poprzez nie
zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
w związku z zaniechaniem czynności wykluczenia Wykonawcy Skanska S.A.: Skanska
S.A. powinna zostaćwykluczona z postępowania, ponieważnie wykazała,że
zaproponowani przez niąkierownicy robót posiadająuprawnienia wymagane przez SIWZ
tzn. nie udokumentowała 5-letniego doświadczenia zawodowego Romana K., Marcina S.,
Grzegorza S. i Sebastiana S. Braków tych Zamawiający nie może uzupełnićw trybie art.
26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych, bowiem oferta Skanska S.A. podlega
odrzuceniu.
2. Zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa zamówień
publicznych, ponieważnie odrzucił oferty złożonej przez Skanska S.A., mimoże jej treść
nie odpowiada treści SIWZ, ponieważw kosztorysie ofertowym Skanska S.A. znajdują
siębłędy w zakresie ilości, jednostek miar, krotności oraz zmiany wobec zakresu
zamówienia (pominięcie pozycji bądźzmiany w ich opisie) w stosunku do wskazanych w
przedmiarach.
W ocenie Odwołującego, wynagrodzenie nie jest wynagrodzeniem ryczałtowym (lecz
ryczałtowo-ilościowe), a nawet gdyby było ryczałtowe – to błędy w kosztorysie ofertowym
sątego rodzaju,że czyniąofertęSkanska S.A. nieporównywalnąz innymi ofertami,
dlatego powinna byćona odrzucona.
3. Zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa zamówień
publicznych, ponieważnie odrzucił oferty złożonej przez Skanska S.A., mimoże jej treść
nie odpowiada treści SIWZ, ponieważw załączonym przez niądo oferty harmonogramie
rzeczowo-finansowym zawarte sąprzekroczenia limitów płatności określonych przez
Zamawiającego w SIWZ.
KIO/UZP 1320/08
W dniu 24.10.2008 r. EIFFAGE BUDOWNICTWO MITEX S.A., ul. Postępu 5A, 02-676
Warszawa, sklasyfikowany jako trzeci w rankingu cenowym ofert (dalej: Odwołujący MITEX)
– złożył protest, który Zamawiający rozstrzygnął w dniu 3.11.2008 r. poprzez jego oddalenie,
w tym samym dniu informując o swojej decyzji Odwołującego. Odwołujący w dniu 12.11.2008
r. nadał za pomocąoperatora prywatnego (TNT) odwołanie, przekazując jednocześnie
Zamawiającemu kopięodwołania. Do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych odwołanie od
rozstrzygnięcia protestu wpłynęło w dniu 13.11.2008 r., a więc z zachowaniem 10-dniowego
terminu, określonego przez art. 184 ust.2 Prawa zamówieńpublicznych.
Zarówno w proteście i odwołaniu, wnoszono o powtórnąocenęofert i odrzucenie oferty
Skanska S.A. i MIRBUD S.A.
W proteście Odwołujący podniósł następujące zarzuty, podtrzymane równieżpóźniej
w odwołaniu:
1. Oferty Skanska S.A. i MIRBUD S.A. powinny zostaćodrzucone na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 2 Prawa zamówieńpublicznych, ponieważich treśćnie odpowiada treści SIWZ,
jakoże załączone do ofert kosztorysy ofertowe nie odpowiadająprzedmiarom
załączonym do SIWZ bądźnie uwzględniono w nich modyfikacji SIWZ.
2. Oferta MIRBUD S.A. jest niezgodna z Prawem zamówieńpublicznych, i jako taka
powinna byćodrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówieńpublicznych,
ponieważnie została złożona w całości w formie pisemnej, bowiem załączone do oferty
kosztorysy nie sąpodpisane na każdej stronie.
Zamawiający oba protestu oddalił, wskazując,że nie ma podstaw do kwestionowania
sposobu obliczenia ceny (kosztorysów ofertowych), bowiem w SIWZ wskazano,że cena jest
cenąryczałtową, a kosztorysy majątylko charakter pomocniczy. Zamawiający nie dopatrzył
siępodstaw do wykluczenia Skanska S.A. z postępowania, bowiem w jego ocenie
z załączonych przez niądo oferty dokumentów wynika,że spełnia ona warunki udziału
w postępowaniu. W zakresie zarzutu dotyczącego harmonogramu złożonego wraz z ofertą
Skanska S.A., Zamawiający uznał, ze oferta tego wykonawcy nie jest sprzeczna z SIWZ,
ponieważwykonawca złożył oświadczenie,że akceptuje warunki płatności określone przez
Zamawiającego.
Do postępowańodwoławczych skutecznie przystąpili następujący wykonawcy:
- SKANSKA S.A., 01-518 Warszawa, ul. Gen. J. Zajączka 9, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawach
o sygn. akt KIO UZP 1288/08 i KIO/UZP 1320/08,
- EIFFAGE Budownictwo Mitex S.A., 02-676 Warszawa, ul. Postępu 5A, zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego sięw sprawie
o sygn. akt KIO/UZP 1288/08,
- MIRBUD S.A., 96-100 Skierniewice, ul. Unii Europejskiej 18, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w sprawie o sygn.
akt KIO/UZP 1320/08,
- Bolesława Spochacza, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
,,Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Bolesław Spochacz”, 63-000 Środa Wielkopolska,
Ruszkowo 7a, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1320/08.
Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 187 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Po zapoznaniu sięz dokumentacjąpostępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: oba odwołania nie zasługująna uwzględnienie.
I. Izba na wstępie odniosła siędo zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień
publicznych, który został podniesiony w obu odwołaniach, bowiem Odwołujący Mirbud
z zasadności tego zarzutu wywodził,że nie można wezwaćwykonawcy Skanska S.A. do
ewentualnego uzupełnienia dokumentów (Odwołujący kwestionował wykazanie przez
Skanska S.A. iżdysponuje osobami posiadającymi uprawnienia w zakresie, jakie były
wymagane przez SIWZ) w trybie art. 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych, bowiem oferta
ta podlega odrzuceniu jako niezgodna z treściąSIWZ.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówieńpublicznych, podniesiony
w obu odwołaniach, wskazujący na niezgodnośćtreści złożonych ofert (załączonych do nich
kosztorysów ofertowych) z treściąSIWZ, Izba uznała za nieuzasadniony.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
1. Zamawiający w SIWZ określił w sposób jednoznaczny,że wynagrodzenie za wykonanie
przedmiotu umowy (i cena ofertowa) jest wynagrodzeniem ryczałtowym. Równocześnie
wskazał,że przedmiary (a więc równieżkosztorysy ofertowe) będąmiały charakter
wyłącznie pomocniczy.
Powyższe stanowisko potwierdzająpostanowienia SIWZ na stronie 9 (pkt 10 SIWZ
zatytułowany ,,Opis obliczenia ceny oferty”): ,,Należy podaćcenęryczałtową(cena
określona na cały przedmiot zamówienia). Przedmiary robót załączone do SIWZ stanowią
element pomocniczy do przygotowania oferty. Podstawądo wykonania oferty jest SIWZ oraz
dokumentacje techniczne. Do oferty należy dołączyćkosztorys ofertowy sporządzony
zgodnie z projektem budowlanym załączonym do SIWZ. Kosztorys ofertowy należy podzielić
na branże analogicznie jak przedmiary robót załączone do SIWZ. Wartośćrobót
budowlanych należy określićna podstawie kalkulacji szczegółowej sporządzonej na
podstawie projektu budowlanego z projektami branżowymi, przedmiaru robot, wizji lokalnej
wraz z podaniem danych wyjściowych do kosztorysowania tj.: stawki roboczogodziny
kosztorysowej, wskaźnika kosztów pośrednich, wskaźnika kosztów zakupu, wskaźnika
zysku, podatku VAT. Pozycje dla których nie zostanąokreślone ceny jednostkowe uważać
siębędzie,że zostały ujęte w wartości całkowitej przedmiotu zamówienia podanej
w ofercie.”
KonsekwencjąpostanowieńSIWZ odnośnie sposobu obliczenia ceny, były postanowienia
wzoru umowy – i tak, zgodnie z § 7 ust 3 i 4 wzoru umowy, ,,(...) wynagrodzenie
zryczałtowane obejmuje wszelkie koszty, związane z realizacjądzieła budowlanego, włącznie
z własnymi kosztami GW, jak równieżjego podwykonawców, wynikające zeświadczeń
opisanych w § 5 i obowiązków określonych w § 2-4. Wynagrodzenie zryczałtowane określone
w ust. 1 jest wynagrodzeniem niezmiennym przez cały okres realizacji Inwestycji.
W wynagrodzeniu
zawarte sąrównieżwszelkie koszty robót i materiałów budowlanych
niewyspecyfikowanych w dokumentacji przetargowej, niezbędnych dla wykonania całości Prac
budowlanych objętych niniejsząUmową, wynikających z wymogów sztuki budowlanej i
przepisów obowiązującego Prawa budowlanego.” W § 5 określono zakresświadczenia
wykonawcy, przy czym nie wszystkie elementy wymienione tamże miały pokrycie w
odpowiednich pozycjach przedmiarowych.
Od momentu opublikowania SIWZ do otwarcia ofert składano wiele pytańdo SIWZ,
dokumentacji projektowej oraz przedmiarów. Zamawiający w odpowiedzi na pytania
wykonawców udzielał skrupulatnych wskazówek, w jaki sposób należy przygotować
kosztorysy ofertowe – były to zarówno wskazówki o charakterze ogólnym (kosztorys należy
sporządzićmetodąkalkulacji szczegółowej), jak i o charakterze bardzo drobiazgowym –
odnośnie opisów poszczególnych pozycji, ilości czy krotności. Stopieńszczegółowości
odpowiedzi Zamawiającego był adekwatny do szczegółowości kierowanych do niego pytań.
Izba nie stwierdziła, aby odpowiedzi Zmawiającego (stanowiące modyfikacjęSIWZ)
w jakikolwiek sposób zmieniły jego pierwotne oświadczenie o charakterze wynagrodzenia.
Przeciwnie, Zamawiający konsekwentnie podtrzymywał (równieżna rozprawie),że
kosztorysy ofertowe będąmiały wyłącznie charakter pomocniczy. Nawet Odwołujący Mirbud
podniósł w trakcie rozprawy,że wykładnia postanowieńSIWZ (odnośnie pkt. 10 SIWZ i § 5
wzoru umowy) dokonywana przez Zamawiającego (równieżw trakcie rozprawy) powinna być
uznana za wykładnięautentyczną, w konsekwencji – jako zgodna z wykładniąjęzykową
postanowieńSIWZ – nie może byćzakwestionowana przez Izbę.
Ponadto z pism złożonych w postępowaniu odwoławczym, a także na rozprawie, ze
stanowisk uczestników postępowania wynikało, iżzaistniały rozbieżności w rozumieniu
udzielonych odpowiedzi, przy czym każdy z wykonawców twierdził,że to on zrozumiał
odpowiedźZamawiającego prawidłowo. Niesporna natomiast była okoliczność,że przy
niektórych pozycjach kosztorysu Zamawiający nie określił wyraźnie ilości, które należy
przyjąćdo wyliczeń, lecz zostawił dowolnośćwykonawcom.
Zamawiający musiał sobie zdawaćsprawęz niedoskonałości przedmiarów – stąd wybór
charakteru wynagrodzenia jako wynagrodzenia ryczałtowego. Równocześnie należy
zauważyć,że biorąc pod uwagęskalęprzedsięwzięcia, wykonawcy wycenili całość
przedmiotu zamówienia na podobnym poziomie, dlatego nie może byćkwestionowane, iż–
w danych okolicznościach przedmiot zamówienia został określony z należytąstarannością
i rzetelnie.
Przy wynagrodzeniu ryczałtowym ryzyko ewentualnego błędnego czy niedostatecznego
obliczenia ceny przerzucone jest na wykonawcę. Co prawda, brak definicji legalnej
,,wynagrodzenia ryczałtowego”, ale przyjmuje się,że ryczałtowe to takie wynagrodzenie,
które obejmuje wszelkie koszty związane z realizacjązamówienia; Zamawiający zamieścił
w SIWZ opis sposobu obliczenia ceny zgodny z powszechnym rozumieniem definicji
,,ryczałtu”.
Ewentualne nieścisłości w sporządzeniu kosztorysów ofertowych nie będąmiały wpływu ani
na wysokośćwynagrodzenia, ani na zakres przedmiotu zamówienia – zgodnie z art. 649
Kodeksu cywilnego, w razie wątpliwości poczytuje się, iżwykonawca podjął sięwszystkich
robót objętych projektem stanowiącym częśćskładowąumowy, jest to domniemane
rozszerzenie (rozwinięcie) obowiązków wykonawcy (wyrok SN z dnia 17 maja 2000 r., I CKN
728/98); zatem nie było podstaw do odrzucenia ofert Skanska S.A. i MIRBUD ze względu na
fakt,że niezgodnośćkosztorysów ofertowych z przedmiarami.
Reasumując powyższe ustalenia, Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
Prawa zamówieńpublicznych (KIO/UZP 1288/08, KIO/UZP 1320/08).
Ponadto Izba nie dopatrzyła sięzarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 1 Prawa
zamówieńpublicznych, jak zarzucał Odwołujący MIRBUD Zamawiającemu. Izba nie
stwierdziła, aby którakolwiek z zakwestionowanych przez Odwołującego ofert była niezgodna
z ustawą, zresztąOdwołujący wżaden sposób nie wykazał (nawet nie wskazał) podstaw do
takiej ewentualnej niezgodności.
II. Odwołujący Mirbud zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 24
ust. 2 pkt 3 w związku z art. 22 ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1
ustawy poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, w związku z zaniechaniem czynności wykluczenia Wykonawcy Skanska S.A.
(KIO/UZP 1288/08). Według Odwołującego, Skanska S.A. powinna zostaćwykluczona
z postępowania, ponieważnie wykazała,że zaproponowani przez niąkierownicy robót
posiadająuprawnienia wymagane przez SIWZ tzn. nie udokumentowała 5-letniego
doświadczenia zawodowego Romana K., Marcina S., Grzegorza S. i Sebastiana S.
Izba uznała zarzut ten za nieuzasadniony
Odwołujący zakwestionował jeden aspekt spełnienia wymogu w zakresie uprawnień
przez zaproponowanych przez Skanska S.A. kierowników robót we wszystkich branżach –
a mianowicie posiadania wymaganego okresu 5-letniego doświadczenia. Odwołujący
twierdził,że Zamawiający nie wymagał jedynie posiadania uprawnieńprzez określony czas,
który miałby upłynąćod daty ich wydania, ale wymagał udokumentowania okresu trwania
tego doświadczenia. Odwołujący wskazywał,że po uzyskaniu uprawnieńdana osoba wcale
nie musiała praktykowaćw zawodzie, zatem zasadne było oczekiwanie Zamawiającego,że
wykonawcy wykażąza pomocądokumentów fakt posiadania 5-letniego doświadczenia
rozumianego jako ,,praktykę”.
Jednak Izba w tym zakresie nie podzieliła argumentów Odwołującego.
Zgodnie z cz. I pkt 2, str. 3 SIWZ, wykonawcy ubiegający sięo udzielenie zamówienia
powinni wykazać, iż,,dysponująosobami zdolnymi do wykonania zamówienia w tym
w szczególności
pracownikami
posiadającymi
uprawnienia
budowlane
wymagane
przepisami ustawy – Prawo Budowlane oraz spełniających wymagania ustawy z dnia
15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów tj.: kierownik budowy posiadający uprawnienia budowlane do kierowania
robotami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń,
przynależący do Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, wymagane doświadczenie
zawodowe jako kierownik budowy minimum 5 lat liczone od momentu uzyskania uprawnień
budowlanych, wymagane udokumentowanie kierowanie budowąminimum jednego obiektu
sportowego o kubaturze min. 10.000 m
3
; (...)”
Analogicznie określono wymogi dla pozostałych branż.
W celu potwierdzenia spełniania niniejszego warunku Wykonawcy zobowiązani byli
przedłożyćwykaz osób, które będąuczestniczyćw wykonywaniu niniejszego zamówienia
z podaniem informacji w szczególności na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświadczenia
niezbędnych do wykonania zamówienia, a także zakresu wykonywanych przez nich
czynności według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do CZĘŚCI I SIWZ, a także załączyć
dokumenty potwierdzające posiadanie uprawnieńi aktualnych wpisów do właściwych izb
samorządowych.
Z postanowieńSIWZ wynikało zatem,że aby wykazaćsięspełnieniem warunku
udziału w postępowaniu, należało przedłożyć:
1) dokumenty potwierdzające uprawnienia w każdej z wymaganych branż, wydane nie
później, niż5-lat wstecz – jako potwierdzenie posiadania wymaganego doświadczenia
zawodowego jako kierownik budowy/robót minimum 5 lat liczone od momentu uzyskania
uprawnieńbudowlanych,
2) dokumenty poświadczające udział przy realizacji określonych obiektów – jako
potwierdzenie wymaganego kierowania określonąbudową/robotami.
Zamawiający wymagał bowiem wyłącznie określonego czasu posiadania uprawnień
i doświadczenia polegającego na kierowaniu budową/robotami (cz. I pkt 2, str. 3 SIWZ).
Takie dokumenty zostały przedłożone przez Skanska SA (strona 60-70 oferty Skanska SA).
Wobec powyższego nie ma podstaw, aby kwestionowaćwykazanie sięprzez Skanska SA
dysponowaniem osobami posiadającymi uprawnienia wymagane przez Zamawiającego.
Z SIWZ nie wynika bowiem, aby Zamawiający oczekiwał udokumentowania w jakikolwiek
sposób doświadczenia, poza przedłożeniem uprawnieńoraz dokumentów, iżosoby
zaproponowane jako kierownicy robót w poszczególnych branżach pełnili określone funkcje
przy realizacji obiektów uznanych przez Zamawiającego za odpowiadające przedmiotowi
zamówienia w zakresie każdej z branż.
Wobec powyższego, Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 24
ust. 2 pkt 3 w związku z art. 22 ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1
ustawy poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, w związku z zaniechaniem czynności wykluczenia Wykonawcy Skanska S.A.
(KIO/UZP 1288/08).
III. Odwołujący Mirbud zarzucił, iżZamawiający naruszył art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust.
1 pkt 1 i 2 Prawa zamówieńpublicznych, ponieważnie odrzucił oferty złożonej przez
Skanska S.A., mimoże jej treśćnie odpowiada treści SIWZ, ponieważw załączonym przez
niądo oferty harmonogramie rzeczowo-finansowym zawarte sąprzekroczenia limitów
płatności określonych przez Zamawiającego w SIWZ (KIO/UZP 1288/08).
Izba ustaliła,że w SIWZ zawarto następujące postanowienia odnośnie harmonogramu
rzeczowo finansowego i planu płatności: ,,Wykonawca przedłoży Zamawiającemu wraz
z dokumentami
ofertowymi
harmonogram
rzeczowo-finansowy
wykonania
robót.
Harmonogram powinien określać:
1) zakres i wielkośćprzewidzianych do wykonania w danym miesiącu robot,
w kolejności ich wykonywania;
2) wartośćelementów scalonych robót, mających byćprzedmiotem protokołów wykonania
częściowego;
3) kolejnośći daty wszelkich prób.
Wykonawca przedłoży Zamawiającemu wraz z dokumentami ofertowymi szczegółowy plan
płatności miesięcznych obejmujący wszelkie należności wykonawcy zgodnie z ofertą
(rozbicie ceny ofertowej na przewidywane płatności miesięczne) z uwzględnieniem limitów
płatności w danych latach realizacji inwestycji określonych we wzorze umowy zawartym
w CZĘŚCI II SWIZ”. (strona 7, rozdział ,,Wymagania techniczne i jakościowe”, w którym
zawarto ogólne wskazówki odnośnie sposobu wykonania przedmiotu zamówienia).
W oparciu o powyższe ustalenia, skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej stwierdził,
postanowienia SIWZ w zakresie odnoszącym siędo harmonogramu w ocenie Izby nie mają
charakteru stanowczego – znalazły sięw części SIWZ dotyczącej wymagańtechnicznych, co
wskazuje,że Zamawiający traktuje harmonogram jako dokument składany ,,wraz
z dokumentami ofertowymi”, a więc niejako – obok oferty (mimo iżzostał wymieniony wśród
dokumentów, które należy złożyćwraz z ofertą– str. 11 SIWZ). Wobec tego, gdyby nawet
wykonawcy nie złożyli takiego dokumentu w ogóle, trudno byłoby uargumentować
odrzucenie z tego powodu oferty. Oczywiście, przedłożony harmonogram – jeżeli jużzostał
załączony do oferty - powinien uwzględniaćlimity płatności z góry narzucone przez
Zmawiającego, jednak charakter tych limitów jest bezwzględny (nie było to kwestionowane
przez Strony), dlatego ewentualne uchybienia związane z przekroczeniem limitów
w harmonogramie złożonym wraz z ofertąprzez Skanska S.A (strona 71-74 oferty, w aktach
sprawy) nie mogąskutkowaćodrzuceniem oferty – wobec bezwzględnych limitów
określonych przez Zamawiającego, harmonogram nie stanowił w sensieścisłym treści oferty
wykonawcy. Z postanowieńSIWZ dotyczących przedłożenia harmonogramu wynika,że
określone przez Zamawiającego limity płatności były nienegocjowalne, a Zamawiający
oczekiwał wyłącznie orientacyjnego wskazania zakresu rzeczowego do miesięcznej realizacji
i wynikających z niego płatności – plan płatności (mógł byćzłożony jako osobny dokument
bądźłącznie z harmonogramem rzeczowym) miał zawierać,,rozbicie ceny ofertowej na
przewidywane płatności miesięczne”. Zamawiający wymagał, aby w formularzu ofertowym,
na pierwszej stronie, w pkt. 4, wykonawcy, zgodnie ze wzorem zamieszczonym w SIWZ,
złożyli oświadczenie o treści ,,Akceptujemy warunki płatności zgodnie z wymogami,
określonymi we wzorze umowy” – Skanska S.A. równieżzłożyła takie oświadczenie (strona
pierwsza oferty, w aktach sprawy). Okolicznośćta potwierdza stanowisko o bezwzględności
limitów płatności określonych przez Zamawiającego.
Reasumując, Izba uznała zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt
1 i 2 Prawa zamówieńpublicznych za nieuzasadniony.
IV. Odwołujący Mitex podniósł zarzut, opierający sięna stwierdzeniu, iżoferta MIRBUD S.A.
jest niezgodna z Prawem zamówieńpublicznych, i jako taka powinna byćodrzucona na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówieńpublicznych, ponieważnie została złożona
w całości w formie pisemnej, bowiem załączone do oferty kosztorysy nie sąpodpisane na
każdej stronie (KIO/UZP 1320/08). Zarzut ten Izba uznała za nieuzasadniony.
Odwołujący wżaden sposób nie kwestionował autentyczności złożonych przez MIRBUD
S.A. dokumentów, a jedynie sposób podpisania (wg Odwołującego podpis powinien byćna
każdej stronie). Odwołujący nie opisał szczegółowo swoich zastrzeżeńw tym zakresie. Izba
stwierdziła, na podstawie wyrywkowego (wobec obszerności dokumentacji) sprawdzenia
przedłożonych przez Zamawiającego kopii dokumentacji (np. tom IV oferty Mirbud,
,,Kosztorysy branża sanitarna”),że na stronach tytułowych kosztorysów rzeczywiście
zamieszczono wyłącznie pieczątkęfirmową, a brak podpisu czy parafy.
Zgodnie z art. 78 § 1 Kodeksu cywilnego, do zachowania pisemnej formy czynności prawnej
wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść
oświadczenia woli. Kosztorys ofertowy w okolicznościach niniejszej sprawy trudno traktować
jako osobne oświadczenie woli, ale tym bardziej w ocenie Izby nie ma przeszkód, aby
przywołany przepis stosowaćper analogiam – za wystarczający może byćuznany sam
podpis pod formularzem ofertowym; kosztorys ofertowy ma charakter pomocniczego
załącznika.
Biorąc pod uwagępowyższe stanowisko, Izba oddaliła zarzut naruszenia art.
89 ust. 1 pkt 1
Prawa zamówieńpublicznych.
Nie potwierdził sięrównieżpodnoszony przez Odwołującego Mirbud zarzut
naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Prawa zamówieńpublicznych (KIO/UZP 1288/08). W ocenie Izby
z czynności podjętych przez Zamawiającego nie wynika, aby traktował on wykonawców
w sposób zróżnicowany. Nierówne traktowanie wykonawców można byłoby stwierdzić
wówczas, gdyby przy identycznych (bądźbardzo podobnych) stanach faktycznych
dotyczących uczestników postępowania Zamawiający dokonał innych czynności, a taka
sytuacja w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie miała miejsca.
Na podstawie § 28 ust. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 października
2007 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań(Dz. U. z dnia 12
października 2007 r.) w sprawach sygn. akt. KIO/UZP 1288/08 i KIO/UZP 1320/08 wydano
wyrok łączny.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku postępowania odwoławczego na podstawie art.
191 ust. 6 i 7 Prawa zamówieńpublicznych.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27