rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-10-15
rok: 2012
data dokumentu: 2012-10-15
rok: 2012
sygnatury akt.:
KIO 2111/12
KIO 2111/12
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Magda Grabarczyk, Marek Koleśnikow, Piotr Kozłowski Protokolant: Radosław Cwyl
Przewodniczący: Magda Grabarczyk, Marek Koleśnikow, Piotr Kozłowski Protokolant: Radosław Cwyl
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 października 2012 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 października 2012 r.
przez wykonawcę: Technika Sanitarna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Poznaniu
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego:
Gmina Miasta Gdyni – Zarząd Dróg i Zieleni, Gdynia
przy udziale wykonawcy: J………. K………… prowadzący działalność gospodarczą pod
firmą P.T.H.U. JAGAN J…………… K……………, Rumia – zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 października 2012 r.
przez wykonawcę: Technika Sanitarna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Poznaniu
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego:
Gmina Miasta Gdyni – Zarząd Dróg i Zieleni, Gdynia
przy udziale wykonawcy: J………. K………… prowadzący działalność gospodarczą pod
firmą P.T.H.U. JAGAN J…………… K……………, Rumia – zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: Technikę Sanitarną sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego:
Technikę Sanitarną sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od odwołującego: Techniki Sanitarnej sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu
na rzecz zamawiającego: Gminy Miasta Gdyni – Zarządu Dróg i Zieleni kwotę
Sygn. akt KIO 2111/12
756 zł 60 gr (słownie: siedemset pięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uzasadnionych
kosztów strony obejmujących koszty dojazdu na wyznaczone posiedzenie Izby.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący:
………………………………
………………………………
………………………………
Sygn. akt KIO 2111/12
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zarząd Dróg i Zieleni w Gdyni (jednostka budżetowa Gminy Miasta
Gdyni) – prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz.
759, z późn. zm.; zwanej dalej również „ustawą pzp” lub „pzp”), postępowanie o udzielenie
zamówienia na usługi polegające na oczyszczaniu zimowym i pozimowym dróg na terenie
miasta Gdyni w rejonie I – część CI, EI (oznaczenie sprawy EZP.271.25.2012).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane jako obligatoryjne w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z 27 lipca 2012 r. pod nr 2012/S_143-239680, w tym samym
dniu Zamawiający zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie oraz na swojej
stronie internetowej (www.zdiz.gdynia.pl), na której udostępnił również specyfikację istotnych
warunków zamówienia (dalej zwaną w skrócie „s.i.w.z.” lub „SIWZ”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp i została ustalona przez Zamawiającego na kwotę
4.883.671,13 zł, co stanowi równowartość 1.214.964,46 euro.
24 września 2012 r. (pismem z tej daty) Zamawiający przekazał faksem
Odwołującemu – Technice Sanitarnej sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu – informację
o wyborze jako najkorzystniejszej w części 1 (rejon CI) oraz części 2 (rejon EI) oferty
złożonej przez P.T.H.U. JAGAN J…………… K…………….. z Rumi. Z treści zawiadomienia
wynikało także, że w obu tych częściach zamówienia w wyniku poprawienia omyłki
rachunkowej uległa zmianie cena tej oferty (część 1 – z 882.057,44 zł na 916.433,84 zł;
część 2 – z 1.520.303,64 zł na 1.598.040,93 zł).
3 października 2012 r. (pismem z 2 października 2012 r.) Odwołujący wniósł do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie (zachowując wymóg przekazania jego kopii
Zamawiającemu) od powyższej czynności Zamawiającego, któremu zarzucił naruszenie
przepisów ustawy pzp:
1. Art. 87 ust. 2 pkt 2 – przez nieuprawnione dokonanie przez Zamawiającego poprawienia
błędu w obliczeniu ceny ofertowej, którego nie można zakwalifikować jako oczywistej
omyłki rachunkowej.
2. Art. 89 ust. 1 pkt 6 – przez zaniechanie odrzucenia oferty, która w związku
z zamieszczonym w specyfikacji istotnych warunków zamówienia opisem sposobu
wyliczenia ceny (art. 36 ust. 1 pkt 12) obarczona jest ewidentnym błędem w obliczeniu
ceny ofertowej.
Sygn. akt KIO 2111/12
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1. Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w obydwu zadaniach.
2. Powtórzenia czynności oceny ofert oraz odrzucenia oferty złożonej na zadania CI i EI
przez P.T.H.U. JAGAN J…………. K……………. z Rumii.
3. Powtórzenia czynności wyboru oferty i uznania za najkorzystniejszą w obydwu
zadaniach oferty złożonej przez Odwołującego.
Odwołujący nadto sprecyzował zarzuty przez podanie następujących okoliczności
prawnych i faktycznych uzasadniające wniesienie odwołania.
Odwołujący podał, że w postępowaniu wyodrębnione zostały 2 zadania, przy czym
Zamawiający dopuścił możliwość składania ofert częściowych. W rozdziale 12 s.i.w.z.
Zamawiający jednoznacznie opisał sposób wyliczenia ceny ofertowej: po pierwsze – dla
każdego z zadań częściowych wykonawca miał ustalić ceny jednostkowe netto oraz wpisać
je do odpowiedniego formularza cenowego; po drugie – ceny jednostkowe z formularzy
cenowych należało podstawić do algorytmu, odpowiedniego dla każdego z zadań, wyliczając
w ten sposób cenę netto; po trzecie – do ceny netto należało doliczyć podatek VAT według
obowiązujących stawek, co miało prowadzić do uzyskania ceny brutto podlegającej ocenie.
Odwołujący zaznaczył, że Zamawiający nie podał w s.i.w.z. stawki podatkowej, jaką należało
zastosować.
Odwołujący wskazał, że w ofercie złożonej przez Wykonawcę JAGAN zaoferowane
zostały następujące ceny brutto: dla zadania CI – 882.057,44 zł, dla zadania EI –
1.520.303,64 zł. Jak zaznaczył Odwołujący, w żadnym przypadku podane ceny nie są
wynikiem działań matematycznych z zastosowaniem cen jednostkowych z formularzy
ofertowych oraz algorytmów ustalonych i podanych przez Zamawiającego. Zdaniem
Odwołującego gdyby Wykonawca zastosował się do opisanego sposobu obliczenia ceny
ofertowej, to, uwzględniając zaproponowane ceny jednostkowe oraz obowiązującą stawkę
8% podatku VAT, ceny ofertowe musiałyby wynosić: dla zadania CI – 916.433, 84 zł, a dla
zadania EI – 1.598.040,93 zł.
Ustawa pzp nie podaje definicji pojęcia oczywistej omyłki rachunkowej. Odwołujący
stwierdził, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej oczywistą
omyłką rachunkową jest widoczny, niezamierzony błąd rachunkowy popełniony przez
wykonawcę (Odwołujący podał tu przykładowo wyrok z 21 stycznia 2009 r., sygn. akt
KIO/UZP 20/09). Popełniona omyłka rachunkowa może zostać uznana za mającą charakter
oczywisty, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka, bądź jest widoczna w trakcie sprawdzania
poprawności wyliczeń, została stwierdzona samodzielnie przez zamawiającego, jest
bezsporna i możliwa do poprawienia bez konieczności odwoływania się do innych
Sygn. akt KIO 2111/12
dokumentów postępowania lub uzyskiwania wyjaśnień wykonawcy (Odwołujący powołał się
na następujące wyroki: z 23 stycznia 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 62/09; z 12 lutego 2009 r.,
sygn. akt KIO/UZP 133/09; z 31 marca 2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 327/09, KIO/UZP
341/09).
W ocenie Odwołującego w przypadku Wykonawcy JAGAN nie może być mowy
o zaistnieniu oczywistej omyłki rachunkowej, ponieważ z treści oferty nie wynika
jednoznacznie, w którym miejscu omyłka ta została popełniona. Po pierwsze – Wykonawca
mógł nie zastosować się do wskazań Zamawiającego i wyliczyć cenę ofertową bez
stosowania wymaganego algorytmu. Po wtóre – nie można także wykluczyć, że do
wyliczenia ceny ofertowej Wykonawca zastosował inną niż obowiązująca stawkę VAT.
Poprawienie omyłki przez Zamawiającego, dla której to czynności konieczne było uprzednie
uzyskanie wyjaśnień Wykonawcy, zdaniem Odwołującego przesądza o braku cechy
oczywistości omyłki, co skutkuje brakiem możliwości jej poprawienia w trybie art. 87 ust. 2
pkt. 2 pzp i obowiązkiem odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 12 pzp s.i.w.z. musi zawierać co
najmniej opis sposobu obliczenia ceny. Zdaniem Odwołującego przepis ten jest kluczowy dla
ustalenia właściwego znaczenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp, nie tylko ze względu na
możliwe rzeczowe i celowościowe powiązanie zakresów ich normowania, ale także
w związku z tożsamością użytych w nich wyrażeń językowych. Przepisy te łączy zarówno
pojęcie obliczenie, jak też cena, ale również identyczne i występujące jedynie w tych
miejscach ustawy pzp frazeologiczne powiązanie tych dwóch pojęć, czyli obliczenie ceny.
W świetle powyższego treści s.i.w.z. należy przypisać możliwość określenia żądanego
sposobu obliczenia ceny, względem którego należy następnie oceniać prawidłowość cen
ofertowych i na podstawie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp odrzucać oferty zawierające
błędy w obliczeniu ceny.
Opis sposobu obliczenia ceny to nic innego jak wskazanie przez zamawiającego
w s.i.w.z. sposobu, algorytmu (ciągu określonych czynności), zgodnie z którym wykonawca
obowiązany jest postępować, aby na końcu otrzymać cenę oferty. W sytuacji, gdy
wykonawca obliczając cenę swojej oferty nie zastosował się do sposobu obliczenia ceny
opisanego w s.i.w.z. i otrzymał cenę ofertową inną niż w przypadku postępowania zgodnie
z instrukcjami zamawiającego, mamy do czynienia z ewidentnym błędem w wyliczeniu ceny
skutkującym koniecznością odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp.
(Odwołujący powołał się tu na wyroki Izby: z 4 stycznia 2011 r., sygn. akt KIO 2746/10 oraz z
28 stycznia 2011 r., sygn. akt KIO 95/11).
W ocenie Odwołującego Zamawiający dokonał poprawienia ceny ofertowej
Sygn. akt KIO 2111/12
bezpodstawnie uznając, że mamy do czynienia z oczywistą omyłką rachunkową.
Tymczasem wystąpił ewidentny błąd w obliczeniu ceny, którego, po pierwsze – nie dało się
stwierdzić na pierwszy rzut oka, a po wtóre – nie dało się poprawić samodzielnie przez
Zamawiającego, bez konieczności odwoływania się do innych dokumentów postępowania
lub uzyskiwania wyjaśnień wykonawcy. Zamawiający najpierw zwrócił się do Wykonawcy
JAGAN z pytaniem o rodzaj zastosowanej stawki podatku VAT, a następnie, po uzyskaniu tej
informacji, dokonał poprawienia ceny, wyliczając ją według cen jednostkowych podanych
w formularzach
cenowych,
z
zastosowaniem
narzuconego
algorytmu.
Zdaniem
Odwołującego było to nieuprawnione, ponieważ nie można wykluczyć, że Wykonawca
JAGAN zastosował nieprawidłową stawkę podatku VAT.
Jak dalej wywiódł Odwołujący, obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny
ofert, w tym m.in. pod względem prawidłowości przyjętych przez wykonawców przy
obliczeniu ceny stawek VAT. Wynika to z dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt. 6 pzp, który nakazuje
zamawiającemu odrzucenie ofert zawierających błąd w obliczeniu ceny, za który uznać
należy przyjęcie niewłaściwej stawki VAT. Stanowisko to potwierdził Sąd Najwyższy w dwóch
uchwałach z dnia 20 października 2011 r. w sprawach o sygn. akt III CZP 52/11 i III CZP
53/11. Sąd Najwyższy – po rozpoznaniu zapytania Sądu Okręgowego w Koninie, czy
określenie w treści oferty wykonawcy błędnej stawki podatku VAT oraz obliczenie w oparciu
o tę stawkę, podatku VAT, jako składnika ceny brutto, stanowi błąd w obliczeniu ceny, o
którym mowa w przepisie art. 89 ust. 1 pkt. 6 ustawy pzp i jest podstawą do odrzucenia
oferty – udzielił pozytywnej odpowiedzi na to pytanie. Tym samym Sąd Najwyższy
potwierdził, że zamawiający ma uprawienie do weryfikacji zaoferowanej ceny pod kątem
ustalenia, czy nie zawiera ona błędu w obliczeniu ceny w zakresie określenia właściwej
stawki VAT.
Według Odwołującego obowiązek taki aktualizuje się również na gruncie
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Pomimo braku
wymogu wskazania przyjętej przez wykonawcę stawki VAT w formularzu ofertowym,
obowiązek badania oferty pod kątem ewentualnego błędu w obliczeniu ceny jest możliwy do
dochowania na podstawie: wskazanych przez wykonawców w formularzach cenowych cen
jednostkowych netto, określonego przez Zamawiającego algorytmu do wyliczenia ceny brutto
oraz wyliczonych przez wykonawców cen brutto zamieszczonych w formularzu ofertowym.
Z informacji zawartych w ofercie Zamawiający miał możliwość zweryfikowania ceny ofertowej
pod kątem zastosowanej do jej wyliczenia stawki podatku VAT. Zdaniem Odwołującego,
jeżeli w jej wyniku okazałoby się, że wykonawca zastosował niewłaściwą, nawet nieistniejącą
w rzeczywistości stawkę podatku VAT, to ten fakt przesądza o zaistnieniu błędu w obliczeniu
Sygn. akt KIO 2111/12
ceny, skutkującym obowiązkiem Zamawiającego odrzucenia takiej oferty. Odwołujący
stwierdził, że analizując zaoferowane przez Wykonawcę JAGAN ceny ofertowe pod kątem
zastosowanej stawki podatku VAT, nie można wykluczyć, że zastosował on do wyliczenia
ceny brutto podatek VAT: w zadaniu CI – wg stawki 4%, a w zadaniu EI – wg stawki 3%.
Takie fakty wynikają z cen podanych w ofercie, a udzielone w tym zakresie odpowiedzi
Wykonawcy JAGAN na pytania dotyczące zastosowanych stawek, zadane przez
Zamawiającego, są niewiarygodne. W ocenie Odwołującego rzeczą naturalną jest, że
Wykonawca popełniwszy błąd co do zastosowanego VAT-u, będzie bronił swojej oferty,
udzielając wyjaśnień mogących uratować jego obarczoną błędem ofertę.
12 października 2012 r. Zamawiający przesłał faksem odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o jego oddalenie.
Zamawiający ocenił, że wykonawcy biorący udział w postępowaniu wypełnili
formularz oferty zgodnie z jego wymaganiami, to jest bez podania informacji o przyjętej dla
obliczenia kwoty podatku VAT i wysokości stawki podatkowej. Stawka podatku VAT nie
została w żaden sposób określona i narzucona w postanowieniach s.i.w.z. jako wiążąca dla
wykonawców. Jednocześnie Zamawiający podniósł, że ponieważ przedmiotem oceny i
porównania złożonych ofert jest cena brutto, było dla niego istotne, czy wykonawca, biorąc
pod uwagę obowiązujące przepisy prawa, w sposób właściwy dokonał obliczenia ceny
ofertowej, w tym zastosował prawidłową stawkę podatku VAT. Zamawiający powołał się
również na to, że Sąd Najwyższy w uchwale z 20 października 2011 r. (sygn. akt III CZP
52/11) potwierdził, że z art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp wynika uprawnienie do badania, czy złożona
oferta nie zawiera błędu w obliczeniu ceny polegającego na uwzględnieniu nieprawidłowej
stawki podatku VAT. Zdaniem Zamawiającego, pomimo braku wymogu wskazania przyjętej
przez wykonawcę stawki podatku VAT w formularzu ofertowym, badanie ofert pod katem
ewentualnego błędu w obliczeniu ceny było możliwe przez wezwanie wykonawców w trybie
art. 87 ust. 1 pzp o do wyjaśnienia jaką stawkę zastosowali. Przy czym najpierw konieczne
było ustalenie, jaką stawkę podatku VAT należało przyjąć dla kalkulacji ceny brutto oferty,
aby następnie sprawdzić, czy podane przez wykonawców wartości brutto zostały obliczone
prawidłowo. Punktem wyjścia dla ustalenia właściwej według Zamawiającego stawki podatku
VAT był opis przedmiotu zamówienia, obejmujący swoim zakresem utrzymanie zimowe
i sprzątanie pozimowe nawierzchni jezdni ulic, w szczególności oczyszczanie ze śniegu,
lodu, błota oraz piasku i innych zanieczyszczeń. W ocenie Zamawiającego na gruncie
przepisów podatkowych jest to zbiór usług opodatkowanych 8% stawką podatku VAT.
Zamawiający dla potwierdzenia swojego stanowiska odnośnie stawki podatku VAT 12 i 17
Sygn. akt KIO 2111/12
września 2012 r. skierował do wszystkich wykonawców biorących udział w postępowaniu
wezwanie do wyjaśnienie treści złożonej oferty w zakresie zastosowanej stawki podatku
VAT. Według Zamawiającego w ten sposób sprawdził oferty wykonawców i potwierdził
zastosowanie przez nich właściwej stawki podatku VAT, tj. 8%.
W toku badania ofert Zamawiający stwierdził, że Wykonawca JAGAN popełnił błąd
w obliczeniach wartości brutto, który został potraktowany jako oczywista omyłka, gdyż
wpisana w ofercie kwota nie odpowiadała prawidłowej cenie brutto. Błąd nie musi być
błędem rzucającym się w oczy, ale musi być zauważalny podczas sprawdzania obliczeń
(Zamawiający powołał się w tym miejscu na wyrok Izby w sprawie o sygn. akt KIO 327/09). Z
utrwalonego orzecznictwa Izby wynika, że oczywistą omyłka rachunkową jest widoczny,
niezamierzony błąd rachunkowy popełniony przez wykonawcę, który polega na uzyskaniu
wyniku działania arytmetycznego (tu Zamawiający powołał się na wyroki Izby w sprawach o
sygn. akt: KIO/UZP 20/09 oraz KIO/UZP 133/09). Doktryna i orzecznictwo podkreśla, że jest
to omyłka w przeprowadzaniu działań na liczbach, polegająca w szczególności na uzyskaniu
błędnego wyniku jednego z działań matematycznych, takich jak: mnożenie, dzielenie,
dodawanie czy odejmowanie, w stosunku do prawidłowo przeprowadzonego działania na
podstawie właściwych danych. Zdaniem Zamawiającego oczywiste było jaka kwota
odpowiadała prawidłowej cenie brutto, gdyż był to wynik prostego działania
matematycznego. Z treści oferty JAGAN nie wynikało, w którym miejscu została popełniona
omyłka, jednak dla Zamawiającego było oczywiste, że błąd może tkwić w którymś ze
składników wyliczenia ceny brutto (wystąpiła omyłka w sumowaniu lub mnożeniu wyliczenia
ceny brutto). W ocenie Zamawiającego uprawniało go to do poprawienia tej omyłki w trybie
art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp, przez wpisanie prawidłowej kwoty odpowiadającej rzeczywistemu
wyliczeniu ceny brutto z cen jednostkowych formularza cenowego przy zastosowaniu wzoru
określonego w rozdziale 12 s.i.w.z. Zamawiający podkreślił, że nie dokonywał jakichkolwiek
poprawek w cenach jednostkowych, składnikach, czy też w czynnikach mnożenia, a poprawił
jedynie błędnie wpisane wyniki działań arytmetycznych. Zamawiający podniósł, że z art. 87
ust. 1 pkt 2 pzp wynika, że jest zobowiązany do sprawdzenia obliczeń i poprawienia
oczywistych omyłek rachunkowych, a także uwzględnienia konsekwencji rachunkowych
dokonanych poprawek. Zamawiający wskazał również, że ustawodawca uchylając dawny
art. 88 ustawy pzp zrezygnował z określenia zamkniętego katalogu zmian w treści oferty w
wyniku poprawienia omyłek, uznając, że dopuszczalność zastosowania wprowadzonego w to
miejsce art. 87 ust. 2 pzp należy oceniać z uwzględnieniem konkretnych okoliczności danej
sprawy.
Zamawiający powołał się na ugruntowane jego zdaniem w orzecznictwie stanowisko,
Sygn. akt KIO 2111/12
że błąd w obliczeniu ceny polega na przyjęciu nieprawidłowych danych do jej obliczenia, np.
wynikający z nieprawidłowego ustalenia stanu faktycznego, w szczególności, gdy cena
została skalkulowana w sposób nieuwzględniający cech przedmiotu zamówienia, jego
zakresu i warunków realizacji. Z kolej w doktrynie wskazuje się tu na zastosowanie
niewłaściwych jednostek miar, niewłaściwych ilości lub zakresu czynności, czy też
zastosowanie niewłaściwej stawki podatku VAT. W ocenie Zamawiającego Wykonawca
JAGAN przyjął podstawę wyceny zamówienia, która odpowiada opisowi przedmiotu
zamówienia, a ponadto zamierzał wykonać świadczenie za ceny jednostkowe wskazane
w formularzu cenowym. Ponieważ z uzyskanych wyjaśnień wynikało, ze Wykonawca
zastosował prawidłową stawkę podatku VAT, a Zamawiający nie żądał jej podania
w formularzu ofertowym, to błędnie wyliczoną cenę oferty z prawidłową stawką VAT należało
potraktować jako oczywistą omyłkę rachunkową.
Zamawiający podniósł, że błędne wyliczenie kwoty podatku VAT może być wynikiem
zarówno omyłki rachunkowej, jak i wynikiem błędu w obliczeniu ceny. W tym ostatnim
przypadku chodzi o sytuację, w której przy obliczeniu ceny oferty wykonawca zastosował
niewłaściwą stawkę VAT (np. zamiast stawki 8% zastosował stawkę 23%). Natomiast jeżeli
pomimo zastosowania prawidłowej stawki VAT (np. 8%), nieprawidłowo został obliczony
wynik działania arytmetycznego (iloczyn ceny netto i stawki podatku VAT), to jest to omyłka
rachunkowa. W takim przypadku brak jest podstaw do odrzucenia oferty na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 6 pzp. Zdaniem Zamawiającego z art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp nie wynika, że
poprawienia omyłek rachunkowych nie może dotyczyć obliczenia kwoty podatku VAT.
Zamawiający podsumował, że nie było dowodów wskazujących na to, że Wykonawca
JAGAN popełnił błąd w obliczeniu ceny.
2 października 2012 r. Zamawiający przekazał kopię odwołania pozostałym
wykonawcom. 5 października 2012 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło
w formie pisemnej zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego przez P.T.H.U JAGAN J…………… K……………… z Rumii.
Przy braku zgłoszenia opozycji przez Strony oraz wobec dokonania zgłoszenia
przystąpienia do postępowania odwoławczego w ustawowym terminie i z zachowaniem
wymogu przekazania jego kopii Stronom postępowania (art. 185 ust. 2 pzp) – Izba nie
stwierdziła podstaw do niedopuszczenia tego wykonawcy do udziału w postępowaniu
odwoławczym po stronie Zamawiającego w charakterze uczestnika tego postępowania
(przystępującego).
W zgłoszeniu przystąpienia Przystępujący odniósł się między innymi w następujący
Sygn. akt KIO 2111/12
sposób do zarzutów odwołania:
Zdaniem Przystępującego Odwołujący błędnie i zawężająco interpretuje okoliczności,
w jakich zamawiający może zastosować instytucję poprawy oczywistej omyłki rachunkowej
na zasadach określonych w art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp. W szczególności Zamawiający może
tego dokonać nie tylko w sytuacji, gdy omyłka jest widoczna na pierwszy rzut oka. Zgodnie z
orzeczeniem Krajowej Izby odwoławczej z 1 września 2011 r. (sygn. akt KIO 1787/11): W
odróżnieniu od oczywistej omyłki pisarskiej, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 1) p.z.p.
omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, nie tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy
rzut oka. Tę cechę można przypisać wytycznie omyłkom dotyczącym prostych działań na
małych liczbach. Dla uznania, że omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, wystarczający
jest fakt jej ustalenia podczas sprawdzania obliczeń zgodnie z podanym przez
zamawiającego sposobem obliczenia ceny oferty oraz możliwość jej jednoznacznego
stwierdzenia. W uzasadnieniu orzeczenia Izba wyraźnie wskazała, iż błędne jest
przyjmowanie zawężonej wykładni określającej, co należy traktować jako oczywistą omyłkę
rachunkową. Zdaniem Izby takie rozumienie tego pojęcia byłoby zaprzeczeniem idei leżącej
u podstaw uchylenia dawnego art. 88 pzp i zastąpienia nowym brzmieniem art. 87 ust. 2 pzp,
gdyż chodziło o możliwość szerszego, a nie węższego zastosowania instytucji oczywistej
omyłki rachunkowej. Przystępujący powołał się także na podobne stanowisko
zaprezentowane przez Izbę we wcześniejszym orzeczeniu z 28 września 2010 r. (sygn. akt
KIO/UZP 1978/10): Pod pojęciem omyłki rachunkowej należy rozumieć błąd w zakresie
wszystkich działań matematycznych, zwłaszcza arytmetycznych. Omyłka rachunkowa polega
na uzyskaniu błędnego wyniku obliczeń. W odróżnieniu od oczywistej omyłki pisarskiej, o
której mową w art. 87 ust. 2 pkt 1) p.z.p. – omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, nie
tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka. Tę cechę można przypisać wyłącznie
omyłkom dotyczącym prostych działań na małych liczbach.(…) Dla uznania, że omyłka
rachunkowa ma charakter oczywisty, wystarczający jest fakt jej ustalenia podczas
sprawdzania obliczeń zgodnie z podanym przez zamawiającego sposobem obliczenia ceny
oferty oraz możliwość jej jednoznacznego stwierdzenia. Wreszcie Przystępujący przywołał
orzeczenie z 16 sierpnia 2010 r. (sygn. akt: KIO/UZP 1555/10 i KIO/UZP 1564/10):
Oczywisty charakter omyłki ma nie, tylko taka omyłka, której identyfikacja możliwa jest bez
dokonywania jakichkolwiek dodatkowych ustaleń, jak i taka omyłka, której identyfikacja
wynika z zastosowania zasad matematyki i logiki.
Z powyższego Przystępujący wysnuł, wbrew twierdzeniom Odwołującego,
że poprawienie omyłek rachunkowych może mieć miejsce nie tylko w sytuacji, gdy omyłka
jest oczywista i widoczna na pierwszy rzut oka. Zgodnie z aksjologicznym rozumieniem
Sygn. akt KIO 2111/12
zmian wprowadzonych w pzp ustawodawca rozszerzył katalog sytuacji uprawniających
Zamawiającego do poprawienia omyłki rachunkowej na zasadach określonych w dawnym
art. 88 pzp o inne sytuacje, wprost w nim nie wymienione. Co więcej, nie jest zasadne
twierdzenie, że oczywistość omyłki musi wynikać wyłącznie z oferty, tj. zamawiający może
poprawić omyłki wyłącznie w sytuacji, gdy wszystkie dane do ich poprawienia zawarte są
wprost w ofercie. Zamawiający ma obowiązek oceniać stan sprawy na postawie całokształtu
okoliczności. Przystępujący odwołał się do wyroku z 24 września 2010 r. (sygn. akt KIO/UZP
1940/10): „Oczywistość” omyłki winna być możliwa do ustalenia na podstawie oferty,
ewentualnie (w ograniczonym zakresie) może pochodzić z wyjaśnień, które zamawiający
może uzyskać od wykonawcy na podstawie art. 87 ust. 1 p.z.p. Przystępujący jednocześnie
stwierdził, że w niniejszym postępowaniu zaszła konieczność wyjaśnienia, jak to określił,
kluczowych elementów jego oferty w drodze wyjaśnień.
Przystępujący podał, że Zamawiający nie wymagał podania wyodrębnionej ceny netto
oferty oraz podatku VAT naliczonego na jej podstawie. W efekcie cena ofertowa na
poszczególne części zadania podana w ofercie nie została rozbita na wartość netto i podatek
VAT. Według Przystępującego zastosowany przez Zamawiającego sposób określenia ceny
w ofercie powoduje, że każdy przypadek rozbieżności pomiędzy ceną ofertową brutto a
wartościami ustalonymi na podstawie obliczeń z użyciem algorytmu wskazanego przez
Zamawiającego i cen jednostkowych netto – wymaga uzyskania informacji na temat
zastosowanej stawki podatku VAT, co możliwe jest wyłącznie przy zastosowaniu instytucji
wyjaśnień na podstawię art. 87 ust. 1 pzp. Zdaniem Przystępującego odmienne
rozumowanie prowadziłoby w przedmiotowym postępowaniu do sytuacji, w której każda
rozbieżność ceny ofertowej brutto z ceną uzyskaną na podstawie obliczenia cen
jednostkowych netto i podatku VAT, mogłaby zostać poczytana jako zastosowanie błędnej
stawki podatku od towarów i usług. Zamawiający nie mógłby obiektywnie sprawdzić, czy
rozbieżność spowodowana jest oczywistą omyłką rachunkową czy błędem w obliczeniu
ceny. Z uwagi na brak podstawowych danych niezbędnych do poprawienia oferty niezbędne
było wezwanie Przystępującego do wyjaśnień w zakresie zastosowanej stawki VAT.
Przystępujący oświadczył, że powodem powstania rozbieżności pomiędzy ceną brutto
oferty i ceną uzyskaną wskutek poprawienia przez Zamawiającego, były błędne działania
arytmetyczne na cenach jednostkowych netto. Przystępujący oświadczył jednocześnie, że
cena ofertowa brutto wskazana w formularzu oferty Przystępującego została określona przy
zastosowaniu 8% stawki podatku od towarów i usług (VAT)
.
Zdaniem Przystępującego za
nieudowodnione należy uznać sugestie Odwołującego, jakoby Przystępujący zastosował
stawki podatkowe w wysokości 3% i 4%.
Sygn. akt KIO 2111/12
Zdaniem Przystępującego ustawodawca pozostawia wyborowi Zamawiającego, czy
skorzysta z możliwości wyjaśnienia treści oferty wykonawcy, czy pominie ten sposób
uzyskania informacji. Jednakże z orzecznictwa wynika, że w przypadku wątpliwości co do
treści oferty mogących skutkować jej odrzuceniem zamawiający obowiązany jest wezwać
wykonawcę do wyjaśnień (Przystępujący przywołał tu wyroki Izby: z 27 czerwca 2012 r.,
sygn. akt KIO 1248/12 oraz z 1 czerwca 2012 r., sygn. akt KIO 1027/12) Jednocześnie
wyjaśnienia udzielone przez wykonawcę w wyniku wezwania zamawiającego nie mogą być
pominięte. Stanowią one oświadczenie wykonawcy, którym jest on związany na równi ze
złożoną oferta (wyrok Izby z 24 czerwca 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1096/10). Zdaniem
Przystępującego oznacza to, że Zamawiający obowiązany był uwzględnić oświadczenie z 13
września 2012 r., w którym Przystępujący poświadczył, że dla kalkulacji cepy ofertowej
zastosował stawkę podatku VAT w wysokości 8%.
Odrębnie Przystępujący podniósł argumentację na wypadek, gdyby jego stanowisko
w zakresie zakwalifikowania popełnionych omyłek jako oczywistych rachunkowych nie
zostało zaaprobowane przez Izbę. Zdaniem Przystępującego omyłki w jego ofercie
alternatywnie można zaliczyć do innych omyłek polegających na niezgodności oferty
z s.i.w.z., niepowodujących istotnej zmiany treści oferty, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3
pzp, oraz uznać, że Zamawiający mógł dokonać ich poprawienia w trybie tego przepisu.
Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych i wpis od niego został przez
Odwołującego uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
Wobec ustalenia, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, o których mowa w art. 189 ust. 2 pzp, Izba przeprowadziła
rozprawę, podczas której Odwołujący, Zamawiający i Przystępujący podtrzymali swoje
dotychczasowe stanowiska.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Przystępującego, uwzględniając
zgromadzony materiał dowodowy, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia
i stanowiska zawarte odwołaniu, zgłoszeniu przystąpienia, odpowiedzi na odwołanie,
a także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, Izba ustaliła
i zważyła, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja do
wniesienia odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść
Sygn. akt KIO 2111/12
szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie składu
orzekającego Izby Odwołujący legitymuje się interesem w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, w którym złożył ofertę z drugą w kolejności ceną, która stanowi jedyne kryterium
wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący w chwili wnoszenia odwołania miał zatem
realną szansę na uzyskanie przedmiotowego zamówienia wobec podniesienia zarzutów
przeciwko zaniechaniu odrzucenia oferty Przystępującego. Jednocześnie zaniechanie tej
czynności przez Zamawiającego naraża Odwołującego na szkodę z powodu nieuzyskania
odpłatnego zamówienia publicznego, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania o
zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii poświadczonej
za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego, w szczególności zaś przeprowadziła
dowody z dokumentów: ogłoszenia o zamówieniu, s.i.w.z., oferty Przystępującego, a także
pism Zamawiającego i wykonawców kierowanych w toku badania ofert.
Izba ustaliła, co następuje:
W rozdziale 12 s.i.w.z. Zamawiający zawarł opis sposobu obliczenia ceny oferty,
która podlegała wpisaniu w formularzu oferty odrębnie dla każdej z części zamówienia.
Należało ją wyliczyć w oparciu o ceny jednostkowe netto za wyszczególnionych 5 czynności
składających się na przedmiot zamówienia (sprzątanie pozimowe; dobowe utrzymanie 1 km
drogi: – w warunkach pozazimowych, – zimy lekkiej, – średniej, – zimy ciężkiej i bardzo
ciężkiej). Te ostatnie miały zostać przez wykonawcę wpisane do formularza cenowego
stanowiącego załącznik do formularza oferty. Ceny jednostkowe netto należało podstawić do
podanych odrębnie dla obu części zamówienia szczegółowych matematycznych wzorów
obliczenia wartości netto oferty za rok świadczenia usług. Wielkość wszystkich pozostałych
parametrów została określona przez Zamawiającego. Następnie Zamawiający podał wzór
obliczenia wartości brutto oferty, zgodnie z którym miała to być trzykrotność rocznej wartości
netto + należny podatek VAT. Zamawiający wymagał, aby cena oferty obejmowała całkowity
koszt wykonania przedmiotu zamówienia oraz wszelkie koszty towarzyszące, konieczne do
poniesienia przez wykonawcę z tytułu wykonania przedmiotu zamówienia, i uwzględniała
wszystkie czynności związane z prawidłową, terminową realizacją przedmiotu zamówienia,
a także należny podatek VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami. W formularzu tym
Zamawiający nie wymagał podania w formularzu ofertowym wyodrębnionej ceny oferty netto,
jak i podatku VAT naliczonego na jej podstawie.
Zamawiający dwukrotnie w toku badania ofert w ten sam sposób poprawił
stwierdzone w ofercie Przystępującego omyłki rachunkowe. Po raz pierwszy nastąpiło to 29
Sygn. akt KIO 2111/12
sierpnia 2012 r. 5 września 2012 r. Odwołujący poinformował Zamawiającego,
że w obliczeniu ceny oferty Przystępującego są błędy niepodlegające poprawieniu na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 i 3 pzp. Zamawiający 12 września 2012 r. unieważnił pierwszą
czynność i wezwał Przystępującego do wyjaśnienia jaką zastosował stawkę podatku VAT dla
każdej z części zamówienia. Następnie Zamawiający skierował 17 września 2012 r.
analogiczne wezwanie do pozostałych wykonawców. Wszyscy wykonawcy oświadczyli, że
zastosowali stawkę w wysokości 8%. Odwołujący, oprócz udzielenia takich wyjaśnień,
w pismach z 18 i 21 września 2012 r. ponownie poinformował o swoim stanowisku odnośnie
zaistnienia w ofercie Przystępującego błędu w obliczeniu ceny, który powoduje konieczność
odrzucenia tej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz zakres zarzutów objętych odwołaniem i podlegających rozpatrzeniu, Izba
stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie brała pod uwagę alternatywnej argumentacji Przystępującego, który
z ostrożności wskazywał na możliwość zakwalifikowania omyłek w jego ofercie jako
podlegających poprawie w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 pzp. Po pierwsze – z art. 185 ust. 5 pzp
wynika, że stanowisko Przystępującego nie może pozostawać w sprzeczności
z czynnościami i oświadczeniami Zamawiającego, który dokonał czynności z art. 87 ust. 2
pkt 2 pzp, a w postępowaniu odwoławczym podtrzymał, że było to działanie prawidłowe.
Z tego względu Izba nie wzięła również pod uwagę również innych twierdzeń
Przystępującego, które pozostawały w sprzeczności ze stanowiskiem Zamawiającego. Po
drugie – zgodnie z art. 192 ust. 7 pzp Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Tymczasem Odwołujący wniósł odwołanie od dokonania przez
Zamawiającego czynności poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 2 pzp, nie podnosząc alternatywnego zarzutu naruszenia art. 87 ust. 2 pkt 3 pzp.
Izba rozstrzygnęła, że Zamawiający nie naruszył art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp przez
poprawienie na podstawie tego przepisu stwierdzonej w ofercie Przystępującego omyłki
rachunkowej. Zostały spełnione przesłanki umożliwiające zastosowanie tego trybu
poprawiania oferty: po pierwsze – rachunkowe sprawdzenie poprawności wyliczenia ceny
oferty umożliwiało wykrycie zaistnienia omyłki, po drugie – na podstawie dostępnych
informacji wiadomo było w jaki sposób należy prawidłowo obliczyć cenę oferty. Dla każdego
z uczestników postępowania odwoławczego było oczywiste, że wpisane w formularzu oferty
Przystępującego ceny brutto dla obu zadań nie stanowią prawidłowego wyniku obliczenia
wyprowadzonego z cen jednostkowych netto wpisanych w formularzach cenowych.
Jednocześnie, choć ani Zamawiający w s.i.w.z., ani Przystępujący w ofercie nie wskazali
Sygn. akt KIO 2111/12
stawki VAT, de facto nie było żadnych wątpliwości, że dla przedmiotu zamówienia wynosi
ona 8%. śadna inna stawka nie była brana pod uwagę przez któregokolwiek z wykonawców,
o czym świadczy treść złożonych na wezwanie Zamawiającego wyjaśnień. Wskazanie takiej
stawki przez pozostałych wykonawców stanowiło jedynie dodatkową weryfikację
prawidłowości
obliczenia
ceny
oferty.
Natomiast
wyjaśnienia
udzielone
przez
Przystępującego potwierdziły fakt błędnego obliczenia przez niego ceny oferty w obu
zadaniach. Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że w tych okolicznościach
Zamawiający winien odrzucić ofertę Przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp
jako zawierającą ewidentny, nieusuwalny błąd w obliczeniu ceny oferty. W szczególności nie
był to błąd polegający na zastosowaniu przez Przystępującego nieprawidłowej stawki VAT,
w tym tzw. stawki nieistniejącej. Odwołujący sam obliczył w odwołaniu, że z wpisanych przez
Przystępującego w formularzu oferty i formularzach cenowych kwot wynika stawka 4% dla
jednego zadania i stawka 3% dla drugiego zadania. Jednocześnie Odwołujący nie ma jednak
wątpliwości, że oba zadania dotyczą takich samych usług, które mają być świadczone
w różnych dzielnicach miasta (wynika to wprost z opisu przedmiotu zamówienia). Tym
samym brak jest nie tylko dowodów ale i jakichkolwiek racjonalnych przesłanek
potwierdzających, że z treści oferty Przystępującego wynikała jego wola przyjęcia dla usług
objętych przedmiotem zamówienia innej niż obowiązująca stawka podatku VAT w wysokości
8%. Wręcz przeciwnie, wyliczenie wskazujące, że dla każdego z zadań wychodzą dwie
różne i nieznane obowiązującym przepisom podatkowym stawki, ewidentnie świadczy
o popełnieniu przez Przystępującego omyłki rachunkowej przy dokonywaniu obliczenia ceny
oferty. Izba zważyła, że to na Odwołującym ciążył ciężar udowodnienia twierdzenia,
że Przystępujący obliczył cenę oferty z zastosowaniem nieprawidłowej stawki podatku VAT.
Tymczasem sam Odwołujący nie jest tego pewny, gdyż alternatywnie podnosi w odwołaniu,
że błąd mógł polegać na niezastosowaniu przy obliczaniu ceny wynikającego z s.i.w.z.
algorytmu. W tych okolicznościach nie sposób przypisać Przystępującemu błędu
w obliczeniu ceny polegającego na nieprawidłowym zastosowaniu jednej spośród
istniejących stawek na skutek błędnej interpretacji przepisów podatkowych określających ich
wysokość. Brak zatem podstaw do stwierdzenia zaistnienia błędu w obliczeniu ceny
skutkującego koniecznością odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 2 okt 3 pzp, który był
przedmiotem analizy Sądu Najwyższego w przywołanej przez Odwołującego uchwale.
W ocenie Izby cena oferty w obu zadaniach mogła zostać poprawiona wyłącznie
w sposób przyjęty przez Zamawiającego, to jest przez uznanie za prawidłowe cen
jednostkowych netto i podstawienie ich do wzoru określonego w s.i.w.z. oraz przyjęcie do
obliczeń niespornej dla przedmiotu zamówienia 8% stawki podatku VAT. Również w treści
Sygn. akt KIO 2111/12
odwołania taki właśnie sposób obliczenia ceny oferty Przystępującego został przedstawiony
jako jedyny prawidłowy. Natomiast wbrew nowym twierdzeniom Odwołującego na rozprawie
(podniesionym uprzednio w piśmie z 18 września 2012 r. skierowanym do Zamawiającego),
nie było żadnych podstaw do brania pod uwagę możliwości uznania za prawidłową ceny
oferty wskazanej dla obu zadań, co powodowałoby konieczność odpowiedniego przeliczenia
(obniżenia) poszczególnych cen jednostkowych netto. Przeczy temu trafnie podniesiona
w odwołaniu okoliczność opisania przez Zamawiającego w s.i.w.z. obowiązującego sposobu
obliczenia ceny oferty. Jak to również podkreślono w odwołaniu, został w ten sposób
określony algorytm (kolejność działań), zgodnie z którym punktem wyjścia dla dalszych
obliczeń są ustalone przez wykonawcę ceny jednostkowe netto. Niezależnie od tego w
rozdziale 12 s.i.w.z. Zamawiający podkreślił kluczowe znaczenie tych cen, gdyż według nich
na etapie realizacji umowy będzie następowało rozliczenie faktycznie wykonanych usług.
Wynika z tego, że to ceny jednostkowe netto należało ustalić na takim poziomie, aby po
uwzględnieniu podanych we wzorze współczynników odzwierciedlających przewidywany
przez Zamawiającego zakres ilościowy przedmiotu zamówienia (liczba dni wymagających
świadczenia prac danego rodzaju, długość dróg podlegających usługom, przewidywany
wzrost oczyszczanej powierzchni), zawierały w sobie koszt realizacji zamówienia o takiej
skali. Oznacza to, że w niniejszej sprawie bezprzedmiotowe jest wywodzenie przez
Odwołującego możliwości popełnienia przez Przystępującego błędu w obliczeniu ceny, który
miałby polegać na niezastosowaniu algorytmu określonego przez Zamawiającego.
Odwołujący nieadekwatnie powołuje się tu na wyciągnięte z kontekstu ogólne tezy
z uzasadnień wyroków Izby z 4 stycznia 2011 r. (sygn. akt KIO 2764/10) i z 28 stycznia
2011 r. (sygn. akt KIO 95/11). W niniejszej sprawie istotne jest to, że prawidłowe określenie
przez Przystępującego cen jednostkowych netto jest wystarczające dla samodzielnego
obliczenia przez Zamawiającego poprawnej wartości netto oferty według wzoru, gdyż
wszystkie pozostałe wielkości z tego wzoru wprost wynikają z s.i.w.z.
Podsumowując: skoro znane były ceny jednostkowe netto, a stawka podatku VAT jest
jedna i niesporna, to Zamawiający miał wszystkie niezbędne dane aby samodzielnie obliczyć
cenę oferty i zgodnie z uzyskanym rezultatem poprawić oczywiste omyłki rachunkowe
popełnione przez Przystępującego w obu częściach zamówienia. Odwołujący bezpodstawnie
usiłuje doprowadzić do uniemożliwienia Zamawiającemu wyboru oferty, która po poprawieniu
oczywistych omyłek rachunkowych jest najkorzystniejsza. Izba podziela pogląd, że aktualnie
obowiązujący przepis art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp dopuszcza możliwość poprawienia oczywistych
omyłek rachunkowych w szerokim zakresie, gdyż nie wyznacza zamkniętego katalogu ani co
do ich rodzaju, ani co do sposobu ich poprawienia.
Sygn. akt KIO 2111/12
Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp w związku z § 3 pkt 1 i 2 oraz § 5 ust. 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego
tymi kosztami, do których zaliczono uiszczony przez niego wpis oraz uzasadnione koszty
Zamawiającego z tytułu kosztów dojazdu na posiedzenie w wysokości wynikającej
ze złożonego na rozprawie rachunku.
Przewodniczący:
………………………………
………………………………
………………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: Technikę Sanitarną sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego:
Technikę Sanitarną sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od odwołującego: Techniki Sanitarnej sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu
na rzecz zamawiającego: Gminy Miasta Gdyni – Zarządu Dróg i Zieleni kwotę
Sygn. akt KIO 2111/12
756 zł 60 gr (słownie: siedemset pięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uzasadnionych
kosztów strony obejmujących koszty dojazdu na wyznaczone posiedzenie Izby.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący:
………………………………
………………………………
………………………………
Sygn. akt KIO 2111/12
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zarząd Dróg i Zieleni w Gdyni (jednostka budżetowa Gminy Miasta
Gdyni) – prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz.
759, z późn. zm.; zwanej dalej również „ustawą pzp” lub „pzp”), postępowanie o udzielenie
zamówienia na usługi polegające na oczyszczaniu zimowym i pozimowym dróg na terenie
miasta Gdyni w rejonie I – część CI, EI (oznaczenie sprawy EZP.271.25.2012).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane jako obligatoryjne w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z 27 lipca 2012 r. pod nr 2012/S_143-239680, w tym samym
dniu Zamawiający zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie oraz na swojej
stronie internetowej (www.zdiz.gdynia.pl), na której udostępnił również specyfikację istotnych
warunków zamówienia (dalej zwaną w skrócie „s.i.w.z.” lub „SIWZ”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp i została ustalona przez Zamawiającego na kwotę
4.883.671,13 zł, co stanowi równowartość 1.214.964,46 euro.
24 września 2012 r. (pismem z tej daty) Zamawiający przekazał faksem
Odwołującemu – Technice Sanitarnej sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu – informację
o wyborze jako najkorzystniejszej w części 1 (rejon CI) oraz części 2 (rejon EI) oferty
złożonej przez P.T.H.U. JAGAN J…………… K…………….. z Rumi. Z treści zawiadomienia
wynikało także, że w obu tych częściach zamówienia w wyniku poprawienia omyłki
rachunkowej uległa zmianie cena tej oferty (część 1 – z 882.057,44 zł na 916.433,84 zł;
część 2 – z 1.520.303,64 zł na 1.598.040,93 zł).
3 października 2012 r. (pismem z 2 października 2012 r.) Odwołujący wniósł do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie (zachowując wymóg przekazania jego kopii
Zamawiającemu) od powyższej czynności Zamawiającego, któremu zarzucił naruszenie
przepisów ustawy pzp:
1. Art. 87 ust. 2 pkt 2 – przez nieuprawnione dokonanie przez Zamawiającego poprawienia
błędu w obliczeniu ceny ofertowej, którego nie można zakwalifikować jako oczywistej
omyłki rachunkowej.
2. Art. 89 ust. 1 pkt 6 – przez zaniechanie odrzucenia oferty, która w związku
z zamieszczonym w specyfikacji istotnych warunków zamówienia opisem sposobu
wyliczenia ceny (art. 36 ust. 1 pkt 12) obarczona jest ewidentnym błędem w obliczeniu
ceny ofertowej.
Sygn. akt KIO 2111/12
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1. Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w obydwu zadaniach.
2. Powtórzenia czynności oceny ofert oraz odrzucenia oferty złożonej na zadania CI i EI
przez P.T.H.U. JAGAN J…………. K……………. z Rumii.
3. Powtórzenia czynności wyboru oferty i uznania za najkorzystniejszą w obydwu
zadaniach oferty złożonej przez Odwołującego.
Odwołujący nadto sprecyzował zarzuty przez podanie następujących okoliczności
prawnych i faktycznych uzasadniające wniesienie odwołania.
Odwołujący podał, że w postępowaniu wyodrębnione zostały 2 zadania, przy czym
Zamawiający dopuścił możliwość składania ofert częściowych. W rozdziale 12 s.i.w.z.
Zamawiający jednoznacznie opisał sposób wyliczenia ceny ofertowej: po pierwsze – dla
każdego z zadań częściowych wykonawca miał ustalić ceny jednostkowe netto oraz wpisać
je do odpowiedniego formularza cenowego; po drugie – ceny jednostkowe z formularzy
cenowych należało podstawić do algorytmu, odpowiedniego dla każdego z zadań, wyliczając
w ten sposób cenę netto; po trzecie – do ceny netto należało doliczyć podatek VAT według
obowiązujących stawek, co miało prowadzić do uzyskania ceny brutto podlegającej ocenie.
Odwołujący zaznaczył, że Zamawiający nie podał w s.i.w.z. stawki podatkowej, jaką należało
zastosować.
Odwołujący wskazał, że w ofercie złożonej przez Wykonawcę JAGAN zaoferowane
zostały następujące ceny brutto: dla zadania CI – 882.057,44 zł, dla zadania EI –
1.520.303,64 zł. Jak zaznaczył Odwołujący, w żadnym przypadku podane ceny nie są
wynikiem działań matematycznych z zastosowaniem cen jednostkowych z formularzy
ofertowych oraz algorytmów ustalonych i podanych przez Zamawiającego. Zdaniem
Odwołującego gdyby Wykonawca zastosował się do opisanego sposobu obliczenia ceny
ofertowej, to, uwzględniając zaproponowane ceny jednostkowe oraz obowiązującą stawkę
8% podatku VAT, ceny ofertowe musiałyby wynosić: dla zadania CI – 916.433, 84 zł, a dla
zadania EI – 1.598.040,93 zł.
Ustawa pzp nie podaje definicji pojęcia oczywistej omyłki rachunkowej. Odwołujący
stwierdził, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej oczywistą
omyłką rachunkową jest widoczny, niezamierzony błąd rachunkowy popełniony przez
wykonawcę (Odwołujący podał tu przykładowo wyrok z 21 stycznia 2009 r., sygn. akt
KIO/UZP 20/09). Popełniona omyłka rachunkowa może zostać uznana za mającą charakter
oczywisty, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka, bądź jest widoczna w trakcie sprawdzania
poprawności wyliczeń, została stwierdzona samodzielnie przez zamawiającego, jest
bezsporna i możliwa do poprawienia bez konieczności odwoływania się do innych
Sygn. akt KIO 2111/12
dokumentów postępowania lub uzyskiwania wyjaśnień wykonawcy (Odwołujący powołał się
na następujące wyroki: z 23 stycznia 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 62/09; z 12 lutego 2009 r.,
sygn. akt KIO/UZP 133/09; z 31 marca 2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 327/09, KIO/UZP
341/09).
W ocenie Odwołującego w przypadku Wykonawcy JAGAN nie może być mowy
o zaistnieniu oczywistej omyłki rachunkowej, ponieważ z treści oferty nie wynika
jednoznacznie, w którym miejscu omyłka ta została popełniona. Po pierwsze – Wykonawca
mógł nie zastosować się do wskazań Zamawiającego i wyliczyć cenę ofertową bez
stosowania wymaganego algorytmu. Po wtóre – nie można także wykluczyć, że do
wyliczenia ceny ofertowej Wykonawca zastosował inną niż obowiązująca stawkę VAT.
Poprawienie omyłki przez Zamawiającego, dla której to czynności konieczne było uprzednie
uzyskanie wyjaśnień Wykonawcy, zdaniem Odwołującego przesądza o braku cechy
oczywistości omyłki, co skutkuje brakiem możliwości jej poprawienia w trybie art. 87 ust. 2
pkt. 2 pzp i obowiązkiem odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 12 pzp s.i.w.z. musi zawierać co
najmniej opis sposobu obliczenia ceny. Zdaniem Odwołującego przepis ten jest kluczowy dla
ustalenia właściwego znaczenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp, nie tylko ze względu na
możliwe rzeczowe i celowościowe powiązanie zakresów ich normowania, ale także
w związku z tożsamością użytych w nich wyrażeń językowych. Przepisy te łączy zarówno
pojęcie obliczenie, jak też cena, ale również identyczne i występujące jedynie w tych
miejscach ustawy pzp frazeologiczne powiązanie tych dwóch pojęć, czyli obliczenie ceny.
W świetle powyższego treści s.i.w.z. należy przypisać możliwość określenia żądanego
sposobu obliczenia ceny, względem którego należy następnie oceniać prawidłowość cen
ofertowych i na podstawie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp odrzucać oferty zawierające
błędy w obliczeniu ceny.
Opis sposobu obliczenia ceny to nic innego jak wskazanie przez zamawiającego
w s.i.w.z. sposobu, algorytmu (ciągu określonych czynności), zgodnie z którym wykonawca
obowiązany jest postępować, aby na końcu otrzymać cenę oferty. W sytuacji, gdy
wykonawca obliczając cenę swojej oferty nie zastosował się do sposobu obliczenia ceny
opisanego w s.i.w.z. i otrzymał cenę ofertową inną niż w przypadku postępowania zgodnie
z instrukcjami zamawiającego, mamy do czynienia z ewidentnym błędem w wyliczeniu ceny
skutkującym koniecznością odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp.
(Odwołujący powołał się tu na wyroki Izby: z 4 stycznia 2011 r., sygn. akt KIO 2746/10 oraz z
28 stycznia 2011 r., sygn. akt KIO 95/11).
W ocenie Odwołującego Zamawiający dokonał poprawienia ceny ofertowej
Sygn. akt KIO 2111/12
bezpodstawnie uznając, że mamy do czynienia z oczywistą omyłką rachunkową.
Tymczasem wystąpił ewidentny błąd w obliczeniu ceny, którego, po pierwsze – nie dało się
stwierdzić na pierwszy rzut oka, a po wtóre – nie dało się poprawić samodzielnie przez
Zamawiającego, bez konieczności odwoływania się do innych dokumentów postępowania
lub uzyskiwania wyjaśnień wykonawcy. Zamawiający najpierw zwrócił się do Wykonawcy
JAGAN z pytaniem o rodzaj zastosowanej stawki podatku VAT, a następnie, po uzyskaniu tej
informacji, dokonał poprawienia ceny, wyliczając ją według cen jednostkowych podanych
w formularzach
cenowych,
z
zastosowaniem
narzuconego
algorytmu.
Zdaniem
Odwołującego było to nieuprawnione, ponieważ nie można wykluczyć, że Wykonawca
JAGAN zastosował nieprawidłową stawkę podatku VAT.
Jak dalej wywiódł Odwołujący, obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny
ofert, w tym m.in. pod względem prawidłowości przyjętych przez wykonawców przy
obliczeniu ceny stawek VAT. Wynika to z dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt. 6 pzp, który nakazuje
zamawiającemu odrzucenie ofert zawierających błąd w obliczeniu ceny, za który uznać
należy przyjęcie niewłaściwej stawki VAT. Stanowisko to potwierdził Sąd Najwyższy w dwóch
uchwałach z dnia 20 października 2011 r. w sprawach o sygn. akt III CZP 52/11 i III CZP
53/11. Sąd Najwyższy – po rozpoznaniu zapytania Sądu Okręgowego w Koninie, czy
określenie w treści oferty wykonawcy błędnej stawki podatku VAT oraz obliczenie w oparciu
o tę stawkę, podatku VAT, jako składnika ceny brutto, stanowi błąd w obliczeniu ceny, o
którym mowa w przepisie art. 89 ust. 1 pkt. 6 ustawy pzp i jest podstawą do odrzucenia
oferty – udzielił pozytywnej odpowiedzi na to pytanie. Tym samym Sąd Najwyższy
potwierdził, że zamawiający ma uprawienie do weryfikacji zaoferowanej ceny pod kątem
ustalenia, czy nie zawiera ona błędu w obliczeniu ceny w zakresie określenia właściwej
stawki VAT.
Według Odwołującego obowiązek taki aktualizuje się również na gruncie
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Pomimo braku
wymogu wskazania przyjętej przez wykonawcę stawki VAT w formularzu ofertowym,
obowiązek badania oferty pod kątem ewentualnego błędu w obliczeniu ceny jest możliwy do
dochowania na podstawie: wskazanych przez wykonawców w formularzach cenowych cen
jednostkowych netto, określonego przez Zamawiającego algorytmu do wyliczenia ceny brutto
oraz wyliczonych przez wykonawców cen brutto zamieszczonych w formularzu ofertowym.
Z informacji zawartych w ofercie Zamawiający miał możliwość zweryfikowania ceny ofertowej
pod kątem zastosowanej do jej wyliczenia stawki podatku VAT. Zdaniem Odwołującego,
jeżeli w jej wyniku okazałoby się, że wykonawca zastosował niewłaściwą, nawet nieistniejącą
w rzeczywistości stawkę podatku VAT, to ten fakt przesądza o zaistnieniu błędu w obliczeniu
Sygn. akt KIO 2111/12
ceny, skutkującym obowiązkiem Zamawiającego odrzucenia takiej oferty. Odwołujący
stwierdził, że analizując zaoferowane przez Wykonawcę JAGAN ceny ofertowe pod kątem
zastosowanej stawki podatku VAT, nie można wykluczyć, że zastosował on do wyliczenia
ceny brutto podatek VAT: w zadaniu CI – wg stawki 4%, a w zadaniu EI – wg stawki 3%.
Takie fakty wynikają z cen podanych w ofercie, a udzielone w tym zakresie odpowiedzi
Wykonawcy JAGAN na pytania dotyczące zastosowanych stawek, zadane przez
Zamawiającego, są niewiarygodne. W ocenie Odwołującego rzeczą naturalną jest, że
Wykonawca popełniwszy błąd co do zastosowanego VAT-u, będzie bronił swojej oferty,
udzielając wyjaśnień mogących uratować jego obarczoną błędem ofertę.
12 października 2012 r. Zamawiający przesłał faksem odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o jego oddalenie.
Zamawiający ocenił, że wykonawcy biorący udział w postępowaniu wypełnili
formularz oferty zgodnie z jego wymaganiami, to jest bez podania informacji o przyjętej dla
obliczenia kwoty podatku VAT i wysokości stawki podatkowej. Stawka podatku VAT nie
została w żaden sposób określona i narzucona w postanowieniach s.i.w.z. jako wiążąca dla
wykonawców. Jednocześnie Zamawiający podniósł, że ponieważ przedmiotem oceny i
porównania złożonych ofert jest cena brutto, było dla niego istotne, czy wykonawca, biorąc
pod uwagę obowiązujące przepisy prawa, w sposób właściwy dokonał obliczenia ceny
ofertowej, w tym zastosował prawidłową stawkę podatku VAT. Zamawiający powołał się
również na to, że Sąd Najwyższy w uchwale z 20 października 2011 r. (sygn. akt III CZP
52/11) potwierdził, że z art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp wynika uprawnienie do badania, czy złożona
oferta nie zawiera błędu w obliczeniu ceny polegającego na uwzględnieniu nieprawidłowej
stawki podatku VAT. Zdaniem Zamawiającego, pomimo braku wymogu wskazania przyjętej
przez wykonawcę stawki podatku VAT w formularzu ofertowym, badanie ofert pod katem
ewentualnego błędu w obliczeniu ceny było możliwe przez wezwanie wykonawców w trybie
art. 87 ust. 1 pzp o do wyjaśnienia jaką stawkę zastosowali. Przy czym najpierw konieczne
było ustalenie, jaką stawkę podatku VAT należało przyjąć dla kalkulacji ceny brutto oferty,
aby następnie sprawdzić, czy podane przez wykonawców wartości brutto zostały obliczone
prawidłowo. Punktem wyjścia dla ustalenia właściwej według Zamawiającego stawki podatku
VAT był opis przedmiotu zamówienia, obejmujący swoim zakresem utrzymanie zimowe
i sprzątanie pozimowe nawierzchni jezdni ulic, w szczególności oczyszczanie ze śniegu,
lodu, błota oraz piasku i innych zanieczyszczeń. W ocenie Zamawiającego na gruncie
przepisów podatkowych jest to zbiór usług opodatkowanych 8% stawką podatku VAT.
Zamawiający dla potwierdzenia swojego stanowiska odnośnie stawki podatku VAT 12 i 17
Sygn. akt KIO 2111/12
września 2012 r. skierował do wszystkich wykonawców biorących udział w postępowaniu
wezwanie do wyjaśnienie treści złożonej oferty w zakresie zastosowanej stawki podatku
VAT. Według Zamawiającego w ten sposób sprawdził oferty wykonawców i potwierdził
zastosowanie przez nich właściwej stawki podatku VAT, tj. 8%.
W toku badania ofert Zamawiający stwierdził, że Wykonawca JAGAN popełnił błąd
w obliczeniach wartości brutto, który został potraktowany jako oczywista omyłka, gdyż
wpisana w ofercie kwota nie odpowiadała prawidłowej cenie brutto. Błąd nie musi być
błędem rzucającym się w oczy, ale musi być zauważalny podczas sprawdzania obliczeń
(Zamawiający powołał się w tym miejscu na wyrok Izby w sprawie o sygn. akt KIO 327/09). Z
utrwalonego orzecznictwa Izby wynika, że oczywistą omyłka rachunkową jest widoczny,
niezamierzony błąd rachunkowy popełniony przez wykonawcę, który polega na uzyskaniu
wyniku działania arytmetycznego (tu Zamawiający powołał się na wyroki Izby w sprawach o
sygn. akt: KIO/UZP 20/09 oraz KIO/UZP 133/09). Doktryna i orzecznictwo podkreśla, że jest
to omyłka w przeprowadzaniu działań na liczbach, polegająca w szczególności na uzyskaniu
błędnego wyniku jednego z działań matematycznych, takich jak: mnożenie, dzielenie,
dodawanie czy odejmowanie, w stosunku do prawidłowo przeprowadzonego działania na
podstawie właściwych danych. Zdaniem Zamawiającego oczywiste było jaka kwota
odpowiadała prawidłowej cenie brutto, gdyż był to wynik prostego działania
matematycznego. Z treści oferty JAGAN nie wynikało, w którym miejscu została popełniona
omyłka, jednak dla Zamawiającego było oczywiste, że błąd może tkwić w którymś ze
składników wyliczenia ceny brutto (wystąpiła omyłka w sumowaniu lub mnożeniu wyliczenia
ceny brutto). W ocenie Zamawiającego uprawniało go to do poprawienia tej omyłki w trybie
art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp, przez wpisanie prawidłowej kwoty odpowiadającej rzeczywistemu
wyliczeniu ceny brutto z cen jednostkowych formularza cenowego przy zastosowaniu wzoru
określonego w rozdziale 12 s.i.w.z. Zamawiający podkreślił, że nie dokonywał jakichkolwiek
poprawek w cenach jednostkowych, składnikach, czy też w czynnikach mnożenia, a poprawił
jedynie błędnie wpisane wyniki działań arytmetycznych. Zamawiający podniósł, że z art. 87
ust. 1 pkt 2 pzp wynika, że jest zobowiązany do sprawdzenia obliczeń i poprawienia
oczywistych omyłek rachunkowych, a także uwzględnienia konsekwencji rachunkowych
dokonanych poprawek. Zamawiający wskazał również, że ustawodawca uchylając dawny
art. 88 ustawy pzp zrezygnował z określenia zamkniętego katalogu zmian w treści oferty w
wyniku poprawienia omyłek, uznając, że dopuszczalność zastosowania wprowadzonego w to
miejsce art. 87 ust. 2 pzp należy oceniać z uwzględnieniem konkretnych okoliczności danej
sprawy.
Zamawiający powołał się na ugruntowane jego zdaniem w orzecznictwie stanowisko,
Sygn. akt KIO 2111/12
że błąd w obliczeniu ceny polega na przyjęciu nieprawidłowych danych do jej obliczenia, np.
wynikający z nieprawidłowego ustalenia stanu faktycznego, w szczególności, gdy cena
została skalkulowana w sposób nieuwzględniający cech przedmiotu zamówienia, jego
zakresu i warunków realizacji. Z kolej w doktrynie wskazuje się tu na zastosowanie
niewłaściwych jednostek miar, niewłaściwych ilości lub zakresu czynności, czy też
zastosowanie niewłaściwej stawki podatku VAT. W ocenie Zamawiającego Wykonawca
JAGAN przyjął podstawę wyceny zamówienia, która odpowiada opisowi przedmiotu
zamówienia, a ponadto zamierzał wykonać świadczenie za ceny jednostkowe wskazane
w formularzu cenowym. Ponieważ z uzyskanych wyjaśnień wynikało, ze Wykonawca
zastosował prawidłową stawkę podatku VAT, a Zamawiający nie żądał jej podania
w formularzu ofertowym, to błędnie wyliczoną cenę oferty z prawidłową stawką VAT należało
potraktować jako oczywistą omyłkę rachunkową.
Zamawiający podniósł, że błędne wyliczenie kwoty podatku VAT może być wynikiem
zarówno omyłki rachunkowej, jak i wynikiem błędu w obliczeniu ceny. W tym ostatnim
przypadku chodzi o sytuację, w której przy obliczeniu ceny oferty wykonawca zastosował
niewłaściwą stawkę VAT (np. zamiast stawki 8% zastosował stawkę 23%). Natomiast jeżeli
pomimo zastosowania prawidłowej stawki VAT (np. 8%), nieprawidłowo został obliczony
wynik działania arytmetycznego (iloczyn ceny netto i stawki podatku VAT), to jest to omyłka
rachunkowa. W takim przypadku brak jest podstaw do odrzucenia oferty na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 6 pzp. Zdaniem Zamawiającego z art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp nie wynika, że
poprawienia omyłek rachunkowych nie może dotyczyć obliczenia kwoty podatku VAT.
Zamawiający podsumował, że nie było dowodów wskazujących na to, że Wykonawca
JAGAN popełnił błąd w obliczeniu ceny.
2 października 2012 r. Zamawiający przekazał kopię odwołania pozostałym
wykonawcom. 5 października 2012 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło
w formie pisemnej zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego przez P.T.H.U JAGAN J…………… K……………… z Rumii.
Przy braku zgłoszenia opozycji przez Strony oraz wobec dokonania zgłoszenia
przystąpienia do postępowania odwoławczego w ustawowym terminie i z zachowaniem
wymogu przekazania jego kopii Stronom postępowania (art. 185 ust. 2 pzp) – Izba nie
stwierdziła podstaw do niedopuszczenia tego wykonawcy do udziału w postępowaniu
odwoławczym po stronie Zamawiającego w charakterze uczestnika tego postępowania
(przystępującego).
W zgłoszeniu przystąpienia Przystępujący odniósł się między innymi w następujący
Sygn. akt KIO 2111/12
sposób do zarzutów odwołania:
Zdaniem Przystępującego Odwołujący błędnie i zawężająco interpretuje okoliczności,
w jakich zamawiający może zastosować instytucję poprawy oczywistej omyłki rachunkowej
na zasadach określonych w art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp. W szczególności Zamawiający może
tego dokonać nie tylko w sytuacji, gdy omyłka jest widoczna na pierwszy rzut oka. Zgodnie z
orzeczeniem Krajowej Izby odwoławczej z 1 września 2011 r. (sygn. akt KIO 1787/11): W
odróżnieniu od oczywistej omyłki pisarskiej, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 1) p.z.p.
omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, nie tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy
rzut oka. Tę cechę można przypisać wytycznie omyłkom dotyczącym prostych działań na
małych liczbach. Dla uznania, że omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, wystarczający
jest fakt jej ustalenia podczas sprawdzania obliczeń zgodnie z podanym przez
zamawiającego sposobem obliczenia ceny oferty oraz możliwość jej jednoznacznego
stwierdzenia. W uzasadnieniu orzeczenia Izba wyraźnie wskazała, iż błędne jest
przyjmowanie zawężonej wykładni określającej, co należy traktować jako oczywistą omyłkę
rachunkową. Zdaniem Izby takie rozumienie tego pojęcia byłoby zaprzeczeniem idei leżącej
u podstaw uchylenia dawnego art. 88 pzp i zastąpienia nowym brzmieniem art. 87 ust. 2 pzp,
gdyż chodziło o możliwość szerszego, a nie węższego zastosowania instytucji oczywistej
omyłki rachunkowej. Przystępujący powołał się także na podobne stanowisko
zaprezentowane przez Izbę we wcześniejszym orzeczeniu z 28 września 2010 r. (sygn. akt
KIO/UZP 1978/10): Pod pojęciem omyłki rachunkowej należy rozumieć błąd w zakresie
wszystkich działań matematycznych, zwłaszcza arytmetycznych. Omyłka rachunkowa polega
na uzyskaniu błędnego wyniku obliczeń. W odróżnieniu od oczywistej omyłki pisarskiej, o
której mową w art. 87 ust. 2 pkt 1) p.z.p. – omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, nie
tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka. Tę cechę można przypisać wyłącznie
omyłkom dotyczącym prostych działań na małych liczbach.(…) Dla uznania, że omyłka
rachunkowa ma charakter oczywisty, wystarczający jest fakt jej ustalenia podczas
sprawdzania obliczeń zgodnie z podanym przez zamawiającego sposobem obliczenia ceny
oferty oraz możliwość jej jednoznacznego stwierdzenia. Wreszcie Przystępujący przywołał
orzeczenie z 16 sierpnia 2010 r. (sygn. akt: KIO/UZP 1555/10 i KIO/UZP 1564/10):
Oczywisty charakter omyłki ma nie, tylko taka omyłka, której identyfikacja możliwa jest bez
dokonywania jakichkolwiek dodatkowych ustaleń, jak i taka omyłka, której identyfikacja
wynika z zastosowania zasad matematyki i logiki.
Z powyższego Przystępujący wysnuł, wbrew twierdzeniom Odwołującego,
że poprawienie omyłek rachunkowych może mieć miejsce nie tylko w sytuacji, gdy omyłka
jest oczywista i widoczna na pierwszy rzut oka. Zgodnie z aksjologicznym rozumieniem
Sygn. akt KIO 2111/12
zmian wprowadzonych w pzp ustawodawca rozszerzył katalog sytuacji uprawniających
Zamawiającego do poprawienia omyłki rachunkowej na zasadach określonych w dawnym
art. 88 pzp o inne sytuacje, wprost w nim nie wymienione. Co więcej, nie jest zasadne
twierdzenie, że oczywistość omyłki musi wynikać wyłącznie z oferty, tj. zamawiający może
poprawić omyłki wyłącznie w sytuacji, gdy wszystkie dane do ich poprawienia zawarte są
wprost w ofercie. Zamawiający ma obowiązek oceniać stan sprawy na postawie całokształtu
okoliczności. Przystępujący odwołał się do wyroku z 24 września 2010 r. (sygn. akt KIO/UZP
1940/10): „Oczywistość” omyłki winna być możliwa do ustalenia na podstawie oferty,
ewentualnie (w ograniczonym zakresie) może pochodzić z wyjaśnień, które zamawiający
może uzyskać od wykonawcy na podstawie art. 87 ust. 1 p.z.p. Przystępujący jednocześnie
stwierdził, że w niniejszym postępowaniu zaszła konieczność wyjaśnienia, jak to określił,
kluczowych elementów jego oferty w drodze wyjaśnień.
Przystępujący podał, że Zamawiający nie wymagał podania wyodrębnionej ceny netto
oferty oraz podatku VAT naliczonego na jej podstawie. W efekcie cena ofertowa na
poszczególne części zadania podana w ofercie nie została rozbita na wartość netto i podatek
VAT. Według Przystępującego zastosowany przez Zamawiającego sposób określenia ceny
w ofercie powoduje, że każdy przypadek rozbieżności pomiędzy ceną ofertową brutto a
wartościami ustalonymi na podstawie obliczeń z użyciem algorytmu wskazanego przez
Zamawiającego i cen jednostkowych netto – wymaga uzyskania informacji na temat
zastosowanej stawki podatku VAT, co możliwe jest wyłącznie przy zastosowaniu instytucji
wyjaśnień na podstawię art. 87 ust. 1 pzp. Zdaniem Przystępującego odmienne
rozumowanie prowadziłoby w przedmiotowym postępowaniu do sytuacji, w której każda
rozbieżność ceny ofertowej brutto z ceną uzyskaną na podstawie obliczenia cen
jednostkowych netto i podatku VAT, mogłaby zostać poczytana jako zastosowanie błędnej
stawki podatku od towarów i usług. Zamawiający nie mógłby obiektywnie sprawdzić, czy
rozbieżność spowodowana jest oczywistą omyłką rachunkową czy błędem w obliczeniu
ceny. Z uwagi na brak podstawowych danych niezbędnych do poprawienia oferty niezbędne
było wezwanie Przystępującego do wyjaśnień w zakresie zastosowanej stawki VAT.
Przystępujący oświadczył, że powodem powstania rozbieżności pomiędzy ceną brutto
oferty i ceną uzyskaną wskutek poprawienia przez Zamawiającego, były błędne działania
arytmetyczne na cenach jednostkowych netto. Przystępujący oświadczył jednocześnie, że
cena ofertowa brutto wskazana w formularzu oferty Przystępującego została określona przy
zastosowaniu 8% stawki podatku od towarów i usług (VAT)
.
Zdaniem Przystępującego za
nieudowodnione należy uznać sugestie Odwołującego, jakoby Przystępujący zastosował
stawki podatkowe w wysokości 3% i 4%.
Sygn. akt KIO 2111/12
Zdaniem Przystępującego ustawodawca pozostawia wyborowi Zamawiającego, czy
skorzysta z możliwości wyjaśnienia treści oferty wykonawcy, czy pominie ten sposób
uzyskania informacji. Jednakże z orzecznictwa wynika, że w przypadku wątpliwości co do
treści oferty mogących skutkować jej odrzuceniem zamawiający obowiązany jest wezwać
wykonawcę do wyjaśnień (Przystępujący przywołał tu wyroki Izby: z 27 czerwca 2012 r.,
sygn. akt KIO 1248/12 oraz z 1 czerwca 2012 r., sygn. akt KIO 1027/12) Jednocześnie
wyjaśnienia udzielone przez wykonawcę w wyniku wezwania zamawiającego nie mogą być
pominięte. Stanowią one oświadczenie wykonawcy, którym jest on związany na równi ze
złożoną oferta (wyrok Izby z 24 czerwca 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1096/10). Zdaniem
Przystępującego oznacza to, że Zamawiający obowiązany był uwzględnić oświadczenie z 13
września 2012 r., w którym Przystępujący poświadczył, że dla kalkulacji cepy ofertowej
zastosował stawkę podatku VAT w wysokości 8%.
Odrębnie Przystępujący podniósł argumentację na wypadek, gdyby jego stanowisko
w zakresie zakwalifikowania popełnionych omyłek jako oczywistych rachunkowych nie
zostało zaaprobowane przez Izbę. Zdaniem Przystępującego omyłki w jego ofercie
alternatywnie można zaliczyć do innych omyłek polegających na niezgodności oferty
z s.i.w.z., niepowodujących istotnej zmiany treści oferty, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3
pzp, oraz uznać, że Zamawiający mógł dokonać ich poprawienia w trybie tego przepisu.
Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych i wpis od niego został przez
Odwołującego uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
Wobec ustalenia, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, o których mowa w art. 189 ust. 2 pzp, Izba przeprowadziła
rozprawę, podczas której Odwołujący, Zamawiający i Przystępujący podtrzymali swoje
dotychczasowe stanowiska.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Przystępującego, uwzględniając
zgromadzony materiał dowodowy, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia
i stanowiska zawarte odwołaniu, zgłoszeniu przystąpienia, odpowiedzi na odwołanie,
a także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, Izba ustaliła
i zważyła, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja do
wniesienia odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść
Sygn. akt KIO 2111/12
szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie składu
orzekającego Izby Odwołujący legitymuje się interesem w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, w którym złożył ofertę z drugą w kolejności ceną, która stanowi jedyne kryterium
wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący w chwili wnoszenia odwołania miał zatem
realną szansę na uzyskanie przedmiotowego zamówienia wobec podniesienia zarzutów
przeciwko zaniechaniu odrzucenia oferty Przystępującego. Jednocześnie zaniechanie tej
czynności przez Zamawiającego naraża Odwołującego na szkodę z powodu nieuzyskania
odpłatnego zamówienia publicznego, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania o
zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii poświadczonej
za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego, w szczególności zaś przeprowadziła
dowody z dokumentów: ogłoszenia o zamówieniu, s.i.w.z., oferty Przystępującego, a także
pism Zamawiającego i wykonawców kierowanych w toku badania ofert.
Izba ustaliła, co następuje:
W rozdziale 12 s.i.w.z. Zamawiający zawarł opis sposobu obliczenia ceny oferty,
która podlegała wpisaniu w formularzu oferty odrębnie dla każdej z części zamówienia.
Należało ją wyliczyć w oparciu o ceny jednostkowe netto za wyszczególnionych 5 czynności
składających się na przedmiot zamówienia (sprzątanie pozimowe; dobowe utrzymanie 1 km
drogi: – w warunkach pozazimowych, – zimy lekkiej, – średniej, – zimy ciężkiej i bardzo
ciężkiej). Te ostatnie miały zostać przez wykonawcę wpisane do formularza cenowego
stanowiącego załącznik do formularza oferty. Ceny jednostkowe netto należało podstawić do
podanych odrębnie dla obu części zamówienia szczegółowych matematycznych wzorów
obliczenia wartości netto oferty za rok świadczenia usług. Wielkość wszystkich pozostałych
parametrów została określona przez Zamawiającego. Następnie Zamawiający podał wzór
obliczenia wartości brutto oferty, zgodnie z którym miała to być trzykrotność rocznej wartości
netto + należny podatek VAT. Zamawiający wymagał, aby cena oferty obejmowała całkowity
koszt wykonania przedmiotu zamówienia oraz wszelkie koszty towarzyszące, konieczne do
poniesienia przez wykonawcę z tytułu wykonania przedmiotu zamówienia, i uwzględniała
wszystkie czynności związane z prawidłową, terminową realizacją przedmiotu zamówienia,
a także należny podatek VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami. W formularzu tym
Zamawiający nie wymagał podania w formularzu ofertowym wyodrębnionej ceny oferty netto,
jak i podatku VAT naliczonego na jej podstawie.
Zamawiający dwukrotnie w toku badania ofert w ten sam sposób poprawił
stwierdzone w ofercie Przystępującego omyłki rachunkowe. Po raz pierwszy nastąpiło to 29
Sygn. akt KIO 2111/12
sierpnia 2012 r. 5 września 2012 r. Odwołujący poinformował Zamawiającego,
że w obliczeniu ceny oferty Przystępującego są błędy niepodlegające poprawieniu na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 i 3 pzp. Zamawiający 12 września 2012 r. unieważnił pierwszą
czynność i wezwał Przystępującego do wyjaśnienia jaką zastosował stawkę podatku VAT dla
każdej z części zamówienia. Następnie Zamawiający skierował 17 września 2012 r.
analogiczne wezwanie do pozostałych wykonawców. Wszyscy wykonawcy oświadczyli, że
zastosowali stawkę w wysokości 8%. Odwołujący, oprócz udzielenia takich wyjaśnień,
w pismach z 18 i 21 września 2012 r. ponownie poinformował o swoim stanowisku odnośnie
zaistnienia w ofercie Przystępującego błędu w obliczeniu ceny, który powoduje konieczność
odrzucenia tej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz zakres zarzutów objętych odwołaniem i podlegających rozpatrzeniu, Izba
stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie brała pod uwagę alternatywnej argumentacji Przystępującego, który
z ostrożności wskazywał na możliwość zakwalifikowania omyłek w jego ofercie jako
podlegających poprawie w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 pzp. Po pierwsze – z art. 185 ust. 5 pzp
wynika, że stanowisko Przystępującego nie może pozostawać w sprzeczności
z czynnościami i oświadczeniami Zamawiającego, który dokonał czynności z art. 87 ust. 2
pkt 2 pzp, a w postępowaniu odwoławczym podtrzymał, że było to działanie prawidłowe.
Z tego względu Izba nie wzięła również pod uwagę również innych twierdzeń
Przystępującego, które pozostawały w sprzeczności ze stanowiskiem Zamawiającego. Po
drugie – zgodnie z art. 192 ust. 7 pzp Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Tymczasem Odwołujący wniósł odwołanie od dokonania przez
Zamawiającego czynności poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 2 pzp, nie podnosząc alternatywnego zarzutu naruszenia art. 87 ust. 2 pkt 3 pzp.
Izba rozstrzygnęła, że Zamawiający nie naruszył art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp przez
poprawienie na podstawie tego przepisu stwierdzonej w ofercie Przystępującego omyłki
rachunkowej. Zostały spełnione przesłanki umożliwiające zastosowanie tego trybu
poprawiania oferty: po pierwsze – rachunkowe sprawdzenie poprawności wyliczenia ceny
oferty umożliwiało wykrycie zaistnienia omyłki, po drugie – na podstawie dostępnych
informacji wiadomo było w jaki sposób należy prawidłowo obliczyć cenę oferty. Dla każdego
z uczestników postępowania odwoławczego było oczywiste, że wpisane w formularzu oferty
Przystępującego ceny brutto dla obu zadań nie stanowią prawidłowego wyniku obliczenia
wyprowadzonego z cen jednostkowych netto wpisanych w formularzach cenowych.
Jednocześnie, choć ani Zamawiający w s.i.w.z., ani Przystępujący w ofercie nie wskazali
Sygn. akt KIO 2111/12
stawki VAT, de facto nie było żadnych wątpliwości, że dla przedmiotu zamówienia wynosi
ona 8%. śadna inna stawka nie była brana pod uwagę przez któregokolwiek z wykonawców,
o czym świadczy treść złożonych na wezwanie Zamawiającego wyjaśnień. Wskazanie takiej
stawki przez pozostałych wykonawców stanowiło jedynie dodatkową weryfikację
prawidłowości
obliczenia
ceny
oferty.
Natomiast
wyjaśnienia
udzielone
przez
Przystępującego potwierdziły fakt błędnego obliczenia przez niego ceny oferty w obu
zadaniach. Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że w tych okolicznościach
Zamawiający winien odrzucić ofertę Przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp
jako zawierającą ewidentny, nieusuwalny błąd w obliczeniu ceny oferty. W szczególności nie
był to błąd polegający na zastosowaniu przez Przystępującego nieprawidłowej stawki VAT,
w tym tzw. stawki nieistniejącej. Odwołujący sam obliczył w odwołaniu, że z wpisanych przez
Przystępującego w formularzu oferty i formularzach cenowych kwot wynika stawka 4% dla
jednego zadania i stawka 3% dla drugiego zadania. Jednocześnie Odwołujący nie ma jednak
wątpliwości, że oba zadania dotyczą takich samych usług, które mają być świadczone
w różnych dzielnicach miasta (wynika to wprost z opisu przedmiotu zamówienia). Tym
samym brak jest nie tylko dowodów ale i jakichkolwiek racjonalnych przesłanek
potwierdzających, że z treści oferty Przystępującego wynikała jego wola przyjęcia dla usług
objętych przedmiotem zamówienia innej niż obowiązująca stawka podatku VAT w wysokości
8%. Wręcz przeciwnie, wyliczenie wskazujące, że dla każdego z zadań wychodzą dwie
różne i nieznane obowiązującym przepisom podatkowym stawki, ewidentnie świadczy
o popełnieniu przez Przystępującego omyłki rachunkowej przy dokonywaniu obliczenia ceny
oferty. Izba zważyła, że to na Odwołującym ciążył ciężar udowodnienia twierdzenia,
że Przystępujący obliczył cenę oferty z zastosowaniem nieprawidłowej stawki podatku VAT.
Tymczasem sam Odwołujący nie jest tego pewny, gdyż alternatywnie podnosi w odwołaniu,
że błąd mógł polegać na niezastosowaniu przy obliczaniu ceny wynikającego z s.i.w.z.
algorytmu. W tych okolicznościach nie sposób przypisać Przystępującemu błędu
w obliczeniu ceny polegającego na nieprawidłowym zastosowaniu jednej spośród
istniejących stawek na skutek błędnej interpretacji przepisów podatkowych określających ich
wysokość. Brak zatem podstaw do stwierdzenia zaistnienia błędu w obliczeniu ceny
skutkującego koniecznością odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 2 okt 3 pzp, który był
przedmiotem analizy Sądu Najwyższego w przywołanej przez Odwołującego uchwale.
W ocenie Izby cena oferty w obu zadaniach mogła zostać poprawiona wyłącznie
w sposób przyjęty przez Zamawiającego, to jest przez uznanie za prawidłowe cen
jednostkowych netto i podstawienie ich do wzoru określonego w s.i.w.z. oraz przyjęcie do
obliczeń niespornej dla przedmiotu zamówienia 8% stawki podatku VAT. Również w treści
Sygn. akt KIO 2111/12
odwołania taki właśnie sposób obliczenia ceny oferty Przystępującego został przedstawiony
jako jedyny prawidłowy. Natomiast wbrew nowym twierdzeniom Odwołującego na rozprawie
(podniesionym uprzednio w piśmie z 18 września 2012 r. skierowanym do Zamawiającego),
nie było żadnych podstaw do brania pod uwagę możliwości uznania za prawidłową ceny
oferty wskazanej dla obu zadań, co powodowałoby konieczność odpowiedniego przeliczenia
(obniżenia) poszczególnych cen jednostkowych netto. Przeczy temu trafnie podniesiona
w odwołaniu okoliczność opisania przez Zamawiającego w s.i.w.z. obowiązującego sposobu
obliczenia ceny oferty. Jak to również podkreślono w odwołaniu, został w ten sposób
określony algorytm (kolejność działań), zgodnie z którym punktem wyjścia dla dalszych
obliczeń są ustalone przez wykonawcę ceny jednostkowe netto. Niezależnie od tego w
rozdziale 12 s.i.w.z. Zamawiający podkreślił kluczowe znaczenie tych cen, gdyż według nich
na etapie realizacji umowy będzie następowało rozliczenie faktycznie wykonanych usług.
Wynika z tego, że to ceny jednostkowe netto należało ustalić na takim poziomie, aby po
uwzględnieniu podanych we wzorze współczynników odzwierciedlających przewidywany
przez Zamawiającego zakres ilościowy przedmiotu zamówienia (liczba dni wymagających
świadczenia prac danego rodzaju, długość dróg podlegających usługom, przewidywany
wzrost oczyszczanej powierzchni), zawierały w sobie koszt realizacji zamówienia o takiej
skali. Oznacza to, że w niniejszej sprawie bezprzedmiotowe jest wywodzenie przez
Odwołującego możliwości popełnienia przez Przystępującego błędu w obliczeniu ceny, który
miałby polegać na niezastosowaniu algorytmu określonego przez Zamawiającego.
Odwołujący nieadekwatnie powołuje się tu na wyciągnięte z kontekstu ogólne tezy
z uzasadnień wyroków Izby z 4 stycznia 2011 r. (sygn. akt KIO 2764/10) i z 28 stycznia
2011 r. (sygn. akt KIO 95/11). W niniejszej sprawie istotne jest to, że prawidłowe określenie
przez Przystępującego cen jednostkowych netto jest wystarczające dla samodzielnego
obliczenia przez Zamawiającego poprawnej wartości netto oferty według wzoru, gdyż
wszystkie pozostałe wielkości z tego wzoru wprost wynikają z s.i.w.z.
Podsumowując: skoro znane były ceny jednostkowe netto, a stawka podatku VAT jest
jedna i niesporna, to Zamawiający miał wszystkie niezbędne dane aby samodzielnie obliczyć
cenę oferty i zgodnie z uzyskanym rezultatem poprawić oczywiste omyłki rachunkowe
popełnione przez Przystępującego w obu częściach zamówienia. Odwołujący bezpodstawnie
usiłuje doprowadzić do uniemożliwienia Zamawiającemu wyboru oferty, która po poprawieniu
oczywistych omyłek rachunkowych jest najkorzystniejsza. Izba podziela pogląd, że aktualnie
obowiązujący przepis art. 87 ust. 2 pkt 2 pzp dopuszcza możliwość poprawienia oczywistych
omyłek rachunkowych w szerokim zakresie, gdyż nie wyznacza zamkniętego katalogu ani co
do ich rodzaju, ani co do sposobu ich poprawienia.
Sygn. akt KIO 2111/12
Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp w związku z § 3 pkt 1 i 2 oraz § 5 ust. 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego
tymi kosztami, do których zaliczono uiszczony przez niego wpis oraz uzasadnione koszty
Zamawiającego z tytułu kosztów dojazdu na posiedzenie w wysokości wynikającej
ze złożonego na rozprawie rachunku.
Przewodniczący:
………………………………
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
