rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-10-24
rok: 2018
data dokumentu: 2018-10-24
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 2051/18
KIO 2051/18
p
o rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2018 roku w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 października 2018 r. przez
wykonawcę IHOL J.K., ul. Piotrkowska 257a/lok 58, 90-456 Łódź w postępowaniu
prowadzonym przez
Miasto Słupsk, Plac Zwycięstwa 3, 76-200 Słupsk
przy udziale wykonawcy ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o., ul. Rynek 5, 43-200 Pszczyna
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
o rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2018 roku w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 października 2018 r. przez
wykonawcę IHOL J.K., ul. Piotrkowska 257a/lok 58, 90-456 Łódź w postępowaniu
prowadzonym przez
Miasto Słupsk, Plac Zwycięstwa 3, 76-200 Słupsk
przy udziale wykonawcy ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o., ul. Rynek 5, 43-200 Pszczyna
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka
1.
oddala odwołanie
2. kosztami post
ępowania obciąża odwołującego wykonawcę IHOL J.K., ul. Piotrkowska
257a/lok 58, 90-
456 Łódź i zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 10 000,00
(dziesięć tysięcy) złotych uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) na niniejszy wyrok- w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Słupsku.
Przewodniczący……………..
KIO 2051/18
UZASADNIENIE
Miasto Słupsk, Plac Zwycięstwa 3, 76-200 Słupsk, dalej zwane „Zamawiającym” prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
roboty budowlane pn. „Poprawa efektywności energetycznej Obszaru Funkcjonalnego
Miasta termomodernizacja bu
dynków użyteczności publicznej" - Wymiana oświetlenia w
Szkole Podstawowej nr 1 w Słupsku położonej przy ulicy Witolda Lutosławskiego 23 i Szkole
Podstawowej nr 10 w Słupsku położonej przy ulicy Orląt Lwowskich 1a. Postępowanie
składa się z dwóch części- każde obejmuje inna Szkołę Podstawową (SP).
Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty, za którą została uznana oferta
złożona przez ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. z/s ul. Rynek 5 43-200 Pszczyna, który to
wykonawca skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego.
Od powyższej czynności wykonawca IHOL J.K., ul. Piotrkowska 257a/lok 58, 90-456
Łódź, dalej zwany „Odwołującym” wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
We wniesionym odwołaniu zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. w zakresie części nr I i II
zamówienia pomimo, że zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
ewentualnie, wyłącznie z ostrożności procesowej na wypadek nieuwzględnienia zarzutu
wskazanego w pkt 1 powyżej:
2.
art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
złożonej przez ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. w zakresie części nr I i II zamówienia
pomimo, że jej treść nie odpowiada treści SIWZ w niniejszym postępowaniu.
Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o nakazanie Zamawiającemu odrzucenie oferty
ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. w zakresie części I i II postępowania (zamówienia).
Uzasadniając podniesione zarzuty podał, że Zamawiający, wykonując wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej zapadły dnia 16 sierpnia w sprawie o sygn. akt KIO 1487/18, zgodnie z
którym zobowiązany był do ponowienia wezwania Wykonawcy Iteo Technology do złożenia
dodatkowych wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, pismem z dnia 03.09.18r, wezwał
Wykonawcę do złożenia ww. wyjaśnień. Treść wezwania Zamawiającego z dnia 03.09.18r.
była przy tym jasna, precyzyjna i szczegółowa a Zamawiający wskazał w punktach od 1 do 4
jakie elementy Wykonawca zobowiązany jest w szczególności uwzględnić udzielając
odpowiedzi. Pismem z dnia 06.09.2018r. Wykonawca Iteo Technology odpowiedział na
wezwanie Zamawiającego udzielając dodatkowych wyjaśnień. Udzielone przez Wykonawcę
Iteo Technology dodatkowe wyjaśnienia zostały negatywnie ocenione przez Zamawiającego
jako niedostatecznie
precyzyjne, które nie pozwalały Zamawiającemu na faktyczną ocenę
rzetelności kalkulacji ceny wykonawcy.
W związku z powyższym pismem z dnia 24.09.2018r. Zamawiający ponownie wezwał
Wykonawcę Iteo Technology do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 ustawy PZP
odnośnie tych samych aspektów wskazanych w pkt. od 1 do 4 wezwania z dnia 03.09.2018r.
W odpowiedzi na ponowne wezwanie Wykonawca Iteo Technology pismem z dnia 26.09.18r.
udzielił dodatkowych wyjaśnień. Jednakże również ponownie udzielona odpowiedź okazała
się niedostatecznie precyzyjna, a Zamawiający pismem z dnia 28.09.18r. „ponownie" - a w
istocie po raz trzeci wezwał Wykonawcę Iteo Technology do złożenia wyjaśnień w trybie art.
90 ust. 1 ustawy Pzp. W związku z powyższym, działanie Zamawiającego, który wezwał
Wykonawcę Iteo Technology trzykrotnie do udzielenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny należy ocenić jako jawnie naruszające art. 90 ust. 3 ustawy PZP w zw. z art. 89 ust 1
pkt. 4 ustawy PZP. Jest tak tym bardziej oczywiste
, że pierwsze z ww. wezwań zostało
dokonane w wykonaniu zapadłego orzeczenia KIO, jako dodatkowe wezwanie do udzielenia
wyjaśnień, a więc Wykonawca szczególnie winien zdawać sobie sprawę z doniosłości
udzielanych wyjaśnień i dochować staranności w udowodnieniu, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia zgodnie z obciążającym go w tym
względzie ciężaru dowodu.
Niezależnie od powyższej argumentacji Odwołujący stwierdził, że ocena wyjaśnień
Wykonawcy Iteo Technology wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W zakresie wymiana oświetlenia w Szkole Podstawowej nr 1 w Słupsku położonej
przy ulicy Witol
da Lutosławskiego 23 podał, że zgodnie z odpowiedziami Zamawiającego na
pytanie nr 3 z dnia 13 czerwca 2018 w przypadku zmiany lokalizacji opraw Wykonawca jest
zobowiązany do malowania całych powierzchni sufitu. W pliku pod nazwą "AUDYT OSW SP
NR 1 SŁUPSK 03092018.pdf przesłanym przez Wykonawcę w załączeniu do udzielonych
wyjaśnień wskazane zostało w których pomieszczeniach zamierza zmieniać ilości opraw. Dla
części pomieszczeń pomimo zmiany ilości opraw w pomieszczeniu Wykonawca zakłada
"brak konieczności malowania" co jest ewidentnie sprzeczne ze specyfikacją. Ponadto nie
uwzględnia on również pomieszczeń, w których dochodzi do relokacji opraw oświetleniowych
w stosunku do stanu pierwotnego m.in. pomie
szczenie nr 2.04, 2.05, 2.12, 2.13, 2.14 (każde
z tych pomieszczeń ma powierzchnię aż 42 m2). Należy wskazać, że zgodnie z treścią
wezwania z dnia 3 września 2018 (pkt. 3) Zamawiający wyraźnie wzywał do udzielenia
wyjaśnień odnośnie prac malarskich z uwzględnieniem wymogu wykonania malowania
całych powierzchni sufitów w przypadku relokacji opraw. Przy założeniach dotyczących
relokacji opraw przyjętych przez Iteo Technology w wskazanych w wyjaśnieniach dodatkowo
należy pomalować 850,11 m2. Koszt malowania dodatkowych 850,11 m2 obliczony według
stawek przyjętych przez Wykonawcę Iteo Technology wynosi natomiast 16 889,11 zł. złotych
brutto, zgodnie z kosztorysem stanowiącym załącznik nr 5 do odwołania.
Wskazał także na sytuację, że w kosztorysie przesłanym do Zamawiającego w
wyjaśnieniach z dnia 6 września 2018r. Wykonawca zakłada budowę nowej instalacji
elektrycznej w postaci przewodów kabelkowych w ilości 860 m. Budowa nowej instalacji
elektrycznej nie jest możliwa we wskazanym przez Wykonawcę Iteo Technology zakresie
bez uwzględnienia kosztu bruzdowania trasy kablowej ( pozycja numer KNR 4-03 1001-05)
oraz zaprawienia bruzd (pozycja numer KNNR 5 1208-
02). Wskazane powyżej, niezbędne
do uwzględnienia pozycje zgodnie ze stawką przyjętą przez Wykonawcę Iteo Technology na
poziomie 15zł za godzinę oraz z narzutem 65% i zyskiem 12% (tak jak przyjął Wykonawca
ITEO w swoim kosztorysie) wyniosą łącznie 9 122, 47 zł. brutto (7 416,64 zł) netto, zgodnie z
kosztorysem stanowiącym załącznik nr 6 do odwołania.
Zwrócił uwagę także, na zaniżone wynagrodzenie osób mających realizować zamówienie.
Wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 26 września 2018r. wskazał, że zarówno jego
pracownicy jak i podwykonawcy będą pracowali poniżej rynkowej stawki za roboczo-godzinę
wg. SEKOCENBUD dla
woj. pomorskiego. Okoliczność ta jest tym bardziej istotna, że
przyjęte przez Wykonawcę, a zaniżone względem SEKOCENBUD dla woj. pomorskiego
stawki budziły istotne wątpliwości Zamawiającego bowiem ponownym wezwaniem w trybie
art. 90 ust 1 z dnia 24.09 wezw
ał Wykonawcę Iteo Technology do wyjaśnienia przyczyn
przyjęcia taki niskich stawek. W odpowiedzi Wykonawca Iteo Technology ograniczył się do
stwierdzenia, że stawki SEKOCENBUD nie mają wpływu na złożoną ofertę. Tego rodzaju
oświadczenie nie jest udzieleniem odpowiedzi na przyczyny przyjęcia taki niskich stawek.
Tym samym Wykonawca Iteo Technology nie sprostał ciężarowi dowodu o którym mowa w
art. 90 ust. 2 ustawy PZP w aspekcie istotnym dla Zamawiającego (co Zamawiający
podkreślił ponownym wezwaniem o udzielenie wyjaśnień w trybie art 90 ust 1 z dnia 24.09).
Odwołujący podobną argumentacje przedstawił także w zakresie części II dotyczącej robót w
Szkole Podstawowej nr 10 w Słupsku. Dodatkowo wskazał, że wykonawca w załączeniu do
udzielonych wyjaśnień wskazał, w których pomieszczeniach zamierza zmieniać ilości opraw.
Dla części pomieszczeń pomimo zmiany ilości opraw w pomieszczeniu wykonawca zakłada
"brak konieczności malowania" co jest ewidentnie sprzeczne ze specyfikacją. W tym
względzie, należy zwrócić uwagę na fakt, że Wykonawca w wyjaśnieniach (z dnia 6 września
br.) przesłał obliczenia natężenia światła i rozmieszczenia proponowanych opraw LED dla
poszczególnych pomieszczeń (raport z programu DIALUX), w których przedstawia z jakich
modeli opraw będzie korzystał realizując zamówienie (oprawy DLL 40W (ECO 150 40W)
oraz DLL30W (ECO 120 30W)). Wska
zał, że zaoferowane oprawy są bardzo wąskie (52mm
szerokości) i w związku z tym, stosując tak wąskie oprawy nie zasłonią one śladów po
starych oprawach - a w szc
zególności uszkodzeń sufitu po starych otworach montażowych -
zatem przyjąć należy konieczność wykonania prac malarskich w istotnie większym zakresie.
W zakresie zarzutu ewentualnego dotyczącego niezgodności treści oferty z treścią
SIWZ wskazał, że w ostatnim wezwaniu z dnia 28 września 2018r. Zamawiający wzywał
wykonawcę w trybie art 90 ust.1 Pzp do udzielenia wyjaśnień poprzez udzielenie
jednoznacznej odpowiedzi,
czy wielkości zakłóceń emitowanych przez przetwornice
zasilające lampy LED do sieci energetycznej przekraczają 8%. Wykonawca, pismem z dnia 1
października 2018r. zaniechał udzielenia odpowiedzi na powyższe wezwanie, wskazując
jedynie że oferowane oprawy spełniają normę PN-EN 61000-3-2-2014. Tego rodzaju
oświadczenie nie stanowi odpowiedzi na jasno i konkretnie zadane przez Zamawiającego
pytanie. Jest tak chociażby dlatego, że fakt, iż oferowane oprawy spełniają normę PN-EN
61000-3-2-
2014 nie jest tożsamy z udzieleniem odpowiedzi czy wielkości zakłóceń
emitowanych przez przetwornice zasilające lampy LED do sieci energetycznej przekraczają
8%. Zlekceważenie przez Wykonawcę udzielenia jednoznacznej i konkretnej odpowiedzi na
wezwanie w trybie art 90 ust. 1 ustawy PZP stanowi samodzielną podstawę do odrzucenia
oferty złożonej przez Wykonawcę Iteo Technology.
Zauważył także, że niezależnie od okoliczności wskazanych powyżej, wykonawca Iteo
Technology udzielając wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny przyznał, że treść jego
oferty nie odpowiada treści SIWZ co stanowi samodzielną przesłankę odrzucenia jego oferty
w oparciu o dyspozycję art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy Pzp. wskazując miedzy innymi na brak
spełnienia normy oświetleniowej. Załączone przez Wykonawcę do złożonych wyjaśnień
projekty potwierdzają, że oferta Wykonawcy Iteo nie odpowiada treści SIWZ. I tak, w pliku
"SP nr 1 - 5 KLASA 5.8X10.9.pdf" strona 3 Wykonawca przedstawia obliczenia oferowanych
produktów dla sali lekcyjnej, w której znajduje się strefa zadania o wartości natężenia ponad
821 lx i miejsca w obrębie pola widzenia, gdzie natężenie oświetlenia wynosi poniżej 249lx a
tym samym nie spełnia wymagań ww. normy zgodnie którą natężenie oświetlenia powinno
wynosić co najmniej 500lx. Równomierność natężenia oświetlenia dla pomieszczeń klasy tub
pokoju samodzielnej nauki zgodnie z powołaną normą nie może być niższa niż 0,6. Zwrócił
także uwagę, że zgodnie z audytem oświetlenia będącym integralną częścią SIWZ (SIWZ
str. 20) moc urządzeń oświetleniowych w budynku po modernizacji musi być na poziomie 16
082W (str. nr 7 audytu -
Załącznik 1F audyt oświetlenia). Wskazana przez Zamawiającego
moc gwarantowała osiągnięcie efektu energetycznego, który jest kluczowym celem realizacji
przedmiotu zamówienia.
Wykonawca w przedłożonym do wyjaśnień kosztorysie oferuje oprawy o mocy:
62szt.*40W=2480W, 433 szt*30W=12990W, 51 szt*30W= 1530W, 22 szt.*60W=1320W co
łącznie daje moc 18 320W i przekracza założenia Zamawiającego aż o 14%. Nadto wskazał
na brak spełnienia normy oświetleniowej. Stwierdził, że załączone przez Wykonawcę do
złożonych wyjaśnień projekty potwierdzają, że oferta Wykonawcy Iteo nie odpowiada treści
SIWZ. Wykonawca przedstawia obliczenia oferowanych produktów dla sali lekcyjnej, w której
znajduje się strefa zadania o wartości natężenia ponad 718lx i miejsca w obrębie pola
widzenia, gdzie natężenie oświetlenia wynosi poniżej 286lx, a tym samym nie spełnia
wymagań ww, normy zgodnie którą natężenie oświetlenia powinno wynosić co najmniej
300lx.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania w całości
uznając podniesione w odwołaniu zarzuty za całkowicie niezasadne. Wskazał miedzy innymi,
że zarzucane Zamawiającemu kilkakrotne wzywanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień w
zakresie ceny oferty jest niezasadne, gdyż wezwania dotyczyły potrzeby uszczegółowienia
złożonych wyjaśnień, a nie wyjaśniania tego co było objęte treścią poprzedniego wezwania.
W ocenie Z
amawiającego zarzut wywiedziony przez Odwołującego dotyczący rzekomego
niezbadania przez Zamawiającego okoliczności wpływających na ocenę rażąco niskiej ceny
w kontekście wskazania przez oferenta ITEO Technology Sp. z o.o. powierzchni do
malowania jest całkowicie chybiony. Odwołujący według Zamawiającego nie jest precyzyjny
w formułowaniu tez dotyczących wymogów zamawiającego. Sprzecznie, bowiem z
twierdzeniami odwołania Zamawiający żądał malowania całych powierzchni sufitów jedynie
przy zmniejszeniu ilości opraw, a nie przy ich zamianie. Wynika to jednoznacznie z
odpowiedzi z dnia 13.06.2018r. udzielonej przez zamawiającego na zapytania do
specyfikacji z dnia 7.06.2018r. i 8.06.2018r.
Wskazano tam, że przemalowanie konieczne
jest tylko z pomieszczeniach, gdzie zmniejszona zostanie ilość opraw oraz przy
ewentualnych uszkodzeniach sufitu w ramach dokonywanych prac. W ocenie
Z
amawiającego podmiot z doświadczeniem przy wykonywaniu tego typu robót i dysponujący
wykwalifikowanym personelem może założyć, że takich uszkodzeń do dokona lub wystąpią
w niewielkich ilościach. W pozostałych pomieszczeniach, gdzie planowane jest zmniejszenie
ilości opraw oferent przewidział malowanie całości sufitu z zastrzeżeniem sali gimnastycznej
i piwnicy, gdzie ze względu na umocowanie opraw (odpowiednio zwisające lub punktowe
oświetlenie) malowanie całości sufitu nie jest konieczne. W odniesieniu do wskazanych w
odwołaniu schematów ustawienia opraw to Odwołujący budując na tej podstawie zarzut
wydaje się iż nie rozumie istoty przedstawionych przez ITEO Technology Sp. z o.o.
kosztorysu i wyjaśnień. Sprzecznie bowiem z tezami skarżącego nie jest to projekt montażu
opraw, a jedynie schemat automatycznie wytworzony na podstawie programu DIALUX
(program do wyliczenia natężenia oświetlenia) załączonych do wyjaśnień oferenta.
W zakresie zarzutu dotyczącego kosztu wykonania instalacji elektrycznej
Zamawiający podał, że instalacja w budynku jest w dobrym stanie i nie wymaga więc
wymiany. Montaż lamp nastąpi przy wykorzystaniu istniejącej instalacji elektrycznej.
Doprowadzenie nowej instalacji dotyczyć będzie ewentualnie tablic, przy których mają być
zamontowane dodatkowo lampy. Możliwe jest jednak zamontowanie nowej instalacji do
tablic na zewnątrz - w tunelach, co nie wymaga bruzdowania. Założenia z kosztorysu
oferenta są więc poprawne.
W zakresie zarzutu dotyczącego przyjęcia niewłaściwej stawki wynagrodzenia pracowników
mających być zatrudnionych przy wykonywaniu przedmiotowego zamówienia podkreślił, że
w zakresie zgodności oferty z cennikiem uwzględnionym w SEKOCENBUD dla woj.
pomorskiego odwołujący pomija, że wynagrodzenie to mieści się w cenach rynkowych za II
kwartał 2018r., a dopiero w III kwartale stawka z SEKOCENBUD zwiększyła się ponad
stawki wskazane w ofercie. W tym kontekście nieprawdą jest, że oferent złożył w tym
zakresie niepełne, czy niewystarczające wyjaśnienia w sprawie. Przeciwnie - przedstawił
przedłużenie oferty od podwykonawcy potwierdzającej, że ten gotowy jest wykonać zadanie
po cenach wcześniej oferowanych (tj. mieszczących się w cenach rynkowych w II kwartale).
Jest t
o całkowicie wystarczające dla Zamawiającego do potwierdzenia, że oferent jest w
stanie wykonać zamówienie w przedstawionej cenie, stąd jego wyjaśnienia rozwiały
wątpliwości wskazywane w wezwaniu.
Podobna argumentacja została podana także w stosunku do kosztów wykonania II części
zamówienia tj. SP 10.
Odnosząc się do zarzutów dotyczących niezgodności treści oferty z treścią SIWZ podniósł
zarzut, że jego zdaniem wszystkie zarzuty dotyczące niezgodności oferty ze specyfikacja
wydają się być spóźnione, bowiem nie zostały podniesione na wcześniejszym etapie
postępowania, a w szczególności w pierwszym w tej sprawie odwołaniu.
Zamawiający odnosząc się do zarzutu braku spełniania normy oświetleniowej podał, że
przedstawione przez Przystępującego obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN EN
12464-
1. Dla SP1 planowane średnie natężenie oświetlenia w tej klasie wynosi 439 lx a
współczynnik równomierności 0.6, co jest zgodne z normą PN EN 12464-1, w której
określono minimalne natężenie oświetlenia 300 lx (a nie jak błędnie podał Odwołujący 500
lx) oraz równomierność natężenia oświetlenia, która powinna wynosić nie mniej niż 0.6.
W załączonym z kolei do wyjaśnień projekcie SP nr 10 101 SEGMENT E przedstawione
obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN EN 12464-1. Dotyczy to zarówno natężenia
oświetlenia jak i równomierności. Norma ta określa, że w szkołach w pomieszczeniach
klasowyc
h średnie natężenie oświetlenia ma wynosić nie mniej niż 300 lx a jego
równomierność minimum 0.6. W załączonym projekcie, średnie natężenie oświetlenia wynosi
448 lx a równomierność 0.64. Ponadto zgodnie z normą PN EN 12464-1 natężenie
oświetlenia na sali lekcyjnej powinno być nie mniejsze niż 300 lx a przy tablicy nie mniejsze
niż 500 lx. Odwołujący zarzuca, iż natężenie oświetlenia w bezpośrednim polu widzenia
wynosi poniżej 249 lx tym samym nie spełniając ww. normy Odwołujący myli pojęcie
bezpośredniego pola widzenia z obszarem bezpośredniego otoczenia, przywołując tablicę nr
1 z ww. normy. Natężenie oświetlenia na obszarze bezpośredniego zadania (tablica)
powinno być nie mniejsze niż 300 lx (przy czym obszar bezpośredniego otoczenia
zdefiniowano w normie
jako obszar co najmniej 0,5 od miejsca gdzie znajduje się obszar
zadania). Odwołujący powołując się na symulację z programu Dialux błędnie zinterpretował
zapis normy wskazując na miejsce, w którym symulacja przewiduje natężenie mniejsze niż
249 lx. Miejsc
e to znajduje się w rogu sali lekcyjnej i nie leży w obszarze bezpośredniego
otoczenia tablicy.
Przystępujący zarówno w złożonym piśmie procesowym jak i stanowisku zaprezentowanym
na rozprawie poparł stanowisko prezentowane przez Zamawiającego i podkreślił, że cenę
oferty skalkulował w sposób prawidłowy i za wskazaną w ofercie wysokość jest w stanie
wykonać przedmiotowe zamówienie.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie i
uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz zaprezentowane stanowiska stron postępowania i przystępującego
na rozprawie
ustaliła, że podniesione zarzuty nie potwierdziły się we wskazanym przez
odwołującego materiale dowodowym i tym samym wniesione odwołanie nie mogło
zostać uwzględnione.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy
Pzp. Izba uznała, że Odwołujący wnosząc odwołanie wykazał spełnienie przesłanek
interesu o których mowa w art. 179 ust.1 Pzp.
Izba uznała także, że ustalenia faktyczne poczynione przez Zamawiającego będące
podstawą dokonania oceny ofert były prawidłowe i znajdowały oparcie w zgromadzonym
materiale dowod
owym. Dlatego też Izba w całości podziela poczynione ustalenia i tym
samym przyjęła je za podstawę swojego rozstrzygnięcia.
W
przedmiotowym
postępowaniu
odwoławczym
Odwołujący
postawił
Zamawiającemu dwa zarzuty: zarzut braku odrzucenia oferty Przystępującego z powodu
rażąco niskiej ceny oferty oraz zarzut niezgodności treści oferty z treścią SIWZ. Odnośnie
drugiego z zarzutów Zamawiający podniósł zarzut formalny, iż został on podniesiony po
terminie. W tym zakresie wskazać należy, że w zakresie tego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego toczyło się już przed Krajową Izbą Odwoławczą postępowanie
odwoławcze zakończone orzeczeniem z dnia 16 sierpnia 2018 roku o sygn. KIO 1487/18. W
ww. postepowaniu ten sam wykonawca co składający odwołanie w tym postepowaniu,
zarzucił Zamawiającemu nieodrzucenie oferty Przystępującego z powodu błędu w obliczeniu
ceny i rażąco niskiej ceny oferty. Izba uwzględniła to odwołanie i nakazała Zamawiającemu
ponowne wezwanie Przystępującego do złożenia wyjaśnień, czy zaoferowana cena oferty
nie jest rażąco niska. Izba uznała, że skierowanie do Przystępującego wezwanie do złożenia
wyjaśnień w którym dokonano powielenia przykładowych wskazań z art. 90 ust.1 Pzp bez
doszczegółowienia sytuacją z konkretnego postępowania nie może być wystarczającą
podstawą do oceny prawidłowości skalkulowania ceny oferty.
Nawiązując do ww. wyroku Izby KIO 1487/18 w powiązaniu z wnioskiem Zamawiającego o
uznanie, że podniesione w tym odwołaniu zarzuty dotyczące rzekomej niezgodności treści
oferty Pr
zystępującego z treścią SIWZ są spóźnione Izba uznała, iż brak jest możliwości
jednoznacznego ustalenia, że Odwołujący podniósł lub mógł podnieść te zarzuty już na
etapie składania odwołania w sprawie KIO 1487/18.
Analizując treść obu odwołań można stwierdzić, że niewątpliwym jest, iż po części
Odwołujący w poprzednim odwołaniu użył argumentacji w zakresie zarzutu rażąco niskiej
ceny, podobnej do argumentacji podnoszonej w tym postepowaniu w zakresie naruszenia
art. 89 ust.1 pkt 2 Pzp. Wynika to chociażby ze str. 17 uzasadnienia wyroku Izby o sygn. KIO
1487/18, gdzie wskazano iż Odwołujący w odwołaniu stwierdził, że Przystępujący „całkowicie
pomija istotny aspekt wyjaśnień dotyczący redukcji ilości opraw, którą założył Przystępujący.
Oznacza to, że Zamawiający dokonał obliczeń na takich samych zasadach dla obu szkół.
Zamawiający pominął tym samym istotny element kosztotwórczy oraz oświadczenie
Przystępującego, że dokona redukcji liczby opraw a tym samym wymagane koszty
odtworzenia. Tymczasem, przyjęta przez Przystępującego redukcja liczby opraw implikuje
konieczność wykonania prac odtworzeniowych, co z kolei nie jest możliwe w ramach
założonego przez Przystępującego budżetu”. Izba oceniając powyższe przychyliła się do
stanowiska Odwołującego, iż dopiero załączone przez Przystępującego do kolejnych
wyjaśnień rażąco niskiej ceny zestawienia i wyliczenia, umożliwiły mu uzyskanie
przekonania, że złożona oferta Przystępującego jest niezgodna z treścią SIWZ.
Odnosząc się do zarzutu, iż Zamawiający niezasadnie wzywał trzykrotnie
Przystępującego do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny złożonej oferty, wskazać
należy, że kwestia możliwości więcej niż jednokrotnego wzywania wykonawców ewaluowała
w kierunku łagodzenia stosowanych w przeszłości praktyk w tym zakresie. Jako restrykcyjne
stanowisko w tej sprawie należy wskazać chociażby na wyrok Sądu Okręgowego w
Poznaniu, który w wyroku z dnia 21.05.2008 r., sygn. akt: X Ga 127/08, uznał, iż: „Wobec
wykształconej w orzecznictwie zasady odrzucania ofert wykonawców, którzy złożyli niepełne
albo niedostateczne wyjaśnienia w trybie art. 90 ust. 1 pzp powtórne umożliwianie jednemu z
wykonawców dokonywania tej czynności z pewnością naruszyłoby zasadę uczciwej
konkurencji". Zasada równego traktowania wykonawców oznacza jednakowe traktowanie
wykonawców na każdym etapie postępowania, bez stosowania przywilejów, ale także
środków dyskryminujących wykonawców ze względu na ich właściwości. Jej przestrzeganie
polega na stosowaniu jednej miary do wszystkich wykonawców znajdujących się w tej samej
lub podobnej sytuacji, nie zaś na jednakowej ocenie wykonawców.
Niewątpliwym jest, że nadal w doktrynie i orzecznictwie stosowany jest ten pogląd z tym, że
uznaje się za zasadne każde kolejne wezwanie Zamawiającego skierowane do wykonawcy
po
warunkiem, że to kolejne wezwanie dotyczy uszczegółowienia, dopytania wykonawcy o
kwestię, która nie była wprost wyartykułowana w skierowanym do wykonawcy pytaniu, a jest
istotna dla oceny Zamawiającego czy złożona oferta zawiera rażąco niską cenę(por wyrok
KIO z dnia 27 lutego 2018 r. sygn. KIO 266/18; wyrok KIO z dnia 17.01.2018 sygn. KIO
23/18).
Izba po analizie trzech wezwań z dnia 06.09, 24.09.2018 r i 29.09.2018r uznała, że brak jest
podstaw do zarzucenia Zamawiającemu, iż aż trzy razy wzywał Przystępującego do złożenia
wyjaśnień, aby „wydobyć” informacje co do podstaw zaoferowania w ofercie takiej ceny i tym
samym oceny ustalenia,
czy nie jest to cena rażąco niska. Stwierdzić należy, że każde
wezwanie do złożenia wyjaśnień dotyczyło innej tematyki i miało swoje źródło w
wyjaśnieniach wcześniej już złożonych. Dlatego też postępowanie Zamawiającego w tej
kwestii Izba oceniła nie jako naruszenie art. 7 ust.1 Pzp, ale jako dołożenie należytej
staranności, aby w sposób rzetelny wyjaśnić okoliczności, które uzasadniają wysokość
zaoferowanej ceny oferty Przystępującego, a także spełniania innych wymogów SIWZ.
Przed przejściem do oceny zarzutów będących osią sporu w przedmiotowym
postępowaniu wskazać należy na okoliczności, które w znaczącej mierze determinowały
kierunek rozstrzygnięcia Izby. Przedmiotem zamówienia jest opracowanie dokumentacji
projektowej oświetlenia pomieszczeń w Szkole Podstawowej nr 1 i nr 10 w Słupsku, oraz
wykonanie wymiany
oświetlenia wraz z wykonywaniem innych robót (roboty malarskie i
elektryczne) będące konsekwencją innego umieszczenia lamp, czy też zamontowania ich
jako dodatkowe źródło światła – dotyczy w szczególności oświetlenia tablic. Podkreślić
należy także fakt, że Zamawiający określił ryczałtową formę wynagrodzenia za wykonanie
zamówienia i tym samym wszelkie kosztorysy, czy projekty załączane do wyjaśnień rażąco
niskiej ceny stanowią element poglądowy i informacyjny i nie są treścią oferty w oparciu, o
które można dokonywać w sposób przesądzający oceny o zgodności treści oferty z SIWZ.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że dokonana przez Odwołującego
ocena
prawidłowości skalkulowania ceny ofertowej i zgodności treści oferty z SIWZ miała
miejsce w
sytuacji, kiedy wykonawca w ramach potrzeby unaocznienia Zamawiającemu dla
wyjaśnienia ceny ofertowej przedstawił pewne symulacje ułożenia lamp w salach lekcyjnych.
Zostało to dokonane w oparciu o program Dialux. Taka symulacja nie może być elementem
przesądzającym, iż dana lampa ujęta w wizualizacji Dialux będzie także w projekcie
umieszczona dokładnie w tym miejscu, lub że dotychczasowe źródło światła zostanie
zlikwidowane i w oparciu o to
nastąpi potrzeba prowadzenia nowej sieci zasilającej, czy też
malowania sufitów.
Niewątpliwym jest, że przedłożone założenia przyjęte do wyceny muszą być co do zasady
zachowane, ale wskazane w tych zestawieniach czy formularzach dane nie mogą być
przesądzające, a tylko orientacyjne. Należy ciągle mieć na względzie fakt, że dane te
zostały przedstawione Zamawiającemu nie jako projekt oświetlenia, ale jako dane mające
zobrazować prawidłowość wyceny kosztu wykonania zamówienia. Przyjęcie innego
założenia byłoby przerzuceniem na wykonawcę kosztu wykonania projektu oświetlenia na
etap oceny ofert, a nie etap
realizacji zamówienia. Zgodzić się należy ze stanowiskiem
Zamawiającego prezentowanym na rozprawie, że po zawarciu umowy z wykonawcą, będzie
on zobowiązany do sporządzenia projektu oświetlenia i projekt ten będzie analizowany przez
Zamawiającego nawet pod potrzeby oświetlenia w konkretnych salach lekcyjnych i dopiero
po tych ustaleniac
h będzie podlegał zatwierdzeniu. W oparciu o tak ustalone dane projekt
będzie podlegał zatwierdzeniu i będzie podstawą do wykonania wymiany oświetlenia.
Powyższe wprost wynika z zapisów SWIZ z § 1 pkt. 4 umowy oraz odpowiedzi na
wyjaśnienia do SWIZ z dnia 13-06-2018r - pytanie nr 9 „Zamawiający zaakceptuje
dokumentację projektową w ciągu 5 dni roboczych od dnia jej przekazania”.
Odnosząc się do zarzutu rażąco niskiej ceny w obu częściach zamówienia wskazać
należy, że zasadniczym zarzutem co do niedoszacowania kosztów wykonania zmówienia
jest zarzut dotyczący nie uwzględnienia kosztów malowania sufitów po wymianie lub
relokacji lamp. Niewątpliwym jest że SP nr 1 ma powierzchnie sufitów 3166 m2 i
Przystępujący założył malowanie sufitów na powierzchni 430 m2, Natomiast zdaniem
Odwołującego winno być dodatkowo jeszcze 850 m2, czyli łącznie 1280 m2. Natomiast w SP
nr 10 przy powierzchni sufitów 9 000 m2 założono do malowania 1360 m2, a zdaniem
Odwołującego winne malowaniem być wszystkie sale za wyjątkiem sal gimnastycznych, a
więc łącznie 8 360 m2.
Podkreślić należy, że założenia zarówno Przystępującego jak i Odwołującego w tym zakresie
są założeniami szacunkowymi. Zdaniem Izby w oparciu o przedstawione dowody i
stanow
iska stron zawyżona jest wskazywana przez Odwołującego powierzchnia sufitów do
malowania. W sposób dobitny wynika to w odniesieniu do SP nr 10.
Wynika to w szczególności z dwóch faktów, otóż Odwołujący wskazał że szerokość
zamontowanych w klasach lamp ma
około 160 mm, a oferowane przez Przystępującego
lampy mają szerokość 52 mm i tym samym nowe lampy nie zakryją powierzchni, która
znajdowała się pod starymi lampami. Jednakże jak twierdzi Przystępujący powyższe jest
tylko w części zgodne ze stanem faktycznym, gdyż dotychczasowe lampy mające szerokość
ok 160 mm mają powierzchnię styku z sufitem dużo mniejszą niż szerokość całych lamp i
tym samym
oferowane lampy o szer. ok. 52 mm z powodzeniem zakryją odkrytą po
demontażu lampy niemalowaną część sufitu. Zauważyć należy, że Odwołujący powyższego
faktu
– pomimo iż pismo Przystępującego z powyższymi stwierdzeniami otrzymał na
rozprawie to jednak
nie zakwestionował.
Drugim faktem mogącym mieć wpływ na brak potrzeby malowania i bruzdowania sufitów dla
podłączenia nowych lamp w innym niż obecnie istniejące miejscu, jest kwestia budowy
stropów w SP 10. Otóż stropy wykonane są z płyt typu Ackermana i tym samym
prowadzenie tras kablowych można wykonać wewnątrz stropu (w kanałach stropu) bez
konieczności bruzdowania powierzchni sufitów.
Powyższe jednoznacznie wskazuje, że stawiane założenia co do potrzeby malowania tak
dużej ilości sufitów w zarzutach Odwołującego, są znacząco zawyżone i wskazywane przez
niego ilości jako nie udowodnione nie są wiarygodne.
Również zarzut nieujęcia w cenie ofertowej kosztu bruzdowania sufitów pod
przewody elektryczne do zasilania lamp umiejscowionych w całkiem nowych miejscach nie
znalazło potwierdzenia w dowodach przedłożonych przez Odwołującego. Zwrócić należy
uwagę na fakt, że Przystępujący wskazał w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny oraz w
przedłożonym piśmie, że ewentualne koszty bruzdowania zostały dodane do kosztu
przewodów kabelkowych YDY 3x1,5mm2. W KNR widnieje cena w wysokości 2,62zł/m
przewodu, gdy rzeczywisty koszt poniesiony p
rzez Przystępującego nie przekroczy 1,36zł/m
Zatem w powyższej pozycji kosztorysu Przystępujący założył ewentualne koszty
bruzdowania sufitów pod przewody.
Odnosząc się do kwestii braku właściwej wyceny kosztów pracy Izba uznała zarzut
ten za niezasadny,
gdyż Odwołujący opiera swoje zarzuty w zasadzie tylko na kalkulacji
kosztorysowej wygenerowanej
w KNR. W tym zakresie podać należy, że Przystępujący w
wyjaśnieniach z dnia 26.09.2018 r przedstawił szacunkowe koszty wynagrodzenia jego
pracowników opierając się przede wszystkim na doświadczeniu w realizacji podobnych
projektów. Stwierdził, że zna realny czas i możliwości swoich pracowników przy
wykonywaniu prac remontowych w tym malarskich. Kalkulacje kosztorysowe wygenerowane
w KNR służą wyłącznie do rozliczeń pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą, nie określają
one natomiast rzeczywiście niezbędnej ilości godzin do wykonania określonych prac.
Ponadto Przystępujący wskazał, że zamierza skorzystać z firmy podwykonawczej w zakresie
montażu opraw LED wraz z robotami towarzyszącymi. Przedstawił w tym zakresie aktualną
ofertę lokalnego przedsiębiorcy. Wskazał także, że wszystkie prace malarskie Przystępujący
zamierza wykonać własnymi siłami przez zatrudnionych przez niego pracowników, których
wynagrodzenie nie uległo zmianie w stosunku do II kwartału 2018r. Ponadto zawarte w
wyjaśnieniach informacje wskazywały, że zmiana minimalnej stawki roboczogodziny zgodnie
z cennikiem Sekocenbudu na III kwartał dla województwa pomorskiego w stosunku do
przyjętej stawki roboczogodziny (przyjęta w ofercie na poziomie 15.00PLN) na podstawie
cenników Sekocenbudu II kwartał nie ma wpływu na ofertę Wykonawcy, gdyż nie wpływa na
jego koszty.
Odnosząc się do zarzutów dotyczących spełnienia normy oświetleniowej to Izba
uznała powyższy zarzut również za niezasadny. Oprócz argumentacji wskazanej powyżej, a
dotyczącej tego, że rozmieszczenie lamp będzie wynikało z zatwierdzonego projektu, a nie z
symulacji wykonanej w systemie Dialux,
wskazać należy, że Przystępujący w swoich
wyjaśnieniach jednoznacznie stwierdził, że proponowane oprawy LED spełniają normę PN
EN 61000-3-
2 właściwą dla opraw LED.
Wg tej normy współczynnik odkształcenia harmonicznych powinien być nie większy niż 8% i
dotyczy wyłącznie sieci elektroenergetycznych. Parametr ten nie dotyczy urządzeń
oświetleniowych. Proponowane przez Wykonawcę oprawy LED spełniają warunki normy PN
EN 61000-3-
2 w zakresie poziomów dopuszczalnych harmonicznych dla urządzeń klasy C.
Izba akceptuje w tym zakresie stanowisko Zamawiającego, który stwierdził, że
przedstawione przez Przystępującego obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN EN
12464-
1. Dla SP1 planowane średnie natężenie oświetlenia w tej klasie wynosi 439 lx a
współczynnik równomierności 0.6, co jest zgodne z normą PN EN 12464-1, w której
określono minimalne natężenie oświetlenia 300 lx (a nie jak błędnie podał Odwołujący 500
lx) oraz równomierność natężenia oświetlenia, która powinna wynosić nie mniej niż 0.6.
Dodał także, że w załączonym do wyjaśnień projekcie SP nr 10 101 SEGMENT E
prze
dstawione obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN- EN 12464-1 i są także
prawidłowe.
Nie jest zasadny zdaniem Izby także zarzut odnoszący się do zbyt dużej mocy opraw
oświetleniowych zaoferowanych do zamontowania. Jak wyżej wskazano zawarte w ofercie i
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny zawierają pewne założenia, które jednak będą podlegały
weryfikacji w projekcie technicznym
, zatwierdzanym przez Zamawiającego. Możliwe jest , że
na etapie
uzgodnień i zatwierdzania projektu nastąpi zmniejszenie mocy opraw zachowując
normy natężenia światła i tym samym uda się osiągnąć zysk energetyczny równy lub
większy niż wynika to z audytu oświetleniowego.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji, orzekając na podstawie przepisów
art. 190 ust.1 i 7, 191 ust. 2 i 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt.1a) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj. Dz.U. z
22 maja 2018r. poz. 972.).
Przewodniczący:
……………………………….
1.
oddala odwołanie
2. kosztami post
ępowania obciąża odwołującego wykonawcę IHOL J.K., ul. Piotrkowska
257a/lok 58, 90-
456 Łódź i zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 10 000,00
(dziesięć tysięcy) złotych uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) na niniejszy wyrok- w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Słupsku.
Przewodniczący……………..
KIO 2051/18
UZASADNIENIE
Miasto Słupsk, Plac Zwycięstwa 3, 76-200 Słupsk, dalej zwane „Zamawiającym” prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
roboty budowlane pn. „Poprawa efektywności energetycznej Obszaru Funkcjonalnego
Miasta termomodernizacja bu
dynków użyteczności publicznej" - Wymiana oświetlenia w
Szkole Podstawowej nr 1 w Słupsku położonej przy ulicy Witolda Lutosławskiego 23 i Szkole
Podstawowej nr 10 w Słupsku położonej przy ulicy Orląt Lwowskich 1a. Postępowanie
składa się z dwóch części- każde obejmuje inna Szkołę Podstawową (SP).
Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty, za którą została uznana oferta
złożona przez ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. z/s ul. Rynek 5 43-200 Pszczyna, który to
wykonawca skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego.
Od powyższej czynności wykonawca IHOL J.K., ul. Piotrkowska 257a/lok 58, 90-456
Łódź, dalej zwany „Odwołującym” wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
We wniesionym odwołaniu zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. w zakresie części nr I i II
zamówienia pomimo, że zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
ewentualnie, wyłącznie z ostrożności procesowej na wypadek nieuwzględnienia zarzutu
wskazanego w pkt 1 powyżej:
2.
art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
złożonej przez ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. w zakresie części nr I i II zamówienia
pomimo, że jej treść nie odpowiada treści SIWZ w niniejszym postępowaniu.
Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o nakazanie Zamawiającemu odrzucenie oferty
ITEO TECHNOLOGY Sp. z o.o. w zakresie części I i II postępowania (zamówienia).
Uzasadniając podniesione zarzuty podał, że Zamawiający, wykonując wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej zapadły dnia 16 sierpnia w sprawie o sygn. akt KIO 1487/18, zgodnie z
którym zobowiązany był do ponowienia wezwania Wykonawcy Iteo Technology do złożenia
dodatkowych wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, pismem z dnia 03.09.18r, wezwał
Wykonawcę do złożenia ww. wyjaśnień. Treść wezwania Zamawiającego z dnia 03.09.18r.
była przy tym jasna, precyzyjna i szczegółowa a Zamawiający wskazał w punktach od 1 do 4
jakie elementy Wykonawca zobowiązany jest w szczególności uwzględnić udzielając
odpowiedzi. Pismem z dnia 06.09.2018r. Wykonawca Iteo Technology odpowiedział na
wezwanie Zamawiającego udzielając dodatkowych wyjaśnień. Udzielone przez Wykonawcę
Iteo Technology dodatkowe wyjaśnienia zostały negatywnie ocenione przez Zamawiającego
jako niedostatecznie
precyzyjne, które nie pozwalały Zamawiającemu na faktyczną ocenę
rzetelności kalkulacji ceny wykonawcy.
W związku z powyższym pismem z dnia 24.09.2018r. Zamawiający ponownie wezwał
Wykonawcę Iteo Technology do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 ustawy PZP
odnośnie tych samych aspektów wskazanych w pkt. od 1 do 4 wezwania z dnia 03.09.2018r.
W odpowiedzi na ponowne wezwanie Wykonawca Iteo Technology pismem z dnia 26.09.18r.
udzielił dodatkowych wyjaśnień. Jednakże również ponownie udzielona odpowiedź okazała
się niedostatecznie precyzyjna, a Zamawiający pismem z dnia 28.09.18r. „ponownie" - a w
istocie po raz trzeci wezwał Wykonawcę Iteo Technology do złożenia wyjaśnień w trybie art.
90 ust. 1 ustawy Pzp. W związku z powyższym, działanie Zamawiającego, który wezwał
Wykonawcę Iteo Technology trzykrotnie do udzielenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny należy ocenić jako jawnie naruszające art. 90 ust. 3 ustawy PZP w zw. z art. 89 ust 1
pkt. 4 ustawy PZP. Jest tak tym bardziej oczywiste
, że pierwsze z ww. wezwań zostało
dokonane w wykonaniu zapadłego orzeczenia KIO, jako dodatkowe wezwanie do udzielenia
wyjaśnień, a więc Wykonawca szczególnie winien zdawać sobie sprawę z doniosłości
udzielanych wyjaśnień i dochować staranności w udowodnieniu, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia zgodnie z obciążającym go w tym
względzie ciężaru dowodu.
Niezależnie od powyższej argumentacji Odwołujący stwierdził, że ocena wyjaśnień
Wykonawcy Iteo Technology wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W zakresie wymiana oświetlenia w Szkole Podstawowej nr 1 w Słupsku położonej
przy ulicy Witol
da Lutosławskiego 23 podał, że zgodnie z odpowiedziami Zamawiającego na
pytanie nr 3 z dnia 13 czerwca 2018 w przypadku zmiany lokalizacji opraw Wykonawca jest
zobowiązany do malowania całych powierzchni sufitu. W pliku pod nazwą "AUDYT OSW SP
NR 1 SŁUPSK 03092018.pdf przesłanym przez Wykonawcę w załączeniu do udzielonych
wyjaśnień wskazane zostało w których pomieszczeniach zamierza zmieniać ilości opraw. Dla
części pomieszczeń pomimo zmiany ilości opraw w pomieszczeniu Wykonawca zakłada
"brak konieczności malowania" co jest ewidentnie sprzeczne ze specyfikacją. Ponadto nie
uwzględnia on również pomieszczeń, w których dochodzi do relokacji opraw oświetleniowych
w stosunku do stanu pierwotnego m.in. pomie
szczenie nr 2.04, 2.05, 2.12, 2.13, 2.14 (każde
z tych pomieszczeń ma powierzchnię aż 42 m2). Należy wskazać, że zgodnie z treścią
wezwania z dnia 3 września 2018 (pkt. 3) Zamawiający wyraźnie wzywał do udzielenia
wyjaśnień odnośnie prac malarskich z uwzględnieniem wymogu wykonania malowania
całych powierzchni sufitów w przypadku relokacji opraw. Przy założeniach dotyczących
relokacji opraw przyjętych przez Iteo Technology w wskazanych w wyjaśnieniach dodatkowo
należy pomalować 850,11 m2. Koszt malowania dodatkowych 850,11 m2 obliczony według
stawek przyjętych przez Wykonawcę Iteo Technology wynosi natomiast 16 889,11 zł. złotych
brutto, zgodnie z kosztorysem stanowiącym załącznik nr 5 do odwołania.
Wskazał także na sytuację, że w kosztorysie przesłanym do Zamawiającego w
wyjaśnieniach z dnia 6 września 2018r. Wykonawca zakłada budowę nowej instalacji
elektrycznej w postaci przewodów kabelkowych w ilości 860 m. Budowa nowej instalacji
elektrycznej nie jest możliwa we wskazanym przez Wykonawcę Iteo Technology zakresie
bez uwzględnienia kosztu bruzdowania trasy kablowej ( pozycja numer KNR 4-03 1001-05)
oraz zaprawienia bruzd (pozycja numer KNNR 5 1208-
02). Wskazane powyżej, niezbędne
do uwzględnienia pozycje zgodnie ze stawką przyjętą przez Wykonawcę Iteo Technology na
poziomie 15zł za godzinę oraz z narzutem 65% i zyskiem 12% (tak jak przyjął Wykonawca
ITEO w swoim kosztorysie) wyniosą łącznie 9 122, 47 zł. brutto (7 416,64 zł) netto, zgodnie z
kosztorysem stanowiącym załącznik nr 6 do odwołania.
Zwrócił uwagę także, na zaniżone wynagrodzenie osób mających realizować zamówienie.
Wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 26 września 2018r. wskazał, że zarówno jego
pracownicy jak i podwykonawcy będą pracowali poniżej rynkowej stawki za roboczo-godzinę
wg. SEKOCENBUD dla
woj. pomorskiego. Okoliczność ta jest tym bardziej istotna, że
przyjęte przez Wykonawcę, a zaniżone względem SEKOCENBUD dla woj. pomorskiego
stawki budziły istotne wątpliwości Zamawiającego bowiem ponownym wezwaniem w trybie
art. 90 ust 1 z dnia 24.09 wezw
ał Wykonawcę Iteo Technology do wyjaśnienia przyczyn
przyjęcia taki niskich stawek. W odpowiedzi Wykonawca Iteo Technology ograniczył się do
stwierdzenia, że stawki SEKOCENBUD nie mają wpływu na złożoną ofertę. Tego rodzaju
oświadczenie nie jest udzieleniem odpowiedzi na przyczyny przyjęcia taki niskich stawek.
Tym samym Wykonawca Iteo Technology nie sprostał ciężarowi dowodu o którym mowa w
art. 90 ust. 2 ustawy PZP w aspekcie istotnym dla Zamawiającego (co Zamawiający
podkreślił ponownym wezwaniem o udzielenie wyjaśnień w trybie art 90 ust 1 z dnia 24.09).
Odwołujący podobną argumentacje przedstawił także w zakresie części II dotyczącej robót w
Szkole Podstawowej nr 10 w Słupsku. Dodatkowo wskazał, że wykonawca w załączeniu do
udzielonych wyjaśnień wskazał, w których pomieszczeniach zamierza zmieniać ilości opraw.
Dla części pomieszczeń pomimo zmiany ilości opraw w pomieszczeniu wykonawca zakłada
"brak konieczności malowania" co jest ewidentnie sprzeczne ze specyfikacją. W tym
względzie, należy zwrócić uwagę na fakt, że Wykonawca w wyjaśnieniach (z dnia 6 września
br.) przesłał obliczenia natężenia światła i rozmieszczenia proponowanych opraw LED dla
poszczególnych pomieszczeń (raport z programu DIALUX), w których przedstawia z jakich
modeli opraw będzie korzystał realizując zamówienie (oprawy DLL 40W (ECO 150 40W)
oraz DLL30W (ECO 120 30W)). Wska
zał, że zaoferowane oprawy są bardzo wąskie (52mm
szerokości) i w związku z tym, stosując tak wąskie oprawy nie zasłonią one śladów po
starych oprawach - a w szc
zególności uszkodzeń sufitu po starych otworach montażowych -
zatem przyjąć należy konieczność wykonania prac malarskich w istotnie większym zakresie.
W zakresie zarzutu ewentualnego dotyczącego niezgodności treści oferty z treścią
SIWZ wskazał, że w ostatnim wezwaniu z dnia 28 września 2018r. Zamawiający wzywał
wykonawcę w trybie art 90 ust.1 Pzp do udzielenia wyjaśnień poprzez udzielenie
jednoznacznej odpowiedzi,
czy wielkości zakłóceń emitowanych przez przetwornice
zasilające lampy LED do sieci energetycznej przekraczają 8%. Wykonawca, pismem z dnia 1
października 2018r. zaniechał udzielenia odpowiedzi na powyższe wezwanie, wskazując
jedynie że oferowane oprawy spełniają normę PN-EN 61000-3-2-2014. Tego rodzaju
oświadczenie nie stanowi odpowiedzi na jasno i konkretnie zadane przez Zamawiającego
pytanie. Jest tak chociażby dlatego, że fakt, iż oferowane oprawy spełniają normę PN-EN
61000-3-2-
2014 nie jest tożsamy z udzieleniem odpowiedzi czy wielkości zakłóceń
emitowanych przez przetwornice zasilające lampy LED do sieci energetycznej przekraczają
8%. Zlekceważenie przez Wykonawcę udzielenia jednoznacznej i konkretnej odpowiedzi na
wezwanie w trybie art 90 ust. 1 ustawy PZP stanowi samodzielną podstawę do odrzucenia
oferty złożonej przez Wykonawcę Iteo Technology.
Zauważył także, że niezależnie od okoliczności wskazanych powyżej, wykonawca Iteo
Technology udzielając wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny przyznał, że treść jego
oferty nie odpowiada treści SIWZ co stanowi samodzielną przesłankę odrzucenia jego oferty
w oparciu o dyspozycję art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy Pzp. wskazując miedzy innymi na brak
spełnienia normy oświetleniowej. Załączone przez Wykonawcę do złożonych wyjaśnień
projekty potwierdzają, że oferta Wykonawcy Iteo nie odpowiada treści SIWZ. I tak, w pliku
"SP nr 1 - 5 KLASA 5.8X10.9.pdf" strona 3 Wykonawca przedstawia obliczenia oferowanych
produktów dla sali lekcyjnej, w której znajduje się strefa zadania o wartości natężenia ponad
821 lx i miejsca w obrębie pola widzenia, gdzie natężenie oświetlenia wynosi poniżej 249lx a
tym samym nie spełnia wymagań ww. normy zgodnie którą natężenie oświetlenia powinno
wynosić co najmniej 500lx. Równomierność natężenia oświetlenia dla pomieszczeń klasy tub
pokoju samodzielnej nauki zgodnie z powołaną normą nie może być niższa niż 0,6. Zwrócił
także uwagę, że zgodnie z audytem oświetlenia będącym integralną częścią SIWZ (SIWZ
str. 20) moc urządzeń oświetleniowych w budynku po modernizacji musi być na poziomie 16
082W (str. nr 7 audytu -
Załącznik 1F audyt oświetlenia). Wskazana przez Zamawiającego
moc gwarantowała osiągnięcie efektu energetycznego, który jest kluczowym celem realizacji
przedmiotu zamówienia.
Wykonawca w przedłożonym do wyjaśnień kosztorysie oferuje oprawy o mocy:
62szt.*40W=2480W, 433 szt*30W=12990W, 51 szt*30W= 1530W, 22 szt.*60W=1320W co
łącznie daje moc 18 320W i przekracza założenia Zamawiającego aż o 14%. Nadto wskazał
na brak spełnienia normy oświetleniowej. Stwierdził, że załączone przez Wykonawcę do
złożonych wyjaśnień projekty potwierdzają, że oferta Wykonawcy Iteo nie odpowiada treści
SIWZ. Wykonawca przedstawia obliczenia oferowanych produktów dla sali lekcyjnej, w której
znajduje się strefa zadania o wartości natężenia ponad 718lx i miejsca w obrębie pola
widzenia, gdzie natężenie oświetlenia wynosi poniżej 286lx, a tym samym nie spełnia
wymagań ww, normy zgodnie którą natężenie oświetlenia powinno wynosić co najmniej
300lx.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania w całości
uznając podniesione w odwołaniu zarzuty za całkowicie niezasadne. Wskazał miedzy innymi,
że zarzucane Zamawiającemu kilkakrotne wzywanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień w
zakresie ceny oferty jest niezasadne, gdyż wezwania dotyczyły potrzeby uszczegółowienia
złożonych wyjaśnień, a nie wyjaśniania tego co było objęte treścią poprzedniego wezwania.
W ocenie Z
amawiającego zarzut wywiedziony przez Odwołującego dotyczący rzekomego
niezbadania przez Zamawiającego okoliczności wpływających na ocenę rażąco niskiej ceny
w kontekście wskazania przez oferenta ITEO Technology Sp. z o.o. powierzchni do
malowania jest całkowicie chybiony. Odwołujący według Zamawiającego nie jest precyzyjny
w formułowaniu tez dotyczących wymogów zamawiającego. Sprzecznie, bowiem z
twierdzeniami odwołania Zamawiający żądał malowania całych powierzchni sufitów jedynie
przy zmniejszeniu ilości opraw, a nie przy ich zamianie. Wynika to jednoznacznie z
odpowiedzi z dnia 13.06.2018r. udzielonej przez zamawiającego na zapytania do
specyfikacji z dnia 7.06.2018r. i 8.06.2018r.
Wskazano tam, że przemalowanie konieczne
jest tylko z pomieszczeniach, gdzie zmniejszona zostanie ilość opraw oraz przy
ewentualnych uszkodzeniach sufitu w ramach dokonywanych prac. W ocenie
Z
amawiającego podmiot z doświadczeniem przy wykonywaniu tego typu robót i dysponujący
wykwalifikowanym personelem może założyć, że takich uszkodzeń do dokona lub wystąpią
w niewielkich ilościach. W pozostałych pomieszczeniach, gdzie planowane jest zmniejszenie
ilości opraw oferent przewidział malowanie całości sufitu z zastrzeżeniem sali gimnastycznej
i piwnicy, gdzie ze względu na umocowanie opraw (odpowiednio zwisające lub punktowe
oświetlenie) malowanie całości sufitu nie jest konieczne. W odniesieniu do wskazanych w
odwołaniu schematów ustawienia opraw to Odwołujący budując na tej podstawie zarzut
wydaje się iż nie rozumie istoty przedstawionych przez ITEO Technology Sp. z o.o.
kosztorysu i wyjaśnień. Sprzecznie bowiem z tezami skarżącego nie jest to projekt montażu
opraw, a jedynie schemat automatycznie wytworzony na podstawie programu DIALUX
(program do wyliczenia natężenia oświetlenia) załączonych do wyjaśnień oferenta.
W zakresie zarzutu dotyczącego kosztu wykonania instalacji elektrycznej
Zamawiający podał, że instalacja w budynku jest w dobrym stanie i nie wymaga więc
wymiany. Montaż lamp nastąpi przy wykorzystaniu istniejącej instalacji elektrycznej.
Doprowadzenie nowej instalacji dotyczyć będzie ewentualnie tablic, przy których mają być
zamontowane dodatkowo lampy. Możliwe jest jednak zamontowanie nowej instalacji do
tablic na zewnątrz - w tunelach, co nie wymaga bruzdowania. Założenia z kosztorysu
oferenta są więc poprawne.
W zakresie zarzutu dotyczącego przyjęcia niewłaściwej stawki wynagrodzenia pracowników
mających być zatrudnionych przy wykonywaniu przedmiotowego zamówienia podkreślił, że
w zakresie zgodności oferty z cennikiem uwzględnionym w SEKOCENBUD dla woj.
pomorskiego odwołujący pomija, że wynagrodzenie to mieści się w cenach rynkowych za II
kwartał 2018r., a dopiero w III kwartale stawka z SEKOCENBUD zwiększyła się ponad
stawki wskazane w ofercie. W tym kontekście nieprawdą jest, że oferent złożył w tym
zakresie niepełne, czy niewystarczające wyjaśnienia w sprawie. Przeciwnie - przedstawił
przedłużenie oferty od podwykonawcy potwierdzającej, że ten gotowy jest wykonać zadanie
po cenach wcześniej oferowanych (tj. mieszczących się w cenach rynkowych w II kwartale).
Jest t
o całkowicie wystarczające dla Zamawiającego do potwierdzenia, że oferent jest w
stanie wykonać zamówienie w przedstawionej cenie, stąd jego wyjaśnienia rozwiały
wątpliwości wskazywane w wezwaniu.
Podobna argumentacja została podana także w stosunku do kosztów wykonania II części
zamówienia tj. SP 10.
Odnosząc się do zarzutów dotyczących niezgodności treści oferty z treścią SIWZ podniósł
zarzut, że jego zdaniem wszystkie zarzuty dotyczące niezgodności oferty ze specyfikacja
wydają się być spóźnione, bowiem nie zostały podniesione na wcześniejszym etapie
postępowania, a w szczególności w pierwszym w tej sprawie odwołaniu.
Zamawiający odnosząc się do zarzutu braku spełniania normy oświetleniowej podał, że
przedstawione przez Przystępującego obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN EN
12464-
1. Dla SP1 planowane średnie natężenie oświetlenia w tej klasie wynosi 439 lx a
współczynnik równomierności 0.6, co jest zgodne z normą PN EN 12464-1, w której
określono minimalne natężenie oświetlenia 300 lx (a nie jak błędnie podał Odwołujący 500
lx) oraz równomierność natężenia oświetlenia, która powinna wynosić nie mniej niż 0.6.
W załączonym z kolei do wyjaśnień projekcie SP nr 10 101 SEGMENT E przedstawione
obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN EN 12464-1. Dotyczy to zarówno natężenia
oświetlenia jak i równomierności. Norma ta określa, że w szkołach w pomieszczeniach
klasowyc
h średnie natężenie oświetlenia ma wynosić nie mniej niż 300 lx a jego
równomierność minimum 0.6. W załączonym projekcie, średnie natężenie oświetlenia wynosi
448 lx a równomierność 0.64. Ponadto zgodnie z normą PN EN 12464-1 natężenie
oświetlenia na sali lekcyjnej powinno być nie mniejsze niż 300 lx a przy tablicy nie mniejsze
niż 500 lx. Odwołujący zarzuca, iż natężenie oświetlenia w bezpośrednim polu widzenia
wynosi poniżej 249 lx tym samym nie spełniając ww. normy Odwołujący myli pojęcie
bezpośredniego pola widzenia z obszarem bezpośredniego otoczenia, przywołując tablicę nr
1 z ww. normy. Natężenie oświetlenia na obszarze bezpośredniego zadania (tablica)
powinno być nie mniejsze niż 300 lx (przy czym obszar bezpośredniego otoczenia
zdefiniowano w normie
jako obszar co najmniej 0,5 od miejsca gdzie znajduje się obszar
zadania). Odwołujący powołując się na symulację z programu Dialux błędnie zinterpretował
zapis normy wskazując na miejsce, w którym symulacja przewiduje natężenie mniejsze niż
249 lx. Miejsc
e to znajduje się w rogu sali lekcyjnej i nie leży w obszarze bezpośredniego
otoczenia tablicy.
Przystępujący zarówno w złożonym piśmie procesowym jak i stanowisku zaprezentowanym
na rozprawie poparł stanowisko prezentowane przez Zamawiającego i podkreślił, że cenę
oferty skalkulował w sposób prawidłowy i za wskazaną w ofercie wysokość jest w stanie
wykonać przedmiotowe zamówienie.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie i
uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz zaprezentowane stanowiska stron postępowania i przystępującego
na rozprawie
ustaliła, że podniesione zarzuty nie potwierdziły się we wskazanym przez
odwołującego materiale dowodowym i tym samym wniesione odwołanie nie mogło
zostać uwzględnione.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy
Pzp. Izba uznała, że Odwołujący wnosząc odwołanie wykazał spełnienie przesłanek
interesu o których mowa w art. 179 ust.1 Pzp.
Izba uznała także, że ustalenia faktyczne poczynione przez Zamawiającego będące
podstawą dokonania oceny ofert były prawidłowe i znajdowały oparcie w zgromadzonym
materiale dowod
owym. Dlatego też Izba w całości podziela poczynione ustalenia i tym
samym przyjęła je za podstawę swojego rozstrzygnięcia.
W
przedmiotowym
postępowaniu
odwoławczym
Odwołujący
postawił
Zamawiającemu dwa zarzuty: zarzut braku odrzucenia oferty Przystępującego z powodu
rażąco niskiej ceny oferty oraz zarzut niezgodności treści oferty z treścią SIWZ. Odnośnie
drugiego z zarzutów Zamawiający podniósł zarzut formalny, iż został on podniesiony po
terminie. W tym zakresie wskazać należy, że w zakresie tego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego toczyło się już przed Krajową Izbą Odwoławczą postępowanie
odwoławcze zakończone orzeczeniem z dnia 16 sierpnia 2018 roku o sygn. KIO 1487/18. W
ww. postepowaniu ten sam wykonawca co składający odwołanie w tym postepowaniu,
zarzucił Zamawiającemu nieodrzucenie oferty Przystępującego z powodu błędu w obliczeniu
ceny i rażąco niskiej ceny oferty. Izba uwzględniła to odwołanie i nakazała Zamawiającemu
ponowne wezwanie Przystępującego do złożenia wyjaśnień, czy zaoferowana cena oferty
nie jest rażąco niska. Izba uznała, że skierowanie do Przystępującego wezwanie do złożenia
wyjaśnień w którym dokonano powielenia przykładowych wskazań z art. 90 ust.1 Pzp bez
doszczegółowienia sytuacją z konkretnego postępowania nie może być wystarczającą
podstawą do oceny prawidłowości skalkulowania ceny oferty.
Nawiązując do ww. wyroku Izby KIO 1487/18 w powiązaniu z wnioskiem Zamawiającego o
uznanie, że podniesione w tym odwołaniu zarzuty dotyczące rzekomej niezgodności treści
oferty Pr
zystępującego z treścią SIWZ są spóźnione Izba uznała, iż brak jest możliwości
jednoznacznego ustalenia, że Odwołujący podniósł lub mógł podnieść te zarzuty już na
etapie składania odwołania w sprawie KIO 1487/18.
Analizując treść obu odwołań można stwierdzić, że niewątpliwym jest, iż po części
Odwołujący w poprzednim odwołaniu użył argumentacji w zakresie zarzutu rażąco niskiej
ceny, podobnej do argumentacji podnoszonej w tym postepowaniu w zakresie naruszenia
art. 89 ust.1 pkt 2 Pzp. Wynika to chociażby ze str. 17 uzasadnienia wyroku Izby o sygn. KIO
1487/18, gdzie wskazano iż Odwołujący w odwołaniu stwierdził, że Przystępujący „całkowicie
pomija istotny aspekt wyjaśnień dotyczący redukcji ilości opraw, którą założył Przystępujący.
Oznacza to, że Zamawiający dokonał obliczeń na takich samych zasadach dla obu szkół.
Zamawiający pominął tym samym istotny element kosztotwórczy oraz oświadczenie
Przystępującego, że dokona redukcji liczby opraw a tym samym wymagane koszty
odtworzenia. Tymczasem, przyjęta przez Przystępującego redukcja liczby opraw implikuje
konieczność wykonania prac odtworzeniowych, co z kolei nie jest możliwe w ramach
założonego przez Przystępującego budżetu”. Izba oceniając powyższe przychyliła się do
stanowiska Odwołującego, iż dopiero załączone przez Przystępującego do kolejnych
wyjaśnień rażąco niskiej ceny zestawienia i wyliczenia, umożliwiły mu uzyskanie
przekonania, że złożona oferta Przystępującego jest niezgodna z treścią SIWZ.
Odnosząc się do zarzutu, iż Zamawiający niezasadnie wzywał trzykrotnie
Przystępującego do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny złożonej oferty, wskazać
należy, że kwestia możliwości więcej niż jednokrotnego wzywania wykonawców ewaluowała
w kierunku łagodzenia stosowanych w przeszłości praktyk w tym zakresie. Jako restrykcyjne
stanowisko w tej sprawie należy wskazać chociażby na wyrok Sądu Okręgowego w
Poznaniu, który w wyroku z dnia 21.05.2008 r., sygn. akt: X Ga 127/08, uznał, iż: „Wobec
wykształconej w orzecznictwie zasady odrzucania ofert wykonawców, którzy złożyli niepełne
albo niedostateczne wyjaśnienia w trybie art. 90 ust. 1 pzp powtórne umożliwianie jednemu z
wykonawców dokonywania tej czynności z pewnością naruszyłoby zasadę uczciwej
konkurencji". Zasada równego traktowania wykonawców oznacza jednakowe traktowanie
wykonawców na każdym etapie postępowania, bez stosowania przywilejów, ale także
środków dyskryminujących wykonawców ze względu na ich właściwości. Jej przestrzeganie
polega na stosowaniu jednej miary do wszystkich wykonawców znajdujących się w tej samej
lub podobnej sytuacji, nie zaś na jednakowej ocenie wykonawców.
Niewątpliwym jest, że nadal w doktrynie i orzecznictwie stosowany jest ten pogląd z tym, że
uznaje się za zasadne każde kolejne wezwanie Zamawiającego skierowane do wykonawcy
po
warunkiem, że to kolejne wezwanie dotyczy uszczegółowienia, dopytania wykonawcy o
kwestię, która nie była wprost wyartykułowana w skierowanym do wykonawcy pytaniu, a jest
istotna dla oceny Zamawiającego czy złożona oferta zawiera rażąco niską cenę(por wyrok
KIO z dnia 27 lutego 2018 r. sygn. KIO 266/18; wyrok KIO z dnia 17.01.2018 sygn. KIO
23/18).
Izba po analizie trzech wezwań z dnia 06.09, 24.09.2018 r i 29.09.2018r uznała, że brak jest
podstaw do zarzucenia Zamawiającemu, iż aż trzy razy wzywał Przystępującego do złożenia
wyjaśnień, aby „wydobyć” informacje co do podstaw zaoferowania w ofercie takiej ceny i tym
samym oceny ustalenia,
czy nie jest to cena rażąco niska. Stwierdzić należy, że każde
wezwanie do złożenia wyjaśnień dotyczyło innej tematyki i miało swoje źródło w
wyjaśnieniach wcześniej już złożonych. Dlatego też postępowanie Zamawiającego w tej
kwestii Izba oceniła nie jako naruszenie art. 7 ust.1 Pzp, ale jako dołożenie należytej
staranności, aby w sposób rzetelny wyjaśnić okoliczności, które uzasadniają wysokość
zaoferowanej ceny oferty Przystępującego, a także spełniania innych wymogów SIWZ.
Przed przejściem do oceny zarzutów będących osią sporu w przedmiotowym
postępowaniu wskazać należy na okoliczności, które w znaczącej mierze determinowały
kierunek rozstrzygnięcia Izby. Przedmiotem zamówienia jest opracowanie dokumentacji
projektowej oświetlenia pomieszczeń w Szkole Podstawowej nr 1 i nr 10 w Słupsku, oraz
wykonanie wymiany
oświetlenia wraz z wykonywaniem innych robót (roboty malarskie i
elektryczne) będące konsekwencją innego umieszczenia lamp, czy też zamontowania ich
jako dodatkowe źródło światła – dotyczy w szczególności oświetlenia tablic. Podkreślić
należy także fakt, że Zamawiający określił ryczałtową formę wynagrodzenia za wykonanie
zamówienia i tym samym wszelkie kosztorysy, czy projekty załączane do wyjaśnień rażąco
niskiej ceny stanowią element poglądowy i informacyjny i nie są treścią oferty w oparciu, o
które można dokonywać w sposób przesądzający oceny o zgodności treści oferty z SIWZ.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że dokonana przez Odwołującego
ocena
prawidłowości skalkulowania ceny ofertowej i zgodności treści oferty z SIWZ miała
miejsce w
sytuacji, kiedy wykonawca w ramach potrzeby unaocznienia Zamawiającemu dla
wyjaśnienia ceny ofertowej przedstawił pewne symulacje ułożenia lamp w salach lekcyjnych.
Zostało to dokonane w oparciu o program Dialux. Taka symulacja nie może być elementem
przesądzającym, iż dana lampa ujęta w wizualizacji Dialux będzie także w projekcie
umieszczona dokładnie w tym miejscu, lub że dotychczasowe źródło światła zostanie
zlikwidowane i w oparciu o to
nastąpi potrzeba prowadzenia nowej sieci zasilającej, czy też
malowania sufitów.
Niewątpliwym jest, że przedłożone założenia przyjęte do wyceny muszą być co do zasady
zachowane, ale wskazane w tych zestawieniach czy formularzach dane nie mogą być
przesądzające, a tylko orientacyjne. Należy ciągle mieć na względzie fakt, że dane te
zostały przedstawione Zamawiającemu nie jako projekt oświetlenia, ale jako dane mające
zobrazować prawidłowość wyceny kosztu wykonania zamówienia. Przyjęcie innego
założenia byłoby przerzuceniem na wykonawcę kosztu wykonania projektu oświetlenia na
etap oceny ofert, a nie etap
realizacji zamówienia. Zgodzić się należy ze stanowiskiem
Zamawiającego prezentowanym na rozprawie, że po zawarciu umowy z wykonawcą, będzie
on zobowiązany do sporządzenia projektu oświetlenia i projekt ten będzie analizowany przez
Zamawiającego nawet pod potrzeby oświetlenia w konkretnych salach lekcyjnych i dopiero
po tych ustaleniac
h będzie podlegał zatwierdzeniu. W oparciu o tak ustalone dane projekt
będzie podlegał zatwierdzeniu i będzie podstawą do wykonania wymiany oświetlenia.
Powyższe wprost wynika z zapisów SWIZ z § 1 pkt. 4 umowy oraz odpowiedzi na
wyjaśnienia do SWIZ z dnia 13-06-2018r - pytanie nr 9 „Zamawiający zaakceptuje
dokumentację projektową w ciągu 5 dni roboczych od dnia jej przekazania”.
Odnosząc się do zarzutu rażąco niskiej ceny w obu częściach zamówienia wskazać
należy, że zasadniczym zarzutem co do niedoszacowania kosztów wykonania zmówienia
jest zarzut dotyczący nie uwzględnienia kosztów malowania sufitów po wymianie lub
relokacji lamp. Niewątpliwym jest że SP nr 1 ma powierzchnie sufitów 3166 m2 i
Przystępujący założył malowanie sufitów na powierzchni 430 m2, Natomiast zdaniem
Odwołującego winno być dodatkowo jeszcze 850 m2, czyli łącznie 1280 m2. Natomiast w SP
nr 10 przy powierzchni sufitów 9 000 m2 założono do malowania 1360 m2, a zdaniem
Odwołującego winne malowaniem być wszystkie sale za wyjątkiem sal gimnastycznych, a
więc łącznie 8 360 m2.
Podkreślić należy, że założenia zarówno Przystępującego jak i Odwołującego w tym zakresie
są założeniami szacunkowymi. Zdaniem Izby w oparciu o przedstawione dowody i
stanow
iska stron zawyżona jest wskazywana przez Odwołującego powierzchnia sufitów do
malowania. W sposób dobitny wynika to w odniesieniu do SP nr 10.
Wynika to w szczególności z dwóch faktów, otóż Odwołujący wskazał że szerokość
zamontowanych w klasach lamp ma
około 160 mm, a oferowane przez Przystępującego
lampy mają szerokość 52 mm i tym samym nowe lampy nie zakryją powierzchni, która
znajdowała się pod starymi lampami. Jednakże jak twierdzi Przystępujący powyższe jest
tylko w części zgodne ze stanem faktycznym, gdyż dotychczasowe lampy mające szerokość
ok 160 mm mają powierzchnię styku z sufitem dużo mniejszą niż szerokość całych lamp i
tym samym
oferowane lampy o szer. ok. 52 mm z powodzeniem zakryją odkrytą po
demontażu lampy niemalowaną część sufitu. Zauważyć należy, że Odwołujący powyższego
faktu
– pomimo iż pismo Przystępującego z powyższymi stwierdzeniami otrzymał na
rozprawie to jednak
nie zakwestionował.
Drugim faktem mogącym mieć wpływ na brak potrzeby malowania i bruzdowania sufitów dla
podłączenia nowych lamp w innym niż obecnie istniejące miejscu, jest kwestia budowy
stropów w SP 10. Otóż stropy wykonane są z płyt typu Ackermana i tym samym
prowadzenie tras kablowych można wykonać wewnątrz stropu (w kanałach stropu) bez
konieczności bruzdowania powierzchni sufitów.
Powyższe jednoznacznie wskazuje, że stawiane założenia co do potrzeby malowania tak
dużej ilości sufitów w zarzutach Odwołującego, są znacząco zawyżone i wskazywane przez
niego ilości jako nie udowodnione nie są wiarygodne.
Również zarzut nieujęcia w cenie ofertowej kosztu bruzdowania sufitów pod
przewody elektryczne do zasilania lamp umiejscowionych w całkiem nowych miejscach nie
znalazło potwierdzenia w dowodach przedłożonych przez Odwołującego. Zwrócić należy
uwagę na fakt, że Przystępujący wskazał w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny oraz w
przedłożonym piśmie, że ewentualne koszty bruzdowania zostały dodane do kosztu
przewodów kabelkowych YDY 3x1,5mm2. W KNR widnieje cena w wysokości 2,62zł/m
przewodu, gdy rzeczywisty koszt poniesiony p
rzez Przystępującego nie przekroczy 1,36zł/m
Zatem w powyższej pozycji kosztorysu Przystępujący założył ewentualne koszty
bruzdowania sufitów pod przewody.
Odnosząc się do kwestii braku właściwej wyceny kosztów pracy Izba uznała zarzut
ten za niezasadny,
gdyż Odwołujący opiera swoje zarzuty w zasadzie tylko na kalkulacji
kosztorysowej wygenerowanej
w KNR. W tym zakresie podać należy, że Przystępujący w
wyjaśnieniach z dnia 26.09.2018 r przedstawił szacunkowe koszty wynagrodzenia jego
pracowników opierając się przede wszystkim na doświadczeniu w realizacji podobnych
projektów. Stwierdził, że zna realny czas i możliwości swoich pracowników przy
wykonywaniu prac remontowych w tym malarskich. Kalkulacje kosztorysowe wygenerowane
w KNR służą wyłącznie do rozliczeń pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą, nie określają
one natomiast rzeczywiście niezbędnej ilości godzin do wykonania określonych prac.
Ponadto Przystępujący wskazał, że zamierza skorzystać z firmy podwykonawczej w zakresie
montażu opraw LED wraz z robotami towarzyszącymi. Przedstawił w tym zakresie aktualną
ofertę lokalnego przedsiębiorcy. Wskazał także, że wszystkie prace malarskie Przystępujący
zamierza wykonać własnymi siłami przez zatrudnionych przez niego pracowników, których
wynagrodzenie nie uległo zmianie w stosunku do II kwartału 2018r. Ponadto zawarte w
wyjaśnieniach informacje wskazywały, że zmiana minimalnej stawki roboczogodziny zgodnie
z cennikiem Sekocenbudu na III kwartał dla województwa pomorskiego w stosunku do
przyjętej stawki roboczogodziny (przyjęta w ofercie na poziomie 15.00PLN) na podstawie
cenników Sekocenbudu II kwartał nie ma wpływu na ofertę Wykonawcy, gdyż nie wpływa na
jego koszty.
Odnosząc się do zarzutów dotyczących spełnienia normy oświetleniowej to Izba
uznała powyższy zarzut również za niezasadny. Oprócz argumentacji wskazanej powyżej, a
dotyczącej tego, że rozmieszczenie lamp będzie wynikało z zatwierdzonego projektu, a nie z
symulacji wykonanej w systemie Dialux,
wskazać należy, że Przystępujący w swoich
wyjaśnieniach jednoznacznie stwierdził, że proponowane oprawy LED spełniają normę PN
EN 61000-3-
2 właściwą dla opraw LED.
Wg tej normy współczynnik odkształcenia harmonicznych powinien być nie większy niż 8% i
dotyczy wyłącznie sieci elektroenergetycznych. Parametr ten nie dotyczy urządzeń
oświetleniowych. Proponowane przez Wykonawcę oprawy LED spełniają warunki normy PN
EN 61000-3-
2 w zakresie poziomów dopuszczalnych harmonicznych dla urządzeń klasy C.
Izba akceptuje w tym zakresie stanowisko Zamawiającego, który stwierdził, że
przedstawione przez Przystępującego obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN EN
12464-
1. Dla SP1 planowane średnie natężenie oświetlenia w tej klasie wynosi 439 lx a
współczynnik równomierności 0.6, co jest zgodne z normą PN EN 12464-1, w której
określono minimalne natężenie oświetlenia 300 lx (a nie jak błędnie podał Odwołujący 500
lx) oraz równomierność natężenia oświetlenia, która powinna wynosić nie mniej niż 0.6.
Dodał także, że w załączonym do wyjaśnień projekcie SP nr 10 101 SEGMENT E
prze
dstawione obliczenia są wykonane zgodnie z normą PN- EN 12464-1 i są także
prawidłowe.
Nie jest zasadny zdaniem Izby także zarzut odnoszący się do zbyt dużej mocy opraw
oświetleniowych zaoferowanych do zamontowania. Jak wyżej wskazano zawarte w ofercie i
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny zawierają pewne założenia, które jednak będą podlegały
weryfikacji w projekcie technicznym
, zatwierdzanym przez Zamawiającego. Możliwe jest , że
na etapie
uzgodnień i zatwierdzania projektu nastąpi zmniejszenie mocy opraw zachowując
normy natężenia światła i tym samym uda się osiągnąć zysk energetyczny równy lub
większy niż wynika to z audytu oświetleniowego.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji, orzekając na podstawie przepisów
art. 190 ust.1 i 7, 191 ust. 2 i 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt.1a) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj. Dz.U. z
22 maja 2018r. poz. 972.).
Przewodniczący:
……………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2499/18 z dnia 2018-12-14
- Sygn. akt KIO 2426/18 z dnia 2018-12-11
- Sygn. akt KIO 2325/18 z dnia 2018-11-27
- Sygn. akt KIO 1935/18, KIO 1948/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 1896/18, KIO 1901/18, KIO 1903/18 z dnia 2018-11-13
