rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2008-10-31
rok: 2008
data dokumentu: 2008-10-31
rok: 2008
sygnatury akt.:
KIO/UZP 1128/08
KIO/UZP 1128/08
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Marek Koleśnikow Członkowie: Izabela Kuciak, Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Rafał Komoń
Przewodniczący: Marek Koleśnikow Członkowie: Izabela Kuciak, Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 października 2008 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Jacka Pasowicza prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek Pasowicz, 39-218 Straszęcin od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Starostwo Powiatowe, ul. Ogrodowa 4, 39-200 Dębica protestu z dnia 17
września 2008 r.
wniesionego przez Jacka Pasowicza prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek Pasowicz, 39-218 Straszęcin od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Starostwo Powiatowe, ul. Ogrodowa 4, 39-200 Dębica protestu z dnia 17
września 2008 r.
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Jacka Pasowicza prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek Pasowicz, 39-218 Straszęcin
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości
4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy)
z kwoty wpisu
uiszczonego
przez Jacka Pasowicza prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek
Pasowicz, 39-218 Straszęcin;
2)
dokonaćwpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: xxx) przez XXX na rzecz XXX
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika,
3)
dokonaćwpłaty kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz Jacka Pasowicza prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek
Pasowicz, 39-218 Straszęcin.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Powiat Dębicki, Dębica – wszczął postępowanie pn. „Rozbudowa
Zespołu Szkół Ekonomicznych w Dębicy”. Ogłoszenie zostało zamieszczone w Biuletynie
ZamówieńPublicznych 20.06.2008 r., poz. 136 470.
11.07.2008 r. Zamawiający dokonał otwarcia ofert – zostały złożone 2 oferty:
1) PPHiU PESAM, J. Mytnik, A. Stusowicz, J. PołećSp.j., Dębica – z ceną2 342 017,05
zł;
2) PPHiU BUDOIMPEX, Straszęcin – z ceną2 190 955,13 zł.
11.07.2008 r. Zamawiający zażądał od Wykonawca BUDOIMPEX cyt. „przedłożenia […]
oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii opinii Banku [] o zdolności kredytowej do
zaciągnięcia […] kredytu w wysokości 1 500 000,00 zł.”.” dokumentu potwierdzenia zdolności
kredytowej na 1 500 000 zł, na podstawie art. 26 ust. 4 Pzp pod rygorem wykluczenia z
postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
17.07.2008 r. (pismo z 16.07.2008 r.) Odwołujący poinformował o złożeniu oryginału
opinii bankowej i złożył oryginał opinii z 04.07.2008 r., jednak nie był to oryginał opinii, której
kopięzałączył do oferty, mimoże data wystawienia obu tych dokumentów była taka sama –
04.07.2008 r.
28.07.2008 r. Zamawiający wezwał o dostarczenie oryginału lub notarialnie
poświadczonej kopii opinii Banku, zgodnie z § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane oraz
innych dokumentów lub ich kopii, bez przytaczania podstawy prawnej i do złożenia wyjaśnień
odnośnie ceny jednej z pozycji kosztorysowych, na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, oraz
złożenia oświadczenia odnośnie podwykonawców. Wykonawca miał spełnićwezwanie do
30.07 2008 r. W rozpatrywanym zakresie, powodem do wezwania było to,że Zamawiający
uznał, iżWykonawca nie przedstawił 17.07 2008 r.żądanego oryginału pisma, ale złożył inny
dokument.
29.07.2008 r. Wykonawca BUDOIMPEX złożył wyjaśnienia, z których wynika,że
Zamawiający powinien wziąćpod uwagędokument złożony 17.07.2008 r. a nieżądać
ponownie oryginału dokumentu złożonego z ofertą.
11.09.2008 r. zamawiający zawiadomił o wyborze najkorzystniejszej oferty PPHiU
PESAM oraz o wykluczeniu z postępowania Wykonawcy PPHiU BUDOIMPEX i o odrzuceniu
jego oferty.
Przyczynąwykluczenia jest wątpliwośćdo prawdziwości kopii opinii z 04.07.2008 r.
Banku Polska Kasa Opieki S.A. Oddział w Dębicy. Zamawiający zgodnie z § 4 ust. 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane wezwał do przedstawienia oryginału dokumentu.
Zamawiający stwierdził niezgodnośćtreści podpisów oraz treści oryginału dokumentu i kopii
załączonej do oferty.
Następnie, 28.07.2008 r. Zamawiający wezwał do uzupełnienia kontrowersyjnego
dokumentu, zgodnie z art. 26 ust. 3 Pzp, a Wykonawca BUDOIMPEX nie złożył w
wymaganym terminie uzupełnienia, a jedynie poinformował o niemożliwości złożenia tego
dokumentu w wyznaczonym terminie.
Bank, poinformowany o sprawie, złożył do właściwych organów zawiadomienie o
podejrzeniu o popełnienia przestępstwa.
Zamawiający wykluczył WykonawcęBUDOIMPEX na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp
oraz uznał ofertętego Wykonawcy BUDOIMPEX za odrzuconą, zgodnie z art. 24 ust. 4 Pzp.
17.09.2008 r. Wykonawca BUDOIMPEX złożył protest na jego wykluczenie z
postępowania oraz uznanie jego oferty za odrzuconą.
Protestujący BUDOIMPEX wniósł o:
1) unieważnienie czynności wykluczenia go z postępowania;
2) dokonanie ponownej oceny ofert i wybranie jego oferty jako najkorzystniejszej.
Wykonawca stwierdził,że Zamawiający nie miał prawa wykluczyćwykonawcy, gdyż
postępowanie w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa podrobienia dokumentu
złożonego w postępowaniu znajduje sięna etapie wstępnym.
Zamawiający w treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zwanej dalej
„specyfikacją”, nieżądał informacji w zakresie ewentualnych zajęćkomorniczych na koncie
oferentów, co w konsekwencji powoduje,że dane, znajdujące sięw treści opinii bankowej
złożonej wraz z ofertąw tym zakresie, były nieistotne dla rozstrzygnięcia przetargu.
Wykonawca został wezwany do złożenia kolejnej opinii i zastosował siędo tegożądania
w wyznaczonym terminie. Przedmiotem oceny może byćzatem tylko opinia przedstawiona
po wezwaniu do uzupełnienia dokumentów.
Przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych nie nakładają
na uczestników postępowania przetargowego obowiązku składania jakichkolwiek
dokumentów w oryginale, jeśli w prawidłowy sposób zostały potwierdzone za zgodność
przez wykonawcę.
Z wezwania z 28 lipca 2008 r. do uzupełnienia dokumentów wynika zarzut,że
zaświadczenie złożone przeze Wykonawcę17.07.2008 r. nie jest „oryginałem kopii
dołączonej do oferty złożonej w postępowaniu przetargowym”.
Nie było możliwe i potrzebne ani złożenie oryginału zaświadczenia opisanego w
wezwaniu z 11.07.2008 r., ani teżpotwierdzonej notarialnie kopii tego dokumentu.
Przyczynątej niemożności, było to,że w chwili wezwania Wykonawca nie dysponował
jużoryginałem dokumentu, albowiem został on złożony w innej ofercie, do innego przetargu.
To dlatego w wykonaniu wezwania z 11.07.2008 r., Wykonawca złożył 17.07.2008 r.
oryginał innego zaświadczenia, gdyżWykonawca nie posiadał jużw tym czasie oryginału
opinii, której potwierdzona kopia została załączona do oferty.
W zaistniałej sytuacjiżądanie złożenia oryginału opinii bankowej, której kopia została
załączona do oferty, nie znajdowało podstaw w przepisach ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówieńpublicznych, a zwłaszcza w przepisach, które zostały powołane w piśmie
z 28.07.2008 r. oraz w postanowieniach specyfikacji.
§ 4. ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowi,że „dokumenty sąskładane w formie
oryginału lub kopii poświadczonej za zgodnośćz oryginałem przez wykonawcę”. I tak
Wykonawca postąpił. Z kolei § 4 ust. 2 tego rozporządzenia stanowi,że „Zamawiający możeżądaćprzedstawienia oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii dokumentu wyłącznie
wtedy, gdy złożona przez wykonawcękopia dokumentu jest nieczytelna lub budzi
wątpliwości co do jej prawdziwości.”.
Wykonawca stwierdza,że Zamawiający możeżądaćjedynie tych oświadczeńlub
dokumentów, które sąniezbędne dla przeprowadzenia postępowania, ażądania
zamawiającego w tym zakresie ogranicza dyspozycja art. 26 Pzp oraz specyfikacja.
Jeżeli zamawiający nie doprecyzował w specyfikacji warunków udziału w postępowaniu,
poza ich katalog wynikający z art. 22 ust. 1 pkt 2 i 3 Pzp, pozostawiając je w blankietowej
postaci określonej w art. 22 i art. 24 Pzp lub § 1 ust. 1-3 powołanego rozporządzenia, to nie
możeżądaćzłożenia dokumentów na potwierdzenie spełniania innych warunków, gdyżdo
weryfikacji ich spełniania wystarcza oświadczenie.
Treśćpunktu V.9 specyfikacji stanowi dosłowne powtórzenie treści § 1 ust. 3 pkt 2
przytaczanego rozporządzenia. Wynika z niego obowiązek złożenia wraz z ofertąinformacji
potwierdzającej wysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolnośćkredytową
wykonawcy, zgodnie z punktem VI 6 specyfikacji, wystawionąnie wcześniej niż3 miesiące
przed upływem terminu składania ofert.
Warunek ten spełniała potwierdzona za zgodnośćkopia opinii bankowej, złożona wraz z
ofertą, jak i oryginał kolejnej opinii złożony w 17.07.2008 r.
Wykonawca
powinienem
wraz
z
wezwaniem
zostać
poinformowany
przez
Zamawiającego, któremu z warunków, postawionemu w punkcie V.9 specyfikacji nie
odpowiadajązłożone przeze Wykonawcęopinie bankowe, a to zwłaszcza dlatego,że w obu
opiniach Bank potwierdził możliwośćudzielenia kredytu do wysokości trzykrotnie
przewyższającej warunek przewidziany w punkcie VI.6 specyfikacji.
Uzasadnione jest zatem stwierdzenie,że złożone przez Wykonawcęopinie bankowe nie
sąani nieczytelne, ani ich treśćco do tych okoliczności, które wskazane zostały w punkcie
V.9 specyfikacji, nie budząwątpliwości co do ich prawdziwości, gdyżich treśćjest taka sama
w obu dokumentach.
W tej sytuacji Starosta Powiatu Dębickiego w sposób ewidentny wykroczył poza zakres
umocowania dożądania uzupełnienia dokumentów, ustanowiony dyspozycjąart. 26 Pzp, z
którego wynika, iżw postępowaniu o udzielenie zamówienia zamawiający możeżądać
jedynie tych oświadczeńlub dokumentów, które sąniezbędne dla przeprowadzenia
postępowania.
Dokonana w kwietniu 2007 r. nowelizacja ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówieńpublicznych przesądziła definitywnie,że dokumenty przedstawione przez
wykonawców w wyniku wezwania ich do uzupełnienia, powinny potwierdzaćspełnianie
warunków udziału w postępowaniu i wymagańzamawiającego, w dniu wyznaczonym przez
zamawiającego, jako termin uzupełnienia oświadczeńlub dokumentów.
Ze złożonych przez Wykonawcędokumentów, w tym dokumentów uzupełnianych,
wynika,że Wykonawca jest zdolny do wykonania zamówienia w dniu wyznaczonym przez
Zamawiającego jako termin na ich uzupełnienie. W tym kontekście nie ma znaczenia, iż
dokumenty, które fakt ten potwierdzają, wystawione sąlub zostały złożone Zamawiającemu
po dacie składania ofert.
W tych okolicznościach ponowneżądanie przedstawienia oryginału lub potwierdzonej
notarialnie kopii opinii bankowej załączonej do złożonej oferty, było pod każdym względem
niedopuszczalne, co nie zmienia faktu,że mimo to Wykonawcażądanie to wypełnił.
Złożenie zawiadomienia o przestępstwie, z którego Starosta Dębicki bezprawnie wywiódł
wnioski mające rzekomo uzasadniaćtwierdze o złożeniu przez Wykonawcęnierzetelnej
opinii bankowej niczego nie przesądziło, a złożona po wezwaniu do uzupełnienia
dokumentów kolejna opiniażadnych wątpliwości co do autentyczności budzićnie może.
Skoro wezwanie Wykonawcy do uzupełnienia dokumentów odnosi ten skutek,że
rozstrzygające znaczenie majądokumenty złożone w ramach uzupełnienia, to decyzja
rozstrzygająca przetarg jest całkowicie niesłuszna i bezprawna.
26.09.2008 r. Zamawiający oddalił protest w całości podającże:
Wykonawca BUDOIMPEX błędnie założył,że w piśmie z 11.07.2008 r. Zamawiający
wezwał go do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w
postępowaniu, na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp. W tym piśmie Zamawiający wyraźnie wskazał
na art. 26, ust. 4 Pzp jako podstawęprawną, która obliguje Wykonawcędo złożenia
wyjaśnieńdotyczących złożonych dokumentów a nie do ich uzupełnienia pod rygorem
wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, który stanowi o wykluczeniu wykonawców,
którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Jak wynika z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO/UZP 60/08) fakt
złożenia nieprawdziwych informacji można ustalićopierając sięna innychźródłach niż
dokumenty załączone do oferty. Złożenie fałszywego oświadczenia jest uchybieniem,
którego nie da sięnaprawićw toku postępowania. Wykonawca nie może fałszywych
informacji zastąpićprawdziwymi.
Zamawiający podjął postępowanie sprawdzające, w wyniku którego ustalił,że
Wykonawca BUDOIMPEX złożył nieprawdziwe informacje w dokumencie załączonym do
oferty, co stanowi podstawędo jego wykluczenia, zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
01.10.2008 r. (pismo z 29.09.2008 r.) Wykonawca BUDOIMPEX złożył odwołanie. W
odwołaniu Odwołujący podtrzymał te same zarzuty co w proteście twierdząc,że:
Zamawiający niewłaściwie zastosował przepisy dotyczące wykluczenia. Aby wykluczyć
wykonawcęmusząbyćspełnione obie przesłanki (art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp) nieprawdziwe
informacje i ich wpływ na wynik postępowania, co musi byćrozpatrywane pod kątem
postanowieńspecyfikacji.
śądana opinia bankowa miała jedynie potwierdzićwysokośćposiadanychśrodków lub
zdolnośćkredytową. Kwestia obciążenia rachunku tytułami egzekucyjnymi nie była
wymagana w części V ust. 9 specyfikacji.
Zamawiający nie udowodnił,że Odwołującyświadomie i celowo złożył dokument z
nieprawdziwymi informacjami. Natomiast Odwołujący złożył z ofertąkopięopinii, jaką
otrzymał z Banku. Oryginał opinii został złożony w innym postępowaniu i nie można obecnie
nim dysponować.
Nażądanie Zamawiającego z 11.07.2008 r., Odwołujący uzyskał nowąopinięz Banku i
złożył jąw wyznaczonym terminie, co powinno zakończyćczynnośćskładania dokumentów
do badania ofert.
29.07.2008 r. Odwołujący obszernie i wyczerpująco wytłumaczył zaistniałąsytuację,
mimo to Zamawiający nie wziął tłumaczeńpod uwagęi wybrał 11.09.2008 r. innąofertęoraz
wykluczył Odwołującego i odrzucił jego ofertę. Jednocześnie zamawiający stwierdził,że
opinia Banku została podrobiona i przerobiona, mimoże nie był do takich stwierdzeń
uprawniony, gdyżod tego sąsądy. Zamawiający w chwili badania ofert nie miał podstaw do
kwestionowania przedmiotowego dokumentu i nie wykazał staranności i w niewłaściwy
sposób wzywał Odwołującego do wyjaśnienia sprawy.
Zamawiający błędnie wywiódł,że tytuły egzekucyjne na koncie uniemożliwiają
Odwołującemu wzięcie kredytu, a dodatkowo Odwołujący nie składał oświadczenia,że
całośćinwestycji wykona z kredytu, co nawet byłoby niemożliwe gdyżwysokośćzdolności
kredytowej została oszacowana na kwotę1 500 000 zł, a oferowana kwota była dużo
wyższa.
Brak podania informacji o obciążeniu konta tytułem egzekucyjnym nie miałożadnego
wpływu na wynik postępowania. Natomiast sam Zamawiający dokonał oceny okoliczności
mających wpływ na przyznanie kredytu i bezpodstawnie wykluczył Odwołującego z
postępowania. Ponadto Zamawiający nie udowodnił wpływu kwestionowanych informacji na
wynik postępowania. W związku z tym Zamawiający zachował sięw sposób naruszający
zasadęrównego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji, gdyżtylko jednego
wykonawcęoceniał w tak daleko idący sposób.
Oddalenie protestu było równieżniezasadne.
Zamawiający wzywał Odwołującego do złożenia uzupełnienia dokumentów, a nie do
złożenia wyjaśnień, pod rygorem art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, co Zamawiający w oddaleniu
protestu przeinacza.
Zamawiający nie uzasadnił wezwania do uzupełnienia dokumentacji i nie powołał sięnażadnąpodstawęprawnątakiej czynności.
Odwołujący stwierdza,że przepis art. 26 ust. 4 Pzp stanowi,że zamawiający może
korzystaćz ustanowionego w nim uprawnienia tylko wtedy, gdy spełnione zostanąwarunki
przewidziane w art. 25 ust. 1 Pzp. Zgodnie z tym przepisem „w postępowaniu o udzielenie
zamówienia zamawiający możeżądaćod wykonawców wyłącznie oświadczeńlub
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania”. Skoro specyfikacja nie
przewidywała złożenia opinii bankowej zawierającej informacje w zakresie obciążenia
rachunku bankowego tytułami egzekucyjnymi, to w sposób oczywisty nie zostały spełnione
przesłanki przewidziane w art. 25 ust. 1 Pzp.
Ponadto
zakres
dokumentów,
jakich
zamawiający
możeżądać,
wyznacza
rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane, które nie przewidujeżądania informacji o tytułach
egzekucyjnych.śądając uzupełnienia dokumentów, Zamawiający powinien był wskazaćjako podstawę
prawnąswojegożądania także art. 25 ust. 1 w zw. z § 1 ust. 3 pkt 1 i 2 tego rozporządzenia.
Brak takiego wskazania przez Zamawiającego czynił jegożądania bezpodstawnymi.
Odwołujący ponadto podnosi,że Zamawiający nie doprecyzował w specyfikacji
warunków udziału w postępowaniu.
Nieprawdziwe jest twierdzenie Zamawiającego,że w piśmie z 11.07.2008 r.żądał
złożenia jedynie wyjaśnieńdo złożonych dokumentów, a nie do ich uzupełnienia.
Wyłącznąprzyczynąwykluczenia Odwołującego było uznanie,że opinia Banku była
sfałszowana orazże brak w jej treści informacji o obciążeniu konta tytułem egzekucyjnym
miał wpływ na wynik postępowania. Natomiast Zamawiający nie dokonałżadnej oceny
złożonego dokumentu po wezwaniu do uzupełnienia dokumentów. Nowelizacja ustawy z
kwietnia 2007 r. dopuszcza, aby wykonawcy wykazywali spełnienie warunków na dzień
uzupełnienia dokumentów, a nie na dzieńskładania ofert.
Zamawiający nie wskazałżadnego dokumentu (wyroku sądu, postanowienia prokuratury)
potwierdzającego fakt sfałszowania Opinii złożonej wraz z ofertą, aniżadnego innego
dokumentu, z którego taki fakt definitywnie by wynikał.
Zamawiający powinien – w sytuacji gdy usiłuje przyjąć,że jedynie „wzywał Odwołującego
do złożenia wyjaśnieńdo złożonych dokumentów”, uznaćOpinięzłożonąw dniu 17 lipca
2008 r. i dokonaćjej wszechstronnej oceny.
Na podstawie potwierdzonej za zgodność kopii dokumentacji (oryginał
dokumentacji został 19.08.2008 r. wydany dobrowolnie po wezwaniu dokonującego
czynność KPP Dębica), stanowisk stron oraz złożonego dokumentu w postaci:
odpowiedźZamawiającego na odwołanie w sprawie oddalenia protestu, pismo z
29.10.2008 r.
– skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje:
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła,że Odwołujący legitymuje się
interesem prawnym w korzystaniu ześrodków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179
ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr
223, poz. 1655 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1058), zwanej dalej w skrócie „Pzp”.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza,że Zamawiający nie naruszył przepisów ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych i dokonał odrzucenia oferty
Odwołującego i wyboru oferty najkorzystniejszej, zgodnie z przepisami tej ustawy i odwolanie
podlega oddaleniu.
Odwołujący w swojej ofercie z 11.07. 2008 r. złożył poświadczonąprzez siebie kopię
opinii Banku Polska Kasa Opieki S.A. I Oddział w Dębicy z dnia 04.07. 2008 r. W opinii Bank
zaświadczał o zdolności Odwołującego do zaciągnięcia kredytu w wysokości 1 500 000 PLN,
natomiast w rozpoznawanym postępowaniu Zamawiający wymagał wykazania zdolności
kredytowej w wysokości 500 000 PLN – częśćVI ust. 6 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
W trakcie badania ofert Zamawiający stwierdził,że występuje wyjątkowe podobieństwo
graficzne tej kopii z kopiąopinii, którąOdwołujący złożył kilka miesięcy wcześniej w
postępowaniu, w którym Zamawiający wymagał wykazania zdolności kredytowej w
wysokości 1 500 000 PLN. Jedynązauważalnąróżnicąw tych kopiach były różne daty
dokumentów.
Takie podobieństwo kopii wzbudziło wątpliwości Zamawiającego co do prawdziwości
kopii opinii załączonej do oferty z 11.07. 2008 r., którązłożył Odwołujący w badanym
postępowaniu. Wobec tego 11 lipca 2008 r. Zamawiający wezwał Odwołującego cyt. „do
przedłożenia w terminie do dnia 18 lipca 2008 r. oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii
opinii Banku Polska Kasa Opieki S.A. o zdolności kredytowej do zaciągnięcia przez Firmę
P.P.H. i U. BUDOIMPEX, 39-218 Straszęcin 295D kredytu w wysokości 1 500 000,00 zł.”.
Wezwanie to zostało wystosowane na podstawie § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr
87, poz. 605). Zamawiający przytoczył jako podstawęwezwania art. 26 ust. 4 Pzp i nadał mu
rygor wykluczenia z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
Reagując na wezwanie z 11 lipca 2008 r., Odwołujący złożył 17 lipca 2008 r. wraz z
pismem z 16.07. 2008 r. oryginał innej opinii tego samego Banku i sporządzonej w tym
samym dniu (04.07. 2008 r.) co kopia załączona do oferty.
Po porównaniu oryginału dokumentu i kopii załączonej do oferty, 28 lipca 2008 r.
Zamawiający – powołując sięna § 4 ust. 2 wymienionego rozporządzenia – ponownie
zwrócił sięo cyt. „dostarczenie oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii dokumentu jak w
wezwaniu z dnia 11-07-2008 r.”.
Pismem z dnia 29 lipca 2008 r. Odwołujący odmówił złożenia oryginału dokumentu,
którego kopięzałączył do oferty, gdyżstwierdził,że załączył ten oryginał do innej oferty,
którązłożył w innym przetargu i jużtym oryginałem nie dysponuje.
Wobec odmowy przedstawienia oryginału opinii przez Odwołującego, Zamawiający 30
lipca 2008 r. zwrócił siędo wystawiającego opinięBanku o zajęcie stanowiska w sprawie
wydanych opinii. Bank odpowiedział pismem 1 sierpnia 2008 r. i stwierdził,że ze względu na
tajemnicębankowąnie może udzielićżądanych wyjaśnień. Zamawiający w tym samym dniu
poinformował ProkuraturęRejonowąw Dębicy o zaistnieniu przesłanki podejrzenia
popełnienia przestępstwa przez Odwołującego. Podobnie Bank – 8 sierpnia 2008 r. –
wystosował do tej samej Prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia
przestępstwa.
11 września 2008 r. Zamawiający powiadomił o dokonaniu wyboru najkorzystniejszej
oferty oraz o wykluczeniu Odwołującego i o odrzuceniu jego oferty. Wykluczenie
Odwołującego nastąpiło na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp,że względu na złożenie
nieprawdziwych informacji mających wpływ na wynik prowadzonego postępowania, a
odrzucenie oferty Odwołującego nastąpiło na podstawie art. 24 ust. 4 Pzp, gdyżofertę
wykluczonego wykonawcy uznaje sięza odrzuconą.
Odwołujący wywodzi,że dane zawarte w obu opiniach bankowych (załączonej w kopii do
oferty z 11 lipca 2008 r. i załączonej w oryginale do pisma z 16 lipca 2008 r.) potwierdzają
okoliczności do stwierdzenia,że Odwołujący spełnia warunek postawiony przez
Zamawiającego w specyfikacji. Dlatego Zamawiający nie miał i w dalszym ciągu nie ma
podstaw do ingerencji i powinien stwierdzićspełnianie przedmiotowego warunku przez
Odwołującego. W postępowaniu brak jest podstawy do wykluczenia Odwołującego z
postępowania, gdyżnie zostały spełnione przesłanki do wykluczenia Odwołującego, zgodnie
z art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp. Po pierwsze:żaden organ do tego uprawniony nie stwierdził (w
rozpatrywanym przypadku z art. 270 § 1 kodeksu karnego),że zostało popełnione
przestępstwo podrobienia lub przerobienia dokumentu, a więc Zamawiający nie może
rozstrzygaćw tej sprawie. Po drugie: wszystkie informacje mające wpływ na wynik
postępowania znalazły sięw dyspozycji Zamawiającego, a kwestionowane informacje nie
miały wpływu na wynik postępowania.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza,że przepis § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane nakłada
na zamawiających obowiązek wyjaśnienia wątpliwości co do prawdziwości dokumentów
zawartych w ofertach, a jednocześnie ogranicza uprawnienie zamawiających dożądania
oryginałów lub notarialnie poświadczonych kopii dokumentów do sytuacji, gdy złożone przez
wykonawców kopie dokumentów sąnieczytelne lub budząwątpliwości co do ich
prawdziwości. Dlatego należy stwierdzić,że Zamawiający –żądaniem z 11 lipca 2008 r. o
„przedłożenie […] oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii opinii Banku […]” – nie
przekroczył swoich kompetencji, a jedynie wykonał swój obowiązek rozwiania wzbudzonych
wątpliwości.
Wyjątkowe podobieństwo kopii dwóch różnie datowanych opinii złożonych przez
Odwołującego w dwóch postępowaniach na przestrzeni kilku miesięcy mogła wzbudzić
wątpliwości co do prawdziwości kopii złożonej z ofertą11 lipca 2008 r.
Ponadto, przytaczając we wspomnianym wezwaniu kwotęzdolności kredytowej w
wysokości 1 500 000,00 zł, Zamawiający nie wprowadzał innego warunku niżustanowionego
w części VI ust. 6 specyfikacji, ale zwracał uwagęna konkretny dokument, którego
potwierdzona kopia została załączona do oferty.
Zamawiający okazał opinięBanku z 10 kwietnia 2008 r. oraz opinięz 4 lipca 2008 r. i w
sposób zasadny i przekonujący ocenił różnicęw tych dokumentach. Różnice te były na tyle
istotne,że Zamawiający był zobligowany podjąćczynności wyjaśniające na podstawie § 4
ust. 2 przytaczanego rozporządzenia. W tych okolicznościach Zamawiający miał obowiązek
zażądaćod Odwołującego oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii oryginału
dokumentu, którego kopięOdwołujący załączył do oferty z 11 lipca 2008 r.
Fakt nieprecyzyjnego czy nawet złego podania podstawy prawnej nie ma wpływu na
zasadnośći ważnośćczynności Zamawiającego, gdyżna Zamawiającym ciąży obowiązek
porównania kopii dokumentu i oryginału tego samego dokumentu, co wynika z § 4 ust. 2
przytaczanego rozporządzenia.
Z załączonej do dokumentacji kopii pisma wystosowanego przez Bank do Prokuratury
zatytułowanego „Zawiadomienie o podejrzeniu o popełnienia przestępstwa” jednoznacznie
wynika,że w postępowaniu Odwołujący złożył dokument, co do którego Bank stwierdził,że
nie wystawił tego dokumentu i Zamawiający miał podstawy do wzbudzenia swoich
wątpliwości co do prawdziwości dokumentu.
Wobec tego Zamawiający nie mógł skorzystaćz unormowania art. 26 ust. 3 Pzp i
zażądaćuzupełnienia dokumentu, a miał obowiązekżądania złożenia oryginału dokumentu,
którego kopięzałączył Odwołujący do oferty z 11 lipca 2008 r. Zgodnie z wyrokiem Krajowej
Izby Odwoławczej z 13 lutego 2008 r. (KIOUZP 60/08)
W tym stanie rzeczy Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza brak naruszenia przez
Zamawiającego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji na podstawie art. 191 ust. 1
Pzp. O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła stosownie do wyniku sprawy na
podstawie art. 191 ust. 6 i 7 Pzp.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1058) na
niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych do Sądu Okręgowego w
Rzeszowie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Jacka Pasowicza prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek Pasowicz, 39-218 Straszęcin
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości
4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy)
z kwoty wpisu
uiszczonego
przez Jacka Pasowicza prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek
Pasowicz, 39-218 Straszęcin;
2)
dokonaćwpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: xxx) przez XXX na rzecz XXX
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika,
3)
dokonaćwpłaty kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz Jacka Pasowicza prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą PPUiH „BUDOIMPEX” Jacek
Pasowicz, 39-218 Straszęcin.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Powiat Dębicki, Dębica – wszczął postępowanie pn. „Rozbudowa
Zespołu Szkół Ekonomicznych w Dębicy”. Ogłoszenie zostało zamieszczone w Biuletynie
ZamówieńPublicznych 20.06.2008 r., poz. 136 470.
11.07.2008 r. Zamawiający dokonał otwarcia ofert – zostały złożone 2 oferty:
1) PPHiU PESAM, J. Mytnik, A. Stusowicz, J. PołećSp.j., Dębica – z ceną2 342 017,05
zł;
2) PPHiU BUDOIMPEX, Straszęcin – z ceną2 190 955,13 zł.
11.07.2008 r. Zamawiający zażądał od Wykonawca BUDOIMPEX cyt. „przedłożenia […]
oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii opinii Banku [] o zdolności kredytowej do
zaciągnięcia […] kredytu w wysokości 1 500 000,00 zł.”.” dokumentu potwierdzenia zdolności
kredytowej na 1 500 000 zł, na podstawie art. 26 ust. 4 Pzp pod rygorem wykluczenia z
postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
17.07.2008 r. (pismo z 16.07.2008 r.) Odwołujący poinformował o złożeniu oryginału
opinii bankowej i złożył oryginał opinii z 04.07.2008 r., jednak nie był to oryginał opinii, której
kopięzałączył do oferty, mimoże data wystawienia obu tych dokumentów była taka sama –
04.07.2008 r.
28.07.2008 r. Zamawiający wezwał o dostarczenie oryginału lub notarialnie
poświadczonej kopii opinii Banku, zgodnie z § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane oraz
innych dokumentów lub ich kopii, bez przytaczania podstawy prawnej i do złożenia wyjaśnień
odnośnie ceny jednej z pozycji kosztorysowych, na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, oraz
złożenia oświadczenia odnośnie podwykonawców. Wykonawca miał spełnićwezwanie do
30.07 2008 r. W rozpatrywanym zakresie, powodem do wezwania było to,że Zamawiający
uznał, iżWykonawca nie przedstawił 17.07 2008 r.żądanego oryginału pisma, ale złożył inny
dokument.
29.07.2008 r. Wykonawca BUDOIMPEX złożył wyjaśnienia, z których wynika,że
Zamawiający powinien wziąćpod uwagędokument złożony 17.07.2008 r. a nieżądać
ponownie oryginału dokumentu złożonego z ofertą.
11.09.2008 r. zamawiający zawiadomił o wyborze najkorzystniejszej oferty PPHiU
PESAM oraz o wykluczeniu z postępowania Wykonawcy PPHiU BUDOIMPEX i o odrzuceniu
jego oferty.
Przyczynąwykluczenia jest wątpliwośćdo prawdziwości kopii opinii z 04.07.2008 r.
Banku Polska Kasa Opieki S.A. Oddział w Dębicy. Zamawiający zgodnie z § 4 ust. 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane wezwał do przedstawienia oryginału dokumentu.
Zamawiający stwierdził niezgodnośćtreści podpisów oraz treści oryginału dokumentu i kopii
załączonej do oferty.
Następnie, 28.07.2008 r. Zamawiający wezwał do uzupełnienia kontrowersyjnego
dokumentu, zgodnie z art. 26 ust. 3 Pzp, a Wykonawca BUDOIMPEX nie złożył w
wymaganym terminie uzupełnienia, a jedynie poinformował o niemożliwości złożenia tego
dokumentu w wyznaczonym terminie.
Bank, poinformowany o sprawie, złożył do właściwych organów zawiadomienie o
podejrzeniu o popełnienia przestępstwa.
Zamawiający wykluczył WykonawcęBUDOIMPEX na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp
oraz uznał ofertętego Wykonawcy BUDOIMPEX za odrzuconą, zgodnie z art. 24 ust. 4 Pzp.
17.09.2008 r. Wykonawca BUDOIMPEX złożył protest na jego wykluczenie z
postępowania oraz uznanie jego oferty za odrzuconą.
Protestujący BUDOIMPEX wniósł o:
1) unieważnienie czynności wykluczenia go z postępowania;
2) dokonanie ponownej oceny ofert i wybranie jego oferty jako najkorzystniejszej.
Wykonawca stwierdził,że Zamawiający nie miał prawa wykluczyćwykonawcy, gdyż
postępowanie w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa podrobienia dokumentu
złożonego w postępowaniu znajduje sięna etapie wstępnym.
Zamawiający w treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zwanej dalej
„specyfikacją”, nieżądał informacji w zakresie ewentualnych zajęćkomorniczych na koncie
oferentów, co w konsekwencji powoduje,że dane, znajdujące sięw treści opinii bankowej
złożonej wraz z ofertąw tym zakresie, były nieistotne dla rozstrzygnięcia przetargu.
Wykonawca został wezwany do złożenia kolejnej opinii i zastosował siędo tegożądania
w wyznaczonym terminie. Przedmiotem oceny może byćzatem tylko opinia przedstawiona
po wezwaniu do uzupełnienia dokumentów.
Przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych nie nakładają
na uczestników postępowania przetargowego obowiązku składania jakichkolwiek
dokumentów w oryginale, jeśli w prawidłowy sposób zostały potwierdzone za zgodność
przez wykonawcę.
Z wezwania z 28 lipca 2008 r. do uzupełnienia dokumentów wynika zarzut,że
zaświadczenie złożone przeze Wykonawcę17.07.2008 r. nie jest „oryginałem kopii
dołączonej do oferty złożonej w postępowaniu przetargowym”.
Nie było możliwe i potrzebne ani złożenie oryginału zaświadczenia opisanego w
wezwaniu z 11.07.2008 r., ani teżpotwierdzonej notarialnie kopii tego dokumentu.
Przyczynątej niemożności, było to,że w chwili wezwania Wykonawca nie dysponował
jużoryginałem dokumentu, albowiem został on złożony w innej ofercie, do innego przetargu.
To dlatego w wykonaniu wezwania z 11.07.2008 r., Wykonawca złożył 17.07.2008 r.
oryginał innego zaświadczenia, gdyżWykonawca nie posiadał jużw tym czasie oryginału
opinii, której potwierdzona kopia została załączona do oferty.
W zaistniałej sytuacjiżądanie złożenia oryginału opinii bankowej, której kopia została
załączona do oferty, nie znajdowało podstaw w przepisach ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówieńpublicznych, a zwłaszcza w przepisach, które zostały powołane w piśmie
z 28.07.2008 r. oraz w postanowieniach specyfikacji.
§ 4. ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowi,że „dokumenty sąskładane w formie
oryginału lub kopii poświadczonej za zgodnośćz oryginałem przez wykonawcę”. I tak
Wykonawca postąpił. Z kolei § 4 ust. 2 tego rozporządzenia stanowi,że „Zamawiający możeżądaćprzedstawienia oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii dokumentu wyłącznie
wtedy, gdy złożona przez wykonawcękopia dokumentu jest nieczytelna lub budzi
wątpliwości co do jej prawdziwości.”.
Wykonawca stwierdza,że Zamawiający możeżądaćjedynie tych oświadczeńlub
dokumentów, które sąniezbędne dla przeprowadzenia postępowania, ażądania
zamawiającego w tym zakresie ogranicza dyspozycja art. 26 Pzp oraz specyfikacja.
Jeżeli zamawiający nie doprecyzował w specyfikacji warunków udziału w postępowaniu,
poza ich katalog wynikający z art. 22 ust. 1 pkt 2 i 3 Pzp, pozostawiając je w blankietowej
postaci określonej w art. 22 i art. 24 Pzp lub § 1 ust. 1-3 powołanego rozporządzenia, to nie
możeżądaćzłożenia dokumentów na potwierdzenie spełniania innych warunków, gdyżdo
weryfikacji ich spełniania wystarcza oświadczenie.
Treśćpunktu V.9 specyfikacji stanowi dosłowne powtórzenie treści § 1 ust. 3 pkt 2
przytaczanego rozporządzenia. Wynika z niego obowiązek złożenia wraz z ofertąinformacji
potwierdzającej wysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolnośćkredytową
wykonawcy, zgodnie z punktem VI 6 specyfikacji, wystawionąnie wcześniej niż3 miesiące
przed upływem terminu składania ofert.
Warunek ten spełniała potwierdzona za zgodnośćkopia opinii bankowej, złożona wraz z
ofertą, jak i oryginał kolejnej opinii złożony w 17.07.2008 r.
Wykonawca
powinienem
wraz
z
wezwaniem
zostać
poinformowany
przez
Zamawiającego, któremu z warunków, postawionemu w punkcie V.9 specyfikacji nie
odpowiadajązłożone przeze Wykonawcęopinie bankowe, a to zwłaszcza dlatego,że w obu
opiniach Bank potwierdził możliwośćudzielenia kredytu do wysokości trzykrotnie
przewyższającej warunek przewidziany w punkcie VI.6 specyfikacji.
Uzasadnione jest zatem stwierdzenie,że złożone przez Wykonawcęopinie bankowe nie
sąani nieczytelne, ani ich treśćco do tych okoliczności, które wskazane zostały w punkcie
V.9 specyfikacji, nie budząwątpliwości co do ich prawdziwości, gdyżich treśćjest taka sama
w obu dokumentach.
W tej sytuacji Starosta Powiatu Dębickiego w sposób ewidentny wykroczył poza zakres
umocowania dożądania uzupełnienia dokumentów, ustanowiony dyspozycjąart. 26 Pzp, z
którego wynika, iżw postępowaniu o udzielenie zamówienia zamawiający możeżądać
jedynie tych oświadczeńlub dokumentów, które sąniezbędne dla przeprowadzenia
postępowania.
Dokonana w kwietniu 2007 r. nowelizacja ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówieńpublicznych przesądziła definitywnie,że dokumenty przedstawione przez
wykonawców w wyniku wezwania ich do uzupełnienia, powinny potwierdzaćspełnianie
warunków udziału w postępowaniu i wymagańzamawiającego, w dniu wyznaczonym przez
zamawiającego, jako termin uzupełnienia oświadczeńlub dokumentów.
Ze złożonych przez Wykonawcędokumentów, w tym dokumentów uzupełnianych,
wynika,że Wykonawca jest zdolny do wykonania zamówienia w dniu wyznaczonym przez
Zamawiającego jako termin na ich uzupełnienie. W tym kontekście nie ma znaczenia, iż
dokumenty, które fakt ten potwierdzają, wystawione sąlub zostały złożone Zamawiającemu
po dacie składania ofert.
W tych okolicznościach ponowneżądanie przedstawienia oryginału lub potwierdzonej
notarialnie kopii opinii bankowej załączonej do złożonej oferty, było pod każdym względem
niedopuszczalne, co nie zmienia faktu,że mimo to Wykonawcażądanie to wypełnił.
Złożenie zawiadomienia o przestępstwie, z którego Starosta Dębicki bezprawnie wywiódł
wnioski mające rzekomo uzasadniaćtwierdze o złożeniu przez Wykonawcęnierzetelnej
opinii bankowej niczego nie przesądziło, a złożona po wezwaniu do uzupełnienia
dokumentów kolejna opiniażadnych wątpliwości co do autentyczności budzićnie może.
Skoro wezwanie Wykonawcy do uzupełnienia dokumentów odnosi ten skutek,że
rozstrzygające znaczenie majądokumenty złożone w ramach uzupełnienia, to decyzja
rozstrzygająca przetarg jest całkowicie niesłuszna i bezprawna.
26.09.2008 r. Zamawiający oddalił protest w całości podającże:
Wykonawca BUDOIMPEX błędnie założył,że w piśmie z 11.07.2008 r. Zamawiający
wezwał go do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w
postępowaniu, na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp. W tym piśmie Zamawiający wyraźnie wskazał
na art. 26, ust. 4 Pzp jako podstawęprawną, która obliguje Wykonawcędo złożenia
wyjaśnieńdotyczących złożonych dokumentów a nie do ich uzupełnienia pod rygorem
wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, który stanowi o wykluczeniu wykonawców,
którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Jak wynika z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO/UZP 60/08) fakt
złożenia nieprawdziwych informacji można ustalićopierając sięna innychźródłach niż
dokumenty załączone do oferty. Złożenie fałszywego oświadczenia jest uchybieniem,
którego nie da sięnaprawićw toku postępowania. Wykonawca nie może fałszywych
informacji zastąpićprawdziwymi.
Zamawiający podjął postępowanie sprawdzające, w wyniku którego ustalił,że
Wykonawca BUDOIMPEX złożył nieprawdziwe informacje w dokumencie załączonym do
oferty, co stanowi podstawędo jego wykluczenia, zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
01.10.2008 r. (pismo z 29.09.2008 r.) Wykonawca BUDOIMPEX złożył odwołanie. W
odwołaniu Odwołujący podtrzymał te same zarzuty co w proteście twierdząc,że:
Zamawiający niewłaściwie zastosował przepisy dotyczące wykluczenia. Aby wykluczyć
wykonawcęmusząbyćspełnione obie przesłanki (art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp) nieprawdziwe
informacje i ich wpływ na wynik postępowania, co musi byćrozpatrywane pod kątem
postanowieńspecyfikacji.
śądana opinia bankowa miała jedynie potwierdzićwysokośćposiadanychśrodków lub
zdolnośćkredytową. Kwestia obciążenia rachunku tytułami egzekucyjnymi nie była
wymagana w części V ust. 9 specyfikacji.
Zamawiający nie udowodnił,że Odwołującyświadomie i celowo złożył dokument z
nieprawdziwymi informacjami. Natomiast Odwołujący złożył z ofertąkopięopinii, jaką
otrzymał z Banku. Oryginał opinii został złożony w innym postępowaniu i nie można obecnie
nim dysponować.
Nażądanie Zamawiającego z 11.07.2008 r., Odwołujący uzyskał nowąopinięz Banku i
złożył jąw wyznaczonym terminie, co powinno zakończyćczynnośćskładania dokumentów
do badania ofert.
29.07.2008 r. Odwołujący obszernie i wyczerpująco wytłumaczył zaistniałąsytuację,
mimo to Zamawiający nie wziął tłumaczeńpod uwagęi wybrał 11.09.2008 r. innąofertęoraz
wykluczył Odwołującego i odrzucił jego ofertę. Jednocześnie zamawiający stwierdził,że
opinia Banku została podrobiona i przerobiona, mimoże nie był do takich stwierdzeń
uprawniony, gdyżod tego sąsądy. Zamawiający w chwili badania ofert nie miał podstaw do
kwestionowania przedmiotowego dokumentu i nie wykazał staranności i w niewłaściwy
sposób wzywał Odwołującego do wyjaśnienia sprawy.
Zamawiający błędnie wywiódł,że tytuły egzekucyjne na koncie uniemożliwiają
Odwołującemu wzięcie kredytu, a dodatkowo Odwołujący nie składał oświadczenia,że
całośćinwestycji wykona z kredytu, co nawet byłoby niemożliwe gdyżwysokośćzdolności
kredytowej została oszacowana na kwotę1 500 000 zł, a oferowana kwota była dużo
wyższa.
Brak podania informacji o obciążeniu konta tytułem egzekucyjnym nie miałożadnego
wpływu na wynik postępowania. Natomiast sam Zamawiający dokonał oceny okoliczności
mających wpływ na przyznanie kredytu i bezpodstawnie wykluczył Odwołującego z
postępowania. Ponadto Zamawiający nie udowodnił wpływu kwestionowanych informacji na
wynik postępowania. W związku z tym Zamawiający zachował sięw sposób naruszający
zasadęrównego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji, gdyżtylko jednego
wykonawcęoceniał w tak daleko idący sposób.
Oddalenie protestu było równieżniezasadne.
Zamawiający wzywał Odwołującego do złożenia uzupełnienia dokumentów, a nie do
złożenia wyjaśnień, pod rygorem art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, co Zamawiający w oddaleniu
protestu przeinacza.
Zamawiający nie uzasadnił wezwania do uzupełnienia dokumentacji i nie powołał sięnażadnąpodstawęprawnątakiej czynności.
Odwołujący stwierdza,że przepis art. 26 ust. 4 Pzp stanowi,że zamawiający może
korzystaćz ustanowionego w nim uprawnienia tylko wtedy, gdy spełnione zostanąwarunki
przewidziane w art. 25 ust. 1 Pzp. Zgodnie z tym przepisem „w postępowaniu o udzielenie
zamówienia zamawiający możeżądaćod wykonawców wyłącznie oświadczeńlub
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania”. Skoro specyfikacja nie
przewidywała złożenia opinii bankowej zawierającej informacje w zakresie obciążenia
rachunku bankowego tytułami egzekucyjnymi, to w sposób oczywisty nie zostały spełnione
przesłanki przewidziane w art. 25 ust. 1 Pzp.
Ponadto
zakres
dokumentów,
jakich
zamawiający
możeżądać,
wyznacza
rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane, które nie przewidujeżądania informacji o tytułach
egzekucyjnych.śądając uzupełnienia dokumentów, Zamawiający powinien był wskazaćjako podstawę
prawnąswojegożądania także art. 25 ust. 1 w zw. z § 1 ust. 3 pkt 1 i 2 tego rozporządzenia.
Brak takiego wskazania przez Zamawiającego czynił jegożądania bezpodstawnymi.
Odwołujący ponadto podnosi,że Zamawiający nie doprecyzował w specyfikacji
warunków udziału w postępowaniu.
Nieprawdziwe jest twierdzenie Zamawiającego,że w piśmie z 11.07.2008 r.żądał
złożenia jedynie wyjaśnieńdo złożonych dokumentów, a nie do ich uzupełnienia.
Wyłącznąprzyczynąwykluczenia Odwołującego było uznanie,że opinia Banku była
sfałszowana orazże brak w jej treści informacji o obciążeniu konta tytułem egzekucyjnym
miał wpływ na wynik postępowania. Natomiast Zamawiający nie dokonałżadnej oceny
złożonego dokumentu po wezwaniu do uzupełnienia dokumentów. Nowelizacja ustawy z
kwietnia 2007 r. dopuszcza, aby wykonawcy wykazywali spełnienie warunków na dzień
uzupełnienia dokumentów, a nie na dzieńskładania ofert.
Zamawiający nie wskazałżadnego dokumentu (wyroku sądu, postanowienia prokuratury)
potwierdzającego fakt sfałszowania Opinii złożonej wraz z ofertą, aniżadnego innego
dokumentu, z którego taki fakt definitywnie by wynikał.
Zamawiający powinien – w sytuacji gdy usiłuje przyjąć,że jedynie „wzywał Odwołującego
do złożenia wyjaśnieńdo złożonych dokumentów”, uznaćOpinięzłożonąw dniu 17 lipca
2008 r. i dokonaćjej wszechstronnej oceny.
Na podstawie potwierdzonej za zgodność kopii dokumentacji (oryginał
dokumentacji został 19.08.2008 r. wydany dobrowolnie po wezwaniu dokonującego
czynność KPP Dębica), stanowisk stron oraz złożonego dokumentu w postaci:
odpowiedźZamawiającego na odwołanie w sprawie oddalenia protestu, pismo z
29.10.2008 r.
– skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje:
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła,że Odwołujący legitymuje się
interesem prawnym w korzystaniu ześrodków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179
ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr
223, poz. 1655 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1058), zwanej dalej w skrócie „Pzp”.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza,że Zamawiający nie naruszył przepisów ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówieńpublicznych i dokonał odrzucenia oferty
Odwołującego i wyboru oferty najkorzystniejszej, zgodnie z przepisami tej ustawy i odwolanie
podlega oddaleniu.
Odwołujący w swojej ofercie z 11.07. 2008 r. złożył poświadczonąprzez siebie kopię
opinii Banku Polska Kasa Opieki S.A. I Oddział w Dębicy z dnia 04.07. 2008 r. W opinii Bank
zaświadczał o zdolności Odwołującego do zaciągnięcia kredytu w wysokości 1 500 000 PLN,
natomiast w rozpoznawanym postępowaniu Zamawiający wymagał wykazania zdolności
kredytowej w wysokości 500 000 PLN – częśćVI ust. 6 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
W trakcie badania ofert Zamawiający stwierdził,że występuje wyjątkowe podobieństwo
graficzne tej kopii z kopiąopinii, którąOdwołujący złożył kilka miesięcy wcześniej w
postępowaniu, w którym Zamawiający wymagał wykazania zdolności kredytowej w
wysokości 1 500 000 PLN. Jedynązauważalnąróżnicąw tych kopiach były różne daty
dokumentów.
Takie podobieństwo kopii wzbudziło wątpliwości Zamawiającego co do prawdziwości
kopii opinii załączonej do oferty z 11.07. 2008 r., którązłożył Odwołujący w badanym
postępowaniu. Wobec tego 11 lipca 2008 r. Zamawiający wezwał Odwołującego cyt. „do
przedłożenia w terminie do dnia 18 lipca 2008 r. oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii
opinii Banku Polska Kasa Opieki S.A. o zdolności kredytowej do zaciągnięcia przez Firmę
P.P.H. i U. BUDOIMPEX, 39-218 Straszęcin 295D kredytu w wysokości 1 500 000,00 zł.”.
Wezwanie to zostało wystosowane na podstawie § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr
87, poz. 605). Zamawiający przytoczył jako podstawęwezwania art. 26 ust. 4 Pzp i nadał mu
rygor wykluczenia z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
Reagując na wezwanie z 11 lipca 2008 r., Odwołujący złożył 17 lipca 2008 r. wraz z
pismem z 16.07. 2008 r. oryginał innej opinii tego samego Banku i sporządzonej w tym
samym dniu (04.07. 2008 r.) co kopia załączona do oferty.
Po porównaniu oryginału dokumentu i kopii załączonej do oferty, 28 lipca 2008 r.
Zamawiający – powołując sięna § 4 ust. 2 wymienionego rozporządzenia – ponownie
zwrócił sięo cyt. „dostarczenie oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii dokumentu jak w
wezwaniu z dnia 11-07-2008 r.”.
Pismem z dnia 29 lipca 2008 r. Odwołujący odmówił złożenia oryginału dokumentu,
którego kopięzałączył do oferty, gdyżstwierdził,że załączył ten oryginał do innej oferty,
którązłożył w innym przetargu i jużtym oryginałem nie dysponuje.
Wobec odmowy przedstawienia oryginału opinii przez Odwołującego, Zamawiający 30
lipca 2008 r. zwrócił siędo wystawiającego opinięBanku o zajęcie stanowiska w sprawie
wydanych opinii. Bank odpowiedział pismem 1 sierpnia 2008 r. i stwierdził,że ze względu na
tajemnicębankowąnie może udzielićżądanych wyjaśnień. Zamawiający w tym samym dniu
poinformował ProkuraturęRejonowąw Dębicy o zaistnieniu przesłanki podejrzenia
popełnienia przestępstwa przez Odwołującego. Podobnie Bank – 8 sierpnia 2008 r. –
wystosował do tej samej Prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia
przestępstwa.
11 września 2008 r. Zamawiający powiadomił o dokonaniu wyboru najkorzystniejszej
oferty oraz o wykluczeniu Odwołującego i o odrzuceniu jego oferty. Wykluczenie
Odwołującego nastąpiło na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp,że względu na złożenie
nieprawdziwych informacji mających wpływ na wynik prowadzonego postępowania, a
odrzucenie oferty Odwołującego nastąpiło na podstawie art. 24 ust. 4 Pzp, gdyżofertę
wykluczonego wykonawcy uznaje sięza odrzuconą.
Odwołujący wywodzi,że dane zawarte w obu opiniach bankowych (załączonej w kopii do
oferty z 11 lipca 2008 r. i załączonej w oryginale do pisma z 16 lipca 2008 r.) potwierdzają
okoliczności do stwierdzenia,że Odwołujący spełnia warunek postawiony przez
Zamawiającego w specyfikacji. Dlatego Zamawiający nie miał i w dalszym ciągu nie ma
podstaw do ingerencji i powinien stwierdzićspełnianie przedmiotowego warunku przez
Odwołującego. W postępowaniu brak jest podstawy do wykluczenia Odwołującego z
postępowania, gdyżnie zostały spełnione przesłanki do wykluczenia Odwołującego, zgodnie
z art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp. Po pierwsze:żaden organ do tego uprawniony nie stwierdził (w
rozpatrywanym przypadku z art. 270 § 1 kodeksu karnego),że zostało popełnione
przestępstwo podrobienia lub przerobienia dokumentu, a więc Zamawiający nie może
rozstrzygaćw tej sprawie. Po drugie: wszystkie informacje mające wpływ na wynik
postępowania znalazły sięw dyspozycji Zamawiającego, a kwestionowane informacje nie
miały wpływu na wynik postępowania.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza,że przepis § 4 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane nakłada
na zamawiających obowiązek wyjaśnienia wątpliwości co do prawdziwości dokumentów
zawartych w ofertach, a jednocześnie ogranicza uprawnienie zamawiających dożądania
oryginałów lub notarialnie poświadczonych kopii dokumentów do sytuacji, gdy złożone przez
wykonawców kopie dokumentów sąnieczytelne lub budząwątpliwości co do ich
prawdziwości. Dlatego należy stwierdzić,że Zamawiający –żądaniem z 11 lipca 2008 r. o
„przedłożenie […] oryginału lub notarialnie potwierdzonej kopii opinii Banku […]” – nie
przekroczył swoich kompetencji, a jedynie wykonał swój obowiązek rozwiania wzbudzonych
wątpliwości.
Wyjątkowe podobieństwo kopii dwóch różnie datowanych opinii złożonych przez
Odwołującego w dwóch postępowaniach na przestrzeni kilku miesięcy mogła wzbudzić
wątpliwości co do prawdziwości kopii złożonej z ofertą11 lipca 2008 r.
Ponadto, przytaczając we wspomnianym wezwaniu kwotęzdolności kredytowej w
wysokości 1 500 000,00 zł, Zamawiający nie wprowadzał innego warunku niżustanowionego
w części VI ust. 6 specyfikacji, ale zwracał uwagęna konkretny dokument, którego
potwierdzona kopia została załączona do oferty.
Zamawiający okazał opinięBanku z 10 kwietnia 2008 r. oraz opinięz 4 lipca 2008 r. i w
sposób zasadny i przekonujący ocenił różnicęw tych dokumentach. Różnice te były na tyle
istotne,że Zamawiający był zobligowany podjąćczynności wyjaśniające na podstawie § 4
ust. 2 przytaczanego rozporządzenia. W tych okolicznościach Zamawiający miał obowiązek
zażądaćod Odwołującego oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii oryginału
dokumentu, którego kopięOdwołujący załączył do oferty z 11 lipca 2008 r.
Fakt nieprecyzyjnego czy nawet złego podania podstawy prawnej nie ma wpływu na
zasadnośći ważnośćczynności Zamawiającego, gdyżna Zamawiającym ciąży obowiązek
porównania kopii dokumentu i oryginału tego samego dokumentu, co wynika z § 4 ust. 2
przytaczanego rozporządzenia.
Z załączonej do dokumentacji kopii pisma wystosowanego przez Bank do Prokuratury
zatytułowanego „Zawiadomienie o podejrzeniu o popełnienia przestępstwa” jednoznacznie
wynika,że w postępowaniu Odwołujący złożył dokument, co do którego Bank stwierdził,że
nie wystawił tego dokumentu i Zamawiający miał podstawy do wzbudzenia swoich
wątpliwości co do prawdziwości dokumentu.
Wobec tego Zamawiający nie mógł skorzystaćz unormowania art. 26 ust. 3 Pzp i
zażądaćuzupełnienia dokumentu, a miał obowiązekżądania złożenia oryginału dokumentu,
którego kopięzałączył Odwołujący do oferty z 11 lipca 2008 r. Zgodnie z wyrokiem Krajowej
Izby Odwoławczej z 13 lutego 2008 r. (KIOUZP 60/08)
W tym stanie rzeczy Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza brak naruszenia przez
Zamawiającego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji na podstawie art. 191 ust. 1
Pzp. O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła stosownie do wyniku sprawy na
podstawie art. 191 ust. 6 i 7 Pzp.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1058) na
niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych do Sądu Okręgowego w
Rzeszowie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2570/14, KIO 2588/14 z dnia 2014-12-18
- Sygn. akt KIO 2592/14 z dnia 2014-12-17
- Sygn. akt KIO 1671/14, KIO 1675/14 z dnia 2014-09-02
- Sygn. akt KIO 1674/14 z dnia 2014-09-01
- Sygn. akt KIO 1672/14 z dnia 2014-08-27
