rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-05-18
rok: 2010
data dokumentu: 2010-05-18
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO 779/10
KIO 779/10
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 maja 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Teodora Świąteckiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Teodor Świątecki WODROL, ul. Wilczycka 14, 55-093 Kiełczów od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Urząd Miasta i Gminy Bardo, ul. Rynek 2, 57-256 Bardo.
przez Teodora Świąteckiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Teodor Świątecki WODROL, ul. Wilczycka 14, 55-093 Kiełczów od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Urząd Miasta i Gminy Bardo, ul. Rynek 2, 57-256 Bardo.
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Teodora Świąteckiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Teodor Świątecki WODROL i nakazuje zaliczyćna rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięćtysięcy złotych
zero groszy) - kwotęwpisu uiszczonego przez Teodora Świąteckiego prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Teodor Świątecki WODROL, ul. Wilczycka 14, 55-
093 Kiełczów.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego
Ś
widnicy.
……………………
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem postanowieńrozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) w tym w szczególności § 5 ust. 2 pkt 1.
……………………
KIO 779/10
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Bardo - prowadzi na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku -
Prawo zamówieńpublicznych ( Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej
„Pzp”, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia, którego
przedmiotem jest budowa wodociągu w Laskówce, gmina Bardo.
26 kwietnia 2010 r., zamawiający powiadomił o odrzuceniu oferty złożonej przez TadeuszaŚwiąteckiego prowadzącego działalnośćgospodarcząpod firmąWODROL TadeuszŚwiątecki z siedzibąw Kiełczowie, natomiast 27 kwietnia 2010 r powiadomił o dokonaniu
wyboru oferty najkorzystniejszej. Wymieniony wykonawca wniósł odwołanie w formie
pisemnej, które wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 4 maja 2010 r.
Zamawiający otrzymał kopięodwołania 29 kwietnia 2010 r.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 87 ust. 2 pkt 3; art. 89 ust. 1 pkt 7 oraz
art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp. Wniósł o uwzględnienie odwołania i unieważnienie czynności
odrzucenia
oferty
odwołującego
oraz
o
powtórzenia
czynności
wyboru
oferty
najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty odwołującego.
Uzasadniając podniesione zarzuty, odwołujący wywiódł,że złożona przez niego oferta nie
zawiera błędów w obliczeniu ceny, które można poprawićna podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp, a poprawa, dokonana przez zamawiającego na podstawie przywołanego przepisu,
prowadzi do istotnej zmiany treści oferty. Podniósł,że oferowana cena ma charakter
ryczałtowy, została obliczona na podstawie kalkulacji własnej, obejmuje cały przedmiot
zamówienia zgodnie z projektem budowlanym i wykonawczym, zatem zamawiający nie jest
uprawniony do jakiejkolwiek ingerencji w jej wysokość.
Zamawiający nie wniósł odpowiedzi na odwołanie.
Izba stwierdziła,że nie występująprzesłanki odrzucenia odwołania wskazane w art. 189 ust.
2 Pzp i rozpoznała odwołanie na rozprawie.
Izba ustaliła, co następuje:
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 24 marca 2010 r. pod numerem 65029,
specyfikacja istotnych warunków zamówienia, zwana dalej „siwz” została zamieszczona na
stronie internetowej zamawiającego.
Zamawiający dokonał opisu przedmiotu zamówienia za pomocądokumentacji projektowej,
przedmiarów robót, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót.
W rozdziale III pkt 3.2 siwz zamawiający wyłączył z zamówienia zakres robót dotyczący
przyłączy wodociągowych w granicach nieruchomości przyłączanych. Zamawiający
stwierdził,że dotyczy to pozycji przedmiaru od nr 74 do nr 95.
W rozdziale VI pkt 6.3. ppkt 4) i 5) zamawiający wymagał złożenia wraz z ofertąkosztorysu
ofertowego oraz propozycji harmonogramu rzeczowo – finansowego.
Zamawiający w rozdziale 13 pkt 13.2 siwz zobowiązał wykonawców do przedstawienia w
ofercie ceny ryczałtowej, stałej dla okresu realizacji przedmiotu zamówienia.
Odwołujący złożył ofertęz najniższącenąw kwocie 1.732.400 zł brutto. W załączonym
kosztorysie ofertowym wycenił pozycje nr 74-95 przedmiaru na łącznąkwotę182.163,26 zł.
Kwota ta została równieżwskazana w harmonogramie rzeczowo - finansowym jako koszt
wykonania przyłączy wodociągowych (str. 51 oferty odwołującego).
Pismem z 20 kwietnia 2010 r. zamawiający poinformował o dokonaniu poprawienia omyłek w
treści oferty odwołującego na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp w ten sposób,że zmniejszył
cenęjego oferty o kwotę182.163,26 zł dotyczącąwykonania przyłączy wodociągowych,
które nie zostały objęte przedmiotem zamówienia. Zamawiający poinformował,że cena
oferty po dokonaniu poprawy wynosi 1.510. 160, 82 zł oraz wezwał odwołującego do
wyrażenia zgodny na dokonanąpoprawęw terminie 3 dni.
Odwołujący pismem z 22 kwietnia 2010 r.(presentata zamawiającego 23 kwietnia 2010 r.)
wskazał,że zamawiający oczekuje wykonania przyłączy wodociągowych poza granicami
nieruchomości przyłączanych, co przewiduje kalkulacja własna odwołującego. Oświadczył
również,że ingerencja w wysokośćceny ryczałtowej ma zawsze charakter istotny. Zdaniem
odwołującego cena ryczałtowa jest zawsze prawidłowa bez względu na sposób jej
wyliczenia.
Izba ustaliła powyższe na podstawie protokołu postępowania, siwz, oferty odwołującego oraz
powołanych pism.
Izba zważyła, co następuje:
Z uwagi na datęwszczęcia postępowania, w sprawie znajdązastosowanie przepisy ustawy
Prawo zamówieńpublicznych w brzmieniu nadanym ustawąz dnia 2 grudnia 2009 r. o
zmianie ustawy Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 223,
poz. 1778).
Odwołujący jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy. Jego
oferta, w razie dokonania jej oceny przez zamawiającego, mogłaby byćuznana za
najkorzystniejszą, zatem odwołujący ma interes w uzyskaniu danego zamówienia, a
zarzucane zamawiającemu naruszenia przepisów narażajągo na poniesienie szkody.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Po pierwsze: ziściła sięprzesłanka odrzucenia oferty wskazana w art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Izba nie odrzuciła odwołania jako wniesionego z uchybieniem terminu – odwołujący
zakwestionował czynnośćodrzucenia jego oferty, zachowując termin liczony od daty
przesłania informacji zgodnie z art.182 ust. 1 pkt 2 Pzp (z uwzględnieniem art. 115 k.c. w zw.
z art. 14 Pzp).
Jednak przy ocenie zarzutu odwołania nie można pominąćczynności wykonanych w
postępowaniu przez zamawiającego wcześniej i mających znaczenie dla sprawy.
Pismo odwołującego z 22 kwietnia 2010 r. nie zawiera oświadczenia o wyrażeniu zgody na
dokonanąpoprawę, wyraża natomiast pogląd o niezasadności dokonania poprawienia oferty.
Wskazaćnależy,że o ile w przypadku dokonania przez zamawiającego wezwania na
podstawie art. 26 ust. 3 Pzp, wykonawca może wywodzić, w terminie przewidzianym na
złożenie oświadczeńlub dokumentów,że wezwanie jest niezasadne, a brak wniesieniaśrodka ochrony prawnej wobec czynności wezwania nie powoduje utraty możliwości
skutecznego kwestionowania późniejszej czynności wykluczenia, o tyle, w przypadku
dokonania przez zamawiającego poprawienia oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp i
wezwania do wyrażenia zgody na dokonane zmiany w treści oferty, wykonawca powinien,
albo wyrazićzgodęna dokonanie poprawy, albo też, bezpośrednio po powzięciu informacji o
poprawieniu oferty, zakwestionowaćwykonanąprzez zamawiającego czynność. Ostatnia
nowelizacja ustawy Prawo zamówieńpublicznych zniosła art. 24 ust. 2 pkt 3 nakazujący
wykluczenie wykonawcy, który nie złożył oświadczeńlub dokumentów, albo złożył
oświadczenia lub dokumenty zawierające błędy po zastosowaniu art. 26 ust. 3. De lege lata
wykonawca podlega wykluczeniu nie z powodu niezłożenia oświadczeńlub dokumentów, ale
wyłącznie wskutek nie wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu. Zatem, o ile
z dokumentów złożonych wcześniej wynika spełnianie warunków udziału w postępowaniu, to
brak reakcji na wezwanie dokonane na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp lub nie wzruszeni go w
postaci wniesienia odwołania, nie powoduje konieczności wykluczenia wykonawcy.
Natomiast brak wyrażenia zgody na dokonanie poprawienia omyłek w treści oferty stanowi
samoistnąprzesłankęodrzucenia oferty wskazanąw art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Odwołujący nie zakwestionował przez wniesienie odwołania czynności poprawienia oferty.
Obecnie czynnośćpoprawienia ceny oferty nie może jużzostaćwzruszona i odwołujący nie
może obecnie uchylićsięod następstw wynikających z dokonanej czynności.
Polemika z prawidłowościąpoprawienia oferty jest równoznaczna z brakiem zgody. Skoro
odwołujący, poinformowany o dokonaniu przez zamawiającego poprawienia omyłki na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, nie wyraził zgody na dokonanie takiej poprawy,
zamawiający zobowiązany był do odrzucenia oferty odwołującego – wykonania obligatoryjnej
czynności wynikającej z przepisów prawa.
Zamawiający prawidłowo odrzucił ofertęodwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Po drugie: ewentualne podzielenie poglądu odwołującego,że dokonane przez
zamawiającego zmiany w treści oferty wykraczająpoza granice wynikające z art. 87 ust 2 pkt
3 Pzp, nie może przynieśćskutku w postaci uznania za wadliwączynności odrzucenia oferty
odwołującego.
W ocenie Izby uznanie,że uchybienia względem wymagańzamawiającego określonych w
siwz, których dopuścił sięw ofercie odwołujący, nie podlegająpoprawieniu na podstawie art.
87 ust 2 pkt 3 Pzp, prowadzićmoże jedynie do zmiany podstawy prawnej czynności
odrzucenia oferty.
Przywołany przepis stanowi,że zamawiający poprawia w treści oferty omyłki inne, niż
wskazane w art. 87 ust. 2 pkt 1 i 2 Pzp oczywiste omyłki pisarskie oraz oczywiste omyłki
rachunkowe, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty.
Sanacja oferty na podstawie art. 87 ust 2 pkt 3 Pzp może nastąpićzatem w odniesieniu do
uchybieńo charakterze omyłki, pod warunkiem,że ich znaczenie dla treści oferty nie ma
istotnego znaczenia.
Wobec nie stawienia sięodwołującego na rozprawę, nie było możliwe dokonanie ustaleńw
zakresie przyczyn ujęcia w ofercie odwołującego i dokonania wyceny robót, które
zamawiający wyłączył z opisu przedmiotu zamówienia. Izba ocenia jednak ,że mogło to
nastąpićwskutek omyłki wynikającej z przeoczenia.
Lege non distinguente art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp nie wskazuje rodzaju omyłek, zatem obejmuje
wszelkie niezamierzone, błahe pomyłki, niedopatrzenia, błędy niezamierzone, opuszczenia,
drobne różnice nie będąceświadomym pominięciem określonych w siwz wymogów. Może to
dotyczyćtakże ceny wskazanej w ofercie (tak w wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z 1
marca 2010 r. sygn. akt XIX Ga 18/10 niepubl).
Ryczałtowy charakter oczekiwanego wynagrodzenia nie przemawia przeciwko możliwości
ingerencji zamawiającego w wysokośćceny oferty, w razie zaistnienia ustawowo
określonych przesłanek.
Tytułem uwagi wstępnej stwierdzićnależy,że do umowy o roboty budowlane stosuje sięna
zasadzie analogii zasady wynagrodzenia uregulowane w przepisach Kodeksu cywilnego
dotyczące umowy o dzieło - wynagrodzenia o charakterze ryczałtowym lub kosztorysowym
zawarte w art. 629 i 632 § 2 k.c.( vide: Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2009
r. sygn. akt III CZP 41/09, LEX nr 479317)
Art. 632. § 1 k.c. stanowi,że jeżeli strony umówiły sięo wynagrodzenie ryczałtowe,
przyjmujący zamówienie nie możeżądaćpodwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie
zawarcia umowy nie można było przewidziećrozmiaru lub kosztów prac. Wskazaćnależy,że
wprawdzie istotąwynagrodzenia ryczałtowego jest jego niezmienność, to jednak dotyczy ona
okresu obowiązywania umowy. Dopuszczalna jest zatem zmiana wysokości wynagrodzenia
ryczałtowego przed datązawarcia umowy. Na podkreślenie zasługuje, iżw postępowaniu o
udzielenie zamówienia ustawodawca przewidział wprost możliwośćzmiany ceny oferty.
Następuje ona nie tylko z powodu poprawienia oczywistych omyłek rachunkowych z mocy
art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Zmiana wysokości ceny oferty następuje częstokroćwskutek tego,że w wyniku dokonania przez zamawiającego poprawienia treści oferty co do zakresu, ilości,
jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia
następuje koniecznośćkorekty ceny, tak by odzwierciedlała ona dokonane poprawki.
Podkreślićnależy,że dla możliwości zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp charakter
wynagrodzenia jest pozbawiony jakiejkolwiek doniosłości.
Tak teżzamawiający wykonał czynnośćpoprawienia oferty odwołującego, gdyżnajpierw
uznał,że zaoferowane zostałoświadczenie nadmierne – roboty budowlane nie wymagane w
siwz, a następnie uznając,że można dokonaćoceny oferty z pominięciem owych prac,
zamawiający dokonał stosownej korekty w zakresie ceny.
Stanowisko odwołującego zdaje sięsprowadzaćdo oczekiwania, aby zamawiający
ograniczył zakres oferowanych przez niego robót i w tym zakresie dokonał zmiany treści
oferty, pozostawiając jednakże cenęna niezmienionym poziomie.śądanie takie, jak wskazano wyżej jest nieuzasadnione. Powołaćw tym miejscu należy art.
89 ust. 1 pkt 2 Pzp, zgodnie z którym zamawiający odrzuca ofertę, której treśćjest
niezgodna z treściąsiwz, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Innymi słowy, o ile ile
omyłki zawarte w ofercie mającharakter istotny, to zamawiający zobowiązany jest odrzucić
ofertę(arg. a contrario).
W okolicznościach sporu brak jest podstaw do stwierdzenia,że omyłki popełnione przez
odwołującego polegające na zaoferowaniu i wycenieniu prac nie objętych przedmiotem
zamówienia były nieistotne dla treści oferty. O ich znaczeniuświadczyćmoże rozmiar prac –
wykonanie ponad 1.000 m przyłączy oraz ich udział w ogólnej wartości przedmiotu
zamówienia, o którejświadczy różnica w wysokości ceny oferty odwołującego przed
dokonaniem poprawienia (w wysokości 1.732.400 zł), oraz po poprawieniu (1.510.160, 82
zł.) W ocenie Izby różnica jest znacząca – powoduje zmianęceny oferty o blisko 13%. W
konsekwencji zachowanie wysokości ceny ofertowej byłoby możliwe jedynie w razie
dokonania ponownego obliczenia ceny prawidłowo zaoferowanych pozycji kosztorysu, co na
gruncie obowiązujących przepisów jest niedopuszczalne.
Jeśli zatem oferta odwołującego nie podlega poprawieniu na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp, to niedopuszczalna jest równieżzmiana wysokości ceny oferty. A skoro oferta nie
zawiera oczywistych omyłek rachunkowych (odwołujący nie wskazał na ich zaistnienie), a jej
cena nie została obliczona właściwie, w odniesieniu do zgodnego z siwz przedmiotu
zamówienia, to zawiera błąd w obliczeniu ceny oferty polegający na uwzględnieniu
wynagrodzenia za prace, które nie będąwykonywane.
W konsekwencji stwierdzićnależy,że oferta odwołującego winna podlegaćodrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 Pzp.
W tym stanie rzeczy, Izba na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp oddaliła odwołanie, orzekając o
kosztach stosownie do wyniku postępowania odwoławczego na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp.
…………………………………
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Teodora Świąteckiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Teodor Świątecki WODROL i nakazuje zaliczyćna rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięćtysięcy złotych
zero groszy) - kwotęwpisu uiszczonego przez Teodora Świąteckiego prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Teodor Świątecki WODROL, ul. Wilczycka 14, 55-
093 Kiełczów.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego
Ś
widnicy.
……………………
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem postanowieńrozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) w tym w szczególności § 5 ust. 2 pkt 1.
……………………
KIO 779/10
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Bardo - prowadzi na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku -
Prawo zamówieńpublicznych ( Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej
„Pzp”, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia, którego
przedmiotem jest budowa wodociągu w Laskówce, gmina Bardo.
26 kwietnia 2010 r., zamawiający powiadomił o odrzuceniu oferty złożonej przez TadeuszaŚwiąteckiego prowadzącego działalnośćgospodarcząpod firmąWODROL TadeuszŚwiątecki z siedzibąw Kiełczowie, natomiast 27 kwietnia 2010 r powiadomił o dokonaniu
wyboru oferty najkorzystniejszej. Wymieniony wykonawca wniósł odwołanie w formie
pisemnej, które wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 4 maja 2010 r.
Zamawiający otrzymał kopięodwołania 29 kwietnia 2010 r.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 87 ust. 2 pkt 3; art. 89 ust. 1 pkt 7 oraz
art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp. Wniósł o uwzględnienie odwołania i unieważnienie czynności
odrzucenia
oferty
odwołującego
oraz
o
powtórzenia
czynności
wyboru
oferty
najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty odwołującego.
Uzasadniając podniesione zarzuty, odwołujący wywiódł,że złożona przez niego oferta nie
zawiera błędów w obliczeniu ceny, które można poprawićna podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp, a poprawa, dokonana przez zamawiającego na podstawie przywołanego przepisu,
prowadzi do istotnej zmiany treści oferty. Podniósł,że oferowana cena ma charakter
ryczałtowy, została obliczona na podstawie kalkulacji własnej, obejmuje cały przedmiot
zamówienia zgodnie z projektem budowlanym i wykonawczym, zatem zamawiający nie jest
uprawniony do jakiejkolwiek ingerencji w jej wysokość.
Zamawiający nie wniósł odpowiedzi na odwołanie.
Izba stwierdziła,że nie występująprzesłanki odrzucenia odwołania wskazane w art. 189 ust.
2 Pzp i rozpoznała odwołanie na rozprawie.
Izba ustaliła, co następuje:
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 24 marca 2010 r. pod numerem 65029,
specyfikacja istotnych warunków zamówienia, zwana dalej „siwz” została zamieszczona na
stronie internetowej zamawiającego.
Zamawiający dokonał opisu przedmiotu zamówienia za pomocądokumentacji projektowej,
przedmiarów robót, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót.
W rozdziale III pkt 3.2 siwz zamawiający wyłączył z zamówienia zakres robót dotyczący
przyłączy wodociągowych w granicach nieruchomości przyłączanych. Zamawiający
stwierdził,że dotyczy to pozycji przedmiaru od nr 74 do nr 95.
W rozdziale VI pkt 6.3. ppkt 4) i 5) zamawiający wymagał złożenia wraz z ofertąkosztorysu
ofertowego oraz propozycji harmonogramu rzeczowo – finansowego.
Zamawiający w rozdziale 13 pkt 13.2 siwz zobowiązał wykonawców do przedstawienia w
ofercie ceny ryczałtowej, stałej dla okresu realizacji przedmiotu zamówienia.
Odwołujący złożył ofertęz najniższącenąw kwocie 1.732.400 zł brutto. W załączonym
kosztorysie ofertowym wycenił pozycje nr 74-95 przedmiaru na łącznąkwotę182.163,26 zł.
Kwota ta została równieżwskazana w harmonogramie rzeczowo - finansowym jako koszt
wykonania przyłączy wodociągowych (str. 51 oferty odwołującego).
Pismem z 20 kwietnia 2010 r. zamawiający poinformował o dokonaniu poprawienia omyłek w
treści oferty odwołującego na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp w ten sposób,że zmniejszył
cenęjego oferty o kwotę182.163,26 zł dotyczącąwykonania przyłączy wodociągowych,
które nie zostały objęte przedmiotem zamówienia. Zamawiający poinformował,że cena
oferty po dokonaniu poprawy wynosi 1.510. 160, 82 zł oraz wezwał odwołującego do
wyrażenia zgodny na dokonanąpoprawęw terminie 3 dni.
Odwołujący pismem z 22 kwietnia 2010 r.(presentata zamawiającego 23 kwietnia 2010 r.)
wskazał,że zamawiający oczekuje wykonania przyłączy wodociągowych poza granicami
nieruchomości przyłączanych, co przewiduje kalkulacja własna odwołującego. Oświadczył
również,że ingerencja w wysokośćceny ryczałtowej ma zawsze charakter istotny. Zdaniem
odwołującego cena ryczałtowa jest zawsze prawidłowa bez względu na sposób jej
wyliczenia.
Izba ustaliła powyższe na podstawie protokołu postępowania, siwz, oferty odwołującego oraz
powołanych pism.
Izba zważyła, co następuje:
Z uwagi na datęwszczęcia postępowania, w sprawie znajdązastosowanie przepisy ustawy
Prawo zamówieńpublicznych w brzmieniu nadanym ustawąz dnia 2 grudnia 2009 r. o
zmianie ustawy Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 223,
poz. 1778).
Odwołujący jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy. Jego
oferta, w razie dokonania jej oceny przez zamawiającego, mogłaby byćuznana za
najkorzystniejszą, zatem odwołujący ma interes w uzyskaniu danego zamówienia, a
zarzucane zamawiającemu naruszenia przepisów narażajągo na poniesienie szkody.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Po pierwsze: ziściła sięprzesłanka odrzucenia oferty wskazana w art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Izba nie odrzuciła odwołania jako wniesionego z uchybieniem terminu – odwołujący
zakwestionował czynnośćodrzucenia jego oferty, zachowując termin liczony od daty
przesłania informacji zgodnie z art.182 ust. 1 pkt 2 Pzp (z uwzględnieniem art. 115 k.c. w zw.
z art. 14 Pzp).
Jednak przy ocenie zarzutu odwołania nie można pominąćczynności wykonanych w
postępowaniu przez zamawiającego wcześniej i mających znaczenie dla sprawy.
Pismo odwołującego z 22 kwietnia 2010 r. nie zawiera oświadczenia o wyrażeniu zgody na
dokonanąpoprawę, wyraża natomiast pogląd o niezasadności dokonania poprawienia oferty.
Wskazaćnależy,że o ile w przypadku dokonania przez zamawiającego wezwania na
podstawie art. 26 ust. 3 Pzp, wykonawca może wywodzić, w terminie przewidzianym na
złożenie oświadczeńlub dokumentów,że wezwanie jest niezasadne, a brak wniesieniaśrodka ochrony prawnej wobec czynności wezwania nie powoduje utraty możliwości
skutecznego kwestionowania późniejszej czynności wykluczenia, o tyle, w przypadku
dokonania przez zamawiającego poprawienia oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp i
wezwania do wyrażenia zgody na dokonane zmiany w treści oferty, wykonawca powinien,
albo wyrazićzgodęna dokonanie poprawy, albo też, bezpośrednio po powzięciu informacji o
poprawieniu oferty, zakwestionowaćwykonanąprzez zamawiającego czynność. Ostatnia
nowelizacja ustawy Prawo zamówieńpublicznych zniosła art. 24 ust. 2 pkt 3 nakazujący
wykluczenie wykonawcy, który nie złożył oświadczeńlub dokumentów, albo złożył
oświadczenia lub dokumenty zawierające błędy po zastosowaniu art. 26 ust. 3. De lege lata
wykonawca podlega wykluczeniu nie z powodu niezłożenia oświadczeńlub dokumentów, ale
wyłącznie wskutek nie wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu. Zatem, o ile
z dokumentów złożonych wcześniej wynika spełnianie warunków udziału w postępowaniu, to
brak reakcji na wezwanie dokonane na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp lub nie wzruszeni go w
postaci wniesienia odwołania, nie powoduje konieczności wykluczenia wykonawcy.
Natomiast brak wyrażenia zgody na dokonanie poprawienia omyłek w treści oferty stanowi
samoistnąprzesłankęodrzucenia oferty wskazanąw art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Odwołujący nie zakwestionował przez wniesienie odwołania czynności poprawienia oferty.
Obecnie czynnośćpoprawienia ceny oferty nie może jużzostaćwzruszona i odwołujący nie
może obecnie uchylićsięod następstw wynikających z dokonanej czynności.
Polemika z prawidłowościąpoprawienia oferty jest równoznaczna z brakiem zgody. Skoro
odwołujący, poinformowany o dokonaniu przez zamawiającego poprawienia omyłki na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, nie wyraził zgody na dokonanie takiej poprawy,
zamawiający zobowiązany był do odrzucenia oferty odwołującego – wykonania obligatoryjnej
czynności wynikającej z przepisów prawa.
Zamawiający prawidłowo odrzucił ofertęodwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Po drugie: ewentualne podzielenie poglądu odwołującego,że dokonane przez
zamawiającego zmiany w treści oferty wykraczająpoza granice wynikające z art. 87 ust 2 pkt
3 Pzp, nie może przynieśćskutku w postaci uznania za wadliwączynności odrzucenia oferty
odwołującego.
W ocenie Izby uznanie,że uchybienia względem wymagańzamawiającego określonych w
siwz, których dopuścił sięw ofercie odwołujący, nie podlegająpoprawieniu na podstawie art.
87 ust 2 pkt 3 Pzp, prowadzićmoże jedynie do zmiany podstawy prawnej czynności
odrzucenia oferty.
Przywołany przepis stanowi,że zamawiający poprawia w treści oferty omyłki inne, niż
wskazane w art. 87 ust. 2 pkt 1 i 2 Pzp oczywiste omyłki pisarskie oraz oczywiste omyłki
rachunkowe, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty.
Sanacja oferty na podstawie art. 87 ust 2 pkt 3 Pzp może nastąpićzatem w odniesieniu do
uchybieńo charakterze omyłki, pod warunkiem,że ich znaczenie dla treści oferty nie ma
istotnego znaczenia.
Wobec nie stawienia sięodwołującego na rozprawę, nie było możliwe dokonanie ustaleńw
zakresie przyczyn ujęcia w ofercie odwołującego i dokonania wyceny robót, które
zamawiający wyłączył z opisu przedmiotu zamówienia. Izba ocenia jednak ,że mogło to
nastąpićwskutek omyłki wynikającej z przeoczenia.
Lege non distinguente art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp nie wskazuje rodzaju omyłek, zatem obejmuje
wszelkie niezamierzone, błahe pomyłki, niedopatrzenia, błędy niezamierzone, opuszczenia,
drobne różnice nie będąceświadomym pominięciem określonych w siwz wymogów. Może to
dotyczyćtakże ceny wskazanej w ofercie (tak w wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z 1
marca 2010 r. sygn. akt XIX Ga 18/10 niepubl).
Ryczałtowy charakter oczekiwanego wynagrodzenia nie przemawia przeciwko możliwości
ingerencji zamawiającego w wysokośćceny oferty, w razie zaistnienia ustawowo
określonych przesłanek.
Tytułem uwagi wstępnej stwierdzićnależy,że do umowy o roboty budowlane stosuje sięna
zasadzie analogii zasady wynagrodzenia uregulowane w przepisach Kodeksu cywilnego
dotyczące umowy o dzieło - wynagrodzenia o charakterze ryczałtowym lub kosztorysowym
zawarte w art. 629 i 632 § 2 k.c.( vide: Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2009
r. sygn. akt III CZP 41/09, LEX nr 479317)
Art. 632. § 1 k.c. stanowi,że jeżeli strony umówiły sięo wynagrodzenie ryczałtowe,
przyjmujący zamówienie nie możeżądaćpodwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie
zawarcia umowy nie można było przewidziećrozmiaru lub kosztów prac. Wskazaćnależy,że
wprawdzie istotąwynagrodzenia ryczałtowego jest jego niezmienność, to jednak dotyczy ona
okresu obowiązywania umowy. Dopuszczalna jest zatem zmiana wysokości wynagrodzenia
ryczałtowego przed datązawarcia umowy. Na podkreślenie zasługuje, iżw postępowaniu o
udzielenie zamówienia ustawodawca przewidział wprost możliwośćzmiany ceny oferty.
Następuje ona nie tylko z powodu poprawienia oczywistych omyłek rachunkowych z mocy
art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Zmiana wysokości ceny oferty następuje częstokroćwskutek tego,że w wyniku dokonania przez zamawiającego poprawienia treści oferty co do zakresu, ilości,
jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia
następuje koniecznośćkorekty ceny, tak by odzwierciedlała ona dokonane poprawki.
Podkreślićnależy,że dla możliwości zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp charakter
wynagrodzenia jest pozbawiony jakiejkolwiek doniosłości.
Tak teżzamawiający wykonał czynnośćpoprawienia oferty odwołującego, gdyżnajpierw
uznał,że zaoferowane zostałoświadczenie nadmierne – roboty budowlane nie wymagane w
siwz, a następnie uznając,że można dokonaćoceny oferty z pominięciem owych prac,
zamawiający dokonał stosownej korekty w zakresie ceny.
Stanowisko odwołującego zdaje sięsprowadzaćdo oczekiwania, aby zamawiający
ograniczył zakres oferowanych przez niego robót i w tym zakresie dokonał zmiany treści
oferty, pozostawiając jednakże cenęna niezmienionym poziomie.śądanie takie, jak wskazano wyżej jest nieuzasadnione. Powołaćw tym miejscu należy art.
89 ust. 1 pkt 2 Pzp, zgodnie z którym zamawiający odrzuca ofertę, której treśćjest
niezgodna z treściąsiwz, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Innymi słowy, o ile ile
omyłki zawarte w ofercie mającharakter istotny, to zamawiający zobowiązany jest odrzucić
ofertę(arg. a contrario).
W okolicznościach sporu brak jest podstaw do stwierdzenia,że omyłki popełnione przez
odwołującego polegające na zaoferowaniu i wycenieniu prac nie objętych przedmiotem
zamówienia były nieistotne dla treści oferty. O ich znaczeniuświadczyćmoże rozmiar prac –
wykonanie ponad 1.000 m przyłączy oraz ich udział w ogólnej wartości przedmiotu
zamówienia, o którejświadczy różnica w wysokości ceny oferty odwołującego przed
dokonaniem poprawienia (w wysokości 1.732.400 zł), oraz po poprawieniu (1.510.160, 82
zł.) W ocenie Izby różnica jest znacząca – powoduje zmianęceny oferty o blisko 13%. W
konsekwencji zachowanie wysokości ceny ofertowej byłoby możliwe jedynie w razie
dokonania ponownego obliczenia ceny prawidłowo zaoferowanych pozycji kosztorysu, co na
gruncie obowiązujących przepisów jest niedopuszczalne.
Jeśli zatem oferta odwołującego nie podlega poprawieniu na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp, to niedopuszczalna jest równieżzmiana wysokości ceny oferty. A skoro oferta nie
zawiera oczywistych omyłek rachunkowych (odwołujący nie wskazał na ich zaistnienie), a jej
cena nie została obliczona właściwie, w odniesieniu do zgodnego z siwz przedmiotu
zamówienia, to zawiera błąd w obliczeniu ceny oferty polegający na uwzględnieniu
wynagrodzenia za prace, które nie będąwykonywane.
W konsekwencji stwierdzićnależy,że oferta odwołującego winna podlegaćodrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 Pzp.
W tym stanie rzeczy, Izba na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp oddaliła odwołanie, orzekając o
kosztach stosownie do wyniku postępowania odwoławczego na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp.
…………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
