rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-08-02
rok: 2019
data dokumentu: 2019-08-02
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 1334/19
KIO 1334/19
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 lipca 2019 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 lipca 2019 r. przez wykonawcę New Amsterdam
Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20A w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Muzeum Narodowe w Warszawie z siedzibą w Warszawie przy Al.
Jerozolimskich 3;
przy udziale:
A. wykonawcy MobileMS Sp. z o.
o. z siedzibą w Łodzi przy ul. Chochoła 23,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego;
B. wykonawcy
MEDWAY Sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu przy ul. Chartowo 5,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 lipca 2019 r. przez wykonawcę New Amsterdam
Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20A w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Muzeum Narodowe w Warszawie z siedzibą w Warszawie przy Al.
Jerozolimskich 3;
przy udziale:
A. wykonawcy MobileMS Sp. z o.
o. z siedzibą w Łodzi przy ul. Chochoła 23,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego;
B. wykonawcy
MEDWAY Sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu przy ul. Chartowo 5,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala
odwołanie;
2.
kosztami postępowania obciąża wykonawcę New Amsterdam Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20A i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
New Amsterdam Sp. z o.o.
z siedzibą w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20A
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od wykonawcy New Amsterdam Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie przy
ul. Fabrycznej 20A
na rzecz zamawiającego Muzeum Narodowego w Warszawie
z siedzibą w Warszawie przy Al. Jerozolimskich 3 kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………..……….…….…
Sygn. akt: KIO 1334/19
UZASADNIENIE
Muzeum Narodowe w Warszawie z siedzibą w Warszawie przy Al. Jerozolimskich 3
(dalej: „Zamawiający” lub „Muzeum”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.), zwanej
dalej „ustawą” lub „Pzp” pn. „Stworzenie serwisu internetowego wraz z oprogramowaniem do
publikacji obiektów z wewnętrznego systemu - stworzenie lub dostosowanie oprogramowania
wraz z wdrożeniem w ramach projektu pn. „Otwarte Narodowe. Digitalizacja i udostępnienie
zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie" realizowanego z dofinansowania z Programu
Operacyjnego Polska Cyfrowa w ramach działania 2.3 „Cyfrowa dostępność i użyteczność
informacji sektora publicznego" poddziałanie 2.3.2 „Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury"”.
Szacunkowa wartość przedmiotowego zamówienia jest niższa od kwot wskazanych w
przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 12 kwietnia 2019 r.
w Biuletynie Zamówień Publicznych pod nr 537144-N-2019.
W dn
iu 10 lipca 2019 r. Zamawiający poinformował wykonawcę New Amsterdam
Sp. z o.o.
z siedzibą w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20a (dalej: „Odwołujący” lub „New
Amsterdam”) o odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp oraz art. 90 ust. 3
Pzp.
Za najkorzystniejszą Zamawiający uznała ofertę wykonawcy MEDWAY Sp. z o. o.
z siedzibą w Poznaniu przy ul. Chartowo 5.
W dniu 15 lipca 2019 r. wykonawca New Amsterdam
wniósł do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej odwołanie od niezgodnych z przepisami ustawy czynności oraz zaniechań
Zamawiającego zarzucając naruszenie następujących przepisów ustawy:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 u
stawy, polegające na odrzuceniu oferty
Odwołującego, jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, co wedle Zamawiającego potwierdziły złożone wyjaśnienia, a zwłaszcza
kalkulacja kosztów, podczas gdy:
po pierwsze, Odwołujący odpowiadając na wezwanie Zamawiającego, będące w
przeważającej mierze przywołaniem dyspozycji przepisu art. 90 ust. 1 ustawy, kierując
się jego treścią, udzielił stosownej odpowiedzi, wyjaśniając powody dla których cena
wskazana w ofercie została skalkulowana w podanej wysokości,
po drugie, wezwanie Zamawiającego do złożenia wyjaśnień dotyczących przyczyn
zaoferowania cen
y, która została uznana za rażąco niską zostało sformułowane na
dużym stopniu ogólności, sprowadzając się w istocie do powtórzenia formuły ustawy, tj.
przepisu art. 90 ust. 1 punkt 1
– 3 Pzp, co spowodowało, że Odwołujący nie znał
oczekiwań Zamawiającego w interesującym zakresie i udzielając wyjaśnień był
zmuszony do samodzielnego wyboru kwestii
, które zostały uszczegółowione.
2. Naruszenie przepisu art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy przez zaniechanie
wezwania Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień w sytuacji, gdy
wyjaśnienia Odwołującego w zakresie rażąco niskiej ceny budziły wątpliwości
Zamawiającego, co może być obiektywnie uzasadnione założywszy, że Zamawiający
nie doprecyzował w wezwaniu do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny, jakich
o
koliczności mają dotyczyć te wyjaśnienia.
Wykonawca New Amsterdam wnosił o:
uwzględnienie odwołania,
dopuszczenie dowodów z Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej:
„SIWZ” lub „specyfikacja”, protokołu postępowania oraz informacji o wyborze
najkorzystniejszej oferty,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawcy New Amsterdam,
nakazanie Zamawiającemu ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty
Odwołującego,
nakazanie Zamawiającemu zwrócenia się do Odwołującego o udzielenie wyjaśnień
w zakre
sie rażąco niskiej ceny w sytuacji, gdyby zarzut 2 okazał się trafny.
W uzasadnieniu odwołania wykonawca New Amsterdam wyjaśniał m. in., że w dniu 10
lipca 2019 r. powziął wiadomość o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz odrzuceniu jego oferty,
jako zawierającej rażąco niską cenę. Z uzasadnienia tej decyzji wynikało, że Zamawiający nie
uznał wyjaśnień Odwołującego za wystarczające do obalenia domniemania cechy rażącej
niskiej ceny podając między innymi, że niewystarczająca w tej mierze była kalkulacja, którą
Zamawiający analizował. Odwołujący wskazywał, że w sytuacji faktycznej i ustawowej
nierówności stron Zamawiający postępujący zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji,
przejrzystości i obiektywizmu powinien był sprecyzować na czym polegają jego wątpliwości w
odniesieniu do zaoferowanej ceny lub kosztu i dlaczego wydają się one (to jest cena lub koszt)
rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zdaniem Odwołującego jakikolwiek, brak
precyzji w tej materii, skutkujący przyznaniem Zamawiającemu możliwości podjęcia
dyskrecjonalnej w istocie i arbitralnej decyzji nie może odnosić negatywnych skutków dla
wykonawcy, składającego wyjaśnienia.
Wykonawca New Amsterdam zwracał uwagę na treść wezwania z dnia 31 maja 2019 r.
Twierdził, że w pierwszym, najobszerniejszym akapicie Zamawiający wskazując na okoliczność,
iż cena oferty wykonawcy jest niższa o ponad 30 % od wartości zamówienia powiększonej o
należny podatek od towarów i usług i żądając wyjaśnień posłużył się cytatem z przepisu artykułu
90 ust. 1 ustawy. Zdaniem Odwołującego w treści wezwania Zamawiający pozwolił sobie na
użycie ogólników i rozszerzeń w rodzaju „w szczególności", „itp." i „inne". W opinii Odwołującego
taki sposób formułowania żądań utrudnia, a wręcz uniemożliwia precyzję. Odwołujący
wskazywał, że w prawdzie to wykonawca jest zobowiązany do wykazania, że cena jest
stosowna, nie zaniżona, ciąży na nim bowiem w tym zakresie ciężar dowodu, jednakże musi on
wiedzieć który element ceny lub dlaczego cena wzbudza wątpliwość Zamawiającego. Ciężar
precyzji spoczywa wówczas na Zamawiającym, który tak powinien sformułować pytanie, czy też
zasygnalizować wątpliwość, aby wykonawca wiedział na co odpowiedzieć i co wytłumaczyć.
Innymi słowy Zamawiający może oczekiwać tak precyzyjnej odpowiedzi, jak precyzyjne jest jego
wystąpienie w przedmiocie rażąco niskiej ceny. Następnie wykonawca New Amsterdam
wyjaśniał, że decydując się na odrzucenie oferty Zamawiający powinien zważyć, że zasadą jest
ważność oferty lub prawidłowość obliczenia ceny, czego dokonuje wykonawca kierujący się
swoim interesem, przy założeniu i wymaganiu należytej staranności, wyjątkową zaś sytuacją
jest odrzucenie oferty. Z taką też starannością powinien postępować Zamawiający. Muzeum
bowiem oczekuje wyjaśnienia swoich wątpliwości, które powinny mieć charakter
zobiektywizowany i wyartykułowany, a żeby je rozwiać powinien zadać wykonawcy możliwie
jednoznaczne pytania, a przynajmniej wskazać, które z elementów cenotwórczych pozostają w
obszarze jego wątpliwości i zainteresowania. Nie ułatwia przy tym sprawy używanie rozszerzeń
przyjmujących formę frazy „w tym" - w odniesieniu do rodzaju wyjaśnień, „w szczególności",
którego Zamawiający użył w odniesieniu do kosztów realizacji zamówienia, kosztów narzędzi,
kosztów ogólnozakładowych - przykładowo wymienionych jako koszty zarządu (niejasne czy
chodzi o wynagrodzenie członków zarządu, czy czynności zarządczych, jeżeli to to ostatnie, to
co jest przedmiotem zarządu) z kolejnym rozszerzeniem: „itp.", kosztów ryzyk i innych. W opinii
Odwołującego taki sposób sformułowania żądania wyjaśnień sugeruje, że wykonawca jest
uprawniony do wybrania kwestii na które udzieli odpowiedzi. Odwołujący twierdził, że udzielił
odpowiedzi na wszystkie pytania tak precyzyjnie - jak precyzyjnie je zadał Zamawiający.
Kolejno Odwołujący odnosił się do kwestii oszczędności metody wykonania zamówienia
wskazując, że wykonawca udzielił wyjaśnień w zakresie czynników mających znaczenie w
postępowaniu, tłumacząc dlaczego w oparciu o argument i twierdzenie o stałym dysponowaniu
określoną, w tym wymaganą, ilością pracowników nie musi ponosić dodatkowych kosztów.
Szczegółowe wyjaśnienia zawiera pismo z dnia 6 czerwca 2019 r. Wykonawca New Amsterdam
tłumaczył, że zatrudnia taką ilość osób, która umożliwia jemu dysponowanie nimi podczas
różnych, a realizowanych równolegle przedsięwzięć. Koszty zatrudnienia osób przeznaczonych
do realizacji zamówienia nie zwiększą się, bowiem otrzymują one takie samo wynagrodzenie,
niezależnie od tego czy zamówienie będzie realizowane, czy nie. Ilość realizowanych
przedsięwzięć, rozmiar prowadzonej działalności oraz czas jej prowadzenia w sposób oczywisty
sprawiają, że koniecznym jest prowadzenie biura wraz obsługą, których koszty są stałe
niezależnie od ilości realizowanych zadań; ta kwestia została również wyjaśniona w odpowiedzi
na wezwanie, przy czym stopień szczegółowości przewyższał odpowiedni stopień wystąpienia
Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego sposobem na oszczędność metody wykonania
zamówienia charakteryzowanym w wyjaśnieniach jest dysponowanie gotowymi, wcześniej
opracowanymi, wdrożonymi i sprawdzonymi mechanizmami zarządzania treścią, których
wykonawca nie będzie musiał zakupywać względnie tworzyć. Istotnym czynnikiem
umożliwiającym czynienie oszczędności jest dofinansowanie w ramach programów unijnych, co
zostało zawarte również w piśmie wyjaśniającym wątpliwości Zamawiającego. Również kwestia
infrastruktury, mającej znaczenie dla kosztów realizacji zamówienia została wyjaśniona przez
wykonawcę w piśmie z dnia 6 czerwca 2019 r.
Kolejno Odwołujący wskazywał, że do pisma z dnia 6 czerwca 2019 roku załączył w
formie tabeli wykaz pozycji składających się na końcowa cenę, w których ujęto poszczególne
pozycje łącznie tworzące cenę oferty; wymieniono wartość systemu CMS, (licencje i
dostosowanie gotowych modułów i funkcjonalności do wymagań Zamawiającego), obsługi
gwarancji, serwisu internetowego, wdrożenia i infrastruktury technicznej. Odwołujący wskazał,
że rozwiązania już istniejące i pozostające w jego dyspozycji pozwolą na redukcję
pracochłonności do poziomu około 460 godzin roboczych - ich „przeniesienie" na czynności
integracji i dostosowania. Pomimo przedstawienia takiego wyliczenia Zamawiający po pierwsze
stwierdził, że cena oferty jest rażąco niska, po drugie zaś, że wykonawca nie przewidział zysku
z realizacji umowy - ostatni wniosek jest niczym nie poparty, wydaje się, że opiera się wyłącznie
na zsumowaniu poszczególnych pozycji z tabeli i uznania ze jest to tabela kosztowa a nie
cennik. Odwołujący podkreślał, że Zamawiający formułując pismo z dnia 31 maja 2019 r., nie
pytał w nim wykonawcy o zysk (marżę). Wobec tego wykonawca New Amsterdam stwierdził, że
dalsza część uzasadnienia o odrzuceniu oferty stanowi spekulacje Zamawiającego względem
realności wykonania zamówienia. Otóż Zamawiający twierdził, że „nawet niewielki wzrost
założonych kosztów oznaczać będzie, że wykonawca może nie być w stanie spełnić
świadczenia". Zdaniem Odwołującego Zamawiający nie wyjaśnił przy tym na czym opiera
takowe założenie, co ma istotne znaczenie, gdyż dalej stwierdził, że „Zarazem należy uznać, że
prawdopodobieństwo takiej sytuacji jest bardzo wysokie, a wręcz graniczy z pewnością, gdyż
Wykonawca nie uwzględnił w kalkulacji całego szeregu kosztów koniecznych, aby wykonać
należycie umowę".
Odwołujący uznawał, że sposób sformułowania wezwania do złożenia wyjaśnień był na
tyle nieprecyzyjny, że odpowiedź wykonawcy, o ile nie wyjaśniała konkretnych wątpliwości
wykonawcy powinna była skłonić Zamawiającego do skorzystania z możliwości ponownego
zapytania w trybie artykułu 87 ust. 1 w związku z art. 90 ust. 1 ustawy, czego Zamawiający nie
uczynił, pozbawiając wykonawcę szansy na uzyskanie zamówienia. Odwołujący stwierdził, że
pytania, o ile byłyby zadane powinny były wskazywać konkretne kwestie do wyjaśnienia, w
szczególności kwestię zysku - z zachowaniem praw wykonawcy regulowanych przepisami o
tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zamawiający odpowiedział na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości. W
uzasadnieniu pisma Zamawiający wyjaśniał m. in., że niesporne jest w sprawie, że
Zamawiający, ze względu na znaczne odstępstwo ceny oferty Odwołującego względem wartości
zamówienia, miał obowiązek wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących
wyliczenia ceny. Zamawiający podnosił, że opis przedmiotu zamówienia, będący podstawą
wyceny oferty stanowi załącznik nr 1 do SIWZ. Jest bardzo obszerny i dokładnie określa zakres
świadczenia. Uzupełnia go wzór umowy, zawierający dodatkowo wymagania dotyczące
gwarancji i usług optymalizacyjnych. Zamawiający określił, że wykonawca ubiegający się o
zamówienie powinien dysponować różnymi specjalistami z zakresu IT (5 osób), a dodatkowo,
doświadczenie niektórych z nich, oceniał w ramach kryteriów oceny ofert. Zamawiający uznał
tym samym, że wykonawca, który skieruje do realizacji zamówienia zespół doświadczonych
inżynierów może mieć wyższe koszty prowadzenia działalności, które jednakże zaprocentują
lepszą jakością prac.
Zamawiający wskazywał, że Odwołujący złożył ofertę z najdłuższym terminem gwarancji
(11 miesięcy dłuższym, niż wszyscy pozostali wykonawcy), a do realizacji zamówienia założył
zaangażowanie bardzo doświadczonych osób (tylko jeden wykonawca był pod tym względem
lepszy). Jednocześnie pozostawał wyraźnie tańszy od całej konkurencji (drugi w kolejności
wykonawca jest o ponad 15% droższy, natomiast większość firm zaoferowało cenę wynoszącą
o ok. 600 tys. zł netto lub więcej). Zamawiający podnosił, że miał obowiązek wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ust. 1 Pzp, co uczynił za pismem
z dnia 31.05.2019 r. Wezwanie odpowiadało treści ww. przepisu (czyli realizowało minimum
ustawowe), a ponadto Zamawiający wskazał w nim czego dodatkowo oczekuje od wykonawcy,
tj. wykazania (w formie kalkulacji popartej dowodami), iż wykonawca uwzględnił w kosztach
realizacji zamówienia w szczególności koszty zatrudnienia osób co najmniej o takich
kompetencjach i liczbie jak wynika z SIWZ (z przypisaniem czasu ich pracy na potrzeby
projektu), koszty narzędzi (stosownych licencji - jeśli są wymagane do realizacji zamówienia i
sprzętu), koszty ogólnozakładowe (zarządu, organizacji biura itp.), koszty ryzyk i inne.
Kalkulacja powinna uwzględniać także koszty związane z gwarancją (świadczoną na warunkach
umowy) oraz optymalizacją funkcjonowania portalu.
Zamawiający podnosił, iż wezwanie nie było lakoniczne i nieprecyzyjne czy też mało
konkretne. Zamawiający twierdził, że nie wymagał od wykonawców złożenia wraz z ofertą
formularza cenowego lub innych podobnych opracowań rozbijających cenę łączną na mniejsze
pozycje. W ofercie należało wskazać jedną kwotę obejmującą cały zakres umowny. W związku
z powyższym domaganie się przez Odwołującego, aby Zamawiający wskazał dokładnie „który
element ceny wzbudza wątpliwości' nie koresponduje z treścią dokumentacji postępowania.
Zamawiający stwierdził, że nie był w stanie określić gdzie ewentualnie wykonawca zaniżył
koszty, dlatego w ramach wyjaśnień wezwał do przedłożenia kalkulacji specyfikującej główne
czynniki cenotwórcze, pozostawiając wykonawcy równy tydzień dla udzielenie odpowiedzi.
Zamawiający podkreślał, że wykonawca, pomimo że dwukrotnie przesyłał wyjaśnienia,
nie wspomniał nawet, iż cokolwiek pozostaje dla niego niezrozumiałe, tudzież nie zna oczekiwań
Zamawiającego. W zakreślonym terminie Odwołujący przesłał dwie wersje wyjaśnień,
wskazując na drugą jako właściwą. Zamawiający wskazywał, że porównując otrzymane pismo
z treścią wezwania już na pierwszy rzut oka widział, że wykonawca praktycznie w ogóle nie
zrealizował postulatów Zamawiającego przedstawionych w wezwaniu. Raził nie tylko brak
jakichkolwiek dowodów, ale przede wszystkim ogólnikowość tłumaczenia i lakoniczność
kalkulacji.
W opinii Zamawiającego Odwołujący przedstawił głównie okoliczności, których nie
sposób uznać za wskazujące na jakąkolwiek jego przewagę nad konkurencją, przynależne de
facto każdemu przedsiębiorcy. Wskazał, że zatrudnia ludzi zarówno na umowę o pracę jak i na
zasadzie B2B lub o dzieło (nie precyzując gdzie widzi oszczędności w takim modelu, a wręcz
wydaje się, że skoro większość ma na etacie, to jego koszty stałe działalności są wysokie).
Stwierdził, że utrzymuje zespół „obsługujący działania zarządcze o rozmaitym stopniu
skomplikowania jak również obsługę sekretariatu” (choć tego kosztu nie uwzględnił w kalkulacji),
co także wydaje się być właściwe każdej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i trudno
upatrywać w tym jakichkolwiek oszczędności.
Zamawiający wyjaśniał, że w „bardziej szczegółowej” części wyjaśnień (pkt 4 i 5)
Odwołujący powoływał się na wcześniej opracowane, wdrożone i pozytywnie sprawdzone
mechanizmy w zakresie systemu zarządzania treścią. Podnosił, że dysponuje już narzędziami,
które nadają się do zastosowania przy realizacji zamówienia oraz wskazuje na własną
infrastrukturę funkcjonującą w modelu chmury. Analizując tę część odpowiedzi Zamawiający
stwierdził przede wszystkim, że Odwołujący nie podał żadnych konkretnych informacji
pozwalających zweryfikować informacje o posiadanych narzędziach i wypracowanych
mechanizmach Odwołujący ograniczył się do bardzo ogólnych twierdzeń, nie tylko nie
popartych dowodami, ale nawet nie pozwalających zidentyfikować jakie rozwiązania ma na
myśli. Wreszcie Odwołujący w najmniejszym stopniu nie wyjaśnił jakie oszczędności wiążą się
z wykorzystaniem tego rodzaju, rzekomo wypracowanych wcześniej modeli. Zatem nawet gdyby
pozwalały ograniczyć koszty, to pozostawało niejasne w jakim stopniu.
Zamawiający stwierdził, że w rezultacie wyjaśnienia ani tabela w najmniejszym stopniu
nie mogły przekonać Zamawiającego, że cena oferty nie jest rażąco niska, a wręcz odwrotnie,
wskazywały na nonszalancję wykonawcy w kalkulowaniu tej ceny, co rodziło obawę o należyte
wykonanie umowy. Ponadto Zamawiający stwierdził, że wyjaśnienia wykonawcy New
Amsterdam nie zawierały żadnych dowodów, były ogólnikowe, powierzchowne, nie
korespondowały z wezwaniem Zamawiającego, a kalkulacja kosztów nie uwzględniała
oczywistych pozycji, które wynikały z opisu przedmiotu zamówienia (optymalizacja
funkcjonalności), de facto stanowiąc dowód, iż cena jest rażąco niska. Zamawiający zmuszony
był więc odrzucić ofertę Odwołującego na zasadzie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp.
Co się zaś tyczy zaniechania wezwania do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Zamawiający stwierdził, że żaden przepis nie zobowiązuje Zamawiającego do podjęcia takiej
inicjatywy. Zamawiający stał na stanowisku, że takie wezwanie należy traktować w kategoriach
wyjątku od reguły jednokrotności wyjaśnień i operować nim bardzo ostrożnie, aby nie doszło do
naruszenia zasady równego traktowania i przejrzystości. W niniejszej sprawie Zamawiający nie
uznał za dozwolone ani zasadne kierowania kolejnych wezwań, gdyż w istocie odpowiedź na
nie byłaby niedozwoloną konwalidacją wyjaśnień.
Zamawiający wyjaśniał, że w piśmiennictwie przyjmuje się, że jeżeli wyjaśnienia są
zasadniczo wyczerpujące, ale należałoby je doprecyzować, to należy kontynuować procedurę
przedstawiania wyjaśnień i dowodów. Trzeba jednak pamiętać, iż jest to możliwe jedynie w celu
wyjaśnienia dodatkowych kwestii. Pierwotnie złożone wyjaśnienia i dowody muszą być
przekonujące, aby spełniły swoją funkcję. Nie jest dopuszczalne skierowanie kolejnego
wezwania w tym samym zakresie. Dodatkowe Zamawiający zaznaczał, że wezwanie
Odwołującego nie mogło mieć zatem miejsca, bo stanowiłoby próbę „ratowania” oferty, w
sytuacji gdy wykonawca złożył wyjaśnienia zbyt ogólne, niekonkretne, nierzeczowe, niepoparte
faktami.
Zamawiający podkreślał, że wykonawca ma przecież obowiązek dołożyć wszelkich
starań, aby na pierwsze wezwanie Zamawiającego rzetelnie wyjaśnić okoliczności, które
uzasadniają wysokość ceny jego oferty, dlatego zarzut naruszenia art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90
ust. 1 Pzp również jego zdaniem nie mógł się ostać.
W toku niejawnego posiedzenia Izby w dniu 30 lipca 2019 r. pismo procesowe złożył
wykonawca MobileMS Sp. z o. o. z siedzibą w Łodzi przy ul. Chochoła 23 (dalej: „Przystępujący
lub „MobileMS”). W treści pisma wykonawca MobileMS wnosił o oddalenie odwołania a
następnie przedstawił stosowną argumentację na poparcie prezentowanego stanowiska.
Uwzględniając treść dokumentacji postępowania o
udzielenie zamówienia
przekazanej przez Zamawiającego, dowody oraz stanowiska i oświadczenia Stron oraz
Przystępującego, złożone w pismach procesowych i na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła,
co następuje.
W ramach prowadzonego postępowania oferty z cenami brutto złożyli następujący
wykonawcy:
1.
Odwołujący
-
378.500,00 zł.
2.
MEDWAY Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu
-
438.780,00 zł.
3.
Bprog z siedzibą w Ząbkach
-
720.780,00 zł.
4. Aspell
o Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu
-
734.064,00 zł.
5.
Przystępujący
-
735.540,00 zł.
6. IT4P Sp
. z o.o. z siedzibą w Warszawie
-
843.952,20 zł.
7. Inovatic
a Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi
-
1.029.473,10 zł.
Pomiędzy stronami nie było sporne, że Zamawiający, ze względu na znaczne
odstępstwo ceny oferty Odwołującego względem wartości zamówienia powiększonej o należny
podatek od towarów i usług, tj. o ponad 30% miał obowiązek wezwania Odwołującego na
podstawie art. 90 ust. 1a Pzp do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny.
Wobec tego Izba ustaliła, że pismem z dnia 31 maja 2019 r. Zamawiający wezwał
Odwołującego na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy do złożenia wyjaśnień wraz z
przedłożeniem dowodów, celem wykazania, iż cena oferty wykonawcy nie jest rażąco niska. W
piśmie oprócz przytoczenia treści przepisu art. 90 ust. 1 Pzp Zamawiający dodatkowo podał:
„Zamawiający oczekuje wykazania (w formie kalkulacji popartej dowodami), iż wykonawca
uwzględnił w kosztach realizacji zamówienia w szczególności koszty zatrudnienia osób co
najmniej o takich kompetencjach i liczbie jak wynika z SIWZ (z przypisaniem czasu ich pracy na
potrzeby projektu), koszty narzędzi (stosownych licencji - jeśli są wymagane do realizacji
zamówienia i sprzętu), koszty ogólnozakładowe (zarządu, organizacji biura itp.), koszty ryzyk i
inne. Kalkulacja powinna uwzględniać także koszty związane z gwarancją (świadczoną na
warunkach umowy) oraz optymalizacją funkcjonowania portalu”.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie Odwołujący dwukrotnie przesyłał wyjaśnienia w
sprawie występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej. Nie było sporne między stronami i
zostało potwierdzone w toku rozprawy, iż za wiążące należy uznać wyjaśnienia złożone przez
wykonawcę New Amsterdam w piśmie z dnia 6 czerwca 2019 r. (wpłynęło do Zamawiającego w
dniu 7 czerwca 2019 r. o godz. 11.40). Ich treść została przez wykonawcę New Amsterdam
objęta klauzulą „tajemnica przedsiębiorstwa”.
Izba ustaliła ponadto, że po otrzymaniu wezwania Odwołujący nie kierował do
Zamawiającego prośby o wyjaśnienie bądź doprecyzowanie treści wezwania z dnia 31 maja
2019 r.
Pismem z dnia 10 lipca 2019 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o odrzuceniu
jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp oraz art. 90 ust. 3 Pzp. W uzasadnieniu pisma
w części jawnej Zamawiający wyjaśnił że: „W związku z tym, że cena oferty wykonawcy jest
niższa o ponad 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i
usług Zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny.
Mając na uwadze przedmiot zamówienia Zamawiający wskazał, że w ramach wyjaśnień
oczekuje przede wszystkim (acz nie wyłącznie) przedstawienia kalkulacji uwzględniającej
koszty realizacji zamówienia w zakresie zatrudnienia osób o wymaganych kompetencjach,
narzędzi, wydatków ogólnozakładowych (zarządu, biura), a także koszty ryzyk i związanych z
gwarancją oraz optymalizacją funkcjonowania portalu. Złożone przez New Amsterdam sp. z o.o.
wyjaśnienia zawierają w zasadniczej części ogólne informacje o działalności spółki, z których
wynika, że posiada zespół stałych pracowników oraz utrzymuje biuro zarządu. Wykonawca
podniósł, że wykorzysta przy realizacji zamówienia własną infrastrukturę oraz wpracowane
wcześniej mechanizmy zarządzania treścią, gromadzenia danych oraz ich przejęcia z systemu
MONA. Na podstawie powyższych założeń wykonawca przedstawił kalkulację kosztów,
stanowiącą tajemnicę jego przedsiębiorstwa. Po jej analizie Zamawiający stwierdził, że cena
oferty New Amsterdam jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. (…) W tych
okolicznościach należało stwierdzić, że oferta wykonawcy zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia, co potwierdzają złożone wyjaśnienia, a zwłaszcza
kalkulacja kosztów”. Zaś szczegółowe okoliczności odrzucenia oferty Odwołującego
Zamawiający zawarł w powyższym piśmie w części tajnej, która została przekazana
Odwołującemu.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 179
ust. 1 Pzp, według którego środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów niniejszej ustawy. Odwołujący złożył ofertę, która w świetle
obowiązujących kryteriów oceny ofert, mogłaby być uznana za najkorzystniejszą. Odwołujący
wykazał w ten sposób, że może ponieść szkodę w związku z zarzucanymi Zamawiającemu
naruszeniami przepisów Pzp, gdyż pozbawiony został możliwości uzyskania odpłatnego
zamówienia publicznego, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Po dokonaniu oceny zarzutów podniesionych w odwołaniu Izba stwierdziła, że odwołanie
nie zasługuje na uwzględnienie.
Przytaczając, zgodnie z wymaganiami art. 196 ust. 4 Pzp, przepisy stanowiące podstawę
prawną zapadłego rozstrzygnięcia, a których naruszenie przez Zamawiającego zarzucał
Odwołujący, wskazać należy, iż zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W świetle treści przepisu art. 90 ust. 1 Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1.
oszczędności
metody
wykonania
zamówienia,
wybranych
rozwiązań
technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy,
których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz.
2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
2.
pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3.
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4.
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5.
powierzenia wykonan
ia części zamówienia podwykonawcy.
Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
Natomiast przepis art. 90 ust. 3 Pzp stanowi, że Zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi
dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Izba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy
i jest wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w celu uzyskania
zamówienia zaproponuje cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania
zamówienia lub spowoduje jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem jakości czy też
terminowości wykonania przedmiotu zamówienia. W takim przypadku dyspozycja art. 89 ust. 1
pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Istotnym jest, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia
„rażąco niska cena”. Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn.
akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że: „przepisy p.z.p. nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej
ceny […]. Punktem odniesienia do określenia jest przedmiot zamówienia i przyjąć można, że
cena rażąco niska to taka, która jest nierealistyczna, niewiarygodna w porównaniu do cen
rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w toku postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego”.
Zaznaczenia wymaga, że celem procedury wyjaśniającej, opisanej w art. 90 ust. 1 Pzp,
jest definitywne rozstrzygnięcie, czy oferta wykonawcy podlega odrzuceniu na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 4 Pzp. O tym, czy cena lub koszt oferty są rzeczywiście rażąco niskie, rozstrzyga
Zamawiający indywidualnie w konkretnego przypadku, w oparciu o posiadane materiały, w
szczególności wyjaśnienia wykonawcy i załączone przez niego dokumenty, oceniane w
kontekście właściwości przedmiotu zamówienia objętego danym postępowaniem o udzielenie
zamówienia publicznego.
W tym miejscu wskazać należy, że ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub
koszt nie są rażąco niskie spoczywa na wykonawcy. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy.
Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień powinien przedkładać dowody, które w jego
ocenie uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia.
Przekładając powyższe na stan faktyczny sprawy Izba wskazuje, że zasadnie
Zamawiający powziął wątpliwości co do ceny oferty złożonej przez Odwołującego co
zaowocowało wzywaniem Odwołującego na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy do złożenia
wyjaśnień wraz z przedłożeniem dowodów, celem wykazania, iż cena oferty tego wykonawcy
nie jest rażąco niska. Oceniając treść pisma z dnia 31 maja 2019 r., stanowiącego wezwanie
Zamawiającego do złożenia wyjaśnień w zakresie występowania w ofercie Odwołującego ceny
rażąco niskiej Izba wskazuje, że było ono jasne, czytelne i nie budzącego wątpliwości w zakresie
oczekiwań Muzeum. W jego treści Zamawiający nie tylko odwołał się i przytoczył treść przepisu
art. 90 ust. 1 Pzp ale również jednoznacznie wskazał, że oczekuje, aby wykonawca wykazał w
formie kalkulacji popartej dowodami, iż uwzględnił w kosztach realizacji zamówienia, w tym w
szczególności określone elementy, tj.:
-
koszty zatrudnienia osób co najmniej o takich kompetencjach i liczbie jak wynika z SIWZ
(z przypisaniem czasu ich pracy na potrzeby projektu),
-
koszty narzędzi (stosownych licencji - jeśli są wymagane do realizacji zamówienia i
sprzętu),
-
koszty ogólnozakładowe (zarządu, organizacji biura itp.),
-
koszty ryzyk i inne.
Nie sposób również pominąć tego, iż Zamawiający w treści ww. pisma jednoznacznie
wskazał, że kalkulacja powinna uwzględniać także koszty związane z gwarancją (świadczoną
na warunkach umowy) oraz optymalizacją funkcjonowania portalu.
Izba stanęła na stanowisku, że na podstawie przywołanej treści wezwania nie sposób
wywieść, że wezwanie wystosowane przez Zamawiającego miało charakter blankietowego,
ogólnego, które powielało jedynie treść obowiązujących przepisów co mogłoby skutkować tym,
że wykonawca New Amsterdam mógł się jedynie domyślać intencji Zamawiającego. Nie sposób
pominąć również tego, że Odwołujący nie zwracał się do Zamawiającego o wyjaśnienie czy też
doprecyzowanie treści wezwania z dnia 31 maja 2019 r. co oznacza, że było ono dla niego w
pełni jasne i czytelne.
Z punktu widzenia rozpoznawanych zarzutów istotnym jest, że wezwanie z dnia 31 maja
2019 r. zawiera konkretne żądanie złożenia wyjaśnień, w tym dowodów dotyczących wyliczenia
ceny. Dodatkowo Zamawiający sprecyzował w jego treści, że oczekuje wykazania w formie
kalkulacji popartej dowodami, iż wykonawca New Amsterdam w kosztach realizacji zamówienia
uwzględnił określony, wymieniony powyżej, katalog kosztów. Zaznaczenia wymaga, że
powyższy katalog kosztów nie ma charakteru zamkniętego bowiem Zamawiający posłużył
określeniami „w szczególności” czy też „itp.” lub „np.” co przesądza o tym, że zbiór ma charakter
otwarty. W związku z tym stwierdzić należy, że wykonawca New Amsterdam miał możliwość
dowolnego ukształtowania i przestawienia kalkulacji kosztów, w tym doboru odpowiednich
dowodów. Oprócz elementów cenotwórczych wskazanych przez Zamawiającego kalkulacja
mogła zawierać jeszcze inne, niezbędne pozycje kosztowe na przykład, takie, jak „zysk”, który
nawet gdy jest niewielkim poziomie to stanowi jeden z podstawowym składników kalkulacji ceny
ofertowej wykonawcy.
Powyższe nabiera znaczenia w kontekście dysproporcji pomiędzy ceną zaoferowaną
przez Odwołującego w ofercie a wartością szacunkową zamówienia powiększoną o należny
podatek od towarów i usług, która wynosiła ok. 50%. W tym miejscu należy również zwrócić
uwagę na znaczne różnicę pomiędzy ceną oferty Odwołującego a cenami zawartymi w
kolejnych ofertach składanych w postępowaniu. I tak. Oferta Odwołującego opiewająca na
kwotę 378.500,00 zł oraz kolejna oferta wykonawcy MEDWAY z kwotą 438.780,00 zł. zostały
odrzucone przez Zamawiającego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp z uwagi na występującą
w nich cenę rażąco niską. Zaś następne trzy oferty wykonawców: Bprog z siedzibą w Ząbkach,
Aspello Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu oraz Przystępującego mieszczą się w bardzo zbliżonym
przedziale cenowym (720.780,00 zł., 734.064,00 zł., 735.540,00 zł.). Najdroższe dwie oferty
wykonawców: IT4P Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Inovatica Sp. z o.o. z siedzibą w
Łodzi zawierają odpowiednio kwoty: 843.952,20 zł. oraz 1.029.473,10 zł.
Na kanwie powyższego Izba uznała za w pełni wiarygodne i przekonywujące wyjaśnienia
Zamawiającego, który stwierdził, że całkowita cena zawarta w ofercie wykonawcy New
Amsterdam budziła wątpliwości Zamawiającego w szczególności, że Zamawiający nie znał
poszczególnych składników cząstkowych ceny oferty. W związku z tym za w pełni zasadną
należy uznać argumentację Zamawiającego, który wskazywał, że mając jedynie cenę całkowitą
oferty nie był w stanie określić gdzie ewentualnie wykonawca zaniżył koszty, dlatego też w
ramach wezwał wykonawcę do przedłożenia kalkulacji specyfikującej w piśmie jedynie główne
czynniki cenotwórcze. W kontekście powyższego Izba uznała za chybioną argumentację
Odwołującego, zasadzającą się na tym, że wezwanie Zamawiającego było ogólnikowe i
nieprecyzyjne. Izba prezentuje pogląd, że posłużenie się przez Zamawiającego w treści
wezwania stwierdzeniem „w szczególności” w odniesieniu do określonych elementów
cenotwórczych nie zwalniało Odwołującego w obowiązku wykazania, że zaoferowana przez
niego cena całkowita nie jest ceną rażąco niską.
W tym miejscu ponownie przypomnieć należy, że przepis art. 90 ust. 2 Pzp
jednoznacznie stanowi, że ciężar wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy, co zdaje si
ę również dostrzegać sam Odwołujący bowiem w
treści odwołania wprost wskazuje na tego rodzaju obowiązek spoczywający na nim. Nie mniej
jednak analiza wyjaśnień złożonych przez wykonawcę New Amsterdam w piśmie z dnia 6
czerwca 2019 r. doprowadziła Izbę do wniosku, że Odwołujący nie sprostał temu zadaniu i nie
obalił domniemania występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej. W omawianej kwestii Izba
podziela stanowisko Zamawiającego, który twierdził, że złożone wyjaśnienia są ogólnikowe a
kalkulacja kosztów, uznawana przez Odwołującego za cennik, jest lakoniczna. Ponadto
Odwołujący do złożonych wyjaśnień nie załączył żadnych dowodów. Zgodzić się należy również
z Zamawiającym w zakresie tego, że głównych okoliczności, zawartych w wyjaśnieniach nie
sposób uznać za wskazujące na jakąkolwiek jego przewagę nad konkurencją a za przynależne
de facto każdemu przedsiębiorcy. Ponadto wykonawca New Amsterdam nie zastosował się do
żądań Zamawiającego, wyrażonych w treści wezwania i nie podał - czego Zmawiający
oczekiwał – kosztów związanych z optymalizacją funkcjonowania portalu. Wobec tego Izba
uznała wyjaśnienia przedstawione przez Odwołującego za zbyt ogólne i niewystarczające co w
konsekwencji skutkowało tym, że Izba potwierdziła, iż Zamawiający zachował się prawidłowo
odrzucając ofertę Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. art. 90 ust. 3 ustawy.
Biorąc pod uwagę powyższą argumentację Izba nie stwierdziła również naruszenia przez
Zamawiającego art. 87 ust 1 w zw. z art. 90 ust. 1 Pzp, polegającego na zaniechaniu ponownego
wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie występowania w jego ofercie ceny
rażąco niskiej. W odniesieniu do możliwości ponownego żądania wyjaśnień Izba wskazuje na
własne orzecznictwo (wyrok z dnia 17 lipca 2015 r.; sygn. akt KIO 1410/15, czy z dnia 27 lipca
2015 r. sygn. akt. KIO 1479/15)
, w którym niejednokrotnie wskazywała, że żądanie ponownych
wyjaśnień dotyczących podejrzenia rażąco niskiej ceny od tego samego wykonawcy nie może
prowadzić do naruszenia zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji. Takie żądanie jest
dopuszczalne, jeśli wyjaśnienia wykonawcy złożone na wcześniejsze wezwanie zamawiającego
budzą określone wątpliwości i wymagają doprecyzowania. Z pewnością ponowne żądanie
wyjaśnień nie może prowadzić do złożenia zupełnie nowych wyjaśnień, czy też prowadzenia
procedury wyjaśnień do czasu pełnego usprawiedliwienia przez wykonawcę swojej wyceny
ofertowej. Ponowne żądanie wyjaśnień musi być zatem uzasadnione w świetle wyjaśnień czy
dowodów przedłożonych przez wykonawcę „na pierwsze wezwanie”. Zamawiający nie ma
obowiązku ponownie wzywać wykonawcy do złożenia wyjaśnień jeżeli wykonawca nie rozwiał
jego wątpliwości co do podejrzenia rażąco niskiej ceny i nie przedstawił na potwierdzenie
powyższego stosownych dowodów. W takiej sytuacji należy bowiem uznać, że wykonawca nie
wywiązuje się należycie z ciążącego na nim, stosownie do art. 90 ust. 2 Pzp, ciężaru dowodu.
Podsumowując, Izba stwierdziła, że nie potwierdziły się zarzuty naruszenia art. 89 ust.
1 pkt 4 Pzp oraz art. 90 ust. 3 Pzp a także art. 87 ust. 1 Pzp w zw. z art. 90 ust. 1 Pzp dlatego
też Izba oddaliła odwołanie.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp stosownie do
wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 i 2 lit b) i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.
U. Nr 41, poz. 238).
…………………………..
1. oddala
odwołanie;
2.
kosztami postępowania obciąża wykonawcę New Amsterdam Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20A i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
New Amsterdam Sp. z o.o.
z siedzibą w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20A
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od wykonawcy New Amsterdam Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie przy
ul. Fabrycznej 20A
na rzecz zamawiającego Muzeum Narodowego w Warszawie
z siedzibą w Warszawie przy Al. Jerozolimskich 3 kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………..……….…….…
Sygn. akt: KIO 1334/19
UZASADNIENIE
Muzeum Narodowe w Warszawie z siedzibą w Warszawie przy Al. Jerozolimskich 3
(dalej: „Zamawiający” lub „Muzeum”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.), zwanej
dalej „ustawą” lub „Pzp” pn. „Stworzenie serwisu internetowego wraz z oprogramowaniem do
publikacji obiektów z wewnętrznego systemu - stworzenie lub dostosowanie oprogramowania
wraz z wdrożeniem w ramach projektu pn. „Otwarte Narodowe. Digitalizacja i udostępnienie
zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie" realizowanego z dofinansowania z Programu
Operacyjnego Polska Cyfrowa w ramach działania 2.3 „Cyfrowa dostępność i użyteczność
informacji sektora publicznego" poddziałanie 2.3.2 „Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury"”.
Szacunkowa wartość przedmiotowego zamówienia jest niższa od kwot wskazanych w
przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 12 kwietnia 2019 r.
w Biuletynie Zamówień Publicznych pod nr 537144-N-2019.
W dn
iu 10 lipca 2019 r. Zamawiający poinformował wykonawcę New Amsterdam
Sp. z o.o.
z siedzibą w Krakowie przy ul. Fabrycznej 20a (dalej: „Odwołujący” lub „New
Amsterdam”) o odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp oraz art. 90 ust. 3
Pzp.
Za najkorzystniejszą Zamawiający uznała ofertę wykonawcy MEDWAY Sp. z o. o.
z siedzibą w Poznaniu przy ul. Chartowo 5.
W dniu 15 lipca 2019 r. wykonawca New Amsterdam
wniósł do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej odwołanie od niezgodnych z przepisami ustawy czynności oraz zaniechań
Zamawiającego zarzucając naruszenie następujących przepisów ustawy:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 u
stawy, polegające na odrzuceniu oferty
Odwołującego, jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, co wedle Zamawiającego potwierdziły złożone wyjaśnienia, a zwłaszcza
kalkulacja kosztów, podczas gdy:
po pierwsze, Odwołujący odpowiadając na wezwanie Zamawiającego, będące w
przeważającej mierze przywołaniem dyspozycji przepisu art. 90 ust. 1 ustawy, kierując
się jego treścią, udzielił stosownej odpowiedzi, wyjaśniając powody dla których cena
wskazana w ofercie została skalkulowana w podanej wysokości,
po drugie, wezwanie Zamawiającego do złożenia wyjaśnień dotyczących przyczyn
zaoferowania cen
y, która została uznana za rażąco niską zostało sformułowane na
dużym stopniu ogólności, sprowadzając się w istocie do powtórzenia formuły ustawy, tj.
przepisu art. 90 ust. 1 punkt 1
– 3 Pzp, co spowodowało, że Odwołujący nie znał
oczekiwań Zamawiającego w interesującym zakresie i udzielając wyjaśnień był
zmuszony do samodzielnego wyboru kwestii
, które zostały uszczegółowione.
2. Naruszenie przepisu art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy przez zaniechanie
wezwania Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień w sytuacji, gdy
wyjaśnienia Odwołującego w zakresie rażąco niskiej ceny budziły wątpliwości
Zamawiającego, co może być obiektywnie uzasadnione założywszy, że Zamawiający
nie doprecyzował w wezwaniu do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny, jakich
o
koliczności mają dotyczyć te wyjaśnienia.
Wykonawca New Amsterdam wnosił o:
uwzględnienie odwołania,
dopuszczenie dowodów z Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej:
„SIWZ” lub „specyfikacja”, protokołu postępowania oraz informacji o wyborze
najkorzystniejszej oferty,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawcy New Amsterdam,
nakazanie Zamawiającemu ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty
Odwołującego,
nakazanie Zamawiającemu zwrócenia się do Odwołującego o udzielenie wyjaśnień
w zakre
sie rażąco niskiej ceny w sytuacji, gdyby zarzut 2 okazał się trafny.
W uzasadnieniu odwołania wykonawca New Amsterdam wyjaśniał m. in., że w dniu 10
lipca 2019 r. powziął wiadomość o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz odrzuceniu jego oferty,
jako zawierającej rażąco niską cenę. Z uzasadnienia tej decyzji wynikało, że Zamawiający nie
uznał wyjaśnień Odwołującego za wystarczające do obalenia domniemania cechy rażącej
niskiej ceny podając między innymi, że niewystarczająca w tej mierze była kalkulacja, którą
Zamawiający analizował. Odwołujący wskazywał, że w sytuacji faktycznej i ustawowej
nierówności stron Zamawiający postępujący zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji,
przejrzystości i obiektywizmu powinien był sprecyzować na czym polegają jego wątpliwości w
odniesieniu do zaoferowanej ceny lub kosztu i dlaczego wydają się one (to jest cena lub koszt)
rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zdaniem Odwołującego jakikolwiek, brak
precyzji w tej materii, skutkujący przyznaniem Zamawiającemu możliwości podjęcia
dyskrecjonalnej w istocie i arbitralnej decyzji nie może odnosić negatywnych skutków dla
wykonawcy, składającego wyjaśnienia.
Wykonawca New Amsterdam zwracał uwagę na treść wezwania z dnia 31 maja 2019 r.
Twierdził, że w pierwszym, najobszerniejszym akapicie Zamawiający wskazując na okoliczność,
iż cena oferty wykonawcy jest niższa o ponad 30 % od wartości zamówienia powiększonej o
należny podatek od towarów i usług i żądając wyjaśnień posłużył się cytatem z przepisu artykułu
90 ust. 1 ustawy. Zdaniem Odwołującego w treści wezwania Zamawiający pozwolił sobie na
użycie ogólników i rozszerzeń w rodzaju „w szczególności", „itp." i „inne". W opinii Odwołującego
taki sposób formułowania żądań utrudnia, a wręcz uniemożliwia precyzję. Odwołujący
wskazywał, że w prawdzie to wykonawca jest zobowiązany do wykazania, że cena jest
stosowna, nie zaniżona, ciąży na nim bowiem w tym zakresie ciężar dowodu, jednakże musi on
wiedzieć który element ceny lub dlaczego cena wzbudza wątpliwość Zamawiającego. Ciężar
precyzji spoczywa wówczas na Zamawiającym, który tak powinien sformułować pytanie, czy też
zasygnalizować wątpliwość, aby wykonawca wiedział na co odpowiedzieć i co wytłumaczyć.
Innymi słowy Zamawiający może oczekiwać tak precyzyjnej odpowiedzi, jak precyzyjne jest jego
wystąpienie w przedmiocie rażąco niskiej ceny. Następnie wykonawca New Amsterdam
wyjaśniał, że decydując się na odrzucenie oferty Zamawiający powinien zważyć, że zasadą jest
ważność oferty lub prawidłowość obliczenia ceny, czego dokonuje wykonawca kierujący się
swoim interesem, przy założeniu i wymaganiu należytej staranności, wyjątkową zaś sytuacją
jest odrzucenie oferty. Z taką też starannością powinien postępować Zamawiający. Muzeum
bowiem oczekuje wyjaśnienia swoich wątpliwości, które powinny mieć charakter
zobiektywizowany i wyartykułowany, a żeby je rozwiać powinien zadać wykonawcy możliwie
jednoznaczne pytania, a przynajmniej wskazać, które z elementów cenotwórczych pozostają w
obszarze jego wątpliwości i zainteresowania. Nie ułatwia przy tym sprawy używanie rozszerzeń
przyjmujących formę frazy „w tym" - w odniesieniu do rodzaju wyjaśnień, „w szczególności",
którego Zamawiający użył w odniesieniu do kosztów realizacji zamówienia, kosztów narzędzi,
kosztów ogólnozakładowych - przykładowo wymienionych jako koszty zarządu (niejasne czy
chodzi o wynagrodzenie członków zarządu, czy czynności zarządczych, jeżeli to to ostatnie, to
co jest przedmiotem zarządu) z kolejnym rozszerzeniem: „itp.", kosztów ryzyk i innych. W opinii
Odwołującego taki sposób sformułowania żądania wyjaśnień sugeruje, że wykonawca jest
uprawniony do wybrania kwestii na które udzieli odpowiedzi. Odwołujący twierdził, że udzielił
odpowiedzi na wszystkie pytania tak precyzyjnie - jak precyzyjnie je zadał Zamawiający.
Kolejno Odwołujący odnosił się do kwestii oszczędności metody wykonania zamówienia
wskazując, że wykonawca udzielił wyjaśnień w zakresie czynników mających znaczenie w
postępowaniu, tłumacząc dlaczego w oparciu o argument i twierdzenie o stałym dysponowaniu
określoną, w tym wymaganą, ilością pracowników nie musi ponosić dodatkowych kosztów.
Szczegółowe wyjaśnienia zawiera pismo z dnia 6 czerwca 2019 r. Wykonawca New Amsterdam
tłumaczył, że zatrudnia taką ilość osób, która umożliwia jemu dysponowanie nimi podczas
różnych, a realizowanych równolegle przedsięwzięć. Koszty zatrudnienia osób przeznaczonych
do realizacji zamówienia nie zwiększą się, bowiem otrzymują one takie samo wynagrodzenie,
niezależnie od tego czy zamówienie będzie realizowane, czy nie. Ilość realizowanych
przedsięwzięć, rozmiar prowadzonej działalności oraz czas jej prowadzenia w sposób oczywisty
sprawiają, że koniecznym jest prowadzenie biura wraz obsługą, których koszty są stałe
niezależnie od ilości realizowanych zadań; ta kwestia została również wyjaśniona w odpowiedzi
na wezwanie, przy czym stopień szczegółowości przewyższał odpowiedni stopień wystąpienia
Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego sposobem na oszczędność metody wykonania
zamówienia charakteryzowanym w wyjaśnieniach jest dysponowanie gotowymi, wcześniej
opracowanymi, wdrożonymi i sprawdzonymi mechanizmami zarządzania treścią, których
wykonawca nie będzie musiał zakupywać względnie tworzyć. Istotnym czynnikiem
umożliwiającym czynienie oszczędności jest dofinansowanie w ramach programów unijnych, co
zostało zawarte również w piśmie wyjaśniającym wątpliwości Zamawiającego. Również kwestia
infrastruktury, mającej znaczenie dla kosztów realizacji zamówienia została wyjaśniona przez
wykonawcę w piśmie z dnia 6 czerwca 2019 r.
Kolejno Odwołujący wskazywał, że do pisma z dnia 6 czerwca 2019 roku załączył w
formie tabeli wykaz pozycji składających się na końcowa cenę, w których ujęto poszczególne
pozycje łącznie tworzące cenę oferty; wymieniono wartość systemu CMS, (licencje i
dostosowanie gotowych modułów i funkcjonalności do wymagań Zamawiającego), obsługi
gwarancji, serwisu internetowego, wdrożenia i infrastruktury technicznej. Odwołujący wskazał,
że rozwiązania już istniejące i pozostające w jego dyspozycji pozwolą na redukcję
pracochłonności do poziomu około 460 godzin roboczych - ich „przeniesienie" na czynności
integracji i dostosowania. Pomimo przedstawienia takiego wyliczenia Zamawiający po pierwsze
stwierdził, że cena oferty jest rażąco niska, po drugie zaś, że wykonawca nie przewidział zysku
z realizacji umowy - ostatni wniosek jest niczym nie poparty, wydaje się, że opiera się wyłącznie
na zsumowaniu poszczególnych pozycji z tabeli i uznania ze jest to tabela kosztowa a nie
cennik. Odwołujący podkreślał, że Zamawiający formułując pismo z dnia 31 maja 2019 r., nie
pytał w nim wykonawcy o zysk (marżę). Wobec tego wykonawca New Amsterdam stwierdził, że
dalsza część uzasadnienia o odrzuceniu oferty stanowi spekulacje Zamawiającego względem
realności wykonania zamówienia. Otóż Zamawiający twierdził, że „nawet niewielki wzrost
założonych kosztów oznaczać będzie, że wykonawca może nie być w stanie spełnić
świadczenia". Zdaniem Odwołującego Zamawiający nie wyjaśnił przy tym na czym opiera
takowe założenie, co ma istotne znaczenie, gdyż dalej stwierdził, że „Zarazem należy uznać, że
prawdopodobieństwo takiej sytuacji jest bardzo wysokie, a wręcz graniczy z pewnością, gdyż
Wykonawca nie uwzględnił w kalkulacji całego szeregu kosztów koniecznych, aby wykonać
należycie umowę".
Odwołujący uznawał, że sposób sformułowania wezwania do złożenia wyjaśnień był na
tyle nieprecyzyjny, że odpowiedź wykonawcy, o ile nie wyjaśniała konkretnych wątpliwości
wykonawcy powinna była skłonić Zamawiającego do skorzystania z możliwości ponownego
zapytania w trybie artykułu 87 ust. 1 w związku z art. 90 ust. 1 ustawy, czego Zamawiający nie
uczynił, pozbawiając wykonawcę szansy na uzyskanie zamówienia. Odwołujący stwierdził, że
pytania, o ile byłyby zadane powinny były wskazywać konkretne kwestie do wyjaśnienia, w
szczególności kwestię zysku - z zachowaniem praw wykonawcy regulowanych przepisami o
tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zamawiający odpowiedział na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości. W
uzasadnieniu pisma Zamawiający wyjaśniał m. in., że niesporne jest w sprawie, że
Zamawiający, ze względu na znaczne odstępstwo ceny oferty Odwołującego względem wartości
zamówienia, miał obowiązek wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących
wyliczenia ceny. Zamawiający podnosił, że opis przedmiotu zamówienia, będący podstawą
wyceny oferty stanowi załącznik nr 1 do SIWZ. Jest bardzo obszerny i dokładnie określa zakres
świadczenia. Uzupełnia go wzór umowy, zawierający dodatkowo wymagania dotyczące
gwarancji i usług optymalizacyjnych. Zamawiający określił, że wykonawca ubiegający się o
zamówienie powinien dysponować różnymi specjalistami z zakresu IT (5 osób), a dodatkowo,
doświadczenie niektórych z nich, oceniał w ramach kryteriów oceny ofert. Zamawiający uznał
tym samym, że wykonawca, który skieruje do realizacji zamówienia zespół doświadczonych
inżynierów może mieć wyższe koszty prowadzenia działalności, które jednakże zaprocentują
lepszą jakością prac.
Zamawiający wskazywał, że Odwołujący złożył ofertę z najdłuższym terminem gwarancji
(11 miesięcy dłuższym, niż wszyscy pozostali wykonawcy), a do realizacji zamówienia założył
zaangażowanie bardzo doświadczonych osób (tylko jeden wykonawca był pod tym względem
lepszy). Jednocześnie pozostawał wyraźnie tańszy od całej konkurencji (drugi w kolejności
wykonawca jest o ponad 15% droższy, natomiast większość firm zaoferowało cenę wynoszącą
o ok. 600 tys. zł netto lub więcej). Zamawiający podnosił, że miał obowiązek wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ust. 1 Pzp, co uczynił za pismem
z dnia 31.05.2019 r. Wezwanie odpowiadało treści ww. przepisu (czyli realizowało minimum
ustawowe), a ponadto Zamawiający wskazał w nim czego dodatkowo oczekuje od wykonawcy,
tj. wykazania (w formie kalkulacji popartej dowodami), iż wykonawca uwzględnił w kosztach
realizacji zamówienia w szczególności koszty zatrudnienia osób co najmniej o takich
kompetencjach i liczbie jak wynika z SIWZ (z przypisaniem czasu ich pracy na potrzeby
projektu), koszty narzędzi (stosownych licencji - jeśli są wymagane do realizacji zamówienia i
sprzętu), koszty ogólnozakładowe (zarządu, organizacji biura itp.), koszty ryzyk i inne.
Kalkulacja powinna uwzględniać także koszty związane z gwarancją (świadczoną na warunkach
umowy) oraz optymalizacją funkcjonowania portalu.
Zamawiający podnosił, iż wezwanie nie było lakoniczne i nieprecyzyjne czy też mało
konkretne. Zamawiający twierdził, że nie wymagał od wykonawców złożenia wraz z ofertą
formularza cenowego lub innych podobnych opracowań rozbijających cenę łączną na mniejsze
pozycje. W ofercie należało wskazać jedną kwotę obejmującą cały zakres umowny. W związku
z powyższym domaganie się przez Odwołującego, aby Zamawiający wskazał dokładnie „który
element ceny wzbudza wątpliwości' nie koresponduje z treścią dokumentacji postępowania.
Zamawiający stwierdził, że nie był w stanie określić gdzie ewentualnie wykonawca zaniżył
koszty, dlatego w ramach wyjaśnień wezwał do przedłożenia kalkulacji specyfikującej główne
czynniki cenotwórcze, pozostawiając wykonawcy równy tydzień dla udzielenie odpowiedzi.
Zamawiający podkreślał, że wykonawca, pomimo że dwukrotnie przesyłał wyjaśnienia,
nie wspomniał nawet, iż cokolwiek pozostaje dla niego niezrozumiałe, tudzież nie zna oczekiwań
Zamawiającego. W zakreślonym terminie Odwołujący przesłał dwie wersje wyjaśnień,
wskazując na drugą jako właściwą. Zamawiający wskazywał, że porównując otrzymane pismo
z treścią wezwania już na pierwszy rzut oka widział, że wykonawca praktycznie w ogóle nie
zrealizował postulatów Zamawiającego przedstawionych w wezwaniu. Raził nie tylko brak
jakichkolwiek dowodów, ale przede wszystkim ogólnikowość tłumaczenia i lakoniczność
kalkulacji.
W opinii Zamawiającego Odwołujący przedstawił głównie okoliczności, których nie
sposób uznać za wskazujące na jakąkolwiek jego przewagę nad konkurencją, przynależne de
facto każdemu przedsiębiorcy. Wskazał, że zatrudnia ludzi zarówno na umowę o pracę jak i na
zasadzie B2B lub o dzieło (nie precyzując gdzie widzi oszczędności w takim modelu, a wręcz
wydaje się, że skoro większość ma na etacie, to jego koszty stałe działalności są wysokie).
Stwierdził, że utrzymuje zespół „obsługujący działania zarządcze o rozmaitym stopniu
skomplikowania jak również obsługę sekretariatu” (choć tego kosztu nie uwzględnił w kalkulacji),
co także wydaje się być właściwe każdej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i trudno
upatrywać w tym jakichkolwiek oszczędności.
Zamawiający wyjaśniał, że w „bardziej szczegółowej” części wyjaśnień (pkt 4 i 5)
Odwołujący powoływał się na wcześniej opracowane, wdrożone i pozytywnie sprawdzone
mechanizmy w zakresie systemu zarządzania treścią. Podnosił, że dysponuje już narzędziami,
które nadają się do zastosowania przy realizacji zamówienia oraz wskazuje na własną
infrastrukturę funkcjonującą w modelu chmury. Analizując tę część odpowiedzi Zamawiający
stwierdził przede wszystkim, że Odwołujący nie podał żadnych konkretnych informacji
pozwalających zweryfikować informacje o posiadanych narzędziach i wypracowanych
mechanizmach Odwołujący ograniczył się do bardzo ogólnych twierdzeń, nie tylko nie
popartych dowodami, ale nawet nie pozwalających zidentyfikować jakie rozwiązania ma na
myśli. Wreszcie Odwołujący w najmniejszym stopniu nie wyjaśnił jakie oszczędności wiążą się
z wykorzystaniem tego rodzaju, rzekomo wypracowanych wcześniej modeli. Zatem nawet gdyby
pozwalały ograniczyć koszty, to pozostawało niejasne w jakim stopniu.
Zamawiający stwierdził, że w rezultacie wyjaśnienia ani tabela w najmniejszym stopniu
nie mogły przekonać Zamawiającego, że cena oferty nie jest rażąco niska, a wręcz odwrotnie,
wskazywały na nonszalancję wykonawcy w kalkulowaniu tej ceny, co rodziło obawę o należyte
wykonanie umowy. Ponadto Zamawiający stwierdził, że wyjaśnienia wykonawcy New
Amsterdam nie zawierały żadnych dowodów, były ogólnikowe, powierzchowne, nie
korespondowały z wezwaniem Zamawiającego, a kalkulacja kosztów nie uwzględniała
oczywistych pozycji, które wynikały z opisu przedmiotu zamówienia (optymalizacja
funkcjonalności), de facto stanowiąc dowód, iż cena jest rażąco niska. Zamawiający zmuszony
był więc odrzucić ofertę Odwołującego na zasadzie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp.
Co się zaś tyczy zaniechania wezwania do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Zamawiający stwierdził, że żaden przepis nie zobowiązuje Zamawiającego do podjęcia takiej
inicjatywy. Zamawiający stał na stanowisku, że takie wezwanie należy traktować w kategoriach
wyjątku od reguły jednokrotności wyjaśnień i operować nim bardzo ostrożnie, aby nie doszło do
naruszenia zasady równego traktowania i przejrzystości. W niniejszej sprawie Zamawiający nie
uznał za dozwolone ani zasadne kierowania kolejnych wezwań, gdyż w istocie odpowiedź na
nie byłaby niedozwoloną konwalidacją wyjaśnień.
Zamawiający wyjaśniał, że w piśmiennictwie przyjmuje się, że jeżeli wyjaśnienia są
zasadniczo wyczerpujące, ale należałoby je doprecyzować, to należy kontynuować procedurę
przedstawiania wyjaśnień i dowodów. Trzeba jednak pamiętać, iż jest to możliwe jedynie w celu
wyjaśnienia dodatkowych kwestii. Pierwotnie złożone wyjaśnienia i dowody muszą być
przekonujące, aby spełniły swoją funkcję. Nie jest dopuszczalne skierowanie kolejnego
wezwania w tym samym zakresie. Dodatkowe Zamawiający zaznaczał, że wezwanie
Odwołującego nie mogło mieć zatem miejsca, bo stanowiłoby próbę „ratowania” oferty, w
sytuacji gdy wykonawca złożył wyjaśnienia zbyt ogólne, niekonkretne, nierzeczowe, niepoparte
faktami.
Zamawiający podkreślał, że wykonawca ma przecież obowiązek dołożyć wszelkich
starań, aby na pierwsze wezwanie Zamawiającego rzetelnie wyjaśnić okoliczności, które
uzasadniają wysokość ceny jego oferty, dlatego zarzut naruszenia art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90
ust. 1 Pzp również jego zdaniem nie mógł się ostać.
W toku niejawnego posiedzenia Izby w dniu 30 lipca 2019 r. pismo procesowe złożył
wykonawca MobileMS Sp. z o. o. z siedzibą w Łodzi przy ul. Chochoła 23 (dalej: „Przystępujący
lub „MobileMS”). W treści pisma wykonawca MobileMS wnosił o oddalenie odwołania a
następnie przedstawił stosowną argumentację na poparcie prezentowanego stanowiska.
Uwzględniając treść dokumentacji postępowania o
udzielenie zamówienia
przekazanej przez Zamawiającego, dowody oraz stanowiska i oświadczenia Stron oraz
Przystępującego, złożone w pismach procesowych i na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła,
co następuje.
W ramach prowadzonego postępowania oferty z cenami brutto złożyli następujący
wykonawcy:
1.
Odwołujący
-
378.500,00 zł.
2.
MEDWAY Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu
-
438.780,00 zł.
3.
Bprog z siedzibą w Ząbkach
-
720.780,00 zł.
4. Aspell
o Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu
-
734.064,00 zł.
5.
Przystępujący
-
735.540,00 zł.
6. IT4P Sp
. z o.o. z siedzibą w Warszawie
-
843.952,20 zł.
7. Inovatic
a Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi
-
1.029.473,10 zł.
Pomiędzy stronami nie było sporne, że Zamawiający, ze względu na znaczne
odstępstwo ceny oferty Odwołującego względem wartości zamówienia powiększonej o należny
podatek od towarów i usług, tj. o ponad 30% miał obowiązek wezwania Odwołującego na
podstawie art. 90 ust. 1a Pzp do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny.
Wobec tego Izba ustaliła, że pismem z dnia 31 maja 2019 r. Zamawiający wezwał
Odwołującego na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy do złożenia wyjaśnień wraz z
przedłożeniem dowodów, celem wykazania, iż cena oferty wykonawcy nie jest rażąco niska. W
piśmie oprócz przytoczenia treści przepisu art. 90 ust. 1 Pzp Zamawiający dodatkowo podał:
„Zamawiający oczekuje wykazania (w formie kalkulacji popartej dowodami), iż wykonawca
uwzględnił w kosztach realizacji zamówienia w szczególności koszty zatrudnienia osób co
najmniej o takich kompetencjach i liczbie jak wynika z SIWZ (z przypisaniem czasu ich pracy na
potrzeby projektu), koszty narzędzi (stosownych licencji - jeśli są wymagane do realizacji
zamówienia i sprzętu), koszty ogólnozakładowe (zarządu, organizacji biura itp.), koszty ryzyk i
inne. Kalkulacja powinna uwzględniać także koszty związane z gwarancją (świadczoną na
warunkach umowy) oraz optymalizacją funkcjonowania portalu”.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie Odwołujący dwukrotnie przesyłał wyjaśnienia w
sprawie występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej. Nie było sporne między stronami i
zostało potwierdzone w toku rozprawy, iż za wiążące należy uznać wyjaśnienia złożone przez
wykonawcę New Amsterdam w piśmie z dnia 6 czerwca 2019 r. (wpłynęło do Zamawiającego w
dniu 7 czerwca 2019 r. o godz. 11.40). Ich treść została przez wykonawcę New Amsterdam
objęta klauzulą „tajemnica przedsiębiorstwa”.
Izba ustaliła ponadto, że po otrzymaniu wezwania Odwołujący nie kierował do
Zamawiającego prośby o wyjaśnienie bądź doprecyzowanie treści wezwania z dnia 31 maja
2019 r.
Pismem z dnia 10 lipca 2019 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o odrzuceniu
jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp oraz art. 90 ust. 3 Pzp. W uzasadnieniu pisma
w części jawnej Zamawiający wyjaśnił że: „W związku z tym, że cena oferty wykonawcy jest
niższa o ponad 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i
usług Zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny.
Mając na uwadze przedmiot zamówienia Zamawiający wskazał, że w ramach wyjaśnień
oczekuje przede wszystkim (acz nie wyłącznie) przedstawienia kalkulacji uwzględniającej
koszty realizacji zamówienia w zakresie zatrudnienia osób o wymaganych kompetencjach,
narzędzi, wydatków ogólnozakładowych (zarządu, biura), a także koszty ryzyk i związanych z
gwarancją oraz optymalizacją funkcjonowania portalu. Złożone przez New Amsterdam sp. z o.o.
wyjaśnienia zawierają w zasadniczej części ogólne informacje o działalności spółki, z których
wynika, że posiada zespół stałych pracowników oraz utrzymuje biuro zarządu. Wykonawca
podniósł, że wykorzysta przy realizacji zamówienia własną infrastrukturę oraz wpracowane
wcześniej mechanizmy zarządzania treścią, gromadzenia danych oraz ich przejęcia z systemu
MONA. Na podstawie powyższych założeń wykonawca przedstawił kalkulację kosztów,
stanowiącą tajemnicę jego przedsiębiorstwa. Po jej analizie Zamawiający stwierdził, że cena
oferty New Amsterdam jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. (…) W tych
okolicznościach należało stwierdzić, że oferta wykonawcy zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia, co potwierdzają złożone wyjaśnienia, a zwłaszcza
kalkulacja kosztów”. Zaś szczegółowe okoliczności odrzucenia oferty Odwołującego
Zamawiający zawarł w powyższym piśmie w części tajnej, która została przekazana
Odwołującemu.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 179
ust. 1 Pzp, według którego środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów niniejszej ustawy. Odwołujący złożył ofertę, która w świetle
obowiązujących kryteriów oceny ofert, mogłaby być uznana za najkorzystniejszą. Odwołujący
wykazał w ten sposób, że może ponieść szkodę w związku z zarzucanymi Zamawiającemu
naruszeniami przepisów Pzp, gdyż pozbawiony został możliwości uzyskania odpłatnego
zamówienia publicznego, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Po dokonaniu oceny zarzutów podniesionych w odwołaniu Izba stwierdziła, że odwołanie
nie zasługuje na uwzględnienie.
Przytaczając, zgodnie z wymaganiami art. 196 ust. 4 Pzp, przepisy stanowiące podstawę
prawną zapadłego rozstrzygnięcia, a których naruszenie przez Zamawiającego zarzucał
Odwołujący, wskazać należy, iż zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W świetle treści przepisu art. 90 ust. 1 Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1.
oszczędności
metody
wykonania
zamówienia,
wybranych
rozwiązań
technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy,
których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz.
2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
2.
pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3.
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4.
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5.
powierzenia wykonan
ia części zamówienia podwykonawcy.
Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
Natomiast przepis art. 90 ust. 3 Pzp stanowi, że Zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi
dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Izba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy
i jest wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w celu uzyskania
zamówienia zaproponuje cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania
zamówienia lub spowoduje jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem jakości czy też
terminowości wykonania przedmiotu zamówienia. W takim przypadku dyspozycja art. 89 ust. 1
pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Istotnym jest, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia
„rażąco niska cena”. Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn.
akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że: „przepisy p.z.p. nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej
ceny […]. Punktem odniesienia do określenia jest przedmiot zamówienia i przyjąć można, że
cena rażąco niska to taka, która jest nierealistyczna, niewiarygodna w porównaniu do cen
rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w toku postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego”.
Zaznaczenia wymaga, że celem procedury wyjaśniającej, opisanej w art. 90 ust. 1 Pzp,
jest definitywne rozstrzygnięcie, czy oferta wykonawcy podlega odrzuceniu na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 4 Pzp. O tym, czy cena lub koszt oferty są rzeczywiście rażąco niskie, rozstrzyga
Zamawiający indywidualnie w konkretnego przypadku, w oparciu o posiadane materiały, w
szczególności wyjaśnienia wykonawcy i załączone przez niego dokumenty, oceniane w
kontekście właściwości przedmiotu zamówienia objętego danym postępowaniem o udzielenie
zamówienia publicznego.
W tym miejscu wskazać należy, że ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub
koszt nie są rażąco niskie spoczywa na wykonawcy. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy.
Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień powinien przedkładać dowody, które w jego
ocenie uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia.
Przekładając powyższe na stan faktyczny sprawy Izba wskazuje, że zasadnie
Zamawiający powziął wątpliwości co do ceny oferty złożonej przez Odwołującego co
zaowocowało wzywaniem Odwołującego na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy do złożenia
wyjaśnień wraz z przedłożeniem dowodów, celem wykazania, iż cena oferty tego wykonawcy
nie jest rażąco niska. Oceniając treść pisma z dnia 31 maja 2019 r., stanowiącego wezwanie
Zamawiającego do złożenia wyjaśnień w zakresie występowania w ofercie Odwołującego ceny
rażąco niskiej Izba wskazuje, że było ono jasne, czytelne i nie budzącego wątpliwości w zakresie
oczekiwań Muzeum. W jego treści Zamawiający nie tylko odwołał się i przytoczył treść przepisu
art. 90 ust. 1 Pzp ale również jednoznacznie wskazał, że oczekuje, aby wykonawca wykazał w
formie kalkulacji popartej dowodami, iż uwzględnił w kosztach realizacji zamówienia, w tym w
szczególności określone elementy, tj.:
-
koszty zatrudnienia osób co najmniej o takich kompetencjach i liczbie jak wynika z SIWZ
(z przypisaniem czasu ich pracy na potrzeby projektu),
-
koszty narzędzi (stosownych licencji - jeśli są wymagane do realizacji zamówienia i
sprzętu),
-
koszty ogólnozakładowe (zarządu, organizacji biura itp.),
-
koszty ryzyk i inne.
Nie sposób również pominąć tego, iż Zamawiający w treści ww. pisma jednoznacznie
wskazał, że kalkulacja powinna uwzględniać także koszty związane z gwarancją (świadczoną
na warunkach umowy) oraz optymalizacją funkcjonowania portalu.
Izba stanęła na stanowisku, że na podstawie przywołanej treści wezwania nie sposób
wywieść, że wezwanie wystosowane przez Zamawiającego miało charakter blankietowego,
ogólnego, które powielało jedynie treść obowiązujących przepisów co mogłoby skutkować tym,
że wykonawca New Amsterdam mógł się jedynie domyślać intencji Zamawiającego. Nie sposób
pominąć również tego, że Odwołujący nie zwracał się do Zamawiającego o wyjaśnienie czy też
doprecyzowanie treści wezwania z dnia 31 maja 2019 r. co oznacza, że było ono dla niego w
pełni jasne i czytelne.
Z punktu widzenia rozpoznawanych zarzutów istotnym jest, że wezwanie z dnia 31 maja
2019 r. zawiera konkretne żądanie złożenia wyjaśnień, w tym dowodów dotyczących wyliczenia
ceny. Dodatkowo Zamawiający sprecyzował w jego treści, że oczekuje wykazania w formie
kalkulacji popartej dowodami, iż wykonawca New Amsterdam w kosztach realizacji zamówienia
uwzględnił określony, wymieniony powyżej, katalog kosztów. Zaznaczenia wymaga, że
powyższy katalog kosztów nie ma charakteru zamkniętego bowiem Zamawiający posłużył
określeniami „w szczególności” czy też „itp.” lub „np.” co przesądza o tym, że zbiór ma charakter
otwarty. W związku z tym stwierdzić należy, że wykonawca New Amsterdam miał możliwość
dowolnego ukształtowania i przestawienia kalkulacji kosztów, w tym doboru odpowiednich
dowodów. Oprócz elementów cenotwórczych wskazanych przez Zamawiającego kalkulacja
mogła zawierać jeszcze inne, niezbędne pozycje kosztowe na przykład, takie, jak „zysk”, który
nawet gdy jest niewielkim poziomie to stanowi jeden z podstawowym składników kalkulacji ceny
ofertowej wykonawcy.
Powyższe nabiera znaczenia w kontekście dysproporcji pomiędzy ceną zaoferowaną
przez Odwołującego w ofercie a wartością szacunkową zamówienia powiększoną o należny
podatek od towarów i usług, która wynosiła ok. 50%. W tym miejscu należy również zwrócić
uwagę na znaczne różnicę pomiędzy ceną oferty Odwołującego a cenami zawartymi w
kolejnych ofertach składanych w postępowaniu. I tak. Oferta Odwołującego opiewająca na
kwotę 378.500,00 zł oraz kolejna oferta wykonawcy MEDWAY z kwotą 438.780,00 zł. zostały
odrzucone przez Zamawiającego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp z uwagi na występującą
w nich cenę rażąco niską. Zaś następne trzy oferty wykonawców: Bprog z siedzibą w Ząbkach,
Aspello Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu oraz Przystępującego mieszczą się w bardzo zbliżonym
przedziale cenowym (720.780,00 zł., 734.064,00 zł., 735.540,00 zł.). Najdroższe dwie oferty
wykonawców: IT4P Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Inovatica Sp. z o.o. z siedzibą w
Łodzi zawierają odpowiednio kwoty: 843.952,20 zł. oraz 1.029.473,10 zł.
Na kanwie powyższego Izba uznała za w pełni wiarygodne i przekonywujące wyjaśnienia
Zamawiającego, który stwierdził, że całkowita cena zawarta w ofercie wykonawcy New
Amsterdam budziła wątpliwości Zamawiającego w szczególności, że Zamawiający nie znał
poszczególnych składników cząstkowych ceny oferty. W związku z tym za w pełni zasadną
należy uznać argumentację Zamawiającego, który wskazywał, że mając jedynie cenę całkowitą
oferty nie był w stanie określić gdzie ewentualnie wykonawca zaniżył koszty, dlatego też w
ramach wezwał wykonawcę do przedłożenia kalkulacji specyfikującej w piśmie jedynie główne
czynniki cenotwórcze. W kontekście powyższego Izba uznała za chybioną argumentację
Odwołującego, zasadzającą się na tym, że wezwanie Zamawiającego było ogólnikowe i
nieprecyzyjne. Izba prezentuje pogląd, że posłużenie się przez Zamawiającego w treści
wezwania stwierdzeniem „w szczególności” w odniesieniu do określonych elementów
cenotwórczych nie zwalniało Odwołującego w obowiązku wykazania, że zaoferowana przez
niego cena całkowita nie jest ceną rażąco niską.
W tym miejscu ponownie przypomnieć należy, że przepis art. 90 ust. 2 Pzp
jednoznacznie stanowi, że ciężar wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy, co zdaje si
ę również dostrzegać sam Odwołujący bowiem w
treści odwołania wprost wskazuje na tego rodzaju obowiązek spoczywający na nim. Nie mniej
jednak analiza wyjaśnień złożonych przez wykonawcę New Amsterdam w piśmie z dnia 6
czerwca 2019 r. doprowadziła Izbę do wniosku, że Odwołujący nie sprostał temu zadaniu i nie
obalił domniemania występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej. W omawianej kwestii Izba
podziela stanowisko Zamawiającego, który twierdził, że złożone wyjaśnienia są ogólnikowe a
kalkulacja kosztów, uznawana przez Odwołującego za cennik, jest lakoniczna. Ponadto
Odwołujący do złożonych wyjaśnień nie załączył żadnych dowodów. Zgodzić się należy również
z Zamawiającym w zakresie tego, że głównych okoliczności, zawartych w wyjaśnieniach nie
sposób uznać za wskazujące na jakąkolwiek jego przewagę nad konkurencją a za przynależne
de facto każdemu przedsiębiorcy. Ponadto wykonawca New Amsterdam nie zastosował się do
żądań Zamawiającego, wyrażonych w treści wezwania i nie podał - czego Zmawiający
oczekiwał – kosztów związanych z optymalizacją funkcjonowania portalu. Wobec tego Izba
uznała wyjaśnienia przedstawione przez Odwołującego za zbyt ogólne i niewystarczające co w
konsekwencji skutkowało tym, że Izba potwierdziła, iż Zamawiający zachował się prawidłowo
odrzucając ofertę Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. art. 90 ust. 3 ustawy.
Biorąc pod uwagę powyższą argumentację Izba nie stwierdziła również naruszenia przez
Zamawiającego art. 87 ust 1 w zw. z art. 90 ust. 1 Pzp, polegającego na zaniechaniu ponownego
wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie występowania w jego ofercie ceny
rażąco niskiej. W odniesieniu do możliwości ponownego żądania wyjaśnień Izba wskazuje na
własne orzecznictwo (wyrok z dnia 17 lipca 2015 r.; sygn. akt KIO 1410/15, czy z dnia 27 lipca
2015 r. sygn. akt. KIO 1479/15)
, w którym niejednokrotnie wskazywała, że żądanie ponownych
wyjaśnień dotyczących podejrzenia rażąco niskiej ceny od tego samego wykonawcy nie może
prowadzić do naruszenia zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji. Takie żądanie jest
dopuszczalne, jeśli wyjaśnienia wykonawcy złożone na wcześniejsze wezwanie zamawiającego
budzą określone wątpliwości i wymagają doprecyzowania. Z pewnością ponowne żądanie
wyjaśnień nie może prowadzić do złożenia zupełnie nowych wyjaśnień, czy też prowadzenia
procedury wyjaśnień do czasu pełnego usprawiedliwienia przez wykonawcę swojej wyceny
ofertowej. Ponowne żądanie wyjaśnień musi być zatem uzasadnione w świetle wyjaśnień czy
dowodów przedłożonych przez wykonawcę „na pierwsze wezwanie”. Zamawiający nie ma
obowiązku ponownie wzywać wykonawcy do złożenia wyjaśnień jeżeli wykonawca nie rozwiał
jego wątpliwości co do podejrzenia rażąco niskiej ceny i nie przedstawił na potwierdzenie
powyższego stosownych dowodów. W takiej sytuacji należy bowiem uznać, że wykonawca nie
wywiązuje się należycie z ciążącego na nim, stosownie do art. 90 ust. 2 Pzp, ciężaru dowodu.
Podsumowując, Izba stwierdziła, że nie potwierdziły się zarzuty naruszenia art. 89 ust.
1 pkt 4 Pzp oraz art. 90 ust. 3 Pzp a także art. 87 ust. 1 Pzp w zw. z art. 90 ust. 1 Pzp dlatego
też Izba oddaliła odwołanie.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp stosownie do
wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 i 2 lit b) i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.
U. Nr 41, poz. 238).
…………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1830/19 z dnia 2019-09-30
- Sygn. akt KIO 1754/19 z dnia 2019-09-26
- Sygn. akt KIO 1676/19 z dnia 2019-09-26
- Sygn. akt KIO 1654/19 z dnia 2019-09-10
- Sygn. akt KIO 1636/19 z dnia 2019-09-09
