rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-05-21
rok: 2013
data dokumentu: 2013-05-21
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1092/13
KIO 1092/13
Komisja w składzie:
0: Przewodniczący – członek Krajowej Izby Odwoławczej: Barbara Bettman Protokolant: Natalia Dominiak
0: Przewodniczący – członek Krajowej Izby Odwoławczej: Barbara Bettman Protokolant: Natalia Dominiak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 maja 2013 r. przez wykonawcę: Remondis
Bydgoszcz Sp. z o.o., ul. Inwalidów 45, 85-749 Bydgoszcz w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego: Gminę Nakło nad Notecią ul. Ks. Piotra Skargi 7, 89-100 Nakło
nad Notecią,
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 maja 2013 r. przez wykonawcę: Remondis
Bydgoszcz Sp. z o.o., ul. Inwalidów 45, 85-749 Bydgoszcz w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego: Gminę Nakło nad Notecią ul. Ks. Piotra Skargi 7, 89-100 Nakło
nad Notecią,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę: Remondis Bydgoszcz Sp. z o.o.,
ul. Inwalidów 45, 85-749 Bydgoszcz,
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę
Remondis Bydgoszcz Sp. z o.o., ul. Inwalidów 45, 85-749 Bydgoszcz tytułem
wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy.
Przewodniczący: ……………..
Sygn. akt:
KIO 1092/13
U z a s a d n i e n i e:
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie w
przetargu nieograniczonego na „Świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów
komunalnych z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią od właścicieli nieruchomości w
których zamieszkują mieszkańcy w okresie od 1 lipca 2013 r. do 31 grudnia 2014 r. (Dz. Urz.
UE 2013/S 084-142497 z 30.04.2013 r.), w dniu 9 maja 2013 r. zostało złożone w formie
pisemnej odwołanie przez wykonawcę: Remondis Bydgoszcz Sp. z o.o., w kopii przekazane
zamawiającemu w terminie ustawowym, tj. 9 maja 2013 r.
Odwołanie zostało wniesione wobec treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (dalej „SIWZ") w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 ze zm.), dalej
zwanej ustawą Pzp, tj.:
1)
art. 29 ust. 2 Pzp przez bezpodstawne wskazanie w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (Opis przedmiotu zamówienia), rozdział IV pkt 5:
a)
jako jedynej instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i
pozostałości z sortowania odpadów i odpadów zielonych odebranych z terenu Miasta i
Gminy Nakło nad Notecią - Zakładu Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wawrzynkach 35, 88-400 śnin,
b)
miejsca przeładunku zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów komunalnych
zebranych selektywnie w Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie,
- a tym samym wprowadzenie ograniczeń udziału w postępowaniu, które są niezasadne i
które zmierzają do ograniczenia uczciwej konkurencji,
2)
art. 29 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust. 1 Pzp poprzez sporządzenie SIWZ w
sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, w tym m.in. poprzez zaniechanie sprecyzowania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie potwierdzenia właściwej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, która będzie pozwalała wykonawcy na właściwą realizację zamówienia,
3)
art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez przygotowanie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób niezapewniający zachowania zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, w wyniku czego dochodzi do nieuzasadnionego uprzywilejowania
jednego podmiotu gospodarczego przy realizacji zadania przetargowego,
4)
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 3 Pzp oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503).
Ponadto, zdaniem odwołującego, naruszone zostały przepisy innych ustaw i rozporządzeń
oraz przepisy opisane w uzasadnieniu odwołania:
1)
ustawy o utrzymaniu w czystości,
2)
ustawy o odpadach,
3)
ustawy o finansach publicznych,
4)
Kodeksu cywilnego,
5)
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz. U. z dnia 11 stycznia 2013 r. poz. 122).
Powołując się na naruszenie swego interesu w uzyskaniu zamówienia i możliwość
poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy,
odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1. wykreślenie zapisów w pkt. 5 Rozdziału IV specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (Opis przedmiotu zamówienia), wskazujących Zakład Odzysku Odpadów
Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o. jako jedyną instalację RIPOK, do której
mają być kierowane niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne i odpady
zielone oraz wprowadzenie zapisu zgodnego z art. 6d ust 4 pkt 1 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r.,
poz. 391 ze zm.) o treści: “Wykonawca zobowiązany jest do przekazywania
odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz
pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania
do Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych dla Regionu 5 -
Bydgoskiego, wskazanych w załączniku nr 2 do Uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku
Województwa Kujawsko -Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku",
2. wykreślenie zapisów w pkt. 5 Rozdziału IV specyfikacji istotnych warunków
zamówienia
(Opis
przedmiotu
zamówienia),
wskazujących
konieczność
przekazywania przez wykonawcę odpadów zebranych w sposób selektywny,
odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania do Stacji Przeładunkowej w
Rozwarzynie, skąd te frakcje odpadów mają być odbierane przez RIPOK w
Wawrzynkach,
3. wykreślenie w całości zapisu w § 6 ust. 11 pkt. 1 wzoru umowy, tj. załącznika nr 6 do
specyfikacji istotnych warunków zamówienia - wzór umowy i wprowadzenie zapisu o
treści: “Wykonawca zobowiązany jest do przekazywania odebranych zmieszanych
odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych, przeznaczonych do składowania do Regionalnych Instalacji
Przetwarzania Odpadów Komunalnych dla Regionu 5 - Bydgoskiego, wskazanych w
załączniku nr 2 do Uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku. Wykonawca zobowiązany jest do
przekazywania, odebranych od właścicieli nieruchomości, selektywnie zebranych
odpadów komunalnych do Instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie
obowiązującymi przepisami i zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, o której
mowa w ustawie o odpadach",
4. zmianę nazwy postępowania na: „Świadczenie usług w zakresie odbierania i
zagospodarowania odpadów komunalnych, od właścicieli nieruchomości na których
zamieszkują mieszkańcy, z terenu Miasta i Gminy
Nakło nad Notecią
w
okresie od 1 lipca 2013 r. do 31 grudnia 2014 r."
5. określenie i wpisanie do treści SIWZ jaka sytuacja finansowa, zdaniem
zamawiającego, pozwala na wykonanie niniejszego zamówienia,
6. wprowadzenie do SIWZ zapisów w sprawie dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu, zgodnie z wymaganiami art. 26 ust. 1
Pzp oraz przepisami właściwego rozporządzenia, m. in. po doprecyzowaniu sytuacji
ekonomiczno-finansowej wykonawców biorących udział w postępowaniu,
7. nakazanie zamawiającemu równego traktowania wszystkich ubiegających się o
udzielenie zamówienia w niniejszym postępowaniu, w sposób umożliwiający
zachowanie zasad uczciwej konkurencji,
8. oraz wprowadzenie odpowiednich zmian w ogłoszeniu o zamówieniu opublikowanym
w Dzienniku Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich i wydłużenie o co najmniej
14 dni terminu składania ofert.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań, odwołujący wskazywał podał, że
posiada interes we wniesieniu odwołania. Jest spółką prowadzącą działalność w zakresie
gospodarowania odpadami, w tym także na terenie Miasta i Gminy Nakło (w tym odbioru i
zagospodarowania odpadów objętych niniejszym zamówieniem) i zamierza złożyć ofertę w
ww. postępowaniu. Naruszenia ustawy Pzp, jakich dopuścił się zamawiający, polegające na
niezgodnym z prawem sformułowaniu ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ, utrudniają
złożenie prawidłowo i należycie przygotowanej oferty (w tym w zakresie jej wyceny), a w
wielu wypadkach - jak twierdził odwołujący wręcz uniemożliwiają jemu złożenie oferty.
Okoliczności te narażają odwołującego na szkodę wynikającą z nieuzyskania zamówienia.
Kwestionowane postanowienia SIWZ uniemożliwiają lub co najmniej utrudniają
odwołującemu należyte wykonanie przedmiotu zamówienia w przypadku realizacji umowy
zawartej na zasadach obecnie sformułowanych w postanowieniach wzoru umowy i SIWZ. W
świetle art. 179 ust. 1 Pzp środki ochrony prawnej przysługują wykonawcy, jeżeli ma lub miał
interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, zatem odwołujący stwierdził, że
posiada interes we wniesieniu odwołania.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia w przedmiocie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego pn. „Świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów
komunalnych z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią, w okresie od 1 lipca 2013 r. do 31
grudnia 2014 r." – jak utrzymywał odwołujący, zawiera szereg postanowień, które w sposób
nierówny traktują podmioty ubiegające się o zamówienie publiczne. Skutkuje to tym, że
prowadzone postępowanie uniemożliwia zachowanie uczciwej konkurencji i eliminuje z
przetargu innych przedsiębiorców spełniających wymagania dla realizacji zadania w zakresie
zagospodarowania odpadów komunalnych niesegregowanych (zmieszanych) i pozostałości
z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania, odpadów zielonych
oraz zbieranych selektywnie.
W uzasadnieniu wniosku o zmianę SIWZ w odniesieniu do zmieszanych odpadów
komunalnych oraz odpadów zielonych, odwołujący wyjaśniał, że zamawiający opisując
przedmiot zamówienia w pkt. 5 Rozdział IV SIWZ (Opis przedmiotu zamówienia) oraz w § 6
ust. 11 pkt. 1 - załącznika nr 6 do SIWZ - wzoru umowy wskazuje jako jedyną Regionalną
Instalację do Przetwarzania Odpadów Komunalnych („RIPOK”) Zakład Odzysku Odpadów
Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o., do której mają być przekazywane odebrane
zmieszane odpady komunalne oraz odpady zielone, a także nakazuje przekazywanie przez
wykonawcę odpadów zebranych w sposób selektywny do miejsca przeładunku zmieszanych
odpadów komunalnych, odpadów komunalnych zebranych selektywnie do Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie, skąd wszystkie frakcje odpadów mają być następnie
odbierane przez instalację regionalną USKOM śNIN Spółka z o.o. Działaniem takim –
według odwołującego – zamawiający narusza przepisy art. 6 d ust. 4. pkt 1, art. 9 e ust. 1 pkt
1 oraz art. 3 a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r. poz.
391, ze zm.) oznaczając w nieuzasadniony sposób instalację do zagospodarowania
odpadów komunalnych. Powierzenie zadań z zakresu zagospodarowania odebranych od
właścicieli nieruchomości odpadów komunalnych (np. na rzecz RIPOK) może się odbyć
wyłącznie zgodnie z regulacjami ustawy Pzp, w szczególności z uwagi na pochodzenie
środków finansowych z budżetu gminy i ze względu na sam status prawny gminy.
Opisanie przez zamawiającego w SIWZ przedmiotu zamówienia oraz warunków
udziału w postępowaniu, powinno odbywać się z uwzględnieniem art. 29 ust. 2 ustawy Pzp
stanowiącego, że określenie przedmiotu zamówienia nie może utrudniać uczciwej
konkurencji. Natomiast ustalenie warunków udziału w postępowaniu - powiązanych z
przedmiotem zamówienia - powinno wypełniać dyspozycję art. 22 Pzp, przy uwzględnieniu
art. 7 Pzp. Tym samym, w ocenie odwołującego, ustalenie tylko jednego RIPOK-u jako
spełniającego warunki postępowania - prowadzi do nieuzasadnionej eliminacji pozostałych
oferentów
spełniających
warunki
wykonywania
czynności
w
ramach
RIPOK-u,
potwierdzonego w Uchwale nr XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Każde odstąpienie od ww. zasad przez formułowanie warunków nadmiernych
(nieadekwatnych do przedmiotu zamówienia) należy uznać za działanie niedopuszczalne w
świetle obowiązujących przepisów Pzp, zwłaszcza art. 7 ust. 1 Pzp oraz art. 29 ust. 2 Pzp.
Zdaniem odwołującego, nie można uznać, że właściwe są działania, w których zamawiający
wykorzystując obowiązek dokonania opisu przedmiotu zamówienia, kształtuje postanowienia
SIWZ nie respektując obowiązku, wynikającego z powszechnie obowiązujących przepisów
prawa, jakim jest przeprowadzenie postępowania w sposób, który ma zapewnić zachowanie
uczciwej konkurencji.
Odwołujący podnosił, że art. 3 a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
precyzyjnie określa tryb budowy, utrzymania i eksploatacji regionalnych instalacji do
przetwarzania odpadów komunalnych. Gminy, w celu realizacji tych zadań obowiązane są
do:
1)
przeprowadzenia przetargu (zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych) na wybór podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub
eksploatował regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych - według wiedzy
odwołującego, taki tryb wyboru przez zamawiającego nie został przeprowadzony.
2)
dokonania wyboru podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował
regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, na zasadach określonych w
ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno - prywatnym (Dz. U. z 2009 r. nr
19, poz. 100, z 2010 r. nr 106, poz.675 oraz z 2011r. nr.232 , poz. 1378) - według wiedzy
odwołującego, taki tryb wyboru przez zamawiającego nie został przeprowadzony.
3)
dokonania wyboru podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował
regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, na zasadach określonych w
ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2009 r.
Nr 19, poz. 101, z późn. zm.) - według wiedzy odwołującego, taki tryb wyboru przez
zamawiającego nie został przeprowadzony.
W toczącym się postępowaniu o udzielenie zamówienia w ramach przetargu
nieograniczonego przedsiębiorca (w rozumieniu art. 2) ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji) pod nazwą Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych
USKOM śNIN Spółka z o.o. nie został wybrany, ani nie wygrał postępowania przetargowego
- w myśl ww. zasad wyboru podmiotu dla realizacji zadania polegającego na budowie,
utrzymaniu i eksploatacji regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych.
Wobec powyższego Gmina Nakło nad Notecią, (nie posiada umocowania prawnego w tym
zakresie) nie może wskazać w SIWZ instalacji RIPOK zarządzanej przez Zakład Odzysku
Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o. o., jako jedynego RIPOK-u właściwego
do zagospodarowania odpadów komunalnych, (co istotne wszystkich strumieni odpadów
komunalnych). Ponadto ww. przedsiębiorca wymieniony jest jako jeden z kilku
funkcjonujących podmiotów, spełniających wymogi dla regionalnej instalacji przetwarzania
odpadów komunalnych w załączniku nr 2 do Uchwały nr XXVI 435/12 Sejmiku Województwa
Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku, i jako taki nie może być preferowany
(wskazywany jako jedyna instalacja do zagospodarowania zmieszanych odpadów
komunalnych) w zapisach SIWZ. Zapis taki narusza art. 6 d. ust. 4 pkt. 1 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, z którego wynika, że w SIWZ
można jedynie zastosować zapis o przekazywaniu ww. odpadów do „regionalnych" a nie do
regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych.
Odwołujący podsumował, że wskutek powyższego zamawiający nie wykonuje
obowiązku równego traktowania wykonawców, a tym samym narusza obowiązek
przestrzegania uczciwej konkurencji wyrażony w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp i art. 29 ust. 2 tej
ustawy. Zapisy SIWZ są więc sprzeczne z przepisami Prawa zamówień publicznych i
powinny zostać uchylone.
Przestrzeganie zasady równego traktowania wszystkich wykonawców spełniających
warunki zamówienia publicznego, jak przekonywał odwołujący, wymaga zatem dokonania
zmian w zapisach SIWZ dopuszczających do przetwarzania niesegregowanych odpadów
komunalnych wszystkich przedsiębiorców działających w Regionie 5 - Bydgoskim, zgodnie z
załącznikiem nr 2 do Uchwały w XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r.
W uzasadnieniu wniosku o zmianę SIWZ w odniesieniu do nakazu dostarczania
wszystkich odpadów komunalnych do wskazanego Punktu Przeładunkowego, odwołujący
podnosił, że poprzez skonstruowanie zapisów SIWZ w powyższy sposób naruszone zostały
również zapisy art. 9e ust.1 pkt. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem - podmiot odbierający
odpady komunalne jest obowiązany do przekazywania odebranych od właścicieli
nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z
sortowania odpadów komunalnych. Jednocześnie, w myśl ust. 2 powołanej wyżej normy
prawnej, zakazuje się mieszania selektywnie zebranych odpadów komunalnych ze
zmieszanymi odpadami komunalnymi odbieranymi od właścicieli nieruchomości. Już tylko z
tych względów, jak przekonywał odwołujący – nakaz zawarty w specyfikacji, o dostarczaniu
odpadów do Punktu Przeładunkowego, jest sprzeczny z prawem. Na marginesie dodał, że
istnieje obawa, że w Punkcie Przeładunkowym może dojść do zmieszania odpadów
selektywnie zebranych ze zmieszanymi, na co nie będzie miał żadnego wpływu wykonawca.
Pomijając powyższe, jak utrzymywał odwołujący, w przypadku nie przekazania
zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych do instalacji regionalnej (przez
odbierającego te frakcje odpadów), podmiot ten naraża się na poważne konsekwencje
natury finansowo - prawnej. W myśl art. 9x ust. 1 pkt. 3) ustawy o utrzymaniu czystości,
przedsiębiorca odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, (zmieszanych
odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania
odpadów komunalnych), który nie przekazuje odebranych od właścicieli nieruchomości
odpadów - podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 2.000 zł za pierwszy
ujawniony przypadek. Zgodnie zaś z art. 9j. ust. 2 pkt. 4 ustawy o utrzymaniu czystości,
przedsiębiorca, który po raz drugi przekazuje zmieszane odpady komunalne, odpady zielone
lub pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do
instalacji innych niż regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych podlega
obligatoryjnemu wykreśleniu z rejestru podmiotów odbierających odpady komunalne.
Gdyby, zatem przedmiotowy obowiązek, w zakresie dostarczania odpadów do punktu
przeładunkowego, się ostał, oznaczałby według odwołującego, iż:
1.
zamawiający, który jest jednocześnie organem rejestrowym, byłby zobligowany
ustawą do wykreślenia wybranego w przetargu przedsiębiorcy z rejestru podmiotów
odbierających odpady komunalne,
2.
przedsiębiorca ten straciłby prawo do odbierania odpadów komunalnych z terenu
gminy (nie mógłby świadczyć usług objętych przedmiotowym zamówieniem publicznym),
3.
w konsekwencji zamawiający musiałby rozwiązać umowę zawartą w wyniku
przeprowadzonego niniejszego przetargu, a sam przetarg okazałby się w praktyce (po
bardzo krótkim czasie) bezprzedmiotowy.
W efekcie, przy zachowaniu kontestowanego zapisu, każdy wyłoniony w
przedmiotowym przetargu przedsiębiorca utraciłby uprawnienia do świadczenia usług
odbioru odpadów komunalnych z winy zamawiającego – ze względu na wymagania w SIWZ,
a sam zamawiający musiałaby cofnąć przedsiębiorcy uprawnienia i wreszcie ten sam
zamawiający musiałby rozpisać nowy przetarg - jak przestrzegał odwołujący.
W odniesieniu do zarzutów dotyczących odpadów zbieranych selektywnie,
odwołujący podnosił, że poprzez skonstruowanie zapisów SIWZ w powyższy sposób
naruszone zostały również zapisy art. 9e ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zgodnie, bowiem z powołanym przepisem
podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany do (...)
przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości selektywnie zebranych odpadów
komunalnych do instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie z hierarchią
postępowania z odpadami, o której mowa w ustawie o odpadach. Wobec tego gmina nie ma
uprawnienia do wskazywania w SIWZ miejsca dostarczenia odpadów selektywnie zebranych
do przetworzenia, a tym bardziej do wskazywania w SIWZ, iż odpady zebrane selektywnie,
po przekazaniu ich do Punktu Przeładunkowego, zostaną odebrane przez Zakład Odzysku
Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o. W przypadku odpadów odebranych
selektywnie prymat mają zasady zagospodarowania odpadów wskazane w ustawie z dnia 14
grudnia 2012 r. o odpadach (tj. przede wszystkim hierarchia postępowania z odpadami). W
świetle wyżej przestawionej argumentacji Gmina Nakło nad Notecią powinna przeprowadzić
przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych.
Zarzut naruszenia zasad uczciwej konkurencji, odwołujący uzasadniał następująco.
Obowiązek organizowania przetargów na odbiór odpadów komunalnych obowiązuje
dopiero od 1 stycznia 2012 r. Jednakże analogiczny charakter ma kwestia polegająca na
dopuszczalności nakładania przez gminę na przedsiębiorcę ubiegającego się o zezwolenie
na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (wydawanego w trybie art. 7
ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach obowiązującego przed 1
stycznia 2012 r.) wymogu, aby udokumentował on, że odpady będą odbierane przez
określonych
przedsiębiorców,
prowadzących
działalność
w
zakresie
odzysku
i
unieszkodliwiania odpadów.
Skutkiem przeprowadzania postępowania według zasad określonych w SIWZ byłoby
ograniczenie konkurencji na rynku usług organizowania zagospodarowania (przetwarzania)
odpadów komunalnych na terenie Miasta i Gminy. Docelowo, możliwym skutkiem takiej
sytuacji będzie pogorszenie się jakości i standardu usług, a także podwyższenie ich ceny.
Przekazywanie, bowiem zmieszanych odpadów komunalnych tylko do jednej RIPOK może
doprowadzić do wzrostu cen ich zagospodarowania (przetwarzania), a konsekwencji wzrost
opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, którą zmuszeni będą ponosić
konsumenci (wszyscy właściciele nieruchomości).
Zarzut naruszenia przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240 ze zmianami), odwołujący uzasadniał
następująco.
Biorąc powyższe pod uwagę, odwołujący podnosił, że zamawiający był uprawniony i
zobowiązany do tego, aby ogłosić przetarg na odbieranie odpadów komunalnych, przy czym
wskazanie instalacji właściwej do zagospodarowania tej frakcji odpadów, winno zostać
poprzedzone przeprowadzeniem postępowania konkurencyjnego w tym zakresie. Czynność
ta została przez zamawiającego pominięta. W tym kontekście, powierzenie usługi
zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych dla Zakładu Odzysku Odpadów
Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o. o (a w konsekwencji wypłata na rzecz tego
podmiotu środków finansowych z budżetu Miasta i Gminy), bez przeprowadzenia
postępowania np. przetargowego, stanowi podjęcie przez Miasto zobowiązania z
naruszeniem przepisów dotyczących zaciągania zobowiązań przez jednostkę sektora
finansów publicznych. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych wydatki jednostek sektora
finansów publicznych powinny być dokonane w sposób celowy, oszczędny i z zachowaniem
zasady uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów. Wskazanie konkretnej instalacji
docelowej w SIWZ stanowi istotne naruszenie tych fundamentalnych zasad wydatkowania
środków publicznych. Takie zaś działanie jest szkodliwe nie tylko dla zamawiającego, ale
może stanowić podstawę stwierdzenia naruszenia dyscypliny finansów publicznych przez
zamawiającego. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240 ze zmianami), finanse publiczne obejmują procesy
związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, w
szczególności m. in. wydatkowanie środków publicznych. W myśl art. 5 ust. 1 pkt. 1 tej
ustawy, środkami publicznymi są także daniny publiczne, definiowane w ust. 2 pkt. 1) tego
artykułu, jako m. in. podatki, składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i
jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, a także inne świadczenia pieniężne, których
obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych
funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odrębnych
ustaw. Zgodnie zaś z art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości, koszt (...) zbierania,
odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest pokrywany z pobranych przez gminę
(od właścicieli nieruchomości) opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W myśl ust.
1 art. 6r powołanej wyżej ustawy opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi
dochód gminy (jest zatem częścią budżetu gminy). Z uwagi na powyższe odwołujący uznał,
że powierzenie zadań z zakresu zagospodarowania odebranych od właścicieli
nieruchomości odpadów komunalnych (np. na rzecz RIPOK) może się odbyć wyłącznie
zgodnie z regulacjami ustawy Pzp oraz ustawy o finansach publicznych.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 9 maja 2013 r., zamieszczone na stronie
internetowej w dniu 10 maja 2013 r. do postępowania odwoławczego w terminie ustawowym
określonym w art. 185 ust 2 ustawy Pzp nie przystąpił żaden wykonawca.
Pismem złożonym dnia 21 maja 2013 r. zamawiający udzielił odpowiedzi na
odwołanie, w której wnosił o oddalenie odwołania i dopuszczenie i przeprowadzenie
wnioskowanych dowodów.
Zamawiający jednocześnie na rozprawie wyjaśnił, że przedmiotem zamówienia było,
jak stanowi ust. 5 rozdziału IV SIWZ, że wykonawcy wszystkie odebrane z terenu tej Gminy
odpady komunalne będą przekazywać do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie.
Zamawiający poinformował w SIWZ wykonawców, iż dostarczone odpady do Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie w części zmieszanej, zielonej i pozostałości po sortowaniu
będą obierane przez RIPOK w Wawrzynkach.
W związku w tym, że odwołujący podnosił, iż skoro zamawiający wskazał, że
przetwarzanie odpadów będzie się odbywało w RIPOK w Wawrzynkach, dlatego powinien
przeprowadzić przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów. Z drugiej strony do
protokołu podał, że zamawiający nie wskazał, co się dzieje z odpadami selektywnie
zbieranymi, co budzi obawy odwołującego, i co powoduje, że przez taki opis przedmiotu
zamówienia następuje ograniczenie udziału w postępowaniu, i taki opis zmierza do
ograniczenia uczciwej konkurencji. Zamawiający wyjaśniał, że odbiór, o którym mowa w
SIWZ, polega na zebraniu odpadów komunalnych z terenu nieruchomości zamieszkałych w
gminie Nakło nad Notecią i przewiezienia ich do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie.
Zamawiający podnosił, iż uchwała XXVI/434/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r. w sprawie uchwalenia planu gospodarki odpadami
komunalnymi podaje, że dla prowadzenia racjonalnych rozwiązań w gospodarce odpadami
komunalnymi mogą być budowane stacje przeładunkowe, których lokalizacja wynikać będzie
z potrzeb logistycznych i organizacyjnych. Stacje te, obok urządzeń do przeładunku
odpadów, mogą być również wyposażone w inne elementy gospodarowania odpadami, tj.
urządzenia do oczyszczania zebranych selektywnie odpadów, magazyny na surowce,
odpady niebezpieczne itp. Stacja Przeładunkowa w Rozwarzynie jest spółką gminną.
W związku z tym, że wszyscy wykonawcy, którzy będą się ubiegać o zamówienie,
mają przypisane te same obowiązki, tzn. odbieranie odpadów z oznaczonego terenu i ich
transportowanie i przekazywanie do wymienionej Stacji Przeładunkowej, to zamawiający nie
dostrzega ograniczenia konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Zamawiający nie zgodził się ze stwierdzeniem odwołującego, że skoro wymieniona
Stacja Przeładunkowa stanowi element zagospodarowania odpadów przez gminę zgodnie z
uchwałą sejmiku, to odstawienie tam odpadów przez wykonawcę mogłoby by być nielegalne
i narażać wykonawcą na jakiekolwiek sankcje, kary porządkowe, czy wykreślenie z rejestru
przedsiębiorców, prowadzących działalność odbierania odpadów.
Jeżeli chodzi o odpady zbierane selektywnie, to zamawiający podał, iż w wymienionej
Stacji Przeładunkowej, będzie się znajdował Punk Selektywnej Zbiórki Odpadów
Komunalnych dla Gminy Nakło, która PSZOK ma zlokalizowany właśnie na terenie tej stacji.
Przepisy odrębne nakładają na gminę obowiązek organizowania PSZOK’ów. W odniesieniu
do odpadów zbieranych selektywnie będzie zachowana hierarchia postępowania, oznaczona
w art. 7 ustawy o odpadach z 2001 r. W pierwszej kolejności posiadacz będzie je
segregował, odzyskiwał, doczyszczał, a pozostałości, nienadające się przekazywał do
instalacji RIPOK. Pozostałe frakcje odpadów, o których mowa pkt 5 rozdziału 4 SIWZ, będzie
odbierać RIPOK z Wawrzynka do dalszego zagospodarowania. Zamawiający stwierdził, że
ma ustawowe obowiązki gospodarowania odpadami zebranymi od mieszkańców, w związku
z czym, w ramach własnej kompetencji stara się, aby zapewnić odpowiedni, ustawowo
narzucany poziom odzysku odpadów, dlatego też poddaje je selekcji w wymienionej Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie.
Zamawiający wyjaśniał dalej, że w celu realizacji zadań, związanych z
przetwarzaniem odpadów w trybie określonym w art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości, na
podstawie przepisów o koncesji na roboty budowlane i usługi, został wybrany podmiot, który
zrealizował inwestycje RIPOK w Wawrzynkach, w formule partnerstwa publiczno –
prywatnego z podziałem przychodów z eksploatacji tegoż RIPOK. Warunkiem umowy z
podmiotem prywatnym, który wyłożył pieniądze, a gmina grunt, było, że strumień odpadów z
terenu gmin, które zawarły porozumienie międzygminne, będzie kierowany do wymienionej
instalacji USKOM śNIN. Również ta instalacja jest wymieniona w załączniku 2 do uchwały z
dnia 24 września 2012 r. Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Zamawiający ponadto podnosił, że art. 19 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie
ustawy o utrzymaniu czystości w gminach, przewiduje zwolnienie ze stosowania przepisów
art. 3a dla instalacji wskazanej w wojewódzkim planie gospodarki odpadami, dla której, przed
dniem wejścia w życie ustawy, wydano m.in. decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, a
taki charakter ma instalacja RIPOK w Wawrzynkach, dla której przedmiotową decyzję
wydano dnia 15 września 2010 r. Zamawiający powołuje się na celowość takiej interpretacji,
że skoro zostały wydatkowane środki jednostek samorządu terytorialnego, zaciągnięte
zobowiązanie do kierowania strumienia odpadów do tejże instalacji, to są podstawy do tego,
aby było ono kontynuowane. Ze wszystkich tych dokumentów, przedłożonych przez
zamawiającego, wynika podjęte uprzednio zobowiązanie, wobec podmiotu prywatnego i
obustronnie podpisane przez partnerów, jak i udziałowców porozumienia międzygminnego,
że strumień odpadów z terenów tych gmin będzie skierowany do danej instalacji, która
będzie je eksploatować, przetwarzać, nawet jeżeli nie doszłoby do realizowania instalacji
RIPOK na zasadach wskazanych w ustawie art. 3a ust.1, to z kolei ust. 2 upoważnia gminę
do przetwarzania odpadów, w ramach samodzielnego realizowania takiej instalacji.
Zamawiający stwierdził, że jeżeli ustawa daje mu możliwość dwojakiego rodzaju
przetargu na odbieranie lub na odbieranie i przetwarzanie odpadów, to miał prawo
skorzystać z wybranej przez siebie opcji.
Zamawiający potwierdził, że gdyby miał ogłaszać przetarg na odbiór i
zagospodarowanie odpadów, to przedstawiłby wykonawcom, ubiegającym się o zamówienie,
warunki odnośnie odbierania odpadów - zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z
dnia 25 stycznia 2013 r. w sprawie odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, jak i warunki dotyczące spełnienia wymagań określonych w ustawie o
odpadach - odnośnie dysponowania odpowiednią instalacją do ich odbierania gwarantującą
otrzymywanie poziomów odzysku takich, jakie przepisy nakładają na każdą gminę.
Zamawiający wyraził pogląd, że dyspozycja art. 9l ust. 1 ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach, iż prowadzący regionalną instalację RIPOK ma obowiązek
zawarcia umów ze wszystkimi podmiotami odbierającymi odpady od właścicieli
nieruchomości - nie odnosi się do nieruchomości mieszkalnych, ale innych nieruchomości,
nawet niezamieszkałych, gdzie też mogą i powstają odpady takie same, jak komunalne, o
charakterze komunalnym. W przypadku odpadów zagospodarowywanych przez gminę, tzn.
z nieruchomości mieszkalnych, będzie to zlecane przez gminę odrębnie. Art. 9l nie dotyczy
zamawiającego - gospodarki odpadami z nieruchomości mieszkalnych, gdyż w tym zakresie
są odrębne regulacje. Ustawodawca przyjął zakres minimalny gospodarowania odpadami,
nawet z niezamieszkałych nieruchomości. Muszą być odbierane przez podmioty mające wpis
do rejestru działalności regulowanej, które dalej zawierają umowy z regionalnymi instalacjami
RIPOK o przetwarzanie takich odpadów.
Zamawiający odnosząc się do zarzutu drugiego odwołującego, niedokładnego opisu
przedmiotu zamówienia w zakresie udziału w postępowaniu, stwierdził, że weryfikację
spełnienia warunku sytuacji finansowej będzie przeprowadzał na podstawie oświadczenia
własnego wykonawcy - art. 22 ust. 1 pkt 4, natomiast weryfikacja sytuacji ekonomicznej
nastąpi w oparciu o wymagane ubezpieczenie w zakresie OC i wymaganą polisę OC lub inny
dokument to poświadczający.
Zamawiający powołał się na przepisy nowego rozporządzenia w sprawie rodzaju
dokumentów, które mogą być wymagane od wykonawcy z dnia 19 lutego 2013 r., że sposób
udokumentowania spełnienia warunków - sytuacja ekonomiczno-finansowa wykonawcy,
pozwalająca na ubieganie się o to zamówienie jest zgodny z § 1 ust. 1 pkt 11 tegoż
rozporządzenia. Polisa nie służy wykazaniu spełniania warunku, lecz wykazaniu, że
wykonawca posiada opłacona polisę OC. Nie służy zabezpieczeniu realizacji zamówienia, a
ma wykazać, że wykonawca jest ubezpieczony.
Izba nie stwierdziła podstaw skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art.
189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, protokołu postępowania, dowodów wnioskowanych przez
zamawiającego, tj. z dokumentów: w sprawie utworzenia Związku Międzygminnego pn.
Związek Gmin Region Pałuki, Porozumienia Międzygminnego zawartego między Gminą śnin
a innymi Gminami w tym Gminą Nakło Nad Notecią w sprawie powierzenia Gminie śnin
przygotowania i wykonania zadania pn. Budowa RIPOK Pałuki w miejscowości Wawrzynki,
porozumienia w sprawie przyjmowania odpadów na składowisko odpadów komunalnych w
Wawrzynkach Gmina śnin, decyzji administracyjnej o środowiskowych uwarunkowaniach
budowy Zakładu Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM Sp. z o.o. na wskazanej działce
położonej w Wawrzynkach, Gmina śnin, aktu notarialnego z dnia 2 stycznia 2012 r.
utworzenia Zakładu Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Sp. z o.o. dla
prowadzenia działalności celem realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego - budowy
zakładu odzysku odpadów komunalnych w miejscowości Wawrzynki, budowy instalacji
umożliwiającej przetwarzanie odpadów sektora komunalnego (…). Powierzenie budowy
przedmiotowego zakładu nastąpiło w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane - jak
wynika z ogłoszenia o koncesji z dnia 17 maja 2011 r.
Ponadto, Izba rozważyła stanowiska stron - przedstawione w złożonych pismach oraz
do protokołu rozprawy.
Rozpatrując sprawę w granicach zarzutów odwołania, jak stanowi art. 192 ust. 7
ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje.
Rozdział IV Opis przedmiotu zamówienia.
W skład zamówienia wchodzi:
1. odbierania odpadów komunalnych z nieruchomości mieszkalnych z terenu Gminy
Nakło Nad Notecią,
2. transport odebranych odpadów komunalnych do wskazanego w SIWZ miejsca
gromadzenia odpadów.
W pkt. 5 Rozdział IV SIWZ (Opis przedmiotu zamówienia) oraz w § 6 ust. 11 pkt 1 -
załącznika nr 5 do formularza oferty - wzoru umowy mówi, że wykonawca wszystkie
odebrane z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią odpady komunalne (zmieszane odpady
komunalne oraz selektywnie zbierane) do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie, skąd
zmieszane odpady komunalne, odpady zielone, i pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych przeznaczonych do składowania odbierane będą przez Regionalną Instalację
Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Wawrzynkach (USKOM śNIN Spółka z o.o.).
Rozdział VI SIWZ. Opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełnienia tych warunków. O udzielenie zamówienia publicznego mogą ubiegać się
wykonawcy, którzy spełniają warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, dotyczące,
między innymi:
pkt 1.1) Wykonawcy ubiegający się o zamówienie winni posiadać:
1) wpis do rejestru działalności regulowanej na prowadzenie działalności na terenie Gminy
Nakło Nad Notecią w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości;
2) zezwolenie na transport odpadów wydane przez właściwy organ.
Punkt 5. Dotyczący sytuacji ekonomicznej i finansowej.
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy są ubezpieczeni od OC w
zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Ocena spełnienia
warunku zostanie dokonana na podstawie opłaconej polisy, a w przypadku jej braku innego
dokumentu potwierdzającego, ze wykonawca jest ubezpieczony od OC w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia – na zasadzie spełnia / nie
spełnia.
Rozdział VII SIWZ pkt 1.6) w ramach wykazania sytuacji ekonomiczno-finansowej -
wykonawca zobowiązany jest przedłożyć dokument opłaconej polisy, potwierdzający że
wykonawca jest ubezpieczony od OC w zakresie prowadzonej działalności związanej z
przedmiotem zamówienia.
Okoliczność bezsporną stanowiło, że w załączniku nr 2 do uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku
Województwa Kujawsko - Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku dla Regionu 5 -
Bydgoskiego wskazane zostały 4 podmioty, w tym odwołujący oraz USKOM śNIN Sp. z o.o.
w Wawrzynkach, prowadzące funkcjonujące regionalne instalacje do przetwarzania odpadów
komunalnych (RIPOK).
Termin składania ofert został wyznaczony do 7.06.2013 r.
Izba zważyła, co następuje.
Odwołujący wykazał legitymację do korzystania ze środków ochrony prawnej w
rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, skoro dowodził, że kwestionowane przez niego
postanowienia SIWZ naruszają wskazane przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych i
innych przepisów, a interes odwołującego może doznać uszczerbku, albowiem pomimo
posiadania wiedzy i doświadczenia w wykonywaniu usług stanowiących przedmiot
zamówienia, mógłby zostać pozbawiony możliwości udziału w postępowaniu, i tym samym
możliwości realnego uzyskania zamówienia, a w konsekwencji mógłby ponieść określoną
szkodę z tym związaną.
Z uwagi na wszczęcie przedmiotowego postępowania w dacie 30 kwietnia 2013 r. do
postępowania o udzielenie przedmiotowego zamówienia zastosowanie znajdują przepisy
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113,
poz. 759 ze zm.), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 12 października 2012 r. o zmianie
ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub
usługi (Dz. U. poz. 1271), która weszła w życie z dniem 20 lutego 2013 r. oraz
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane. (Dz. U. poz. 231).
W odniesieniu do zarzutu narzucenia w SIWZ jednego miejsca zagospodarowania
odpadów komunalnych, odebranych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, Izba
uwzględniła, że przedmiotem zamówienia jest odbiór odpadów komunalnych w rozumieniu
art. 6d ust. 1 w związku ust. 4 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i
czystości w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.), tj. dotyczący odbierania
zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych, odpadów zbieranych w sposób
selektywny (ich pozostałości), docelowo przeznaczonych do składowania w RIPOK.
Zgodnie z art. 6d ust. 1 tej ustawy: wójt, burmistrz, prezydent miasta jest obowiązany
zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
(zamieszkałych), albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
Zakres zlecanej usługi – zamówienia publicznego określa zamawiający i jest to jego
suwerenne prawo. Przedmiot zamawianej usługi każdorazowo wynika z potrzeb
zamawiającego. Ustawa Pzp w art. 32 ust. 2 ustawy Pzp zakazuje jedynie w celu uniknięcia
stosowania przepisów ustawy dzielić jednorodnego zamówienia na części lub zaniżać jego
wartości. Odwołujący nawet nie podnosił zarzutu, że usługa winna być kompleksowa, a jej
rozdzielenie na odbiór odpadów i ich transport do wyznaczonego punktu, bez dalszego
zagospodarowania i przetwarzania ma charakter sztuczny i nie jest uzasadnione specyfiką
zamówienia.
Odwołujący domagał się, aby przedmiotowe zamówienie obejmowało zarówno
odbieranie odpadów jak i ich przetwarzanie. Takie żądania Izba uznała za nieuprawnione.
Jak wynika z wyraźnej treści wyżej przytaczanego przepisu – decyzją zamawiającego
pozostaje czy zorganizuje on przetarg na sam odbiór odpadów i ich transport do
wyznaczonego miejsca, czy też będzie to usługa kompleksowa z przetwarzaniem odpadów.
Przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz. U. z dnia 11 stycznia 2013 r. poz. 122) określają warunki, jakie winien
spełniać podmiot w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
mieszkalnych.
Ustawa o odpadach określa odrębne warunki i wymagane zezwolenia dla podmiotów
zajmujących się eksploatacją RIPOK do przetwarzania odpadów, prowadzących instalacje
dla przetwarzania odpadów.
Okolicznością bezsporną pozostaje, że odwołujący posiada i prowadzi instalację
przetwarzania odpadów na terenie Regionu 5 zlokalizowaną w Bydgoszczy, ujętą w
załączniku nr 2 do uchwały XXVI/435/12 z dnia 24 września 2012 r. Sejmiku Województwa
Kujawsko - Pomorskiego. Zrozumiałe jest więc, że z punktu widzenia własnych interesów,
odwołujący chciałby połączenia obydwu usług.
Zdaniem Izby, większą konkurencyjność w postępowaniu gwarantuje właśnie ich
rozdzielne świadczenie, gdyż znaczniejsza liczba podmiotów może wykonywać odbieranie
odpadów i ich transport, niż świadczyć kompleksową usługę wraz z przetwarzaniem
odpadów. Wówczas to, przetarg praktycznie musiałby się ograniczyć do 4 przedsiębiorców,
wymienionych w powołanej uchwale Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, którzy
eksploatują instalacje do przetwarzania odpadów, gdyż zamawiający potwierdził, że przy
ogłoszeniu kompleksowego zamówienia na odbiór i przetwarzanie odpadów, żądałby
wykazania się przez podmioty ubiegające się o tego rodzaju zamówienie - eksploatowaniem
instalacji do przetwarzania odpadów.
W postępowaniach o zamówienie publiczne, obejmujących wyłącznie usługę odbioru
odpadów komunalnych i ich dostarczenia (transport) do wyznaczonych miejsc odbioru, jak to
ma miejsce w rozpatrywanym stanie faktycznym, to zamawiający wskazują konkretne
miejsce wywozu odpadów. Wykonawca wszystkie zmieszane odpady komunalne i odpady
zielone zebrane z terenu Gminy Nakło nad Notecią transportować będzie do Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie. Tak samo ma postępować z odpadami zbieranymi
selektywnie, gdyż wyznaczony Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów dla tej Gminy
znajduje się również na terenie Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie. Dalsze ich
transportowanie do docelowego zagospodarowania w regionalnej instalacji do przetwarzania
odpadów komunalnych w Wawrzynkach, nie jest przewidziane w umowie z wykonawcą
przedmiotowego zamówienia. Podanie w SIWZ, iż przetwarzanie odpadów będzie się
odbywać w RIPOK w Wawrzynkach ma dla niniejszego postępowania charakter wyłącznie
informacyjny.
Odmiennie mogłaby wyglądać sytuacja w przypadku, gdyby przedmiotem zamówienia
był nie tylko odbiór, ale także zagospodarowanie odpadów. Wówczas to przetarg mógłby
obejmować wybór odpowiedniej, wskazanej w uchwale sejmiku danego województwa,
regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, do której byłby
transportowane zebrane odpady komunalne, czy pozostałości odpadów selektywnie
zbieranych od mieszkańców, za gospodarowanie którymi odpowiada gmina.
Przepis art. 9l. ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprawdzie
stanowi, że prowadzący regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych jest
zobowiązany zawrzeć umowę na zagospodarowanie zmieszanych odpadów komunalnych,
odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych ze wszystkimi
podmiotami odbierającymi odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, którzy wykonują
swoją działalność w ramach regionu gospodarki odpadami komunalnymi, z tym
zastrzeżeniem, że przepis ten dotyczy - jak utrzymywał zamawiający - przetwarzania
odpadów przekazywanych przez odbiorcę odpadów komunalnych, ale nie pochodzących od
właścicieli nieruchomości zamieszkałych, który to pogląd Izba podziela.
Dyspozycja art. 9l ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - nie
odnosi się do nieruchomości zamieszkałych, ale innych nieruchomości, gdzie też mogą
powstawać odpady takie same, jak komunalne, czyli o charakterze komunalnym. W
przypadku
zagospodarowywania
odpadów
przez
gminę,
tzn.
z
nieruchomości
zamieszkałych, proces ten podlega procedurze odrębnego zlecenia przez gminę. Art. 9l
powołanej ustawy, nie dotyczy zamawiającego - gospodarki odpadami z nieruchomości
zamieszkałych, gdyż w tym zakresie obowiązują odrębne regulacje. Ustawodawca przyjął
zakres minimalny gospodarowania odpadami, nawet z niezamieszkałych nieruchomości.
Muszą być odbierane przez podmioty mające wpis do rejestru działalności regulowanej,
które dalej zawierają umowy z regionalnymi instalacjami RIPOK o przetwarzanie takich
odpadów.
W odniesieniu do gospodarowania przez gminę odpadami komunalnymi, albo może
ona ogłosić przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów, albo przetarg na
samo odbieranie odpadów - gdy z uwagi na odrębne uregulowania – jest władna i
uprawniona zagospodarować ten strumień odpadów w konkretnej instalacji do przetwarzania
odpadów.
Wprawdzie generalnie, ustawa Prawo zamówień publicznych nakazuje w art. 3
stosowanie przez jednostki sektora finansów publicznych przepisów tej ustawy do
zamawiania dostaw, robót budowlanych i usług, jednakże z licznymi wyjątkami
ustanowionymi w art. 4 ustawy Pzp i wynikającymi z wyłączeń stosowania ustawy Pzp,
ustalonych w przepisach odrębnych.
Odwołujący zarzucał, że zamawiający nie może zlecić w trybie bez przetargu o
zamówienie publiczne usługi przetwarzania odpadów przez RIPOK w Wawrzynkach,
USKOM śNIN, gdyż nie zostały spełnione warunki określone w art. 3a ust. 1 ustawy o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zarzut ten nie znalazł żadnego potwierdzenia.
Zamawiający wykazał przedłożonymi dowodami, że Gmina Nakło nad Notecią w ramach
Związku Międzygminnego zrealizowała zadanie polegające na zapewnieniu budowy,
utrzymania i eksploatacji RIPOK w Wawrzynkach na zasadach określonych w ustawie z dnia
9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane i usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101 ze zm.),
zatem spełniła ustawowy obowiązek powierzania realizacji zamówienia, między innymi na
eksploatację, (a co za tym idzie - na przetwarzanie odpadów komunalnych) w trybie
oznaczonym w art. 3a ust. 1 powołanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
W załączniku nr 2 do uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego Instalacja w Wawrzynkach Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM
śNIN Spółka z o.o. została wymieniona, jako jedna z instalacji Regionu 5 gospodarki
odpadami w powołanej uchwale z dnia 24 września 2012 Sejmiku w sprawie wykonania
„Planu gospodarki odpadami dla województwa Kujawsko - Pomorskiego”.
Izba podzieliła pogląd zamawiającego, że nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia
niniejszej sprawy kwestia wyboru podmiotu prowadzącego RIPOK. Jak stanowi art. 3a ust. 3
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, jedynie do przetargów, o których
mowa w ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie stosuje się
ustawę Pzp. Ograniczenie nie wyklucza pozaprzetargowych form wyłonienia podmiotu
prowadzącego RIPOK. Co więcej, taką możliwość wprost przewidziała ustawa o zmianie
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw z dnia 1
lipca 2011 r. (Dz. U. Nr 152, poz. 897). Na mocy art. 19 tej ustawy - w przypadku instalacji
wskazanej w wojewódzkim planie gospodarki odpadami jako zakład zagospodarowania
odpadów, dla której przed dniem wejścia w życie ustawy wydano decyzję o środowiskowych
uwarunkowaniach lub decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, lub której
budowa lub eksploatacja rozpoczęła się przed dniem wejścia w życie ustawy, przepisów art.
3a ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.
Taki też charakter - ma instalacja prowadzona przez spółkę z o.o. USKOM śNIN w
Wawrzynkach, która uzyskała uprzednio decyzję z dnia 15 września 2010 r. w sprawie
ustalenia środowiskowych uwarunkowań na realizacją przedsięwzięcia polegającego na
budowie RIPOK W miejscowości Wawrzynki gmina śnin i zrealizowała budowę Zakładu
Przekształcania Odpadów Komunalnych, będącego zakładem zagospodarowania odpadów
w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, uprawniającego do pobierania pożytków z
eksploatacji obiektu przetwarzania odpadów, stosownie do poczynionych przez taki podmiot
nakładów.
Izba uwzględniła argumentację zamawiającego, co do celowość takiej interpretacji, że
skoro zostały wydatkowane środki jednostek samorządu terytorialnego, zaciągnięte
zobowiązanie do kierowania strumienia odpadów do tejże instalacji, to są podstawy do tego,
aby było ono kontynuowane. Ze wszystkich dokumentów, przedłożonych przez
zamawiającego, wynika podjęte uprzednio zobowiązanie wobec podmiotu prywatnego i
obustronnie podpisane przez partnerów, jak i udziałowców porozumienia międzygminnego,
że strumień odpadów z terenów tych gmin będzie skierowany do danej instalacji, która
będzie je eksploatować, czyli przetwarzać w granicach posiadanych zdolności technicznych.
Mając na uwadze powyższe, za dopuszczalne Izba uznała, wskazanie przez
zamawiającego jedynie na obowiązek transportowania przez wykonawcą przedmiotowego
zamówienia odpadów do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie, w ramach dalszego ich
zagospodarowania w Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w
Wawrzynkach Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o.
Nie można było uznać za trafną argumentacji odwołującego, że przepis art. 9e
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach pozwala jedynie na bezpośrednie
przekazywanie odebranych odpadów do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów
komunalnych. Należało uwzględnić, że uchwała XXVI/434/12 Sejmiku Województwa
Kujawsko -Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r. w sprawie uchwalenia planu gospodarki
odpadami komunalnymi podaje, iż dla prowadzenia racjonalnych rozwiązań w gospodarce
odpadami komunalnymi mogą być budowane stacje przeładunkowe, których lokalizacja
wynikać będzie z potrzeb logistycznych i organizacyjnych. Stacje te, obok urządzeń do
przeładunku odpadów, mogą być również wyposażone w inne elementy gospodarowania
odpadami, tj. urządzenia do oczyszczania zebranych selektywnie odpadów, magazyny na
surowce, odpady niebezpieczne itp.
Izba uznała, że wymieniona Stacja stanowi obiekt legalny, wybudowany na
podstawie odpowiednich zezwoleń, stanowiący element prowadzenia przez Gminę
gospodarki odpadami z zagwarantowaniem wymaganego od gmin poziomu odzysku
materiałów z odbieranych odpadów i w żadnym wypadku nie narusza przepisu o utrzymaniu
czystości w gminach, stanowiącego że odpady odbierane z nieruchomości zamieszkałych -
zmieszane, zielone oraz pozostałości odpadów selektywnie zbieranych mają trafiać do
RIPOK, gdyż docelowo tak się dzieje. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach w art. 3
ust. 1 pkt 5 przewiduje tymczasowe magazynowanie odpadów zarówno przez prowadzącego
zbieranie odpadów, jak i prowadzącego przetwarzanie odpadów. O magazynowaniu
odpadów w ramach wytwarzania, zbierania lub przetwarzania mówi art. 25 ust. 3 ustawy o
odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U. poz. 21). Magazynowania odebranych odpadów
wymaga też SIWZ od wykonawcy zamówienia. Wykonawca ubiegający się o przedmiotowe
zamówienie również musi wykazać, iż dysponuje bazą magazynowo - transportową
zlokalizowaną w miejscu świadczenia usługi.
Odwołujący nie uprawdopodobnił w żaden sposób twierdzenia, że wskazanie
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Wawrzynkach Zakład
Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o. o., jako podmiotu
przetwarzającego odpady, może prowadzić do zachwiania uczciwej konkurencji, czy
prowadzić do nierównego traktowania wykonawców w przedmiotowym postępowaniu.
Każdy z wykonawców, który będzie się ubiegał o zamówienie będzie zobowiązany
wykonać taki sam zakres usługi, niezależnie od tego czy dysponuje własną instalacją RIPOK
w danym Regionie.
Zrozumiałym jest, że skoro odwołujący posiada własną instalację do przetwarzania
odpadów komunalnych ujętą w stosownej uchwale Sejmiku Województwa Kujawsko-
Pomorskiego dla Regionu Bydgoskiego - to chciałby, aby odpady były przerabiane w jego
instalacji. Zatem żądania odwołującego Izba odczytuje, jako domaganie się dostosowania
zakresu zamówienia do indywidualnych możliwości odwołującego.
Niewątpliwie większą konkurencje zapewnia odrębne postępowanie na odbieranie
odpadów komunalnych i ich transport do wyznaczonych przez zamawiającego miejsc, niż
łącznie postępowanie na odbiór odpadów i ich zagospodarowanie w którejś ze wskazanych 4
instalacji, gdyż wówczas postępowanie praktycznie mogłoby się okazać dostępne dla
wąskiej grupy wykonawców posiadających instalacje do zagospodarowania odpadów –
ujętych w odpowiedniej uchwale władz samorządowych, w zależności od wymagań
dotyczących zezwolenia na przetwarzanie odpadów i w odniesieniu do potencjału
technicznego instalacji do przetwarzania odpadów – stawianych wykonawcom ubiegającym
się o takie zamówienie.
Odwołujący w istocie dąży do ograniczenia konkurencji, co dawałby mu gwarancję
pełniejszego wykorzystania własnej instalacji. W rozpatrywanym stanie faktycznym
przedmiotem zamówienia jest wyłączenie usługa odbioru i transportu odpadów.
Zagospodarowywane odpady pozostają w gestii gminy i to gmina decyduje o zakresie
zamówienia.
Zamawiający przewidział w SIWZ w zgodzie z art. 9e ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach, obowiązek przekazywania odebranych od właścicieli
nieruchomości selektywnie zebranych odpadów komunalnych do Punktu Selektywnego
Zbierania Odpadów w Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie, zgodnie z hierarchią
postępowania z odpadami, o której mowa w art. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o
odpadach.
Z powyższych względów z postanowień art. 9e ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach, nie można wywodzić, iż istnieje bezwzględny nakaz natychmiastowego
i bezpośredniego przekazywania każdego odpadu do RIPOK, a zamawiający narusza
wymieniony przepis, sortując wstępnie odpady i magazynując, w celu przygotowania
transportu do wskazanego w SIWZ RIPOK.
W ocenie Izby, podnoszony zarzut jest niezasadny. Odwołujący de facto stawia
zarzut odnoszący się do braku wyboru w trybie przepisów ustawy Pzp instalacji, do której
miały być odprowadzane odpady.
W odniesieniu do zarzutów odwołania dotyczących postanowień treści wzoru umowy
to pozostają one tożsame z zarzutami na postanowienia SIWZ. Z tych też względów Izba
odnosiła się szczegółowo do tych zarzutów, uznając ich niezasadność z powodu
niewykazania naruszenia przepisów ustawy Pzp przy formułowaniu postanowień SIWZ.
Postępowanie, którego dotyczy wniesione odwołanie, prowadzone jest w oparciu o
art. 6d ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
(Dz. U. t.j. z 2012 r. poz. 391 ze zm.) i zostało wszczęte przez zamawiającego wyłącznie w
zakresie odbierania odpadów komunalnych, a nie ich odbierania i zagospodarowania, i jest
to postępowanie (przetarg) wyłącznie na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości, a
nie postępowanie (przetarg) na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów. Powyższe
postępowanie nie jest też postępowaniem prowadzonym w trybie art. 3a ust. 1 pkt 1
wskazanej ustawy. Nie jest to bowiem postępowanie (przetarg) prowadzone na wybór
podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował regionalną instalację do
przetwarzania odpadów komunalnych. Tak więc okoliczność, w jaki sposób zamawiający
dokonał wyboru regionalnej instalacji, do której mają być odprowadzane zmieszane odpady,
nawet mogła pozostawać po za oceną Izby w przedmiotowym postępowaniu o zamówienie
publiczne, prowadzonym wyłącznie w zakresie odbioru odpadów.
Zamawiający w SIWZ nie wskazał, w jakim trybie dokonał wyboru wyznaczonej
jednej instalacji do odprowadzania odpadów. Fakt ten został przedstawiony i uzasadniony w
trakcie postępowania odwoławczego. W tym zakresie właściwe do oceny takiego, a nie
innego sposobu postępowania przez zamawiającego mogą być inne właściwe podmioty i
organy, takie jak choćby Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, czy Urząd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.
W niniejszym postępowaniu o zamówienie publiczne, Izba uprawniona była do oceny
naruszeń przepisów ustawy Pzp w trybie odwoławczym w konkretnym postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Wprowadzone warunki w żaden sposób nie utrudniają
uczciwej konkurencji. Wymóg określony w opisie przedmiotu zamówienia, aby odpady były
odprowadzane do wskazanego punktu odbioru - może być spełniony na równych zasadach
przez wszystkie podmioty ubiegające się o dane zamówienie. Wszystkie podmioty, które
potencjalnie mogą wygrać postępowanie na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, mają równe szans na spełnienie wymogu zamawiającego, który w ten
sposób zabezpieczenia również własne interesy związane z gospodarką odpadami na
terenie Gminy za co ponosi odpowiedzialność. Brak dopuszczenia jako regionalnej instalacji
innej, wskazanej również w uchwale Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego nie
ogranicza odwołującemu możliwości uczestnictwa w tym postępowaniu i możliwości jego
realizacji.
Tym samym, w niniejszym postępowaniu o zamówienie publiczne z uwagi na jego
przedmiot i zakres nie doszło – zdaniem Izby - do utrudnienia uczciwej konkurencji, o czym
mowa w art. 29 ust. 2 ustawy Pzp. Odwołujący nie przedstawił uzasadnienia faktycznego
zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 niepełnego opisu przedmiotu zamówienia.
Co do drugiego zarzutu odwołania, odnoszącego się do sporządzenia SIWZ w sposób
niejednoznaczny, w tym co do zaniechania określenia sumy ubezpieczenia, na którą ma być
opłacona polisa, potwierdzająca właściwą sytuację ekonomiczną wykonawcy, Izba uznała,
że i ten zarzut nie potwierdził się.
Zdaniem Izby, wskazany zarzut w żaden sposób nie prowadzi do naruszenia art. 29
ust. 1 ustawy Pzp, wskazanego przez odwołującego jako podstawa naruszenia. Kwestia
podlegająca zaskarżeniu mieści się w opisie sposobu dokonywania oceny spełnia warunków
udziału w postępowaniu (opisie warunku dokonywanym przez zamawiającego stosownie do
dyspozycji art. 22 ust. 4 ustawy Pzp), tj. warunku kwalifikującego podmiotowo najbardziej
wiarygodnych wykonawców do udziału w postępowaniu. Nie jest to jednak zagadnienie
odnoszące się do opisu przedmiotu zamówienia, czyli sposobu realizacji zamówienia
publicznego. Tym samym, wskazany przez odwołującego przepis nie mógł być w tych
okolicznościach w żaden sposób naruszony przez zamawiającego. Co do najistotniejszej
kwestii podnoszonej przez odwołującego w opisie zarzutu, stwierdzić należało, że przyjęty
przez zamawiającego opis warunku weryfikowany był wyłącznie w kategoriach
dysponowania ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Konkretna wartość wymaganej polisy
ubezpieczeniowej, nie została dookreślona w SIWZ, a więc wymóg zostanie spełniony, gdy
wykonawca przedstawi dowód ubezpieczenia w zakresie OC na dowolnie obraną kwotę.
Określenie warunku podmiotowego udziału w postępowaniu i sposobu jego spełnienia na
minimalnym poziomie wymaganych dokumentów - wyłącznie polisy OC, a nie żądania
przedstawienia zaświadczenia banku o posiadanej zdolności kredytowej lub oznaczonej
kwoty na koncie bankowym - nie narusza przepisów art. 22 ust. 1 i 4 ustawy Pzp, a tylko w
tym zakresie Izba może dokonywać oceny prawidłowości zapisów SIWZ w kontekście
postawionych w odwołaniu zarzutów. Jeśli więc opisany przez zamawiającego warunek jest
związany z przedmiotem zamówienia i nie narusza żadnego konkretnego wskazania
przepisu, a przez to podstawowej zasady prowadzenia postępowania o zamówienie
publiczne - zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji w postępowaniu - na gruncie
przepisów ustawy Pzp jest dopuszczalny. Sposób udokumentowania zdolności ekonomiczno
- finansowej wykonawcy jest zgodny z treścią art. 26 ust. 1 ustawy Pzp oraz § 1 ust. 1 pkt
11) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2013, poz. 231).
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. Zamawiający nie musi wymagać
przedstawienia wszystkich dokumentów wymienionych w § 1 ust. 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów (…) na wykazanie
zdolności ekonomiczno -finansowej wykonawcy.
Podejmując rozstrzygnięcie, Izba przede wszystkim oparła się na dyspozycji art. 179
ust. 1 ustawy Pzp, który to przepis wskazuje na kognicję Izby do rozpoznawania zarzutów
odwołania podnoszonych w odniesieniu do konkretnych czynności czy zaniechań
zamawiającego podjętych w postępowaniu o zamówienie publiczne, które z jednej strony
pozbawiają wykonawcę uzyskania zamówienia, narażając go tym samym na poniesienie
określonej szkody, a z drugiej strony wskazują na naruszenie konkretnych przepisów ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Co do generalnego zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 3 ustawy Pzp, jak
również naruszenia art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2003 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.), Izba uznaje za aktualną
argumentację przedstawioną powyżej. Odwołujący, wskazując na naruszenie art. 15 ust. 1
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, objął ogółem wszystkie przypadki wymienione
dyspozycją tej normy, nie przystające do stanu faktycznego danej sprawy. Zarzut nie został
przez odwołującego dookreślony - nie wykazując zarazem naruszenia przepisów ustawy
Pzp. Stawiając zarzut naruszenia przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) odwołujący nie dowiódł,
iżby określenie przedmiotu zamówienia w granicach wynikających z odrębnych przepisów
naruszało art. 15 tej ustawy, lub też stanowiło zakazany art. 29 ust. 2 ustawy Pzp sposób
opisu przedmiotu zamówienia, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Postępowanie
dowodowe
nie
potwierdziło
naruszenia
wskazanych
przez
odwołującego przepisów ustawy Pzp, tj:
1)
art. 29 ust. 2 Pzp przez bezpodstawne wskazanie w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (Opis przedmiotu zamówienia), rozdział IV pkt 5:
a)
jako jedynej instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i
odpadów zielonych odebranych z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią, - Zakładu
Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Wawrzynkach 35, 88-400 śnin,
b)
miejsca przeładunku zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów komunalnych
zebranych selektywnie w Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie,
- a tym samym wprowadzenie ograniczeń udziału w postępowaniu, które są niezasadne i
które zmierzają do ograniczenia uczciwej konkurencji,
2)
art. 29 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust. 1 Pzp poprzez sporządzenie SIWZ w
sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, w tym m.in. poprzez zaniechanie sprecyzowania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie potwierdzenia właściwej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, która będzie pozwalała wykonawcy na właściwą realizację zamówienia,
3)
art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez przygotowanie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób niezapewniający zachowania zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, w wyniku czego dochodzi do nieuzasadnionego uprzywilejowania
jednego podmiotu gospodarczego przy realizacji zadania przetargowego,
4)
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 3 Pzp oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503).
W konsekwencji nie doszło również do naruszenia zasad postępowania określonych
w art. 7 ust. 1, ust. 3 ustawy Pzp, poprzez przygotowanie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w sposób niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
Odwołujący nie dowiódł, ani nawet nie przedstawił uzasadnienia faktycznego zarzutu
naruszenia przez zamawiającego kwestionowanymi postanowieniami SIWZ przepisów
innych ustaw, w tym:
2) ustawy o odpadach,
3) rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U.
z dnia 11 stycznia 2013 r. poz. 122).
4) Kodeksu cywilnego,
- które jednocześnie stanowiłyby naruszenie przepisów ustawy Pzp, w kontekście ustalania
interesu w korzystaniu ze środków ochrony prawnej na podstawie tej ustawy.
Z kolei zaś, w sprawach o naruszeniach dyscypliny finansów publicznych i
odpowiedzialności z tego tytułu, traktuje ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. 2013, poz. 168).
Krajowa Izba Odwoławcza w tym zakresie nie posiada żadnych kompetencji.
W tym stanie rzeczy Izba oddaliła odwołanie, o czym orzekła na podstawie art. 192
ust. 1 ustawy Pzp.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp.
Izba zaliczyła na poczet kosztów postępowania odwoławczego uiszczony przez
odwołującego wpis, stosownie do postanowień § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
……………………
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę: Remondis Bydgoszcz Sp. z o.o.,
ul. Inwalidów 45, 85-749 Bydgoszcz,
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę
Remondis Bydgoszcz Sp. z o.o., ul. Inwalidów 45, 85-749 Bydgoszcz tytułem
wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy.
Przewodniczący: ……………..
Sygn. akt:
KIO 1092/13
U z a s a d n i e n i e:
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie w
przetargu nieograniczonego na „Świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów
komunalnych z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią od właścicieli nieruchomości w
których zamieszkują mieszkańcy w okresie od 1 lipca 2013 r. do 31 grudnia 2014 r. (Dz. Urz.
UE 2013/S 084-142497 z 30.04.2013 r.), w dniu 9 maja 2013 r. zostało złożone w formie
pisemnej odwołanie przez wykonawcę: Remondis Bydgoszcz Sp. z o.o., w kopii przekazane
zamawiającemu w terminie ustawowym, tj. 9 maja 2013 r.
Odwołanie zostało wniesione wobec treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (dalej „SIWZ") w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 ze zm.), dalej
zwanej ustawą Pzp, tj.:
1)
art. 29 ust. 2 Pzp przez bezpodstawne wskazanie w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (Opis przedmiotu zamówienia), rozdział IV pkt 5:
a)
jako jedynej instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i
pozostałości z sortowania odpadów i odpadów zielonych odebranych z terenu Miasta i
Gminy Nakło nad Notecią - Zakładu Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wawrzynkach 35, 88-400 śnin,
b)
miejsca przeładunku zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów komunalnych
zebranych selektywnie w Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie,
- a tym samym wprowadzenie ograniczeń udziału w postępowaniu, które są niezasadne i
które zmierzają do ograniczenia uczciwej konkurencji,
2)
art. 29 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust. 1 Pzp poprzez sporządzenie SIWZ w
sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, w tym m.in. poprzez zaniechanie sprecyzowania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie potwierdzenia właściwej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, która będzie pozwalała wykonawcy na właściwą realizację zamówienia,
3)
art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez przygotowanie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób niezapewniający zachowania zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, w wyniku czego dochodzi do nieuzasadnionego uprzywilejowania
jednego podmiotu gospodarczego przy realizacji zadania przetargowego,
4)
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 3 Pzp oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503).
Ponadto, zdaniem odwołującego, naruszone zostały przepisy innych ustaw i rozporządzeń
oraz przepisy opisane w uzasadnieniu odwołania:
1)
ustawy o utrzymaniu w czystości,
2)
ustawy o odpadach,
3)
ustawy o finansach publicznych,
4)
Kodeksu cywilnego,
5)
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz. U. z dnia 11 stycznia 2013 r. poz. 122).
Powołując się na naruszenie swego interesu w uzyskaniu zamówienia i możliwość
poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy,
odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1. wykreślenie zapisów w pkt. 5 Rozdziału IV specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (Opis przedmiotu zamówienia), wskazujących Zakład Odzysku Odpadów
Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o. jako jedyną instalację RIPOK, do której
mają być kierowane niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne i odpady
zielone oraz wprowadzenie zapisu zgodnego z art. 6d ust 4 pkt 1 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r.,
poz. 391 ze zm.) o treści: “Wykonawca zobowiązany jest do przekazywania
odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz
pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania
do Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych dla Regionu 5 -
Bydgoskiego, wskazanych w załączniku nr 2 do Uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku
Województwa Kujawsko -Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku",
2. wykreślenie zapisów w pkt. 5 Rozdziału IV specyfikacji istotnych warunków
zamówienia
(Opis
przedmiotu
zamówienia),
wskazujących
konieczność
przekazywania przez wykonawcę odpadów zebranych w sposób selektywny,
odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania do Stacji Przeładunkowej w
Rozwarzynie, skąd te frakcje odpadów mają być odbierane przez RIPOK w
Wawrzynkach,
3. wykreślenie w całości zapisu w § 6 ust. 11 pkt. 1 wzoru umowy, tj. załącznika nr 6 do
specyfikacji istotnych warunków zamówienia - wzór umowy i wprowadzenie zapisu o
treści: “Wykonawca zobowiązany jest do przekazywania odebranych zmieszanych
odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych, przeznaczonych do składowania do Regionalnych Instalacji
Przetwarzania Odpadów Komunalnych dla Regionu 5 - Bydgoskiego, wskazanych w
załączniku nr 2 do Uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku. Wykonawca zobowiązany jest do
przekazywania, odebranych od właścicieli nieruchomości, selektywnie zebranych
odpadów komunalnych do Instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie
obowiązującymi przepisami i zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, o której
mowa w ustawie o odpadach",
4. zmianę nazwy postępowania na: „Świadczenie usług w zakresie odbierania i
zagospodarowania odpadów komunalnych, od właścicieli nieruchomości na których
zamieszkują mieszkańcy, z terenu Miasta i Gminy
Nakło nad Notecią
w
okresie od 1 lipca 2013 r. do 31 grudnia 2014 r."
5. określenie i wpisanie do treści SIWZ jaka sytuacja finansowa, zdaniem
zamawiającego, pozwala na wykonanie niniejszego zamówienia,
6. wprowadzenie do SIWZ zapisów w sprawie dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu, zgodnie z wymaganiami art. 26 ust. 1
Pzp oraz przepisami właściwego rozporządzenia, m. in. po doprecyzowaniu sytuacji
ekonomiczno-finansowej wykonawców biorących udział w postępowaniu,
7. nakazanie zamawiającemu równego traktowania wszystkich ubiegających się o
udzielenie zamówienia w niniejszym postępowaniu, w sposób umożliwiający
zachowanie zasad uczciwej konkurencji,
8. oraz wprowadzenie odpowiednich zmian w ogłoszeniu o zamówieniu opublikowanym
w Dzienniku Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich i wydłużenie o co najmniej
14 dni terminu składania ofert.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań, odwołujący wskazywał podał, że
posiada interes we wniesieniu odwołania. Jest spółką prowadzącą działalność w zakresie
gospodarowania odpadami, w tym także na terenie Miasta i Gminy Nakło (w tym odbioru i
zagospodarowania odpadów objętych niniejszym zamówieniem) i zamierza złożyć ofertę w
ww. postępowaniu. Naruszenia ustawy Pzp, jakich dopuścił się zamawiający, polegające na
niezgodnym z prawem sformułowaniu ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ, utrudniają
złożenie prawidłowo i należycie przygotowanej oferty (w tym w zakresie jej wyceny), a w
wielu wypadkach - jak twierdził odwołujący wręcz uniemożliwiają jemu złożenie oferty.
Okoliczności te narażają odwołującego na szkodę wynikającą z nieuzyskania zamówienia.
Kwestionowane postanowienia SIWZ uniemożliwiają lub co najmniej utrudniają
odwołującemu należyte wykonanie przedmiotu zamówienia w przypadku realizacji umowy
zawartej na zasadach obecnie sformułowanych w postanowieniach wzoru umowy i SIWZ. W
świetle art. 179 ust. 1 Pzp środki ochrony prawnej przysługują wykonawcy, jeżeli ma lub miał
interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, zatem odwołujący stwierdził, że
posiada interes we wniesieniu odwołania.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia w przedmiocie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego pn. „Świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów
komunalnych z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią, w okresie od 1 lipca 2013 r. do 31
grudnia 2014 r." – jak utrzymywał odwołujący, zawiera szereg postanowień, które w sposób
nierówny traktują podmioty ubiegające się o zamówienie publiczne. Skutkuje to tym, że
prowadzone postępowanie uniemożliwia zachowanie uczciwej konkurencji i eliminuje z
przetargu innych przedsiębiorców spełniających wymagania dla realizacji zadania w zakresie
zagospodarowania odpadów komunalnych niesegregowanych (zmieszanych) i pozostałości
z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania, odpadów zielonych
oraz zbieranych selektywnie.
W uzasadnieniu wniosku o zmianę SIWZ w odniesieniu do zmieszanych odpadów
komunalnych oraz odpadów zielonych, odwołujący wyjaśniał, że zamawiający opisując
przedmiot zamówienia w pkt. 5 Rozdział IV SIWZ (Opis przedmiotu zamówienia) oraz w § 6
ust. 11 pkt. 1 - załącznika nr 6 do SIWZ - wzoru umowy wskazuje jako jedyną Regionalną
Instalację do Przetwarzania Odpadów Komunalnych („RIPOK”) Zakład Odzysku Odpadów
Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o., do której mają być przekazywane odebrane
zmieszane odpady komunalne oraz odpady zielone, a także nakazuje przekazywanie przez
wykonawcę odpadów zebranych w sposób selektywny do miejsca przeładunku zmieszanych
odpadów komunalnych, odpadów komunalnych zebranych selektywnie do Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie, skąd wszystkie frakcje odpadów mają być następnie
odbierane przez instalację regionalną USKOM śNIN Spółka z o.o. Działaniem takim –
według odwołującego – zamawiający narusza przepisy art. 6 d ust. 4. pkt 1, art. 9 e ust. 1 pkt
1 oraz art. 3 a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r. poz.
391, ze zm.) oznaczając w nieuzasadniony sposób instalację do zagospodarowania
odpadów komunalnych. Powierzenie zadań z zakresu zagospodarowania odebranych od
właścicieli nieruchomości odpadów komunalnych (np. na rzecz RIPOK) może się odbyć
wyłącznie zgodnie z regulacjami ustawy Pzp, w szczególności z uwagi na pochodzenie
środków finansowych z budżetu gminy i ze względu na sam status prawny gminy.
Opisanie przez zamawiającego w SIWZ przedmiotu zamówienia oraz warunków
udziału w postępowaniu, powinno odbywać się z uwzględnieniem art. 29 ust. 2 ustawy Pzp
stanowiącego, że określenie przedmiotu zamówienia nie może utrudniać uczciwej
konkurencji. Natomiast ustalenie warunków udziału w postępowaniu - powiązanych z
przedmiotem zamówienia - powinno wypełniać dyspozycję art. 22 Pzp, przy uwzględnieniu
art. 7 Pzp. Tym samym, w ocenie odwołującego, ustalenie tylko jednego RIPOK-u jako
spełniającego warunki postępowania - prowadzi do nieuzasadnionej eliminacji pozostałych
oferentów
spełniających
warunki
wykonywania
czynności
w
ramach
RIPOK-u,
potwierdzonego w Uchwale nr XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Każde odstąpienie od ww. zasad przez formułowanie warunków nadmiernych
(nieadekwatnych do przedmiotu zamówienia) należy uznać za działanie niedopuszczalne w
świetle obowiązujących przepisów Pzp, zwłaszcza art. 7 ust. 1 Pzp oraz art. 29 ust. 2 Pzp.
Zdaniem odwołującego, nie można uznać, że właściwe są działania, w których zamawiający
wykorzystując obowiązek dokonania opisu przedmiotu zamówienia, kształtuje postanowienia
SIWZ nie respektując obowiązku, wynikającego z powszechnie obowiązujących przepisów
prawa, jakim jest przeprowadzenie postępowania w sposób, który ma zapewnić zachowanie
uczciwej konkurencji.
Odwołujący podnosił, że art. 3 a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
precyzyjnie określa tryb budowy, utrzymania i eksploatacji regionalnych instalacji do
przetwarzania odpadów komunalnych. Gminy, w celu realizacji tych zadań obowiązane są
do:
1)
przeprowadzenia przetargu (zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych) na wybór podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub
eksploatował regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych - według wiedzy
odwołującego, taki tryb wyboru przez zamawiającego nie został przeprowadzony.
2)
dokonania wyboru podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował
regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, na zasadach określonych w
ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno - prywatnym (Dz. U. z 2009 r. nr
19, poz. 100, z 2010 r. nr 106, poz.675 oraz z 2011r. nr.232 , poz. 1378) - według wiedzy
odwołującego, taki tryb wyboru przez zamawiającego nie został przeprowadzony.
3)
dokonania wyboru podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował
regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, na zasadach określonych w
ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2009 r.
Nr 19, poz. 101, z późn. zm.) - według wiedzy odwołującego, taki tryb wyboru przez
zamawiającego nie został przeprowadzony.
W toczącym się postępowaniu o udzielenie zamówienia w ramach przetargu
nieograniczonego przedsiębiorca (w rozumieniu art. 2) ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji) pod nazwą Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych
USKOM śNIN Spółka z o.o. nie został wybrany, ani nie wygrał postępowania przetargowego
- w myśl ww. zasad wyboru podmiotu dla realizacji zadania polegającego na budowie,
utrzymaniu i eksploatacji regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych.
Wobec powyższego Gmina Nakło nad Notecią, (nie posiada umocowania prawnego w tym
zakresie) nie może wskazać w SIWZ instalacji RIPOK zarządzanej przez Zakład Odzysku
Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o. o., jako jedynego RIPOK-u właściwego
do zagospodarowania odpadów komunalnych, (co istotne wszystkich strumieni odpadów
komunalnych). Ponadto ww. przedsiębiorca wymieniony jest jako jeden z kilku
funkcjonujących podmiotów, spełniających wymogi dla regionalnej instalacji przetwarzania
odpadów komunalnych w załączniku nr 2 do Uchwały nr XXVI 435/12 Sejmiku Województwa
Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku, i jako taki nie może być preferowany
(wskazywany jako jedyna instalacja do zagospodarowania zmieszanych odpadów
komunalnych) w zapisach SIWZ. Zapis taki narusza art. 6 d. ust. 4 pkt. 1 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, z którego wynika, że w SIWZ
można jedynie zastosować zapis o przekazywaniu ww. odpadów do „regionalnych" a nie do
regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych.
Odwołujący podsumował, że wskutek powyższego zamawiający nie wykonuje
obowiązku równego traktowania wykonawców, a tym samym narusza obowiązek
przestrzegania uczciwej konkurencji wyrażony w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp i art. 29 ust. 2 tej
ustawy. Zapisy SIWZ są więc sprzeczne z przepisami Prawa zamówień publicznych i
powinny zostać uchylone.
Przestrzeganie zasady równego traktowania wszystkich wykonawców spełniających
warunki zamówienia publicznego, jak przekonywał odwołujący, wymaga zatem dokonania
zmian w zapisach SIWZ dopuszczających do przetwarzania niesegregowanych odpadów
komunalnych wszystkich przedsiębiorców działających w Regionie 5 - Bydgoskim, zgodnie z
załącznikiem nr 2 do Uchwały w XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r.
W uzasadnieniu wniosku o zmianę SIWZ w odniesieniu do nakazu dostarczania
wszystkich odpadów komunalnych do wskazanego Punktu Przeładunkowego, odwołujący
podnosił, że poprzez skonstruowanie zapisów SIWZ w powyższy sposób naruszone zostały
również zapisy art. 9e ust.1 pkt. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem - podmiot odbierający
odpady komunalne jest obowiązany do przekazywania odebranych od właścicieli
nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z
sortowania odpadów komunalnych. Jednocześnie, w myśl ust. 2 powołanej wyżej normy
prawnej, zakazuje się mieszania selektywnie zebranych odpadów komunalnych ze
zmieszanymi odpadami komunalnymi odbieranymi od właścicieli nieruchomości. Już tylko z
tych względów, jak przekonywał odwołujący – nakaz zawarty w specyfikacji, o dostarczaniu
odpadów do Punktu Przeładunkowego, jest sprzeczny z prawem. Na marginesie dodał, że
istnieje obawa, że w Punkcie Przeładunkowym może dojść do zmieszania odpadów
selektywnie zebranych ze zmieszanymi, na co nie będzie miał żadnego wpływu wykonawca.
Pomijając powyższe, jak utrzymywał odwołujący, w przypadku nie przekazania
zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych do instalacji regionalnej (przez
odbierającego te frakcje odpadów), podmiot ten naraża się na poważne konsekwencje
natury finansowo - prawnej. W myśl art. 9x ust. 1 pkt. 3) ustawy o utrzymaniu czystości,
przedsiębiorca odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, (zmieszanych
odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania
odpadów komunalnych), który nie przekazuje odebranych od właścicieli nieruchomości
odpadów - podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 2.000 zł za pierwszy
ujawniony przypadek. Zgodnie zaś z art. 9j. ust. 2 pkt. 4 ustawy o utrzymaniu czystości,
przedsiębiorca, który po raz drugi przekazuje zmieszane odpady komunalne, odpady zielone
lub pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do
instalacji innych niż regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych podlega
obligatoryjnemu wykreśleniu z rejestru podmiotów odbierających odpady komunalne.
Gdyby, zatem przedmiotowy obowiązek, w zakresie dostarczania odpadów do punktu
przeładunkowego, się ostał, oznaczałby według odwołującego, iż:
1.
zamawiający, który jest jednocześnie organem rejestrowym, byłby zobligowany
ustawą do wykreślenia wybranego w przetargu przedsiębiorcy z rejestru podmiotów
odbierających odpady komunalne,
2.
przedsiębiorca ten straciłby prawo do odbierania odpadów komunalnych z terenu
gminy (nie mógłby świadczyć usług objętych przedmiotowym zamówieniem publicznym),
3.
w konsekwencji zamawiający musiałby rozwiązać umowę zawartą w wyniku
przeprowadzonego niniejszego przetargu, a sam przetarg okazałby się w praktyce (po
bardzo krótkim czasie) bezprzedmiotowy.
W efekcie, przy zachowaniu kontestowanego zapisu, każdy wyłoniony w
przedmiotowym przetargu przedsiębiorca utraciłby uprawnienia do świadczenia usług
odbioru odpadów komunalnych z winy zamawiającego – ze względu na wymagania w SIWZ,
a sam zamawiający musiałaby cofnąć przedsiębiorcy uprawnienia i wreszcie ten sam
zamawiający musiałby rozpisać nowy przetarg - jak przestrzegał odwołujący.
W odniesieniu do zarzutów dotyczących odpadów zbieranych selektywnie,
odwołujący podnosił, że poprzez skonstruowanie zapisów SIWZ w powyższy sposób
naruszone zostały również zapisy art. 9e ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zgodnie, bowiem z powołanym przepisem
podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany do (...)
przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości selektywnie zebranych odpadów
komunalnych do instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie z hierarchią
postępowania z odpadami, o której mowa w ustawie o odpadach. Wobec tego gmina nie ma
uprawnienia do wskazywania w SIWZ miejsca dostarczenia odpadów selektywnie zebranych
do przetworzenia, a tym bardziej do wskazywania w SIWZ, iż odpady zebrane selektywnie,
po przekazaniu ich do Punktu Przeładunkowego, zostaną odebrane przez Zakład Odzysku
Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o. W przypadku odpadów odebranych
selektywnie prymat mają zasady zagospodarowania odpadów wskazane w ustawie z dnia 14
grudnia 2012 r. o odpadach (tj. przede wszystkim hierarchia postępowania z odpadami). W
świetle wyżej przestawionej argumentacji Gmina Nakło nad Notecią powinna przeprowadzić
przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych.
Zarzut naruszenia zasad uczciwej konkurencji, odwołujący uzasadniał następująco.
Obowiązek organizowania przetargów na odbiór odpadów komunalnych obowiązuje
dopiero od 1 stycznia 2012 r. Jednakże analogiczny charakter ma kwestia polegająca na
dopuszczalności nakładania przez gminę na przedsiębiorcę ubiegającego się o zezwolenie
na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (wydawanego w trybie art. 7
ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach obowiązującego przed 1
stycznia 2012 r.) wymogu, aby udokumentował on, że odpady będą odbierane przez
określonych
przedsiębiorców,
prowadzących
działalność
w
zakresie
odzysku
i
unieszkodliwiania odpadów.
Skutkiem przeprowadzania postępowania według zasad określonych w SIWZ byłoby
ograniczenie konkurencji na rynku usług organizowania zagospodarowania (przetwarzania)
odpadów komunalnych na terenie Miasta i Gminy. Docelowo, możliwym skutkiem takiej
sytuacji będzie pogorszenie się jakości i standardu usług, a także podwyższenie ich ceny.
Przekazywanie, bowiem zmieszanych odpadów komunalnych tylko do jednej RIPOK może
doprowadzić do wzrostu cen ich zagospodarowania (przetwarzania), a konsekwencji wzrost
opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, którą zmuszeni będą ponosić
konsumenci (wszyscy właściciele nieruchomości).
Zarzut naruszenia przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240 ze zmianami), odwołujący uzasadniał
następująco.
Biorąc powyższe pod uwagę, odwołujący podnosił, że zamawiający był uprawniony i
zobowiązany do tego, aby ogłosić przetarg na odbieranie odpadów komunalnych, przy czym
wskazanie instalacji właściwej do zagospodarowania tej frakcji odpadów, winno zostać
poprzedzone przeprowadzeniem postępowania konkurencyjnego w tym zakresie. Czynność
ta została przez zamawiającego pominięta. W tym kontekście, powierzenie usługi
zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych dla Zakładu Odzysku Odpadów
Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o. o (a w konsekwencji wypłata na rzecz tego
podmiotu środków finansowych z budżetu Miasta i Gminy), bez przeprowadzenia
postępowania np. przetargowego, stanowi podjęcie przez Miasto zobowiązania z
naruszeniem przepisów dotyczących zaciągania zobowiązań przez jednostkę sektora
finansów publicznych. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych wydatki jednostek sektora
finansów publicznych powinny być dokonane w sposób celowy, oszczędny i z zachowaniem
zasady uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów. Wskazanie konkretnej instalacji
docelowej w SIWZ stanowi istotne naruszenie tych fundamentalnych zasad wydatkowania
środków publicznych. Takie zaś działanie jest szkodliwe nie tylko dla zamawiającego, ale
może stanowić podstawę stwierdzenia naruszenia dyscypliny finansów publicznych przez
zamawiającego. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240 ze zmianami), finanse publiczne obejmują procesy
związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, w
szczególności m. in. wydatkowanie środków publicznych. W myśl art. 5 ust. 1 pkt. 1 tej
ustawy, środkami publicznymi są także daniny publiczne, definiowane w ust. 2 pkt. 1) tego
artykułu, jako m. in. podatki, składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i
jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, a także inne świadczenia pieniężne, których
obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych
funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odrębnych
ustaw. Zgodnie zaś z art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości, koszt (...) zbierania,
odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest pokrywany z pobranych przez gminę
(od właścicieli nieruchomości) opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W myśl ust.
1 art. 6r powołanej wyżej ustawy opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi
dochód gminy (jest zatem częścią budżetu gminy). Z uwagi na powyższe odwołujący uznał,
że powierzenie zadań z zakresu zagospodarowania odebranych od właścicieli
nieruchomości odpadów komunalnych (np. na rzecz RIPOK) może się odbyć wyłącznie
zgodnie z regulacjami ustawy Pzp oraz ustawy o finansach publicznych.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 9 maja 2013 r., zamieszczone na stronie
internetowej w dniu 10 maja 2013 r. do postępowania odwoławczego w terminie ustawowym
określonym w art. 185 ust 2 ustawy Pzp nie przystąpił żaden wykonawca.
Pismem złożonym dnia 21 maja 2013 r. zamawiający udzielił odpowiedzi na
odwołanie, w której wnosił o oddalenie odwołania i dopuszczenie i przeprowadzenie
wnioskowanych dowodów.
Zamawiający jednocześnie na rozprawie wyjaśnił, że przedmiotem zamówienia było,
jak stanowi ust. 5 rozdziału IV SIWZ, że wykonawcy wszystkie odebrane z terenu tej Gminy
odpady komunalne będą przekazywać do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie.
Zamawiający poinformował w SIWZ wykonawców, iż dostarczone odpady do Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie w części zmieszanej, zielonej i pozostałości po sortowaniu
będą obierane przez RIPOK w Wawrzynkach.
W związku w tym, że odwołujący podnosił, iż skoro zamawiający wskazał, że
przetwarzanie odpadów będzie się odbywało w RIPOK w Wawrzynkach, dlatego powinien
przeprowadzić przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów. Z drugiej strony do
protokołu podał, że zamawiający nie wskazał, co się dzieje z odpadami selektywnie
zbieranymi, co budzi obawy odwołującego, i co powoduje, że przez taki opis przedmiotu
zamówienia następuje ograniczenie udziału w postępowaniu, i taki opis zmierza do
ograniczenia uczciwej konkurencji. Zamawiający wyjaśniał, że odbiór, o którym mowa w
SIWZ, polega na zebraniu odpadów komunalnych z terenu nieruchomości zamieszkałych w
gminie Nakło nad Notecią i przewiezienia ich do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie.
Zamawiający podnosił, iż uchwała XXVI/434/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r. w sprawie uchwalenia planu gospodarki odpadami
komunalnymi podaje, że dla prowadzenia racjonalnych rozwiązań w gospodarce odpadami
komunalnymi mogą być budowane stacje przeładunkowe, których lokalizacja wynikać będzie
z potrzeb logistycznych i organizacyjnych. Stacje te, obok urządzeń do przeładunku
odpadów, mogą być również wyposażone w inne elementy gospodarowania odpadami, tj.
urządzenia do oczyszczania zebranych selektywnie odpadów, magazyny na surowce,
odpady niebezpieczne itp. Stacja Przeładunkowa w Rozwarzynie jest spółką gminną.
W związku z tym, że wszyscy wykonawcy, którzy będą się ubiegać o zamówienie,
mają przypisane te same obowiązki, tzn. odbieranie odpadów z oznaczonego terenu i ich
transportowanie i przekazywanie do wymienionej Stacji Przeładunkowej, to zamawiający nie
dostrzega ograniczenia konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Zamawiający nie zgodził się ze stwierdzeniem odwołującego, że skoro wymieniona
Stacja Przeładunkowa stanowi element zagospodarowania odpadów przez gminę zgodnie z
uchwałą sejmiku, to odstawienie tam odpadów przez wykonawcę mogłoby by być nielegalne
i narażać wykonawcą na jakiekolwiek sankcje, kary porządkowe, czy wykreślenie z rejestru
przedsiębiorców, prowadzących działalność odbierania odpadów.
Jeżeli chodzi o odpady zbierane selektywnie, to zamawiający podał, iż w wymienionej
Stacji Przeładunkowej, będzie się znajdował Punk Selektywnej Zbiórki Odpadów
Komunalnych dla Gminy Nakło, która PSZOK ma zlokalizowany właśnie na terenie tej stacji.
Przepisy odrębne nakładają na gminę obowiązek organizowania PSZOK’ów. W odniesieniu
do odpadów zbieranych selektywnie będzie zachowana hierarchia postępowania, oznaczona
w art. 7 ustawy o odpadach z 2001 r. W pierwszej kolejności posiadacz będzie je
segregował, odzyskiwał, doczyszczał, a pozostałości, nienadające się przekazywał do
instalacji RIPOK. Pozostałe frakcje odpadów, o których mowa pkt 5 rozdziału 4 SIWZ, będzie
odbierać RIPOK z Wawrzynka do dalszego zagospodarowania. Zamawiający stwierdził, że
ma ustawowe obowiązki gospodarowania odpadami zebranymi od mieszkańców, w związku
z czym, w ramach własnej kompetencji stara się, aby zapewnić odpowiedni, ustawowo
narzucany poziom odzysku odpadów, dlatego też poddaje je selekcji w wymienionej Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie.
Zamawiający wyjaśniał dalej, że w celu realizacji zadań, związanych z
przetwarzaniem odpadów w trybie określonym w art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości, na
podstawie przepisów o koncesji na roboty budowlane i usługi, został wybrany podmiot, który
zrealizował inwestycje RIPOK w Wawrzynkach, w formule partnerstwa publiczno –
prywatnego z podziałem przychodów z eksploatacji tegoż RIPOK. Warunkiem umowy z
podmiotem prywatnym, który wyłożył pieniądze, a gmina grunt, było, że strumień odpadów z
terenu gmin, które zawarły porozumienie międzygminne, będzie kierowany do wymienionej
instalacji USKOM śNIN. Również ta instalacja jest wymieniona w załączniku 2 do uchwały z
dnia 24 września 2012 r. Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Zamawiający ponadto podnosił, że art. 19 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie
ustawy o utrzymaniu czystości w gminach, przewiduje zwolnienie ze stosowania przepisów
art. 3a dla instalacji wskazanej w wojewódzkim planie gospodarki odpadami, dla której, przed
dniem wejścia w życie ustawy, wydano m.in. decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, a
taki charakter ma instalacja RIPOK w Wawrzynkach, dla której przedmiotową decyzję
wydano dnia 15 września 2010 r. Zamawiający powołuje się na celowość takiej interpretacji,
że skoro zostały wydatkowane środki jednostek samorządu terytorialnego, zaciągnięte
zobowiązanie do kierowania strumienia odpadów do tejże instalacji, to są podstawy do tego,
aby było ono kontynuowane. Ze wszystkich tych dokumentów, przedłożonych przez
zamawiającego, wynika podjęte uprzednio zobowiązanie, wobec podmiotu prywatnego i
obustronnie podpisane przez partnerów, jak i udziałowców porozumienia międzygminnego,
że strumień odpadów z terenów tych gmin będzie skierowany do danej instalacji, która
będzie je eksploatować, przetwarzać, nawet jeżeli nie doszłoby do realizowania instalacji
RIPOK na zasadach wskazanych w ustawie art. 3a ust.1, to z kolei ust. 2 upoważnia gminę
do przetwarzania odpadów, w ramach samodzielnego realizowania takiej instalacji.
Zamawiający stwierdził, że jeżeli ustawa daje mu możliwość dwojakiego rodzaju
przetargu na odbieranie lub na odbieranie i przetwarzanie odpadów, to miał prawo
skorzystać z wybranej przez siebie opcji.
Zamawiający potwierdził, że gdyby miał ogłaszać przetarg na odbiór i
zagospodarowanie odpadów, to przedstawiłby wykonawcom, ubiegającym się o zamówienie,
warunki odnośnie odbierania odpadów - zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z
dnia 25 stycznia 2013 r. w sprawie odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, jak i warunki dotyczące spełnienia wymagań określonych w ustawie o
odpadach - odnośnie dysponowania odpowiednią instalacją do ich odbierania gwarantującą
otrzymywanie poziomów odzysku takich, jakie przepisy nakładają na każdą gminę.
Zamawiający wyraził pogląd, że dyspozycja art. 9l ust. 1 ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach, iż prowadzący regionalną instalację RIPOK ma obowiązek
zawarcia umów ze wszystkimi podmiotami odbierającymi odpady od właścicieli
nieruchomości - nie odnosi się do nieruchomości mieszkalnych, ale innych nieruchomości,
nawet niezamieszkałych, gdzie też mogą i powstają odpady takie same, jak komunalne, o
charakterze komunalnym. W przypadku odpadów zagospodarowywanych przez gminę, tzn.
z nieruchomości mieszkalnych, będzie to zlecane przez gminę odrębnie. Art. 9l nie dotyczy
zamawiającego - gospodarki odpadami z nieruchomości mieszkalnych, gdyż w tym zakresie
są odrębne regulacje. Ustawodawca przyjął zakres minimalny gospodarowania odpadami,
nawet z niezamieszkałych nieruchomości. Muszą być odbierane przez podmioty mające wpis
do rejestru działalności regulowanej, które dalej zawierają umowy z regionalnymi instalacjami
RIPOK o przetwarzanie takich odpadów.
Zamawiający odnosząc się do zarzutu drugiego odwołującego, niedokładnego opisu
przedmiotu zamówienia w zakresie udziału w postępowaniu, stwierdził, że weryfikację
spełnienia warunku sytuacji finansowej będzie przeprowadzał na podstawie oświadczenia
własnego wykonawcy - art. 22 ust. 1 pkt 4, natomiast weryfikacja sytuacji ekonomicznej
nastąpi w oparciu o wymagane ubezpieczenie w zakresie OC i wymaganą polisę OC lub inny
dokument to poświadczający.
Zamawiający powołał się na przepisy nowego rozporządzenia w sprawie rodzaju
dokumentów, które mogą być wymagane od wykonawcy z dnia 19 lutego 2013 r., że sposób
udokumentowania spełnienia warunków - sytuacja ekonomiczno-finansowa wykonawcy,
pozwalająca na ubieganie się o to zamówienie jest zgodny z § 1 ust. 1 pkt 11 tegoż
rozporządzenia. Polisa nie służy wykazaniu spełniania warunku, lecz wykazaniu, że
wykonawca posiada opłacona polisę OC. Nie służy zabezpieczeniu realizacji zamówienia, a
ma wykazać, że wykonawca jest ubezpieczony.
Izba nie stwierdziła podstaw skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art.
189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, protokołu postępowania, dowodów wnioskowanych przez
zamawiającego, tj. z dokumentów: w sprawie utworzenia Związku Międzygminnego pn.
Związek Gmin Region Pałuki, Porozumienia Międzygminnego zawartego między Gminą śnin
a innymi Gminami w tym Gminą Nakło Nad Notecią w sprawie powierzenia Gminie śnin
przygotowania i wykonania zadania pn. Budowa RIPOK Pałuki w miejscowości Wawrzynki,
porozumienia w sprawie przyjmowania odpadów na składowisko odpadów komunalnych w
Wawrzynkach Gmina śnin, decyzji administracyjnej o środowiskowych uwarunkowaniach
budowy Zakładu Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM Sp. z o.o. na wskazanej działce
położonej w Wawrzynkach, Gmina śnin, aktu notarialnego z dnia 2 stycznia 2012 r.
utworzenia Zakładu Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Sp. z o.o. dla
prowadzenia działalności celem realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego - budowy
zakładu odzysku odpadów komunalnych w miejscowości Wawrzynki, budowy instalacji
umożliwiającej przetwarzanie odpadów sektora komunalnego (…). Powierzenie budowy
przedmiotowego zakładu nastąpiło w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane - jak
wynika z ogłoszenia o koncesji z dnia 17 maja 2011 r.
Ponadto, Izba rozważyła stanowiska stron - przedstawione w złożonych pismach oraz
do protokołu rozprawy.
Rozpatrując sprawę w granicach zarzutów odwołania, jak stanowi art. 192 ust. 7
ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje.
Rozdział IV Opis przedmiotu zamówienia.
W skład zamówienia wchodzi:
1. odbierania odpadów komunalnych z nieruchomości mieszkalnych z terenu Gminy
Nakło Nad Notecią,
2. transport odebranych odpadów komunalnych do wskazanego w SIWZ miejsca
gromadzenia odpadów.
W pkt. 5 Rozdział IV SIWZ (Opis przedmiotu zamówienia) oraz w § 6 ust. 11 pkt 1 -
załącznika nr 5 do formularza oferty - wzoru umowy mówi, że wykonawca wszystkie
odebrane z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią odpady komunalne (zmieszane odpady
komunalne oraz selektywnie zbierane) do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie, skąd
zmieszane odpady komunalne, odpady zielone, i pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych przeznaczonych do składowania odbierane będą przez Regionalną Instalację
Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Wawrzynkach (USKOM śNIN Spółka z o.o.).
Rozdział VI SIWZ. Opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełnienia tych warunków. O udzielenie zamówienia publicznego mogą ubiegać się
wykonawcy, którzy spełniają warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, dotyczące,
między innymi:
pkt 1.1) Wykonawcy ubiegający się o zamówienie winni posiadać:
1) wpis do rejestru działalności regulowanej na prowadzenie działalności na terenie Gminy
Nakło Nad Notecią w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości;
2) zezwolenie na transport odpadów wydane przez właściwy organ.
Punkt 5. Dotyczący sytuacji ekonomicznej i finansowej.
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy są ubezpieczeni od OC w
zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Ocena spełnienia
warunku zostanie dokonana na podstawie opłaconej polisy, a w przypadku jej braku innego
dokumentu potwierdzającego, ze wykonawca jest ubezpieczony od OC w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia – na zasadzie spełnia / nie
spełnia.
Rozdział VII SIWZ pkt 1.6) w ramach wykazania sytuacji ekonomiczno-finansowej -
wykonawca zobowiązany jest przedłożyć dokument opłaconej polisy, potwierdzający że
wykonawca jest ubezpieczony od OC w zakresie prowadzonej działalności związanej z
przedmiotem zamówienia.
Okoliczność bezsporną stanowiło, że w załączniku nr 2 do uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku
Województwa Kujawsko - Pomorskiego z dnia 24 września 2012 roku dla Regionu 5 -
Bydgoskiego wskazane zostały 4 podmioty, w tym odwołujący oraz USKOM śNIN Sp. z o.o.
w Wawrzynkach, prowadzące funkcjonujące regionalne instalacje do przetwarzania odpadów
komunalnych (RIPOK).
Termin składania ofert został wyznaczony do 7.06.2013 r.
Izba zważyła, co następuje.
Odwołujący wykazał legitymację do korzystania ze środków ochrony prawnej w
rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, skoro dowodził, że kwestionowane przez niego
postanowienia SIWZ naruszają wskazane przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych i
innych przepisów, a interes odwołującego może doznać uszczerbku, albowiem pomimo
posiadania wiedzy i doświadczenia w wykonywaniu usług stanowiących przedmiot
zamówienia, mógłby zostać pozbawiony możliwości udziału w postępowaniu, i tym samym
możliwości realnego uzyskania zamówienia, a w konsekwencji mógłby ponieść określoną
szkodę z tym związaną.
Z uwagi na wszczęcie przedmiotowego postępowania w dacie 30 kwietnia 2013 r. do
postępowania o udzielenie przedmiotowego zamówienia zastosowanie znajdują przepisy
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113,
poz. 759 ze zm.), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 12 października 2012 r. o zmianie
ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub
usługi (Dz. U. poz. 1271), która weszła w życie z dniem 20 lutego 2013 r. oraz
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane. (Dz. U. poz. 231).
W odniesieniu do zarzutu narzucenia w SIWZ jednego miejsca zagospodarowania
odpadów komunalnych, odebranych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, Izba
uwzględniła, że przedmiotem zamówienia jest odbiór odpadów komunalnych w rozumieniu
art. 6d ust. 1 w związku ust. 4 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i
czystości w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.), tj. dotyczący odbierania
zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych, odpadów zbieranych w sposób
selektywny (ich pozostałości), docelowo przeznaczonych do składowania w RIPOK.
Zgodnie z art. 6d ust. 1 tej ustawy: wójt, burmistrz, prezydent miasta jest obowiązany
zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
(zamieszkałych), albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
Zakres zlecanej usługi – zamówienia publicznego określa zamawiający i jest to jego
suwerenne prawo. Przedmiot zamawianej usługi każdorazowo wynika z potrzeb
zamawiającego. Ustawa Pzp w art. 32 ust. 2 ustawy Pzp zakazuje jedynie w celu uniknięcia
stosowania przepisów ustawy dzielić jednorodnego zamówienia na części lub zaniżać jego
wartości. Odwołujący nawet nie podnosił zarzutu, że usługa winna być kompleksowa, a jej
rozdzielenie na odbiór odpadów i ich transport do wyznaczonego punktu, bez dalszego
zagospodarowania i przetwarzania ma charakter sztuczny i nie jest uzasadnione specyfiką
zamówienia.
Odwołujący domagał się, aby przedmiotowe zamówienie obejmowało zarówno
odbieranie odpadów jak i ich przetwarzanie. Takie żądania Izba uznała za nieuprawnione.
Jak wynika z wyraźnej treści wyżej przytaczanego przepisu – decyzją zamawiającego
pozostaje czy zorganizuje on przetarg na sam odbiór odpadów i ich transport do
wyznaczonego miejsca, czy też będzie to usługa kompleksowa z przetwarzaniem odpadów.
Przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz. U. z dnia 11 stycznia 2013 r. poz. 122) określają warunki, jakie winien
spełniać podmiot w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
mieszkalnych.
Ustawa o odpadach określa odrębne warunki i wymagane zezwolenia dla podmiotów
zajmujących się eksploatacją RIPOK do przetwarzania odpadów, prowadzących instalacje
dla przetwarzania odpadów.
Okolicznością bezsporną pozostaje, że odwołujący posiada i prowadzi instalację
przetwarzania odpadów na terenie Regionu 5 zlokalizowaną w Bydgoszczy, ujętą w
załączniku nr 2 do uchwały XXVI/435/12 z dnia 24 września 2012 r. Sejmiku Województwa
Kujawsko - Pomorskiego. Zrozumiałe jest więc, że z punktu widzenia własnych interesów,
odwołujący chciałby połączenia obydwu usług.
Zdaniem Izby, większą konkurencyjność w postępowaniu gwarantuje właśnie ich
rozdzielne świadczenie, gdyż znaczniejsza liczba podmiotów może wykonywać odbieranie
odpadów i ich transport, niż świadczyć kompleksową usługę wraz z przetwarzaniem
odpadów. Wówczas to, przetarg praktycznie musiałby się ograniczyć do 4 przedsiębiorców,
wymienionych w powołanej uchwale Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, którzy
eksploatują instalacje do przetwarzania odpadów, gdyż zamawiający potwierdził, że przy
ogłoszeniu kompleksowego zamówienia na odbiór i przetwarzanie odpadów, żądałby
wykazania się przez podmioty ubiegające się o tego rodzaju zamówienie - eksploatowaniem
instalacji do przetwarzania odpadów.
W postępowaniach o zamówienie publiczne, obejmujących wyłącznie usługę odbioru
odpadów komunalnych i ich dostarczenia (transport) do wyznaczonych miejsc odbioru, jak to
ma miejsce w rozpatrywanym stanie faktycznym, to zamawiający wskazują konkretne
miejsce wywozu odpadów. Wykonawca wszystkie zmieszane odpady komunalne i odpady
zielone zebrane z terenu Gminy Nakło nad Notecią transportować będzie do Stacji
Przeładunkowej w Rozwarzynie. Tak samo ma postępować z odpadami zbieranymi
selektywnie, gdyż wyznaczony Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów dla tej Gminy
znajduje się również na terenie Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie. Dalsze ich
transportowanie do docelowego zagospodarowania w regionalnej instalacji do przetwarzania
odpadów komunalnych w Wawrzynkach, nie jest przewidziane w umowie z wykonawcą
przedmiotowego zamówienia. Podanie w SIWZ, iż przetwarzanie odpadów będzie się
odbywać w RIPOK w Wawrzynkach ma dla niniejszego postępowania charakter wyłącznie
informacyjny.
Odmiennie mogłaby wyglądać sytuacja w przypadku, gdyby przedmiotem zamówienia
był nie tylko odbiór, ale także zagospodarowanie odpadów. Wówczas to przetarg mógłby
obejmować wybór odpowiedniej, wskazanej w uchwale sejmiku danego województwa,
regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, do której byłby
transportowane zebrane odpady komunalne, czy pozostałości odpadów selektywnie
zbieranych od mieszkańców, za gospodarowanie którymi odpowiada gmina.
Przepis art. 9l. ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprawdzie
stanowi, że prowadzący regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych jest
zobowiązany zawrzeć umowę na zagospodarowanie zmieszanych odpadów komunalnych,
odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych ze wszystkimi
podmiotami odbierającymi odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, którzy wykonują
swoją działalność w ramach regionu gospodarki odpadami komunalnymi, z tym
zastrzeżeniem, że przepis ten dotyczy - jak utrzymywał zamawiający - przetwarzania
odpadów przekazywanych przez odbiorcę odpadów komunalnych, ale nie pochodzących od
właścicieli nieruchomości zamieszkałych, który to pogląd Izba podziela.
Dyspozycja art. 9l ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - nie
odnosi się do nieruchomości zamieszkałych, ale innych nieruchomości, gdzie też mogą
powstawać odpady takie same, jak komunalne, czyli o charakterze komunalnym. W
przypadku
zagospodarowywania
odpadów
przez
gminę,
tzn.
z
nieruchomości
zamieszkałych, proces ten podlega procedurze odrębnego zlecenia przez gminę. Art. 9l
powołanej ustawy, nie dotyczy zamawiającego - gospodarki odpadami z nieruchomości
zamieszkałych, gdyż w tym zakresie obowiązują odrębne regulacje. Ustawodawca przyjął
zakres minimalny gospodarowania odpadami, nawet z niezamieszkałych nieruchomości.
Muszą być odbierane przez podmioty mające wpis do rejestru działalności regulowanej,
które dalej zawierają umowy z regionalnymi instalacjami RIPOK o przetwarzanie takich
odpadów.
W odniesieniu do gospodarowania przez gminę odpadami komunalnymi, albo może
ona ogłosić przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów, albo przetarg na
samo odbieranie odpadów - gdy z uwagi na odrębne uregulowania – jest władna i
uprawniona zagospodarować ten strumień odpadów w konkretnej instalacji do przetwarzania
odpadów.
Wprawdzie generalnie, ustawa Prawo zamówień publicznych nakazuje w art. 3
stosowanie przez jednostki sektora finansów publicznych przepisów tej ustawy do
zamawiania dostaw, robót budowlanych i usług, jednakże z licznymi wyjątkami
ustanowionymi w art. 4 ustawy Pzp i wynikającymi z wyłączeń stosowania ustawy Pzp,
ustalonych w przepisach odrębnych.
Odwołujący zarzucał, że zamawiający nie może zlecić w trybie bez przetargu o
zamówienie publiczne usługi przetwarzania odpadów przez RIPOK w Wawrzynkach,
USKOM śNIN, gdyż nie zostały spełnione warunki określone w art. 3a ust. 1 ustawy o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zarzut ten nie znalazł żadnego potwierdzenia.
Zamawiający wykazał przedłożonymi dowodami, że Gmina Nakło nad Notecią w ramach
Związku Międzygminnego zrealizowała zadanie polegające na zapewnieniu budowy,
utrzymania i eksploatacji RIPOK w Wawrzynkach na zasadach określonych w ustawie z dnia
9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane i usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101 ze zm.),
zatem spełniła ustawowy obowiązek powierzania realizacji zamówienia, między innymi na
eksploatację, (a co za tym idzie - na przetwarzanie odpadów komunalnych) w trybie
oznaczonym w art. 3a ust. 1 powołanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
W załączniku nr 2 do uchwały nr XXVI/435/12 Sejmiku Województwa Kujawsko -
Pomorskiego Instalacja w Wawrzynkach Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM
śNIN Spółka z o.o. została wymieniona, jako jedna z instalacji Regionu 5 gospodarki
odpadami w powołanej uchwale z dnia 24 września 2012 Sejmiku w sprawie wykonania
„Planu gospodarki odpadami dla województwa Kujawsko - Pomorskiego”.
Izba podzieliła pogląd zamawiającego, że nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia
niniejszej sprawy kwestia wyboru podmiotu prowadzącego RIPOK. Jak stanowi art. 3a ust. 3
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, jedynie do przetargów, o których
mowa w ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie stosuje się
ustawę Pzp. Ograniczenie nie wyklucza pozaprzetargowych form wyłonienia podmiotu
prowadzącego RIPOK. Co więcej, taką możliwość wprost przewidziała ustawa o zmianie
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw z dnia 1
lipca 2011 r. (Dz. U. Nr 152, poz. 897). Na mocy art. 19 tej ustawy - w przypadku instalacji
wskazanej w wojewódzkim planie gospodarki odpadami jako zakład zagospodarowania
odpadów, dla której przed dniem wejścia w życie ustawy wydano decyzję o środowiskowych
uwarunkowaniach lub decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, lub której
budowa lub eksploatacja rozpoczęła się przed dniem wejścia w życie ustawy, przepisów art.
3a ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.
Taki też charakter - ma instalacja prowadzona przez spółkę z o.o. USKOM śNIN w
Wawrzynkach, która uzyskała uprzednio decyzję z dnia 15 września 2010 r. w sprawie
ustalenia środowiskowych uwarunkowań na realizacją przedsięwzięcia polegającego na
budowie RIPOK W miejscowości Wawrzynki gmina śnin i zrealizowała budowę Zakładu
Przekształcania Odpadów Komunalnych, będącego zakładem zagospodarowania odpadów
w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, uprawniającego do pobierania pożytków z
eksploatacji obiektu przetwarzania odpadów, stosownie do poczynionych przez taki podmiot
nakładów.
Izba uwzględniła argumentację zamawiającego, co do celowość takiej interpretacji, że
skoro zostały wydatkowane środki jednostek samorządu terytorialnego, zaciągnięte
zobowiązanie do kierowania strumienia odpadów do tejże instalacji, to są podstawy do tego,
aby było ono kontynuowane. Ze wszystkich dokumentów, przedłożonych przez
zamawiającego, wynika podjęte uprzednio zobowiązanie wobec podmiotu prywatnego i
obustronnie podpisane przez partnerów, jak i udziałowców porozumienia międzygminnego,
że strumień odpadów z terenów tych gmin będzie skierowany do danej instalacji, która
będzie je eksploatować, czyli przetwarzać w granicach posiadanych zdolności technicznych.
Mając na uwadze powyższe, za dopuszczalne Izba uznała, wskazanie przez
zamawiającego jedynie na obowiązek transportowania przez wykonawcą przedmiotowego
zamówienia odpadów do Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie, w ramach dalszego ich
zagospodarowania w Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w
Wawrzynkach Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o.o.
Nie można było uznać za trafną argumentacji odwołującego, że przepis art. 9e
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach pozwala jedynie na bezpośrednie
przekazywanie odebranych odpadów do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów
komunalnych. Należało uwzględnić, że uchwała XXVI/434/12 Sejmiku Województwa
Kujawsko -Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r. w sprawie uchwalenia planu gospodarki
odpadami komunalnymi podaje, iż dla prowadzenia racjonalnych rozwiązań w gospodarce
odpadami komunalnymi mogą być budowane stacje przeładunkowe, których lokalizacja
wynikać będzie z potrzeb logistycznych i organizacyjnych. Stacje te, obok urządzeń do
przeładunku odpadów, mogą być również wyposażone w inne elementy gospodarowania
odpadami, tj. urządzenia do oczyszczania zebranych selektywnie odpadów, magazyny na
surowce, odpady niebezpieczne itp.
Izba uznała, że wymieniona Stacja stanowi obiekt legalny, wybudowany na
podstawie odpowiednich zezwoleń, stanowiący element prowadzenia przez Gminę
gospodarki odpadami z zagwarantowaniem wymaganego od gmin poziomu odzysku
materiałów z odbieranych odpadów i w żadnym wypadku nie narusza przepisu o utrzymaniu
czystości w gminach, stanowiącego że odpady odbierane z nieruchomości zamieszkałych -
zmieszane, zielone oraz pozostałości odpadów selektywnie zbieranych mają trafiać do
RIPOK, gdyż docelowo tak się dzieje. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach w art. 3
ust. 1 pkt 5 przewiduje tymczasowe magazynowanie odpadów zarówno przez prowadzącego
zbieranie odpadów, jak i prowadzącego przetwarzanie odpadów. O magazynowaniu
odpadów w ramach wytwarzania, zbierania lub przetwarzania mówi art. 25 ust. 3 ustawy o
odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U. poz. 21). Magazynowania odebranych odpadów
wymaga też SIWZ od wykonawcy zamówienia. Wykonawca ubiegający się o przedmiotowe
zamówienie również musi wykazać, iż dysponuje bazą magazynowo - transportową
zlokalizowaną w miejscu świadczenia usługi.
Odwołujący nie uprawdopodobnił w żaden sposób twierdzenia, że wskazanie
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Wawrzynkach Zakład
Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z o. o., jako podmiotu
przetwarzającego odpady, może prowadzić do zachwiania uczciwej konkurencji, czy
prowadzić do nierównego traktowania wykonawców w przedmiotowym postępowaniu.
Każdy z wykonawców, który będzie się ubiegał o zamówienie będzie zobowiązany
wykonać taki sam zakres usługi, niezależnie od tego czy dysponuje własną instalacją RIPOK
w danym Regionie.
Zrozumiałym jest, że skoro odwołujący posiada własną instalację do przetwarzania
odpadów komunalnych ujętą w stosownej uchwale Sejmiku Województwa Kujawsko-
Pomorskiego dla Regionu Bydgoskiego - to chciałby, aby odpady były przerabiane w jego
instalacji. Zatem żądania odwołującego Izba odczytuje, jako domaganie się dostosowania
zakresu zamówienia do indywidualnych możliwości odwołującego.
Niewątpliwie większą konkurencje zapewnia odrębne postępowanie na odbieranie
odpadów komunalnych i ich transport do wyznaczonych przez zamawiającego miejsc, niż
łącznie postępowanie na odbiór odpadów i ich zagospodarowanie w którejś ze wskazanych 4
instalacji, gdyż wówczas postępowanie praktycznie mogłoby się okazać dostępne dla
wąskiej grupy wykonawców posiadających instalacje do zagospodarowania odpadów –
ujętych w odpowiedniej uchwale władz samorządowych, w zależności od wymagań
dotyczących zezwolenia na przetwarzanie odpadów i w odniesieniu do potencjału
technicznego instalacji do przetwarzania odpadów – stawianych wykonawcom ubiegającym
się o takie zamówienie.
Odwołujący w istocie dąży do ograniczenia konkurencji, co dawałby mu gwarancję
pełniejszego wykorzystania własnej instalacji. W rozpatrywanym stanie faktycznym
przedmiotem zamówienia jest wyłączenie usługa odbioru i transportu odpadów.
Zagospodarowywane odpady pozostają w gestii gminy i to gmina decyduje o zakresie
zamówienia.
Zamawiający przewidział w SIWZ w zgodzie z art. 9e ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach, obowiązek przekazywania odebranych od właścicieli
nieruchomości selektywnie zebranych odpadów komunalnych do Punktu Selektywnego
Zbierania Odpadów w Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie, zgodnie z hierarchią
postępowania z odpadami, o której mowa w art. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o
odpadach.
Z powyższych względów z postanowień art. 9e ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach, nie można wywodzić, iż istnieje bezwzględny nakaz natychmiastowego
i bezpośredniego przekazywania każdego odpadu do RIPOK, a zamawiający narusza
wymieniony przepis, sortując wstępnie odpady i magazynując, w celu przygotowania
transportu do wskazanego w SIWZ RIPOK.
W ocenie Izby, podnoszony zarzut jest niezasadny. Odwołujący de facto stawia
zarzut odnoszący się do braku wyboru w trybie przepisów ustawy Pzp instalacji, do której
miały być odprowadzane odpady.
W odniesieniu do zarzutów odwołania dotyczących postanowień treści wzoru umowy
to pozostają one tożsame z zarzutami na postanowienia SIWZ. Z tych też względów Izba
odnosiła się szczegółowo do tych zarzutów, uznając ich niezasadność z powodu
niewykazania naruszenia przepisów ustawy Pzp przy formułowaniu postanowień SIWZ.
Postępowanie, którego dotyczy wniesione odwołanie, prowadzone jest w oparciu o
art. 6d ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
(Dz. U. t.j. z 2012 r. poz. 391 ze zm.) i zostało wszczęte przez zamawiającego wyłącznie w
zakresie odbierania odpadów komunalnych, a nie ich odbierania i zagospodarowania, i jest
to postępowanie (przetarg) wyłącznie na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości, a
nie postępowanie (przetarg) na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów. Powyższe
postępowanie nie jest też postępowaniem prowadzonym w trybie art. 3a ust. 1 pkt 1
wskazanej ustawy. Nie jest to bowiem postępowanie (przetarg) prowadzone na wybór
podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował regionalną instalację do
przetwarzania odpadów komunalnych. Tak więc okoliczność, w jaki sposób zamawiający
dokonał wyboru regionalnej instalacji, do której mają być odprowadzane zmieszane odpady,
nawet mogła pozostawać po za oceną Izby w przedmiotowym postępowaniu o zamówienie
publiczne, prowadzonym wyłącznie w zakresie odbioru odpadów.
Zamawiający w SIWZ nie wskazał, w jakim trybie dokonał wyboru wyznaczonej
jednej instalacji do odprowadzania odpadów. Fakt ten został przedstawiony i uzasadniony w
trakcie postępowania odwoławczego. W tym zakresie właściwe do oceny takiego, a nie
innego sposobu postępowania przez zamawiającego mogą być inne właściwe podmioty i
organy, takie jak choćby Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, czy Urząd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.
W niniejszym postępowaniu o zamówienie publiczne, Izba uprawniona była do oceny
naruszeń przepisów ustawy Pzp w trybie odwoławczym w konkretnym postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Wprowadzone warunki w żaden sposób nie utrudniają
uczciwej konkurencji. Wymóg określony w opisie przedmiotu zamówienia, aby odpady były
odprowadzane do wskazanego punktu odbioru - może być spełniony na równych zasadach
przez wszystkie podmioty ubiegające się o dane zamówienie. Wszystkie podmioty, które
potencjalnie mogą wygrać postępowanie na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, mają równe szans na spełnienie wymogu zamawiającego, który w ten
sposób zabezpieczenia również własne interesy związane z gospodarką odpadami na
terenie Gminy za co ponosi odpowiedzialność. Brak dopuszczenia jako regionalnej instalacji
innej, wskazanej również w uchwale Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego nie
ogranicza odwołującemu możliwości uczestnictwa w tym postępowaniu i możliwości jego
realizacji.
Tym samym, w niniejszym postępowaniu o zamówienie publiczne z uwagi na jego
przedmiot i zakres nie doszło – zdaniem Izby - do utrudnienia uczciwej konkurencji, o czym
mowa w art. 29 ust. 2 ustawy Pzp. Odwołujący nie przedstawił uzasadnienia faktycznego
zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 niepełnego opisu przedmiotu zamówienia.
Co do drugiego zarzutu odwołania, odnoszącego się do sporządzenia SIWZ w sposób
niejednoznaczny, w tym co do zaniechania określenia sumy ubezpieczenia, na którą ma być
opłacona polisa, potwierdzająca właściwą sytuację ekonomiczną wykonawcy, Izba uznała,
że i ten zarzut nie potwierdził się.
Zdaniem Izby, wskazany zarzut w żaden sposób nie prowadzi do naruszenia art. 29
ust. 1 ustawy Pzp, wskazanego przez odwołującego jako podstawa naruszenia. Kwestia
podlegająca zaskarżeniu mieści się w opisie sposobu dokonywania oceny spełnia warunków
udziału w postępowaniu (opisie warunku dokonywanym przez zamawiającego stosownie do
dyspozycji art. 22 ust. 4 ustawy Pzp), tj. warunku kwalifikującego podmiotowo najbardziej
wiarygodnych wykonawców do udziału w postępowaniu. Nie jest to jednak zagadnienie
odnoszące się do opisu przedmiotu zamówienia, czyli sposobu realizacji zamówienia
publicznego. Tym samym, wskazany przez odwołującego przepis nie mógł być w tych
okolicznościach w żaden sposób naruszony przez zamawiającego. Co do najistotniejszej
kwestii podnoszonej przez odwołującego w opisie zarzutu, stwierdzić należało, że przyjęty
przez zamawiającego opis warunku weryfikowany był wyłącznie w kategoriach
dysponowania ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Konkretna wartość wymaganej polisy
ubezpieczeniowej, nie została dookreślona w SIWZ, a więc wymóg zostanie spełniony, gdy
wykonawca przedstawi dowód ubezpieczenia w zakresie OC na dowolnie obraną kwotę.
Określenie warunku podmiotowego udziału w postępowaniu i sposobu jego spełnienia na
minimalnym poziomie wymaganych dokumentów - wyłącznie polisy OC, a nie żądania
przedstawienia zaświadczenia banku o posiadanej zdolności kredytowej lub oznaczonej
kwoty na koncie bankowym - nie narusza przepisów art. 22 ust. 1 i 4 ustawy Pzp, a tylko w
tym zakresie Izba może dokonywać oceny prawidłowości zapisów SIWZ w kontekście
postawionych w odwołaniu zarzutów. Jeśli więc opisany przez zamawiającego warunek jest
związany z przedmiotem zamówienia i nie narusza żadnego konkretnego wskazania
przepisu, a przez to podstawowej zasady prowadzenia postępowania o zamówienie
publiczne - zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji w postępowaniu - na gruncie
przepisów ustawy Pzp jest dopuszczalny. Sposób udokumentowania zdolności ekonomiczno
- finansowej wykonawcy jest zgodny z treścią art. 26 ust. 1 ustawy Pzp oraz § 1 ust. 1 pkt
11) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2013, poz. 231).
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. Zamawiający nie musi wymagać
przedstawienia wszystkich dokumentów wymienionych w § 1 ust. 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów (…) na wykazanie
zdolności ekonomiczno -finansowej wykonawcy.
Podejmując rozstrzygnięcie, Izba przede wszystkim oparła się na dyspozycji art. 179
ust. 1 ustawy Pzp, który to przepis wskazuje na kognicję Izby do rozpoznawania zarzutów
odwołania podnoszonych w odniesieniu do konkretnych czynności czy zaniechań
zamawiającego podjętych w postępowaniu o zamówienie publiczne, które z jednej strony
pozbawiają wykonawcę uzyskania zamówienia, narażając go tym samym na poniesienie
określonej szkody, a z drugiej strony wskazują na naruszenie konkretnych przepisów ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Co do generalnego zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 3 ustawy Pzp, jak
również naruszenia art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2003 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.), Izba uznaje za aktualną
argumentację przedstawioną powyżej. Odwołujący, wskazując na naruszenie art. 15 ust. 1
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, objął ogółem wszystkie przypadki wymienione
dyspozycją tej normy, nie przystające do stanu faktycznego danej sprawy. Zarzut nie został
przez odwołującego dookreślony - nie wykazując zarazem naruszenia przepisów ustawy
Pzp. Stawiając zarzut naruszenia przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) odwołujący nie dowiódł,
iżby określenie przedmiotu zamówienia w granicach wynikających z odrębnych przepisów
naruszało art. 15 tej ustawy, lub też stanowiło zakazany art. 29 ust. 2 ustawy Pzp sposób
opisu przedmiotu zamówienia, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Postępowanie
dowodowe
nie
potwierdziło
naruszenia
wskazanych
przez
odwołującego przepisów ustawy Pzp, tj:
1)
art. 29 ust. 2 Pzp przez bezpodstawne wskazanie w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (Opis przedmiotu zamówienia), rozdział IV pkt 5:
a)
jako jedynej instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i
odpadów zielonych odebranych z terenu Miasta i Gminy Nakło nad Notecią, - Zakładu
Odzysku Odpadów Komunalnych USKOM śNIN Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Wawrzynkach 35, 88-400 śnin,
b)
miejsca przeładunku zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów komunalnych
zebranych selektywnie w Stacji Przeładunkowej w Rozwarzynie,
- a tym samym wprowadzenie ograniczeń udziału w postępowaniu, które są niezasadne i
które zmierzają do ograniczenia uczciwej konkurencji,
2)
art. 29 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust. 1 Pzp poprzez sporządzenie SIWZ w
sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, w tym m.in. poprzez zaniechanie sprecyzowania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie potwierdzenia właściwej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, która będzie pozwalała wykonawcy na właściwą realizację zamówienia,
3)
art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez przygotowanie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób niezapewniający zachowania zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, w wyniku czego dochodzi do nieuzasadnionego uprzywilejowania
jednego podmiotu gospodarczego przy realizacji zadania przetargowego,
4)
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 3 Pzp oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 153, poz. 1503).
W konsekwencji nie doszło również do naruszenia zasad postępowania określonych
w art. 7 ust. 1, ust. 3 ustawy Pzp, poprzez przygotowanie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w sposób niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
Odwołujący nie dowiódł, ani nawet nie przedstawił uzasadnienia faktycznego zarzutu
naruszenia przez zamawiającego kwestionowanymi postanowieniami SIWZ przepisów
innych ustaw, w tym:
2) ustawy o odpadach,
3) rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U.
z dnia 11 stycznia 2013 r. poz. 122).
4) Kodeksu cywilnego,
- które jednocześnie stanowiłyby naruszenie przepisów ustawy Pzp, w kontekście ustalania
interesu w korzystaniu ze środków ochrony prawnej na podstawie tej ustawy.
Z kolei zaś, w sprawach o naruszeniach dyscypliny finansów publicznych i
odpowiedzialności z tego tytułu, traktuje ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. 2013, poz. 168).
Krajowa Izba Odwoławcza w tym zakresie nie posiada żadnych kompetencji.
W tym stanie rzeczy Izba oddaliła odwołanie, o czym orzekła na podstawie art. 192
ust. 1 ustawy Pzp.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp.
Izba zaliczyła na poczet kosztów postępowania odwoławczego uiszczony przez
odwołującego wpis, stosownie do postanowień § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
……………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
