rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2008-11-04
rok: 2008
data dokumentu: 2008-11-04
rok: 2008
sygnatury akt.:
KIO/UZP 1145/08
KIO/UZP 1145/08
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Emil Kuriata Członkowie: Jolanta Markowska, Luiza Łamejko Protokolant: Przemysław Śpiewak
Przewodniczący: Emil Kuriata Członkowie: Jolanta Markowska, Luiza Łamejko Protokolant: Przemysław Śpiewak
po rozpoznaniu na posiedzeniu / rozprawie
w dniu / w dniach 04.11.2008 r. w Warszawie
odwołania wniesionego przez Konsorcjum IT.expert Sp. z o.o., Lumena S.A., TiMSI Sp. z
o.o., 02-305 Warszawa, al. Jerozolimskie 146d od rozstrzygnięcia przez zamawiającego
Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, 00-950 Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1
protestu / protestów
z dnia 17.09.2008 r.
w dniu / w dniach 04.11.2008 r. w Warszawie
odwołania wniesionego przez Konsorcjum IT.expert Sp. z o.o., Lumena S.A., TiMSI Sp. z
o.o., 02-305 Warszawa, al. Jerozolimskie 146d od rozstrzygnięcia przez zamawiającego
Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, 00-950 Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1
protestu / protestów
z dnia 17.09.2008 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie, nakazuje unieważnienie czynności unieważnienia
postępowania i dokonanie czynności badania i oceny ofert.
2.
Kosztami
postępowania
obciąża
Urząd
Komisji
Nadzoru
Finansowego,
00-950 Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 064 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez Konsorcjum IT.expert Sp. z o.o., Lumena S.A.,
TiMSI Sp. z o.o., 02-305 Warszawa, al. Jerozolimskie 146d,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt
cztery złote zero groszy) przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, 00-
950 Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1 na rzecz Konsorcjum
IT.expert Sp. z o.o., Lumena S.A., TiMSI Sp. z o.o., 02-305 Warszawa, al.
Jerozolimskie 146d stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu wpisu od odwołania,
3)
dokonaćwpłaty kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz Konsorcjum IT.expert Sp. z o.o., Lumena
S.A., TiMSI Sp. z o.o., 02-305 Warszawa, al. Jerozolimskie 146d.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Urząd Komisji Nadzoru Finansowego prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Realizację kompleksowych usług serwisowych dla Systemu
Informatycznego Nadzoru Bankowego eksploatowanego przez Urząd Komisji Nadzoru
Finansowego”, w trybie przetargu ograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 4 czerwca 2008 roku pod numerem 2008/S 107-143648.
Pismem z dnia 10 września 2008 roku (przekazanym wykonawcom w dniu 11 września
2008 roku) Zamawiający poinformował wykonawców o unieważnieniu postępowania na
podstawie przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo
zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655), ponieważpostępowanie
obarczone jest wadąuniemożliwiającązawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia
publicznego. Uzasadniając swojądecyzjęZamawiający wskazał, iżprzyjęte przez niego
kryteria oceny ofert zakładały zastosowanie przez Wykonawców cen rynkowych. Jednakże
Zamawiający nie przewidział sytuacji, w której Wykonawca zastosuje ceny jednostkowe
nierealne i rażąco niskie, w sposób znaczący odbiegające od przyjętej przez Zamawiającego
kalkulacji, co doprowadzi do niemożności wyboru oferty najkorzystniejszej. Fakt ten, zdaniem
Zamawiającego powoduje,że nie może on zawrzećważnej umowy o udzielenie zamówienia
publicznego.
Pismem z dnia 17 września 2008 roku (wniesionym do Zamawiającego w dniu 18 września
2008 roku) Konsorcjum firm: IT.expert sp. z o.o., Lumena S.A., TiMSI sp. z o.o., Al.
Jerozolimskie 146D; 02-305 Warszawa (zwane dalej Odwołującym) wniosło protest
zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, poprzez
unieważnienie
postępowania
o
udzielenie
zamówienia,
pomimo
braku
wady
uniemożliwiającej zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia.
Odwołujący wniósł o:
1) unieważnienie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia,
2) dokonanie oceny ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu,
3) wybór oferty najkorzystniejszej.
Uzasadniając wskazał, iżpismem z dnia 21 sierpnia 2008 roku Zamawiający wezwał
Odwołującego do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, celem ustalenia, czy
oferta złożona przez Odwołującego zawiera rażącąniskącenęw stosunku do przedmiotu
Zamówienia. W odpowiedzi na powyższe pismo, Odwołujący złożył w dniu 25 sierpnia 2008
roku szczegółowąinformacjęo sposobie kalkulacji ceny ofertowej.
Nie ulega wątpliwości,że przedstawiona w ww. piśmie argumentacja w sposób
wyczerpujący i oczywisty wskazuje na brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż
zaoferowana cena jest rażąco niska. Oferta Odwołującego nie została odrzucona przez
Zamawiającego w trybie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, co potwierdza jedynie fakt, iż
Zamawiający uznał wyjaśnienia za zasadne. Zgodnie bowiem z tym przepisem, w przypadku
gdyby dokonana ocena wyjaśnieńpotwierdziła,że oferta zawiera rażąco niskącenę,
Zamawiający zobowiązany jest do odrzucenia takiej oferty. Z posiadanych przez
Odwołującego informacji wynika również, iżZamawiający wysłał zapytanie w trybie art. 90
ust 1 ustawy Pzp do pozostałych wykonawców biorących udział w postępowaniu. W
rezultacie złożenia wyjaśnień,żadna z ofert nie została odrzucona, co potwierdza, iżna tym
etapie badania ofert Zamawiający nie powziąłżadnych wątpliwości odnośnie oferowanych
cen. Wświetle przedstawionych powyżej okoliczności zaskakujący jest fakt unieważnienia
postępowania o udzielenie Zamówienia, o czym Zamawiający poinformował uczestników
postępowania pismem z dnia 10 września 2008 r. Zdumiewa równieżargumentacja
przedstawiona przez Zamawiającego, zgodnie, z którąpowodem unieważnienia
postępowania jest fakt,że „Zamawiający nie przewidział jednak sytuacji, w których
Wykonawca zastosuje ceny jednostkowo nierealne i rażąco niskie, w sposób znaczący
odbiegające od przyjętej przez Zamawiającego kalkulacji”. W istocie bowiem, Zamawiający
unieważnił postępowanie z uwagi na zbyt korzystnącenęoferty złożonąw postępowaniu.
Abstrahując od argumentów formalnoprawnych (o czym mowa poniżej), jużsam ten fakt
budzi uzasadnione wątpliwości i nasuwa pytanie o racjonalności powyżej decyzji. Należy
podkreślić,
iż
zasadniczym
celem
ustawy
Prawo
zamówień
publicznych
jest
zagwarantowanie, aby podmioty objęte jej zakresem podmiotowym wydatkowałyśrodki
publiczne z zachowaniem zasady umiarkowania i racjonalnego gospodarowania swoim
budżetem. W tym celu, ustawodawca stworzył mechanizmy, które zapewniajązachowanie
uczciwej konkurencji, równe traktowanie wykonawców oraz transparentnośćpostępowania.
Naczelnąfunkcjąpowyższych zasad jest właśnie umożliwienie zamawiającemu dokonanie
wyboru optymalnej oferty, przy możliwie jak najmniejszym obciążeniu finansowym.
Mając zatem na uwadze fakt, iżZamawiający dokonał weryfikacji ofert budzących jego
wątpliwości, czego konsekwencjąbyło m.in. wezwanie do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90
ust. 1 ustawy Pzp oraz fakt, iżw rezultacie postępowania wyjaśniającego nie zostały wykryteżadne nieprawidłowości, należy uznać, iżw przedmiotowym postępowaniu nie zaistniałyżadne przesłanki stanowiące podstawęjego unieważnienia. Prostujący zwraca również
uwagę, na wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 16 maja 2007, sygn. akt UZP/ZO/O-562/07,
zgodnie z którym: „Przedmiotem oceny przez Zespół Arbitrów nie jest racjonalność
gospodarowania środkami, czy trafnośćwyboru środków do realizacji celów Zamawiającego,
lecz zgodność jego działania z przepisami ustawy - Prawo zamówień publicznych lub innymi
bezwzględnie
obowiązującymi
regulacjami.
Niedoskonałości
Specyfikacji
Istotnych
Warunków Zamówienia, kwalifikowane - być może - w kategorii gospodarności bądź jej
braku, czy też celowości działania Zamawiającego, nie stanowią uchybień, które stanowiłyby
podstawę unieważnienia postępowania z urzędu”.
Nie ulega teżwątpliwości, iżunieważnienie postępowania jest rozwiązaniem wyjątkowym i
jako takie powinno byćtraktowane jako ostateczność. W konsekwencji, Zamawiający
powinien dysponowaćniepodważalnąprzesłankąwymienionąw art. 93 ust. 1 ustawy Pzp,
którądodatkowo jest w stanie udowodnić. Potwierdzająto zarówno poglądy doktryny jak i
orzecznictwo. Tytułem przykładu, Odwołujący wskazuje na wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 3 kwietnia 2008, sygn. akt KIO/UZP 248/08, zgodnie, z którym: „W
przypadku unieważnienia postępowania na zamawiającym ciąży obowiązek udowodnienia
zaistnienia jednej z przesłanek określonych w art. 93 ust. 1 ustawy Pzp”. W zaistniałych
okolicznościach, w pełni aktualna jest równieżteza postawiona w jednym z orzeczeń,
zgodnie, z którą: „unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 może mieć
miejsce tylko wyjątkowo, w sytuacjach nadzwyczajnych, gdy samo postępowanie obarczone
jest tak istotną nieprawidłowością, że doszłoby do zawarcia umowy bezwzględnie nieważnej.
Wady takie ustawodawca wymienia przykładowo w przepisie art. 146 ust. 1 p.z.p.,
dotyczącym nieważności umów w sprawie zamówień publicznych. Nie można natomiast
uznać braku Oferty odpowiadającej Zamawiającemu pod względem ceny za wadę
postępowania, która w konsekwencji prowadziłaby do zawarcia Umowy prawnie
bezskutecznej” (wyrok ZAUZP z dnia 29 listopada 2006 roku, sygn. akt UZP/ZO/ 0-2820/06).
Analizując zatem powyższe orzeczenie w kontekście niniejszego postępowania, należy
przyjąć, iżskoro Zamawiający sam przyznaje w uzasadnieniu decyzji o unieważnieniu
przetargu, iżjedna z ofert zawierała cenęznacznie korzystniejszą, niżta, przewidziana przez
Zamawiającego, tym bardziej brak jest podstaw do unieważnienia postępowania. Dopiero
bowiem unieważnienie przetargu nasuwa pytanie o gospodarnośćZamawiającego i
racjonalnośćpodejmowanych przez niego decyzji.
Niezależnie od powyższego, warto zwrócićuwagę, iżOdwołujący realizował na rzecz
Zamawiającego podobny projekt w okresie od 1 stycznia do marca 2008 r. Miesięczna opłata
za usługi objęte przedmiotem zamówienia była niższa niżstawki oferowane w niniejszym
postępowaniu. Odwołujący wykonał należycie przedmiot zamówienia i Zamawiający nie
zgłosił z tego tytułyżadnych zastrzeżeń. Wysokośćwynagrodzenia z tego tytułu równieżnie
była kwestionowana przez Zamawiającego. Zamawiający wżaden sposób nie wskazał
zatem ani przesłanki uzasadniającej podjęcie decyzji o unieważnieniu postępowania, ani nie
przedstawiłżadnych argumentów wskazujących na zasadnośćtakiego stanowiska.
Takie postępowanie, stanowi w ocenie Odwołującego rażące i oczywiste naruszenie
przepisów ustawy Pzp.
Pismem z dnia 23 września 2008 roku Zamawiający wezwał wykonawców do wzięcia
udziału w postępowaniu toczącym sięw wyniku wniesienia protestu.
Pismem z dnia 26 września 2008 roku Wykonawca Bazy i Systemy Bankowe Sp. z o.o. z
siedzibąw Bydgoszczy przystąpił do postępowania toczącego sięw wyniku wniesienia
protestu wnosząc o uznanie za zasadny zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu
art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Zamawiający, protestu nie rozstrzygnął, w związku z czym zgodnie z przepisem art. 183
ust. 3 brak rozstrzygnięcia protestu w terminach, o których mowa w art. 183 ust. 1 i 2, uznaje
sięza jego oddalenie.
Z decyzjąZamawiającego nie zgodził sięOdwołujący i dnia 3 października 2008 roku
wniósł odwołanie do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych podtrzymując zarzuty iżądania
sprecyzowane w treści protestu.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu postępowania
w sprawie, zapoznaniu się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, w tym w szczególności postanowieniami SIWZ, treścią ofert, jak również
przedłożonym
na
rozprawie
dowodem,
po
wysłuchaniu
oświadczeń,
jak
i stanowiska stron na rozprawie ustalił i zważył, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła,że Odwołujący legitymuje sięinteresem
prawnym w korzystaniu ześrodków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych.
Zamawiający, pismem z dnia 10 września 2008 roku zawiadomił Wykonawców, którzy
złożyli oferty w przedmiotowym postępowaniu o podjęciu decyzji o unieważnieniu
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Podstawąprawnąunieważnienia,
wskazanąprzez Zamawiającego, był przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Jako uzasadnienie faktyczne podjętej decyzji Zamawiający wskazał, iż„Przyjęte
przez Zamawiającego kryteria oceny ofert zakładały zastosowanie przez Wykonawców cen
rynkowych, Zamawiający nie przewidział jednak sytuacji, w której Wykonawca zastosuje
ceny jednostkowe nierealne i rażąco niskie, w sposób znacząco odbiegający od przyjętej
przez Zamawiającego kalkulacji, co doprowadzi do niemożności wyboru oferty
najkorzystniejszej”. Fakt ten zdaniem Zamawiającego skutkuje niemożnościąpodpisania
ważnej umowy o udzielenie zamówienia publicznego.
Przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych, jest to przepis, który
nakazuje Zamawiającemu unieważnićpostępowanie w przypadku, gdy jest ono obarczone
wadąuniemożliwiającązawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego. W
bezpośredniej korelacji z tym przepisem pozostaje przepis art. 146 ust. 1 ustawy Pzp, który
enumeratywnie wymienia takie przesłanki. Punkt 6 ww. przepisu wskazuje,że umowa jest
nieważna, gdy w postępowaniu o udzielenie zamówienia doszło do naruszenia przepisów
określonych w ustawie, które miało wpływ na wynik tego postępowania.
Z analizy przytoczonych wyżej przepisów jednoznacznie wynika,że Zamawiający naruszył
przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Zamawiający na rozprawie podnosił, iżźle opracował kryteria oceny ofert. Wada ta
uniemożliwia mu wybranie oferty najkorzystniejszej zgodnie z zasadąracjonalnego
gospodarowania i wydatkowaniaśrodków publicznych. Poprzez fakt opracowania kryteriów
oceny ofert w sposób zaprezentowany w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jak i
sposób dokonywania ich oceny (wzór w s.i.w.z.) spowodował,że za ofertęnajkorzystniejszą
(wg. wyliczeńzaprezentowanych na rozprawie, stanowiących materiał dowodowy) zostanie
uznana oferta Odwołującego, która zawiera najwyższącenę. Podnosił również,że poprzez
tak opracowane kryteria nie jest w stanie dokonaćwyboru oferty rzeczywiście
najkorzystniejszej cenowo.
Nie tylko cenaświadczy o tym,że oferta jest ofertąnajkorzystniejszą. To Zamawiający
konstruując kryteria oceny ofert i nadając im wagę, decyduje o tym, co jest dla niego
najważniejsze.
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej kryteria oceny ofert, opracowane przez
Zamawiającego nie stanowiąprzeszkody do dokonania badania i oceny złożonych ofert, nie
stanowiąrównieżprzeszkody do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej. Stwierdzić,
bowiem należy,że nie ma podstaw do uznania, iżumowa o zamówienie zawarta w wyniku
przeprowadzonego postępowania będzie nieważna, gdyżnie doszło do naruszenia
przepisów o rażącym charakterze. Za rażące naruszenie należy uznaćprzede wszystkim
działanie Zamawiającego wbrew zasadom udzielania zamówieńpublicznych. Przykładem
takiego naruszenia może byćnaruszenie przepisów, które mająwpływ na wybór oferty, a
więc musi to byćtakie naruszenie, którego skutkiem byłby wybór wykonawcy, który przy
zachowaniu wymaganych procedur nie zostałby wybrany do wykonania zamówienia (wyrok
Zespołu Arbitrów z dnia 19 stycznia 2005 roku, sygn. akt UZP/ZO/ 0-29/05). Ponadto,
stwierdzićnależy,że bezpośrednio na wynik postępowania wpływa naruszenie przepisów
ustawy dotyczących wyboru oferty najkorzystniejszej.
Postępowanie wyjaśniające, prowadzone przez Zamawiającego, zgodnie z przepisem art.
90 ust. 1 ustawy Prawo zamówieńpublicznych Izba uznała za właściwe. Zamawiający
potraktował Wykonawców zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, wysyłając pismo z prośbąo złożenie wyjaśnieńdotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokośćceny oferty do wszystkich Wykonawców, którzy złożyli oferty.
Wyjaśnienia złożone przez Odwołującego Zamawiający uznał za wystarczające. Słusznym,
w ocenie Izby było stanowisko Zamawiającego, wskazujące na brak przesłanek do uznania
oferty Odwołującego za ofertę, która zawiera rażąco niskącenę, gdyżzarzut taki może być
postawiony jedynie do ceny zaoferowanej za realizacjęcałego zamówienia (za całąofertę), a
zdaniem Zamawiającego Odwołujący tylko w części swojej oferty, takącenęzaoferował.
Tym niemniej Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iżZamawiający nie mógł unieważnić
przedmiotowego postępowania w oparciu o przesłankęprzepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych, gdyżwadąw rozumieniu tego przepisu jest nieusuwalna
wada samego postępowania, która wywiera tak istotny wpływ na umowęw sprawie
zamówienia,że powoduje jej bezwzględnąnieważność. W przedmiocie naruszenia ww.
przepisu wypowiedział sięSąd Okręgowy w Poznaniu (postanowienie z dnia 4 listopada
2005 roku, sygn. akt II Ca 941/05), który stwierdził, iżwadą uniemożliwiającą zawarcie
umowy jest obiektywna niemożność dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty, co w
przedmiotowym postępowaniu nie ma miejsca.
Zgodzićsięrównieżnależy z orzeczeniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 10
listopada 2005 roku, sygn. akt III Ca 855/05, który wskazał, iżanalizując wskazane przez
ustawodawcę przyczyny unieważnienia przetargu powołane przez zamawiającego w decyzji
o unieważnieniu postępowania, SO uznał, że w przedmiotowym postępowaniu brak było
podstaw do jego unieważnienia. Sprzęt zaoferowany przez skarżącego był zgodny z
przedmiotem zamówienia i znany wcześniej zamawiającemu […], a to, że nie spełniał w
subiektywnym odczuciu zamawiającego jego oczekiwań, nie mogło stanowić, w świetle
powołanych przepisów, przyczyny unieważnienia postępowania. […] postępowanie nie było
obarczone wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy. Interes publiczny, o którym
mówi zamawiający, nie może być utożsamiany z interesem firmy.
W ocenie Izby, nie uznanie zarzutu Odwołującego dotyczącego naruszenia przepisu art. 93
ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych za zasadnego, prowadziłoby do
konieczności sanowania, za każdym razem, błędnych decyzji Zamawiającego, takich jak w
przedmiotowym postępowaniu, tj. uznanie,że Zamawiający, któryźle opracował kryteria
oceny ofert, byłby uprawniony do unieważnienia postępowania. Zgodzićsiębowiem należy
ze stanowiskiem Zespołu Arbitrów zawartym w wyroku z dnia 16 maja 2007, sygn. akt
UZP/ZO/O-562/07, zgodnie z którym: „Przedmiotem oceny […] nie jest racjonalność
gospodarowania środkami, czy trafnośćwyboru środków do realizacji celów Zamawiającego,
lecz zgodność jego działania z przepisami ustawy - Prawo zamówień publicznych lub innymi
bezwzględnie obowiązującymi regulacjami. Niedoskonałości specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, kwalifikowane - być może - w kategorii gospodarności bądź jej braku, czy też
celowości działania Zamawiającego, nie stanowią uchybień, które stanowiłyby podstawę
unieważnienia postępowania z urzędu”.
Tym samym, Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła,że Zamawiający nie udowodnił
zaistnienia możliwości zastosowania przesłanki unieważnienia postępowania, co w
konsekwencji skutkuje naruszeniem przez Zamawiającego przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Wobec powyższego, na podstawie przepisu art. 191 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych, należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku postępowania
na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
1. Uwzględnia odwołanie, nakazuje unieważnienie czynności unieważnienia
postępowania i dokonanie czynności badania i oceny ofert.
2.
Kosztami
postępowania
obciąża
Urząd
Komisji
Nadzoru
Finansowego,
00-950 Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4 064 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez Konsorcjum IT.expert Sp. z o.o., Lumena S.A.,
TiMSI Sp. z o.o., 02-305 Warszawa, al. Jerozolimskie 146d,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt
cztery złote zero groszy) przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, 00-
950 Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1 na rzecz Konsorcjum
IT.expert Sp. z o.o., Lumena S.A., TiMSI Sp. z o.o., 02-305 Warszawa, al.
Jerozolimskie 146d stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu wpisu od odwołania,
3)
dokonaćwpłaty kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz Konsorcjum IT.expert Sp. z o.o., Lumena
S.A., TiMSI Sp. z o.o., 02-305 Warszawa, al. Jerozolimskie 146d.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Urząd Komisji Nadzoru Finansowego prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Realizację kompleksowych usług serwisowych dla Systemu
Informatycznego Nadzoru Bankowego eksploatowanego przez Urząd Komisji Nadzoru
Finansowego”, w trybie przetargu ograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 4 czerwca 2008 roku pod numerem 2008/S 107-143648.
Pismem z dnia 10 września 2008 roku (przekazanym wykonawcom w dniu 11 września
2008 roku) Zamawiający poinformował wykonawców o unieważnieniu postępowania na
podstawie przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo
zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655), ponieważpostępowanie
obarczone jest wadąuniemożliwiającązawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia
publicznego. Uzasadniając swojądecyzjęZamawiający wskazał, iżprzyjęte przez niego
kryteria oceny ofert zakładały zastosowanie przez Wykonawców cen rynkowych. Jednakże
Zamawiający nie przewidział sytuacji, w której Wykonawca zastosuje ceny jednostkowe
nierealne i rażąco niskie, w sposób znaczący odbiegające od przyjętej przez Zamawiającego
kalkulacji, co doprowadzi do niemożności wyboru oferty najkorzystniejszej. Fakt ten, zdaniem
Zamawiającego powoduje,że nie może on zawrzećważnej umowy o udzielenie zamówienia
publicznego.
Pismem z dnia 17 września 2008 roku (wniesionym do Zamawiającego w dniu 18 września
2008 roku) Konsorcjum firm: IT.expert sp. z o.o., Lumena S.A., TiMSI sp. z o.o., Al.
Jerozolimskie 146D; 02-305 Warszawa (zwane dalej Odwołującym) wniosło protest
zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, poprzez
unieważnienie
postępowania
o
udzielenie
zamówienia,
pomimo
braku
wady
uniemożliwiającej zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia.
Odwołujący wniósł o:
1) unieważnienie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia,
2) dokonanie oceny ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu,
3) wybór oferty najkorzystniejszej.
Uzasadniając wskazał, iżpismem z dnia 21 sierpnia 2008 roku Zamawiający wezwał
Odwołującego do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, celem ustalenia, czy
oferta złożona przez Odwołującego zawiera rażącąniskącenęw stosunku do przedmiotu
Zamówienia. W odpowiedzi na powyższe pismo, Odwołujący złożył w dniu 25 sierpnia 2008
roku szczegółowąinformacjęo sposobie kalkulacji ceny ofertowej.
Nie ulega wątpliwości,że przedstawiona w ww. piśmie argumentacja w sposób
wyczerpujący i oczywisty wskazuje na brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż
zaoferowana cena jest rażąco niska. Oferta Odwołującego nie została odrzucona przez
Zamawiającego w trybie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, co potwierdza jedynie fakt, iż
Zamawiający uznał wyjaśnienia za zasadne. Zgodnie bowiem z tym przepisem, w przypadku
gdyby dokonana ocena wyjaśnieńpotwierdziła,że oferta zawiera rażąco niskącenę,
Zamawiający zobowiązany jest do odrzucenia takiej oferty. Z posiadanych przez
Odwołującego informacji wynika również, iżZamawiający wysłał zapytanie w trybie art. 90
ust 1 ustawy Pzp do pozostałych wykonawców biorących udział w postępowaniu. W
rezultacie złożenia wyjaśnień,żadna z ofert nie została odrzucona, co potwierdza, iżna tym
etapie badania ofert Zamawiający nie powziąłżadnych wątpliwości odnośnie oferowanych
cen. Wświetle przedstawionych powyżej okoliczności zaskakujący jest fakt unieważnienia
postępowania o udzielenie Zamówienia, o czym Zamawiający poinformował uczestników
postępowania pismem z dnia 10 września 2008 r. Zdumiewa równieżargumentacja
przedstawiona przez Zamawiającego, zgodnie, z którąpowodem unieważnienia
postępowania jest fakt,że „Zamawiający nie przewidział jednak sytuacji, w których
Wykonawca zastosuje ceny jednostkowo nierealne i rażąco niskie, w sposób znaczący
odbiegające od przyjętej przez Zamawiającego kalkulacji”. W istocie bowiem, Zamawiający
unieważnił postępowanie z uwagi na zbyt korzystnącenęoferty złożonąw postępowaniu.
Abstrahując od argumentów formalnoprawnych (o czym mowa poniżej), jużsam ten fakt
budzi uzasadnione wątpliwości i nasuwa pytanie o racjonalności powyżej decyzji. Należy
podkreślić,
iż
zasadniczym
celem
ustawy
Prawo
zamówień
publicznych
jest
zagwarantowanie, aby podmioty objęte jej zakresem podmiotowym wydatkowałyśrodki
publiczne z zachowaniem zasady umiarkowania i racjonalnego gospodarowania swoim
budżetem. W tym celu, ustawodawca stworzył mechanizmy, które zapewniajązachowanie
uczciwej konkurencji, równe traktowanie wykonawców oraz transparentnośćpostępowania.
Naczelnąfunkcjąpowyższych zasad jest właśnie umożliwienie zamawiającemu dokonanie
wyboru optymalnej oferty, przy możliwie jak najmniejszym obciążeniu finansowym.
Mając zatem na uwadze fakt, iżZamawiający dokonał weryfikacji ofert budzących jego
wątpliwości, czego konsekwencjąbyło m.in. wezwanie do złożenia wyjaśnieńw trybie art. 90
ust. 1 ustawy Pzp oraz fakt, iżw rezultacie postępowania wyjaśniającego nie zostały wykryteżadne nieprawidłowości, należy uznać, iżw przedmiotowym postępowaniu nie zaistniałyżadne przesłanki stanowiące podstawęjego unieważnienia. Prostujący zwraca również
uwagę, na wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 16 maja 2007, sygn. akt UZP/ZO/O-562/07,
zgodnie z którym: „Przedmiotem oceny przez Zespół Arbitrów nie jest racjonalność
gospodarowania środkami, czy trafnośćwyboru środków do realizacji celów Zamawiającego,
lecz zgodność jego działania z przepisami ustawy - Prawo zamówień publicznych lub innymi
bezwzględnie
obowiązującymi
regulacjami.
Niedoskonałości
Specyfikacji
Istotnych
Warunków Zamówienia, kwalifikowane - być może - w kategorii gospodarności bądź jej
braku, czy też celowości działania Zamawiającego, nie stanowią uchybień, które stanowiłyby
podstawę unieważnienia postępowania z urzędu”.
Nie ulega teżwątpliwości, iżunieważnienie postępowania jest rozwiązaniem wyjątkowym i
jako takie powinno byćtraktowane jako ostateczność. W konsekwencji, Zamawiający
powinien dysponowaćniepodważalnąprzesłankąwymienionąw art. 93 ust. 1 ustawy Pzp,
którądodatkowo jest w stanie udowodnić. Potwierdzająto zarówno poglądy doktryny jak i
orzecznictwo. Tytułem przykładu, Odwołujący wskazuje na wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 3 kwietnia 2008, sygn. akt KIO/UZP 248/08, zgodnie, z którym: „W
przypadku unieważnienia postępowania na zamawiającym ciąży obowiązek udowodnienia
zaistnienia jednej z przesłanek określonych w art. 93 ust. 1 ustawy Pzp”. W zaistniałych
okolicznościach, w pełni aktualna jest równieżteza postawiona w jednym z orzeczeń,
zgodnie, z którą: „unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 może mieć
miejsce tylko wyjątkowo, w sytuacjach nadzwyczajnych, gdy samo postępowanie obarczone
jest tak istotną nieprawidłowością, że doszłoby do zawarcia umowy bezwzględnie nieważnej.
Wady takie ustawodawca wymienia przykładowo w przepisie art. 146 ust. 1 p.z.p.,
dotyczącym nieważności umów w sprawie zamówień publicznych. Nie można natomiast
uznać braku Oferty odpowiadającej Zamawiającemu pod względem ceny za wadę
postępowania, która w konsekwencji prowadziłaby do zawarcia Umowy prawnie
bezskutecznej” (wyrok ZAUZP z dnia 29 listopada 2006 roku, sygn. akt UZP/ZO/ 0-2820/06).
Analizując zatem powyższe orzeczenie w kontekście niniejszego postępowania, należy
przyjąć, iżskoro Zamawiający sam przyznaje w uzasadnieniu decyzji o unieważnieniu
przetargu, iżjedna z ofert zawierała cenęznacznie korzystniejszą, niżta, przewidziana przez
Zamawiającego, tym bardziej brak jest podstaw do unieważnienia postępowania. Dopiero
bowiem unieważnienie przetargu nasuwa pytanie o gospodarnośćZamawiającego i
racjonalnośćpodejmowanych przez niego decyzji.
Niezależnie od powyższego, warto zwrócićuwagę, iżOdwołujący realizował na rzecz
Zamawiającego podobny projekt w okresie od 1 stycznia do marca 2008 r. Miesięczna opłata
za usługi objęte przedmiotem zamówienia była niższa niżstawki oferowane w niniejszym
postępowaniu. Odwołujący wykonał należycie przedmiot zamówienia i Zamawiający nie
zgłosił z tego tytułyżadnych zastrzeżeń. Wysokośćwynagrodzenia z tego tytułu równieżnie
była kwestionowana przez Zamawiającego. Zamawiający wżaden sposób nie wskazał
zatem ani przesłanki uzasadniającej podjęcie decyzji o unieważnieniu postępowania, ani nie
przedstawiłżadnych argumentów wskazujących na zasadnośćtakiego stanowiska.
Takie postępowanie, stanowi w ocenie Odwołującego rażące i oczywiste naruszenie
przepisów ustawy Pzp.
Pismem z dnia 23 września 2008 roku Zamawiający wezwał wykonawców do wzięcia
udziału w postępowaniu toczącym sięw wyniku wniesienia protestu.
Pismem z dnia 26 września 2008 roku Wykonawca Bazy i Systemy Bankowe Sp. z o.o. z
siedzibąw Bydgoszczy przystąpił do postępowania toczącego sięw wyniku wniesienia
protestu wnosząc o uznanie za zasadny zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu
art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Zamawiający, protestu nie rozstrzygnął, w związku z czym zgodnie z przepisem art. 183
ust. 3 brak rozstrzygnięcia protestu w terminach, o których mowa w art. 183 ust. 1 i 2, uznaje
sięza jego oddalenie.
Z decyzjąZamawiającego nie zgodził sięOdwołujący i dnia 3 października 2008 roku
wniósł odwołanie do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych podtrzymując zarzuty iżądania
sprecyzowane w treści protestu.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu postępowania
w sprawie, zapoznaniu się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, w tym w szczególności postanowieniami SIWZ, treścią ofert, jak również
przedłożonym
na
rozprawie
dowodem,
po
wysłuchaniu
oświadczeń,
jak
i stanowiska stron na rozprawie ustalił i zważył, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła,że Odwołujący legitymuje sięinteresem
prawnym w korzystaniu ześrodków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych.
Zamawiający, pismem z dnia 10 września 2008 roku zawiadomił Wykonawców, którzy
złożyli oferty w przedmiotowym postępowaniu o podjęciu decyzji o unieważnieniu
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Podstawąprawnąunieważnienia,
wskazanąprzez Zamawiającego, był przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Jako uzasadnienie faktyczne podjętej decyzji Zamawiający wskazał, iż„Przyjęte
przez Zamawiającego kryteria oceny ofert zakładały zastosowanie przez Wykonawców cen
rynkowych, Zamawiający nie przewidział jednak sytuacji, w której Wykonawca zastosuje
ceny jednostkowe nierealne i rażąco niskie, w sposób znacząco odbiegający od przyjętej
przez Zamawiającego kalkulacji, co doprowadzi do niemożności wyboru oferty
najkorzystniejszej”. Fakt ten zdaniem Zamawiającego skutkuje niemożnościąpodpisania
ważnej umowy o udzielenie zamówienia publicznego.
Przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych, jest to przepis, który
nakazuje Zamawiającemu unieważnićpostępowanie w przypadku, gdy jest ono obarczone
wadąuniemożliwiającązawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego. W
bezpośredniej korelacji z tym przepisem pozostaje przepis art. 146 ust. 1 ustawy Pzp, który
enumeratywnie wymienia takie przesłanki. Punkt 6 ww. przepisu wskazuje,że umowa jest
nieważna, gdy w postępowaniu o udzielenie zamówienia doszło do naruszenia przepisów
określonych w ustawie, które miało wpływ na wynik tego postępowania.
Z analizy przytoczonych wyżej przepisów jednoznacznie wynika,że Zamawiający naruszył
przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Zamawiający na rozprawie podnosił, iżźle opracował kryteria oceny ofert. Wada ta
uniemożliwia mu wybranie oferty najkorzystniejszej zgodnie z zasadąracjonalnego
gospodarowania i wydatkowaniaśrodków publicznych. Poprzez fakt opracowania kryteriów
oceny ofert w sposób zaprezentowany w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jak i
sposób dokonywania ich oceny (wzór w s.i.w.z.) spowodował,że za ofertęnajkorzystniejszą
(wg. wyliczeńzaprezentowanych na rozprawie, stanowiących materiał dowodowy) zostanie
uznana oferta Odwołującego, która zawiera najwyższącenę. Podnosił również,że poprzez
tak opracowane kryteria nie jest w stanie dokonaćwyboru oferty rzeczywiście
najkorzystniejszej cenowo.
Nie tylko cenaświadczy o tym,że oferta jest ofertąnajkorzystniejszą. To Zamawiający
konstruując kryteria oceny ofert i nadając im wagę, decyduje o tym, co jest dla niego
najważniejsze.
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej kryteria oceny ofert, opracowane przez
Zamawiającego nie stanowiąprzeszkody do dokonania badania i oceny złożonych ofert, nie
stanowiąrównieżprzeszkody do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej. Stwierdzić,
bowiem należy,że nie ma podstaw do uznania, iżumowa o zamówienie zawarta w wyniku
przeprowadzonego postępowania będzie nieważna, gdyżnie doszło do naruszenia
przepisów o rażącym charakterze. Za rażące naruszenie należy uznaćprzede wszystkim
działanie Zamawiającego wbrew zasadom udzielania zamówieńpublicznych. Przykładem
takiego naruszenia może byćnaruszenie przepisów, które mająwpływ na wybór oferty, a
więc musi to byćtakie naruszenie, którego skutkiem byłby wybór wykonawcy, który przy
zachowaniu wymaganych procedur nie zostałby wybrany do wykonania zamówienia (wyrok
Zespołu Arbitrów z dnia 19 stycznia 2005 roku, sygn. akt UZP/ZO/ 0-29/05). Ponadto,
stwierdzićnależy,że bezpośrednio na wynik postępowania wpływa naruszenie przepisów
ustawy dotyczących wyboru oferty najkorzystniejszej.
Postępowanie wyjaśniające, prowadzone przez Zamawiającego, zgodnie z przepisem art.
90 ust. 1 ustawy Prawo zamówieńpublicznych Izba uznała za właściwe. Zamawiający
potraktował Wykonawców zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, wysyłając pismo z prośbąo złożenie wyjaśnieńdotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokośćceny oferty do wszystkich Wykonawców, którzy złożyli oferty.
Wyjaśnienia złożone przez Odwołującego Zamawiający uznał za wystarczające. Słusznym,
w ocenie Izby było stanowisko Zamawiającego, wskazujące na brak przesłanek do uznania
oferty Odwołującego za ofertę, która zawiera rażąco niskącenę, gdyżzarzut taki może być
postawiony jedynie do ceny zaoferowanej za realizacjęcałego zamówienia (za całąofertę), a
zdaniem Zamawiającego Odwołujący tylko w części swojej oferty, takącenęzaoferował.
Tym niemniej Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iżZamawiający nie mógł unieważnić
przedmiotowego postępowania w oparciu o przesłankęprzepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych, gdyżwadąw rozumieniu tego przepisu jest nieusuwalna
wada samego postępowania, która wywiera tak istotny wpływ na umowęw sprawie
zamówienia,że powoduje jej bezwzględnąnieważność. W przedmiocie naruszenia ww.
przepisu wypowiedział sięSąd Okręgowy w Poznaniu (postanowienie z dnia 4 listopada
2005 roku, sygn. akt II Ca 941/05), który stwierdził, iżwadą uniemożliwiającą zawarcie
umowy jest obiektywna niemożność dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty, co w
przedmiotowym postępowaniu nie ma miejsca.
Zgodzićsięrównieżnależy z orzeczeniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 10
listopada 2005 roku, sygn. akt III Ca 855/05, który wskazał, iżanalizując wskazane przez
ustawodawcę przyczyny unieważnienia przetargu powołane przez zamawiającego w decyzji
o unieważnieniu postępowania, SO uznał, że w przedmiotowym postępowaniu brak było
podstaw do jego unieważnienia. Sprzęt zaoferowany przez skarżącego był zgodny z
przedmiotem zamówienia i znany wcześniej zamawiającemu […], a to, że nie spełniał w
subiektywnym odczuciu zamawiającego jego oczekiwań, nie mogło stanowić, w świetle
powołanych przepisów, przyczyny unieważnienia postępowania. […] postępowanie nie było
obarczone wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy. Interes publiczny, o którym
mówi zamawiający, nie może być utożsamiany z interesem firmy.
W ocenie Izby, nie uznanie zarzutu Odwołującego dotyczącego naruszenia przepisu art. 93
ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych za zasadnego, prowadziłoby do
konieczności sanowania, za każdym razem, błędnych decyzji Zamawiającego, takich jak w
przedmiotowym postępowaniu, tj. uznanie,że Zamawiający, któryźle opracował kryteria
oceny ofert, byłby uprawniony do unieważnienia postępowania. Zgodzićsiębowiem należy
ze stanowiskiem Zespołu Arbitrów zawartym w wyroku z dnia 16 maja 2007, sygn. akt
UZP/ZO/O-562/07, zgodnie z którym: „Przedmiotem oceny […] nie jest racjonalność
gospodarowania środkami, czy trafnośćwyboru środków do realizacji celów Zamawiającego,
lecz zgodność jego działania z przepisami ustawy - Prawo zamówień publicznych lub innymi
bezwzględnie obowiązującymi regulacjami. Niedoskonałości specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, kwalifikowane - być może - w kategorii gospodarności bądź jej braku, czy też
celowości działania Zamawiającego, nie stanowią uchybień, które stanowiłyby podstawę
unieważnienia postępowania z urzędu”.
Tym samym, Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła,że Zamawiający nie udowodnił
zaistnienia możliwości zastosowania przesłanki unieważnienia postępowania, co w
konsekwencji skutkuje naruszeniem przez Zamawiającego przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Wobec powyższego, na podstawie przepisu art. 191 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych, należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku postępowania
na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
