rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2015-10-14
rok: 2015
data dokumentu: 2015-10-14
rok: 2015
sygnatury akt.:
KIO 2139/15
KIO 2139/15
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
14 października 2015 r. w Warszawie odwołania z dnia
2 października 2015 r. wniesionego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący działalność gospodarczą pn. Usługi
Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215
Niechlów w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Zakład Zagospodarowania
Odpadów Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach, Marszów 50a, 68-200 Żary,
przy udziale
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
konsorcjum [1]
ZŁOMPOL PL Sp. z o.o., Sp. Komandytowa, ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa
[pełnomocnik] oraz [2] Przedsiębiorstwo Obrotu Surowcami Wtórnymi „ZŁOMPOL” J.,
N. Sp. j., ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
14 października 2015 r. w Warszawie odwołania z dnia
2 października 2015 r. wniesionego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący działalność gospodarczą pn. Usługi
Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215
Niechlów w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Zakład Zagospodarowania
Odpadów Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach, Marszów 50a, 68-200 Żary,
przy udziale
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
konsorcjum [1]
ZŁOMPOL PL Sp. z o.o., Sp. Komandytowa, ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa
[pełnomocnik] oraz [2] Przedsiębiorstwo Obrotu Surowcami Wtórnymi „ZŁOMPOL” J.,
N. Sp. j., ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu dokonanie:
1) unieważnienia czynności odrzucenia oferty
odwołującego;
2) unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3) powtórzenia czynności oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Zakład Zagospodarowania Odpadów
Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach, Marszów 50a, 68-200 Żary
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
10 000 zł 00
gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczone przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący
działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i
Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215 Niechlów, tytułem kosztów
postępowania odwoławczego;
2) dokonać wpłaty kwoty
13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych
zero groszy) przez zamawiającego
Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp.
z o.o. z siedzibą w Żarach, Marszów 50a, 68-200 Żary na rzecz wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący
działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i
Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215 Niechlów stanowiącej
uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r. poz. 423, 768, 811, 915,
1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478 i 605) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Zielonej Górze.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2139/15
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach,
Marszów 50a, 68-200 Żary wszczął postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod
nazwą »
Rekultywacja składowiska odpadów komunalnych w Łęknicy«.
Zamawiający zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w BZP 07.09.2015 r. pod nrem
231878.
Postępowanie jest prowadzone na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. – Prawo zamówień publicznych (
Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r.
poz. 423, 768, 811, 915, 1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478 i 605) zwanej dalej w
skrócie Pzp lub ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający zawiadomił 29.09.2015 r. o:
1) wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia
konsorcjum ZŁOMPOL PL Sp. z o.o., Sp. Komandytowa,
ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa oraz Przedsiębiorstwo Obrotu Surowcami
Wtórnymi „ZŁOMPOL” J., N. Sp. j., ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa;
2) odrzuceniu oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-
Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215
Niechlów, gdyż oferta została podpisana nieczytelnie bez pieczątki – art. 89 ust. 1
pkt 8 Pzp.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W.
prowadzący działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i
Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215 Niechlów, zgodnie z art. 182 ust. 1
pkt 2 Pzp, wniósł 02.10.2015 r. do Prezesa KIO odwołanie na odrzucenie oferty
odwołującego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp przez jego
niesłuszne zastosowanie w sytuacji, kiedy nie wystąpiły przesłanki do odrzucenia oferty
odwołującego.
Odwołujący wnosi o uwzględnienie odwołania i:
1) nakazanie
zamawiającemu
unieważnienia
czynności
odrzucenia
oferty
odwołującego;
2) nakazanie
zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3) nakazanie
zamawiającemu powtórzenia czynności oceny ofert z uwzględnieniem
oferty
odwołującego;
4) obciążenie
zamawiającego kosztami postępowania odwoławczego.
Argumentacja
odwołującego
Na podstawie
art. 179 ust. 1 oraz art. 180 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 Pzp, działając w imieniu
odwołującego na podstawie udzielonego mi pełnomocnictwa, wnoszę odwołanie od
niezgodnej z przepisami ustawy
czynności odrzucenia oferty odwołującego.
Odwołujący posiada interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp, gdyż czynności podjęte
przez
zamawiającego w toku postępowania, a polegające na bezpodstawnym odrzuceniu
oferty
odwołującego, pozbawiły odwołującego możliwości uzyskania przedmiotowego
zamówienia i uznania oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej (oferta z najniższą ceną),
a tym samym naraziły go na poniesienie szkody przez utratę zysku na skutek nieuzyskania
zamówienia.
W kwestii merytorycznej,
odwołujący przedstawia następujące stanowisko:
Pismem z
29.09.2015 r. zamawiający poinformował odwołującego o odrzuceniu oferty
odwołującego oraz o wyborze oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia
konsorcjum ZŁOMPOL PL Sp. z o.o., Sp. Komandytowa, ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa oraz Przedsiębiorstwo Obrotu Surowcami Wtórnymi
„ZŁOMPOL” J., N. Sp. j., ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa, jako oferty
najkorzystniejszej. Uzasadniając swoją decyzję odrzucenia oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący działalność
gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W. W., M.
S., Naratów 68, 56-215 Niechlów zamawiający wskazał, że odrzuca ofertę odwołującego
na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp, jako nieważnej na podstawie odrębnych przepisów.
Zamawiający stwierdził, że w formularzu oferty złożony został nieczytelny podpis bez
pieczątki, w związku z czym
zamawiający nie wie, czy został złożony przez osobę
upoważnioną do podpisania formularza oferty. Ponadto
zamawiający zaznaczył, że odrzucił
ofertę, gdyż formularz oferty nie należy do dokumentów podlegających uzupełnieniu.
Odwołujący nie zgodził się z decyzją zamawiającego o odrzuceniu oferty
odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Odwołujący wskazał, że złożył ofertę na wymaganym formularzu i podał, zgodnie zżądaniem
zamawiającego:
1) nazwę
wykonawcy: Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W.
W., M. S.;
2) nazwisko i imię osoby upoważnionej do podpisania oferty w imieniu
wykonawcy: W.
W.;
3) podpis osoby upoważnionej do podpisania oferty w imieniu
wykonawcy: nieczytelny
podpis W. W.;
4) pieczęć
wykonawcy o treści: Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe
s.c. W. W., M. S. Naratów 68 56-215 Niechlów tel. kom. 606 33 44 54 REGON
932886812NJP 693-20-05-60;
5) miejscowość i datę: Naratów,
21.09.2015 r.
Z uwagi na podanie wszystkich wymaganych informacji, niezrozumiałe jest twierdzenie
zamawiającego, że „nie wie, czy podpis został złożony przez osobę upoważnioną do
podpisania formularza oferty”, skoro
odwołujący wskazał z imienia i nazwiska osobę
upoważnioną. Ponadto upoważnienie wynika z załączonego do oferty dokumentu
pełnomocnictwa.
Odnosząc się, do kwestii czytelności podpisu
odwołujący wskazał, że ustawa nie
określa żadnych szczególnych wymagań dotyczących formy pisemnej, zatem zasadnym jest
odwołanie się do zasad wynikających z przepisów prawa cywilnego (
art. 14 Pzp).
W myśl przepisu
art. 78 § 1 Kc, do zachowania pisemnej formy czynności prawnej
wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść
oświadczenia woli. Podpis ma i stanowić napisane nazwisko, niekoniecznie czytelnie, ale w
sposób charakterystyczny dla osoby podpisanej. Podpis nieczytelny stanowi więc wyraz woli
napisania nazwiska jedynie wówczas, gdy podpisujący w taki właśnie sposób pisze swoje
nazwisko, składając podpisy na dokumentach. Dlatego też podpis nieczytelny powinien być
złożony w formie zwykle używanej przez podpisującego, a więc w
formie, która jest tym
samym znana szerszemu kręgowi osób. Tak wykonany podpis, choć nie daje się
odczytać, wyraża napisane nazwisko, a zarazem pełni funkcję identyfikacyjną (uchwała
składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z
30 grudnia 1993 r., III CZP 146/93).
Pan W. W., upoważniony przez
odwołującego do złożenia oferty stosownym
pełnomocnictwem, złożył identyczne podpisy pod ofertą, jak i na dokumentach złożonych
wraz z ofertą. Nie ulega wątpliwości, że nieczytelny podpis to podpis zwyczajowo składany
przez Pana W. W. .
Ponadto nie zasługuje na aprobatę stanowisko
zamawiającego, że odwołujący nie
złożył pieczątki pod podpisem. Obowiązek umieszczenia pieczęci imiennej w celu
zachowania formy pisemnej nie wynika z przepisu
art. 78 Kc, a więc nie można mówić o
nieważności złożonej oferty (
wyrok KIO z 19 lipca 2012 r., Sygn. akt 1389/12).
Zamawiający naruszył przepis art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp, gdyż błędne przekonanie o
nieważności złożonej oferty stało się przyczyną jej odrzucenia.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 02.10.2015 r. (art.
180 ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 02.10.2015
r. (art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
05.10.2015 r. wykonawca wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia konsorcjum [1] Złompol pl Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie
[pełnomocnik] [2] POSW Złompol J. N. Sp. j. z siedzibą w Częstochowie złożył (1)
Prezesowi KIO, z kopiami dla (2)
zamawiającego i (3) odwołującego, pismo o zgłoszeniu
przystąpienia po stronie
zamawiającego do postępowania toczącego się w wyniku
wniesienia odwołania (
art. 185 ust. 2 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy –
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w
art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez
zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
W ocenie Izby, zarzut naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp – przez jego niesłuszne
zastosowanie w sytuacji, kiedy nie wystąpiły przesłanki do odrzucenia oferty
odwołującego
– zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że
zamawiający w tabelce na samym końcu załącznika nr 1 do
specyfikacji »Formularz oferty« zawarł wzór jak mają się podpisywać wykonawcy
składający oferty. poszczególne kolumny tej tabeli były zatytułowane:
1) l.p.;
2) Nazwa(y) Wykonawcy(ów);
3) Nazwisko i imię osoby (osób) upoważnionej(ych) do podpisania niniejszej oferty w
imieniu Wykonawcy(ów);
4) Podpisy osoby(osób) upoważnionej(ych) do podpisania niniejszej oferty w imieniu
Wykonawcy(ów);
5) Pieczęć(cie) Wykonawcy(ów);
6) Miejscowość i data.
Ponadto na końcach pozostałych załączników 1A, 2-6 do specyfikacji, które były
wzorami do wypełnienia przez wykonawcę i dołączenia do oferty, zamawiający zawarł prawie
identyczne tabelki.
W
rozdz. 15 ust. 2 pkt 1 specyfikacji zamawiający wskazał, że oferta musi mieć
formę pisemną, a w rozdz. 15 ust. 2 pkt 6 zamawiający wymagał parafowania
ewentualnych poprawek przez osobę podpisującą ofertę.
Zamawiający nie wymagał w całej
specyfikacji aby podpis czy parafa miały szczególną formę i były opatrzone dodatkowo
pieczęcią osoby podpisującej (zapewne takie postanowienie – gdyby
zamawiający je
wprowadził – byłoby przedmiotem odwołania). W przepisach ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. – Prawo zamówień publicznych jak i w aktach wykonawczych do tej ustawy nie ma
unormowania dotyczącego podpisu osoby sporządzającej ofertę. Z tego względu na
podstawie
art. 14 Pzp, który brzmi »Do czynności podejmowanych przez zamawiającego i
wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy ustawy z dnia
23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny [...], jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej«,
należy zastosować
art. 78 § 1 zdanie pierwsze Kc, który to przepis brzmi »Do zachowania
pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na
dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli«. W postępowaniach przetargowych
istotną rolę pełni własnoręczny podpis osoby sporządzającej dokument, tak samo jak w
całym prawie cywilnym. Podpis pod ofertą gwarantuje, że podpisana oferta, która jest
oświadczeniem woli, ma charakter ostateczny i że oferta pochodzi od osoby podpisującej lub
od osoby reprezentowanej przez podpisującego.
Zamawiający nie dowiódł, że gdziekolwiek zostało unormowane samo dodatkowe
uwiarygodnienie własnoręczności podpisu przez postawienie odcisku pieczęci. W
rozpoznawanej sprawie Izba kierowała się wskazaniem Sądu Najwyższego cyt.: „W uchwale
składu 7 sędziów z 30 grudnia 1993 r., III CZP 146/93 (OSNCP 5/94, poz. 94) Sąd
Najwyższy uznał, że podpis wystawcy weksla musi obejmować co najmniej nazwisko, i
wskazał na to, że prawo wekslowe do ważności weksla nie wymaga, aby podpis był czytelny,
z tym zastrzeżeniem jednak, że podpis nieczytelny powinien być złożony w formie zwykle
używanej przez wystawcę” (s. 386 „Komentarz do Kodeksu cywilnego Księga pierwsza
Część ogólna” Stanisław Dmowski, Stanisław Rudnicki, wyd. LexisNexis 2008 r.).
Izba stwierdza, że w rozpoznawanej sprawie
wykonawca złożył podpis pod ofertą w
rubryce do tego przewidzianej [Podpisy osoby(osób) upoważnionej(ych) do podpisania
niniejszej oferty w imieniu Wykonawcy(ów)]. Ponadto
wykonawca zamieścił imię i nazwisko
osoby podpisującej w rubryce sąsiadującej bezpośrednio obok podpisu [Nazwisko i imię
osoby (osób) upoważnionej(ych) do podpisania niniejszej oferty w imieniu Wykonawcy(ów)].
Wreszcie na wszystkich innych dokumentach oferty
wykonawca złożył bardzo podobne
podpisy.
Jak z tego wynika
wykonawca dochował formy pisemnej oferty, gdyż złożył podpis pod
ofertą. Podpis ten można zidentyfikować na podstawie wydrukowanego imienia i nazwiska
zamieszczonego w bezpośrednim sąsiedztwie, zgodne ze wzorem
zamawiającego, a także
mimo nieczytelności zostało wykazane, że takiej formy podpisu zwykle używa wystawca,
gdyż na wielu miejscach oferty widnieje prawie taki sam podpis wykonawcy.
W związku z tym w ocenie Izby, zarzut naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp musi
zasługiwać na uwzględnienie. Z tego względu zamawiający powinien unieważnić czynności
odrzucenia oferty
odwołującego i wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powinien powtórzyć
czynność oceny ofert z uwzględnieniem oferty
odwołującego.
Izba stwierdza, że zamawiający naruszył art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w kwocie
3 600,00 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt 2
lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu dokonanie:
1) unieważnienia czynności odrzucenia oferty
odwołującego;
2) unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3) powtórzenia czynności oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Zakład Zagospodarowania Odpadów
Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach, Marszów 50a, 68-200 Żary
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
10 000 zł 00
gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczone przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący
działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i
Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215 Niechlów, tytułem kosztów
postępowania odwoławczego;
2) dokonać wpłaty kwoty
13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych
zero groszy) przez zamawiającego
Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp.
z o.o. z siedzibą w Żarach, Marszów 50a, 68-200 Żary na rzecz wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący
działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i
Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215 Niechlów stanowiącej
uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r. poz. 423, 768, 811, 915,
1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478 i 605) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Zielonej Górze.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2139/15
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach,
Marszów 50a, 68-200 Żary wszczął postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod
nazwą »
Rekultywacja składowiska odpadów komunalnych w Łęknicy«.
Zamawiający zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w BZP 07.09.2015 r. pod nrem
231878.
Postępowanie jest prowadzone na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. – Prawo zamówień publicznych (
Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r.
poz. 423, 768, 811, 915, 1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478 i 605) zwanej dalej w
skrócie Pzp lub ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający zawiadomił 29.09.2015 r. o:
1) wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia
konsorcjum ZŁOMPOL PL Sp. z o.o., Sp. Komandytowa,
ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa oraz Przedsiębiorstwo Obrotu Surowcami
Wtórnymi „ZŁOMPOL” J., N. Sp. j., ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa;
2) odrzuceniu oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-
Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215
Niechlów, gdyż oferta została podpisana nieczytelnie bez pieczątki – art. 89 ust. 1
pkt 8 Pzp.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W.
prowadzący działalność gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i
Transportowe s.c. W. W., M. S., Naratów 68, 56-215 Niechlów, zgodnie z art. 182 ust. 1
pkt 2 Pzp, wniósł 02.10.2015 r. do Prezesa KIO odwołanie na odrzucenie oferty
odwołującego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp przez jego
niesłuszne zastosowanie w sytuacji, kiedy nie wystąpiły przesłanki do odrzucenia oferty
odwołującego.
Odwołujący wnosi o uwzględnienie odwołania i:
1) nakazanie
zamawiającemu
unieważnienia
czynności
odrzucenia
oferty
odwołującego;
2) nakazanie
zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3) nakazanie
zamawiającemu powtórzenia czynności oceny ofert z uwzględnieniem
oferty
odwołującego;
4) obciążenie
zamawiającego kosztami postępowania odwoławczego.
Argumentacja
odwołującego
Na podstawie
art. 179 ust. 1 oraz art. 180 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 Pzp, działając w imieniu
odwołującego na podstawie udzielonego mi pełnomocnictwa, wnoszę odwołanie od
niezgodnej z przepisami ustawy
czynności odrzucenia oferty odwołującego.
Odwołujący posiada interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp, gdyż czynności podjęte
przez
zamawiającego w toku postępowania, a polegające na bezpodstawnym odrzuceniu
oferty
odwołującego, pozbawiły odwołującego możliwości uzyskania przedmiotowego
zamówienia i uznania oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej (oferta z najniższą ceną),
a tym samym naraziły go na poniesienie szkody przez utratę zysku na skutek nieuzyskania
zamówienia.
W kwestii merytorycznej,
odwołujący przedstawia następujące stanowisko:
Pismem z
29.09.2015 r. zamawiający poinformował odwołującego o odrzuceniu oferty
odwołującego oraz o wyborze oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia
konsorcjum ZŁOMPOL PL Sp. z o.o., Sp. Komandytowa, ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa oraz Przedsiębiorstwo Obrotu Surowcami Wtórnymi
„ZŁOMPOL” J., N. Sp. j., ul. Żyzna 11L, 42-202 Częstochowa, jako oferty
najkorzystniejszej. Uzasadniając swoją decyzję odrzucenia oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia
M. S. i W. W. prowadzący działalność
gospodarczą pn. Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W. W., M.
S., Naratów 68, 56-215 Niechlów zamawiający wskazał, że odrzuca ofertę odwołującego
na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp, jako nieważnej na podstawie odrębnych przepisów.
Zamawiający stwierdził, że w formularzu oferty złożony został nieczytelny podpis bez
pieczątki, w związku z czym
zamawiający nie wie, czy został złożony przez osobę
upoważnioną do podpisania formularza oferty. Ponadto
zamawiający zaznaczył, że odrzucił
ofertę, gdyż formularz oferty nie należy do dokumentów podlegających uzupełnieniu.
Odwołujący nie zgodził się z decyzją zamawiającego o odrzuceniu oferty
odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Odwołujący wskazał, że złożył ofertę na wymaganym formularzu i podał, zgodnie zżądaniem
zamawiającego:
1) nazwę
wykonawcy: Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe s.c. W.
W., M. S.;
2) nazwisko i imię osoby upoważnionej do podpisania oferty w imieniu
wykonawcy: W.
W.;
3) podpis osoby upoważnionej do podpisania oferty w imieniu
wykonawcy: nieczytelny
podpis W. W.;
4) pieczęć
wykonawcy o treści: Usługi Budowlano-Ziemne Melioracyjne i Transportowe
s.c. W. W., M. S. Naratów 68 56-215 Niechlów tel. kom. 606 33 44 54 REGON
932886812NJP 693-20-05-60;
5) miejscowość i datę: Naratów,
21.09.2015 r.
Z uwagi na podanie wszystkich wymaganych informacji, niezrozumiałe jest twierdzenie
zamawiającego, że „nie wie, czy podpis został złożony przez osobę upoważnioną do
podpisania formularza oferty”, skoro
odwołujący wskazał z imienia i nazwiska osobę
upoważnioną. Ponadto upoważnienie wynika z załączonego do oferty dokumentu
pełnomocnictwa.
Odnosząc się, do kwestii czytelności podpisu
odwołujący wskazał, że ustawa nie
określa żadnych szczególnych wymagań dotyczących formy pisemnej, zatem zasadnym jest
odwołanie się do zasad wynikających z przepisów prawa cywilnego (
art. 14 Pzp).
W myśl przepisu
art. 78 § 1 Kc, do zachowania pisemnej formy czynności prawnej
wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść
oświadczenia woli. Podpis ma i stanowić napisane nazwisko, niekoniecznie czytelnie, ale w
sposób charakterystyczny dla osoby podpisanej. Podpis nieczytelny stanowi więc wyraz woli
napisania nazwiska jedynie wówczas, gdy podpisujący w taki właśnie sposób pisze swoje
nazwisko, składając podpisy na dokumentach. Dlatego też podpis nieczytelny powinien być
złożony w formie zwykle używanej przez podpisującego, a więc w
formie, która jest tym
samym znana szerszemu kręgowi osób. Tak wykonany podpis, choć nie daje się
odczytać, wyraża napisane nazwisko, a zarazem pełni funkcję identyfikacyjną (uchwała
składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z
30 grudnia 1993 r., III CZP 146/93).
Pan W. W., upoważniony przez
odwołującego do złożenia oferty stosownym
pełnomocnictwem, złożył identyczne podpisy pod ofertą, jak i na dokumentach złożonych
wraz z ofertą. Nie ulega wątpliwości, że nieczytelny podpis to podpis zwyczajowo składany
przez Pana W. W. .
Ponadto nie zasługuje na aprobatę stanowisko
zamawiającego, że odwołujący nie
złożył pieczątki pod podpisem. Obowiązek umieszczenia pieczęci imiennej w celu
zachowania formy pisemnej nie wynika z przepisu
art. 78 Kc, a więc nie można mówić o
nieważności złożonej oferty (
wyrok KIO z 19 lipca 2012 r., Sygn. akt 1389/12).
Zamawiający naruszył przepis art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp, gdyż błędne przekonanie o
nieważności złożonej oferty stało się przyczyną jej odrzucenia.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 02.10.2015 r. (art.
180 ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 02.10.2015
r. (art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
05.10.2015 r. wykonawca wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia konsorcjum [1] Złompol pl Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie
[pełnomocnik] [2] POSW Złompol J. N. Sp. j. z siedzibą w Częstochowie złożył (1)
Prezesowi KIO, z kopiami dla (2)
zamawiającego i (3) odwołującego, pismo o zgłoszeniu
przystąpienia po stronie
zamawiającego do postępowania toczącego się w wyniku
wniesienia odwołania (
art. 185 ust. 2 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy –
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w
art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez
zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
W ocenie Izby, zarzut naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp – przez jego niesłuszne
zastosowanie w sytuacji, kiedy nie wystąpiły przesłanki do odrzucenia oferty
odwołującego
– zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że
zamawiający w tabelce na samym końcu załącznika nr 1 do
specyfikacji »Formularz oferty« zawarł wzór jak mają się podpisywać wykonawcy
składający oferty. poszczególne kolumny tej tabeli były zatytułowane:
1) l.p.;
2) Nazwa(y) Wykonawcy(ów);
3) Nazwisko i imię osoby (osób) upoważnionej(ych) do podpisania niniejszej oferty w
imieniu Wykonawcy(ów);
4) Podpisy osoby(osób) upoważnionej(ych) do podpisania niniejszej oferty w imieniu
Wykonawcy(ów);
5) Pieczęć(cie) Wykonawcy(ów);
6) Miejscowość i data.
Ponadto na końcach pozostałych załączników 1A, 2-6 do specyfikacji, które były
wzorami do wypełnienia przez wykonawcę i dołączenia do oferty, zamawiający zawarł prawie
identyczne tabelki.
W
rozdz. 15 ust. 2 pkt 1 specyfikacji zamawiający wskazał, że oferta musi mieć
formę pisemną, a w rozdz. 15 ust. 2 pkt 6 zamawiający wymagał parafowania
ewentualnych poprawek przez osobę podpisującą ofertę.
Zamawiający nie wymagał w całej
specyfikacji aby podpis czy parafa miały szczególną formę i były opatrzone dodatkowo
pieczęcią osoby podpisującej (zapewne takie postanowienie – gdyby
zamawiający je
wprowadził – byłoby przedmiotem odwołania). W przepisach ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. – Prawo zamówień publicznych jak i w aktach wykonawczych do tej ustawy nie ma
unormowania dotyczącego podpisu osoby sporządzającej ofertę. Z tego względu na
podstawie
art. 14 Pzp, który brzmi »Do czynności podejmowanych przez zamawiającego i
wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy ustawy z dnia
23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny [...], jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej«,
należy zastosować
art. 78 § 1 zdanie pierwsze Kc, który to przepis brzmi »Do zachowania
pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na
dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli«. W postępowaniach przetargowych
istotną rolę pełni własnoręczny podpis osoby sporządzającej dokument, tak samo jak w
całym prawie cywilnym. Podpis pod ofertą gwarantuje, że podpisana oferta, która jest
oświadczeniem woli, ma charakter ostateczny i że oferta pochodzi od osoby podpisującej lub
od osoby reprezentowanej przez podpisującego.
Zamawiający nie dowiódł, że gdziekolwiek zostało unormowane samo dodatkowe
uwiarygodnienie własnoręczności podpisu przez postawienie odcisku pieczęci. W
rozpoznawanej sprawie Izba kierowała się wskazaniem Sądu Najwyższego cyt.: „W uchwale
składu 7 sędziów z 30 grudnia 1993 r., III CZP 146/93 (OSNCP 5/94, poz. 94) Sąd
Najwyższy uznał, że podpis wystawcy weksla musi obejmować co najmniej nazwisko, i
wskazał na to, że prawo wekslowe do ważności weksla nie wymaga, aby podpis był czytelny,
z tym zastrzeżeniem jednak, że podpis nieczytelny powinien być złożony w formie zwykle
używanej przez wystawcę” (s. 386 „Komentarz do Kodeksu cywilnego Księga pierwsza
Część ogólna” Stanisław Dmowski, Stanisław Rudnicki, wyd. LexisNexis 2008 r.).
Izba stwierdza, że w rozpoznawanej sprawie
wykonawca złożył podpis pod ofertą w
rubryce do tego przewidzianej [Podpisy osoby(osób) upoważnionej(ych) do podpisania
niniejszej oferty w imieniu Wykonawcy(ów)]. Ponadto
wykonawca zamieścił imię i nazwisko
osoby podpisującej w rubryce sąsiadującej bezpośrednio obok podpisu [Nazwisko i imię
osoby (osób) upoważnionej(ych) do podpisania niniejszej oferty w imieniu Wykonawcy(ów)].
Wreszcie na wszystkich innych dokumentach oferty
wykonawca złożył bardzo podobne
podpisy.
Jak z tego wynika
wykonawca dochował formy pisemnej oferty, gdyż złożył podpis pod
ofertą. Podpis ten można zidentyfikować na podstawie wydrukowanego imienia i nazwiska
zamieszczonego w bezpośrednim sąsiedztwie, zgodne ze wzorem
zamawiającego, a także
mimo nieczytelności zostało wykazane, że takiej formy podpisu zwykle używa wystawca,
gdyż na wielu miejscach oferty widnieje prawie taki sam podpis wykonawcy.
W związku z tym w ocenie Izby, zarzut naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp musi
zasługiwać na uwzględnienie. Z tego względu zamawiający powinien unieważnić czynności
odrzucenia oferty
odwołującego i wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powinien powtórzyć
czynność oceny ofert z uwzględnieniem oferty
odwołującego.
Izba stwierdza, że zamawiający naruszył art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w kwocie
3 600,00 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt 2
lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 2398/15 z dnia 2015-11-23
- Sygn. akt KIO 2407/15 z dnia 2015-11-20
- Sygn. akt KIO 2301/15, KIO 2302/15 z dnia 2015-11-18
- Sygn. akt KIO 2363/15 z dnia 2015-11-16
